Jaarverslag KHLeuven 2011
2
Inhoudsopgave HOOFDSTUK 1 - ORGANISATIESTRUCTUUR .............................................................. 8 1. Vestigingen, departementen en opleidingen van de KHLeuven ................................ 8 2. Bestuurlijke organen KHLeuven : Raad van bestuur en Algemene Vergadering ........ 9 2.1. Raad van bestuur .................................................................................. 9 2.2. De Algemene Vergadering ...............................................................................12 3. Inspraak- en medezeggenschapsorganen: Hogeschoolonderhandelingscomité (HOC) 14 4. De Academische Raad ......................................................................................15 5. De werkzaamheden van de studentenraad (OSR) tijdens academiejaar 2010-2011 ...17 6. De werkzaamheden van de Interne dienst voor Bescherming en Preventie op het Werk (IDPBW) ....................................................................................................22 6.1. Structuur van de interne dienst .......................................................................22 6.2. Werkzaamheden van de interne dienst .............................................................23 6.3. Comite voor Preventie en Bescherming op het werk (CPBW) ...............................24 6.4. Sociale verkiezingen .......................................................................................26 HOOFDSTUK 2 - ICT in de KHLeuven ...................................................................... 27 1 Inleiding ....................................................................................................27 2 Basis ICT infrastructuur ...............................................................................27 2.1 PC park ...............................................................................................27 2.2 Laptops voor studenten en personeel ......................................................28 2.3 Draadloos netwerk ................................................................................29 2.4 Computerzalen .....................................................................................29 3 ICT faciliteiten voor studenten en personeel ...................................................29 3.1 Portaal ................................................................................................30 3.2 e-mail voor studenten en personeel ........................................................30 3.3 e-learning platform ...............................................................................30 3.4 Kotnet .................................................................................................30 3.5 Schijf- en webruimte voor studenten en personeel ....................................30 3.6 Elektronische bibliotheken......................................................................30 3.7 Mailinglijsten ........................................................................................31 3.8 Elektronische studenten- en personeelskaart ............................................31 3.9 Specifieke toepassingen in de verschillende departementen .......................31 4 Realisaties van het academiejaar 10-11.........................................................32 4.1 Overschakeling naar Office 2010 en nieuwe groupware voor personeel ........32 4.2 Invoering van MS Sharepoint .................................................................32 4.3 Verdere evolutie van het Monitoring systeem ...........................................32 4.4 Verdere evolutie en ingebruikname van het Stage Informatiesysteem (SIS) .32 4.5 Projectendatabase voor opvolging projecten rond Onderzoek en Innovatie. ..33 4.6 Persoonlijke uurroosters voor studenten ..................................................33 4.7 Proefkeuzes .........................................................................................33 4.8 Beslissing tot instap in het Corona project................................................33 4.9 Optimalisatie van de didactische desktopomgeving ...................................33 4.10 Desktop virtualisatie .............................................................................34 4.11 Uitbreiding draadloze netwerk en invoering eduroam ................................34 4.12 Continue vernieuwing van de computer- en netwerkinfrastructuur ..............34 5 ICT ondersteuning ......................................................................................34 HOOFDSTUK 3 - Onderwijs .................................................................................... 36 1 Onderwijsaanbod ........................................................................................36 1.1 Ingericht onderwijsaanbod 2010-2011 ....................................................36 1.2 gOOD’s en kOOD’s ................................................................................36
Jaarverslag KHLeuven 2011
3
1.3 1.4 2 2.1 2.2 2.3 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 4 4.1 4.2 4.3 4.4 5 5.1 5.2 5.3 5.4 6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6
Kengetallen onderwijsaanbod 2010-2011 .................................................38 Nieuw onderwijsaanbod in KHLeuven ......................................................38 Onderwijswijsbeleid ....................................................................................40 Onderwijswijsvisie en onderwijsontwikkelingsplan .....................................40 Het onderwijsinnovatiefonds van KHLeuven .............................................41 Naar een nieuw onderwijsmodel? Opbouw van een nieuwe visie op professioneel hoger onderwijs ....................................................................................42 Resultaten onderwijsontwikkeling .................................................................43 OOP II Actielijn 1: Opleidingsprogramma .................................................43 OOP II Actielijn 2: Leeromgeving, innovatieve werkvormen en leermiddelen 45 OOP II Actielijn 3: Flexibilisering .............................................................46 OOP II Actielijn 4: Studie- en studentenbegeleiding ..................................49 OOP II Actielijn 5: Diversiteit .................................................................52 OOP II Actielijn 6: Internationalisering ....................................................54 OOP II Actielijn 7: Onderzoek naar onderwijs ...........................................58 OOP II Actielijn 8: Permanente Vorming ..................................................61 OOP II Actielijn 9: Beleid en Organisatie ..................................................61 Interne kwaliteitszorg..................................................................................63 De werking van de interdepartementale Werkgroep Kwaliteitszorg ..............63 Kwaliteitsonderzoek aan de KHLeuven .....................................................63 Bevraging van pas-afgestudeerden .........................................................64 Intern opvolgsysteem en beleidsplannen .................................................65 Externe kwaliteitszorg : visitatie en accreditatie .............................................67 Tijdspad voor visitatie en accreditatie ......................................................67 Centrale ondersteuning bij het opstellen van zelfevaluatierapporten en visitaties ..........................................................................................................68 Voorbereidingen op de zelfevaluatierapporten en de opvolging van visitaties in de verschillende opleidingen van de KHLeuven .............................................69 Externe Profilering DKZ .........................................................................70 Taalrapportering 2010-2011 KHLeuven .........................................................70 Doelstellingen en resultaten ...................................................................70 Anderstalige opleidingsonderdelen – initiële opleidingen ............................70 Anderstalige opleidingsonderdelen – Voortgezette opleidingen....................75 Anderstalige opleidingen ........................................................................75 Opleidingen met internationaal karakter ..................................................75 Andere onderdelen van het verslag .........................................................75
HOOFDSTUK 4 - Onderzoek ................................................................................... 76 1 Onderzoeksbeleid .......................................................................................76 1.1 Algemeen beleid en visie .......................................................................76 1.2 Onderzoeksorganisatie ..........................................................................81 1.3 Uitvoering ............................................................................................83 2 Kwaliteitszorg ............................................................................................85 3 Financiering ...............................................................................................87 3.1 Inzet financiële middelen .......................................................................87 3.2 Projecten .............................................................................................88 4 Personeelsbestand ......................................................................................88 5 Onderzoeks- en valorisatieresultaten.............................................................88 6 Integratie onderzoek - onderwijs ..................................................................90 7 Samenvatting.............................................................................................91 HOOFDSTUK 5 - Personeel ..................................................................................... 92 1 PERSONEELSBESTAND IN CIJFERS ...............................................................92 1.1 Personeelsbestand (VTE) per departement ...............................................92
Jaarverslag KHLeuven 2011
4
1.2 Personeelsbestand (VTE) per studiegebied ...............................................94 1.3 Personeelsbestand (VTE) per financieringsbron .........................................95 1.4 Personeelsleden (VTE) binnen en buiten de formatie .................................96 1.5 Opsplitsing per categorie en ambt ...........................................................96 1.6 Opsplitsing van het personeel naar leeftijd en geslacht ..............................98 1.7 Aantal voltijdse en deeltijdse personeelsleden ........................................ 100 1.8 Aantal doctores aan de KHLeuven ......................................................... 101 2 Personeelsbeleid ....................................................................................... 101 2.1 Beleidsdoeleinden en realisaties............................................................ 101 2.2 Kengetallen professionalisering 2010-2011 ............................................ 104 Overzicht professionaliseringsaanbod 2011 ............................................................ 104 Deelname aan vormingsactiviteiten 2010-2011 ...................................................... 108 2.3 Samenwerking ................................................................................... 112 2.4 Participatie......................................................................................... 112 2.5 Onderzoek en maatschappelijke dienstverlening ..................................... 112 2.6 Bevorderingspolitiek, loopbaan- en selectiebeleid .................................... 113 2.7 Benoemingen ..................................................................................... 113 2.8 Mandaten .......................................................................................... 114 2.9 Premies en persoonlijke vergoedingen ................................................... 114 2.10 Personeelsevaluatie ............................................................................ 114 2.11 Personeelsverloop en onderbreking loopbaan ......................................... 115 2.12 Ziekteverzuim .................................................................................... 115 2.13 Gastprofessoren ................................................................................. 117 2.14 Algemeen besluit personeelsbeleid ........................................................ 117 3 Ratio-analyse ........................................................................................... 119 3.1 Ratio’s m.b.t. de personeelskosten 2011................................................ 119 3.2 Ratio’s m.b.t. de personeelsformatie ..................................................... 121 4 De ratio’s brengen tot uiting wat we ook in de loonkosten zien. De loonkosten stijgen wat onder meer resulteert in een maximaal besteedde 80/20 norm. Staat van de personeelskosten ...................................................................................... 122 HOOFDSTUK 6 - Toelichting bij de jaarrekening...................................................... 123 1 INLEIDING ............................................................................................... 123 2 BESPREKING VAN DE BALANS .................................................................... 123 2.1 ACTIVA.............................................................................................. 123 2.2 PASSIVA ............................................................................................ 126 3 BESPREKING VAN DE RESULTATENREKENING .............................................. 129 3.1 BEDRIJFSOPBRENGSTEN ..................................................................... 129 3.2 BEDRIJFSKOSTEN ............................................................................... 135 3.3 BEDRIJFSOVERSCHOT ......................................................................... 140 3.4 FINANCIEEL RESULTAAT ...................................................................... 140 3.5 UITZONDERLIJK RESULTAAT ................................................................ 141 3.6 Winst van het boekjaar ........................................................................ 141 4 RATIO’s ................................................................................................... 141 4.1 CASHFLOW ........................................................................................ 141 4.2 FINANCIELE RATIO’s ........................................................................... 141 5 CONCLUSIE ............................................................................................. 142 HOOFDSTUK 7 - Studentenservice ........................................................................ 144 1 Voorwoord ............................................................................................... 144 2 Voeding ................................................................................................... 145 2.1 De toegang tot Alma ........................................................................... 145 2.2 De cafetaria’s in ECHO/DLO - campus Hertogstraat en in G&T .................. 146 2.3 Analyse resultaat 2011 ........................................................................ 146
Jaarverslag KHLeuven 2011
5
2.4 Voor de studenten in Diest ................................................................... 149 2.5 De inrichting van de cafetaria’s ............................................................. 150 2.6 Drankautomaat .................................................................................. 150 3 Huisvesting .............................................................................................. 151 3.1 Omkadering 2010 – 2011 .................................................................... 151 3.2 Omkadering 2011 – 2012 .................................................................... 151 3.3 Gesubsidieerde residenties ................................................................... 152 3.4 Consultaties Huisvestingsdienst ............................................................ 152 3.5 Onthaal Erasmusstudenten KHLeuven ................................................... 153 In februari 2011 heeft de Huisvestingsdienst 34 Erasmusstudenten van de KHLeuven die er niet in slaagden via Kotwijs zelf betaalbare huisvesting te vinden (wegens krappe kamermarkt) geholpen om iets te geschikts te vinden in de privé of op residenties van de KU Leuven. In september 2011 waren dat 32 studenten. .................... 153 4 Sport en cultuur ....................................................................................... 153 4.1 Sport ................................................................................................ 154 4.2 Cultuur .............................................................................................. 156 5 Mobiliteit ................................................................................................. 157 5.1 De gratis studentenbuspas ................................................................... 158 5.2 Velofiets ............................................................................................ 159 5.3 KHLeuven op kleine voet ..................................................................... 159 6 Sociale dienst ........................................................................................... 161 6.1 Inleiding ............................................................................................ 161 6.2 Consultaties bij de Sociale dienst .......................................................... 162 6.3 Individuele studiefinanciering ............................................................... 164 6.4 Tussenkomsten .................................................................................. 164 6.5 Deelname informatiedagen .................................................................. 164 6.6 Bemiddelingen bij afdeling Studietoelagen ............................................. 164 6.7 Individuele studiefinanciering: evolutie .................................................. 164 6.8 Algemene Bekommernis ...................................................................... 169 6.9 Juridische adviesdienst voor studenten .................................................. 169 6.10 Uitwerken van nieuwe criteria Studiefinanciering .................................... 170 6.11 Terugbetaling studiegelden .................................................................. 170 6.12 Erasmusbeurzen ................................................................................. 170 7 Jobdienst ................................................................................................. 171 7.1 De internationale student..................................................................... 172 7.2 De prioriteitstudent ............................................................................. 172 7.3 De hogeschoolstudent aan het werk binnen de KU Leuven ....................... 172 8 Psychotherapie ......................................................................................... 173 8.1 Inleiding ............................................................................................ 173 8.2 Werkwijze .......................................................................................... 173 8.3 Registratiegegevens ............................................................................ 174 8.4 Begrenzing van het aantal sessies per student ....................................... 180 9 Steun aan studentenorganisaties ................................................................ 181 9.1 Inleiding ............................................................................................ 181 9.2 Studentencoach .................................................................................. 181 9.3 Participatie binnen vzw Studentenservice en KHLeuven ........................... 182 9.4 Participatie aan de studentenkoepel LOKO ............................................. 183 10 Communicatie .......................................................................................... 184 10.1 Algemeen .......................................................................................... 184 10.2 Rekruteringscommunicatie ................................................................... 185 10.3 Communicatie naar studenten .............................................................. 185 10.4 Communicatie naar personeel .............................................................. 186 11 Organisatie .............................................................................................. 187
Jaarverslag KHLeuven 2011
6
11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 12 12.1 13 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 13.7 14 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5
Inleiding ............................................................................................ 187 Organisatiestructuur ........................................................................... 187 Personeel ........................................................................................... 187 Financiële middelen............................................................................. 187 Samenwerking ................................................................................... 188 Jaarrekening 2011 .................................................................................... 189 Balans ............................................................................................... 189 Bespreking van de balans in vergelijking met de begroting 2011 .................... 190 Resultatenrekening ............................................................................. 191 Diensten en diverse goederen: +70.322 of 6.98 % ................................. 191 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen ........................................... 192 Afschrijvingen en waardeverminderingen ............................................... 192 Voorzieningen voor risico’s en kosten .................................................... 192 Andere werkingskosten ....................................................................... 192 Financieel resultaat ............................................................................. 192 Bespreking van de resultatenrekening in vergelijking met de begroting 2011 ... 192 Kasstroom ......................................................................................... 192 Ratio’s ............................................................................................... 193 Investeringen ..................................................................................... 193 Verdeling over de 13 werkvelden .......................................................... 193 Conclusie ........................................................................................... 194
Bijlagen ............................................................................................................. 195
Jaarverslag KHLeuven 2011
7
HOOFDSTUK 1 - ORGANISATIESTRUCTUUR 1. Vestigingen, departementen en opleidingen van de KHLeuven De Katholieke Hogeschool Leuven werd opgericht op 2 maart 1995 als gevolg van het decreet van 13 juli 1994 dat het Hoger Onderwijs buiten de Universiteit in Vlaanderen herschikte. Zes scholen die Hoger Onderwijs van het korte type aanboden, traden toe tot de Katholieke Hogeschool Leuven. De Katholieke Hogeschool Leuven biedt professionele bacheloropleidingen aan in de studiegebieden gezondheidszorg, handelswetenschappen en bedrijfskunde, industriële wetenschappen en technologie, onderwijs en sociaal-agogisch werk. Voor het overzicht van hat onderwijsaanbod wordt verwezen naar www.khleuven.be en naar hoofdstuk 2 “Onderwijs”. Het onderwijs wordt vanaf september 2007 georganiseerd in vier departementen. Het departement Lerarenopleiding (DLO) heeft twee vestigingen, één in Diest en één in Heverlee. Contactgegevens van Algemene diensten en departementen:
Centrale diensten Abdij van Park 9 3001 Leuven (Heverlee) tel.: 016-375 700 fax : 016-375 799 Algemeen directeur: Toon Martens Departement Lerarenopleiding - DLO Vestiging Diest: Weerstandsplein 2 3290 Diest tel.: 013 35 06 90 fax: 013 33 54 01 Vestiging Heverlee: Hertogstraat 178 3001 Heverlee tel.: 016 375 600 fax: 016 375 690 departementshoofd: Wim Bergen adjunct-departementshoofd: Jan Vanderghote
Jaarverslag KHLeuven 2011
8
ECONOMISCH HOGER ONDERWIJS -ECHO Hertogstraat 178 3001 Heverlee tel.: 016 375 300 fax: 016 375 399 departementshoofd: Luc Vanhille adjunct-departementshoofd: Annemie Vervrangen Gezondheidszorg en Technologie –G&T Herestraat 49 3000 Leuven tel.: 016 375 200 fax: 016 375 399 Departementshoofd: Mady Van Cauteren adjunct-departementshoofd: Toon Quaghebeur Sociale School Heverlee Groeneweg 151 3001 Heverlee tel.: 016 375 100 fax: 016 375 199 departementshoofd: Imran Uddin adjunct-departementshoofd: Eugeen Van Kerckhoven (tot augustus 2010) Leen Hellinckx (vanaf augustus 2010)
2. Bestuurlijke organen KHLeuven : Raad van bestuur en Algemene Vergadering 2.1.
Raad van bestuur
Samenstelling en bevoegdheden: Tijdens het academiejaar 2010-2011 was de Raad van bestuur als volgt samengesteld: Voorzitter: Jos Clijsters Ondervoorzitter: Roger Haest Afgevaardigd Bestuurder: algemeen directeur Toon Martens Penningmeester: Marianne Vael Leden: Luc Deneffe, Guido Dedene, Patrick Develtere, Bob Elsen, Jos Geuvens, Kris Houthuys, Pieter Klingels, Bernard Himpens, Lon Holtzer, Jean-Jacques Lepère, Ludo Melis, Marie-Thérèse Smal, Norbert Vanbroekhoven.
Jaarverslag KHLeuven 2011
9
In mei 2005 werd in uitvoering van het participatiedecreet gekozen voor het model van medebeheer van studenten. In oktober 2010 werden bijgevolg ook twee vertegenwoordigers van de studenten als bestuurder aangesteld, nl. Nelke Vermaelen en Dries Claerhout die evenwel in januari 2011 ontslag namen omdat ze geen student meer waren aan de KHLeuven. De departementshoofden en de regeringscommissaris nemen deel aan de vergaderingen de Raad van bestuur als genodigden zonder stemrecht. De algemeen secretaris zorgt voor de documentatie en verslaggeving. De bevoegdheden van de Raad van bestuur zijn beschreven in het huishoudelijk reglement. Activiteitenverslag 2011 Hierna zijn de belangrijkste thema’s opgenomen waarover de Raad van bestuur beslissingen nam of besprekingen voerde: 24 februari 2011 Benoemingsprotocol Aanstelling coördinator personeelsadministratie Beheersovereenkomst aanmoedigingsfonds Aanpassing reglement vernieuwing leidinggevende mandaten en planning voor leden van directieteam Volmachtenregeling Reglement Academische Raad en Departementale Raden 23 maart 2011 Vacantstelling studentencoach Aanstelling opleidingshoofden ECHO Authentieke volwachtenregeling Interne controle – projectendatabank Strategische sessie i.v.m. onderwijsaanbod Samenwerking met KHLim Nieuwe opleidingen en afstudeerrichtingen Merkenbeleid associatie K.U.Leuven 27 april 2011 Aanstellingen opleidingshoofden DLO Vacantstelling Business Analist Enterprise Content Management Benoemingen 2011 Jaarrekening 2010 Verslag van auditcomité Strategische samenwerkingsovereenkomst KHLim-KHLeuven Aanpassing verkiezingsreglement voor de verkiezingen van de personeelsafgevaardigden in het HOC en de DOC’s 16 mei 2011 Aanstelling KPMG als revisor Onderwijsaanbod van de KHLeuven en samenwerking met CVO van SSH 19 mei 2011 Onderwijsaanbod in de KHLeuven Onderwijs- en examenreglement 2011-2012 Aangepaste enveloppeverdeling 2011 Raming enveloppe 2012 22 juni 2011 Aanstellingen, contracten en mandaten van leidinggevenden Gemeenschappelijke dienst veiligheid gezondheid en milieu
Jaarverslag KHLeuven 2011
10
22 september 2011
27 oktober 2011
23 november 2011
21 december 2011
Eenheidsstatuut arbeiders-bedienden Resultaten van bevraging bij afgestudeerden van academiejaar 2009-201 Eindrapport lange termijnvisie professioneel hoger onderwijs Prioriteiten associatie K.U.Leuven Verzekeringen associatie K.U.Leuven Stand van zaken inschrijvingen voor 2011-2012 Contacten met KHLim Rapportering over gesprekken i.v.m. HBO-5 met CVO-SSH, HIRL, Groep T, St.-Franciscus Corona-project Uitdagingen voor 2011-2012 m.i.v. aanpak nieuwe organisatiestructuur Cumulverklaringen Overname van de opleiding Sociale Readaptatiewetenschappen (HIRL) Stand van zaken besprekingen St.-Franciscusinstituut voor Verpleegkunde Stand van zaken Besprekingen Groep T Presentatie van het departement ECHO Protocol van niet-akkoord i.v.m. Begroting 2012 Inventaris van de reglementen in de hogeschool. Overname van de opleiding Sociale Readaptatiewetenschappen (HIRL) Stand van zaken besprekingen St.-Franciscusinstituut voor Verpleegkunde Stand van zaken Besprekingen Groep T Inventaris van de reglementen m.b.t. personeel in de hogeschool. Organisatiestructuur van de KHLeuven Samenwerkingsovereenkomst associatie verzekeringen Vacantstelling/vernieuwing van mandaten van Directieteam Intentieverklaring overname SRW Studiegelden 2012-2013
Jaarverslag KHLeuven 2011
11
2.2. De Algemene Vergadering Samenstelling (oktober 2011) Leden van de “eerste geleding” Algemene vergadering KHLeuven Vaste vertegenwoordigers in de Algemene vergadering van de vzw Associatie K.U.Leuven Bruynseraede Yvan, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Devisch Noël, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven D’Hulst Norbert, vertegenwoordiger van K.U.Leuven Dillemans Roger, ere-rector en vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Genoe Lodewijk, voorzitter en vertegenwoordiger van KH Kempen Goedseels Vic, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Janssens Jef, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Lenaers Rob, vertegenwoordiger van Lessius Antwerpen Rammant J.P, voorzitter en vertegenwoordiger van St. Lukas, Brussel Roos Jef, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Smets Jan, voorzitter en vertegenwoordiger van HUB - EHSAL Smets Jan, voorzitter en vertegenwoordiger van KAHO-St.-Lieven Van Broekhoven Norbert, voorzitter en vertegenwoordiger van KH Limburg Vandemeulebroecke Lieve, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Vanlerberghe, voorzitter en vertegenwoordiger van KATHO Vervenne Marc, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Vinck Karel, vertegenwoordiger van de K.U.Leuven Gecoöpteerde leden in de Algemene vergadering van de vzw Associatie K.U.Leuven: Boonen Carine Michiels Philippe De Wilde Julien Van Hecke Mieke Jonckheere Robert Lannoo Matthias Oosterlinck André Reynaers Martine Rombouts Theo Verhaeghe Paul Mgr.Bonny Johan
Jaarverslag KHLeuven 2011
12
Leden van de “tweede geleding” Algemene vergadering KHLeuven: Clijsters Jos Martens Toon Tavernier Karel Vael Marianne Brandhof Michel Baert Karel Deneffe Luc Gillis Marie Haest Roger Holtzer Lon Houthuys Kris Keirse Manu Melis Ludo Lepère Jean-Jacques Himpens Bernard Pletinck Beatrijs Patrick Develtere Smal Marie-Thérèse Verbaeten Pierre Hendrickx Laurence Gerochristos Céline De departementshoofden van KHLeuven nemen deel aan de algemene vergadering als genodigden zonder stemrecht. De regeringscommissaris ontvangt eveneens een uitnodiging en voor de goedkeuring van de jaarrekening wordt ook de commissaris-revisor uitgenodigd. De algemeen secretaris zorgt voor de documentatie en verslaggeving. De bevoegdheden van de Algemene Vergadering zijn beschreven in het huishoudelijk reglement. Activiteitenverslag: De algemene vergadering vergaderde op 27 oktober 2010 Samenstelling van de Raad van bestuur en Algemene Vergadering: • Verlenging van het mandaat van een bestuurder en vervanging/benoeming van een bestuurder. • Twee studenten werden voor de duur van één jaar aangesteld als lid van de Raad van bestuur. De investeringsbegroting door Associatie K.U.Leuven werd goedgekeurd, alsook de begroting 2011 en meerjarenbegroting 2011-2015. De Algemene Vergadering vergaderde vervolgens op 19 mei 2011 en handelde over: Goedkeuring van de jaarrekening 2010 (Resultaatsverdeling, jaarverslag, verslag van de commissaris-revisor), verlening van decharge aan de beheerders en de commissaris-revisor voor de uitoefening van hun mandaten.
Jaarverslag KHLeuven 2011
13
De Algemene vergadering gaf ook haar goedkeuring aan de voorgestelde wijzigingen in de samenstelling van de Raad van bestuur en aan de benoeming van de voorgestelde personen als lid van de tweede geleding van de Algemene Vergadering van KHLeuven.
3. Inspraak- en medezeggenschapsorganen: Hogeschoolonderhandelingscomité (HOC) Samenstelling van het HOC Voorzitter: Mieke Peeters Personeelsvertegenwoordigers tot en met juni 2011: Vic Bastiaens, Marien Laeremans, Marianne Lesaffer, Jan Weckx, Kathleen Zonderman. Personeelsvertegenwoordigers vanaf september 2011: Marien Laeremans, Nico Nijsten, Flor Ory, Peter Raymaekers, Odette Vanhorenbeek, Kathleen Zonderman. Vertegenwoordigers van het hogeschoolbestuur: Wim Bergen, Toon Martens , Mady Van Cauteren, Imran Uddin, Luc Vanhille. Plaatsvervangers: Toon Quaghebeur, Eugeen Van Kerckhoven (Leen Hellinckx), Annemie Vervrangen, Jan Vanderghote. Activiteitenverslag Het HOC vergaderde 6 maal in 2011. Hierna een overzicht van de belangrijkste agendapunten: 2 maart 2011 Functioneringsbegeleiding + planning communicatie en implementatie Samenstelling Commissie van beroep inzake evaluatie en aanpassing procedure Verslag vormingsfonds Werkdruk lectoren Reglement inzake tucht 4 mei 2011 Ombudsfunctie personeel Verkiezingsreglement HOC/DOC: voorstel addendum Samenhang “Functioneringsbegeleiding en Evaluatie” en voorstel HOC-protocol 16 tris E-mail- en GSM-beleid Samenwerking met KHlim Info “Organisatie personeelsadministratie” Loonopvolging + VTE’s 2010 8 juni 2011 Ombudsfunctie personeel Verkiezingen HOC/DOC/AR/DR – uitslagen + opvolging Benoemingen 2011 Jaarverslag personeel 2010
Jaarverslag KHLeuven 2011
14
7 september 2011
21 oktober 2011 31 november 2011
Prioriteiten HOC academiejaar 2011-2012 Varia: - vergaderkalender HOC 2011-2012 Prioriteiten HOC werkjaar 2011-2012 Evaluatie verkiezingen HOC-DOC + revisie verkiezingsreglement Begroting 2012 en meerjarenbegroting 2012-2016 Benoemingen Opleiding Sociale Readaptatiewetenschappen (prioriteiten + planning) Huishoudelijk Reglement en Verkiezingsreglement HOC & DOC Personeelsreglement Tuchtreglement Werkgroep functioneringsbegeleiding Sociale verkiezingen 2012 Mobiliteitsenquête Barema’s bedienden vanaf 01/01/2012 Overgang van statutair (OP/ATP) naar contractueel bediende en demo portaalsite: Personeel
Volgende protocols werden afgesloten in 2011: • Protocol nr. 66 de vormings- en opleidingsinitiatieven aan de Katholieke Hogeschool Leuven 2010 • Protocol nr. 67 en 67 bis m.b.t. Reglement inzake de preventieve schorsing, de tucht en het ontslag om dringende redenen in de gesubsidieerde vrije hogescholen • Protocol nr. 68 (niet akkoord) i.v.m. personeelsformatie 2012 • Protocol nr. 70 i.v.m. de voorwaarden waaronder de KHLeuven een vacante betrekking in OP/ATP kan invullen via overname van een benoemd lid van OP/ATP van een andere hogeschool.
4. De Academische Raad Samenstelling De academische raad is in academiejaar 2010-2011 als volgt samengesteld: Voorzitter: Toon Martens De vertegenwoordigers van het hogeschoolbestuur: Wim Bergen, Mady Van Cauteren, Imran Uddin en Luc Vanhille. De vertegenwoordigers van het personeel: Hilde Bogaerts, Nancy Dierckx, Tom Robijns, An Roelandt. De vertegenwoordigers van de studenten: Bernd Rams en Jorik Cleenders. Irène Hermans, secretaris van de Academische raad. Genodigden: studentencoach Bert De Jonghe Documentatie en verslaggeving: Fons Jordens, algemeen secretaris.
Jaarverslag KHLeuven 2011
15
Verslag van de werking academiejaar 2009-2010: De Academische Raad vergaderde tijdens academiejaar 2009-2010 op volgende datums met volgende thema’s: 21 oktober 2010
24 november 2010
16 februari 2011
23 maart 2011
18 mei 2011
Goedkeuring Huishoudelijk reglement van de Academische Raad Bespreking SPA-resultaten Aantal studenten KHLeuven en telling VLHORA 4/10 Standpunten van de Vlaamse regering naar aanleiding van het Maatschappelijk debat over het Hoger Onderwijs Begroting 2011 en Meerjarenbegroting 2011-2015 Rapportering uit de Associatie Onderwijsaanbod: o Nieuw in KHLeuven o In voorbereiding in KHLeuven Ontwikkelingssamenwerking Innovatiefonds Intern Reglement praktijkgebaseerd onderzoek Intern allocatiemodel Rapportering onderwijs- en examenreglement Rapportering uit de Associatie (verslagen van 15 oktober 2010) Arbeidsreglementen incl ICT-richtlijn Studentenparticipatie: vijfjaarlijkse evaluatie door college van regeringscommissarissen Integratie van Studentenservice vzw in de KHLeuven: toelichting Verkiezingsreglement Academische Raad en Departementale Raden Onderwijs- en examenreglement: bindende voorwaarde Visie van de KHLeuven m.b.t. HBO-5 Werkdruk bij de lectoren Dienst kwaliteitszorg: • Mondelinge rapportering visitatie bedrijfsmanagement en kwaliteitskenmerken • Informatie over nieuw Accreditatiestelsel Nieuw stelsel kwalitatieve benoemingscriteria Ombudsdiensten Onderwijsdecreet 21 Verslag RvB Associatie 18/2 Onderwijs- en examenreglement 2011-2012 Onderwijsaanbod KHLeuven Verkiezingen studentenvertegenwoordigers Jaarverslag 2010 Opvolging van de beleidsplannen van de KHLeuven Strategisch samenwerkingsverband met KHLim
Jaarverslag KHLeuven 2011
16
Werking Academische Raad
5. De werkzaamheden van de studentenraad (OSR) tijdens academiejaar 2010-2011 Situering Binnen de KHLeuven zijn de studenten georganiseerd in twee overkoepelende structuren: de Overkoepelende StudentenRaad (OSR) en de Overkoepelende KringRaad (OKeR). OKeR overkoepelt alle studentenkringen van de KHLeuven. OSR overkoepelt de Departementale Studentenraden (DSR) van de KHLeuven. De werking van OSR situeert zich op het niveau van de hogeschool. De studentenvertegenwoordigers geven advies over sociale zaken en onderwijsaangelegenheden die de studenten rechtstreeks aanbelangen. Binnen de Overkoepelende StudentenRaad van de KHLeuven komen democratisch verkozen studenten uit alle departementen samen om de meer dan 6000 studenten van de KHLeuven te vertegenwoordigen binnen een aantal interne en externe raden en werkgroepen. De studentenvertegenwoordigers kunnen rekenen op de ondersteuning van een voltijdse studentencoach. Gedurende het academiejaar 2010-2011 werd deze functie uitgeoefend door Bert De Jonghe. De financiële, materiële en personele ondersteuning van studentenparticipatie wordt in KHLeuven consequent uitgevoerd. Hiertoe stelt zij samen met vzw Studentenservice (STUVO) een autonoom budget ter beschikking van OSR, biedt zij materiële ondersteuning én is er een ‘studentencoach’ aangeworven. In het gebouw van LOKO (Leuvense Overkoepelende KringOrganisatie), gelegen in het centrum van Leuven, beschikt OSR over een eigen kantoor. Samenstelling en functies In het academiejaar 2010-2011 heeft er één verkiezingsperiode op het einde van het academiejaar plaatsgevonden. De bureauverkiezingen vonden plaats op het einde van het voorgaande academiejaar.
Jaarverslag KHLeuven 2011
17
Verkozen studentenvertegenwoordigers Anne-Sophie Van Daele
Departement
Functie
G&T
Lid AV
Bernd Rams
G&T
Lid AV
Dries Claerhout
DLO-Heverlee
Lid AV
Gijs Budé
G&T
Lid AV
Jorik Cleenders
SSH
Lid AV
Katrijn Heselmans
ECHO
Lid AV
Kenneth Poot
DLO-Heverlee
Lid AV
Korneel Bemelmans
G&T
Lid AV
Laurence Hendrickx
ECHO
Lid AV
Nele Apers
ECHO
Ondervoorzitter OSR
Nelke Vermaelen
SSH
Voorzitter OSR
Olivier Persyn
ECHO
Lid AV
Philippe Beeckmans
G&T
Lid AV
Reinout Moens
ECHO
Lid AV
Yasmine Dumoulin
SSH
Lid AV
Overige vertegenwoordigers
Departement
Functie
Davy Buntinx
afgestudeerd
Vrijwillig lid AV
Arne Raats
afgestudeerd
Vrijwillig lid AV
Jojanneke Larivière
DLO-Heverlee
Vrijwillig lid AV
De werking De Overkoepelende StudentenRaad is de officiële spreekbuis van alle studenten op het niveau van de hogeschool. De leden van de Overkoepelende StudentenRaad vertegenwoordigen de standpunten van de KHLeuven-studenten in diverse raden binnen en buiten de KHLeuven. Er worden zowel onderwijskundige als sociale zaken behandeld. De Overkoepelende StudentenRaad is samengesteld uit democratisch verkozen studentenvertegenwoordigers. De verkiezingen waren ook in het academiejaar 2009-2010 zonder twijfel een succes. In mei 2011 kende het stemmingspercentage een daling van 25% naar 19%. Op regelmatige tijdstippen komt de Algemene Vergadering van OSR samen. Er wordt overleg gepleegd over de standpunten die de studentenvertegenwoordigers innemen in de raden en werkgroepen waarin ze participeren. In het academiejaar 2010-2011 heeft de Overkoepelende StudentenRaad 10 Algemene Vergaderingen gehouden. Bijkomend vond één Bijzondere Vergadering plaats gedurende het vormingsweekend. Om de doorstroming
Jaarverslag KHLeuven 2011
18
van belangrijke informatie van en naar de Departementale StudentenRaden te bevorderen werd vanaf het academiejaar 2008-2009 gestart met voorzittersvergaderingen. Binnen deze vergaderingen zetelen de voorzitters van de verschillende Departementale StudentenRaden, de voorzitter van de Overkoepelende StudentenRaad en de studentencoach. Zowel departementale zaken, activiteiten, bedenkingen als overkoepelende materies komen hier aan bod. Deze voorzittersvergadering heeft zonder twijfel de onderlinge contacten en samenwerking bevorderd en als gevolg hiervan heel wat positieve resultaten opgeleverd. De voorzittersvergadering werd hierop structureel ingebed binnen de studentenvertegenwoordiging van de studentenraden van KHLeuven. Interne vertegenwoordiging Op onderwijskundig vlak zetelen de studentenvertegenwoordigers van de Overkoepelende StudentenRaad in de Algemene Vergadering, de Raad van Bestuur, de Academische Raad en de Interdepartementale Opleidingscommissie van de KHLeuven. Daarnaast worden mandaten opgenomen in verschillende werkgroepen zoals de Interdepartementale Werkgroep Gelijke Kansen en Diversiteit, de Werkgroep Onderwijs- en Examenreglement en het Cateringcomité. Voor sociale materies zetelen de studentenvertegenwoordigers van de Overkoepelende StudentenRaad in de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur van vzw Studentenservice KHLeuven. De paritaire samenstelling van deze raden maakt dat de studentenvertegenwoordigers een stempel kunnen drukken op het sociale beleid dat gevoerd wordt binnen de KHLeuven. Externe vertegenwoordiging Ook op hogere niveaus zendt de Overkoepelende StudentenRaad haar vertegenwoordigers uit om de mening van de KHLeuven-student kracht bij te zetten. Zo zetelen zij onder meer in de Leuvense Overkoepelende KringOrganisatie (LOKO), de Studentenraad van de Associatie Leuven (StAL) en in de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS).
Stroomlijnen van de communicatie en onderlinge samenwerking Zoals de voorgaande academiejaren werd ook in 2010-2011 heel wat tijd en energie besteed aan het stroomlijnen van de communicatie en de onderlinge samenwerking. Dit zijn immers de basisvoorwaarden om te komen tot een goed functionerende studentenvertegenwoordiging voor de hogeschool en voor de studenten zelf. De uitgebreide vertegenwoordiging binnen verschillende instellingen en op onderscheiden niveaus brengt met zich mee dat een efficiënte doorstroming van informatie van enorm belang is. Als gevolg wordt reeds geruime tijd gestreefd naar een optimalisatie van de communicatie binnen en tussen de verschillende studentenraden, maar ook naar de achterban, de studentenkringen en externen toe. Verschillende initiatieven ter bevordering van de communicatie en onderlinge samenwerking werden opgestart en verdergezet.
Jaarverslag KHLeuven 2011
19
Interne communicatie Zo werkten de studentenvertegenwoordigers een aantal activiteiten uit ter bevordering van de samenwerking tussen de verschillende geledingen van de studentenvertegenwoordiging binnen KHLeuven. Zo werden onder meer teambuildingsactiviteiten op touw gezet waarbij de nadruk werd gelegd op informele kennismaking en het uitwisselen van meningen en ervaringen. Op deze activiteiten werden ook steeds de leden van OKeR uitgenodigd. De onderlinge samenwerking tussen OSR en OKeR werd opnieuw verstevigd. Net als het voorgaande academiejaar maakt een lid van OKeR deel uit van de Algemene Vergadering van de Overkoepelende StudentenRaad. Hij/zij creëert een duidelijke band tussen de studentenraden en de studentenkringen van de KHLeuven. Daarnaast vonden er 2 vergaderingen plaats waarin de leden van OSR samen zaten met de leden van OKeR. Hoewel elk vaak met eigen zaken bezig is, zijn er heel wat elementen die een KHLeuvenbrede aanpak en visie vereisen. Hiertoe behoren onder meer de organisatie van de Plug-In en de 24-urenloop. Daarnaast werden verschillen blootgelegd tussen de onderscheiden kringen en studentenraden die naar de toekomst toe voor problemen en/of uitdagingen konden zorgen. Ook op het jaarlijkse OSR-weekend werd sterk de nadruk gelegd op het leggen van nieuwe contacten. Tevens werd een vormingssessie rond communicatie met de achterban gegeven. Zowel interne als externe communicatie blijken vaak een struikelblok in de onderscheiden studentenraden en studentenkringen. In de vormingssessie werden de deelnemers geconfronteerd met mogelijke problemen, maar werden tevens oplossingen en communicatiestrategieën aangereikt. Op basis van deze informatie werd door OSR een communicatieplan opgesteld ter bevordering van de interne communicatie en informatiedoorstroom. Zo zijn er duidelijke afspraken gemaakt omtrent het onderhouden van een digitale vergaderkalender en werd het digitaal archief verder uitgebouwd. Elk van deze initiatieven heeft reeds haar vruchten afgeworpen. De Overkoepelende StudentenRaad plant dan ook om verder te gaan op deze weg. Voor de nieuw verkozen studentenvertegenwoordigers van OSR is het niet altijd even gemakkelijk zich een weg te banen door de hoeveelheid aan informatie die ze te verwerken krijgen. Om hieraan te verhelpen organiseren de studentenvertegenwoordigers in samenwerking met de studentencoach na de verkiezingen een informatiemoment over studentenparticipatie. Verschillende sprekers geven meer uitleg over de verschillende raden en werkgroepen binnen de hogeschool en vzw Studentenservice teneinde de studentenvertegenwoordigers voor te bereiden op hun opdracht. Naast de formele informatiesessie wordt ruim de tijd genomen voor een informele kennismaking met de personeelsleden van vzw Studentenservice. Het infomoment kent sinds haar eerste editie een groot succes en wordt sindsdien jaarlijks georganiseerd.
Jaarverslag KHLeuven 2011
20
Externe communicatie Ook dit jaar hebben de studentenvertegenwoordigers van OSR een actieve rol op zich genomen binnen de externe raden. Zowel binnen LOKO, StAL als VVS lieten zij hun stem meermaals horen. Hun afvaardiging binnen het stadsoverleg werd door LOKO overgenomen. Om ook het contact met de andere Leuvense studentenvertegenwoordigers te bevorderen, organiseerde OSR samen met OKeR een ‘Plan Sjarel’. Dit is een avond waarop alle Leuvense studentenkringen en studentenraden, zowel van de universiteit als van de hogescholen, uitgenodigd worden voor een informele babbel met een hapje en een drankje. Contact en overleg met andere studentenvertegenwoordigers is immers zeer belangrijk voor een goed functionerende studentenvertegenwoordiging. Studentenvertegenwoordigers van zowel de universiteit als de hogeschool hebben het evenwel moeilijk om hun verwachtingen ten aanzien van elkaar te expliciteren. Enerzijds kan moeilijk gedefinieerd worden welk gericht aanbod kan gedaan worden door LOKO. Anderzijds kan moeilijk door de hogeschoolstudenten aangegeven worden welk gericht aanbod zij verwachten. De Toledo-cursus van het gOOD (=gemeenschappelijk OpleidingsOnderdeel) studentenparticipatie werd geactualiseerd. In tegenstelling tot vorig academiejaar was de cursus niet meer toegankelijk voor alle studenten en personeelsleden. Een onderscheid wordt nu gemaakt tussen onderwijskundige informatie dat enkel studentenvertegenwoordigers kunnen raadplegen op Toledo en inhoudelijke informatie die opgeslagen wordt in een digitaal archief en dat toegankelijk is voor alle studenten en personeelsleden van de KHLeuven. Belangrijkste agendapunten waarover OSR zich boog: Een activiteit om het 15-jarig bestaan van OSR te vieren werd gedurende het ganse academiejaar voorbereid. Er werd nagedacht over het gOOD Studentenparticipatie, waarmee studentenvertegenwoordigers drie studiepunten (ECTS Credits) kunnen verdienen met hun engagement. Het ging erover of het huidige pass/fail-systeem moest behouden blijven of dat er plaats was om punten te geven. Het behoud van het huidige systeem werd voorop gesteld. Voorts werd er een standpunt ingenomen over de toekomst van HBO5. Hiervoor kwam hoofd Onderwijs & Onderzoek Irène Hermans een toelichting geven. Ook werd er al een eerste stap gezet naar de inkanteling van de studentenvoorzieningen. Daarnaast verspreidde OSR een eigen vragenlijst onder de studentenpopulatie om zo een beter beeld te krijgen van de student en wat de achterban verwacht van studentenparticipatie.
Jaarverslag KHLeuven 2011
21
6. De werkzaamheden van de Interne dienst voor Bescherming en Preventie op het Werk (IDPBW) 6.1. Structuur van de interne dienst In 2011 besloot de KHLeuven samen met de K.U.Leuven en enkele andere hogescholen in te stappen in een gemeenschappelijke dienst Veiligheid Gezondheid Milieu (VGM). De aanvraag tot erkenning bij de federale overheid is lopende. Door expertise op gebied van veiligheid, gezondheid en milieu te bundelen wil de KHLeuven beter beantwoorden aan de wettelijke voorschriften en personeelsleden en studenten een veiligere en gezondere werkomgeving bieden. Tot de gemeenschappelijke dienst VGM van de associatie officieel opgericht wordt, wordt de interne dienst VGM geleid door de coördinerende preventieadviseur. In deze overgangsperiode werkt de KHLeuven al samen met de VGM-consulenten en –experten van de KU Leuven. Verder bestaat de interne dienst (IDPBW) van de KHLeuven uit vier lokale VGMcoördinatoren: • • • •
Voor de departementen lerarenopleiding (DLO) en Economisch Hoger Onderwijs (ECHO) een preventieadviseur ‘arbeidsveiligheid’ basisvorming Voor het departement Sociale School Heverlee (SSH) een preventieadviseur ‘arbeidsveiligheid’ basisvorming Voor het departement Gezondheidszorg en Technologie (G&T) een preventieadviseur ‘arbeidsveiligheid’ niveau 2, tevens coördinerend preventieadviseur Voor de algemene diensten een VGM-coördinator in opleiding
De interne dienst ondersteunt de departementen bij het uitwerken van het VGM beleid en werkt procedures uit met betrekking tot veiligheid, gezondheid en milieu. Ze verstrekt adviezen op vraag van (functioneel) leidinggevenden en lectoren rond thema’s en concrete situaties die te maken hebben met VGM. De interne dienst werkt bijvoorbeeld mee aan het uitwerken en testen van de procedure ‘evacuatie bij brand’, EHBO, en geeft adviezen bij aankopen. Bijkomend is ook nog een coördinator ‘bio-veiligheid’ aangesteld. De coördinator bioveiligheid is verbonden aan het departement Gezondheidszorg en Technologie die zich in samenwerking met de arbeidsgeneesheren specifiek richt op de (bio)veiligheid van de laboratoria. De interne dienst werkt voor gezondheidsaspecten, ergonomie en psychosociale aspecten samen met de externe dienst IDEWE. Zowel de bedrijfsarts als de preventieadviseur psychosociale aspecten behoren tot de externe dienst IDEWE. De preventieadviseur psychosociale aspecten vormt samen met de vertrouwenspersonen binnen de hogeschool het opvangteam voor klachten van psychosociale aard en ongewenst gedrag. Er zijn vier
Jaarverslag KHLeuven 2011
22
vertrouwenspersonen, allen werknemers van de KHLeuven, aangesteld in het kader van het psycho-sociaal welzijn.
6.2. Werkzaamheden van de interne dienst In 2011 werd het afvalbeleid in de KHLeuven in kaart gebracht en een aantal adviezen geformuleerd voor efficiëntere inzameling van gescheiden afvalfracties. Voor de afvalophaling en -verwerking sloot de KHLeuven zich aan bij de raamovereenkomst van de associatie KU Leuven, waardoor de ophaling en verwerking goedkoper en eenvormiger gebeurt. In 2011 werden de noodplannen die in de KHLeuven bestaan, in kaart gebracht. Het stroomlijnen en herschrijven van de noodplannen met aandacht voor crisiscommunicatie en internationalisering werden reeds als werkpunten voor het nieuwe globaal preventieplan gedefinieerd. De procedures voor moederschapsbescherming en arbeidsongevallen werden uitgetekend en aangevuld. In maart 2011 werd het integraal milieuverslag van de KHLeuven online ingevuld en doorgestuurd. We stellen vast dat de hoeveelheid afval vrij constant blijft niettegenstaande de studentenpopulatie is toegenomen. Alle departementen brachten hun energieverbruik in kaart en brachten de energieprestatiecertificaten (EPC’s) in orde. In 2012 voert de interne dienst samen met de VGM-adviseurs van de KU Leuven een VGMaudit in de hogeschool uit. Deze audit werd werd in het najaar 2011 voorbereid: organisatie van de audit, vragenlijsten opstellen, presentaties op verschillende niveaus voorbereiden, verzamelen van alle interne procedures en afspraken, evaluatie van de risicocodes toegekend aan de personeelsleden en studenten van de KHLeuven. De audit wil een aantal VGM-aspecten in kaart brengen op basis waarvan prioritaire acties zullen opgesteld worden. De audit wordt per locatie uitgevoerd. In oktober 2012 verwachten we het eindrapport met de aanbevelingen en de actiepunten voor de komende jaren. Over het geheel zal gerapporteerd aan het CPBW. Over de deelaudits wordt teruggekoppeld per organisatieeenheid.
Jaarverslag KHLeuven 2011
23
6.3. Comite voor Preventie en Bescherming op het werk (CPBW) Sinds 2008 is er één centraal CPBW opgericht op niveau van de KHLeuven, waarin volgende vertegenwoordigers zijn voorzien: VOORZITTER plaatsvervanger AFV. WERKGEVERS
AFV. WERKNEMERS
Toon Martens Jan Vanderghote Mady Van Cauteren Stefan Verheyden Imran Uddin Jan Vanderghote Tanja Ceux Luc Vanhille Carline Vuylsteke Vic Bastiaens Nico Nijsten Katrien Cnudde Marien Laeremans Nancy Dierckx Diana Peetermans Kathleen Zonderman Jan Weckx
AD DLO Heverlee G&T G&T SSH DLO DLO Heverlee ECHO ECHO ECHO ECHO DLO Heverlee DLO Heverlee G&T G&T SSH G&T
In 2009 werd het Globaal Preventieplan (GPP) opgemaakt en goedgekeurd binnen het CPBW. Het GPP is opgesteld voor een periode van vijf jaar. De strategische doelstellingen, operationele doelstellingen, acties en kritische prestatieindicatoren in dit document worden gekaderd in het 3-P-model van duurzame ontwikkeling: People, Planet en Profit/Prosperity. Er worden 3 strategische doelstellingen onderscheiden: De KHLeuven voert een coherent beleid inzake preventie, welzijn en duurzaamheid (‘prosperity’) De KHLeuven streeft naar een verbetering van het welzijn van haar werknemers (‘people’) De KHLeuven handelt uit respect voor het milieu (‘planet’) Het CPBW kwam in 2011 zeven keer samen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de data van deze vergaderingen, met telkens een overzicht van de belangrijkste agendapunten die aan bod zijn gekomen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
24
Datum 17 februari 2011
17 maart 2011
5 mei 2011
9 juni 2011
1 september 2011
Belangrijkste agendapunten •
Bespreking eindrapport WERC, een studie over werkdruk bij het onderwijzend personeel van de hogescholen door het regeringscommissariaat
•
Terugkoppeling IDPBW
•
EPC
•
Gemeenschappelijke dienst PBW
•
Bevindingen bedrijfsrondgang SSH
•
Gemeenschappelijke dienst PBW
•
Integraal milieujaarverslag 2010: afvalstoffenmelding
•
Afvalbeleid KHLeuven
•
Jaarverslag IDPBW
•
Jaarverslag EDPBW
•
Bevindingen bedrijfsrondgang Campus Hertogstraat (ECHO-DLO)
•
Gemeenschappelijke dienst PBW: toelichting bij organisatie van de gemeenschappelijke dienst, organogram en bestaffing
•
EPC: opvolging
•
Procedure moederschapsbescherming: communicatie personeel
•
Administratieve opvolging IDEWE
•
Afstudeerproject afvalbeleid
•
Emailbeleid KHLeuven
•
Bevindingen bedrijfsrondgang lerarenopleiding, campus Diest
•
Gemeenschappelijke dienst PBW: aanvraagdossier
•
Jaaractieplan 2011-2012
•
Afstudeerproject “afvalbeleid aan de KHLeuven”: presentatie eindresultaten
•
Bevindingen bedrijfsrondgang Algemene diensten KHLeuven
•
Toelichting procedure en timing van de VGM-audit
•
Opvolging afvalbeleid aan de KHLeuven
Jaarverslag KHLeuven 2011
25
13 oktober 2011
17 november 2011
•
Aanbod griepvaccin
•
Ecocampus
•
Aankondiging sociale verkiezingen
•
Infrastructuurwerken campus gasthuisberg
•
Sociale verkiezingen: datum verkiezingen en communicatie personeel
•
Energieprestatiecertificaten
•
Masterplan gasthuisberg: aankondiging wegproblemen
•
Aankondiging mobiliteitsenquête
•
Masterplan gasthuisberg: toelichting bij het hele masterplan
•
Project “KHLeuven op kleine voet”: toelichting opzet project en overzicht stappen. Het project wil de ecologische voetafdruk van de KHLeuven bepalen.
•
VGM-audit: toelichting bij het hele proces van de audit
•
Sociale verkiezingen: mededeling verkiezingsdatum
•
Mobiliteitsenquête: bespreking resultaten
6.4. Sociale verkiezingen Overeenkomstig de datum van de sociale verkiezingen (15/05/2012) startte de procedure voor de sociale verkiezingen voor de KHLeuven op vrijdag 16 december 2011. Op deze dag communiceerde de werkgever over het aantal bedrijfseenheden en de leidinggevende functies in de organisatie. Zoals in 2008 kiest KHLeuven voor één bedrijfseenheid en één comité voor preventie en bescherming op het werk op hogeschoolniveau. Via de sociale verkiezingen kiest het personeel de werknemersafvaardiging uit de personen die de vakorganisaties als kandidaat hebben ingediend. De leidinggevende functies zijn: algemeen directeur, departementshoofd, adjunctdepartementshoofd, opleidingshoofd, hoofd administratieve diensten en hoofd onderwijs & onderzoek. Hieruit wordt de werkgeversafvaardiging voor het CPBW samengesteld.
Jaarverslag KHLeuven 2011
26
HOOFDSTUK 2 - ICT in de KHLeuven 1
Inleiding
Het doelmatig inzetten van ICT-faciliteiten en ICT-gerelateerde diensten voor educatieve, wetenschappelijke, administratieve en communicatieve doeleinden, vormt een belangrijke pijler voor het beleid van de KHLeuven. Tijdens de voorbije academiejaren werd de basisinfrastructuur gevoelig verbeterd. Het backbone netwerk vormt de ruggengraat van de ICT infrastructuur en is een belangrijke basisvoorwaarde voor integratie en samenwerking binnen en buiten de hogeschool. Dankzij de middelen die door de Vlaamse Overheid voorzien worden, zullen nog verdere optimalisaties gebeuren in de toekomst, met name in Diest en de Algemene Diensten. Ook op het vlak van lokale netwerken en bekabeling werden er grote investeringen gedaan en werd de centrale server- en storage infrastructuur op punt gezet. Tijdens het academiejaar 10-11 ging de aandacht prioritair naar de invoering van een groupware systeem voor het personeel en naar het verder verbeteren van de didactische desktop omgeving.
2
Basis ICT infrastructuur
2.1
PC park
Om alle studenten en personeelsleden in de gelegenheid te stellen om toegang te hebben tot de ICT faciliteiten van de KHLeuven en tot het internet, beschikt de KHLeuven over een uitgebreid PC park. In tabel 1 hieronder wordt een overzicht gegeven van het aantal toestellen per departement en dit verdeeld per soort (administratieve toestellen, laptops en didactische toestellen). Tabel 2 geeft de evolutie over verschillende academiejaren weer. AdminiLap- Didacstratief top tisch Totaal 66 Algemene Diensten 37 29 92 DLO Diest 9 8 75 271 DLO Heverlee 40 29 202 394 ECHO 28 37 329 90 ECHO/DLO 11 79 360 G&T 45 23 292 243 SSH 83 16 144 Totaal KHLeuven 253 142 1.121 1.516 Tabel 1 Aantal PC’s per departement en per type
Jaarverslag KHLeuven 2011
27
Academiejaar Algemene diensten DLO Diest DLO Heverlee ECHO ECHO/DLO 1 G&T SSH Totaal KHLeuven 1
03-04 04-05 05-06 06-07 07-08 08-09 09-10 10-11 27 32 35 40 45 45 56 66 53 57 68 78 78 85 89 92 172 199 230 243 306 288 317 271 321 323 405 438 369 369 384 394 89 91 92 90 290 293 308 313 332 395 351 360 164 214 187 199 210 228 220 243 1.027 1.118 1.233 1.311 1.429 1.501 1.509 1.516
Tot 06-07: G&T = Rega en V&V
Tabel 2 Evolutie aantal PC’s
2.2
Laptops voor studenten en personeel
Ook in het academiejaar 2010-2011 werd er een laptop aanbod voor studenten en personeelsleden opgezet in samenwerking met de associatie KU Leuven en de firma CampusShop.be. De bedoeling hiervan is om studenten en personeelsleden een kwalitatieve laptop aan te bieden tegen een democratische prijs. In totaal kochten 140 studenten en personeelsleden van de KHLeuven een laptop via dit aanbod. Netwerkinfrastructuur Alle locaties van de KHLeuven zijn al meerdere jaren (sinds begin 2003) verbonden via een glasvezelverbinding. Hierbij werd er gekozen voor een samenwerking met de KU Leuven waar ook het centrale knooppunt werd gelegd. In het kader van de nieuwbouwprojecten gebeurden er significante wijzigingen aan dit netwerk. Het nieuwe gebouw op Gasthuisberg werd aangesloten op een Gigabitverbinding via Belnet (in het kader van een project van de Vlaamse Overheid). Tevens werd er gekozen voor een andere topologie van het netwerk, waarbij er op elke locatie een router staat. Dit maakt zowel een betere beveiliging als een hogere performantie mogelijk. In dit kader werd er ook een nieuwe telefonie infrastructuur uitgebouwd, gekoppeld aan het datanetwerk via “Voice over IP”. Onderstaand schema geeft een overzicht van het KHLeuven netwerk:
Jaarverslag KHLeuven 2011
28
Campus G&T 68 PCs
Departement SSH
292 Pc’s
144 Pc’s
99 Pc’s Didactisch netwerk
Administratief netwerk
ISDN Back-up
Satelliet centrale
ISDN Back-up
PSTN
Satelliet centrale
1 Gb/s
PRA
1 Gb/s
KU Leuven Computerzaal
Departement ECHO 65 Pc’s
329 Pc’s
1 Gb/s 1 Gb/s 10 Mb/s
66 Pc’s
Campus Hertogstraat (nieuwbouw)
Satelliet centrale
1 Gb/s ISDN Back-up
hoofd telefooncentrale
1 Gb/s
Belnet
11 Pc’s
Algemene Diensten
79 Pc’s PSTN
17 Pc’s
53 Pc’s
Wireless Connection (50 Mbit/sec)
1 Gb/s
100 Mbit/s 69 Pc’s
22 Pc’s
202 Pc’s
Internet
Dep. DLO Diest -
Dep. DLO Diest
Weerstandsplein
Demerstraat
Satelliet centrale
DLO H - Flos Campi
Figuur 1 Overzicht KHLeuven netwerk
2.3
Draadloos netwerk
Het draadloze netwerk werd verder uitgebouwd in alle campussen. Hierdoor is Wi-Fi nagenoeg overal beschikbaar. De beveiliging van de toegang tot het wifi-netwerk verloopt via eduroam. In de toekomst zullen verdere investeringen gebeuren in functie van de noodzaak, om bij stijgend gebruik de performantie op peil te houden. Tevens zijn er investeringen voorzien op gebied van beveiliging.
2.4
Computerzalen
In beide nieuwe gebouwen op Gasthuisberg en Hertogstraat werd een volledig uitgerust nieuw serverlokaal voorzien, met onder meer noodstroom en koeling. Daarmee beschikt de KHLeuven over een degelijke ICT basisinfrastructuur waarmee een grotere betrouwbaarheid en beschikbaarheid kan geboden worden.
3
ICT faciliteiten voor studenten en personeel
De KHLeuven stelt een hele waaier aan ICT-faciliteiten gratis of zo goedkoop mogelijk ter beschikking van alle studenten en medewerkers: Portaal e-mail e-learning Kotnet eigen schijf- en webruimte
Jaarverslag KHLeuven 2011
29
elektronische bibliotheken mailinglijsten elektronische studenten- en personeelskaart diverse didactische toepassingen
3.1
Portaal
Het KHLeuven portaal (intranet) vormt de digitale draaischijf van de KHLeuven voor communicatie met studenten en personeel. Het portaal is een toegangspoort tot de KHLeuven ICT faciliteiten en geeft op selectieve en beveiligde manier toegang tot allerhande informatie, zoals dienstmededelingen, nieuwsberichten, kalender, documenten, lesroosters, …
3.2
e-mail voor studenten en personeel
E-mail is een snelle en efficiënte manier om informatie uit te wisselen die KHLeuven optimaal wil gebruiken. Elke student en personeelslid krijgen een KHLeuven e-mail adres. Voor het aanbieden van mail aan studenten wordt er gebruik gemaakt van cloud services, geleverd door Google. Voor personeelsmail werd begin 2011 het groupware platform MS Exchange in gebruik genomen. Zowel inkomende als uitgaande mails worden gecontroleerd op virussen en spam. Hierbij wordt er gebruik gemaakt van de diensten van Belnet.
3.3
e-learning platform
KHLeuven maakt gebruik van het associatieplatform Toledo. Om tot een vlotte werking te komen, werd een koppeling opgezet met het administratieve systeem. Via deze “datastroom” worden gegevens over het onderwijsaanbod en gebruikers (studenten en personeel) opgeladen naar Toledo. Op die manier is er voor elk opleidingsonderdeel een Toledo cursus beschikbaar die de lector al dan niet toegankelijk kan maken voor de studenten.
3.4
Kotnet
KHLeuven studenten en personeelsleden kunnen gebruik maken van “Kotnet” dankzij de samenwerking met de KU Leuven. Kotnet stelt de studenten en personeelsleden in staat om op een goedkope manier toegang te krijgen tot het internet en de KHLeuven ICT faciliteiten. De Kotnet faciliteit is beschikbaar in Leuven, Heverlee en een deel van Kessel-lo. Kotnet gebruikers kunnen ook draadloze toegang krijgen op publieke plaatsen (bv. studentenrestaurants). Tijdens het academiejaar 10/11 maakten 2.252 studenten hiervan gebruik (dit is 92,90% van de 2.424 studenten waarvoor Kotnet mogelijk is).
3.5
Schijf- en webruimte voor studenten en personeel
Elke KHLeuven student of personeelslid kan gratis schijfruimte gebruiken om bestanden te bewaren (“home drive”). Deze schijfruimte kan rechtstreeks benaderd worden vanuit KHLeuven PC’s (in kantoren, klassen, ...). Via het internet is deze schijfruimte eveneens beschikbaar via een web interface. Elke student en personeelslid kan deze faciliteit ook gebruiken om een eigen website te publiceren.
3.6
Elektronische bibliotheken
Elke PC op het KHLeuven netwerk geeft toegang tot een aantal online databanken: Academic Search Premier (wetenschappelijke tijdschriften) Bohn Stafleu van Loghum (medische en paramedische publicaties) Business Source Premier (economische tijdschriften)
Jaarverslag KHLeuven 2011
30
Eric (pedagogische tijdschriften) Invert (inhoudsopgave van 50 verpleegkundige tijdschriften) JeugdLiteRom (informatie over jeugdboeken en jeugdschrijvers) Jura (juridische informatie) Leerrijk (opvoedkunde, didactiek) MonKEY (economische informatie) Regional Business News (economische bladen) Science Direct (1.700 wetenschappelijke tijdschriften) Web of Knowledge (referenties uit wetenschappelijke tijdschriften) Wiley (referentie uit wetenschappelijke tijdschriften) Bovendien heeft elke student ook toegang tot volgende online krantenarchieven: Mediargus (Vlaamse kranten en tijdschriften) LexisNexis (buitenlandse kranten en tijdschriften) Verder staan volgende online woordenboeken ter beschikking: Etymologisch woordenboek van het Nederlands Van Dale verklarende woordenboeken Van Dale vertalende woordenboeken Tenslotte hebben studenten ook toegang tot e-books: Springer e-books (13.000 Engelstalige wetenschappelijke boeken) E-books BSL (100 Nederlandstalige paramedische boeken) De meesten van deze databanken zijn toegankelijk zowel binnen als buiten de hogeschool. In samenwerking met de associatie KU Leuven, werd er een nieuwe service opgezet om deze databanken te benaderen via een “meta search engine”, namelijk Librisource.
3.7
Mailinglijsten
Het sturen van mails naar groepen bestemmelingen, is enkel nog mogelijk voor personeelsleden en leden van de studentenraad. Sinds juni 2011 wordt daarvoor gebruik gemaakt van MS Exchange als ondersteunend platform. Het verspreiden van mededelingen aan groepen van bestemmelingen (studenten of personeelsleden) gebeurt echter bij voorkeur via het portaal.
3.8
Elektronische studenten- en personeelskaart
Alle studenten en personeelsleden van de KHLeuven beschikken over een elektronische kaart. Deze studenten- en personeelskaart, gebaseerd op Mifare technologie, biedt veel interessante mogelijkheden. Het is in de eerste plaats een visuele herkenning van de persoon en het feit dat hij/zij student of personeelslid is. Verder kan de kaart gebruikt worden om te kopiëren en te printen, te betalen in de cafetaria’s, aan de balie en aan automaten. Tenslotte is in verschillende departementen (ECHO, DLO en G&T) ook de toegangscontrole aan deze kaart gekoppeld.
3.9
Specifieke toepassingen in de verschillende departementen
In de departementen wordt een waaier aan specifieke toepassingen voor opleidingsdoeleinden gebruikt. In totaal worden er meer dan 160 verschillende applicaties ter beschikking gesteld. Enkele hiervan zijn (niet uitputtende lijst): G&T: Java JRE; Rational Rose (binnen de opleiding toegepaste informatica); SAS (statistiek); MathCad (Wiskunde); Microsoft Sharepoint; Alfresco; SAP; ACE (e-learning pakket voor taalonderwijs); Perl; Python; Flash Builder; Tortoise CVS; Eclipse; Microsoft Visual Studio; Postgre SQL; Filezilla; Gimp; Labview; …
Jaarverslag KHLeuven 2011
31
Economisch Hoger Onderwijs: Adobe Creative Suite; ACE (e-learning pakket voor taalonderwijs); SDL Trados (automatisch vertaalprogramma); SPSS (voor statistische verwerkingen); Bafman (boekhouding); Silicon Brain (ERP); Kluwer software; Microsoft Dynamics Nav; Microsoft Project; Crystal Reports; … Lerarenopleiding: Audacity; Dartfish; e-MindMaps; eXe; Cabri 3D; Geocadabra; Geogebra; GraphMatica; Hotpotatoes; JCreator; Jing; Mathtype; Formatfactory;Picasa 3.6; Puzzelmaker;Visual Basic Express Edition; Windows Moviemaker; Sociale School: SIS (Stage Informatie Systeem); Vakevaluatiesoftware (eigen ontwikkeling van een medewerker); SPSS; …
4
Realisaties van het academiejaar 10-11
4.1
Overschakeling naar Office 2010 en nieuwe groupware voor personeel
Na de geslaagde overschakeling van de studentenmail naar Gmail in juli 2010 gebeurde er in de loop van het academiejaar 2010-2011 een overschakeling van het mailsysteem voor personeel. Er werd daarbij geopteerd voor het groupware systeem MS Exchange versie 2010. Na een grondige voorbereiding in het najaar van 2010, werd in de periode januari – april 2011 een geleidelijke overschakeling doorgevoerd. Tegelijk met deze overschakeling werd ook Office 2010 ingevoerd in de administratieve omgeving. Gezien de impact hiervan op administratieve toepassingen, ging aan deze overschakeling een periode van grondige testen en aanpassingen vooraf. Tijdens dit project werd ook zeer veel aandacht besteed aan de opleiding van gebruikers. Het uitwerken van handleidingen en het geven van de opleidingen werden verzorgd door interne ICT medewerkers.
4.2
Invoering van MS Sharepoint
In december 2009 werd beslist tot de invoering van Microsoft Sharepoint 2010 als Enterprise Content Management (ECM) systeem. Om deze implementatie ondersteunen, werd er een raamcontract voor ICT dienstverlening afgesloten met de firma RealDolmen. Tijdens het najaar van 2010 werd de technische infrastructuur voor Sharepoint 2010 opgezet en werd een analyse uitgewerkt voor de eerste Sharepoint applicatie: gestructureerd vergaderen. Deze applicatie heeft als doel het ondersteunen van agendabeheer, documentenuitwisseling en samenwerking in het kader van structurele vergaderingen zoals Raad Van Bestuur, Directieteam en HOC. De ontwikkeling vond plaats tijdens het voorjaar van 2011. Daarna volgde een periode van testen en verfijning van de functionaliteit.
4.3
Verdere evolutie van het Monitoring systeem
Gedurende het academiejaar 2009-2010 werd een Monitoring systeem uitgewerkt met als doel het opvolgen van indicatoren die de kwaliteit en de werking van de hogeschool op kwantitatieve manier meten en weergeven. Dit systeem heeft als technische basis MS SQL server en MS Sharepoint. In het academiejaar 2010-2011 werd dit systeem aangepast aan de nieuwste versies van MS SQL server en MS Sharepoint en werd het systeem verder op punt gezet en uitgebreid.
4.4
Verdere evolutie en ingebruikname van het Stage Informatiesysteem (SIS)
Het Stage Informatie Systeem (SIS) werd uitgewerkt in de periode 2008 tot 2010. Dit systeem faciliteert het beheer van stages en is een hulpmiddel voor alle betrokkenen (beheerders, studenten, stagebegeleiders en stage mentoren op de stageplaatsen).
Jaarverslag KHLeuven 2011
32
Tijdens het academiejaar 2010-2011 werden de functionaliteiten van dit systeem verder uitgebouwd en verfijnd. Daarnaast werd in diverse bijkomende opleidingen het systeem in gebruik genomen of werd gestart met de voorbereiding hiervan. Dit is onder meer het geval voor de opleidingen: Bachelor Lager Onderwijs, Bachelor Kleuter Onderwijs, Verpleeg- en Vroedkunde, Toegepaste Informatica, Voeding en Dieetleer, Chemie en Biomedische Laboratoriumtechnologie.
4.5
Projectendatabase voor opvolging projecten rond Onderzoek en Innovatie.
De applicatie “projectendatabase” werd ontwikkeld om een coherent beeld te krijgen van de projecten rond Onderzoek en Innovatie. Deze ontwikkeling gebeurde intern en werd gebaseerd op een MS SQL server database en een PHP web front-end. De userinterface laat toe om gestructureerde data rond projecten vast te leggen zodat deze beschikbaar is voor online consultatie, voor publicatie op de website en om diverse rapporten te genereren. Daartoe werd een groot aantal rapporteringen ontwikkeld, gebruik makend van MS SQL server Reporting Services. Deze projectendatabase vormt de basis voor de ontwikkeling tijdens het academiejaar 20112012 van een Sharepoint applicatie voor het beheer van projectdocumenten en de ondersteuning van samenwerking binnen de projecten (teamsites).
4.6
Persoonlijke uurroosters voor studenten
In een geflexibiliseerde omgeving is het niet eenvoudig voor studenten om een overzicht te krijgen van hun lessenrooster vooral als zij een gecombineerd jaarprogramma volgen. Om de studenten hierin te ondersteunen, werd een web applicatie gebouwd die hen toelaat om op een snelle manier hun persoonlijk uurrooster op te vragen op basis van gegevens uit het roostersysteem (Syllabus Plus).
4.7
Proefkeuzes
Er werd een web applicatie gebouwd waarmee studenten vóór het einde van het lopende academiejaar reeds kunnen aangeven welke keuzes zij het volgende academiejaar willen maken. Dit maakt het mogelijk om hierop reeds in een vroeg stadium te anticiperen bij de organisatie van het nieuwe academiejaar. Bovendien worden deze gegevens gebruikt bij de samenstelling van de jaarprogramma’s in het nieuwe academiejaar, waardoor dit proces vlotter verloopt.
4.8
Beslissing tot instap in het Corona project
In het voorjaar 2011 werd de beslissing genomen tot de instap in het project Corona. Het doel van dit project is dat alle instellingen van de associatie KU Leuven gebruik maken van een gemeenschappelijk SAP platform voor studenten- en onderwijs administratie. Voor de KHLeuven is de overschakeling voorzien voor de start van het academiejaar 20132014. Tijdens het academiejaar 2011-2012 wordt gestart met de voorbereidingen. Dit houdt onder meer in: het opzetten van een projectorganisatie, het voorzien van de nodige resources en het uitwerken van een gedetailleerde planning. Tijdens het academiejaar 2012-2013 zal het overgrote deel van het werk gebeuren, waaronder: conversie van gegevens, aanpassing van gekoppelde systemen, opleiding gebruikers en input van gegevens.
4.9
Optimalisatie van de didactische desktopomgeving
De KHLeuven stelt een steeds groeiend aantal PC’s ter beschikking van studenten en lectoren in PC klassen en studielandschappen. Het aantal applicaties dat hierop wordt
Jaarverslag KHLeuven 2011
33
aangeboden en de complexiteit ervan, neemt steeds toe (momenteel zijn er meer dan 160 verschillende applicaties). Om hieraan het hoofd te bieden, wordt een desktop management systeem (Novell ZENworks Configuration Management 11) gebruikt. Door de heterogeniteit van het PC park (vooral verschillen in ouderdom en rekenkracht) en de steeds zwaardere eisen die software stelt, is het een grote uitdaging om dit PC park performant en betrouwbaar te houden. Tijdens het academiejaar 2010-2011 werden de inspanningen om deze desktopomgeving flexibel en performant te houden verder gezet. Zo gebeurde er onder meer een upgrade van de management software, werd de inlog methode grondig gewijzigd (er wordt nu gebruik gemaakt van Active Directory) en gebeurde er een migratie van de gemeenschappelijke schijven naar een NAS systeem (gebaseerd op NetApp).
4.10
Desktop virtualisatie
Om de desktopomgeving op een optimalere wijze te kunnen beheren en op een flexibelere wijze te kunnen inspelen op de noden van de opleidingen, wordt de invoering van desktop virtualisatie technologie overwogen. Deze technologie laat toe om een groot deel van het desktopbeheer centraal uit te voeren op servers. Tevens biedt dit ook de mogelijkheid om software in een gecontroleerde omgeving aan te bieden op laptops van studenten. Op termijn kan dit leiden tot een geleidelijke overschakeling naar studentenlaptops (het “bring your own device” principe) waardoor de investeringen in eigen desktops gereduceerd kunnen worden. Er werd daarbij beslist om het systeem VMWare View verder uit te testen in een pilootproject. In het voorjaar 2011 werd een testomgeving hiervoor opgezet in samenwerking met de firma Uptime. Het is de bedoeling om tijdens het academiejaar 20112012 een uitgebreide piloottest uit te voeren waarbij een bepaalde groep studenten enkel nog met eigen laptops werken en de software via virtuele desktops aangeboden wordt. Op basis hiervan zal beslist worden tot verdere uitbreiding en bijkomende investeringen.
4.11
Uitbreiding draadloze netwerk en invoering eduroam
Teneinde het hoofd te bieden aan de groeiende noden aan capaciteit en beveiliging op het vlak van het draadloze netwerk, werd beslist tot de overschakeling naar een beveiligd draadloos netwerk, tot de uitbreiding van het aantal antennes en tot de ingebruikname van een wireless controller. Voor dit laatste werd geopteerd voor een oplossing van Cisco. Als basis voor de beveiliging werd op niveau van de associatie KU Leuven gekozen voor de eduroam technologie. Dit biedt niet enkel een afdoende beveiliging binnen de eigen instelling maar maakt het tevens mogelijk voor studenten en medewerkers om op een veilige manier toegang te krijgen tot het draadloze netwerk in een groot aantal instellingen wereldwijd. Tijdens het academiejaar 2010-2011 werd gestart met de nodige voorbereidingen om een geleidelijke overschakeling mogelijk te maken tijdens het academiejaar 2011-2012.
4.12
Continue vernieuwing van de computer- en netwerkinfrastructuur
Een uitgebreide computer- en netwerkinfrastructuur vereist een continue aandacht voor vernieuwing om een optimale beschikbaarheid te kunnen waarborgen. In alle departementen wordt hiervoor het nodige budget en tijd uitgetrokken.
5
ICT ondersteuning
Om studenten en personeelsleden te ondersteunen in het gebruik van de ICT faciliteiten, werden er twee ICT support teams opgericht. Eén team staat in voor de ondersteuning van de gebruikers van de Algemene Diensten en de departementen ECHO en DLO. Het andere
Jaarverslag KHLeuven 2011
34
team staat in voor de ondersteuning van de departementen Sociale School Heverlee en Gezondheidszorg en Technologie. Problemen kunnen zowel ter plaatse, telefonisch als elektronisch worden aangemeld. De opvolging gebeurt sinds oktober 2007 via een ticketing systeem gebaseerd op de open source software OTRS. Tijdens het academiejaar 10-11 werden er 4.436 ICT problemen aangemeld en opgelost (t.o.v. 4.188 het jaar ervoor). De piekperiode is daarbij de start van het academiejaar. Zie tabel 3 voor een overzicht van het aantal tickets per maand.
academiejaa r 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011
maand no de ma me au Eindtotaa sep okt v c jan feb r apr i jun juli g l 39 40 46 26 23 8 363 227 7 8 292 6 224 6 81 208 3.170 58 25 38 24 20 674 6 381 305 7 9 387 6 371 3 81 218 4.098 67 30 36 25 24 666 1 356 299 6 4.188 6 419 3 302 7 84 219 53 25 37 32 27 12 692 8 353 280 2 5 569 0 395 4 0 268 4.436 Tabel 3 Aantal tickets per academiejaar en maand
In 50% van de gevallen worden tickets opgelost binnen een dag. 81% van de gevallen is op maximum 5 dagen behandeld. Zie tabel 4 voor een verdeling. aantal dagen dat het ticket open stond academiejaar
0
1
2
3
4
2007-2008
49%
11%
7%
6%
4%
4%
14%
6%
2008-2009
57%
9%
5%
4%
4%
3%
12%
6%
2009-2010
55%
10%
6%
4%
4%
3%
13%
6%
2010-2011
50% 11% 7% 5% 4% 3% 12% 7% Tabel 4 Aantal dagen dat tickets open staan
Jaarverslag KHLeuven 2011
5 6-20 > 20
35
HOOFDSTUK 3 - Onderwijs 1
Onderwijsaanbod
1.1
Ingericht onderwijsaanbod 2010-2011
De KHLeuven organiseert professioneel gerichte bacheloropleidingen met een studieomvang van ten minste 180 studiepunten (ECTS Credits), met een studieomvang van ten minste 60 studiepunten (ECTS Credits) die volgen op een andere bacheloropleiding (bachelor na bachelor opleiding) en postgraduaatopleidngen (PGO) met een studieomvang van ten minste 20 studiepunten (ECTS Credits). Verder organiseert de KHLeuven permanente vorming met een getuigschrift (PVG), met een minimale omvang van ten minste 3 studiepunten (ECTS Credits) permanente vorming met attest van deelname (PVA). Het opleidingsaanbod van de KHLeuven is raadpleegbaar op www.khleuven.be Het opleidingsaanbod aan de KHLeuven 2010-2011: Studiegebied handelswetenschappen en bedrijfskunde Bachelor in het bedrijfsmanagement Bachelor in het office management Bachelor in de toegepaste informatica Bachelor na bachelor in het advanced business management Postgraduaat bedrijfskunde en management Postgraduaat fiscaliteit Postgraduaat Berdrijfsinformatisering via business en ERP-software (nieuw in 2011-2012) Studiegebied: Gezondheidszorg Bachelor in de voedings- en dieetkunde Bachelor in de biomedische laboratoriumtechnologie Bachelor in de verpleegkunde Bachelor in de vroedkunde Bachelor na bachelor in de intensieve zorgen en de spoedgevallenzorg Bachelor na bachelor in de pediatrische gezondheidszorg (in samenwerking met de Associatie K.U.Leuven) Bachelor na bachelor in de geestelijke gezondheidszorg Postgraduaat in oncologische zorg Postgraduaat verpleegkunde in de ouderenzorg Studiegebied: Industriële wetenschappen en technologie en nautische wetenschappen Bachelor in de chemie Studiegebied Onderwijs Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Bachelor na bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs Postgraduaat mentor in aanvangs- en stagebegeleiding Studiegebied Sociaal-agogisch werk Bachelor in het sociaal werk Bachelor na bachelor in Internationale samenwerking Noord Zuid Postgraduaat procesgericht leiderschap Postgraduaat agogisch theologisch werker Postgraduaat bemiddeling in familiezaken
1.2
gOOD’s en kOOD’s
De gemeenschappelijke opleidingsonderdelen van KHLeuven (gOOD’s) en keuzeopleidingsonderdelen op te nemen in een andere opleidingen van de KHLeuven
Jaarverslag KHLeuven 2011
36
(kOOD’s), is een aanbod naar studenten toe om de keuzemogelijkheden te vergroten. Tevens geven we zo studenten de oppurtuniteit om hun uitstroomprofiel te differentiëren. Jaarlijks wordt het aanbod met inbegrip van de mogelijkheid voor studenten om ook in de associatie keuze-opleidingsonderdelen op te nemen, weergegeven op www.khleuven.be/portaal. De coördinatie en administratie van de gOOD’s werd in 2010-2011 waargenomen door het departement SSH. Het departement ECHO verzorgt de logistiek. Centraal werd de communicatie verzorgd. In 2010-2011 werd de verantwoordelijkheid voor de gOOD’s naar de toekomst toe overgeheveld naar de gOOD’scommissie die bestaat uit een voorzitter (een opleidingshoofd) en vertegenwoordiging uit alle departementen. Het succes van de gOOD’s stijgt jaarlijks. In 2008-2009 namen 198 studenten deel, in 2009-2010 365, in 2010-2011 644. In het good Studentenparticipatie schreven zich 113 studenten in. Tabel : Overzicht gOOD’s 2010-2011 GOOD tot. Word je eigen gezondheidscoach
87
Améliorer son français pour le boulot
51
Effective English
28
Initiatie tot ondernemen en ondernemingszin Intercultural communication
41
Europe in 936 minutes
21
Coachen na de schooluren
19
Opvoeding en gedrag
81
Personenbelasting in 20 stappen
32
Communicatiebeleid
24
Op weg naar het Zuiden
51
Español para principiantes (Spaans voor beginners) Aansprakelijkheid : professioneel en privé
85
19
23
Grafische vormgeving Photoshop
26
Grafische vormgeving Dreamweaver
24
Interprof. samenwerken id gezondheidswelzijnszorg Wetenschapscommunicatie
25 7
totaal per opleiding
644
Jaarverslag KHLeuven 2011
37
1.3
Kengetallen onderwijsaanbod 2010-2011
Tabel: aantal studenten 2010-2011 6907 2255 1077 1590 1985
KHLeuven G&T SSH ECHO DLO
2009-2010 6627 2091 1102 1540 1894
KHLeuven telde 6907 studenten in 2010-2011. Dit betekende een stijging met 280 studenten. We zien een stijging van het aantal studenten in alle departementen behalve in SSH. Tabel: opgenomen en ratio opgenomen studiepunten/aantal studenten Opgenomen SP Ratio opgenomen studiepunten /aantal studenten KHLeuven 360 082 52,13 G&T 118 576 52,58 SSH 51 305 47,64 ECHO 83 804 52,71 DLO 106 397 53,60 In KHLeuven werden in 2010-2011 360 082 studiepunten opgenomen, dit is een stijging tegenover academiejaar 2009-2010 (346 870). Studenten nemen gemiddeld 52,13 studiepunten op hun jaarprogramma. Dit is een daling met 0.21 studiepunten tegenover 2009-2010. KHLeuven studenten slagen erin om 81 % van de opgenomen studiepunten om te zetten in credits. Dit is een lichte stijging van 0.01% tegenover 2009-2010. 44,39% van de studenten slaagden erin alle credits te verwerven. De gemiddelde studieduur van de studenten bleef stabiel op 3,2 jaar. KHLeuven leverde 1720 diploma’s af, tegenover 1634 in 2009-2010 Tabel: aantal afgeleverde KHLeuven diploma’s Aantal afgeleverde diploma’s KHLeuven 1720 G&T 513 SSH 330 ECHO 387 DLO 490
1.4
Nieuw onderwijsaanbod in KHLeuven
1.4.1
Nieuw onderwijsaanbod KHLeuven
Volgend nieuw onderwijsaanbod ging van start in academiejaar 2010-2011: • Het departement SSH startte in 2008-2009 een aanvraag voor het inrichten van een nieuwe Banaba Internationale Samenwerking Noord-Zuid . De KHLeuven verkreeg de toestemming om de banaba Internationale Samenwerking Noord Zuid in te richten vanaf het academiejaar 2010-2011. • Keuze-traject sport en bewegingsmanagement in Banaba Advanced Business Management Volgend nieuw onderwijsaanbod werd voorbereid in 2010-2011: • Werktrajecten (in blended learning)
Jaarverslag KHLeuven 2011
38
• •
Keuzetraject project- en eventmanagement in de opleiding Office Management Banaba oncologische zorg
In 2010-2011 werd eveneens de overheveling van de afstudeerrichting Medical Managament Assistant naar het departement ECHO voorbereid.
1.4.2
Strategisch onderwijsaanbod
De procedures voor de vernieuwing van het onderwijsaanbod (opgesteld in 2007) laten ideeën bottom-up groeien. De KHLeuven heeft echter in het kader van haar positionering binnen het hogeschoollandschap ook een top-down benadering nodig omdat: • Onderwijsaanbod en de visie erop van strategisch belang is voor de hogeschool. Het ontwikkelen van een nieuw aanbod kost heel veel geld en houdt gevaar in van verschuivingen tussen opleidingen zonder een stijging van totaal van studiepunten en/of financieringspunten; • Onderwijsaanbod beïnvloed wordt door de associatie K.U.Leuven en de evoluties van de hele sector hoger onderwijs (incluis het oprichten van HBO5 opleidingen); • De hogeschool aan moet kunnen tonen dat zij – ook bij wijzigingen aan haar aanbodde kwaliteit van haar diploma’s en certificaten kan garanderen. In functie van de vernieuwing van het onderwijsaanbod in KHLeuven organiseerde de Raad Van Bestuur op 17 februari 2010 daarom een strategiedag rond onderwijsaanbod binnen. In 2010-2011 werd op basis van de uitkomst van deze strategiedag in het directieteem van Raad Van Bestuur verder gewerkt aan de visie op en het vernieuwen van het onderwijsaanbod in de KHLeuven. Volgende uitgangspunten werden voor de opbouw van het onderwijsaanbod in de hogeschool aanvaard: • Keuze voor brede, sterk bevolkt opleidingen van hoge kwaliteit • Geen HBO5 opleidingen in KHLeuven (tenzij de decreetgever hier anders over beslist) • Geen nieuwe basisopleidingen (tenzij er zich opportuniteiten voordoen) • Inzet op flexibele trajecten • Inzet op banaba’s • Uitbouw internationaal aanbod • Post-graduaten en permanente vorming kaderen in levenslangleren Op basis van deze uitgangspunten werd er door de departementen een eerste oefening gemaakt voor de opbouw van het onderwijsaanbod in KHLeuven. Onderstaande tabel geeft de eerste plannen weer.
Jaarverslag KHLeuven 2011
39
1.4.3
HBO5, samenwerking met CVO’s
De Interdepartementale opleidingscommissie nam het initiatief om een werkgroep op te richten met als doelstelling de ontwikkeling van het nieuwe onderwijsniveau HBO5 op te volgen en te verkennen voor de KHLeuven. Deze werkgroep eindigde het werkjaar 20092010 met een overleg met het Consortium L4. Het voorbereidende werk van de interdepartementale werkgroep werd in 2010-2011 verdergezet door het opzetten van individueel overleg met betrokken CVO’s. In eerste instantie werd er een samenwerkingsnota opgesteld met het CVO SSH waarin partnerschap met de de centra voor volwassenonderwijs werd beschreven.
2
Onderwijswijsbeleid
2.1
Onderwijswijsvisie en onderwijsontwikkelingsplan
In 2008-2009 stelden alle departementen en/ofopleidingen beleidsplannen op. De centrale elementen van het Onderwijs Ontwikkelings Plan II (OOP II) van de KHLeuven werden in deze beleidsplannen vertaald tot op het opleidingsniveau. Een vergelijking opgesteld door de dienst kwaliteitszorg tussen de opgenomen doelstellingen in de beleidsplannen voor onderwijs met OOP II geeft aan dat de beleidsplannen op opleidingsniveau alle actielijnen uit het OOP II bestrijken. Het OOP II heeft 9 actielijnen: (1) Opleidingsprogramma, (2) Leeromgeving, innovatieve werkvormen, leermiddelen, (3) Flexibilisering, (4) Studie- en Studentenbegeleiding, (5) Diversiteit, (6) Internationalisering, (7) Onderzoek naar onderwijs, (8) Permanente vorming en (10) Beleid en organisatie. Er is een duidelijke relatie tussen OOP II en de strategische doelen van de hogeschool en de relatie met OOP II.
Jaarverslag KHLeuven 2011
40
In 2010-2011 werd er een opvolgingsoefening van OOP II gemaakt op het centrale niveau en op opleidingsniveau. Voor KHLeuven zijn de belangrijkste actiepunten voor 2009-2011 waren: - Strategisch plaats van en visieontwikkeling op onderwijsaanbod in KHLeuven (incluis HBO5) - Focus op nieuwe doelgroepen (werkstudenten) - Start van nieuw onderwijsconcept : integratie onderzoek in onderwijs - OER: voortgangsmaatregelen (leerkrediet, bindende voorwaarde) - De focus op de integratie van ICT in de curricula - Het realiseren van een visie op studielandschappen - Uitwerken van taalondersteuning De belangrijkste punten van bijsturing zijn : - Onderwijsorganisatie en opbouw onderwijsaanbod via interne reglementering versterken - Voorbereiding nieuw accreditatiestelsel: learning outcomes, aangepaste studietrajecten, toetsbeleid, bachelorproef - De voorbereiding op de overstap naar SAP - IOO verder ontwikkelen - Oriëntering en heroriëntering - Visie op levenslangleren ontwikkelen - Creëren van windows of mobility in elke opleiding
2.2
Het onderwijsinnovatiefonds van KHLeuven
De KHLeuven besliste om ook in tijden van besparingen aan de toekomst van de hogeschool te werken. Daartoe worden er middelen gereserveerd om te investeren in onderwijsinnovatie in de vorm van een ‘innovatiefonds’. Om de inspanningen centraal te kunnen opvolgen werd een kader gemaakt voor het innovatiefonds waarin innovatiecriteria en innovatiecategorieën (gekoppeld aan de strategische prioriteiten) werden geformuleerd. Volgende innovatiecategorieën werden vooropgesteld: • Verhogen van de instroom • Bevorderen van doorstroom • Profilering van KHLeuven in EFQ6 • Ondersteuning van het onderwijsproces optimaliseren • Samenwerking met derden (OOF/ENW) bevorderen • Onderzoek naar efficiënter werken
In KHLeuven werden de middelen voor het innovatiefonds in 2010-2011 als volgt aangewend:
Jaarverslag KHLeuven 2011
41
De algemene diensten (onderwijs en onderzoek) namen het initiatief om het innovatiefonds van de algemene diensten aan te wenden om de werking rond het stage-informatiesysteem te ondersteunen. Verder werd er vanuit de algemene diensten initiatief ontwikkeld om het toetsbeleid, de werktrajecten en blended learning te ondersteunen. Het onderwijsinnovatiefonds is een belangrijke motor voor onderwijsinnovatie en wordt daarom ook in de toekomst gecontinueerd.
2.3
Naar een nieuw onderwijsmodel? Opbouw van een nieuwe visie op professioneel hoger onderwijs
In de hogeschool groeit het besef dat bij de afloop van OOP II (2008-2013) de onderwijsvisie aan een update toe is. De hogeschool kiest voor de integratie van onderzoek in onderwijs om het professioneel hoger onderwijs te versterken. Dit vraagt dan ook om het onderwijsmodel van de hogeschool te herzien. Twee belangrijke acties werden ondernomen in 2010-2011 om dit voor te bereiden.
Jaarverslag KHLeuven 2011
42
KHLeuven nam deel aan het project 'Visie op het professioneel hoger onderwijs in de associatie K.U.Leuven' van het comité Professioneel Hoger Onderwijs' van de associatie KU Leuven. In het kader daarvan nodigde de KHLeuven Mevr. Outi Kallioinen (vice-president van Laurea University of Applied sciences (Helsinki)) uit om in KHLeuven een uiteenzetting geven over het onderwijsconcept: Learning by Developing. In 2011 organiseerde KHLeuven een study tour naar Laurea, om het daar gehanteerde concepet van IOO, ‘Learning by development’, te leren kennen. Aan de study tour namen KHLeuven medewerkers deel vanuit een voornamelijk onderzoeksperspectief (bv. onderzoeksscoördinatoren), een onderwijsperspectief (bv. opleidingshoofden) en een organisatieperspectief (bv. departementshoofden). Deze study tour werd positief geëvalueerd. Het ‘Learning by development’ concept is een inspiratiebron voor de verdere ontwikkeling van IOO aan de KHLeuven.
3
Resultaten onderwijsontwikkeling
3.1
OOP II Actielijn 1: Opleidingsprogramma
3.1.1
Implementatie van competentie-ontwikkelend onderwijs
Alle opleidingen van de KHLeuven hebben het implementeren van het competentieontwikkelend onderwijs opgenomen in hun beleidsplan.
3.1.2
Ontwikkelen en implementeren van het KHLeuven Toetsbeleid
Alle opleidingen van de KHLeuven implementeren het KHLeuven Toetsbeleid. De werking in de opleiding wordt ondersteunt door de IOC-werkgroep Toetsbeleid. De IOC-werkgroep Toetsbeleid voerde onder meer de volgende taken uit. De werkgroep omschreef haar rol en taken, wisselde practices uit, formuleerde richtlijnen rond kwaliteitszorgsystemen betreffende examencommissies, ontwikkelde een checklist kwaliteitsvol toetsen, formuleerde richtlijnen over de rapportering bij niet-schriftelijke examens, wisselde informatie uit betreffende lopende en mogelijk in te dienen toetsprojecten. In het kader van het OOF-project ‘Leerwegonafhankelijk Summatief Toetsen’ (2008- 2010) werden nog enkele navormingsactiviteiten georganiseerd en de publicatie Innovatief Evalueren uitgegeven bij uitgeverij Lannoo Campus.
3.1.3
Integratie van onderzoek in onderwijs
Alle KHLeuven opleidingen ondernemen actie om de integratie van onderzoek in onderwijs te realiseren. Opleidingen werken systematisch aan • Het bijsturen van de competentiematrices • Het opzetten van leerlijnen informatievaardigheden en onderzoekscompetenties • Het vorm geven van de bachelorproef • Het betrekken van studenten bij onderzoek • Het opzetten van speciale werkvormen om onderzoek te integreren in onderwijs (innovatielabs, innovatiestages…) Om deze werking te ondersteunen is er op hogeschoolniveau een werkgroep IOO die in 2010-2011 overleg opzette ivm het vormgeven van het concept van de bachelorproef. In het voorjaar van 2011 organiseerde werkgroep twee open vergaderingen waar vanuit alle departementen good practices werden getoond (bijv. bachelorproef in de banaba ISNZ, visietekst informatievaardigheden (Kleuteronderwijs), studenten betrekken bij onderzoek, innovatielabs (ECHO), leerlijn onderzoekscompetenties (SSH)…) en ervaringen werden uitgewisseld.
Jaarverslag KHLeuven 2011
43
In 2011 hadden de meeste opleidingen hebben een leerlijn informatie- en onderzoekscompetenties geïntegreerd in hun curriculum. Doelstelling is om 10% van de studiepunten te besteden aan het ontwikkelen van deze competenties. Tevens werd er een start gemaakt om het concept van de bachelorproef voor KHLeuven te construeren. Binnen deze bachelorproef dienen studenten uiteindelijk ook hun verworven informatie- en onderscompetenties aan te tonen. Onderstaande figuur illustreert dit.
Verder namen de opleidigen Secundair Onderwijs en Sociaal Werk deel aan het tweede OOF project betreffende de integratie van onderzoek in onderwijs (penvoerende instelling KU Leuven). Resultaten van die onderzoek zullen worden omgezet in een kwaliteitszorg instrument voor het nagaan van de mate van integratie van onderzoek in onderwijs.
3.1.4
Onderwijs- en examenreglement (OER), studiegidsen, ECTS
Het OER weerspiegelt de visie van de hogeschool op de flexibilisering en de wijze waarop de KHLeuven in haar onderwijs gestalte wil geven aan de onderwijsvisie. De werkgroep OER herwerkte het OER van de KHLeuven volledig: de volgorde van de artikels, de nummering en de vorm werden afgestemd op het associatie model-OER. Verder werd er gewerkt aan de volgende aspecten binnen het OER: • regelgeving voor BaNaBa’s en postgraduaten • regels voor het opstellen individuele jaarprogramma’s • het opstellen van een leerkrediet policy • het formuleren van KHLeuven brede bindende voorwaarden • de uitbouw van het VCB Het OER en de ECTS-fiches worden gepubliceerd op de website van de KHLeuven (www.khleuven.be). Ze zijn eveneens, samen met de studiegidsen van de opleidingen raadpleegbaar op het portaal. Het Oer wordt ook uitgegeven in brochure vorm, zowel in het Nederlands als in het Engels.
Jaarverslag KHLeuven 2011
44
3.1.5
Stages
De ontwikkelingen van het Stage Informatie Systeem (dat in 2008-2009 van start ging) wordt gestuurd vanuit de KHLeuven stuurgroep waarin zowel vertegenwoordiging uit de departementen als de algemene diensten (ICT en Onderwijs) zetelen. Het SIS wordt sytematisch verder ontplooit voor alle KHLeuven opleidingen .
3.2
OOP II Actielijn 2: Leeromgeving, innovatieve werkvormen en leermiddelen
3.2.1
ICT integratie in onderwijs
Voor alle opleidingen geldt dat de elektronische leeromgeving Toledo wordt ingezet om het leerproces te ondersteunen en voor het samenwerken tussen lector en student en studenten onderling. Dit betekent niet dat de leeromgeving voor alle opleidingsonderdelen wordt gebruikt. Didactisch verantwoord gebruik van ICT staat centraal. Het gebruik van Toledo neemt jaar na jaar toe: dit geldt voor zowel de tijd die studenten doorbrengen in Toledo als de hoeveelheid datatransfer. Dit neemt niet weg dat studenten en lectoren echter behoefte hebben aan meer interactieve elementen en innovatieve tools dan die de Toledo biedt. Verder heeft een belangrijke upgrade van Toledo (Blackboard 9.0) plaatsgevonden. Ter ondersteuning van het onderwijs worden ook volgende onderwijstoepassingen aangeboden, antiplagiaatsoftware (Turnitin) dat lectoren en studenten in staat stelt via de computer te controleren of en in welke mate plagiaat voorkomt in papers en bachelorproeven van studenten, het Toledo-portfoliosysteem voor studenten en het digitaal toetssysteem. In het departement ECHO wordt digitaal toetsen systematisch ingezet, zowel voor formatieve als summatieve doeleinden. De totale teller staat op 742 afgenomen digitale toetsen. Daarnaast wordt een duidelijke toename gezien van het gebruik van audiovisuele middelen binnen het onderwijs. Hiervoor wordt in hoofdzaak VideoLab van de Dienst Multimedia en Leren van de Associatie KU Leuven gebruikt. In 2011 zijn stappen gezet om een aantal leslokalen te voorzien van adequate smartboard voorzieningen. Het departement lerarenopleiding naam hierin het voortouw. In 2010 is besloten blended learning als een innovatief en toekomstgericht model voor de vormgeving van onderwijs voor zowel de werkstudenten als de reguliere opleidingen als uitgangspunt voor het onderwijs van de KHLeuven te maken. Er werd een interdepartementale werkgroep blended learning opgestart zodat de koppeling tussen beleid, onderwijspraktijk en implementatie wordt versterkt. Het innovatiefonds besteedt een substantieel deel van haar middelen aan blended learning. Binnen de Algemene diensten werd het OOF ICTi-project afgesloten; gebruik van het instrument in de opleiding toont de stand van zaken en vormt de basis voor een periodieke monitor voor ICT-gebruik in het KHLeuven onderwijs. Daarnaast leverde het eveneens afgesloten ENW -project 'Planning en implementatie van blended learning' interessante inzichten voor vormgeving en implementatie van zulke trajecten. De KHLeuven is met haar digitaal leren is in het Vlaamse onderwijslandschap een belangrijke discussiepartner en is in overleg met de VLIR, VLHORA, de Associatie KU Leuven en het expertisenetwerk School of Education een gerespecteerde partner. Zo is de KHLeuven voorzitter van de VLHORA Netwerk Open Hogeschool- Vlaanderen, van de
Jaarverslag KHLeuven 2011
45
werkgroep onderwijskundige aspecten van digitaal leren (Associatie) en de ENW-SoE werkgroep digitaal leren.
3.2.2
Studielandschappen
Visietekst De visietekst op de werking van de studielandschappen werd voorgesteld aan de verschillende overleg- en beslissingsorganen. De implementatie ervan liet evenwel op zich wachten, doordat er nog geen werkgroep gevormd kon worden om dit te doen. Elektronische bronnen Het abonnement op SwetsWise werd opgezet omwille van het geringe gebruik. Daarentegen werden updates gekocht voor andere bronnen: BSL, Springer, Academic Search e, Business Source. De bedoeling hierbij was meer full-text te kunnen aanbieden. Website De lay-out van de website werd volledig herwerkt en aangepast aan de lay-out van de andere websites van de hogeschool. Collecties print De vernieuwing van de print-collecties kwam aanzienlijk onder druk te staan door de teruglopende budgetten in de departementen. Vooral het studielandschap Sociale School ondervond daarvan de negatieve gevolgen. Aanvragen tot bestelling moesten negatief beantwoord worden of uitgesteld worden.
3.3
OOP II Actielijn 3: Flexibilisering
3.3.1
Leertrajecten voor specifieke doelgroepen
In het kader van het opzetten van leertrajecten voor specifieke doelgroepen werkten KHLeuven opleidingen verder aan het opzetten van verkorte trajecten, werktrajecten, aanvullingstrajecten en gespreide trajecten. Om de opzet van werktrajecten te ondersteunen werkte de IOC-werkgroep ‘Werktrajecten’ verder aan het in kaart brengen van goodpractices, een onderwijskundig kader voor werktrajecten en randvoorwaarden.
3.3.2
Toelatings en vrijstellingenbeleid
In 2010-2011 werd de bijzondere toelatingsprocedure van de KHLeuven herzien. Belangrijkste wijziging is de centrale organisatie vanaf juni 2011 met het aanstellen van een centrale instroombegeleider en centrale assessoren. Op deze manier wordt expertise gebundeld, kwaliteitsverbetering gerealiseerd en wordt de interne procedure meer afgestemd op de associatie-afspraken. In 2010-2011 werden 6 aanvragen voor bijzondere toelating ingediend. Van de 6 dossiers leidden er 5 tot effectieve toelating tot het hoger onderwijs. In onderstaande tabel zijn de dossiers verdeeld naar opleiding waarvoor de kandidaat in kwestie interesse vertoont.
Jaarverslag KHLeuven 2011
46
Tabel: Aantal dossiers en aantal uitgereikte toelatingsbewijzen, per opleiding waarvoor interesse Opleiding Aantal Bewijs van dossiers toelating Bachelor in chemie 1 1 Bachelor in verpleegkunde 1 1 Bachelor in 1 0 bedrijfsmanagement Bachelor in lager onderwijs 2 2 Bachelor in secundair 1 1 onderwijs TOTAAL 6 5 In 2010-2011 werden in totaal 5803 vrijstellingen toegekend voor in totaal 29056 studiepunten. Tabel: Aantal vrijstellingen en vrijgestelde studiepunten per opleiding (o.b.v. EVC en EVK) Totaal Vrijstellinge vrijstelling EVC EVK n op delen en Opleiding aant aant aant aant al SP al SP al SP al SP Bedrijfsmanagement 1 17 612 2662 177 482 790 3161 Business Management 173 1812 173 1812 Biomedische laboratoriumtechnologi e 150 628 51 101 201 729 Chemie 75 345 23 56 98 401 Kleuteronderwijs 3 12 220 1209 92 128 315 1349 Lager onderwijs 11 43 522 5309 198 292 731 5644 Office management 35 140 5 12 40 152 Secundair onderwijs 635 2657 28 44 663 2701 188 Sociaal werk 10 191 1872 9211 2 9402 Toegepaste informatica 72 316 4 8 76 324 Verpleegkunde 79 345 44 79 123 424 Verpleegkunde: 156 728 38 76 194 804 brugprogramma Voedings- en dieetkunde 244 1096 37 83 281 1179 Vroedkunde 64 298 25 42 89 340 Banaba Advanced business management 5 15 12 22 17 37 Banaba Buitengewoon onderwijs 96 421 96 421 Banaba Geestelijke gezondheidszorg 3 9 3 9 Banaba Intensieve zorgen en de spoedgevallenzorg 6 30 6 30
Jaarverslag KHLeuven 2011
47
Banaba Pediatrische gezondheidszorg Postgraduaat Bedrijfskunde en management Postgraduaat Bemiddeling in familiezaken Creditcontract Foreign program Erasmus student Eindtotaal
2
24
2
10
26
27 0
10
34
8
15
8
15
2
5
10 2
80 5
1
3
745
1448
80
424 2284 6 7
4
1 3 580 2905 3 6
In 2010-2011 werden 12 nieuwe EVC-dossiers opgestart. Tabel: Aantal EVC-dossiers 2010-2011 per opleiding Opleiding Aantal dossiers Bachelor in 3 bedrijfsmanagement Bachelor in lager 8 onderwijs Bachelor in sociaal werk 1 TOTAAL 12
3.3.3
Leerkrediet
De KHLeuven besliste om in 2010-2011 elke student met leerkrediettekort toe te laten voor minstens 27 studiepunten. Door middel van richtlijnen voor het opstellen van het jaarprogramma voor één semester, wilde de KHLeuven deze studenten de kans geven om opnieuw leerkrediet op te bouwen. In de werkgroep Instroombegeleiding en studieadvies worden beleid, uitvoering en cases opgevolgd en wordt het directieteam geadviseerd in functie van het toekomstig beleid. Per semester wordt een “foto” genomen van de instromende studenten met leerkrediet-tekorten om in het volgende academiejaar beleidsbeslissingen te nemen. Doorheen het academiejaar studeerden 137 studenten met leerkrediettekort aan de KHLeuven. Ongeveer de helft van deze studenten stroomde in uit een andere instelling, de andere helft waren reeds KHLeuven-studenten. Tabel: Aantal studenten met tekort aan leerkrediet Aantal studenten Departement Opleiding Totaal Lerarenopleiding Kleuteronderwijs 5 Lager onderwijs 3 Secundair onderwijs 19 Totaal DLO 27 ECHO Bedrijfsmanagement 38 Office management 3 Totaal ECHO 41 Gezondheidszorg Biomedische en technologie laboratoriumtechnologie 7
Jaarverslag KHLeuven 2011
48
Chemie Toegepaste informatica Voedings- en dieetkunde Verpleegkunde Vroedkunde Creditcontract Totaal G&T SSH Totaal SSH TOTAAL
3.4
Sociaal werk
4 22 5 10 1 2 51 18 18 137
OOP II Actielijn 4: Studie- en studentenbegeleiding
De stevige structuur binnen studie- en studentenbegleiding, verder in de tekst als SSB vermeld, die de KHLeuven over de loop der jaren uitbouwde, wordt in het academiejaar 2010-2011 verder geoptimaliseerd. De interdepartementale en departementale structuren blijven gehandhaafd: de interdepartementale werkgroep SSB stuurt de werking van de actieve interdepartementale werkgroepen aan: de werkgroepen studiebegeleiding (IWSB), de studentendiensten, de werkgroep taalondersteuning(IWTO) en de werkgroep studietrajectbegeleiding (IWSTB). Sinds 2008-2009 is er van enige evolutie sprake binnen de ombudsdiensten. In het departement Gezondheidszorg en Technologie werd de ombudsdienst losgekoppeld van de studentendiensten; in de andere departementen werd de mogelijkheid geboden de administratieve taken los te koppelen van de taken van de ombuds als toezichthouder op de correcte toepassing van onderwijs en examenreglement, al dan niet verbonden aan de studentendiensten. Het staat de departementen alsnog vrij de verschillende taken op te splitsen, een eerste denkoefening werd gehouden met de studentendiensten. De uniforme instructielijst voor surveillanten werd voor het eerst in alle departementen met succes toegepast. De acties van het onderwijsontwikkelingsplan II worden door de verschillende werkgroepen bestendigd of verfijnd. Het netwerk dat de hogeschool uitbouwde met een groot aantal secundaire scholen (de KSLeuven- De Leerbrug) wordt verstevigd en verder uitgebouwd naar het gemeenschapsonderwijs via bestaande en nieuwe, gemeenschappelijke acties rond studiekeuzebegeleiding en verstevigen van studievaardigheden. Intussen is ook het Onderwijsplatform van de stad Leuven een vast gegeven binnen de Leuvense onderwijscontext. De coördinator SSB ontwikkelde samen met de taalcoördinator stad Leuven een taalfolder voor ouders en leerkrachten “Praten met je Kind”. De SSB-visie op het informeren, adviseren en begeleiden van studenten van instroom via doorstroom tot uitstroom krijgt meer diepgang door de verbinding aan een eigen visie op talentgerichte, motiverende benadering met als doel de student aan te moedigen binnen een goed gestructureerd kader en rekening houdend met zijn/haar welbevinden zichzelf aan te sturen en verantwoordelijkheid op te nemen voor zijn/haar studietraject. In 2010-2011 werd een aanzet gegeven tot het schrijven van deze visie en het uitzetten van de eerste lijnen, in eerste instantie vanuit de SSB-werking. Verschillende professionaliseringsactiviteiten werden hiertoe opgezet op KHLeuven en op Associatieniveau. De IWSB diende hiertoe het handboek van Luc Dewulf “Ik kies voor mijn talent, tools voor zelfmanagement” door te nemen en daaraan gekoppeld een aantal workshops te volgen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
49
De IW Taalondersteuning deed een eerste aanzet tot het KHLeuven taalbeleid. Zij schreef het hoofdstuk vanuit de KHLeuven visie op taalondersteuning. Binnen deze visie engageerde zij zich ook tot deelname aan het project van het ILT van de KULeuven “Taalvaardig aan de start”.
3.4.1
Instroom
De activiteiten rond het versterken van studievaardigheden in de derde graad secundair en het verbeteren van studiekeuze via initiatieven in samenwerking met de partners van de Leerbrug, al dan niet in samenwerking met andere externe partners (CLB, de dienst studieadvies van de KULeuven) hebben intussen een vaste plaats gevonden in de werking van de KHLeuven, meer bepaald in de agenda van de IWSB. Het project Managers van Diversiteit “Coachen na de schooluren” is als gOOD (gemeenschappelijk OOD) bestendigd in de werking van de KHLeuven. 13 Laatstejaars kozen ervoor om binnen het OOD “Coachen na de schooluren” 24 laatstejaars TSO van 3 Leuvense scholen te begeleiden bij het GIP en dus ook mee te werken aan het versterken van hun studievaardigheden en het informeren bij vragen rond studiekeuze. Bij het Impulsfonds voor migrantenbeleid werd ook het project PONS goedgekeurd, waar laatstejaars uit drie scholen uit het KHLeuven-netwerk (Miniemen, KA-Redingenhof en St-Jozef) een e-portfolio ontwikkelen als toegangsticket voor het HO. Zij leren reflecteren rond hun studiekeuze, rond hun sterktes en zwaktes om beter en sterker in te stappen in het HO. Dit project wordt in een volgend academiejaar verder uitgewerkt. Ook dit academiejaar werkte de KHLeuven mee aan het “Zalmproject - De waterval voorbij” van de KULeuven en sprak hiervoor zijn netwerk aan. Leerlingen van een aantal TSO scholen binnen de Leuvense regio konden tijdens de open lesweken begeleid door een student lerarenopleiding parallellessen volgen aan de KULeuven en de KHLeuven en leerden zo het verschil kennen tussen academische en professionele bachelors. Samen met studenten uit de lerarenopleiding leren zij een aantal essentiële studievaardigheden aan tijdens deze open lesdagen (noteren, schematiseren, samenvatten ….). Op de gemeenschappelijke infodag van KHLeuven verzorgde de werkgroep SSB een afzonderlijke stand voor instromers en een workshop rond “SSB aan de KHLeuven”, “Hoger Onderwijs voor ouders” en “Verder studeren aan de KHLeuven”. Overvolle aula’s getuigden van een positief interesse en een groot succes. In het departement Echo draaiden de taalondersteuners proef rond het project TotAAL Klaar en de voorbereidingen werden getroffen in de IWTO om vanaf het volgend academiejaar in alle opleidingen een instapcursus Nederlands voor het HO in te voeren op het stramien van de instapcursus in het departement Echo.
3.4.2
Doorstroom
De registratie en afname van instromende studenten door de studietrajectbegeleiders in samenwerking met de administratieve diensten en de dienst kwaliteitszorg werd nog verbeterd waardoor nog meer studenten bereikt werden. Nieuwe studietrajectbegeleiders kregen opnieuw een degelijke opleiding rond bespreking van de Lassi-resultaten, gekaderd in het intakegesprek, vanuit de visie motiverend, talentgerichte en zelfsturende benadering van de student door de IWSSB. Het opvolgen en begeleiden van de Masterthesis in de Educatieve studies van Manon Witters voor Professor Lacante “De KHLeuven, de Lassi en zijn correlaten”, gaf de IWSSB de kans om de studiebegeleiding nog beter te stroomlijnen, startend met de interdepartementale algemene sessies en dan te verfijnen onder verschillende vormen (klassieke SB-sessies, peer-assisted learning, student tutoring, leergroepen, …) afgestemd op de verschillende profielen in de verschillende opleidingen. Interdepartementale Studieavonden Studeren kan je leren
Jaarverslag KHLeuven 2011
Aantal afzonderlijke studenten 44
50
Planningsvaardigheden Faalangst Omgaan met examens TOTAAL
56 68 54 222
Met de departementale sessies bereiken we een veelvoud van deze studentenaantallen (ongeveer 992) en indien we het aantal deelnames bekijken komen we aan meer dan 2500 deelnames. Soms geven lectoren ook extra vakmonitoraten; we hebben we dus niet alle correcte cijfers. Partners uit de scholengemeenschappen en eigen lectoren blijven steeds welkom op alle sessies. De Toledo communities “SSB voor studenten” en “SSB voor medewerkers” worden up to date gehouden met materiaal uit studiedagen, workshops, eigen SB-sessies, …. Nu alle studenten de overzichtsrapporten digitaal krijgen, wordt er vanuit de IWSSB op toegezien dat de studenten aangespoord worden hun rapporten te bespreken met hun STBer en naar Recht van Inzage te komen. De procedures en faciliteiten voor studenten met functiebeperkingen en leerstoornissen werden onder de loep genomen en herwerkt. De procedures werden verfijnd, de faciliteiten werden gemeenschappelijk bekeken. Nodeloze faciliteiten werden geschrapt; ook wat onder Design for all valt werd afgevoerd. Faciliteiten worden per student, per functiebeperking en per OOD in functie van het gelijke kansenbeleid en zelfsturing van de student bekeken. De werkgroep streeft ernaar een adviesgroep voor lectoren te worden gepercipieerd in plaats van als de werkgroep voor “probleemstudenten”. Samen met de studentenvoorzieningen werden een aantal knelpunten rond wachtlijsten op OCL (attestering voor studenten met dyslexie) en bij GiBS (gedragstherapeutisch centrum) afgehandeld. Het steeds groter aantal studenten met functiebeperkingen en de problematiek die daarmee gepaard gaat, weegt vaak op de studentendiensten. Het professioneel intervisieplan opgezet om een aantal gevoelige dossiers op een professionele wijze te kunnen bespreken binnen de studentendiensten ging van start. In het academiejaar 2010-2011 vroegen 5 studenten met audio- en visuele beperkingen pedagogische hulp aan en werden hierbinnen 8 pedagogische helpers te werk gesteld. De KHLeuven werd een actief participerend lid binnen de Associatiewerkgroep Studeren met een Functiebeperking en vooral rond het aanbieden van pedagogische hulp kon zij heel wat expertise aanbieden aan de leden van de werkgroep.
3.4.3
Uitstroom
De coördinator SSB werkte binnen de Associatie werkgroep SSB actief mee aan een visietekst voor schakelstudenten en de eigen website voor heroriënteerders geldt binnen de Associatie als een toonvoorbeeld. De coördinator SSB geeft geregeld infosessies op infodagen voor laatstejaars in de departementen rond verder studeren: een nieuwe belangrijke stap in studiekeuze, hoe pak je dit aan en wat zijn de mogelijkheden. Het sjabloon dat binnen de werkgroep studentendiensten tijdens de uitschrijfprocedure voor afhakers sinds het vorige academiejaar aangemaakt werd, wordt nu systematisch bijgehouden en aangevuld. Op die wijze wordt een schat aan kwalitatieve gegevens rond afhakers verzameld wat op een later ogenblik kan dienen voor verder onderzoek.
3.4.4
Professionalisering
De IWSSB zet de ingeslagen weg verder om naast het aanbod voor studenten: het versterken van studievaardigheden, het adviseren, het informeren en begeleiden, het zelf sturen en motiveren een parallelle weg voor docenten aan te bieden. In de KHLeuven visie is de eerste lijn die van de lector als coach. De sensibilisering, het adviseren, informeren, en versterken van de competenties van de lector in zijn coachende competenties is een belangrijke taak van de SSB-werkgroepen. Naast boven vermelde opleidingen voor de nieuwe STBers (intakegesprekken en Lassi) is er de deontologische code geïllustreerd met opleidingspecifieke voorbeelden en cases voor nieuwe lectoren. De Toledo-community SSB
Jaarverslag KHLeuven 2011
51
voor medewerkers met uitleg over het StAB, informatie rond instroom-, doorstroom en uitstroom en materiaal voor professionalisering, wordt voorgesteld aan alle nieuwe lectoren. De werkgroep taalondersteuning organiseert een Topic rond de digitale checklist: taal en studeervriendelijk cursusmateriaal voor nieuwe lectoren en vrijblijvend voor de andere lectoren. In elk departement werd een taaldag georganiseerd door de leden van de werkgroep taalondersteuning. De Associatiewerkgroep SSB waar de coördinator deel van uitmaakt, organiseerde de studiedag “Levenslang kiezen”, rond jongeren en hun studieloopbaanproces en de rol van de studie(traject)begeleider daarbinnen. De studiedag werd over heel de lijn als positief geëvalueerd. De coördinator SSB nam samen met de directeur van de studentenvoorzieningen deel aan het internationaal Bologna congres in Berlijn “Developing the social Dimension”.
3.5
OOP II Actielijn 5: Diversiteit
3.5.1
Ontwikkelen/implementeren/evalueren van een visie rond gelijke kansen en diversiteit
In het academiejaar 2010-2011 werkt KHLeuven een aantal acties verder uit, voortbouwend op de doelstellingen zoals gesteld in het onderwijs ontwikkelingsplan OOPII (2008-2013), rapporteert zij over de uitvoering van de eerste beheersovereenkomst met de Vlaamse regering voor het aanmoedigingsfonds 2008-2010 en stelt zij een nieuw actieplan op voor het AMF 2011 om haar visie rond gelijke kansen en diversiteit te verstevigen en te verankeren binnen alle niveaus van de hogeschool. De KHLeuven streeft daarbij zoals gesteld in haar instellingsvisie op gelijke kansen en diversiteit naar een inclusief beleid waar indien nodig een extra aansturing of begeleiding van kansengroepen noodzakelijk is om tot inclusie te komen. De KHLeuven tracht meer en meer een Design-for-all-beleid te bereiken. Het gelijke kansenbeleid hangt dus ontegensprekelijk samen met de sterke studie- en studentenwerking die stevig in de werking van de KHLeuven verankert zit.
3.5.2
Coördinatie van het beleid rond gelijke kansen en diversiteit
De verdeelsleutel voor de besteding van het aanmoedigingsfonds werd ook voor dit academiejaar aangehouden: centrale structurele verankering, VTE’s vrijgemaakt voor de coördinator gelijke kansen en diversiteit, de coördinator studie- en studentenbegeleiding, de coördinator flexibilisering en de leden van de interdepartementale werkgroep studie- en studentenbegeleiding (SSB) en gelijke kansen en diversiteit (GKD), om het gelijke kansenen diversiteitsbeleid te sturen en op te volgen. In mei liep het project Managers van Diversiteit ten einde en werd verankerd binnen de structuur van de gemeenschappelijk te kiezen opleidingsonderdelen voor laatstejaars als het gOOD “Coachen na de schooluren”. In 2010-2011 kozen 13 studenten er voor om 24 laatstejaars TSO te begeleiden bij hun GIP in 3 verschillende scholen (Miniemen, St Jozef en KA Redingenhof). De projecten die de voorbije jaren vanuit het projectenfonds opgezet werden vonden een vaste plaats binnen de werking van de KHLeuven (cfr. infra). Daarnaast werd er ook geld uit het aanmoedigingsfonds toegekend aan de departementen om instroom, doorstroom en uitstroom van kansengroepen te bevorderen via studietrajectbegeleiding en stuidebegeleiding. Er werden ook nieuwe projectmiddelen gezocht en toegekend namelijk via het impulsfonds voor migrantenbeleid. Het project PONS, warme overdracht van SO naar HO, werd toegekend. Studenten ontwikkelen een e-portfolio waarbinnen ze reflecteren rond hun studiekeuze, hun sterktes en zwaktes om versterkt in het HO in te stappen (zie ook jaarverslag SSB). De coördinator GKD is een actief lid van de Associatie KULeuven stuurgroep gelijke kansen en diversiteit, is voorzitter van de ad hoc diversiteitswerkgroep van de Associatie “Samenwerking met SO en CLB om de instroom van kansengroepen te verhogen en is lid van de Associatie werkgroep Studeren met een functiebeperking samen met een afgevaardigde van de vzw. Studentenservice om de uitwisseling en ontwikkeling van
Jaarverslag KHLeuven 2011
52
deskundigheid rond studeren met functiebeperking in de instellingen te bevorderen. Twee leden van de IWTO zijn tevens lid van de Associatiewerkgroep Taal.
3.5.3
Toegankelijke school en onderwijs
De KHLeuven blijft streven naar een verhoogde toegankelijkheid van zowel haar gebouwen, als haar onderwijs en informatiekanalen. Het in 2009 behaalde toegankelijkheidslabel 'AnySurfer' voor haar website (www.khleuven.be en www.leuvenuniversitycollege.be) is geen verworven recht: de website wordt regelmatig gescreend door het toegankelijkheidsbureau. Binnen de werkgroep studentendiensten worden de procedures en faciliteiten voor studenten met een functiebeperking verder geoptimaliseerd. (zie jaarverslag SSB) en ook de pedagogische hulp voor studenten met een visuele- of auditieve beperking die ingeschreven zijn bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) wordt via een derde betalersregeling met het VAPH verder aangeboden. (zie ook jaarverslag SSB). De diversiteitsprojecten die dankzij het AMF in 2009 ontwikkeld werden, student Tutoring en Talig toetsen, werden verder uitgewerkt zodat zij een vaste plaats kunnen vinden binnen de reguliere werking van de KHLeuven. De IWGKD screende en evalueerde de verschillende vormen van student tutoring zodat zij binnen de reguliere werking van studiebegeleiding kunnen gebruikt worden naargelang de profielen van de studenten zoals zij uit onderzoek van de Lassi-profielen naar voor kwamen. Talig toetsen wordt meegenomen door de IWTaalondersteuning zodat zij in een later stadium als professionalisering wordt aangeboden voor nieuwe lectoren. Het diversiteitsproject Totaal Klaar draaide in september 2010 een eerste maal proef als instapcursus Nederlands voor het Hoger Onderwijs in het departement Echo om in een volgend academiejaar in alle opleidingen aangeboden te worden. De KHLeuven streeft oprecht naar een inclusief beleid en toegankelijk onderwijs in haar gelijke kansenbeleid. Het gelijke kansenbeleid is dan ook zoals reeds gesteld ingebed in de stevige structuur van het studie- en studentenbeleid van de KHLeuven.
3.5.4
Diversiteit in het studentenbeleid bevorderen
De KHLeuven registreert de in de beheersovereenkomst van het AMF gedefinieerde kansengroepen volgens de VLOR-definities. De studietrajectbegeleiders verzamelen de gegevens tijdens de intakegesprekken. Alle KHLeuven-studenten krijgen bovendien een tweede intakeformulier waar eerder gepolst wordt naar een uitgebreider studieverleden, naar motivatie, sterktes en zwaktes, eerste indrukken, en op basis van al deze gegevens, samen met de Lassi-resultaten krijgt elke student van bij de start een uitgebreid intakegesprek met zijn persoonlijke STBer. Elke student krijgt dus van bij de start de mogelijkheid tot remediëring, advies, doorverwijzing indien nodig. Elke STBer heeft een degelijke opleiding ontvangen binnen de context van talentgerichte, motiverende en zelfsturende benadering van de student. Uit de interdepartementale opleidingscommissie ontstond een werkgroep werkstudenten. Vanuit de reeds bestaande werktrajecten in de KHLeuven en good practises uit andere instellingen werkt de groep een KHLeuven visie uit rond werkstudenten, definieert de opportuniteiten en knelpunten en start een draaiboek voor het opstellen en invoeren van werktrajecten en het begeleiden van werkstudenten.
3.5.5
Sensibiliseren en implementeren van diversiteit:
De werkgroep gelijke kansen en diversiteit wordt sterk aangemoedigd zich verder te professionaliseren. Reeds in het vorig academiejaar werd een professionaliseringsplan opgezet zodat de leden van de werkgroep met het vereiste gezag in de hogeschool als aanspreekpunt en ondersteuner ten aanzien van de collega’s kunnen optreden. Alle opleidingen in en buiten de Associatie, en de opleidingen van de provincie worden systematisch doorgestuurd en aangemoedigd. Alle leden wordt gevraagd te participeren aan minstens één professionaliseringsactiviteit per semester wat zeker opgevolgd wordt. Van
Jaarverslag KHLeuven 2011
53
hun kant wordt gevraagd binnen de departementen diversiteitsactiviteiten op touw te zetten. Elk departement organiseerde zo een taaldag in 2010-2011. OP 25 mei 2011 organiseerde de KHLeuven een studiedag “Waaier van Kansen”, waarop iedereen kennis kon maken met alle initiatieven die diversiteit willen bevorderen in de KHLeuven. Verschillende acties die binnen de KHLeuven werden opgezet om alle studenten in het hoger onderwijs meer kansen te bieden, werden gepresenteerd. Het doel was de verworven know how te delen met een breder publiek. Er werden 11 werkwinkels aangeboden, waaronder o.a. bovenvermelde en andere departementale diversiteitsprojecten. Er hebben 76 mensen van binnen en buiten KHLeuven deelgenomen aan deze studienamiddag. De coördinator van de IWGKD is een actief lid van het Leuvens Diversiteitsoverleg. In maart 2011 organiseerde dit overleg een eerste maal de Party-cipation week, een week van diversiteit en internationaliteit waar alle actoren van de Leuvense diversiteitsraad betrokken waren (scholen, politie, stadsdiensten, integratiecentrum, studentenverenigingen, provincie….). Binnen dit kader organiseerde de KHLeuven een dag van Diversiteit in het departement SSH “Allemaal gelukzoekers” en een internationale miniweek in het departement Gezondheidszorg en Technologie. De werkgroep Taalondersteuning, die het vorig academiejaar een digitale checklist taal- en studeervriendelijk cursusmateriaal ontwikkelde waaraan docenten de eigen cursustekst kunnen toetsen, bieden vanaf dit academiejaar een workshop aan voor nieuwe lectoren, vrijblijvend voor alle anderen. De taalwerkgroep gaf de aanzet tot een KHLeuven taalbeleid, meer bepaald het hoofdstuk taalondersteuning, engageerde zich tot het mee ontwikkelen van een screeningsinstrument TaalVast van het ILT en boog zich over nieuwe talige instrumenten om toetsen en instructiemateriaal taalvriendelijker en dus ook toegankelijker te maken.
3.6
OOP II Actielijn 6: Internationalisering
3.6.1
Realisaties in 2010-2011
IWI presenteerde op de Raad van Bestuur (23/03/2011) en IOC (15/06/2011) een stand van zaken tussen 2008 en 2011 i.v.m. Internationalisering. De belangrijkste conclusies uit dit rapport, en tevens actiepunten voor de werking tussen 2011-2015, waren: • Er is een duidelijke verhoging van de studentenmobiliteit en van de mobiliteit van het personeel • maar wel een stagnatie van het personeelskader voor internationalisering sinds 2008. • In 2011 beschikt weliswaar elke opleiding over een ‘window of mobility’ maar zijn de opties qua internationale mobiliteit daarbinnen voor studenten vaak beperkt; • zeker voor inkomende uitwisselingsstudenten was er nog geen aangepast programma in elke opleiding. • Ook beschikt nog niet elke opleiding over een ‘internationale week’ waardoor alle studenten een minimale internationale ervaring opdoen. • KHLeuven participeert in een relatief klein aantal internationale projecten.
Jaarverslag KHLeuven 2011
54
3.6.2
Het bevorderen van de uitgaande mobiliteit van studenten en lectoren
Er is een jaarlijkse stijging van het aantal uitgaande studenten in absolute aantallen maar de stijging wordt geneutraliseerd door de grotere instroom van diplomastudenten. De tendens op lange termijn toont aan dat 10% een normaal cijfer is voor de KHLeuven. Zoals verwacht in 2010 bleef het aantal afgestudeerden met een lange internationale ervaring stabiel op 12,79%. Dat is een beperkte stijging t.o.v. 2010. Omdat er een stijging was van het aantal behaalde diploma’s met ongeveer 7% is dit, gezien het stagnerende personeelskader voor internationalisering, een realistisch resultaat. De verdeling over de departementen is vrij ongelijk (Tabel 1). ECHO G&T DLO SSH Verhouding studenten met internationale ervaring versus 24,77 17,02 7,55 2,36 afgestudeerden (percentage) Tabel : Verhouding studenten met internationale ervaring versus afgestudeerden (percentage), per departement.
10
0 2001- 2002- 2003- 2004- 2005- 2006- 2007- 2008- 2009- 20102002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Figuur 1. Verhouding studenten met internationale ervaring versus afgestudeerden (percentage).
Jaarverslag KHLeuven 2011
55
200 150 100 50 0
2003-2004
2004-2005
2005-2006
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Figuur 2. Absoluut aantal studenten per academiejaar in KHLeuven met een lange internationale ervaring (2003-2004 tot en met 2010-2011). Het EBM programma en de Banaba Internationale Samenwerking Noord Zuid kenden een verdere stijging van het aantal ingeschreven studenten en het aantal afgeleverde diploma’s.
2009-2010
20102011
2011-2012
Aantal studenten in 11 48 traject Aantal behaalde 5 10 diploma’s Tabel Aantallen studenten in het EBM programma. 20102011 / Banaba IS NZ 31 Tabel Aantallen studenten in Banaba IS NZ. 2009-2010
54
2011-2012 43
Internationalisering werd in 2011 ook geconfronteerd met de nakende omvorming van het administratief systeem EPSA naar SAP. Als voorbereiding hierop werd het inschrijvingsproces beter in kaart gebracht en werd een webform ontworpen die studenten toelaat om digitaal in te schrijven voor een internationale lange ervaring. Hieraan gekoppeld werd er in 2011 (voor 2011-2012 e.v.) een nieuwe procedure uitgewerkt voor de toekenning van Erasmusbeurzen (i.s.m. Studentenservice). Op nationaal niveau dreigt een tekort aan beurzen omwille van het succes van het programma. Een ranking binnen de uitwisselingsstudenten drong zich dan ook op.
3.6.3
Het bevorderen van de inkomende mobiliteit van uitwisselingsstudenten en lectoren
Een beperkt aantal opleidingen voorziet nog geen Engelstalig studietraject voor uitwisselingsstudenten van min. 18 ECTS credits: Voeding- en Dieetleer, Verpleeg- en Vroedkunde en Sociaal Werk. Allen verzorgen wel een stageluik in semester 6 op aanvraag.
Jaarverslag KHLeuven 2011
56
Deze lacune beperkt de instroom van buitenlandse studenten en de creatie van een draagvlak in deze opleidingen voor uitgaande studenten en docenten. Het Directieteam nam het engagement op de 3daagse 2011 om alsnog een anderstalig programma in elke opleiding te realiseren in 2012. Het Directieteam besliste om vanaf 2012-2013 geen studenten in een diplomatraject meer toe te laten zonder kennis van het Nederlands Niveau 5. Dit moet het inschrijvingsproces in de toekomst, via KU Leuven, eenduidiger laten verlopen met een verhoogde ratio tussen het aantal behandelde dossiers en het aantal effectief ingeschreven studenten. 100 80 60 40 20 0 2007- 2008- 2009- 20102008 2009 2010 2011
Figuur 3. Absoluut aantal studenten inkomende uitwisselingsstudenten per academiejaar in KHLeuven (2007-2008 tot en met 2010-2011).
3.6.4
Het verhogen van de korte internationale ervaring voor studenten en docenten in de KHLeuven
Het aantal studenten dat een korte internationale ervaring ontving in 2010-2011 bleef status-quo sinds 2008-2009. Wel werd voor de derde maal een internationale mini-week georganiseerd in G&T waarbij studenten een eerste kennismaking hadden met het onderwerp internationalisering.
3.6.5
Aandacht voor de internationale competentie in de curricula van alle opleidingen
Een OOF project ‘Internationale Competenties’ werd goedgekeurd in 2011. Het project, i.s.m. KHLim en Lessius, wordt gecoördineerd door KHLeuven. ICOM wil de internationale competenties in kaart brengen en een richtinggevend instrument ontwikkelen voor opleidingen die deze competenties beter willen inbedden in het programma.
3.6.6
Het ontwikkelen van curricula en onderzoeksprojecten in samenwerking met internationale partners
Een groep opleidingshoofden en coördinatoren bracht een bezoek aan Laurea UAS en aan Hanzehogeschool Groningen. Bezoek werd ontvangen uit Hogeschool Zuyd. KHLeuven behaalde in het najaar 2011 als eerste en enige Vlaamse hogeschool het ECTS label. De projectomzet van internationale middelen bleef vrijwel gelijk in vergelijking met 2010. Omwille van de sterke verhoging van de totale omzet daalde het percentage internationale middelen.
FIN totaal (Euro)
FIN INT (Euro)
FIN INT percentage van totaal
2008
1.142.999
112.131
2009
1.014.664
90.737
8,90%
2010
1.933.688
203.322
10,50%
2011 3.026.852 206.048 Tabel Omzet in projectmiddelen
Jaarverslag KHLeuven 2011
9,80%
6,80% binnen KHLeuven
en
percentage
van
57
internationale financieringsbronnen t.o.v. de totale omzet.
3.6.7
Internationale solidariteit
KHLeuven ging in 2011 van start met het leer- en kennisnetwerk ICoNS rond de banabaopleiding IS NZ. Dit netwerk heeft als doelstelling om expertise en vorming rond mobiliteit van jongeren naar het Zuiden te bundelen.
3.6.8
Een ondersteunend beleid
Er werden geen bijkomende stappen gezet in vgl. met 2010. De samenwerking met de partners binnen de Associatie en andere fora werd verder gezet.
3.7
OOP II Actielijn 7: Onderzoek naar onderwijs
De KHLeuven heeft in haar OOP II de ambitie ingeschreven om ook, op KHLeuvenniveau onderzoek naar onderwijs in de KHLeuven te realiseren en de resultaten ervan te integreren in haar onderwijs. De onderwijsontwikkelingsprojecten liggen allemaal in de lijn van de belangrijkste acties in OOP II of zijn voorbereidend op de toekomst.
3.7.1
3.7.1 Lopende Onderwijsontwikkelingsprojecten
Tijdens het academiejaar 2010-2011 liepen onderstaande onderwijsprojecten, geordend naar de thema’s: levenslang leren, blended learning, toetsen, competenties en profielen in-, door-, uitstroom. Levenslang leren FLLLEX FLLLEX is een Europees project over de vraag hoe hoger onderwijsinstellingen kunnen inspelen op ontwikkelingen rond levenslang leren (LLL). Mede op basis van beleidsgericht onderzoek is in samenwerking met de European Association for Quality Assurance in Higher Education(ENQA) een zelf-evaluatie instrument ontwikkeld om met focusgroepen in de instelling een sterkte/zwakte analyse te maken op het gebied van Levenslang leren. Deze analyse vormt het vertrekpunt voor de ontwikkeling van een strategie voor LLL. Dit instrument is in de partnerhogescholen getest. Het eindresultaat van het project omvat naast het aangepaste instrument met een gebruikershandleiding ook een publicatie met de conclusies van het genoemde onderzoek met daarbij aanbevelingen op Europees, nationaal en instellingsniveau. De resultaten zullen in mei 2012 worden gepresenteerd op het jaarlijkse congres van EURASHE in Riga. Blended Learning Implementatie en planningsscenario’s voor blended learning De neerslag van dit project is een boek dat is opgebouwd uit een aantal thema’s die verschillende aspecten van blended learning belichten. In het eerste deel wordt de achtergrond geschetst met omschrijving, reden, motieven, voordelen en valkuilen van blended learning. In het tweede deel komt het onderwijskundig kader uitvoerig aan bod met beschrijving van het leerpsychologisch, onderwijskundig en technologisch kader. Ook perspectieven van flexibiliteit, tijd en plaats, actoren en de specificiteit van de lerarenopleiding komen in dit deel aan bod. Het derde deel richt de focus op het curriculum en de didactiek. We staan uitvoerig stil bij het ontwerpen van blended learning, studiematerialen en opdrachten en het aspect begeleiding. Deel vier belicht thema’s van beleid en personeel. Zowel economische aspecten als de inbedding van blended learning in de organisatie worden uitgewerkt. De implementatie komt
Jaarverslag KHLeuven 2011
58
in deel vijf aan bod en in de afsluiting (deel zes) worden aanbevelingen opgenomen (zie:http://schoolofeducation.eu/blended-learning). iTeacher Education Het REN- project beoogde een verdere sensibilisering en de onderwijskundigorganisatorische implementatie van ICT in de lerarenopleiding waarbij activerend lesgeven, reflectie, samenwerkend leren, assessment en stages door ICT worden ondersteund. Er werden 18 praktijkvoorbeelden van ICT-integratie in het onderwijs- of leerproces beschreven vanuit een meerlagenmodel, met een diversiteit aan didactische benaderingen uit zowel de specifieke als de geïntegreerde lerarenopleidingen. In de nascholing werd een blended nascholingstraject (workshops met coaching) met contactmomenten en online leeractiviteiten met follow-up uitgewerkt ( via videoconferentie) voor lerarenopleiders en een professionaliseringstraject op maat (consultancy). Het project sloot af met een multi locatie- video conferentie. Alle uitgewerkte voorbeelden en webinars zijn te vinden op http://iteacher.phl.be/ Competenties en profielen in-, door-, uitstroom Portfolio- en competentiegestuurd onderwijs binnen de Toledo leeromgeving Het doel van dit project is de ondersteuning van competentiegestuurd onderwijs door de ontwikkeling van een nieuw elektronisch portfolio. Dit portfolio is een instrument binnen de Toledo leeromgeving, als herontwerp en uitbouw van bestaande functionaliteiten binnen Toledo. Studenten zullen via het elektronische portfolio kunnen begeleid worden op een competentieontwikkelende manier, met nadruk op interactie, feedback en reflectie. Het gebruik van het portfolio ondersteunt begeleiding bij zowel instroom, doorstroom als uitstroom van studenten. Eindresultaat is de ontwikkeling van een nieuw elektronisch portfolio in Toledo met competentie-ontwikkelende functionaliteiten met begeleidende handleiding voor beleidsmedewerkers, docenten en studenten. Managers van diversiteit – gOOD ‘coachen na de schooluren’ Dit project is de implementatie van een gemeenschappelijk opleidingsonderdeel. Centraal in dit OOD staat een tutoring. De studenten (tutors) die voor dit opleidingsonderdeel kiezen, leren kennismaken met diversiteit van leerlingen (tutees) in secundaire scholen of eerstejaarsstudenten binnen de eigen instelling. Deze tutoring bestaat uit een aantal vast getimede tutorsessies op secundaire scholen of in de KHLeuven naast de lesuren gedurende semester 5 en 6. Voor het tutoring krijgen alle tutors tijdens een opstartbijeenkomst een introductie. Ook wordt van de tutors verwacht dat ze aanwezig zullen zijn op de terugkommomenten, waar mogelijkheid wordt gecreëerd tot reflecteren en bespreken van succeservaringen of moeilijkheden. De tutors houden een logboek bij waarin ze de ervaringen uitgebreid bijhouden. Toetsen Leerwegonafhankelijk Summatief Toetsen in de professionele bacheloropleidingen van de Associatie K.U.Leuven Dit project ontwikkelt een instellingsoverstijgende toetsmethodiek voor de eindbeoordelingen van competenties, onafhankelijk van het specifieke opleidingstraject dat de student heeft doorlopen. Het project resulteerde in een publicatie met theoretische achtergrond over leerwegonafhankelijk summatief toetsen, vier concrete toetscasussen, voor- en nadelen van leerwegonafhankelijk summatief toetsen en ten slotte juridische, administratieve en onderwijskundige beleidsadviezen (Wijnants, L, e.a. (2011). Innovatief evalueren in het hoger onderwijs. Leerwegonafhankelijk summatief toetsen. Leuven: Lannoo Campus.)
Jaarverslag KHLeuven 2011
59
Samenvattend overzicht van de lopende onderwijsontwikkelingsprojecten 20102011 Titel project
Financieringsbron
FLLLEX
Europese Overheid & KHLeuven School of Education
Implementatie en planningsscenario’s voor blended learning iTeacher Education
Portfolio- en competentiegestuurd onderwijs binnen de Toledo leeromgeving Managers van diversiteit
REN*
OOF
Aanmoedigingsfonds & KHLeuven OOF & KHLeuven
Leerwegonafhankelijk Summatief Toetsen in de professionele bacheloropleidingen van de Associatie K.U.Leuven * Geen financiële middelen voor KHLeuven
3.7.2
Partners van KHLeuven 24 partners over 10 landen KU Leuven, HUB, KHLim ENW-SOE, KU Leuven, KHLeuven, PHLimburg, uGent KUL, HUB
KTA Redingenhof, Miniemeninstituut KU Leuven, Groep T, HUB, Lessius Mechelen
Aangevraagde projecten
De KHLeuven diende begin 2011 5 projecten in, waarvan er vier werden goedgekeurd. Van de 9 geselecteerde OOF projecten is de KHLeuven voor 4 de coördinerende instelling. Het gaat om volgende projecten: Mulllti: LevensLang Leren, blended werktrajecten en multicampusonderwijs. Partners: Katho, HUB, K.U.Leuven Dit project ondersteunt de uitbouw van studietrajecten voor studenten die werk en studies binnen Sociaal Werk, Handelswetenschappen en de Academische lerarenopleiding wensen te combineren. Blended learning is een mix van afstandsleren en begeleiding op maat van werkstudenten. De trajecten worden in samenwerking met verschillende hogescholen uitgebouwd en worden dus op meerdere plaatsen aangeboden.
Wegwijs in werkplekleren: wegwijzers voor het realiseren van kwaliteitsvol werkplekleren binnen curricula voor levenslang lerenden. Partners: Cimic, KHLim, KHKempen, HUB, Lessius Studenten die werk en studies willen combineren kunnen op de eigen werkplek stage lopen. Dit project focust op samenwerking tussen hogescholen en organisaties om alles in goede banen te leiden: van samenwerkingsafspraken, over begeleiding, tot evaluatie in functie van het behalen van het diploma. Pen en Papier: Writing to Learn als krachtige leeromgeving voor kennisconstructie. Partners: K.U.Leuven, Lessius, KHKempen, KAHO Sint-Lieven, KHBO, KHLim Professioneel hoger onderwijs is gebaat bij een aanpak die beroepskennis stimuleert. Dit
Jaarverslag KHLeuven 2011
60
project helpt, via taalgericht en taalontwikkelend onderwijs, studenten kleuteronderwijs en voedings- en dieetkunde hun vakkennis beter onder de knie krijgen.
Internationale competenties (ICOM): Naar een krachtigere internationale dimensie in opleidingen. Partners: Lessius, KHLim Voor studenten is het belangrijk om over de landsgrenzen heen te kijken. Veel studenten ondernemen een internationale stage of trekken voor hun studies naar het buitenland. Dit project wil professionele opleidingen helpen om de internationale ervaringen van studenten beter te kaderen, te stimuleren en te waarderen.
3.8
OOP II Actielijn 8: Permanente Vorming
KHLeuven zal zich in de toekomst op hogeschool in het kader van haar opdracht betreffende Levens lang leren verder bezinnen over haar rol in het aanbieden van permanente vorming. Het fLLLex project van de KHLeuven zal hierin richting gevend werken. Het aanbod van permanente vorming is zeer divers en wordt georganiseerd door de departementen. Het aanbod is raadpleegbaar op www.khleuven.be.
3.9
OOP II Actielijn 9: Beleid en Organisatie
3.9.1
Associatie K.U.Leuven
De KHLeuven heeft het voorzitterschap van de werkgroepen ‘Onderwijskundige aspecten van de digitale leeromgeving’, en de ‘School of Education’. De KHLeuven is co-voorzitter van de associatewerkgroep ‘Internationalisering.
3.9.2
Regionale samenwerking
KHLeuven zetelt in het overleg van de Stad Leuven met de studenten van Leuven en neemt deel aan de Onderwijsraad van de stad Leuven.
3.9.3
Samenwerking met KHLim
KHLeuven gaat in de toekomst nauwer samenwerken met KHLim. De focus in deze samenwerking ligt voor onderwijs op • Realiseren van een toekomstgericht, efficiënt en behoeftedekkend opleidingenaanbod (professionele bachelors, bachelor na bachelor, postgraduaten) in de provincies Limburg en Vlaams-Brabant met behoud van de bestaande opleidingen in beide hogescholen. • KHLim en KHLeuven werken samen een aanbod uit voor werktrajecten van de bacheloropleidingen. • Stemmen samenwerking met de centra voor volwassenonderwijs in de regio af om een goed aanbod in hoger beroepsonderwijs te ontwikkelen; • Ontwikkelen van een breed aanbod permanente vorming en gepaste organisatiestructuren;
3.9.4
Academische raad
In 2010-2011 kwam de Academische Raad van de KHLeuven samen in vijf thematische vergaderingen: • Openingsvergadering samen met HOC, thema begroting en personeelsformatie • Participatie van studenten • Onderwijs en Onderzoek • Kwaliteitszorg: opvolging van visitatie en accreditatie • KHLeuven strategisch ‘Onderwijs en Onderzoek’
3.9.5
Interdepartementale Opleidingscommissie (IOC)
In 2010-2011 kwam de IOC 8 keer samen. Volgende thema’s kwamen aan bod:
Jaarverslag KHLeuven 2011
61
Binnen de interdepartementale opleidingscommissie werd een link gemaakt tussen de strategische doelstellingen van de hogeschool, de IOC-thema’s en de beleidsplannen van de hogeschool. In de schoot van de IOC waren in 2010-2011 in dit kader drie werkgroepen actief. Deze werkgroepen werden opgericht met het oog op het versterken van de strategische prioriteiten van de KHLeuven • Werktrajecten • Toetsbeleid en Toetspraktijk • Integratie onderwijs-onderzoek Er werd in 2010-2011 beslist om een gOOD’s commissie op te starten. De IOC organiseerde voor het eerst drie themavergadering: - ICT integratie in onderwijs - Instroom in KHLeuven - Internationalisering Tijdens de IOC werkdag werd er gewerkt rond integratie van onderzoek in onderwijs.
3.9.6
Opleidingscommissies
In 2010-2011 werd er in de hogeschool een discussie opgestart rond de functie en samenstelling van de opleidingscommissies in de hogeschool. Deze discussie zal landen bij de overstap naar SAP waar het bepalen van bevoegdheden en verantwoordelijkheden van onderwijsbeleidsorganen een belangrijk punt is.
3.9.7
Interdepartementale werkgroepen in onderwijs
In 2010-2011 waren volgende interdepartementale werkgroepen in het kader van onderwijs actief in de hogeschool: • IW Internationalisering • IW E-leren • IW Blended Learning • IW SSB • IW Bibliotheken • IW Gelijke kansen en Diversiteit • IW Onderwijs- en examenreglement
3.9.8
Algemene diensten: Cluster Onderwijs en Onderzoek
Naar aanleiding van de aanstelling van een hoofd Onderwijs en Onderzoek werd de centrale dienst onderwijsbeleid omgevormd tot de Cluster Onderwijs en Onderzoek. De cluster wordt geleid door het hoofd Onderwijs en Onderzoek en telt zes coördinatoren: • Onderzoek & Dienstverlening • Internationalisering • Studie- en studentenbegeleiding • Gelijke kansen en Diversiteit • E-leren • Bibliotheken en studielandschappen
Jaarverslag KHLeuven 2011
62
4
Interne kwaliteitszorg
In functie van de noden van de opleidingen en de hogeschool werden verschillende onderzoeken uitgevoerd. Daarnaast vonden tal van activiteiten plaats in het kader van externe kwaliteitszorg.
4.1
De werking van de interdepartementale Werkgroep Kwaliteitszorg
De departementale verantwoordelijken voor kwaliteitszorg komen op regelmatige tijdstippen samen in de interdepartementale werkgroep kwaliteitszorg die geleid wordt door de centrale kwaliteitscoördinator. In het academiejaar 2010-2011 kwam de werkgroep 8 keer samen. De werkgroep heeft naast een informerende en vormende functie van kwaliteitsmedewerkers ook een belangrijke rol in het vorm geven van het beleid inzake kwaliteitszorg van KHLeuven. In 2010-2011 werd op de vergaderingen van de interdepartementale werkgroep aandacht besteed aan de resultaten van de tevredenheidsbevragingen, de voorbereiding en resultaten van de bevraging van de pas-afgestudeerden, de voorbereiding van een werkveldbevraging, het OOF-project KONDOR, de contouren van het nieuwe visitatie- en accreditatiestelsel, het intern opvolgsysteem.
4.2
Kwaliteitsonderzoek aan de KHLeuven
Er worden een aantal periodieke onderzoeken op het niveau van KHLeuven of op het niveau van de opleidingen onderscheiden. Voor deze onderzoeken is er een vaste periodiciteit vastgelegd (zie tabel 1). Daarnaast vinden er tal van andere kwaliteitsonderzoeken plaats. Tabel 1 : Periodieke evaluatie in de KHLeuven : CHECK Periodiciteit Studietijdmeting minimaal 1X in de 8 jaar Evaluatie van opleidingsonderdelen Om de 5 jaar Tevredenheidsbevraging bij studenten en Om de 3 jaar personeel Bevraging bij pas-afgestudeerden Om de 2 jaar Onderzoek naar loopbaan en opleiding bij minimaal 1X in de 8 afgestudeerden jaar
Voor 2010-2011 werden een aantal periodieke onderzoeken op KHLeuven niveau uitgevoerd en een aantal onderzoeken op niveau van de opleidingen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
63
Tabel 2 : Overzicht van de onderzoeken uitgevoerd door DKZ (2010-2011) Naam onderzoek Opleiding / departement Optionele inschrijfgegevens Alle nieuw ingeschreven studenten Bevraging bij pas-afgestudeerden Alle pas-afgestudeerden (zes maanden tot 12 maanden geleden afgestudeerd) Evaluatie infodagen Alle bezoekers van de infodagen Studietijdmetingen Bachelor Vroedkunde, Bachelor Voedings- en dieetkunde, Bachelor Kleuteronderwijs Focusgroepen ivm studeerbaarheid Bachelor Secundair Onderwijs, Bachelor Bedrijfsmanagement Evaluatie van OOD’s Bachelor Advanced Business Management, Bachelor Verpleegkunde, Bachelor Voedingsen dieetkunde, Bachelor in de geestelijke gezondheidszorg Bevraging bij werkveld Bachelor in het lager onderwijs, Bachelor Kleuteronderwijs Focusgroepen nav resultaten Bachelor in het lager onderwijs tevredenheidsbevraging Voortgangsanalyse BSO-studenten Bachelor Kleuteronderwijs
4.3
Bevraging van pas-afgestudeerden
De dienst kwaliteitszorg van de KHLeuven bevraagt om de twee jaar pas-afgestudeerden. Doel van het onderzoek is om: zicht te krijgen op de situatie van de pas-afgestudeerden zes maanden na afstuderen: arbeidssituatie, mate van verder studeren,… en algemeen zicht te krijgen op de tevredenheid van de pas-afgestudeerden over bepaalde aspecten van de opleiding. In 2010-2011 werd de situatie van de pas-afgestudeerden op 1 januari 2011 bevraagd. 741 respondenten die afstudeerden aan de KHLeuven in juni of september 2010 vulden de vragenlijst in. De meerderheid van de afgestudeerde professionele bachelors was tevreden over de gevolgde opleiding: 85% zou dezelfde opleiding opnieuw volgen aan de KHLeuven. Waardering werd vooral getoond voor de verworven competenties, de studeerbaarheid, de aandacht voor samenwerken, de interactie met de lectoren, de bijdrage van de stage tot de beroepsbekwaamheid, de aandacht voor praktijkervaring en de leermiddelen. Minder tevredenheid was er over de aandacht voor onderzoek en de mogelijkheid om eigen inhoudelijke accenten te leggen. Ruim de helft van de professionele bachelors was aan het werk op 1 januari 2011. Ongeveer 5% zocht actief naar werk en iets meer dan 40% zocht niet naar werk en studeerde verder. De meeste werkende afgestudeerden werkten voltijds (80%), ongeveer één vijfde werkte deeltijds aan een gemiddeld tewerkstellingspercentage van 59%. Vrij veel afgestudeerden hadden een contract van onbepaalde duur (43%) en de meerderheid van tijdelijke aanstellingen bood zicht op vast werk. Volgens de afgestudeerde professionele bachelors was het belangrijkste kanaal om werk te vinden spontaan solliciteren. Belangrijke factoren voor aanwerving waren hun motivatie of persoonlijkheid en het diploma. De meeste professionele bachelors vonden een job die qua inhoud, niveau en beroepsinkomen goed aansluit bij hun opleiding. De tevredenheid over hun job is algemeen
Jaarverslag KHLeuven 2011
64
hoog en vooral inhoud, benutting van capaciteiten, autonomie, werkdruk en loon zijn aspecten waarvoor de waardering hoog is.
De meeste afgestudeerden van de bachelor na bacheloropleidingen toonden zich eveneens tevreden over hun opleiding: 84% zou dezelfde opleiding opnieuw kiezen. De tevredenheid was vooral hoog voor de interactie met de lectoren, de aandacht voor samenwerken, het up-to-date zijn van de aangeboden inhouden, de bijdrage van de stage tot de beroepsbekwaamheid, de aandacht voor praktijkervaring, de verworven competenties, de gerichtheid op actief leren en zelfwerkzaamheid en de studeerbaarheid. Het minst tevreden waren de banaba-afgestudeerden over de internationale gerichtheid en de aandacht voor verdere studiemogelijkheden. Ruim acht op tien banaba-afgestudeerden was aan het werk op 1 januari 2011; ongeveer 5% zocht actief naar werk en 12,5% zocht niet naar werk en studeerde verder. De meerderheid van de afgestudeerden werkten voltijds (80%). Iets minder dan vier op tien afgestudeerden had een contract van onbepaalde duur. Van de 63% tijdelijke aanstellingen bood 46% uitzicht op een vaste baan. Ook voor de banaba-afgestudeerden was spontane sollicitatie het belangrijkste kanaal om werk te vinden en vormden motivatie of persoonlijkheid en diploma belangrijke factoren voor aanwerving. De aansluiting werk-opleiding lag iets lager qua inhoud en beroepsinkomen bij de banabaafgestudeerden dan bij de professionele bachelors. De aansluiting qua niveau was meestal goed en de meerderheid was tevreden over hun job, vooral wat betreft inhoud, benutting van capaciteiten en autonomie. Professionele bachelors studeerden vaker verder dan banaba-afgestudeerden (ongeveer de helft tegenover 18%). Beide groepen opteerden voornamelijk voor schakelprogramma’s en voelden zich in de meeste gevallen voldoende voorbereid voor hun vervolgopleiding. Tot besluit kan gesteld worden dat de meeste afgestudeerden van de KHLeuven die werk zoeken, snel werk vinden dat aansluit bij hun opleiding. Een aanzienlijk deel heeft reeds een contract van onbepaalde duur of zicht op vast werk, ongeveer zes maanden na hun afstuderen. De tewerkstellingscijfers liggen evenwel iets lager dan voor de afgestudeerden van 2008 die twee jaar geleden bevraagd werden. In vergelijking met voorgaande bevragingen, stijgt het percentage afgestudeerden dat na hun studies niet werkt of naar werk zoekt, maar verder studeert. Van de afgestudeerde professionele bachelors van 2008 studeerde 34% verder, twee jaar later is dit percentage opgelopen tot meer dan 40%. De resultaten zijn besproken op alle relevante beleidsorganen (Raad van Bestuur, Directieteam, Departementale Raden, Opleidingscommissies,…). Deze resultaten geven input voor de opvolgingsactiviteiten van de verschillende niveaus van de organisatie. Deze activiteiten zullen geïmplementeerd worden in de beleidsplannen van de verschillende beleidsdomeinen, de departementen en opleidingen.
4.4
Intern opvolgsysteem en beleidsplannen
In 2007-2008 werd gestart met de opzet van een intern opvolgsysteem. In mei 2008 werden voor alle beleidsdomeinen, departementen en opleidingen beleidsplannen opgesteld en centraal ter beschikking gesteld. De beleidsplannen geven de acties weer die zullen gerealiseerd worden in de periode 2008-2013.
Jaarverslag KHLeuven 2011
65
In oktober 2011 werd voor de tweede keer gerapporteerd over de opvolging van de beleidsplannen en dit zowel voor de departementale plannen als de overkoepelende plannen. Dit gebeurde volgens een vast sjabloon opgesteld volgens het EFQM-model. Op basis van deze opvolgingsrapporteringen werd een syntheseverslag opgesteld door de dienst kwaliteitszorg. Uit dit syntheseverslag blijkt dat voor alle thema’s die onderscheiden werden, in de opvolgingsrapporteringen acties werden beschreven. In het syntheseverslag werden beleidsaanbevelingen geformuleerd: deze bevinden zich voornamelijk in de randvoorwaardelijke domeinen en zijn van cruciaal belang voor de verdere uitwerking van de beleidsdoelstellingen van de kernprocessen onderwijs en onderzoek en dienstverlening. Uit het syntheseverslag blijkt ook dat voor elk van de strategische prioriteiten acties worden geformuleerd. Een nieuwe cyclus van beleidsplannen gaat van start van september 2012 en loopt tot 2015 conform de vastgestelde timing van beleidsplanning. Hiervoor worden zowel voor de beleidsdomeinen als voor de departementen en opleidingen nieuwe beleidsplannen opgesteld. Daarnaast werden er ook indicatoren opgesteld om zo de realisaties van de acties te kunnen opvolgen. Dit gebeurde volgens een participatief model: de indicatoren werden voorbereid door de werkgroepen die inhoudelijk werken rond deze indicatoren. De voorstellen van indicatoren werden tenslotte goedgekeurd door het Directieteam en Raad van Bestuur. Deze indicatoren worden toegankelijk gemaakt via een intern opvolgsysteem. Momenteel wordt er gewerkt aan de herstructurering van het intern opvolgsysteem. Zo worden bijvoorbeeld ook de beleidsplannen toegankelijk gesteld via het intern opvolgsysteem. Momenteel worden verschillende kengetallen op een gebruiksvriendelijke wijze toegankelijk gesteld.
Screenshot van het intern opvolgsysteem: kengetallen
Jaarverslag KHLeuven 2011
66
Screenshot van het intern opvolgsysteem: studentenaantallen
5
Externe kwaliteitszorg : visitatie en accreditatie
5.1
Tijdspad voor visitatie en accreditatie
Elke opleiding wordt om de acht jaar gevisiteerd met het oog op het aanvragen van een accreditatie. Ter voorbereiding daarvan wordt een zelfevaluatierapport opgesteld. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het tijdspad van de huidige cyclus (tot en met 2012) met de belangrijkste bekende mijlpalen voor de bachelor- en banaba-opleidingen. Tabel 3 : Overzicht tijdspaden visitatie/accreditatie KHLeuven huidige cyclus Professionele Bachelor ZER Visitatiebezoek Openbaar Accreditatieperiode opleiding deadline Visitatierapport Verpleegkunde 12/2004 14-16/11/2005 2007 2007-2015 Vroedkunde 12/2004 11-13/05/2005 2007 2008-2016 Office Management 12/2004 9-10/11/2005 2007 2008-2016 Onderwijs : 12/2005 24-26/04/2006 2007 2008-2016 Kleuteronderwijs Onderwijs : Lager 12/2005 5-7/03/2007 2007 2008-2016 onderwijs Onderwijs : Secundair 12/2005 26-28/03/2007 2007 2008-2016 onderwijs Biomedische 12/2006 16-18/04/2008 2008 2010-2018 lab.technologie Voedings- en dieetkunde 12/2006 16-18/04/2008 2008 2010-2018 Chemie 12/2006 12-14/11/2007 2008 2010-2018 Toegepaste informatica 12/2008 10-12/02/2010 2011 2011-2019
Jaarverslag KHLeuven 2011
67
Sociaal Werk Bedrijfsmanagement Bachelor na Bachelor opleidingen Advanced business management intensieve zorg en spoedgevallenzorg Pediatrische gezondheidszorg Geestelijke gezondheidszorg Oncologische gezondheidszorg Onderwijs : buitengewoon onderwijs
12/2009 07/2010
21-23/10/2011 7-9/03/2011
2012 2012
2013-2021 2013-2021
7/2010
7-9/03/2011
2012
2013-2021
12/2010
23-25/04/2012
2012
2013-2021
12/2010
23-25/04/2012
2012
2013-2021
12/2010
23-25/04/2012
2012
2013-2021
12/2010
23-25/04/2012
12/2010
22-23/11/2011
2012
2013-2021
In 2013 start de nieuwe visitatiecyclus volgens het nieuwe stelsel van visitatie- en accreditatie. De eerste opleidingen waarvan een zelfevaluatierapport wordt verwacht conform de nieuwe richtlijnen zijn de Bachelor in Verpleegkunde, Vroedkunde en de Bachelor Internationale samenwerking Noord-Zuid. De deadline voor het indienen van het ZER is 15 december 2012.
5.2
Centrale ondersteuning bij het opstellen van zelfevaluatierapporten en visitaties
De centrale ondersteuning van de zelfevaluatierapporten bestond in 2010-2011 uit: - de aanwezigheid van de centrale kwaliteitscoördinator in elke ZER-stuurgroep - het aanleveren van centrale basisteksten (inleiding, personeelsbeleid, internationalisering en kwaliteitszorg) - het aanleveren van de gegevens nodig voor de verplichte bijlagen - het ondersteunen van de voorbereiding op visitaties via draaiboeken, presentaties en ondersteuning op ‘dagen van de opleiding’ - het ondersteunen van de opleidingen bij het uittekenen van de opvolging en rapportering ervan. ‘Best practices’ worden uitgewisseld binnen de interdepartementale werkgroep kwaliteitszorg waar ook gezamenlijk gewerkt wordt aan visitatiedraaiboeken en het opstellen van een timing van het ganse proces.
Onderstaande tabel geeft de scores weer per onderwerp en facet van alle opleidingen van KHLeuven die een openbaar visitatierapport hebben ontvangen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
68
Onderwerp 1: doelstellingen Facet 1.1.: Niveau en oriëntatie Facet 1.2.: Domeinspecifieke eisen Onderwerp 2: Programma Facet 2.1.: Relatie doelstellingen en inhoud Facet 2.2.: Eisen professionele en academische gerichtheid Facet 2.3.: Samenhang Facet 2.4.: Studieomvang Facet 2.5.: Studielast Facet 2.6.: Afstemming vormgeving – inhoud Facet 2.7.: Beoordeling en toetsing Facet 2.9.: Toelatingsvoorwaarden Onderwerp 3: Inzet van personeel Facet 3.1.: Kwaliteit personeel Facet 3.2.: Eisen professionele / academische gerichtheid Facet 3.3.: Kwantiteit personeel Onderwerp 4: Voorzieningen Facet 4.1.: Materiële voorzieningen
Jaarverslag KHLeuven 2011
VPK V
VRK V
OM V
BAKO V
BALO V
BASO V
Chemie V
V&D V
BLT V
TI V
G
G
G
G
G
G
G
E
E
V
V
V
V
V
G
V
G
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
G
V
V
V
G
V
G
V
V
V
V
G
V
V
G
V
V
V
V
V
V OK
V OK
V OK
V OK
V OK
V OK
G OK
V OK
V OK
V OK
V G
V G
V G
V G
V V
G V
V V
V V
V V
V
G
V V G (MMA) V
G
G
V
G
V
V
V
G
V
V
V
G
V
G
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
G
V
V
G
G
G
G
G
G
V
V
V
V
G
G
G
V
G
V
G
V
V
V
V
G
G
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
G V (MMA)
V
V
G
G
G
G
G
69
Facet 4.2.: Studiebegeleiding Onderwerp 5: Interne kwaliteitszorg Facet 5.1.: Evaluatie resultaten Facet 5.2.: Maatregelen tot verbetering Facet 5.3.: Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1.: Gerealiseerd niveau Facet 6.2.: Onderwijsrendement
Jaarverslag KHLeuven 2011
G
G
V
G
G
G
G
G
G
G
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
G
G
G
G
G
V
G
G
G
V
V
G
V
G
G
V
G
V
V
V
V
V
V
G
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
G
G
G
G
G
G
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
70
5.3
Voorbereidingen op de zelfevaluatierapporten en de opvolging van visitaties in de verschillende opleidingen van de KHLeuven
5.3.1
Visitatie Bachelor Bedrijfsmanagement, Advanced Business Management
Beide opleidingen werden gevisiteerd op 7, 8 en 9 maart 2011. Een bijkomend bezoek vond plaats op 23 mei 2011 voor de engelstalige Bachelor in Business Management: Marketing. De opleiding Bedrijfsmanagement heeft ook twee aanvragen voor een bijzonder kwaliteitskenmerk aangevraagd, zijnde duurzame ontwikkeling en internationalisering. Voor internationalisering heeft de opleiding ook deelgenomen aan een pilot van NVAO die de opleiding hiervoor in het kader van de pilot een bijzonder kwaliteitskenmerk heeft uitgereikt. Ook heeft de opleiding voor duurzaamheid een AISHE-audit georganiseerd en daarvoor een tweede AISHE-ster gehaald. De opleidingen hebben het conceptvisitatierapport ontvangen.
5.3.2
Visitatie Bachelor in Buitengewoon Onderwijs
Op 22 en 23 november 2011 vond de visitatie van Buitengewoon onderwijs plaats. De opleiding heeft een bijzonder kwaliteitskenmerk aangevraagd namelijk innovatie. De visitatie is goed verlopen. Het rapport van de commissie wordt momenteel verwacht.
5.3.3
Visitatie Bachelor in Sociaal werk
Op 21, 22 en 23 november 2011 vond de visitatie van Bachelor in Sociaal werk plaats. De visitatie is goed verlopen. Het rapport van de commissie wordt momenteel verwacht.
5.3.4
Voorbereiding visitatie Bachelor Geestelijke gezondheidszorg, Pediatrische Gezondheidszorg, Intensieve zorgen en Spoedgevallenzorg en Oncologische zorg
De zelfevaluatierapporten voor de Bachelor in de Intensieve zorgen en spoedgevallenzorg, Bachelor in de Pediatrische gezondheidszorg, Bachelor in de Geestelijke gezondheidszorg, Bachelor in de Oncologische zorg werden voorbereid tijdens het academiejaar 2009-2010. Deze rapporten zijn bij Vlhora ingediend in december 2010. De visitatie vindt plaats op 23, 24 en 25 april 2012.
5.3.5
Rapportering over opvolging visitatierapporten van Bachelor in Toegepaste Informatica
Op basis van het openbaar visitatierapport werd de accreditatie van de opleiding Bachelor in Toegepaste Informatica aangevraagd en verkregen. In de Academische Raad van februari 2012 werd door de opleiding Bachelor in Toegepaste Informatica gerapporteerd over de opvolging van de visitatierapporten. Tal van initiatieven werden ondernomen nav de aanbevelingen van de visitatiecommissie, oa ter bevordering van de internationalisering, integratie onderzoek-onderwijs, de verdere uitbouw van het keuzetraject MIS, opzetten van een toetsbeleid,...
5.3.6
Voorbereiding zelfevaluatierapport door opleidingen Bachelor in Verpleegkunde, Bachelor in Vroedkunde en Bachelor Internationale samenwerking Noord-Zuid
De opleidingen Bachelor in Verpleegkunde en Vroedkunde en de Bachelor Internationale samenwerking Noord-Zuid zijn de eerste opleidingen die hun zelfevaluatierapport moeten opstellen conform het nieuwe beoordelingskader. De zelfevaluatierapporten moeten ingediend worden in december 2012. Momenteel zijn de opleidingen, oa op basis van een SWOT-analyse uitgevoerd met de lectorengroep, bezig de zelfevaluatierapporten uit te werken.
Jaarverslag KHLeuven
69
5.4
Externe Profilering DKZ
De dienst kwaliteitszorg is actief op de fora waar belangrijke ontwikkelingen aangaande kwaliteitszorg worden voorbereid en gestuurd en gaat professionele externe relaties aan om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen binnen kwaliteitszorg om de kwaliteit van de eigen dienstverlening te verbeteren. De kwaliteitscoördinator zetelt in het kwaliteitsforum en Stuurgroep kwaliteitszorg van VLHORA. Binnen de Associatie K.U.Leuven is de KHLeuven vertegenwoordigd in de Werkgroep Studietijdmeting en de Stuurgroep Kwaliteitszorg. Vanuit de stuurgroep kwaliteitszorg wordt een OOF-project KONDOR aangestuurd. Vanuit de stuurgroep kwaliteitszorg van de Associatie loopt een OOF-project, genaamd KONDOR (Een Kwaliteitssysteem inzake ONDerwijs Ontwikkelen en Realiseren, sept 2010 sept 2012). Bedoeling van het project is om associatiebreed een aantal evaluatie-instrumenten voor kwaliteitszorg te ontwikkelen en leidraden op te stellen voor het op een methodologische wijze omgaan met, interpreteren en opvolgen van meetresultaten. Daarnaast wordt ook de methodiek van benchmarking verkend in associatieverband. Momenteel zijn er vragenlijsten ontwikkeld voor de beoordeling van een opleiding door studenten en personeel, een instrument voor instellingsevaluatie en verschillende instrumenten die bedoeld zijn om dieper in te zoomen op specifieke thema’s (bv vragenlijsten voor evaluatie stage, werkveldbevragingen, bevraging bij alumni, checklist voor afhakers,….). De opleidingen Verpleegkunde, Vroedkunde, Kleuteronderwijs en Lager onderwijs hebben de instrumenten voor de opleidingsbeoordeling tijdens een pilot uitgetest. Wat betreft het instrument voor de instellingsevaluatie neemt KHLeuven deel aan een pilot: in de loop van de maanden maart, april zal een aantal van jullie ook gevraagd worden om deze vragenlijst in te vullen en vervolgens deel te nemen aan een focusgesprek hierover. Verder wordt er druk gewerkt aan het ontwerpen van een leidraad die methodologische richtlijnen verschaft voor de verschillende stappen van een onderzoek in het kader van kwaliteitszorg. De opleidingen Verpleegkunde en Vroedkunde zijn eveneens betrokken in een benchmarkingspilot over het thema “opvolgen van resultaten”. Tijdens vijf sessies komen 20 opleidingen van de Associatie samen om over het thema “opvolgen van resultaten” van elkaar te leren.
6
Taalrapportering 2010-2011 KHLeuven
Verslaggeving over taalgebruik in KHLeuven Academiejaar 2010-2011
In uitvoering van Artikel 91 §6 van het Structuurdecreet en het besluit van de Vlaamse Regering van 11 juni 2004 (B.S. van 8 november 2005) betreffende de regeling van de wijze van verantwoording van het gebruik van een andere onderwijstaal dan het Nederlands.
6.1
Doelstellingen en resultaten KHLeuven heeft haar doelstellingen Internationalisering beschreven in een Strategisch Actieplan Internationalisering 2008-2012. Hoewel een specifiek taalbeleid ontbreekt is een concreet actiepunt het bevorderen van het aantal anderstalige opleidingsonderdelen in de instelling. Dit ten behoeve van zowel inkomende uitwisselingsstudenten als i.h.k.v. I@home.
6.2
Anderstalige opleidingsonderdelen – initiële opleidingen
Jaarverslag KHLeuven
70
6.2.1
Opleidingsonderdelen die een vreemde taal tot onderwerp hebben en die in die taal worden gedoceerd Hieronder volgt een overzicht van de bovengenoemde opleidingsonderdelen per opleiding. Opleidingen zonder bovengenoemde opleidingsonderdelen worden hier niet vernoemd.
Bachelor in de toegepaste informatica 2010-2011 KHLeuven Titel OOD code 2707 Communicatie in het Engels - deel 1 (1TX) 2700 Communicatie in het Frans - deel 1 (1TX) 4671 Communicatie in het Engels - deel 2 (2TX) 4672 Communicatie in het Frans - deel 2 (2TX) 4675 Communicatie in het Engels - deel 3 (3TX) 4676 Communicatie in het Frans - deel 3 (3TX) Bachelor in het bedrijfsmanagement 2010-2011 KHLeuven Titel OOD code 5780 CT Engels Frans (S2) (1AF) 5789 CT Nederlands Engels (S5) (3AF) 5751 CT Frans Engels (S2) (1FV) 5752 CT Frans Engels (S3) (2FV) 5773 CT Frans Engels (S2) (1RP) 5772 CT Nederlands Frans (S1) (1RP) 5781 CT Frans Engels (S3) (2RP) 5720 CT Frans Engels I (S1) (1MK) 5721 CT Frans Engels II (S2) (1MK) 5722 CT Duits/Spaans I (S2) (1MKMB) 5724 CT Vreemde talen (S3) (2MKMB) 5726 CT Vreemde talen (S4) (2MKMB) 5732 CT Vreemde talen (S5) (3MKMB) 5725 CT Frans Engels III (S3) (2MKRA) 5727 CT Frans Engels IV (S4) (2MKRA) 5733 CT Frans Engels V (S5) (3MKRA)
Aantal credits 3
Lestaal
3
FR
3
ENG
3
FR
3
ENG
3
FR
Aantal credits 6 4 6 4 6 5 4 5 6 4 7 6 8 5 4 6
Lestaal
Lestaal
ENG ENG FR FR FR FR FR FR FR D ENG ENG ENG FR FR FR
FR
Bachelor in het office management 2010-2011 KHLeuven Titel OOD code 3518 Communicatie Duits I (1OM) 3528 Communicatie Duits II (1OM) 3517 Communicatie Engels (1OM) 3516 Communicatie Frans (1OM) 2038 Duits (1OR) 2034 Engels - deel 1 (1OR) 2051 Engels - deel 2 (1OR) 2013 Frans - deel 1 (1OR) 2045 Frans - deel 2 (1OR) 2789 Medisch en beroepsgericht Duits - deel 1 (2OR) 2781 Medisch en beroepsgericht Engels deel 1 (2OR) Jaarverslag KHLeuven
Lestaal
ENG
Aantal credits 5 3 4 5 4 4 4 6 5 4
Lestaal
3
ENG
ENG ENG ENG ENG ENG ENG S FR FR ENG ENG ENG
Lestaal
D D ENG FR D ENG ENG FR FR D
71
2788 2778 2787 2845 2844 2843 3527 3526 4404 4405 4406 4407 4408 4409 5177 5176 5174 3525 3524 4380 4394 4378 4393 4377 4391 5157 5155 5153
Medisch en beroepsgericht Engels deel 2 (2OR) Medisch en beroepsgericht Frans - deel 1 (2OR) Medisch en beroepsgericht Frans - deel 2 (2OR) Medisch en beroepsgericht Duits - deel 2 (3OR) Medisch en beroepsgericht Engels deel 3 (3OR) Medisch en beroepsgericht Frans - deel 3 (3OR) Initiatie Bedrijfsvertalen Engels (1BV) Initiatie Bedrijfsvertalen Frans (1BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Frans I (2BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Frans II (2BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Engels I (2BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Engels II (2BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Duits I (2BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Duits II (2BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Duits III (3BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Engels III (3BV) Zakelijke comm. en bedrijfsvertalen Frans III (3BV) Zakelijke Communicatie Engels I (1MA) Zakelijke Communicatie Frans I (1MA) Zakelijke Communicatie Duits I (2MA) Zakelijke Communicatie Duits II (2MA) Zakelijke Communicatie Engels II (2MA) Zakelijke Communicatie Engels III (2MA) Zakelijke Communicatie Frans II (2MA) Zakelijke Communicatie Frans III (2MA) Zakelijke communicatie Duits III (3MA) Zakelijke communicatie Engels IV (3MA) Zakelijke communicatie Frans IV (3MA)
4
ENG
5
FR
5
FR
3
D
5
ENG
5
FR
4 4 6
ENG FR FR
5
FR
5
ENG
5
ENG
5
D
5
D
6
D
6
ENG
6
FR
4 4 4 4 4
ENG FR D D ENG
4
ENG
4 4
FR FR
6 6
D ENG
6
FR
Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs 2010-2011 KHLeuven Titel OOD Aantal code credits 2341 LLO-111 Frans taalvaardigheid 3 (1LDH) 2355 LLO-210 Frans (2LDH) 3 Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs 2010-2011 KHLeuven Titel OOD Aantal code credits 4539 LSO-120 EN Language s1 (1LSO) 4 Jaarverslag KHLeuven
Lestaal
Lestaal
FR FR
Lestaal
Lestaal
ENG 72
4540 5856 4542 4543
LSO-121 EN Culture s1 (1LSO) LSO-122 EN language s2 (LSO) LSO-123 EN Culture s2 (1LSO) LSO-124 EN didactisch atelier s1-2 (1LSO) LSO-125 FR Compétences de base s1 (1LSO) LSO-127 FR Linguistique s2 (1LSO) LSO-128 FR didactisch atelier s1-2 (1LSO) LSO-219 EN Language s3 (2LSO) LSO-220 EN Culture s4 (2LSO) LSO-221 EN Skills s4 (2LSO) LSO-222 EN didactiek s3-4 (2LSO) LSO-223 FR Linguïstique s3 () LSO-225 FR Linquïstique s4 (2LSO) LSO-226 FR didactiek s3-4 (2LSO) LSO-316 Engels s5 (3LSO) LSO-336 EN Skills s5 (3LSO)
5857 4546 4547 5203 5204 5205 5206 5862 5209 5210 2204 5888
6.2.2
3 5 3 5
ENG ENG ENG ENG
7
FR
8 5
FR FR
5 4 3 3 3 3 3 8 3
ENG ENG ENG ENG FR FR FR ENG ENG
Anderstalige opleidingsonderdelen in Nederlandstalige opleidingen die gedoceerd worden door anderstalige gasthoogleraren of gastprofessoren NVT
6.2.3
Aantal anderstalige (gast)docenten die opleidingsonderdelen of delen van opleidingsonderdelen in een andere taal doceren NVT
6.2.4
Aantal Nederlandstalige (gast)docenten die opleidingsonderdelen of delen van opleidingsonderdelen in een andere taal doceren Geen cijfers beschikbaar.
6.2.5
Anderstalige opleidingsonderdelen waarvoor de instelling kan aantonen dat de andere taal een meerwaarde voor de student en de functionaliteit van de opleiding meebrengt. Hieronder volgt een overzicht van de bovengenoemde opleidingsonderdelen per opleiding. Opleidingen zonder bovengenoemde opleidingsonderdelen worden hier niet vernoemd. De motivering voor het aanbieden van deze opleidingsonderdelen is terug te vinden in punt 1. Geen enkele opleiding biedt binnen één enkele afstudeerrichting meer dan 18 ECTS credits aan. Namelijk: in alle gevallen is de lestaal naast de vreemde taal ook steeds Nederlands. Dit betekent dat nooit het volledige opleidingsonderdeel in een vreemde taal wordt gedoceerd. Opleidingsonderdelen waarvan de doceertaal het Nederlands is of waarvan er naast het Nederlands ook delen in een andere taal gedoceerd worden zijn hier niet opgenomen.
Bachelor in het bedrijfsmanagement 2010-2011 KHLeuven Titel OOD code 4440 Intern. marketingweek & Integratieopdracht IV(S4) (2MK) Jaarverslag KHLeuven
Aantal credits 4
Lestaal
Lestaal
ENG 73
Bachelor in het office management 2010-2011 KHLeuven Titel OOD code 5761 Economie en diversiteit (1OM) 3522 Integratie-opdracht I: Oriëntatie op het beroep (1OM) 3534 Integratie-opdracht II: Bedrijf en maatschappij (1OM) 5167 Integratie-opdracht V: Plannen en organiseren (3OM) 5158 Project bedrijfscommunicatieve vaardigheden (3OM) 4400 Integratie-opdracht IV: IOM/Rekrutering en divers. (2MA) 4759 Integratie-opdracht IV: IOM/Virtueel vertaalbureau (2BV)
Aantal credits 4 3
Lestaal
3
NL
ENG
6
ENG
FR
3
ENG
FR
4
ENG
FR
4
ENG
FR
Lestaal
Lestaal
Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs 2010-2011 KHLeuven Titel OOD Aantal code credits 5889 LSO-337 EN Culture English in the 4 world s5 (3LSO) 5890 LSO-338 FR Culture MA au 18e 3 siècle s5 (3LSO) 5891 LSO-339 FR Culture 19e au 21e 7 siècle s5 (3LSO) Bachelor in sociaal werk 2010-2011 KHLeuven Titel OOD code 4663 Internationale sociale thema's (3SX)
6.2.6
Aantal credits 3
Lestaal
FR FR
ENG ENG ENG
Lestaal
Lestaal
ENG
De instellingen geven aan hoe zij aan de beperkingen opgenomen in artikel 91 §1 tegemoetkomen KHLeuven voldoet aan de regel dan het gebruik van een andere taal beperkt wordt tot 10% van de omvang van het opleidingsprogramma voor wat betreft de verplicht op te nemen opleidingsonderdelen. Studenten beschikken in de meeste opleidingen over de mogelijkheid om vrijwillig andere of meer opleidingsonderdelen als keuze op te nemen. Studenten hebben ook de mogelijkheid om een uitwisselingsprogramma in het buitenland te doorlopen (wat niet opgenomen is in deze telling). Zie artikel 2.41-46 van het Onderwijs en examenreglement: http://www.khleuven.be/OER/142/hoofdstuk/2
6.2.7
Studenten hebben het recht om een examen in het Nederlands af te leggen Zie artikel 2.41-46 van het Onderwijs en examenreglement: http://www.khleuven.be/OER/142/hoofdstuk/2
6.2.8
Informatie over de toetsing van de adequate taalbeheersing door de Nederlandstalige docenten van de andere taal in functie van hun vakgebied Deze toetsing vindt plaats bij aanwerving.
Jaarverslag KHLeuven
74
6.3
Anderstalige opleidingsonderdelen – Voortgezette opleidingen NVT
6.4
Anderstalige opleidingen
6.4.1
Overzicht van de anderstalige opleidingen aangeboden in een andere taal van de initiële opleidingen Aan de Katholieke Hogeschool Leuven werd in academiejaar 2010-2011 één opleiding aangeboden in een andere onderwijstaal dan het Nederlands (cfr. BVR van 11 juni 2004, onderafdeling 2, - anderstalige opleidingen). Het gaat over de opleiding Bachelor in business management – marketing, uitgewerkt door drie Europese hogeronderwijsinstellingen. Het diploma dat de studenten behalen is door de erkenningscommissie gelijkgesteld met de Nederlandstalige Bachelor in bedrijfsmanagement afstudeerrichting marketing. De studenten studeren in het Engels in drie verschillende landen: Het eerste jaar in Denemarken aan de International Business Academy (IBA) in Kolding; Het tweede jaar in Vlaanderen aan de KHLeuven; Het derde jaar in Engeland aan Coventry University. Voor nadere info: zie http://www.leuvenuniversitycollege.be/Study-at-Leuven-UniversityCollege/Bachelor-degrees-in-English/Business-management-marketing
6.5
Opleidingen met internationaal karakter NVT
6.6
Andere onderdelen van het verslag
6.6.1
Informatie over de communicatie Mits gebruik van de normale kanalen die gangbaar zijn in de KHLeuven.
6.6.2
Overzicht van de kennistoetsen
NVT
6.6.3
Gedragscode De gedragscode m.b.t. de taalregeling is opgenomen in artikel 2.41-46 van het Onderwijs en examenreglement: http://www.khleuven.be/OER/142/hoofdstuk/2
Jaarverslag KHLeuven
75
HOOFDSTUK 4 - Onderzoek 1
Onderzoeksbeleid
1.1
Algemeen beleid en visie
1.1.1
Doelstellingen en missie onderzoek en dienstverlening
Sinds het decreet van 1995 m.b.t. de wetenschappelijke en de maatschappelijke dienstverlening hebben hogescholen een wettelijke basis voor onderzoek en dienstverlening. Sinds 2005 worden - mede door de overheidsmiddelen voor onderzoek (PWO-middelen) en de meerjarenplannen onderzoek en wetenschappelijke en maatschappelijke dienstverlening op Associatieniveau - onderzoek en dienstverlening op een meer systematische manier ingebed in KHLeuven. Onderzoek binnen de professionele bacheloropleidingen heeft een bijzonder en uniek karakter. Het onderzoek is praktijkgebaseerd, innovatief en gericht op de wisselwerking tussen onderzoek, werkveld/maatschappij en onderwijs. Hiermee onderscheidt het onderzoek binnen de professionele bacheloropleidingen zich van het fundamenteel en toegepast wetenschappelijk onderzoek binnen de academische opleidingen aan universiteiten en hogescholen. Het uitvoeren van praktijkgebaseerd onderzoek gericht op kennisontwikkeling en het ondersteunen van innovatie in de beroepspraktijk is een belangrijke opdracht voor het professioneel hoger onderwijs. Praktijkgebaseerd onderzoek vervult een essentiële rol in het bereiken van een basisdoelstelling van het professioneel hoger onderwijs, namelijk het opleiden van studenten tot op innovatie gerichte, beroepsbekwame professionals of kenniswerkers, die beschikken over de wetenschappelijk-analytische vaardigheden, het leervermogen en de creativiteit om zich flexibel aan te passen aan veranderende (arbeidsmarkts-) omstandigheden. Deze onderzoeksactiviteiten dienen zich te concentreren op domeinen waarbij de interactie en afstemming tussen werkveld, opleiding en wetenschap essentieel is. Zo levert de deelname van het professioneel hoger onderwijs aan praktijkgebaseerd onderzoek een belangrijke meerwaarde op voor de verschillende actoren binnen de hogescholen (interne professionalisering en kwaliteitszorg), voor spelers uit het werkveld (innovatie- en valorisatiepotentieel), en voor andere kennisinstellingen (toepasbaarheid van kennis, kenniscirculatie en innovatienetwerken) (Visietekst praktijkgebaseerd onderzoek in het professioneel hoger onderwijs, Associatie-werkgroep Onderzoek aan de Professionele Bacheloropleidingen, 2006, p. 9). Maatschappelijke dienstverlening kent een lange traditie aan de hogeschool, onder de vorm van maatschappelijk engagement van docenten, opleidingen en departementen, ten aanzien van het werkveld en de brede samenleving. Deze maatschappelijke dienstverlening vertaalt zich veelal in lidmaatschap van diverse overleg- en adviesorganen, commissies, werkgroepen en beroepsverenigingen. Activiteiten van maatschappelijke dienstverlening in opdracht van derden vormen elders vaak een spin-off van onderzoeksactiviteiten, maar worden ook als volwaardige activiteiten ontwikkeld aan KHLeuven. Het gaat hier meer specifiek over advies en consulting opdrachten, permanente vorming en opleidingen op maat, detacheringen op basis van de aanwezige expertise van docenten. Advies en consulting is de algemene noemer van een brede waaier van dienstverleningsopdrachten die KHLeuven uitvoert in opdracht van overheden, organisaties en bedrijven. De opdrachten zijn gelinkt met de expertise aanwezig binnen de opleidingen. Permanente vorming organiseren we aan KHLeuven volgens diverse formules. De meest bekende formule is vorming, georganiseerd als breed toegankelijke en formele Jaarverslag KHLeuven
76
opleidingen, gekoppeld aan het onderwijsaanbod van KHLeuven. Permanente vorming kent nog andere formules van vorming op maat: opleidingen op vraag en in opdracht van derden, conferenties en studiedagen naar aanleiding van (onderzoeks)projecten en lidmaatschap van netwerken. En tot slot detacheringen op basis van de aanwezige expertise van docenten.
Het belang en de meerwaarde van onderzoek en dienstverlening voor professionele bacheloropleidingen zijn veelzijdig (Visietekst, 2006, p. 5): 1. Belang van onderzoek en dienstverlening voor studenten en personeel: - Door actief deel te nemen aan het innovatieproces worden nieuwe inzichten opgedaan; inzichten die nodig zijn om tot vernieuwing in producten, processen en diensten te komen. Van kenniswerkers wordt verwacht dat zij in hun beroepsleven mee vorm geven aan innovatie. Het bijbrengen van deze op innovatie gerichte houding bij studenten in een professionele bacheloropleiding veronderstelt een actieve onderzoeksbetrokkenheid en –deelname van docenten en studenten. - Actieve betrokkenheid bij en het zelf uitvoeren van op innovatie gericht onderzoek voedt de attitude van docenten om valorisatie- en innovatiekansen op te sporen en er creatief mee om te gaan. Dit maakt het mogelijk om deze attitude door te geven aan studenten. Door studenten zelf te betrekken bij (onderdelen van) praktijkgebaseerd onderzoek wordt die houding verder aangewakkerd. 2. Meerwaarde van onderzoek en dienstverlening voor de kwaliteit van het professioneel hoger onderwijs: - Algemeen bieden onderzoek en dienstverlening in de professionele bacheloropleidingen een kader voor de systematische monitoring en implementatie van up-to-date kennis en expertise uit de beroepspraktijk en uit academische instellingen. Dit kader biedt het professioneel hoger onderwijs de mogelijkheid om zich continu af te stemmen op de verwachtingen van en ontwikkelingen in het werkveld én op de recente evoluties in de wetenschap, een noodzaak om beroepsbekwame professionals op te leiden. Bovendien bevordert dit de mogelijkheden voor professionele bachelors om door te stromen naar vervolgopleidingen, zoals academische masteropleidingen. - Onderzoek en dienstverlening kunnen een hefboom zijn voor de verdere interne professionalisering en kwaliteitszorg. Onderzoeksprojecten leiden namelijk tot een uitdieping, verbreding en verrijking van de kennisbasis van docenten die direct of indirect bij deze activiteiten betrokken zijn. Integratie van deze kennis in de onderwijsactiviteiten is dan weer bevorderlijk voor de kwaliteit van het onderwijs. 3. Onderzoek en dienstverlening als maatschappelijke opdracht van het professioneel hoger onderwijs - De maatschappelijke taak van het professioneel hoger onderwijs beperkt zich niet louter tot het opleiden. De gerichtheid op de beroepspraktijk en de wisselwerking ermee plaatst een professionele bacheloropleiding in de ideale positie om bij te dragen tot de vernieuwing en innovatie van de beroepspraktijk, niet enkel via kenniscirculatie (opleiding en vorming), maar ook via kennisontwikkeling, kennistoepassing en kennisvalorisatie. - Actieve deelname aan en het uitvoeren van praktijkgebaseerd onderzoek is enerzijds een noodzaak voor het professioneel hoger onderwijs wil het zijn maatschappelijke functies op termijn bestendigen. Anderzijds is het een logisch gevolg van de evolutie naar een kennismaatschappij, het veranderende denken over kennis en innovatie en de maatschappelijke en economische verwachtingen ten aanzien van kenniswerkers. Jaarverslag KHLeuven
77
1.1.2
Gevoerde beleid: beoogde doelen en resultaten, ondernomen acties
Conform de interne KHLeuven tijdsspanne voor domeinspecifieke beleidsplannen werd een herziening van het beleidsplan Onderzoek & Dienstverlening (O&D; 2008-2013) gevraagd tegen januari 2012. Gegeven een aantal interne personeelswissels en een aantal terugkerende klachten met betrekking tot de randvoorwaarden voor de uitbouw van de onderzoeksorganisatie aan KHLeuven werd besloten tot een grondige aanpassing waarin naast de doelen ook de organisatiestructuur en de financiële stromen uitgetekend werden. Voor deze uitgebreide herziening werd heel wat tijd uitgetrokken voor bespreking in verschillende overlegorganen. Er werd een interne beleidsadviesgroep samengesteld. Verschillende versies werden meermaals besproken in de werkgroep Onderzoek & Innovatie en in het Directieteam. Aangezien het plan op datum van indiening van het jaarverslag nog niet besproken werd in de Raad van Bestuur wordt het nog niet in bijlage toegevoegd. De beleidsdoelstellingen in dit plan zijn: - Aanbrengen van focus en massa - Verstevigen relatie Onderzoek en Onderwijs - Verhogen van maatschappelijke zichtbaarheid - Uitbouwen van interne en externe relaties en samenwerkingsverbanden - Internationaal uitwisselen en benchmarken - Kwalificeren en uitbreiden van faciliteiten - Doorontwikkelen kwaliteit en kwaliteitszorg - Kwalificeren en uitbreiden van personeel - Opbouwen van solide en substantiële financiering: focus hierbij op internationale financieringskanalen Met hoger beschreven actie vervullen we één van de grote doelstellingen van het beleidsplan O&D (2008-2013): Strategische doelstelling 1: KHLeuven voert een beleid inzake onderzoek en dienstverlening - Operationele doelstelling 1.1: KHLeuven bouwt onderzoek en dienstverlening uit en profileert zich in aanbod en onderzoeksdomeinen; - Operationele doelstelling 1.2: KHLeuven optimaliseert de onderzoeksorganisatie;
1.1.3
Onderzoeksbeleid t.a.v. selectie van projecten en samenwerking met externe partners.
Het reglement en de procedure voor de selectie van projecten worden jaarlijks herbekeken en geoptimaliseerd. Voor de PWO-oproep 2011 (projecten gestart in september 2011) werden volgende afspraken m.b.t. looptijd en budget voorzien: De KHLeuven wil met dit budget onderzoeksprojecten financieren voor een werkingsperiode van één tot drie jaar. Concreet wordt er een maximum budget vastgelegd van - 60.000 euro voor een project met looptijd van één jaar; - 120.000 euro voor een project met looptijd van twee jaar; - 150.000 euro voor een project met looptijd van drie jaar.
Jaarverslag KHLeuven
78
De procedure bestaat uit 2 stappen. Een intentieverklaring wordt beoordeeld en gescoord a.d.h.v. volgende criteria: Beoordeling Weging Totaal Selectiecriteria: Project kadert in onderzoekscluster(s) Project draagt bij tot integratie onderzoek/onderwijs Project heeft een meerwaarde voor het werkveld/ de praktijk/de maatschappij
ja/nee ja/nee
go/no-go go/no-go
ja/nee
go/no-go go/no-go
Beoordelingscriteria: Essentie State-of-the-art Probleemstelling Onderzoeksmethode Doelstellingen Verantwoording Expertise Stakeholders Bronnen Looptijd
1-2-3-4-5 1-2-3-4-5 1-2-3-4-5 1-2-3-4-5 1-2-3-4-5 1-2-3-4-5 ok/niet ok ok/niet ok ok/niet ok ok/niet ok
10 ptn 10 ptn 15 ptn 15 ptn 15 ptn 15 ptn 5 ptn 5 ptn 5 ptn 5 ptn …/100 ptn
Een projectvoorstel wordt beoordeeld en gescoord a.d.h.v. volgende criteria: Beoordeling Weging Totaal Selectiecriteria: Project kadert in onderzoekscluster(s) Project draagt bij tot integratie onderzoek/onderwijs Project heeft een meerwaarde voor het werkveld/ de praktijk/de maatschappij Er is samenwerking met externen en/of samenwerking met andere departementen Er is geen versnippering in inzet van personeel (onderzoeker min.40% VTE, of goede motivatie) Verplichte bijlagen zijn aanwezig
ja/nee ja/nee
go/no-go go/no-go
ja/nee
go/no-go
ja/nee
go/no-go
ja/nee
go/no-go
ja/nee
go/no-go go/no-go
Beoordelingscriteria: Samenvatting & Doelstellingen (2.2, 2.3) State-of-the-art & probleemstelling & Bronnen (2.4, 2.5, 2.8) Onderzoeksmethode & Plan van aanpak (2.6, 2.7) Output (Rubriek 3) Verantwoording (Rubriek 4) Expertise & personeelsinzet (Rubriek 5) Looptijd & begroting (Rubriek 6)
1-2-3-4-5 1-2-3-4-5
15 ptn 15 ptn
1-2-3-4-5
25 ptn
1-2-3-4-5 1-2-3-4-5 1-2-3-4-5 1-2-3-4-5
15 10 10 10
ptn ptn ptn ptn …/100 ptn
Jaarverslag KHLeuven
79
In 2011 wordt de cofinanciering van projecten door de departementen zelf gedragen. Deze keuze werd gemaakt door het Directieteam. De keuze voor de te cofinancieren projecten ligt bij het verantwoordelijke Departementshoofd, eventueel in samenspraak met de Opleidingshoofden. In 2012 zal opnieuw een algemeen cofinancieringsfonds opgericht worden. In 2011 wordt geen oproep voor schrijf- en outputstimuli meer uitgeschreven. In 2011 wordt een gedeelte van de defiscaliseringsmiddelen rechtstreeks aan de departementen verdeeld a rato van de door dat departement gegenereerde middelen. Het betrokken departement staat zelf volledig in voor de selectie van de te financieren projecten (start september 2011). De inzet van de middelen wordt gerapporteerd aan het team Onderzoek & Innovatie voor administratieve opvolging.
1.1.4
Beleidsdoelstellingen op korte termijn (1 jaar) en middellange termijn (5 jaar)
In het KHLeuven beleidsplan O&D (2008-2013) zijn, conform het Meerjarenplan Onderzoek en Dienstverlening van de Associatie KU Leuven (2007-2011), zes dimensies van onderzoeksbeleid afgebakend. Strategische indicatoren voor onderzoek en dienstverlening zijn: inputindicatoren: o beleidsplan onderzoek en dienstverlening, ingebed in het strategisch plan en intern opvolgsysteem van KHLeuven; o financiën (PWO-middelen, defiscaliseringsmiddelen, externe middelen); o personeel (centrale en departementale coördinatie, opdrachtenfiche en functieprofielen projectleider, onderzoeker en maatschappelijke dienstverlener); procesindicatoren: o onderzoekscoördinatie; o uniform en transparant onderzoeksreglement (procedures en criteria); o projectmanagementsysteem (procedures en instrumenten); o kwaliteitszorgsysteem onderzoek (kwaliteitshandboek en professionaliserings-initiatieven); o leerlijn IOO in curriculum; o interne en externe communicatie onderzoek en dienstverlening (projectenen publicatiedatabank, website); outputindicatoren: o aantal (N) prospecties (intern en extern gefinancierde projecten); o aantal (N) onderzoeksprojecten (intern en extern gefinancierde projecten); o aantal (N) opdrachten van maatschappelijke dienstverlening; o omzet (euro) intern en extern gefinancierde projecten; o OP en contractuelen (% vte) in intern en extern gefinancierde projecten; o output van onderzoek (publicaties, studiedagen); o aantal (N) geïntegreerde en opleidingsgerelateerde onderzoeksdomeinen; o aantal onderzoeksprojecten (N) met studentenbetrokkenheid; o aantal stages en bachelorproeven (N) ingebed in onderzoeksprojecten. In oktober 2009 werd een opvolgingsrapport opgesteld van het beleidsplan Onderzoek en dienstverlening, hetgeen ook in het jaarverslag 2009 voor de associatie KU Leuven werd toegelicht. Hierbij werd ingezoomd op het belang van de randvoorwaarden d.i. belemmerende en / of faciliterende factoren voor het bereiken van de doelstellingen m.b.t. onderzoek. Jaarverslag KHLeuven
80
Belangrijkste beleidsdoelstellingen op korte termijn: - Aanpassing van de organisatiestructuur gericht op creëren van focus en massa (2012 en 2013) - Extra investeren in ondersteuning (capaciteitsopbouw): o Communicatie rond (internationale) financieringskanalen verbeteren o Intensieve ondersteuning voorzien bij het schrijven van internationaal gefinancierde projecten o Voldoende opdrachtvolume voorzien voor senior-onderzoekers om in te gaan op oproepen o Ondersteuning bij organisatie van onderzoeksseminaries, -studiedagen, … - Extra investeren in communicatie van KHLeuven onderzoek Beleidsdoelstellingen op middellange termijn staan beschreven in het herwerkte beleidsplan Onderzoek & Innovatie: - Aanbrengen van focus en massa - Verstevigen relatie Onderzoek en Onderwijs - Verhogen van maatschappelijke zichtbaarheid - Uitbouwen van interne en externe relaties en samenwerkingsverbanden - Internationaal uitwisselen en benchmarken - Kwalificeren en uitbreiden van faciliteiten - Doorontwikkelen kwaliteit en kwaliteitszorg - Kwalificeren en uitbreiden van personeel - Opbouwen van solide en substantiële financiering
1.2
Onderzoeksorganisatie
1.2.1
Raden
Het directieteam is verantwoordelijk voor het onderzoeksbeleid van de KHLeuven. Beslissingen inzake onderzoek en dienstverlening worden, eventueel na advies door de onderzoekscoördinatoren en na voorbereiding in het team Onderzoek en Innovatie (O&I), door het directieteam genomen. Het directieteam bestaat uit de Algemeen directeur, het hoofd Onderwijs en Onderzoek, het hoofd Administratie en Financiën, de Departementshoofden, de Adjunct-Departementshoofden. De departementale onderzoekscoördinatoren en de centrale medewerkers O&I vergaderen in de interdepartementale werkgroep O&I. De werkgroep is verantwoordelijk voor: - afstemming van ondersteuning en facilitering met algemene diensten en andere departementen (bv. externe communicatie, faciliterende instrumenten); - beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend werk t.a.v. het directieteam.
1.2.2
Ondersteunende diensten
Algemene diensten In 2009 werd een herstructurering doorgevoerd in de Algemene Diensten van de KHLeuven. De diensten werden gegroepeerd in een strategische cluster, een cluster onderwijs en onderzoek en een cluster administratie en financiën. Deze drie groepen vormen samen de Algemene Diensten van de KHLeuven. Elke cluster wordt geleid door een hoofd, ondersteund door coördinatoren en (staf)medewerkers. De centrale onderzoeksorganisatie wordt ondergebracht in de cluster onderwijs en onderzoek, geleid door het Hoofd Onderwijs en Onderzoek (1 VTE). In de eerste helft van 2011 werd de coördinator O&I (0,8 VTE) ondersteund door één stafmedewerker (0,5 VTE), een office manager O&I (0,5 VTE), en door de financiële projectadministratie (0,7 VTE) die structureel onder de cluster administratie en financiën ressorteert. In juli 2011 Jaarverslag KHLeuven
81
verliet de coördinator de KHLeuven. Sinds september 2011 bestaat het team uit volgende functies: Hoofd Onderwijs en Onderzoek (1VTE), stafmedewerker O&I (1VTE), office manager O&I en een stafmedewerker internationale projecten (0,3 VTE). Ook de ondersteuning door de financiële projectadministratie (0,7 VTE) blijft bestaan. Taakinhoud t.a.v. externe opdrachtgevers en netwerken: - externe vertegenwoordiging: Associatie (Werkgroep Onderzoek in de professionele bacheloropleidingen, Opvolgingscommissie Onderzoek), VLHORA (PWO-werkgroep), UASNet (Eduprof project), EURASHE (congres, gedeelte LLL); - externe communicatie van onderzoek en dienstverlening aan de KHLeuven (bv. website, publicaties); - rapportering t.a.v. Vlaamse overheid en Associatie KU Leuven; - beleidsevoluties en –vragen vertalen naar onderzoeksopportuniteiten; - opvolging onderzoekskalender en prospectiekanalen; Taakinhoud t.a.v. directieteam: - monitoring a.d.h.v. projectmanagement en –beheersysteem; - beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend werk (strategische doelstellingen en plannen, consequenties voor andere beleidsdomeinen); - brugfunctie tussen directieteam en departementen/opleidingen, in overleg en samenwerking met de interdepartementale werkgroep onderzoek en dienstverlening (zie onder); Taakinhoud t.a.v. departementen en opleidingen: - regulerend kader: onderzoeksreglementering en transparante procedures en criteria voor projectmanagement en –beheer in functie van monitoring; - faciliterend kader: instrumenten ter beschikking stellen (bv. interne en externe onderzoekskalender, website als communicatiekanaal, modelcontracten, instrumenten voor begroting en simulatie personeelskost); - ondersteunend kader: kwaliteitszorg onderzoek (bv. kwaliteitshandboek, professionaliseringsinitiatieven), integratie onderzoek – onderwijs (bv. conceptnota, analyse leerlijn IOO in curriculum), meta-onderzoek naar trends voor onderzoek en onderwijs (bv. relatienetwerken en partnerschappen koppelen aan onderzoeksdomeinen); Taakinhoud t.a.v. individuele projecten: - ondersteuning opmaak van projectvoorstel (onderzoeksplan, timing, begroting, …); - methodologische en onderzoekstechnische ondersteuning van projecten; - ondersteuning in output van projecten (bv. publicatiebeleid).
Departementen Op departementaal niveau is er in ieder departement een onderzoekscoördinator actief met opdrachtvolumes voor deze functie tussen 0,3 VTE en 0,5 VTE. Taakinhoud departementale coördinatoren: - brugfunctie tussen algemene dienst en onderzoeksprojecten, opleidingen en departementen; - ondersteuning en facilitering t.a.v. onderzoeksprojecten, opleidingen en departementen: externe communicatie en prospectiestrategie, interne communicatie, faciliterende instrumenten; - ondersteuning en facilitering t.a.v. individuele projecten: gerichte prospectie en financieringsbronnen, inhoudelijke en methodologische ondersteuning bij de uitwerking van projectvoorstellen.
Jaarverslag KHLeuven
82
1.3
Uitvoering
Voor de ontwikkeling en financiering van onderzoek en dienstverlening zijn algemene beleidslijnen en kaders vastgelegd. Er zijn diverse (interne en externe) middelen voor onderzoek en dienstverlening.
1.3.1
Aanwending van instellingseigen middelen
PWO-enveloppe (Opbrengsten 2011: € 688.304) Ten gevolge van het structuurdecreet en het flexibiliseringsdecreet krijgen de professionele bacheloropleidingen een duidelijke en expliciete opdracht met betrekking tot onderzoek en dienstverlening. Om deze opdracht te realiseren voorziet de Vlaamse overheid in een specifieke enveloppe voor de financiering van eigen onderzoeksprojecten. Deze middelen worden over de hogescholen verdeeld a rato van het aantal studenten en zijn expliciet bedoeld voor praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek (PWO). Het hogeschooldecreet is de decretale basis voor de jaarlijkse subsidiëring van hogescholen voor praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek (PWO-middelen) in het hoger professioneel onderwijs (art. 190 bis van het decreet van 13 juli 1994 betreffende de hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap). Zowel op het niveau van de Associatie KU Leuven als op het niveau van de KHLeuven zijn reglementen opgesteld voor de besteding van de PWO-middelen. Binnen de Associatie KU Leuven is een raamreglement opgesteld voor de besteding van de PWO-middelen (Raamreglement Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek voor de Associatie KU Leuven van 2 december 2004). Binnen de KHLeuven is een intern reglement voor praktijkgebaseerd onderzoek opgesteld met eenvormige procedures, criteria en instrumenten voor PWO-projecten. Onderzoek in de professionele bacheloropleidingen wordt op het niveau van de Associatie KU Leuven gedefinieerd als praktijkgebaseerd onderzoek. De positie en de aard van het onderzoek in de professionele bacheloropleidingen wordt verder verduidelijkt in de visietekst van de Associatie KU Leuven(Praktijkgebaseerd onderzoek in het professioneel hoger onderwijs, een bijdrage aan innovatie en beroepsbewustzijn van 19 mei 2006) en in het meerjarenplan van de Associatie KU Leuven(2007). De PWO-middelen functioneren als impulsfinanciering voor de professionele bacheloropleidingen om op deze manier onderzoekservaring op te doen, expertise en onderzoekscapaciteit te ontwikkelen en relevante netwerken uit te bouwen. Bovendien worden aan aantal performantiecriteria opgelegd aan PWO-projecten. Deze criteria hebben betrekking op wetenschappelijke kwaliteit, relevantie voor het werkveld/de maatschappij en relevantie voor het onderwijs. De overheid wenst ten slotte output van PWO-projecten te garanderen door outputindicatoren te hanteren. De outputindicatoren zullen in de toekomst gebruikt worden als verdeelsleutel voor een flexibel deel van het PWO-budget over de Vlaamse hogescholen. Met de PWO-middelen werden tot heden driejarige onderzoeksprojecten binnen KHLeuven gefinancierd. Vanaf 2011 worden ook projecten van één en twee jaar toegelaten. In 2010 werd beslist om alle beschikbare PWO-middelen in te zetten voor competitieve PWO-projecten. De personeelskosten en werkingsmiddelen voor onderzoek worden vanaf dan gefinancierd door voorafname van de defiscaliseringsmiddelen. Bovendien werd beslist om de PWO enveloppe op te trekken naar 600.000€ hetgeen een voorafname impliceert van 50.000€ van defiscaliseringsmiddelen.
Jaarverslag KHLeuven
83
Defiscaliseringsmiddelen (Opbrengsten 2011: € 355.962) De verlaging van de bedrijfsvoorheffing op onderzoekslonen vindt haar wettelijke basis in art. 275-3, al 1, WIB1992 van de programmawet 2003 en het generatiepact 23 december 2005. Sinds 2005 wordt de defiscaliseringsmaatregel toegepast op contractuelen in onderzoek. 2007 is het eerste jaar waarvoor de KHLeuven een lijst heeft ingediend voor vermindering van bedrijfsvoorheffing voor OP-leden. De defiscaliseringsmiddelen werden in 2011 gedeeltelijk ingezet voor de financiering van ondersteuning voor onderzoek zowel in de algemene diensten als departementaal. Dit is een gevolg van de keuze om de PWO-enveloppe volledig te vrijwaren voor projectmatig onderzoek. Daarnaast werd een deel gevrijwaard voor verdere ICT-investeringen voor onderzoek. Een deel van de middelen werd overgedragen naar 2012. Een ander deel van de middelen van 2011 en reserve van 2010, samen goed voor 728.000€ werd overgedragen aan de departementen a rato van de door dat departement gegenereerde middelen. Het betrokken departement staat zelf volledig in voor de selectie van de te financieren projecten (start september 2011). De inzet van de middelen wordt gerapporteerd aan het team O&I voor administratieve opvolging.
1.3.2
Externe middelen (Opbrengsten 2011: €802.471)
In toenemende mate wordt initiatief genomen om externe middelen aan te trekken voor onderzoek. De KHLeuven is als promotor, onderaannemer of partner actief betrokken bij een brede waaier aan onderzoeksactiviteiten. Dit zowel op Europees, nationaal, Vlaams, provinciaal als op lokaal niveau. Deze activiteiten verlopen in nauwe samenwerking met partners in de Associatie KU Leuven, met andere onderzoeks- en kenniscentra, ondernemingen, organisaties en de overheid in de Leuvense regio, in Vlaanderen en internationaal. Ze laten zich kenmerken als wetenschappelijk en maatschappelijk relevant en hebben een nauwe band met de beroepspraktijk waartoe de KHLeuven studenten opleidt. De middelen uit externe projecten bestaan uit diverse financieringsbronnen: - Associatie KU Leuven: Onderwijsontwikkelingsfonds en Expertisenetwerk Lerarenopleiding; - Belgische overheden; - Europese overheden; - Organisaties. De uitbouw van Laagdrempelige Expertise en Dienstverleningsnetwerken (LEDs) zijn een nieuw initiatief van het Agentschap Ondernemen, voortkomend uit een pilot in WestVlaanderen. Zij zullen vanaf 2012 actief worden. De kennisinstellingen, waaronder de KHLeuven, wensen hierin een actieve rol te spelen. Dit initiatief zal bijdragen tot de regionale verankering van de KHLeuven.
1.3.3
Overhead
Het uittekenen en implementeren van een beleid in verband met de aanrekening van indirecte kosten (overhead) behoort tot één van de acties in het beleidsplan voor onderzoek en dienstverlening van de KHLeuven. Hierbij zal nagegaan worden op welke projecten we overhead (kunnen) aanrekenen, hoeveel deze overhead bedraagt en welke kosten hierdoor gedekt worden.
Jaarverslag KHLeuven
84
Dit project zal opgenomen worden door de financiële dienst van de KHLeuven in het academiejaar ’12-’13.
2
Kwaliteitszorg
Opvolgings- en rapporteringsverplichtingen PWO De jaarlijkse beoordelings-, opvolgings- en rapporteringsverplichtingen voor de PWOonderzoeksprojecten een belangrijk element van kwaliteitszorg. Goedgekeurde PWOonderzoeksprojecten hebben een aantal verplichtingen inzake opvolging en rapportering, zowel inhoudelijk als financieel. Opvolging van goedgekeurde projecten: Elk project dient zich te houden aan de regels en afspraken van projectmanagement en –beheer. Informatie hierover is terug te vinden op het portaal onder documenten – onderzoek en dienstverlening – praktijkgebaseerd onderzoek – projectmanagement. Elk PWO-project wordt in haar werkzaamheden en vorderingen opgevolgd door een stuurgroep. De stuurgroep van een project bestaat uit minimum een vertegenwoordiging vanuit het werkveld/de maatschappij, vanuit de onderzoekswereld met voldoende relevante ervaring in het onderzoek en vanuit de hogeschool. De stuurgroep begeleidt de projectleider/onderzoeker bij de inhoudelijke sturing en de uitvoering van een goedgekeurd project en is verantwoordelijk voor de goedkeuring van het eindrapport van het project. De stuurgroep vergadert minstens drie maal tijdens de looptijd van het project, één keer bij de start van het project, één keer halfweg en één keer bij de bespreking van het eindrapport. Bij projecten met een duurtijd langer dan één jaar, komt de stuurgroep minimum jaarlijks samen. De stuurgroep kan bovendien op vraag van projectleider/onderzoeker bijeenkomen om problemen en vragen i.v.m. het onderzoek te bespreken. In 2009 werd het reglement inzake stuurgroepen dat binnen de Associatie KU Leuven werd opgemaakt ook binnen de KHLeuven geïntegreerd. Een onderzoeksproject kan tijdens de looptijd van het project, na een advies van de stuurgroep, beëindigd of geheroriënteerd worden. Deze beslissing wordt genomen door de opdrachtgever en gemotiveerd meegedeeld aan de projectleider en onderzoeker(s). De coördinator O&I (tijdelijk: stafmedewerker) volgt de uitvoering van de goedgekeurde projecten op, wordt geregeld over de voortgang geïnformeerd door de projectleider/onderzoeker en wordt als waarnemer uitgenodigd op stuurgroepvergaderingen. De departementale coördinatoren worden op eenzelfde manier betrokken bij departementale projecten. Rapportering, disseminatie en valorisatie: De projectleider maakt een jaarlijks voortgangsrapport over het projectverloop en de bestede middelen en legt dit voor aan de stuurgroep en de interne opdrachtgever. Het rapport wordt ook voorgelegd aan de interdepartementale werkgroep onderzoek en dienstverlening. Het project wordt afgesloten met een eindrapport en een financieel eindverslag, voorgelegd aan de stuurgroep, de opdrachtgever en de interdepartementale werkgroep onderzoek en dienstverlening. Het project wordt afgesloten met een evaluatie van het project door de projectleider en de centrale coördinator. Deze evaluatie wordt gevoerd aan de hand van een evaluatie-instrument. Jaarverslag KHLeuven
85
-
Activiteiten van interne en externe disseminatie, valorisatie en wetenschappelijke en maatschappelijke dienstverlening, ten gevolge van het project, worden bekend gemaakt aan de coördinator en de opdrachtgever. De departementale coördinatoren worden op eenzelfde manier geïnformeerd bij departementale projecten.
Daarnaast heeft het team O&I voor de concrete uitwerking van kwaliteitszorg in onderzoek in 2011 verder gewerkt aan volgende acties: 1. Herwerking beleidsplannen voor onderzoek, met inbegrip van herorganisatie en opstellen van een lange termijn investeringsplan (zie 1.1) 2. Publicatie handboek ‘Onderzoek in de praktijk. Gids voor praktijkgericht onderzoek’ (ACCO, november 2011). Dit handboek kwam tot stand op initiatief van de OPB werkgroep. Het werd geschreven door auteurs uit KHLeuven (Kristien Dieussaert), HUB (Dirk Smits) en Lessius Mechelen(Eric Goubin). Het handboek werd aan alle KHLeuven onderzoekers bezorgd. 3. Organisatie van een opleiding projectmanagement voor praktijkgericht onderzoek voor personeelsleden van de KHLeuven (mei 2011; oktober 2011) 4. Implementeren en verder verfijnen een projectendatabank waarin alle informatie over onderzoeks- en dienstverleningsprojecten verzameld wordt. In 2011 werd het systeem verder uitgebreid met een aantal standaardrapporteringen, een module contactpersonen en de opzet van een outputmodule. In 2011 merkten we een opmerkelijke verbetering in de registratie van onderzoeksprojecten. Omwille van een enorme toename in het aantal projecten (voornamelijk via instellingseigen middelen) en een aantal interne functiewijzigingen moet de informatieflow en de eerder opgestelde procedures voor projecten- en opdrachtenregistratie herbekeken worden. In 2012 wordt een link tussen de projectendatabank en het intern opvolgsysteem van KHLeuven voorzien en wordt de ontwikkelde outputmodule operationeel. 5. Uitschrijven van startnota’s voor verdere ICT-investering in onderzoek: Sharepoint Projectsites, Expertisedatabank, Update website, … 6. Inventarisatie en analyse van acties m.b.t. motiveren van lectoren voor onderzoek binnen associatie KU Leuven. In deze inventarisatie werden acties geïnventariseerd op 3 niveau’s: - Acties die een impact hebben op het denken over onderzoek (beleidsniveau) - Acties die een impact hebben op de wijze waarop de hogeschool de werking van de het onderzoek realiseert (organisatie) - Acties die een impact hebben op de ondersteuning van de onderzoeker (operationeel) 7. Actieve deelname werkgroepen Associatie KU Leuven: meerjarenplan onderzoek (dwarsverbanden, werking onderzoek binnen UC’s, formuleren outputindicatoren, …) 8. Actieve deelname aan Vlaamse en Internationale koepelorganisaties bv. VLHORA, UASNet (Eduprof project: formuleren indicatoren voor praktijkgericht onderzoek), Eurashe (Levenslang Leren-project (LLL)) 9. Opzet van een website voor wetenschapscommunicatie. In 2011 werd www.scienceflow.be gelanceerd. Deze website bevat een uitgebreid aanbod aan workshops rond wetenschapscommunicatie voor leerkrachten, jongeren, ouders en bedrijven. Deze workshops worden door KHLeuven medewerkers georganiseerd.
Jaarverslag KHLeuven
86
3
Financiering
3.1
Inzet financiële middelen Opbrengste n 2011
Projectbudge t 2011 (KHL)
Projectbudge t (KHL)
Projectbudge t (Totaal)
1.399.599€
918.591€
3.514.097€
3.514.097€
Middelen die gepoold en herverdeeld worden binnen de Associatie KU Leuven: OOF en SoE
364.038€
453.131 €
1.420.722 €
2.757.191 €
Vergoedingen, subsidies en inkomsten die verband houden met contractuele onderzoeksopdrachte n toegekend door publiek- en privaatrechterlijke rechtspersonen en natuurlijke personen
424.434€
504.454 €
1.643.383 €
11.856.676 €
79.570€
313.423€
463.673€
188.998 €
483.031 €
563.943 €
163.605€
601.515€
10.583.646€
72.282€
245.414€
245.414€
1.876.177€
6.578.202€
18.127.964€
Instellingseigen middelen: hogescholenenvelopp e, PWO, Defiscalisering, AMF(ondzprojecten)
(B)Regionale overheden (B)Vlaamse en federale overheid (B)Europese overheid (B)Organisaties Totaal
2.188.071€
Duiding bij de cijfers in de tabel: - Niet alle middelen worden in projecten geïnvesteerd, er zijn ook nog investeringen in ondersteuning, ICT-investeringen, … - In de projectbudgetten beschouwen we projecten die zowel gefinancierd zijn door interne als door externe middelen (cofinanciering) onder de groep ‘externe middelen’ - De bedragen in Projectbudget (Totaal) zijn mogelijk onderschat. Wanneer het totaal bedrag onbekend was, werd het KHLeuven bedrag genomen - Het Totale projectbudget is drie keer zo groot als het KHLeuven projectbudget. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door 1 Europees gefinancierd (Interreg) project (PWO_GROEIXX_08) waarvoor KHLeuven geen leidende instelling is.
Jaarverslag KHLeuven
87
3.2
Projecten
Zie bijlage voor details
Aantal projecten 2011 Projecten via instellingseigen middelen
94
Projecten via middelen die gepoold en herverdeeld worden binnen de Associatie KU Leuven
33
Projecten via vergoedingen, subsidies en inkomsten die verband houden met contractuele onderzoeksopdrachten toegekend door publiek- en privaatrechterlijke rechtspersonen en natuurlijke personen
39
(B)Regionale overheden
6
(B)Vlaamse en federale overheid
11
(B)Europese overheid
11
(B)Organisaties
11
Totaal
4
166
Personeelsbestand
Zie bijlage voor details
Voor het personeelsbeleid voor onderzoekers in de professionele bacheloropleidingen is in de visietekst praktijkgebaseerd onderzoek van de Associatie-werkgroep (2006) een richtpercentage in vte onderzoek geformuleerd van 10%. Dit richtpercentage wordt gezien als een gemiddeld percentage en mag niet geïnterpreteerd worden als een verplichte inzet van 10% in onderzoek van elk OP-lid. Binnen de KHLeuven is geen apart personeelsbeleid uitgewerkt voor personeelsleden die een onderzoeksopdracht opnemen, noch naar statuut, arbeidsvoorwaarden of naar loopbaanbeleid. Waar KHLeuven in eerste instantie vooral contractuelen inzette voor onderzoek, worden nu hoe langer hoe meer OP-leden ingezet in onderzoek omwille van de integratie van onderwijs en onderzoek. In 2011 waren 80% van de onderzoekers OP-leden. Inzet OP-leden en contractuele bedienden in onderzoeks- en dienstverleningsprojecten 2011: 162 medewerkers. Dit wil zeggen dat ongeveer een kwart van de medewerkers van KHLeuven minstens een deeltijdse onderzoeksopdracht heeft. Het gemiddelde opdrachtvolume voor onderzoek bedraagt:0,21 VTE in 2011.
5
Onderzoeks- en valorisatieresultaten
Zie bijlage voor details De cijfers in onderstaande tabel geven slechts een indicatief beeld van de output van onderzoek en dienstverlening voor 2011. De outputmodule van de projectendatabank, waarin alle onderzoeks- en dienstverleningsactiviteiten geregistreerd worden is immers nog niet volledig operationeel. Vanaf 2012 wordt de output wel systematisch bijgehouden. Er zijn ook afspraken met associatie KU Leuven omtrent de overdracht van deze gegevens in Lirias@associatie. Deze tool zal vermoedelijk vanaf juni 2012 operationeel zijn voor KHLeuven. Jaarverslag KHLeuven
88
Type onderzoeksoutput Artikels in tijdschriften Boeken Editor of Auteur Delen van boeken Externe rapporten Interne rapporten Publicaties in algemene media Volledige weergave van een lezing in de proceedings van een congres Weergave van de abstract van een lezing in de proceedings van een congres Eindtotaal
Aantal
Type dienstverleningsoutput
15 10 14 6 16 26 6 10 103
Aantal
Kennisverspreiding (niet gepubliceerde lezing) op een (inter)nationale conferentie, cursus, studiedag, workshop, symposium, vakbeurs Organisatie van een (inter)nationale conferentie, cursus, studiedag, workshop, symposium, vakbeurs
11
Technologie- en kennistransfer naar bedrijven of naar de maatschappij Eindtotaal
14 83
58
Er zijn steeds meer OP-leden betrokken in onderzoek. Ook het aantal bachelorproeven gekoppeld aan onderzoeksprojecten, en de studentenbetrokkenheid bij het onderzoek neemt toe. Echter, dit wordt nog niet systematisch geregistreerd. Hier zijn dus geen exacte cijfers voorhanden. De KHLeuven heeft nog geen participaties in spin-off bedrijven en stelt dit niet in het vooruitzicht. De KHLeuven onderhoudt verschillende relaties met vzw's en andere rechtspersonen. Sommige van deze relaties zijn historisch gegroeid van vóór het hogescholendecreet, andere zijn juist het gevolg van dit decreet. Door de associatievorming is er een belangrijke relatie bijgekomen. De KHLeuven heeft sinds februari 1997 een intern reglement in verband met de relaties met andere rechtspersonen (goedgekeurd in de Raad van Bestuur op 6 februari 1997). Dit reglement bepaalt dat de deelname van de hogeschool (in de oprichting of in de werking) van een vzw, een internationale vereniging met wetenschappelijk doel of een instelling van openbaar nut gebaseerd moet zijn op een formele beslissing van de Raad van Bestuur van de hogeschool. Het reglement stelt bovendien dat onderzoek, wetenschappelijke dienstverlening, contractonderwijs, administratieve diensten en sociaal-culturele dienstverlening in de mate van het mogelijke door de hogeschool zelf moeten worden uitgevoerd. Personeelsleden van de hogeschool die wensen deel te nemen aan dergelijke vzw's of andere rechtspersonen moeten dit aan het hogeschoolbestuur melden. De cluster administratie en financiën maakt een jaarlijkse inventaris lidmaatschappen van de hogeschool met vzw's of andere rechtspersonen.
van
de
Een overzicht van vzw's of andere rechtspersonen waaraan de hogeschool deelneemt: - De KHLeuven is lid van de vzw Associatie KU Leuven en heeft een overeenkomst met de Leuven Research & Development (LRD) voor de valorisatie van onderzoeksactiviteiten. Jaarverslag KHLeuven
89
-
-
6
Daarnaast heeft de KHLeuven contacten met Studentenservice vzw (studentenvoorzieningen), Businet vzw (internationalisering), de feitelijke vereniging VVKHO (Vlaams Verbond van Katholieke Hogescholen) en de instelling voor openbaar nut VLHORA (Vlaamse Hogescholenraad). De KHLeuven heeft via detachering van personeelsleden contacten met Departementen en Centra aan de KU Leuven. De KHLeuven onderhoudt historische banden met de onafhankelijke vzw’s van de vroegere inrichtende machten. Bij de fusie droegen deze vzw’s de bevoegdheid voor het onderwijs over aan de vzw Katholieke Hogeschool Leuven. Sommige verwante activiteiten (uitbating restaurant, uitbating peda, organisatie onderwijs voor sociale promotie,...) bleven onder deze vzw’s en ressorteren er nog steeds onder.
Integratie onderzoek - onderwijs
De KHLeuven heeft de ambitie praktijkgebaseerd onderzoek en dienstverlening intern en extern te profileren rond een aantal onderzoeksdomeinen. Deze profilering gebeurt rond een aantal inhoudelijke speerpunten. Bij voorkeur is het onderzoek zoveel mogelijk ingebed binnen de opleidingen. Bovendien wordt geopteerd voor interdisciplinair onderzoek door samenwerking tussen opleidingen en departementen en door samenwerking met externe onderzoekspartners. De integratie van onderzoek in het onderwijs is hierbij een expliciete beleidskeuze. De integratie van onderzoek in het onderwijs wordt op verschillende manieren georganiseerd en geïmplementeerd. Zowel informatiecompetenties als onderzoekscompetenties worden hierbij betrokken. We onderscheiden grosso modo twee sporen van integratie onderzoek - onderwijs: 1. doelstelling = ontwikkeling van informatie- en onderzoekscompetenties - ontwikkeling van competenties van studenten via het curriculum - ontwikkeling van competenties van personeel via professionaliseringsinitiatieven 2. doelstelling = onderzoek voor inhoudelijke en methodologische expertiseopbouw, zowel praktijkgebaseerd als onderwijskundig - onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten - betrokkenheid in onderzoeksnetwerken Tot in 2011 werd vooral veel aandacht besteed aan de eerste doelstelling, en dan in eerste instantie gericht op het ontwikkelen van leerlijnen van informatie- en onderzoekscompetenties in de curricula. Er werden ook enkele professionaliseringsactiviteiten voor onderzoekers georganiseerd. In het nieuwe beleidsplan krijgt de tweede doelstelling veel meer aandacht. In het voorjaar 2011 werd een ervaringsuitwisseling georganiseerd voor best practices IOO over de departementen heen. De meeste opleidingen hebben ondertussen een leerlijn informatie- en onderzoekscompetenties geïntegreerd in hun curriculum, anderen zijn hiermee bezig. Doelstelling is om 10% van de studiepunten te besteden aan het ontwikkelen van deze competenties. Tevens werd er een start gemaakt om het concept van de bachelorproef voor KHLeuven te construeren. Binnen deze bachelorproef dienen studenten uiteindelijk ook hun verworven informatie- en onderscompetenties aan te tonen. Onderstaande figuur illustreert dit.
Jaarverslag KHLeuven
90
In 2011 organiseerde KHLeuven een study tour naar Laurea, om het daar gehanteerde concepet van IOO, ‘Learning by development’, te leren kennen. Aan de study tour namen KHLeuven medewerkers deel vanuit een voornamelijk onderzoeksperspectief (bv. onderzoeksscoördinatoren), een onderwijsperspectief (bv. opleidingshoofden) en een organisatieperspectief (bv. departementshoofden). Deze study tour werd positief geëvalueerd. Het ‘Learning by development’ concept is een inspiratiebron voor de verdere ontwikkeling van IOO aan de KHLeuven.
7
Samenvatting
Belangrijkste realisaties voor 2011 zijn: - Verdere visieontwikkeling rond IOO en implementatie van deelaspecten - Sterke betrokkenheid in (internationale) netwerken, bv. het EDUPROF project van UASnet waar indicatoren voor praktijkgericht onderzoek werden bepaald - Betere projectregistratie en –opvolging, o.a. via ICT investeringen - Start professionalisering onderzoekers via publicatie en interne verspreiding handboek ‘Onderzoek in de praktijk. Gids voor praktijkgericht onderzoek’.
Hoofdlijnen voor 2012 zijn: - Organisatie voor onderzoek aanpassen om meer focus te kunnen leggen, en meer onderzoeksmassa te verkrijgen - Investeren in ondersteuning bij het projectschrijven en bij communicatie van onderzoek, zeker ook voor internationaal gefinancierde projecten - Regionale ontwikkeling verder uitbouwen, o.a. via het LED-netwerk - Systematische professionalisering van het personeel inzake onderzoek en projectadministratie
Jaarverslag KHLeuven
91
HOOFDSTUK 5 - Personeel 1
PERSONEELSBESTAND IN CIJFERS
Voor de tellingen is uitgegaan van het effectieve personeelsbestand (dus met uitsluiting van personeel met verlof of tewerkgesteld met een samenwerkingsovereenkomst en inclusief vervangingsovereenkomsten) in VTE, geteld op 1 februari 2012. Indien voor bepaalde cijfers afgeweken wordt van deze berekeningsmethode wordt dit specifiek vermeld.
1.1
Personeelsbestand (VTE) per departement
De Katholieke Hogeschool Leuven telt vier departementen naast de algemene diensten. Zoals onderstaande grafiek aantoont zijn de departementen lerarenopleiding en het departement Gezondheidszorg & Technologie (G&T) nagenoeg even groot.
Het totale personeelsbestand in voltijds equivalenten op 1 februari 2012 is met 9,66 VTE gestegen in vergelijking met de situatie op 1 februari 2011.
De stijging situeert zich vooral in de categorie administratief en technisch personeel (ATP) (+4,90 VTE) en contractuele arbeiders en bedienden (+7,91 VTE). De categorie onderwijzend personeel (OP) daalt met 1,60 VTE. De overige wijzigingen situeren zich in de categorieën hulp opvoedend personeel, gastprofessoren en medewerkers betaald door het centraal en kine fonds (zie details per departement). Op 1 februari 2012 zijn er geen medewerkers meer die vergoed worden via het kine fonds. De stijging in het ATP situeert zich vooral in G&T en SSH. Beide stijgingen zijn te verklaren door nieuwe aanwervingen, één bediende nam de graad van ATP op. De stijging bij de contractueel bedienden is het sterkst in het departement Echo. Deze stijging is te verklaren door de aanwerving van nieuwe lectoren (bedienden) omwille van de opstart van de nieuwe afstudeerrichting Event & Project management binnen de bachelor Bedrijfsmanagement.
Jaarverslag KHLeuven
92
Onderstaande tabel laat het totale personeelsbestand per departement in VTE zien. De cijfers drukken de effectieve tewerkstelling op 1 februari 2012 uit.
DLO Echo G&T SSH AD Totaal OP 125,69 60,88 110,09 56,44 7,46 360,55 72,70% ATP 17,15 13,80 15,60 9,50 26,55 82,60 16,66% HOP 0,79 0,38 2,73 0,00 1,35 5,25 1,06% GP 0,12 0,10 3,34 0,37 0,00 3,92 0,79% CF 0,15 0,20 1,50 0,00 0,00 1,85 0,37% KF 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00% contractuelen 4,84 10,04 11,05 8,31 7,51 41,76 8,42% Totaal 148,74 85,40 144,30 74,61 42,87 495,92 100,00% Legende: OP = onderwijzend personeel ATP = administratief en technisch personeel HOP = hulp opvoedend personeel GP = gastprofessoren CF = Centraal Fonds KF = Kine Fonds
In het departement lerarenopleiding stijgt het totale personeelsbestand per 1/2/2012 t.o.v. 1/2/2011 met 0,64 VTE: OP
+0,22 VTE
ATP
+0,19 VTE
Contractuelen
+0,18 VTE
Gastprofessoren
+0,05 VTE
In het departement Gezondheidszorg en Technologie (G&T) daalt het personeelsbestand met 0,66 VTE: OP
-2,02 VTE
ATP
+2,85 VTE
HOP
-1,01 VTE
Contractuelen
-1,21 VTE
Gastprofessoren
+0,53 VTE
Centraal fonds
+0,3 VTE
Kine fonds
-0,10 VTE
Jaarverslag KHLeuven
93
In het departement Sociale School Heverlee (SSH) stijgt het totale personeelsbestand met 0,92 VTE: OP
-0,16 VTE
ATP
+1,44 VTE
HOP
-1,00 VTE
Contractuelen
+0,61 VTE
In het departement Economisch Hoger Onderwijs (Echo) stijgt het totale personeelsbestand met 7,42 VTE: OP
+1,16 VTE
ATP
-0,19 VTE
Gastprofessoren
-0,32 VTE
Contractuelen
+6,77 VTE
In de algemene diensten stijgt het personeelsbestand met 1,34 VTE, deze stijging is te verklaren door de aanwerving van nieuwe onderzoeksmedewerkers in het kader van projecten. OP
-0,78 VTE
ATP
+0,61 VTE
Gastprofessoren
-0,04 VTE
Contractuelen
+1,55 VTE
1.2
Personeelsbestand (VTE) per studiegebied
Aan de studiegebieden werden enkel de personeelsleden toegewezen die de opleidingen in deze studiegebieden verzorgen. Alle personeelsleden met algemene, onderwijsondersteunende, administratieve, beleidsvoorbereidende of beleidsuitvoerende opdrachten werden onder de noemer “overkoepelend” samengebracht.
We stellen vast dat op 01/02/2012 in vergelijking met 01/02/2011 de studiegebieden onderwijs (+1,78%), gezondheidzorg (+1,32%) en sociaal agogisch werk (+0,92%) stijgen, handelswetenschappen en bedrijfskunde (-1,70%) en industriële wetenschappen en technologie (-0,37%) leveren in. Ook in de overkoepelende diensten is er een daling (-1,92%) t.o.v. 1/2/2011.
Jaarverslag KHLeuven
94
1.3
Personeelsbestand (VTE) per financieringsbron
De meeste personeelsleden worden betaald door het departement onderwijs van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, enkelen worden via het centraal fonds betaald. Via het kinefonds worden geen medewerkers meer betaald. De personeelsleden die contractueel tewerkgesteld zijn en betaald worden uit de werkingsuitkeringen werken als “onderhoudspersoneel” (arbeiders), als projectmedewerker op diverse projecten en in tijdelijke lesopdrachten (bedienden). In vergelijking met de toestand op 1/2/2011 stellen we vast dat er in totaliteit 1,56 VTE meer betaald worden op de werkingsuitkeringen, 7,91 VTE meer vanuit het patrimonium en 0,20 VTE meer vanuit het centraal fonds.
Indeling personeel volgens financieringsbron (in VTE) op 1 februari 2012
ATP OP GP HOP KF CF Arbeiders Bedienden
Jaarverslag KHLeuven
Personeelsleden betaald met werkingsuitkeringen 82,60 360,55 3,92 5,25 0,00 0,00 0,00 0,00 452,32 91,21%
Personeelsleden betaald Centraal vanuit het betaalde patrimonium personeelsleden Totaal 0,00 0,00 82,60 0,00 0,00 360,55 0,00 0,00 3,92 0,00 0,00 5,25 0,00 0,00 0,00 0,00 1,85 1,85 9,33 0,00 9,33 32,43 0,00 32,43 41,76 1,85 495,92 8,42% 0,37% 100,00%
95
1.4
Personeelsleden (VTE) binnen en buiten de formatie
De Katholieke Hogeschool Leuven stelt hoofdzakelijk personeelsleden binnen de formatie tewerk. Door de toename van projecten die met externe middelen gefinancierd worden zijn er sinds 2005 meer contractuele bedienden in de functie van onderzoeker in de KHLeuven tewerkgesteld. Er is tevens een stijging waarneembaar van het aantal contractuele medewerkers die een lesopdracht opnemen.
ATP OP
Personeelsleden % binnen berekend formatie (1) op totaal 80,20 16,17% 317,40 64,00%
ATP (interim) OP (interim) GP HOP Centraal Fonds (incl.kine fonds) VZW
Personeelsleden % buiten berekend formatie (2) op totaal 2,40 0,48% 43,15 8,70% 3,92 0,79% 5,25 1,06%
397,60 Totaal %
1,85 41,76 98,32
0,37% 8,42%
495,92 80,17%
19,83%
(1) Personeelsleden binnen formatie: Medewerkers die houder zijn van een vacante positie, in een tijdelijke aanstelling of als benoemd medewerker (2) Personeelsleden buiten formatie: Medewerkers die niet opgenomen zijn in de formatie zoals o.a. medewerkers met een vervangingsopdracht (interim), gastprofessoren of contractuele medewerkers
1.5
Opsplitsing per categorie en ambt
Onderstaande cijfers zijn berekend op het aantal medewerkers, geen rekening houdend met de verlofstelsels en exclusief de medewerkers met een vervangingscontract (interim).
Er werd eveneens rekening gehouden met de tijdelijke ambtswijzigingen.
Deze berekeningen gelden enkel voor dit onderdeel (punt 4.1.5). Onderwijzend personeel: opsplitsing naar ambt Het onderwijzend personeel van de Katholieke Hogeschool Leuven is ingeschaald in groep 1 en 3 van de ambten (hogescholendecreet art. 101).
Hoogleraar
Docent
(H) 1 0,29%
(D) 1 0,29%
HoofdHoofdPraktijkHoofdlector praktijk- Lector docent lector lector (HD) 1 0,29%
(HL) 23,2 6,66%
(HP) 2 0,57%
(L) 257,05 73,77%
(PL) 63,2 18,14%
Totaal
348,45 100,00%
Groep 2: nihil Jaarverslag KHLeuven
96
In de Katholieke Hogeschool Leuven krijgen opleidingsverantwoordelijken een tijdelijke ambtswijziging van (praktijk)lector naar hoofd(praktijk)lector voor de duur van hun mandaat. Het totale OP-bestand per 1 februari 2012 is in vergelijking met 1 februari 2011 gedaald met ongeveer 13,7 VTE. We nemen een stijging in het ambt van hoofdlector (+3,75) waar terwijl het aantal VTE in het ambt van lector (-12,55) en praktijklector (-4,90) afneemt. Praktijklectoren die een masterdiploma behalen werden ingeschaald in het ambt van lector voor zover ze de functie van lesgever vervullen. Administratief en Technisch Personeel (ATP): opsplitsing naar niveau en graad Verdeling van het statutair ATP-kader (in FTE) op 1 februari 2012
A4 A3 0 5 0,00 % 5,79%
A2 18,2 21,08 %
A1 0 0,00 %
B3 B2 0,5 54,75 0,58 63,40 % %
B1 1 1,16 %
C2 4,1 4,75 %
C1 1 1,16 %
D2 1,8 2,08 %
D1 Totaal 0 86,35 0,00 100,00 % %
Het totale ATP-kader per 01/02/2012 stijgt t.o.v. 01/02/2011 met 8,65 VTE. Het Aniveau stijgt met 1,35 VTE. Bovenstaande tabel laat zien dat meer dan 65% van de ATP-leden in de B-schaal is ingeschaald (bachelor diploma). Ongeveer 26% van het ATP-bestand is ingeschaald in het A-niveau (en heeft een universitair diploma), 7,99% is ingeschaald in het C- of Dniveau.
Personeelsbestand (VTE) naar benoemden en tijdelijken Benoemingspercentage van het statutair ATP-kader op 1 februari 2012 (*) Benoemd Tijdelijk Totaal 54,85 31,50 86,35 63,52% 36,48% 100,00%
(*) Bij de interne berekening van het benoemingspercentage van het administratief en technisch personeel wordt het hulpopvoedend personeel niet verrekend.
Benoemingspercentage van het statutair kader 2012 Benoemd 238,10 68,33%
Tijdelijk 110,35 31,67%
Jaarverslag KHLeuven
onderwijzend personeel op 1 februari
Totaal 348,45 100,00% 97
De benoemingsvoorwaarden voor onderwijzend personeel en administratief en technisch personeel zijn zo veel mogelijk op elkaar afgestemd, ook wat de benoemingsgrens van 72% betreft. Op 1 februari 2012 is de benoemingsgrens van 72% niet bereikt, omdat de benoemingsbeslissingen voor 2012 ingaan op 1 mei 2012.
1.6
Opsplitsing van het personeel naar leeftijd en geslacht
Leeftijdsstructuur van het personeel (in VTE) leeftijds% categorie TOTAAL <21 0,00 0,00% 21-25 13,50 2,72% 26-30 40,49 8,17% 31-35 81,73 16,48% 36-40 74,55 15,03% 41-45 75,22 15,17% 46-50 75,70 15,26% 51-55 71,95 14,51% 56-60 52,69 10,62% 61-65 9,88 1,99% >65 0,21 0,04% Totaal 495,92 100,00%
120,00
Leeftijdspiramide KHLeuven (1/2/2011) 77,74 74,09 73,64 79,23 67,70
aantal VTE
70,00 20,00 -30,00
51,94 38,42 15,25
8,20 0,05
21- 26- 31- 36- 41- 46- 51- 56- 61- >65 25 30 35 40 45 50 55 60 65 leeftijdscategorie
Jaarverslag KHLeuven
98
aantal VTE
120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00
Leeftijdspiramide KHLeuven (1/2/2012) 81,73
74,55 75,22 75,70 71,95 52,69
40,49 13,50
9,88 0,21
21- 26- 31- 36- 41- 46- 51- 56- 61- >65 25 30 35 40leeftijdscategorie 45 50 55 60 65
Nagenoeg 42% is boven 50 jaar, goed 30% tussen 40 en 50, iets meer dan 24% tussen 30 en 40 en 2,76% is jonger dan 30 jaar. In 2011 werkte 12,38% van de personeelsleden door na 55 jaar. Vanaf 1 maart 2010 bestond er geen mogelijkheid meer om in te stappen in de deeltijdse TBS vanaf 55 jaar. Als gevolg hiervan verwachten we dat de werkzaamheidsgraad na 55 jaar zal stijgen ten gevolge van de beperkte vervroegde uitstapmogelijkheden voorafgaand aan het rustpensioen. Bijkomend zullen er nog wijzigingen volgen in het stelsel van TBS voorafgaand aan het rustpensioen. We verwachten dat de werkzaamheidsgraad na 58 jaar zal stijgen ten gevolge van deze wijzigingen. Het personeelsbestand opgesplitst naar geslacht Verdeling personeel (aantal hoofden) volgens geslacht (in absolute cijfers) op 1 februari 2012. Personeelsleden uit meerdere categorieën worden geteld bij de categorie waar zij hun grootste opdracht uitvoeren.
ATP CF GP HOP OP KF VZW
Man 33 3 34 1 137 0 24 232 32,00%
Vrouw Totaal 65 98 7 10 30 64 6 7 335 472 0 0 50 74 493 725 68,00% 100,00%
We stellen vast dat aan de Katholieke Hogeschool Leuven twee derde van de tewerkgestelde personeelsleden vrouw en één derde man is.
Jaarverslag KHLeuven
99
Binnen het onderwijzend personeel is in het reguliere OP-kader is 29% man en 71% vrouw. Terwijl meer dan 2/3 van het personeelsbestand vrouw is, komt deze verhouding niet in elke categorie tot uiting. Voor de categorie “leidinggevenden” is uitgegaan van de definitie in het protocol nummer 25. Het betreft met name: algemeen directeur, departementshoofden, adjunct-departementshoofden, hoofden van de algemene diensten en opleidingshoofden. Ook in deze categorie vinden we dezelfde verhoudingen terug, 59% vrouwen t.o.v. 41% mannen.
Grafiek: man/vrouw per categorie (functies) in KHLeuven op 1/2/2012 (in aantallen)
1.7
Aantal voltijdse en deeltijdse personeelsleden
Vooraf: Voltijdse benoemde of aangestelde personeelsleden met verminderde prestaties worden als deeltijds beschouwd; personeelsleden uit meerdere personeelscategorieën worden telkens als deeltijds beschouwd.
Op 1 februari 2012 werkte ongeveer 60% van de personeelsleden aan de KHLeuven deeltijds. De tellingen werden gebaseerd op de effectieve tewerkstelling op 1 februari 2012. Dit betekent dat ook diegenen die tijdelijk deeltijds werken en voor een gedeelte van hun contract een of ander verlofstelsel voor verminderde prestaties opnemen hier ook opgenomen zijn. We stellen vast dat heel wat personeelsleden deeltijds aan de hogeschool werken. Voor de meesten is dit een keuze waardoor werken en andere verplichtingen (gezin, andere job, doctoraat…) kunnen gecombineerd worden.
Jaarverslag KHLeuven
100
Aantal voltijdse en deeltijdse personeelsleden (in absolute cijfers) op 1 februari 2012 personeelscategorie voltijds deeltijds Totaal ATP 59 39 98 OP 222 250 472 HOP 3 4 7 GP 0 64 64 contractuelen 16 58 74 CF 0 10 10 KF 0 0 0 300 425 725 41,38% 58,62% 100,00%
1.8
Aantal doctores aan de KHLeuven
Op 1/2/2011 stelt KHLeuven 134 personeelsleden tewerk die een doctoraat op proefschrift behaalden. Dit is ongeveer 18% van het totale personeelsbestand. Deze doctores zijn als volgt over de verschillende opleidingen verdeeld: Gezondheidszorg:
54
Handelswetenschappen en bedrijfskunde:
17
Industriële wetenschappen en technologie:
18
Onderwijs:
11
Overkoepelend:
30
Sociaal agogisch werk:
4
2
Personeelsbeleid
2.1
Beleidsdoeleinden en realisaties
In 2011 werkte de KHLeuven verder aan het uitrollen van haar personeelsbeleidsplan. In wat volgt overlopen we de verschillende strategische doelen. Telkens worden er de activiteiten en realisaties van 2011 bij beschreven.
Strategisch doel 1: De KHLeuven zorgt voor een duidelijke, realistische en competentiegerichte taakinvulling voor alle personeelsleden waarbij rekening gehouden wordt met de werkdruk en die gedragen is door het team en het individu.
In september 2011 werd het nieuwe benoemingsbeleid, voor benoemingen vanaf 2012, gelanceerd. Naast de decretale voorwaarden, zal er in de toekomst gewerkt worden met kwalitatieve KHLeuven criteria. Dit zijn doelstellingen die vertrekken vanuit de KHLeuven competenties en gelinkt zijn aan de strategische doelstellingen van de organisatie. Medewerkers kiezen samen met hun direct leidinggevenden aan welke doelstellingen zij wensen te werken. De bespreking, ondersteuning en opvolging van deze doelstellingen gebeurt tijdens het functioneringsgesprek. Benoeming in de toekomst zal mogelijk zijn indien er 3 afgesproken benoemingscriteria zijn gerealiseerd en indien de decretale voorwaarden zijn volbracht.
Jaarverslag KHLeuven
101
De opdrachtenverdeling in het departement G&T werd in academiejaar 2010-2011 verder uitgewerkt. Het luik stagebegeleiding werd verder op punt gesteld.
Strategisch doel 2: De KHLeuven voert een hogeschoolbreed aanwervingsbeleid dat rekening houdt met de evolutie van personeelssamenstelling, externe factoren en de strategische beleidskeuzes van de hogeschool.
Aangezien de mandaatsperiode van de KHLeuven opleidingshoofden afliep in 2011, ging er speciale aandacht uit naar de werving van nieuwe opleidingshoofden. Zoals vermeld in het intern reglement en de aanstellingsprocedure van de KHLeuven, is de Raad van Bestuur bevoegd voor het aanstellen van de personeelsleden met een leidinggevend mandaat. Na screening van CV, motivatie, het volbrengen van een opdracht en het doorlopen van een assessment met een extern bureau zijn 6 nieuwe opleidingshoofden gestart in 2011.
Alle wervingen worden sinds 2011 gepubliceerd via de nieuwe Personeelssite op het KHLeuven portaal.
Strategisch doel 3: De KHLeuven begeleidt haar medewerkers actief, ondersteunt ze en spoort ze aan om hun competenties ten volle te benutten en te ontwikkelen binnen hun huidige functie of voor een gewenste toekomstige functie.
In 2011 werd een nieuw functioneringsbeleid binnen de organisatie gelanceerd. In het beleid is er speciale aandacht geschonken aan de begeleiding van nieuwe medewerkers. Ter ondersteuning van dit nieuwe beleid, werden talrijke informatiesessies en workshops voor medewerkers en leidinggevenden georganiseerd.
De KHLeuven stimuleert haar medewerkers om zich verder te ontwikkelen. Dit gebeurt onder andere door middelen te voorzien voor individuele inschrijving in studiedagen, deelname aan cursussen, … en informatie over dergelijke activiteiten te verspreiden. Daarnaast organiseert de KHLeuven zelf ook verschillende activiteiten voor individuele personeelsleden of groepen medewerkers. Een deel van deze activiteiten wordt gefinancierd met de middelen die de Vlaamse overheid voorzag in het Sectoraal Vormingsfonds en die de KHLeuven verdubbelde (in 2011: €19 867.76, door de KHLeuven verdubbeld tot €39 735.52). De overige activiteiten worden gefinancierd door de werkingsmiddelen van het departement in kwestie. Uit de tevredenheidsenquête (SPA-enquête) bleek dat het personeel heel tevreden is over de vormingsmogelijkheden die in de hogeschool geboden worden.
Jaarverslag KHLeuven
102
De coördinator professionalisering realiseert samen met de interdepartementale werkgroep het professionaliseringsbeleid en een vormingsaanbod. De belangrijkste activiteiten van 2011 worden hieronder opgesomd. •
In academiejaar 2010–2011 werd het proces ter ondersteuning van het functioneringsbeleid volledig uitgewerkt. In de functioneringsbegeleiding wordt uitdrukkelijk aandacht besteed aan een persoonlijk ontwikkelingsplan voor elke medewerker, waarbij verschillende leercontexten aan bod kunnen komen. Aan de hand van een pilootsessie van de opleiding functioneringsbegeleiding werd deze opleiding op punt gezet voor alle medewerkers in KHLeuven. Een module met specifieke aandacht voor de rol van leidinggevenden bij het voeren van functioneringsgesprekken is klaar. Het opleidingsprogramma voor medewerkers en leidinggevenden wordt in het eerste semester van academiejaar 2011-2012 georganiseerd.
•
KHLeuven-activiteiten voor specifieke doelgroepen
Departementaal en algemeen onthaal nieuwe medewerkers
Introductie nieuwe medewerkers (incl. optimaliseren van het gemeenschappelijk traject voor invoering in 2011-2012)
Workshop leidinggevenden nieuw benoemingsproces
KHLeuven Basics
Management Development programma voor nieuwe leidinggevenden uitgewerkt en opgestart.
•
•
KHLeuven-breed programma voor 2e jaars lectoren is gestart
KHLeuvenbrede vormingsactiviteiten voor alle medewerkers
Reeks KHLeuven TOPICS
KHLeuven Vormingsdag
Opleiding nieuw benoemingsproces
ICT-opleiding Introductie Outlook en Office 2010 i.s.m. ICT-team
KHLeuven-activiteiten voor teams
Georganiseerd door centrale coördinatoren (bv. SSB, Internationalisering, …)
Jaarverslag KHLeuven
103
De KHLeuven creëert een gunstig klimaat voor informeel leren door het uitwerken van de functioneringsbeleid met inzicht in de eigen verantwoordelijkheid bij de uitbouw van een loopbaanlang leertraject. De KHLeuven informeert haar personeel systematisch over nieuwe professionaliseringsinitiatieven:
aankondigingen van intern en extern georganiseerde activiteiten worden systematisch op Portaal (navormingenpagina) geplaatst
maandelijkse affiches met activiteiten KHLeuven, departement en associatie
onthaalfolder nieuwe medewerkers met voorstelling onthaal- en introductietraject.
folder met professionaliseringsactiviteiten
de informatie over professionalisering is opgenomen in het vernieuwde personeelsportaal.
2.2
Kengetallen professionalisering 2010-2011
Overzicht professionaliseringsaanbod 2011
Hieronder wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste activiteiten die de KHLeuven in 2011 organiseerde voor haar medewerkers. Het volledige overzicht werd ter goedkeuring voorgelegd aan het HOC (Protocol 71 van 21/03/2012) en ingediend bij het Sectoraal Vormingsfonds. Voor 2011 had de KHLeuven uit het Vormingsfonds €19 867.76 ter beschikking1 voor de organisatie van vormingsactiviteiten. In totaal werden voor €61 542.94 vormingsactiviteiten voor medewerkers georganiseerd. Bij elke activiteit wordt een beknopte omschrijving gegeven en wordt verwezen naar het desbetreffende thema waar ze bij aansluit. Thema’s2 1. Onthaal, introductie en begeleiding van nieuwe medewerkers 2. Diversiteit in het kader van de engagementsverklaring 3. Ontwikkelen van management- en leiderschapsvaardigheden, in het bijzonder met betrekking tot stress- en werkdrukbeheersing 4. Opleiding aan leidinggevenden en medewerkers in het kader van functioneringsbegeleiding, evaluatie en peoplemanagement 5. Initiatieven om de positie van tijdelijke onderzoekers op de arbeidsmarkt te versterken, waaronder selectietraining, loopbaanbegeleiding en outplacement 6. Ontwikkelen en bijsturen van jobgerelateerde competenties
1
zie Ministrieel Besluit betreffende de verdeling van de dotatie aan het Sectoraal Vormingsfonds voor het Hoger Onderwijs voor het begrotingsjaar 2011, 24/01/2011 Deze thema’s worden jaarlijks vastgelegd voor het Sectoraal Vormingsfonds.
2
Jaarverslag KHLeuven
104
Programma voor leidinggevenden Activiteit
Beschrijving
Transparant en resultaatgericht managen
2 dagen durende training voor leidinggevenden over transparant en resultaatgericht leidinggeven. Lesgever: Luc Verheijen (Kessel & Smit) 3 dagen durende training voor (beginnende) leidinggevenden, waarin basisprincipes leidinggeven worden aangeleerd en ingeoefend. Hierbij wordt waar nodig rekening gehouden met de context (hoger) onderwijs, waarbinnen de leidinggevenden opereren. Dag 1: Ik en mijn leidinggeven Dag 2: Gericht leidinggeven Dag 3: Een team leiden Lesgever: Michel Clerinckx (Kluwer)
Basisopleiding leidinggeven in onderwijscontext
Them a 4
1, 4
Programma voor nieuwe medewerkers Activiteit Onthaal nieuwe medewerkers – algemeen
Onthaal nieuwe medewerkers – departementaal Introductie nieuwe medewerkers – algemeen
Introductie nieuwe medewerkers – departementaal Introductie-activiteiten voor specifieke doelgroepen
Jaarverslag KHLeuven
Beschrijving Onthaaldag voor alle nieuwe medewerkers 2011 met algemene presentaties, markt met stands waar de verschillende beleidsdomeinen voorgesteld worden en kennismaking met collega’s. Interne begeleiders Departementale onthaaldagen voor nieuwe medewerkers aan het DLO. Interne begeleiders 3 introductiesessies voor starters met als onderwerpen: - het Onderwijs- en Examenreglement - deontologische code voor werken met studenten - belangrijke ICT-tools 5 workshops over diverse thema’s, die medewerkers in hun tweede werkjaar ondersteunen in hun job: - Stimuleren van studievaardigheden in je lesgeven - (Over)leven als lector en stagebegeleider in de startperiode - Een kapstok voor coachende gesprekken met studenten - Coachende begeleidingsgesprekken met studenten, rekening houdend met hun leerstijl - Meer stressweerbaarheid en meer werkplezier, evenwicht draaglast en draagkracht bij jezelf Interne begeleiders Introductieactiviteiten in de verschillende departementen over opleidingsspecifieke onderwerpen. Interne begeleiders Introductie-activiteiten voor startende studietrajectbegeleiders en lesroostermakers. Interne begeleiders
Thema 1
1
1
1
1
105
KHLeuven TOPICS Reeks workshops / presentaties, die open staan voor alle KHLeuven-medewerkers en waarin concrete onderwerpen uit de verschillende beleidsdomeinen aan bod komen. Volgende activiteiten werden in 2011 georganiseerd. Activiteit Het ICTi-instrument
Omgaan met persrelaties
Projectmanagement in onderzoeksprojecten
Outlook - verkennen van de mogelijkheden als hulp bij efficiënt en productief tijdsgebruik
Het benoemingsproces
Beschrijving Voorstelling van het instrument dat in het OOFproject ICTi (ICT integratie in hoger onderwijs) gemaakt werd. Interne begeleiders Workshop, waarin aangeleerd wordt hoe aandacht te krijgen van de pers voor jouw onderzoek, opleiding, … Interne begeleiders Aan de hand van het KHLeuvendraaiboek voor projectmanagement, worden de deelnemers aan deze workshop wegwijs gemaakt in het leiden van een onderzoeksproject. Interne begeleiders De deelnemers leren enkele belangrijke principes in Outlook kennen, die verband houden met efficiënt tijdsbeheer. Daarna wordt het programma doorlopen, zodat ze Outlook zo leren gebruiken dat het hen ondersteunt in efficiënt en productief werken. Lesgever: Johan D’Haeseleer (Leveraged bvba) 2 workshops geven informatie over het nieuwe benoemingsprotocol dat in voege treedt voor benoemingen vanaf 2012. Na een voorstelling van het proces zelf, worden ook enkele oefeningen gemaakt. Interne begeleiders
Thema 6
6
6
3
4
KHLeuven Vormingsdag Jaarlijkse vormingsnamiddag voor alle KHLeuven-medewerkers. Thema in 2011 was Leren van anderen. Het programma bestaat uit praktische workshops en verdiepende lezingen.
Jaarverslag KHLeuven
106
Activiteit Organisaties op zoek naar een nieuw evenwicht Netwerken in je (werk) omgeving: hoe kan netwerken leuk en effectief zijn? Klantgerichtheid De stationsproef Leren van andere culturen Van Blended Learning naar Distributed Learning: je onderwijsopdracht als onderzoek De menselijke kant in veranderingsprocessen Service leraning en communitybuildingprojecten: een zinvolle Zuid-werking Beter communiceren in het Engels Gekleurd door het leven Onderwijs aan volwassenen Leren van het culturele veld Tendensen en evoluties in het Franstalig hoger onderwijs Het einde van de standaardtaal
Beschrijving Keynotelezing - Jef Staes (EOI Academie)
Thema 6
Workshop - Marjolein Ools (Stichting Lodewijk de Raet)
6
Workshop - Nathalie van Renterghem (Inspinazie) Workshop - Annick Dermine (K.U.Leuven, faculteit geneeskunde) Workshop - Omar Nahas (Stichting Lodewijk de Raet) Lezing - Jozef Colpaert (Universiteit Antwerpen)
6
Workshop - Peter Engelbroghs (MCR)
6
Workshop - Ben Nicolai en Lieven Faes (KHLim)
2
Workshop - Glenn Vissenaekens (Ogilvy Internal Communications) Lezing - Suzana Koelet (VUB TOR) Lezing - Peter Van Petegem (Universiteit Antwerpen) Lezing - Tobias Frenssen (KHLim) Lezing - Jan Kuypers (Haute école Galilée)
6
Lezing - Jaap Vanderhorst (K.U.Leuven)
6
6 2 6
2 6 6 6
Vormingen in het kader van functioneringsbeleid en benoemingen Activiteit Workshops nieuw benoemingsprotocol
Reeks workshops Nieuw functioneringsbeleid
Jaarverslag KHLeuven
Beschrijving Reeks workshops over het nieuw ingevoerde benoemingsprotocol, waarin het nieuwe protocol wordt voorgesteld en aan de hand van praktische opdrachten ingeoefend wordt. Eén workshop richt zich specifiek tot leidinggevenden en behandelt de rol van leidinggevenden in het benoemingsproces. Interne begeleiders 12 workshops waarin medewerkers ingeleid worden in het nieuwe functioneringsbeleid en aan de hand van concrete opdrachten opstellen van een Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP) en afspraken inoefenen. + 3 workshops, die zich specifiek richten tot leidinggevenden en hun rol in het vernieuwde functioneringsbeleid. Interne begeleiders + Carla De Cock (CDC Consultancy)
Thema 4
4
107
E-leren Activiteit Toledo-workshops
Andere
Beschrijving Reeks workshops waarin lectoren diverse aspecten van de digitale leeromgeving Toledo leren gebruiken. Interne begeleiders Workshops over het gebruik van andere software in leeromgeving: Flashmeeting, i-Spring, Skype, … Interne begeleiders
Thema 6
6
ICT-trainingen Activiteit Workshops Access
Vervolgopleiding Indesign Workshop SPSS Excelopleiding
Outlook 2010
Beschrijving Workshops voor administratieve medewerkers, waarin het werken met Access (aanmaken querries) wordt ingeoefend. Interne begeleiders Verdiepende opleiding Indesign voor communicatiemedewerkers KHLeuven Lesgever: Kristel Geukens, grafisch vormgever Workshop SPSS voor lectoren. Interne begeleiders Excelopleidingen voor beginners, gevorderden en experts. Interne begeleiders Workshop waarin medewerkers vertrouwd worden met de mogelijkheden van Outlook 2010: E-mail, Contacten, Agenda, Taken, Journaal. Interne begeleiders
Thema 6
6
6 6
6
Departementale studiedagen Activiteit Studiedag G&T - Leren om te motiveren
Studiedag SSH - Taal en taalbeleid
Beschrijving Studienamiddag Departement G&T met een plenaire lezing over Sociale ongelijkheid in het hoger onderwijs Interne begeleiders Opleidingsdag Departement SSH over taal en taalbeleid in de opleiding Bachelor in sociaal werk Interne begeleiders
Thema 6
6
Departementale vormingsinitiatieven Vormingsactiviteiten van de verschillende departementen voor eigen medewerkers. Deze activiteiten situeren zich meestal binnen het thema Ontwikkelen en bijsturen van jobgerelateerde competenties. Deelname aan vormingsactiviteiten 2010-2011 In 2010-2011 werd door KHLeuven-medewerkers in totaal aan 2 900 vormingsactiviteiten deelgenomen. Dit betekent een lichte stijging ten opzichte van het vorige academiejaar. Tabel: Evolutie deelname vormingsactiviteiten KHLeuven-medewerkers Academiejaar
Aantal gevolgde activiteiten 2009-2010 2 831 2010-2011 2 900 Bron: ERNA (Elektronische Registratie van Navormingsactiviteiten) Jaarverslag KHLeuven
108
KHLeuven-medewerkers volgden voornamelijk vorming in functie van het ontwikkelen van jobgerelateerde competenties (vakinhoudelijk).
Verdeling naar thema gevolgde activiteiten Thema Positie Jobgerelateerd Managearbeids Onder Dep FunctioneringsNieuwe Diver ment Vakin Planning markt zoeksOnderwijs mdw siteit vaardig begeleiding houde & organi onder vaardig kundig heden lijk satie zoekers heden DLO 32 14 7 10 1 46 165 0 0 ECHO 7 16 5 10 0 110 209 51 20 G&T 4 1 5 3 1 119 264 25 16 SSH 6 6 5 2 0 36 112 8 8 AD 1 14 2 0 0 19 26 10 7 TOTAAL 50 51 24 25 2 330 776 94 51
Overzicht thema’s: -
Onthaal, introductie en begeleiding van nieuwe medewerkers
-
Diversiteit in het kader van de engagementsverklaring
-
Ontwikkelen van management- en leiderschapsvaardigheden, in het bijzonder met betrekking tot stress- en werkdrukbeheersing
-
Opleiding aan leidinggevenden en medewerkers in het kader van functioneringsbegeleiding, evaluatie en people management
-
Initiatieven om de positie van tijdelijke onderzoekers op de arbeidsmarkt te versterken, waaronder selectietraining, loopbaanbegeleiding en outplacement
-
Ontwikkelen en bijsturen van jobgerelateerde competenties: o
Onderwijskundig
o
Vakinhoudelijk
o
Planning en organisatie van het werk
o
Onderzoeksvaardigheden
o
Ander
Jaarverslag KHLeuven
109
Ander 0 88 49 30 49 216
Strategisch doel 4: De KHLeuven investeert in haar leidinggeven.
De KHLeuven is in de voorbije jaren sterk gegroeid qua volume van activiteiten en in complexiteit. Organisatorisch werd deze groei opgevangen door de uitbouw van een middenkader in de departementen en de uitbouw van de algemene diensten. Om de vele toekomstige interne en externe veranderingen te kunnen opvangen en aldus de strategische KHLeuven prioriteiten te kunnen realiseren, dienen de KHLeuven organisatiestructuren te worden aangepast. De denkoefening hieromtrent is opgestart met het directieteam, een beperkt comité van de Raad van Bestuur, de HR adviseur en een externe begeleider. Een aantal denkpistes zijn uitgewerkt en dienen verder onderzocht te worden.
In september 2011 begonnen gesprekken met het CVO van het Hoger Instituut Readaptatiewetenschappen Leuven over een eventuele integratie binnen de KHLeuven. Na ondertekening van de intentieverklaring werd een algemene informatiesessie georganiseerd waarin volgende topics werden toegelicht: de KHLeuven binnen het onderwijslandschap, het HR beleid, de opdrachtenverdeling, STUVO en de onderwijsvisie. Eveneens werd er een proces uitgetekend om de SRW medewerkers te integreren binnen KHLeuven. Verschillende gesprekken zijn reeds gepland en rekening houdend met de wensen en talenten van deze medewerkers en de noden van de organisatie, zullen deze mensen worden geïntegreerd binnen de verschillende departementen en diensten van de KHLeuven. Deze medewerkers zullen vanaf 31 augustus deel uitmaken van de KHLeuven.
In 2010 werd een procedure ‘hernieuwen leidinggevenden met mandaat’ uitgewerkt en opgestart voor alle KHleuven leidinggevenden met mandaat (directieleden en opleidingshoofden). In het kader van ‘behoorlijk bestuur’, wenst de Raad van Bestuur zijn leidinggevenden op het einde van de mandaatsperiode te evalueren. De opleidingshoofden doorliepen deze procedure reeds in 2010. In december 2011 werd deze procedure afgerond voor de KHLeuven directieleden.
De competentieprofielen van de directieleden dienden als basis voor het uitwerken van een 360° feedback oefening. Nadien werden de mandaathouders begeleid in het opstellen van een Persoonlijk Ontwikkelings Plan. Na een functioneringsgesprek kregen de directieleden de gelegenheid om realisaties, toekomstvisie en ontwikkelingsperspectieven te bespreken met een beoordelingscommissie.
Ter ondersteuning van de nieuwe en meer ervaren leidinggevenden, werd er een management development programma uitgewerkt. Dit programma dienen de
Jaarverslag KHLeuven 2011
110
leidinggevenden te doorlopen gedurende hun 4-jarige mandaatsperiode. Trainingen zoals het voeren van functioneringsgesprekken, resultaatsgericht managen en leidinggeven in een onderwijscontext werden reeds georganiseerd. Voor nieuwe opleidingshoofden, gestart in september 2011, werd het MD-programma aangevuld met extra informatiesessies over beleidsmatige KHLeuven materies.
Strategisch doel 5: Bij het uittekenen van haar beleid is de KHLeuven bekommerd om het welbevinden van haar personeelsleden.
Vorig jaar werkte de KHLeuven mee aan het onderzoek van het regeringscommissariaat over stress en de maatregelen die de laatste vijf jaar door de Vlaamse hogescholen werden genomen. Het rapport inclusief een aantal beleidsaanbevelingen werd door het CPBW en het HOC tijdens de vergaderingen van resp. februari en maart 2011 besproken. Acties worden verder uitgewerkt en besproken in het HOC en de verschillende DOC’s.
Strategisch doel 6: De KHLeuven voert op alle niveaus een transparant en gemotiveerd personeelsbeleid met een grote betrokkenheid van haar personeel.
Bij de uitwerking en de realisatie van het HR beleid tracht de organisatie alle mogelijke stakeholders te betrekken. Zo zijn leidinggevenden, medewerkers en personeelsvertegenwoordigers actief betrokken geweest bij de informatiesessies omtrent het nieuwe functionerings- en benoemingsproces.
Uit de tevredenheidsenquête van 2010 bleek dat interne communicatie en de manier waarop met suggesties en klachten wordt omgegaan voor verbetering vatbaar waren in de organisatie. Om hier een antwoord op te bieden is er in 2011 gewerkt aan een nieuwe geïntegreerd personeelssite op het KHLeuven portaal. Hierin vinden medewerkers informatie over personeelstopics makkelijk terug (protocollen, HR processen, documenten, vacatures, navormingsinitiatieven,…).
Strategisch doel 7: De KHLeuven heeft aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden.
In 2011 werd er een oefening opgestart die het bevorderings- en loonbeleid voor leidinggevenden kritisch analyseert. Rekening houdend met de nieuwe organisatiestructuur, dient deze oefening verder te worden gefinaliseerd.
Jaarverslag KHLeuven 2011
111
Strategisch doel 8: De KHLeuven bevordert mobiliteit tussen hogeschool en werkveld alsook interne mobiliteit.
Om samenwerking en interne mobiliteit binnen de hogeschool te stimuleren worden alle openstaande vacatures eerst intern gepubliceerd. Indien nodig wordt er nadien extern gepubliceerd.
Vanaf academiejaar 2011-2012 start het project docentenstages in DLO op in het kader vanuit ‘School of education’. 10 collega's van BASO KHLeuven nemen de docentenstage op. 2 collega's van BALO KHL gaan de stage nog doen. 4 docenten van G&T doen tijdens dit academiejaar een stage op het werkveld. Vanaf academiejaar 2012-2013 zal de werkgroep professionalisering deze ervaringen bundelen en een beleid hierrond uitwerken.
2.3
Samenwerking
In 2010-2011 sloot de KHLeuven 28 samenwerkingsovereenkomsten af (in de zin van art. 95 van het structuurdecreet) met hogescholen, universiteiten of derden, waarvan 5 met de studentenservice vzw (STUVO van de KHLeuven) en 11 met universiteiten (voornamelijk KULeuven). In 2011-2012 werden 32 samenwerkingsovereenkomsten gesloten. Van deze 32 waren dit er 6 met de vzw Studentenservice en 9 met universiteiten.
2.4
Participatie
Participatie en overleg zijn voor de KHLeuven basisbegrippen. Ook in 2011 kende de KHLeuven aan de leden van de centraal opgerichte participatieorganen, zijnde het hogeschoolonderhandelingscomité, het comité voor preventie en bescherming op het werk en de academische raad, een percentage opdracht toe voor hun werk binnen deze organen. De overeenkomende loonlasten werden zoals de voorbije jaren solidair gedragen. In 2010 werd de werking van alle participatieraden geëvalueerd en de reglementen aangepast.
2.5
Onderzoek en maatschappelijke dienstverlening
De KHLeuven heeft voor het academiejaar 2011-2012 een lijst ingediend met leden van het onderwijzend personeel die binnen onderzoeksprojecten tewerkgesteld zijn. Hieruit blijkt dat er in academiejaar 2011-2012 meer OP-leden met onderzoek bezig zijn dan het academiejaar ervoor. Het aantal goedgekeurde tewerkstellingen bedroeg voor 2011-2012 112,55 VTE ofwel 123 medewerkers (tegenover 32,75 VTE in 2008-2009, 45,75 VTE in 2009-2010 en 88,45 VTE in 2010-2011).
Jaarverslag KHLeuven 2011
112
2.6
Bevorderingspolitiek, loopbaan- en selectiebeleid
Sinds 1 januari 2002 is het bevorderingsbeleid voor het leidinggevende kader uitgetekend en met een protocol van akkoord in het HOC bezegeld. Tot het leidinggevende kader behoren de algemeen directeur, de departementshoofden, de adjunct-departementshoofden, de opleidingshoofden en de hoofden van de algemene diensten (hoofd onderwijs en onderzoek en hoofd administratie en financiën). Voor departementshoofden, de adjunct-departementshoofden en de hoofden van de algemene diensten werd een 360°feedback georganiseerd worden in 2011. De mandaten van de adjunct-departementshoofden en de departementshoofden lopen tot 31 augustus 2012. Voor de departementshoofden is een mandaatsvergoeding van 20% van de salarisschaal 509 voorzien. Sommige adjunct-departementshoofden stapten over naar het ATP (weddenschaal A33). De hogeschool wil met dit bevorderingsbeleid het belang van managementvaardigheden binnen de professionele organisatie beklemtonen en de inzet van leidinggevenden belonen.
Met uitzondering van de leidinggevenden blijft selectie en werving de verantwoordelijkheid van de departementen. De departementen bepalen in welke mate onderwijzenden en administratieve medewerkers aangeworven kunnen worden, en staan in voor de selectie en evaluatie van deze personeelsleden.
2.7
Benoemingen
In 2011 heeft de hogeschool 7,55 VTE (of 28 personeelsleden) in de categorie onderwijzend personeel en 3,25 VTE (of 9 personeelsleden) in het administratief en technisch personeel benoemd. De benoemingen van ATP en OP gingen in op 1 mei 2011. De benoemingsreglementen voor OP en ATP in KHLeuven hanteren quasi gelijke criteria en voorwaarden. In 2011 werd een nieuw benoemingsreglement onderhandeld waarvoor op 22 december 2011 met een protocol van akkoord afgesloten werd in het HOC. Het nieuwe benoemingsreglement gaat in op 1 september 2011 en zal voor het eerst worden toegepast tijdens de benoemingsronde 2012. Het reglement geldt voor zowel OP als ATP. De algemene voorwaarden en manier van ranken blijven grosso modo gelijk. Er werden kwalitatieve criteria opgenomen die tijdens functioneringsgesprekken tussen leidinggevende en personeelslid worden afgesproken en die het personeelslid dient te behalen vóór zijn/haar benoeming.
Gemiddeld was de benoemingsgraad op associatieniveau in boekjaar 2010 64% voor het OP en 65% voor het ATP.
Jaarverslag KHLeuven 2011
113
2.8
Mandaten
Mandaatsvergoedingen blijven beperkt tot de functies van algemeen directeur, departementshoofd en adjunct-departementshoofd. Voor de IT-afdeling is een mandaat toegekend aan de coördinator IT en aan de ATP-leden die de functie van systeembeheerder binnen het ICT-team uitoefenen. Er werd eveneens een mandaat toegekend aan de HR-adviseur.
2.9
Premies en persoonlijke vergoedingen
Na decreetswijziging werd in de KHLeuven in 2009 een HOC-protocol van akkoord afgesloten met betrekking tot persoonlijke vergoedingen. Tijdens het boekjaar 2011 werd in het totaal een brutobedrag van 71 017 euro aan persoonlijke vergoedingen betaald, voornamelijk voor vervanging van zieke collega’s.
De verdeling over de departementen zag er in 2011 als volgt uit:
2.10
Personeelsevaluatie
De krachtlijnen en criteria voor de decretale personeelsevaluatie werden goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 19 mei 2011, in het nieuwe evaluatieprotocol en functioneringsbeleid.
De evaluatieregeling voorziet functioneringsgesprekken als een eerste fase op weg naar de decretale personeelsevaluatie. De evaluatieregeling schrijft voor dat een evaluatiegesprek pas mogelijk is wanneer minstens negen maanden voordien een functioneringsgesprek heeft plaatsgehad. Bij de evaluatiegesprekken wordt onder meer nagegaan in welke mate de afspraken die gemaakt werden tijdens het functioneringsgesprek werden nagekomen. De evaluatie levert momenteel als resultaat ofwel “voldoende” ofwel “onvoldoende” op.
Jaarverslag KHLeuven 2011
114
2.11
Personeelsverloop en onderbreking loopbaan
Gedurende het kalenderjaar 2011 verlieten in het totaal 43 (of 6%) personeelsleden de organisatie.
Departement
Einde contract
Algemene Diensten
4
DLO
15
Echo
2
G&T
8
SSH
6
Totaal
Ontslag Pensioen
Andere
2
Totaal 6 15
3
5 2 1
35
5
1
10 7
2
43
In 2011 namen in het totaal 228 personeelsleden een verlofstelsel op goed voor 69,91 VTE. Sommige voor een korte periode (bijvoorbeeld 1 maand ouderschapsverlof, beperkt aantal dagen TBS/PA). SOORT VERLOF
Aantal
VTE
Deeltijdse TBS55+
22
9,55
G.LBO
27
5,87
G.LBO 50+
16
6,29
V.LBO
10
4,23
Gedeeltelijk ouderschapsverlof
19
2,82
volledig ouderschapsverlof
11
1,35
gedeeltelijke TBS/PA
25
4,76
Volledige TBS/PA
14
8,06
TBS 58+
28
13,96
TBS 58+ (bonus)
18
6,4
VVP
38
6,62
228
69,91
Totaal
2.12
Ziekteverzuim
Deze cijfers geven enkel een beeld van het ziekteverzuim van de statutaire medewerkers gedurende het kalenderjaar 2011. De contractuele medewerkers werden niet opgenomen in deze cijfers.
Jaarverslag KHLeuven 2011
115
Aantal ziektedagen t.o.v. het aantal werkdagen in 2011
Departement
totaal aantal Aantal ziektedagen werkdagen
AD
%
366
9.002
4,07%
DLO
1156
31.235
3,70%
Echo
342
17.934
1,91%
G&T
1384
30.303
4,57%
SSH
562
15.668
3,59%
3810
104.143
3,66%
Totaal
In KHLeuven hebben we een gemiddeld ziekteverzuim van nagenoeg 3.5% van het aantal werkdagen. De werkdagen zijn berekend volgens de afgesproken prestatienorm (1596 uur op jaarbasis en 7,6 uur per dag in een 38-urenweek). De ziektedagen voor het personeel betaald door het departement onderwijs worden echter wel uitgedrukt in kalenderdagen. Dit speelt vooral een rol bij langdurige ziekteperiodes waar de weekends ook als een ziektedag gerekend worden. Aantal ziektedagen t.o.v. het aantal kalenderdagen in 2011 Wanneer we de ziektedagen vergelijken met aantal kalenderdagen, dan bedraagt het gemiddelde ziekteverzuim voor heel KHLeuven 2,10%.
Departement
totaal Aantal aantal ziektedage kalenderdag n en
AD
366
15.648
% 2,34%
DLO
1156
54.290
2,13%
Echo
342
31.171
1,10%
G&T
1384
52.670
2,63%
SSH
562
27.233
2,06%
3810
181.011
2,10%
Totaal
Aantal ziekteperiodes in 2011
Departement Algemene Diensten
Aantal ziekteperiodes 81
Echo
82
G&T
153
SSH
40
DLO
149
Totaal
505
Jaarverslag KHLeuven 2011
116
Aantal ziekteperiodes opgesplitst naar duur van de periode
1 dag
2 tot 14 dagen
15 tot 41 dagen
meer dan 42 dagen
Totaal
Algemene Diensten
46
30
4
1
81
Echo
47
31
3
1
82
G&T
85
54
4
10
153
SSH
16
16
4
4
40
DLO
84
53
6
6
149
278
184
21
22
505
Departement
Totaal
55% van het totale ziekteverzuim zijn ziekteperiodes van 1 dag, 36% van de verzuimperiodes duren tussen de 2 en de 14 dagen. De langdurende ziekteperiodes maken ongeveer 8% van het totaal aantal ziekteperiodes uit, waarvan 4% langer dan 42 dagen.
Het ziekteverzuimpercentage ligt in de buurt van het gemiddelde van de 5 voorafgaande jaren (tussen 2,2 en 2,9). Het aantal ziektemeldingen daarentegen ligt in 2011 hoger dan de berekende cijfers van de laatste 5 jaar (tussen 423 en 427). Het aantal ziektemeldingen van één dag zijn toegenomen en t.o.v. 2008 zelfs verdubbeld (2008: 126). Dit varieert per departement. In SSH en G&T is het aantal gelijk gebleven, terwijl in DLO, Echo en de algemene diensten de ziekteperiodes van één dag stegen. Aangezien er voor een ziektemelding van één dag geen ziekteattest nodig is, is de registratie afhankelijk van de informatie die de zieke personeelsleden aan de personeelsdienst doorgegeven.
2.13
Gastprofessoren
In 2011 stelde KHLeuven
3,92 VTE gastprofessoren tewerk. Dit zijn personen zodat het
gemiddelde tewerkstellingspercentage ongeveer 6,12 % bedraagt.
2.14
Algemeen besluit personeelsbeleid
Het personeelsbeleid van de KHLeuven is in volle ontwikkeling. 2011 was het jaar waar verschillende personeelsprocedures werden geïmplementeerd: het functioneringsbeleid, het benoemingsprotocol, evaluatie leidinggevenden, loonkostenprocedure, management development programma.
Rekening houdend met toekomstige uitdagingen werd het personeelsbeleidsplan eind 2011 aangepast. Volgende uitdagingen zien we de komende jaren op vlak van personeelsbeleid:
Jaarverslag KHLeuven 2011
117
De KHLeuven is de voorbije jaren sterk gegroeid qua volume van activiteiten en complexiteit. Onze voornaamste zorg, het aanbieden van kwalitatief onderwijs, komt hierdoor extra onder druk te staan. Een belangrijk oorzaak is de stijging van het aantal studenten per VTE en studiepunten. In vergelijking met 2010 steeg het aantal studiepunten per VTE met 10% (van 768 studiepunten per VTE in 2010 naar 832 studiepunten per VTE in 2011). In vergelijking met 2008 is dit zelfs een stijging met 19%. De verwachting is dat deze stijging zich in het komende jaar zal verderzetten, gezien het personeelsbestand niet in dezelfde mate stijgt t.o.v. het aantal studenten.
Een aantal concrete interne dossiers alsook de steeds veranderende hogeschoolcontext nopen ons ertoe onze organisatiestructuur te hertekenen: natuurlijke uitstroom leidinggevenden, integratie studentenservice, hergroepering hogescholenlandschap, uitbouw HBO5, IT masterplan van de KU Leuven associatie, nieuw visitatie- en accreditatie systeem, uitbouw van regionale en internationale netwerken,… . Al deze ontwikkelingen hebben een rechtstreekse impact op het personeelsbeleid. Door het uittekenen van een nieuwe organisatiestructuur wensen we de veelvuldig ingezette veranderingen te faciliteren en bij te dragen tot de verdere ontwikkeling en implementatie van een waarderend personeelsbeleid. Het opgestarte organisatiedebat alsook vele andere beslissingen worden vandaag echter gehypothekeerd door vele onduidelijkheden en daaraan gekoppelde onzekerheden (bv. integratie lerarenopleidingen van groep T).
In het streven naar een meer procesgerichte organisatie, dienen personeelsprocedures en systemen verder ontwikkeld te worden en bevoegdheden te worden verduidelijkt.
Om medewerkers te ondersteunen bij deze veranderingen, dient ook het professionaliseringsbeleid voor medewerkers en leidinggevenden verder uitgebouwd te worden en nog beter te worden afgestemd op de noden van de organisatie.
De integratie van onderzoek en onderwijs is een grote uitdaging met belangrijke consequenties op het vlak van personeelsbeleid. De herschikking van het hoger onderwijs zal vooral voor ondersteunende processen en onderzoek grote gevolgen hebben.
Jaarverslag KHLeuven 2011
118
3
Ratio-analyse
Voor een meer gedetailleerde bespreking en ruimere inbedding van de gegevens verwijzen we naar rubriek 7 waar het financiële jaarverslag en de jaarrekening aan bod komen. We nemen hieruit de toelichting bij de financiële en personeelsratio’s. Die werden berekend overeenkomstig het advies uitgewerkt door de “commissie boekhoudtechnische problemen” bij het I.B.R.
3.1
Ratio’s m.b.t. de personeelskosten 2011
Ratio 1 drukt de 80/20-norm uit met correcties. Voor de KHLeuven bedraagt deze ratio in 2011 85,43% (exclusief de vrijstelling bedrijfsvoorheffing onderzoekers) en 84,45% (inclusief de vrijstelling bedrijfsvoorheffing onderzoekers). In 2010 bedroeg de 80/20norm exclusief de vrijstelling BV onderzoekers 84,73%. De 80/20-norm in de Vlaamse hogescholen lag voor het boekjaar 2009 tussen 66,89% en 83,19%. Het rekenkundig gemiddelde bedroeg 78,49%. KHLeuven spendeert in vergelijking met de overige hogescholen veel middelen aan personeel.
De 80/20 norm ligt in lijn van de begroting (84,35% (inclusief de vrijstelling bedrijfsvoorheffing onderzoekers).
Uitgedrukt in % van de totale bedrijfsopbrengsten (ratio 2) bedragen de totale bezoldigingskosten 74,54% (t.o.v. 73,04% in 2010), te vergelijken met het Vlaamse gemiddelde in 2009: 72,71%. Voor 2011 ligt deze ratio voor KHLeuven dus iets boven het gemiddelde.
In 2011 bestaan de bezoldigingskosten van KHLeuven voor 93,23% (tegenover 94,05% in 2010) uit bezoldigingen betaald via het Departement Onderwijs (ratio 3). Dit is een lichte daling tegenover 2010. Het Vlaamse gemiddelde lag in 2009 op 88,58%. KHLeuven is dus meer dan de andere hogescholen van de toelagen van het Ministerie van onderwijs afhankelijk.
De totale bezoldigingskosten tot de werkingsuitkeringen en inschrijvings- en examengeld bedraagt 81,87% (tegenover 80,11% in 2010) (ratio 4). In 2009 was het gemiddelde voor de Vlaamse hogescholen: 81,92%.
Het aandeel van de totale bezoldigingskosten in de totale bedrijfskosten bedraagt 74,71% (tegenover 74,57% in 2010) (ratio 5), te vergelijken met het Vlaamse gemiddelde in 2009: 73,99%.
De loonkosten van het onderwijzend personeel (inclusief gastprofessoren) vertegenwoordigen 78,52% (tegenover 78,71% in 2010) van de totale loonkosten
Jaarverslag KHLeuven 2011
119
(ratio 7). Met de gastprofessoren inbegrepen wordt dit 80,80% (ratio 8). Het gemiddelde van de Vlaamse hogescholen lag in 2009 op 72,62% zonder gastprofessoren en op 79,01% met gastprofessoren. Het Vlaamse gemiddelde voor OP is iets meer dan 6% lager dan in de KHLeuven. Inclusief de gastprofessoren echter ligt het Vlaamse gemiddelde maar 1,8% lager dan de waarde voor de KHLeuven.
Het aandeel van de kostprijs van de gastprofessoren in de totale bezoldiging van de OPleden (inclusief de gastprofessoren) vertegenwoordigt 0,73% (tegenover 0,71% in 2010) (ratio 9). Vergeleken met het gemiddelde in de Vlaamse hogescholen in 2009 (3,94%) ligt het aandeel van de kostprijs van de gastprofessoren in de KHLeuven beduidend lager.
Met 4,93% (tegenover 5,14% in 2010) van de inschrijvings- en examengelden kunnen de loonkosten van de gastprofessoren worden gedekt (ratio 10). Ter vergelijking: het Vlaamse gemiddelde voor 2009 bedroeg 34,68%.
Het aandeel van de loonkosten van de ATP-personeelsleden, opgenomen in de personeelsformatie, in de totale loonkosten bedraagt 13,04% (tegenover 13,53% in 2010) (ratio 11) tegenover het Vlaamse gemiddelde voor 2009: 13,36%. Indien de loonkosten van de personeelsleden belast met administratieve taken buiten formatie hieraan worden toegevoegd, bekomt men een aandeel van 14,36% (tegenover 15,02% in 2010) (ratio 12). Het gemiddelde voor de Vlaamse hogescholen in 2009 bedroeg hier: 14,56%.
De loonkosten van alle onderwijsondersteunend personeel (ATP, HOP, contractuele arbeiders en bedienden)(ratio 13) bedraagt in 2011 19,20% van de totale loonkosten en is gelijk aan vorig jaar. Het Vlaamse gemiddelde in 2009 lag op 20,87%.
De economische loonnorm, dit is de totale kosten voor bezoldigingen met aftrek van recuperaties en terugbetalingen tegenover de totale bedrijfsopbrengsten met aftrek van recuperaties en terugbetalingen bedraagt in 2011 78,78% tegenover 76,70% in 2010. Het Vlaamse gemiddelde lag in 2009 op 76,25%. KHLeuven scoort op deze ratio dus gemiddeld. De laagste genoteerde waarde voor 2009 voor deze ratio in de Vlaamse hogescholen is 0% en de hoogste 83,34%.
Jaarverslag KHLeuven 2011
120
3.2
Ratio’s m.b.t. de personeelsformatie
Noemer en teller worden steeds uitgedrukt in voltijdse eenheden. Tot op heden is het jaarverslag van het regeringscommissariaat voor 2010 nog niet beschikbaar, daarom worden de cijfers van 2011 vergeleken met de cijfers van 2009.
Het totaal OP-bestand (exclusief centraal betaalde OP’ers en gastprofessoren) ten opzichte van het totaal personeelsbestand bedraagt 71,82% (bezetting) (2010: 72,49%). (ratio 1). De ratio voor effectieve tewerkstelling voor het OP bedroeg 74,08% (2010:74,34%). Het gemiddelde in de Vlaamse hogescholen volgens het jaarverslag van het regeringscommissariaat bedraagt voor 2009 65,9%.
Het totaal OP-bestand (inclusief centraal betaalde OP’ers) ten opzichte van het totaal personeelsbestand bedraagt 72,04% (2010: 72,69%) (bezetting)(ratio 2), tegenover het Vlaamse gemiddelde voor 2009: 65,20% (tussen de 53,64% en de 77,52%). De tewerkstellingsratio bedroeg 76,29%.
Het totaal OP-bestand (inclusief centraal betaalde OP’ers en inclusief gastprofessoren) ten opzichte van het totaal personeelsbestand bedraagt 74,11% (bezetting) (2010: 74,26%) (ratio 3), tegenover het Vlaamse gemiddelde voor 2009: 68,48%. Het OP-bestand is in de KHLeuven dus groter dan in de meeste andere hogescholen in Vlaanderen.
De totale bezetting OP (inclusief centraal betaalde OP’ers, gastprofessoren, contractuele OP’ers en gedetacheerde OP’ers) bedraagt 76,02% van het totale personeelsbestand (tegenover 75,78% in 2010) (ratio 4). De effectieve tewerkstelling van het totale OP bedraagt in 2011 78,33% tegenover 77,59% in 2010. Het Vlaamse gemiddelde lag in 2009 op 72,34% (tussen 59,78% en 82,19%). Ook hier scoort KHLeuven ongeveer 4% hoger dan het Vlaamse gemiddelde.
Het totale ATP-bestand tegenover het totale personeelsbestand bedraagt 17,86% (bezetting) (17,82% in 2010) (ratio 5), tegenover het Vlaamse gemiddelde voor 2009: 17,15%. De tewerkstellingsratio voor ATP bedroeg in 2011 15,98% tegenover 16,31% in 2010.
Het totale ATP-bestand (inclusief centraal betaald AP-OHP-MVD-personeel, personeel op persoonlijke titel, contractuelen en gedetacheerden) tegenover het totale personeelsbestand daalde en bedraagt 23,98% (bezetting) (vergelijk 2010: 24,22%) (ratio 6), tegenover het Vlaamse gemiddelde voor 2009: 27,66%. Het totale ATP-bestand
Jaarverslag KHLeuven 2011
121
in de KHLeuven ligt dus 3,7% lager dan het Vlaamse gemiddelde. De tewerkstellingsratio bedraagt in 2011 21,67% tegenover 22,41% in 2010.
Het aantal contractuelen (exclusief gastprofessoren) ten opzichte van het totale personeelsbestand bedraagt 6,43% (bezetting) tegenover 6,22% in 2010 (ratio 7), tegenover het Vlaamse gemiddelde voor 2009: 12,65% (tussen de 1,08% en 26,07%). KHLeuven stelt dus 6,2% minder contractuelen tewerk dan het Vlaamse gemiddelde aangeeft. De tewerkstellingsratio voor KHLeuven in 2011 bedraagt voor deze ratio 6,28%
Het totale tewerkgestelde OP-bestand in KHLeuven (ratio 3) stijgt in 2011 ongeveer 0,74% t.o.v. 2010. Het totale tewerkstelling administratief personeel (ratio 5) is in 2011 gedaald met 0,74% terwijl de contractuele tewerkstelling met 0,20% gestegen is. Om de 80/20 norm onder controle te houden maar anderzijds toch te kunnen inspelen op de groei van de studentenaantallen en de uitbouw van projectmatig wetenschappelijk onderzoek, worden meer contractuele personeelsleden ingezet.
4
De ratio’s brengen tot uiting wat we ook in de loonkosten zien. De loonkosten stijgen wat onder meer resulteert in een maximaal besteedde 80/20 norm. Staat van de personeelskosten
De verhouding van de personeelskosten t.o.v. de werkingsuitkeringen (art. 232, § 4) bedraagt 85,43% (exclusief de vrijstelling bedrijfsvoorheffing onderzoekers) en 84,45% (inclusief de vrijstelling bedrijfsvoorheffing onderzoekers) (ratio 1) (berekend volgens de I.B.R.-adviezen). Aangezien KHLeuven heel wat statutairen inzet in onderzoek is de alternatieve berekening (84,45%) verantwoord. De loonkosten bedragen 75% van de totale werkingskosten van de KHLeuven. Gemiddeld bedroeg de 80/20 norm op associatieniveau in boekjaar 2010, 81,05%.
Jaarverslag KHLeuven 2011
122
HOOFDSTUK 6 - Toelichting bij de jaarrekening 1
INLEIDING
In deze nota geven we toelichting bij de cijfers van de jaarafsluiting van boekjaar 2011. We bespreken de balans, resultatenrekening en de ratio’s. We sluiten het boekjaar af met een overschot van 494.759. Dit is in lijn met het reële overschot van 400.000 van vorig jaar. In de resultatenrekening van vorig jaar zien we een overschot van 1,2 mio euro, maar daarvan was nog 800.000 te bestemmen voor projecten. Met goedkeuring van de regeringscommissaris en na overleg met de revisor is deze overdracht voor de afsluiting 2011 wel gebeurd. Dit geeft enerzijds een juister beeld van het resultaat maar maakt de vergelijking met het resultaat van vorig boekjaar moeilijker. We komen hier later in de toelichting nog op terug. De begroting 2011 werd ingediend met een tekort van 195.733. De voornaamste reden voor de afwijking zijn de hogere opbrengsten gecombineerd met lagere werkingskosten. De loonkosten liggen helemaal in lijn van de begroting en stijgen met 3,5% in vergelijking met vorig boekjaar.
2
BESPREKING VAN DE BALANS
Cijfermateriaal in BIJLAGEN A EN B. Algemeen: Op het einde van het boekjaar 2011 bedraagt het balanstotaal van vzw KHLeuven 60.248.027. Dit betekent een stijging van 1.651.318 of 2,82% ten opzichte van het vorige boekjaar. Het balanstotaal is 4.393.007 hoger dan begroot, voornamelijk door een veel hogere financiële reserve.
2.1
ACTIVA
2.1.1
Vaste activa
In volgende tabel geven we een overzicht van de samenstelling van de vaste activa per 31/12/2011 in vergelijking met vorig boekjaar en met de begroting. We vinden hier dus de netto boekwaarde van de vaste activa, zoals ook terug te vinden op de balans. Begroting KHLeuven Totaal 31/12/2011 31/12/2010 Verschil Verschil 2011 Licenties 179.442 156.626 22.816 294.603 -137.977 Gebouwen 35.455.612 35.996.254 -540.642 35.499.089 497.165 Uitrusting en 2.731.886 2.782.146 -50.260 2.717.707 64.439 installaties Informatica 410.708 450.543 -39.835 445.724 4.819 materiaal Meubilair 952.565 977.283 -24.718 980.307 -3.024 Overige MVA 861.506 905.322 -43.816 1.017.263 -111.941 Waarborgen 5.961 5.912 49 5.863 49 Totaal 40.597.680 41.274.086 40.960.556 313.530 676.406 We zien dat de netto boekwaarde van de vaste activa afneemt in vergelijking met vorig boekjaar met 676.406 of 1,64%, maar hoger is dan begroot. De afschrijvingen, voornamelijk op gebouwen, zijn groter dan de nieuwe investeringen, wat de daling van de netto boekwaarde verklaard. Overzicht en bespreking van de nieuwe investeringen in vergelijking met vorig boekjaar en de begroting (zonder afschrijvingen):
Jaarverslag KHLeuven 2011
123
Begroting 2011 3.110 264.720 -199.040 209.500
31/12/2011 31/12/2010 Verschil Licenties Gebouwen Uitrusting en installaties Informatica materiaal Meubilair Overige MVA Totaal
2.1.1.1
Verschil
180.479 737.240
177.369 936.280
-87.351 726.780
308.641
199.832
108.809
246.592
-46.760
422.169
387.785
34.384
465.474
-77.689
151.705 117.003
182.088 301.020
23.277 1.050
1.917.237
2.184.374
-30.383 158.811 -184.017 299.970 1.645.067 267.137
539.307
Licenties
De aankoop van licenties gebeurt voornamelijk op de algemene diensten voor het geheel van KHLeuven. Het solidair geïnvesteerde bedrag in 2011 bedraagt 171.000 en we vinden hierin voornamelijk de investeringen voor de migratie naar Office 2010 en Exchange (31.000), de uitbouw van het monitoring systeem (10.000), SharePoint (58.000), desktop virtualisatie (26.000). Het begrote budget is niet volledig besteed. Een aantal begrote investeringen werden uitgesteld naar boekjaar 2012 en voor een aantal projecten (vnl. desktop virtualisatie) werden de initiële ambities bijgesteld.
2.1.1.2
Terreinen en gebouwen
Er werd in 2011 voor 737.240 aan investeringen voor gebouwen geboekt. Dit is minder dan vorig jaar maar meer dan begroot. Het betreft investeringen die intern gefinancierd worden via de regel 30% departementale financiering, 70% centrale financiering. Het geboekte bedrag in 2011 bestaat uit: • Afwerking van de dakwerken en verbouwingswerken (cafetaria) in campus Clenardus (Diest): 14.000 • Werken bibliotheek Echo: 23.000 • Vervolg vervanging ramen en bijhorende afwerkingsramen Flos Campi:546.0000 • KHLeuven sporthal vervanging vloer na waterschade: 31.000 Er is ook een bedrag van 113.500 euro geboekt voor het gebouw van Gasthuisberg. Dit is het bedrag dat cfr het laatste tussentijdse vonnis KHLeuven nog zou verschuldigd zijn. Op vraag van de huidige revisor werd dit bedrag nu al opgenomen als investering en mee afgeschreven. In de begroting gingen we ervan uit dat de verbouwingswerken in Diest en voor Flos Campi in 2010 volledig gerealiseerd zouden zijn, vandaar een laag bedrag in de begroting. De totale kostprijs van de verbouwingswerken in campus Clenardus (Diest) bedraagt 683.447. Voor de ramen van Flos Campi hebben we tot en met 31/12/2011 700.000 geboekt, maar zijn er nog enkele afwerkingen in 2012 te doen.
2.1.1.3
Uitrusting en installatie
De investeringen in uitrusting en installaties zijn divers en bedragen voor boekjaar 2011 308.641. Hieronder vinden we ook de eerste uitrusting aan gebouwen. In de boekhouding zijn deze bedragen verder opgesplitst volgens het afschrijvingspercentage. De belangrijkste bedragen voor 2011 betreffen: • Keukenklas DLO in gebouw Echo: 161.000
Jaarverslag KHLeuven 2011
124
• • • • •
Audiovisueel materiaal in alle departementen (beamers en geluidsinstallatie): 22.000 Laboratoria uitrusting in G&T: 46.000 Zonnewering G&T: 20.000 Fietsenstalling sporthal: 12.000 Vervolg bekabelingswerken SSH: 12.000
2.1.1.4
Informatica uitrusting
In 2011 werd er voor 422.000 euro aan ICT hardware geïnvesteerd. Dit is meer dan vorig jaar, maar minder dan gebudgetteerd. Van dit bedrag is iets minder dan de helft van het bedrag gebruikt voor solidaire projecten, waaronder investeringen in server en netwerkinfrastructuur en het project desktop virtualisatie. In de departementen investeerden voornamelijk DLO en Echo grote bedragen resp. 92.000 en 62.000. In G&T en SSH vinden iets minder hoge bedragen terug: 34.000 versus 23.000. Alle departementen bleven binnen het voorziene budget.
2.1.1.5
Meubilair en rollend materieel
De investeringen in meubilair bedragen 151.000 en zijn daarmee in lijn van de begroting maar lager dan vorig jaar. We zien dat alle departement investeringen doen in meubilair maar de grootste bedragen vinden we terug bij DLO en bij de algemene diensten voor de inrichting van de sporthal voor evenementen (tafels, stoelen, podium). We zien bij het rollend materieel dat de wagen van DLO ondertussen volledig is afgeschreven (>5 jaar in gebruik). In 2012 werd er ondertussen een nieuwe wagen aangekocht.
2.1.1.6
Overige materiële vaste activa
De overige materiële vaste activa bedragen 117.000. Het betreft diverse aanpassingswerken aan gebouwen waaronder als grootste de verlichting en sanitair werken in het Gastenkwartier van Abdij van Park. De financiering van de investeringen gebeurde met eigen middelen. De Agion subsidies worden gebruikt voor de aflossing van de leningen (kapitaal en intresten).
2.1.2
Vlottende activa
2.1.2.1
Vorderingen op ten hoogste één jaar: 2.273.252
Deze vorderingen bestaan uit de werkingsvorderingen (498.128) en de overige vorderingen (1.775.125). De werkingsvorderingen bestaan uit openstaande facturen voornamelijk met betrekking tot detacheringen en tussenkomsten van Studentenservice, uit de vorderingen op studenten. De overige vorderingen bevatten diverse vorderingen met betrekking tot projecten en uitwisselingsbeurzen (samen 1,2 mio), betaalde voorschotten aan de dienstengroep Heilig Hart Heverlee (150.000), vooruit geboekte kosten en andere diverse vorderingen. We vinden hierin ook de vordering ten aanzien van de overheid voor wat betreft de recuperatie van bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers (339.000). In totaliteit daalt de rubriek met 174.478 of 7,13%. Zowel de werkingsvorderingen als de overige vorderingen dalen. De daling is voornamelijk te verklaren door de verschuiving naar de overlopende rekeningen (zie verder) in overleg met de nieuwe revisor. In de begroting hadden we voorzien dat de overige vorderingen hoger zouden liggen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
125
2.1.2.2
Geldbeleggingen en liquide middelen: 13.169.553
De geldbeleggingen en liquide middelen stijgen met 2,1 mio of 19%. In de begroting was een daling van de financiële reserve voorzien. We zien enerzijds dat er een stijging is omwille van het positieve resultaat van het boekjaar. Anderzijds zijn er ook meer schulden of engagementen ten aanzien van projecten die nog moeten betaald worden. Een deel van de reserves, voornamelijk van de algemene diensten, moet bestemd blijven voor toekomstige projectwerking en de financiering daarvan. Het gaat over 2mio euro. Op 31/12/2011 zijn onze reserves als volgt belegd: Product
Bedrag
Rendement Termijn
Termijnrekening ING
6.000.000
1,75% vervaldag 19/1/12 na 1 jaar
Dexia Treasury plus
2.028.000
2% maandelijks beschikbaar
Dexia Treasury plus Dexia zichtrekening verhoogde rente
4.095.000
1,50% dagelijks beschikbaar
400.000
0,59%
Dexia zichtrekeningen
530.000
0,15%
ING zichtrekeningen
270.000
0,15%
2.1.3
Overlopende rekeningen actief: 3.804.092
In totaliteit stijgt deze rubriek met 403.450 ten opzichte van 2010. De overlopende rekeningen bestaan uit: • actualisatie “historische vordering” – verkregen loonmassa: 3.663.862 De verkregen loonmassa is gelijk aan de openstaande schuld met betrekking tot de statutaire loonkosten per einde van het boekjaar, zijnde de nettolonen van december, de bedrijfsvoorheffing van december, de RSZ-schuld van het laatste semester en de voorziening vakantiegeld. Gegeven de stijging van de loonkosten is het vanzelfsprekend dat de loonschuld per einde 2011 hoger ligt dan in 2010. • over te dragen kosten: facturen geboekt in 2011, maar waarvan de kosten voor een gedeelte worden toegewezen aan 2011: 218.306; in vorig boekjaar werd een deel van deze bedragen ook bij de vorderingen geboekt, vandaar de stijging cfr hoger. • over te dragen kosten ICT: te spreiden kosten met betrekking tot de glasvezelverbindingen van het netwerk binnen KH Leuven: 72.215 • verkregen opbrengsten: 152.550 • verkregen intresten op bankrekeningen: 100.610. Het betreft de vergoeding op de gemeenschappelijke belegging die pas in 2012 werd uitbetaald maar betrekking heeft op 2011.
2.2
PASSIVA
2.2.1
Eigen vermogen
Het eigen vermogen bedraagt per einde 2011 35.733.396. Dit is samengesteld uit: • patrimonium: 5.181.596 • bestemde fondsen: 1.611.243 • gecumuleerd resultaat: 21.210.652 • investeringssubsidies: 7.729.905 Het patrimonium steeg in de vorige boekjaren door de inbreng van middelen van de randvzw’s. In 2011 werd er geen bijkomende inbreng meer gedaan door de randvzw’s. We zien een daling van het gecumuleerde resultaat (666.716). Het resultaat van het boekjaar is positief (494.759), maar een deel van het gecumuleerd resultaat van vorig boekjaar werd aan de bestemde fondsen toegevoegd. Vorig jaar hebben we een bestemd fonds opgezet van ongeveer 450.000 voor defiscaliseringsmiddelen waarvan de bestemming nog niet gekend is. In boekjaar 2011 hebben we de nog niet bestemde en niet besteedde defiscaliseringsmiddelen overgedragen via een schuldenrekening, zie verder.
Jaarverslag KHLeuven 2011
126
In de bestemde fondsen willen we tot uitdrukking brengen welke vertekening er zit in de cijfers van het resultaat van het huidige en voorgaande boekjaren. We hebben berekend dat we er voor alle lopende PWO projecten nog 1.228.190 te besteden in volgende boekjaren. PWO middelen mogen technisch gezien niet overgedragen worden. We hebben ook berekend dat van de defiscaliseringsmiddelen van 2010 waarvan vorig jaar 450.000 op een bestemd fonds geboekt is, we nog maar weinig besteed hebben en er 383.053 hiervan op een bestemd fonds staan te besteden in een volgend boekjaar. In totaal bedragen de bestemde fondsen voor toekomstige projectwerking 1.611.243. De investeringssubsidies dalen met 346.189. In 2011 zien we de op deze rekeningen de opname van de collegemiddelen voor 784.374, gecompenseerd met de inresultaatname a rato van de afschrijvingen en de inresultaatname van kapitaal en intrestsubsidies ter financiering van de leningslasten.
2.2.2
Voorzieningen
Na overleg met de revisor werd het volgende gewijzigd/toegevoegd bij de voorzieningen: • Opzet van een voorziening voor brugpensioen: het betreft drie arbeiders in dit statuut in departement G&T. De loonkosten waren in de begroting opgenomen als kost, maar de voorziening werd nog niet aangelegd (22.613). • Afbouw van de voorziening voor loonregularisaties met 4.395. In een ver verleden werd deze voorziening aangelegd op basis van een advies van de IBR werkgroep hogescholen. We zien echter dat het bedrag van achterstallige lonen dat uitbetaald wordt in een volgend boekjaar deze provisie niet langer rechtvaardigt. We hebben cfr vorig jaar het bedrag van de voorziening afgebouwd met de aanwending voor achterstallige lonen in 2011. Deze provisie bedraagt per einde 2011 45.677 euro. • Voorziening voor betwistingen (11.000): deze voorziening werd aangelegd in het kader van het geschil rond het gebouw G&T. Op advies van de revisor werd de provisie afgebouwd met het bedrag dat in werkelijkheid nu besteed werd aan kosten voor advocaten in dit dossiers. In totaal bedragen de voorzieningen voor risico’s en kosten 79.290, een stijging van 4.218 met vorig jaar.
2.2.3
Schulden
2.2.3.1
Schulden op meer dan één jaar: 12.701.596
We zien een daling van 677.264 of 5%: • aflossing van de lening voor de nieuwbouw van SSH voor 43.381 • aflossing van de lening voor Campus Clenardus voor 65.250 • aflossing van de lening ter financiering van de bouwprojecten campus Hertogstraat en nieuwbouw G&T (12 miljoen) voor 568.632 Als we de evolutie van de terugbetaling van de leningen op lange termijn bekijken zien we dat het nog tot het jaar 2024 duurt voor we jaarlijks minder betalen (kapitaal en intresten) dan het bedrag dat we momenteel van de overheid aan investeringssubsidies krijgen (ongeveer 800.000). We bekijken binnen het financieel comité om één van de leningen vervroegd af te lossen in 2012.
2.2.3.2
Schulden op ten hoogste één jaar: 9.297.882
Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen: 819.421 Het betreft hier de schulden op korte termijn met betrekking tot de financiering van de leningen of, met andere woorden, het gedeelte aan kapitaal dat in de loop van 2012 zal worden afgelost (677.263). Bovendien is de laatste betaling van 2011 van één van de leningen pas op 2/1/2012 van de rekening gegaan, waardoor er nog 142.158 meer op deze schuldenrekeningen staat. Werkingsschulden: 1.254.529 Het betreft schulden aan leveranciers, terug te betalen studiegelden en voorschotten, te ontvangen facturen en op te maken creditnota’s. Het grootste deel van deze schulden
Jaarverslag KHLeuven 2011
127
bestaat uiteraard uit de schulden met betrekking tot leveranciers, samen goed voor 1.073.000. De schatting van de terug te betalen studiegelden op 31/12/2011 is 176.745. In de loop van 2011 zijn hieraan nog aanpassingen gebeurd omwille van wijzigingen aan het jaarprogramma. Er werd half maart door de departementen samen 160.000 terugbetaald aan studenten. Voor het eerst werd bij studenten ook studiegeld bijgevorderd aan studenten waarvan nu pas blijkt dat ze in het voorgaande jaar onterecht het beurstarief hebben betaald. De vordering bedraagt ongeveer 10.000 op KHLeuven niveau.
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen: 2.281.533 Het betreft ontvangen voorschotten van de studenten (366.733), het saldo van de oplaadmachines (10.843) en de over te dragen saldi van de projectwerking (1.903.957). Het bedrag van de voorschotten aan studenten gevraagd is heel wat hoger dan in vorig boekjaar. Enerzijds betreft het een verschuiving van een bedrag dat vroeger binnen de rubriek waarborgen werd geboekt, anderzijds heeft het departement G&T nu aan alle studenten een voorschot gevraagd. De afrekening volgt in het tweede semester van het academiejaar. Op jaareinde doen we wel een matching van opbrengsten en kosten tot dan toe geboekt. Het bedrag van de over te dragen saldi van de projectwerking is met iets meer dan 1 mio euro gestegen in vergelijking met vorig jaar. Hierbij willen we de werkwijze die we hanteren i.v.m. projecten nog even herhalen: Bij het afsluiten van een contract voor een nieuw project, extern gefinancierd, wordt in de boekhouding de volledige vordering geregistreerd. Bij ontvangst van een betaling vermindert deze vordering. Vaak wordt het saldo pas betaald na een controle van het inhoudelijke en financiële eindrapport door de subsidiërende instantie. Om te vermijden dat de volledige vordering ook in het resultaat van het opstartende boekjaar wordt opgenomen, wordt er via de passiefzijde van de balans (46-rekeningen) een overdracht gedaan naar het volgende boekjaar. Een deel van deze projectmiddelen moet ook worden doorgestort en dat zien we bij de rubriek “andere schulden”. De reden voor de stijging van deze overdracht ligt enerzijds aan een groter projectvolume maar vooral bij de overdracht van de nog niet bestede defiscaliseringsmiddelen van 2011. De totale defiscaliseringsopbrengsten voor 2011 bedragen 1.175.404, waarvan 355.962 besteed werd in 2011. Dit betekent dat we 819.000 overdragen naar boekjaar 2012. Door deze manier van boeken (met goedkeuring van de regeringscommissaris) zorgen we voor een betere match tussen kosten en opbrengsten binnen een boekjaar en voor een juister beeld van de 80/20 norm. Enkel de PWO middelen zorgen op dit moment nog voor een vertekening van de match tussen kosten en opbrengsten. Op KHLeuven niveau wordt dit over de jaren heen uitgemiddeld, maar voor departementen kan dit een effect hebben op de resultatenrekening, zie verder. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten: 3.844.876. Het betreft de schulden met betrekking tot de lonen van december 2011 die pas begin januari 2011 worden betaald, de RSZ van het vierde kwartaal en de voorziening vakantiegeld. Deze schulden stijgen in 2012 omwille van de stijging van de loonkosten. Overige schulden: 1.097.523 Een deel van deze projectmiddelen moet ook worden doorgestort naar projectpartners. Dit voorzien we in de rubriek overige schulden (48 rekeningen). Per einde 2011 bedraagt deze schuld aan projectpartners 784.000, een stijging van 270.000 in vergelijking met vorig boekjaar. Verder vinden we in deze rubriek de schulden terug aan studenten en partners in het kader van studentenmobiliteit.
Jaarverslag KHLeuven 2011
128
2.2.4
Overlopende rekeningen passief
De overlopende rekeningen passiva bedragen 2.430.998 en bevatten voornamelijk de overdracht van de studiegelden (2.270.585). Deze rubriek is hoger dan vorig jaar. Dit heeft vooral te maken met de stijging van de opbrengsten aan studiegelden.
3
BESPREKING VAN DE RESULTATENREKENING
Cijfermateriaal in BIJLAGEN C en D. Boekjaar 2011 wordt afgesloten met een positief resultaat van 494.759.
DLO Echo G&T SSH AD Huisvesting Totaal
31/12/2011 31/12/2010 -64.779 -101.969 269.308 121.780 595.207 409.354 -230.410 33.983 119.072 634.597 -193.639 88.573 494.759 1.186.318
Verschil 37.190 147.528 185.854 -264.393 -515.525 -282.212 -691.559
Begroting 2011 -257.196 32.022 -76.454 -182.976 432.615 -143.742 -195.732
Verschil 192.417 237.286 671.661 -47.434 -313.543 -49.897 690.491
Dit betekent een daling in vergelijking met vorig jaar. Echter, vorig jaar is er geen overdracht van de defiscaliseringsmiddelen gebeurd. Als we rekening houden dat we toen ook 800.000 euro hadden overgedragen, ligt het resultaat in lijn van vorig boekjaar. We zien dat de meeste departementen het beter doen dan begroot. We zien bij G&T voornamelijk het effect van 3 PWO projecten waarvan we wel opbrengsten maar geen kosten terugvinden. Bij AD waren de opbrengsten van deze projecten begroot. We gaan hieronder verder ook in op de voornaamste redenen van afwijking van de begroting voor de departementen.
3.1
BEDRIJFSOPBRENGSTEN
De bedrijfsopbrengsten bedragen 38.415.937 en bestaan uit de omzet, subsidies en andere bedrijfsopbrengsten. Binnen de omzet vinden we de werkingsuitkeringen terug voor 30.044.508. De werkingsuitkeringen bedragen 78,2% van de totale bedrijfsopbrengsten en 84,21% van de totale omzet. In vergelijking met vorig boekjaar zien we een stijging van de bedrijfsopbrengsten van 543.034 of 1,43%. In vergelijking met de begroting is deze rubriek 413.261 of 1,09% hoger.
3.1.1
Omzet
De totale omzet bedraagt 35.676.959 en bestaat uit • Werkingsuitkeringen:30.044.508 (84,21%) • Studiegeld: 3.296.957 (9,24%) • Opbrengsten uit onderwijsactiviteiten en verkoop: 1.528.738 (4,28%) • Dienstverlening en onderzoek op contractuele basis, incl. PWO: 806.756 (2,26%)
Jaarverslag KHLeuven 2011
129
3.1.1.1
Werkingsuitkeringen: 30.044.508
Volgende tabel geeft de vergelijking met vorig boekjaar weer: Uitsplitsing van de Boekjaar Boekjaar % werkingsuitkeringen 2011 2010 Verschil Verschil Werkingsuitkeringen 28.661.868 319.901 1,12% enveloppe 28.981.769 Aanmoedigingsfonds 204.252 200.092 4.160 2,08% Geïntegreerde lerarenopleiding 108.545 107.883 662 0,61% Bijkomend vakantiegeld 592.507 416.379 176.128 42,30% Uitkering bevallingsverloven 62.569 28.560 34.009 119,08% Overige werkingsuitkeringen 19.814 9.388 10.426 111,07% Vormingsfonds 19.868 20.019 -151 -0,75% Aanpassing loonmassa 55.184 239.624 -184.440 -76,97% TOTAAL 30.044.508 29.683.812 360.696 1,22% We zien maar een zeer beperkte stijging van de werkingsuitkeringen (enveloppe) 1,12%. In de begroting 2011 was slechts een stijging van 0,5% voorzien: • Stijging door kliksysteem (2%) • Stijging door indexering (1,6%) • Daling door besparingen (1,27%) • Daling door aandeel van KHLeuven in totaal aantal financieringspunten:
KHL Totaal aandeel
enveloppe 2011 474.005 7.244.539 6,543%
enveloppe 2010 470.036 6.993.768 6,721%
In realiteit is de indexering van de werkingsuitkeringen iets hoger dan begroot (2,09%) maar hier staan ook hogere loonkosten tegenover, zie verder. Het aanmoedigingsfonds bedraagt voor het boekjaar 2011 204.252 en is hiermee in lijn met vorig jaar. Voor hetzelfde bedrag dient er bovendien een cofinanciering te gebeuren. Deze gebeurt onder de vorm van een voorafname van de werkingsuitkeringen. De middelen worden binnen KHLeuven gebruikt voor de uitbouw en coördinatie van gelijke kansen en diversiteit en studie en studentenbegeleiding. Er werden ook enkele diversiteitsprojecten uitgevoerd, een instapcursus Nederlands georganiseerd en er wordt ondersteuning geboden bij pedagogische hulp. De middelen voor de geïntegreerde lerarenopleiding bedragen 108.545. Het betreft de middelen voor de voor de lerarenopleiding secundair onderwijs (van 3 naar 2). De compensatie voor de stijging van het vakantiegeld naar aanleiding van de uitvoering van CAO II bedraagt 592.507. Dit bedrag bereikte in 2011 zijn plafond. De uitkering bevallingsverloven bedraagt 62.560. Bij de overige werkingsuitkeringen (+19.814) vinden we voornamelijk een terugvordering met betrekking van teveel voorafgenomen centrale middelen uit het verleden (kiné fonds). De middelen voor het vormingsfonds bedragen 19.868. Ook voor deze middelen moet er door de hogeschool eenzelfde bedrag aan cofinanciering tegenover gesteld worden. Deze middelen waren ook onderhevig aan de besparingen van de Vlaamse Overheid. De actualisatie van de loonmassa werd hoger al besproken. Dit bedrag moet worden meegenomen in de berekening van de 80/20 norm en bedraagt voor 2011 55.184.
Jaarverslag KHLeuven 2011
130
Volgende tabel geeft de vergelijking met de begroting weer: Uitsplitsing van de Boekjaar Begroting % werkingsuitkeringen 2011 2011 Verschil Verschil Werkingsuitkeringen 28.797.324 184.445 0,64% enveloppe 28.981.769 Aanmoedigingsfonds 204.252 203.134 1.118 0,55% Geïntegreerde 108.545 0 0,00% lerarenopleiding 108.545 Bijkomend vakantiegeld 592.507 586.716 5.791 0,99% Uitkering bevallingsverloven 62.569 17.924 44.645 249,08% Overige werkingsuitkeringen 19.814 0 19.814 Vormingsfonds 19.868 19.025 843 4,43% Aanpassing loonmassa 55.184 102.346 -47.162 -46,08% TOTAAL 30.044.508 29.835.014 209.494 0,70% Zie toelichting hoger. De uitkering bevallingsverloven is moeilijk in te schatten bij de begrotingsopmaak.
3.1.2
Inschrijvings-en examengelden
De inschrijvings- en examengelden bedragen 3.296.957. Dit betekent een stijging van 300.286 of 10%. Vorig jaar zagen we ongeveer een even grote stijging. De studiegelden zijn 150.000 hoger dan begroot. Studiegelden per boekjaar in vergelijking met vorig jaar Studiegelden Bachelors BANABA Postgraduaat PHV en andere Totaal
31/12/2011 2.799.740 239.290 99.218 158.710 3.296.957
31/12/2010 2.605.684 193.892 80.084 117.011 2.996.670
Verschil 194.056 45.398 19.134 41.699 300.286
Verschil % 7,45% 23,41% 23,89% 35,64% 10,02%
Door het feit dat een academiejaar en het boekjaar niet gelijk lopen, zijn de bovenstaande bedragen niet gelijk aan de bedragen per academiejaar. In boekjaar 2011 vinden we de bedragen terug van acht maanden van academiejaar 2010-2011 (januariaugustus 2011) en van vier maanden van academiejaar 2011-2012 (septemberdecember 2011). In de departementale resultaten zien we dat voornamelijk de inkomsten van DLO, Echo en G&T erg stijgen omwille van de stijging in studentenaantallen. In SSH zien we een beperktere stijging. Er zijn extra inkomsten omwille van de studiegelden van de banaba, maar anderzijds is er een beperkte daling van de inkomsten studiegelden bachelors. In vergelijking met de begroting vinden we volgende cijfers: Begroting Verschil Studiegelden 31/12/2011 2011 Verschil % Bachelors 2.799.740 2.708.780 90.960 3,36% BANABA 239.290 195.341 43.949 22,50% Postgraduaat 99.218 72.205 27.013 37,41% PHV en andere 158.710 170.080 -11.370 -6,69% Totaal 3.296.957 3.146.406 150.551 4,78% In vergelijking met de begroting zien we dat de inkomsten vooral in Echo en G&T onderschat waren, vnl. bij de banaba’s. Bij de begrotingsopmaak is nog niet het juiste studentenaantal en opgenomen studiepunten gekend en kennen we ook niet de aantallen van het volgend academiejaar. Deze aantallen hebben ook een financieel effect in het betrokken boekjaar.
Jaarverslag KHLeuven 2011
131
3.1.3
Opbrengsten uit onderwijsactiviteiten en verkoop: 1.528.738
Deze rubriek bestaat uit de facturatie van onkosten en boeken en cursussen aan studenten, de opbrengsten uit de exploitatie van de KHLeuven cafetaria’s en overige facturatie (omzet aan derden).
3.1.3.1
Facturatie aan studenten incl. verkoop boeken en cursussen
De totale opbrengsten bedragen 996.547 en zijn hiermee 182.000 hoger dan vorig jaar en 45.000 hoger dan begroot. De verklaring bestaat uit verschillende elementen: • Hogere kosten gemaakt voor aanrekening aan studenten bv. Hogere kost van studiereizen per einde van het boekjaar in vergelijking met vorig boekjaar (reële kosten moeten op academiejaar bekeken worden). Hier tegenover staan ook hogere “opbrengsten”. • Verhoging kopieprijs van 0,05 naar 0,06 euro per print: In eerste instantie werd gekozen om een uniforme kopieprijs van 0,05 euro per print af te spreken voor heel KHLeuven. In de begroting 2011 was de verhoging naar 0,06 euro voorzien voor academiejaar 2011-2012.
3.1.3.2
Catering: 482.961
Dit is een daling van de omzet in vergelijking met vorig boekjaar van 13.000. Volgende tabel geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten per campus voor wat betreft de exploitatie van de cafetaria’s en automaten: Inkomsten catering automaten en broodjes Diest 11.562 exploitatie campussen 402.776 tussenkomst Studentenservice 62.568 automaten sporthal 13.054 Totaal 489.960 Kosten catering automaten en broodjes Diest 8.576 exploitatie campussen 485.878,5 Sporthal 12.202 personeel SSH 815,5 Totaal 507.472 Resultaat -17.512 We zien dat er op het totaal bedrag van de catering een tekort is. We hebben vastgesteld dat er een probleem was met cash geld in campus Hertogstraat. Het geld op de bankrekeningen en het geld dat theoretisch aanwezig zou moeten zijn, verschilt. Het probleem lijkt gedeeltelijk opgelost door het vervangen van de sleutels van de automaten, maar stricte opvolging blijft noodzakelijk en een volledig sluitende procedure is verder uit te werken. Het gebruik van de betaling met studentenkaart (enkel dan komt Studentenservice tussen) is toegenomen in vergelijking met vorig jaar, maar is erg verschillend tussen de twee campussen: Betaalprofiel ECHO-DLO in 2010 en 2011 BETAALPROFIEL 2011 ECHO2010 2011 DLO Cash 51,75% 46,3% Kaart 48,25% 53,7% Totale ontvangsten 100,00% 100,00% Betaalprofiel G&T in 2010 en 2011 BETAALPROFIEL 2011 G&T Cash Kaart Totale ontvangsten
Jaarverslag KHLeuven 2011
2010
2011
24,79% 75,21% 100,00%
19,12% 80,88% 100,00%
132
3.1.3.3
Overige opbrengsten uit onderwijsactiviteiten en verkoop: 42.229
We vinden hierin voornamelijk de tussenkomst van bedrijven in de stages van de banaba Advanced Business Management (Echo, 46.000).
3.1.3.4
Dienstverlening en onderzoek op contractuele basis
We vinden hierin enerzijds de middelen voor Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek (PWO middelen) en anderzijds de opbrengsten uit dienstverleningscontracten. De PWO middelen bedragen voor 2011 688.304 en stijgen in vergelijking met de vorige twee jaren waarin er een besparing is geweest (2010: 551.902, 2009: 593.055). In 2010 werd er 5% van de toegekende middelen niet uitgekeerd. Deze middelen werden in 2011 besteed aan 5 PWO projecten waarvan 3 binnen G&T, 1 bij Echo en 1 bij SSH: • Echo: Sociale netwerksites als instrument voor marketingcommunicatie: 150.000 • G&T: Innovatieve methode voor de verwijdering van biologisch afbreekbare en persistente componenten uit ziekenhuisafvalwater: 150.000 • G&T ism DLO: Exergames – Move Towards Health: 150.000 • G&T: HIV Partner Patiënt Cliënt Collega: 150.000 • SSH: Structureel sociaal werk: 60.000 (voorlopig toekenning 1 jaar) (reserve 28.000 voor mogelijke verlenging Structureel sociaal werk) De projectperiode loopt over de boekjaren 2011-2013 voor de eerste vier projecten. Dit heeft tot gevolg dat we een scheeftrekking van het resultaat zien: alle opbrengsten worden opgenomen in 2011 (richtlijn Instituut der Bedrijfsrevisoren en regeringscommissariaat), de kosten zijn verspreid over 2011-2013. Hetzelfde is gebeurd met de middelen van de vorige jaren waardoor het effect op KHLeuven niveau niet zo groot is, maar in de departementale resultaten rekeningen kan het al dan niet opstarten van een nieuw project een groot effect hebben op het resultaat van het boekjaar. Voor 2011 staan er tegenover deze opbrengsten nog maar weinig kosten. Voor G&T is de impact op het resultaat het grootst (inkomsten van 450.000 waar tegenover slechts 60.000 euro kosten staan). Bij de ontvangsten uit dienstverlening (118.452) vinden we de opbrengsten van het marktonderzoeken (Echo)en diverse cursussen op maat (SSH). Deze opbrengsten zijn zowel voor Echo als SSH gestegen in vergelijking met vorig boekjaar. Voor SSH gaat het over 98.000 euro aan opbrengsten.
3.1.4
Lidgeld, Schenkingen, legaten en subsidies
Deze rubriek bedraagt in 2011 1.456.811 en dit is een daling van 415.559 of 22,19%. Omwille van de verschillende manier in overdracht in vergelijking met vorig boekjaar is er een vertekening van het resultaat in vergelijking met vorig boekjaar, zie verder.
3.1.4.1
Inresultaatname van de kapitaalsubsidies: 346.189
Vanaf 2003 zijn we beginnen afschrijven op de sporthal en worden a rato van de afschrijvingen ook de investeringen in resultaat genomen. Ook de afschrijvingen op de verbouwingswerken aan Campus Clenardus kunnen in resultaat worden genomen en vanaf 2008 ook voor de eerste keer de afschrijvingen op campus Hertogstraat.
3.1.4.2
Opbrengsten uit externe projecten: 690.454
We zien verder ook een toename van de subsidies uit externe projecten met ongeveer 54.000. Het gaat hier over de boekhoudkundige opbrengsten toegewezen aan boekjaar 2011 en NIET over werkelijk ontvangen gelden, noch over een mogelijk positief saldo op deze projecten. Het effectieve resultaat wordt bij de afrekening van elk project apart bekeken. Een aantal projecten loopt nog verder in het volgende boekjaar of boekjaren. In deze gevallen dragen we de opbrengsten over naar het volgende boekjaar zodat er een overeenkomst is tussen kosten en opbrengsten en indien er een positief resultaat wordt behaald op een project, dit resultaat wordt toegewezen aan het jaar dat het project wordt afgesloten (zodat men zeker is dat alle kosten gemaakt zijn). In gevallen dat het resultaat van het project erg onzeker is en de uitbetaling van het saldo van het project erg afhankelijk is van het inhoudelijke en financiële eindrapport, wordt overwogen om
Jaarverslag KHLeuven 2011
133
toch een overdracht van het resultaat te doen en een eventuele winst pas te boeken bij effectieve zekerheid van het verkrijgen van de middelen. Als voornaamste financieringsbronnen voor externe projecten zien we: Expertisenetwerk Lerarenopleiding (ENW): in 2011 goed voor een opbrengst van 264.206, een stijging van 65.000. De opbrengsten zijn voor het overgrote deel geboekt bij het departement DLO. Onderwijsontwikkelingsfonds associatie KULeuven (OOF): 99.832 in 2011, stijging van 39.000. Voor een grootste gedeelte zijn dit opbrengsten bij de algemene diensten en G&T. Europese subsidies (incl. ESF): 140.048, een daling van 60.000: in 2011 Aqueduct (DLO,17.000), Groeikans (Echo en G&T, 10.000), FLLLEX (AD, 30.000), POP (SSH, 10.000). Ook de opbrengsten uit uitwisselingsbeurzen (38.000) worden hieronder geboekt. Vorig jaar was de opbrengst hoger omwille van tussenkomst via het Europees Sociaal Fonds in G&T voor apotheekassistenten. Subsidies van de Federale en Vlaamse overheid en van lokale besturen: 172.000, een stijging van 32.500 PONS (AD, 9.000): doorstroom secundair onderwijs naar hoger onderwijs, Ren (DLO,17.000), Chemie en cultuur (G&T, 28.000), Expertisecel wetenschapscommunicatie (DLO (8.000) en G&T (38.000)), E-Hap(G&T, 15.000) Voor 1 project hebben we een onterechte opbrengst uit het verleden moeten tegenboeken (IOF Bio Informatica, G&T, 13.000).
3.1.4.3
Defiscaliseringsmiddelen: 355.962
De boekhoudkundige opbrengst voor gedeeltelijke vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers bedraagt voor 2011 voor KHLeuven 355.962. Dit is het bedrag dat ook effectief besteed is in 2011. De effectieve inkomsten voor 2011 voor defiscaliseringsmiddelen bedragen 1.175.404. Dit is een stijging van 368.000 in vergelijking met 2010. Het niet bestede bedrag van 2011 van 819.000 werd boekhoudkundig overgedragen naar 2011, in 2010 gebeurde dit niet (boeking pas in 2011 goed gekeurd door regeringscommissaris). Dit leidt tot een vertekening van het resultaat. Enerzijds zijn er meerinkomsten, anderzijds lijkt het in de resultatenrekening alsof er minder opbrengsten. De manier van voorstellen van 2011 zorgt echter voor een betere matching tussen kosten en opbrengsten en een reëlere weergave van de 80/20 norm. In 2010 was een deel van de defiscaliseringsmiddelen nog niet toegewezen: 449.768 Dit werd in de balans tot uiting gebracht via een via een bestemd fonds. Een deel van die middelen,300.000, is in de loop van 2011 toegewezen aan de departementen, waarvan 80.000 aan algemene diensten voor ICT projecten. Voor het overige deel van 150.000 wordt de bestemming meegenomen in het nieuwe beleidsplan van onderzoek en innovatie. Van deze middelen werden in 2011 de loonkosten voor de centrale en departementale coördinatoren en de projectadministratie betaald (242.000). De andere middelen gingen voor 500.000 naar de departementen. De departementen kunnen dit onder meer inzetten voor financiering van eigen interne onderzoeken, voor ondersteuning van de onderzoeksorganisatie maar ook voor cofinanciering van externe projecten. De departementen dienen tegen eind oktober een overzicht te geven van de besteding van deze middelen. Het jaaractieplan met de besteding van de middelen van 2012-2013, met daarin ook een deel van de overdracht van de nog niet toegekende middelen van 2011 moet eind mei aan het directieteam gepresenteerd worden door de verschillende departementen. Bij de jaarafsluiting hebben een overdracht gedaan van 819.000. In de begroting was uitgegaan van een opbrengst van 800.000 gebaseerd op de opbrengst van 2011. In de begroting gaan we voorzichtig om met deze raming, omdat we ten tijde van de begrotingsopmaak onvoldoende zicht hebben op de personeelsinzet die defiscaliseringsmiddelen zal genereren. Voor de volgende jaren, omwille van de manier van boeken met deze overdracht is te verwachten dat het inschatten van de werkelijke opbrengst nog moeilijker zal worden.
Jaarverslag KHLeuven 2011
134
3.1.4.4
VOP (Vlaamse ondersteuningspremie) voor 2011: 64.206
Het betreft een tussenkomst van de VDAB voor de tewerkstelling van personen met een arbeidshandicap. De tussenkomst voor 2011 is er momenteel voor personeelsleden van het departement DLO en van AD.
3.1.5
Andere bedrijfsopbrengsten: 1.282.167
De andere werkingsopbrengsten bedragen 1.282.167. We zien een daling van 45.500 of 3,5% in vergelijking met vorig boekjaar. We geven hieronder een overzicht van de belangrijkste bedragen: Het aantal detacheringen en samenwerkingsovereenkomsten is gestegen omwille van meer detacheringen naar vzw Studentenservice (AD) en bij DLO. Recuperatie van loon- en andere kosten bij de vzw Studentenservice. Het gaat over de volgende tussenkomsten: • samenwerkingsovereenkomsten: 161.712 • recuperatie loonkosten algemene diensten: 8.000 • tussenkomst in keuken in Diest: 3.500 • bijdrage Plug In 2011: 2.700 De overige opbrengsten, waaronder voornamelijk de exploitatie van de sporthal, liggen in lijn met vorig jaar. We zien dat de opbrengsten uit verhuur en verkoop van sportkaarten volstaat om in het onderhoud en de loonkosten te voorzien. De opbrengsten van de verhuur aan externen is gestegen. De afschrijvingen op het gebouw bedragen 196.000. Momenteel bekijken we de afspraken met betrekking tot indexering van het contract samen me Stad Leuven en het Heilig Hart Instituut.
3.2
BEDRIJFSKOSTEN
De werkingskosten bedragen in totaliteit 38.314.898. Dit is een stijging van 3,24% of 1.203.356 ten opzichte van vorig boekjaar. Het totaal van de kosten is 224.442 lager dan begroot (0,6%). We zullen hieronder verder ingaan op de verschillen met boekjaar 2010 en de begroting 2011. In vergelijking met vorig boekjaar zien we het volgende:
Verbruikte goederen Diensten en diverse goederen Bezoldigingen en sociale lasten Afschrijvingen Voorzieningen risico's en kosten Andere werkingskosten Totaal
Boekjaar 2011 1.202.210 5.660.531 28.810.120 2.593.693 4.218 44.125 38.314.898
Boekjaar 2010 Verschil Verschil % 1.218.019 -15.809 -1,30% 5.461.669 198.862 3,64% 27.839.273 970.847 3,49% 2.563.528 30.165 1,18% -4.929 9.147 -185,59% 33.983 10.142 29,85% 37.111.542 1.203.356 3,24%
In vergelijking met de begroting zien we het volgende:
Verbruikte goederen Diensten en diverse goederen Bezoldigingen en sociale lasten Afschrijvingen Voorzieningen risico's en kosten Andere werkingskosten Totaal
Jaarverslag KHLeuven 2011
Boekjaar 2011 1.202.210 5.660.531 28.810.120 2.593.693 4.218 44.125 38.314.898
Begroting 2011 Verschil Verschil % 1.149.551 52.659 4,58% 5.784.203 -123.672 -2,14% 28.842.759 -32.640 -0,11% 2.739.091 -145.397 -5,31% 0 4.218 23.736 20.389 85,90% 38.539.340 -224.442 -0,58%
135
3.2.1
Handelsgoederen: 1.202.210
In de rubriek handelsgoederen vinden we boekjaar 2011 niet alleen de aankoop van boeken en cursussen, maar alle kosten die worden doorgerekend aan de studenten (kopieën, papier, studiereizen, materiaal, verblijfskosten) alsook de kosten voor de voeding. De evolutie hangt samen met de opbrengsten uit onderwijsactiviteiten en verkoop. In vergelijking met vorig jaar zien we vooral een daling van de kosten van het voordelige nieuwe contract voor kopiërs en printers.
3.2.2
Diensten en diverse goederen
De diensten en diverse goederen bedragen 5.660.531 en zijn hiermee 198.862 of 4% hoger dan vorig jaar en 2% lager dan begroot (123.672). Hieronder geven we voor de belangrijkste kosten de verschillen weer in vergelijking met vorig boekjaar en de begroting. In vergelijking met vorig boekjaar zien we: Daling van de huurlasten: vorig jaar zagen we een daling van de huurlasten omdat het gebouw Flos Campi in erfpacht genomen werd. Momenteel huurt de KHLeuven nog volgende gebouwen: • Demerstraat Diest (Vzw Voorzienigheid): 27.000 • Hoofdgebouw SSH (vzw SHH):140.000; hier zien we een stijging omwille van de uitbreiding in lokalen. • Huisvesting AD (vzw Abdij van Park): 90.000 Binnen de resultatenrekening van G&T wordt ook een bedrag aan huur voor de parking op Gasthuisberg betaald en de huur van enkele lokalen in de KULeuven: 9.200 Onderhoudskosten gebouwen: 976.000, stijging van 1% in vergelijking met vorig boekjaar. Vorig jaar zagen we een daling van deze kosten omwille van het nieuwe onderhoudscontract. Water en energie: 457.850, daling van 82.000 of 15% Het gaat hier over een combinatie van enerzijds een reële daling van de kosten/verbruik omwille van de minder strengen winter in boekjaar 2011. Anderzijds is er in het departement G&T een creditnota ontvangen met betrekking tot boekjaar 2010 van 42.000 wat de cijfers van 2011 vertekent. De voorschotten werden ook aangepast aan het lagere bedrag. We zien een stijging van de ICT kosten met 50.500 of 14%: de nieuwe projecten brengen ook heel wat kosten mee. We zien een daling van de administratiekosten met 60.000 Kost fotokopieën daalt omwille van het nieuwe kopiecontract dat in 2011 voor een volledig jaar zijn effect kent (besparing 140.000 op jaarbasis). Er is ook een nieuwe offertevraag geweest voor drukwerken. Dit zien we ook in de vermindering van kosten. Materiaal: daling van 23.000, we zien vooral bij G&T een stijging van de kosten voor didactisch materiaal. Vorig jaar zagen we het omgekeerde. Aangezien we niet werken met voorraadbeheer, kan dit een afwijking geven tussen de cijfers van verschillende boekjaren. De uitgaven voor communicatie (327.343) stijgen in vergelijking met vorig jaar maar blijven binnen het voorziene budget. De reden voor de stijging in vergelijking met vorig jaar is de viering van 100 jaar DLO.
Jaarverslag KHLeuven 2011
136
De kosten voor studentenwerking dalen aanzienlijk (van 292.000 naar 210.000). De kosten van de buspassen worden in 2011 voor het eerst voor een volledig jaar gedragen door de vzw Studentenservice. In vergelijking met 2010 zorgt dit voor een besparing van 96.000. We zien wel dat de kosten voor diploma uitreikingen in DLO, een besparingspost in 2010, in 2011 stijgen met 14.000. Bij de rubriek personeelswerking zien we een stijging van de kosten: van 430.000 naar 525.000, met andere woorden een stijging van 95.000 of 22%. Vorig jaar werd er aanzienlijk bespaard op “eten en drinken”, maar deze besparing is niet meer zichtbaar in 2011. We zien dat ook de kosten voor studiedagen en navormingen stijgen met 30.000. Als we in detail gaan kijken naar de departementale rekeningen zien we dat de kosten voor eten en drinken voornamelijk stijgen in DLO (+20.000 zonder projecten en 100 jarig bestaan) en Echo. In SSH zien we een daling. De kosten voor studiedagen en navormingen stijgen in alle departementen. We zien dat de kosten voor internationalisering stijgen met 23.000 of 23%, vnl. in Echo. We zien combinatie van effectief meer kosten en een boekhoudkundige verschuiving tussen rekeningen. De vergoedingen betaald aan extern personeel bedragen 471.000 en stijgen hiermee met 100.000 in vergelijking met vorig boekjaar. Als voornaamste reden zien we: • Inzet van externen op verschillende projecten: +15.000, vnl. DLO en SSH. • Stijging in DLO in de banaba en het postgraduaat: +10.000 • Banaba in Echo: meer studenten, splitsing groepen en hoger uurloon: +22.714 • Banaba Noord-Zuid in SSH: begeleiding eindwerken door KULeuven: 30.000 • Uitbouw banaba in SSH en meer externen in andere permanente vorming: +13.000 De kosten voor honoraria en consultancy bedragen 175.067 en zijn daarmee 14.000 hoger dan vorig jaar. In de kosten zijn begrepen: de kosten voor de revisor (gestegen omwille van afrekening van controle procedures door de vorige revisor), de advocatenkosten omwille de betwistingen in bouwdossiers en betwistingen met studenten, de externe hulp in de personeelsdienst omwille van het tijdelijk vervangen van een personeelslid door een externe firma. Er werden consultants gevraagd voor de begeleiding van de projecten van de evaluatie van leidinggevende mandaten. In het kader van aanwervingen zijn ook een vijftal assessments gebeurd. Bij de • • •
bijdrage van de koepelorganen zien we de bijdragen aan: VLHORA: 67627: werking: 41.059 + Elektron: 26.568 VVKHO: 52.216 Associatie: 122.608: werking 74.837 en Onderwijsontwikkelingsfonds: 47.770
De overige werkingskosten (251.000) stijgen met ongeveer 38.000, ook vorig jaar zagen we een soortgelijke stijging. Als voornaamste verklaringen vinden we: • Visitatiekosten: Echo (EBM: 10.000) en G&T (banaba’s: 62.000) • Lidmaatschap G&T bij Lumos: +17.000
Jaarverslag KHLeuven 2011
137
In vergelijking met de begroting: In totaliteit zien we dat de begroting met 124.000 overschat is (2%). In de begroting werd de volgende kosten overschat: •
Onderhoud gebouwen
•
Water en energie
•
Administratiekosten
• •
Communicatie Werking personeel (o.m. bijscholingen, literatuur, eten en drinken,…)
Voor volgende kosten werd de begroting overschreden: •
Internationalisering
•
Extern personeel
•
Honoraria, consultancy
•
Verzekeringen
•
Uitzendpersoneel
•
Vergoeding bestuurders
•
Bijdrage adviesorganen
•
Overige werkingskosten
De voornaamste verklaringen werden hoger al weergegeven.
3.2.3
Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
De loonkosten voor boekjaar 2011 bedragen 28.810.120 en zijn hiermee 3,49% (970.847) hoger dan vorig jaar en 32.639 of 0,11% lager dan de herziene begroting. Hieronder geven we de stijging van de loonkosten weer in vergelijking met vorig boekjaar:
KHL Totaal DO Contractuelen Andere Totaal
31/12/2011 31/12/2010 26.905.549 26.218.016 1.817.958 1.535.725 86.613 85.531 28.810.120 27.839.273
Verschil 687.533 282.232 1.082 970.847
% Verschil 2,62% 18,38% 1,27% 3,49%
De loonkosten van de personeelsleden betaald door het departement onderwijs stijgen met 2,62% vorig boekjaar. We zien de volgende evoluties: • In 2011 was er een indexaanpassing op 1/6/2011. In 2011 is ook nog de indexering van 1 oktober 2010 voelbaar. Voor het jaar 2011 zien we in vergelijking met 2010 omwille van indexering een toename van de loonkost van 2,68%. De overheid heeft de werkingsuitkeringen slechts met 2,09% geïndexeerd. Voor KHLeuven betekent dit voor 2011 een verlies van 177.000. Ook voor 2012 vrezen we een desindexering. VLHORA heeft berekend dat dit op het totaal hoger onderwijs op het huidige tempo van erosie van de werkingsuitkeringen 187,5 miljoen euro zou kosten op de periode 2008 tot 2023. Op dit moment gaat het over 12,5 miljoen euro per jaar.
Jaarverslag KHLeuven 2011
138
• • •
aanpassing omwille anciënniteit stijging van het vakantiegeld: in 2010 werd 1.348.966 betaald, in 2011 bedroeg het vakantiegeld 1.561.233 (+212.000) beperkte uitbreiding VTE’s in vergelijking met 2010. Voor een bespreking van de formatie: zie jaarverslag personeel.
Rekening houdende met de bovenstaande gegevens betreffende indexeringen en aanpassingen van het vakantiegeld wil dit zeggen dat de loonkosten van DLO en SSH in realiteit dalen. Voor Echo en G&T stijgen de loonkosten meer dan gemiddeld. We zien een stijging van het aantal contractuele medewerkers. We zien dit in alle departementen, behalve bij DLO. De globale personeelskost stijgt, ook in tijden van besparingen, met 3,23%. KHLeuven investeert maximaal in het behoud van de tewerkstelling. We zien dit aan de 80/20 norm, zie verder en de stijging van de contractuele loonkosten. Hieronder geven we de loonkosten weer in vergelijking met de begroting: Begroting % KHL Totaal 31/12/2011 2011 Verschil Verschil DO 26.905.549 26.807.656 97.893 0,37% Contractuelen 1.817.958 1.950.808 -132.851 -6,81% Andere 86.613 84.295 2.318 2,75% Totaal 28.810.120 28.842.759 -32.640 -0,11% We zien dat de afwijking met het budget zeer minimaal is. In de begroting was de indexering voorzien in november 2011 en was een stijging van de loonkost omwille van indexering voorzien van 1,83%. In realiteit zien we een indexering in juni en een bedrag op jaarbasis van 2,68%. Tussen de departementen zien we verschillen. Bij DLO, Echo en SSH is er een overschrijding van het budget. Bij G&T is er een klein overschot. Bij AD werden niet alle begrote functies (tijdig) ingevuld. Voor SSH is deze overschrijding van het budget de voornaamste reden voor het tekort van het departement op de resultatenrekening. Bij de contractuele loonkosten werd er rekening gehouden met projectmedewerkers voor de nieuwe PWO projecten en de defiscaliseringsmiddelen. In realiteit worden deze medewerkers steeds pas later aangeworven (start projecten vaak pas in het tweede semester). Dit leidt ook tot departementale verschillen. In het budget wordt deze reserve voorzien in de algemene diensten maar de projectuitvoering gebeurt in de departementen. Bij Echo (+106.000) en bij SSH (+137.000) zien we een aanzienlijke overschrijding van het budget van de contractuele loonkosten. Reden zijn enerzijds de grotere studentenaantallen en de uitbouw van de nieuwe banaba. Voor SSH is de overschrijding van de loonkosten de voornaamste reden voor het tekort van het departement op de resultatenrekening. De loonkosten vormen 75% van de totale werkingskosten. Dit is 1,5% hoger dan vorig jaar. Voor meer details en wijzigingen in de formatie verwijzen we naar het overzicht van de loonkosten zoals gerapporteerd aan de regeringscommissaris en naar het gedeelte over personeel in het jaarverslag.
3.2.3.1
80-20 Norm
Wat betreft de lonen betaald via het departement onderwijs komen we voor 2011 85,43%. Dit is boven de maximale grens van 85%. Inclusief de defiscaliseringsmiddelen
Jaarverslag KHLeuven 2011
139
in de noemer wordt dit percentage 84,45%. Het effect van de defiscaliseringsmiddelen in de noemer is vrij beperkt in 2011 (355.962) omdat we het grootste deel van deze middelen overgedragen hebben naar volgend boekjaar. Voor boekjaar 2010 was dit percentage 82,46%, inclusief de defiscaliseringsmiddelen in de noemer. In de begroting 2011 voorzagen we 84,35% met de defiscaliseringsmiddelen in de noemer.
3.2.4
Afschrijvingen: 2.593.693
De afschrijvingskosten stijgen met 30.000 of 1%. De stijging is beperkt in vergelijking met de stijging van boekjaar 2008 (in gebruikname campus Gasthuisberg). De evolutie van de afschrijvingen is het rechtstreekse gevolg van het investeringsbeleid, zie hoger. De afschrijvingen zijn 145.398 of 5% lager dan begroot.
3.2.5
Voorzieningen: 4.218
Netto is er een stijging van de voorzieningen voor risico’s en kosten van 4.218. Dit is het gecombineerde effect van: • Terugname van de voorziening loonregularisatie: -4.395 • Terugname voorziening voor juridische betwistingen in bouwdossiers: -14.000 • Aanleg voorziening brugpensioen: 22.613 Zie toelichting in punt 1.2.2
3.2.6
Andere werkingskosten
De andere werkingskosten bedragen 44.125 zijn daarmee 10.142 hoger dan vorig jaar. We zien voornamelijk een stijging van de roerende voorheffing wat samenhangt met de stijging van de opbrengst uit beleggingen en stijging van de roerende voorheffing van 15 naar 21%. In vergelijking met de begroting was deze kost onderschat met 20.389.
3.3
BEDRIJFSOVERSCHOT
Het werkingsoverschot voor 2011 bedraagt 101.040. In 2010 was dit overschot 761.361 In de begroting was een tekort van 536.664 voorzien
3.4
FINANCIEEL RESULTAAT
3.4.1
Financiële opbrengsten (681.319)
De financiële opbrengsten bestaan uit twee grote luiken: • De opbrengsten uit vlottende activa betreffen de intresten op beleggingen en op de gewone zichtrekeningen: 172.316 (118.532 in 2010). Deze opbrengsten stijgen met 45% verder omwille van een hogere reservepositie en een betere centrale opvolging van de beleggingen. Deze opbrengsten waren in de begroting voorzichtig geschat (98.650) en gebaseerd op een lagere financiële reservepositie. In realiteit zal het rendement eerder rond de 1,2% liggen. De andere financiële opbrengsten betreffen vooral de inresultaatname van de intrestsubsidies voor 508.876. In 2011 werden de collegemiddelen (784.374) opgevraagd op basis van aflossingen van leningen. De inresultaatname van de terugvordering van de intresten gebeurt via de financiële opbrengsten, de inresultaatname van de terugvordering van het kapitaal via de uitzonderlijke opbrengsten (76 rekeningen).
3.4.2
Financiële kosten: 563.098
De financiële kosten betreffen voornamelijk (561.731) de intresten op de leningen aangegaan voor de nieuwbouw van Sociale School Heverlee in 2000, voor Campus Clenardus in 2005 en voor de nieuwbouwprojecten Gasthuisberg en campus Clenardus in
Jaarverslag KHLeuven 2011
140
2006. In 2008 werd een nieuwe lening aangegaan voor de financiering van de bouwprojecten voor 3 miljoen. Het overschot uit de gewone bedrijfsuitoefening voor 2011 bedraagt 219.261. In 2010 was dit overschot 711.365 In de begroting was een tekort van 872.996 voorzien
3.5
UITZONDERLIJK RESULTAAT
De uitzonderlijke opbrengsten bedragen 275.498. Het betreft enkel de in resultaatname van investeringssubsidie voor de kapitaalsaflossing van de leningen (zie hoger).
3.6
Winst van het boekjaar
Het overschot van het boekjaar voor 2011 bedraagt 494.759. In 2010 was dit overschot 1.186.318 In de begroting was een tekort van 195.733 voorzien
4
RATIO’s
Zie BIJLAGE F
4.1
CASHFLOW
De netto cashflow van het boekjaar is positief (2.098.753). De gegenereerde cash flow van het boekjaar (2.746.482) werd gebruikt voor investeringen (1.917.286) en aflossingen van de leningen (677.263). In de begroting was een daling van de cash flow voorzien van 217.942. De belangrijkste reden voor de afwijkingen is het hogere resultaat van het boekjaar. We willen benadrukken dat er in de financiële reserve een aanzienlijk deel van de middelen moet gereserveerd worden voor projectwerking.
4.2
FINANCIELE RATIO’s
4.2.1
Liquiditeit
De liquiditeitsratio’s bekijken in welke mate we met de vlottende activa op korte termijn (= korte termijn vorderingen) de korte termijn schulden kunnen betalen. Een (quick) ratio groter dan 1 wijst doorgaans op een goede liquiditeitspositie. Voor KHLeuven bedraagt deze ratio voor 2011 2,05 Dit is een daling in vergelijking met 2010, waarvoor de ratio gelijk was aan 2,29 (2,27 in 2009). Als benchmark bekijken we de cijfers van alle Vlaamse Hogescholen en het associatiegemiddelde van 2010. Het geconsolideerde gemiddelde voor alle hogescholen in Vlaanderen in 2009 bedroeg 2,19. Het gemiddelde voor de associatie in 2010 bedroeg 1,76.
4.2.2
Resultaat
Alle resultatenratio’s zijn positief omwille van het positieve resultaat van het boekjaar maar lager dan vorige jaren (2010: 2,01%; 2009: 0,69%) omwille van het lagere resultaat. De netto-marge (bedrijfswinst/bedrijfsopbrengsten) bedraagt voor KHLeuven in 2011 0,26%. Het geconsolideerde gemiddelde voor alle hogescholen in Vlaanderen in 2009 bedroeg 1,5%. Het gemiddelde voor de associatie in 2010 bedroeg 1,04%. We zien de netto-marge van alle hogescholen dalen door enerzijds de besparingen en anderzijds de groe van het aantal studenten die het onmogelijk maakt om in de omkadering te snoeien.
4.2.3
Solvabiliteit
De solvabiliteitsratio’s meten de verhouding eigen vermogen versus vreemd vermogen. Voor de KHLeuven zijn deze ratio’s gunstig. Het eigen vermogen (inclusief investeringssubsidies) bedraagt 59,31% van het balanstotaal. Dit is in lijn met vorig jaar (60,73%) en met boekjaar 2009 (60,03%). Het geconsolideerde gemiddelde voor alle hogescholen in Vlaanderen in 2009 bedroeg 61,53%. Het gemiddelde voor de associatie in 2010 bedroeg 53%.
Jaarverslag KHLeuven 2011
141
5
CONCLUSIE
Boekjaar 2011 was een boekjaar waarin de KHLeuven ondanks een tekort op de begroting toch kan eindigen met een overschot van ongeveer 500.000 euro kan eindigen. We behouden een grote financiële reserve, die wel voor een gedeelte bestemd is voor toekomstige projecten en de uitbouw van en ondersteuning voor praktijkgericht onderzoek. We zien dat het overschot op de begroting gerealiseerd wordt door meer inkomsten en lagere werkingskosten, maar dat de personeelskosten wel aanzienlijk stijgen. De stijgin gis vooral te wijten aan d eindexering van de lonen en minder aan de uitbreiding van het totaal aantal VTE. Met hetzelfde personeel wordt het onderwijs voor meer studenten verzorgd en worden er meer projecten uitgevoerd. Opnieuw zien we dat de desindexering van de werkingsuitkeringen een aanzienlijke financiële impact hebben op de middelen van het hoger onderwijs. Voor 2012 is eenzelfde situatie te verwachten, nu al werd aangekondigd dat de werkingsmiddelen niet geïndexeerd wordt, ondanks de toenemende inflatie. De stijging van de werkingsuitkeringen is voor 2011 zeer beperkt gegeven de vertraging in het financieringsmechanisme. Hier tegenover staan wel stijgende studentenaantallen. We zien dat de investeringen zeer beperkt zijn. De belangrijkste bedragen betreffen de afwerking van investeringen die al gepland waren in de voorbije jaren. Ook in de begroting werden de investeringsnoden onvoldoende tot uiting gebracht. Nochtans kampen zowel de departementen als de algemene diensten met belangrijke huisvestingsnoden door de stijgende studentenaantallen. Binnen KHLeuven volgen we ook de resultaten van de departementen op. Voor alle departementen moeten we in de vergelijking met vorig jaar er rekening mee houden dat het resultaat van vorig jaar te positief is omwille van de defiscaliseringsmiddelen die toen in het resultaat van het boekjaar zaten en niet overgedragen werden. We zien dat de resultatenrekening van DLO ondanks dalende werkingsuitkeringen een beperkt tekort vertoont (heel wat kleiner dan begroot). De totale loonkosten van DLO dalen in vergelijking met vorig jaar, maar zijn hoger dan begroot. Hiertegenover staan ook hogere projectinkomsten. In Echo zien we dat het resultaat beter is dan vorig jaar en dan begroot. Tegenover de hogere opbrengsten (enveloppe en studiegelden) staan ook hogere loonkosten. Bij G&T zien we een groot overschot dat voor een deel kan verklaard worden door de PWO projecten waar tegenover nog weinig kosten staan. De loonkosten stijgen met 5% maar blijven binnen het budget. Bij SSH zien we een tekort van 230.000 wat hoger is dan het begrote tekort. De loonkosten stijgen met 7% en zijn ook 5% hoger dan begroot. De voornaamste verklaring is de uitbouw van de banaba Noord Zuid, maar besparingsmaatregelen dringen zich sneller op. De opbrengsten van SSH stijgen nauwelijks, maar de werkingskosten stijgen met 6% in vergelijking met vorig boekjaar. Bij de algemene diensten is het resultaat moeilijk vergelijkbaar met vorig jaar en de begroting omwille van de overdracht van defiscaliseringsmiddelen en omdat de PWO opbrengsten en bijhorende kosten bij AD begroot worden, maar in realiteit in de departementen in resultaat worden genomen. In het beleidsplan administratie hebben we twee belangrijke topics naar voren geschoven, namelijk het uitwerken processen en procedures en de automatisering daarvan. De prioriteit ligt op dit moment bij het Corona project, gedeelte onderwijsadministratie, waar KHLeuven instapt in golf 4 vanaf academiejaar 2013-2014. De stuurgroep binnen KHLeuven is opgestart en de sleutelgebruikers binnen de departementen zijn bijna allemaal gekend. De kick-off voor KHLeuven is half mei 2012. We zullen tegelijkertijd de organisatiestructuur met betrekking tot administratie in vraag moeten stellen, proces per proces. De taakverdeling centraal versus departementaal is een belangrijk vraagstuk hierbij evenals de bevoegdheidsverdeling die hieraan vast hangt. De besparingsmogelijkheden zijn beperkt. Uit de cost-accounting van de associatie blijkt dat de kost van de centrale en departementale ondersteuning lager is dan het gemiddelde van de associatie. De andere domeinen (financiën, aankopen, personeelsadministratie, projectadministratie) zullen pas later aan bod komen in de uitbouw van het concern systeem.
Jaarverslag KHLeuven 2011
142
Binnen de domeinen aankopen en financiën hebben we vorig jaar de implementatie van Pro Cure gekend. Dit zowel om de budgetten beter op te volgen als vanuit het oogpunt van interne controle. Pro Cure is gelinkt met het boekhoudpakket Pro Acc dat al jarenlang het gebruikte pakket is. De implementatie van Pro Cure betekende voor de vele gebruikers (bestellers/budgethouders/boekhouding, ongeveer 70 users) een grote aanpassing in de manier van werken en er is nog heel wat werk om dit verder te optimaliseren. We zien dat we met de personeelskosten aan ons plafond zitten. We voelen dus erg de noodzaak om de procedures binnen de personeelsdienst ook verder uit te werken en te automatiseren vanuit noodzaak tot betere budgetopvolging en vanuit interne controle standpunt. We hopen ook dat het werken met SharePoint één en ander kan verbeteren. Het is nog onduidelijk of we voor personeelsadministratie nog zullen instappen in een ander pakket dan het huidige voor we naar SAP overstappen. Het voorbije jaar is hard gewerkt om de projectendatabank verder uit te bouwen en van betrouwbare data te voorzien. Er zijn ook enkele belangrijke financiële rapporten gebouwd om onder meer verantwoording te kunnen leveren aan de revisor en om de defiscaliseringsmiddelen te verantwoorden. We zijn nu aan een project gestart om de flows met betrekking tot projectadministratie (die bestaan sinds 2008) aan te passen aan de komst van de projectendatabank. Tegelijkertijd optimaliseren we verder de bestaande rapporten. De uitbouw van de projectendatabank en het onderhoud ervan betekent voor KHLeuven een investering die echter noodzakelijk is gegeven de groei van het projectvolume in de laatste jaren. We hopen met deze inspanningen de financiële toestand van de KHLeuven op langere termijn ook gezond te houden en ook op deze manier in orde te blijven met alle wettelijke verplichtingen waaraan een hogeschool moet voldoen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
143
HOOFDSTUK 7 - Studentenservice 1
Voorwoord
Het Jaarverslag 2011 geeft een overzicht van de activiteiten van de Studentenservice weer, met enerzijds de bevestiging van de traditionele werking (zij het her en der verbeterd, verfijnd) en met anderzijds ook de aanzet naar de nieuwe situatie vanaf de integratie begin 2013. Enkele kernpunten uit het activiteitenverslag: - 2011 is het jaar van de doorbraak voor de toegang van de KHLeuvenstudenten tot de universitaire residenties: vanaf het academiejaar 2012-2013 zullen 335 studenten van de hogeschool op basis van voorrang voor minvermogendheid een gesubsidieerde studentenkamer kunnen huren. In de Leuvense context is dit een erg relevant instrument voor het faciliteren van de toegang tot het hoger onderwijs, en de Studentenservice is blij dat dit in samenwerking met de KU Leuven mogelijk geworden is. - Het cateringverhaal loopt normaal verder. De ganse constructie, met gecontroleerde tussenkomst in het prijsbeleid t.a.v. de studenten én een gewogen bijdrage voor de materialen speelt nog steeds in zeer verschillende settings (aanbod, cateraars, …) wat nauwe opvolging vergt. Wat vereenvoudiging brengen in dit complexe verhaal is een uitdaging voor de toekomst. - In het werkveld studentenmobiliteit zien we zeer grote bedragen gaan naar de gratis Leuvense buspas voor de studenten en stellen we vast dat – buiten de ondersteuning voor abonnementen openbaar vervoer voor de studenten in Diest – nog quasi niets gebeurt voor de pendelstudenten die van buiten de (bus-)zone Leuven komen. Bovendien staat de buspas zelf ter discussie. - De huidige criteria studiefinanciering van de Sociale Dienst werden opgelijst, verder onderzocht en zullen de basis vormen voor een nieuw draaiboek voor studiefinanciering, waarin stapsgewijs het recht op financiële steun kan bepaald en toegepast worden (nationaliteit – studievoorwaarden – leefeenheid en inkomen). Tot de invoering van dit nieuwe stelsel wordt de huidige werkmethode aangehouden. - In het werkveld gezondheidszorg en psychotherapeutische hulpverlening werd in 2011 het principe van begrenzing van de financiële steun tot een bepaald aantal sessies ingevoerd. De voorbereiding op het nieuw decreet studentenvoorzieningen brengt nieuwe beleidsen organisatorische inzichten mee; zo wordt nu al toegewerkt naar de nieuwe indeling in 6 in plaats van 13 werkvelden, en – nog belangrijker – wordt de ‘differentiatie’ van het aanbod aan voorzieningen bij elke beslissing een issue. Op basis van de reflecties geformuleerd tijdens een denkdag in 2010 werd de aanbeveling bevestigd om bij de integratie meteen in en voor de hogeschool het bredere studentenbeleid uitdrukkelijker te positioneren; de Studentenservice zal in het cluster “onderwijs, onderzoek én studentenbeleid” terecht komen. Tenslotte wijzen we nog op de zeer interessante en rijke informatiestroom die de voorbereiding van de academisering binnen de Associatie Leuven genereert; de gevolgen er van voor de studentenvoorzieningen voor KU-studenten die vanaf september 2013 niet in Leuven of aan Kulak, maar op de campi van meerdere hogescholen zullen circuleren, worden nu in kaart gebracht en de fundamentele opties die genomen worden sporen grotendeels met de visie die de Studentenservice heeft ontwikkeld voor haar (bilaterale en lokale) samenwerking met de KU Leuven. We willen alle lezers van dit jaarverslag uitdrukkelijk uitnodigen hun reflecties zeker door te geven: alle ideeën, kritieken en suggesties zijn meer dan welkom. Veel leesgenot
Jaarverslag KHLeuven 2011
144
2
Voeding
Vzw Studentenservice KHLeuven biedt in het werkveld voeding enkel universele voorzieningen aan. Vzw Studentenservice KHLeuven realiseert een voedingsaanbod in KHLeuven dat beantwoordt aan de behoeften van de studenten, dat evenwichtig gespreid is, en dat mogelijkheden voor sociaal contact kan realiseren. Sinds jaren zit in de raamovereenkomst die de Studentenservice afsloot met de KU Leuven de toegang van onze hogeschoolstudenten tot de studentenrestaurants van Alma vzw in Leuven en Heverlee, waar zij gesubsidieerde maaltijden kunnen gebruiken, vervat. Sinds academiejaar 2008-2009 subsidieert de Studentenservice ook de maaltijden en de broodjes die door studenten aangekocht worden in de cafetaria’s van KHLeuven.
Voeding JR 2011 detachering; 9,4%
catering; 36%
2.1
De toegang tot Alma
De studenten van de KHLeuven kunnen – zoals de universiteitsstudenten – eten aan democratische prijzen in de restaurants en cafetaria’s van Alma vzw. Alma is de eenheid die deze voorzieningen beheert voor de KU Leuven. Er is een uitgebreid en gevarieerd aanbod. Tot nu toe kan de aanrekening van de voeding in de raamovereenkomst nog altijd niet gebaseerd worden op cijfers van gebruik door de hogeschoolstudenten; er is geen echte registratie volgens onderwijsinstelling van de studentengebruikers. Op vraag van de Studentenservice voorziet de overeenkomst nu wel dat de KU Leuven de subsidies ook zal koppelen aan een registratiesysteem van de gebruikers van zodra de elektronische studentenkaart op associatieniveau wordt ingevoerd. In afwachting daarvan diende toch een ‘redelijke’ verdeelsleutel gehanteerd te worden: in onderling overleg werd beslist het percentage van 4.92% op de goedgekeurde begroting van Studentenvoorzieningen KU Leuven (met indexering) voor de bijdrage voor de toegang tot Alma te gebruiken. Dit percentage reflecteert het aantal kotstudenten van de KHLeuven in de totale bediende kotstudentenpopulatie, gedeeld door 2. We gaan er nl. van uit dat pendelstudenten nauwelijks gebruik maken van Alma en dat zelfs de kotstudenten van KHLeuven Alma waarschijnlijk minder frequenteren dan studenten van de universiteit.
Jaarverslag KHLeuven 2011
145
2.2
De cafetaria’s in ECHO/DLO - campus Hertogstraat en in G&T
Vanaf januari 2009 subsidieert Studentenservice KHLeuven de broodjes en de snacks in de cafetaria’s van campus Hertogstraat en G&T voor studenten die deze met hun studentenkaart betalen (deze elektronische betaling en registratie is nodig om het effectieve verbruik door de studenten na te gaan). Sinds september 2010 wordt de korting voor studenten die met kaart betalen afgerond op 25%. Deze 25% valt ten laste van Studentenservice KHLeuven. Dit kortingspercentage werd ook in 2011 aangehouden. Alle prijsstijgingen omwille van indexeringen worden dus vanaf 2011 aan de studenten doorgerekend. Bovenstaande regeling zorgt ervoor dat het voor Studentenservice KHLeuven gemakkelijker is om in te schatten hoe groot de jaarlijkse bijdrage voor korting aan studenten zal zijn. Daarenboven kan er meer transparante communicatie naar de studenten toe gebeuren en zullen de studenten zich meer bewust zijn van economische bewegingen en de invloed hiervan op de prijs die ze betalen.
2.3
Analyse resultaat 2011
2.3.1
G&T en Campus Hertogstraat
Tabel 1: Globaal resultaat 2011 cafetaria’s G&T en Campus Hertogstraat KHLEUVEN - overzicht Totaal jan2011 - dec2011 Facturatie
totale kost inclusief BTW
Totaal ontvangste n
G&T gepresteerde uren
70.401,31
ECHO gepresteerde uren
93.050,31
G&T cafetaria
80.323,79
117.473,05
ECHO cafetaria
91.945,08
144.165,30
G&T automatenoverzicht
20.409,07
74.430,70
ECHO automatenoverzicht
19.816,00
87.603,60
Investeringen Horeservi
32.083,68
Investeringen KHLeuven (cfr afschr) Algemeen totale omzet
Coca cola facturen
Factuur Studenten service
Doorfactur atie invest. Stuvo
Saldo KHLeuven
75.136,18
59.481,05
3.086,78
-3.690,78
6.848,78 414.878,02
423.672,65
Tabel 2: Resultaat semester 2 academiejaar 2010-2011 KHLEUVEN - overzicht Totaal jan2011 - aug2011 Facturatie G&T gepresteerde uren
totale kost inclusief BTW
Totaal ontvangs ten
49.841,00
G&T cafetaria
36.851,80
54.285,35
ECHO cafetaria
43.215,23
68.709,85
G&T automatenoverzicht
10.203,53
37.014,35
9.489,90
42.283,15
Investeringen Horeservi Investeringen KHLeuven (cfr afschr) Algemeen totale omzet
Jaarverslag KHLeuven 2011
Factuur Studente nservice
Doorfactu ratie invest. Stuvo
34034,0 7
26.866,6
2.057,85
Saldo KHLeuven
34.400,53
ECHO gepresteerde uren
ECHO automatenoverzicht
Coca cola facturen
21.389,12 4.565,85 209.956,96
202.292, 7
-12.690,94
146
Tabel 3: Resultaat semester 1 academiejaar 2011-2012 KHLEUVEN - overzicht Totaal sept2011 - dec2011 Facturatie
totale kost inclusief BTW
Totaal ontvangste n
G&T gepresteerde uren
36.000,78
ECHO gepresteerde uren
43.209,31
G&T cafetaria
43.471,99
63.187,70
ECHO cafetaria
48.729,85
75.455,45
G&T automatenoverzicht
10.205,54
37.416,35
ECHO automatenoverzicht
10.326,10
45.320,45
Investeringen Horeservi
10.694,56
Investeringen KHLeuven (cfr afschr) Algemeen totale omzet
Coca cola facturen
Factuur Studenten service
Doorfactur atie invest. Stuvo
Saldo KHLeuven
41.102,11
32.614,45
1.028,93
9.000,16
2.282,93 204.921,06
221.379,95
Voor boekjaar 2010 bedroeg het resultaat voor de cafetaria’s ven G&T en Campus Hertogstraat nog 6.995,5 Eur. Op basis van de van Horeservi ontvangen gegevens, zouden we kunnen zeggen dat het resultaat in boekjaar 2011 gedaald is tot -3.690,78 Eur. Echter, bij de jaarafsluiting werd vastgesteld dat er een verschil is tussen het cash geld dat effectief werd gestort op rekening en het bedrag dat volgens de staten van Horeservi zou moeten geïnd zijn. Dit verschil is volledig te wijten aan het verdwijnen van cash uit de automaten van in een departement en bedraagt in totaal 9.623,75 Eur waardoor het werkelijke totale resultaat voor boekjaar 2011 -13.314,53 Eur bedraagt. Einde januari 2012 werden alle sleutels van de automaten met cash geld vervangen. Daarenboven werd de procedure voor het innen van cash geld gewijzigd in overleg met Horeservi en de boekhouding om dergelijke problemen in de toekomst te vermijden. Uit de eerste tellingen van het geld in de automaten blijkt dat de situatie opgelost lijkt te zijn door het nemen van deze maatregelen. Echter, ook zonder het geld dat verdween uit de automaten, ligt het resultaat van boekjaar 2011 heel wat lager dan dit van boekjaar 2010. We zien tov boekjaar 2010 enerzijds een stijging van de uitgaven. Relatief gezien is deze stijging echter van dezelfde grootteorde als de indexaanpassing. Bijgevolg ligt de oorzaak van het minder goede resultaat volledig bij de daling van de ontvangsten. Hoewel er in 2010 immers een indexering was van de verkoopprijzen, daalden de ontvangsten met ongeveer 2,3%. De volledige daling van de ontvangsten is toe te wijzen aan het tweede semester van academiejaar 2010-2011. In het eerste semester van academiejaar 2011-2012 kon immers opnieuw een lichte stijging van de ontvangsten worden vastgesteld tov het academiejaar ervoor. In bovenstaande resultaten kan men het totale bedrag dat omwille van de studentenkorting aan Studentenservice KHLeuven werd doorgerekend, vinden in de kolom “Factuur Studentenservice” In 2011 bedroeg de totale factuur voor de studentenkorting 59.481,05 Eur, wat ongeveer 8.000 Eur meer is dan vorig jaar. Eén oorzaak voor deze stijging is waarschijnlijk het feit dat de studentenkorting pas in september 2010 uniform naar 25% werd gebracht. Voordien bedroeg deze nog 24,6% Een andere reden voor deze stijging van de kosten voor de studentenkorting kan gevonden worden in tabellen 4 en 5. Het aantal studenten dat met kaart betaalde is vooral in ECHO-DLO in 2011 gestegen tov 2010. Bij het berekenen van de percentages in deze tabellen werd rekening gehouden met het totaal aantal klanten in de cafetaria, dus ook personeel en externe klanten.
Jaarverslag KHLeuven 2011
147
Tabel 4: Betaalprofiel ECHO-DLO in 2010 en 2011 BETAALPROFIEL 2010 ECHO-DLO 2010 2011 Cash
46,30%
40,49%
Kaart
53,70%
59,51%
100,00%
100,00%
Totale ontvangsten
Tabel 5: Betaalprofiel G&T in 2010 en 2011 BETAALPROFIEL 2010 G&T 2010 Cash
19,12%
19,00%
Kaart
80,88%
81,00%
100,00%
100,00%
Totale ontvangsten
2.3.2
2011
De catering in SSH Tabel 6: Vordering korting Alma SSH bij stuvo in 2010 en 2011 Vordering bij Studentenservice (€) 2010
2011
Januari
95,6
151,75
Februari
422,35
674,40
Maart
738,2
1.361,85
April
293,05
515,75
Mei
313,7
1.026,30
Juni
7,6
141,50
Juli
/
/
Augustus
/
/
September
604,8
789,60
1767,75
2.102,95
November
1014,8
1.311,60
December
1108,1
151,75
6.365,95
8.075,7
Oktober
Totaal
Uit bovenstaande tabel kan worden afgeleid dat voor SSH de doorfacturatie naar Studentenservice KHLeuven omwille van de korting aan studenten in 2011 8.075,7 Euro bedroeg. Dit bedrag ligt ongeveer 27% hoger dan in 2010, en dit vooral omwille van het feit dat de uniforme studentenkorting van 25% pas in september 2010 werd ingevoerd. Ten eerste omdat dit voor de meeste reeds gesubsidieerde maaltijden een stijging betekende van het kortingspercentage en ten tweede omdat er een groter gamma van producten wordt gesubsidieerd sinds september 2010. Daarnaast is ook het percentage studenten dat met kaart betaalt, licht gestegen (met 2%) ten opzichte van 2010. Het totale aantal maaltijden verkocht aan studenten in 2011 ligt ongeveer 5% lager dan in 2010. Bijgevolg wordt de stijging van de vordering bij Studentenservice omwille van korting aan studenten in SSH enkel verklaard door de twee bovenvermelde oorzaken.
Jaarverslag KHLeuven 2011
148
Tabel 7: Elektronische betalingen door studenten SSH in 2010 en 2011
% elektronische betalingen SSH 2009 2010 23% 41% Januari 42% 44% Februari 42% 53% Maart 45% 46% April 46% 48% Mei 8% 25% Juni / / Juli / / Augustus 54% 59% September 66% 61% Oktober 69% 60% November 64% 41% December GEMIDDELD 51% 53% 2.4
Voor de studenten in Diest
Vanaf september 2010 kunnen de studenten van DLOD voor een broodje terecht bij broodjeszaak Sint-Job, die dichter bij de school gelegen is en waarvan de prijzen bovendien democratischer zijn. Deze overeenkomst alsook deze met de kebabzaak werden voor academiejaar 2011-2012 verlengd. Uit onderstaande tabel blijkt dat er in 2011 5.764 jetons werden omgewisseld door studenten. Dit betekent een totale uitgave van 11.528 Euro. We plaatsen ter vergelijking in deze tabel ook de cijfers van 2010. Vooral tov het eerste semester van academiejaar 2010-2011 is er een sterke stijging van het aantal omgeruilde jetons waar te nemen. De reden hiervoor kan vermoedelijk gevonden worden in het feit dat de broodjeszaak waarmee studentenservice vanaf september 2010 een overeenkomst heeft zich dichter bij het departement bevindt en dat de prijzen er bovendien lager liggen. Vanaf het eerste semester van 2011-2012 zien we een stagnatie of zelfs een lichte daling in het aantal omgeruilde jetons tov dezelfde periode van het academiejaar ervoor. Tabel 8: Aantal omgewisselde jetons 2010 & 2011 2010 2011 januari
162
224
februari
365
647
maart
589
828
april
202
415
mei
234
677
juni
214
289
236
1307
juli augustus september oktober
736
694
december
785
683
4551
5764
Totaal
Jaarverslag KHLeuven 2011
1028
november
149
2.5
De inrichting van de cafetaria’s
Het totale bedrag dat in 2011 werd doorgefactureerd naar Studentenservice KHLeuven voor de investeringen die gebeurden sinds de opening van de cafetaria’s vindt u terug in de kolom “Doorfacturatie investeringen Stuvo” in Tabel 1 alsook in Tabel 9. In deze laatste tabel wordt het totale bedrag uitgesplitst over de verschillende investeringen. Zoals u kan vaststellen behelst dit bedrag 95% van de afschrijvingen van zowel de broodjesautomaten als het afruimmeubel die werden aangekocht in 2009. Tabel 9: Opsplitsing afschrijvingen investeringen stuvo Afschrijvingen investeringen studentenservice boekjaar Totale kost Kost 2011 2010 Broodjesautomaat Vendo DLO (aangekocht 04/2009) 6.037,60 1.207,52 (95% van de kost gedragen door Studentenservice, 5% door KHLeuven)
Doorfacturatie invest. Stuvo 1.147,14
Broodjesautomaat Vendo ECHO (aangekocht 07/2009) (95% van de kost gedragen door Studentenservice, 5% door KHLeuven)
6.037,60
1.207,52
1.147,14
Afruimtoog (aangekocht 12/2009) (95% van de kost gedragen door Studentenservice, 5% door KHLeuven)
4.171,02
834,2
792,49
TOTAAL
16.246,22
1.499,97
3.086,77
2.6
Drankautomaat
In G&T heeft de studentenkring Diana een drankautomaat geplaatst waar de dranken goedkoper worden verkocht dan in de andere automaten op G&T. Diana heeft hierover een overeenkomst afgesloten met het departementshoofd en de facilitymanager van G&T. De winst op deze drankverkoop mag enkel dienen ter ondersteuning van de kringwerking. Diana sloot hiervoor een contract af met Coca Cola voor 2 jaar. De aankoopprijs van de dranken is € 0,80, de verkoopprijs is € 1. Er worden dagelijks ongeveer 50 flesjes verkocht wat van deze drankautomaat de best verkopende van de KHLeuven maakt. De Raad van bestuur van de Studentenservice is niet gelukkig met deze automaat. Op de cateringcommissie van 3 oktober 2011 bleek dat de globale inkomsten van catering in KHLeuven niet goed zaten, en toch plaatste Diana een automaat die goedkoper is dan de andere in G&T. De RvB oordeelde dat dit eigenlijk onrechtstreeks misbruik maken is van de sociale gelden voor studenten. De Studentenservice moet immers het verlies in de catering goed maken. De RvB van de Studentenservince vond en vindt het een ondoordachte beslissing van Diana. De overeenkomst tussen Diana en G&T voorzag een evaluatie-moment in januari 2012. Hopelijk worden de bemerkingen van de Studentenservice hierin meegenomen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
150
3
Huisvesting
Vzw Studentenservice KHLeuven bewaakt – als universele voorziening – de toegang van KHLeuvenstudenten tot goede studentenhuisvesting aan verantwoorde prijzen waarin enerzijds het wooncomfort en anderzijds het sociaal contact prioritair zijn. Vzw Studentenservice KHLeuven streeft naar samenwerking met verschillende partners. Vzw Studentenservice KHLeuven behoudt – als selectieve voorziening – het huidig aanbod aan studentenhuisvesting in eigen beheer, maar bereidt tegelijk alternatieven voor. Vzw Studentenservice KHLeuven realiseert aangepaste huisvesting als selectieve voorziening voor de doelgroep studenten met een functiebeperking. Vzw Studentenservice KHLeuven continueert en evalueert de samenwerking met de Huisvestingsdienst van de KU Leuven en realiseert op die wijze de dienstverlening van de huisvestingsdienst als universele voorziening.
3.1
Omkadering 2010 – 2011
De omkaderingsgroep heeft een turbulent 2011 achter de rug. In het academiejaar 20102011 was er een studente op kot die veel omkadering nodig had en die moeilijk communiceerde. In het voorjaar van 2011 is deze studente gestopt met studeren. De gangverantwoordelijken van de omkaderingsgroep zocht de verantwoordelijkheid hiervoor binnen de groep. De Studentenservice heeft geregeld gesprekken gehad met de gangverantwoordelijken om het afhaken van deze studente in een ruimer perspectief te plaatsen. In het voorjaar van 2011 is beslist om de omkaderingsgroep te verhuizen naar een gang van 13 kamers in de nieuwe residentie De Vesten.
3.2
Omkadering 2011 – 2012
Bij de inhuizing van de studenten in de nieuwe residentie De Vesten bleek de kamer die voorzien was voor een student met een functiebeperking niet te voldoen aan de eisen om met een rolstoel comfortabel op kot te kunnen. De eerste dag van het academiejaar werd
Jaarverslag KHLeuven 2011
151
een crisisvergadering gehouden met de student en de verantwoordelijken van residentiebeheer KU Leuven en werd beslist de groep naar een andere gang binnen De Vesten te verhuizen. Deze nieuwe gang telde echter maar 10 kamers. Aan de groep werd voorgesteld om 3 kamers elders in het gebouw te voorzien en de rest van de groep te verhuizen naar een andere gang, waar een grotere kamer beschikbaar was voor een student met een functiebeperking. In de eerste week van het academiejaar verhuisde de hele groep naar de nieuwe gang. In overleg met de residentiebeheer van de KU Leuven werd beslist om een Handymove te installeren in de kamer voor de student met een functiebeperking. De kostprijs werd gedeeltelijk gedragen door de Studentenservice.
3.3
Gesubsidieerde residenties
Sinds enkele jaren is er een nauwe samenwerking met de dienst residentiebeheer van de KU Leuven. Eerst kwam de uitbating van Studentenhuis Steil bij de KU Leuven (die eigenaar is van het gebouw) die de kamers bestemt voor KHLeuvenstudenten; vanaf september 2011 kwamen er 26 kamers in De Vesten, 22 kamers in studentenwijk Arenberg en 10 kamers in Sedes Vlamingenstraat bij, alle bestemd voor KHLeuvenstudenten. De aanvraagprocedure, huurprijsberekening, toewijzing en administratieve afhandeling gebeurt op dezelfde manier als bij de KU Leuvenstudenten. Alle beschikbare kamers in de voor KHLeuven studenten voorziene gangen en residenties werden opgevuld. Voor het eerst sinds het ontstaan van de vzw Studentenservice KHLeuven konden echt gesubsidieerde kamers worden aangeboden aan de KHLeuvenstudenten. De gemiddelde huurprijs in Leuven ligt op € 310; de gemiddelde huurprijs voor gesubsidieerde kamers voor KHLeuven studenten is € 165. Vanaf september 2012 komen er nog 40 kamers bij in de Rijschoolstraat 25 en 40 kamers in Wisteria (voormalig Bijbelinstituut).
3.4
Consultaties Huisvestingsdienst
3.4.1
Registratiegegevens 2011
De adviseurs van de Huisvestingsdienst registreerden 14 650 consultaties (informatie, advies, bemiddeling). 10.108 consultaties waren met studenten (69 %) 4248 met verhuurders (29 %), 293 met anderen (2 %). Het aantal KHLeuven studenten dat beroep deed op de Huisvestingsdienst steeg van 557 naar 707. Studenten kunnen hun vragen anoniem stellen en hoeven hun onderwijsinstelling niet te vernoemen. Wanneer de huisvestingsdienst de onderwijsinstelling niet kent en het niet kan afgeleid worden uit hun mailadres of contract, worden die studenten als ‘onderwijsinstelling onbekend’ geregistreerd. Vragen van of voor studenten uit andere universiteiten of hogescholen worden als ‘andere studenten’ geregistreerd.
3.4.2
Registratiegegevens Kotwijs
31.05.2011-06.02.2012 Totaal aantal zoekopdrachten: 325 310 Totaal aantal gebruikers: 33 947 Gemiddeld aantal zoekopdrachten per gebruiker: 9,58 In vergelijking met vorig jaar (317 006 zoekopdrachten en 36 191 gebruikers) is er een stijging van het aantal zoekopdrachten maar een daling van het aantal gebruikers. Het gebruik van kotwijs door KHLeuven studenten daalde van 9,5% naar 8,4%, de daling is er bij elk departement.
Jaarverslag KHLeuven 2011
152
3.4.3
Contractstudie
Kamers met extra comfort zijn kamers die privé-sanitair of een kookmogelijkheid op de kamer voorzien (geen studio’s). Kamers zonder extra comfort zijn de gewone studentenkamers met gemeenschappelijke keukens en sanitair.
3.5
2009
2010
2011
10 maanden-contract
€ 258
€ 271
€ 281
11 maanden contract
€ 304
€ 304
€ 315
12 maanden contract
€ 353
€ 382
€ 377
Totaal
€ 311
€ 335
€ 342
Onthaal Erasmusstudenten KHLeuven
KHLeuven verzorgt sinds 2010 zelf het infomoment over huisvesting voor Erasmusstudenten in de introductieweek in de Jeugdherberg. De studenten komen nadien naar de Huisvestingsdienst voor meer informatie over en begeleiding bij hun zoektocht naar geschikte huisvesting. In februari 2011 heeft de Huisvestingsdienst 34 Erasmusstudenten van de KHLeuven die er niet in slaagden via Kotwijs zelf betaalbare huisvesting te vinden (wegens krappe kamermarkt) geholpen om iets te geschikts te vinden in de privé of op residenties van de KU Leuven. In september 2011 waren dat 32 studenten.
4
Sport en cultuur
Vzw Studentenservice KHLeuven organiseert en ondersteunt als universele voorziening recreatieve sportieve en culturele initiatieven voor en door KHLeuvenstudenten.
Jaarverslag KHLeuven 2011
153
4.1
Sport
4.1.1
Organisatie sportieve evenementen (WSF – Wednesday Sports Fever)
Activiteiten Aantal deelnemers. Activiteit
AJ 09-10
AJ 10-11
Tot.
KHLeuve n
K.U .
166
8
148
acrobatie beachvolley boksen bowling
96
capoeira
Tot . 45
KHLeuve n 35
AJ 11-12 K.U . 10
Tot . 6
KHLeuve n 2
25
12
KU Leuven 3
x*
x
x
20
17
3
10
77
69
4
79
79
0
43
7
22
49
18
22
12 3
97
20
cycling mania danshappening
47
31
14
65
40
20
duikinitiatie
26
22
2
19
1
15
golfinitiatie ijshockey inlinehockey
31
14
6
kajakinitiatie
19
6
7
klim- en boulderhappening paaldansen
50
42
7
25
12
13
paintball lasershoot
392
89
relaxatie en wellness
45
ropeskipping salsa en tapdansen
31
23
8
269
x
x
x
22
19
x
x
x
44
27
17
x
x
x
62
20
36
50
21
11
schermen
19
13
3
35
12
18
snooker en darts
73
43
20
48
31
squash & wallibal
41
6
32
teambuilding
48
20
5
13
31
17
14
40 0
89
41
29
13
82
64
6
62
54
5
96 6
389
122
schaatshappening
ultimate frisbee Totaal
118 4
355
593
x
x
x
x
x
x
x
x
x
43 3
256
124
Noot: tot op heden beschikken we nog niet over àlle gegevens, omdat een aantal projectmappen nog circuleren bij lectoren. Opmerkingen • •
De formule is voor het 4de jaar op rij ongewijzigd gebleven. De praktische organisatie is in handen van studenten 2BR KHLeuven. Er loopt een financieel samenwerkingsverband met LOKO Sport KULeuven (50/50). De sterktes en de zwaktes zijn niet substantieel gewijzigd tov de voorbije jaren.
Jaarverslag KHLeuven 2011
154
•
Werkpunten: Ondanks alle goed bedoelingen is er een enorme ondervertegenwoordiging vanuit G&T en SHH. Volgend jaar dient er opnieuw gedacht aan een speciale actie. De organiserende studenten moeten verplicht samenwerken met LOKO Sport. Naar volgend jaar toe zijn er enkele ingrijpende wijzigingen gepland. Mentaliteitsproblemen of maatschappelijke problemen kunnen we niet oplossen: De mogelijkheid om gratis deel te nemen zorgt er misschien voor dat er nogal wat studenten zijn die niet komen opdagen ondanks hun inschrijving.
•
4.1.2
Andere sportieve activiteiten
4.1.2.1
Diest
•
Na de ingrijpende wijzigingen van vorig jaar hebben we het gevoel dat het sportaanbod zijn weg gevonden heeft naar de studenten (of omgekeerd). Er zijn enkele leuke vragen vanuit de huidige studenten. Zoals: Sportaanbod op school zelf. Vroegere initiatieven waren weinig succesvol. Het gegeven dat iedereen omstreeks 16u00 reeds huiswaarts is, is daar vast niet vreemd aan. Vanuit 3LO-BR denken we eraan om toch opnieuw een poging te doen. Gratis ‘sporten’ tijdens weekend. Het spreekt voor zich dat de Studentenservice niet verantwoordelijk is voor het sportaanbod los van de hogeschool.
•
4.1.2.2
Heverlee
Activiteit sem 1 Lessenreeks per semester bodypower fatburning
AJ 0809 sem 2
64
41
76
123
249
220
161 56
fitswung streetdance
176
64
zumba Vrij aanbod met lesgever klimmen indoorcycling
sem 1
AJ 0910 sem 2
sem 1
AJ 1011 sem 2
157
242
338
293
88
184
133
224
1905
sem 1
AJ 1112 sem 2
236
189
189
520
328
87
214
66
398
372
513
370
2475
2002
891
1887
1039
149
198
32
274
213
322
310
305
1164
1373
849
799
874
992
1253
1010
21
7
115
204
525
341
zwemmen Vrij aanbod zonder lesgever badminton
480
472
389
592
509
501
509
341
volleybal
103
83
53
3
132
119
146
95
2385
2451
3675
4923
4877
3919
6113
Jaarverslag KHLeuven 2011
4084
155
Opmerkingen o
Opmerkelijke stijging van het aantal deelnames.
o Het niveau van de lesgevers blijft ‘veel bepalend’. o 4.1.3
Aankopen •
4.1.4
Vernieuwde website • •
4.1.5
In 2011 werden nieuwe spinning fietsen en een I-pad voor de zaalverantwoordelijken aangekocht.
De website heeft zijn nut bewezen. Verder progressie is steeds welkom. Ons toekomstbeeld blijft het verkrijgen van een geïntegreerd systeem (automatisering van boeking tot betaling).
Projecten •
Bouwdossiers Diverse sportvloeren dienen vernieuwd. De procedures zijn lopende voor: o Turnzaal Diest o Fitness Heverlee De sportvloer van de KHLeuven Sporthal wordt in samenwerking met Stad Leuven vernieuwd.
•
Bancontact Invoeren van betaling via bancontact om wanbetaling zo maximaal mogelijk tegen te gaan is nu algemeen aanvaard.
4.2
Cultuur
4.2.1
Cultuur subsidies
In 2011 werden drie activiteiten ondersteund, 2 comedy avonden en één improvisatie activiteit. De activiteiten werden georganiseerd door de studentenkringen van 2 departementen.
4.2.2
CJP-lidmaatschap
In 2011 werd aan studenten van de KHLeuven opnieuw het gratis CJP-lidmaatschap aangeboden. In totaal vroegen 1109 KHLeuvenstudenten een kaart aan. Dat is in verhouding een daling ten opzichte van 2010 (1298). Het contract met CJP werd aangepast op basis van een nieuw voorstel van CJP; de samenwerking werd daardoor heel wat beterkoop voor de Studentenservice.
4.2.3
Cultuurkaart KU Leuven
Sinds september 2010 kunnen de KHLeuvenstudenten bij inschrijving voor € 15 een Cultuurkaart KU Leuven aankopen waarmee ze in de Leuvense cultuurhuizen kortingen ontvangen en kunnen deelnemen aan wedstrijden. In 2011 kochten 329 studenten een cultuurkaart KU Leuven, wat een forse stijging betekent ten opzichte van 2010.
Jaarverslag KHLeuven 2011
156
4.2.4
Overleg Leuven
Sinds september 2010 is er onder impuls van de KU Leuven een “cultuurplatform” opgestart met alle Leuvense cultuurhuizen en de hoger onderwijsinstellingen. Studentenservice medewerker Bart Sahuc vertegenwoordigt in dit orgaan zowel de Studentenservice als de hogeschool. In de KHLeuven wordt tot nog toe geen personeelslid ingezet voor cultuur, hoewel het onderwijsontwikkelingsplan cultuur als een belangrijke doelstelling voor de komende jaren aangeduid wordt; dit is nog steeds niet ingevuld. Binnen de KU Leuven bestaat al jaren de cultuurcommissie waarin alle medewerkers die rond cultuur en kunst werken, samen overleggen. Sinds september 2010 zijn ook de KHLeuven en het Lemmensinstituut lid van deze vergadering.
4.2.5
De leeuw van Vlaanderen, een tribute
In april 2011 heeft de vzw Studentenservice een theatervoorstelling georganiseerd voor de studenten van DLO Diest. Jonas Van Thielen bracht zijn voorstelling “De Leeuw van Vlaanderen, een tribute” in het cultuurcentrum Diest voor 50 studenten van het departement.
5
Mobiliteit
Vzw Studentenservice KHLeuven onderzoekt de noden van studenten betreffende mobiliteit in samenwerking met de hogeschool en de andere instellingen Hoger Onderwijs in Leuven. Vzw Studentenservice implementeert vanaf 2007 de conclusies uit het afgerond’ onderzoek naar studentenmobiliteit’. De nieuwe initiatieven kaderen binnen het globaal mobiliteitsplan van de KHLeuven. Vzw Studentenservice KHLeuven steunt het gebruik van het openbaar vervoer en van de fiets.
Jaarverslag KHLeuven 2011
157
5.1
De gratis studentenbuspas
Het gebruik van de gratis studentenbuspas blijft zeer hoog liggen, al is het gebruik door KHLeuvenstudenten in 2011 met ongeveer 4000 ritten gedaald. Het totaal aantal ritjes van de Leuvense studenten daalde met iets meer dan 100.000 ritjes. 2007
2008
2009
2010
2011
Januari
24.214
18.818
37.663
43.207
35.499
Februari
36.725
43.802
49.626
58.082
50.646
Maart
48.672
43.474
64.041
75.492
70.914
April
28.398
47.549
38.258
41.164
36.249
Mei
37.022
38.037
42.021
48.842
58.234
Juni
26.606
28.770
32.375
32.366
32.929
Juli
9.959
9.685
10.207
9.652
10.028
Augustus
10.844
12.343
14.824
15.868
13.321
September
30.916
46.636
50.481
40.573
48.071
Oktober
51.985
55.690
74.046
71.668
79.945
November
47.107
54.751
55.700
59.010
63.966
December
34.572
45.732
52.526
64.817
57.169
387.020
445.287
521.768
560.741
556.971
De discussie De gratis studentenbuspas staat al langer ter discussie door heel wat argumenten en vragen bij het onbeperkt gratis rijden van studenten in de Leuvense regio. Binnen de Studentenservice is in de loop van 2011 meer en meer het gevoel ontstaan dat we te weinig doen voor de pendelstudenten van de KHLeuven. We hebben echter nog niet kunnen aantonen dat de buspas vooral door kotstudenten wordt gebruikt.
Jaarverslag KHLeuven 2011
158
Uit het onderzoek “Het huishoudbudget van de Leuvense Student”3 blijkt dat slechts 44% van de KHLeuvenstudenten de buspas gebruikt, waardoor dan wel zeer veel van de middelen voor mobiliteit naar een beperkt aantal studenten gaan. Busgebruik naar de les KU Leuven 8,75%
KHLeuven
Lemmens
Groep T
36,41%
17%
12,75%
waarvan BuzzyPazz
41%
50,50%
31%
70%
waarvan Studentenbuspas
43%
44%
69%
24%
aandeel bus
In 2011 ging de discussie over de gratis studentenbuspas met de KU Leuven, GroepT, Lemmensinstituut, De Lijn, de Stad Leuven voort, voorlopig zonder resultaat. Een belangrijk punt in de discussie is dat de instellingen de gratis buspas zien als een belangrijk middel in de rekrutering van nieuwe studenten. Een andere nuance is ook dat de studentenbuspas in de hogescholen met stuvo-middelen wordt betaald, bij de KU Leuven niet.
5.2
Velofiets
In 2011 werden 452 Velo fietsen gehuurd door KHLeuvenstudenten. Opvallend is wel dat er slechts 354 studenten een “gratis” fiets hebben. 100 studenten melden zich aan als KHLeuven student maar hadden nog geen studentenkaart, Velo vraagt dan om het volledige bedrag te betalen; als ze later met hun studentenkaart terug keren, dan krijgen ze de huurprijs terugbetaald. Ofwel vinden studenten het niet de moeite om terug naar Velo te gaan, of ze vergeten het. Het kan natuurlijk ook zijn dat er een groep is die geen student meer is, maar toch een gratis fiets hoopt te ontvangen.
5.3
KHLeuven op kleine voet4
In november – december 2011 is het onderzoek “KHLeuven op kleine voet” uitgevoerd. In dit onderzoek werd de ecologische voetafdruk van de KHLeuven onderzocht. Onder andere het papierverbruik, water en elektriciteitsverbruik, … Er werd ook gepeild naar de mobiliteit van zowel studenten als personeel. G&T
Personeel
Studenten
Totaal
kot ja
kot nee
Totaal
auto
64,70%
11,40%
14,80%
4,10%
11,10%
9,40%
trein
18,60%
40,40%
39,00%
9,30%
64,20%
50,90%
bus
6,00%
26,50%
25,10%
35,30%
17,50%
21,80%
brommer
1,00%
0,70%
0,80%
0,80%
0,60%
0,60%
Fiets
9,00%
19,10%
18,50%
45,20%
6,30%
15,80%
te voet
0,80%
1,90%
1,80%
5,40%
0,40%
1,60%
3
Melis N., Verbiest M., “Het huishoudbudget van de Leuvense student in 2010”, KU Leuven, december 2010. 4 Van Hoorick V., “KHLeuven op kleine voet, PWO project samenwerking KHLeuven en vzw ECOlife, december 2011.
Jaarverslag KHLeuven 2011
159
SSH
Personeel
Studenten
Totaal
kot ja
kot nee
Totaal
auto
80,50%
33,40%
38,10%
10,60%
46,90%
36,00%
trein
12,60%
24,50%
23,30%
7,80%
32,10%
24,80%
bus
0,00%
17,00%
15,30%
32,90%
10,40%
17,20%
brommer
0,00%
2,40%
2,20%
1,70%
0,00%
0,50%
fiets
6,30%
22,40%
20,80%
46,20%
10,60%
21,40%
te voet
0,60%
0,20%
0,30%
0,80%
0,00%
0,30%
ECHO
Personeel
Studenten
Totaal
kot ja
kot nee
Totaal
auto
81,20%
32,70%
35,00%
22,30%
37,00%
32,70%
trein
8,40%
32,50%
31,40%
0,70%
45,70%
32,60%
bus
1,90%
21,80%
20,90%
43,60%
12,80%
21,80%
brommer
1,70%
0,50%
0,50%
0,60%
0,40%
0,50%
fiets
6,60%
9,30%
9,20%
24,30%
3,10%
9,30%
te voet
0,20%
3,20%
3,10%
8,50%
1,00%
3,20%
DLOH
Personeel
Studenten
Totaal
kot ja
kot nee
Totaal
auto
60,80%
5,80%
10,20%
0,70%
7,20%
5,80%
trein
22,90%
61,20%
58,10%
7,70%
75,50%
61,20%
bus
4,00%
13,20%
12,50%
22,90%
10,70%
13,20%
brommer
0,70%
0,20%
0,20%
0,00%
0,20%
0,20%
fiets
10,70%
17,00%
16,50%
59,40%
5,60%
17,00%
te voet
0,90%
2,60%
2,40%
9,20%
0,80%
2,60%
DLOD
Personeel
Studenten
Totaal
auto
69,60%
38,10%
39,30%
trein
9,40%
27,60%
26,90%
bus
0,00%
28,30%
27,10%
brommer
0,00%
0,20%
0,20%
fiets
20,60%
5,00%
5,60%
te voet
0,50%
0,90%
0,80%
Opvallende cijfers: De ECHO en SSH studenten komen het vaakst met de auto naar de les. Op ECHO is een zeer ruime parking waar studenten voor € 50 per academiejaar kunnen parkeren. Op SSH kunnen studenten gratis parkeren. Een ander opvallend verschil is de dat het fietsgebruik het laagst ligt op ECHO. De bus wordt vooral door kotstudenten als vervoermiddel gebruikt. Een laatste bedenking: indien KHLeuven echt iets wil doen aan de ecologische voetafdruk op het vlak van mobiliteit, dan moet het studenten maar zeker ook het personeel proberen zo ver te krijgen dat zij de auto aan de kant laten staan. Duurdere parkings (afhankelijk van het loon of het beursstatuut), minder parking, hogere fietsvergoeding,…. zijn maar enkele ideeën.
Jaarverslag KHLeuven 2011
160
6
Sociale dienst
Vzw Studentenservice KHLeuven biedt universeel sociale dienstverlening (informatie en advies betreffende het studentenstatuut) aan. De selectieve dienstverlening (toelagen, leningen, voorschotten,…) wordt aangeboden aan de studenten van de decretaal vastgelegde doelgroepen. Vzw Studentenservice KHLeuven continueert en verbetert de samenwerking met de sociale dienst van de KU Leuven (raamovereenkomst). Vzw Studentenservice KHLeuven biedt als universele voorziening de jobdienst aan die toegankelijk is voor alle studenten van de KHLeuven. Vzw Studentenservice KHLeuven biedt ook een selectieve voorziening aan door middel van de jobprioriteit voor studenten uit de decretaal vastgelegde selectieve doelgroepen. Vzw Studentenservice biedt informatie en advies aan als universele voorziening. Selectieve voorzieningen worden uitsluitend voorzien voor de buitenlandse studenten die decretaal als selectieve doelgroep bepaald worden (toelagen/leningen).
6.1
Inleiding
De zorg om de studenten goed te informeren en te adviseren over hun sociaal statuut, én om hen financieel te steunen, ligt vervat in het decretale werkveld ‘sociale dienstverlening met inbegrip van studiefinanciering’ en juridische advisering. Via universele dienstverlening én via selectieve – individuele – financiële tussenkomsten wordt een bijdrage geleverd aan het gelijke kansenbeleid. De financiële tussenkomsten kunnen gericht worden op welbepaalde doelgroepen die beantwoorden aan voorop gestelde criteria, én/of op individuele interventies, waarover discretionair geoordeeld wordt. Onderstaand bestedingsprofiel omvat onder ‘RO soc + job dienst’ de bijdrage binnen de raamovereenkomst met de KU Leuven voor het geheel van de dienstverlening door de Sociale dienst, de Juridische adviesdienst voor studenten én de Jobdienst (let wel: de grafiek geeft een overzicht van de kostenpercentages, niet van de toegestane leningen en voorschotten op de studietoelagen – zie daarvoor de balans).
Sociale / juridische / Jobdienstverlening - JR 2011 ind. studiefinancieri ng; 27%
advisering; 073%
Jaarverslag KHLeuven 2011
161
6.2
Consultaties bij de Sociale dienst
6.2.1
Aantal consultaties
In het AJ 2010-2011 waren er 1306 consultaties door studenten van de KHLeuven bij de Sociale dienst. Dit bedraagt 13.80% van het totaal aantal consultaties op de Sociale Dienst (9463). zie de volgende grafiek:
Totaal aantal consultaties 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Het aantal consultaties is gestegen ten opzichte van vorig jaar. Dit is vooral te wijten aan een verbeterde registratie van de consultaties die via mail gebeurden. Deze consultaties werden voorheen niet zo goed geregistreerd.
6.2.2
Aanmelding
Meestal nam de student zelf contact op met de Sociale dienst: dit gebeurde in 940 gevallen. In 295 gevallen gebeurde de consultatie door de ouder(s) van een student, in 18 gevallen door een relatie, in 24 gevallen door een dienst van de KHLeuven of door de vzw. Studentenservice KHLeuven en in 29 gevallen door een andere dienst.
Astitel
Wie nam contact op met de sociale dienst? 090% 080% 070% 060% 050% 040% 030% 020% 010% 000% Student
Ouders
Relatie
KHL-dienst
Andere dienst
Niet gereg.
2006-2007
068%
026%
001%
005%
000%
000%
2007-2008
070%
026%
001%
004%
000%
000%
2008-2009
077%
019%
001%
003%
001%
000%
2009-2010
067%
028%
002%
002%
001%
000%
2010-2011
072%
023%
001%
002%
002%
000%
Jaarverslag KHLeuven 2011
162
6.2.3
Wijze van consultatie
In 634 gevallen ging het om een persoonlijk contact met de dienst. 232 consultaties gebeurden telefonisch en in 431 gevallen was er een contact per mail. Per brief of fax werd de dienst 3 keer geraadpleegd. In 6 gevallen werd hierover niets geregistreerd.
6.2.4
Inhoud van de vragen
De meeste vragen (32%) naar informatie over de studiefinancieringsmogelijkheden in het algemeen en over het stelsel van studietoelagen van de Vlaamse Gemeenschap (de studiebeurzen). 24.62% vraagt informatie over het studiegeld en 28,41% vraagt financiële hulp. 0.94% stelt vragen over het statuut van de student en de overige vragen hadden betrekking op zeer uiteenlopende thema’s: OCMW, huisvesting, studentenbudget, conflicten thuis, psychosociale problemen, kinderbijslag, werkloosheid…
Inhoud van de vragen 0,45 0,4 0,35 0,3
2006-2007
0,25
2007-2008
0,2
2008-2009
0,15
2009-2010
0,1
2010-2011
0,05 0 Info.
6.2.5
Studiegeld
Fin.
Soc. Stat.
Andere
Attesten verminderd studiegeld
Voor 311 KHLeuvenstudenten werd een dossier studiegeld aangelegd, en een attest voor de onderwijsinstelling opgemaakt (ter vergelijking: in het AJ 2005-2006 668, in het AJ 2006-2007 619, in het AJ 2007-2008 608, in het AJ 2008-2009 583; in het AJ 2009-2010 391). De daling ten opzichte van vorig academiejaar is te verklaren door het feit dat de KHLeuven vanaf 2009-2010 is gestart met een nieuwe procedure voor de vaststelling van het door nieuwe studenten te betalen studiegeld: voortaan mogen zij initieel het beurstarief betalen als ze ofwel een attest van de Sociale dienst kunnen voorleggen waaruit blijkt ze in aanmerking komen voor het beurstarief ofwel kunnen aantonen dat ze het jaar voordien, in het secundair onderwijs of in een andere hoger onderwijsinstelling, een school- of studietoelage hebben ontvangen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
163
6.3
Individuele studiefinanciering
6.3.1
Sociale insteek
Voor een goed begrip van onderstaande tekst is het van belang aan te geven dat de individuele studiefinanciering binnen de basisfilosofie van vzw Studentenservice KHLeuven moet gezien worden, wat meebrengt dat ook bij de opvolging van de dossiers een ‘sociale’ opstelling gehanteerd wordt.
6.3.2
Soorten contracten
Er zijn 4 mogelijke tussenkomsten: een toelage, een gewone lening, een lening korte termijn en een voorschot op de Studietoelage Vlaamse Gemeenschap. Voor elk wordt een geëigend contract opgemaakt. Leningen lange termijn moeten terugbetaald worden (zij het in schijven) vanaf 2 jaar na het afstuderen of stopzetten van de studie waarvoor de lening is aangegaan. Bij deze leningen wordt een administratiekost van 7 % op het volledig ontleend bedrag aangerekend, die in principe samen met de eerste schijf dient terugbetaald te worden. Leningen korte termijn en voorschotten dienen terugbetaald te worden binnen het academiejaar.
6.4
Tussenkomsten
Het Comité Studiefinanciering kende 91 tussenkomsten toe voor een totaal bedrag van € 77.759,44. Sommige studenten kregen meer dan één tussenkomst (bijvoorbeeld een toelage én een lening): 104 toelagen (101 studenten) voor een totaal bedrag van € 55.835,14 19 leningen (18 studenten) voor een totaal bedrag van € 20.314,30 3 lening korte termijn (3 studenten) voor een bedrag van € 1.610 Daarnaast werden aan 95 studenten 112 voorschotten toegekend op de studietoelage van de Vlaamse Gemeenschap. In totaal ging het om een bedrag van € 96.852,06. In 61 gevallen ging het om een bedrag van € 1.000. 14 studenten kregen meerdere voorschotten omdat de uitbetaling van hun studietoelage zo lang op zich liet wachten.
6.5
Deelname informatiedagen
Net zoals de vorige jaren namen de adviseurs van de Sociale dienst deel aan de infodagen voor toekomstige studenten van de KHLeuven, waarbij ze vragen beantwoordden over het financieren van de studies en de huisvestingsmogelijkheden. Er werd tevens een infosessie gegeven voor laatstejaarsstudenten over het sociaal statuut bij verder studeren en de mogelijkheden om te studeren als werkstudent, op infomomenten georganiseerd door G&T en DLO Heverlee.
6.6
Bemiddelingen bij afdeling Studietoelagen
Voor 39 studenten van de KHLeuven werd bemiddeld bij de afdeling Studietoelagen van de Vlaamse Gemeenschap.
6.7
Individuele studiefinanciering: evolutie
Jaarverslag KHLeuven 2011
164
Individuele studiefinanciering TOELAGEN Aantal contracten 120 100 80 60 40 20 0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering TOELAGEN Evolutie totaal bedrag 60000,0 50000,0 40000,0 30000,0 20000,0 10000,0 ,0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering TOELAGEN Evolutie gemiddeld bedrag/student 800 600 400 200 0 2006-2007
Jaarverslag KHLeuven 2011
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
165
Individuele studiefinanciering LENINGEN Aantal contracten 20 15 10 5 0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering LENINGEN Evolutie totaal bedrag 25000,0 20000,0 15000,0 10000,0 5000,0 ,0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering LENINGEN Evolutie gemiddeld bedrag / student 1200 1000 800 600 400 200 0 2006-2007
Jaarverslag KHLeuven 2011
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
166
Individuele studiefinanciering KT LENINGEN Aantal contracten 6 5 4 3 2 1 0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering KT LENINGEN Evolutie totaal bedrag 4000,0 3000,0 2000,0 1000,0 ,0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering KT LENINGEN Evolutie gemiddeld bedrag / student 800 600 400 200 0 2006-2007
Jaarverslag KHLeuven 2011
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
167
Individuele studiefinanciering VOORSCHOTTEN Evolutie aantal contracten 140 120 100 80 60 40 20 0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering VOORSCHOTTEN Evolutie totaal bedrag 120000,0 100000,0 80000,0 60000,0 40000,0 20000,0 ,0 2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
Individuele studiefinanciering VOORSCHOTTEN Evolutie gemiddeld bedrag / student 1200,0 1000,0 800,0 600,0 400,0 200,0 ,0 2006-2007
Jaarverslag KHLeuven 2011
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
168
6.8
Algemene Bekommernis
Er blijft binnen de Studentenservice een grote bezorgdheid bestaan omtrent de bekendheid van het ondersteuningsaanbod van de individuele studiefinanciering bij de studenten. De studentendiensten en verschillende lectoren merken elk jaar dat er verschillende studenten die moeite hebben om hun studies te betalen niets afweten van het bestaan van de Sociale Dienst. Ook dit jaar werden er acties opgezet om de bekendheid van deze dienstverlening bij studenten én lectoren te verhogen cf. communicatie. Meer en meer komt ook naar voren dat de sociale dienst louter een financiele beoordeling dient te maken omtrent de vermogendheid van de student of zijn/haar ouders. Bijvoorbeeld bij de ranking voor erasmusbeurzen dient de sociale dienst enkel en alleen maar een onderzoek te doen naar de vermogendheid. Hetzelfde soort onderzoek moet ook gebeuren wanneer een student meer als 12 sessies psychotherapie wil volgen. Dit kan enkel en alleen wanneer de student beweerd financieel onvermogend te zijn of wanneer de ouders het niet mogen weten. Dit soort onderzoek dat louter een financiële beoordeling vraagt van de sociale dienst komt dan ook vaker dan vroeger voor.
6.9
Juridische adviesdienst voor studenten
Deze dienst is een gespecialiseerde tweedelijnsdienst waar studenten terecht kunnen, hetzij na afspraak, hetzij na doorverwijzing door de sociale dienst, de huisvestingsdienst of de jobdienst (de ‘eerstelijnsdiensten’).
6.9.1
Consultaties
In het academiejaar 2010-2011 registreerde de Juridische adviesdienst 110 consultaties mbt studenten van de KHLeuven. Dit is een lichte stijging in vergelijking met vorig jaar (91 consultaties). In 65 gevallen ging de vraag uit van de student zelf; in 14 gevallen consulteerden de ouders de dienst. In 16 gevallen ging het om een raadpleging door de Studentenservice of een studentendienst van de KHLeuven; 14 gevallen ging het om een raadpleging door een andere dienst binnen studentenvoorzieningen (eerstelijnsdiensten). 1 keer werd de vraag gesteld door een relatie van een student. 71 consultaties hadden betrekking op vrouwelijke studenten, 23 op mannelijke studenten. In 16 gevallen werd het geslacht niet geregistreerd. De grote meerderheid van de consultaties had betrekking op een Belgische student (91). Er was 1 registratie van een consultaties mbt. niet-Europeaan. In 16 gevallen werd de nationaliteit niet geregistreerd. Bij de consultaties werden er 119 vragen gesteld. De vragen hadden betrekking op ondermeer het sociaal statuut van de student (23), het studiegeld en de inschrijving (15), studiefinanciering (13), studeren als uitkeringsgerechtigde werkloze (8), studeren als werknemer (8), , onderwijs- en examenrecht (6), studeren met leefloon (3), verblijf in het buitenland (6), sociale voorzieningen (6).
6.9.2
Overleg met KHLeuven
Vanaf academiejaar 2008-2009 is gestart met een overleg tussen de juridische adviseur studenten enerzijds en de studentendiensten en de studentenadministratie van de KHLeuven anderzijds. Dit overleg vindt tweemaal plaats per academiejaar en wil de informatie-uitwisseling op het vlak van het sociaaljuridische statuut van de student en van het beleid betreffende inschrijvingen en studiegeld bevorderen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
169
6.10
Uitwerken van nieuwe criteria Studiefinanciering
In maart 2010 nam de Studentenservice deel aan de beleidsdag van de Sociale Dienst van de KU Leuven. Naar aanleiding van deze beleidsdag werd beslist om de huidige criteria studiefinanciering van de Sociale Dienst op te lijsten en onder de loep te nemen. In oktober 2010 richtte de Sociale Dienst een werkgroep op met als doel het herbekijken van de criteria en een draaiboek voor studiefinanciering op te stellen. Een medewerker van de Studentenservice is lid van deze werkgroep. Naar aanleiding van de resultaten hiervan zal ook de Studentenservice in 2012 de criteria voor studiefinanciering aan de KHLeuven herbekijken. Er wordt hierbij gewerkt aan verschillende stappen om zo te bepalen wie er recht heeft op een extra tussenkomst alsook hoe groot deze is. Dit probeert men te bepalen door de volgende stappen te bekijken en uit te werken tot een nieuw systeem: Nationaliteitsvoorwaarde Studievoorwaarde Bepalen leefeenheid student Bepalen factoren leefeenheid Bepalen maandinkomen van de leefeenheid Bepalen gewogen maandinkomen Grens vermogend en onvermogend Gewogen maandinkomen vergelijken met de grens Tussenkomst bepalen
6.11
Terugbetaling studiegelden
Na advies van de Studentenservice werd binnen KHLeuven beslist om dezelfde logica te hanteren bij het terugvragen én terugbetalen van studiegelden. Een attest van de Sociale dienst of de Dienst Studietoelagen is voldoende.
6.12
Erasmusbeurzen
In opdracht van de dienst internationalisering verzorgde de Studentenservice KHLeuven in samenwerking met de Sociale Dienst KU Leuven de ranking procedure voor Erasmusstudenten. Deze ranking moest gebeuren omdat de KHLeuven niet over voldoende Erasmusbeurzen beschikte en er meer studenten een aanvraag hadden ingediend dan dat er beurzen beschikbaar waren. De studenten werden geranked op basis van hun socio-economische situatie.studenten met een Vlaamse studiebeurs kregen daarbij sowieso een Erasmusbeurs en moesten dan ook niet deelnemen aan de rankingprocedure. De overige Erasmusbeurzen werden verdeeld op basis van de gegevens die vermeld stonden op het rankingformulier. Wanneer de Erasmusbeurzen verdeeld waren onder de Vlaamse beursstudenten en onder diegenen die deelnamen aan de ranking werden de overige beschikbare beurzen verdeeld onder de overblijvende Erasmusstudenten op basis van een loting.
6.12.1
Resultaten ranking
6.12.1.1 Erasmus Study 145 kandidaat Erasmusstudenten 80 Erasmusbeurzen toegekend door Epos (Nationaal Agentschap) Van de 145 kanidaten waren er 29 kandidaten die beschikten over een Vlaamse studiebeurs en die sowieso recht hadden op een Erasmusbeurs. Hierdoor zijn er nog 51 beurzen te verdelen over andere kandidaten.
Jaarverslag KHLeuven 2011
170
Via de rankingprocedure hadden van de 145 kandidaat Erasmusstudenten 76 kandidaten (uitgezonderd beursstudenten) besloten deel te nemen aan de rankingprocedure. 51 kandidaten van de 76 hadden hierbij dus nog recht op een Erasmusbeurs Uiteindelijk hebben alle kandidaten toch nog een Erasmusbeurs ontvangen van EPOS. Dit doordat de overgebleven Eramusbeurzen van andere onderwijsinstellingen toch nog zijn verdeeld.
6.12.1.1.1 Erasmus Placement 58 kandidaat Erasmus stage studenten 35 Erasmusbeurzen toegekend door Epos (Nationaal Agentschap) Van de 58 kandidaten waren er 10 kandidaten die beschikten over een Vlaamse Studiebeurs en die sowieso recht hadden op een Erasmusbeurs. Hierdoor zijn er nog 25 beurzen te verdelen. Via de rankingprocedure hadden van de 58 kandidaat Erasmus stage studenten 19 kandidaten (uitgezonderd beursstudenten) besloten deel te nemen aan de rankingprocedure. 25 kandidaten van de 58 hadden hierbij dus nog recht op een Erasmusbeurs. Uiteindelijk hebben alle kandidaten toch nog een Erasmusbeurs ontvangen van EPOS. Dit doordat de overgebleven Eramusbeurzen van andere onderwijsinstellingen toch nog zijn verdeeld. De Studentenservice zal zo lang dat er een mogelijk tekort is aan Erasmusbeurzen deze rankingprocedure blijven faciliteren. Ondanks de administratieve last die dit met zich meebrengt, blijft de Studentenservice van mening dat een ranking op basis van socio- economische situatie de enige rechtvaardige manier is waarop men kan bepalen wie al dan niet een beurs krijgt.
7
Jobdienst
Elke student die gebruik wenst te maken van de Databank Studentenjobs, dient zich in te schrijven op de Jobdienst. Deze inschrijving is gekoppeld aan het hoofdstatuut van de betrokkene in een academiejaar en dient dus jaarlijks hernieuwd te worden. In 2010-11 schreven 921 hogeschoolstudenten zich in op de Jobdienst. In vergelijking met 200910 is dit een stijging van 17,47 %. Ter vergelijking: in 2010-11 werden er 8 305 KU Leuven-studenten (+ 0,72%) ingeschreven. Tabel 1:
Aantal inschrijvingen 2009-10
2010-11
M
V
Totaal
M
Economisch Hoger Onderwijs
43
67
110
G&T
72
92
164
Lerarenopleiding Diest
2
12
Lerarenopleiding Heverlee
27
Sociale School Heverlee
33 177
Katholieke Hogeschool Leuven
versc hil
V
Totaal
in %
52
84
136
23,64
97
100
197
20,12
14
3
9
12
-14,29
72
99
32
75
107
8,08
86
119
33
91
124
4,20
329
506
217
359
576
13,83
De KHLeuven studenten blijft de grootste groep, hier noteren we een stijging van 13,83%. 54 % van de jobzoekende studenten zijn vrouwelijk, 46 % mannelijk.
Jaarverslag KHLeuven 2011
171
7.1
De internationale student
De totale groep internationale studenten (68) steeg met 21%. 7 % van de ingeschreven hogeschoolstudenten is een internationale student. De groep uit de KHLeuven is meer dan verdubbeld waardoor het aantal internationale studenten van de KHLeuven en Groep T bijna even groot is. Tabel 3: Internationale studenten per hogeschool 2009-10
2010-11
Katholieke Hogeschool Leuven
13
29
Groep T Hogeschool Leuven
35
33
8
6
56
68
Lemmensinstituut Totaal
7.2
De prioriteitstudent
In samenwerking met de Sociale dienst bouwde de Jobdienst een prioritaire werking uit voor studenten waarvoor studentenarbeid een noodzaak is om de studies te kunnen aanvatten of verderzetten. Deze ‘sociale prioriteit’ is deel van het bijkomende studiefinancieringsaanbod in beheer van de Sociale dienst. Studenten die deze tussenkomst krijgen worden uitgenodigd voor een intakegesprek waarbij gekeken wordt naar de tewerkstellingsmogelijkheden en wensen van de betrokken student. Deze groep ontvangt gerichte mailings en krijgt regelmatig een dag voorsprong om te solliciteren voor het jobaanbod publiek wordt gemaakt. Enkel KHLeuven doet beroep op de Sociale Dienst voor het beheer van haar eigen budget bijkomende studiefinanciering. Aan 5 studenten van de KHLeuven werd jobprioriteit toegekend, waarvan 4 studenten werden doorgestuurd door de collega’s van de Sociale dienst. 1 student kreeg jobbegeleiding vanuit de Jobdienst omwille van haar functiebeperking. Zij vond werk dankzij de mailings naar deze doelgroepstudenten. Van de 4 overige studenten kwam er slechts één op intakegesprek. Deze student vond een job via de online Jobdatabank met studentenjobs.
7.3
De hogeschoolstudent aan het werk binnen de KU Leuven
De KU Leuven bood 1255 individuele studenten één of meerdere studentenjobs aan. Deze jobs staan zonder beperking ook open voor de hogeschoolstudenten uit de raamakkoorden. Een student ingeschreven in de Databank Studentenjobs (zie infra) kan het beschikbare aanbod zo dikwijls raadplegen als hij wenst. Is het persoonlijke profiel van de student ingevuld, dan kunnen ook de KU Leuvendiensten via eigen matchings in contact komen met een geschikte (hogeschool) kandidaat. In 2010-11 werden er 9.304 werkuren gepresteerd door 85 hogeschoolstudenten (+8 %). 20 van hen waren internationale studenten. Zij verdienden samen € 99.007. Tabel 5:
Jobstudent aan de KU Leuven 2009-10
2010-11 V 3
Totaal
12
M 6
19
17
10
27
1
1
0
1
1
4
8
12
5
7
12
2
10
12
2
10
12
25
31
56
30
31
61
Economisch Hoger Onderwijs
M 7
V 5
Totaal
G&T
12
7
Lerarenopleiding Diest
0
Lerarenopleiding Heverlee Sociale School Heverlee Katholieke Hogeschool Leuven
Jaarverslag KHLeuven 2011
9
172
Hogeschoolstudenten presteerden 5 % van de totale jobstudentenarbeid aan de KU Leuven. De KHLeuven-studenten presteerden ruim 69 % van de arbeidsuren gepresteerd door hogeschoolstudenten De Groep T studenten presteerden 30 % van het werk. De studenten van het Lemmensinstituut verzetten ruim 1 % van de arbeid.
8
Psychotherapie
Vzw Studentenservice KHLeuven realiseert universeel een bereikbaar aanbod aan psychotherapeutische ondersteuning. Selectief wordt een plan uitgewerkt voor de studenten uit de decretaal bepaalde doelgroepen.
Psychotherapie - JR 2011
GiBS; 033%
CPR; 057%
CGG; 005% andere; 006%
8.1
Inleiding
Opvang en begeleiding van studenten zijn voor de KHLeuven traditioneel gezien belangrijke speerpunten en hieraan wordt dan ook veel aandacht besteed. Er is daarom ook een aanbod waarbij men aandacht heeft voor bereikbaarheid, betaalbaarheid, deskundigheid en adequate hulpverlening.
8.2
Werkwijze
De studentendiensten binnen de KHLeuven zijn van een wezenlijk belang binnen de departementen van de KHLeuven. Vaak zijn zij het aanspreekpunt voor studenten die zelfstandig en/of op advies van andere personeelsleden die betrokken zijn bij de begeleiding van de studenten in het departement - hulp zoeken voor een probleem op persoonlijk vlak. Er wordt door de studentendiensten altijd in een vorm van overleg gesproken over de hulpvraag van de student. Hierbij kan de studentendienst ook extracurriculaire begeleiding aanbieden. Daarnaast tracht de studentendienst ook een inschatting te maken over de precieze hulpvraag / behoefte en wat de verwachtingen van de student hierover zijn. Vanaf dat moment kan de student doorgestuurd worden naar GIBS, CPR als het om een student gaat die in Leuven/Heverlee studeert. Indien men in Diest studeert kan de student naar CGG De Bleek. De studenten kunnen bij deze externe centra hulp en ondersteuning verkrijgen aan gesubsidieerde prijzen. Met de centra wordt er gewerkt op basis van een dialoog met de studentenvoorzieningen en met de studentendiensten. Hierbij wordt er rekening gehouden met de eigenheid van de opleidingsprogramma’s alsook met de zeer
Jaarverslag KHLeuven 2011
173
belangrijke praktijkcomponent. Zowel de opleidingsprogramma’s en de praktijkcomponent generen bijzondere noden voor sommige studenten. De keuze voor bovenstaande centra wordt nog meer versterkt omwille van de garantie op flexibiliteit en snelheid bij de planning van de begeleidingssessies. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de tijdschema’s van de studenten zelf. De financiële bijdrage vanuit de sociale toelage is aanzienlijk maar wordt nog steeds als effectief beoordeeld. De persoonlijke bijdrage voor een student bedraagt €12 per sessie; de rest van de kostprijs is ten laste van de Studentenservice. Wanneer een student moeilijkheden ondervindt met deze persoonlijke bijdragen kan er een aanvraag tot individuele financiële hulp worden ingediend bij de Sociale Dienst.
8.3
Registratiegegevens
Het registratiemateriaal betreft zes volledige academiejaren van 2005-2006 tot en met 2010-2011. Dit materiaal handelt enkel over de studenten in Leuven en Heverlee bij de twee grootste centra (GIBS en CPR). De registratiegegevens van de studenten van Diest en van de enkele (gespecialiseerde) therapeuten werden niet meegenomen in het overzicht omdat deze slechts uiterst miniem zijn.
8.3.1
Aantal Studenten
Er wordt een lichte stijging vastgesteld van het aantal studenten in vergelijking met voorbije academiejaren. Wat betreft de departementen zien we een lichte daling van het aantal studenten; enkel bij SSH stellen we bijna een verdubbeling van het aantal studenten vast. Vanaf het academiejaar 2008-2009 is er duidelijke een stijgende trend te zien van het aantal studenten dat psychotherapie volgt.
Studenten in psychotherapeutische hulpverlening Evolutie 2006-2011 200 150 100 50 0 2006-2007
Jaarverslag KHLeuven 2011
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
174
Aantal studenten per departement Evolutie 2006-2011 70 Aantal Studenten
60 50 40 30 20 10 0
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
DLO
39
43
32
48
44
ECHO
17
13
17
17
15
G&T
35
30
30
63
59
SSH
43
48
35
32
57
Totaal aantal studenten Evolutie 2006-2011 Aantal studenten
200 150 100 50 0
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
134
134
114
160
175
Totaal
Jaarverslag KHLeuven 2011
175
8.3.2
Aantal sessies
Zowel bij DLO als bij SSH zien we een stijging van het aantal sessies dat wordt gevolgd. Bij G&T en ECHO merken we een daling op van het aantal gevolgde sessies.
Sessies Psychotherapeutische hulpverlening Departement Evolutie 2006-2011 600 Aantal Sessies
500 400 300 200 100 0
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
DLO
346
354
200
327
391
ECHO
169
100
146
181
157
G&T
181
288
248
450
444
SSH
467
514
342
326
506
Aantal Sessies
Totaal aantal sessies Psychotherapeutische hulpverlening Evolutie 2006-2011 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
1163
1256
936
1284
1498
Totaal
Bij CPR zien we een stijging van het aantal sessies en zet de stijgende trend sinds het academiejaar 2008-2009 zich verder. Bij GIBS zien we eveneens een stijging maar deze is niet zo groot als bij CPR. Ook hier is dezelfde trend vast te stellen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
176
Sessie psychotherapeutische hulpverlening - Centrum Evolutie 2006-2011 1200
Astitel
1000 800 600 400 200 0
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
CPR
992
854
593
727
923
GIBS
162
402
332
556
575
9
0
11
1
0
Andere
Aantal sessies
Totaal aantal sessies psychotherapeutische hulpverlening - CentrumEvolutie 2006-2011 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Totaal
8.3.3
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
1163
1256
936
1284
1498
Gemiddeld aantal sessies
We merken op dat zowel bij DLO als bij G&T het gemiddeld aantal sessies per student licht gestegen is en in ECHO en SSH is het gemiddelde aantal sessies licht gedaald. In vergelijking met vorig jaar merken we in het totaal beeld opnieuw een stijging van het totaal aantal gemiddelde sessies/ student op.
Jaarverslag KHLeuven 2011
177
Gemiddeld aantal sessies/student Aantal Sessies
15 10 5 0
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
DLO
8,8
8,2
6,2
6,8
8,9
ECHO
9,9
7,6
8,5
10,8
10,5
G&T
5,1
9,6
8,2
7,1
7,5
SSH
10,6
10,7
9,7
10,2
8,9
Gemiddeld aantal sessies / student 9,5
Aantal Sessies
9 8,5 8 7,5 7 Totaal
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
8,6
9,3
8,2
8
8,6
Bij het bekijken van het gemiddeld aantal sessies bekeken per centrum kunnen we vaststellen dat het gemiddeld aantal sessies voor CPR licht daalt en voor GIBS licht stijgt.
Jaarverslag KHLeuven 2011
178
Gemiddeld aantal sessies bij de centra
Aantal Sessies
15
10
5
0
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
CPR
12,7
12,3
11,1
10,5
9,8
GIBS
2,9
6,1
5,6
6,2
7,1
De grootste groep studenten doorloopt zoals de voorbije jaren 1-10 sessies. We zien voor het eerst weer een stijging naar de middencategorie 11-25 sessies en kunnen een daling vaststellen bij meer dan 25 sessies.
Percentage studenten volgens aantal sessie Percentage studenten
100 80 60 40 20 0
8.3.4
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
2010-2011
1-10
76,9
73,1
77,1
76,9
72
11-25
11,1
19,4
19,2
16,9
24
>25
11,9
7,3
3,5
6,3
4
Spreiding over het academiejaar
Er wordt naar gestreefd om een garantie te bieden naar studenten toe dat zij op piekmomenten zeker terecht kunnen bij beide centra. De centra hebben zich ertoe geëngageerd dat ook in deze piekperiodes de garantie geldt dat elke student die zich aanmeldt binnen één week een eerste sessies krijgt aangeboden. Uit onderstaande grafiek blijkt opnieuw dat het ritme van de academiejaren ook in het aantal therapiesessies zichtbaar is, maar ook wordt opnieuw bevestigd dat er quasi geen echt kalme perioden zijn. Enkel in de maanden november en december zien we een stijging in het academiejaar 2010-2011.
Jaarverslag KHLeuven 2011
179
Spreiding over het academiejaar 200 150 100 50 0
2006-2007 2007-2008 2008-2009 sep
8.4
okt
nov
dec
jan
feb
maa
apr
mei
jun
jul
aug
2009-2010
Begrenzing van het aantal sessies per student
Al enkele jaren is er wat discussie over de psychotherapeutische hulp omdat deze zeer ruim is. Iedere student kan zonder enige beperking een aanzienlijke financiele tussenkomst voor therapiesessies krijgen bij de centra waarmeer wordt samengewerkt. De Studentenservice stelde zich de vraag of het aanbod zo breed kon blijven gelden. Is dit een oordeelkundige inzet van middelen en gaan de middelen naar de studenten die er het meeste nood aan hebben? De volgende uitgangspunten werden voor de discussie geformuleerd: - vlotte toegang tot psychotherapeutische hulp moet voorzien blijven voor àlle KHLeuvenstudenten, als een universele voorziening; - een blijvende inspanning om deze universele voorziening in voldoende mate te financieren, opdat de kostprijs geen (te grote) hindernis vormt; - bijkomende financiële steun (nl. bijdragen aan het door de student zelf te betalen remgeld) op basis van individuele dossiers behouden; - uitbreiding van het universele basisaanbod op een selectieve manier voor die studenten die daar nood aan hebben. De Studentenservice besliste om met ingang van het academiejaar 2011-2012 een begrenzing toe te passen volgens onderstaande principes: • Beperking tot 12 sessies: • Indien de student en/of de ouders over voldoende financiële middelen beschikken komt de Studentenservice niet meer tussen vanaf de 13de sessie. • Indien de student financiële moeilijkheden ondervindt of geen beroep kan doen op de ouders is er een mogelijkheid om een tussenkomst te verkrijgen via de Studentenservice. • Adequate administratie is nodig zowel bij de Studentenservice als bij de therapeuten om de 12 sessie grens goed te bewaken en correct toe te passen. -
Indien meer dan 12 sessies: De student dient in dit geval vanaf de 10de sessie een mededeling te krijgen van de therapeut dat hij/zij 13 of meer sessies nodig zal hebben. De therapeut adviseert de student om naar de studentendienst te gaan. De studentendiensten kunnen de student dan adviseren en/of helpen om een sociaal onderzoek te laten gebeuren bij de sociale dienst van de KU Leuven. Ook wanneer er absolute discretie naar de ouders nodig is, dient hetzelfde te gebeuren. Men kan dan bijvoorbeeld de gevraagde informatie over de ouders blanco laten. De studentendienst werkt hier vooral drempelverlagend. Indien de student laat weten aan de therapeut dat hij/zij liever niet wenst dat de studentendienst hiervan op de hoogte is, dan kan de therapeut meedelen dat de student rechtstreeks naar de sociale dienst van de KU Leuven kan gaan of dat er even contact kan opgenomen worden met Studentenservice indien er vragen zijn.
Jaarverslag KHLeuven 2011
180
-
9
Wie betaalt wat? De studenten betalen een remgeld van 12 € tot en met de 12° sessie; voor studenten die dat niet kunnen financieren kan een sociaal onderzoek gevraagd worden en kan het comité studiefinanciering beslissen een verlaging toe te kennen van het remgeld. Een financiële tussenkomst kan eveneens gevraagd worden wanneer de ouders niets mogen weten over eventuele psychotherapie. De Studentenservice betaalt de rest van de prijs per sessie.
Steun aan studentenorganisaties
Vzw Studentenservice KHLeuven ontwikkelt een samenwerking met OKeR (Overkoepelende KringRaad KHLeuven), met OSR (Overkoepelende StudentenRaad KHLeuven) en met LOKO (Leuvense Overkoepelende Kring Organisatie KU Leuven). Vzw Studentenservice neemt initiatieven ter ondersteuning en bevordering van het paritair medebeheer in de stuvo-bestuursorganen.
Steun aan studentenorganisaties JR 2011 studentencoach ; 025%
LOKO; 075%
9.1
Inleiding
De Studentenservice neemt de halve loonkost op van de studentencoach om uit te drukken hoezeer de studentenparticipatie centraal staat; de solidariteit met de KHLeuven voor dit thema wordt trouwens expliciet vermeld in de missie. Anderzijds gaat een aanzienlijke bijdrage binnen de raamovereenkomst met de KU Leuven de participatie in de studentenkoepel LOKO.
9.2
Studentencoach
Op het vlak van studentenorganisaties kan aan de KHLeuven een onderscheid gemaakt worden tussen studentenkringen en studentenraden. De studentenkringen houden zich voornamelijk bezig met het organiseren van activiteiten met een culturele, sportieve of studentikoze invalshoek. De studentenraden richten zich op het verdedigen van de belangen van de studenten inzake onderwijs en sociale zaken. Beide studentenorganisaties zijn georganiseerd binnen een overkoepelende structuur: de Overkoepelende StudentenRaad (OSR) en de Overkoepelende KringRaad (OKeR). OKeR overkoepelt alle studentenkringen van de KHLeuven. OSR overkoepelt de Departementale StudentenRaden (DSR) van KHLeuven.
Jaarverslag KHLeuven 2011
181
De werking van OSR situeert zich op het niveau van de hogeschool. Democratisch verkozen studentenvertegenwoordigers geven advies over sociale zaken en onderwijsaangelegenheden die de studenten rechtstreeks aanbelangen. Dit betreft onder meer het onderwijs- en examenreglement in de Academische Raad of de evaluatie van het onderwijzend personeel in het kader van de decretaal voorziene kwaliteitsbewaking. De financiële, materiële en personele ondersteuning van de studentenparticipatie wordt in KHLeuven consequent uitgevoerd. Hiertoe stelt zij een autonoom budget ter beschikking van OSR, biedt zij materiële ondersteuning én heeft zij een 'studentencoach' aangeworven. Door deels de loonkost van de studentencoach op te nemen wenst vzw Studentenservice KHLeuven uit te drukken dat in solidariteit met de hogeschool de studentenparticipatie effectief ondersteund wordt. De studentencoach wordt vanuit KHLeuven halftijds gedetacheerd naar vzw Studentenservice KHLeuven. De algemene doelstelling is bij te dragen aan de opbouw en ontwikkeling van de studentenparticipatie binnen de stuvo. Hiertoe werkt de studentencoach nauw samen met de coördinator en de medewerkers van vzw Studentenservice KHLeuven en fungeert als een brug tussen de stuvo en de studentenorganisaties enerzijds en tussen de stuvo en de hogeschool anderzijds. De studentencoach biedt effectieve ondersteuning aan de studentenvertegenwoordigers die zetelen binnen de bestuursorganen van vzw Studentenservice KHLeuven. Dit onder meer door hen te ondersteunen bij de informatieverzameling en -doorstroming en bij het opbouwen van dossiers. Naast de ondersteuning van OSR - een opdracht die door het participatiedecreet van 19 maart 2004 bij de onderwijsinstellingen gelegd wordt - houdt dit profiel van de studentencoach van KHLeuven in dat mee vorm kan gegeven worden aan de activiteiten die de studentenorganisaties ontwikkelen op sociaal, sportief en cultureel gebied. Het gaat hier immers om de optimalisatie van de randvoorwaarden van de studieomgeving. De studentencoach onderhoudt een goed contact met de studentenvertegenwoordigers die een mandaat opnemen binnen vzw Studentenservice KHLeuven. Hiertoe neemt hij onder meer deel aan de vergaderingen van OSR ter voorbereiding van de Raad van Bestuur van vzw Studentenservice KHLeuven en aan de bestuursvergadering van OKeR. De informatie en communicatie met de studenten handelt onder meer over de cateringsubsidies, de ontwikkelingen met betrekking tot studentenhuisvesting in Leuven, het mobiliteitsvraagstuk in Leuven, de toewijzing van toelagen vanuit de stuvo en de voorbereiding van het nieuwe stuvodecreet. De brugfunctie tussen vzw Studentenservice KHLeuven en de studentenorganisaties wordt duidelijk in het uitbouwen van communicatienetwerken, die zowel formeel als informeel zijn, en op verschillende niveaus plaatsvinden. Tijdens deze vele (informele) contacten met studenten van de KHLeuven krijgt de studentencoach zicht op de noden van de studenten en op het ontstaan van doelgroepen binnen de studentenpopulatie. Deze studentenzorgen kan hij kanaliseren en terugkoppelen naar de studentenraden en zo in samenspraak bepaalde noden signaleren aan de stuvo. Vanuit deze unieke positie is de studentencoach in de mogelijkheid de visie van vzw Studentenservice KHLeuven aan te brengen binnen bepaalde overlegorganen van KHLeuven. Langs de andere kant kan de studentencoach vzw Studentenservice KHLeuven op de hoogte brengen van die zaken binnen KHLeuven die, rechtstreeks of onrechtstreeks, een invloed kunnen hebben op het realiseren van de doelstellingen van de studentenvoorzieningen.
9.3
Participatie binnen vzw Studentenservice en KHLeuven
Zowel OKeR als OSR kunnen, elk vanuit een eigen invalshoek, rekenen op ondersteuning door de studentencoach. De studentencoach tracht steeds, vanuit een objectieve houding en samen met de studentenvertegenwoordigers, de werking te optimaliseren en bevorderen. Dit kan gaan van hulp bij de praktische organisatie van een evenement tot de theoretische opbouw van belangrijke dossierkennis. Binnen het team van vzw Studentenservice KHLeuven werkte de studentencoach intens mee aan een aantal projecten. In de eerste plaats werd gewerkt aan de bekendmaking
Jaarverslag KHLeuven 2011
182
van vzw Studentenservice en het specifieke aanbod naar studenten toe. Ook naar lectoren en docenten toe tracht de studentencoach in samenwerking met de medewerkers van vzw Studentenservice KHLeuven het belang te benadrukken van een goed draaiende studentenvertegenwoordiging voor de hogeschool en voor de stuvo. Dat ook lectoren en docenten op de hoogte zijn en blijven van het reilen en zeilen van de studentenvertegenwoordiging is immers van groot belang voor een degelijke verankering van studentenparticipatie op alle niveaus binnen de hogeschool. Het blijft evenwel geen makkelijke opdracht en vraagt dan ook herhaaldelijke creatieve inspanningen om studentenvertegenwoordiging en de unieke voordelen die eruit voort kunnen vloeien blijvend in de verf te zetten. Samen met de studentenvertegenwoordigers werkte de studentencoach een aantal activiteiten uit ter bevordering van de samenwerking tussen de verschillende geledingen van de studentenvertegenwoordiging binnen KHLeuven. Zo werd onder meer de interdepartementale voorzittersvergadering (die werd opgestart in het academiejaar 2008-2009), die alle bureauleden van OSR en de verschillende DSR's samenbrengt, opnieuw verankerd in een vast overleg. Deze voorzittersvergadering heeft zonder twijfel de onderlinge contacten en samenwerking bevorderd en als gevolg hiervan heel wat positieve resultaten opgeleverd. Ook werd er getracht een nauwere consistente samenwerking tussen de voorzitter van OKeR en de voorzitter van OSR op poten te zetten. Op het jaarlijkse OSR-weekend werd sterk de nadruk gelegd op het opbouwen van dossierkennis. Er werd een sessie georganiseerd in samenwerking met Interdepartementale Werkgroep Gelijke Kansen en Diversiteit (IWGKD) over het heersende tolerantieprobleem (pestgedrag, diversiteit,…) op de hogeschool. Deze voornamelijk sociale kwestie werd in een 360-graden-methodiek benaderd en leverde een visietekst vanuit de studentenvertegenwoordiging op. Voor de nieuw verkozen studentenvertegenwoordigers van OSR is het niet altijd even gemakkelijk zich een weg te banen door de hoeveelheid informatie die ze te verwerken krijgen. Om hieraan te verhelpen organiseert de studentencoach na de verkiezingen een informatiemoment over studentenparticipatie. Verschillende sprekers geven meer uitleg over de verschillende raden en werkgroepen binnen de hogeschool en vzw Studentenservice KHLeuven teneinde de studentenvertegenwoordigers voor te bereiden op hun opdracht. Naast de formele informatiesessie wordt ruim de tijd genomen voor een informele kennismaking met de personeelsleden van vzw Studentenservice KHLeuven. Het infomoment kent sinds haar eerste editie een groot succes en wordt sindsdien jaarlijks georganiseerd. Op 19 april 2005 koos de Raad van Bestuur van KHLeuven voor medebestuur. Na 4 jaar vond OSR het nodig de positieve en minder positieve punten van dit model te evalueren. Aan de hand van diepte-interviews met studentenvertegenwoordigers en personeelsleden van de KHLeuven werd nagegaan of er binnen de KHLeuven wel effectief sprake is van medebestuur. De resultaten van dit onderzoek, terug te vinden in het rapport "Vier jaar medebestuur, een evaluatie", worden nog steeds gebruikt om de werking van OSR en de studentenvertegenwoordiging in het algemeen aan de tand te voelen en hierbij verbeteringen te formuleren naar de toekomst toe.
9.4
Participatie aan de studentenkoepel LOKO
De lopende raamovereenkomst met de KU Leuven voorziet dat de universiteit de studenten van de KHLeuven de volledige deelname aan de studentenwerking van LOKO verleent, conform aan de statuten van LOKO. Hiervoor betaalt vzw Studentenservice KHLeuven binnen de raamovereenkomst met de KU Leuven een aanzienlijke bijdrage. De vraag blijft evenwel of deze manier van werken een wezenlijke meerwaarde voor de ondersteuning van de studentenorganisatie van de KHLeuvenstudenten inhoudt. Het kan niet worden ontkend dat deze samenwerking een aantal praktische voordelen biedt, zoals het gratis gebruik van vergaderruimten, een kantoor in het gebouw van LOKO en korting op de huur van fuifzaal Albatros. Toch mag echter ook verwacht worden dat de participatie van de studentenkringen en studentenraden van de KHLeuven binnen
Jaarverslag KHLeuven 2011
183
LOKO en binnen de hogeschoolkringen tot een duidelijk zichtbaar verruimde visie en activiteit zou leiden. Het blijft evenwel niet makkelijk dit te analyseren. Keer op keer blijkt dat studentenvertegenwoordigers van zowel de universiteit als de hogeschool het moeilijk hebben om hun verwachtingen ten aanzien van elkaar te expliciteren. Enerzijds kan moeilijk gedefinieerd worden welk gericht aanbod kan gedaan worden door LOKO. Anderzijds kan even moeilijk door de hogeschoolstudenten aangegeven worden welk gericht aanbod zij verwachten van LOKO. Wellicht is dit deels te verklaren door de maat der dingen. OKeR is en blijft slechts één kleine vertegenwoordiging in het grote LOKO. Dit als gevolg van de noodzakelijke opdeling van enerzijds kringmaterie (waarvoor OKeR in LOKO zetelt) en anderzijds OSR-materies (of onderwijsmateries van KHLeuven) die uiteraard binnen de participatiestructuren van KHLeuven aan bod komen. Bovendien bieden noch LOKO-sport, noch LOKO-cultuur veel 'extra' mogelijkheden aan en is - zeker voor sport - het aanbod dat de KHLeuven én vzw Studentenservice KHLeuven creëren mogelijk meer op maat is van de hogeschoolstudent. Op informeel vlak worden de nodige acties ondernomen om de verstandhouding en samenwerking tussen beiden zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Zo organiseerden OKeR en OSR tweemaal een 'Plan Sjarel'. Dit is een avond waarop alle Leuvense studentenkringen (lees: alle Leuvense studentenvertegenwoordigers) zowel van de universiteit als van de hogescholen uitgenodigd woren voor een hapje en een drankje. Dergelijke activiteiten bevorderen het contact tussen de KHLeuven-kringen en de universiteitskringen. Zulke 'Plan Sjarels' zijn ondertussen traditie geworden en kunnen steeds rekenen op veel belangstelling. De vertegenwoordiging van hogeschoolstudenten binnen LOKO, zeker in de aanloop naar de integratie van de academiserende bacheloropleidingen, zal steeds een precaire situatie blijven. De wijze waarop de vertegenwoordiging kan plaatsvinden is immers onderhevig aan een heel aantal variabele factoren die niet of moeilijk bijgestuurd kunnen worden. Het mag duidelijk zijn dat een eenduidige oplossing voor deze uitdaging niet voorhanden is. Toch blijft vzw Studentenservice KHLeuven op verschillen manieren pogingen ondernemen om de positie van de studentenvertegenwoordigers van de KHLeuven te verstevigen en hen alle kansen te bieden om ook binnen de toekomstige vorm die LOKO zal aannemen de nodige stappen te kunnen nemen zodat zij de mening van de studenten van de KHLeuven kunnen verdedigen.
10
Communicatie
Vzw Studentenservice KHLeuven organiseert de communicatie met de KHLeuvenstudenten op een hedendaagse manier. Studenten moeten over de basisinformatie beschikken en snel bijkomende en duidelijke informatie verwerven. Het aanbod moet bij studenten en medewerkers van KHLeuven beter bekend raken.
10.1
Algemeen
In de begroting maakt de Studentenservice KHLeuven € 15.000 vrij voor communicatie. Daarbij komt 0,50 VTE personeelstijd voor communicatie. Binnen die personeelstijd is de medewerker ook actief binnen de werkgroepen externe en interne communicatie van de KHLeuven. Alle communicatie-activiteiten en -initiatieven van de Studentenservice worden afgestemd met de dienst communicatie van de hogeschool. De Studentenservice houdt zich eveneens aan de afspraken binnen de KHLeuven rond interne communicatie en het gebruik van e-mail en het intranet naar studenten en personeel. In 2011 bleef Straffe Staf de mascotte van de Studentenservice KHLeuven. In 2011 werden in het communicatieplan 3 doelgroepen geformuleerd in de communicatie van de Studentenservice: kandidaat studenten, studenten en personeel. De toon en de inhoud van de communicatie wisselt naar gelang de doelgroep; ook het tijdstip bepaalt mee de communicatie.
Jaarverslag KHLeuven 2011
184
Verschillende communicatiedragers worden gebruikt: • Digitaal: website en intranet • Drukwerk • Sociale media • Ludieke actie
10.2
Rekruteringscommunicatie
Met het oog op het rekruteren van studenten brengt de KHLeuven een algemene brochure uit waarin de Studentenservice 2 bladzijden krijgt. Deze brochure wordt verdeeld op “Start to study-avonden”, Sid-in beurzen, infodagen of wordt op vraag naar abituriënten gestuurd. Op de Sid-in beurzen wordt zoveel mogelijk ook een folder van “Straffe Staf” aan de geïnteresseerde studenten mee gegeven, in deze folder worden het hele aanbod voorgesteld. Op de infodagen op de verschillende departementen is er een personeelslid van de Studentenservice of een medewerker van de Sociale Dienst KU Leuven aanwezig; elke bezoeker krijgt bij het binnenkomen een folder van de Straffe Staf / Studentenservice. Op de stand van de Studentenservice zijn er brochures die worden uitgegeven door de Studentenvoorzieningen KU Leuven: “Op Kot”, “centen voor studenten” en fiets- en busplannen. KHLeuven organiseert jaarlijks in mei een infobeurs: alle opleidingen presenteren zich samen in de sporthal van de hogeschool. De Studentenservice is uiteraard aanwezig met folders en brochures. Op de infobeurs 2011 verraste de Studentenservice met een steltenloper die folders van de Straffe Staf uitdeelde.
10.3
Communicatie naar studenten
10.3.1
Portaal
Op het intranet van de KHLeuven, het portaal, worden al veel langer nieuwsberichten gepost van de Studentenservice. Sinds 2011 kunnen er ook banners worden geplaatst. De Studentenservice heeft gedurende heel 2011 geregeld nieuwe banners gekoppeld aan een werkveld geplaatst. Eind 2011 is na een zeer lang proces het KHLeuven-portaal vernieuwd; de Studentenservice was actief betrokken bij de totstandkoming van de vernieuwing. De afspraken over het gebruik van het portaal zijn eindelijk doorgedrongen in heel de KHLeuven: iedereen houdt zich er consequent aan (mits af en toe uitzonderingen).
10.3.2
Filmavond
In mei 2011 organiseerde de Studentenservice voor de tweede keer een filmvoorstelling: studenten kregen de kans om voor € 5 naar “127 hours” te gaan kijken. De filmavond werd duidelijk gecommuniceerd als een activiteit van de Studentenservice; op die manier werd de film gebruikt om de rest van het aanbod van de studentenvoorzieningen én de mascotte Straffe Staf meer bekend te maken. Deze filmavond werd enkel via het portaal, de website en facebook aangekondigd.
10.3.3
Krijtsjablonen
Bij de start van de juni-examens (2011) werden voor de ingang van elk departement krijtsjablonen van Straffe Staf gespoten, met de boodschap: “veel succes”. De studenten waardeerden dit erg.
Jaarverslag KHLeuven 2011
185
10.3.4
Start academiejaar
Op de eerste dag van het academiejaar 2011-2012 rolde de Studentenservice – letterlijk - de rode loper uit aan elk departement van de KHLeuven met de boodschap “@ your Studentenservice”.
10.3.5
De Straffe Gazet
Op de eerste dag van het academiejaar 2011-2012 verdeelden jobstudenten “De Straffe Gazet” onder alle studenten van de KHLeuven. In “De Straffe Gazet”, werden alle werkvelden aangeraakt, in artikels of advertenties. Enkele bekende oud-studenten van de KHLeuven vertelden over hun tijd aan de hogeschool. Deze info-krant werd volledig ontwikkeld door de Studentenservice: • • • • • • • • • • •
inhoudelijke samenstelling Artikels schrijven Interviews afnemen Redacteurs zoeken Fotografie Prijzen zoeken voor wedstrijd Lay out Drukker zoeken Druk klaar maken Organisatie van de verspreiding van De Straffe Gazet Organisatie van de levering van de prijzen
Eind 2011 werd een tweede editie van “De Straffe Gazet” gemaakt speciaal voor de SidIn beurzen en infodagen.
10.4
Communicatie naar personeel
Bij de start van het academiejaar 2011-2012 werden in de departementen ECHO en SSH de studietrajectbegeleiders geïnformeerd over het thema “wat kost studeren?”; op DLO werd deze sessie aan alle personeelsleden gegeven, en op G&T enkel aan de studietrajectbegeleiders van de vroegere REGAopleidingen.
Jaarverslag KHLeuven 2011
186
11
Organisatie
Vzw Studentenservice KHLeuven biedt alle nodige logistieke ondersteuning aan de medewerkers die nodig is om kwaliteitsvol te werken.
11.1
Inleiding
Hieronder volgt een beschrijving van de organisatie van de studentenvoorzieningen in de KHLeuven.
11.2
Organisatiestructuur
Vzw Studentenservice KHLeuven Oprichting: 28 oktober 1994 (Belgisch Staatsblad 1 maart 1995) Nieuwe statuten: bijlagen Belgisch Staatsblad 31 maart 2008 Maatschappelijke zetel: Naamsestraat 80, 3000 Leuven Tel + 32 16 375 748 + 32 16 375 747 + 32 16 375 749 + 32 16 375 781 (sport) + 32 16 375 716 (catering) + 32 492 721 347 (studentencoach) Fax + 32 16 323 691
[email protected] Vzw Studentenservice KHLeuven is een vereniging zonder winstoogmerk. De Algemene Vergadering is paritair samengesteld. Er zetelen 9 personen, aangeduid door het Hogeschoolbestuur in, en 9 verkozen studenten. De Algemene Vergadering vergadert tweemaal per jaar: in oktober voor de goedkeuring van de begroting van het volgend kalenderjaar en de meerjarenbegroting, en in maart-april voor de goedkeuring van de jaarrekening. De Raad van Bestuur is eveneens paritair samengesteld: er zijn 5 bestuurders aangeduid door het Hogeschoolbestuur en 5 verkozen studenten (waarvan 1 vertegenwoordiger van OKeR en 4 van OSR). Het voorzitterschap wordt waargenomen door een van de vertegenwoordigers van het hogeschoolbestuur; een student-bestuurder is ondervoorzitter. De Raad vergadert 8 à 10 maal per jaar.
11.3
Personeel
Vzw Studentenservice heeft 6 medewerkers: • • • • • •
11.4
de coördinator (bediendencontract – onbepaalde duur – 80 %) twee voltijdse medewerkers die vanuit KHLeuven (ATP) gedetacheerd worden de sportfunctionaris, die voor 40% gedetacheerd wordt vanuit de KHLeuven (OP) de studentencoach, voor 50 % gedetacheerd vanuit de KHLeuven (ATP) de coördinator catering, voor 50 % gedetacheerd vanuit de KHLeuven (ATP).
Financiële middelen
Vzw Studentenservice KHLeuven werkt uitsluitend met de toelagen van de overheid. De reguliere sociale toelagen bedroegen voor het jaar 2011 € 1.435.645.59. Binnen het sportbeleidsplan werd in 2010 een bedrag van € 16.177 uitgekeerd.
Jaarverslag KHLeuven 2011
187
11.5
Samenwerking
11.5.1
KU Leuven
Traditioneel gaat een zeer groot deel van de middelen van Vzw Studentenservice KHLeuven naar de samenwerking met Studentenvoorzieningen van de KU Leuven.
Raamovereenkomst - JR 2011 LOKO; 013% Soc + Job dienst; 33% Huisvesting; 019%
Alma; 035%
Vanaf medio 2009 loopt een nieuwe overeenkomst. De engagementen van de KU Leuven omvatten: • de toegang tot de sociale dienst, de jobdienst en de juridische adviesdienst voor studenten, de huisvestingsdienst en de studentenrestaurants Alma; • de garantie dat de subsidies die de Raad voor Studentenvoorzieningen (KU Leuven) toekent aan LOKO enkel zullen verleend worden voor zover LOKO de volledige deelname voor studenten KHLeuven aan de studentenwerking van LOKO organiseert; • beheer van het studiefinancieringspakket bestemd voor individuele financiële tussenkomsten, de elektronische verwerking en de opvolging; • terbeschikkingstelling van een contingent kamers uit de niet-gesubsidieerde zone aan kostprijs (het betreft aangepaste en toegankelijke huisvesting voor studenten met een functiebeperking); • verstrekken van folders en brochures. De Studentenservice draagt financieel bij voor de dienstverlening en stelt een budget ter beschikking voor de individuele studiefinanciering, garandeert de afname van het contingent kamers aan kostprijs, en zorgt voor toegang voor de K.U. tot de personalia en andere gegevens ten behoeve van de dienstverlening. De aanrekening gebeurt op basis van verdeelsleutels. Voor de huisvestingsdienst en de Alma werd een correctie gehanteerd op de studentenaantallen omwille van het lager percentage kotstudenten bij KHLeuven dan bij de KU Leuven. Voor de bijdrage voor LOKO werd een correctie ingevoerd met aftrek van de studenten in de lerarenopleiding in Diest.
Jaarverslag KHLeuven 2011
188
11.5.2
Psychotherapie
Vanaf 1 januari 2005 wordt op externe organisaties beroep gedaan (Gedragstherapeutische begeleiding van studenten - GiBS. Centrum voor Psychotherapie en Relaties - C.P.R.. De mondelinge overeenkomst houdt afspraken in omtrent: • de procedure voor aanmelding; • de tijd tussen de aanmelding en de eerste (intake-)sessie; • de prijs, én de hoogte van de persoonlijke bijdrage van de studenten. Voor de studenten van de lerarenopleiding in Diest werd een samenwerkingscontract met C.G.G Oost-Brabant afgesloten, waarin afspraken over aanrekening aan vzw Studentenservice KHLeuven, over het remgeld ten laste van de student en over de wachttijden staan.
11.5.3
Huisvesting
In het academiejaar 2010-2011 werd een doorbraak gerealiseerd over de toegang van KHLeuvenstudenten tot de gesubsidieerde residenties van de KU Leuven. Naast de (licht gewijzigde) verderzetting van de afspraken over residentie Steil worden bijkomend 58 kamers in residentie De Vesten, Sedes en Arenberg bestemd voor gesubsidieerde verhuur aan KHLeuvenstudenten. De tweede fase van deze doorbraak start bij het academiejaar 2012-2013 en omvat nog 80 kamers in residentie Wisteria en UCMS.
11.5.4
Velo-fietsen
Binnen het werkveld ‘steun aan studentenmobiliteit’ werd vanaf het academiejaar 20072008 jaarlijks een contract afgesloten met vzw Velo, waardoor de studenten van de KHLeuven een fiets kunnen huren; zij betalen zelf de waarborg en vzw Studentenservice KHLeuven betaalt de huur.
11.5.5
CJP-kaarten
Eveneens vanaf het Academiejaar 2007-2008 is er jaarlijks een overeenkomst met CJP, die inhoudt dat de studenten die dit wensen gratis een CJP-lidmaatschap kunnen krijgen.
11.5.6
Orthopedagogische Consultatiedienst Leuven
Vanaf het academiejaar 2008-2009 loopt een overeenkomst van de Studentenservice met de Orthopedagogische Consultatiedienst Leuven; de OCL beoordeelt onderzoeksverslagen dyslexie én verricht diagnostiek van dyslexie en dyscalculie bij studenten van de KHLeuven. Er werden afspraken vastgelegd over de procedure van aanmelding, de timing en over de betaling van de kostprijs (de student betaalt het volledige bedrag van de diagnostiek en krijgt op voorlegging van het betalingsbewijs een gedeelte van dit bedrag terugbetaald door de Studentenservice).
11.5.7
Kantoren
De Studentenservice huurt kantoren in het Van Dalecollege, Naamsestraat 80 in Leuven; dit is en gebouw van de KU Leuven waar ook vele diensten van studentenvoorzieningen van de KU Leuven gevestigd zijn. Hiervoor werd een overeenkomst afgesloten.
12
Jaarrekening 2011
12.1
Balans
12.1.1
Bespreking van de balans in vergelijking met vorig boekjaar
(BIJLAGE 1) Het balanstotaal van VZW Studentenservice bedraagt per 31/12/2011 2.881.708. Dit betekent een stijging van 393.718 of 15,82%.
12.1.1.1
Actief
De materiële vaste activa bedragen 10.317. In 2011 zijn er investeringen in nieuw meubilair gebeurd. Bij de vorderingen vinden we de studieleningen. Het betreft leningen en voorschotten aan studenten. Een gedeelte van de studieleningen zal pas in 2012 of later terugbetaald
Jaarverslag KHLeuven 2011
189
worden, vandaar de opsplitsing in lange termijn (47.900) en korte termijn vorderingen (106.751). Het totale bedrag aan studieleningen ligt hoger dan vorig jaar. Op vraag van de revisor en op basis van berekeningen van de sociale dienst van KULeuven hebben we een aantal vorderingen met betrekking tot studenten dubieus verklaard. Het gaat om een aantal vorderingen ter waarde van 6.566, waarvan we inschatten dat we de bedragen niet meer zullen ontvangen. De liquide middelen bedragen 2.683.096. De middelen staan grotendeels op een spaarrekening met een verhoogd rendement. In totaliteit stijgen de geldbeleggingen en liquide middelen met 15% ten opzichte van boekjaar 2010 omwille van het positieve resultaat van het boekjaar. Binnen de overlopende rekeningen bedragen de over te dragen kosten 3.925. Dit zijn kosten die worden gefactureerd in de loop van 2011, maar betrekking hebben op het academiejaar 2011-2012. Het gaat hier om kosten zoals de sportkaarten voor studenten. De verkregen opbrengsten bedragen 25.215 en bestaan uit intresten op de bankrekeningen en beleggingen. Verkregen opbrengsten zijn opbrengsten die betrekking hebben op het boekjaar 2011 maar pas in 2012 worden ontvangen.
12.1.1.2
Passief
We zien een stijging van het eigen vermogen met 313.983, zijnde het resultaat van het boekjaar. Bij de resultaatsverwerking wordt de beslissing van de Raad van Bestuur om de reserves van de vzw in grote mate te bestemmen voor huisvesting boekhoudkundig tot uitdrukking gebracht. We zien dit in de aanleg van een bestemd fonds. Er werd bij de begrotingsopmaak besloten om 500.000 euro te behouden als overgedragen resultaat en de rest van de overgedragen winst te bestemmen voor huisvesting. De rubriek voorzieningen bedraagt per einde 2011 20.890. We zien hierin volgende bewegingen in boekjaar 2011: • Voorziening pensioenen: 10.913 euro De Raad van Bestuur van de stuvo heeft ingestemd met het brugpensioen van de coördinator van de vzw Studentenservice. Op dat moment is het nodig boekhoudkundig hiervoor een voorziening op te zetten. In de begroting werd dit bedrag berekend maar niet als voorziening opgezet. •
Sociale reserve: 9.977
•
De Raad van Bestuur van VZW Studentenservice heeft in 2001 besloten om te starten met de aanleg van een sociale reserve. De Raad van Bestuur beschouwt het aanleggen van een dergelijke voorziening als een daad van voorzichtig en goed beheer en denkt hierbij aan ontslagen die voor de Arbeidsrechtbank beslecht worden of aan opzegvergoedingen en dergelijke meer. De grootte van de voorziening wordt vastgelegd op 2,5 maanden loon. Voor boekjaar 2011 betekent dit een verhoging van 196 euro. Voorziening voor betwistingen: 3.000
De vorige revisor had gevraagd een provisie op te zetten voor de kosten van advocaten met betrekking tot het vorderen van achterstallige vorderingen van studenten. In de cijfers van 2011 hebben we dit anders tot uiting gebracht door een waardevermindering op de uitstaande vorderingen op te zetten, zie hoger. Bij de schulden op ten hoogste één jaar vinden we werkingsschulden voor 223.048. Het betreft schulden aan leveranciers voor 124.580 en te ontvangen facturen voor 98.467. Deze laatste rubriek is hoger dan vorig jaar omwille van de facturatie vanuit KHLeuven voor detacheringen die na jaareinde gebeurde. Bij de schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten vinden we de voorziening voor vakantiegeld per einde 2011. Deze voorziening bedraagt 8.930. Dit bedrag wordt door het sociaal secretariaat berekend. 13 Bespreking van de balans in vergelijking met de begroting 2011 (BIJLAGE 2)
Jaarverslag KHLeuven 2011
190
In vergelijking met de begroting 2011 zien we aan de actiefzijde dat de investeringen niet gepland waren, meer vorderingen in verband met studiefinanciering op korte termijn en hogere geldbeleggingen en liquide middelen. Het resultaat van het boekjaar is beter dan het resultaat van de begroting, wat leidt tot een hogere financiële reserve. Aan de passiefzijde zien we bijgevolg een groter bedrag als gecumuleerd resultaat. In de begroting was de aanleg van een bestemd fonds niet voorzien.
13.1
Resultatenrekening
13.1.1
Bespreking van de resultatenrekening in vergelijking met vorig boekjaar
(BIJLAGE 3) Het resultaat van het boekjaar bedraagt 313.983. Dit is 43.960 of 12% lager dan vorig boekjaar. De werkingsopbrengsten zijn de de sociale toelagen en bedragen in 2011 297,79 euro per student. Dit is een stijging in vergelijking met vorig boekjaar (291,38) omwille van indexering. (Pm: aantal studenten = 4821 (aantal studenten per 1/2/05)) In de diverse werkingsopbrengsten vinden we voornamelijk de subsidies voor het sportbeleidsplan (subsidies vanwege de Vlaamse regering te verdelen via de Associatie KULeuven). De reden van de stijging van deze opbrengsten ligt echter bij de het opzetten van een vordering ten aanzien van de studenten met een studieleningen voor het gedeelte administratieve kosten. De totale werkingskosten stijgen met 86.079 of 7.9%. Deze stijging is voornamelijk het gevolg van de stijging van de rubriek diensten en diverse goederen. 13.2 Diensten en diverse goederen: +70.322 of 6.98 % In het algemeen kunnen we stellen dat heel wat kosten in lijn liggen van de kosten van vorig boekjaar. We zien dit voor alle kosten mbt de raamovereenkomst KULeuven (enkel indexering), individuele studiefinanciering, voor psychotherapeutische diensten, steun studentenorganisaties en voor logistiek en infrastructuur. Volgende kosten zijn hoger dan in 2010: •
Huisvesting o Steil: Vorig jaar was er foutief al een deel van de kosten in het vorig boekjaar (2009) geboekt waardoor de kosten te laag zijn in 2010. De jaarkost van 55.014 in 2011 is de reële kost. o Andere K.U.-residenties: Vanaf academiejaar 2011-2012 hebben de KHLeuven studenten toegang tot andere residenties van de KULeuven. Voor de periode september tot en met december hebben we een bedrag van 30.932 voorzien.
•
Vervoer: o Uitgaven voor buspassen zijn gestegen. Vanaf academiejaar 2010-2011 draagt de Studentenservice de volledige kostprijs en het gebruik is toegenomen. o Ook de uitgaven voor Velo zijn toegenomen.
Volgende kosten zijn lager dan in 2009: • Voeding : daling van de kosten met 11.049 o De totale kostprijs van de bijdrage aan de cafetaria’s is verhoogd, maar vorig jaar was er de bijdrage van 30.000 euro voor investeirngen aan de cafetaria in Diest. • Sport-cultuur: o Daling van de uitgaven voor sportactiviteiten o Daling van aantal verkochte CJP kaarten
Jaarverslag KHLeuven 2011
191
13.3 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen Het personeelsbestand van vzw Studentenservice bestaat uit 0,8 VTE coördinatie. Daarbuiten worden vanuit de KHLeuven nog enkele medewerkers gedetacheerd: 2 VTE medewerkers, 0,4 VTE sportfunctionaris, 0,5 VTE studentencoach, 0,5 VTE opvolging catering. Deze kosten liggen volledig in lijn met vorig boekjaar. 13.4 Afschrijvingen en waardeverminderingen De afschrijvingen zijn hoger dan vorig boekjaar maar zijn beperkt tot 2.207. We hebben een waardevermindering op vorderingen t.a.v. studenten geboekt voor 6.566. 13.5 Voorzieningen voor risico’s en kosten Zie hoger, de impact op de resultatenrekening bedraagt 8.109 voor boekjaar 2011. 13.6 Andere werkingskosten De andere werkingskosten bedragen 4.574 en zijn hoger dan vorig jaar, het betreft de roerende voorheffing op geldbeleggingen. 13.7 Financieel resultaat Dit jaar genereerden we in totaal 30.495 aan financiële opbrengsten. Dit is een stijging dankzij de toename van de financiële reservepositie. 14 Bespreking van de resultatenrekening in vergelijking met de begroting 2011 (BIJLAGE 4) In totaliteit is de begroting 106.590 beter dan begroot. De bedrijfsopbrengsten zijn 14.007 hoger dan begroot door de combinatie van iets hogere subsidie (In de begroting gingen we uit van een bedrag van 296,04 euro per student) en hogere diverse inkomsten (vordering met betrekking tot de administratiekosten was niet begroot). De werkingskosten zijn 89.036 lager dan begroot: Enkele kosten liggen in lijn van de begroting: voeding, steun studentenorganisaties en logistiek en infrastructuur. Volgende kosten zijn in realiteit lager dan begroot: • Huisvesting: zie boven voor uitleg. In de begroting werd de bijdrage voor Steil te hoog begroot. Dit bedrag is moeilijk in te schatten want is afhankelijk van de bijdrage door de studenten. • Individuele studiefinanciering • Psychotherapeutische diensten • Drukwerk studenten en diverse initiatieven De waardeverminderingen op de vorderingen tav studenten waren niet begroot, evenals de voorziening voor brugpensioen.
14.1
Kasstroom
We zien een toename van de geldmiddelen in 2010: geldbeleggingen + liquide middelen 2010
2.336.801
geldbeleggingen + liquide middelen 2011
2.683.096
Netto kasstroom
346.295
Deze toename wordt voornamelijk verklaard door het positieve resultaat van het boekjaar.
Jaarverslag KHLeuven 2011
192
14.2
Ratio’s
We zien zeer gunstige liquiditeitsratio’s als gevolg van de goede kaspositie en het goede resultaat van het boekjaar. Aangezien VZW Studentenservice nauwelijks schulden heeft, zien we ook uitstekende solvabiliteitsratio’s. Bij de personeelsratio’s zien we dat in 2011 16% van de sociale toelage aan personeel werd besteed.
14.3
Investeringen
In 2011 heeft de VZW Studentenservice enkel geïnvesteerd in nieuw meubilair voor de medewerkers in het Van Dalecollege.
14.4
Verdeling over de 13 werkvelden
14.4.1 Werkingsopbrengsten Naast de sociale toelage van 1.435.646, genereerde VZW Studentenservice 22.004 euro andere inkomsten. Deze zijn afkomstig van de lastenverlaging op de bezoldigingen, administratiekosten van dossiers van studenten, maar voornamelijk uit de subsidies van het sportbeleidsplan.
14.4.2
Werkingskosten
Bedrijfskosten
Totaal
1.
Studentenrestaurants, -cafetaria, -keukens
267.400
2.
Studentenkamers in eigen beheer
139.269
3. Adviesdiensten voor studentenhuisvesting en mobiliteit 4.
Steun inzake studentenmobiliteit
6.
Psychotherapeutische diensten
7.
Sociale diensten
81.584 108.960 57.827 190.638
10. Initiatieven op sportief en cultureel vlak
79.712
11. Ondersteuning van studentenorganisaties
71.778
13. Logistieke diensten en infrastructuur
227.498
Totaal
1.174.014
De raamovereenkomst zit verdeeld over de velden voeding, huisvesting, sociale diensten en steun studentenorganisaties: BEGROTING JR 2011 % JR 2010 % % 2011 ALMA 145.769 HUISVESTING 81.584 ADVIES 138.822 LOKO 54.100 TOTAAL 420.276
35% 19% 33% 13% 100%
144.475 80.860 137.590 53.620 416.544
35% 19% 33% 13% 100%
147.364 82.477 140.342 54.692 424.875
35% 19% 33% 13% 100%
Onderstaande tabel geeft het totaal van de loonkosten weer over de werkvelden. Het gaat hier over de totale loonkost (incl detacheringen). Bedrijfskosten Totaal 1.
Studentenrestaurants, -cafetaria, -keukens
Jaarverslag KHLeuven 2011
25.207
193
10. Initiatieven op sportief en cultureel vlak
24.737
11. Ondersteuning van studentenorganisaties
17.678
13. Logistieke diensten en infrastructuur
160.394
Totaal
228.017
14.5
Conclusie
De vzw Studentenservice sluit boekjaar 2011 af met een resultaat van 313.982 en een balanstotaal van 2.881.708. Dit resultaat ligt in lijn van vorig boekjaar en van de begroting. Op vraag van de nieuwe revisor werden enkele nieuwe zaken tot uiting gebracht in de boekhouding voornamelijk waardevermindering van de vorderingen op studenten en voorziening brugpensioen. De bestemming van het resultaat voor huisvesting werd ook boekhoudkundig tot uiting gebracht.
Jaarverslag KHLeuven 2011
194
Bijlagen
Jaarverslag KHLeuven 2011
195