Inventaris van het archief van de familie Escher,

Nummer archiefinventaris:

2.21.371

Inventaris van het archief van de familie Escher, 1645-1990

Auteur: I.G. Bekker Nationaal Archief, Den Haag 1990 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.

2.21.371

Escher

3

I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief......................................................................................7

Aanwijzingen voor de gebruiker................................................................................................9 Openbaarheidsbeperkingen....................................................................................................... 9 Beperkingen aan het gebruik...................................................................................................... 9 Aanvraaginstructie...................................................................................................................... 9 Citeerinstructie............................................................................................................................ 9 Archiefvorming.........................................................................................................................10 Geschiedenis van de archiefvormer.......................................................................................... 10 Familiewapen....................................................................................................................... 10 Johann Christoffel Escher (ca. 1685 - na mei 1749)...............................................................10 Dr. David George Escher (1728-1768)...................................................................................10 David George Escher (1767-1831)........................................................................................... 11 Berend George Escher (1805-1864).......................................................................................12 George Arnold Escher (1843-1939)........................................................................................ 14 Berend George Escher (1885-1967).......................................................................................16 Rudolf George Escher (1912-1980)........................................................................................16 Johan George Escher (1894-1969)......................................................................................... 17 Maurits Cornelis Escher (1898-1972).....................................................................................17 De familie Gleichman........................................................................................................... 18 De familie Bogaers................................................................................................................ 18 Geschiedenis van het archiefbeheer......................................................................................... 19 Inhoud en structuur van het archief.........................................................................................20 Selectie en vernietiging............................................................................................................. 20 Verantwoording van de bewerking.......................................................................................... 20 Verwant materiaal....................................................................................................................21 Afgescheiden archiefmateriaal.................................................................................................. 21 Publicaties.................................................................................................................................. 21 Archieven.............................................................................................................................. 21 Literatuur.............................................................................................................................. 21

Beschrijving van de series en archiefbestanddelen................................................23 I. FAMILIE ESCHER.......................................................................................................................... 23 A. GEMEENSCHAPPELIJKE VOOROUDERS................................................................................................23 A.1. David George Escher (1728-1768)..................................................................................................23 B. TAK A.....................................................................................................................................................23 B.1. Johannes Petrus Escher (1760-1839).............................................................................................23 B.2. Reinder Johan Escher (1853-1922)................................................................................................23 C. TAK B......................................................................................................................................................23 C.1. David George Escher (1767-1831)...................................................................................................23 C.2. Berend George Escher (1805-1864)..............................................................................................24 C.2.1. privé en familieleven.............................................................................................................24 C.2.2. openbaar leven.....................................................................................................................25 C.3. Johanna Cornelia Pit (1812-1895)..................................................................................................26 C.4. George Arnold Escher (1843-1939)................................................................................................27 C.4.1. privé en familieleven.............................................................................................................27 C.4.2. openbaar leven......................................................................................................................31 C.4.2.1. opleiding........................................................................................................................31 C.4.2.2. spoorwegen...................................................................................................................31 C.4.2.3 waterstaat.......................................................................................................................31 - dienstverband.....................................................................................................................31 - taakuitvoering....................................................................................................................32

4

Escher

2.21.371

C.4.2.4 stukken voortvloeiend uit zijn tijdelijk dienstverband bij de Japanse regering..........32 C.4.2.5. nevenactiviteiten..........................................................................................................34 C.5. Sara Adriana Gleichman (1860-1940)...........................................................................................34 C.6. Arnold August Escher. (1845-1877)...............................................................................................35 C.7. Maria Johanna Escher (1846-1898)...............................................................................................36 C.8. Johanna Adriana Escher (1851-1901).............................................................................................36 C.9. Edmond George Escher (1883-1964)............................................................................................36 C.10. Berend George Escher (1885-1967).............................................................................................36 C.10.1. privé en familieleven...........................................................................................................36 C.10.2. openbaar leven....................................................................................................................37 - opleiding..................................................................................................................................37 - loopbaan en nevenactiviteiten...............................................................................................37 C.11. Rudolf George Escher (1912-1980)...............................................................................................37 C.12. Johan George Escher (1894-1969)...............................................................................................38 C.12.1 privé en familieleven............................................................................................................38 C.12.2 openbaar leven....................................................................................................................40 - opleiding en nevenactiviteiten...............................................................................................40 - militaire dienst.........................................................................................................................41 - substituut-griffier....................................................................................................................41 - auteur.......................................................................................................................................41 C.13. Emilie Cornelia Marie Nemitz (1899-1976).................................................................................42 C.13.1. privé en familieleven............................................................................................................42 C.13.2 openbaar leven.....................................................................................................................42 C.14. Arnold August Escher (1896-1925)..............................................................................................43 C.15. Maurits Cornelis Escher (1898-1972)...........................................................................................43 C.16. Arnold George Escher (geb. 1931)................................................................................................44 C.17. Johan George Balder Escher (geb. 1935).....................................................................................44 C.17.1. privé en familieleven...........................................................................................................44 C.17.2. openbaar leven....................................................................................................................46 - opleiding en nevenactiviteiten...............................................................................................46 - loopbaan.................................................................................................................................47 C.18. David George Escher (1841-1891)................................................................................................47

II. FAMILIES VERWANT AAN DE FAMILIE ESCHER.........................................................................48 A. FAMILIE MAZEL.....................................................................................................................................48 A.1. Elizabeth Jacoba Mazel (1829-1901).............................................................................................48 B. FAMILIE HORA SICCAMA......................................................................................................................48 C. FAMILIE GLEICHMAN............................................................................................................................48 C.1. GEMEENSCHAPPELIJKE TAK.........................................................................................................48 C.1.1. Johan Theodore George Gleichman (1739-1777)..................................................................48 C.1.2. Johanna Jacoba Mispelblom Beijer (1752-1777)...................................................................49 C.1.3. Johan George Gleichman (1776-1827)..................................................................................49 C.1.4. Maria Elisabeth von Oven (1780-1802).................................................................................51 C.1.5. Johanna Maria Cremer (1776-1851).......................................................................................51 C.2. TAK A..............................................................................................................................................51 C.2.1. Theodore George Gleichman von Oven (1802-1875)............................................................51 C.3. TAK B.............................................................................................................................................52 C.3.1. Thomas Theodore Gleichman (1805-1865)..........................................................................52 C.3.2 Johan George Gleichman (1834-1906)...................................................................................52 C.3.2.1. privé en familieleven.....................................................................................................53 C.3.2.2. openbaar leven.............................................................................................................54 a. opleiding...........................................................................................................................54 b. ministerie van financiën...................................................................................................55 c. Nederlandse Bank.............................................................................................................55 d. Tweede Kamer der Staten-Generaal...............................................................................55 - kandidaat-lid................................................................................................................55 e. minister van Staat.............................................................................................................57 f. nevenactiviteiten...............................................................................................................57

2.21.371

Escher

5

C.3.3. Johanna Justina van Hall (1837-1884)...................................................................................58 D. FAMILIE VELDER...................................................................................................................................58 D.1. Maria Louise Velder (1866-1928)..................................................................................................58

III. FAMILIES VERWANT AAN DE FAMILIE GLEICHMAN................................................................60 A. FAMILIE LIEBENROOD MET DE AANVERWANTE FAMILIES SPERLING CROL/MISPELBLOM BEIJER/VAN RAVENSTEIJN........................................................................................................................60 A.1. Johan George Liebenrood, overleden op Kasteel Liebenrood te Purley, Berkshire, Engeland in 1794, koopman....................................................................................................................................60 A.2. Henrich Sperling (1659-1765).......................................................................................................60 A.3. Jacobus Crol, koopman, circa 1716 gehuwd met Elisabeth Koopman........................................60 A.4. Hendrik David Mispelblom Beijer (1720-1776)............................................................................60 A.5. Andreas van Ravensteijn, vermeld ca. 1700.................................................................................60 B. FAMILIE CREMER MET DE AANVERWANTE FAMILIES SPERLING EN WILKENS.................................60 B.1. Heijltje Jans, vermeld in 1645 en 1654..........................................................................................60 B.2. Thomas en Hilwaert Cremer, vermeld 18e eeuw........................................................................60 B.3. Thomas Cremer (geb. 30 september 1700)...................................................................................61 B.4. Maria Sperling (geb. 1707).............................................................................................................61 B.5. Thomas Theodore Cremer (1742-1815).........................................................................................61 B.6. Adriana van Swieten (overl . 1797)................................................................................................61 B.7. Adriaan Cremer (1778-1830)..........................................................................................................61 B.8. Johannes Theodorus Wilkens (1781-1864)...................................................................................62 C. FAMILIE VAN SCHERMBEEK..................................................................................................................62 C.1. Pieter Adriaan van Schermbeek (1778-1833)................................................................................62 C.2. Helena Suzanna van Schermbeek (1816-1844)............................................................................62 C.3. C. W. van Schermbeek, vermeld 1832...........................................................................................62 D. FAMILIE BOGAERS................................................................................................................................62 D.1. Adriaan Bogaers (1722-1809)........................................................................................................62 D.1.1 privé en familieleven..............................................................................................................62 D.1.2. openbaar leven.....................................................................................................................63 D.2. Frans Bogaers (1763-1844)...........................................................................................................64 D.3. Jan Bogaers (geb. 1765)................................................................................................................64 D.4. Adriaan Bogaers (1795-1870).......................................................................................................65 D.4.1. privé en familieleven............................................................................................................65 D.4.2. openbaar leven....................................................................................................................65 - opleiding..................................................................................................................................65 - landmeter................................................................................................................................65 - advocaat..................................................................................................................................65 - nevenactiviteiten....................................................................................................................66

IV. GEDEPONEERD ARCHIEF.......................................................................................................... 67 V. ARCHIEFBESCHEIDEN WAARVAN HET VERBAND MET HET ARCHIEF NIET BLIJKT..................68 VI. LOS AANGETROFFEN STUKKEN IN 2008.................................................................................69 VII. AANVULLING 2009.................................................................................................................. 70 A. FAMILIE ESCHER....................................................................................................................................70 B. FAMILIE VON (DE) HARTITZSCH...........................................................................................................70 C. FAMILIE HORA SICCAMA.......................................................................................................................72

2.21.371

Escher

Beschrijving van het archief

BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF Naam archiefblok: Collectie Familie Escher Periode: 1645-1990 Archiefbloknummer: C48 Omvang: 4.20 meter; 554 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands. Soort archiefmateriaal: Normale geschreven en gedrukte teksten. De Nederlandstalige stukken van vóór ca. 1700 zijn geschreven in het gotische cursiefschrift, met name in de oud-Hollandse klerkencursief. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Bogaers Cremer Crol Escher Gleichman Hora Siccama Liebenrood Mazel Mispelblom Beijer Ravensteijn, van Schermbeek Sperling Velder Wilkens Baart de la Faille, Wilhelmina Laurentia (geb., 1872) Bogaers, Adriaan (1722-1809) Bogaers, Frans (1763-1844) Bogaers, Jan (geb., 1765) Bogaers, Adriaan (1795-1870) Cremer, Thomas (18e eeuw) Cremer, Hilwaert (18e eeuw) Cremer, Thomas (geb., 1700) Cremer, Thomas Theodore (1742-1815) Cremer, Johanna Maria (1776-1851) Cremer, Adriaan (1778-1830) Crol, Jacobus (ca., 1716)

7

8

Escher

2.21.371

Escher, David George (1728-1768) Escher, Johannes Petrus (1760-1839) Escher, Reinder Johan (1853-1922) Escher, David George (1767-1831) Escher, Berend George (1805-1864) Escher, George Arnold (1843-1939) Escher, Arnold August (1845-1877 Escher, Maria Johanna (1846-1898) Escher, Johanna Adriana (1851-1901) Escher, Edmond George (1883-1964) Escher, Berend George (1885-1967) Escher, Rudolf George (1912-1980) Escher, Johan George (1894-1969) Escher, Arnold August (1896-1925) Escher, Maurits Cornelis (1898-1972) Escher, Arnold George (geb., 1931) Escher, Johan George Balder (geb., 1935) Escher, David George (1841-1891) Gleichman, Johan Theodore George (1739-1777) Gleichman, Johan George (1776-1827) Gleichman von Oven, Theodore George (1802-1875) Gleichman, Thomas Theodore (1805-1865) Gleichman, Johan George (1834-1906) Gleichman, Sara Adriana (1860-1940) Hall, Johanna Justina van (1837-1884) Hora Siccama, L.C. Jans, Heijltje (ca., 1650) Liebenrood, Johan George (overl., 1794) Mazel, Elizabeth Jacoba (1829-1901) Mispelblom Beijer, Hendrik David (1720-1776) Mispelblom Beijer, Johanna Jacoba (1752-1777) Nemitz, Emilie Cornelia Marie (1899-1976) Oven, Maria Elisabeth von (1780-1802) Pit, Johanna Cornelia (1812-1895) Ravensteijn, Andreas van (ca., 1700) Schermbeek, Pieter Adriaan van (1778-1833) Schermbeek, Helena Suzanna van (1816-1844) Schermbeek, C. W. van (ca., 1832) Sperling, Henrich (1659-1765) Sperling, Maria (geb., 1707) Swieten, Adriana van (overl., 1797) Velder, Maria Louise (1866-1928) Wilkens, Johannes Theodorus (1781-1864) Samenvatting van de inhoud van het archief: Het archief bevat stukken die betrekking hebben op zowel het privéleven als het openbare leven van leden van de familie Escher en families verwant aan de familie Escher. Hieronder bevinden zich onder meer brieven, foto's, stukken betreffende geboorte, huwelijk en overlijden, verzamelde publicaties en publicaties van eigen hand. Het familiearchief-Escher is interessant voor de studie van de Rotterdamse handel, van de marine en de Waterstaat, van de 19e eeuwse politiek en letterkunde, en van het huis Noorthey te Veure.

2.21.371

Escher

Aanwijzingen voor de gebruiker

Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen

OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar Beperkingen aan het gebruik

BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie

AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie

CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Collectie Familie Escher, nummer toegang 2.21.371, inventarisnummer ... VERKORT: NL-HaNA, Escher, 2.21.371, inv.nr. ...

9

10

Escher

2.21.371

Archiefvorming

Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER Familiewapen

FAMILIEWAPEN Het familiewapen is een sprekend wapen: in goud drie groene essen naast elkaar op grasland. Helmteken: een es. Dekkleden: goud en groen. Dr. David George Escher (1767-1831) zegelde met dit wapen. Johann Christoffel Escher (ca. 1685 - na mei 1749)

JOHANN CHRISTOFFEL ESCHER (CA. 1685 - NA MEI 1749) De familie Escher is, voor zover bekend, afkomstig uit Kervenheim 1. Johann Christoffel moet omstreeks 1685 zijn geboren. Hij huwt op 17 november 1717 te Uedem am Nieder-Rhein de in 1686 geboren predikantsdochter Johanna Catharina Cochius. Uit het huwelijk worden zeven kinderen geboren: Johann Wilhelm (geb. 1720), Catharina Sophia (geb. 1722), Anna Louisa (geb. 1724), Regina (geb. 1726), David George (geb. 1728), Frans (geb. ca. 1730) en Frederik (geb. 1732). Johann Christoffel vervult de ambten van ontvanger der accijnzen (ca. 1720-1734) en burgemeester van Kervenheim (1728-1734). Hij was, volgens familie-overlevering, ook lijfwacht van Frederik Wilhelm I, koning van Pruisen. Johann Christoffel overlijdt na mei 1749. Op 18 mei 1749 vindt in de Nieuwe Kerk te Amsterdam het huwelijk plaats van zijn dochter Catharina Sophia met Alexander Wolters. Vader van de laatstgenoemde is vermoedelijk de ontvanger der accijnzen te Kalkar. Dr. David George Escher (1728-1768)

DR. DAVID GEORGE ESCHER (1728-1768) De drie jongere broers van Catharina Sophia vertrekken op 2 februari 1756 met het VOC-schip De Sloterdijk (Kamer Amsterdam) naar Negapatnam 2. David George vertrekt als oppermeester, Frederik als tweedemeester 3 en Frans als timmerman. De laatste blijft achter in Kaap de Goede Hoop, doch in een brief van 20 januari 1767, vermoedelijk aan de familie Wolters, schrijft hij, dat hij wil repatriëren als het hem goed gaat 4. De tijd waarin de broers vertrekken is niet gemakkelijk. In 1756 breekt de Zevenjarige Oorlog uit, waarbij de meeste Europese landen zijn betrokken. Engeland en Frankrijk strijden om de hegemonie ter zee en in de koloniën. Nederland blijft noodgedwongen neutraal, omdat er geen

1

2 3 4

Volgens overlevering zou de familie Escher van Zwitserse herkomst zijn. Genealogisch wijst niets hierop. De legende is waarschijnlijk aan het begin van de 19e eeuw ontstaan in Kampen. In 1711 kwamen vier schepen met Zwitserse doopsgezinden aan in Amsterdam. Zij werden door de Hulpcommissie voor de keuze gesteld om door te reizen naar Pruissen dan wel zich in de Republiek te vestigen. De commissie verdeelde de blijvers over Kampen, Deventer en Groningen. De achternamen van de families werden vertaald of aangepast. De Zwitserse doopsgezinden in Kampen bleven tot 1822 een aparte gemeente vormen. Vermoedelijk heeft men aangenomen, dat de familie Escher tot deze groep immigranten behoorde. Zie hierover: IJsselakademie. De stelling van H.P. Fölting dat het Nederlandse geslacht Escher niet aan het Zwitserse verwant kan zijn op grond van een verschillend wapen, lijkt mij onjuist. Bij afsplitsing van takken neemt men wel vaker een ander wapen aan. Een voorbeeld hiervan is de aanverwante familie Gleichman/Gleichman von Oven. Negapatnam was van 1659-1784 in handen van de Republiek. Adriaan van Rheede tot Drakensteijn maakt in 1690 Negapatnam tot bestuurscentrum en garnizoensplaats van Coromandel. Bij de Vrede van Parijs, in 1784 moet de Republiek Negapatnam afstaan aan Engeland. oppermeester: opper-chirurgijn; tweedemeester: chirurgijn. inv. nr. 53.

2.21.371

Escher

11

succes is behaald bij de legeraugmentatie en het vlootherstel. Aan de Coromandel-kust is het evenmin rustig: na de Portugezen en de Hollanders strijden nu de Engelsen en de Fransen om het specerijen-monopolie van de oriënt. Dr. David George Escher vestigt zich in Negapatnam als opperchirurgijn bij het militair hospitaal en als handelaar in sitsen. Op 1 april 1758 treedt hij in de Nederduits-hervormde kerk aldaar in het huwelijk met Geertruida Adriana Mattheus, dochter, van de onder-koopman en gouverneur van Paliacatta. Uit het huwelijk worden vier kinderen geboren: Johannes Petrus (1760-1839), Catharina Johanna (1762-1842), Geertruida (1763-1816), en David George (1767-1831). Reeds in 1765 is er sprake van terugkeer naar Holland. Begin 1768 keert dr. David George Escher om gezondheidsredenen terug naar Amsterdam. Zijn gezin vergezelt hem. Voor het definitieve vertrek wordt een acte van voogdij gepasseerd voor Balthasar Nicolaas Stoebbe, eerst gezworen klerk van politie en justitie op Ceylon. De reis aan boord van de Petronella Maria 5 blijkt rampzalig te zijn voor het gezin. Tijdens de terugreis sterft dr. David George Escher. Zijn stoffelijk overschot wordt op circa 875 mijl ten noordoosten van St. Helena in een loden kist overboord gezet. Op 31 juli 1768, dertig uur na aankomst in Amsterdam, sterft ook de moeder. Zij wordt op 5 augustus begraven in de Nieuwe Kerk te Amsterdam 6. Tot tijdelijke directeuren hunner kinderen en goederen zijn de kapitein en stuurlieden benoemd. Na aankomst in Amsterdam wordt de voogdij overgedragen aan de familie: mr. Adrianus Canter Visscher, (oud-)raad van NederlanschIndië, grietman van Dantumadeel en bewindhebber van de Oost-Indische Compagnie te Amsterdam; Jan Heemskerk, equipagemeester van de Admiraliteit te Rotterdam; Casparus Gerdts en Arij Ildijk, kooplieden te Amsterdam 7. Als curator voor de beide meisjes treedt op Daniël Canter Visscher, raad en vroedschap van Haarlem. De Amsterdamse weeskamer secludeert op 15 november 1768 de zaak, geheel volgens gebruik 8. Geertruida Escher huwt op 24 juni 1787 met ds. Hugh Mackay (1764-1847). Hierdoor wordt een scheiding van de nalatenschappen noodzakelijk. Op 16 juli 1787 wordt de acte van scheiding gepasseerd voor notaris De Waal Malefijt 9. De kinderen erven elk fl. 7302,70 en krijgen een jaarlijkse lijfrente van 320 livres, welke onder beheer van Johannes Petrus blijven 10. Met Johannes Petrus vangt tak a van de familie Escher aan. Deze zal in de inleiding verder buiten beschouwing worden gelaten. Zijn broer David George is de stamvader van tak b. David George Escher (1767-1831)

DAVID GEORGE ESCHER (1767-1831) Ondanks de ongelukkige start door het verlies van zijn ouders, verloopt het leven van dr. David George Escher redelijk succesvol. Hij wordt aanvankelijk opgevoed te Dokkum. Vervolgens wordt David George in 1782 ingeschreven als medisch student aan de universiteit van Groningen. Deze studie wordt in 1790 afgerond met een promotie. Bij request van 9 augustus 1790 verzoekt hij het stadsbestuur om binnen de stad Kampen medicijnen te mogen praktizeren. Het request wordt geaccordeerd. 5 6 7 8 9 10

Hazewinkel, pag. 154 ev.. G.A. Amsterdam, archief van de weeskamer, inv. nr. 12. Adrianus Canter Visscher en Jan van Heemskerk waren ooms van Geertruida Adriana Mattheus; de verwantschap loopt via de familie Keyser; alle families hadden VOC-connecties; zie inv. nr. 2. De weeskamer was bij gegoede families impopulair. Men wilde geen inzicht geven in het vermogen. Bovendien werd er met erfenissen vaak gespeculeerd, terwijl de weeskamer zonder risico moest beleggen. Men werd meerderjarig bij het voltooien van het 25e levensjaar; het huwelijk bracht voor meisjes wél de meerderjarigheid, maar geen noemenswaardige bevoegdheid tot het verrichten van rechtshandelingen. De stukken betreffende de nalatenschap van dr. David George Escher en Geertruida Adriana Mattheus moeten dus in tak-a worden gezocht.

12

Escher

2.21.371

Het jaar 1791 luidt een versteviging van zijn maatschappelijke positie in. Op 17 augustus huwt hij Maria Adriana Wijnen (1769-1804). Zij is de dochter van de patriottische burgemeester van Hattem, Rudolph Antonius Wijnen. Twaalf dagen later verwerft dr. David George Escher het grootburgerschap van Kampen 11. Dit opent nieuwe mogelijkheden voor hem. Bij request van 21 februari 1792 verzoeken dr. David George Escher en Broer Veenstra aan het stadsbestuur om een koornbranderij in het pand De Blauwe Handt te mogen oprichten 12 Het verzoek wordt ingewilligd. Lang heeft hij de koornbranderij niet gehad. In 1796 gaat de politieke carrière van dr. David George Escher van start: lid van de municipaliteit (1796-1798), schout van IJsselmuiden (1798-1811), maire van Zwartsluis (1811 - ca. 1814). Wellicht als gevolg van zijn verkiezing tot lid van de municipaliteit verkoopt hij op 1 october 1796 het in het ambt Oldebroek gelegen landgoed De Brand. Op 17 november daaraanvolgend verkoopt dr. David George Escher zijn deel van de koornbranderij en het pand aan het echtpaar Willem van der Hondt en Everdina van Ittersum 13. Dr. David George Escher wordt in 1798 tot schout verkozen, maar de beëdiging laat tot 30 maart 1803 op zich wachten. Dit wordt uitbundig gevierd 14. Tot één van de ambtsverrichtingen van dr. David George Escher als schout behoort het transport van het Hooge Huys te IJsselmuiden op 1 november 1803 15. In 1804 overlijdt zijn vrouw. Zij wordt, evenals de jong overleden kinderen, begraven in de Broerekerk te Kampen. Een jaar later hertrouwt dr. David George Escher met de koopmansdochter Maria van Olst (1773-1851). Uit dit huwelijk worden, behalve een jong overleden kind, vier zoons geboren: Berend George (1805-1864), Johannes Adrianus (1807-1892), Marthanus Petrus (18091875), en David George (1814-1876). Vermoedelijk heeft dr. David George Escher na 1814 geen openbare ambten meer bekleed. Na de Franse tijd is het politieke klimaat gewijzigd. Hij sterft op 23 april 1823 te Kampen. Berend George Escher (1805-1864)

BEREND GEORGE ESCHER (1805-1864) Berend George Escher is geboren in Kampen. In tegenstelling tot zijn voorouders kiest hij niet voor een universitaire studie. Bij Koninklijk Besluit van 29 mei 1820 wordt hij als buitengewoon adelborst geplaatst op De Dageraad. In die dagen is het niet-gemilitariseerde deel van de Nederlandse zeemacht onderverdeeld in Gouvernementsmarine, Koloniale Marine, en Auxiliair Eskader. De Gouvernementsmarine voert civiel-bestuurlijke taken ter zee uit. Het personeel is Europees. De thuishaven is Nederland. De Koloniale Marine heeft als voornaamste taak de bestrijding van de zeeroverij in de Indische Archipel. De bemanning is overwegend inlands; de hoogste rang is die van kapitein. De Koloniale Marine is permanent gevestigd in de Indische Archipel. Het Auxiliair Eskader is dat deel van de zeemacht, dat tijdelijk in de Indische Archipel is gedetacheerd. Met name tegen het midden van de 19e eeuw beginnen de reorganisaties in de marine op gang te komen. Na twee jaar varen legt Berend George Escher het examen voor adelborst der 1e klasse af. In 1824 volgen de examens voor luitenant der 2e klasse in de Middellandse Zee en in de Nederlanden 16.

11 12 13 14 15 16

inv. nr. 211. De Blauwe Handt was een dubbelpand aan de Oudestraat (Westzijde) te Kampen, tussen de Geeststraat en de Speldemakersstraat, tegenover de Blauwehandsteeg. Het pand bestond reeds in de 17e eeuw en wisselde veelvuldig van eigenaars. Het pand ontleent zijn naam aan een blauwververij die hier gevestigd zou zijn. G.A. Kampen, rechterlijk archief, inv. nr. 73, fo. 173 v, register van oplatingen. inv. nr. 4. Kamper Almanak 1974/'75, pag. 199. De Middellandse Zee kent géén getijden, de Noordzee wél.

2.21.371

Escher

13

De rang van buitengewoon luitenant der 2e klasse wordt bereikt in 1827. Berend George heeft dan al verscheidene reizen achter de rug. De jaren 1830 en 1831 worden gekenmerkt door krijgsverrichtingen. Van 1 mei 1837 tot 21 juni 1840 wordt Berend George Escher gedetacheerd bij de Koloniale Marine. Hij wordt daar onder meer geplaatst op ZM schip Krokodil, dat hydrografische gegevens verzamelt voor de Commissie ter Verbetering van de Zeekaarten 17. Bij Koninklijk Besluit van 13 maart 1838 nr. 3 wordt aan de kapitein-ter-zee J.C. Koopman de taak opgedragen om voorstellen te doen tot opheffing van de Koloniale Marine. Zij beantwoordt niet aan haar taak 18. Pas in 1840 wordt door zijn opvolger, de schout-bij-nacht E. Lucas tot feitelijke opheffing overgegaan. De schepen van de Koloniale Marine worden onder het bevel van de Gouvernementsmarine gebracht. Het Korps Zeeofficieren wordt omgevormd tot het Korps Mariniers. Op 9 juni 1842 treedt de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher in het huwelijk met Johanna Cornelia Pit. Uit het huwelijk worden, behalve twee vroeg overleden kinderen, vier kinderen geboren: George Arnold (1843-1939), Arnold August (1845-1877), Maria Johanna (18461898) en Johanna Adriana (1851-1901). Een jaar later wordt Berend George Escher benoemd tot adjudant bij de directeur en commandant der Marine te Vlissingen. Nog enige overplaatsingen volgen. De inmiddels tot kapitein-luitenantter-zee bevorderde Escher krijgt in 1853 het bevel over ZM instructiebrik Zeehond. De exercitie verloopt geheel naar wens van de minister. Escher's zoons maken beide de reis een keer mee 19. Een commissie bestaande uit de kapiteins Stavenisse de Brauw, Frucht, Vogelpoel, Steffens en de kapitein-luitenant Berend George Escher bieden in 1855 een rapport over de toestand van het Korps Zeeofficieren aan aan de minister van Marine. De commissie wijst onder andere op de nadelige gevolgen van het bevorderen door middel van overplaatsingen: er ontstaat geen hechte band tussen de bemanningsleden. Zij wijst tevens op het chronisch tekort aan goede zeeofficieren 20 . Het jaar erop belandt hij in een lastig parket. Aan de minister van Marine, Smith van den Broeke, wordt wegens het bereiken van de pensioen-gerechtigde leeftijd eervol ontslag verleend. De Koning moet in de vacature voorzien. De keuze valt op Berend George Escher. Deze bereidt, op dat moment, als commandant van ZM Amalia een reis met Prins Willem Frederik Hendrik naar de Oostzee voor 21. De kapitein weigert de portefeuille van minister van Marine: er is een groot tekort aan goede zeeofficieren en hij ambieert geen politieke carrière. Bovendien heeft hij de rang van schout-bij-nacht nog niet bereikt 22. De Koning is gekrenkt 23. De situatie wordt gered door een ander in de vacature te benoemen, terwijl Berend George Escher directeur-generaal bij het departement van Marine wordt. Deze functie wordt al snel verwisseld voor die van inspecteur en adviseur voor het personeel en materieel der Marine.

17 18 19 20 21

22 23

inv. nr. 19. Dit werd onder meer veroorzaakt door het gebruik maken van inlands personeel. inv. nrs. 37 en 203. inv. nr. 20. Prins Willem Frederik Hendrik (1820-1879), bijgenaamd De Zeevaarder, was een broer van Koning Willem III. Hij diende vanaf 1833 in verschillende rangen bij de marine. De Prins bracht als eerste lid van het Huis van Oranje een bezoek aan Nederlandsch-Indië, waarbij ook Rio de Janeiro werd aangedaan (1836-1838). Hij steunde de scheepsondernemingen en was zijdelings betrokken bij de Billiton-affaire. inv. nr. 21. De ministeriële verantwoording bestond in theorie reeds in 1848; zij werd echter pas in 1868 in praktijk gebracht.

14

Escher

2.21.371

In 1857 wordt Berend George Escher benoemd tot directeur en commandant der Marine te Hellevoetsluis. De bevordering tot schout-bij-nacht komt in 1861 af. Hij zal nog eenmaal worden verplaatst, namelijk als directeur en commandant der Marine te Amsterdam in 1862. Op 1 juli 1864 wordt Berend George Escher als titulair vice-admiraal op pensioen gesteld. Acht dagen later overlijdt hij, geplaagd door reumatiek. Opvallend is de grote rol die het water heeft gespeeld in zijn gezin. Zijn zoon, de luitenant-ter-zee der le klasse Arnold August Escher, deed van 1873 tot 1875 dienst als chef de gamelle (toezicht op de scheepsrantsoenen) tijdens de Atjeh-oorlog. Zijn dochter Maria Johanna huwt op 25 juli 1867 de eerste luitenant der genie Willem Rooseboom (1843-1920). Na haar dood in 1898 wordt Willem Rooseboom benoemd tot Gouverneur-Generaal in Nederlandsch-Indië (1899-1904). Ook zijn zoon George Arnold Escher maakt van water zijn beroep. George Arnold Escher (1843-1939)

GEORGE ARNOLD ESCHER (1843-1939) De oudste zoon van Berend George Escher wordt geboren in 's-Gravenhage. George Arnold kiest niet voor het zeemansleven, maar wordt weg- en waterbouwkundig ingenieur. Hij wordt in 1859 ingeschreven aan de Koninklijke Akademie te Delft, waar hij in 1863 afstudeert. Ir. George Arnold Escher is een actief lid van het Koninklijk Instituut voor Ingenieurs. Na zijn studie treedt hij in dienst bij de Staatsspoorwegen, waar hij meewerkt aan de aanleg van de spoorlijn AlkmaarNieuwendiep. In 1867 gaat ir. George Arnold Escher, na het afleggen van een vergelijkend examen, over naar Rijkswaterstaat. Een stap die beslissend is voor de rest van zijn leven. Hij wordt toegevoegd aan de hoofdingenieur van de Waterstaat te 's-Gravenhage. De eerste opdracht bestaat uit de vervaardiging van de waterstaatskaart van Nederland. Tot 1873 verlopen de overplaatsingen en bevorderingen volgens schema. Intussen heeft de Japanse regering aan ir. C.J. van Doorn 24 verzocht om een ingenieur aan te trekken. De keus valt op ir. George Arnold Escher. Bij Koninklijk Besluit van 9 juli 1873 gaat Escher met onbeperkt verlof met behoud van ancienniteit. In Japan werkt hij onder leiding van Van Doorn samen met de collega's Lindo en De Rijke. De taak bestaat uit het normaliseren van rivieren. Hiertoe zijn onder meer bevloeiingswerken nodig. I. George Arnold Escher wordt achtereenvolgens geplaatst te Osaka (25 september 1873 - 20 mei 1876), Mikuni (22 mei 1876 - 15 december 1876), Tokio (1877) en Shinanogawa (28 april 1877 - 31 juni 1878). De periode in Osaka wordt gekenmerkt door nevenprojecten. Op verzoek van de Engelse Kamer van Koophandel brengen Escher en De Rijke van 3 tot 25 augustus 1875 een bezoek aan Shanghai. Het doel is om tot een verbetering van de rivier de Wangpoo te komen. Het ontwerp hiervoor wordt later door Johan de Rijke ten uitvoer gebracht 25. Een tweede nevenproject omvat plannen voor het bevaarbaar maken van de riviermond te Karo (14 januari - 11 februari 1876). De rest van 1876 wordt doorgebracht in Mikuni. Mede op aandringen van Engeland wordt hier de haven verbeterd 26. Escher bouwt hier een pier. Tijdens zijn verblijf in Mikuni moet hij betrokken zijn geweest bij het ontwerp voor een school in traditionele stijl.

24

25 26

Na de ratificatie van het door de Amerikanen afgedwongen Verdrag van Kanagawa in 1854, verloor Nederland haar monopolie-positie in Japan. Het laatste opperhoofd van Decima, H.C. Donker Curtius en dr. Bauduin voorzagen de Japanse regering van gespecialiseerd personeel. In 1871 werd ir. C.J. van Doorn (1837-1906) uitgenodigd om als hoofdingenieur in dienst van de Japanse regering te treden. Hij vertrok daarheen met de genie-officier I.A. Lindo in 1872. In 1873 volgden nog drie Nederlandse ingenieurs: G.A. Escher, Joh. de Rijke en Nering Bögel. Van Doorn keerde terug naar Nederland in 1880. In latere tijden hebben Engelse ingenieurs de Nederlandse verdrongen. inv. nr. 178 inv. nr. 172.

2.21.371

Escher

15

In Tokio worden de gebruikelijke werkzaamheden verricht. Bovendien verschijnt een rapport over de hogedruk-waterleiding van Yokohama. Ir. George Arnold Escher heeft het leven in Japan uitvoerig beschreven in zijn memoires 27. Hij beschikt over een huishoudster/gezellin, O Matsu genaamd, en de tolk Kiyama. Zijn werk is zuiver technisch van aard; de administratie is in handen van de Japanse regering. De werkzaamheden van de Nederlandse ingenieurs zijn een aantal malen herdacht. In 1931 werd een standbeeld opgericht voor ir. C.J. van Doorn 28. Bij de inwijding van het Provinciaal Museum in de vroegere school te Mikuni, werd in 1981 ir. George Arnold Escher herdacht. Ter gelegenheid hiervan heeft de Japanse regering een delegatie van de familie Escher uitgenodigd 29. In juli 1878 wordt de terugreis naar Nederland aanvaard. De reis gaat via Hongkong, Singapore, Java, Egypte en Italië. Terug in Nederland stelt hij zich op de hoogte van de veranderingen. Hij engageert personeel voor de Japanse regering. Voorts verricht hij in Utrecht waarnemingen over kleuringen bij prof. Donders . Bij Koninklijk Besluit van 7 april 1879 wordt ir. George Arnold Escher weer opgenomen in het Korps Ingenieurs van de Waterstaat. Via Maastricht en Breda komt hij terecht in Gorinchem, waar hij wordt belast met de sectie Lek-Merwede van de aanleg van het Amsterdam-Merwedekanaal 30. In 1890 volgt de benoeming tot hoofdingenieur voor het district Friesland en Groningen, standplaats Leeuwarden. Tot zijn taken behoren de regeling van het bodempeil in Friesland en de verbetering van de haven van Delfzijl. Bij de verbetering van deze haven wordt, naar Frans voorbeeld, een kaaimuur voor zeeschepen gebouwd op een puttenfundering 31. In 1903 wordt Escher benoemd tot hoofdingenieur-directeur in de directie Gelderland. Wegens het bereiken van de pensioen-gerechtigde leeftijd wordt hem per 1 juli 1908 eervol ontslag verleend. Ir. George Arnold Escher heeft diverse maatschappelijke nevenfuncties bekleed 32. Hij is tweemaal gehuwd . Het eerst huwelijk met Charlotte Marie de Hartitzsch vond plaats in 1882. Uit dit huwelijk zijn twee zoons geboren: Edmond George (1883-1964) en Berend George (18851967). Zijn eerste vrouw overlijdt in 1885. Hij hertrouwt in 1892 met Sara Adriana Gleichman. Uit dit huwelijk worden nog drie zoons geboren: Johan George (1894-1969), Arnold August (1896-1925) en Maurits Cornelis (1898-1970). Ondanks de mooie carrière werpen het vroegtijdig overlijden van zijn eerste echtgenote en het verongelukken van zijn zoon Arnold August 33 een schaduw over het leven van ir. George Arnold Escher. Hij overlijdt hoogbejaard in 1939.

27 28 29 30 31 32 33

inv. nr. 69. inv. nr. 179. inv. nrs. 331-336. inv. nr. 158. inv. nr. 137. inv. nrs. 180-186. inv. nr. 125.

16

Escher

2.21.371

Berend George Escher (1885-1967)

BEREND GEORGE ESCHER (1885-1967) Berend George Escher is de te Gorinchem geboren tweede zoon uit het eerste huwelijk van ir. George Arnold Escher met Charlotte Marie de Hartitzsch. Zijn moeder overlijdt kort na zijn geboorte. Zijn vader schrijft hem, na de HBS, in aan de Eidgenossische Polytechnisch Hochschule van Zürich 34. Berend George promoveert aan deze hogeschool in 1911 op het proefschrift Ueber die praetriasische Faltung in den Westalpen, mit besonderer Untersuchung der Carbons an der Nordseite der Tödi. In hetzelfde jaar huwt hij de Zwitserse Emma Brosy (1888-1976). Uit het huwelijk worden behalve een jong gestorven zoon drie kinderen geboren: Rudolf George (1912-1980), Charlotte Adriana (geb. 1914) en Elisabeth (geb. 1918). Na een korte periode werkzaam te zijn geweest als privaatdocent, vertrekt dr. Berend George Escher voor de Bataafsche Petroleum Maatschappij naar Nederlandsch-Indië. Hier is hij betrokken bij de bodemkartering en opsporing van aardolie 35. Hij wordt in 1922 benoemd tot hoogleraar in de geologie, mineralogie, kristallografie en paleografie. In hetzelfde jaar wordt hij tevens directeur van het Rijksmuseum voor Geologie en Mineralogie te Leiden. De Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen biedt haar lidmaatschap aan in 1935. Een groot aantal publicaties verschijnt in de loop der jaren van zijn hand 36. Prof. dr. Berend George Escher bereikt het hoogtepunt in zijn loopbaan, wanneer hij in 1945 tot rector magnificus, wordt gekozen. Hij wordt bij zijn 25-jarig jubileum benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Na zijn emeritaat in 1955 blijven de banden met de universiteit bestaan. Na een werkzaam leven overlijdt Berend George Escher in Arnhem op 11 october 1967. Rudolf George Escher (1912-1980)

RUDOLF GEORGE ESCHER (1912-1980) De oudste zoon van prof. dr. Berend George Escher en Emma Brosy behoort tot de artistieke leden der familie. Rudolf George brengt zijn jongste jaren door in Nederlandsch-Indië. Het gezin keert terug naar Nederland in 1922 en gaat in Leiden wonen. Hier doorloopt hij de middelbare school. Rudolf George krijgt achtereenvolgens piano-, viool-, en schilderlessen, alsmede onderricht in harmonieleer. Hij is leerling aan het Toonkunst Conservatorium te Rotterdam. Hier krijgt hij compositieles van Willem Pijper. Zijn oeuvre begint in 1935 vorm aan te nemen. In 1937 huwt hij Beatrijs Jongert. Uit het huwelijk worden twee kinderen geboren. Bij het bombardement van Rotterdam op 14 mei 1940 wordt het gehele werk van Rudolf George Escher vernietigd. Hij vlucht naar Reeuwijk. In de loop van de jaren verschijnen diverse publicaties van zijn hand over Debussy en Ravel. Ook in kranten, catalogi en naslagwerken publiceert hij artikelen. De composities van Rudolf George Escher worden meermaals bekroond. In 1941 krijgt Sinfonia in memoriam Maurice Ravel een eervolle vermelding bij de Alphons Diepenbrock-prijs. De stad Amsterdam eert hem met de Muziekprijs 1945 voor Musique pour l'esprit en deuil; Le vrai visage de la paix wordt in 1953 bekroond. De prof. van der Leeuw-prijs valt hem ten deel voor de compositie Le tombeau de Ravel. Zijn werk Sonate concertante voor piano en cello wordt met de 34 35 36

inv. nrs. 65 en 217; de Zwitserse hogescholen in Zürich en Basel waren vermaard; de werktuigbouwkundige opleiding in Duitsland beroemd. De NV Bataafsche Petroleum Maatschappij was een dochtermaatschappij van de Koninklijke /Shell Groep, waarin de exploratie en exploitatie was ondergebracht. inv. nr. 219-224; het archief bevat niet alle publicaties van prof. dr. Berend George Escher.

2.21.371

Escher

17

Willem Pijper-prijs bekroond in 1967. Twee jaar later volgt de Visser-Neerlandia-prijs voor Quintetto à fiatti. Ten slotte ontvangt Rudolf George Escher de Johan Wagenaar-prijs voor zijn totale oeuvre. Rudolf George Escher is o.a. verbonden geweest aan het Amsterdamsche Conservatorium. Van 1964 tot 1977 is hij wetenschappelijk hoofdambtenaar aan het Instituut voor Muziekwetenschap van de Rijksuniversiteit te Utrecht. Bij dit instituut heeft hij zich beziggehouden met audiologie en structuralistische musicologie. Rudolf George Escher heeft, op instigatie van de uitgever Balkema, in 1943 getracht om tot een artistieke samenwerking met zijn oom, de graficus Maurits Cornelis Escher, te komen. Deze samenwerking is mislukt. Rudolf George overlijdt, ernstig ziek, in 1980. Johan George Escher (1894-1969)

JOHAN GEORGE ESCHER (1894-1969) Johan George Escher is de oudste zoon uit het tweede huwelijk van ir. George Arnold Escher met Sara Adriana Gleichman. Zijn eerste jaren brengt hij door in Leeuwarden. Na het gymnasium in Amersfoort meldt hij zich als vrijwilliger bij de landmacht voor een periode van twaalf jaar 37. Hij begint in hetzelfde jaar zijn studie rechten in Leiden. Johan George wordt in 1914 bevorderd tot reserve-korporaal, in 1916 tot reserve-sergeant. Hij slaagt in 1917 voor het kandidaatsexamen. Hij gaat van 1 december 1919 tot 9 augustus 1924 met groot verlof. Intussen wordt hij van de infanterie overgeplaatst naar de landweer. Op 19 juli 1926 loopt het dienstcontract af. Na het ontslag uit de militaire dienst treedt hij in het huwelijk met de onderwijzeres Emilie Cornelia Marie Nemitz (1899-1976). Uit het huwelijk worden twee zoons geboren: Arnold George (geb. 1931) en Johan George Balder (geb. 1935). Johan George legt in 1937 het doctoraal-examen rechten af. Hij wordt benoemd tot substituutgriffier bij het kantongerecht 38 en het Gerechtshof in Amsterdam. Van mr. Johan George Escher zijn twee dichtbundels verschenen. De eerste, Het bezwaarde hart 39, dateert uit 1937. De tweede, Oude en nieuwe gedichten 40 verschijnt vlak voor zijn dood in 1969. Maurits Cornelis Escher (1898-1972)

MAURITS CORNELIS ESCHER (1898-1972) Maurits Cornelis Escher is de jongere broer van bovengenoemde Johan George. Hij is evenals zijn broer in Leeuwarden geboren en brengt zijn eerste jaren door op het Princessehof 41 aldaar. Het gezin verhuist in 1903 naar Arnhem. Hier doorloopt Maurits de middelbare school. Zijn opleiding tot graficus geschiedt aan de School voor Bouwkunst en Sierende Kunsten te Haarlem. Eén van zijn leermeesters is S. Jesserun de Mesquita. Na zijn studie kiest Maurits Rome als domicilie (1923-1935), vanwaar hij diverse studiereizen maakt door Italië, Spanje, Zwitserland en België. De eerste tentoonstelling in Nederland vindt plaats in 1924. Hij huwt in hetzelfde jaar de Italiaanse Giulia Umiker (geb. 1897). Uit het huwelijk worden drie zoons geboren: George Arnold (geb. 1926), Arthur Eduard (geb. 1928) en Jan Christoffel (geb. 1938). In het begin van de jaren dertig 37 38 39 40 41

inv. nr. 282. inv. nr. 283. inv. nr. 287. inv. nt. 288. inv. nrs. 130-133.

18

Escher

2.21.371

verschijnen enige boeken met houtsneden van Maurits Cornelis Escher. Een uitvoerige bestudering van de Moorse mozaïeken in het Alhambra te Granada leiden tot een keerpunt in zijn werk. Hij gaat over van landschappen naar beeldgedachten. Escher verplaatst zijn domicilie van Zwitserland, waar hij sinds 1935 woont, naar Brussel. Hij verhuist definitief naar Baarn in 1941. In 1958 verschijnt zijn boek Regelmatige vlakverdeling, een onderwerp, dat hem bijzonder boeit. In de jaren 1962 tot en met 1972 gaat zijn gezondheid snel achteruit. Een lezingen-cyclus in Amerika moet worden afgelast. Hij overlijdt te Hilversum in 1972. Over het werk van Maurits Cornelis Escher is veel geschreven. Tijdens zijn leven is hij tweemaal onderscheiden: ridder en officier in de Orde van Oranje-Nassau, respectievelijk in 1955 en 1967. De familie Gleichman

DE FAMILIE GLEICHMAN De grootgrondbezitters-familie Gleichman komt omstreeks 1760 naar Rotterdam. Zij verstevigt haar positie door huwelijken met leden van gevestigde handelsfamilies of die veel politieke invloed hebben. De bekendste telg uit dit geslacht is mr. Johan George Gleichman (1834-1906). Hij heeft vele functies en ambten bekleed: advocaat te 's-Gravenhage, agent (1867) en directeursecretaris der Nederlandse Bank (1870), minister van Financiën (1877-1879), lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal (1880-1901), voorzitter dier Kamer (1891-1901), curator van de Rijksuniversiteit te Utrecht (1895-1897), minister van Staat (1898 -1906) en lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal (1901-1906 De naam Gleichman is verbonden aan een aantal belastingmaatregelen om de schulden, veroorzaakt door de Atjeh-oorlog, te dekken: de wet op het recht van successie en overgang in de rechte linie (1878 ); de effectenbelasting; en de wet tot herziening van de belastbare opbrengst van ongebouwde eigendommen (1879). Zijn politieke faam heeft hij echter verworven als voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. De familie Bogaers

DE FAMILIE BOGAERS De familie Bogaers verhuist in de veertiger jaren van de 18e eeuw van Geldrop naar 's-Gravenhage. Adriaan Bogaers (1722-1809) en zijn zoons Jan (geb. 1765) en Frans (geb. 1786) maken carrière als ambtenaar bij de Raad van State. Het bekendste familielid is echter de zoon van Frans, Adriaan Bogaers (1795-1870). Adriaan krijgt extra wiskundelessen om een betere maatschappelijke positie te kunnen bereiken, indien hij in dienst moet. In dat kader legt hij ook het landmetersexamen af 42. Vervolgens gaat hij rechten studeren om aan de conscriptie te ontkomen 43. Na een korte studie wordt hij advocaat te Rotterdam (1813 ); plaatsvervangend rechter (1829), lid van de arrondissementsrechtbank (1838), rechter-commissaris, vice-president van de rechtbank (1847). Toenemende doofheid maakt het hem in l853 onmogelijk om nog langer zijn vak uit te oefenen. Adriaan Bogaers is voornamelijk bekend om zijn vele dichtwerken en artikelen over taalkundige onderwerpen. De meest bekende hiervan zijn: De togt van Heemskerk naar Gibraltar (1837), Verhandeling over het wezen der uiterlijke welsprekendheid (1839) 44, voorts werken over Bilderdijk en Anna Bijns. Hij is zijn hele leven actief geweest in literaire kringen en was intiem bevriend met Tollens. Adriaan Bogaers was meester in de Orde van de Vrijmetselarij 45. De dood van zij vrouw, Maria Elisabeth Gleichman (1804-1829), is hij nooit te boven gekomen. 42 43 44 45

inv. nr. 547. Gleichman, pag. 17, 18. inv. 555. inv. nr. 542.

2.21.371

Escher

19

Geschiedenis van het archiefbeheer

GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER De familie Escher valt uiteen in een gemeenschappelijke, een a-en een b-tak 46. Het onderhavige archief is afkomstig uit tak b. Het archief beslaat 5 m. en omvat de periode 1645 tot heden. Twee persoonsarchieven zijn, om verschillende redenen, afgezonderd van het archief. In het eerste geval betreft het het archief van de componist Rudolf George Escher (1912-1980). Dit is eigendom van zijn weduwe, mevrouw B. Escher-Jongert, te Amsterdam. Het Rudolf-Escher-archief kan worden geraadpleegd voor onderzoek. In het tweede geval gaat het om het archief van de graficus Maurits Cornelis Escher (1898-1972). Zijn werk werd reeds tijdens zijn leven ondergebracht in de M.C. Escher-stichting 47 en in langdurig bruikleen afgestaan aan het Gemeentemuseum te 'sGravenhage. De Stichting besloot in 1980 om de nalatenschap van Maurits Cornelis Escher, om succcessierechtelijke redenen, te verkopen 48. Ongeveer een derde van zijn werk bleef in het bezit van de familie. Een derde werd verkocht aan het Gemeentemuseum. Dit gedeelte omvat het grafisch werk, tekeningen, en het archief. Een laatste deel omvat schetsen, de onbruikbaar gemaakte drukblokken en lithografische stenen. Dit gedeelte werd voor 1 miljoen dollar verkocht aan de Amerikaanse kunsthandelaar Sachs. Het copy-right berust bij de diverse eigenaren. Het familiearchief is in eerste instantie opgebouwd uit de persoonsarchieven van de familie zelf. Door het huwelijk van Sara Adriana Gleichman (1860-1940) met ir. George Arnold Escher (18341939) erft de familie Escher een groot gedeelte van het familiearchief-Gleichman. Het laatstgenoemde archief was reeds in 1870 uitgebreid met archivalia van de familie Bogaers. De dochter van de jurist en letterkundige Adriaan Bogaers (1795-1870), Johanna Maria, schonk in 1870 delen van het familiearchief-Bogaers aan het Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage en aan het Rotterdamsch Leeskabinet. In 1877 droeg deze instelling de archivalia over aan het Algemeen Rijksarchief. Het archief werd door mr. A.. Escher op 31 maart 2008 geschonken, met uitzondering van de nummer 6, 27, 144, 162, 163, 14, 168, 170-171, 173, 175, 177, 232-242, 246, 320 ,330 356, 513, 514, 557558. De originile stukken genummerd 68-128 zijn na schenking uitgeleend aan de schenker. Het Nationaal Archief heeft ter vervanging kopieën gamaakt. Schenking (van een niet overheidsarchief)

46 47 48

inv. nr. 328. M.C. Escher-stichting, 1968-1980; voorzitter: ir. G.A. Escher; secretaris: dr. J.L. Locher, en prof. dr. A.E. Escher. Volkskrant (?), 23 mei 1980.

20

Escher

2.21.371

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud en structuur van het archief Selectie en vernietiging

SELECTIE EN VERNIETIGING Het archief is ontdaan van dubbele exemplaren van de publicaties van mr. Johan George Gleichman. Verantwoording van de bewerking

VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING Het familiearchief-Escher bevat verscheidene series brieven, foto alba en memoires. Er waren 14 portefeuilles welke uiteen vielen in twee genummerde series en nog een portefeuille-Bogaers. De serie genummerd 1-8 bevatte een deel van de archivalia afkomstig van ir. George Arnold Escher en zijn vader Berend George Escher (1805-1864). Deze persoonsarchieven waren geheel vermengd; elke systematiek ontbrak. De serie genummerd I-V omvatte een groot gedeelte van het persoonsarchief afkomstig van de politicus mr. Johan George Gleichmar (1834-1906). Deze portefeuilles waren in 1971 chronologisch geordend. De portefeuille-Bogaers bevatte archivalia afomstig van drie generaties. De oude orde kon geen toegankelijkheid bieden. De archivalia zijn op de diverse personen teruggebracht. Hiervoor moesten alle portefeuilles worden gesplitst. Binnen de persoonsarchieven is een scheiding privéleven - openbaar leven aangebracht, met eventuele sub-rubrieken. Binnen elke rubriek is chronologische volgorde toegepast. De levensbeschrijvingen van Rudolf George Escher en Maurits Corlis Escher zijn in de inventaris opgenomen, evenals een kort overzicht van elders berustende archivalia.

2.21.371

Escher

21

Verwant materiaal

Verwant materiaal Afgescheiden archiefmateriaal

AFGESCHEIDEN ARCHIEFMATERIAAL Korte inhoudsopgave van de archivalia van Maurits Cornelis Escher (1898-1972), welke in het Gemeentemuseum te 's-Gravenhage berusten: – Zakagenda's, 1923-1944. – Reisdagboeken, 1920-1960. – Fotoalba, 1923-1937. – Receptieboek, 1926. – Correspondentie met zijn kinderen, 1954-1971. – Correspondentie zakelijk, 1951-1972. – Opdrachten, tot en met ca. 1969. – Lezingen, 1960-1970. – Tentoonstellingen, 1969-1973. – Prijslijsten van kunsthandelaren. – Bijzondere onderwerpen i.v.m. werk. – Documentatie. – Knipselboeken houdende kritieken, 1926-1966. – Culturele prijzen, 1965, 1971. Korte inhoudsopgave van de archivalia van Rudolf George Escher (1912-1980), welke eigendom zijn van mevrouw B. Escher-Jongert te Amsterdam: – Briefwisselingen met o.a. de graficus Maurits Cornelis Escher (1898-1972) en de componist Peter Schat, 1940-1980. – Partituren, 1940-1980. De omvangrijke collectie oude boeken en handschriften van mr. Adriaan Bogaers berusten in de Koninklijke Bibliotheek 49. Publicaties

PUBLICATIES Archieven

ARCHIEVEN Familiearchief-Escher. G.A. Amsterdam, archief van de weeskamers. G.A. Kampen, rechterlijk archief. G.A. 's-Gravenhage, burgerlijke stand. Dijk, F. van: Inventaris van het archief van Adriaan Bogaers, klerk ter secretarie van de Raad van State en het Comité tot de Algemene Zaken van het bondgenootschap te Lande (1749-1798), 's-Gravenhage, 1984. Literatuur

LITERATUUR Aa, A.J. van der: Aardrijkskundig Woordenboek, 10 dln., Zaltbommel, 1978 (herdruk). Backer Dirks, F.C.: De Gouvernementsmarine in het voormalige Nederlandsch-Indië in haar verschillende tijdsperioden geschetst, 1861-1949, Weesp, 1985. 49

Van Dijk, pag. II.

22

Escher

2.21.371

Escher, R. en M.C.: Beweging en metamorfosen, een briefwisseling, Amsterdam, 1985. Gleichman, J.G.: Het leven van mr. Adriaan Bogaers (1795-1870), Amsterdam, 1875. Hazewinkel, H.C.: John Goddard, Engels koopman te Rotterdam, 1690-1767 , in: Rotterdams Jaarboekje 1948, pag. 143-177. Jansen, H.P.H.: Lexicon Geschiedenis der Lage Landen, Utrecht/Antwerpen, 1983. Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam, Gedenkboek 1803-19?? Rotterdam, 1928. Kamper Almanak 1974/1975. Molhuysen, P.C. (red.): Biografisch Woordenboek van Nederland, 10 dln. , Leiden, 1912-1937. Nederlands Patriciaat, jaargangen 2, 15, 24, 37, 61, 63. Opstall, M.E. van e.a.: Vier eeuwen Nederland-Japan, kunst, wetenschap, handel, Lochem, 1983. Renting, R.A.D.: Een legende in de familie Mispelblom Beijer, in: Rotterdams Jaarboekje 1958, pag. 129-157. IJsselakademie, 8e jrg., nr. 1 (1985): Zwitserse voorouders langs de IJssel.

2.21.371

Escher

23

Beschrijving van de series en archiefbestanddelen

BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN I. FAMILIE ESCHER

A. GEMEENSCHAPPELIJKE VOOROUDERS

A.1. David George Escher (1728-1768)

I. FAMILIE ESCHER A. GEMEENSCHAPPELIJKE VOOROUDERS A.1. DAVID GEORGE ESCHER (1728-1768) beroep : opperchirurchijn, fabrikant en handelaar ouders : Johann Christoffel Escher (ca. 1685-na mei 1749) Johanna Catharina Cochius (geb. 1686) huwelijk : Negapatnam, 1 april 1758 met Geertruida Adriana Mattheus (1745-1768) ouders : mr. Petreus Mattheus Catharina Johanna Keijser Jansdr.

1

Extract uit de registers van de Nederduits Hervormde Kerk te Negapatnam (Coromandel) betreffende het huwelijk van dr. David George Escher met Geertruida Adriana Mattheus, en de doop van hun kinderen, 1767 1 stuk

B. TAK A

B.1. Johannes Petrus Escher (1760-1839)

B. TAK A B.1. JOHANNES PETRUS ESCHER (1760-1839) beroep : predikant ouders : dr. David George Escher (1728-1768) Geertruida Adriana Mattheus (1745-1768) huwelijk 1 : Hichtum, 16 november 1783 met Tetje Buwalda (1761-1824) ouders : Reinder Klazes Geertje Jouwertsdr. Stapert huwelijk 2 : Dantumadeel, 13 september 1825 met Eefje Jacobsdr. Vierssen (geb. ca. 1772) ouders : Jacob Feddes Aukje Jans

2 B.2. Reinder Johan Escher (1853-1922)

Aantekeningen van genealogische aard betreffende de geslachten Gromee, Keijser, en Van der Dussen, afkomstig van dr. Johannes Petrus Escher, z.j. 1 stuk B.2. REINDER JOHAN ESCHER (1853-1922) beroep : leraar wiskunde, bankier ouders : dr. Johan Petrus Escher (1817-1879) Diderika Maria Frederika Kuipers (1816-1895) huwelijk : Groningen, 28 april 1886 met Frouke Charlotte Margaretha Kahrel (1862-1933) ouders : dr. Reinder Johan Kahrel Anna Feenstra

3 C. TAK B

C.1. David George Escher (1767-1831)

Tekening van het huis van dr. Reinder Johan Escher te Groningen, blauwdruk, 1895 1 stuk C. TAK B C.1. DAVID GEORGE ESCHER (1767-1831) beroep : medicus ouders : dr. David George Escher (1728-1768) Geertruida Adriana Mattheus (1745-1768) huwelijk 1 : Hattem, 17 augustus 1791 met Maria Adriana Wijnen (1769-1804) ouders : Rudolph Antonius Wijnen Johanna Wendelina Boelen huwelijk 2 : Emden, 23 januari 1805 met Maria van Olst (1773-1851) ouders : Berend van Olst (1742-1785) Martje Jansdr. van Oterendorp (1744-na 1813)

4

Krantebericht van de feestelijkheden ter gelegenheid van de verkiezing van dr.

24

Escher

David George Escher tot schout van IJsselmuiden, 1803 5

2.21.371

1 stuk

Krantebericht van een brand op een buitengoed nabij IJsselmuiden, waarbij dr. David George Escher één der spuitgasten was, 1803 1 stuk

C.2. Berend George Escher (1805-1864)

C.2. BEREND GEORGE ESCHER (1805-1864) beroep : marine-officier ouders : dr. David George Escher (1767-1831) Maria van Olst (1773-1851) huwelijk : 's-Gravenhage, 9 juni 1842 met Johanna Cornelia Pit ouders : Arnoldus Adrianus Pit (1775-1839) Johanna Adriana van Beeftingh (1787-1828) C.2.1. privé en familieleven

C.2.1. PRIVÉ EN FAMILIELEVEN ---

Nieuwjaarswens van Berend George Escher voor zijn oom en tantes, eigen exemplaar, 1815

1 stuk

Oud nummer: 6

7

Brieven van familieleden ingekomen bij Berend George Escher, 1820, 1830, 1833, 1853

1 omslag

Escher, A.A. Escher, A.G. Escher, D.G. vader (3) Escher, D.G. broer Escher- van Olst, M.

8

Verslag van de buitengewoon luitenant-ter-zee der 2e klasse Berend George Escher aan zijn ouders dr. David George Escher en Maria van Olst over zijn reis door de Middellandse Zee, copie, 1829 1 stuk

9

Gedichten van de hand van de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher, [1841] 1 omslag

10

Brief van J. Modera ingekomen bij de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher ter gelegenheid van zijn voorgenomen huwelijk met Johanna Cornelia Pit, 1842 1 stuk

11

Gedicht ter gelegenheid van het huwelijk van de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher met Johanna Cornelia Pit, 1842 1 stuk

12

Extract uit het huwelijksregister van de burgerlijke stand te 's-Gravenhage betreffende het huwelijk van de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher met Johanna Cornelia Pit in 1842, 1851 1 stuk

13

Extract uit het doopregister van de hervormde gemeente te Kampen betreffende de doop van Berend George Escher in 1805, 1866 1 stuk

2.21.371

14

Escher

25

Aantekeningen van genealogische aard betreffende het geslacht Escher, afkomstig van Berend George Escher, z.j. 1 omslag

C.2.2. openbaar leven

C.2.2. OPENBAAR LEVEN 15

Staat van dienst van Berend George Escher als marineofficier, 1820-1862

16

Verslag van de generaal-majoor De Kock, opperbevelhebber van de Palembangse expedities, met bijlage, 1821 2 stukken

17

Brieven ingekomen bij Berend George Escher als officier der marine, 1830, 1849, 1853, 1862, 1863

1 katern

1 oms1ag

Jongh, J.M. de Karchez, L. Lucas, E. Rijk, J. Testa, Caspar

18

Certificaat, waarbij de kapitein-ter-zee C.J. Wolterbeek verklaart, dat de luitenantter-zee Berend George Escher gerechtigd is tot het dragen van het bewijs van aandenken als vermeld in het Koninklijk Besluit van 12 september 1831 no 70, wegens het deelnemen aan de krijgsverrichtingen van 1830 en 1831, 1832 1 stuk

19

Bekendmakingen van de Commissie tot verbetering der Zeekaarten in de Javasche Courant, 1839, 1840 3 stukken

20

Beschouwingen over den toestand van het Korps. Zee-officieren, de wijze van bevorderen en de Opleiding der Adelborsten, rapport aangeboden aan de minister van Marine, met bijlagen, 1855 1 omslag

21

Stukken betreffende het niet aanvaarden van de portefeuille van minister van Marine door de kapitein-luitenant-ter-zee Berend George Escher, 1856, 1857, 1861 1 omslag

22

Brieven ingekomen bij Berend George Escher ter felicitatie met zijn bevordering tot schout-bij-nacht, 1861 1 omslag Afzenders: Blankenstein Jansen, P.T. Jongh, J.M. de Modera, J. Ruyte......., A Vries, J.J. de

23

Foto's afkomstig van Berend George Escher als marineofficier, 1861, [1864]

2 stukken

26

2.21.371

Escher

24

Dankbetuiging van het marinepersoneel te Amsterdam aan de schout-bij-nacht Berend George Escher ter gelegenheid van de 50-jarige onafhankelijkheid van Nederland, z.j. 1 stuk

25

Stukken betreffende de pensionering van de schout-bij-nacht Berend George Escher, 1864 1 omslag

26

Stukken betreffende de begrafenis van de gepensioneerd vice-admiraal Berend George Escher, 1864 3 stukken

C.3. Johanna Cornelia Pit (1812-1895)

C.3. JOHANNA CORNELIA PIT (1812-1895) ouders : Arnoldus Adrianus Pit (1775-1839) Johanna Adriana van Beeftingh (1787-1828) huwelijk : 's-Gravenhage, 9 juni 1842 met de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher (1805-1864) ouders : dr. David George Escher (1767-1831) Maria van Olst (1773-1851)

27-28

Alba amicorum afkomstig van Johanna Cornelia Pit, 1827-1861 --1827-1839, 2 doosjes

28

2 doosjes en 1 deel

mevr. AI. ter Kuile—Scholten, mej. K. Josselin de Jong, Sybren Polet, Joh. Fabricius, Ben van Eysselsteijn, P. Dubois, Jos Panhuysen, Cabr. Smit, Aar v. d. Werfhorst en de Haarlemse schrijvers Michel van der Plas. Godfried Bomans (rechts op de foto) en drs. B. Rijdes (tweede van rechts): 27

1839-1861, 1 deel

29

Gedichten van de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher voor zijn verloofde Johanna Cornelia Pit, 1842 3 stukken

30

Verslag van de huwelijksreis van Johanna Cornelia. Pit en haar echtgenoot de luitenant-ter-zee der le klasse Berend George Escher door België en Duitsland, 1842 1 katern

31

Foto's afkomstig van Johanna Cornelia Pit, z.j.

2 stukken

32-34

Brieven van familieleden ingekomen bij Johanna Cornelia Pit, 1853, 1854, 1872-1878 3 omslagen 32 - haar echtgenoot de kapitein-luitenant-ter-zee Berend George Escher, genummerd 1-19, 1853, 1854, 1 omslag 33 - haar zoon de luitenant-ter-zee der le klasse Arnold August Escher, 1872-1875, 1 omslag 34 - haar zoon ir. George Arnold Escher, 1873-1878, 1 omslag

35

Stukken betreffende de ziekte en het overlijden van haar echtgenoot, de gepensioneerd vice-admiraal Berend George Escher, 1864

36

Genealogie van het geslacht Van Beeftingh, door J.H. Scheffer, met bijlage

1 omslag

2.21.371

C.4. George Arnold Escher (1843-1939)

Escher

houdende de genealogie van de familie Pit, 1878

27

1 omslag

C.4. GEORGE ARNOLD ESCHER (1843-1939) beroep : civiel ingenieur (weg- en waterbouwkunde) ouders : Berend George Escher (1805-1864) Johanna Cornelia Pit (1812-1895) huwelijk 1 : Ginneken en Bavel, 1 juni 1882 met Charlotte Marie de Hartitzsch (1851-1885) ouders : Edmond George de Hartitzsch jkvr. Antonetta Louise Hora Siccama huwelijk 2 : 's-Gravenhage, 27 october 1892 met Sara Adriana Gleichman (1860-1940) ouders : mr. Johan George Gleichman (1834-1906) Johanna Justina van Hall (1837-1884) C.4.1. privé en familieleven

C.4.1. PRIVÉ EN FAMILIELEVEN 37

Aanteekeningen op een reisje in de Noordzee met Z.M. Instructiebrik Zeehond, verslag van de hand van George Arnold Escher, 1855 1 katern Zie ook inv. nr. 203.

38

Extracten uit het geboorteregister van de burgerlijke stand te 's-Gravenhage betreffende de geboorte van George Arnold Escher in 1843, 1859, 1863 2 stukken

39

Portret van de schout-bij-nacht Berend George Escher, vermoedelijk getekend door zijn zoon George Arnold Escher, ca. 1860 1 stuk

40

Kasboek van een reis naar Engeland, 1862

41

Verklaringen van Nederlanderschap, afgegeven aan ir. George Arnold Escher door de burgemeesters van 's-Gravenhage en Zeist, 1863, 1865 3 stukken

42

Verklaringen van goed gedrag voor ir. George Arnold Escher, afgegeven door burgemeesters en wethouders van de gemeenten Alkmaar en Castricum, 1863, 1865, 1866 3 stukken

43

Verklaringen van gezondheid voor ir. George Arnold Escher, afgegeven door dr. C.J. de Lange, te Alkmaar, 1863, 1865, 1866 3 stukken

44

Sinterklaasgedichten ingekomen bij ir. George Arnold Escher, 1879, 1880

45-49

1 katern

1 omslag

Stukken betreffende de verkoop en huur van onroerend goed, met tekeningen, 1881, 1887, 1889, 1892, 1899, 1910, 1917 4 omslagen en 2 stukken 45 - tekeningen voor de bovenverdieping van De Doelen te Gorinchem, 1881, 1 omslag 46 - huurcontract voor een pand aan de Oude straat, hoek Lutherse steeg, te Kampen, met tekeningen, 1887, 1 omslag 47 - tekeningen van het pand Coehoornsingel A 325 te Zutphen, 1889, 1 omslag 48 - huurcontracten voor het pand Groote Kerkstraat I no 11 te

28

Escher

49

2.21.371

Leeuwarden, met tekeningen, 1892, 1899, 1 omslag - acte, waarbij ir. George Arnold Escher het pand Utrechtsche straat 13 te Arnhem verkoopt aan J. Mogendorff, met schets van een gepland observatorium, 1910, 1917, 2 stukken

50

Extract uit het huwelijksregister van de burgerlijke stand te Ginneken en Bavel betreffende het huwelijk van ir. George Arnold Escher met Charlotte Marie de Hartitzsch, 1882 1 stuk

51

Foto's afkomstig van zijn eerste echtgenote Charlotte Marie de Hartitzsch, ca. 1882 3 stukken

52

Stukken betreffende de aankoop en huur van graven te Gorinchem en Leeuwarden, 1885, 1901 3 stukken

53

Stukken van genealogische aard afkomstig van ir. George Arnold Escher, 1891-1913

1 omslag

54

Stukken betreffende de afwikkeling van de nalatenschap pen van zijn schoonouders uit zijn eerste huwelijk, Edmond George de Hartitzsch en jkvr. Antonetta Louise Hora Siccama, 1892, 1895 1 omslag

55

Gelukwens van het echtpaar Loohuis-Ruyg voor ir. George Arnold Escher bij zijn tweede huwelijk met Sara Adriana Gleichman, 1892 1 stuk

56

Extract uit het huwelijksregister van de burgerlijke stand te 's-Gravenhage betreffende het tweede huwelijk van ir. George Arnold Escher met Sara Adriana Gleichman, 1892 1 stuk

57

Foto's afkomstig van ir. George Arnold Escher en zijn tweede echtgenote, Sara Adriana Gleichman, 1892-1939 1 omslag

58

Brieven van kennissen ingekomen bij ir. George Arnold Escher, met minuten van uitgaande stukken, 1894-1925 1 omslag

59

Stukken betreffende de benoeming van ir. George Arnold Escher tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, 1897 1 omslag

60-64

Brieven en prentbriefkaarten van familieleden ingekomen bij ir. George Arnold Escher en zijn tweede echtgenote Sara Adriana Gleichman, 1898-1922 5 omslagen 60 - de familie Escher-Pit, 1898-1900, 1 omslag 61 - hun zoon Johan George Escher, 1901-1914, 1 omslag 62 - hun zoon ir. Arnold August Escher, 1901, 1906-1910, 1913, 19181922, 1 omslag

2.21.371

Escher

63 64

29

- hun zoon Maurits Cornelis Escher, 1901, 1 omslag - hun neef dr. Reinder Johan Escher, 1911, 1 omslag

65

Stukken betreffende de toelating van zijn zoon Berend George Escher tot een Zwitserse hogeschool, 1902, 1903 1 omslag

66

Stukken betreffende de betaling van de hoofdelijke omslag als lidmaat van de hervormde gemeente te Arnhem, 1904 1 omslag

67

Aantekening betreffende de nalatenschap van ir. George Arnold Escher, klad, 1909 1 stuk

68-128

Levensschets en herinneringen van George Arnold Escher, memoires, genummerd 1-61, 1910-1939 61 delen Nrs. 68-75 zijn fotocopieën; de orginalia bevinden zich bij een familielid in Canada, met uitzondering van nr. 69. Dit werd in 1981 geschonken aan het Provinciaal Museum te Mikuni, Japan.

68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98

1843 - 1873 deel I 1870 fotocopie - 1878 aug. 8 Verre Oosten dl. 2 1878 aug. 9 - 1882 1883-1892 1892 vervolg - 1902 origineel en fotocopie 1902 vervolg -1907 origineel en fotocopie 1908 - 1911 origineel en fotocopie 1911 vervolg - 1912 origineel en fotocopie 1912 vervolg - 1914 origineel 1914 zomer - 1915 juli 1915 aug. - 1917 juni 1917 juli - 1919 mei 22 1919 mei 23 - 1920 oct. 3 1920 oct. 4 - 1921 juni 12 1921 juni 13 - 1922 apr. 16 1922 sept. - 1922 oct 1922 oct. vervolg - 1923 apr. 16 1923 apr. 17-1924 1923 aug. dec. Italië, Nederland 1924 1924 vervolg - 1925 1925 vervolg 1925 nov - 1926 1926 mei - nov 1926 dec. - 1929 jan. 5 1927 dec. 31 - 1928 apr. 4 1928 apr. 5 - juli 30 1928 aug. 11 -nov. 2 (vervolg op 92) 1929 jan. - mei 18 1929 mei 21 - sept. 11 1929 sept. 5 - oct. 20

30

Escher

99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128

2.21.371

1929 oct. 21 - 1930 jan. 24 1930 jan. 25 - mei 2 1930 mei 3 - aug. 28 1930 aug. 19 - 1931 jan. 19 1931 jan. 20 - juni 10 1931 juni 11 - sept. 27 1931 oct. 1 - 1932 jan. 20 1932 jan. 21 - mei 27 1932 mei 29 - sept. 1 1932 sept. 4 - dec. 1 1932 dec. 4 - 1933 mrt. 8 1933 mrt. 10 - juni 20 1933 juni 22 - sept. 17 1933 sept. 18 - dec. 15 1933 dec. 16 - 1934 mrt. 26 1934 mrt. 27 - juli 9 1934 juli 11 - oct. 5 1934 oct. 6 - 1935 jan. 8 1935 jan. 9 - apr. 17 1935 apr. 17 - juli 19 1935 juli 20 - oct. 29 1935 oct. 30 - 1936 febr. 3 1936 febr. 4 - mei 31 1936 juni 1 - sept. 21 1936 sept. 22 - 1937 jan. 26 1937 jan. 27 - juni 17 1937 juni 18 - nov. 27 1937 nov. 27 - 1938 juni 9 1938 juni 10 - dec. 5 1938 dec. 6 - 1939 juni

129

Extract uit het overlijdensregister van de burgerlijke stand te Gorinchem betreffende het overlijden van zijn eerste echtgenote, Charlotte Marie de Hartitzsch in 1885, 1911 1 stuk

130-133

Publicaties en foto's betreffende het Princessehof te Leeuwarden, waar ir. George Arnold Escher met zijn gezin heeft gewoond, 1911, ca. 1915, 1918, 1957 1 deel, 1 katern, 1 omslag en 3 stukken 130 Het Oud-Princessehof te Leeuwarden in Buiten, 5e jaargang, nrs. 13 en 14, 1911, 1 omslag 131 Foto's, ca. 1915, 3 stukken 132 Het Princessehof, door R. Visser, 1918, 1 katern 133 Nanne Ottema, aartsverzamelaar en museumbouwer, door J.J. Kalma, Leeuwarden, 1957, 1 deel Ottema was conservator van het Princessehof.

134

Foto van de spijskaart van het diner gegeven ter gelegenheid van de zilveren bruiloft van ir. George Arnold Escher en zijn tweede echtgenote, Sara Adriana Gleichman,

2.21.371

31

Escher

1917

1 stuk

135

Stukken betreffende het verongelukken van zijn zoon ir. Arnold August Escher in Merano, Italië, met foto's, 1925, 1926 1 omslag

136

Artikelen verschenen over ir. George Arnold Escher, 1933, 1938

1 omslag

137

Condoleance-register van de crematie van ir. George Arnold Escher, oudhoofdingenieur-directeur van de Rijkswaterstaat der le klasse, met bijlagen, 1939 1 omslag

138

Stukken betreffende de scheiding van de nalatenschap van ir. George Arnold Escher, 1939 1 omslag

C.4.2. openbaar leven

C.4.2.1. opleiding

C.4.2. OPENBAAR LEVEN C.4.2.1. opleiding 139

Voorlopig bewijs van het behalen van het diploma civiel-ingenieur, met afschrift van het proces-verbaal van inschrijving, 1863 2 stukken

140

Diploma van de Koninklijke Akademie te Delft voor ir. George Arnold Escher, 1863 1 charter

C.4.2.2. spoorwegen

C.4.2.2. spoorwegen 141

Koninklijke Besluiten houdende de aanstelling en bevorderingen van ir. George Arnold Escher als beambte van de Staatsspoorwegen, 1864-1866 1 omslag

142

Foto's van beambten en opzichters van de Staatsspoorwegen, ca. 1865

C.4.2.3 waterstaat

- dienstverband

1 omslag

C.4.2.3 waterstaat - dienstverband

143

Stukken betreffende het weduwenfonds van het Korps Ingenieurs van de Rijkswaterstaat, 1835, 1872-1928 1 omslag

---

Naamlijst van de opzichters van de Rijkswaterstaat, gedrukt 1865 Oud nummer: 144

145

Koninklijke Besluiten houdende de aanstelling en. bevordering van ir. George Arnold Escher als ambtenaar van de Rijkswaterstaat,

1 stuk

32

146

Escher

2.21.371

[1866-1903]

1 omslag

Regelgeving voor ingenieurs van de Rijkswaterstaat, 1868-1870

1 omslag

147

Koninklijke Besluit van 23 september 1903 houdende het ontslag van ir. George Arnold Escher als Nederlands Permanent Commissaris van Toezicht op de betonning en verlichting van de Eemsmonden, met bijlage, 1903 2 stukken

148

Stukken betreffende de pensionering van ir. George Arnold Escher als hoofdingenieur-directeur van de Rijkswaterstaat der le klasse, 1908

1 omslag

- taakuitvoering

- taakuitvoering 149-153

Processen-verbaal van overname en overgave van de archieven van de Rijkswaterstaat, 1870, 1881, 1882, 1903, 1908 5 omslagen 149 Middelburg 1870 150 Maastricht 1881 151 Breda 1881, 1882 152 Gorinchem 1882, 1903 153 Arnhem 1903, 1908

154-161

Brieven ingekomen bij ir. George Arnold Escher als ingenieur van de Rijkswaterstaat, met minuten van uitgaande brieven, 1870-1908 5 omslagen en 3 stukken 154 's-Gravenhage, 1870, 1 stuk 155 Middelburg, 1871, 1 stuk 156 Maastricht, 1881, 1 omslag 157 Breda, 1881, 1 stuk 158 Gorinchem, 1882, 1887, 1 omslag 159 Zutphen, 1890, 1 omslag 160 Leeuwarden, 1891-1903, 1 omslag 161 Arnhem, 1903-1908, 1 omslag

C.4.2.4 stukken voortvloeiend uit zijn tijdelijk dienstverband bij de Japanse regering

C.4.2.4 stukken voortvloeiend uit zijn tijdelijk dienstverband bij de Japanse regering 162-167

Natuurstudies geschilderd in de omgeving van Tokio, aquarellen, na 1869 --- bloesemtak met vogel, 21,3 x 28 cm., 1 stuk ---

Oud nummer: 162

- bloesemtak met vogel, 21,3 x 29 cm., 1 stuk Oud nummer: 163

-----

- park, 21,9 x 28,2 cm., 1 stuk Oud nummer: 164

- draak, 19,5 x 28,5 cm., 1 stuk Oud nummer: 165

---

- vrouw in een boot, 19 x 26,7 cm., 1 stuk Oud nummer: 166

6 stukken

2.21.371

Escher

---

33

- uitzicht op de berg Fuji, 20 x 27,8 cm., 1 stuk Oud nummer: 167

---

Foto's afkomstig van ir. George Arnold Escher uit zijn Japanse tijd, 1873-1878

1 omslag

Oud nummer: 168

169

Inventarislijsten van door ir. George Arnold Escher verzamelde Japanse en Chinese voorwerpen, 1875, [1877] 2 stukken

---

Losse prenten van traditionele Chinese kostuums, handgeschilderd en in passepartout gestoken, [1875] 1 harmonika-katern Oud nummer: 170

---

Prentenboek, schilderingen op textiel, alle gesigneerd met blokstempel, ca. 1876

1 deel

Oud nummer: 171

172

Stukken betreffende de aanschaf van materiaal voor de uitvoering van de werkzaamheden aan de riviermonden bij Mikuni, Japan, deels in het Frans en Engels, met tekening, ca. 1876 1 omslag

---

Plattegrond van Kyoto, Japan, met legenda in het Japans, kopergravure, 1876

1 stuk

Oud nummer: 173

174

Kaart van het eiland Hondo (= Honsjoe) van de hand van ir. George Arnold Escher, in Japanse maten, z.j. 1 stuk

---

Japanse bordspelen van papier, vermoedelijk gebruikt als reisspelen, z.j.

1 omslag

Oud nummer: 175

176

Een kijkje in eene Japansche provincie, verslag van een reis door Japan, met een vertaling in het Frans, 1877 1 omslag

---

Maru Maru Chibun, satyrisch tijdschrift, en kranteknipsels, in het Japans, 1878, 1929

1 omslag

Oud nummer: 177

178

Stukken betreffende de verbetering van de haven van Shanghai, China, onder leiding van ir. Johan de Rijke, 1894, 1905 1 omslag

179

Stukken betreffende de onthulling van het standbeeld voor ir. J.C. van Doorn nabij de sluis van Asaka en de Bandaizan-vulkaan in Japan, 1931, 1933 1 omslag

34

Escher

2.21.371

C.4.2.5. nevenactiviteiten

C.4.2.5. nevenactiviteiten 180

Acten, waarbij ir. George Arnold Escher wordt benoemd tot buitengewoon, respectievelijk gewoon lid van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, 1864, 1869 2 charters

181

Acte van aanstelling, waarbij ir. George Arnold Escher wordt benoemd tot directeur van het Zeeuws Genootschap der Wetenschappen te Middelburg, 1871 1 charter

182

Staat van de geschiedenis van de Zeeuwse Spoorweg, klad, [1871]

183

Proeven betreffende den wederstand van vloeren in den dag van sluizen tegen oppersing, door ir. George Arnold Escher, overdruk uit het Tijdschrift van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, 1886/1887 1 katern

184

Extract uit de notulen van de gemeenteraad van Leeuwarden, waarbij ir. George Arnold Escher ontslag wordt verleend als lid van de Commissie van Toezicht op het middelbaar onderwijs, 1903 1 stuk

185

Stukken betreffende het ontslag van ir. George Arnold Escher als lid van het College van Regenten over de gevangenissen te Leeuwarden, 1903 2 stukken

186

Extract uit de notulen van de gemeenteraad van Arnhem betreffende de benoeming van ir. George Arnold Escher tot bestuurslid van het Kinderziekenhuis, 1908 1 stuk

1 stuk

C.5. Sara Adriana Gleichman (1860-1940)

C.5. SARA ADRIANA GLEICHMAN (1860-1940) ouders : mr. Johan George Gleichman (1834-1906) Johanna Justina van Hall (1837-1884) huwelijk : 's-Gravenhage, 27 october 1892 met ir. George Arnold Escher (1843-1939) ouders : Berend George Escher (1805-1864) Johanna Cornelia Pit (1812-1895)

187-195

Brieven van familieleden ingekomen bij Sara Adriana Gleichman, 1869-1919 8 omslagen en 3 stukken 187-189

- haar vader mr. Johan George Gleichman, 1869-1906 3 omslagen 187 188 189

190-193

1869-1892 1893-1897 1898-1906

- haar echtgenoot ir. George Arnold Escher, 1893-1910, 1912-1919 4 omslagen 190 1893-1899 191 1900-1903 192 1904-1910 193 1912-1919

2.21.371

35

Escher

194 195

- haar echtgenoot ir. George Arnold Escher en haar zoon Johan George Escher tijdens hun reis door het Kanaal, genummerd I-XVIII, 1911, 1 omslag - overige familieleden, 1879, 1894, 1901, 3 stukken

196

Dagboek, 1876

1 deel

197

Ode aan de leden van de vereniging De Amaliakrans, 1876,

1 stuk

De familie Gleichman woonde in de Amaliastraat te 's-Gravenhage.

198

Receptenboekje van Sara Adriana Gleichman, met bijlagen, z.j.

199

Stukken betreffende de ziekte en het overlijden van haar vader, mr. Johan George Gleichman, oud-minister van Staat en oud-voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, 1906 1 oms1ag

200

Brieven van rouwbeklag ingekomen bij Sara Adriana Gleichman bij het overlijden van haar vader, mr. Johan George Gleichman, oud-minister van Staat en oudvoorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, 1906 1 omslag

1 omslag

Afzenders: Koninklijk Huis (3) Röell, jhr. T., voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Schimmelpenninck van der Oije, W.A. baron, voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Sluyterman van Loo, secretaris van de Remonstrantse Broederschap

201

Brieven van rouwbeklag ingekomen bij het overlijden van haar echtgenoot ir. George Arnold Escher, oud-hoofdingenieur-directeur van de Rijkswaterstaat der le klasse, 1939 2 stukken Afzenders: Maro Diihii, minister van Japan Wolthers, J.

202 C.6. Arnold August Escher. (1845-1877)

Uitnodiging voor de begrafenis van Sara Adriana Gleichman, 1940

1 stuk

C.6. ARNOLD AUGUST ESCHER. (1845-1877) beroep : marine-officier ouders : Berend George Escher (1805-1864) Johanna Cornelia Pit (1812-1895)

203

Aanteekeningen op eene reis met Z.M. Instructiebrik Zeehond, verslag van de hand van Arnold August Escher, 1854 1 katern Zie ook inv. nr. 37.

204

Foto's van Arnold August Escher als marine-officier, ca. 1870

2 stukken

36

Escher

2.21.371

C.7. Maria Johanna Escher (1846-1898)

C.7. MARIA JOHANNA ESCHER (1846-1898) ouders : Berend George Escher (1805-1864) Johanna Cornelia Pit (1812-1895) huwelijk : Zeist, 25 juli 1867 met Willem Rooseboom (1843-1920) ouders : Jacob Rooseboom (1803-1870) Ferdinandina Frederika Maller (1813-1856)

205

Foto van Maria Johanna Escher, ca. 1863

1 stuk

206

Programme des dances, vermoedelijk afkomstig van Maria Johanna Escher, 1872

1 stuk

C.8. Johanna Adriana Escher (1851-1901)

C.8. JOHANNA ADRIANA ESCHER (1851-1901) ouders : Berend George Escher (1805-1864) Johanna Cornelia Pit (1812-1895)

207

Foto van Johanna Adriana Escher, ca. 1867

208

Brieven van de luitenant-ter-zee der le klasse Arnold August Escher, ingekomen bij zijn zuster Johanna Adriana Escher, in het Italiaans, 1873, 1874 3 stukken

C.9. Edmond George Escher (1883-1964)

1 stuk

C.9. EDMOND GEORGE ESCHER (1883-1964) beroep : civiel-ingenieur (electro-techniek en werktuigbouwkunde) ouders : ir. George Arnold Escher (1843-1939) Charlotte Marie de Hartitzsch (1851-1885) huwelijk : Ixelles, 6 augustus 1923 met Irma Anne Léopoldine Moonens (geb. 1890) ouders : Théophile Jean Albert Moonens Marie Madeleine Verheyen

209

Foto's afkomstig van ir. Edmond George Escher en zijn echtgenote Irma Anne Léopoldine Moonens, ca. 1890, 1923 en z.j. 1 omslag

C.10. Berend George Escher (1885-1967)

C.10. BEREND GEORGE ESCHER (1885-1967) beroep : geoloog ouders : ir. George Arnold Escher (1843-1939) Charlotte Marie de Hartitzsch (1851-1885) huwelijk : Aarau, Zwitserland, 20 april 1911 met Emma Brosy (1888-1976) ouders : Rudolf Brosy Elise Miville C.10.1. privé en familieleven

C.10.1. PRIVÉ EN FAMILIELEVEN 210

Foto's afkomstig van prof. dr. Berend George Escher en zijn echtgenote Emma Brosy, ca. 1912 1 omslag

211

Correspondentie en aantekeningen van genealogische aard afkomstig van prof. dr. Berend George Escher, 1919, 1930, 1935, 1939, 1948, 1952, 1960 1 omslag

212-214

Publicaties verzameld Wegens vermeende verwantschap met de Zwitserse Eschers, 1920, 1925, 1949 3 delen 212 Alt-zürich, door Nanny von Escher, Amalthea-Verlag, Zürich/Leipzig/Wien, 1920, 1 deel 213 Hans Konrad Escher von der Lindt, Lebensbildt eines Republikaners,

2.21.371

214

215

37

Escher

door Otto Frie, Verlag Beer & Cie, Zürich, 1925, 1 deel Die Entwicklung der Züricher Naturwissenschaften und ihr Aufschwung durch den Geist von 1848, door Bernhard Milt, gebr. Fretz A.G., Zürich, 1949, 1 deel

Brieven van familieleden ingekomen bij prof. dr. Berend George Escher, 1945, 1946

2 stukken

Afzenders : Escher, E.G. Escher, J.G.B.

216

Necrologie van prof. dr. Berend George Escher, deels in het Frans, 1967

1 omslag

C.10.2. openbaar leven

C.10.2. OPENBAAR LEVEN - opleiding

- opleiding 217

Doctorsbul van de Eidgenössische Polytechnische Schule te Zürich, Zwitserland, voor dr. Berend George Escher, 1911 1 charter

- loopbaan en nevenactiviteiten

- loopbaan en nevenactiviteiten 218

Kranteartikel over een lezing gehouden door dr. Berend George Escher voor het genootschap "Wessel Knoops" te Arnhem, 1912 1 stuk

219-224

Publicaties van de hand van prof. dr. Berend George Escher, 1916, 1924, 1926, 1945, 1946, 1952 1 deel, 5 katernen 219 De gedaanteveranderingen onzer aarde, Wereld Bibliotheek, Amsterdam, 1916, 1 deel 220 Kristalvorming, -vorm en -groepeering, in Wending, maandblad voor bouwen en sieren van Architectura et Amicitia, 1924, 1 katern 221 De ontwikkeling van de aardkorst, gebundelde radiovoorlezingen voor de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, 1926, 1 katern 222 De toekomst van de Leidsche Academie in Leidsch Universiteitsblad, 1945, 1 katern 223 De assymetrische gedaante der aarde en haar oorzaak, rede uitgesproken ter gelegenheid van de 371e dies natalis van de Rijksuniversiteit Leiden, 1946, 1 katern 224 Lascaux als aanrakingspunt van geologie, praehistorie en kunst, voordracht gehouden in de Algemene Vergadering van de Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen te Haarlem, 1952, 1 katern

C.11. Rudolf George Escher (1912-1980)

C.11. RUDOLF GEORGE ESCHER (1912-1980) beroep : componist, wetenschappelijk ambtenaar ouders : prof. dr. Berend George Escher (1885-1967) Emma Brosy (1888-1976) huwelijk : Rotterdam, 29 september 1937 met Beatrijs Jongert (geb. 1915) ouders : Jacob Jongert Catharina Helena Geerke

38

2.21.371

Escher

225

Gedichten van de hand van Rudolf George Escher, z.j.

226

Toscanini en Debussy, magie der werkelijkheid, door Rudolf George Escher, Van Sijn & Zoon, Rotterdam, 1938 1 deel

227

Sonata no 1 voor piano, door Rudolf George Escher, 1941

2 stukken

1 katern

C.12. Johan George Escher (1894-1969)

C.12. JOHAN GEORGE ESCHER (1894-1969) beroep : substituut-grif fier ouders : ir. George Arnold Escher (1843-1939) Sara Adriana Gleichman (1860-1940) huwelijk : Amsterdam, 21 september 1926 met Emilie Cornelia Marie Nemitz (1899-1976) ouders : Friedrich Christian Nemitz (geb. 1847) Marie Louise Velder (1866-1928) C.12.1 privé en familieleven

C.12.1 PRIVÉ EN FAMILIELEVEN 228

Extract uit het geboorteregister van de burgerlijke stand te Leeuwarden betreffende de geboorte van Johan George Escher, 1894 1 stuk

229-230

Losse foto's afkomstig van mr. Johan George Escher, ca. 1896-1969 229 prille jeugd 230 familieleven

231-242

Fotoalbums, 1923-1964 231 1923 --1924 ---

Oud nummer: 232

ca. 1925 Oud nummer: 233

-----

1925-1935 Oud nummer: 234

1927-1935 Oud nummer: 235

-----

1932-1941 Oud nummer: 236

1935 Oud nummer: 237

-----

ca. 1935, 1936 Oud nummer: 238

1948-1958 Oud nummer: 239

-----

1958-1961 Oud nummer: 240

1962 Oud nummer: 241

---

1963-1964 Oud nummer: 242

2 omslagen

12 delen

2.21.371

39

Escher

243

Negatieven afkomstig van mr. Johan George Escher, 1941, 1954, 1958, 1962, en z.j.

244-251

Brieven en prentbriefkaarten van familieleden ingekomen bij mr. Johan George Escher, 1899-1969 6 omslagen en 5 stukken 244 - zijn ouders ir. George Arnold Escher en Sara Adriana Gleichman, 1903, 1917-1937, 1 omslag 245 - zijn broer ir. Arnold August Escher, 1907-1922, 1 omslag --- zijn broer Maurits Cornelis Escher, 1921-1926, 1934, 1940-1947, 1957, 1969, 1 omslag

1 doos

Oud nummer: 246

247 248 249 250 251

- zijn halfbroer ir. Edmond George Escher, 1911, 1912, 1941-1947, 1957, 1969, 1 omslag - zijn halfbroer prof. dr. Berend George Escher, 1935, 1943, 3 stukken - zijn zoon mr. Arnold George Escher, 1953. 2 stukken. - zijn zoon mr. Johan George Balder Escher, 1943-1947, 1961, 1 omslag - overige familieleden, 1899-1946, 1 omslag

252

Brieven en prentbriefkaarten van kennissen ingekomen bij mr. Johan George Escher, met minuten van uitgaande stukken, 1929-1945 1 omslag

253-255

Reisverslagen, 1906, 1907, 1934 253 Nederland, 1906, 1 deel 254 Duitsland, 1907, 1 omslag 255 Elmau, 1934, 1 katern

256

1 deel, 1 katern, en 1 omslag

Identiteitskaart van de Nederlandse Posterijen voor Johan George Escher, 1913

1 stuk

257

Rijbewijs van Johan George Escher, 1923

1 stuk

258

Plaatsbewijs ter herinnering aan de vlucht met een Blackburn Kangaroo tijdens de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling te Amsterdam, z.j. 1 stuk

259

Stamboek, trouwboekje van het echtpaar Escher-Nemitz, 1926

1 deel

260

Rekening ingekomen bij Johan George Escher wegens de begrafenis van zijn schoonmoeder Marie Louise Velder, 1928 1 stuk

261

Gelegenheidsgedichten, 1929-1969

1 omslag

40 262-263

264

2.21.371

Escher

Dagboeken, 1931, 1942 262 263

2 katernen 1931 1942

Karakteranalyse van het handschrift van mr. Johan George Escher door de grafoloog H.C. Bruinsma te Amsterdam, getypt, 1951

1 stuk

265

Inhoudsopgave van een deel van het familiearchief-Gleichman, van de hand van mr. Johan George Escher, z.j. 1 omslag

266

Catalogus van de overzichtstentoonstelling van het werk van zijn broer Maurits Cornelis Escher in het Haags Gemeentemuseum, 1968 1 deel

C.12.2 openbaar leven

- opleiding en nevenactiviteiten

C.12.2 OPENBAAR LEVEN - opleiding en nevenactiviteiten 267

Schoolfoto's afkomstig van mr. Johan George Escher, 1909-1912 en z.j.

268

Getuigschrift van het gymnasium te Amersfoort voor Johan George Escher, met cijferlijst, 1913 2 stukken

269

Catechesatieschrift van Johan George Escher, z.j.

1 omslag

1 katern

270

Groenenboekje van het Leidsch Studenten Corps, exemplaar van Johan George Escher, met bijlagen, 1913 1 omslag

271

Internationale Studentikoze Foeten Bijeenkomst, liedbundel van het Leidsch Studenten Corps, gedrukt, 1913 1 katern

272-275

Jaarboekjes der Lyons, jaarclub van het Leidsch Studenten Corps, met foto's, 1914-1917 3 katernen en 1 omslag 272 1914, 1 omslag 273 1915, 1 katern 274 1916, 1 katern 275 1917, 1 katern

276

Kandidaatsdiploma van de Rijksuniversiteit van Leiden, juridische faculteit, voor Johan George Escher, 1917 1 stuk

277

Doctoraalbul van de Rijksuniversiteit van Leiden, juridische faculteit, voor mr. Johan

2.21.371

41

Escher

George Escher, 1937

1 stuk

278

Stukken betreffende het doctoraalfeest van mr. Johan George Escher, 1937

279

Kranteknipsels betreffende juridische, filosofische en historische onderwerpen, 1938-1953 1 omslag

280

Virtus Concordia Fides, tijdschrift van het Leidsch Studenten Corps, 1940

281

Menu van het lustrum-diner ter gelegenheid van de jaardies op de sociëteit Minerva te Leiden, 1958

2 stukken

1 katern

1 stuk

- militaire dienst

- militaire dienst 282

Stukken betreffende de militaire dienst van Johan George Escher, met foto's, 1913-1926, 1942 1 omslag

- substituut-griffier

- substituut-griffier 283

Acte van aanstelling en beëdiging van mr. Johan George Escher tot substituutgriffier bij het kantongerecht te Amsterdam, afschrift, 1940 1 stuk

284

Foto's afkomstig van mr. Johan George Escher als substituut-griffier, z.j.

2 stukken

- auteur

- auteur 285-286

Opstellen van de hand van Johan George Escher, 1913, [1925] 285 Voor het onweder, 1913, 1 katern 286 Belle van Zuylen, concept, [1925], 1 stuk

287-288

Dichtbundels van de hand van mr. Johan George Escher, 1937, 1969 2 delen 287 Het bezwaarde hart, Van Dishoeck, Bussum, 1937, 1 deel 288 Oude en nieuwe gedichten, VRERO, Heemstede, 1969, 1 deel

289

Kranteknipsels betreffende het literaire werk van mr. Johan George Escher, 1937, 1938 1 omslag

290

Stukken betreffende de toezending van zijn gedichten bundel Oude en nieuwe gedichten, 1969 1 omslag

291

Gedichten van de hand van mr. Johan George Escher, concepten in veelvoud, 1901-1969 1 omslag

1 katern en 1 stuk

42

Escher

2.21.371

Bij enkele gedichten staat de naam van zijn broer Arnold August Escher vermeld. C.13. Emilie Cornelia Marie Nemitz (1899-1976)

C.13. EMILIE CORNELIA MARIE NEMITZ (1899-1976) beroep : onderwijzeres ouders : Friedrich Christian Louis Nemitz (geb. 1847) Marie Louise Velder (1866-1928) huwelijk : Amsterdam, 21 september 1926 met Johan George Escher (1894-1969) ouders : ir. George Arnold Escher (1843-1939) Sara Adriana Gleichman (1860-1940) C.13.1. privé en familieleven

C.13.1. PRIVÉ EN FAMILIELEVEN 292

Bidprentje voor Emilie Cornelia Marie Nemitz ter herinnering aan haar eerste heilige communie, 1911 1 stuk

293

Extracten uit het geboorteregister van de burgerlijke stand te Amsterdam, 1915, 1924 3 stukken

294

Gelegenheidsgedichten voor Emilie Cornelia Marie Nemitz, ca. 1924

3 stukken

295

Foto's afkomstig van Emilie Cornelia Marie Nemitz, ca. 1915-ca. 1970

296-297

Brieven van familieleden ingekomen bij Emilie Cornelia Marie Nemitz, 1923-1944 1 omslag en 3 stukken 296 - haar (aanstaande) echtgenoot mr. Johan George Escher, 1923-1944, 1 omslag 297 - overige familieleden, 1928, 1931, 1942, 3 stukken

298

Inventaris van het zilverwerk, klad, z.j.

C.13.2 openbaar leven

1 omslag

1 stuk

C.13.2 OPENBAAR LEVEN 299

Schoolfoto's afkomstig van Emilie Cornelia Marie Nemitz, ca. 1918

1 omslag

300

Acte van bekwaamheid voor het geven van huis- en schoolonderwijs in de vrije- en orde-oefeningen der gymnastiek voor Emilie Cornelia Marie Nemitz, met afschrift, 1918 2 stukken

301

Acte van bekwaamheid als onderwijzeres voor Emilie Cornelia Marie Nemitz, in dorso de aantekening voor de nuttige handwerken voor meisjes, met afschriften, 1919 1 omslag

302

Acte van aanstelling tot gymnastiekonderwijzeres voor Emilie Cornelia Marie Nemitz, 1920 1 stuk

303

Programma ter gelegenheid van het afscheid van Emilie Cornelia Marie Nemitz als gymnastiekonderwijzeres, in drievoud, 1926 3 katernen

2.21.371

43

Escher

C.14. Arnold August Escher (1896-1925)

C.14. ARNOLD AUGUST ESCHER (1896-1925) beroep : civiel-ingenieur (werktuigbouwkunde) ouders : ir. George Arnold Escher (1843-1939) Sara Adriana Gleichman (1860-1940)

304

Extract uit het geboorteregister van de burgerlijke stand te Leeuwarden betreffende de geboorte van Arnold August Escher, 1896 1 stuk

305

Foto's afkomstig van ir. Arnold August Escher, ca. 1900-1925

306

Levensgeschiedenis van A.A. Escher, memoires, 1905-1910

1 omslag 1 deel

307

Mijn levensopvatting, opstellen van filosofische aard van de hand van Arnold August Escher, 1911, 1912 1 katern

308

Brieven en prentbriefkaarten ingekomen bij ir. Arnold August Escher, 1912-1914

4 stukken

Afzenders: Escher, J.G. Escher, M.C. Jo

309

Brieven van ir. Arnold August Escher gericht aan zijn vriend ir. W.H.B. van Dunné, en anderen, 1920-1925 1 omslag De brieven zijn na het noodlottig ongeval van ir. Arnold August Escher op verzoek van zijn moeder teruggezonden.

310 C.15. Maurits Cornelis Escher (1898-1972)

Necrologie van ir. Arnold August Escher, 1925, overdruk uit De Ingenieur, no 45, 1925 C.15. MAURITS CORNELIS ESCHER (1898-1972) beroep : graficus ouders : ir. George Arnold Escher (1843-1939) Sara Adriana Gleichman (1860-1940) huwelijk : Viareggio, Italië, 12 juni 1924 met Giulia Umiker (geb. 1897) ouders : Arturo Umiker Enrica Catteneo

311

Extract uit het geboorteregister van de burgerlijke stand te Leeuwarden betreffende de geboorte van Maurits Cornelis Escher, 1898 1 stuk

312

Foto's afkomstig van Maurits Cornelis Escher, 1899-ca. 1924

313

Opstel van de hand van Maurits Cornelis Escher, z.j.

314

1 omslag 1 stuk

Gedicht ter gelegenheid van de geboorte van zijn zoon Arthur Eduard Escher, doorslag, 1928 1 stuk

44

315

Escher

Artikelen over het werk van Maurits Cornelis Escher, 1940, 1951, 1965

2.21.371

1 omslag

C.16. Arnold George Escher (geb. 1931)

C.16. ARNOLD GEORGE ESCHER (GEB. 1931) beroep : bedrijfsjurist, wetenschappelijk uitgever ouders : mr. Johan George Escher (1894-1969) Emilie Cornelia Marie Nemitz (1899-1976) huwelijk : Amsterdam, 11 maart 1961 met Carla Norma Alexa van den Borg (geb. 1934) ouders : dr. Robert Eugène van den Borg mr. Norma Marjory Walthera Labberton

316

Brief van zijn vader mr. Johan George Escher ingekomen bij Arnold George Escher, 1937 1 stuk

317

Foto's afkomstig van mr. Arnold George Escher [1931, 1937, 1943]

318

Virtus Concordia Fides, tijdschrift van het Leidsch Studenten Corps, 1957

C.17. Johan George Balder Escher (geb. 1935)

1 omslag 1 katern

C.17. JOHAN GEORGE BALDER ESCHER (GEB. 1935) beroep : wetenschappelijk bibliothecaris ouders : mr. Johan George Escher (1894-1969) Emilie Cornelia Marie Nemitz (1899-1976) C.17.1. privé en familieleven

C.17.1. PRIVÉ EN FAMILIELEVEN 319

Bewijs van inenting tegen pokken voor Johan George Balder Escher, 1935

1 stuk

---

Fotoalbum van mr. Johan George Balder Escher, 1935-1960

1 deel

Oud nummer: 320

321

Foto's afkomstig van de familie Escher, verzameld door mr. Johan George Balder Escher, 1950-1971 en z.j. 1 pak

322

Sinterklaasgedichten, 1943, 1944 en z.j.

323

Verslag van een reis naar de Achterhoek, 1944

324

Brieven van familieleden ingekomen bij mr. Johan George Balder Escher, 1945, 1946, 1949, 1957, 1962, 1963

1 omslag 1 katern 1 omslag

Afzenders: Escher, A.G. Escher, J.G. (2) Escher, M.C. (4) Nemitz, E.C.M. (7)

325

Paspoorten voor mr. Johan George Balder Escher, 1948, 1981

2 katernen

2.21.371

Escher

45

326

Houtsneden van Maurits Cornelis Escher voor zijn neef mr. Johan George Balder Escher ter gelegenheid van oud en nieuw jaar, 1955 2 stukken

327

Aantekeningen en correspondentie van genealogische aard afkomstig van mr. Johan George Escher, 1962, 1969, 1970 1 omslag

328-329

Publicaties in opdracht van of door de familie Escher over de familiegeschiedenis, met voorstukken, 1976, 1977, 1990 1 katern en 1 omslag 328 Genealogie van het Nederlandse geslacht Escher, door H.P. Fölting, De Residentie, 's-Gravenhage, 1977, met voorstukken 1976, 1977, 1 omslag 329 Metaalbedrijf Escher in Den Haag, 1925-1988, door M.J. Cok-Escher in Tijdschrift voor Industriële Archeologie, nr. 35, 1990, 1 katern

---

Lakafdruk van het wapen van de familie Escher, z.j.

1 stuk

Oud nummer: 330

331

Reisschema, hotelindeling en plattegrond voor de reis naar Japan, grotendeels in het Japans, 1981 3 stukken

332

Fotoalbum aangeboden door de Japanse regering ter herinnering aan de inwijding van het Provinciaal Museum te Mikuni, een ontwerp van zijn grootvader ir. George Arnold Escher, 1981 1 deel

333

Foto van de familie Escher met hun Japanse gastheren ter gelegenheid van de inwijding van het Provinciaal Museum te Mikuni, Japan, 1981 1 stuk

334

Gids van het Provinciaal Museum te Mikuni, Japan, met twee grammofoonplaten, in het Japans, 1981 1 omslag

335

Kranteartikelen betreffende de inwijding van het Provinciaal Museum te Mikuni, Japan, 1981 2 stukken

336

Verslag van de reis naar Mikuni, Japan, ter gedachtenis aan zijn grootvader ir. George Arnold Escher, met bijlagen, 1981 1 omslag

337

Kaart van Nedereland anno 1848, afkomstig uit Japanse archieven, met in de kantlijnen de geschiedenis van Nederland in het Japans, fotocopie, 1981 1 stuk

46

Escher

2.21.371

C.17.2. openbaar leven

C.17.2. OPENBAAR LEVEN - opleiding en nevenactiviteiten

- opleiding en nevenactiviteiten 338

Album ter herinnering aan de schoolvereniging Willemspark te Amsterdam, 1945, met bijlagen 1943-1945 1 omslag

339

Kennemer Lyceum 1920-1950, jubileum-editie van de lyceumkrant, 1950

1 katern

340

Geschiedenisdictaat afkomstig van Johan George Balder Escher, ca. 1952

1 katern

341

Getuigschrift van het Kennemer Lyceum te Overveen, afdeling gymnasium a voor Johan George Balder Escher, 1954 1 stuk

342

Groenenboekje van het Leidsch Studenten Corps, exemplaar van Johan George Balder Escher, 1954 1 deel

343

Programma van Euripides Heracles, waarin Johan George Balder Escher een rol speelde, z.j. 1 katern

344

Kandidaatsdiploma van de Rijksuniversiteit van Leiden, juridische faculteit, voor Johan George Balder Escher, met bijlage, 1957 2 stukken

345

De verhouding van de burgemeester jegens de raad, doctoraalscriptie van Johan George Balder Escher, concept, 1959 1 omslag

346

Doctoraalbul van de Rijksuniversiteit van Leiden, juridische faculteit, voor mr. Johan George Balder Escher, met bijlage, 1962 2 stukken

347

Diploma van de Alliance Française voor mr. Johan George Balder Escher, 1967

1 stuk

348

Getuigschrift van de opleiding tot wetenschappelijk bibliothecaris aan de universiteit van Amsterdam voor mr. Johan George Balder Escher, 1973

1 stuk

349

Inschrijvingskaart van het Institut Méditerranéen d'initiation à la culture française, met foto's, 1986 1 omslag

350

Getuigschrift voor de cursus paleografie voor mr. Johan George Balder Escher,

2.21.371

- loopbaan

Escher

1988

47 1 stuk

- loopbaan 351

Interview met mr. Johan George Balder Escher over zijn reis maar Rusland in Contactorgaan van de gemeente Haarlemmermeer, 1964 1 omslag

352

Proces-verbaal van beëdiging van mr. Johan George Balder Escher als commies bij het ministerie van buitenlandse zaken, 1965 1 stuk

353

Notulen van het Stichtingsbestuur van het gemeenschapshuis De Kuip te Noordwijk, vervaardigd door mr. Johan George Balder Escher, getypt, 1980, 1981 1 omslag

C.18. David George Escher (1841-1891)

C.18. DAVID GEORGE ESCHER (1841-1891) beroep : predikant ouders : dr. David George Escher (1814-1876) Hester Rouffaer (1817-1841) huwelijk : Warnsveld, 22 mei 1867 met Winanda Geertruida Abbing (1843-1902) ouders : dr. Diederik Hendrik Pieter Abbing Gonda Alyda Magdalena Pull

354

De Ware Vrede, afscheidsrede van ds. David George Escher als Nederlands Hervormd predikant te Haarlem, gedrukt, 1838

1 stuk

48

Escher

2.21.371

II. FAMILIES VERWANT AAN DE FAMILIE ESCHER

A. FAMILIE MAZEL

A.1. Elizabeth Jacoba Mazel (1829-1901)

II. FAMILIES VERWANT AAN DE FAMILIE ESCHER A. FAMILIE MAZEL A.1. ELIZABETH JACOBA MAZEL (1829-1901) ouders: Jean Zacharie Mazel Marie Frederika Steyn Parvé huwelijk : 's-Gravenhage, 20 augustus 1856 met mr. August Nicolaas Marinus Pit (1822-1880) ouders : Arnoldus Adrianus Pit (1775-1839) Johanna Adriana van Beeftingh (1787-1828)

355

Dagboek bijgehouden tijdens de ziekte van haar vader, vermoedelijk afkomstig van Elizabeth Jacoba Mazel, z.j. 1 katern

B. FAMILIE HORA SICCAMA

B. FAMILIE HORA SICCAMA Hora Siccama is via De Hartitzsch gelieerd aan de familie Escher.

---

Stichtsche school-prent van de hand van L.C. Hora Siccama, steendruk, 1835

1 stuk

Oud nummer: 356 C. FAMILIE GLEICHMAN

C.1. GEMEENSCHAPPELIJKE TAK

C. FAMILIE GLEICHMAN C.1. GEMEENSCHAPPELIJKE TAK

C.1.1. Johan Theodore George Gleichman (1739-1777)

C.1.1. JOHAN THEODORE GEORGE GLEICHMAN (1739-1777) beroep : koopman ouders : Johan Thomas Engelbert Gleichman (1694-ca. 1760) Catharina Maria von Liebenroth huwelijk : Rotterdam, 26 mei 1774 met Johanna Jacoba Mispelblom Beijer (1752-1777) ouders : mr. Hendrik David Mispelblom Beijer (1720-177 Elisabeth von Liebenroth (1732-1795)

357

Stukken betreffende het verwerven van het burger- en poorterschap van Rotterdam voor Johan Theodore George Gleichman, 1768, 1776 2 stukken

358

Acte van naturalisatie van Johan Theodore George Gleichman tot Engelsman, in het Engels, afschrift, 1773 1 charter

359

Huwelijksacte van Johan Theodore George Gleichman en Johanna Jacoba Mispelblom Beijer, met biljetten van huwelijksaangifte, 1774 3 stukken

360

Acte van huwelijkse voorwaarden tussen Johan Theodore George Gleichman en Johanna Jacoba Mispelblom Beijer, 1774, met inventaris van de door Johan Theodore George Gleichman ingebrachte goederen, 1775 1 omslag

361

Mutueel testament van Johan Theodore George Gleichman en zijn echtgenote Johanna Jacoba Mispelblom Beijer, 1774, met aanvulling 1776 1 katern

362

Familiestaat van Johan Theodore George Gleichman en zijn echtgenote Johanna

2.21.371

49

Escher

Jacoba Mispelblom Beijer, 1776

1 stuk

363

Acte van maatschap tussen Johan Theodore George Gleichman, Theodore Martinus Mispelblom Beijer en Richard Sturenberg, 1776 1 katern

364

Testament van Johan Theodore George Gleichman, copie, 1777

365

Extract uit het overlijdensregister van Reading, Berkshire, Engeland, betreffende het overlijden van Johan George Theodore Gleichman in 1777, 1778 1 stuk

1 stuk

C.1.2. Johanna Jacoba Mispelblom Beijer (1752-1777)

C.1.2. JOHANNA JACOBA MISPELBLOM BEIJER (1752-1777) ouders : mr. Hendrik David Mispelblom Beijer (1720-1776) Elisabeth von Liebenroth (1732-1795) huwelijk : Rotterdam, 26 mei 1774 met Johan Theodore George Gleichman (1739-1777) ouders : Johan Thomas Engelbert Gleichman (1694-ca. 1760) Catharina Maria von Liebenroth

366

C.1.3. Johan George Gleichman (1776-1827)

Acte van huwelijkse voorwaarden tussen Johan Theodore George Gleichman en Johanna Jacoba Mispelblom Beijer, 1774, met inventarissen van de door Johanna Jacoba Mispelblom Beijer ingebrachte goederen, 1775 1 omslag C.1.3. JOHAN GEORGE GLEICHMAN (1776-1827) beroep : kooplieden ouders : Johan Theodore George Gleichman (1739-1777) Johanna Jacoba Mispelblom Beijer (17521777) huwelijk 1 : Rotterdam, 15 juni 1801 met Maria Elisabeth von Oven (1780-1802) ouders : Carl Engelbert von Oven Maria Josina Beuning huwelijk 2 : Rotterdam, 4 october 1803 met Johanna Maria Cremer (1776-1851) ouders : Thomas Theodore Cremer (1742-1815) Adriana van Swieten (overl. 1797)

367

Stukken betreffende de nalatenschap van zijn vader Johan Theodore George Gleichman, 1777, 1801 4 katernen

368

Stukken betreffende de overdracht van het erfdeel van Johan George Gleichman uit de nalatenschap van zijn oudoom Johan George Liebenrood, in het Engels, 1795, 1797 2 stukken

369

Acte van attestatie uit het doopboek van de evangelischlutherse gemeente te Rotterdam betreffende de doop van Johan George Gleichman in 1776, 1797 1 stuk

370

Acte van huwelijkse voorwaarden tussen Johan George Gleichman en Maria Elisabeth von Oven, 1801

371

1 stuk

Huwelijksacte van Johan George Gleichman en zijn eerste echtgenote Maria Elisabeth von Oven, met bijlagen, 1801 1 omslag

50

Escher

2.21.371

372

Mutueel testament van Johan George Gleichman en zijn eerste echtgenote, Maria Elisabeth van Oven, 1801 1 katern

373

Stukken van financiële aard betreffende de afwikkeling van de nalatenschap van zijn grootmoeder Elizabeth Liebenrood, 1802 2 stukken

374-375

Stukken betreffende de afwikkeling van de nalatenschap van zijn eerste echtgenote, Maria Elisabeth von Oven, 1802-1803 1 katern en 2 stukken 374 Attestatie van de eerste klerk, waarbij deze verklaart dat Johan George Gleichman het recht van de weeskamers der stad Rotterdam heeft voldaan, 1802, 2 stukken 375 Acte van vestiging van rechten, waarbij Johan George Gleichman de kosten van opvoeding en onderhoud van zijn zoon Theodore George Gleichman op zich neemt en belooft hem 10.000 gulden uit te betalen bij diens meerderjarigheid, 1803, 1 katern

376

Huwelijksacte van Johan George Gleichman en zijn tweede echtgenote Johanna Maria Cremer, met biljetten van huwelijksaangifte, 1803 3 stukken

377

Acte van procuratie, waarbij Carel Engelbert von Oven zijn schoonzoon uit zijn eerste huwelijk, Johan George Gleichman machtigt om zaken te doen op naam van de firma C.E. van Oven, te Rotterdam, 1805, met aanvullingen 1817, expeditie, 1818 1 katern

378

Extract uit het doopboek van de evangelisch-lutherse gemeente te Rotterdam betreffende de doop van zijn zoon uit zijn tweede huwelijk, Carel Engelbert Gleichman, 1807 1 stuk

379

Extracten uit het doopboek van de remonstrantse gemeente te Rotterdam betreffende de doop van zijn kinderen uit zijn tweede huwelijk, Adriana Theodora en Adriaan Gleichman, 1811 2 stukken

380

Extract uit het geboorteregister van de burgerlijke stand te Rotterdam betreffende de geboorte van zijn dochter uit zijn tweede huwelijk, Johanna Gleichman, 1812 1 stuk

381

Arrest van het Hoog Gerechtshof te 's-Gravenhage in de zaak J.G. Gleichman tegen C.J. Gevers Deynoot, inzake geleend geld door tussenkomst van een makelaar, ed. mr. F. Frets, Krieger, 's-Gravenhage, 1819 1 deel

382

Lijst houdende de predikbeurten bij de evangelisch-lutherse gemeente te Rotterdam, met in dorso aantekeningen (vermoedelijk) van de scheiding van de nalatenschap van Johan George Gleichman, 1827 1 stuk

2.21.371

51

Escher

C.1.4. Maria Elisabeth von Oven (1780-1802)

C.1.4. MARIA ELISABETH VON OVEN (1780-1802) ouders : Carel Engelbert von Oven Maria Josina Beuning huwelijk : Rotterdam, 15 juni 1801 met Johan George Gleichman (1776-1827) ouders : Johan Theodore George Gleichman (1739-1777) Johanna Jacoba Mispelblom Beijer (17521777)

383

Acte van huwelijkse voorwaarden tussen Johan George Gleichman en Maria von Oven, exemplaar van laatstgenoemde, 1801 1 stuk

C.1.5. Johanna Maria Cremer (1776-1851)

C.1.5. JOHANNA MARIA CREMER (1776-1851) ouders : Thomas Theodore Cremer (1742-1815) Adriana van Swieten (overl. 1797) huwelijk : Rotterdam, 4 october 1803 met Johan George Gleichman (1776-1827) ouders : Johan Theodore George Gleichman (1739-1777) Johanna Jacoba Mispelblom Beijer (17521777)

384

385-390

C.2. TAK A

C.2.1. Theodore George Gleichman von Oven (1802-1875)

Extract uit het doopboek van de remonstrantse gemeente te Rotterdam betreffende de geboorte en doop van Johanna Maria Cremer in 1776, 1811

1 stuk

Stukken betreffende de afwikkeling van de nalatenschap van haar vader Thomas Theodore Cremer, 1815-1817 5 katernen en 1 stuk 385 Inventaris van de nalatenschap, expeditie, 1815, 1 katern 386 Inventaris van het roerend goed op de buitenplaats Noorthey, gelegen in de vrije heerlijkheid Veure tussen Leiden en Wassenaar, in de Duivenvoordse Polder, 1815, 1 katern 387 Brief van de executeurs-testamentair met het verzoek om een reis naar Boston, Verenigde Staten, te mogen ondernemen ten einde de daar gelegen goederen, behorende tot de nalatenschap, te vereffenen, 1815, 1 stuk 388 Staat en begroting van de roerende en onroerende goederen, alsmede de effecten, extract, 1816, 1 katern 389 Staat en begroting van de nalatenschap, afschrift 1816, 1 katern 390 Inventaris van de aan Johanna Maria Cremer over te dragen effecten en gelden, 1817, 1 katern C.2. TAK A C.2.1. THEODORE GEORGE GLEICHMAN VON OVEN (1802-1875) beroep : koopman ouders : Johan George Gleichman (1776-1827) Maria Elisabeth von Oven (1780-1802) huwelijk : Hamburg, 8 juli 1830 met Henriëtte Wachter (1812-1890) ouders : George Heinrich Wachter (geb. 1768) Henriëtte Cornelia Lorentzen

391

Extract uit het overlijdensregister van de burgerlijke stand te Rotterdam betreffende het overlijden van zijn moeder, Maria Elisabeth von Oven in 1802, 1828 1 stuk

392

Extract uit het huwelijksregister van de burgerlijke stand te Rotterdam betreffende het tweede huwelijk van zijn vader Johan George Gleichman met Johanna Maria Cremer in 1803,

52

C.3. TAK B

Escher

1828

2.21.371 1 stuk

C.3. TAK B C.3.1. Thomas Theodore Gleichman (1805-1865)

C.3.1. THOMAS THEODORE GLEICHMAN (1805-1865) beroep : koopman ouders : Johan George Gleichman (1776-1827) Johanna Maria Cremer (1776-1851) huwelijk : Rotterdam, 3 october 1832 met Sara Adriana Petronella Havelaar (1810-1887) ouders : Jan Jacob Havelaar (1785-1868) Adriana Catharina de Wit (1791-1872)

393

Extract uit het doopboek van de remonstrantse gemeente te Rotterdam betreffende de geboorte en doop van Thomas Theodore Gleichman in 1805, 1807 1 stuk

394

Animadversiones quasdam in articulos 1394, 1395, et 1401 codices napoleontici de contractu nuptiali, proefschrift van mr. Thomas Theodore Gleichman over het huwelijkscontract, uit. Cijfveer, Leiden, 1830 1 deel

395

Stukken betreffende de militaire dienst van mr. Thomas Theodore Gleichman, 1831-1835 1 omslag

396-400

Stukken betreffende de nalatenschap van zijn moeder, Johanna Maria Cremer, waarbij haar zoons mr. Thomas Theodore en Adriaan Gleichman, alsmede haar kleindochter Johanna Maria Bogaers gelijke delen erven, 1851-1852 2 katernen, 2 omslagen en 1 stuk 396 Acte van venia aetatis voor Johanna Maria Bogaers, opgemaakt door de Hoge Raad der Nederlanden, 1851, 1 stuk 397 Inventaris en taxatie van de nalatenschap van Johanna Maria Cremer, afschrift, 1851, 1 omslag 398 Rekening en verantwoording van mr. Thomas Theodore Gleichman en mr. Lambertus Cremer van den Berch van Heemstede als executeurs-testamentair, afschrift , 1852, 1 katern 399 Acte van scheiding van het onroerend goed in de gemeente Fijnaart, bestaande uit de aandelen in de aanwassen in diverse polders, afschrift, 1852, 1 katern 400 Eind-afrekening van de scheiding van de nalatenschap door mr. Thomas Theodore Gleichman als executeurtestamentair, met bijlagen, 1852, 1 omslag

401

Rekening en verantwoording over het beheer van gelden ingezameld ten behoeve van de armen door mr. Thomas Theodore Gleichman en A. van der Hoop, z.j. 1 stuk

C.3.2 Johan George Gleichman (1834-1906)

C.3.2 JOHAN GEORGE GLEICHMAN (1834-1906) beroep : politicus ouders : mr. Thomas Theodore Gleichman (1805-1865) Sara Adriana Petronella Havelaar (1810-1887) huwelijk 1 : Utrecht, 19 mei 1859 met Johanna Justina van Hall (1837-1884) ouders : mr. Anne Maurits Cornelis van Hall (1808-1836) Helena Suzanna van Schermbeek (18161844) huwelijk 2 : 's-Gravenhage, 28 maart 1893 met Adriana Petronella Wilhelmina Cort van der Linden (1849-1901) ouders : mr. Gijsbertus Martinus van der Linden (1812-1866) Jacoba Henriëtte Wttewaal (1812-1866)

2.21.371

Escher

53

C.3.2.1. privé en familieleven

C.3.2.1. privé en familieleven 402

Sinterklaasgedicht voor mr. Johan George Gleichman, z.j.

403

Foto's afkomstig van mr. Johan George Gleichman, ca. 1850-1905

1 stuk 1 omslag

404

Stukken betreffende de benoeming van mr. Johan George Gleichman, referendaris bij het departement van financiën, tot officier in de Orde van de HH. Mauritius en Lazarus, deels in het Italiaans, 1865 1 omslag

405-406

Acten van scheiding van nalatenschap, waarbij mr. Johan George Gleichman aandelen in de aanwassen, gelegen in de polders te Fijnaart, erft, 1865, 1882, 1908 1 katern en 1 omslag 405 - van de nalatenschap van zijn vader mr. Thomas Theodore Gleichman, 1865, 1 katern 406 - van de nalatenschap van zijn nicht Johanna Maria Bogaers, met bijlagen, 1882, 1908, 1 omslag

407

Ingekomen nota van jhr. H.C.A. Ver Huel, wethouder van 's-Gravenhage, inzake de verbetering van het Haagse Bos, afschrift, 1873 1 omslag

408-411

Publicaties gewijd aan mr. Johan George Gleichman, 1880, 1895, 1901, 1903, 1906, 1907, 1960 3 katernen en 1 omslag 408 Kranteknipsels, 1880, 1901, 1903, 1906, 1960, 1 omslag 409 Mr. Johan George Gleichman, door J.A. Levy, in: Eigen Haard, no 7, 1895, 1 katern 410 Karakterschets Mr. J.G. Gleichman in: De Hollandsche Revue, 6e jaargang, no 2, 1901, 1 katern 411 Levensbericht van mr. J.G. Gleichman, door R.P. Mees, Brill, Leiden, 1907, 1 katern

412

Nota van de firma Milders en Gleichman te Rotterdam wegens de aankoop van aandelen in de Russische spoorwegen, 1882 1 stuk

413

Stukken betreffende de voortzetting van het dagblad De Amsterdammer, waar mr. Johan George Gleichman aandelen in had, 1885, 1886 1 omslag

414-415

Publicaties van de hand van mr. Johan George Gleichman over genealogische onderwerpen, 1889, 1907 2 katernen 414 Geschiedenis van de familie Gleichman, 1889, 1 katern 415 Grootvader Havelaar, z.pl., 1869, gedrukt 1901, 1 katern

416-417

Stukken betreffende verkregen Nederlandse onderscheidingen,

54

Escher

1894, 1901 416 417 418

2.21.371

2 omslagen - commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw, 1894, 1 omslag - riddergrootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw 1901, 1 omslag

Brieven van familieleden ingekomen bij mr. Johan George Gleichman, 1897, 1904

4 stukken

Afzenders: Escher, G.A. Hall, F.A. van (3)

419 C.3.2.2. openbaar leven

a. opleiding

Testament van mr. Johan George Gleichman, 1906

1 katern

C.3.2.2. openbaar leven a. opleiding

420-421

Repertoria van de geschiedenis van de 18e eeuw, alfabetisch en op jaartal, z.j. 1 deel en 1 katern 420 Alfabetisch, 1 deel 421 Op jaartal, 1 katern

422

Dictaat over de geschiedenis van Frankrijk in de 18e eeuw, 1851/1852

1 katern

423

Aantekeningen over de vaderlandse geschiedenis van de 18e eeuw, z.j.

1 katern

424

Repertorium van citaten, alfabetisch op naam en op onderwerp, in de moderne talen, z.j. 1 deel

425-426

Dictaat over Franse literatuur, in het Frans, z.j. 425 ca. 1150 - Boileau 426 Molière-Voltaire

427

Redevoering van Johan George Gleichman over Q. Horatius Flaccus, gehouden voor het Erasmiaanse Gymnasium te Rotterdam, in het Latijn, 1852 1 katern

428

Programma's ter gelegenheid van het 220-jarig bestaan van de Utrechtsche Hogeschool, gedrukt, 1856 2 katernen

429

Stellingen, behorende bij het proefschrift van mr. Johan George Gleichman, in het Latijn, gedrukt, 1857 1 katern

430

Doctorsbul van de Hogeschool van Utrecht, juridische faculteit, voor mr. Johan

2 katernen

2.21.371

b. ministerie van financiën

55

Escher

George Gleichman, 1857

1 charter

b. ministerie van financiën 431

Stukken betreffende de benoeming, bevordering en het ontslag van mr. Johan George Gleichman als ambtenaar bij het departement, c.g. als minister van financiën, 1860, 1861, 1867, 1877, 1879 1 omslag

432

Brieven ingekomen bij mr. Johan George Gleichman als ambtenaar bij het departement van financiën, 1859, 1860, 1863 3 stukken Afzenders: Mees, R.P. Vreede, G.W. (2)

433-434

Publicaties over financiële zaken, verzameld door mr. Johan George Gleichman als ambtenaar bij het departement van financiën, 1861, 1863 2 katernen 433 De uitkomst bevestigt de finantieeIe opgaven door den minister van finantiën in 1860 gedaan, door F.A. baron van Hall, 1861, 1 katern 434 Koloniale Jaarboeken, 1863, 1 katern

435

Brieven betreffende de aanbieding van de portefeuille van minister van Financiën aan en de weigering door mr. Johan George Gleichman, 1868, 1870 1 omslag Afzenders: Bosse, P.P. van (3) Thorbecke, J.R. (2)

436 c. Nederlandse Bank

Stukken opgemaakt door en ingekomen bij mr. Johan George Gleichman als minister van Financiën, 1877-1879 1 omslag c. Nederlandse Bank

437 d. Tweede Kamer der Staten-Generaal

- kandidaat-lid

Koninklijke Besluiten houdende de benoeming en het ontslag van mr. Johan George Gleichman als secretaris-directeur van de Nederlandse Bank, afschriften, 1871, 1877 2 stukken d. Tweede Kamer der Staten-Generaal - kandidaat-lid

438

Concept-programma van de Liberale Unie, gedrukt, 1874

1 katern

439

Stukken afkomstig van mr. Johan George Gleichman als ambteloos burger, 1879, 1880 1 omslag

440-445

Stukken betreffende het kandidaat-lidmaatschap van de Tweede Kamer der

56

Escher

Staten-Generaal van mr. Johan George Gleichman, 1880, 1884, 1886, 1891, 1894, 1897 440 1880 441 1884 442 1886 443 1891 444 1894 445 1897

2.21.371

6 omslagen

446

Brief van mr. J.C. Meijer te Leeuwarden betreffende een brief ingekomen bij het bestuur van de Liberale Kiesvereniging, 1881 1 stuk

447-450

Publicaties ten behoeve van de kiesverenigingen, verzameld door mr. Johan George Gleichman, ca. 1881, 1891, 1894, 1897 3 katernen en 1 omslag 447 Kranteknipsels, ca. 1881, 1 omslag 448 Enkele geschiedkundige aantekeningen, door B.C.E. Zwart, Ellerman Harms & Co, Amsterdam, 1891, 1 katern 449 Aan de Kiezers, door mr. E.J.J.B. Cremers, Belinfante, 's-Gravenhage, 1894, 1 katern 450 Verhandeling van W. de Meijier te Wormerveer over het kieswetontwerp van mr. J.P.R. Tak van Poortvlie 1897, 1 katern

451-453

Stukken betreffende de redevoeringen gehouden voor kiesverenigingen, 1886, 1888 3 omslagen 451 De Eendracht, te Middelburg, 1886, 1 omslag 452 Delft, 's-Gravenhage en Zevenhuizen, 1888, 1 omslag 453 Mercurius, 1888, 1 omslag

454-455

Aantekeningen voor redevoeringen, klad, 1880, 1891 454 1880, 1 omslag 455 1891, 1 katern

456

Brieven ingekomen bij mr. Johan George Gleichman als lid, c.q. voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, met minuten van uitgaande stukken, 1880, 1894 1 omslag

457

Naamlijst, z.j.

1 katern en 1 omslag

1 stuk

458

Vertoog tegen mr. J. Kappeyne van de Coppello. [1883]

459

Stukken betreffende de tweede staatkundige brief van mr. S. van Houten, 1883 1 omslag

460-461

Stukken betreffende kabinetscrises, 1883, 1894 460 1883

1 omslag

2 omslagen

2.21.371

Escher

461 462

57

1894

Stukken betreffende de onderwijsdebatten, 1886

1 omslag

463

Aantekenboekje, 1894

464

Publicatie in de Staatscourant houdende de benoeming van mr. Johan George Gleichman tot voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, 1897 1 stuk

465-467

Publicaties over politieke en staatkundige onderwerpen verzameld door mr. Johan George Gleichman als lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, 1879, 1884, 1894 3 katernen 465 Nadere toelichting van mijnen brief van den 17 den September 1879, door Alexander, Prins der Nederlanden, 1879, 1 katern 466 Redevoering van mr. J.P.R. Tak van Poortvliet over de belastingen, 1884, 1 katern 467 De ontbinding: een staatsgreep, door Verax, 1894, 1 katern

e. minister van Staat

1 katern

e. minister van Staat 468

Koninklijk Besluit van 31 augustus 1898 no 7 houdende de benoeming van mr. Johan George Gleichman tot minister van Staat, met bijlage, 1898 2 stukken

469

Tekst van een toespraak tot de Koningin-Moeder, gehouden op 23 september 1898

f. nevenactiviteiten

1 stuk

f. nevenactiviteiten 470-476

Exemplaren van het tijdschrift van de Vereeniging tot oefening in het voeren van debatten te 's-Gravenhage, jaargangen 7, 10-14, 16, 1859, 1862-1865, 1868 7 katernen 470 jaargang 7 1859 471 jaargang 10 1862 472 jaargang 11 1863 473 jaargang 12 1864 474 jaargang 13 1865 475 jaargang 14 1865 476 jaargang 16 1868

477

Teksten van toespraken gehouden door mr. Johan George Gleichman, concepten, 1852, 1856, 1860-1864 1 omslag

478

Register van ontvangst en uitgaven der sub-commissie van onverzorgde jongens in Nederlands-Indië, voortgezet als geschiedenisrepertorium, 1860-1863 1 deel

479-488

Publicaties van de hand van mr. Johan George Gleichman over politieke,

58

Escher

2.21.371

staatkundige en historische onderwerpen, 1858, 1862, 1875, 1876, 1884, [1887], 1891, 1892, 1899, 1902, 1903 11 katernen en 1 omslag 479 De eerste Nationale Vergadering, representeerende het Volk van Nederland, in De Tijdstroom, Van Wermeskerken Tiel, 1858, 1 katern 480 Inleiding tot een beschrijving van Rotterdam, 1862, 1 katern 481 Redevoering tot de opperbevelhebber van de Atjeh-expeditie, 1875, 1 katern 482 Toespraak tot opening van de 91e Algemeene Vergadering der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, 1876, 1 katern 483 Opmerkingen over den Maatschappelijken en Politieken toestand in het begin van 1884, Centen, Amsterdam, 1884, 1 katern 484 Hoofdstuk X der Grondwet, met bijlagen, [1887], 1 omslag Handelt over de onderwijskwestie.

485 486 487 488

Kanttekeningen op de rapporten van de Commissie van Contrôle der Spaarbank, 1887, 1 katern Opmerkingen over den Politieken toestand van het oogen-blik. Centen, Amsterdam, 1891, 1 katern Een dilettant-diplomaat, overdruk uit De Gids, 1892, 1 katern Mr. F.A. van Hall als minister, delen II-IV, overdruk uit De Gids, 1899, 1902, 1903, 3 katernen Het eerste deel ontbreekt.

C.3.3. Johanna Justina van Hall (1837-1884)

C.3.3. JOHANNA JUSTINA VAN HALL (1837-1884) ouders : mr. Anne Maurits Cornelis van Hall (1808-1838) Helena Suzanna van Schermbeek (18161844) huwelijk : Utrecht, 19 mei 1859 met mr. Johan George Gleichman (1834-1906) ouders : mr. Thomas Theodore Gleichman (1805-1865) Sara Petronella Havelaar (1810-1887)

489

Kort verslag van de feesten binnen Utrecht gegeven van den 16-29 juny 1856, exemplaar van Johanna Justina van Hall, overdruk. 1 katern

490

Foto's en litho's afkomstig van de familie Van Hall, ca. 1850, 1864, 1865 en z.j.

D. FAMILIE VELDER

D.1. Maria Louise Velder (1866-1928)

1 omslag

D. FAMILIE VELDER D.1. MARIA LOUISE VELDER (1866-1928) beroep : gymnastiekonderwijzeres ouders : Jacobus Henricus Velder (1827-1857) Cornelia Anna Maria Snijders (1834-1921) huwelijk : Amsterdam, 28 juli 1898 met Friedrich Christian Louis Nemitz (geb. 1847) ouders : Friedrich Christian Nemitz Charlotte Emilie Sophie Klasse

491

Foto's afkomstig van Maria Louise Velder ca. 1900 en 1925

3 stukken

492

Wet van 22 december 1922, waarbij Maria Louise Velder wordt genaturaliseerd tot Nederlandse, 1922 1 stuk

493

Acte van bekwaamheid voor het geven van schoolonderwijs in de gymnastiek voor Maria Louise Velder,

2.21.371

Escher

1884

59 1 stuk

494

Acten van aanstelling tot gymnastiekonderwijzeres voor Maria Louise Velder, 1885, 1888, 1908, 1911, 1922 1 omslag

495

Stukken betreffende de pensionering van Maria Louise Velder als gymnastiekonderwijzeres, 1919, 1922, 1923

1 omslag

60

Escher

2.21.371

III. FAMILIES VERWANT AAN DE FAMILIE GLEICHMAN

III. FAMILIES VERWANT AAN DE FAMILIE GLEICHMAN

A. FAMILIE LIEBENROOD MET DE AANVERWANTE FAMILIES SPERLING CROL/MISPELBLOM BEIJER/VAN RAVENSTEIJN

A. FAMILIE LIEBENROOD MET DE AANVERWANTE FAMILIES SPERLING CROL/MISPELBLOM BEIJER/VAN RAVENSTEIJN

A.1. Johan George Liebenrood, overleden op Kasteel Liebenrood te Purley, Berkshire, Engeland in 1794, koopman.

A.1. JOHAN GEORGE LIEBENROOD, OVERLEDEN OP KASTEEL LIEBENROOD TE PURLEY, BERKSHIRE, ENGELAND IN 1794, KOOPMAN. 496 A.2. Henrich Sperling (1659-1765)

Testament en codicil van Johan George Liebenrood, in het Engels, copie, [1794]

1 katern

A.2. HENRICH SPERLING (1659-1765) beroep : koopman huwelijk : Rotterdam, 23 juli 1698 met Anna Crol (1673-na 1767)

497

Familiestaat van Henrich Sperling en zijn echtgenote Anna Crol, [1715]

A.3. Jacobus Crol, koopman, circa 1716 gehuwd met Elisabeth Koopman

1 stuk

A.3. JACOBUS CROL, KOOPMAN, CIRCA 1716 GEHUWD MET ELISABETH KOOPMAN 498

Familiestaat van Jacobus Crol en zijn echtgenote Elisabeth Koopman, ca. 1727

1 stuk

A.4. Hendrik David Mispelblom Beijer (1720-1776)

A.4. HENDRIK DAVID MISPELBLOM BEIJER (1720-1776) beroep : officier van de cavalarie ouders : mr. Jacob Mispelblom Beijer (1696-1757) Johanna Grimes (1690-1741) huwelijk : Culemborg, 14 april 1751 met Elisabeth Liebenrood (1732-1795) ouders : Theodore Martinus Liebenrood (geb. 1700) Anna Catharina Sperling (geb. 1705)

499 A.5. Andreas van Ravensteijn, vermeld ca. 1700

Mutueel testament van mr. Hendrik David Mispelblom Beijer en zijn echtgenote Elisabeth Liebenrood, in duplo, 1775 2 katernen A.5. ANDREAS VAN RAVENSTEIJN, VERMELD CA. 1700

500

Oefening in de calligrafie van de hand van Andreas van Ravensteijn, ca. 1700

B. FAMILIE CREMER MET DE AANVERWANTE FAMILIES SPERLING EN WILKENS

B.1. Heijltje Jans, vermeld in 1645 en 1654

1 stuk

B. FAMILIE CREMER MET DE AANVERWANTE FAMILIES SPERLING EN WILKENS B.1. HEIJLTJE JANS, VERMELD IN 1645 EN 1654

501

Acten van schuldbekentenis groot 4000 carolus gulden ten laste van Heijltje Jans, ten gunste van Tanneke Sprootens, 1645, 1654 2 charters De zegels ontbreken gedeeltelijk.

B.2. Thomas en Hilwaert Cremer, vermeld 18e eeuw

B.2. THOMAS EN HILWAERT CREMER, VERMELD 18E EEUW 502

Acte van schuldbekentenis groot 100 carolus gulden ten laste van Willem Cornelis Wed, ten gunste van Thomas Hilwaertsz. Cremer, 1699, met in dorso

2.21.371

Escher

aantekeningen betreffende de aflossing, 1700, 1701 503

61

1 charter

Acte van schuldbekentenis groot 4000 carolus gulden ten laste van Thomas Cremer, ten gunste van Anna van Enkel, 1695, met in dorso aantekeningen betreffende de aflossingen, 1701, 1718, 1719, geroyeerd 1725 1 charter

B.3. Thomas Cremer (geb. 30 september 1700)

B.3. THOMAS CREMER (GEB. 30 SEPTEMBER 1700) beroep : koopman ouders : Thomas Cremer de jonge Annetje Holstein huwelijk : Rotterdam, 16 juli 1739 met Maria Sperling (geb. 1707) ouders : Henrich Sperling (1659-1765) Anna Crol (1673-na 1767)

504 505

Familiestaat van de familie Cremer, ca. 1700

1 stuk

Huwelijksacte van Thomas Cremer en Maria Sperling, extract, 1739

1 stuk

B.4. Maria Sperling (geb. 1707)

B.4. MARIA SPERLING (GEB. 1707) ouders : Henrich Sperling (1659-1765) Anna Crol (1673-na 1767)

506

Acte, waarbij Anna Crol toestemt in het huwelijk van haar dochter Maria Sperling met Thomas Cremer, 1739 1 stuk

507

Brief van James Sperling betreffende de naturalisatie van J.J. Mispelblom Beijer, ingekomen bij zijn zuster Maria Sperling, in het Engels, 1779 1 stuk

B.5. Thomas Theodore Cremer (1742-1815)

B.5. THOMAS THEODORE CREMER (1742-1815) beroep : koopman ouders : Thomas Cremer (geb. 1700) Maria Sperling (geb. 1707) huwelijk 1 : Adriana van Swieten, weduwe mr. Jacob Coninck (overl. 1797) ouders : mr. Adriaan van Swieten Johanna de Roos huwelijk 2 : Theodora Hendrika Verploegh (geb. 1752)

508 B.6. Adriana van Swieten (overl . 1797)

Testament en codicil van Thomas Theodore Cremer, copie, 1815

1 katern

B.6. ADRIANA VAN SWIETEN (OVERL . 1797) ouders : mr. Adriaan van Swieten Johanna de Roos huwelijk 1: mr. Jacob Coninck, heer van Oud-Wulven en Waaijen huwelijk 2: Thomas Theodore Cremer (1742-1815) ouders : Thomas Cremer (geb. 1700) Maria Sperling (geb. 1707)

509

B.7. Adriaan Cremer (1778-1830)

Octrooi van de Staten van Utrecht voor mr. Jacob Coninck, heer van Oud-Wulven en Waaijen, en zijn echtgenote Adriana van Swieten, om te beschikken over hun goederen, 1759 1 charter B.7. ADRIAAN CREMER (1778-1830) ouders : Thomas Theodore Cremer (1742-1815) Adriana van Swieten (overl. 1797)

62

Escher

2.21.371

ongehuwd rentenier

510

Testament van Adriaan Cremer, 1830

1 katern

B.8. Johannes Theodorus Wilkens (1781-1864)

B.8. JOHANNES THEODORUS WILKENS (1781-1864) beroep : koopman ouders : Johannes Theodorus Wilkens , heer van Brakel (1755-1816) Johanna Agatha van Wageningen (1753-1781) huwelijk 1 : Rotterdam, 14 december 1807 met Cunera Cornelia Hubert (1786-1825) ouders : Isaac Hubert Catharina Maria van Vollenhoven huwelijk 2 : Dordrecht, 8 april 1829 met Henriëtte Boonen (1801-1867) ouders : Hendrik Boonen Arnoldina Mauritz

511

Brieven van Theodore George Gleichman von Oven ingekomen bij zijn neef Johannes Theodorus Wilkens, 1828 2 stukken

C. FAMILIE VAN SCHERMBEEK

C.1. Pieter Adriaan van Schermbeek (1778-1833)

C. FAMILIE VAN SCHERMBEEK C.1. PIETER ADRIAAN VAN SCHERMBEEK (1778-1833) huwelijk : Utrecht/Waal re 28 augustus/14 september 1800 met Johanna Justina Ross (geb. 1775)

512

Recipissen en losrentebrieven, met coupons, 1801, 1802

1 omslag

C.2. Helena Suzanna van Schermbeek (1816-1844)

C.2. HELENA SUZANNA VAN SCHERMBEEK (1816-1844) ouders : Pieter Adriaan van Schermbeek (1778-1833) huwelijk : Utrecht, 1 mei 1835 met mr. Anne Maurits Cornelis van Hall (1808-1838) ouders : mr. Maurits Cornelis van Hall, heer van Hei- en Boeicop (1768-1858) Elisabeth Christina Klinkhamer (1771-1802)

---

Album amicorum afkomstig van Helena Suzanna van Schermbeek, 1833

1 doosje

Oud nummer: 513 C.3. C. W. van Schermbeek, vermeld 1832

C.3. C. W. VAN SCHERMBEEK, VERMELD 1832 ---

Album amicorum afkomstig van C.W. van Schermbeek, 1832

1 doosje

Oud nummer: 514 D. FAMILIE BOGAERS

D.1. Adriaan Bogaers (1722-1809)

D. FAMILIE BOGAERS D.1. ADRIAAN BOGAERS (1722-1809) beroep : ambtenaar bij de Raad van State ouders : Frans Bogaers (1687-1739) Catharina Mathijsdr. Booms huwelijk : 's-Gravenhage, 30 mei 1751 met Alida Jacoba Dankaerts ouders : Jan Dankaerts

D.1.1 privé en familieleven

D.1.1 PRIVÉ EN FAMILIELEVEN 515

Aanslag van de belasting voor Adriaan Bogaers wegens het bezit van een huis en een erf aan de Zuidkade te 's-Gravenhage,

2.21.371

63

Escher

1762 516

1 stuk

Positieve beschikking van het Hof van Holland op het request van zijn schoonvader Jan Dankaerts om het aan zijn minderjarige dochter Jacoba toegevallen erfdeel uit te betalen, 1808 1 stuk

D.1.2. openbaar leven

D.1.2. OPENBAAR LEVEN 517

Lijst houdende de volgorde van de begrafenisstoet van Willem IV, gedrukt, 1651

1 stuk

518

Ode aan Willem V, Prins van Orange, gedrukt, [1651]

1 stuk

519

D'Oude Mode van den nieuwen staat van den Oorlogh, verhandeling over de economische toestand van de Republiek, 1672 1 katern

520

Verlofpas voor Hans Maringh, soldaat in de compagnie van kolonel Lochman te Bergen op Zoom, 1700 1 stuk

521

Staat van ten verkoop aangeboden obligaties, recipissen en losrentebrieven, 1752 1 stuk

522

Schimpvers op ds. Pannekoek, 1780

1 stuk

523

Rouwklacht en Grafschrift voor den Hoogwelgeboren Heer Johan Derk, Baron van der Capellen, gedrukt, 1784 1 stuk

524

Tekst van de toespraak van Petrus Camper, voorzitter van de Raad van State, gehouden tot prinses Louise van Oranje-Nassau, gedrukt, 1787 1 stuk

525

Declaratoir van. Prins Willem V, gedrukt, 1787

526

Stukken betreffende de overdracht van het commando van de troepen aan C.W. hertog van Brunswijk en Lunenburg, 1787 1 omslag

527

Publicaties houdende de amnestie en vrijlating van oproerkraaiers, 1788, 1789

528

1 stuk

3 stukken

Extra-editie van de 's-Gravenhaagse Courant ter gelegenheid van het huwelijk van Carel George August, erfprins van Brunswijk, met Frederika Louise Wilhelmina, erfprinses van Orange en Nassau, 1790 1 stuk

64

529

Escher

Afrekening van een tractement, groot 4000 [gulden] door de Generaliteitsrekenkamer, klad, 1798

2.21.371

1 stuk

Adriaan Bogaers ging in 1798 met pensioen; het stuk, getekend Daendels, Manger en Oosting, geeft geen uitsluitsel over de begunstide. D.2. Frans Bogaers (1763-1844)

D.2. FRANS BOGAERS (1763-1844) beroep : ambtenaar bij de Raad van State ouders : Adriaan Bogaers (1722-1809) Alida Jacoba Dankaerts huwelijk : 's-Gravenhage, 18 mei 1794 met Maria Elisabeth Guicherit

530

Acte van aanstelling van S.J. Colthof tot onder-luitenant in de compagnie van de kapitein Sloet van het corps artilleristen, 1793 1 stuk Frans Bogaers had militaire zaken onder zijn beheer bij de Raad van State.

531

Stukken betreffende de militaire dienst van mr. Frans Bogaers, lid van de garde d'honneur te 's-Gravenhage, 1806, 1809 3 stukken

532

Vonnis gewezen door de militaire commissie te Amsterdam inzake het oproer bij het vertrek van de conscrits, gedrukt , 1811 1 stuk

533

Circulaire van Alfonce, baron Radet, aan de prefecten van Holland inzake de plaatsing van brigades van de gendarmerie, gedrukt, 1812 1 katern

D.3. Jan Bogaers (geb. 1765)

D.3. JAN BOGAERS (GEB. 1765) beroep : ambtenaar bij de Raad van State ouders : Adriaan Bogaers (1722-1809) Alida Jacoba Dankaerts ongehuwd

534-535

Acten van attestatie van de vrijmetselaarsloge L'Indissoluble te 's-Gravenhage, verklarende, dat Jan Bogaers en Jacobus Portegies zijn ingewijd in de eerste drie graden van de orde, in het Frans, [1784] , [1792] 2 stukken 534 Jacobus Portegies, [1784] 535 Jan Bogaers, [1792]

536

Attestatie van Jan Bogaers voor het Hof van Holland, waarbij deze verklaart geen schulden en niet meer dan 300 gulden te bezitten, 1798 1 stuk

537

Bewijs van eigendom van drie huizen en erven, gelegen in de jurisdictie van Bloemendaal, voor Willem van Houten, 1808

538

Boekje van kastemakersknecht afkomstig van Willem Pfeiffer, 1811

1 stuk 1 katern

2.21.371

65

Escher

D.4. Adriaan Bogaers (1795-1870)

D.4. ADRIAAN BOGAERS (1795-1870) beroep : landmeter, advocaat en rechter ouders : mr. Frans Bogaers (1763-1844) Maria Elisabeth Guicherit huwelijk : Rotterdam, 16 juli 1828 met Maria Elisabeth Gleichman (1804-1829) ouders : Johan George Gleichman (1776-1827) Johanna Maria Cremer (1776-1851) D.4.1. privé en familieleven

D.4.1. PRIVÉ EN FAMILIELEVEN 539

Mijn huisboek, gebedenboek, vermoedelijk afkomstig van mr. Adriaan Bogaers, z.j. 1 katern

540

Attestatie van de burgerlijke stand te Rotterdam betreffende de doop van zijn echtgenote Maria Elisabeth Gleichman in de lutherse kerk aldaar, 1807 1 stuk

541

Dagpas voor mr. Adriaan Bogaers, 1811

1 stuk

542

Acte van Attestatie van de vrijmetselaars-loge Frederik Royal te Rotterdam, verklarende, dat mr. Adriaan Bogaers de graad van meester van de orde heeft bereikt, [1836] 1 charter

543

Portrettekening van mr. Adriaan Bogaers van de hand van Louis Overlinckx, 1859

1 stuk

D.4.2. openbaar leven

D.4.2. OPENBAAR LEVEN - opleiding

- opleiding 544

Dictaat over de Franse literatuur, vermoedelijk afkomstig van mr. Adriaan Bogaers, z.j. 1 katern

545

Doctorsbul van de Universiteit te Leiden, faculteit der rechten, voor mr. Adriaan Bogaers, in het Latijn, 1811 1 charter Het zegel ontbreekt.

546 - landmeter

Theses juridicae inaugurales, proefschrift van mr. Adriaan Bogaers, voornamelijk romeins-rechterlijk, in het Latijn, gedrukt, 1811 1 katern - landmeter

547 - advocaat

Acte van aanstelling van Adriaan Bogaers tot landmeter binnen de jurisdictie van het Hof van Holland te 's-Gravenhage, 1810 1 stuk - advocaat

548

Verslag van de komst van Napoleon en de door hem gehouden audiëntie in het

66

Escher

gerechtsgebouw te Breda, in het Frans, afschrift, 1810

2.21.371

1 stuk

549

Afkondiging van de straffen op knevelarij ingevolge artikel 174 van de Code Pénal, gedrukt, 1812 1 stuk

550

Circulaire betreffende de accijnzen op de tabak, 1813

551

Lijst houdende de opgave van stukken betreffende de onlusten van 22 april 1813 te Maassluis, verzonden aan de procureurgeneraal te 's-Gravenhage, met bijlage, in het Frans, 1813 2 stukken

552

Bekendmaking van de rechtbank van de eerste aanleg te Rotterdam, houdende het vonnis van conscrits, 1813 1 stuk

1 stuk

- nevenactiviteiten

- nevenactiviteiten 553

Stukken betreffende de Maatschappij voor Verscheidenheid en Overeenkomst te Rotterdam, 1810, 1812 1 omslag

554

Politieke liederen, gedrukt, 1813 en z.j.

555

Verhandeling over het wezen der uiterlijke welsprekendheid, hare voordeelen en de meest geschikte middelen van hare beoefening hier te lande, 1839 1 deel

556

Handschriften verzameld door mr. Adriaan Bogaers als auteur, 1848, 1857, z.j.

1 omslag

1 omslag

2.21.371

Escher

67

IV. GEDEPONEERD ARCHIEF

IV. GEDEPONEERD ARCHIEF Wilhelmina Laurentia Baart de la Faille (geb. 1872) beroep : kindermeisje, gouvernante bij het echtpaar Escher-Gleichman ouders : dr. Jacob Baart de la Faille (1839-1918) Geertje Sibranda Treslong (1842-1919)

557-558

Brieven ingekomen bij Wilhelmina Laurentia Baart de la Faille, 1903, 1906-1917 1 omslag en 3 stukken --- Johan George Escher, 1906-1917, met foto 1903, 1 omslag Oud nummer: 557

---

- Arnold August Escher, 1906, 1908, 1909, 3 stukken Oud nummer: 558

68

Escher

2.21.371

V. ARCHIEFBESCHEIDEN WAARVAN HET VERBAND MET HET ARCHIEF NIET BLIJKT

V. ARCHIEFBESCHEIDEN WAARVAN HET VERBAND MET HET ARCHIEF NIET BLIJKT 559

Bewijs van eedaflegging als burger en poorter van de stad Rotterdam voor Simon Jansz. Haers, 1647 1 stuk

560

Acte van transport, door Willem van der Sprongh, van een huis met erf, gelegen binnen de stad Schoonhoven, aan de heer Groeneveldt, 1637 1 charter Slecht leesbaar; de zegels ontbreken.

561 562

Grimmelwald, overdruk uit De Tijdspiegel, 1890 Foto's vermoedelijk afkomstig van aanverwante families, z.j.

1 katern 1 omslag

2.21.371

Escher

69

VI. LOS AANGETROFFEN STUKKEN IN 2008

VI. LOS AANGETROFFEN STUKKEN IN 2008 563

Verzameling losse stukken, bevat: a. b. c. d.

e. f. g. h. i. j. k. l.

Naamlijst opzichters Waterstaat. 1868 oktober 1 Enveloppe "Foto's Grootvader Escher Japan", 1873-1878 [repro's van originele foto's], bevat ook foto schout-bij-nacht Escher. 1873-187, Overdruk "De Ingenieur" van 5 mei 1933 met artikel t.g.v. 90ste verjaardag van ir. G.A. Escher. 5 mei 1933 Enveloppe met foto's [H.A. Escher (1896-1925); Gezin Escher-Gleichman; huis in Merano (Zwitserland) "waar A.A.E. dodelijk van de berg neergestort is", Edmond George Escher (13 maart 1933) op motorfiets; Groepsportret van heren met titel "wachtlopen Zandvoort" met Johan George Escher, 1942. Briefomslag gericht aan G.A. Escher te Oosterbeek van de Ontvanger der Registratie en Domeinen, teruggezonden door Escher. 1926, Enveloppe met waardeloos geworden (merendeels Russische) aandelen en obligaties, Aanvraagformulier Levensverzekering Verzekeringsbank "Kosmos" te Zeist. ca. 1900 Vloeiblad Pelikaaninkt [met afbeelding van Pelikaan die op zwarte jongetjes jaagt!] Brochure "Plan der Maskerade welke op den 17en Junij 1856 door H.H. leden van het Utrechtse Studenten zal gehouden worden", 1856 [J.G. Gleichman was lid van de organiserende commissie]. 1856 Voorblad overdruk "Levensbericht van mr. J.G. Gleichman door ds. R.P. Mees", Notitie gift Lakbakje aan G.A. Escher b.g.v. onthulling standbeeld A. van Doorn in Japan, visitekaartje postzegelhandelaar A.C. Hilgersom, Publicatie "Gouden pennetje naar Emilie Escher", 1990 (exemplaar voor "Oom Hans", met opdracht van Emilie Escher, 26 september 1990. 1990

70

Escher

2.21.371

VII. AANVULLING 2009

A. FAMILIE ESCHER

VII. AANVULLING 2009 A. FAMILIE ESCHER

564

"Aantekeningen en herinneringen", memoires van Berend George Escher (18051864) betreffende zijn reizen als adelborst en marineofficier in de periode 18201846, met inliggende aantekening van zijn dochter, M.J. Rooseboom-Escher over zijn carrière. 1848, 1891 1 deel en 1 stuk

565

Ingekomen brief bij Johanna Cornelia Escher-Pit (1812-1895) van haar man Berend George Escher (1805-1864). 1854 1 stuk

566

"Dissquisitio de Calvino, Librorum N.T. Historicum Interprete", proefschrift, in het Latijn, ter verkrijging van de graad van doctor in de theologie aan de universiteit te Utrecht, door David George Escher (1814-1876), gedrukt, met bijgevoegde portretfoto van hem of van zijn zoon. 1840 en z.d. 1 deel en 1 stuk

567

Concepten van brieven betreffende genealogisch onderzoek, verzondern door George Arnold Escher (1843-1939), met bij hem ingekomen brief van zijn toekomstige schoonzuster, Sidonie von Hartitzsch (1845-1928) en twee huwelijksfoto's van hem en zijn bruid, Charlotte Marie von Hartitszsch (1851-1885). 1881-1882, 1900, 1903, 1906, 1908-1909 1 omslag

568

Portretfoto's van Arnold August Escher (1845-1877). z.d.

569

Memorie van aangifte van de nalatenschap van Charlotte Marie Escher-von Hartitszsh (1851-1885), met tekst van een redevoering uitgesproken door een onbekende bij haar begrafenis. 1885 2 stukken

570

Stukken betreffende genealogische onderzoekingen van Berend George Escher (1885-1967) naar de families Escher, Hora Siccama, von Hartitzsch, Falck, de Blois d'Arondeau en Pit en aanverwanten. 1915, 1923, 1946, 1952, 1960 en z.d. 1 omslag

B. FAMILIE VON (DE) HARTITZSCH

3 stukken

B. FAMILIE VON (DE) HARTITZSCH 571

Archivalia afkomstig van en betreffende Ludwig Georg von Hartitzsch (1782-1849), geordend en van een tafel voorzien door zijn kleindochter, genummer 1-55 en ongenummerd. 1812-1849, 1863, 1868 1 pak Nummer 48 ontbreekt

572

Tekst van een overeenkomst waarbij de nakomelingen van wijlen baron Charles Ferdinand Joseph de roisin en wijlen diens vrouw Marie Maximilienne de Plotho d'Ingelmünster, hun onderlinge geschillen over de verdeling van de nalatenschap van dit echtpaar tot een oplossing brengen, afschrift.

2.21.371

Escher

1815

71 1 stuk

Ludwig Georg von Hartitzsch was één van de erfgenamen.

573

Ingekomen stukken bij Ludwig Georg von Hartitzsch betreffende zijn schulden. 1824-1825, 1830 en z.d. 1 omslag

574

Akte waarbij de familie Dombert erkent erfpacht schuldig te zijn over een perceel land bij het kasteel Arondeau (Henegouwen) aan Sidonie Colette Charlotte Ghislaine ("Bonne Maman") von Hartitzsch-de Blois d'Arondeau (1796-1888), afschrift, bij haar ingekomen brieven van haar zoon Edmond (fragment), en van haar nicht Rose Amour ("Zézette") Falck de Roisin, bidprentje voor haar dochter Elodie (1823-1844), voorwaarden van aanbesteding voor werkzaamheden aan het huis Duijnendaal te Boxtel en ingekomen beschikking betreffende haar weduwepensioen, met bijgevoegde akte inzake de verpachting van een huis met erf bij het kasteel Arondeau in 1693, afschrift. 1836, 1844-1845, 1847, 1849 en z.d.. 1 omslag

575

Stukken betreffende de verdeling van de nalatenschap van François Xavier Joseph Ghislain Borluut de Noortdonck (1771-1857), met een portretafbeelding van hem en door Berend George Escher (1885-1967) bijgevoegde stukken. 1859, 1923, 1934, 1955-1956, 1960 1 omslag Sidonie C.Ch.Ch. von Hartitzsch-de Blois d'Arondeau en haar zuster, Aglaë F.S. Gh. le Ducq d'Eth-de Blois d'Arondeau, behoorden tot de erfgenamen. Zie ook het bijschrift van één van de foto's in inventarisnummer 18.

576

Potloodtekening van het kasteel Eth bij Valenciennes, met stereofoto van Aglaë Frederique Sophie Ghislaine le Ducq d'Eth geboren vicomtesse de Blois d'Arondeau (1790-1868) en tekst van een verjaardagsgedicht van haar hand voor haar moeder, Josepha Charlotte Françoise de Blois d'Arondeau-de Roisin. 1843 en z.d. 3 stukken Zij was een zuster van Sidonie C.Ch.Ch. von Hartitzsch-de Blois d'Arondeau .

577

Bericht van het overlijden van Sidonie C.Ch.Ch. von Hartitzsch-de Blois d'Arondeau, met bidprentjes, inventaris en akte van verdeling van haar nalatenschap. 1888-1889. 1 omslag

578

Archivalia afkomstig van en betreffende Edmond George de Hartitzsch (1815-1883), geordend door zijn dochters met portretfoto van hem. 1829-1883, 1891 1 pak

579

Paspoorten voor Antoinette Louise ("Grand") von Hartitzsch-Hora Siccama (18161909), ingekomen brieven bij haar van haar man Edomnd George, haar broer Otto, haar zuster Angelique, haar schoonmoeder, haar broer Otto, haar zuster Angélique, haar schoonmoeder, haar tante Rose Amour ("Zézette") Falck-de Roisin en van onbekenden, met bericht van haar overlijden en twee portretfoto's. 1841-1909 1 omslag

580

Tekst van een overeenkomst tussen Rose Amour Falck-de roisin, Antoinette Louisa Hora Siccam (1816-1909) en executeur-testamentair mr. G.J. Ch. Schneither (17951877) betreffende de verdeling van de nalatenschap van Anton Reinhard Falck tussen beide eerstgenoemden. 1843 1 omslag

72

Escher

2.21.371

581

Groepsfoto's van Antoinette Louise von Hartitzsch-Hora Siccama met haar dochters, met bijschriften van Berend George Escher (1885-1967).. z.d. (ca. 1850, 1859) en 1958 3 stukken

582

Steroe foto van Wilhelm F.A.G. von Hartitzsch (1824-1871) en zijn vrouw Gabrielle Helen Pauline Rijk (1823-1890), met portretfoto's van hen beiden z.d. 3 stukken

583

Stukken betreffende genealogische onderzoekingen van de dochters van Edmond de Hartitzsch naar hun familie en aanverwanten en hun contacten hierover met jhr. W. Hora Siccama en Hans Georg von Carlowitz-Hartitzsch te Heijda bij Leipzig 1870, 1885, 1889, 1893, 1895, 1900, 1907, 1909, 1911-1913, 1920, 1937 en z.d. 1 pak

C. FAMILIE HORA SICCAMA

C. FAMILIE HORA SICCAMA 584

"Leven van Harco Hilarius Hora Siccama beschreven door zijn oudsten zoon Johan Hora Siccama", afschrift, met aantekening door Berend George Escher (1885-1967). z.d. en 1941 1 katern Zie voor het origineel: archief Hora Siccama, aanwinsten 1909 XIV, 2.21.037.05, inv.nr. 48.

585

"Ter gedachtenisse van Jan Frederik van Beeck Calkoen, hoogleraar in de wijsbegeerte, wis- en sterrekunde aan de Hooge School te Utrecht", necrologie door N.N. gedrukt met bijgevoegde portretafbeelding waarschijnlijk van zijn zoon Aarnout Jan. 1846 en z.d. 1 deel en 1 stuk Prof. dr. J.F. van Beeck Calkoen (1772-1811) was de vader van mr. Aarnout Jan van Beeck Calkoen (1805-1874) die in 1834 in het huwelijk trad met Angélique Henriëtte Hora Siccama (1808-1872).

586

"Aantekeningen van mijne reis naar Creuznach", verslag van een reis in 1843 door Anna Rolina Hora Siccama (1822-1891), met, met aantekening door Berend George Escher (1885-1967). 1853, 1932 1 katern

587

Huwelijksfoto van Henriëtte Sara Hora Siccama (1844-1924) en Jan Daniël Cornelis Carel Willem baron de Constant Rebecque (1841-1893), met portretfoto's van hen beiden, van hun kinderen en foto van hun dochter Idzardina Juliana Frederika (1877-1958) met haar verloofde Jozeph Henri Felix graaf Dumonceau (1859-1952). 1869, 1900 en z.d. 1 omslag

588

Genealogische aantekeningen betreffende de families Hora Siccama en Falck, met bijlagen. 1882-1890 1 omslag

589

Foto's van portretten en portretfoto's van diverse leden van de families Hora Siccama en Van Beeck Calkoen. 1871, 876 en z.d. 1 omslag