Nummer archiefinventaris:
2.21.247
Inventaris van het archief van de familie Andreae, 1916-1921
Auteur: W. Bruijel Nationaal Archief, Den Haag 1986 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.
2.21.247
Andreae
3
I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief......................................................................................5
Aanwijzingen voor de gebruiker................................................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen....................................................................................................... 6 Beperkingen aan het gebruik...................................................................................................... 6 Aanvraaginstructie...................................................................................................................... 6 Citeerinstructie............................................................................................................................ 6 Archiefvorming...........................................................................................................................7 Geschiedenis van de archiefvormer............................................................................................ 7 Geschiedenis van het archiefbeheer........................................................................................... 7 De verwerving van het archief................................................................................................ 7 Inhoud en structuur van het archief...........................................................................................8 Inhoud......................................................................................................................................... 8 Verantwoording van de bewerking............................................................................................ 8 Verwant materiaal......................................................................................................................9
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen.................................................11
2.21.247
Andreae
Beschrijving van het archief
BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF Naam archiefblok: Collectie 473 Andreae Periode: 1916-1921 Archiefbloknummer: C22205 Omvang: 0,10 meter; 13 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands. Soort archiefmateriaal: Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Andreae, Familie Andreae, Gezina Andreae-Römer, Minke Samenvatting van de inhoud van het archief: Het archief van de familie Andreae bevat voornamelijk correspondentie tussen de familieleden in Nederlands-Indië en verwanten in Nederland. Daarnaast een notitieboekje met dagboekaantekeningen uit 1920.
5
6
Andreae
2.21.247
Aanwijzingen voor de gebruiker
Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen
OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar Beperkingen aan het gebruik
BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie
AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie
CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 473 Andreae, nummer toegang 2.21.247, inventarisnummer ... VERKORT: NL-HaNA, Andreae, 2.21.247, inv.nr. ...
2.21.247
Andreae
Archiefvorming
Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer
GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER Gezinssamenstelling: "M"
Minke Andreae - Römer (1849-1932) te Groningen, weduwe van mr Sicco Leendert Andreae (1840-1910 (?)), kantonrechter. Hun kinderen:
"Pé"
Mr dr Petrus Casparus Andreae (1871-1949), advocaat,
"Wab"
Wabien Mansholt - Andreae (1874-1966), gehuwd met Lambertus Mansholt (18751944), landbouwer,
"G"
Gajus Henricus Andreae (1876-1924), hoofd-administrateur van de Deli Maatschappij, Medan,
"R"
Frederica Wilhelmina Bruijel - Andreae (1879-1921), lerares biologie, gehuwd met dr Willem Bruijel (1877-1928), leraar,
"S"
Gezina Andreae (1884-1974), lerares engels in Dordrecht.S promoveerde na haar terugkomst in Nederland in Amsterdam. Na de dood van haar zwager Bruijel kreeg zij de voogdij over de drie kinderen uit dit huwelijk. Zij vestigde zich in Hilversum, gaf les aan de MMS en HBS aldaar en was voor de oorlog enige jaren lid van de Gemeenteraad.Na de dood van haar moeder werden door L. Mansholt alle persoonlijke papieren geordend; hij zond S de aangetroffen correspondentie tussen haar en haar moeder. Na de dood van S vond mevrouw W. Bruijel het, naar het haar toescheen, nooit uitgepakte pak brieven tussen haar zakelijke papieren.
Geschiedenis van het archiefbeheer
GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER De verwerving van het archief
DE VERWERVING VAN HET ARCHIEF Schenking (van een niet overheidsarchief)
7
8
Andreae
2.21.247
Inhoud en structuur van het archief
Inhoud en structuur van het archief Inhoud
INHOUD Het hier beschreven archief bestaat nagenoeg volledig uit de briefwisseling tussen familieleden van de familie Andreae in Nederlandsch-Indië en hun verwanten in Nederland. Het grootste deel betreft de briefwisseling van Gezina (1884-1974), die op uitnodiging van haar broer Gajus een reis naar Nederlandsch-Indië maakte. De omstandigheden waaronder deze briefwisseling plaats vond, zijn uitvoerig toegelicht in het boekje, beschreven in inventarisnummer 13. Verantwoording van de bewerking
VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING De brieven van de familie zijn geordend en beschreven door mevrouw W. Bruijel, die ook de inhoud heeft geanalyseerd. Haar brievenlijst, waarvan de nummering voor studiezaalgebruik is aangepast, is in de inventaris opgenomen. De hierna volgende verantwoording en toelichtingen zijn door haar verstrekt. Toelichting op de briefwisseling tussen mejuffrouw G. Andreae ("S") en haar moeder mevrouw M. Römer-Andreae ("M") (en andere verwanten) in de jaren 1916-1921: – Indien niet anders vermeld zijn de brieven van S verzonden uit Medan, gericht aan M en die van M uit Groningen, gericht aan S. – Aangezien de brieven door de Eerste Wereldoorlog lange tijd onderweg waren zijn ze per schrijver geordend. Een uitzondering hierop is de inleidende correspondentie uit 1916. – Er zijn hiaten in de zeer regelmatige briefwisseling o.a. door verloren gaan van brieven als gevolg van oorlogshandelingen. In brieven van M wordt nogal eens gerefereerd aan brieven van S die niet bewaard zijn gebleven. – Sommige brieven van S zijn onvolledig omdat zij bepaalde passages alleen voor haar moeder bestemde en haar vroeg deze niet door te zenden aan de familie - een verzoek waar haar moeder zich niet altijd aan hield. – In vrijwel alle brieven wordt verslag gedaan over familie en vrienden; deze gegevens zijn niet in de brievenlijst opgenomen.
2.21.247 Verwant materiaal
Verwant materiaal
Andreae
9
2.21.247
11
Andreae
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen
BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN
1
Brieven van Gajus, Mia en Riek. (correspondentie A). 1916
1 omslag
M/ A1
24. 7.16
Uitnodiging van g aan S
G/ A2
8. 6.16
Uitnodiging aan S om in Indië te komen
8. 8.16
Nadere gegevens over uitgaan naar Indië Taakomschrijving
18. 8.16
Bestellijsten voor inventaris Medan
18. 8.16
Kopie, aangevuld door ontvanger
16.11.16
Aan S in Medan
22.12.16
Aan S in Medan
Medan G/ A3 Medan G/ A4 Medan G/ A5 Maden R/ A6 A'dam M/ A7
2-7
Brieven van Gezina Andreae aan haar familieleden. 1916-1920 2 Brieven S-A. 1916 S/ A8
6 omslagen
(oct.'16)
Societyleven aan boord
5.11.16
Societyleven aan boord
15.11.16
Societyleven aan boord. Sociale stratificatie. Engelse haven in oorlogstijd
28.11.16
Societyleven aan boord. Las Palmas
7.12.16
Taakopvatting en verwachtingen
21.12.16
Durban
(dec.'16)
Aankomst Belawan. Ontvangst Medan. Huisinrichting.
(aan boord) S/ A9 (aan boord) S/ A10
(aan boord) S/ A11 (aan boord) S/ A12 (aan boord) S/ A13 (aan boord) S/ A14
12
2.21.247
Andreae
Huispersoneel Medan S/ A15
(eind dec.'16)
Dagelijks leven in Medan. Ontspanning
Medan
3
Brieven S-B, nr. 1-33. 1917 S/ B1
3. 1.(17)
Verhoudingen employé's Deli Maatschappij Batakkers. Personeel
S/ B2
9. 1.17
Inventaris. Huisinrichting
S/ B3
15. 1.17
Kleding. Ontspanning. Taakbeschrijving Inventaris
S/ B4
26. 1.17
Post 6 en 17 nov '16 ontvangen Personeel. Bestellingen
S/ B5
6. 2.17
10.12.16 ontv. Ontvangsten. Kleding. Sport
S/ B6
ca voorj.17
Positie vrouwen van employé's. Bezoek aan "Inlandsche school voor meisjes"
ca voorj.17
Kleding
S/ B8
20. 2.17
Deli Maatschappij. Vrouwenkiesrecht
S/ B9
25. 2.17
Deli Maatschappij. Oorlog
S/ B10
13. 3.17
26 en 15 dec '16 ontvangen Ontvangsten. Kleding
S/ B11
23. 3.17
Huis in Brastagi. Sport
S/ B12
3. 4.17
Personeel
S/ B13
10. 4.17
Buitenleven in Brastagi. Tobameer
S/ B14
17. 4.17
-----
S/ B15
3. 5.17
Verbindingen door oorlog verstoord. Dagelijks leven
S/ B16
7. 5.17
30.1.17 ontv. Ontvangsten
S/ B17
16. 5.17
Sport
S/ B18
26. 5.17
Ontvangsten
S/ B19
27. 5.17
Ontvangsten. Cultuurarmoede
S/ B20
29. 5.17
Ontvangsten. Kleding
(fragment) S/ B7 (onvoll)
(onvoll)
(onvoll)
Brastagi
2.21.247
13
Andreae
Brastagi S/ B21
5. 6.17
Sport
S/ B22
ca zomer 17
Ontvangsten. Politiek. Landsraad
S/ B23
26. 6.17
2.5.17 ontv. Taakbeschrijving
S/ B24
6. 7.17
(geringe) Gevolgen van oorlog
S/ B25
12. 7.17
Cultuurarmoede
S/ B26
30. 7.17
"Psyche van de Medanse samenleving". Inlands onderwijs
S/ B27
5. 8.17
Tropische ziekten
S/ B28
14. 8.17
Tabaksoogst. Beperking postverzending door oorlog
S/ B29
20. 8.17
Concept artikel "Brieven uit de Oost" (6 pag) Brastagi, Batakkers
S/ B30
24. 8.17
-----
S/ B31
3. 9.17
Tobameer. Ontvangsten, Vendutie
S/ B32
12. 9.17
Kleding. Bestellingen
S/ B33
25. 9.17
Leefwijze assistenten Deli My
Brastagi
4
Brieven S-B, nr. 34-42. 1917 S/ B34
7.10.17
REIS NAAR CHINA Koelieboot. Half-cast kinderen
S/ B35
11.10.17
Penang
S/ B36
(oct.'17)
Singapore
S/ B37
1.11.17
Hongkong. Macao
S/ B38
1.11.17
Kanton
19S/ B39
4.11.17
Hongkong
S/ B40
5.12.17
Swatow. Leven aan boord koelieboot
S/ B41
17.12.17
Terug in Medan. Inkopen in China
29.12.17
Indië buiten oorlogsgebeuren
S/ C1
30. 1.18
Huisinrichting. Personeel. Kleding
S/ C2
19. 2.18
14.11.17 ontv. Medische zorg
Medan S/ B42
5
Brieven S-C. 1918
Brastagi
14
2.21.247
Andreae
S/ C3
5. 3.(18)
Tropische ziekten. Ontvangsten
S/ C4
(15.3.18)
Heersende pest, radicale maatregelen
S/ C5
29. 3.18
Reisverslag Bataklanden, gepubliceerd in "Neerlandia". Tropische geneeskunde
S/ C6
21. 4.18
ANJ (?) opgericht
S/ C7
30. 4.18
Artikel over ANJ gepubliceerd in Neerlandia
S/ C8
8. 5.18
De Javaanse Hollander. Oprichting Indo-Jongens Tehuis
S/ C9
18. 5.18
Bazar voor arme kinderen in Holland
S/ C10
25. 6.18
Uitbreiding Deli My. Start verzending paketten naar Nederland
S/ C11
8. 7.(18)
Sport
S/ C12
(21.7.18)
Cultuurarmoede. Postpaketten verzending opgehouden. Gemeentepolitiek Medan
S/ C13
31. 7.18
Voedselsituatie Nederland
S/ C14
13. 8.18
14.5.18 ontv. Thee- en rubberplantages Halfcast kinderen
S/ C15
20. 8.18
Kritiek op houding planters. Kleding
S/ C16
26. 8.18
-----
S/ C17
30. 8.18
Activiteiten op Koninginnedag. G.bestuurslid "Je Maintiendrai"
S/ C18
10. 9.18
Vrouwenemancipatie
S/ C19
17. 9.18
Kleding. Ontvangsten
S/ C20
18.10.18
Vrouwenkiesrecht. Ontvangsten
S/ C21
10.12.18
Sinterklaasfeesten op scholen
S/ C22
16. 12.18
Positie jonge assistenten. Vrouwenemancipatie
S/ C23
24. 12.18
Kleding. Aanvoer koelies hervat
Brastagi
Brastagi
6
Brieven S-D. 1919
2.21.247
15
Andreae
S/ D1
14. 1.19
Oct.'18 ontv. Art. over China voor Algemeen Handelsblad. Art. over Batak Instituut voor Neerlandia
S/ D2
28. 1.19
Tien-jarig bestaan van Medan
S/ D3
11. 2.19
Bezoek Batakhuis. Artikel over Leprosie Oprichting Openbare Leeszaal in Medan
S/ D4
18. 2.19
Voedselpaketten stagneren. Conservatisme in planterswereld. Kleding
S/ D5
23. 2.19
Plannen Zaken-verlof
S/ D6
3. 7.19
Beschrijving terugreis na verlof
S/ D7
8. 8.19
Personeel. Kleding
S/ D8
12. 8.19
Ontvangsten
S/ D9
19. 8.19
-----
S/ D10
1. 9.19
Sport
7. 9.19
Bestuurslidmaatschap Pro Juventute
S/ D12
16. 9.19
Petroleumbronnen en Raffinaderij
S/ D13
29. 9.19
Ontvangsten
S/ D14
7.10.19
Voorbereiding feesten bij 50-jarig bestaan van de Deli My
S/ D15
10.11.19
Bezoek aan Kebon. Kleding
S/ D16
20.11.19
Bergtocht
S/ D17
7.12.19
Verbouwing, modern comfort
S/ D18
21.12.19
Theezending
S/ D19
29.12.19
Opening spoorlijn AtjehOostkust. Tocht naar Sibajak
S/ E1
9. 1.20
Cultuurarmoede
S/ E2
22. 1.20
Medische zorg. Ontvangsten. Kleding
S/ E3
12. 2.20
Invasie van rijke reislustige logees. Voorbereidingen jubileum Deli My
Brastagi S/ D11 Brastagi
Brastagi
7
Brieven S-E. 1920
16
2.21.247
Andreae
S/ E4
24. 2.20
Kleding
S/ E5
9. 3.20
Bezoek aan Sultans van Langkat en Deli
S/ E6
26. 3.20
Tocht Westkust Sumatra + Minangkabau
S/ E7
7. 4.20
Ontvangsten
S/ E8
5. 5.20
Verwijzing naar kranten artikelen over feest Deli My: geen beschrijving in brief Overname Langkat Cy, inc1. hospitaal
25.6.20 tot 5.8.20
Aantekeningen betr. reis Java, ws bestemd voor artikel
20.8.20
Concept artikel "Brieven uit de Oost" over Brastagi
Fort de Kock
8-11
Brieven van Minke Andreae-Römer aan haar dochter Gezina Andreae. 1916-1920 8 Brieven M-B. 1917
4 omslagen
Voor voorafgaande correspondentie zie inventarisnummer 1. M/ B1 22. 1.17 Post 21.12.16 ontvangen Prijzen levensmiddelen M/ B2
31. 1.17
Bootverbinding naar Indië uit Nederland verbroken. Rantsoenering levensmiddelen. Politieke activiteiten Wab.
M/ B3
14. 2.17
Post dec.'16 en 3.1.17 ontvangen
M/ B4
1. 4.17
4.2.17 ontv. Schaarste. Politieke situatie verslechterd
M/ B5
15. 4.17
15.10.16 ontv. Schaarste
M/ B6
2. 5.17
Rantsoenering benzine en kunstmest
M/ B7
15. 5.17
Bestellingen S
M/ B8
1. 6.17
Prijzen landbouwproducten. Lonen. Rentestand
M/ B9
22. 7.17
Alle post tussen 16/6 en 2/7 verloren gegaan Personeel. Logees
M/ B10
4. 8.17
Uit logeren
M/ B11
30. 8.17
Logees. Rantsoenering gas
M/ B12
12. 9.17
Angst dat Nederland bij oorlog wordt betrokken
M/ B13
20. 9.17
Rantsoenering brandstof
Den Haag
2.21.247
17
Andreae
9
M/ B14
14.10.17
Rage aanschaffing "landhuisjes"
M/ B15
14.11.17
5.8.17 ontv. Brandstofschaarste en -oplossingen
M/ B16
9.12.17
15.9.17 ontv. Treinenloop beperkt. Landbouw maatregelen. Prijzen en lonen
M/ B17
24.12.17
7 brieven tegelijk ontvangen. Pensioen verhoogd
M/ C1
8. 1.18
Oct. '17 ontvangen. Russische effecten waardeloos
M/ C2
23. 1.18
Prijzen
M/ C3
6. 2.18
Congres SDAP. Stakingen. Woningnood
M/ C4
22. 2.18
Land- en huizenprijzen. Tractementen. Maximumprijzen vastgesteld
M/ C5
29. 3.18
Vaart op Engeland gesloten. Wab. candidaat Tweede Kamerverkiezingen (SDAP). Pé cand. voor Vrijzinnig Democraten
M/ C6
13. 4.18
5.12.16 ontv. Prijzen. Maatregelen regering. Logeerseizoen aangebroken
M/ C7
2. 5.18
Prijzen
M/ C8
15. 5.18
Jan.'18 ontv. Opbrengst boerderij
M/ C9
13. 6.18
15.3.18 ontv. Prijzen landbouwproducten
M/ C10
22. 6.18
Bezoek aan boerderij. Toespraak Wab. op SDAP meeting
M/ C11
4. 7.18
Uitslag verkiezingen: Wab. "gelukkig" niet gekozen. Pé evenmin
M/ C12
15. 8.18
18.5.18 ontv. Voedselschaarste
M/ C13
28. 8.18
Voorlopig nog geen kans op vrede
M/ C14
8. 9.18
Familiefeesten
25.10.18
Spaanse griep heerst.
Brieven M-C. 1918
Nunspeet
Nunspeet M/ C15
18
2.21.247
Andreae
Opbrengst huisje Leeuwarden. Komende vrede?
10
M/ C16
2.12.18
Troelstra's mislukte revolutie. "Geduchte maar interessante tijden"
M/ C17
22.12.18
Pakketpost uit Indië gestremd. Nog grote schaarste
M/ D1
13. 3.18
(Eerste 5 brieven ontbreken) Thee ontvangen. Rest kleren zoons weggegeven Stakingen. Salarissen omhoog
M/ D2
27. 6.19
(Onderbreking door verlof G en S) Vrede getekend. Wab. lid Prov. Staten Groningen
M/ D3
28. 7.19
Logees. B. koopt Buick met zomer- en winterkap
M/ D4
12. 8.19
Vlasprijzen
M/ D5
26. 8.19
Logees. Verkoop boerderij. Prijzen
M/ D6
23. 9.19
Toestand in Europa
M/ D7
21.10.19
Logees
M/ D8
ca nov.19
Voorbereidingen voor Sinterklaasfeest haast als vanouds
M/ D9
21.12.19
Nieuwigheid: kerstboom. Uittocht naar Indië. Beleggingen
Brieven M-D. 1919
Sneek
11
Brieven M-E. 1920, en brieven M-F. 1921 M/ E1
16. 1.20
Veeprijzen. Voel sterfgevallen. Uittocht naar Indië en Zuid Afrika
M/ E2
25. 1.20
Boerderij prijzen
M/ E3
9. 2.20
Veel sollicitanten bij onderwijs
M/ E4
12. 3.20
Boelgoed boerderij. Paardenprijzen
M/ E5
29. 3.20
Kleding
M/ E6
16. 5.20
-----
M/ E7
14. 6.20
Reactie op beschrijving jubileum Deli My
M/ E8
17. 6.20
Toestand in Duitsland
M/ E9
14. 7.20
Reactie op art. S over
(onvoll)
2.21.247
19
Andreae
jubileum Deli My in Eigen Haard, juli '20 M/ E10
29. 7.20
Vacantietrek naar het buitenland
M/ E11
12. 8.20
Weer schaarste
M/ E12
19. 9.20
Weense studentes in Groningen
M/ E13
3.10.20
Reactie op publ. S in blad Pro Juventute
M/ E14
31.10.20
Kinderkleding
M/ E15
16.11.20
Wab. in Onderwijsraad
M/ E16
29.11.20
Kosten ziekenhuisbehandeling. Duitse Mark gekelderd
M/ F1
7. 2.21
Reactie op financiering van het ziekenhuis in Medan door de Majoor Chinees
M/ F2
6. 3.21
Landbouwprijzen omhoog
M/ F3
11. 3.21
Laatste brief voor verlof G en S
12
Notitieboekje van Gezina Andreae, houdende dagboekaantekeningen. 28 juni-4 augustus 1920
13
"Lieve moeder, lieve beste kinderen. Een briefwisseling uit de jaren 1916-1921 tussen Medan en Groningen". Bloemlezing uit de briefwisseling tussen Gezina Andreae en haar moeder Minke Andreae-Römer door mevrouw W. Bruijel. 1 band
1 deeltje
