INTERNET:

Us fokferiening is oprjochte op 12 maart 1952 yn Hotel ‘Read Hert’ te Burgum Bestjoersgearstalling ‘Ta it Bihâ ld’: Jelte Wiersma 1 ste Foarsitter Lucas Reinds 2 de Foarsitter Age van der Zee Skriuwer Harm van der Meulen Ponghâlder Fremer de Jager lid

Damwoude Munein Oudwoude Noardburgum

Post adres ‘Ta it Bihâ ld’: Foarwei 17, 9294 KC Oudwoude Tel. 0511-452594 Mailadres: [email protected] Gearstalling kontactkommisje: Gerke Veenstra Twijzel Jetse van der Veen Kootstertille Johannes Wierstra Marrum Trienke Boersma Damwoude Willem Sonnema Anjum Klaas Sipma Aalzum Andries Visser Damwoude Gearstalling dressuurkommisje: Benno Visser Rinsumageest Hans en Tony de Heer Triemen Fremer de Jager Kollumerzwaag Gerda Grijpstra Damwoude Post-adres dressuurkommisje: Hoeksterloane 8, 9104 GZ Damwâld Tel. 0511-701027 Mailadres: [email protected]

INTERNET: WWW.TA-IT-BIHALD.NL

1

Gearstalling redaksjekommisje: Harm van der Meulen Noardburgum Evertje Sybesma Hurdegaryp Betty Lázló – Eldering Garyp Popke van der Meulen Hurdegaryp Baukje Wijma Jislum Postadres redaksjekommisje: Rijksstraatweg 179, 9254 DG Hurdegaryp Tel. 06-53352797 Mailadres: [email protected] Ereleden: E. Dijkstra Gerda Veenje-Samplonius

Kollum Garyp

Internet: www.ta-it-bihald.nl Adres Ponghálder en adreswizigingen opstjoere nei: Oude Commissieweg 20, 9257 MC Noardburgum Tel. 0511-472405 Mailadres: [email protected] Bankrekeningnummer Ta it Bihâ ld: 34.98.11.776 Foto omslag: (foto Baukje Wijma)

2

INHOUDSOPGAVE - Foarwurd fan de foarsitter - In Memoriam Bouwe Reijenga - Piterkje ster/preferent van Reijenga. - Voorstel van de Twaalf Fokverenigingen - Aukje Wijbenga-De Boer. (gedreven amateur historicus) - Winteractiviteiten Ta It Behald - Aan de leden van het KFPS - Elleke de Boer reserve kampioen te Kootwijk - Eurobottelecupweer van start - Bericht van de Dressuurcommisie - Onderlinge Menwedstrijd - Twee friezen in de marathon - Dressuurcompetitie friesepaarden 2010-2011 - Uitkomst enquête Ta It Bihâld - Centrale keuring 2010 - Eerste bezichtiging jonge hengsten - Wimer 461

4 7 7 11 13 17 18 19 21 23 24 25 31 33 38 39 40

3

FOARWURD FAN DE FOARSITTER, Voor u ligt alweer de laatste It Alde Skaei van dit jaar. Nog een korte tijd en 2010 ligt weer achter ons. Als bestuur zijn we weer druk bezig met de winteractiviteiten en het organiseren van de contactavond. We hopen vanzelfsprekend weer op veel belangstelling. Hengstenkeuring/Wimer 361 De keuring van de jonge hengsten is weer begonnen als ik dit schrijf. Wanneer jullie dit lezen is de keuring al weer geweest en gaan we richting de hengstenkeuring begin januari van het volgende jaar. Alle fokkers en eigenaren veel succes toegewenst. Er zijn dit jaar maar drie hengsten overgebleven uit het verrichtingenonderzoek, waarvan één uit onze fokvereniging. De hengst Winfried van Ta it Bihâld-lid Albert Minkema uit Rottevalle is zaterdag 13 november ingeschreven in het stamboekregister onder de naam WIMER 461. Bijzonder is dat deze hengst op onze fokdag nog de zilveren zweep won bij de rubriek Bestgaand tuigpaard/Jonge Friese Paarden met Tuigaanleg. Vanaf deze plaats willen wij de familie Albert Minkema van de Rottevalle van harte feliciteren met de aanwijzing van hun hengst. Regiovergadering Wij mochten weer veel regioleden verwelkomen in Glinstra State te Burgum op 18 november. Er waren per slot van rekening ook twee belangrijke agendapunten te bespreken, t.w. het voorstel beleid afstammingsverificatie; en het voorstel van de 12 fokverenigingen aangaande aanpassing keuringsreglement betreffende aanwijzing (voorlopige) kroonpredikaat. Ten aanzien van het voorstel beleid afstammingsverificatie ging de meerderheid van de vergadering akkoord met handhaving van het huidige beleid inzake DNA-onderzoek. De meerderheid van de leden ging niet akkoord met het voorstel van de 12 fokverenigingen. We hebben dit voorstel eerder besproken met de leden, daarom was onze verwachting dat dit voorstel ruim werd 4

ondersteund. Daarnaast hadden wij als bestuur veel positieve reacties vooraf ontvangen. Na de presentatie van de voorzitter van De Twaalf en antwoord daarop van de directeur van het KFPS kreeg inspecteur Draaijer vervolgens het woord. Hij hield een betoog over het laten van de kroonaanwijzing op de Centrale Keuring. Ik denk dat daardoor veel leden zijn gezwicht. 2/3 van de vergadering stemde vervolgens tegen. Vanzelfsprekend moeten we deze uitspraak respecteren. Echter over de procedure en de gang van zaken op onze regiovergadering, maar ook op de andere vergaderingen in Nederland heeft De Twaalf doen besluiten op de ledenraadsvergadering in Putten haar ongenoegen over de gang van zaken uit te spreken. Verderop in deze It Alde Skaei gaat de voorzitter van De Twaalf hierop verder in. Tot slot Namens het bestuur wil ik alle leden gezellige kerstdagen en een gezond en voorspoedig nieuwjaar toewensen. Met een vriendelijke groet, Jelte Wiersma

5

6

IN MEMORIAM BOUWE REIJENGA † 9 OKTOBER 2010 Enige tijd geleden bereikte ons het droevige bericht dat op 9 oktober 2010 ons Ta it Bihâld lid de heer Bouwe Reijenga uit Drachten was overleden. In het meinummer van It Alde Skaei hadden we een document geplaatst van Doede Wiersma over de fokkerij van Bouwe Reijenga. Als eerbetoon wordt het artikel opnieuw geplaatst. Vanaf deze plaats willen we de familie heel veel sterkte toe wensen. PITERKJE STER/PREFERENT VAN REYENGA Over haar nafok van 318 veulens.

In 1977 werd Piterkje geboren. Haar nafok bestaat uit 318 veulens, waarvan 161 hengstveulens. Een van die hengstveulens groeide uit tot de hengst Heinse, sport. Van de 85 opgenomen merries werden er 45 ster. Een percentage boven de 50 is zeer hoog als men bedenkt dat het percentage van alle opgenomen merries, geboren in en na 1990, 36% bedraagt. Een merrie kreeg het predikaat prestatiemoeder, drie werden sport, een preferent, maar diverse merries kregen drie sterdochters. 7

Was er iets meer met de hengstveulens gedaan dan waren er meer preferente merries geweest. Stam 122 Stam 122 begint in 1932 met Nellie 442H, een dochter van Cremer. Het voorgeslacht van Piterkje in schema: Nellie 442 Drieske

Leafwyn

Edwer Teakje ster Elisabet Piterkje ster ster s/p ‘32/Cremer ‘44 Danilo ‘51/Ewold ‘60/Aize ‘67/Hindrik ‘72/Ulrig ‘77/Fokke

Naast deze Reyengalijn is er vanuit Teakje nog een lijn, via Leafwyn II, ster (Ulrig). Deze merrie werd door de Boer Oosterwolde verkocht naar J. Scholten uit Lunteren en krijgt buiten Friesland uitbreiding. Inmiddels is er weer een tak in Friesland bij fam.vd Werf, Sondel (“ fan Teakesyl”) met al weer vijf stermerries. Het totaal in deze tak is 16 stermerries. In de moederlijn van Piterkje vinden we als sterke verervers: Danilo, Ewold, Hindrik en Ulrig. Piterkje laat 18 veulens na, 8 HV (1 ster) en tien MV, waarvan 8 ster.

8

De dochters zijn: 1. Bettie, (Oege) ster en prestatiemoeder, zij heeft drie sterdochters, waaronder Ljutske de moeder van Heinse. Ljutske gaf ook Wimke, ster, met twee dochters ster. De uitzonderlijk fraaie Siemontje (Reitse X Bettie) gaf met Sierk de stermerrie Sytske f.it Noarderein (ster) die op haar beurt weer moeder is van drie stermerries: Hinke en Ljutske, beide van Heinse en dus een inteelt in de moederlijn en Grytsje (Erik). 2. Douwiene, (Oege), ster, 1 ster en 1 ster-preferente dochter 3. Gjetsje, ster (Tamme), met 1 dochter ster 4. Lipkje (Peke) stamboek, 1 dochter ster 5. UilkjeR (Tjimme) ster, 2 dochters ster 6. Akke R (Leffert) ster 7. Elske R (Leffert) ster, 1 dochter ster 8. Joukje f.it Noarderein, (Sierk), ster, 1 dochter ster en KL.dochter ster. 9. Marijke f.it Noarderein (Sierk) ster, 10. Tsjikkef.it Noarderein (Heinse): sport. Exterieur en prestatie. Piterkje behaalde veelvuldig de 1A prijs voor beste fokgroep, oa, in 1987,’88,’89 en 1991. Individueel behaalden de paarden 1 e premies en prijzen op fokdag Bergum en CK. Piterkje liet een goede verrichting zien, Gjetsje haalde de IBOP met A-88; Ljutske, moeder van Heinse is M-2 dressuur, Heinse heeft het sportpredikaat en dat kregen ook de merries Froukje R, kleindochter van Douwiene en Tsjikke, jongste dochter van Piterkje. Wij hebben grote waardering voor wat Bouwe Reyenga met zijn fokkerij heeft bereikt. Vele anderen hebben succes met producten uit zijn stam. DRIEZUM, FEBRUARI 2010, D.G.WIERSMA.

9

10

Ook uw adres voor Bova Bovagg onderhoudsbeurten, reparaties reparaties en losse onderdelen.

ELKE MAAND SPECIALE AANBIEDINGEN w.bosgr . a.nl! zie ook www

Unieke webshop gericht op

webshop

www.friesiana.com

NIEUW

Rijksstraatweg 137/139, Hurdegaryp Teel. (0511) 472025 Fax (0511) 476153 Vrijdag koopavond www.bosgra.nl

www.friesiana.com

Dealer Böckmann en Hotra paardentrailers, altijd meer dan 20 nieuwe trailers op voorraad. Böckmann 2 paardstrrailer a r, compleet al va anaf E 4.450,-

Dealer Ideal tuigen en zadels voor Friesland Ruime keuze voorradig, ook in toebehoren

Importeur Clever recreatie- en marathonwagens Goede prijs/kwaliteitverhouding in vele uitvoeringen Pony all v.a. . E 2.350,- incl. BTW

In ons Ruiterhuis vindt u ruim 2.000 m2 kwaliteitsartikelen van o.a. Ideal, Kieffer, Passier, Schockemöhle, Cavallo, Bucas, PK, Anky en BR.

het meest complete ruitersportcentrum van het noorden voor ruiter, menner en paard!

ruiterhuis joh. bosgra bv

VOORSTEL VAN DE TWAALF FOKVERENIGINGEN Een meerderheid op de regiovergaderingen kon geen goedkeuring verlenen aan ons voorstel tot aanpassen van het keuringsreglement met het doel de aanwijzing van het (voorlopig) kroonpredikaat) op de fokdagen te laten plaatsvinden met ingang van 2011. De ledenraad heeft op 26 november 2010, in vergadering bijeen te Putten, besloten het voorstel niet in stemming te brengen maar het stamboek én fokverenigingen opdracht te geven, in gezamenlijkheid, een gedragen voorstel op te stellen. Er dient daarbij kritisch gekeken worden naar de organisatie, en inhoud, van de fokdagen én de Centrale Keuring. In ieder geval moet inhoudelijk het voorstel ‘sporen’ binnen de kaders: laagdrempeligheid, behoud van fokmateriaal en kostenbesparing. Het document moet gereed zijn voor de eerstvolgende ledenraadsvergadering in het voorjaar van 2011. Er dient een werkgroep geformeerd te worden met de volgende samenstelling: - drie afgevaardigden van fokverenigingen, - één uit de fokkerijraad, - één uit het bestuur van ons stamboek, en; - één uit de directie van ons stamboek. De Twaalf fokverenigingen gaan vanuit een positieve grondhouding deelnemen aan de werkgroep. Vanzelfsprekend wordt de achterban (dat bent u) geïnformeerd over het resultaat. Met een vriendelijke groet, Age van der Zee Voorzitter van het overleg orgaan De Twaalf

11

12

AUKJE WIJBENGA-DE BOER, GEDREVEN AMATEUR HISTORICUS Aukje de Boer werd in 1927 geboren in Hijum waar ze 4 jaar heeft gewoond. Ze verhuisden naar het Bûtenfjild onder Readtsjerk omdat vader Durk de Boer en moeder Zwaantje Roosma boer werden op “Fjildsicht”. Aukje ging in Mûnein naar de lagere school. Hier woonden ook pake en beppe, dus tussen de middag eten bij beppe omdat de afstand naar “Fjildzicht” lopend te ver was. Later had ze het geregeld met buurman Oebele van Zuiden die haar dan voor op de fiets meenam naar het dorp en nog later kreeg ze een eigen fiets. Aukje kon goed leren, was heel leergierig maar door de ziekte van haar mem werd ze al gauw van school gehaald om, als enigst kind, thuis te helpen in de huishouding. In 1955 werd ze, samen met Gauke Wijbenga, zelfstandig boerin op de pleats “Fjildsicht”. De leergierigheid is altijd gebleven en zo ook de interesse voor boeken en cultuur. Zelf schreef ze in die tijd al liedjes en begon haar verzamelwoede van allerlei zaken die met cultuur en historie te maken hadden. Ze werd bestuurslid van de Skotsploeg, begon zich te interesseren voor het Fryske kostuum en had zelf dan ook een prachtig kostuum met gouden oorijzer. Dit kostuum werd uiteraard vaak aangetrokken om bij allerlei gelegenheden de Friese folklore te tonen. Vanwege haar fysieke inbreng en haar enorme kennis van zaken was ze een zeer gezien commissielid van de commissie “Cultureel Erfgoed Trynwalden” Zo kwam ze met Gauke in aanraking met de Friese paarden, de Friese 13

Quadrille en het ringsteken bij de Friese aanspanning. Zo om en nabij 25 jaar lang hebben ze overal prijzen gewonnen en waren ze graag geziene gasten bij de fokdagen. Want ook in de fokkerij spraken ze een woordje mee. Een hoogtepunt in de fokkerij was het fokken van een goedgekeurde dekhengst met de naam Feitse. Aukje was niet te stuiten in haar enthousiasme voor het dorp en werd bestuurslid van het dorpsbelang. Niet altijd even gemakkelijk met haar “recht voor de raap” manier maar altijd gewaardeerd. Als Aukje wat zei dan luisterde men. Ze jureerde op verschillende plaatsen “het schoonste geheel” bij ringsteekwedstrijden en rubrieken op keuringen. Aukje had een verzameldrift waar Gauke nu nog dagelijks mee geconfronteerd wordt. Je kunt geen kast of lade opentrekken of er liggen boeken, stapels ansichtkaarten en krantenknipsels keurig in albums opgeborgen. In 1997 voltooide zij het boek “Readtsjerk Doarp op het Fuottenein”. In dit eerste boek heeft zij alle 75 boerderijen en woningen in Readtsjerk beschreven vanaf de bouw tot heden met alle bewoners die op deze locaties gewoond hebben. Een monnikenwerk omdat ze geen internet had en alles moest uitzoeken in de gemeentelijke archieven waar ze dan ook uren heeft doorgebracht. Zes jaar later heeft ze de euvele moed dit te bewerkstelligen over Mûnein waar 337 woningen zijn gevestigd. Na vier jaren werk en op een leeftijd van 80 jaar wordt het boek uitgebracht. Een boekwerk van 650 bladzijden wat bij vele Mûneinster gezinnen in de boekenkast staat. De gemeentearchieven moet zij in het begin nog veel fysiek bezoeken maar langzamerhand neemt internet zijn entree en dus gaat Aukje ook aan de computer. Vanaf dat moment zit Aukje soms hele nachten boven achter haar computer om zoveel mogelijk digitaal de benodigde informatie binnen te halen. Toch moet ze regelmatig zelf naar verschillende archieven en heeft ze ook huis aan huis bezoeken afgelegd om de huidige bewoners te vragen om toestemming voor publicatie. 14

Een terugkerende ergernis van Aukje was de naam “De Ekkelreed”. In haar historische gegevens heette deze zandweg aan de rand van Mûnein “De Aldreed” en is deze ergens in de loop van de jaren Ekkelreed gaan heten. Die strijd had ze bij haar sterven nog niet gewonnen. Al met al een zeer gedreven dorpsmens die in alle lagen met het dorp bezig was. Eigenlijk dus heel logisch dat de nieuw te benoemen straat in Munein de “Aukje Wijbengastrjitte” is gaan heten onder het motto: “Aukje heeft Munein op de kaart gezet en nu zet Munein Aukje op de kaart”.

15

16

WINTERACTIVITEITEN TA IT BIHÂLD Ieder jaar organiseren we activiteiten voor onze leden. Dit winterseizoen bieden wij u weer een gemêleerd programma aan. We zijn nog druk bezig met de uitwerking. Vanzelfsprekend wordt u hiervan op de hoogte gehouden via onze website www.ta-it-bihald.nl, en nog uit geven nieuwsbrief. Leden die via de mail nieuwsberichten ontvangen worden vanzelfsprekend op de hoogte gehouden. In hoofdlijnen zijn dit onze winteractiviteiten: - Onderlinge menwedstrijd, 19 februari bij Familie Algra te Oudega; - Contactavond eind februari/begin maart; - Ledenvergadering in Glinstra State op 17 maart met gastspreker; - Excursie naar De Boppelannen in Drogeham en de Schone Weide te - Ansen 19 maart 2011; - Cursus voorbrengen.

HOE MOET JE SPRINGEN

17

AAN DE LEDEN VAN HET KFPS Namens de Ledenraad van het KFPS is de Vertrouwenscommissie belast met het zoeken naar geschikte kandidaat bestuursleden. In het najaar van 2011 is de heer Gert Snijders aftredend als bestuurslid van het KFPS en NIET herkiesbaar. De Vertrouwenscommissie wil de leden van het KFPS hierbij oproepen zich kandidaat te stellen of mogelijke geschikte kandidaten voor deze bestuursfunctie voor te dragen bij de Vertrouwenscommissie. Deze oproep zal ook via de Phryso, de website van het KFPS en bij de Fokverenigingen bekend gemaakt worden. Kandidaat bestuursleden dienen aan de volgende voorwaarden en competenties te voldoen: - lid zijn van het KFPS - zich op een positieve wijze willen inzetten voor de vereniging KFPS en het Friese paard in het bijzonder - sociaal vaardig in persoonlijke contacten met leden en derden - integer - representatief - bestuurlijke ervaring - bewust zijn van de tradities binnen de vereniging maar in zijn of haar handelen vooruitstrevend denker en doener - beheersing van de moderne talen is een prettige bijkomstigheid. Als u zich herkent in de bovengenoemde voorwaarden en competenties (of leden kent die hieraan voldoen) en u ziet het als een uitdaging om onze prachtige vereniging mede te leiden in de komende jaren dan verzoekt de Vertrouwenscommissie u contact op te nemen met Cees de Vrieze, telefoon 0174 – 244 549 / 06 – 55 844 125 of email [email protected]

18

ELLEKE DE BOER RESERVE KAMPIOEN TE KOOTWIJK Afgelopen buitenseizoen wist Elleke de Boer met haar merrie Sterre fan’t Kleaster reserve kampioen te worden in Kootwijk. Deze felbegeerde titel van de Post Kogeko finale kwam als een verassing voor de amazone, die puur voor de hobby rijdt naast haar 40-urige baan. Het begon voor Elleke allemaal toen ze een jaar of 8 was en de friezen van haar ouders op de boerderij beklom en wat in het weiland omhuppelde. Daarnaast had ze ponyles in Vrouwbuurt. Daarna mocht ze als 14 jarige op les bij de vereniging Trynwalden waar ze nu nog lid is. Toen werd het rijden wat serieuzer en kwam ze met Froukje fan’t Kleaster (Hearkex Naen) op de les. Een paard gefokt door haar ouders. Met Froukje reedt ze zowel dressuur als springen wat ze beide goed kon. Vooral in de winter was Froukje goed fris en ging ze als een speer over de hindernissen. Na Froukje kwam de volle zuster Iris fan’t Kleaster, een nakomeling van Hearke x Naen onder het zadel, waar Elleke bij Gotien Sipsma op les ging. Iris was het eerste paard waarmee Elleke wedstrijden ging starten, en niet onverdiend. Ze werden vlot M startgerechtigd maar helaas overleed Iris aan koliek. Na Iris is Elleke begonnen Tilana fan’t

19

Kleaster te rijden. Tilana is een Rypke x Hearke en had niet het makkelijkste paard om te rijden. Tilana had wat een groffe en moeilijke bouw. Toch werden ze samen M startgerechtigd. Ook was Tilana een echte doorzetter, een paard die voor je door het vuur ging, en wist niet van ophouden. Dit bleek wel tijdens een indoorwedstrijd in Foudgum. “ik dacht al, ik moest er meer aan werken dan normaal bij Tilana. Ze was een beetje lauw.” Vertelt Elleke. Na de proef met het uitstappen ging Tilana plotsling liggen en hebben ze meteen de veearts erbij gehaald. Daarna is ze nog vier dagen in Emmeloord geweest met hevige koliek. “Ze heeft de proef in Foudgum puur op karakter gelopen, en daarna bleek pas wat er met haar aan de hand was” zegt Elleke. Naast Tilana heeft Elleke nog een tijdje op Maeike fan’t Kleaster gereden, maar verteld Elleke: onze karakters botsten teveel, dus was het verstandiger om er mee op te houden. Toen is Elleke een poos gestopt met actief rijden. Maar na tijdje begon het toch weer te kriebelen, en kwam Sterre fan’t Kleaster onder het zadel. Sterre is een jonge Jasper uit Tilana fan’t Kleaster. Sterre was in eerste instantie verkocht als driejarige. Maar voordat de nieuwe eigenaren haar op kwamen halen belande Sterre in de sloot en probeerde er bij een loopdammetje uit te komen. Hiervan liep ze zodanige beschadigingen op dat ze Sterre uit de verkoop haalden. Na dit ongeluk heeft Sterre een hele zomer in het land gelopen om weer sterker te worden. De winter erop heeft Elleke’s goede vriendin Sandra Feenstra Sterre ingereden tot ze het veulen kreeg en haar daarna getraind voor de IBOP. Na de IBOP is Elleke Sterre zelf begonnen te rijden, en dat klikte. De zomer erop is Elleke met Sterre van start gegaan in de wedstrijden in de klasse B. “Eerst twee generale wedstrijden in Foudgum en Friese Palen” verteld Elleke. Meteen was het goed raak want ze haalt meteen veel winstpunten en prijzen. Daarna kwamen de selectiewedstrijden voor Kootwijk. Drie wedstrijden konden hiervoor gereden worden en Elleke reedt ze met succes. Gevolg was dat Elleke met Sterre zich selecteerde voor Kootwijk. Eenmaal in Kootwijk vond Elleke dat haar 1e proef beter kon. Ze was tevreden maar Sterre kon beter voor het been. Maar gelukkig was Elleke als derde geplaatst na de och-

20

tendproef en mocht ze op de middag overrijden en met een schone lei weer beginnen. Dik tevreden was Elleke toen ze de baan uitkwam die middag. “Het was een fijne proef zonder fouten, ik was super tevreden”. Dat het gevoel van Elleke klopte bleek uit het feit dat ze later gehuldigd werden als reserve kampioen in de klasse B! Inmiddels is Elleke met Sterre L1 gestart. Ze rijdt niet veel wedstrijden in het winterseizoen,omdat ze wat beperkt in de trainingsmogelijkheden in de winter en werkt ook nog 40 uren in de week. “Sterre is nu drachtig van Tsjalke, en in het zomerseizoen gaan we er weer tegenaan!”. Baukje Wijma

EUROBOTTLECUP WEER VAN START! De Eurobottlecup is een dressuuraanleg wedstrijd voor drie jarige Friese paarden. De voorselecties worden over drie dagen gehouden in november, en de finales zijn in december in Mariënheem. Deze wordt tegelijk gehouden met de kerstveiling. Op de voorselectiedagen wordt er van de paarden de drie basis gangen gevraagd, een verruiming in de draf en halsstrekken op zowel de linker als rechterhand. Als de paarden meer als voldoende scoren krijgen ze een ticket voor de kwartfinales. Uit onze fokvereniging hebben ook vele paarden zich geselecteerd. Dit zijn bij de merries: Eshter Hoekstra met Xanet PJ, Martha Dijkstra met Wendy fan de Tibsterwei, Nanouchka Visser met Wilmke fan é Skans, Heleen de Haas met Wietske fan de Tsjerkerbourren, Belinda Sijbesma met Ynskje fan de Fry-sted en Baukje Wijma met Wineke fan Panhuys. Bij de hengsten en ruinen heeft wederom Heleen de Haas met de hengst Zorro een plaats in de kwartfinale bemachtigd. We wensen iedereen veel succes met de finales op 18 december!

21

Hengstenhouderij Fam. Bosma

Reinder 452 Aan x Sierk

Jillis 301, Abe 346, Aan 416 Spoarbuorren Súd 38 9298 WC Kollumerzwaag Tel: 0511-444820 www.fam-bosma.nl [email protected]

22

BB WEDSTRIJD 28 DECEMBER 2011 LOCATIE STAL PAULA DE JONG, OOST 7 TE BUITENPOST AANVANG 13.30 UUR

Zoals bijna een traditie is er aan het eind van het jaar voor de beginnelingen en gevorderden een mogelijkheid om een BB dressuurwedstrijd te rijden in zijn of haar discipline. De BB rubriek is een kennismakingsrubriek waarin de amazones/ruiters de mogelijkheid krijgen om aan de wedstrijdsport te proeven. En ook kunnen de wedstrijdrijders, in de rubriek wedstrijdrijders met groene paarden, hun nieuwe aanwinsten laten wennen aan wedstrijden, nieuwe omgeving, publiek noem maar op om te zien waar ze staan en of ze al aan het officiële wedstrijdrijden toe zijn. Wij hopen dat ook dit jaar weer veel publiek, supporters etc. naar de sfeervolle locatie van Paula de Jong in Buitenpost komen om de amazones/ruiters aan te moedigen. Graag tot ziens op 28 december. Attentie deze wedstrijd gaat alleen door bij voldoende deelname, via www.ta-it-bihald.nl kunt u controleren of de wedstrijd doorgaat.

23

ONDERLINGE MENWEDSTRIJD Voor leden van Ta it Bihâld, die geen officiële wedstrijden rijden of voor leden die wel officiële wedstrijden rijden, maar volgend jaar graag met een jong paard willen starten en daarmee graag een keer willen oefenen. Tijdstip: 19 februari bij de Fam. Algra te Oudega, aanvang 16.30 uur. U kunt zich opgeven voor een proef op B of op L niveau. (Mogelijkheid bestaat om een dressuurwagen te huren.)

Opgave bij: Fremer de Jager Spoarbuorren Sud 38 9298 WC Kollumerzwaag Tel: 0648634881 E-mail: [email protected] Bij opgave vermelden: Naam, adres, telefoonnummer en e-mail van de deelnemer Naam van het paard, vader en leeftijd. Wel of geen wedstrijdervaring. Niveau: B of L Let u erop dat de paarden wel geënt dienen te zijn zoals voor een officiële wedstrijd of keuring.

24

TWEE FRIEZEN IN DE MARATHON Sinds 5 jaar rijden we met Martsje, (Remmelt) en Ate (Fabe).

Martsje, een werklustige merrie uit een Hearke moeder, komt niet direct spectaculair over maar is zeer betrouwbaar in het werk. Vooral het laten sturen op volle snelheid is in de marathon een zeer goede eigenschap. Ate, uit dezelfde Hearke merrie, is meer een bravoure macho die er heel goed uitziet in type. Hij neemt minder contact op het bit en wordt daardoor minder fijntjes in de besturing. Ate wil spectaculair snel naar voren maar is wat wispelturig met het contact en daardoor wat springerig in zijn reacties op de linker of rechter ophouding. Hierbij heeft hij een betrouwbare partner nodig en samen vormen ze dan een goed span. In de dressuur is een voorwaarts paard als Ate soms dan weer een probleem in de staponderdelen omdat die vaak ontaart in 25

Wij steken ook graag onze nek voor U uit! Fok-en trainingsstal “Fan ‘e Bûtemare” te Ureterp voor het keuringsklaar maken van Uw Friese paard!

Beleefd aanbevolen Sjoerd Veenstra en Laurens van der Meer Tel. nr. mob. 06 - 512 91 559 of 06 - 518 05 825

“Groot geworden door klein te blijven!”

26

een dribbel. Daarentegen is de middendraf weer heel goed en zo compenseren wij de minpuntjes met de sterke punten. Dressuurtraining is voor de marathon onmisbaar aangezien ook de hindernissen dressuurmatig gereden moeten worden. Dit lijkt enigszins in tegenspraak maar dressuur wil zeggen een nageeflijk paard, op beide kanten goed in het contact en gehoorzaam met strakke strengen de menners hand wil volgen. Dit kan uiteraard op alle snelheden. Vertrouwen in elkaar is het sleutelwoord en dat geldt niet alleen voor menner en paarden maar hier hoort de groom dan ook zeker bij. Samen vorm je dan een team waarbij geen schakel gemist kan worden. Uiteraard is training de basis en deze moet bestaan uit nieuwe dingen uitproberen, bevestigen door herhaling en zeer consequent herhalen. Ons trainingschema ziet er globaal als volgt uit: Altijd beginnen met ontspanning door activering op het achterbeen waarbij de mond nauwelijks druk krijgt. De paarden kunnen vrijuit het hoofd naar voren brengen en de hals uitleggen om zo de hals en rug op te rekken.

27

DE ELEKTRONICA OCCASIONWINKEL VAN HET NOORDEN UW ADRES VOOR EEN UITGEBREIDE KEUZE IN GEBRUIKTE KLEUREN TV’S, VIDEORECORDERS, STEREOSETS EN WITGOED, ALLES MET GARANTIE! NATUURLIJK KUNNEN WIJ U OOK NIEUWE APPARATUUR LEVEREN

EIGEN TECHNISCHE DIENST VOOR AL UW REPARATIES VAN KTV, VIDEO, DVD EN AUDIO WITGOEDREPARATIES AAN HUIS

INSTALLATIEWERK EN ONDERHOUD ELEKTRA, GAS, WATER, CAI, SCHOTEL- EN ANTENNEÏNSTALLATIES OMROEPINSTALLATIES IN WINKEL ETC.

VERHUUR PROFESSIONEEL GELUID EN LICHT BEAMERVERHUUR WIJ VERZORGEN EEN UITGEBREIDE GELUIDSINSTALLATIE BIJ *GROTE* EN KLEINE EVENEMENTEN BINNEN EN BUITEN PA ZANGINSTALLATIE VERHUUR, LICHTSHOW.

TEVENS VERZORGEN WIJ MET ONZE DISCO “BREAKDANCE” 60-70-80-ER JAREN AVONDEN KARAOKE-PLAYBACKSHOWS-DISCO

GRAAG TOT ZIENS OP DE OUDBUURT 8 IN TERNAARD GEOPEND DI-DO-VR MIDDAG VAN 13.00-17.00 UUR VRIJDAGAVOND VAN 19.00-20.30 UUR ZATERDAG 9.00-12.00 EN 13.00-14.30 UUR ‘S AVONDS OP AFSPRAAK! TELEFONISCH BEREIKBAAR VAN 9.00-17.00 UUR TELEFOON 0519-571870 FAX 0519-572035 E-MAIL [email protected]

28

Na deze fase doen we altijd een stukje duurtraining om de snelheid op gewenst te krijgen, vlotte stap 6 km/uur, vlotte draf 13 km/uur. Elke training doen we sprintjes om het reactievermogen te trainen en de gehoorzaamheid te testen. Om het reactievermogen aan te scherpen maken we gebruik van natuurlijke obstakels als bomen, staanders en de vaste hindernissen. Bij de vaste hindernissen merk je al snel het nadeel van het scherpe geheugen van de paarden en beginnen ze af te snijden waardoor het meer tegensturen wordt in plaats van gevoelig sturen. In de wedstrijden wordt bijna altijd hartslag en temperatuur gecontroleerd en dan blijkt dat goed getrainde Friezen ook heel gemakkelijk terugkomen van een hoge hartslag 80-90 naar rond 60 en dat ook de temperatuur bijna nooit een probleem geeft. Onze ervaring is dat veel Friese paarden heel geschikt zijn voor samengestelde mensport, maar dat je soms even door moet zoeken omdat het aantal kleiner is dan bij de grote populatie KWPN-ers. Met gerichte training heb je dan een prachtig uitziend span waar menig menner en toeschouwer enthousiast van wordt. Lucas Reinds

29

Opfokbedrijf Weardebuorren Van veulen tot paard Merries en hengsten

Wieger Sikkema & Bregtje Miedema Walddyk 6, 9295 LE Westergeest 0519 518 323 / 06 27 308 338 [email protected]

www.weardebuorren.nl 30

DRESSUURCOMPETITIE FRIESE PAARDEN 2010/2011. In het kader van de dressuurcompetitie Friese Paarden organiseert de dressuurcommissie van Ta it Bihald, net als voorgaande jaren, in februari 2011 een wedstrijd in Oenkerk. Toen wij enkele jaren geleden begonnen, waren wij blij dat er voldoende deelname was in de lagere klasse en in de rubrieken M t/m Z waren toen slechts enkele deelnemers. Maar daar is verandering in gekomen, want ook de Friese Paarden presteren steeds beter in de sport. Wij zijn dan ook heel trots dat er dit jaar, buiten de rubrieken B t/m ZZ, een rubriek ZZ licht is toegevoegd. Het programma is als volgt ingedeeld: Zondag 5 februari : Vrijdag 11 februari va. 18.00 uur: Zaterdag 12 februari va. 8.30 uur: + 11.30 uur: vanaf + 14.30 uur:

Dressuur mennen B t/M Z Dressuur klasse L1 en L2 2 Rubrieken B M1 en M2 De rubrieken Z, ZZ gevolgd door de ZZ licht.

Wij nodigen dan ook iedereen uit die de paardensport, en in het bijzonder de paardensport met Friese paarden, een warm hart toedragen deze dagen eens een kijkje te komen nemen. Een unieke kans om topdressuur te aanschouwen! Dit evenement wordt mede mogelijk gemaakt door de vele sponsors. U bent van harte welkom op genoemde dagen, het adres is: Manege De Sanjes, Sanjesreed 8 B, 9062 EK Oenkerk.

31

32

UITKOMST ENQUÊTE TA IT BIHALD Eind september hebben we uw gevraagd de enquête in te vullen om zodoende te weten te komen wat bij de leden leeft over alles binnen onze fokvereniging. Doen we de dingen goed en/of moeten we aanpassingen aanbrengen. Zes procent van de leden hebben de enquête ingevuld en retour gestuurd. Vanzelfsprekend danken we deze leden hiervoor. Het overgrote deel van onze leden hebben dus geen gebruik gemaakt van dit middel. Het bestuur heeft toch gemeend op grond van de ingeleverde formulieren conclusies te trekken. Hieronder de verbeterpunten. Vanzelfsprekend worden deze punten geagendeerd voor de eerstvolgende ledenvergadering 2011. Welke verbeterpunten willen we de leden voorleggen: 1. Extra veulenkeuring eind augustus/begin september; 2. Extra kampioensrubriek 3 jarige stermerries; 3. Faciliteiten fokdagen/hynstedagen; 4. Menwedstrijd eind december/begin januari; 5. Direct op tal zetten; 6. Overige zaken. Ad.1. Extra veulenkeuring eind augustus/begin september. Zoals u weet organiseerde Hengstenstation De Friese Wouden te Nijega de laatste jaren een veulenkeuring. Inmiddels is voornoemd hengstenstation verhuisd naar Ansen. Dit betekent dat er een leemte in de veulenkeuringen in onze regio ontstaat. Voor veel leden is de organisatie van onze fokdagen, medio juli, te vroeg voor jonge veulens. We willen dit aangrijpen en het stamboek formeel vragen om een veulenkeuring door onze fokvereniging te organiseren eind augustus/begin september binnen onze regio. Ad.2. Extra kampioensrubriek 3 jarige merries. U bent reeds geïnformeerd over het nagelaten legaat van AKW Douma aan onze fokvereniging. Vanzelfsprekend gaan we prudent om met deze middelen. Het legaat wordt vanzelfsprekend geagendeerd voor de eerstvolgende ledenvergadering. 33

Ook nog steeds het adres voor: * Reparatie aan ruitersportartikelen en kleding * Bedrukken van paardendekens, kleding en petjes * Wassen van paardendekens, dekens stoelhoezen enz.

TELEFOON 0511-474979 AUTOTELEFOON 06-53738198

34

We willen de leden voorstellen uit de renteopbrengst van het legaat structureel een “AKW Doumaprijs” beschikbaar te stellen voor de beste 3-jarige merrie op de fokdag. Dit betekent dat we ingaande 2011 willen voorstellen de kampioenschaprubriek 3 jaar en oudere merries te splitsen in de rubrieken 3-jarige merries en 4 jaar en oudere merries. Ad.3. Faciliteiten fokdagen/hynstedagen. Een aantal leden hebben opmerkingen geplaatst over het ontbreken van een tent met muziek op de fokdagen 2010 en dat de VIP-tent te groot van omvang is. Wij organiseren de fokdagen in gezamenlijkheid met de Hynstedagen. Wij gaan deze punten inbrengen in het gezamenlijk overleg met de Hynstedagen. Ad.4. Menwedstrijd eind december/begin januari. Een aantal leden hebben aangegeven behoefte te hebben aan het organiseren van een onderlinge menwedstrijd voor leden van onze vereniging. Ieder jaar organiseert de dressuurcommissie een BB-dressuurwedstrijd. Wij gaan onderzoek doen naar het organiseren van een soortgelijke wedstrijd voor menners. Ad.5. Direct op tal zetten. Een meerderheid heeft aangegeven voorkeur te geven aan het direct Op Tal zetten van paarden op de fokdag in plaats van het Centraal Op Tal zetten direct na afloop van de keuring. We gaan bij wijze van proef in 2011 de paarden direct Op Tal zetten. Ad.6. Overige zaken. Op meer dan de helft van de ingeleverde enquêteformulieren hebben leden aangegeven bereid te zijn tot het verlenen van vrijwilligerswerk voor onze vereniging. Een aantal leden verlenen al diensten, 10 leden hebben met naam en toenaam aangegeven bereid te zijn tot vrijwilligerswerk. Dit stemt ons tot grote tevredenheid. We hebben deze namen inmiddels in een bestand geplaatst. Namens het bestuur, Age van der Zee

35

Achterliggende informatie enquête Ta it Bihâld Totaal zijn er 28 leden geweest die een enquête hebben ingevuld en ingeleverd. Dat is 6% van ons ledenbestand. U kunt zich afvragen of dit representatief is. Meerderheid van de geënquêteerden: - is langer dan 10 jaar lid van onze vereniging; - hebben 2 of meer paarden; - fokken met 1 of 2 paarden; - brengt geen paarden uit in de wedstrijdsport; - brengt paard of veulen naar onze fokdag; - laat paard(en) professioneel voorbrengen door een trainingsstal; - de leden bepalen zelf naar welke keuring het paard gaat (niet trainingsstal); - doet niet mee aan de gebruiksrubrieken; - is tevreden met de huidige keuringslocatie te Sumarreheide; - is ingenomen met het tijdstip van onze fokdagen, 25% vindt half augustus, begin september; - is tevreden met de huidige opzet van de Hynstedagen, een aantal heb- ben aangegeven de ‘oude’ fokdagen terug te willen; - voorkeur naar gelijk op tal zetten (16 versus 10); - is tevreden over It Alde Skaei; - is tevreden over de website; - komt zoveel mogelijk naar de ledenvergadering; - komt niet naar de regiovergadering (15 versus 13). De belangrijkste doelen van onze fokvereniging: - fokdag, fokkerij informatieavonden en cursussen en clinics; - gespreks(studie)groepen; - informatie vanuit stamboek doorgeven aan leden. Ideeën over het aantrekkelijker maken van de fokdag: - blanco keuren, fokker wordt nu gekeurd; - leuke dag met tent en muziek; - vakbekwame jury; - viptent kan 25% kleiner. 36

Ideeën/suggesties voor onderwerpen in It Alde Skaei: - meer discussie over visie fokkerij en standpunten fokbeleid; - interviews met fokkers; - doorgaan met foktechnische beschouwingen. Ideeën/suggesties voor onderwerpen op website: - paarden en stammen in ons fokgebied in de ‘picture’ brengen. Bereidheid tot het verrichten van vrijwilligerswerk; - 10 leden hebben aangegeven vrijwilligerswerk te willen verrichten. Ideeën/suggesties voor andere activiteiten buiten de fokdag: - studieclubs, bij fokkers langs en avondvullend praten over fokkerij; - veulenkeuring later in het jaar (sept/okt); - excursie paardenmelkerij; - menwedstrijd op fokdag niet meer afgelegen met catering en toilet; - onderlinge wedstrijden voor beginners; - wedstrijdcompetitie o.h. zadel + mennen voor leden.

37

CENTRALE KEURING 2010 De centrale keuring werd een lange dag met veel goede paarden.Het begon al vroeg in de morgen en ging tot laat in de avond door.Voor de kampioen van Ta it Bihâld Zarina P.J. (v.Beart 411) werd het een teleurstellende dag ze kon helaas niet het voorlopig kroon predikaat krijgen. Maar zij heeft dit op de herkeuring goedgemaakt en kreeg aldaar het predikaat voorlopig kroon. Voor de reserve kampioen Wendy van de Tibsterwei (v.Haitse 425) was er gelijk succes zij stond één plaats hoger dan Zarina P.J. en werd voorlopig kroon. Ook voor de stermerrie Marije fan Fjildsicht (v.Beart 411) van Mevr. G.Wijbenga-Meijer te Feanwâlden was er succes zij werd in haar rubriek 4 t/m6 jarige stermerries op kop geplaatst en kreeg het kroon predikaat aangezien zij al een IBOP gedaan had met 77,5 punten. Helaas mocht zij niet zo lang meedingen naar het kampioenschap. Voor de familie Wijma uit Jislum was er succes zij mochten met de modelmerrie Ineke fan Panhuys ( v.Otte 375) mee doen aan het kampioenschap helaas moest zij voor het kampioenschap de ring verlaten. De driejarige merrie Ymkje fan Panhuys (v. Jasper 366) werd voorlopig kroon verklaard. De merrie Wolkje fan Panhuys (v. Jasper 366) greep net naast dit predikaat De twee paarden van de fam.Woudstra te Feanwâlden hadden minder succes de driejarige stermerrie Wytske Amme W (v.Tsjalke..) werd net naast de voorlopig kroon predikaten geplaatst en dit geld ook voor de oudere volle zus Tynie Uilkje W. ook zij greep net naast het voorlopig kroon predikaat. Er was wel succes voor de combinatie Mevr. J.C. v.d. Ark en P.Wijbenga te Oudwoude. De vierjarige merrie Teatske fan’e Hamsterheide (v.Onne 376) werd op kop van de rubriek geplaatst en werd hierbij ook tot kroon verklaard. Ook werd de merrie Els F.T. (v. Fabe 348) van R.en J. Tjeerdsma te Drogeham voorlopig kroon verklaard. Zij werd als tweede in haar rubriek geplaatst hierbij kreeg zij ook een uitnodiging voor een eventuele modelverklaring. Helaas werd deze merrie niet model verklaard. In het avond programma waren ook nog een aantal rubrieken waaronder de rubriek jonge friese paarden met dressuuraanleg. En de rubriek 38

friese paarden met aanleg voor de tuigsport. Natuurlijk was er traditie getrouw nog de parade der kampioenen. Dit waren mooie rubrieken om de lange dag even te onderbreken. pvdm

EERSTE BEZICHTIGING JONGE HENGSTEN De eerste bezichtiging van jonge hengsten in Ermelo heeft plaats gevonden. Na vijf dagen selecteren zijn er 78 hengsten doorgestuurd naar de tweede bezichtiging in Leeuwarden. Wellicht zullen er nog hengsten bijkomen door de her/na keuring. Ook kunnen er nog hengsten afvallen die niet aan de eisen voldoen van het röntgen of spermaonderzoek. De hengst Onne 376 is grootleverancier met 9 nakomelingen gevolgd door Jerke 434, Doaitsen 420 en Felle 422 met elk 6 nakomelingen. Uit het fokgebied van Ta it Bihâld komen de volgende hengsten: 60 Apart fanYpey (v. Teeuwis 389) gefokt door H. van der Meulen te Noardburgum 174 Ate fan Fjildsicht (v. Harmen 424) gefokt door G.Wijbenga te Molenend en in eigendom van W.Wijbenga te Veenwouden 207 Bert (v.Gjalt 426) gefokt door D. v.d. Veen te Noardburgum 293 Wilbert F.T. (v.Aan 416) in eigendom van B.A. Miedema en W. Sikkema te Westergeest 307 Wichard H.V. (v. Harmen 424) gefokt door H. Veenje te Garyp 317 Thys fan Fjildsicht (v. Ielke 382) gefokt door Mevr. G. WijbengaMeijer te Veenwouden. Wij wensen fokkers en eigenaren veel succes met de volgende bezichtiging. pvdm

39

WIMER 461 Op 11 november was het eindexamen van de Friese hengsten in het najaarsonderzoek. Na een ruime selectie mochten er nog drie hengsten eindexamen doen. Hierbij was ook de hengst Winfried (Hinne 427 x Heinse 354) van A. Minkema te Rottevalle. Deze hengst werd op de fokdag van Ta it bihâld nog winnaar bij de rubriek jonge friese paarden met aanleg tuigsport. Via de herkansing waar de hengst onder het zadel werd gepresenteerd werd deze hengst doorgestuurd naar het najaarsonderzoek. Een mooi succes voor A.Minkema. Wimer 461 staat ter dekking bij hengstenstation Henswoude van de fam. Bouma te Aldeboarn. Ook Wylster 463 (Rindert 406 x Rypke 321) de andere hengst die goedgekeurd werd voor de dekdienst staat ter dekking bij hengstenstaion Henswoude bij de Fam. Bouma te Aldeboarn. Tevens werd goedgekeurd Wytse 462 ( Arjen 417 x Oege 267) deze hengst komt bij de eigenaar Fam. De jong te Tsjerkgaast op hengstenstation Spannenburg ter dekking te staan.

40