nieuwsbrief nummer 4 november 2009 verschijnt als drukwerk en pdf inhoud: Voorwoord • Junior Chamber International • Stand van zaken • Een nieuw avontuur • Terugblik op Teach In.Certificaatuitreiking groep IV • Agenda erbij • Ondernemerstip van de maand • Ontmoet onze adviseurs
Voorwoord
de
ondernemer
IntEnt Suriname bij Junior Chamber International (JCI)
Welkom… Als “nieuwbakken IntEnt Suriname coördinator” heet ik U welkom bij de 4e editie van de IntEnt Suriname nieuwsbrief. Ik ben Sherida Mormon, Ik heb economie gestudeerd aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Na zo’n 10 jaar in de sociale sector actief te zijn geweest, van voorbereiden en monitoren van gemeenschapsontwikkelingsprojecten, is IntEnt Suriname precies het tegenovergestelde: De individuele ontwikkeling en met name de financiële zelfstandigheid van het individu staat centraal. Terwijl bij gemeenschapsontwikkeling gefocust wordt op de sociaaleconomische ontwikkeling van een gemeenschap (buurt, wijk, dorp) in zijn geheel. Op zich zie ik deze ommezwaai als een welkome verrijking van mijn eigen kennis en ervaring, geen slechte keuze dus. In de beoordeling van de “sociale projecten”blijft immers altijd de vraag “wie onderhoudt wat, waar moet geld voor onderhoud vandaan komen”. Daar moet je erg creatief in zijn. Maar ook deze creativiteit heeft een grens, wanneer mensen niet verdienen in de samenleving. Basisvoorzieningen als scholen, nutsvoorzieningen, volksgezondheid en overige infrastructuur zijn van eminent belang voor ontwikkeling van een gemeenschap, maar even belangrijk is de verbetering van de verdiencapaciteit van elke individu binnen die samenleving. Het belang van stimulans van ondernemerschap moet dus serieus worden genomen. Het gaat immers om individuen die deel uitmaken van de totale samenleving, waarbij deze zelfde samenleving uiteindelijk weer baat heeft bij groei van het aantal ondernemers (bedrijven).
In het weekend van 18 en 19 september 2009 vond in het kader van de Nationale Conventie van JCI Suriname een trainingsweekend plaats. Ook IntEnt Suriname verleende haar medewerking hieraan middels een presentatie en het verzorgen van de IntEnt businessgame; een game waarin de trainees op praktische wijze kennismaken met alle facetten van het ondernemerschap. JCI over deze ervaring: De participanten hebben enthousiast gereageerd op het spel en waren allen onder de indruk van de mogelijkheden en uitkomst van het spel. De meesten hadden een theoretische training verwacht maar het spel heeft ze positief verrast. In één zin vond men het spel “Een goed in elkaar gezet leerrijk simulatiespel; heel erg praktisch; spannend en
Er zijn meerdere instanties en instituten die ondernemerschap stimuleren, dat juichen we toe, maar we zijn er nog niet als land. De toegankelijkheid van “ondernemerskapitaal” is tot nog toe één van de grootste bottlenecks. Willen we als samenleving in staat zijn eigen vermogen op te bouwen dan zullen er op structurele manier modaliteiten ontwikkeld en geïmplementeerd moeten worden voor het toegankelijk maken van “ondernemerskapitaal”.
gezellig; motiverend om een eigen bedrijf op te zetten;
In het kader hiervan zal IntEnt Suriname de komende periode diverse acties ondernemen. We willen immers niet opgescheept zitten met korpsen van getrainde aspirant-ondernemers.
Junior Chamber International (JCI) is een internationale
stimuleert het improvisatievermogen en is makkelijk toepasbaar”. Bovenal vond men, dat het spel de werkelijkheid weergeeft, en extra stimuleert voor het willen opstarten van een eigen bedrijf. Zij die reeds een eigen onderneming hebben, hadden na het spel het gevoel, bepaalde zaken nu beter aan te kunnen pakken. Wat is JCI? organisatie van actieve professionele jongeren tussen de leeftijd van 18 en 40 jaar met als doel deze jonge professionals, die leiderschapsvaardigheden aan te reiken om
Veel leesplezier Lees verder op de volgende pagina
nieuwsbrief nummer 4 | november 2009
de
ondernemer
Vervolg van voorpagina
Kenneth Woei-A-Tsoi (directeur IntEnt Suriname)
samenleving waarin zij functioneren. Suriname
Onze Surinaamse (aspirant-)ondernemers
is reeds 48 jaar lid (28 februari 1961) van deze
De derde groep bestaande uit tien personen heeft
internationale jongerenorganisatie.
inmiddels ons trainingstraject in augustus 2009
JCI Suriname bestaat anno 2009 uit 5 afdelingen,
afgerond. Tevens is een vierde groep bestaande uit 11
te weten: JCI Paramaribo, JCI Nilom, JCI Female,
deelnemers van start gegaan en op 13 oktober jl. het
Dit is de laatste groep in 2009 , naast een aantal
Samenwerkingsprojecten
JCI UNIFY en onze jongste telg JCI SYMA.
trainingsprogramma afgerond.
die individueel dit traject hebben gedaan.
In de vorige editie maakten we melding van de
De barometer komt hiermee op 38 deelnemers die het
Voor 2010 zijn er 4 missies gepland waarbij 10
gewerkt zal worden met de SPWE (Stichting
gehele trainingstraject van IntEnt Suriname hebben
deelnemers per keer worden beoogd.
Productieve Werkeenheden) en de stichting
gevolgd. Inmiddels is ook groep 5 (9 deelnemers)
IntEnt Suriname verzorgt het gehele programma
d’ONS (Duurzame Ontwikkeling Nederland
zich positief te kunnen etaleren binnen de
goedkeuring van een project, waarin samen-
Stand van zaken IntEnt Suriname JCI UNIFY opgericht op 4 april 2006, is één van
gestart op 29 oktober 2009. We gaan er vanuit dat
voor deze missies , inclusief de inzet van een
Suriname). Om diverse redenen gaat dit project
de barometer aan het eind van dit jaar boven de 50
lokale bedrijfsadviseur per elke individuele
pas in november 2009 van start en niet zoals
uitkomt.
deelnemer.
voorzien was, in augustus 2009. Het gaat hierbij om de ontwikkeling van het ondernemerschap in
de jongste kamers van de Junior Chamber
Finale Toetsings Commissie (FTC)
Inmiddels hebben in 2009 zich 8 personen vanuit
Para, Coronie, Wageningen en Apoera. IntEnt
International. Voor 2009 had zij de eer de
In onze vorige nieuwsbrief hebben we melding ge-
Nederland in Suriname gevestigd , om er hun
Suriname heeft ook medewerking verleend aan de
Nationale Conventie van JCI Suriname te
maakt van uitbreiding van het aantal leden van de FTC
bedrijf te starten.
Uma Tori beurs die op 12 en 13 september werd
hosten en hiervan was het trainingsweekend
van 2 naar 8.
gehouden in de Congreshal. Deze beurs is zeer
De FTC is een commissie van onafhankelijke deskundi-
De trainers en de bedrijfadviseurs
De focus voor dit jaar was op het stimuleren
gen die een oordeel geeft over de bedrijfsplannen die
Alle trainers en een deel van de bedrijfadviseurs
ondernemerschap onder vrouwen in Suriname.
van het “ondernemerschap” in de ruimste zin
de (aspirant-)ondernemers hebben opgesteld , nadat
hebben in augustus, gedurende 2 dagen hun
Zowel de onderneemsters die er een stand
des woord. Een unieke gelegenheid voor onze
ze de trainingen hebben gevolgd. Bij het opstellen van
ervaringen aan elkaar gepresenteerd en
hadden als de bezoekers konden zo ook een kijkje
organisatie was om kennis te maken met het
hun plannen zijn ze ook gecoacht door een IntEnt-be-
geëvalueerd. De uitkomsten daarvan worden
in de keuken van IntEnt nemen via de info-stand
intussen populaire simulatie spel van IntEnt.
drijfsadviseur.
uitgewerkt, teneinde de kwaliteit te verbeteren.
die we er hadden, maar ook via de workshop die
Het contact met IntEnt Suriname heeft een
Bij het uitkomen van deze nieuwsbrief zijn 6 bedrijfs-
vruchtbare samenwerking teweeg gebracht
plannen door deze commissie beoordeeld. Na eventuele
Voor degenen die niet aanwezig konden zijn, is op
tussen IntEnt Suriname en JCI UNIFY. Een
bijschaving door de ondernemer met behulp van zijn/
4 november jl. een inhaalsessie georganiseerd.
samenwerking die zeker opvolging verdient in
haar bedrijfsadviseur, volgt nog een finale toets en
de komende jaren.
daarna kan de ondernemer met zijn bedrijf starten.
JCI Suriname bedankt namens alle participan-
Voor 2009 zijn er nog 4 zittingen van de FTC gepland,
ten, de organisatie IntEnt Suriname en... het
waarin telkens 3 bedrijfsplannen worden beoordeeld.
spel is voor herhaling vatbaar!
Uiteraard werken we er naar toe dat er meer dan 18
één van de onderdelen.
plannen worden ingediend. Daarvoor zullen er dan ook extra zittingen van de FTC gehouden worden.
Startersmissies en ondernemers vanuit Nederland Van 9 tot en met 24 november komen er 4 (aspirant-)
druk bezocht geweest en we gaan er vanuit dat daarmee ook een flinke push is gegeven aan het
we hebben verzorgd. Op 18 en 19 september hebben we ook medewerking verleend aan de jaarlijkse Conventie van de Niet alleen de kwaliteit, maar ook de betrokken-
JCI (Junior Chamber International) Suriname.
heid van de trainers en bedrijfsadviseurs
Tijdens het zogenaamde trainingsdeel hebben
proberen we hiermee te verhogen, wat
we een presentatie over het werk van IntEnt-
uiteindelijk ten goede komt aan onze klanten:
Suriname gehouden en een aantal personen
de (aspirant-)ondernemers.
laten deelnemen aan de IntEnt-business-game.
Personeel
Op 18 oktober jl. is er een presentatie over IntEnt
We blijven niet gespaard als het gaat om
Suriname gehouden op Onverwacht. Dit als
personele mutaties. Onze secretaresse,
onderdeel van een programma ten behoeve van
Airien Kruiner -Karsoredjo, heeft per 1 oktober
ondernemers en starters. De opkomst en de
2009 een andere betrekking aanvaard.
interesse was buiten verwachting: circa 60
ondernemers uit Nederland voor hun nader markton-
personen waren aanwezig. Een follow-up hiervan
derzoek naar Suriname . Tevens werken ze dan aan de
Haar taken worden tijdelijk waargenomen door
zou onderdeel kunnen gaan uitmaken van het
afronding van hun bedrijfsplan.
Treesje Mohali-Kromoredjo.
Twinningproject met de SPWE en stichting d’Ons.
nieuwsbrief nummer 4 | november 2009
de
Terugblik op 1ste IntEnt Suriname -
ondernemer
Teach In 13 augustus 2009
Shana en Patrick Bergman kwamen mee met de eerste startersmissie uit Nederland in april 2009 voor hun marktonderzoek in Suriname. Nu zo een half jaar verder hebben ze definitief de stap gezet om hun onderneming te starten in Suriname. Hoe ervaren zij deze stap?
IntEnt Suriname mag terug zien op een zeer geslaagde bijeenkomst. De Teach In die als doel had startende ondernemers te werven en om
Een nieuw avontuur
informatie te verschaffen aan Surinaamse ingezetenen die graag een eigen bedrijf willen starten, werd goed bezocht. Er waren 30 aanmeldingen maar er kwamen uiteindelijk
Aan de ene kant is het net een droom maar aan de andere
50 geïnteresseerden naar de eerste IntEnt
kant is het de bedoeling dat we hier een nieuw bestaan
Suriname Teach In.
opbouwen. Onze handen jeuken om te beginnen met ons
oversteek naar Suriname. Tussendoor hebben we
bedrijf. Maar eerst zijn er andere belangrijke basiszaken die
contact gelegd met diverse Nederlandse partijen
Na een algemene informatieronde van dhr.
geregeld moeten worden: visum, verblijfsvergunning,
die in Suriname bezig zijn, zoals Cordaid en het
Kenneth Woei-A-Tsoi (directeur IntEnt Suriname)
kinderopvang, basisonderwijs i.v.m. wachtlijsten, auto,
Nederlands Water Platform.
volgde een presentatie van de gastsprekers. Beide presentaties (Maureen Silos / Excutive
Surinaamse bankrekening en last but not least de inschrijving bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken.
De afgelopen weken hebben we alles met de taxi
Director Caribbean Institute en Ryan Blanca /
of fiets gedaan. Elke keer krijgen we meer info
directeur Blanca Forestry Tools) werden als zeer
Tussen al deze activiteiten door zijn we ook nog bezig met
over het land en leren we nieuwe dingen over
leerzaam en interessant ervaren. Silos vertelde
netwerken. Op deze manier laten we aan andere partijen
Suriname. Tijdens een ritje met de taxi leren we
voornamelijk over haar ervaring bij het IntEnt
zien wie we zijn en wat we doen. Voor wie het netwerken
alle ins en outs van Suriname. De tijd vliegt
Suriname trainingstraject. Blanca deelde zijn
schroomt: netwerken is leuk. Zie het als een gelegenheid
voorbij. Het lijkt net alsof we in deze drie weken
ervaringen als ondernemer vanaf de start bij
om nieuwe mensen te ontmoeten en met deze mensen een
niet al teveel hebben gedaan of dat we zelf
IntEnt tot op heden, waar hij reeds aan zijn
“Eindelijk! We hebben er maanden naar toe
verbinding te maken. Luisteren naar wat de ander nodig
vinden dat het nog te langzaam gaat. Maar
tweede uitbreidingsfase toe is.
geleefd en nu zijn we dan in Switi Sranan.”
heeft en daarop inspelen. Netwerken in Suriname is geen
intussen hebben we best veel bereikt: KKF-in-
Enthousiaste woorden van Patrick en Shana
straf. Lekker terrasweer, een mooi plekje op het terras
schrijving, een auto op het oog, een geschikte
Tijdens de algemene vragenronde was het
Bergman.
buiten, een cocktailtje bij de hand, een smile op je gezicht
woning annex kantoorruimte gevonden, verblijfs-
kenmerkend dat de aanwezigen vooral de
en netwerken maar. Heerlijk toch.”
vergunning aangevraagd, drie offertes de deur
financiering en het verkrijgen van grond in
uit, de nodige nieuwe contacten opgedaan en
Suriname als belemmerende factor aangaven,
Patrick en Shana: “Het is erg warm en vochtig, stoffig en heel anders dan Neder-
Patrick heeft ruim 10 jaar als senior consultant gewerkt met
intussen ook nog genoten van het zwembad en
voor het starten van een onderneming. IntEnt
land. Diep in onze harten maken we vreug-
Europees gefinancierde projecten en programma’s in de
heerlijk eten.“
Suriname hoopt in de toekomst middels samen-
desprongetjes want dit is wat we willen en
publieke sector. Na deze jarenlange ervaring is hij toe aan
hier willen we zijn.
een nieuwe uitdaging en wil hij graag zijn kennis en ervaring
Op 1 oktober 2009 zijn ze officieel ingeschreven bij
inzetten voor Suriname, een land met veel potentieel, volop
de KKF en is Suriname 2 nieuwe bedrijven rijker:
in ontwikkeling en waar nog veel te doen is.
Bergman Management Consultancy (BMC) en
werkingsverbanden oplossingsmodellen hier-
Darshana Coaching. Shana is een ervaren communicatie-adviseur en professioneel coach. Ze had haar eigen coachingspraktijk in Neder-
BMC richt zich onder meer op ondersteuning,
land. Hier in Suriname zet ze haar praktijk voort.
advisering en training ten aanzien van de gehele projectcyclus (schrijven projectdossier, project-
Netwerken is (ook) in Suriname heel belangrijk. Tijdens de
management, financieel management) bij de
startersmissie in april dit jaar onder begeleiding van Intent
overheid, NGO-sector en door donoren gesteunde
heeft Patrick Bergman al een begin van een netwerk
projecten. Daarnaast richt hij zich op ondersteu-
opgebouwd.
ning voor bedrijven (business plannen, verwerven van financiering).
Patrick & Shana: “Het is allemaal vrij rap gegaan. In april deden we mee met de startersmissie van Intent , in mei
Darshana Coaching is van Shana Bergman. Shana
verkochten we ons huis in Nederland, in juni laadden we
houdt zich bezig met persoonlijke coaching
een 20-voet container vol met onze spullen, in juli verhui-
(loopbaan, persoonlijke ontwikkeling), communi-
zing naar een voorlopig adres en in augustus regelden we
catieadvies en -ondersteuning en trainingen op
nog diverse zaken zoals een zorgverzekering i.v.m. onze
communicatiegebied en persoonlijke effectiviteit.
voor te vinden. (CL)
nieuwsbrief nummer 4 | november 2009
de
ondernemer
Certifcaat uitreiking Aspirant- Ondernemers Groep IV Door: Sherida Mormon
Op 20 oktober namen de 11 deelnemers
Het trainingstraject
van groep 4 hun certificaat in ontvangst en
Het trainingstraject oriëntatie ondernemer (OO) en ondernemings-
daarmee werd de volgende fase ingeluid:
plan (OP), bestaat uit gemiddeld 30 contacturen verspreid over
“Begeleiding schrijven ondernemersplan” .
3 weken. Deelnemers krijgen in deze periode ook huiswerk mee
In deze fase krijgt de klant een bedrijfsad-
AGENDA ERBIJ
Wat heeft u gemist en wat komt er nog aan...
Intent Suriname op de UMA Tori Beurs
dat ze in hun eigen tijd maken.
viseur toegekend: een persoonlijke coach
De 11 deelnemers hebben bedrijfsideeën in de volgende sectoren:
die de instructies geeft en de aspirant
Dienstensector (8), Productie (2), Handel (1).
ondernemer begeleidt in het verzamelen van data en het verwerken van deze gege-
In totaal namen 5 mannen en 6 vrouwen deel aan het trainingstraject.
vens in het ondernemingsplan. Deze fase
Over het algemeen zijn er zeer weinig mensen die zich aanmelden
moet gemiddeld 3 maanden duren.
voor de productiesector. Ook dit keer is het zo. IntEnt Suriname zal dit aspect in de gaten houden en doelgericht productie
De selectie vooraf
promoten ten voordele van het Surinaams product en uiteindelijk
In de periode augustus/ september waren er 35
de Surinaamse economie.
aanmeldingen. Uit deze 35 aanmeldingen zijn er 25 geselecteerd op basis waarvan 20 personen
Evaluatie
zijn opgeroepen voor een gesprek. Aan de
IntEnt voert gedurende het geheel traject bij wijze van monitoren,
oproep hebben 15 personen gehoor gegeven.
tussentijdse evaluaties uit. Groep 4 was zeer tevreden over het
Uit de groep van 15 zijn er 12 geselecteerd als
trainingstraject, maar had als kritische kanttekening dat het IntEnt
groep 4 voor het volgen van het IntEnt trainings
werkboek Surinaams georiënteerd moet zijn. Hier wordt aan gewerkt.
en traject, waarbij 1 vanwege persoonlijke reden
Er is ook onder de trainers een evaluatie gehouden. Die hebben over
in een vroeg stadium is uitgevallen.
de groep als geheel als over elke trainee een advies uitgebracht. De specifieke adviezen over de sterke en zwakke kanten van de ondernemers worden overgedragen aan de bedrijfsadviseurs. Ook in de fase van “opstellen van het ondernemersplan” zal er een tussentijdse en een eindevaluatie worden gehouden. In de tussentijdse evaluatie kan IntEnt op basis van de bevindingen beslissen of we al dan niet doorgaan met de klant. De finale toetsings commissie Straks staat ook groep IV voor de Finale toetsingscommissie (FTC), waarbij hun ondernemingsplan wordt getoetst op haalbaarheid. Ook worden de ondernemerskwaliteiten in de klant onder de loep genomen. Na goedkeuring van het plan door de FTC komen de ondernemers, als zij dat willen, ook in aanmerking voor 18 maanden begeleiding bij en na de start. Hoe meldt u zich aan? Bij IntEnt Suriname meld jij je aan, middels een aanmeldingsformulier. Deze kan naar je gemaild worden of je haalt het op. Binnenkort is dit formulier te downloaden op het internet. Op dit aanmeldingsformulier wordt naar basis informatie - zoals de contact gegevens en je bedrijfsidee -gevraagd. Op basis van je aanmelding word je opgeroepen voor een gesprek: de zogeheten Intake. Tijdens deze intake gebeuren 2 zaken: - we vragen naar de detail informatie van je bedrijfsidee - we willen meer weten over jouw persoonlijke competenties als ondernemer. Deze informatie vragen we om uiteindelijk een selectie te maken en om een trainings- en coachingstraject op maat aan te bieden.
Intent Suriname organiseert belasting workshop Voor IntEnt freelance medewerkers, organiseerde IntEnt Suriname op 5 november 2009, in La Petite Maison aan de Waterkant, een workshop; “De belastingen in Suriname en hun implicaties voor ondernemers, in het bijzonder MKB”. Hiervoor is Roy Rijger (R.R. Consulting) bereid gevonden om vanuit zijn kennis en ervaring de nodige informatie te verschaffen. Na de presentatie was er gelegenheid om vragen te stellen en in discussie te gaan met de inleider.
Workshop Bedrijfsadviseurs Intent Suriname Op 19 november a.s. zal in het kader van kwaliteits-en productverbetering een sessie plaatsvinden met de bedrijfsadviseurs van IntEnt Suriname. Tijdens deze sessie staat de ‘rol als coach’ centraal. Voor het IntEnt Suriname traject is dit een heel belangrijk onderdeel, waar goed op gestuurd moet worden aangezien alle aspirant-ondernemers van IntEnt Suriname een persoonlijke coach (bedrijfsadviseur) toegewezen krijgen. De sessie zal geleid worden door Klaas Molenaar (oprichter en oud-directeur IntEnt Nederland) die dan voor een werkbezoek in Suriname aanwezig is.
Rain Forest Festival 2009 Van 22 t/m 25. Oktober vond het Rain Forest Festval plaats op het terrein van CCS. IntEnt Suriname was hier aanwezig bij de stand van 1 van haar ondernemers t.w, CERA. Cera vervaardigt diverse producten op natuurbasis en is gevestigd aan de Kankantriestraat 21. Hoewel er minder ondernemerspubliek op de beurs aanwezig was, mag gezegd worden dat het een geslaagd en sfeervol festival was voor de organisatoren van dit evenement.
IntEnt Suriname was ook aanwezig op de Uma Tori beurs 2009, die plaatsvond op 12 en 13 september 2009. Samen met de IntEnt ondernemers Home Snack Leckie en KLACO wasserij verschaften zij de aanwezigen informatie over de producten van IntEnt en van hun eigen bedrijven. Ook werd voor een groep van 15 vrouwen tegen gereduceerd tarief de IntEnt Suriname businessgame verzorgd. De deelnemers ontvingen hiervoor een IntEnt Suriname deelnamebewijs. Naast deze activiteiten verleende IntEnt Suriname ook haar medewerking aan het contest : “ de meest veelbelovende onderneemster van de Uma Tori beurs 2009”. Hiervoor stelde IntEnt Suriname een cheque ter waarde van 8000 euro (in de vorm van deelname aan het volledige IntEnt traject) ter beschikking. Conchita Berggraaf werd de gelukkige winnares. In de volgende nieuwsbrief meer hierover.
Startersmissie III uit Nederland gearriveerd Op 09 november arriveerde de 3e startersmissie in Suriname. De derde groep Nederlandse aspirant ondernemers wordt hiermee de kans geboden om hun marktonderzoek op locatie te verrichten. Ook onze nieuwe Surinaamse aspirant ondernemers mogen gedurende deze missie een kijkje nemen achter de schermen van de diverse instellingen. Meer hierover in onze volgende nieuwsbrief.
Bestuursvergadering Intent Suriname De eerstvolgende bestuursvergadering van IntEnt Suriname vindt plaats op 16 november 2009. Op de agenda staat o.a. het werkplan 2010. In de volgende nieuwsbrief meer hierover.
Intent Business Club Meeting new and improved… Na een tijd van rust en na enige mailwisseling en een goed overleg, gaat de Business Club IntEnt Suriname weer van start met haar activiteiten. Resultaat: De eerstvolgende IntEnt Suriname businessclub meeting – 18 november 2009- staat o.a. in het teken van handhaving. Aspirant ondernemers krijgen de kans om met ervaren IntEnt Suriname ondernemers van gedachten te wisselen en hun ervaringen te delen. Tevens wordt door het Suriname Buro of Standards (SBS) een presentatie gehouden over haar functie en taken. Locatie: Spice Quest aan de Nassylaan 107. Tijd: 19.00-22.00 uur.
Ook interesse om uw eigen onderneming te starten?
LET OP!!!
Op 30 november 2009 start de volgende trainingsronde voor Surinaamse aspirant ondernemers. Misschien kunt u ook deel hiervan uit maken. Heeft u een goed bedrijfsidee? Wacht niet langer! Maak vrijblijvend een afspraak met ons. U kunt langslopen voor een aanmeldingsformulier. Henck Arronstraat 32 A (naast DSB) of bel tel. 472 825.
Ondernemerstip van de maand:
Ontmoet onze adviseurs
Fiscale verplichtingen vs aftrekbare posten!
Arleen Emanuels
Een ondernemer komt met verschillende belastingen in aanraking - afhankelijk van zijn bedrijfsactiviteiten - zoals omzetbelasting bij het verlenen van bepaalde soorten diensten, of loonbelasting als men personeel in dienst heeft. Een belasting die voor elke ingezetene dus ook elke ondernemer geldt, is de inkomstenbelasting. Inkomstenbelasting wordt geheven naar het inkomen. Voor velen is dat het loon, maar voor de ondernemer is dat de winst uit onderneming. Voor een juiste winstberekening - om te voorkomen dat men onnodig veel belasting betaalt - is het heel belangrijk dat een ondernemer zich goed laat informeren over o.a. de aftrekbare bedrijfskosten. Deze kosten bepalen voor een belangrijk deel de hoogte van de te betalen belasting. De fiscus kijkt vooral of er geen privékosten als bedrijfskosten worden opgevoerd.
Tip 1:
Wist u dat onder omstandigheden ook bepaalde kosten van een werkkamer thuis aftrekbaar kunnen zijn? Een ieder moet over elk jaar twee keer aangifte doen van zijn inkomen; aan het begin van dat jaar eerst een voorlopige (SAS)aangifte, en later een definitieve aangifte na afloop van dat jaar (in het daaropvolgende jaar). Bij de definitieve aangifte dient de ondernemer verplicht een winstspecificatie als bijlage bij te sluiten, doorgaans is dat een jaarrekening, bestaande uit een balans en een winst-en verliesrekening met een toelichting op het laatste.
Tip 2:
De voorlopige aangifte 2010 dient uiterlijk 15 april 2010 te worden ingediend. De definitieve aangifte over 2009 dient uiterlijk 30 april 2010 te worden ingediend, met uitzondering van rechtspersonen zoals NV’s die de tijd hebben tot 30 juni 2010. Het is niet verplicht dat de jaarrekening wordt opgesteld door een accountant. Het is wel verstandig om een goede boekhouder dit te laten doen. Cijfers die niet voortkomen uit een deugdelijke boekhouding kunnen worden verworpen! Dit heeft tot gevolg dat de fiscus een -doorgaans veel hogere- belastingschuld vaststelt. Om dit aan te vechten moet de belastingplichtige het tegendeel bewijzen, maar zonder een goede boekhouding is dat heel, heel moeilijk…
Wat is uw achtergrond? Van huis uit ben ik medisch bioloog gepromoveerd in de tumorbiologie. Daarnaast heb ik een MBA in strategisch management. Sinds 2004 ben ik gestart met AGE Consultancy en geef adviezen aan bedrijven op het gebied van strategie en organisatie ontwikkeling. Hoe lang bent u al betrokken bij IntEnt? Ik ben sinds april 2008 betrokken bij Intent, toen de eerste achievement missie groep vanuit Nederland naar Suriname kwam. Hoe verloopt de samenwerking met de aan u toegewezen aspirant-ondrnemer(s)? Heel goed. De aspirant ondernemers zijn gemotiveerd en willen vaak meer dan ze aankunnen, maar daar zijn wij als bedrijfsadviseur voor om hun idee te vertalen in een economisch en financieel haalbaar plan. Wat zijn de voordelen voor u om als IntEnt bedrijfsadviseur te opereren? Het houdt me scherp. Het begeleiden van opstarters is een mooie gelegenheid om dicht bij de theorethische grondslagen te blijven en tegelijkertijd het allemaal in de praktijk te kunnen toe passen. Ook het stroomlijnen van andermans ideeen, geeft mij ook weer de kaders aan waarbinnen je een business opstart en duurzaam opzet. Op deze manier kan ik indirect een gestructureerde bijdrage leveren aan onze gestaag groeiende economie.
Ronnie Antonius Wat is uw achtergrond? Mijn achtergrond is gezondheidswetenschapper, 1986-1990 Vrije Universiteit Brussel, titel Licentiaat Biomedische wetenschappen (gelijkgesteld aan Doctorandus). In 1991 teruggekeerd naar Suriname en tot 1996 bij verschillende werkgevers gewerkt. 1996 LEFT Consultancy opgezet als eenmanszaak en verleen sindsdien consultancy diensten in de Surinaamse en Caribische gemeenschap. Hoe lang bent u al betrokken bij IntEnt? Ben sinds 2008 betrokken bij IntEnt. Hoe verloopt de samenwerking met de aan u toegewezen aspirant-ondrnemer(s)? De samenwerking met aspirant ondernemers loopt goed, de ene keer moet je heel veel praten, de andere keer hebben ze aan een half woord genoeg. Ik vind het erg leuk omdat je je telkens weer moet gaan inleven bij een dergelijke cliënt en dat verruimt je horizon. Het spannende aan het werken met IntEnt cliënten is dat je als “Basser” bij elke communicatie over en weer, geëvalueerd wordt en je zo gedwongen wordt een zekere mate van kwaliteit te leveren. Wat zijn de voordelen voor u om als IntEnt bedrijfsadviseur te opereren? Het grote voordeel vind ik dat je toch als vrije ondernemer niet telkens weer moet gaan investeren in de acquisitie, je bent gegarandeerd van een aantal cliënten per jaar. Verder is er een bestaand netwerk waar je op kunt terugvallen. Voor deze editie hebben de volgende personen hun bijdrage geleverd: Sherida Mormon, Kenneth Woei-A-Tsoi, Shana Bergman, Patrick Bergman, Arleen Emanuels, Ronnie Antonius, Presella Young A Fat en Carry Leysner.
Tip 3: Laat u goed adviseren! Een goede boekhouding voorkomt veel narigheid. Marcel Persad Bedrijfsadviseur IntEnt & belastingadviseur
Postbus 13400, Paramaribo, Suriname Henck Arronstraat 32 Telefoon/Fax +597 472825 www.intent-suriname.com
[email protected]
