Innovatiebijeenkomst CO2-reductie in de keten
VolkerWessels, 6 december 2012
Deel 1:Resultaten plenair proramma • Peter Fraanje van het Nederlands Verbond Toelevering Bouw (NVTB) en Fedde Zandstra van Stichting Bouwkwaliteit (SBK) worden door Sible Schöne van de SKAO geïnterviewd: - SKAO zegt toe gebruik te willen maken van de CO2-conversiefactoren van bouwmaterialen uit de Nationale Milieudatabase -SBK heeft toegezegd deze conversiefactoren via de Nationale Milieudatabase zo snel mogelijk toegankelijk te maken • Paul Oortwijn (NLingenieurs) en Harald Versteeg (Rijkswaterstaat) worden door Sible Schöne van de SKAO geïnterviewd: - De Branchegerichte Toelichting voor Ingenieursbureaus biedt volgens NLingenieurs en Rijkswaterstaat mogelijkheden om ook downstream in de keten tot meer initiatieven te komen
Deel 2:Resultaten initiatieven
Met dit document geeft SKAO geen waardeoordeel over initiatieven in het kader van een mogelijke ladderbeoordeling. De beoordeling van de initiatieven in het kader van de CO 2-Prestatieladder ligt altijd bij de laddercertificerende instellingen.
Initiatief 1 Initiatief
ESCo (Energy Service Company), toegepast op bestaande bouw
Wie
Michel Heijnekamp
Organisatie
Strukton
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: Een ESCo ontwerpt en realiseert de revitalisatie van vastgoed. Het vastgoed wordt hierdoor moderner, energiezuiniger, comfortabeler en daarmee aantrekkelijker voor huurders. De waarde van het vastgoed neemt toe en de exploitatieduur kan worden verlengt. Een ESCo combineert revitalisatie met meerjarig onderhoud, beheer en energiemanagement. Indien gewenst wordt ook de financiering georganiseerd. Partners: De belangrijkste partners in een ESCo zijn de deelnemer aan de ESCo. Doorgaans een eigenaar vastgoed, gebruikers, een financier, een procesbegeleider, specialistenen uiteraard een partij die de maatregelen ontwerpt, implementeert en garant staat voor de afgesproken besparingen. Daarnaast vele kennispartners als MVO, ESCo-netwerk en SKAO. Eerste concrete acties: De casus Rotterdamse Groene Gebouwen, cluster zwembaden. Oprichting van het ESCo-netwerk.
www.strukton.nl of Michel Heijnekamp
Initiatief 2 Initiatief
CO2 winst door gebruik van AEC-granulaten i.p.v. zand en grind
Wie
Marieke van Nood (AEB); Rogier van de Weijer en Mark van Kempen (Inashco)
Organisatie
Afval Energie Bedrijf (AEB) en Inashco
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: AVI bodemas is de onverbrandbare fractie van huishoudelijk afval. Deze mineralen kunnen na opwerking, worden toegepast in betonproducten als zand/grind vervanger. Recent is de CUR 116 aanbeveling gepubliceerd “AEC-granulaat als toeslagmateriaal voor beton” De bij behorende beoordeling richtlijn wordt midden 2013 verwacht. Door toepassen van AEC-granulaten zal een CO2-reductie worden bereikt ten opzicht van het gebruik van primaire en andere secundaire bouwmaterialen Partners: Wij hebben op diverse productie locaties o.a. met betonwaren bedrijven testen uitgevoerd om zand & grind te vervangen in betonnen stoep tegels en straat stenen. Het eind product voldoet ruimschoots aan de EN normen 1338/1339/1340 Zelfs als de producten recycled worden voldoen ze aan Besluit bodem kwaliteit Eerste concrete acties: AE/Inashco zal gecertificeerde producten leveren na de zomervakantie 2013 www.inashco.com of Rogier van de Weijer
Initiatief 3 Initiatief
Integraal plannen in de keten
Wie
Leo Smit
Organisatie
CO2Management
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: Alle activiteiten in de keten worden zo goed op elkaar afgestemd, zodat er geen onnodige inefficiëntie ontstaat en daarmee CO2 uitstoot. Integraal plannen in de keten zorgt ervoor dat alle ketenpartners efficiënter kunnen werken. Door een actieve en open dialoog met ketenpartners is snel resultaat te boeken. (mogelijke) Partners: Diverse partijen zijn betrokken, maar is niet gebonden aan één specifieke sector.
Eerste concrete acties: Diverse sessies zijn reeds georganiseerd bij bedrijven om de kansen in kaart te brengen en deze ook te gaan benutten. Op dit moment wordt onderzocht om dit toe te passen op een aantal concrete projecten. Het is een zeer handige methode om de scope 3 reductiemogelijkheden concreet te maken.
www.co2management.nl of Leo Smit
Initiatief 4 Initiatief
Best practice: MVO Netwerk Beton
Wie
Evert Schut
Organisatie
MVO Nederland
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: In het Programma Verduurzaming Betonketen werken zo’n 20 partners samen om de hele betonketen te verduurzamen. Het programma is in oktober 2011 gelanceerd. Naast de afzonderlijke schakels in de keten worden ook de verbindingen daartussen meegenomen. Dit betekent dat er bijvoorbeeld ook gekeken wordt naar ontwerp, logistiek en transport. Grootste leermoment van het initiatief MVO Netwerk Beton/Green Deal Beton is dat transparantie de eerste stap naar vertrouwen is en de basis voor succesvolle samenwerking. Eerste concrete acties: Verbreding van kennis over het initiatief, eventueel nieuwe deelnemers. Volgers in andere ketens
www.mvonederland.nl of Evert Schut
Initiatief 5 Initiatief
Effectieve ketenreductie
Wie
Joost Reedijk en Mark Slegers
Organisatie
Green-Consultant BV
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: Green-Consultant linkt verduurzaming in keten door het begeleiden van de stap naar werkelijk inzicht in de reductiekansen in de productieketen (realtime LCA). Wat is 6 december bereikt: 6 december hebben wij het inzicht gekregen dat reductie in de keten [nog] niet is ingebed in de CO2-Prestatieladder. De ambitie loopt zoals gebruikelijk voorop op de daadwerkelijke wijziging. De gewenste wijziging verlangt een grondige herziening van de reikwijdte van de CO2-Prestatieladder en concurrentie op CO2 reductie in de keten. De inzet van het Capability Maturity Model voor individuele bedrijven zou aangevuld moeten worden met het gedachtegoed van het Supply Chain Maturity Model. Dit geeft goed zicht op de praktische mogelijkheden voor reductie van CO2 in de keten.
www.green-consultant.nl of Joost Reedijk
Initiatief 6 Initiatief
EnergieBewusteBouwplaats
Wie
Hans Berkien
Organisatie
VolkerWessels: van Hattum en Blankevoort/Visser & Smit Bouw/Visser & Smit Hanab
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: Wij willen het gebruik van alternatieve/groene energiebronnen op de bouwplaats onderzoeken en toepassen. Daarbij willen wij optimaal inzicht krijgen in en actief sturen op verlaging van het energieverbruik op de bouwplaats en bij vervoer en transport van en naar de bouwplaats. De deelnemerswil eind 2015 een CO2-reductie van 5% per miljoen euro omzet bewerkstellingen ten opzichte van 2009. (mogelijke) Partners: Volker Stevin Materieel & VolkerWessels Bouwmaterieel
Eerste concrete acties: - Toepassing windenergie op projectlocatie - Energiezuinige bouwkeet - Toepassing zonnepanelen op keet/mobiele schafkeet - Mobiliteitsbudgetten - Elektrisch vervoer op de bouwplaats - Standaardisatie CO2-Projectplan (via deelname initiatief CFE, Geka, IV-Groep, van Mourik)
EnergieBewusteBouwplaats of Hans Berkien
Initiatief 7 Initiatief
Realisatie van CO2-reductie in de keten d.m.v. ICT
Wie
Sander Hegger
Organisatie
Ernst and Young
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: Berekenen van scope 3 emissies hoeft niet moeilijk te zijn. Een beschrijving aan de hand van cases in de ICT. (mogelijke) Partners: ICT Automatisering en Intraffic
Eerste concrete acties: Deelnemers inzicht gegeven in de mogelijkheden van het berekenen van de scope 3 emissies op een snelle manier.
Sander Hegger
Initiatief 8 Initiatief
Recyclen of verbranden – keuzes in de keten
Wie
Kasper Zom
Organisatie
Auto Recycling Nederland
Resultaat
Omschrijving/Aanpak: - Noodzaak tot transparantie in de keten - Recyclen is niet altijd de ‘beste’ keuze - Ecotest: Tool om de keten inzichtelijk te maken op ecologie, economie en grondstofbehoud (mogelijke) Partners: - Spoorbeheerders - Materieelproducenten Eerste concrete acties: Inzichtelijk maken van de keten van spoorinfrastructuur
www.arn.nl of Kasper Zom
Deel 3:Resultaten brainstorm Relatief simpele tot uitdagende tips om CO2 in de keten te reduceren
Pluk het laaghangend fruit: • • • • • • •
Uitvoering met lokale mensen en middelen Nieuwe werken In aanbestedingen CO2 expliciet meenemen Was uw zonnecellen voor beter rendement Energieverbruik op de bouwplaats reduceren Leverancier betrekken bij duurzame productontwikkeling Ketendialoog faciliteren
Pluk het middenhangend fruit: • • • •
• • •
•
Lokale kansen creëren CO2-budget Via de milieudatabase (onafhankelijke) data toegankelijk en transparant maken Stimuleren gebruik BIM model (Bouw Informatie Model) en koppelen met milieudatabase: meer inzicht in producten en meer transparantie Meer LCA 2.0 Wijzig beleid en regelgeving NMA Arbeid goedkoper maken en materialen duurder maken (d.m.v. BTW) om o.a. materiaalverkwisting tegen te gaan Leverancier betrekken in de keten
Pluk het hooghangend fruit: •
• • • • • • •
Snelwegen overkappen/snelwegen in tunnelbuizen: automatiseren van snelheid en afstanden tussen auto’s: minder weerstand, veiliger, minder brandstof Samenwerking met alle partners in de keten Depots voor goederen Effectief transport Uitdagend opdrachtgeverschap Promotie vernieuwende business modellen (recycling bonus, design to recycle) Turn2: in aanbestedingen eigenaarschap bij jezelf houden Gunningvoordeel doorvertalen naar leveranciers
Meer weten over de Innovatiebijeenkomsten? www.co2-prestatieladder.nl of
[email protected]
