Inhoud Trainersmap De Basis
Module 1
1
Nederlandse VVE-programma’s en de Taallijn
Module 2
Taalontwikkeling en Rekenen/wiskunde
Module 3
Sociaal-emotionele ontwikkeling - basis
Module 4
Sensomotorische ontwikkeling - basis
Module 5
Ouderbetrokkenheid - basis
Module 6
ICT en multimedia - basis
Module 7
Overgang van voorschools naar basisschool
Module 8
Coaching op de werkvloer: collegiale consultatie
Inhoud module 1 Nederlandse VVE-programma’s en de Taallijn Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module Toelichting op de hele training
Openingsactiviteit
Kennismaking - variant A Foto’s - variant B Symbolen
Theorie
Hoe ontwikkelen kinderen zich? - ontwikkelingsgebieden - visies op ontwikkeling van kinderen - kerndoelen, tussendoelen, leerlijnen - hoe leren kinderen - pedagogische principes - wat werkt en wat niet?
Opdracht
In gesprek
Theorie (inclusief discussie)
VVE-beleid - wat is VVE? - Wet OKE - doelgroep - doelstellingen - VVE-beleid – verleden, heden, toekomst - discussie
Theorie
Nederlandse VVE-programma’s - erkende VVE-programma’s - VVE-programma’s invoeren en ermee werken - verscheidenheid van erkende VVE-programma’s - Quick Scan VVE-programma’s - light-versies - wat is effectief? - Nederlandse VVE-programma’s op een rij - De Taallijn
Opdracht bij theorie
Nederlandse VVE-programma’s - materiaal bekijken
Afsluiting
Praktijkopdracht Evaluatie
Inhoud module 2 Taalontwikkeling en Rekenen/wiskunde Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module
Openingsactiviteit
Kansen grijpen en kansen creëren - nadenken over dagelijkse praktijk
Onderdeel I Taalontwikkeling Theorie
Tijd voor taal en rekenen
Theorie
Taalontwikkeling, taalleermechanisme en interactie - drie speerpunten voor taalontwikkeling - ontwikkeling van mondelinge taal - taalleermechanisme - interactie; passend taalaanbod, stimuleren taalproductie, goede feedback
Theorie
Waar jonge kinderen taal voor gebruiken
Opdracht bij theorie
Waar jonge kinderen taal voor gebruiken - driespraak
Theorie
VAT: Volgen – Aanpassen - Toevoegen
Opdracht bij theorie
VAT: Volgen – Aanpassen – Toevoegen - Kijkwijzer en fragment
Theorie
Interactievaardigheden - checklist interactievaardigheden
Opdracht bij theorie
Interactievaardigheden - variant A Fragment Spetters - variant B Kijkwijzer
Theorie
De pijlers van interactief taalonderwijs
Opdracht bij theorie
De pijlers van interactief taalonderwijs - variant A Fragment - variant B Interactief voorlezen - variant C Rekenactiviteiten
Activiteit
Uitleg
Onderdeel II Rekenen/wiskunde Theorie
Rekenen/wiskunde voor jonge kinderen - realistisch rekenen/wiskunde - rekenen/wiskunde voor jonge kinderen
Opdracht bij theorie
Rekenen/wiskunde voor jonge kinderen - variant A Fragment - variant B Fragment
Theorie
Rekenen/wiskunde domeinen voor jonge kinderen - aantallen, meten, meetkunde, oriënteren, construeren, opereren
Theorie
Grafische representaties
Theorie
Rekentaal
Opdracht bij theorie
Rekentaal - variant A Placemat model - variant B Reacties uitlokken - variant C Rollenspel: gespreksonderwerpen - variant D Peuters werken met aantallen (voor leidsters) - variant E Kleuters werken met aantallen (voor leerkrachten)
Theorie
Thematisch werken - stappenplan en uitleg format
Afsluiting
Implementatie - tips voor implementatie - de activiteitencyclus - de Taallijn en het TAL-project - variant A Implementatie met parels en puzzels - variant B Implementatie van een thema Evaluatie
Inhoud module 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling - basis Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module
Openingsactiviteit
Wat is sociaal-emotionele ontwikkeling? - variant A Kies een kaart - variant B Kinderjaren - variant C Hoe reageer jij? - variant D Foto’s - variant E De koning en de knecht
Onderdeel I Sociaal-emotionele ontwikkeling Theorie
Sociaal-emotionele ontwikkeling - omgaan met volwassenen - omgaan met andere kinderen - omgaan met jezelf
Opdracht bij theorie
Sociaal-emotionele ontwikkeling -b egrippen uit de openingsactiviteit plaatsen in de onderverdeling omgaan met volwassenen, andere kinderen, jezelf
Theorie
De Roos van Leary - Gedragsbeschrijving
Opdracht bij theorie
De Roos van Leary - variant A Voorkeursstijl - variant B Reflectie op praktijksituatie
Theorie
Hechting Vier fasen van hechting - pre hechtingsfase - hechting in wording - hechting - hechting op afstand
Opdracht bij theorie
Hechting - variant A De praktijk – wennen, begroeten en afscheid nemen - variant B Een fragment – wennen, begroeten en afscheid nemen
Theorie (inclusief discussie)
Het ontwikkelen van zelfvertrouwen - belangrijke personen uit de jeugd - uitgangspunten (zelf )vertrouwen
Opdracht bij theorie
Het ontwikkelen van zelfvertrouwen - zelfvertrouwen en de zes interactievaardigheden
Theorie
Vergroten van sociale vaardigheden van kinderen - compliment geven - theorie van Goldstein - leertheoretisch model - sociale leertheorie
Activiteit
Uitleg
Onderdeel II Interactievaardigheden Theorie
Interactievaardigheden - zes interactievaardigheden - uitwerking van interactievaardigheid: sensitieve responsiviteit
Opdracht bij theorie
Interactievaardigheden - de praktijk- sensitieve responsiviteit - een fragment - sensitieve responsiviteit
Theorie (vervolg)
Interactievaardigheden
Opdracht II bij theorie
Interactievaardigheid: sensitieve responsiviteit
Onderdeel III Spelontwikkeling Theorie (& discussie)
Spelontwikkeling - kenmerken van spel - het belang van spel en spelen
Opdracht bij theorie
Spelontwikkeling - spel in de dagelijkse praktijk
Theorie (vervolg)
Spelontwikkeling - de ontwikkelingsfasen van spel - eventueel een fragment ter verduidelijking
Opdracht bij theorie
Spelontwikkeling - variant A Mindmapping - variant B Casussen - variant C Fragmenten
Opdracht bij theorie
De ontwikkeling van spel
Theorie
Sociaal spel - kenmerken van sociaal spel
Opdracht bij theorie
Sociaal spel - een betekenisvolle spelactiviteit
Theorie (vervolg)
Sociaal spel -b egeleidervaardigheden – leren spelen met kinderen (didactische impulsen, vaardigheden)
Opdracht bij theorie
Sociaal spel - casus voor leidsters - casus voor leerkrachten
Afsluiting Implementatie
Implementatie Evaluatie
Inhoud module 4 Sensomotorische ontwikkeling – basis Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module
Openingsactiviteit
Activiteiten met koppeling tussen zintuigen en motoriek - variant A Een swingend nummer - variant B Ballon hoog houden - variant C Letters op je rug - variant D Leiden van de blindeman
Onderdeel I Sensomotorische ontwikkeling Theorie
Zintuiglijke waarneming - het belang van zintuiglijke waarneming
Opdracht bij theorie
Zintuiglijke waarneming - zintuigen gebruiken: waarmee prikkel je de zintuigen?
Opdracht (ter voorbereiding op de theorie)
Sensomotorische ontwikkeling - het begrip verkennen met een mindmap
Theorie bij opdracht
Sensomotorische ontwikkeling - interactiemodel sensomotorische ontwikkeling - het belang van sensomotorische ontwikkeling
Theorie
Het verschil tussen motoriek en sensomotoriek - wat is sensomotoriek?
Opdracht bij theorie
Het verschil tussen motoriek en sensomotoriek - s uggesties voor opdrachten: voorwerpen voelen, luisteren, voelen, ruiken en raden, lichaamsomtrek, lichaamsverkenning, blindemannetje, gevoelshandicap, motorische handicap
Theorie
Sensorische integratie - waarnemen, opnemen, selecteren, verbinden en verwerken
Opdracht bij theorie
Sensorische integratie - variant A Rechte lijn - variant B Voorbeeld uit de praktijk - variant C Zelf ervaren - variant D Kijkwijzer en fragment
Theorie (vervolg)
Sensorische integratie - wat betekent sensorische integratie voor het kind?
Activiteit
Uitleg
Onderdeel II Het aanbieden van betekenisvolle bewegingsactiviteiten Theorie
Motorisch leerproces - grote en kleine motoriek - fasen in het motorisch leerproces - wisselwerking tussen de onderscheiden ontwikkelingsgebieden - belangrijke begrippen met betrekking tot sensomotoriek -h et belang van sensomotorische ontwikkeling voor andere ontwikkelingsgebieden - betekenisvolle bewegingsactiviteiten
Opdracht bij theorie
Motorisch leerproces - v ariant A Van spelactiviteiten naar betekenisvolle bewegingsactiviteiten - variant B Voorwerpen voelen (een voeldoos) - variant C Verrijken van thema’s
Opdracht
Observeren van de speluitkomsten en herkennen van problemen
Opdracht
Grenzen van kinderen
Afsluiting
Implementatie Evaluatie - variant A Evaluatie met werkblad - variant B Evaluatie met post-its
Inhoud module 5 Ouderbetrokkenheid - basis Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module
Openingsactiviteit
- variant A Positieve ervaringen delen - variant B Binnenkring - buitenkring
Opdracht
Inventariseren oudercontacten
- variant A Mini-enquête - variant B Dagelijks contact met ouders: ‘binnenkomen’
Theorie
Vertrouwen en veiligheid
Theorie
Cultuurverschillen
Theorie
Partnerschap tussen ouders en professionals - educatief partnerschap - kwaliteitskenmerk - gelijkwaardig maar niet gelijk - betrokkenheid is wederzijds - verschillende eindverantwoordelijkheden - de praktijk
Opdracht bij theorie
Opdracht
Partnerschap tussen ouders en professionals
- variant A Wat betekent partnerschap met ouders voor jou? - variant B Stellingenlijn - variant C Inventarisatie educatief Partnerschap Versterken van partnerschap - vijfentwintig manieren om ouders te betrekken - inventarisatie
Afsluiting
Implementatie - variant A Praktijkopdracht - variant B Actieplan Evaluatie
Inhoud module 6 ICT en multimedia – basis Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module
Openingsactiviteit
Energizer
Opdracht I
Meerwaarde ICT en multimedia - variant A Maak een mindmap - variant B Waar hebben we het over?
Opdracht II (inclusief fragmenten)
ICT en Taalontwikkeling en Rekenen/wiskunde - fragmenten - taalontwikkeling en rekenen/wiskunde - softwareprogramma
Opdracht III
ICT en Sociaal-emotionele ontwikkeling - omgaan met jezelf en met anderen
Opdracht IV
Zelf een digitaal prentenboek maken - stappenplan
Opdracht V
Werken met een digitaal prentenboek
Opdracht VI (inclusief fragmenten)
ICT en Ouderbetrokkenheid - goed ouderschap thuis - stimulerende thuisomgeving - fragment met good practice
Opdracht VII
Ouders aan het werk - een idee uitwerken voor ouders
Afsluiting
Implementatie & evaluatie
Inhoud module 7 Overgang van voorschools naar basisschool Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module
Openingsactiviteit
Stellingenspel
Opdracht
Hoe gaat het nu?
Theorie
Doorgaande lijn in de ontwikkeling - belang van een soepele overgang - samenwerking - verwachtingen en visie - doorgaande lijnen
Theorie
Vroegsignalering - naar de warme ontvangst op de basisschool... - overdracht van kindgegevens - ontwikkeling stimuleren - dossier - het belang van observeren - observatie systemen - ontwikkeling stimuleren - portfolio - toets
Opdracht bij theorie
Overdrachtsprocedure - variant A Rollenspel - variant B Jonge kinderen met speciale ontwikkelingsbehoeften
Theorie
Overdrachtsprocedure - problematiek - de rapportage - overdrachtsformulier - handelingsplan - overdracht van groepsgegevens - het proces: koude en warme overdracht - organisatie
Opdracht
Zelfreflectie
Opdracht
Actieplan Samenwerken
Afsluiting
Nogmaals stellingen, implementatie & evaluatie
Inhoud module 8 Coaching op de Werkvloer: collegiale consultatie Activiteit
Uitleg
Welkom & introductie
Toelichting op de module
Openingsactiviteit
- variant A Ontknoping - variant B Blinddoek
Opdracht
Vragenlijst eigen vaardigheden
Theorie
Coaching op de werkvloer: collegiale consultatie - wat is coaching op de werkvloer - houding van een coach - vaardigheden van een coach - valkuilen bij coaching
Theorie
Het voeren van een coachingsgesprek: actief luisteren - niveaus in een gesprek - verbaal en non-verbaal
Opdracht bij theorie
Het voeren van een coachingsgesprek: actief luisteren
Theorie
Het voeren van een coachingsgesprek: samenvatten
Opdracht bij theorie
Het voeren van een coachingsgesprek: samenvatten
Theorie
Het voeren van een coachingsgesprek: doorvragen
Opdracht bij theorie
Het voeren van een coachingsgesprek: doorvragen
Theorie
Rolwisseling - checklist
Opdracht bij theorie
Rolwisseling - allergieën
Theorie
Observeren
Opdracht bij theorie
Observeren - variant A Zelf een observatie-instrument maken - variant B Praktijksituatie bespreken / rollenspel
Theorie
Feedback geven - feedback in drie stappen
Opdracht bij theorie
Feedback geven
Theorie
Plan van aanpak - stappenplan
Opdracht bij theorie
Plan van aanpak - maak en plan
Afsluiting
Implementatie & evaluatie