INDUSTRIEWORTELEN 2014 Proef cultivaronderzoek Flakkeese voor de verwerkende industrie
1
Doel
Geschiktheid van nieuwe cultivars nagaan onder de heersende groei- en klimaatsvoorwaarden in vergelijking met reeds gekende cultivars.
2
Normale zaai
Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Francky Snaet, Lichtervelde 2.1
Bodemkarakteristieken
Bouwvoor: Voorvrucht:
zandleem vroege aardappelen met nateelt Japanse haver
Scheikundige analyse Inagro pH (KCl) koolstof (%) fosfor (*) kalium (*) magnesium (*) calcium (*) natrium (*) zwavel (*) (*) Uitgedrukt in mg per 100 gram luchtdroge
5,7 0,93 38 16 10 66 2,0 <2,0 grond.
normaal tamelijk laag zeer hoog normaal normaal Laag tamelijk laag laag
Tabel 1: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Bij proefaanleg op 10/04/14 Bij oogst op 31/10/14
Diepte (cm) 0 - 30
30 - 60
60 - 90
0 - 90
57
17
21
95
7
7
12
26
N-advies bij zaai: 33 kg N. 2.2
Proefopzet
Volgende 9 cultivars werden vergeleken: Bastia, Bergen, CLX31046, Cortina, Finley, Maxima, Trafford, Warmia en het praktijkras Karotan. De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 35 m²; de perceeltjes hadden een lengte van 50 m en een breedte van 0,7 m; er waren 4 parallellen verdeeld in 2 stroken waarin 2 parallellen achter elkaar lagen. 2.3
Teeltverloop
Ploegen:
12 april
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
1/9 TOLALG14WOR_RA03
Bemesting: 20 maart: 12 ton/ha effluent 8 april: 8 ton/ha varkensdrijfmest 13 april: 180 kg/ha vloeibare N (33%N) = 59 eenheden N Bij iedere ziektebehandeling toevoeging van 12 l/ha Powergreen (10% zwavel, 20% ureum, 5% magnesium), behalve niet op 29 augustus. Dus 5 x 12 l/ha = 60 l/ha Op 29 augustus en 25 september telkens 2l/ha boor (150 g/l). Zaaien:
14 april zaaidichtheid: 62 zaden/m² rijafstand: 70 cm tussen de ruggen (2 rijen/rug) zaaiwijze: pneumatische zaai op ruggen toestand grond: ideaal (voldoende vochtig en zeer drogend weer)
Oogst:
22 oktober
Tabel 2: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Onkruidbestrijding
Insectenbestrijding
Ziektebestrijding
2.4
Datum 16/4/2014
Werkzame stof pendimethalin + linuron + clomazon
15/5/2014 27/5/2014
linuron linuron
Handelsproduct per ha 2 l Stomp Aqua + 0,6 l Linuron 500 SC + 0,2 l Centium 0,6 l Linuron 500 SC 0,15 l Linuron 500 SC
15/5/2014
lambda-cyhalothrin
0,125 l Karate Zeon
27/5/2014
lambda-cyhalothrin
0,125 l Karate Zeon
24/6/2014
dimethoaat
0,5 l Perfekthion
16/7/2014
lambda-cyhalothrin
0,125 l Karate Zeon
09/8/2014
dimethoaat
0,5 l Perfekthion
29/8/2014
dimethoaat
0,5 l Perfekthion
12/9/2014
dimethoaat
0,5 l Perfekthion
25/9/2014
lambda-cyhalothrin
0,1 l Karate Zeon
24/6/2014
tebuconazool+trifloxystrobin + zwavel
0,3 kg Nativo + 5 kg Kumulus
16/7/2014
tebuconazool+trifloxystrobin + zwavel
0,3 kg Nativo + 5 kg Kumulus
09/8/2014
azoxystrobin + difenoconazool + zwavel
1,0 l Ortiva Top + 5 kg Kumulus
29/8/2014
azoxystrobin + difenoconazool + zwavel
1,0 l Ortiva Top + 5 kg Kumulus
12/9/2014
boscalid+pyraclostrobin + zwavel
0,75 kg Signum + 5 kg Kumulus
25/9/2014
azoxystrobin + difenoconazool + zwavel
1,0 l Ortiva Top + 5 kg Kumulus
Resultaten
Zie hiernavolgende tabellen.
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
2/9 TOLALG14WOR_RA03
Tabel 3: Rassenproef Flakkeese wortel - 2014 – Gewaskenmerken Cultivar
Zaadhuis
Standdichtheid bij opkomst
Bladkleur
bij oogst
1/aug
2/sep
Gewas26/sep
hoogte
Loofmassa 16/jul
2/sep
16/jul
Ziekte-aantasting witziekte
Alternaria
gezondheid
26/sep
26/sep
loof 13/okt
Bastia
Bejo
49,6
a
55,5
a
6,0
4,5
2,0
7,5
8,0
7,0
5,8
ab
8,5
A
8,5
ab
Bergen
Bejo
49,5
a
52,7
ab
8,0
8,0
8,5
5,0
5,5
6,0
4,8
bc
8,5
A
8,8
a
CLX31046
Clause
44,3
b
48,0
b
9,0
6,5
9,0
6,5
7,5
7,5
5,0
b
8,5
A
8,0
abc
Cortina
MoravoSeed
48,8
ab
54,5
a
8,0
5,5
5,0
7,5
7,0
9,0
5,8
ab
7,5
6,3
d
Finley
Bejo
49,2
a
52,7
ab
7,5
5,5
4,5
7,5
8,0
5,5
5,3
b
8,8
Maxima
Sanac
48,1
ab
51,6
ab
8,0
6,5
5,5
9,0
9,0
9,0
7,3
Trafford
Rijk Zwaan
47,6
ab
52,7
ab
9,0
7,0
8,0
8,0
8,0
8,0
4,3
bc
9,0
Warmia
Rijk Zwaan
47,5
ab
48,6
b
8,0
7,0
8,0
8,0
8,0
8,5
3,5
c
7,0
Karotan
Rijk Zwaan
47,1
ab
52,7
ab
5,5
5,0
7,0
7,0
8,0
7,5
3,5
c
6,3
7,7
6,2
6,4
7,3
7,7
7,6
5,0
7,9
6,8
a
7,3
B A
8,5
B A B C
5,8
d
7,5
bc
4,3
e
3,3
f
Gemiddeld
48,0
52,1
KWV P0.05
4,2
4,8
1,8
0,7
0,9
V.C. (%)
6,1
6,3
9,8
5,8
9,5
P-waarde
0,291
Quotering
N.S.
0,065
1= 9=
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
N.S.
0,000 bleek zeer donker
laag hoog
weinig veel
Z.S.
geen veel
0,000
Z.S.
geen Veel
ab
0,000
Z.S.
slecht goed
3/9 TOLALG14WOR_RA03
Tabel 4: Rassenproef Flakkeese wortel- 2014 – Opbrengstgegevens en plantkenmerken bij oogst Cultivar
Netto- opbrengst
Afval %
niet ontkopt
(% van bruto-
ton/ha
%
opbrengst)
% van afval (aantal) te klein (<100 g)
ver-
met
takte
kloven
Bovengroei rotte
(mm)
Netto- opbrengst
na ontkoppen
ontkopt
(%)
Bastia
145,2
a
100,0
12,4
ab
36,5
28,9
23,3
11,3
27,2
Bergen
144,8
a
99,8
7,0
b
45,5
40,2
8,0
6,3
38,8
CLX31046
111,5
bc
76,8
20,8
a
41,6
39,8
8,6
10,0
22,1
Cortina
113,0
bc
77,9
16,1
a
68,3
23,4
8,3
0,0
12,3
Finley
120,3
abc
82,9
21,2
a
53,6
24,6
16,7
5,2
Maxima
136,5
ab
94,0
14,2
ab
55,1
14,6
25,2
Trafford
115,4
bc
79,5
17,7
a
46,6
30,9
Warmia
103,9
c
71,6
12,9
ab
62,0
Karotan
100,2
c
69,0
11,6
ab
Gemiddeld
121,2
-
14,9
KWV P0.05
24,3
V.C. (%)
13,7
P-waarde
0,003
Z.S.
uniformiteit
Gewichtsverlies
b
5,5
a
123,3
ab
100,0
a
123,9
a
100,5
cd
14,5
3,0
d
11,2
cd
4,8
abc
15,7
c
4,0
5,2
23,4
b
2,5
19,1
3,4
12,3
cd
6,0
a
6,6
28,9
9,0
0,0
10,2
cd
6,0
a
72,5
13,8
5,2
8,5
9,0
d
5,9
a
53,5
27,2
13,7
5,5
19,0
4,5
10,0
108,6
(1)
5,8
1,5
(1)
21,5
20,1
20,9
22,5
9,7
13,6
Quotering 1 = 9=
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
S.
b
0,000 Z.S.
%
15,0
3,3
0,015
a
ab
ton/ha
bc
99,1
bcd
80,4
7,6
d
104,2
abcd
84,6
bcd
8,8
cd
109,5
abcd
88,8
d
12,2
119,8
abc
97,1
de
107,8
abcd
87,5
5,1
e
98,5
cd
79,9
8,6
cd
91,5
d
74,2
0,000 Z.S.
0,000
ab
Z.S.
0,040
-
S.
heterogeen uniform
4/9 TOLALG14WOR_RA03
Tabel 5: Rassenproef Flakkeese wortel - 2014 – Demo: niet behandeld tegen ziekten Cultivar
1/8
Aantasting witziekte
Aantasting Alternaria
tijdens groeiseizoen
tijdens groeiseizoen
2/9
26/9
13/10
1/8
2/9
26/9
Bij oogst (26/11) loofopbrengst (ton/ha) 13/10
(1)
(2)
wortelopbrengst (ton/ha) (3)
(bruto-opbrengst) (1)
(2)
(3)
Bastia
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8,5
8,5
15,9
18,9
84,1
154,4
183,8
84,0
Bergen
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
17,6
17,3
101,7
149,3
154,3
96,8
CLX31046 (4)
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8,0
14,7
19,9
74,1
92,4
154,8
59,7
Cortina
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
6,0
4,5
14,1
17,7
79,8
109,8
143,7
76,4
Finley
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
8,5
8,0
15,4
20,9
74,0
140,1
148,3
94,5
Maxima
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
5,5
3,5
23,1
31,6
73,3
134,9
170,0
79,3
Trafford
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
7,5
6,5
12,1
14,6
83,3
111,8
123,4
90,6
Warmia
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
6,0
3,5
11,6
16,3
71,1
108,3
118,4
91,5
Karotan
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
5,0
2,0
9,9
14,1
69,7
114,7
115,8
99,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
9,0
7,2
5,9
15
19
79,0
124
146
85,8
Gemiddeld Quotering
1 = 9 =
zeer veel
zeer veel
geen
geen
(1) Op niet tegen ziekten behandelde strook (2) Op praktijkbehandelde strook net naast onbehandelde strook (3) Op procentuele opbrengst van onbehandelde strook t.o.z. praktijkbehandelde strook (4) Op de lage bruto opbrengst wortelen in onbehandelde strook is bij deze cultivar vooral te wijten aan plaatselijk meer rotte wortelen
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
5/9 TOLALG14WOR_RA03
Tabel 6: Rassenproef Flakkeese wortel- 2014 – Uitwendige wortelkenmerken Cultivar
Lengte
Diameter
Vorm
Gladheid
wortel
wortel
stomp-
recht-
(cm)
(mm)
heid
heid
Uitwendige
Groen-
ringen
verkleuring wortel-
Ziekte-aantasting Cavity Spot
wortel-
% van aantal
(2)
vlieg
kraag
(3)
Bastia
26,9
ab
44,8
ab
7,3
ab
7,3
a
8,6
a
7,5
ab
7,3
abc
78,3
Bergen
27,7
a
41,7
b
8,8
a
7,3
a
8,3
ab
7,8
a
7,9
ab
45,0
CLX31046
25,4
bc
44,1
ab
6,0
bc
7,5
a
7,9
ab
7,5
ab
6,1
Cortina
24,3
c
44,3
ab
5,6
c
7,3
a
6,6
c
6,1
Finley
25,2
bc
42,7
ab
7,4
ab
6,9
a
7,3
bc
7,5
Maxima
26,5
ab
45,3
ab
5,9
bc
6,9
a
8,0
ab
6,9
Trafford
25,7
bc
46,5
a
5,0
cd
7,3
a
7,3
bc
6,4
Warmia
26,4
ab
41,8
b
4,8
cd
7,1
a
7,3
bc
Karotan
26,9
ab
43,7
ab
4,0
d
7,0
a
6,8
c
Gemiddeld
26,1
43,9
6,1
7,2
7,5
6,8
7,0
73,1
3,7
KWV P0.05
1,7
3,6
1,7
1,0
1,0
1,3
0,9
(1)
(1)
V.C. (%)
4,5
5,7
8,1
9,5
4,2
6,0
4,0
23,3
27,5
P-waarde Quotering
0,012 S.
0,167 N.S.
0,000
1= 9=
Z.S.
scherp stomp
0,928 N.S. krom recht
0,001 Z.S. ruw glad
cd
d
a b
4,5
ab
1,7
0,9
c
0,0
86,7
a
6,3
a
1,7
7,5
ab
65,0
ab
2,1
bc
1,7
ab
8,1
a
65,0
ab
2,1
bc
1,7
abc
7,1
bc
70,0
ab
3,6
ab
0,0
bcd
6,0
d
76,7
ab
4,0
ab
0,0
5,8
cd
6,6
cd
81,7
a
5,2
a
6,7
5,4
d
6,6
cd
90,0
a
5,1
a
3,3
0,000 Z.S. veel geen
0,000 Z.S. veel geen
0,046
S.
1,9
0,001
Z.S.
veel geen
(1) Duncantoets na gegevenstransformatie arscin √x (2) gemiddeld aantal vlekken per wortel (3) % door wortelvlieg aangetaste wortelen, enkel lichte aantasting waargenomen
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
6/9 TOLALG14WOR_RA03
Tabel 7: Rassenproef Flakkeese wortel- 2014 – Inwendige wortelkenmerken Cultivar
Inwendige kleur
Duidelijkheid
Grootte
Inwendig
visueel
overgang
pit
groen op
bast
pit
pit - vlees
ontkopte wortel
Bastia
7,5
Bergen
8,3
CLX31046
8,5
Cortina
7,0
d
7,1
b
7,5
Finley
7,3
cd
6,8
b
Maxima
8,4
7,3
Trafford
7,5
Warmia
8,0
Karotan
8,3
Gemiddeld
7,8
7,5
7,6
6,0
KWV P0.05
0,7
1,0
9,7
1,2
V.C. (%)
6,5
9,3
11,4
13,3
P-waarde
0,001
Quotering
1= 9=
bcd
7,5
b
7,1
ab
7,1
b
6,3
a
8,8
c
a
7,0
5,0
b
8,0
6,0
ab
8,5
bc
5,5
ab
7,0
7,0
c
6,6
a
7,0
b
7,5
bc
5,5
ab
7,5
6,9
b
8,4
a
5,9
ab
7,5
abc
7,9
ab
8,1
ab
6,8
a
8,0
ab
7,9
ab
8,4
a
6,3
ab
8,0
a bcd
Z.S.
0,012
geel donkerrood
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
a
S.
geel donkerrrod
8,3
0,000
d
6,5
a
Z.S.
duidelijk onzichtbaar
0,067
7,6
N.S. groot klein
veel geen
7/9 TOLALG14WOR_RA03
2.5
Voornaamste bevindingen
De zaai verliep onder goede omstandigheden maar blijvende droogte tot 10 dagen na zaai zorgde voor een maar sporadische 1° opkomst. Rond 10 mei was er dan een volledige opkomst zonder duidelijke rasverschillen; wel was er algemeen een minder goede verdeling binnen de rijen waar te nemen. Vanaf opkomst tot oogst was er constant een felle loofontwikkeling waar te nemen. 2.5.1
Teeltveiligheid
Er werden algemeen geen ziekten aangetroffen tot half september. Om de ziektegevoeligheid na te gaan, werd er een onbehandelde strook aangelegd. Opvallend daarbij was dat er witziekte werd aangetroffen op de behandelde wortelen terwijl deze niet werd aangetroffen bij de onbehandelde wortelen. De reden daarvan is wellicht het toedienen van Powergreen tijdens de ziektebehandelingen. Het onbehandelde deel kreeg deze bladmeststof ook niet toegediend wat een mindere druk van echte meeldauw als voordeel had, maar wellicht een lagere opbrengst als nadeel wat af te leiden is uit de opbrengstbepaling van loof en knol in de onbehandelde strook. Alternaria werd vanaf eind september ook aangetroffen, iets meer op de onbehandelde strook dan op het praktijkgedeelte. Bij de oogst werd er algemeen tamelijk wat aantasting van Cavity Spot (watervlekkenziekte) waargenomen.
2.6
Besluit
De weersomstandigheden in de zomermaanden 2014 waren gunstig om een vlotte en vlugge groei te bekomen. Belangrijke kenmerken voor oogst als industriewortel zijn een voldoende zware (+ 100 g), lange, stompe, rechte, uniforme en gezonde wortel met weinig bovengroei en die inwendig ook goede kenmerken heeft (donkerrood met kleine pit). Onder de gegeven omstandigheden behaalde Bergen de beste resultaten als industriewortel. Bastia scoorde ook goed naar opbrengst en wortelkenmerken maar bleek wel meer aangetast door Cavity Spot. Warmia en Karotan scoorden onder de gegeven omstandigheden minder goed; ook CLX31046 scoorde minder goed maar had wel goede inwendige kenmerken.
Individuele Rasbespreking: (in alfabetische volgorde) Bastia (Bejo): Gewas met gemiddelde loofontwikkeling en bleke bladkleur, weinig gevoelig voor Alternaria. Algemeen betere uitwendige wortelkenmerken maar wel meer aangetast door Cavity Spot. Gemiddelde inwendige wortelkenmerken. Heel hoge opbrengst niet ontkopt, veel bovengroei maar toch nog hoge opbrengst ontkopt. Bergen (Bejo): Gewas met minder fel, korter en donker loof, weinig gevoelig voor Alternaria. Heel goede uitwendige kenmerken met mooie, uniforme, lange en stompe wortel, weinig aangetast door Cavity Spot. Iets mindere inwendige wortelkenmerken, vooral grotere pit en meer zichtbare overgang pit-vlees. Heel hoge opbrengst niet ontkopt, heel veel en heterogene bovengroei maar toch nog hoge opbrengst ontkopt. CLX31046 (Clause): Gewas met iets minder felle loofontwikkeling en weinig aangetast door Alternaria. Gemiddelde uitwendige wortelkenmerken, wel zeer veel Cavity spot. Heel goede inwendige wortelkenmerken, donkerrode kleur met weinig zichtbare overgang pit-vlees. Lagere opbrengst niet ontkopt, tamelijk wat en vooral heterogene bovengroei, met lagere opbrengst ontkopt. Cortina (Moravoseed): Gewas met tamelijk felle loofontwikkeling en meer aangetast door Alternaria. Minder stompe en minder gladde wortel, met iets minder Cavity Spot. Iets mindere inwendige wortelkenmerken, vooral minder rode kleur. Lagere opbrengst niet ontkopt, minder bovengroei met iets minder verlies door ontkoppen.
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
8/9 TOLALG14WOR_RA03
Finley (Bejo): Gewas met gemiddelde loofontwikkeling met vrij veel Alternaria. Algemeen goede uitwendige wortelkenmerken (vooral meer stomp), licht gevoelig voor Cavity Spot. Gemiddelde tot iets mindere inwendige wortelkenmerken, iets mindere rode kleur met iets meer zichtbare overgang pit-vlees. Gemiddelde opbrengst niet ontkopt, iets minder bovengroei, gemiddelde opbrengst ontkopt. Maxima (Sanac): Gewas met heel felle loofontwikkeling, iets minder echte meeldauw maar meer aangetast door Alternaria. Gladde, minder stompe wortel met iets meer aantasting door Cavity spot. Gemiddelde inwendige wortelkenmerken met meer donkerrode bastkleur. Hoge opbrengst niet ontkopt, iets meer en vooral heterogene bovengroei, maar toch nog hogere opbrengst ontkopt. Trafford (Rijk Zwaan): Gewas met felle loofontwikkeling en donkere bladkleur, weinig aangetast door Alternaria maar iets meer echte meedauw. Iets mindere uitwendige wortelkenmerken, vooral minder stompe wortel met vrij veel Cavity Spot. Gemiddelde inwendige wortelkenmerken met minder zichtbare overgang pit-vlees. Iets lagere opbrengst niet ontkopt, minder bovengroei, gemiddelde opbrengst ontkopt. Warmia (Rijk Zwaan): Gewas met felle loofontwikkeling en donkere bladkleur met zeer veel witziekte en Alternaria. Minder stompe wortel met meer uitwendige ringen, met zeer veel Cavity Spot en wortelvlieg. Betere inwendige wortelkenmerken, vooral minder grote pit. Lagere tot lage opbrengst niet ontkopt, minder bovengroei met minst ontkopverlies als gevolg. Karotan (Rijk Zwaan): Gewas met gemiddelde loofontwikkeling met zeer veel witziekte en Alternaria. Algemeen minder uitwendige wortelkenmerken met minder gladde en scherpere wortel met meer uitwendige ringen en meer aangetast door Cavity Spot. Betere inwendige wortelkenmerken, meer donkerrode kleur met weinig zichtbare overgang pit-vlees. Lage opbrengst niet ontkopt, weinig bovengroei maar toch tamelijk wat gewichtsverlies na ontkoppen en lage opbrengst ontkopt.
Inagro, Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - 051 27 33 02
9/9 TOLALG14WOR_RA03