“In de voetsporen van Paulus”
Thessaloniki 2 nachten - Kalambaka 1 nacht Delfi 1 nacht - Tolo 4 nachten - Athene 2 nachten Dag 1 Rechtstreekse vlucht van Amsterdam naar Thessaloniki, de belangrijkste stad in het noorden van Griekenland. Transfer naar het hotel in het centrum. Dag 2 ’s Morgens naar de ruïnes van het oude Phillipi. Paulus die hier in 49 na Christus voor het eerst voet op Europese bodem zette, stichtte er een christengemeente. Tegenwoordig is er nog steeds veel te zien uit de dagen van Paulus zoals de markt, de gevangenis en de plek waar Lydia de purperverkoopster werd gedoopt. Eenmaal terug in Thessaloniki ziet u tijdens een rondleiding de belangrijkste bezienswaardigheden. Dag 3
U rijdt via Veria waar Paulus predikte nadat hij Thessaloniki moest verlaten naar Kalambaka. Onderweg bezoekt u een ikonenwerkplaats. Vlakbij Kalambaka bevinden zich de in de 14e eeuw op bizar gevormde rotsformaties gebouwde Meteorakloosters, ook wel bekend als “de in de lucht zwevende” . De kloosters behoren tot de belangrijkste Byzantijnse bezienswaardigheden in Griekenland. U bezoekt één van de overgebleven kloosters. Dag 4 Door naar Delfi waar u rond de middag aan zult komen. Delfi werd door de Oude Grieken beschouwd als het middelpunt van de aarde. Vanaf de 6de eeuw voor Christus kwamen er vanuit de gehele wereld pelgrims naar Delfi om het Orakel te raadplegen. In dit oude godsdienstige centrum vindt u fraaie tempels, het theater en het stadion. Dag 5 De reis gaat verder via Thebe naar Tolo op de Peloponnesos. Onderweg bezichtigt u het indrukwekkende klooster Ossios Loukas , het spectaculaire Kanaal van Korinthe en de opgravingen van Oud Korinthe. Dag 6 Zondag: viering, verder vrij. Dag 7 U rijdt naar Diakofto waar u met het tandradbaantje door de imponerende Vouraikos kloof omhoog gaat naar het bergdorp Kalavrita. Onderweg heeft u prachtige uitzichten. Niet ver van Kalavrita ligt Kastria waar u de grotten bezoekt. Echt een dag om van de mooie natuur te genieten. Dag 8 Mooie excursie naar de historisch belangrijke steden: Mycene en Epidaurus. In Mycene bezoekt u o.a. de beroemde Leeuwenpoort en het koepelgraf van Atreus. In Epidaurus bevindt zich het mooiste en best bewaarde antieke theater van de Griekse wereld, vooral bekend om de bijzondere akoustiek. Een indrukwekkende dag! Dag 9 Vertrek naar de hoofdstad Athene, het kloppende hart van Griekenland. Na aankomst maakt u een rondrit langs de belangrijkste bezienswaardigheden. Dag 10 ’s Ochtends bezoekt u de Acropolis. Natuurlijk is deze als het hart van de oude stad een uitgebreid bezoek waard. Vanaf de Acropolis kijkt u neer op de 115 m hoge rots: de Areopagus, vanwaar Paulus de inwoners van Athene toesprak. Ook brengt u een bezoek aan de Griekse Agora en het nieuwe Acropolis Museum.
Startdag: Dinsdag 14 april Na een drietal bijeenkomsten, ter voorbereiding op de reis “in de voetsporen van Paulus', gingen 33 deelnemers, op dinsdag 14 april 2015, op pad richting Griekenland. Een volgeladen bus arriveerde om 09:45 uur bij de Zuiderkerk van Aalten. Daar sloten de laatsten: Jos Droste, Gerda van Netten en Annie en Frans Stoltenborg zich bij de anderen aan. De Duitse bus was al in Eibergen, Beltrum, Groenlo en Lichtenvoorde
geweest om de deelnemers op te halen. Een super-organisatie. Zo gingen we richting vliegveld Düsseldorf. In de bus werd een Ierse reiszegen uitgesproken en een voorspoedige rit was het begin. We arriveerden er om 11:00 uur en hadden ruim de tijd om in te checken. Bijna alles verliep gladjes op één instapkaart na, maar daar had Simon Nagelmaeker al vlug de oplossing voor gevonden. En dus konden we mooi op tijd vertrekken. Om 13:00 uur vertrokken we vanaf de luchthaven. Het vliegtuig had ruime zitplaatsen wat me al lang niet meer was toebedeeld. Zelfs een paar cm beenruimte over! Na een vlucht van drie en een half uur landden we in Thessaloniki Daar werden we door de chauffeur van Drietour, Vasilis, opgewacht en ging het richting hotel. Het was er een uur later op de klok dan in Nederland en dus ook al een beetje donkerder dan dat we op dit uur gewend waren. Het horloge moest dan ook één uur vooruit. De stad maakte een rommelige indruk, ook al omdat er veel bouwplaatsen in de straat waren vanwege de aanleg van een Metro. Lekker eten stond er klaar in het hotel. Na het eten nog een kleine ronde door de straat rondom het hotel en om 23:00 uur naar bed want de wake-up was al om 06:30 uur.
Dag 2: Woensdag 15 april. Jammer genoeg worden we door een elektronische dame via de telefoon gewekt. We hebben lekker geslapen en na een frisse douche zien we uit naar de dag. De vorige dag met weinig beweging, vanwege de reis, zit me nog een beetje dwars. Dus maar gestart met een licht ontbijt. Om 08:00 uur vertrek in oostelijke richting richting Philippi. De weg gaat langs een aantal meren en een laagvlakte langs de zee. Op de laagvlakte geen megastallen maar wel mega veel optrekjes van golfplaten waaronder de schapen, geiten en soms koeien huizen. Duidelijk een land waar de Fetakaas wordt gemaakt. Regelmatig zie je nog een herder met zijn honden om de schapen hun kostje bij elkaar te laten scharrelen. Ook veel olijvenplantages en klaarliggende akkers glijden de bus voorbij. Vassilis geeft ons een prima gevoel in de bus. Rustig maar gestaag rijden we richting Kavala waar hij blijk geeft zijn bus te kennen. Via een scherpe bocht en met maar weinig ruimte 'neemt' hij een viaduct waar bijna geen vingerbreed ruimte meer over is. In Kavala bezoeken we de doopkapel waar volgens de brieven van Paulus hij een ontmoeting had met Lydia, de Joodse purperverkoopster en hij haar gedoopt heeft. Op de doopplaats hebben we een korte viering gehouden met een 'doopceremonie' aan elkaar. Een indrukwekkende plek. Het was vroeg in het voorjaar toen we daar waren. Ik hoorde een nachtegaal zingen tijdens de dienst. Ook de nieuwe doopkapel op deze doopplaats is erg mooi. Geheel in marmer opgetrokken en prachtig versierd met voorstellingen van heiligen. Net om de bocht van deze historische plaats arriveren we in het stadje Philippi. Opgravingen laten ons duidelijk zien dat het een belangrijk centrum moet zijn geweest en dat er reden voor Paulus te over was om daar voet aan land te zetten en te proberen om het geloof aan de man te brengen. Korte tijd na het bezoek van Paulus zou de stad zijn verwoest door een aardbeving. Nu laten opgravingen nog een beeld zien van het leven toen.In Kavala aangekomen kijken we even in de haven en zien een deel van een enorm aquaduct. Een bus vol bezoekers maakt het de bardame wel erg moeilijk: Zomaar binnen lopen en dan gebruik maken van het toilet is wel zeer ongebruikelijk. Maar Helma, onze gids, zegt dat haar bezoekers zeker ook een consumptie zullen gebruiken. Aan de overkant van de straat is nog de gevangenisplaats te zien waar Paulus gevangen heeft gezeten. Lees de Handelingen van de apostelen. De groepsfoto is daar gemaakt. Terug in de bus wordt het stil en hier en daar dut men in. Ik moet zeggen: Ik ben er ook
door opgeknapt. Terug in Thessaloniki maken we een rondtoer door de oude stad. Duidelijk is nog een deel van de 8 km lange stadsmuur te zien. Terug uit de bovenstad mogen we basiliek van Agios Dimitros bezichtigen. De dienst is juist beëindigd maar nog duidelijk is de devotie van de mensen te bespeuren. Een koster die olielampjes vult deelt nog wat olie uit en een kerkganger krijgt desgevraagd nog een kruisje met olie uit de schenkkan op haar voorhoofd. Om 20.00 uur zijn we weer terug in het hotel en een korte evaluatie maakt duidelijk dat we waar voor ons geld krijgen en dat velen het een lange dag vonden. Frans Stoltenborg
Dag 3 : Donderdag 16 april Acht uur: ‘t Vertreksein wordt gegeven voor de reis. Vanuit hotel Capsis, op naar Kalambaka, richting Beria… De Meteora kloosters. En wij gaan vandaag een Ikonenwerkplaats bezoeken. Wij waren bijna weggereden zonder Corrie Emaus, want Simon had niet goed geteld, Gelukkig zag hij haar lopen en het verloren schaap werd weer snel opgenomen in de kudde.Naar Beria. De stad waarnaar Paulus vluchtte toen hij zich in Thessaloníki niet meer veilig voelde. Hier werd een groepsfoto gemaakt bij de Paulus-afbeelding, een afbeelding van een visioen waarin aan Paulus door een engel duidelijk wordt gemaakt dat hij moet inschepen en voet gaan zetten aan de andere kant van de zee. Om daar Christus' boodschap te gaan uitdragen met de zekerheid dat God met hem zal gaan. De aankomstplaats van Paulus, waarvan gezegd wordt dat hij vanaf deze plaats de Joden toesprak, staande op een verhoging van drie treden. Symbool: Vader, Zoon en H.Geest. Onderweg las pastor Jos, een lezing uit Handelingen voor. Wij reden door een drassige vlakte, twee rivieren stromen door dit landschap en hun stroom eindigt in de Egeïsche zee: De Pinios en de Tembi. Het is een vruchtbare landstreek waar veel rijst geteeld wordt, wat men hier niet zou verwachten, rijst wordt hier veel gegeten. Het is het gebied van de lekkere perziken. Alles wordt per kilo verkocht. En …de bruine beer woont hier nog ….hetgeen door borden langs de weg wordt aangegeven. In de verte zagen wij de berg Olympus liggen 3000 mtr. hoog, de berg van de god Zeus.. Dan de Meteora.Gevormd in het tertiaire tijdperk. Het was toen één groot aktief vulkanisch gebied. Het is ‘n conglomeraat van afgezet gesteente, geërodeerd door de waterstromen met afgevlakte rotspunten. Duizelingwekkende rotsen rijzen op voor onze ogen. Ideale plaats als bescherming tegen de vijanden wanneer men daar bovenop ging wonen. In de klassieke tijd leefde hier een beroemde arts van de oudheid, Asklepios, die het Asklepion stichtte. Een huis waarin hij patiënten behandelde. Later in de Byzantijnse periode, droeg dit gebied aanzienlijk bij tot de opbouw van kloostercentra waar monniken zich vestigden en waar de kluizenaars (Heremieten), zich bevonden in de rotswoningen. Ze waren gevlucht van het eiland Atos (wat tot op heden een mannen-eiland is). Geen vrouw wordt er toegelaten. Aan één van de oudste kloosters op de top van de rots heeft een groot deel van de groep een bezoek gebracht, de schoonheid daarboven bewonderd en zij kwamen doodmoe (na de 2x 250 treden beklommen en weer afgedaald te hebben) bij de bus aan. Ik kan hier niets over zeggen want ik ben niet mee naar boven gegaan, dus ... aan jullie zelf om dit in te vullen. Tussen de middag hebben wij heerlijk geluncht. Wij zouden daarna ook nog naar de iconen-makerij gaan, maar dat wordt uitgesteld tot morgen. Nu op naar hotel Orfeas in Kalambaka. Na het diner
hebben wij nog even gezellig nagezeten maar de meesten liet zich al snel in Morpheus' armen vallen.
Dag 4: Vrijdag 17 april Goed uitgerust gaan wij weer met z’n allen op weg, nu eerst naar de iconen-makerij waar vader Pefkis, een gehuwde Griekse priester, dit bedrijf heeft opgericht in de stad Trikala. Het is een familiebedrijf geworden. Jongeren worden hier tot iconenmaker opgeleid. Overigens alle GrieksOrthodoxe priesters zijn, tot aan een bepaald rang, gehuwd. Willen zij hogerop in functie binnen de kerk bv, tot bisschop enz., dan geldt voor hen ook het celibataire leven. Tijdens hun studie moeten zij deze keuze al maken. ---In het bedrijf aangekomen hebben wij allen met veel belangstelling en bewondering gekeken naar de bewerking vanaf de kale houtsnede tot de prachtige icoon die er op kwam te staan, wat een kunstwerken. Christus-figuren worden altijd afgebeeld met twee verschillende kleuren in de kledingstukken. Eerst ‘t onderkleed in rood (=hemelse kleur), daarover heen een blauwe mantel (=aardse kleur). Op een Maria-icoon draagt zij de kleuren andersom. Eerst de blauwe kleur en daarna rood of groen.Met soms rond haar hoofd een sterren-afbeelding: 2 sterren voor de geboorte van Christus, deze drukken haar maagdelijkheid uit. 3 sterren geeft de tijd weer van tijdens- en na de geboorte van Christus --Donkere kleuren worden eerst aangebracht naar steeds lichtere kleuren toe. Met pigmentkorrels aangemaakt (met als vloeistof half azijn en half eigeel) wordt geverfd. Er was gelegenheid tot aankoop van een icoon wat velen van ons ook hebben gedaan. Deze werd dan ook nog extra voorzien van een tekening op de achterzijde en een lakzegel. Dit reisdeel hadden wij beslist niet willen missen. ---Het weer is goed. Dus gaan wij op weg naar Delphi. Dit stadje ligt in het Parnassos gebergte. Wij rijden door het land van de aubergines, watermeloenen, courgettes en suikerbieten. Ook wordt er veel katoen verbouwd. Je ziet er grote opslagplaatsen voor de berging van de katoenpluizen tijdens de pluk in oktober, wat nu d.m.v. machines wordt gedaan. Deze katoenbalen gaan naar de veiling en worden zo gedistribueerd over de gehele wereld. ---Onderweg vertelde Helma ons mythologische verhalen o.a. over Zeus die een mooi meisje, Europa genaamd, op een stier had ontvoerd. Zeus bracht haar naar het eiland Kreta. Daar hij het eerste koninkrijk, waar ons Europa naar genoemd is. (Dit is in vogelvlucht op hun 2 munt te zien die van de stier. ) --Wij bezoeken het archeologisch museum. Met het bronzen wagenmennersbeeld, een beeld dat volgens Helma wereldberoemd is. --Wij lopen over de 'heiligenweg' met zijn vele oude pilaren en gestapelde muren. Polygonaal uitgezaagd, zodat deze zonder cement of zand op elkaar gestapeld werden en dan precies in elkaar pasten. Wij zagen een stadion in de hoogte met vele duizenden zitplaatsen, tot bovenin te verstaan zonder microfoon: een geweldige akoestiek. --Hier in de omgeving vinden wij vele warmwaterbronnen, water met een temperatuur van 45 graden kan worden opgepompt. --Langs de weg zien wij overal kleine kapelletjes staan die daar zijn aangebracht nadat op die plek iemand was omgekomen door een ongeluk. Deze kapelletjes bevatten altijd een olielampje en een kruisje. Ieder die er langs komt, kan daar even bij stilstaan en het lampje doen branden. --Dan het verschil tussen een Griekse en een Egyptische sfinx:
Met opmerkingen [1]:
Griekse : Zit met voorpoten rechtop-hoofd van een vrouw- lijf van een hond-lange staart. Egyptische: Liggend figuur- hoofd van een man- lijf van een leeuw- met zijn eigen staart. Wij gaan voldaan op weg naar ons nieuwe slaapplaats: Hotel Europa Beach in Delphi. Wij hebben al een aantal mooie dagen achter ons liggen als wij daar aankomen. Ik heb het in ieder geval erg fijn gevonden. Goede leiding-- fijne groep-- fijne sfeer en ik zie uit naar morgen. Met dank aan allen voor de gezelligheid. Tot zover dag 3en 4, groetjes Riet van Zonsbeek
Dag 5: Zaterdag 18 april 08.00 uur Vertrek uit Hotel Europa Beach. Eerst werd ik door het hele gezelschap toegezongen en kreeg ik van Simon Nagelmaeker een kadootje: een prachtig icoontje van St. Paulus. Da’s pas een leuk begin van een verjaardag! Reisdoel van vandaag is allereerst het klooster Ossias Loukas (de Zalige Lucas ), een prachtige serene plek, aldus Simon. De route loopt hoofdzakelijk over provinciale wegen langs de kust en we hebben schitterende vergezichten over zee naar de bergen waar nog steeds sneeuw op ligt. De weersverwachting voorspelt bewolking en misschien later in de week nog sneeuw?! Na een bezoek aan het klooster zullen we het vasteland verlaten en op het schiereiland Peloponnesos de plaats Korinthe bezoeken. Dat ligt aan de Golf van Korinthe, een uitloper van de Ionische Zee. Daarna gaan we naar de badplaats Tolo waar we zullen overnachten. We passeren bauxietmijnen en zien de donkerbruinrode bergen “afval”, er is hier zeer sterk ijzerhoudende grond. Jos vertelt: In het westen van Europa gelden de kloosterregels van Benedictus en Augustinus. In het oosten is die invloed veel minder aanwezig. Hij leest een tekst voor over de oosterse kloostervisie m.b.t. het bidden voor de hele wereld. Gids Helma voegt toe: een hulpmiddel bij het gebed is een touw met knopen (zgn. “komboschini”). De litanie “Kyrie Eleison” hoor je vaak en is de rode draad door een viering. Het is een frase om tot meditatie en gebed te komen. De dag van een monnik bestaat uit 3 delen: 8 uur bidden, 8 uur werken, 8 uur slapen. Het senobitische klooster, tegenwoordig het meest gangbare, kent geen eigen bezit, alles is gemeenschappelijk. Dit staat tegenover het idioritmische klooster waar eigen bezit wel is toegestaan. De orthodoxe kerk kent geen zending (missie) zoals wij die in de Rooms katholieke kerk hebben. De monnik Loukas (= Lucas, maar niet de evangelist) vestigde zich in een afgelegen gebied waar toen alleen wat landbouw en veeteelt waren. Tegenwoordig is er ook een aluminiumfabriek, ooit opgezet door Fransen. Iets daarvan is nog te zien in de “witte huisjes” in Desfina. Loukas werd in de 9e eeuw geboren in Kastrí, het oude Delfi. Hij trok het Helikongebergte in als heremiet. Later stichtte hij een klooster met monnikencellen. Loukas had voorspellende gaven. Zo voorspelde hij o.a. zijn eigen overlijden in 953. Ook voorspelde hij dat Kreta in 961 bevrijd zal worden van de Saracenen. Deze voorspelling komt uit en daardoor komt er een geldstroom op gang naar het klooster van Loukas waardoor er in de 11e eeuw een nieuwe kloosterkerk gebouwd
kan worden. Deze kerk is de oudste nog aanwezige van de drie prachtige oosterse kerken die daar nu staan. Zowel wat betreft de architectuur als de mozaïeken zijn ze bijzonder mooi. Na zijn dood werd Loukas wel zalig verklaard maar het is nooit tot een heiligverklaring gekomen, vandaar dat het nu nog steeds “Ossias” (= Zalige Lucas) heet. Onderweg passeren we het dorp Distomo waar een mausoleum voor WO II is. In 1944 werd daar de complete mannelijk bevolking geëxecuteerd als represaille voor hun verzet tegen Mussolini in 1940…….. Het klooster dat aan het eind van een doodlopende weg ligt, werd rond 1000 gesticht. Dit is in de bloeitijd van het Byzantijnse Rijk. De oudste kapel van vóór 1000 is helaas vergaan en opnieuw opgebouwd. De plek is zeer oud en nodigt door de rust uit tot mediteren, bijvoorbeeld onder de immense zeer oude plataan. In het klooster zien we drie soorten marmer en prachtige mozaïeken die afwijkend zijn qua afbeelding in de orthodoxe kerken. Helma geeft ons een zeer interessante uitleg over e.e.a. Het is een octogonale kruiskoepelkerk. Ten gevolge van het iconoclasme zijn er veel nonfiguratieve afbeeldingen in de bogen. In de pendentieven (bogen onder de koepel boven de steunberen) 4 typerende voorstellingen: 1- de Annunciatie (ontbreekt), 2- de Geboorte van Christus, 3- de Presentatie in de tempel en 4- de Doop met (let wel!) een naakte Jezus (bedekt door het water van de Jordaan). Onder de koepel hebben we het “Salve Regina” gezongen…….indrukwekkend. Tot slot kopen sommigen nog iets in het kleine winkeltjes met locale producten als honing en kruiden. Dan vervolgen wij onze weg richting Peloponnesos. Wanneer we stoppen voor de koffie is de zon inmiddels doorgbroken. Weer in de bus maken we ons op voor een rit van ca. 2 ½ uur naar Korinthe. We rijden over de hobbelige provinciale weg die erg druk is omdat de vrachtwagens de tol van de snelweg vermijden. We passeren Tiva. Dit was in de oudheid de stad Thebe, beroemd uit de klassieke mythologie. Helma vertelt het hele verhaal van Oedipus dat zich in Thebe afspeelde. Raadsel: Wat gaat er ’s morgens op 4 benen, ’s middags op 2 en ’s avonds op 3? (De mens!). Aan het eind van het mooie verhaal zijn we een lekker stuk opgeschoten en zet Helma een dvd van Nana Mouskouri op. Wanneer we onder Athene zijn, vertelt Helma een en ander over het gebied waar we doorheen rijden en over het kanaal van Korinthe waar we overheen rijden en een fotomomentje hebben. Het idee om een doorgang te maken door de landengte ontstond al vóór Christus maar was toen niet uitvoerbaar. Daarom heeft men toentertijd een geplaveide weg gemaakt tussen de twee havens, de schepen werden hierlangs over een soort houten rails over land getrokken. In de eerste eeuw na Christus zette keizer Nero de Joden aan het werk om een kanaal te graven, maar het werk werd niet voltooid. Pas aan het eind van de 19e eeuw werd het kanaal echt uitgegraven en in 1893 voltooid. Het kanaal heeft een lengte van ca. 6 km., een breedte van slechts 23 meter en een diepgang van 8 à 10 meter. Huidige schepen kunnen er dan ook niet door, alleen kustvaart ( tot 10.00 ton ) en plezier/jachtvaart. Er moet heel regelmatig gebaggerd worden. Vanaf de kade kijk je 70 meter in de diepte!
Na de oversteek zijn we in de Peloponnesos d.w.z. eiland van Pelos die de Olympische spelen heeft gestart. Het district is dat van Korinthe. Het oude Korinthe werd door aardbevingen verwoest. De nieuwe stad heeft men in de 19e eeuw, iets verderop, gebouwd. Ook deze werd verwoest maar opnieuw gebouwd op dezelfde plek. De zgn. Akrokorinthos = de akropolis van Korinthe is een hoge rots die boven het landschap uittorent. Apostel Paulus verbleef ongeveer anderhalf jaar in Korinthe en kwam er later nog enkele kortere periodes. Korinthe is bekend geworden door zijn Brieven aan de Korinthiërs. De stad Korinthe werd gesticht in de 8e eeuw voor Christus en was een belangrijke handelsstad, zeker toen de schepen over konden steken. Korinthe is bekend geworden om zijn krenten (zit in het woord) door de goede kwaliteit druiven en ook om zijn aardewerk. De belangrijkste kolonie van Korinthe was Syracuse (op Sicilië). In de 2e eeuw voor Chr. werd Korinthe ingenomen door de Romeinen. Wanneer we aangekomen zijn in het huidige Korinthe (de oude stad/ruïnes hebben we al zien liggen) is het eerst tijd voor de lunch. We krijgen in het rustige zonnige hoofdstraatje een heerlijk maal voorgeschoteld waarbij alle gerechten zeer Grieks en uitnodigend op tafel worden uitgestald en de hond en katten geduldig wachten op de restjes. Helemaal in vakantiestemming (in de straat is het 30 graden!) lopen we daarna onder aanvoering van Helma naar het archeologisch terrein. Als eerste bekijken we de (resten van de) tempel van Apollo. Het is een dorische tempel, hoogste punt van het oude Korinthe en in die tijd zeer bekend en veelbezocht. Reizigers combineerden een bezoek vaak aan het raadplegen van het orakel in Delfi. Dan lopen we terug naar de plaats waar de priesteressen van Afrodite gehuisvest waren. In de schaduw van een enorme pijnboom horen we het verhaal van Helma. Er waren ca. 1000 priesteressen van Afrodite (godin van de liefde, Venus bij de Romeinen) die hun taak wel zéér letterlijk namen. Door hun speciale schoenzolen lieten zij voetsporen achter met de tekst “Volg mij”…………… Wanneer wij ons afvragen hoe Paulus hier dan mee om is gegaan geven Jos en Simon ons antwoord in de vorm van een korte plechtige viering op die plaats zelf. Paulus, die geen gehoor vond bij de joodse gemeenschap in Korinthe geeft aan dat hij zich voortaan tot de heidenen zal richten; een historische keuze! Paulus verkondigt dat de liefde, wáre liefde, allesomvattend is. Wat voor een (bevrijdende?) gedachte zal dat geweest zijn voor de vrouwen daar! Nog onder de indruk lopen we weer de zon in, het terrein op waarbij Limmy helaas uitglijdt op de kiezeltjes op een trap en ten val komt. Gelukkig vallen de gevolgen mee. Helma toont ons nog de plek, de “bema”, waar Paulus voor de consul gebracht werd om zich te verdedigen en daarna zien we de “openbare toiletten” : alléén voor mannen……. Het is lekker warm en op ons gemak lopen we nog even door het naastgelegen museum waar we nog enige uitleg krijgen. Dan omstreeks 17.30 uur weer in de bus voor de laatste rit van vandaag. We verlaten het district Korinthe en komen in Argolis; streek van sinaasappels, druiven en olijven. Over olijven:
Er zijn ca. 100.000.000 olijfbomen in Griekenland, ze zijn kenmerkend in het landschap. Een boom kan vanaf 8 à 10 jaar goede oogst geven en kunnen dat, mits goed gesnoeid, tot zeer oud blijven doen. Olijfhout is prachtig generfd, men maakt er dan ook graag kommen, schalen, bestek en meubels van. Specifieke streken van olijventeelt zijn: Kreta, Lesbos ( Mytilini ), Korfu, de vlakte onder Delfi en de Peloponnesos rondom Kalamata waar naast olijven ook vijgen geteeld worden. Spanje en Italië zijn de nummers 1 en 2 wat betreft de productie maar de Griekse olijfolie is het beste wat betreft kwaliteit. Het grootste gedeelte van de olijvenoogst is bestemd voor de productie van olie, slechts weinig is voor consumptie bedoeld. Olijfbomen bloeien in de zomer en daarom moet er voortdurend bevloeid worden. Vanaf november tot en met januari doet iedereen mee aan de olijfoogst die enkele weken duurt. Men oogst door netten onder de bomen te spannen en vervolgens door schudden of slaan met stokken om de olijven te laten vallen. Soms worden een soort harkjes gebruikt. In de fabriek worden ze vervolgens geperst. Eerst worden de olijven gewassen, dan de blaadjes verwijderd en worden ze vermalen tot pulp. Daarna mengen met water en opnieuw gescheiden in een soort centrifuge, dit is de koude persing die de hoge kwaliteit “extra vergine” olijfolie oplevert. De restolie gaat opnieuw het procédé in maar wordt nu vermengd met warm water en levert een iets mindere kwaliteit olie. Consumptie-olijven zijn niet zomaar eetbaar, ze worden behandeld via een speciale bereidingswijze. Voor de geïnteresseerden: - eerst de olijven een paar weken in water bewaren en ze 2 keer per dag van schoon water voorzien - dan hetzelfde herhalen maar met grof zeezout net zo lang/veel tot je ze lekker vindt - tot slot bewaren onder (olijf-)olie, al dan niet met toevoeging van azijn, kruiden, knoflook enz. Olijven zijn zwart of groen en er zijn zeker 80 verschillende soorten. De lekkerste komen uit Kalamata. De olijfboom vindt volgens de wetenschap waarschijnlijk zijn oorsprong in Syrië of Turkije. Omstreeks 19 uur arriveren we in Tolo bij Hotel Minoa en Hotel Knossos waar we vier nachten zullen blijven. De hotels liggen direct aan het strand en alle kamers hebben zeezicht. Na het diner krijgen we op het terras uitleg van Jos over de Grieks-orthodoxe liturgie. Dit aangezien er zondagochtend de gelegenheid is een (deel van een) Grieks-orthodoxe viering bij te wonen. Tot slot wordt mijn verjaardag gevierd: onder het genot van een drankje wordt de jarige luidkeels en van harte toegezongen.
Dag 6: Zondag 19 april Zondag heet in het Grieks “Kyriaki” oftewel: Dag van de Heer. Een rustdag, ook voor ons. Wie wil kan uitslapen maar degenen die een Grieks-orthodoxe kerkdienst willen meemaken vertrekken om 9 uur te voet naar de kerk in het dorp. Een bijzondere ervaring, ook dat er bij het uitgaan “herinneringsgiften” klaar staan ter nagedachtenis aan twee overledenen. Na de koffie gaan we per boot naar het oude stadje Nafplion. Nafplion is een schilderachtige plaats, ooit korte tijd de hoofdstad van Griekenland. In de Middeleeuwen werd de stad overheerst
door Turken en Venetianen en allen hebben hun sporen nagelaten. Onder andere in de drie burchten, waarvan één waterburcht. We zijn vrij om te doen wat we willen; sommigen zoeken het hogerop naar de burcht, sommigen zoeken een terrasje en sommigen gaan lekker wat door de straatjes slenteren. Om 13.30 uur treffen we elkaar weer voor een bijzondere lunch “op straat” aan één hele lange tafel. Daar genieten we wederom van een typisch Grieks gerecht, namelijk moussaka (van aubergines). Na afloop is het alweer tijd om op de boot terug te gaan en Tim mag even het roer overnemen van de schipper. Het waterige zonnetje verdween achter de wolken, maar het bleef gelukkig droog met een prima temperatuur. De rest van de dag was vrij en ik denk dat eenieder op z’n eigen manier van de rust aan zee heeft genoten. Nienke Filipelli
Dag 7: Maandag 20 april 2015 Ons doel vandaag de stadstaat Sparta, oud en nieuw, en Mystras dat opgebouwd is uit veel oude materialen van de oude stad Sparta. Na om 6.30 uur gewekt te zijn zaten we om 7 uur aan een heerlijk ontbijt dat zoals alle andere dagen prima verzorgd was en voor ieder wat wils bevatte. Het was wel iets kouder en mistig maar dat deerde ons niet. Precies om 8 uur vertrokken wij via Tripolis naar onze reisbestemming van vandaag. Onze gids, Helga, vertelde ons veel over alle bijzonderheden. Simon had verteld dat de apostel Paulus de door ons te bezoeken plaatsen niet had bezocht maar dat de bestemming dusdanig interessant was dat het heel goed paste in ons reisdoel. Hoe verder we in de bergen kwamen, hoe mooier het weer werd. De bus reed ons langs de Argolische golf door de bergen. In dit gebied worden vooral abrikozen verbouwd. We reden van ong. 500 meter hoogte tot we aankwamen op een hoogvlakte van ong. 700 meter. Hier verbouwt men volgens Helga de lekkerste kersen van Griekenland. We reden van het noord-oosten naar het zuiden door het Peleponesos gebergte. De hoogste bergen zijn daar 2400 meter, bedekt met verse sneeuw, gevallen in de week daarvoor, iets dat je eigenlijk niet verwacht in Griekenland. Wij troffen het gelukkig wel met het weer. De zon was gaan schijnen en de temperatuur was goed. We maakten een tussenstop voor een kopje koffie en een plaspauze. Na de koffie, die we ons goed lieten smaken, reed de goede bus-chauffeur ons naar Sparta, de dode Byzantijnse (spook)stad uit de 19e eeuw . Weer volop uitleg van Helga over alles wat overgebleven was van de stad Sparta. We liepen nog verder omhoog waar een mooi uitzicht was over ruïnes. Vanaf deze plaats kon je nog verder omhoog lopen, wat door een aantal mensen is gedaan. Een aantal koos ervoor om in hun eigen tempo weer naar beneden te lopen.Na een half uurtje was iedereen weer bij de bus en gingen we op weg naar de plaats waar we de lunch-pauze hadden. Na de heerlijke lunch vertrokken we weer op weg naar hotel Minoa in Tolo. Onderweg kregen we nog even de kans om het standbeeld van Leonidas, koning van Sparta van 489-490 voor Christus, in Thermolae te fotograferen. Dat werd door velen gedaan. Bij mij riep de naam Leonidas de herinnering op aan de heerlijke Belgische bonbons die wij geregeld onderweg naar Engeland in de plaats De Panne bij het pretpark Plopsaland kochten.
Tijdens de terugweg naar het hotel hebben wij Helma in de bus allerlei achterhoekse woorden en gezegdes geleerd waarvan zij natuurlijk niets verstond en de betekenis ervan ook niet wist. Dit was een leuk tijdvermaak. Ondertussen was het ook weer gaan regenen en prijsden wij ons gelukkig met het goede weer dat wij die dag hebben gehad. In het hotel wachtte ons weer een heerlijk diner. Na het diner kon je ervoor kiezen nog even een wijntje te drinken in of buiten het hotel. Iets dat door menigeen werd gedaan. Daarna op tijd naar bed om de volgende morgen weer fris en fruitig te zijn. Niet nadat ons verteld was dat we de volgende morgen konden uitslapen en wel een héél kwartier!!! Kort en bondig, weer een geweldige dag beleefd op onze reis 'in de voetsporen van de apostel Paulus'.
Dag 8: Dinsdag 21 april Nadat we een kwartier langer op bed hadden gelegen, hebben we ontbeten en zijn we om 8.15 uur vertrokken met de bus voor de reis naar Diakofto. De rit daar naar toe ging langs de kustlijn van de Korintische Golf. We reden van zee-niveau naar 700 mtr. hoogte. Om half elf kwamen we aan in Diakofto. We moesten even wachten op de aankomst van de tandradtrein. Zo hadden we de tijd om wat foto’s te maken van het perron, een oude locomotief, en natuurlijk was er zo tijd voor een heerlijk kopje koffie. Dat alles op een zonovergoten terras. Om 11.15 uur vertrokken we met het tandradtreintje voor de rit van 20 km door de Vouraikoskloof naar Kalavrita, een dorp dat op 700 mtr hoogte is gelegen. Onderweg genoten we van de mooie natuur, de watervallen en griezelden we van de diepe kloof die we naast het treintje zagen. In Kalavrita aangekomen werden we naar een restaurant gebracht voor een heerlijke Griekse lunch. Hierna kregen we even tijd om het dorp te bezichtigen Helma, onze gids, had ons inmiddels verteld dat er midden in het dorp een kerk staat met twee torens. Op de ene toren zit een tijdklok met de tijd van de dag en op de andere toren staat de klok op de tijd waarop er 1400 mannen in de 2e wereld-oorlog in het dorp zijn geëxecuteerd. Heel indrukwekkend. Daar zijn wij naartoe gelopen. Onderweg zagen we nog een monument van een moeder en haar kinderen die hun man/ vader wegsleepten bij het terrein van de executie om hem eervol te kunnen begraven. Eigenlijk nog indrukwekkender. Bij terugkomst bij het restaurant gingen we weer de bus in. De chauffeur bracht ons nu naar de heuvel met de gedenktekens. Wat we daar zagen was nog indrukwekkender dan de twee andere taferelen. Boven op de heuvel stond een groot wit kruis en verspreid over de heuvel een aantal kleinere kruisen. Ook stonden er brandende kaarsjes. Halverwege de heuvel stond met grote letters 13-121943. Aan de zijkanten stonden zuilen waarop alle namen en leeftijden (vanaf 13 jr. en ouder) van de geëxecuteerde mannen stonden. Onderaan de heuvel stond een standbeeld van een wenende vrouw. Dit hele tafereel heeft me erg geraakt. Het is niet te begrijpen dat zoiets kan gebeuren maar het standbeeld geeft wel de werkelijkheid aan. Terug naar de bus, instappen. De chauffeur brengt ons nu naar de 'Grot van de meren' bij Kastria. We rijden op 700 mtr. hoogte door het binnenland van de Poloponesos. Waar in het Helmosgebergte op ong. 900 mtr hoogte, zich hét ski-gebied van Griekenland bevindt. Ook daar lag nu nog sneeuw. Bij de grotten van Kastria aangekomen mochten we naar binnen om de grotten te bezichtigen. Een gids gaf ons de rondleiding en vertelde het een en ander over de grotten. Het zijn fantastische grotten met grillige kegels en pegels en een grote hoogte, ondiepe en diepe meren. De grot heeft
drie niveau’s waarvan er één te bezichtigen was. In de grotten leven 5 verschillende soorten vleermuizen. Weer buiten gekomen dronken we op een terras nog een lekker kopje koffie waarna we door onze trouwe chauffeur op zijn veilige wijze weer teruggebracht werden naar het hotel in Tolo waar weer een heerlijk diner voor ons klaarstond. Om 20.00 uur werden we in een zaal van het hotel verwacht waar alles al klaarstond voor een gezellige Griekse dans- en muziekavond die optraden speciaal voor onze groep. Met dank aan de 65-plussers wat dat ook moge betekenen. (Simon: Op een aantal bezoekplaatsen hebben deze mensen korting! Dat leverde zo een extra potje op! Vandaar!) Wij hebben met elkaar genoten van de leuke gezellige avond met muzikale begeleiding en waarop door twee jonge adonissen de Sirtaki werd gedanst op vele verschillende manieren. Als verrassing werden wij uitgenodigd om onder leiding van hen ook de Sirtaki te dansen. Ik, en ik denk menigeen met mij, heb gedanst en er van genoten. Het was een heerlijke laatste avond van de 4 nachten die wij sliepen in dit hotel aan het strand bij Tolo.
Dag 9: Woensdag 22 april Weer gewekt om 6.30 uur. Na het heerlijke ontbijt om 7.00 uur zijn we om 8.00 uur vertrokken uit Tolo. Niet voordat ik een foto heb gemaakt van de mooie zonsopgang. Het begint te regenen (en ook een beetje in mij) omdat het einde van deze fantastische reis in zicht komt. Niet treuren maar genieten van deze dag. Op naar Mycene. Aan het begin van deze dag vertelde Helma dat er narigheid was in haar naaste familie in Nederland, dat zij haar telefoon de hele dag paraat hield. Toch wilde zij (zo professioneel als ze is) onze dag daardoor niet laten bederven, maar vond wel dat wij dit moesten weten. Eerst bezoeken wij in Epidaurus het prachtige theater, dat bewaard is gebleven uit de 4e eeuw voor Christus. Riet en Simon hebben samen een stukje Avé Maria van Gounod gezongen. Ze mochten helaas niet alles zingen maar zullen dit op een later tijdstip doen. Daarna bezochten wij een pre-historisch dorp dat opgegraven is in de 19e eeuw. Op dit terrein hebben we een viering uit dankbaarheid gevierd met toepasselijke lezingen en liederen, heerlijk onder de bomen. Hierna zijn we weer in de bus gestapt. Op naar de bezichtiging van het koepelgraf van Atreus. Dit graf heeft een doorsnede van 14,5 mtr. En een hoogte van 13,5 mtr. Het graf is 3250 jaar oud en nog in goede conditie. In Mycene zijn we op een heuvel geweest waarop de resten stonden van een oude stad en een klooster dat gerenoveerd werd. Tot halverwege bezochten wij de restanten. Ook bezochten wij het museum waar we konden zien hoe alles was geweest. Wij gebruikten daarna de lunch bij restaurant Homeros. Via het kanaal van Corinthe gaan we dan op reis naar Athene. Bij het kanaal zijn we uit de bus geweest om foto’s te maken. Dit kanaal is gebouwd/gegraven van 1891 tot 1893 en heeft een diepgang van 8 tot 10 mtr. En is 70 mtr. diep tot de waterlinie. Er varen per jaar 12000 schepen door, maar door de smalte (onderin 21 mtr. Breed) kunnen er geen grote zeeschepen door. Daar is met het graven géén rekening mee gehouden. Nadat de foto’s gemaakt waren en een lekker kopje koffie gedronken was reden we richting Athene. We reden Athene binnen langs de haven waar scheepsbouw en scheepsreparaties plaatsvinden. Ook worden er treinstellen gerepareerd. Athene is geen industrieland maar heeft wel veel agrarische producten. Hierna verlaten wij de zee via de containerhaven en rijden Athene in naar hotel Crystal City waar we de laatste twee nachten doorbrengen.
Op onze beschrijving stond dat we een rondrit zouden maken door het drukke Athene maar doordat het programma vandaag was uitgelopen werd besloten dit op de donderdagmorgen te doen. Na het diner kwamen we samen om na te bespreken, de dagsluiting was overdag al gebeurd. Simon had 33 houders met lichtjes neergezet op een tafel voorin de zaal. Hij vroeg steeds vijf mensen naar voren te komen om hun mooiste beleving van de reis te vertellen en daarna een kaarsje aan te steken. Zo kwamen wij allemaal aan de beurt, zinvol maar soms erg emotioneel .Toen iedereen een beurt had gehad zong Riet nogmaals het Avé Maria. Door alle emoties bij het aansteken van de kaarsjes was haar stem niet optimaal maar Simon vulde het goed aan. Jos sloot de avond af met gebed. Voor de 10e en 11e dag geef ik het stokje door aan Ria Hofman. Lia Nagelmaeker
Dag 10: Donderdag 23 april Enkele huishoudelijke mededelingen: We hebben afscheid genomen van Helma en krijgen nu als reisleidster Claire. Zij is geboren in Eijsden in België, maar is nu woonachtig in Griekenland. Limmy is een beetje ziek, zwak en misselijk en blijft vandaag in het hotel. Vandaag krijgen we eerst een tocht langs de high-lights van Athene, uitmondend op de Acropolis en de rots Areopagos, de rots waarop Paulus de Atheners, zijn volgelingen ook, toesprak. We lunchen in de gezellige Plaka-wijk. Daarna bezoeken we het Acropolis-museum. Onze chauffeur vandaag heet Zacharias. Athene kreeg een make-over vóór de Olympische spelen van 2004. De stad Athene is gebouwd in een dal met 7 heuvels rondom, gevolg: veel smog. Door diverse maatregelen is dit vóór 2004 een stuk minder geworden. Ook is er in 2001 een metro aangelegd. 14.000 gele taxi’s rijden er in Athene, naast de vele brommers, scooters en motoren voor de 3,7 miljoen inwoners. Dit aantal is zonder de talloze illegalen, b.v. de 800 Syriërs die deze dagen in Athene zijn aangekomen, nadat ze op Rhodos waren gestrand. We rijden door een immigrantenwijk met Russen, Pakistani, Chinezen en mensen uit Bangla Desh. Daarna reden we langs enkele gebouwen uit de 19e eeuw, ontworpen door Beierse architecten in de tijd van koning Otto (die uit Beieren afkomstig was). De bekendste daarvan, waar we langs kwamen, zijn de Academie, de Universiteit en de Nationale Bibliotheek. Het Syntagna plein [plein van de grondwet] is het hart van het moderne Athene. Hier ligt ook het parlementsgebouw. Het Panathinaïko Stadion werd helemaal opnieuw gebouwd in 1896 voor de 1e moderne Olympische spelen, op dezelfde plek waar het antieke stadion in 330 v. Chr. was gebouwd. Er kunnen 60.000 mensen in. Nafplion (Dat we eerder vanuit Tolo bezochten) was vóór Athene de hoofdstad van het moderne Griekenland. Volgens de Griekse mythen is Athena geboren uit het hoofd van Zeus. Athene werd voor het eerst 6000 jaar geleden bewoond, eerst door de Pelasgen en later door de Ioniërs, die op de Heilige Rots de Acropolis bouwden, of “Bovenstad” zoals het uit het Oud-Grieks vertaald wordt. Toen de stad zich verder ontwikkelde, werd de Acropolis aan Athena, godin van de wijsheid, gewijd. In de 5e eeuw v. Chr. bereikte de stad onder de verlichte leiding van Pericles het absolute hoogtepunt van haar ontwikkeling in politiek, commerciëel en militair opzicht.
In de loop van de Hellenistische en Byzantijnse periode verloor Athene haar aanvankelijke glorie, maar werd toch na de bevrijding van de Turken, in 1834, tot hoofdstad van het land uitgeroepen. Door de bezetting van de Turken is de industriële revolutie aan de Grieken voorbij gegaan en heeft het land nu meer moeite dan omringende landen, om uit de recessie te komen. Het land moet het hoofdzakelijk hebben van de uitvoer van agrarische producten en van het toerisme. Op weg naar de Acropolis zien we langs de straat veel moerbeibomen (Hierin leven de zijderupsen graag) staan. De heuvel uit kalksteen is 156 meter hoog en kijkt over de stad uit. Het Parthenon werd opgedragen aan de godin Athena. Hij is gebouwd van Pendelisch marmer in Dorische stijl en de bouw duurde 15 jaren. Vijftien van haar 104 zuilen staan nog overeind. Het bouwwerk rechts van de ingang van de Acropolis is de kleine Athena Nike tempel. Op het Erechteon zien we de Karyatiden staan, beelden van jonge priesteressen die het dak van de tempel dragen. Aan de voet van de Acropolis zagen we eerst het theater van Herodus staan, het Odeon. Het is een antiek Romeins theater, gebouwd in de 2e eeuw na Chr. Er kunnen 5000 toeschouwers in. Het is het belangrijkste theater van het festival van Athene, waar iedere zomer concerten en toneelvoorstellingen plaatsvinden. Voor we gingen lunchen konden we de kale rots beklimmen waar Paulus zijn toehoorders toesprak, de Areopagos. We liepen daarna naar de wijk Plaka, aan de voet van de Acropolis. Overal zijn tavernes, nachtclubs, cafetaria’s, pleintjes, toeristen, dus souvenirs. Hier zaten we gezellig tussen te eten bij restaurant Taverna Byzantino. Tussendoor vertelde iemand: Een vrijgezel in de Holterhook [een gehucht dicht bij de grens] werd gevraagd of een vrouw niet een keer wat voor hem was, misschien. Hij zei toen: Ik zou het wel willen, maar ik vrees dat ik er niet de hele dag werk voor heb! Op naar het Acropolis Museum nadat we Simon waren kwijtgeraakt, [of hij ons... ]. Er zijn archeologische vondsten tentoongesteld uit 800-600 v. Chr., = de Archaïsche tijd, uit de Klassieke Periode = 500-400 v. Chr. uit de Hellenistische tijd = 300 v. Chr. en de Romeinse Periode. Een unieke verzameling van beelden, o.a. het beeld van de man die een kalf op zijn schouders draagt. Er is keramiek, vaasjes en vazen, er zijn sieraden. Dineren om 19:00 uur en omdat het de laatste avond voor ons is, krijgen we van de chef een mierzoete Griekse lekkernij. Simon was al op tijd 'vertrokken'. Morgenvroeg kunnen we uitslapen tot 8 uur.
Dag 11: Vrijdag 24 april Om 10 uur vertrekken we naar het Marko Poulo vliegveld in Athene. We vertrekken opnieuw met de stralende Griekse zon, Paulus (of waren het de Griekse goden?) was ons goedgezind! We vliegen weer met Aegean, een toestel met 8 nooduitgangen. Zaten tijdens de heenreis de echtparen nog netjes bij elkaar, nu zitten we bijna allemaal door elkaar. De reis verliep voorspoedig en in Düsseldorf stond de bus van Weltenbummler Reisen uit Vreden voor ons klaar.
Dichterbij de Achterhoek kwam lange Frans naar voren voor een dankwoordje aan de beide reisleiders en aan zijn medereizigers. Hij had ervaren, dat er ook buiten Aalten aardige mensen wonen. Hij zette ons strijdlied in en iedereen deed mee: Om de gastheren te bedanken voor hun vriendelijk onthaal, willen wij er nog eentje drinken en zingen we allemaal: Nog zo’n piezeltje, nog zo’n piezeltje, nog zo’n heel klein piezeltje, nog zo’n piezeltje, nog zo’n piezeltje, nog zo’n heel klein piezeltje. Jos Droste neemt vast afscheid voor de eerste lading wordt gelost: Hij noemt ons een heel “bijzondere” groep en spreekt de hoop uit dat Paulus voor ons op een andere manier is gaan leven, met ons verder zal trekken en onze inspirator zal zijn. We gaan met 21 graden de grens over [in Lichtenvoorde is het zelfs 23 graden]. Dan neemt Simon het woord en zegt dat de reis beter heeft uitgepakt dan ze samen hadden durven dromen. Hij noemde het een wonder dat alles zo goed is gegaan en zag het als een groot cadeau aan het eind van zijn loopbaan als pastoraal werker.
Omdat het blad nog niet vol is het volgende verhaal: Het is van de Griekse wijsgeer Socrates ( U weet wel, die later de gifbeker moest drinken): Socrates liep eens door de straten van Athene. Plotseling kwam een man opgewonden naar hem toe en zei: “Socrates, ik moet je iets vertellen over je vriend die…………………” “Ho eens even”, onderbrak Socrates hem. “Heb je datgene wat je mij wilt zeggen, gezeefd door drie zeven?” “Wat 'drie zeven' ” vroeg de man verbaasd. “Laten we het proberen”, stelde Socrates voor. “De eerste zeef is de WAARHEID. Heb je onderzocht of alles wat je wilt zeggen waar is?” “Nee, ik hoorde het vertellen en……” “Ah juist! Dan is het toch zeker wel door de tweede zeef gegaan? De zeef van het GOEDE? Is het iets goeds wat je over mijn vriend wilt vertellen?” Aarzelend antwoordde de man: “Nee, dat niet, integendeel………” “Hm. Hm", zei de wijsgeer, “Laat ons dan de derde zeef gebruiken. Is het NOODZAKELIJK om mij te vertellen wat je zo opwindt?” “Nee, niet direct noodzakelijk”. “Welnu”, zei Socrates glimlachend, “Als dat wat je vertellen wilt, NIET WAAR, NIET GOED en NIET NOODZAKELIJK is, vergeet het dan en belast mij er niet mee! Ria Hofman
De terugkom-bijeenkomst van onze groep gaat niet door in september, maar verschuift naar:
6 oktober bij Nienke en Tim Vos, op boerderijencomplex 'Vos-op-Gelink', aan de Zuid-Rekkenseweg 32 te Rekken. Jos en Simon zorgen voor de drankjes. Voor de rest (hapjes, barbecue) vragen we €5,- per persoon. (Graag even melden als je niet komt!)
