Ik giver dus ik ben i Jins spelen 1 uur rond i Lokalenbeheer i 19 Het volgende nummer verschijnt half mei 2008

België-Belgique P.B. AntwerpenX BC9827 Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen

Zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd augustus & september) Jaargang 33. Afgiftekantoor: Antwerpen X • P409371

2 april 2008

Ik giver dus ik ben i 10-11 Jins spelen 1 uur rond i 12-13 Lokalenbeheer i 19 Het volgende nummer verschijnt half mei 2008.

BEELDIG (A) Voor de lens van de fotograaf zweren de kabouters van de Scouts en Gidsen Prins Boudewijn - Lichthoek uit Denderleeuw, plechtig zwijgzaam te zijn na het vinden van de schat. Op het einde van het kamp op het Hopper jeugdverblijf Merkenveld verviel deze belofte. {FOTO: Hanne Broeckaert} (B) Zo zagen de gidsen en verkenners van de Scouts en Gidsen O.-L.-V van Bijstand uit Rotselaar er uit na hun spannende speleologiesessie in de grotten van Neptunus! Het was de kers op taart van een prachtig kamp! {FOTO: Femke Roedolf} (C) Omdat de Botrange wat te druk leek voor Scouts en Gidsen Akabe Edegem beslisten ze om met hun groep Sunrise te vieren op het hoogste punt aan de Edegemse lokalen. {FOTO: Pieter en Katrien Sneppe} (D) Gidsen en -leiding van Scouts en Gidsen Sint-Jan-Berchmans uit Borsbeek die lekker uitrusten van alle drukte, op kamp in Petit-Halleux. Groot gelijk! {FOTO: Greet Bellon} (E) Op de overgang van de Scouts en Gidsen André de Thaye - Sint Rita uit Beerse, mocht de nieuwe groepsleidster meteen haar tanden laten zien. {FOTO:Jan Willemsens} (F) Ondanks het natte weer op het groepskamp van Scouts en Gidsen Sint-Martinus uit Nieuwkerken Waas, bleven hun voeten tijden het eten toch droog. Wat wil je met tafels gesjord op 1,8 m boven de grond? En dat voor 80 personen! {FOTO: Daan Germeau}

#06

(G) Vier vikings klaar voor de verovering van de Ardennen oftewel de kapoenenleiding van Scouts Sint-Paulus uit Bonheiden op het kamp in Libin. {FOTO: Dorien Kempeneers}

(H) Met deze foto wil Steven zijn ex-jins, -medeleiding en Leen van Scouts en Gidsen Sint-Lucas uit Westmalle verrassen, vanuit zijn stageplaats op de Filippijnen. Bij het verschijnen van deze foto is hij al wel weer in het land, maar de verrassing blijft gelden. {FOTO: Steven Valckx}

(I) Dit is Gabber, de foerierhond tijdens het groepskamp van Scouts Sint-Victor uit Turnhout. Wie er het meeste van genoten heeft is niet te zeggen: al die leden die een extra speelkameraadje hadden of Gabber zelf die overladen werd met aandacht. (J) Doris die voor dinosaurus speelt tijdens het jonggiverkamp van Scouts en Gidsen Sint-Mauritius uit Kapellen. Waar gaat dat heen met de vettige dag? {FOTO: Evelyne Mertens} (K) De kapoenen van de Scouts en Gidsen Sint-Paulus – B.P. uit Dendermonde op kamp in Winksele. Stilstaan voor de foto is niet aan hen besteed. {FOTO: Carl Van Hoorde}

#06

04-05 • 06-07 • 08 • 10-11 • 12-13 • 14 • 20•

> TAKKEN Kapoenen en zeehondjes Kabouters en (Zee)Welpen Jonggivers en Scheepsmakkers Gidsen en (Zee)Verkenners Jins en Loodsen Groepsleiding Akabe

15 • 16 • 17-18 • 22-23 • 24-25 • 28-29 • 30-31 • 34 •

> rubrieken Snippers Kamp Grondvesten Natuurelementen Speelbaar Gluren bij de buren Raad van Tante Kaat Kolom

09 • 15 • 19 • 26-27 • 32 •

> thema s Diversiteit Groepsleidingscongres Internationaal Zingeving Lokalen

,

33 • 33 • 35 • 36 •

> EN NOG Scoutskrant Cultuurprijs Reclame de Banier Strip

kapoenen & zeehondjes

spelen in touw Dat je kapoenen geen tenten laat opzetten of ze hun eigen potje niet laat koken, spreekt voor zich. Maar betekent dat dat je met kapoenen niet aan de slag kan met het jaarthema ‘Samen in touw?’. Natuurlijk niet!

Touw trekken Touw is leuk materiaal om mee te spelen, zeker als je het een beetje ruim bekijkt: sisaltouw, polypropyleentouw, maar ook wol, katoendraad of waarom niet elastiek.

Macramé Knopen, vlechten, macramé, scoubidou … Er bestaan heel veel materialen en technieken waarmee je op een gemakkelijke manier sleutelhangers, poppetjes of vriendschapsbandjes kan maken. Het internet kan je daarbij grote diensten bewijzen. Op www.jeugdwerker.be, www. jeugdwerknet.be of via google.be vind je hopen technieken. Touw kan je vinden in elke knutselwinkel.

Touwspelletjes Touwspelletjes, je kent het vast wel. Iemand maakt tussen zijn twee handen een bepaalde figuur met touw, de andere moet overnemen. Geen idee waar we het over hebben? Neem dan eens een kijkje op www.sjors.be en zoek bij welpen/kabouters onder touw.

04

De worm Maar er bestaan meer van die touwspelletjes, ze komen zelfs voor over de hele wereld. De worm is zo’n spel dat je bijna overal tegenkomt, soms onder een andere naam. In Duitsland is het een trein en elders ook wel een muis. En in Ghana (West-Afrika) noemen de kinderen het een worm. Het lijkt erg ingewikkeld, maar dat is het niet echt. De truc zit ‘em vooral in de richting waarin je de lus draait (naar rechts, zoals je de deur op slot doet of een klok opwindt). Als het de kapoenen niet lukt, is het nog altijd een leuk trucje om te tonen. Op www. sjors.be vind je dit spel ook op video. Veel succes! Meer van dat leuks vind je in Touwspelletjes uit de hele wereld, uit te lenen uit het documentatiecentrum van Scouts en Gidsen Vlaanderen, documentatie [email protected] (mail op voorhand om een afspraak te maken).

Knoop in het midden van het trektouw een spelwimpel en teken op het speelveld drie evenwijdige lijnen telkens drie meter van elkaar. Op het startsein grijpen alle spelers het touw en trekken het samen met hun ploeg naar hun eigen kant. De ploeg die het eerst de spelwimpel over een buitenlijn tot in het eigen speelterrein kan trekken, wint. Variaties # Knoop het touw dicht en vorm een driehoek. In elke hoek staat een kapoen die al trekkend moet proberen om een honk te bereiken die vijf meter verder ligt. En ja natuurlijk: je ook kan vierkant-, vijfhoek-, zeshoek-…trekken. # De spelers zitten en trekken zo een touw naar hun kant. # Teken twee evenwijdige rechten op twintig meter van elkaar. De ploegen staan bij hun eigen lijn en het touw ligt in het midden. Bedoeling is om het touw in het eigen kamp te krijgen.

De Sterkste Kapoenentak ter Wereld Bevestig het touw aan een zwaar voorwerp (bv. een auto). Trek het voorwerp over een bepaalde afstand verder. Of probeer met zo weinig mogelijk mensen het voorwerp verder te trekken. De kleinste (sterkste) ploeg wint.

Touwhangen Heel leuk spel met veel leiding (of givers en jins) en niet te veel kapoenen. Iedereen staat in een kring (groot naast klein) en houdt het touw in handen. Op 1, 2, 3 tilt iedereen het touw boven het hoofd. De kapoenen worden zo in de lucht gehesen en bengelen een eindje boven de grond. Plezier verzekerd!

Kampen bouwen Een hoop oude lakens, wasspelden en touw, meer heb je niet nodig om de leukste kampen te bouwen. Maak van de gelegenheid gebruik om hier en daar wat echte pioniertechnieken te tonen (platte knoop,

3.

1.

4. 2.

Herhaal stap 1 tot 4 voor elke vinger

5. Om de worm in de grond te laten verdwijnen, laat je de lus van je duim glijden en trek je het voorste, lange eind stevig naar beneden.

5.

Verdeelspelletje woelen …). Niet met de bedoeling om het de kapoenen aan te leren, maar gewoon om ze te laten zien wat scouts en gidsen zoal kunnen met touw. Maak ook eens een kamp op een plek waar het niet meteen afgebroken moet worden.

Verzamel stokjes, denappels of steentjes (van elk bijvoorbeeld vijf). Hang aan elk voorwerp een touwtje en pak alle touwtjes samen. Alle kapoenen mogen een touwtje kiezen. Daarna vormen alle denappels een groepje, alle stokjes ….

Tips # Beschilder samen de lakens; # Rijg samen met de kapoenen wc-rolletjes aan een touw en maak zo een gordijn; # Maak een mobiel voor in het kamp: laat elke kapoen een voorwerp zoeken of een tekening maken. Hang alles met touwtjes van verschillende lengte op aan een ring of een gesjord kruis en je hebt een heel persoonlijke versiering.

Hindernissenparcours Bedenk een parcours waar de kapoenen onder of over een touw moeten kruipen, ze een knoop uit een reuzetouw moeten halen, touwtje moeten springen, twee minuten aan een touw moeten blijven hangen, hun veters moeten knopen ….

Poppenkast Maak van een lapje stof een mannetje met een hoofd. Steek in het hoofd een isomoballetje of een houten parel. Maak touw-

tjes aan het hoofd en de ‘armen’ (twee uiteinden). Sjor een kruis en hang daaraan de drie touwtjes. Zo heb je een marionet. Met hun onuitputtelijke fantasie kunnen kapoenen zich in een poppenkastverhaal gemakkelijk inleven. Leuk als je met de leiding poppenkast speelt voor de kapoenen, maar nog leuker als je de kapoenen zelf laat spelen. Of eerst samen een aantal poppen maakt. Ze zijn misschien nog klein, maar dat beperkt hun nieuwsgierigheid en creativiteit zeker niet. Met een beetje fantasie (en een eindje touw) heb je zo genoeg inspiratie voor enkele weken kapoenenpret! Tinne Verbruggen & Hanne Martens / [email protected]

05

{FOTO: geert vande wiele}

kabouters & (zee)welpen

grote monden met gouden hartjes inspraak bij kabouters en (zee)welpen

Waarom moeten kabouters en welpen hun zegje kunnen doen? Heel simpel, kinderen die mee mogen beslissen, zijn veel meer betrokken en kunnen veel meer ‘hun ding’ kwijt. Gemakkelijker gezegd dan gedaan natuurlijk, want inspraak is niet hetzelfde als gewoon je goesting doen…

Voorafje: samen praten is afspraken maken! Je kan het je wel voorstellen: een groep kabouters of welpen die allemaal tegelijkertijd hun verhaal willen vertellen. Dat loopt uit de hand. Afspraken maken is dus nodig, al moet dat niet op een schoolse manier gebeuren. # Probeer je groepjes zo klein mogelijk te maken. Zo krijgen je leden meer spreekkansen, zijn ze meer op hun gemak en zullen ze spontaner vertellen. # Diegene die het zotte hoofddeksel draagt of de magische toverstaf vastheeft, krijgt het woord. De anderen moeten dan zwijgen. Als de spreker klaar is met vertellen, geeft hij of zij het hoofddeksel of de toverstaf door aan iemand anders. # Geef elke kabouter of welp drie knikkers. Per keer dat ze iets willen vertellen, gooien ze een knikker in de bokaal. Wie geen knikkers meer heeft, moet zwijgen. # Sommige kinderen vertellen niet graag of durven niet praten in een grote groep. Zorg daarom dat je ook vragenrondes hebt waarbij ze hun idee of mening op papier kunnen zetten.

Samen de koers uitzetten

06

Tijdens de takraad bekeken we het lijstje met favoriete activiteiten dat we vorige week samen met onze welpen opstelden. Jammer dat ze niet verder geraakten dan zwemmen, film kijken en een bosspel. Een herkenbare situatie? Op zoek naar een nieuwe werkvorm? Dan hebben we hier een aantal frisse ideeën voor jullie: Spontaan Kabouters en welpen vertellen een hele vergadering door. Zo kom je tijdens het knutselen wel te weten wat ze nu eigenlijk vinden van de groepjes van Eurosong for kids. Hou je oren dus open, want er is niets zo leuk dan je leden verrassen met een idee dat je tussendoor hebt opgevangen.

Raadsrots In het jungleverhaal komen de welpen op de raadsrots bijeen om samen dingen te beslissen. Je kan een raadsrots schilderen of zelf bouwen of je kan gewoon een hoek van het lokaal gezellig inrichten met doeken en kussens. Thema’s zoals de indeling van de groepjes, het kampmenu, … kunnen daar aan bod komen. Pim Pam Piano Speel Pim Pam Pet en bedenk telkens een spel met de letter die gedraaid wordt. Het eerste spel dat je leden noemen, wordt telkens gespeeld. Zo wil iedereen wel een spel kiezen! Doorschuiven Hang grote flappen aan de muur en leg er een stift bij. Je stelt enkele leuke quizvragen en de welp die de stift het eerst in handen heeft én het juiste antwoord weet, mag een kort spelletje op de grote flap schrijven. Na een vraag of vier neemt elke leid(st)er een klein groepje onder zijn of haar hoede om een van de spelletjes te spelen. Na vijf minuten schuiven de groepjes door naar de volgende leid(st)er en het volgende spel. Spreek wel op voorhand een looprichting af! Keuze Dit is een variant op het doorschuiven. Je bedenkt een aantal activiteiten. Dit kunnen korte spelletjes, maar evengoed knutselactiviteiten zijn. Elke leid(st)er begeleidt één activiteit en de kabouters en welpen maken zelf een keuze. Je kan de activiteiten ook cryptisch omschrijven zodat ze moeten kiezen voor een raadselachtige activiteit. Maak wel op voorhand duidelijk dat een keuze blijvend is en dat ze niet alles kunnen doen.

Samen de koers bijsturen

De spreekbuis Maak een spreekbuis of babbelbox met daarin een videocamera en laat de kabouters en welpen antwoorden op een vraag. Bekijk achteraf samen de beelden. Fotoshoot Maak na elke vergadering een ludieke foto en evalueer na een paar vergaderingen aan de hand van de foto’s. Er komen dan zeker leuke herinneringen boven: Weet je nog die zomervergadering in het putteke van de winter? Het was al donker buiten en we hadden allemaal onze zonnebril op! Zo weet je niet alleen wat je leden van de activiteiten vonden, je kan met de foto’s ook een fantastisch, decoratieve fotomuur in je lokaal maken. Kabouterladder of welpentrap Laat je kabouters elk een eigen kabouter tekenen of een voorbeeldexemplaar inkleuren. Na elke vergadering laat je ze ‘hun kabouter’ op een ladder hangen. Hoe hoger de kabouter hangt, hoe leuker ze de vergadering vonden. Voor welpen uiteraard hetzelfde verhaal, met andere tekeningen! Toiletlectuur Hang op kamp of weekend in de wc’s een schriftje of grote flappen. De kabouter en welpen kunnen daar dan bij hun toiletbezoek al hun kleine en grote gedachten opschrijven. Diegene die niets schrijven, hebben ongetwijfeld boeiende toiletlectuur. Tot zover onze lijst suggesties voor inspraak bij kabouters en welpen. Nu is het aan jullie! En wees er maar zeker van dat je leden thuis zullen vertellen welke activiteit ze hebben gekozen of bedacht. Vertellen zit in hun aard!

Een andere vorm van inspraak is evalueren. Laat je kabouters en welpen vertellen wat ze vonden van de voorbije activiteiten. Zo weet je meteen hoe je best verdergaat met je bende! Sofie Durieux / [email protected]

niets zo leuk dan je leden verrassen met een idee dat je tussendoor hebt opgevangen. {FOTO: joris bulckens}

07

jonggivers & scheepsmakkers

ze maken het te bont, meneer Soms werkt een jonggids of jongverkenner echt op de zenuwen en slaagt hij of zij er in de sfeer in je tak systematisch te verzieken. Zoals Marie, die steevast probeert de grenzen van je verdraagzaamheid af te tasten. Boos worden, een opmerking geven, veel aandacht geven, negeren, niets lijkt te werken. Kant en klare oplossingen voor ‘moeilijke’ jonggivers bestaan niet. Je kan wel proberen iets aan de situatie te veranderen.

De takraad Een eerste stap is om op de takraad aan je medeleiding te vragen of zij gelijkaardige problemen ervaren. Als je de enige bent die zich stoort, ligt het probleem voor een deel bij jou. Probeer uit te zoeken waarom je je er zo aan stoort of vraag aan je medeleiding hoe zij ermee omgaan. Het is goed om die jonggiver niet altijd op te zoeken. Gun hem en jezelf wat ruimte, maar negeer hem ook niet opvallend. Als de hele leidingsploeg het moeilijk heeft met de grillen van die jonggiver, probeer dan duidelijk te zien waarover het juist gaat. Leg jullie ergernissen samen en probeer zo een duidelijk beeld te vormen van wat jullie zo stoort. Zoek dan naar de goede eigenschappen van die jonggiver en sluit het gesprek af met afspraken over wat jullie willen doen.

Kijken en luisteren

08

Zoek in een volgende stap uit waarom iemand zo vervelend doet. Observeer de jonggiver tijdens groepsopdrachten, spelen en in omgang met andere leden. Soms heeft het moeilijke gedrag iets te maken met wat ze te veel of te weinig hebben: te veel of te weinig aandacht, te veel of te weinig structuur (thuis, op school, bij de scouts of gidsen,…). Soms proberen ze gewoon populair te zijn bij de andere jonggivers. En dat lukt vaak goed door de leiding tegen zich in het harnas te jagen. Je kan op de takraad afspreken dat een leid(st)er, liefst degene die het beste contact heeft met de jonggiver, eens met hem praat. Vier leid(st)ers dreigend over je heen gebogen, maakt ongemakkelijk, maar als ze weg zijn, zal niemand echt geneigd zijn om zich ‘wat beter te gedragen’. Kies een geschikt moment uit en vermijd dat andere jonggivers jullie komen storen. Maak duidelijk welk gedrag je storend vindt. Druk je gevoelens uit in de ik-vorm en veroordeel het gedrag, niet de persoon (“ik vind het jammer dat je …”) in plaats

van in een kwetsende en verwijtende jijvorm (“jij bent een ongelooflijk vervelend kieken …”). Zo vermijd je dat de ander zich gaat afschermen en maak je hem precies duidelijk wat jij voelt en bedoelt. Probeer goed te luisteren naar wat de jonggiver je vertelt en maak samen afspraken voor de toekomst.

Ingrijpen Grijp tijdens een activiteit niet in op een manier waarvan je achteraf spijt hebt. Reageer rustig en zeg aan de jonggiver dat je zijn gedrag niet apprecieert. Let erop dat je hem niet constant onder vuur neemt. Als je een jonggiver bij het minste wat hij verkeerd doet terechtwijst, werkt dat averechts. Probeer (positieve) aandacht te geven op momenten dat er geen problemen zijn. Wanneer je denkt dat je de jonggiver moet straffen, doe je dat op een verantwoorde manier.

Hulp zoeken Als niets helpt, is het tijd om andere mensen in te schakelen. Soms heeft iemand die er een beetje verder afstaat, een betere kijk op de situatie. Vraag het aan een groepsleid(st)er, aan een vroegere leid(st) er van die jonggiver of aan zijn ouders. Leg hen uit wat jullie moeilijk vinden en zoek samen een oplossing. Beschouw ouders als bondgenoten en niet als bemoeiziek. Vraag wat zij doen als hun kind vervelend doet en informeer waarom hij of zij toch graag naar de scouts en gidsen komt. Sommige kinderen die bij de scouts en gidsen moeilijk doen, hebben het thuis ook lastig (om allerlei redenen). Scouting kan een plaats zijn om af te reageren, om wat op adem te komen Bedenk dat kinderen die heel lastig doen, maar blijven komen (uit vrije wil) blijkbaar iets leuks vinden bij de scouts of gidsen. Durf wel duidelijk te stellen wat voor leiding en tak haalbaar is. Uit het handboek Breedbeeldsproeten.

Jeremy Loockx / [email protected]

{FOTO: joris bulckens}

diversiteit & akabe

we zijn goed bezig! Steeds meer groepen denken of werken aan een akabe- of diversiteitproject, klein of groot. Zou dat het Beauty Case-effect zijn? Drie leid(st)ers getuigen hoe het bij hen eigenlijk vanzelf ging, vanuit de vraag hoe hun groep zichzelf kon verrijken. Laat je gerust inspireren…

Ranst ruikt kans “Wij zijn een grote groep, met 380 leden en 50 leid(st)ers. Dat brengt een gigantische organisatie met zich mee, maar toch loopt alles vlot. We hebben zelfs een leidingoverschot. Eén van onze leiders is vorig jaar uit interesse mee leiding gaan geven bij een naburige akabegroep in Vremde, en kwam daar telkens zeer enthousiast van terug. En zo denken we erover na om volgend jaar zelf een akabe-tak op te richten. Nog niet iedereen in de leiding is gewonnen voor dat idee, want ‘waarom moeilijke mensen aantrekken?’ Maar voor mij gaat het juist om een verhoging van onze kwaliteit: zo’n extra tak kan ons een nieuwe uitdaging geven, een andere kijk op hoe je je vergaderingen nog beter kan maken voor iedereen. Op Jamboree waren er in onze Vlaamse delegatie ook leden met een handicap mee en dat ging fantastisch.” (Bart, groepsleider Siegfried, Ranst)

Nieuw varken in Ruisbroek “Nadat Evert afgelopen zomer mee was geweest met Open Kamp Kempen, kwam zijn vader vragen of hij niet bij ons in de groep kon. Evert is vijftien, maar gaat naar een speciale school en heeft niet dezelfde capaciteiten als de andere verkenners. De groep

Bij ons leert Evert beter zijn plan trekken dan op school deed in het begin wat lacherig over hem, maar we hebben de patrouilleleiders aangesproken op hun zorg en hun verantwoordelijkheid, en nu hoort Evert al bij het groepje varkens van de tak. Dat is ook onze bedoeling: één grote hechte groep die samen uit

en samen thuis gaat. We hadden hem ook naar een akabegroep kunnen doorverwijzen, maar wij als leiding vinden dat een scoutsen gidsengroep open moet staan voor iedereen die zich wil amuseren. Bij ons leert Evert beter zijn plan trekken dan op school, zo leerden we in een overleg met zijn begeleiders daar. We gaan proberen zelfstandigheid en initiatief in hem naar boven te halen. Onze overbezorgdheid van in het begin hebben we dan ook snel losgelaten. De dingen gaan vanzelf.” (Sam, giverleider Don Bosco, Ruisbroek)

Wilsele wijkt “Zo’n vier jaar geleden begonnen we een ledenwervingsproject in de sociale wijk Schorenshof dicht bij ons scoutsterrein. We kregen hulp van de wijkwerkster en de Mobiele Animatie Cel, een speelpleininitiatief van de jeugddienst van Leuven. Dat was niet superideologisch of zo, gewoon een manier om meer kinderen met scouting in contact te brengen. Tweemaal per jaar speelden we met de jongste takken een open spel in de wijk en onze leiding gaf er mee speelpleinwerking. Zo leerden wij de kinderen en de wijk beter kennen en leerden de kinderen ons (en zo de scouts) kennen. Later haalden we een paar keer een aantal kinderen uit de wijk met een busje op voor een vergadering op ons terrein (een paar kinderen van vluchtelingen, anderen uit een kansarme familie …). Acht van hen zitten nu nog steeds in de groep, en we doen nog altijd twee keer per jaar een open activiteit in het Schorenshof. Iedereen doet daar altijd zo wild over, maar eigenlijk is het allemaal heel eenvoudig gegaan: gewoon een kwestie van wat goede communicatie. We vinden het immers belangrijk dat onze leden met verschillen leren omgaan.”

Ploeg Diversiteit en Commissariaat Akabe lanceren een wedstrijd:

Win met je groep de eerste regenboogtrui! Heeft jouw groep ook een bijzonder diversiteits- of inclusieproject, groot of klein? Stuur dan voor 1 augustus 2008 een fris paginaatje met ‘wat, voor wie, waarom, hoe’ naar [email protected] waarin je jullie project voorstelt/aanprijst. Maak zo kans om op Herfstontmoeting op het groot podium de eerste Regenboogtrui te winnen: een flashy scouts- en gidsenpull voor diversiteitskampioenen (inclusief een reportage in Over & Weer). Wil je een project opzetten om in 2009 mee te dingen? Vraag de Beauty Case op bij je DC, of neem een kijkje op www.scoutsengidsenvlaanderen. be/diversiteit.

(Lien, groepsleidster Sint-Maarten, Wilsele)

Wouter Hillaert / [email protected] - [email protected]

09

gidsen & (zee)verkenners

ik giver, dus ik ben givers en vrijetijdsbesteding: een vreemde zaak In dit multihobbytijdperk is het bijna een wonder dat je leden er elke week opnieuw staan, weer of geen weer, examens of niet,… Wij vroegen ons af waarom en namen de proef op de som: een twaalftal givers uit vijf verschillende groepen ontsnapten niet aan onze doortastende vragen!

Scouts en gidsen = vuil Van de ondervraagde givers blijkt dat het grootste deel bij de scouts en gidsen terechtgekomen is via hun ouders, die overigens vaak zelf bij de scouts en gidsen waren. Een andere belangrijke drijfveer om lid te worden bleken de vrienden. Uiteraard blijven ze er nu bij omdat ze dat zelf willen, maar ook (en vooral) het ruigere imago en meer avontuurlijke karakter van de scouts en gidsen spreekt deze givers enorm aan. Rubia De Doncker – Scouts Pius X Deurne: Scouts is survival voor mij. Het is leuk dat we met de scouts echt in de natuur op kamp gaan, in tenten slapen, een HUDO gebruiken en zelf ons eten koken op houtvuren. Dat is veel aantrekkelijker dan pakweg kookouders meenemen op kamp of in lokalen slapen.

10

{FOTO’s: joris bulckens}

Daarbij blijkt ook de regelmaat van wekelijkse activiteiten een belangrijke factor. En niet te vergeten, de vriendenkring die ze opgebouwd hebben bij de scouts en gidsen.

KSA, CHIRO, of toch maar scouts en gidsen? Hun vrienden mogen gerust bij een andere jeugdbeweging zitten, maar er is geen reden om zelf te veranderen. Sterker zelfs, de ondervraagde givers lijken dan juist extra trots te worden op hun keuze. Laetitia – Jan Breydel–Nele De Haan: Ik heb mijn vrienden van bij het begin duidelijk gemaakt dat ik niet ga veranderen. Waarom zou ik? Ik ben gelukkig bij de scouts!

Opvallend is wel dat ze nog nooit een activiteit met een andere jeugdbeweging hebben gedaan. Met andere scouts- , gidsenen zeescoutinggroepen gebeurt dat al wat vaker en de ervaring leert dat dit écht fun is (tip!). Maar de meesten zouden graag wat meer uitwisseling zien met andere jeugdbewegingen.

Hoezo, geen tijd? Scouting mag dan wel een belangrijke plaats innemen in het leven van onze gemiddelde bevraagde, het is duidelijk niet de enige vrijetijdsbesteding. De meesten hebben zoveel activiteiten dat het lijkt alsof school bijkomstig is. Ze letten er wel op dat ze geen hobby’s kiezen die samenvallen met de scouts en gidsen. Als er toch overlap is, wordt er meestal afgewisseld, tenzij het om familiefeesten of wedstrijden

gaat. Opvallend is wel dat als ze een keuze moeten maken, scouting steeds de voorkeur krijgt. Lucas – 77ste Berthoutridders Duffel: mijn weekverloop? Op dinsdag ga ik naar de les basgitaar, op woensdag ga ik repeteren met m’n groepje, en op zondag ga ik in de voormiddag naar het toneel en in de namiddag naar de scouts.

eigenschap. Maar bovenal, leiding: vergeet uw kater, slecht rapport of rotweek op het werk! Doe eens gek en sta met een smile en honderd procent enthousiasme voor je groep. Lucas, 77ste Berthoutridders Duffel: onze leiding heeft gezag en verantwoordelijkheid, maar het zijn ook plezanteriken. Ik ben er trots op!

Leiding of lijding?

Givers en activiteiten

Dat in leiding staan bij gidsen en (zee) verkenners gemakkelijk is, hebben we nooit beweerd en dit blijkt ook uit hun verwachtingen: leiding moet rechtvaardig zijn - een tikkeltje streng zelfs - maar daarnaast ook een soort grote broer of zus zijn én de groep in de hand kunnen houden. Na de activiteit blijven plakken in het lokaal voor een babbel bleek ook een goede

Ruwe spelletjes bleken veruit (ja, zelfs bij de gidsengroepen!) de populairste activiteit. Een beetje vuil schrikt gelukkig nog steeds niemand af. Niets vreselijker blijkt het aanleren van nieuwe tochttechnieken in een buurt waar ze de weg kennen. Of iemand die zich nog de activiteit van twee jaar terug herinnert die, bij gebrek aan inspiratie, herhaald wordt.

Verder is inspraak in de activiteiten een must en bij de uitwerking hiervan mag je als leiding zelfs floppen. Van een win-win situatie gesproken! De bevraagde derdejaars vonden het ook een uitdaging om zelf een activiteit te organiseren, al vinden ze een preview door leiding dan wel aan te raden. Ook activiteiten die een aantal vergaderingen duren, zoals het ineensteken van een film of een ander kleinschalig project blijken een extra motivatie om naar de vergadering te komen.

Mr/Mrs Perfect Giver … # is altijd aanwezig en in uniform (Robbe Michielsen, 77ste Berthoutridders Duffel) # doet actief mee aan de activiteit (Hannelore, Jan Breydel-Nele De Haan) # neemt initiatief en gaat uitdagingen aan (Jan, 61 Sint-Jozef) # is sociaal en bouwt mee aan een hechte groep (Elke, Noordland Bredene) # kan zelfstandig werken en heeft verantwoordelijkheidszin (Jasper Thys, 77ste Berthoutridders Duffel) # kan technieken aanleren aan de groep (Rubia De Donker - Scouts Pius X Deurne) # is avontuurlijk aangelegd en lijkt op Tarzan (Hannah - Jan Breydel-Nele De Haan) # geeft zich honderd procent (Snol, 61 Sint-Jozef) Toon Nauwelaerts – Giverleiding: Het klinkt misschien cliché, maar als ik om 17u mijn verkenners gelukkig naar huis zie keren, dan ben ik dat ook. Charlotte Depoorter en Bart Goes / [email protected]

is avontuurlijk aangelegd en lijkt op Tarzan

11

jins & loodsen

de klok tikt het 1-uurspel Een gekend probleem: je bent op weekend met je jins en jullie hebben net een geweldig vieruurtje gegeten. Er is nog wat tijd tot aan het avondeten maar net niet genoeg om een uitgebreide activiteit te beginnen. Dé oplossing: het 1-uur-spel. Het vraagt wat voorbereiding, maar het spelplezier weegt ruimschoots op tegen die extra inspanning.

UIT HET Dagboek van de jinguïn Vandaag had onze leiding het lumineuze idee om het 1-uurspel te spelen. Op zich geen slecht plan, ware het niet dat wij allen pinguïnachtigen zijn, gedoemd in de onmogelijkheid om polshorloges te dragen. Onze leider Suffe Eend dacht de oplossing gevonden te hebben: hij zou de minuten wel afroepen aan de hand van de schaduw, gegeven door een naburige ijspegel. Waar Suffe Eend echter geen rekening mee gehouden had, was dat een ijspegel smelt door de zon. Om theoretische poespas achterwege te laten: de schaduw veranderde niet van positie met als gevolg dat ik drie kwartier aan een stuk Antarcticaanse schlagers heb kunnen zingen, gaande van “Lief Klein IJskonijntje” over “All you need is ice” en “Ice Ice Baby” tot “Tingeling, het is geen weer voor een string”. Buiten drie dagen zonder stem viel dit al bij al nog mee. Laffe Poolrat heeft 45 minuten gaten in het ijs moeten boren waardoor hij plots op een losse schots kwam te staan en is weggedreven. Koele Krabsla moest dezelfde tijdspanne rond zijn as draaien. Wij waggelen allemaal wel eens, wij zijn tenslotte pinguïns, maar hoe die het komende jaar recht naar huis zal gaan, is voor ons toch een raadsel. Volgende keer kunnen we misschien best een keukenwekker meenemen.

12

Een stevige linkervleugel vanwege jullie favoriete pinguïn, De Jinguin P.S.: Moest er iemand Laffe Poolrat zien voorbij drijven, gelieve hem dan te melden dat de vergadering afgelopen is en dat zijn moeder is aangevallen door een zeekoe.

{FOTO: joris bulckens}

Het 1-uur-spel duurt, zoals de naam al doet vermoeden, exact 1 uur. Elke speler krijgt een tijdschema (zie voorbeeld) waarop alle minuten vermeld staan, met de daarbij horende persoonlijke opdrachten. De begeleider roept de minuten om, waarop de jins alles laten vallen waar ze mee bezig waren om aan hun volgende opdracht te beginnen. Je kan er opdrachten in steken waarbij je jins zich op hun eentje kunnen uitleven, moeten samenwerken of elkaar juist tegenwerken. Uiteraard kan dit spel volledig in een thema gegoten worden, afhankelijk van jullie creativiteit. Veel speel- en lachplezier toegewenst. Jan Heirbaut / [email protected]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

 JIN 1 Beweeg niet. Bind twee mensen aan elkaar vast. Blaas de blauwe ballonnen op. Bouw een kamp. Bouw een kamp. Breng iedereen aan het lachen. Doe een kangoeroe na. Maak een kring. Doe haasje-over rond een boom. Doe iemand na. Doe je schoenen omgekeerd aan. Draag iemand. Draai rond je as. Draai rond in de andere richting. Graaf een put. Duw iedereen in je put.

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Kam het haar van iedereen. Kietel iemand. Klim in een boom. Knip papieren mannetjes. Knoop alle touwen aan elkaar. Leg alle voorwerpen per letter. Loop rondjes rond de hele groep. Los een Sudoku op. Los een Sudoku op. Los een Sudoku op. Maak een menselijke piramide van minstens drie verdiepingen. Maak een menselijke piramide van minstens drie verdiepingen. Maak een menselijke piramide van minstens drie verdiepingen. Gooi al het papier in de lucht. Maak een praatje met je buur. Maak een tekening van een stinkdier. Maak een zandkasteel. Speel dikke Bertha. Speel dikke Bertha. Speel dikke Bertha. Speel luchtgitaar. Steek alle voorwerpen in de bak. Werk iemand tegen. Zing een kerkliedje. Speel tikkertje op den hoge. Speel tikkertje op den hoge. Wissel van schoenen met iemand. Speel petanque met je schoenen. Speel petanque met je schoenen. Speel petanque met je schoenen. Maak een spinnenweb tussen twee bomen. Bouw een kabouterdorp. Bouw een kabouterdorp. Bouw een kabouterdorp. Vertel een verhaal. Leg alle voorwerpen per grootte. Knuffel een boom. Speel zakdoekleggen. Speel zakdoekleggen. Speel zakdoekleggen. Blaas de gele ballonnen op. Zing een kerstliedje. Ruim alles op. Ruim alles op.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

 JIN 2 Speel schaar-steen-papier. Doe een rondedansje. Blaas de gele ballonnen op. Bouw een kamp. Bouw een kamp. Zing een ‘Vlaamsche Schlager’. Maak een tekening van een kameel. Maak een tekening van een stinkdier. Leg alle voorwerpen op een hoop. Knoop alle touwen aan elkaar. Maak een tekening voor oma. Zet alle hoedjes op je eigen hoofd. Knoop vijf veters aan elkaar. Zing een kerkliedje. Maak alle knopen los. Maak een tekening van een kameel. Bouw een kabouterdorp. Bouw een kabouterdorp. Speel tikkertje-TV. Kam het haar van iedereen. Doe iemand na. Doe haasje-over rond een boom. Steek alle voorwerpen in de bak. Vertel een verhaal. Verzamel alle papier. Werk iemand tegen. Moedig iemand aan. Maak een menselijke piramide van minstens drie verdiepingen. Maak een menselijke piramide van minstens drie verdiepingen. Maak een menselijke piramide van minstens drie verdiepingen. Knuffel een boom. Klim in een boom. Draai rond je as. Speel dikke Bertha. Speel dikke Bertha. Speel dikke Bertha. Gooi al het papier in de lucht. Kietel iemand. Kietel iemand. Verzamel alle papier. Doe je schoenen omgekeerd aan. Speel luchtgitaar. Knoop iemands veters aan elkaar. Bind twee mensen aan elkaar vast. Maak een praatje met je buur. Los een Sudoku op. Los een Sudoku op. Los een Sudoku op. Maak een spinnenweb tussen twee bomen. Zing een ‘Vlaamsche Schlager’. Zit op iemands rug. Draai rond je as. Doe je schoenen omgekeerd aan. Maak een kring. Speel zakdoekleggen. Speel zakdoekleggen. Vouw een papieren hoedje. Vouw een papieren hoedje. Ruim alles op. Ruim alles op.

13

groepsleiding

samen lekker wortel schieten een spel over engagement Je bent groepsleid(st)er en je wilt het eens over engagement hebben, maar je wilt geen topzware, moeizame discussie. Dan is Wortels, het spel over engagement voor leiding, iets voor jou.

Elke scout of gids is anders. Dat heb je als groepsleid(st)er vast al vaker gemerkt. Maar als scouts en gidsen één ding gemeen hebben, dan is het wel dat ze graag spelen. Geen betere manier dus om je leiding eens te laten stilstaan bij engagement dan met een spel.

Gouwe ouwe Dat is wellicht ook wat ze in 1997 bij het commissariaat Groepsleiding dachten toen ze een gezelschapsspel ontwierpen om leiding te laten stilstaan bij ‘engagement’. De overtuiging daarbij was (en is) dat het goed is dat leiding tegenover elkaar uitspreekt wat de verwachtingen zijn. ”Oei, een spel dat tien jaar oud is... Kunnen wij daar nog iets mee?”, horen we de immer kritische groepsleiding al vragen.

14

Wel, het spel Wortels blijft in deze tijden van ingewikkelde, strategische spelen als Machiavelli en De kolonisten van Catan verrassend goed overeind. Laat je dus niet ontmoedigen door de kale kartonnen doos en het niet echt flashy te noemen spelbord (daaraan zie je wél dat de tijden veranderd zijn) en ga aan de slag met deze Wortels.

Slow game We raden je aan om de tijd te nemen voor dit spel. Niet dat Wortels zo ingewikkeld is, maar het spel is gericht op uitwisseling en gesprek, en neemt toch al snel een paar uur in beslag. De handleiding gaat trouwens uit van een drietal uur spelen, en voorziet ook nog een inleidend spel van een half uur en een nabespreking van een uur of twee. Idealiter besteed je er dus een hele dag aan bijvoorbeeld op een

leidingsweekend, maar je kunt het naar eigen goeddunken zeker wat inkorten en bijvoorbeeld gaan voor één groepsraad.

Onder het deksel De speldoos van Wortels bevat vijf spelen, zodat alle takken het spel tegelijk kunnen spelen. Omdat de leiding van één tak het vaakst moet samenwerken, ligt het voor de hand om het spel per tak te spelen. Maar je kan de takken even goed dooreen gooien. Als groepsleiding heb je de keuze: zelf meespelen of op de achtergrond blijven. Laat je beslissing leiden door de vraag in hoeverre de leiding zich geremd zou voelen door jouw aanwezigheid en of je zelf in een tak in leiding staat. Hoe het spel precies in zijn werk gaat, doen we hier niet uit de doeken: de uitleg in de speldoos is uitgebreid en duidelijk genoeg. Wel verklappen we al dat je je medespelers Mens-erger-je-niet-gewijs regelmatig een hak kunt zetten, dat iedereen zoals bij Risk een individuele en geheime opdracht heeft en dat er op de wijze van Monopoly af en toe een kaart getrokken moet worden. Daarop staan erg pertinente vragen die de discussie over engagement op gang trekken. Je zult ervan versteld staan hoe eenvoudig en toch diepgaand die vragen zijn. Kortom, na een rondje Wortels heb je niet alleen een fijn spel achter de rug, maar heb je in het beste geval ook je eigen engagementen uitgesproken én ze kunnen toetsen aan die van je medeleiding. Dat lijkt sterk op een spel dat niet luchtledig is in vrije tijd die niet vrijblijvend is. En waar hebben we dát nog gehoord?

Wortels kopen Het spel Wortels kan je kopen in elke Hopperwinkel voor 10,50 euro. Je kan het ook uitlenen bij het documentatiecentrum van Scouts en Gidsen Vlaanderen in Antwerpen. Maak op voorhand even een afspraak met Christel Rogiers; 03 231 16 20 of [email protected]. Doen! Pieter Coupé / [email protected]

groepsleidingscongres 2008

scouting, goed bezig? Iedereen kent het: na een vergadering, een groepsactiviteit, een groepsraad… altijd praat je nog even na. De ene keer over de positieve kanten van de activiteit, op andere momenten over de frustraties die je te beurt vielen. Napraten doe je spontaan, en soms is het leerrijk om dat om te vormen tot een bewuste evaluatie.

De dag 9u-10u: aankomst 10u-10u30: welkom 10u30-10u45: voorstelling van de resultaten uit de groepsraden 11u-12u30: discussiegroepen 12u30-14u: eten, u aangeboden door het huis 14u-15u30: interactief inspirerende input 15u45-16u45: beleidsprioriteiten 16u45-17u: dankuwel

De plaats Sint Romboutscollege Veemarkt 56 2800 Mechelen

Inschrijven {FOTO: liesbet de waele}

De inhoud Als beginnende leid(st)er moet je op 3d gaan. We zijn het aan onze ouders en leden verplicht om leiding een basisvorming te geven. Leden merken niet of een vergadering goed is voorbereid. Als je vijf jaar in leiding staat, kan je niets meer bijleren. Jonge leiding moet bij jonge takken, ervaren leiding moet bij oudere takken. Groepsleiding moet zelf leiding kunnen schorsen, los van de groepsraad. Gevormde leiding moet minder lidgeld betalen. Of hoe een voorsmaakje er kan uitzien. Op basis van wat er uit de groepsraden gekomen is, zal deze dag vorm krijgen. Tijdens de voormiddag zal groepsleidend Vlaanderen het kwaliteitsbeleid van Scouts en Gidsen Vlaanderen inspireren aan de hand van een aantal pittige stellingen en dito discussies. De namiddag belooft jullie input rond Goed bezig zijn; (inter)actief, concreet & toepasbaar. Daarna geven jullie de prioriteiten aan binnen het te voeren kwaliteitsbeleid.

Timo Vanbuel / [email protected]

Is nodig # om te weten hoeveel kilo eten wij moeten klaarmaken en meer van die organisatorische vragen; # zodat je enkele inhoudelijke keuzes kan maken voor de dag zelf. Kan enkel via www.scoutsengidsenvlaanderen.be/groepsleidingscongres

De vragen Van praktische of inhoudelijke aard: [email protected]

15

kamp

ik ga op kamp en ik neem mee... kampboekjes met stijl Wanneer de grote lijnen van je kamp vorm hebben gekregen, kan je beginnen denken aan de public relations. Dat lijkt vooral een dure term uit de reclamewereld maar het is zeker ook toe te passen in elke scouts- en gidsengroep.

Dames en heren Na al dat redactioneel en ambachtelijk of computerwerk kan je dan eindelijk apetrots de kampboekjes in de hand houden. Rest je enkel nog de taak om die boekjes op professionele wijze te presenteren aan alle nieuwsgierige leden en ouders. Wees origineel en steek een amusante infoavond in elkaar. Zorg dat je goed voorbereid bent en gebruik het kampthema als inspiratiebron voor een drankje, jullie kledij of een leuk spelletje. En geef de ouders de kans om vragen te stellen.

{FOTO: miet lassuyt}

Een buitenlands jinkamp leent zich uitstekend voor , leuke thema s

Knippen en plakken

16

Een kampboekje stel je samen voor de ouders en de leden. Mama en papa hebben zo een handige leidraad om samen met hun spruit de kampzak te pakken of de kampindeling nog eens rustig door te lezen. Maar je leden moeten het boekje ook zelf kunnen lezen. Zorg er dus voor dat je je lezers altijd en overal probeert te boeien. Dit doe je door genoeg beelden (foto’s, cartoons …) te gebruiken. Ook moppen, verhaaltjes of leuke spelletjes zijn mooi meegenomen. Gebruik duidelijke taal en maak het geheel overzichtelijk.

Droge boterhammen In een kampboekje kunnen enkele essentiële gegevens natuurlijk niet ontbreken: de kampdatum, praktische zaken zoals vervoer, betaling, wat je leden wel en niet moeten meebrengen, hoe het kamp er zal uitzien, contactgegevens, noodnummers,... Naast deze opsomming van droge gegevens moet er ook plaats zijn voor luchtigere pagina’s: tekeningen, puzzels, grapjes, een chocobon (die de leden kunnen inruilen voor een boterham met choco wanneer ze iets niet lusten) of een creatieve voorstelling van de leiding en de foeriers.

Scouting ’creatieve tijd: laat dit uitstralen in alles wat je publiceert. Vraag hulp aan de digitale helden uit je groep. Een paar gepersonaliseerde of bewerkte afbeeldingen en foto’s geven het kampboekje een extra touch. Maar ook met een pak tijdschriften, schaar, papier, plakband en een ouderwetse typemachine kom je al een heel eind.

Natuur en milieu In de meeste gevallen zal je het kampboekje moeten laten kopiëren. Maar dat kost (veel) geld en is niet altijd goed voor het milieu. # Gooi het op een akkoordje met de plaatselijke drukker en vraag of hij voor grotere bestellingen (én voor jeugdbewegingen) geen speciaal prijsje kan maken. # Scouting draagt het milieu hoog in het vaandel. Kies dus voor honderd procent gerecycleerd papier en schat je oplage goed in. Druk dus geen 25 stuks reserve, maar tel het aantal leden dat mee op kamp gaat en zet de info ook op de site voor wie zijn boekje kwijtspeelt.

In the heat of the night Scheurkalender: maak een scheurkalender die begint op de dag van de kampinfoavond. Je leden kunnen zo elke dag een stukje kalender afscheuren. Wissel de nuttige informatie op de achterkant af met flauwe ‘druivelaar-mopjes’, foto’s of tekeningen. Poster: steek je kamp in een festival- of circusthema en maak van je kampboekje een aantrekkelijke poster. Kleef die op een houten bordje, timmer er een paaltje tegenaan en ga ’s nachts al die paaltjes in de voortuin van je leden slaan (of hang de poster aan het vensterraam of de voordeur). Hun ochtendhumeur zal spoorslags verdwijnen bij het zien van deze verrassing. Cd-hoesje: zet enkele swingende nummers op een kamp-cd en ontwerp er een hoesje én boekje bij. Op het hoesje zet je een funky foto en van het boekje maak je een handig informatieboekje. Tim De Weerdt

grondvesten

heb jij een vuurtje voor mij? tips voor een veilig kampvuur Vraag aan scouts of gidsen naar het gezelligste moment van het kamp en ze antwoorden bijna allemaal “het kampvuur”, met een dromerige blik in de ogen. Zonder de mythe van dat oergezellige ritueel te willen doorprikken: hoe hou je het veilig?

17 Waar mag je een vuur maken?

Waar kan je beter geen vuur maken?

Hoe maak je een goed kampvuur?

Wettelijk mag je geen vuur maken binnen een afstand van honderd meter van bossen, huizen, heide, boomgaarden, hagen, graan en stro. En je mag geen rook verspreiden over de openbare weg. Enkel het verbranden van plantaardige afvalstoffen is onder bepaalde omstandigheden toegelaten. Het is dan ook van groot belang dat je van tevoren duidelijke afspraken maakt met de eigenaar van het terrein én de boswachter.

# Op rotsachtige grond. Die kan namelijk vocht bevatten, en bij opwarming kunnen stenen uit elkaar springen. # Op vochtige of bevroren ondergrond. Deze ondergrond onttrekt zeer veel energie aan je vuur. Je zal het moeilijk aan kunnen steken en houden. Gebruik hier het isolatievuur (zie verder). # Op heidegrond. Deze gebieden zijn zeer brandgevoelig.

# Steek de graszoden op je kampvuurplaats voldoende dik uit en leg ze weg van het kampvuur, zodat je ze later terug kan leggen. # Verzamel eerst al je benodigde brandbare materialen voor je iets aansteekt. Dit zijn: tondel, aanmaakhout en brandhout.

grondvesten

Wat is tondel? Tondel is een brandstof die je makkelijk met een lucifer, aansteker of vuurschraper doet ontbranden. Bijvoorbeeld: vliesjes van berkenschors, uitgerafeld sisaltouw, stro, gedroogd mos, … De energie die bij de verbranding hiervan ontwikkeld wordt, moet voldoende groot zijn om het aanmaakhout aan te steken. Wat is aanmaakhout? Aanmaakhout moet voldoende klein zijn om door de tondel aangestoken te kunnen worden. Er moet ook voldoende lucht aan kunnen. Daar kan je bijvoorbeeld voor zorgen door inkepingen te maken in kleine, dode, ontschorste takken of door denappels en gesplitste takken te gebruiken. Het is vooral belangrijk dat de energie die bij verbranding vrijkomt voldoende groot is om je brandhout aan te steken.

18

verzamel eerst al je benodigde brandmaterialen

Wat is brandhout? De grootte van het brandhout is het belangrijkste, zodat de vlam van het aanmaakhout kan overslaan naar het brandhout. Gekliefd, zacht hout (bijvoorbeeld naaldhout) is ideaal om te beginnen. Hard hout (bijvoorbeeld eik, es of beuk) zal langer branden met meer gloed en is daarom ideaal om op te koken. Isolatievuur Als je op een vochtige of bevroren ondergrond moet werken, maak dan een isolatievuur. Zaag enkele houtblokken van minimaal vijf centimeter diameter. Leg ze tegen elkaar, leg daarop een laag aarde en maak daarop je vuur.

Hoe maak je een vuur aan? Zorg dat alle brandbare materialen binnen handbereik liggen. Steek je tondel aan. Als die goed brandt, leg je het aanmaakhout erop. Daarna je brandhout. Hou er altijd rekening mee dat de vorige brandstof de volgende moet kunnen aansteken.

Hoe doof je een vuur? # Een kampvuur is pas volledig uit als alle delen zo afgekoeld zijn dat je ze veilig kan aanraken. Afdekken met zand is dus geen blusmethode! Het is wel belangrijk om een emmer zand naast je kampvuur te zetten om in te grijpen wanneer het gras/de grond rond je kampvuur vuur vat. Je dooft een kampvuur door het te laten uitbranden, daarna met water te blussen, om te woelen en opnieuw te blussen. # Spit de verbrande aarde om met een spade en leg daarna de eerder weggestoken graszoden terug. Zo breng je de omgeving zo goed als mogelijk weer in zijn oorspronkelijke staat.

Veiligheidstips # Zorg dat je steeds één of meerder emmers water bij de hand hebt. Bij ongewild vuur kan je hiermee vlammen neerslaan. Maar belangrijker is dat je hiermee brandwonden of brandende kleren snel kan blussen zonder je te moeten verplaatsen. # Nog iets om bij de hand te hebben: een riek of spade om weggerolde brandende takken weer in het vuur te leggen. # Laat nooit een vuur, hoe klein ook, onbewaakt achter. # De wetgeving laat enkel toe dat je droog en onbehandeld hout verbrandt. Papier, karton, spaanplaten, keukenafval … zijn absoluut uit den boze. Stook ze!

Wasbeer en Saiga / [email protected]

internationaal

jambo sana! Het Rafikiproject van gisteren en morgen Rafiki, zomer 2007 impressie van de loodsen van Zeescouts Jan Bart uit Harelbeke

Mijn GSM rinkelt éénmaal, daarna stopt het. Spontaan vraag ik mij af of het Francois, Fidèle, Bram of Saiga is? Eén van de vele scouts en gidsen die we leerden kennen in het Grote Merengebied. Ze houden er namelijk van om te ‘biperen’, de telefoon eenmaal te laten overgaan om te laten weten dat ze aan je denken. En ze doen het regelmatig, ze denken aan ons en hopen dat de band die er is, zal blijven. {FOTO: rafiki}

Scouts op z’n Afrikaans Van de kleinste, Mowgli, tot de oudste. Van 2 tot 40 jaar. Allemaal even gedreven scoutsleden. Wat we in Afrika zagen was scouting pur sang. Elkaar dingen aanleren, spelen en elke keer opnieuw met veel respect de vlag hijsen. En van ritme gesproken, zoals ze soms dansen, springen en zingen tegelijk. We hebben nog geprobeerd om in ons schoonste Vlaams ook een show op poten te zetten, maar geloof me, we konden er gewoon niet aan tippen. Onze buikjes rond Het duurde soms lang en het was soms primitief, maar het was het lekkerste eten ooit. Bananen die echt naar banaan smaken en vis die bij ons al lang niet meer zwemt. We proefden er van alle plaatselijke gerechten: maniokbladeren, foefoe, geit, bonen en gefrituurde visjes. Ook een plaatselijk drankje mocht niet ontbreken. En wees gerust, bier kennen ze er ook. Flora en Fauna Van het rode zand tussen onze tenen tot het stof in ons haar. Hoeveel we ons soms probeerden te wassen, kwam het stof er pas in België weer helemaal af. Het groen leek nog groener dan bij ons. De bergen met plantages, het uitzicht op de zee, de zonsondergang. Landschappen om stuk voor stuk in te kaderen. En dan was er ook die prachtige wandeling in het regenwoud waar we onderweg een uur lang het spektakel van springende apen mochten aanschouwen. Hun plaatselijke Zoo bestond uit drie krokodillen en zes slangen. Stuk voor stuk de moeite om te zien. Onderweg Afrikanen zijn voortdurend onderweg. Honderden mensen lopen er op straat. Meestal op blote voeten en met een zak op het hoofd,. Overal fietsen, overal mensen, overal auto’s, overal karren. We hebben ongelofelijk schone dingen gezien, en soms bittere ellende. We hopen dat Afrika onderweg blijft, dat iedereen onderweg is, naar een betere wereld. Hanne

Rafiki – maart 2008 Dat we veel van elkaar konden leren, was al snel duidelijk. Om er geen gras over te laten groeien, hebben we een samenwerking opgezet met Broederlijk Delen. Zo zijn wij, Dorien en Pieter-Jan, als vrijwilligers vanuit onze beweging voor een jaar naar Afrika vertrokken. De Association des Guides de Burundi (AGB) is een jonge organisatie en het ontbreekt hen aan geld en middelen. Maar ze zijn er niet minder gemotiveerd of gedreven om. Ze ijveren voor een betere wereld vol geëngageerde jongeren die samen aan de toekomst bouwen en willen de AGB graag overal in Burundi zien groeien en bloeien. Sinds begin maart is Dorien in Burundi om hun plannen mee te helpen realiseren.

Pieter-Jan zit in Bukavu, hoofdstad van de provincie Zuid-Kivu in Congo. Daar is de Association des Scouts de Sud-Kivu gevestigd die hij met zoveel mogelijk raad en daad zal bijstaan. Voorlichting rond aids en vredeseducatie zijn de hoofdbrok. Bovendien zijn de ASSK’ers bijzonder geïnteresseerd in onze vorming en de manier waarop die gegeven wordt. Vertaalde versies van onze takhandboeken kunnen daar nuttige instrumenten zijn. En het opleiden van jonge animatoren en hoofdanimatoren. En nog zoveel meer. Pieter-Jan & Dorien Benieuwd naar hun avonturen? Geïnteresseerd in het project? Vragen? www.pieterjanincongo.blogspot.com www.dorieninburundi.blogspot.com [email protected]

Tijs Naert / [email protected]

19

akabe

bananen in schijfjes schijf drie: akabe, hoe begin ik ermee? Voor de derde schijf van de akabanaan richten uw onvermoeibare dienaars hun schreden richting Scouts Sint-Jan uit Wetteren. Zij hebben namelijk anderhalf jaar geleden dé stap gezet: de oprichting van een akabetak naast hun gewone werking.

Op verkenning Benieuwd hoe de oprichting van een akabetak hen vergaan is, zetten we voet op Wetterse bodem. En we belanden midden in een zeer scoutesk tafereel. Een stuk of tien jonggivers staan - pardon, twee zitten - in formatie en kijken nieuwsgierig naar de leiding. We zijn net op tijd voor de opening van de activiteit. Van onze eerste schuwheid wordt onmiddellijk brandhout gemaakt. “Ah, zijn jullie de mensen van den Over en Weer? Zet jullie er bij, in de kring!”. En jawel, voor we het goed en wel beseffen, zijn we verwikkeld in een kat- en muisspel met de leden. Alle nieuwkomers moeten zich namelijk zo goed mogelijk verstoppen op een terrein dat zo vlak is als een handpalm. Veel sneller dan goed is voor ons ego worden we ontdekt. Dan begint de eigenlijke activiteit. Intussen ben ik te weten gekomen met hoeveel we precies zijn: dertien leden en vijf leid(st)ers, waarvan twee jins die de sfeer bij akabe even willen opsnuiven. Of ze het zien zitten om bij deze tak in leiding te komen? ”Ja hoor”, klinkt het in koor, ”maar toch liever eerst wat meer ervaring opdoen bij een andere tak. Zoals de welpen, bijvoorbeeld.”

Mond aan mond

20

Veel tijd om te babbelen krijgen we niet. De Drie Koningen zijn beroofd van hun kleren, goud en – ocharme – hun kerststal en hebben dan ook dringend de hulp van de akabeleden nodig. Met een luide ‘JA!’ verklaart iedereen zich bereid om voor die drie sukkelaars in de bres te springen. In kleine groepjes stuiven ze uit elkaar, richting opdrachtjes, om de spullen van de Koningen terug te winnen. Tussen al het geren door konden we toch nog een paar vraagjes stellen. ”We zijn nu aan ons tweede jaar bezig”, glimlacht Katrien. ”Vorig jaar zijn we net na het Convent begonnen. We hadden op dat moment te veel leiding in elke tak en dat leek ons het moment om de stap te zetten. Veel

Sjokken, wa’s da? reclame voor leden hebben we niet moeten maken. We zijn gewoon in een paar scholen langs geweest, bij een instelling uit de buurt en dat is het zowat. We merken dat de beste reclame via via gaat. De ouders van onze leden praten met andere ouders en zo gaat de bal aan het rollen. Momenteel zitten we nog niet aan ons maximum aantal leden, maar het scheelt niet veel. Twee, drie kunnen er nog bij, maar daarna zouden we moeten beginnen opsplitsen. En of dat mogelijk is, hangt dan weer af van het aantal leid(st)ers dat we voorhanden hebben.” ”In feite is het niet moeilijk om met een akabewerking te beginnen’, gaat Katrien verder. ‘We hebben er goed over nagedacht, wisten dat we het wilden en zijn er gewoon voor gegaan. Natuurlijk moet je je eerst goed informeren, bij andere akabegroepen en zo, maar da’s normaal hé.”

Vree wijs! Zijn er dan geen zware discussies geweest in de leidingsploeg? ”Bwoh, dat viel wel mee. Het enige waar we wel zeker van wilden zijn, was dat iemand zich voor vijf jaar zou engageren voor onze akabetak. Om zeker te zijn van de opvolging en zo. Nele is dat engagement aangegaan.” Op dat moment horen we luid gelach. Een van de akabedames is per ongeluk in de beek gesukkeld. Duidelijk een geluk bij een ongeluk, want ze glundert als ze hoort dat ze op de foto mag en toont trots haar doorweekte schoenen. Bert komt er lachend bij staan en geeft haar een speelse duw. Luidkeels lachend doet ze haar schoenen weer aan en gaat dolenthousiast weer op in het spel. ”Je ziet het hé!”, zegt Bert. ”Ze kunnen tegen een stootje!” Bert staat zijn eerste jaar bij akabe in leiding. Of akabe voor hem een leuke ervaring is? ”En of! Ik vond het direct vree wijs en het geeft me veel voldoening. Je bent constant bezig met die gasten, da’s wel waar, maar je krijgt er zoveel voor in de plaats! En inkleding, jonge, daar kan je zo ver in gaan... “

Onze aandacht wordt nu getrokken door twee jongens die beteuterd naar een bolletje sjortouw staren. ”Wat moeten wij hiermee doen?” vragen ze schouderophalend. ”Die twee takken daar aan elkaar sjorren, a ja!”, antwoordt Katrien. Waarop de wedervraag weerklinkt: ”Sjokken, wa’s da?”. Leidster Eva ontvangt ons graag in het akabelokaal. Het trapje aan de deur wordt vakkundig overbrugd met een hellend vlak. Enige nadeel is dat de deur nog steeds automatisch dichtgaat. “Schoonheidsfoutje”, glimlacht Eva. ”Infrastructuur is iets wat veel kost en dus veel geduld vraagt. Daarbij, we proberen zo scoutesk mogelijk te zijn en dan hoort er wel wat avontuur bij, niet waar!” Of ze tips heeft voor beginnende akabeleiding, vragen we. ”Ja, toch wel. We hebben intussen geleerd dat variatie tijdens een activiteit heel belangrijk is. Onze leden kunnen vaak kiezen uit een aanbod van spelletjes. Voor onze twee leden in een rolstoel, maken we dan denkopdrachtjes, omdat zij daar echt goed in zijn. Voor de rest is het gewoon leren door te doen, vind ik.’ Tot slot zien we hoe een nieuwe kerststal voor de Drie Wijzen wordt gefabriceerd. Verf, sponzen en een wit laken op de grond, meer is er blijkbaar niet voor nodig. Alleen aan de rolstoelers is even niet gedacht. ”Oesje, hoe lossen we dat hier op?”, vraagt Bert zich af. En dan doet hij plots verf op de wielen. Glimmend van trots rijden ze over het laken en maken zo de muren van de kerststal.

Akabe, zo begin je d’r mee... Loop je ook met plannen rond om in het akabeavontuur te stappen? Of wil je gewoon meer weten? Aarzel dan niet om ons te contacteren! Wij helpen jullie graag verder. Ook in het handboek Bananen in een minirok vind je de nodige info.

Pieter Van den Bossche / [email protected]

21

{FOTO’s: annemie saeys}

natuurelementen

vonken en vuur “Met een grote mok veel te warme chocomelk tussen mijn vingers geklemd, schreeuw ik luidkeels mee met een nummer van André Hazes. Het is de laatste avond van ons paaskamp en de gloed van het kampvuur schroeit mijn gezicht. Gelukkig houdt Jef ook mijn rug lekker warm.” Vuur fascineert ons, verwarmt ons en zorgt ervoor dat de patatjes gaar worden. Vuur is belangrijk voor scouts en gidsen, maar vuur vraagt ook zorg en oplettendheid. Enkele vurige paragrafen met tips en aanbevelingen.

Kampvuur Enkele paletten tegen elkaar met een rode lamp en rookmachine eronder. Rare jongens die Britten… doen Zorg voor een gezellig kampvuur! Het voorbeeldje hierboven moet zowat het meest zielige kampvuur uit de geschiedenis van scouting zijn geweest. Het juiste zangboekje, iemand die gitaar kan spelen, de juiste foute sketches… zijn belangrijke elementen. Maar maak ook afspraken over het vuur en hoe je er mee omgaat en stel een verantwoordelijke ‘stoker’ aan.

22

Opgelet Je kampvuur hoeft niet huizenhoog op te laaien, kies voor een vaste stookplaats als die er is, stook niet onder bomen en let op met de wind want gensters kunnen honderden meters meegedragen worden. Verwijder alle brandbaar materiaal uit de buurt en hou je houtvoorraad op afstand. Ook kledij en slaapzakken bestaan vaak uit brandbare materialen. Laat een niet volledig uitgedoofd vuur nooit onbewaakt achter. Voor meer tips: zie grondvesten pagina 17 en 18.

Kookvuur doen Zelf koken op kamp, vanaf jonggivers is dit een uitdagende, leerrijke en – hopelijk – lekkere activiteit. Opgelet # Houtvuur of gas, stem je foeragetent af op je leden. Zij moeten bijvoorbeeld in de potten kunnen kijken die op het vuur staan. Sjorconstructies in je keuken moeten niet alleen extra stevig en stabiel zijn, zorg er ook voor dat je je balken of sjortouwen niet mee opstookt.

{FOTO: jan mertens)

# Veel brandwonden in de keuken worden veroorzaakt door gloeiend hete potten of roosters, opspattend vet en stoom van het afgieten van spaghetti. Gebruik degelijk materiaal, niet te grote potten én keukenhandschoenen. Vanaf jonggivers mogen leden zelf koken, maar wel onder begeleiding.

Spelen met vuur Kont naar beneden, anders zien ze je kruipen! Een maanloze nacht en midden op het pikdonkere terrein enkele kaarsen in het zand, bewaakt door de jonggiverleiding.

doen Niets zo spannend als een sluipspel waarbij een kaars moet uitgeblazen worden. En zolang de kaars niet tussen het droge gras of de dennennaalden staat is het dikke fun en best veilig. Opgelet De meeste spelen zitten vol beweging en onvoorziene wendingen zodat ze niet de ideale situatie vormen om zorgvuldig en bedachtzaam met vuur om te gaan. Het is absoluut af te raden om voorwerpen brandend rond te geven/gooien, al helemaal als ze vooraf in een brandstof zijn gedompeld. Vuurspuwen zien we eveneens als een activiteit met te veel risicofactoren en raden we dan ook ten sterkste af.

Vurige wetten Opgelet Plaats theelichtjes in glazen bokalen. Loop niet met fakkels door een bos of een graanveld, gebruik ze ook niet binnenshuis of in een tent. Vul geen brandende olielampen bij. En spring zeker niet over een brandend vuur, spijtig genoeg hier en daar nog in gebruik bij totemisaties.

Water, aarde, lucht en vuur - bis doen Vuur doven doe je door het brandbaar materiaal af te sluiten van de lucht. Zet daarom naast je kampvuur een emmer zand en een emmer water. Zand om in te grijpen wanneer het gras/de grond rond je kampvuur vuur vat. Water om het vuur te blussen en om in te grijpen bij brandwonden: eerst veel water (tien minuten), de rest komt later.

{FOTO: nele claerhout)

Opgelet Een brandblusapparaat kan ook zeer nuttig zijn, maar zorg dat het tijdig gecontroleerd wordt en dat je ermee kan omgaan. In de keuken kan een branddeken (of natte doek) nuttig zijn: brandend vet mag je nooit met water doven, het zal uiteen spatten en een steekvlam geven.

Water, aarde, lucht en vuur

De lokale verbrandingsoven

Een uurtje brainstormen en enkele grote theorieën later stonden we op het strand. De totemisatieopdracht – combineer de vier natuurelementen - maakte dat er nu een vlot met een zeil met daarop een minikampvuur op graszoden langzaamaan richting zonsondergang dobberde.

Verkennerkamp, zalige sjorconstructie met een stel zetels op drie meter hoogte. Die laatsten gaan naar goede traditie de laatste avond mee op het kampvuur. Geeft zeer mooie groene vlammen!

doen Bij de vele tradities die we binnen scouting kennen, maken we veelvuldig gebruik van vuur. Fakkels, kaarsen, olielampen, kampvuurtjes, … werken zeer inspirerend. Logisch, want ook in veel godsdiensten en legendes speelt het een belangrijke rol. En volgens wetenschappers is het maken en beheersen van vuur één van de eerste stappen in de menselijke evolutie.

doen Wil je vuur maken? Maak van tevoren duidelijke afspraken met de eigenaar van het terrein én de boswachter. Voor meer tips: zie grondvesten pagina 17 en 18. Opgelet Wettelijk mag je geen vuur maken binnen een afstand van honderd meter van bossen, huizen, heide, boomgaarden, hagen, graan en stro. Je mag ook geen rook verspreiden over de openbare weg. Enkel het verbranden van plantaardige afvalstoffen is onder bepaalde omstandigheden toegelaten. Leesvoer Speel op veilig, brochure van Scouts en Gidsen Vlaanderen, ook te vinden op de site onder “wat is scouting” en dan “thema”. Vergeet de gids/De vergeten gids, spel, video, kaartspel en brochure, basiswerk van Scouts en Gidsen Vlaanderen over veiligheid met o.a. veel tips over vuur.

doen Reduceer je ecologische voetafdruk, gebruik enkel droog hout voor kamp- en tafelvuren. Alle andere materialen horen thuis in een vuilniszak of op het containerpark. Opgelet Benzine (of andere) gebruiken om een kampvuur of barbecue aan te steken is behalve ongezond en vervuilend ook nog eens levensgevaarlijk.

Tom Van den Borne / [email protected]

23

speelbaar

speelidee! Spelletjes met water en tennisballen Bij sommige materiaalsoorten komen de spelideeën haast als vanzelf. Water en tennisballen behoren tot die categorie. De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk serveert ons een hoop ideeën op een schoteltje.

Waterp(l)as! Waterbouwsels Materiaal: Dakgoten of afdekgoten, tuinslang, balken, oude emmer, kartonnen dozen, sponzen, zeemvellen, knutselmateriaal, waterslangen (van verschillende diameters), trechters, potjes, petflessen, een dompelpomp of een andere waterpomp, plastiek.

24

# Aquaplay: Je kan het bekende speelgoed namaken met dakgoten of kleinere afdekgootjes, je vindt beide bij de doe-het-zelf zaak. Graaf met z’n allen greppels of zoek naar manieren om de goten met verschillende hellingsgraden te monteren. Op één punt laat je het water toekomen met een tuinslang. Laat je leden zelf experimenteren, zo kan je het water een stuk onder de grond laten stromen, een vijver maken, bruggetjes bouwen, … Je kan ook bootjes knutselen uit piepschuim of houten stokjes en die op het water laten drijven. # Douche maken: Sjor een driepikkel. Maak met een spijker een heleboel gaten in de bodem van een oude emmer. Hang de emmer in de nok van de driepikkel en hang er een tuinslang in. # Kinderwash: Maak met kartonnen dozen een mysterieuze ‘kinderwash’ en bevolk die met kinderen, sponzen, zeemvellen en emmers zeepsop. Wie zich niet zo hygiënisch voelt, verdwijnt in de box en komt er aan de andere kant fris als een versgewassen visje weer uit! # Waterdicht: Wat is er leuker dan de regen op het dak van je kamp te horen tokkelen? Laat de kinderen hun kamp waterdicht maken en test het uit. Drijven op water Materiaal: (Stukken) landbouwplastiek of oude luchtmatrassen, plakband, een tuinslang, eventueel waterballonnen, een plonsbad, massageolie. # Zoek een zacht grasveldje. Laat je leden met verschillende stukken plastiek en stevige plakband een reuzezak maken. Alleen voor zichzelf of in kleine groep-

jes. Voorzie eventueel meerdere lagen plastiek op elkaar. Laat de zak vol water lopen met een tuinslang, dicht de laatste lekken en plak het laatste gat toe. # Laat iedereen nu alleen of per groepje voorzichtig op het waterbed gaan liggen. Wie op z’n waterbed kan blijven liggen, verdient een deugddoende massage en kan nagenieten in de zon. Laat wie wil ook even op en neer deinen. # Vul een plonsbad met waterballonnen en ga er voorzichtig op of in liggen. Als dit echt niet lukt, kan je ook oude luchtmatrassen vullen met water om een waterbed te maken. # Neem je zelfgemaakte waterbed op in een soort ‘wellnesscenter’ waar je leden kunnen snoezelen, relaxen ...

Bingoavond! Euhmm... moet het nog gezegd: grijze pruik, debardeurke, wandelstok, een vals gebit, een ouderwetse bril en een breekbaar stemmetje: de oudjes zijn daar! Al een heel jaar zitten de oudjes van het rusthuis te wachten op dé dag van het jaar, heiliger dan Kerstmis, plezanter dan een wafelbak. Het is tijd voor de bingoavond! Materiaal: Tennisballen, een (bij voorkeur) ronde bak of kooi (dan gaan de ballen gemakkelijker rond), een microfoon, bingopapieren, tafels en stoelen (hoewel niet noodzakelijk), een podium of opstapje voor “de ballentrekker” en heel veel prijzen. Stap 0: het nummeren van tennisballen Zorg voor een veertigtal tennisballen. Op elke tennisbal schrijf je met alcoholstift (permanent marker) telkens een cijfer (groot genoeg!) op voor- en achterzijde. Oké, je bezoedelt de tennisballen, maar erg veel kwaad kan het niet: je kan nog tennissen, ze rollen nog enz. Niet twijfelen dus, het brengt veel extra spelplezier... Stap 1: wie heeft de eerste ‘BINGO’ Maak voor elke deelnemer een blad met willekeurige getallen. Het blad bevat slechts 25 getallen, gerangschikt in een raster van 5 op 5. Om een bingobal te trek-

ken, duid je telkens een andere onschuldige hand aan. Elke deelnemer zet op zijn of haar blad telkens een cirkel rond het getrokken getal. Vroeg of laat heeft iemand vijf omcirkelde getallen op een rij. Hij moet dan rechtstaan en luidkeels ‘BINGO’ roepen. Stap 2: spanning opbouwen Het wordt al iets interessanter als je per persoon meerdere bladen hebt, waarop je de verschillende cijfers moet omcirkelen. Daarmee verhogen de winstkansen aanzienlijk! Misschien kan je een extra kaart afkopen bij de bank met breistukjes of krijg je een extra kaart bij het bestellen van een stukje taart... Hoe zotter, hoe beter. Stap 3: the ultimate Bingoboy of -girl Wie het eerst tien (of minder) bingo’s scoort, mag zich The Ultimate Bingoboy (of –girl) noemen. Hij of zij mag als eerste een prijs uitkiezen op de tombolatafel. Mogen we als eerste prijs een bingoballenmas-

Liesbeth De Keersmaecker / [email protected]

open kamp

gewonnen: een cultuurprijs! Antwerpen, De Singel, 4 februari 2008: Scouts en Gidsen Vlaanderen mocht met het project Open Kamp een CultuurPrijs 2007 in ontvangst nemen. Met de cultuurPrijzen Vlaanderen geeft de Vlaamse Gemeenschap officieel blijk van waardering aan organisaties of personen die door hun artistieke activiteiten of hun opmerkelijke prestaties van het afgelopen jaar een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan het cultuurleven in Vlaanderen.

sage voorstellen? Je legt alle bingoballen (inderdaad, dit zijn de tennisballen!) op de grond bij elkaar. Leg The Ultimate BingoBoy of -girl op de ballen, pak hem met vier mensen respectievelijk bij de armen en benen en beweeg hem zachtjes heen en weer over de ballen. Heerlijk! Variaties Nu je toch genummerde tennisballen hebt, kan je er nog heel wat andere spelletjes mee verzinnen, zoals puntentennis (de bal die je mist), puntenpetanque of Sudoku in de zandbak. www.speelidee.be is een product van de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk. Meer info over de VDS vind je op www.speelplein.net. De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk biedt naast informatie, advies, vorming, begeleiding, enz. ook tips en nieuwe spelideeën voor speelbeesten.

Open Kamp hoeft aan scouts- en gidsenleiding niet meer voorgesteld, al dertien jaar lang organiseren een bende enthousiastelingen deze kampen voor kinderen die om één of andere reden niet in scouting zitten. De jury vond het lovenswaardig dat begeleid(st)ers van Open Kampen zich niet beperken tot hun wekelijkse inzet in de klassieke scouts- en gidsenwerking, maar de extra uitdaging aangaan om deze bijzondere kampen te organiseren. Een al even moedige keuze werd het genoemd om ook andere vrijwilligers – zoals mensen zonder papieren – in deze kampen een volwaardige plek te geven. Bij de uitreiking werd ons een unieke award geschonken, de prijs vertegenwoordigd ook het bedrag van 12.500 euro, een opsteker om de kwaliteit van dit project verder te blijven ontwikkelen. Daarnaast mochten de Open Kampers tevens genieten van de PublieksPrijs waaraan zeer binnenkort een uur carte blance is verbonden op Klara en Canvas.

Met de CultuurPrijs wordt Open Kamp beschouwd als culturele verdienste. Dit sterkt ons in de rol die we als jeugdbeweging willen spelen in deze diverse samenleving. Van oudsher is het immers de kracht van scouting om met kinderen en jongeren op weg te gaan, zeker daar waar het parcours niet eenvoudig is en met wie moeilijker de weg kan vinden. We maken het ons tot missie om deze ambitie te blijven uitdragen; ook al ondervinden we dat werken met bijzondere doelgroepen ons onszelf als jeugdbeweging in vraag doet stellen. Dat Open Kamp zich hier laureaat mag noemen is een pluim die we heel graag aannemen; niet om op onze hoed te steken maar om anderen zachtjes aan te moedigen dit spel mee te spelen. Langs deze weg willen wij allen bedanken die van vroeger en nu, van veraf of dichtbij, intensief of als supporter Open Kamp heeft waargemaakt! Meer weten? Mee als leiding? www.scoutsengidsenvlaanderen.be/ openkamp

Jan Van Reusel / [email protected]

25

zingeving

denken koeien net als mensen? filosofie bij kinderen en jongeren Het is zondagochtend, kwart voor tien. Leidster Ellen staat te wachten op haar kabouters voor het spannende bosspel van vandaag. Plots staat Lien naast haar. Zonder boe of bah vraagt ze: ‘Ellen, denk jij dat koeien net als mensen kunnen denken?’ Tja.

is het zeker dat morgen de zon opgaat? {FOTO: pieter ysebaert}

Wat nu gedaan?

26

Om te beginnen, een aantal aandachtspunten: # Kies voor een ‘filosofische’ of bezinnende activiteit het juiste moment. Niet alle leden staan er op elk moment van de dag voor open. Reserveer er bijvoorbeeld op het takweekend een avondje voor, dan zijn je leden over het algemeen rustiger dan ’s morgens vroeg. # Kies als leiding een rustige en comfortabele plaats, waar het aangenaam is om in groep te zitten en voorzie eventueel iets lekkers. # Als de groep te groot is om met z’n allen aan de slag te gaan, ga dan in kleine groepjes zitten.. # Hou er rekening mee dat stille leden maar los kunnen komen in een groepje waar ze zich op hun gemak voelen (denk

aan een goede luidruchtige en verlegenbalans bijvoorbeeld). # Denk op voorhand ook even na over hoe je de activiteit wil begeleiden: Wil je zoveel mogelijk aan het toeval overlaten of heb je graag wat meer controle over het verloop? Kies voor de stijl die je het meeste ligt en zorg dat je je op je gemak voelt om het ‘groepsgebeuren’ wat in de hand te houden.

Waarom daarom Met jonge takken is het soms gemakkelijker om zo’n activiteit op gang te trekken, omdat zij vaker met absurde, pittige vragen op de proppen komen. Maar het is belangrijk om je leden te vertellen dat ‘het juiste antwoord’ niet bestaat en dat verschillende antwoorden mogelijk zijn.

Het verloop van de activiteit kan je niet echt op voorhand vastleggen en hangt sterk af van de fantasie en impulsen van je leden. Je kan het gesprek wel wat proberen te sturen met vragenkaartjes. Jonge takken # Ben je een snoepkont? # Vind je mensen slimme wezens? # Je hebt een spreekbeurt gehouden voor je groep en je wordt gevraagd om het nog een keer te doen voor een zaal van duizend mensen. Doe je dat? # Vind je jezelf zielig als je een spelletje verliest? # Denk je dat jongens net zo gevoelig kunnen zijn als meisjes? # Een vriendje van je heeft twee moeders. Vind je dat gewoon? …

{FOTO: karen burvenich}

Oudere takken # Is het zeker dat morgen de zon opgaat? # Gooi jij uitgekauwde kauwgom op straat? # Is kernenergie volgens jou gevaarlijk? # Vind je het leuk om niets te doen? # Ben je jaloers als je vriendin of vriend aardiger wordt gevonden dan jij? # Heeft het leven volgens jou zin? Gebruik dit lijstje als inspiratiebron en bedenk gerust ook andere vragen aangepast aan je eigen tak.

Variëren kan inspireren # Werk met antwoordkaartjes zoals ‘ja/nee/ tja… /mjah… /misschien’ als opstapje. # Laat givers of jins op voorhand eens proberen in te schatten wat het antwoord van iemand zal zijn. De activiteit krijgt op

deze manier een groepsbindend karakter, aangezien ze elkaar op een andere manier leren kennen. # Geef voor elk juist ingeschat antwoord een punt. # Wil je er eerder een activiteit van maken over Hoe formuleer je een mening? Laat de leden dan argumenten zoeken voor een bepaalde vraag of stelling, ook al is het niet hun eigen mening.

Zin in meer? Als jij gelooft dat jij ons nieuwe ploeglid bent, aarzel dan niet en stuur een mailtje naar Skrolan Hugens: [email protected]. Voor meer ideeën en impulsen over zingeving kan je steeds terecht op: www.scoutsengidsenvlaanderen.be/scouting/zingeving

De bron De inspiratie voor dit artikel komt uit het Billetjes Bloot Spel, een assortiment van ‘spannende, slome en andere filosofische vragen om elkaar te plagen en tot denken uit te dagen. Meer informatie over dit spel kan je vinden op www.at-a-lanta.nl.

Barbara Goethals / [email protected]

27

gluren bij de buren

hooikisTen & biozeep Vegetarisch, milieuvriendelijk en biologisch eten op kamp JNM (Jeugdbond voor Natuur en Milieu) is een themajeudbeweging voor en door jongeren van 8 tot 25 jaar. Op kamp gaan, bosspelen, fietsen enzomeer doen ze net zoals elke andere jeugdbeweging, maar op andere vlakken zijn ze toch een buitenbeentje, bijvoorbeeld als het gaat over eten en koken.

28

De principes

De praktijk

JNM stimuleert allereerst vegetarisch, seizoens- en plaatsgebonden en zoveel mogelijk biologisch eten. Op hun activiteiten en kampen genieten de leden dus van een (h)eerlijke vleesloze maaltijd. Hiervoor hebben ze verschillende redenen: Milieu: Vlees eten heeft een grote impact op het milieu, denk maar aan de mestproblematiek, methaanuitstoot door vee, watervervuiling en monotone velden van maïs als veevoeder. Daarbij komt de vernietiging van grote stukken tropisch regenwoud om er soja te kunnen planten, dat uitgevoerd wordt naar het Westen als veevoeder. In de biologische landbouw worden geen pesticiden of kunstmest gebruikt, hierdoor brengt dat soort landbouw heel wat minder schade toe aan het milieu en kent het een veel hogere biodiversiteit op haar velden. Sociaal: Meer dan 800 miljoen mensen zijn ondervoed. Minder vlees eten is een stap in de goede richting naar een duurzame oplossing hiervoor. Men heeft voor het kweken van vee immers meer grond nodig dan voor het telen van gewassen. Dierenwelzijn: Vaak worden dieren slecht behandeld, denk maar aan legbatterijen voor kippen. De link tussen bijvoorbeeld salami en een varken wordt niet altijd gelegd. JNM wil dat mensen bewust omgaan met hun voedsel en goed beseffen dat ze vlees eten. Gezondheid: Te veel vlees eten is ongezond door het hogere vet- en daardoor hogere cholesterolgehalte.

JNM slaagt er goed in om zich te houden aan bovenstaande principes. Dat wil niet zeggen dat er nooit discussies ontstaan. Binnen JNM blijven er voor- en tegenstanders van een vegetarisch dieet, maar uiteindelijk halen de voorgenoemde redenen nog steeds het pleit. Het is ook niet zo dat alle leden vegetariër zijn, maar velen worden het wel door in contact te komen met een evenwichtige en gevarieerde vegetarische keuken. Ze merken namelijk aan den lijve dat vegetarisme méér is dan het stuk vlees vervangen door een veggieburger. Vindt JNM nu dat iedereen vegetariër moet worden? Nee, vlees minderen of een vleesloze dag invoeren op kamp is al een stap in de goede richting.

De voordelen Eten volgens bovenstaande principes brengt volgens JNM ook een aantal praktische voordelen met zich mee. Zo is er op geen enkel JNM-kamp een koelkast of diepvries en hebben ze er helemaal geen elektriciteit nodig! Om de zoveel dagen gaat er iemand met de fiets naar de winkel. Voor melk zoeken ze meestal een boer die dagelijks komt leveren aan de kampplaats en voor drank bouwen ze een koelput of ze hangen een bak drank in een riviertje. Zo hebben ze geen voedingswaren die lang en koel bewaard moeten blijven.

De prijs Biologisch eten is wel duurder dan bijvoorbeeld vlees of (op bepaalde kampen) voeding uit blik van de supermarkt, maar toch slaagt JNM erin om biologisch voedsel betaalbaar te houden en de kampen komen uit de kosten. Daarvoor organiseren ze een gezamenlijke inkoop van biologische droogvoeding, zoals bonen, fruitsap, pasta maar ook afwasmiddel, shampoo, zeep, ... De kampen geven door welke hoeveelheden ze willen. Dat wordt bij een groothandelaar in biologische voeding en bij Oxfam gekocht, waarna vrijwilligers aan de slag gaan met

Jasmin Lauwaert / [email protected]

het uitwegen van hoeveelheden. Daarna verzamelen ze het eten per kamp. Door voedsel in grote hoeveelheden aan te kopen (voor ongeveer veertig kampen) kunnen ze de kosten drukken. Er wordt ook shampoo en zeep gekocht aangezien ze meestal in een weide op kamp gaan, waar ze zich in de rivier wassen of zelf een douche maken. JNM wil ook daarbij het milieu zo min mogelijk belasten en dus kiest de vereniging voor biologisch afbreekbare zeep, shampoo en afwasmiddel.

De extra’s JNM besteedt ook aandacht aan het milieu tijdens het koken. Koken met een deksel op de pot is het minste. Deze zomer organiseren ze zelfs een Do-It-Yourselfkamp waar hooikisten, paraboolpannen, zonneboilers, ... gemaakt zullen worden. Een hooikist dient om het eten langzaam te laten garen of warm te houden, zodat je, zodra je water kookt, de pot met rijst in de hooikist kan zetten en langzaam laten garen zonder gas te verbruiken.

Een boek JNM draagt ecologisch omgaan met voedsel en koken hoog in het vaandel en wil andere jeugdbewegingen dan ook graag laten zien hoe zij dat aanpakken. Er bestaat zelfs een heuse ecogids voor jeugdbewegingen, ‘Kampkippen en kikkererwten’, uitgebracht door JNM en Velt (Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijzen). Daarin vind je allerlei vegetarische recepten, praktische organisatie van de ecologische keuken, gezondheidsaspecten van vegetarisme en verschillende spelletjes rond voeding. Op naar een milieubewustere jeugdbeweging! Wil je graag meer weten over de manier van werken of de producten van JNM? Altijd welkom bij JNM, Kortrijksepoortstraat 192, 9000 Gent of www.jnm.be/winkel.

op naar een milieubewustere jeugdbeweging!

29

{FOTO: thomas gyselinck)

raad van tante kaat

, , het wow -gevoel Zaterdagavond. Motregen. Examens. Een koud lokaal. Een slechte film. Niet bepaald het moment waarop je de meest fantastische en creatieve ideeën verwacht van je bende jins. Maar scouting zou scouting niet zijn als die troosteloze avond niet uitmondde in een fan-tas-tisch idee.

{FOTO: joris bulckens)

Ieder zijn ‘wow’

30

Maar goed, laat ik bij het begin beginnen. We zaten dus een beetje mokkig naar een domme film te kijken. Meer en meer jins haakten af en begonnen te fluisteren. Tot het echt niet meer houdbaar was en we geheel democratisch beslisten om de tv uit te zetten en gewoon wat te babbelen.

Het feestje kwam er uiteindelijk in februari en was een grandioos succes. De jins hadden echt aan alles gedacht en het was in één woord AF. De leiding was onder de indruk, zelfs onze soms wat tegendraadse kapoenenleiding die onze scoutsfeestjes normaal aan de brave kant vinden.

Er werden cola, chips en pintjes bovengehaald en we begonnen gezellig te praten over koetjes en kalfjes. Omdat het december was en examens kwamen we op het gespreksonderwerp uitgaan en feestjes. De jins kwamen tot de conclusie dat ze graag nog eens een écht leuk feestje wilden organiseren.

Toen we op het einde van kamp terugkeken naar het voorbije jinjaar, was dat fameuze feestje steevast één van de toppers. Het gevoel van samen iets knaps gedaan te hebben, vanuit het niets iets opgebouwd te hebben en iedereen te hebben verrast, was iedereen bijgebleven. Niemand kon dat gevoel beter omschrijven dan het ‘wow’-gevoel.

En plots was het daar. Het idee van mijn jins om voor alle leiding een fantastisch feestje te organiseren. Eens het idee er was, ontstond er een vonk, energie, chemie. Iedereen had de wildste ideeën, iedereen was razend enthousiast.

X uit Y

Dat ‘wow’-gevoel is je allicht niet vreemd als leid(st)er en is gewoon eigen aan scouting. Iedere tak heeft wel zijn ‘wow’-moment. Bij de kapoenen een liedje zingen op de opendeurdag. Een geslaagde reuzeverkleedparty op welpenweekend, een klassemodeshow met de hele bende gidsen, een bangelijk drijvend salon met de jongverkenners. Het zijn van die momenten waar je op foto’s niets dan lachende gezichten ziet en waar je de energie van de hele groep gewoon voelt stralen.

Van troep naar groep Het creëren van een ‘wow’-ervaring is niet alleen leuk om nadien te kunnen vertellen, maar ook heel belangrijk binnen de vorming van een groep. Door samen dingen mee te maken die niet alledaags zijn of door een fantastisch spel in elkaar te boksen of te spelen, leren jongeren elkaar op een diepgaandere manier kennen en appreciëren.

Door samen dingen mee te maken leren jongeren elkaar op een diepgaandere manier kennen en apprecieren.

{FOTO: thomas verougstraete)

Zo zullen de jins uit het verhaaltje na het organiseren van het feestje meer voor elkaar betekenen dan daarvoor. In plaats van gewoon een film te bekijken, kwam er een heel proces op gang van ideeën spuien en taken verdelen. Elke jin kon op die manier zijn of haar kwaliteiten tonen: een stillere jin die heel goed cocktails bleek te kunnen maken en het meisje met de grote mond die een verrassend goede DJ bleek te zijn. Samen een feestje in elkaar steken voor de leiding heeft er in dit geval toe bijgedragen dat er onder de jins een echt groepsgevoel ontstond. Niets is immers leuker dan te kunnen zeggen “dat hebben wij goed gedaan”!

Arm in arm Samen een feestje organiseren is dan misschien eerder iets voor de oudere takken, ook bij de kleinsten kan een echt groepsgevoel ontstaan. Dat gebeurt heel natuurlijk door samen te spelen en je samen

te amuseren. Laat je welpen samen de verdwijning van de paashaas oplossen en stimuleer je jongverkenners om in hun patrouille de taken te verdelen. Ploegwerk is niet voor niets één van de vijf basispijlers van Scouts en Gidsen Vlaanderen! Een ‘wow’-gevoel kan je creëren door je leden samen te laten spelen, maar kan ook ontstaan door een originele insteek van de leiding. Door aan je leden te tonen dat je als leiding tijd en moeite steekt in de voorbereiding van een vergadering, zullen ze vlotter meegaan in een spel en zelf ook een extra inspanning leveren.

originele opdracht waar niet alleen de kinderen, maar het ook hele marktplein van staat te kijken en ze zullen maanden later nog steeds napraten over “die keer in Gent”. Wacht je kapoenen op in complete ridderoutfit en ga spelletjes spelen op het binnenplein van het oude kasteel in plaats van verstoppertje te spelen rond de lokalen. De mogelijkheden zijn eindeloos en het leuke is dat je je er als leiding ook volledig mee kan uitleven.

Meer dan spelen

Het wow-gevoel is wat spelen met de scouts en gidsen vaak anders maakt dan gewoon wat ravotten. Probeer dus je leden Verwelkom je jins op het eerste weekend eens vaker te verrassen met iets nieuws in galakledij met een receptie, volledig en uitdagend, iets wat niet alledaags is. met rode loper, toastjes met zalmsalade Niet alleen je leden zullen een fantastien in een stijlvol ingekleed lokaal en je le- sche dag beleven, maar je zal ook zelf met den zullen meteen weten dat er hen een een voldaan gevoel naar huis gaan. Het fantastisch jaar te wachten staat. Geef je groepsgevoel verbetert en bovenal: je bent jongverkenners tijdens een stadsspel een bezig met iets dat net dat tikkeltje meer is dan gewoon spelen! Jan Smet / [email protected]

31

lokalen

Beheren oF kamperen! Lokaalbeheer, geen sinecure Een Rolls Royce, een Chateau aan de Loire of een scouts- en gidsenlokaal in Bommerskonten? Het doet er niet echt toe. Een goed beheer verhoogt de levensduur en beperkt verval, onveiligheid en onverwacht hoge kosten.

Hulpmiddelen voor goed beheer Onder goed beheer zouden we kunnen verstaan: “Tegen zo laag mogelijke kosten het afgesproken resultaat behalen”. Laat ons ervan uit gaan dat het afgesproken resultaat een gezond, veilig, inspirerend, aangenaam en voldoende groot lokaal moet zijn. Geen gemakkelijke opdracht! Daarom bieden we jullie twee hulpmiddelen ter ondersteuning.

Lokalenvisum

Lokalenmap beheerders worden al deze resultaten gebundeld, geanalyseerd en geïnterpreteerd. Als we regelmatig terugkerende problemen vaststellen, kunnen er gezamenlijke acties worden opgezet binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen. Lokaal onder de loep Eerst en vooral moet je de toestand van je lokalen goed kennen. Met de uitgebreide checklist uit het Lokalenvisum kan je de toestand van je lokalen degelijk inschatten. Een driejaarlijkse rondgang in, rond, onder en boven je lokalen kan zeker geen kwaad. Neem eventueel een papaklusjesman, een mama-architect of een leider-handige-harry mee. Zij kunnen de boel meestal nog wat beter inschatten.

Qué? Naast het kennen van de toestand van je lokaal, het financieel beheersen en het managen van de werkuren voor onderhouds- en herstellingswerken, heb je ook nood aan goed administratief beheer. Dit is misschien wel de saaiste, minst zichtbare en daardoor ook minst dankbare taak die er binnen het beheer van je lokalen valt. Maar ze is zeker zo belangrijk.

Tegen zo laag mogelijke kosten het afgesproken resultaat behalen

32

Qué? Het Lokalenvisum is een boekje dat Scouts en Gidsen Vlaanderen een drietal jaar geleden in het leven riep. De bedoeling is dat je het gebruikt telkens er nieuwe groepsleiding wordt gekozen, om de drie jaar dus. Het Lokalenvisum kan je gratis verkrijgen op het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen (03 231 16 20 of [email protected]) en in iedere Hopperwinkel. Ondertussen bestaat dit visum drie jaar. De DC’s verzamelen momenteel de resultaten van al hun groepen van de voorbije drie jaar. In samenwerking met de gouw-

Onderhoudsplanning Na zo’n rondgang heb je een duidelijker beeld van de toestand en kan je inschatten welke kleine en grote onderhouds- en verbeteringswerken je te doen staan. Je moet een plan maken om de toestand van je lokalen te verbeteren. Dit kan een realistisch actieplan op korte termijn en een meerjarenplan op lange termijn zijn. Wekelijks het sanitair kuisen. Maandelijks het lokaal opruimen. Jaarlijks de schoorsteen vegen. Jaarlijks grote lenteschoonmaak doen. Regelmatig de muren schilderen. Om de vijf jaar de elektriciteitsinstallatie laten keuren… Zowel financieel als qua werkuren moet je voorzien of je het allemaal wel aankunt. Een goeie spreiding over de jaren is onontbeerlijk om te vermijden dat kosten en werken zich beginnen ophopen en tot onverwacht ondraaglijke toestanden leiden.

Daarom werd onlangs de Lokalenmap uitgebracht. Deze map kan je gratis verkrijgen bij je plaatselijke jeugddienst. Krijg je er toch geen te pakken of heb je een tweede map nodig omdat je twee lokalen hebt op een verschillende locatie? Vraag ze dan aan op het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen ([email protected] of 03 231 16 20 en vragen naar Joke). Meer info over de Lokalenmap vind je op www.lokalenmap.be We maakten een extra bijlage voor de Lokalenmap vanuit Scouts en Gidsen Vlaanderen. Deze bijlage biedt een overzicht van alles wat wij kunnen bieden ter ondersteuning van jullie lokalenbeheer. Je kan ze vinden op www.scoutsengidsenvlaanderen.be/lokalen. Meer weten over lokalen? Surf naar www. scoutsengidsenvlaanderen.be/lokalen of mail naar [email protected]. We helpen je graag verder!

Joke Laukens / [email protected]

SCOUTSKRANT

KAMPEERADRESSEN van buitenuit Villers-Sur-Lesse (Provincie Namen) Weide van 1 ha groot te huur. Nog helemaal vrij tijdens de zomer van 2008! Aangrenzend stroomt de Lesse. Contactpersoon: Marie BUCINKX, 084 21 16 80 (tijdens kantooruren) of dr.villers.marion@ belgacom.net Coo (Provincie Namen) In de prachtige streek van Moulin-Du-Ruy, kan je mooie kampeerterreinen huren. Gelegen in een bosrijke omgeving en aan een rivier. Gemakkelijke toegang en drinkwater vlakbij. Contactpersoon: D. COIPEL-BOULANGER, Rue Binahé Bajart 42, 5170 Boisde-Villers, 081 43 37 78 of 081 74 63 63

SOS Stad onder Stroom Het klimaat wankelt, vier teams proberen te overleven. Hun terrein: de stad. Hun missie: (over)leven. Wat wil een mens: iets om te eten, een dak boven zijn hoofd, mobiel zijn, een beetje ontspanning. Maar elke keuze heeft een impact op de CO2uitstoot. Hun wapens? Een GSM, GPS-ontvanger en een kenniskaart waarop je alle informatie vindt om je CO2-uitstoot te beperken. SOS Stad onder stroom is een virtuele game in een levensechte stad. Dit spel wordt vanaf eind maart door de Klimaatcoalitie aangeboden aan jongeren vanaf 16 jaar. SOS start vanaf midden maart in Gent, Antwerpen, Brussel, Leu-

ven en Mechelen en in de loop van het voorjaar nog in andere steden in Vlaanderen. Ontdek het spel en red de stad! Meer informatie op www.hierbeginthet.be Ga mee op Wereldkamp Het Wereldkamp is dé ontmoetingsplaats voor jongeren tussen 16 en 25 die de toekomst van de wereld belangrijk vinden. Alle deelnemers kamperen van 7 tot 12 juli op Hoge Rielen en laten zich in met de grote vragen van de toekomst (iemand moet het toch doen…). Is het een festival? Af en toe. Brengen we mensen samen die zinnige dingen vertellen? Natuurlijk. Is het een zomeruniversiteit? Heel soms lijkt het zo. Is het een camping? Nee. Leer je er meer over Noord-Zuidthema’s? Zeker en vast. Dit jaar neemt het Wereldkamp je mee naar India: magische tempels, mysterieuze Sadhu’s, de Ganges, het kastensysteem, drukke steden en apen op straat, Maharaja’s, textielfabrieken en kinderarbeid... en natuurlijk Bollywood. Inschrijven en meer info via www.wereldkamp.be

snippers Over & Weer deelt in Pesten-kan-niet!-prijs Pesten is nefast voor alle betrokken jongeren en doet hen kansen missen op persoonlijke ontplooiing en goede sociale relaties. Om die reden werd de jaarlijkse Pesten-dat-kan-niet!-prijs in het leven geroepen. Ook Scouts en Gidsen Vlaanderen kreeg bij deze uitreiking een eervolle vermelding voor het themanummer van Over & Weer uit vorige jaargang over pesten. Volgens het Vlaams netwerk Kies Kleur tegen Pesten pakten we uit met een fraai themanummer van ons leidingblad: “Knap hoe essentiële informatie, getuigenissen

en inspirerende spelsuggesties bij elkaar werden gebracht. Het is een bijzonder mooi staaltje van communicatie op maat. We hopen dat heel veel scouts- en gidsengroepen zich door dit tijdschriftnummer lieten inspireren”.

pen een blog in het leven om jullie op de hoogte te houden. Benieuwd? Ga snel kijken naar: www.projectjamboreethailand. blogspot.com

Jamboree Thailand was jij er bij?

Heb je een vlotte pen en is scouting je passie? Droom je ervan om je interviews te publiceren voor een groot publiek? Zit je hoofd boordevol originele spelletjes en wil je die graag bekend maken aan scoutend Vlaanderen? Componeer je wel eens een liedje en wil je dat de hele wereld laten horen? Of is creativiteit je ding? Dan is het hoog tijd om eens naar een redactievergadering van Scouts en Gidsen Vlaanderen te komen! Sjors, Over & Weer, site voor leiding … 73.000 scouts en gidsen kijken uit naar jouw kunsten. Mail meteen naar [email protected] of bel naar 03 231 16 20 en vraag naar Sabine, Els of Skrolan.

Wie meeging op Jamboree Thailand (2003) weet wellicht nog dat je de overschot van je centjes op een projectrekening kon laten zetten. Later kozen jullie er massaal voor om de centen naar een schooltje in Thailand te laten gaan. Het heeft even stilgelegen, maar ondertussen zijn Griet Hoet en Jelle Spruyt naar ginder getrokken om het geld om te zetten in zinvolle projecten. Zij rie-

Zin om beroemd te worden?

33

kolom COLOFON

laat van je horen groepsleidingscongres 2008

Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal Secretariaat Lange Kievitstraat 74 • 2018 Antwerpen Tel. 03 231 16 20 • Fax 03 232 63 92 E-mail: [email protected] Hoofdredactie: Els Bosmans Eindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Pieter Michiels Taalcorrectie: Geert Reynders, Tine Lassuyt & Joke Van der maelen

{FOTO: liesbet de waele)

Opmaak: Volta Drukkerij: Druk in de Weer Foto kaft: Joris Bulckens Strip: D’hondt-Ravijts

Rechtzetting: Foto kaft O&W februari: Thijs Deschildre Werkten mee aan dit nummer: Marc Hens, Elfi Gysemans (Jacana), Tinne Verbruggen, Hanne Martens, Jeremy Loockx, Olivier Stalmans, Tinne Daems, Isabel Van Dijck, Tim De Weerdt, Pieter Van den Bossche, Wouter Hillaert, Tijs Naert, Pieter Michiels, Jan Smet, Barbara Goethals, Tom Van den Borne, Joke Laukens, Charlotte Depoorter, Sofie Durieux, Eline Vanuytrecht, Pieter Coupé en Bart Goes. Lidgeld 2008 Scouts en Gidsen Vlaanderen: 24 euro Vanaf 1 maart 2008: 12 euro (halfjaarlijks) Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Iemand van je groep heeft Over & Weer niet ontvangen? Bel tussen 9 en 17 uur naar het nationaal secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 Krijg je op hetzelfde adres meerdere Over & Weers en heb je aan één genoeg? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het nationaal secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar [email protected]

Gent, april 2002

Mechelen, 20 april 2008

In het station Gent-Dampoort stapten we met lichte opwinding uit de trein. Hoe dichter we het vernieuwde fabrieksgebouw naderden, hoe groter het aantal scouts- en gidsenuniformen werd. Als eerstejaars groepsleiding waren we echt benieuwd naar wat een groepsleidingscongres zoal inhield. We voelden ons vereerd en een beetje belangrijk omdat we mee ons zegje mochten komen doen in de gang van zaken van ‘het Verbond’.

Zes jaar later en er is intussen veel gebeurd binnen scouting. Nu ik opnieuw ‘eerstejaars’ ben, zal er die dag weer een lichte opwinding door me heen gaan. Benieuwd naar wat de dag brengen zal. Maar ik voel me vooral ook vereerd dat we alle groepsleiding mogen ontvangen. Vereerd omdat we zo de mening van alle leiding kunnen horen.

34 Je mag je als leid(st)er ook

best belangrijk voelen, want jullie mening doet ertoe. Een filmpje vormde de inleiding, gevolgd door de speech van de voorzitter en de verbondscommissaris. Daarna in de werkgroepjes discussieerden we hevig mee over de verschillende maatschappelijke thema’s die toen voorlagen. Want we waren vast van plan onze mening en die van onze groep luid te laten horen. Na uren discussie op de groepsraad hadden we immers flink wat te zeggen. Dat was bij meerdere deelnemers het geval. Het leverde interessante en intense gesprekken op én achteraf een tevreden gevoel.

Je mag je als leid(st)er ook best belangrijk voelen, want jullie mening doet ertoe. Hopelijk bracht dit thema boeiende discussies met zich mee op de groepsraad. En hopelijk vindt elke groepsleid(st)er het de moeite om af te zakken naar Mechelen om de mening van zijn of haar groep te laten horen. Wij zullen zorgen voor een aangename omkadering, jullie voor de pittige gespreksstof. Zo kunnen we samen zoeken naar antwoorden op de vraag “Scouting, goed bezig?” Het wordt een belangrijke en boeiende dag! Graag tot dan, Pieter

Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadministratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan Scouts en Gidsen Vlaanderen nationaal. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen. Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor acht nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, 03 231 16 20. De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld. De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opgenomen in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, conform de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte te houden van de activiteiten van de organisatie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gegevens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer informatie kan je verkrijgen bij Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen. Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer 409-6504141-44. Giften van minimum 30 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen. Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij papier. Missie: Wij zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

De Banierwinkels vind je in: 2000 Antwerpen, Kipdorp 30, 03/202 24 71 3000 Leuven, J.P. Minckelerstraat 29, 016/29 97 84 2800 Mechelen, O.L.Vrouwstraat 34, 015/41 02 34 9300 Aalst, Molenstraat 65, 053/70 13 80 8000 Brugge, Katelijnestraat 67, 050/33 86 51 1000 Brussel, Kolenmarkt 85, 02/511 44 31 9000 Gent, Kwaadham 26, 09/233 87 87 3500 Hasselt, Vaartstraat 14, 011/23 14 89 8800 Roeselare, Delaerestraat 16, 051/24 35 11 2300 Turnhout, Warandestraat 97, 014/42 15 13 9100 St-Niklaas, Nieuwstraat 13, 03/766 07 66

Creapakket vrolijke vriendschapsbandjes Met dit pakket kun je samen met de kinderen knutselen: met fijn katoenkoord en een boekje vol leuke werkbeschrijvingen kun je minimum 20 fantastische vriendschapsbandjes knopen. Artnr. 205.0406 | Prijs per pakket: € 30.00 | Scoutsprijs per pakket: € 27.00

In de De Banierwinkels en op www.DeBanier.be vind je een heleboel creapakketten. Creapakketten zijn speciaal ontworpen voor groepen van 20 kinderen. Elk pakket bevat de nodige materialen én een duidelijke werkbeschrijving om ten minste 20 werkstukken te maken. De Banier verkoopt een uitgebreid assortiment knutselmaterialen. Ga eens kijken bij een De Banierwinkel in jouw buurt. Op vertoon van je lidkaart krijg je tot 15% korting op je aankoop van knutselmateriaal.