Inhoudsopgave 1. Inspectiediensten met bijzondere politiebevoegdheden: een conceptueel kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1 . 2 . Mala in se versus mala prohibita. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 1 . 3 . “Crime in business” versus “business in crime”. . . . . . . . . . . . . 4 1 . 4 . Bijzondere opsporings- versus politieambtenaren . . . . . . . . . . . 9 1 . 5 . Criminaliteitsstatistieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 2. Methodologie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 2 . De fase van het vooronderzoek (1 februari 2001 – 1 juni 2001). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . Empirische fase en dataverzameling (1 juni 2001 - 1 juni 2002). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . 1 . Kwantitatief onderzoeksluik: dataverzameling op het niveau van de parketten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . 1 . 1 . Parketkeuze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . 1 . 2 . Samenstelling databestanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . 1 . 3 . Omvorming naar een werkbaar databestand . . . . . 2 . 3 . 1 . 4 . Dossierinzage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . 2 . Kwalitatief onderzoeksluik: data- en informatieverzameling op het niveau van de bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . 2 . 1 . Selectie van de te interviewen inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 3 . 2 . 2 . De gestandaardiseerde interviewgids . . . . . . . . . . . 2 . 4 . Fase van dataverwerking en integratie (1 juni 2002 – 1 december 2002) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . 5 . Fase van de rapportering (1 december 2002 - 1 februari 2003) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13 13 16 16 16 17 18 20
21 22 26 28 30
3. Kwalitatief Luik: Analyse van de diepte-interviews . . . . . . . . . . 31 3 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
III
Inhoudsopgave
3 . 2 . Analyse van de diepte-interviews afgenomen in het kader van de dossierstudie op het parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent en Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . Administratiefrechtelijke en strafrechtelijke afhandeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 2 . De verschillende afhandelingsmodaliteiten: een lappendeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 3 . Hoe wordt bepaald of een vastgestelde inbreuk strafrechtelijk dan wel administratiefrechtelijk wordt afgehandeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 4 . Uniform optreden: verschillende initiatieven zijn reeds ondernomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 5 . Verhouding administratiefrechtelijke strafrechtelijke afhandeling: het administratieve overheerst . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 6 . Visie: Strafrechtelijke afhandeling nog opportuun? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 7 . Een overzicht van het aantal opgestelde processen-verbaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 2 . 8 . Besluit: administratiefrechtelijke en strafrechtelijke afhandeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 3 . Interne werking van de bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 3 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 3 . 2 . De organisatie en planning van de controles . . . . . 3 . 2 . 3 . 3 . Rotatiesysteem: weinig of niet aanwezig, maar noodzakelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 3 . 4 . Verstandhouding tussen de bijzondere inspectiediensten en de te controleren bedrijven en instanties: vrij positief . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 3 . 5 . De aanwezigheid van de adviesfunctie en de plaats die zij inneemt ten opzichte van de controletaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 3 . 6 . Voorziene opleiding en vorming . . . . . . . . . . . . . . . 3 . 2 . 3 . 7 . Kwaliteitscontrole en/of medeondertekening van het proces-verbaal vóór versturing naar parket: eerder regel dan uitzondering . . . . . . . 3 . 2 . 3 . 8 . Personeelsbezetting: veel te klein!! . . . . . . . . . . . . . .
IV
32 32 34 34 34
39 44
46 49 53 54 56 56 56 59
60
61 63
65 67
Inhoudsopgave
3 . 2 . 3 . 9 . Besluit: interne werking van de bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 3 . 2 . 4 . Samenwerking en informatie-uitwisseling met politie, parket en andere bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 3 . 2 . 4 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 3 . 2 . 4 . 2 . Samenwerking met andere bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 3 . 2 . 4 . 3 . Samenwerking met de lokale en federale politie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 3 . 2 . 4 . 4 . Het opstellen van processen-verbaal bij gezamenlijke acties: verschillende wijzen operationeel . . . . . . . . . . . . . . . 81 3 . 2 . 4 . 5 . Samenwerking met de magistratuur . . . . . . . . . . . . 82 3 . 2 . 4 . 6 . Besluit: samenwerking en informatie-uitwisseling met politie, parket en andere bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 3 . 3 . Analyse van de diepte-interviews afgenomen in het kader van de dossierstudie op het arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 3 . 3 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 3 . 3 . 2 . Administratiefrechtelijke en strafrechtelijke afhandeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 3 . 3 . 2 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 3 . 3 . 2 . 2 . De verschillende afhandelingsmodaliteiten . . . . . . 89 3 . 3 . 2 . 3 . Het al dan niet opstellen van een proces-verbaal: verschillende beslissingscriteria operationeel . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 3 . 3 . 2 . 4 . Uniform optreden: vrij goed gewaarborgd . . . . . . . 94 3 . 3 . 2 . 5 . Verhouding administratiefrechtelijke – strafrechtelijke afhandeling: het administratieve overheerst . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 3 . 3 . 2 . 6 . Visie: strafrechtelijke afhandeling nog opportuun? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 3 . 3 . 2 . 7 . Besluit: administratiefrechtelijke en strafrechtelijke afhandeling . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 3 . 3 . 3 . Interne werking van de bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 3 . 3 . 3 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 3 . 3 . 3 . 2 . De organisatie en planning van de controles . . . . 100
V
Inhoudsopgave
3 . 3 . 3 . 3 . Rotatiesysteem: niet aanwezig, maar noodzakelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 3 . 3 . 3 . 4 . Verstandhouding tussen de te controleren bedrijven en de bevraagde bijzondere inspectiediensten: vrij positief maar toch ook verbale agressie . . . . . . . . . . . . . . . . 103 3 . 3 . 3 . 5 . De aanwezigheid van de adviesfunctie en de plaats die zij inneemt ten opzichte van de controletaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 3 . 3 . 3 . 6 . Voorziene opleiding en vorming . . . . . . . . . . . . . . 104 3 . 3 . 3 . 7 . Kwaliteitscontrole en/of medeondertekening van het proces-verbaal voor versturing naar arbeidsauditoraat: eerder regel dan uitzondering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 3 . 3 . 3 . 8 . Personeelsbezetting: te klein! . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 3 . 3 . 3 . 9 . Besluit: interne werking van de bijzondere inspectiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 3 . 3 . 4 . Samenwerking en informatie-uitwisseling met politie, arbeidsauditoraat en andere bijzondere inspectiediensten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 3 . 3 . 4 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 3 . 3 . 4 . 2 . Samenwerking tussen politie en bijzondere inspectiediensten en bijzondere inspectiediensten onderling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 3 . 3 . 4 . 3 . Samenwerking met het arbeidsauditoraat . . . . . . . 113 3 . 3 . 4 . 4 . Besluit: samenwerking en informatie-uitwisseling met politie, arbeidsauditoraat en andere bijzondere inspectiediensten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 4. Kwantitatief luik : Dossieranalyse op het parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent en Brussel en het arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 4 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . Dossieranalyse op het parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent en Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 1 . Omvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 2 . Welke bijzondere inspectiediensten komen aan bod? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 2 . 1 . Parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
VI
117 118 118 119 119
Inhoudsopgave
4 . 2 . 2 . 2 . Parket van de rechtbank van eerste aanleg van Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 2 . 3 . Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 3 . Afhandeling van de dossiers op het parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent en Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 3 . 1 . Parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 3 . 2 . Parket van de rechtbank van eerste aanleg van Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 3 . 3 . Vergelijking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 4 . Motivatie voor het klasseren zonder gevolg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 4 . 1 . Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . Afhandeling van de dossiers op het parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent en Brussel onderscheid makend naar inspectiedienst . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . 2 . Modaliteit 'zonder gevolg': meest gehanteerde modaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . 3 . Modaliteit 'minnelijke schikking': groot contrast in gebruik tussen het parket van Gent en Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . 4 . Modaliteit 'strafbemiddeling' . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . 5 . Modaliteit 'vonnis': groot contrast in gebruik tussen het parket van Gent en Brussel . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . 6 . Modaliteiten 'gevoegd bij een ander dossier', 'ter beschikking gesteld van een ander parket' en 'vooronderzoek' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 5 . 7 . Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 6 . Afhandeling van de dossiers op het parket van Gent en Brussel onderscheid makend naar materie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 6 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 6 . 2 . Hoeveel dossiers zijn opgenomen in de verschillende clusters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 2 . 6 . 3 . Afhandeling van de dossiers vervat in de verschillende clusters voor het parket van Gent en Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
123 129
133 133 135 136 139 141
142 142 142
145 147 147
150 155
155 155 156
158
VII
Inhoudsopgave
4 . 2 . 6 . 4 . Welke sancties zijn door de rechtbank van eerste aanleg en het hof van beroep opgelegd?. . . . . . . . . 4 . 2 . 6 . 5 . Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . Dossieranalyse op het arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 1 . Omvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 2 . Welke bijzondere inspectiediensten komen aan bod? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 3 . Afhandeling van de dossiers op het arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 3 . 1 . Vergelijking van de percentages . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 4 . Motivatie voor het klasseren zonder gevolg . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . Afhandeling van de dossiers op het arbeidsauditoraat van Charleroi, onderscheid makend naar inspectiedienst . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 2 . Modaliteit zonder gevolg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 3 . Motivatie voor sepot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 4 . Modaliteit minnelijke schikking . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 5 . Modaliteit vonnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 6 . Welke sancties heeft de rechter uitgesproken? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 7 . Modaliteit gevoegd bij een ander dossier . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 8 . Modaliteit vooronderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 9 . Modaliteit ter beschikking gesteld van een ander arbeidsauditoraat/parket . . . . . . . . . . . 4 . 3 . 5 . 1 0 . Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 4 . Zijn verschillende bijzondere inspectiediensten bevoegd voor dezelfde wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 4 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 4 . 2 . De wetgeving waargenomen in het databestand van het parket van Gent en Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 4 . 3 . De wetgeving waargenomen in het databestand van het arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . 4 . 4 . 4 . Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . Vergelijkende studie tussen de cijfergegevens afkomstig van de bijzondere inspectiediensten en de politiediensten op het niveau van het parket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
VIII
166 169 172 172 172 173 174 176
179 179 179 180 181 182 183 184 185 185 185 187 187 187 194 195
196
Inhoudsopgave
4 . 5 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 2 . In welke mate zijn de reguliere politiediensten actief in het domein van de bijzondere strafwetgeving? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 2 . 1 . Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 2 . 2 . Parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 2 . 3 . Parket van de rechtbank van eerste aanleg van Brussel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 2 . 4 . Arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 3 . Zijn verschillen in afhandeling van dossiers waarneembaar? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 3 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 3 . 2 . Afhandeling van de dossiers op het parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent . . . . 4 . 5 . 3 . 3 . Afhandeling van de dossiers op het arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 4 . Zijn verschillen waarneembaar in de redenen voor sepot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 4 . 1 . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 4 . 2 . Redenen voor sepot aangebracht in dossiers afkomstig van de reguliere politiediensten en de bijzondere inspectiediensten door het parket van de rechtbank van eerste aanleg van Gent . . . . . . . . 4 . 5 . 4 . 3 . Redenen voor sepot aangebracht in dossiers afkomstig van de reguliere politiediensten en de bijzondere inspectiediensten door het arbeidsauditoraat van Charleroi . . . . . . . . . . . . . . . 4 . 5 . 5 . Vervollediging van de bestaande criminaliteitsstatistieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
196
197 197 198 200 201 201 201 201 203 205 205
206
209 212
5. Algemeen besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 5 . 1 . De meest markante onderzoeksresultaten . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 1 . 1 . Betekenis en gemeenschappelijkheden van bijzondere inspecties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 1 . 2 . Verhouding tussen strafrechtelijke en administratieve afhandeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 1 . 3 . Nadrukkelijke verschillen in vervolging en straftoemeting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 1 . 4 . Overlappende wettelijke bevoegdheden . . . . . . . . . . . .
215 215 221 227 234 IX
Inhoudsopgave
5 . 1 . 5 . De algemene politiediensten en de bijzondere strafwetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 2 . Naar beleidsaanbevelingen: de Nederlandse situatie . . . . . . 5 . 2 . 1 . De Nederlandse bijzondere opsporingsdiensten vóór 1999 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 2 . 2 . Het kabinetsstandpunt en de huidige stand van zaken in Nederland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 2 . 2 . 1 . Het kabinetsstandpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 2 . 2 . 2 . Huidige stand van zaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 2 . 2 . 3 . Beleidsplan Bijzondere Opsporingsdiensten handhavingsarrangementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . 2 . 3 . Vergelijkende studie België en Nederland . . . . . . . . . . 5 . 3 . Beleidsvoorstellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
235 237 238 245 245 248 252 253 256
6. Bibliografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261 7. Bijlage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 7 . 1 . Lijst van bijzondere inspectiediensten die in het onderzoek aan bod zijn gekomen . . . . . . . . . . . . . . 265
X