Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie bij de reactie op de Dorpsvisie Dorpsvisie Zwammer Zwammerdam wammerdam
1. Wonen voor jong en oud
1a. Onderzoek naar de behoefte aan verschillende woonvormen en koop-/huurhuizen Het onderzoeken van de marktopnamecapaciteit is in 2008 uitgevoerd. Vervolgens is in 2010 een update verschenen, wat maakt dat de volgende update in 2012 plaats vindt. Overigens kan de gemeente maar beperkt sturen op het realiseren van woningen voor enkel huishoudens uit Zwammerdam. -
Voor de gemeente is dit bijzonder lastig als de grond niet in eigendom is van de gemeente, maar van een particuliere partij. De gemeente is dan immers afhankelijk van private grondeigenaren en kan niet door uitgifte van de grond gericht sturen op het gewenste programma.
-
Indien de particuliere partij wonenCentraal is, kunnen we via het lokale maatwerk in de woonruimteverdeling huishoudens uit Zwammerdam voorrang geven bij de woningtoewijzing, maar het geven van voorrang alleen kan bij gebrek aan belangstelling uit Zwammerdam alsnog betekenen dat een huishouden van buiten Zwammerdam de woning krijgt toegewezen.
-
De gemeentelijke toewijzingsvoorwaarden gelden voor woningen met een verkoopprijs tot € 221.000,- en alleen voor woningen die worden ontwikkeld op locaties in bezit van de gemeente. Voor huurwoningen geldt daarnaast dat voor 30% van de (totale Alphense) bestaande woningvoorraad toewijzingsafspraken gemaakt mogen worden. (Dit is gerelateerd aan periode 2007-2009 en staat vast tot 2012, i.r.t. convenant Holland Rijnland wat in dat jaar opnieuw afgesloten wordt.)
Kortom: de beïnvloedingsmogelijkheden van de gemeente om ervoor te zorgen dat woningen ook daadwerkelijk worden ingenomen door mensen uit Zwammerdam is beperkt en blijft -gelet op de mogelijke toekomstige woningbouwlocaties (nl. in bezit van particulieren) beperkt. De gemeente zal in de onderhandelingen met deze ontwikkelaars (en zolang de locatie dit toelaat) wel zoveel mogelijk sturen op realisatie van woningen voor starters danwel senioren. Gelet op de wisselwerking tussen woningen, doelgroep en locatie zal het realiseren van goedkope (starters en senioren)woningen langs bijvoorbeeld de Steekterweg niet snel worden uitgevoerd.
1b. Bouwlocaties zoeken binnen de grenzen van de bestaande bebouwing Vanuit de dorpsvisie wordt de wens geuit, op zoek te gaan naar inbreidingslocaties binnen de grenzen van het dorp, met name om hiermee de doelgroepen starters en senioren te bedienen. De gemeente onderschrijft deze gedachte om in te breiden. De vitaliteit van de kern wordt hierdoor immers versterkt en de verstening van het buitengebied kan worden voorkomen. Van belang daarbij is echter, dat de inbreiding geen onevenredige aantasting van het dorpse karakter en het groen mag betekenen. Verder biedt inbreiding als kans dat minder fraaie plekken binnen het dorp worden opgeknapt of dat ongewenste functies (zoals bijvoorbeeld zware bedrijvigheid) worden gesaneerd.
In het aanwijzen en realiseren van inbreidingslocaties kan de gemeente verschillende rollen aannemen: een proactieve rol of een meer faciliterende rol. Voor een actieve rol is grondpositie (is de gemeente eigenaar van de grond of vastgoed?) een cruciale factor. Zij is dan immers niet afhankelijk van private grondeigenaren en kan door uitgifte van de grond gericht sturen op het gewenste programma. Gemeentelijk eigendom blijft binnen Zwammerdam echter beperkt tot de openbare ruimte (straten, plantsoenen) en tot locaties met bepaalde maatschappelijke bestemming (sportvelden, begraafplaats, schoollocaties etc.) Voor al deze ruimtes is het momenteel niet mogelijk en wenselijk in te breiden. Wel kan bij eventuele transformatie van de scholenlocatie tot bijvoorbeeld een multifunctionele accommodatie, onderzocht worden in hoeverre deze locatie ruimte biedt voor aanvullende woningbouw. De mogelijkheden voor dorpsinbreiding op (voormalige) bedrijfslocaties op private gronden lijken groter. De gemeente kan hierin faciliteren. Zo biedt het ontwerpbestemmingsplan 'Limes' hiervoor een aantal mogelijkheden: -
Voor de braakliggende locatie 'Vinkebuurt 50-46' is een uit te werken bestemming en wijzigingbevoegdheid opgenomen naar 9 à 11 woningen. Het bestemmingsplan biedt echter niet de mogelijkheid de exacte doelgroepen vast te leggen. Wel wordt in de bouwregels (bouwhoogtes en dergelijke) aangestuurd op een meer bescheiden woningomvang, geschikt voor starters of senioren.
-
Naar aanleiding van de stagnerende ontwikkeling van het voormalige Pontmeyerterrein en de gewijzigde woningbehoefte is het ontwerpbestemmingsplan op deze locatie aangepast op de mogelijke realisatie van grondgebonden (starters)woningen.
Andere potentiële inbreidingslocaties (zoals locatie v.d. Berg, zone langs de Spoorlaan/Ipse de Bruggen) worden in het ontwerpbestemmingsplan (nog) niet mogelijk gemaakt, omdat er tot op dit moment geen concrete signalen zijn geweest dat hier binnen de termijn van 10 jaar een concrete ontwikkeling te verwachten is. Mochten er binnen deze termijn toch plannen voor transformatie/inbreiding ontwikkeld worden met een duidelijke meerwaarde voor het algemeen (dorps)belang, dan is de gemeente bereid, onder nader te stellen voorwaarden, deze plannen met afzonderlijke planprocedures te faciliteren. Het initiatief ligt in bovengenoemde gevallen echter bij private partijen of ondernemers. De wethouder dorpen spreekt de intentie uit om tijdens mogelijke kennismakingsgesprekken met de diverse bedrijven/instellingen zich te laten informeren over de huidige stand van zaken.
1c. Mogelijkheden voor uitplaatsing/transformeren bedrijven uit de bebouwde kom Bestaande bedrijven binnen Zwammerdam worden momenteel niet gezien als hinderlijk voor de woon- en leefkwaliteit. De gemeente ziet nu dan ook geen noodzaak om zich actief in te zetten voor uitplaatsing van bestaande bedrijvigheid zonder dat hier een concrete noodzaak voor is. Mochten bedrijven zelf aangeven dat er behoefte is aan uitbreiding of uitplaatsing, kan medewerking aan transformatie van de locatie overwogen worden.
1c’.Aangaan oriënterende gesprekken fa. Van den Berg en BAM divisie vastgoed Voortvloeiende uit punt 1 c zal de gemeente geen initiatief nemen tot oriënterende gesprekken met fa. Van den Berg. Met de eerder genoemde inbreidinglocaties, meer centraal in het dorp gelegen, lijkt de behoefte aan nieuwe woningbouwlocaties voorlopig gedekt. Mocht op termijn voor de locatie v.d. Berg toch een transformatie worden voorzien, dan is het aan de grondeigenaar om een vastgoedontwikkelaar aan te dragen. De gemeente stelt de ruimtelijke kaders vast, maar gaat niet over de partijen die een eventuele ontwikkeling willen trekken.
1d. Inventarisatie gerealiseerde nieuwbouwprojecten In de Dorpsvisie staat dat van de in 2003 gereed gekomen ca. 30 nieuw gebouwde koopwoningen 75-80% bewoond wordt door mensen van buiten Zwammerdam. De beperkte beïnvloedingsmogelijkheden (zie onder 1a.) zijn hiervoor wellicht een verklaring. Daarnaast is ook gebleken dat er niet altijd interesse is onder de Dammenaren voor de (met voorrang) aangeboden woning. De komende jaren staan de volgende projecten gepland: -
Buitendorpstraat: 20 seniorenappartementen en 7 middeldure huurwoningen; waarbij reëel lijkt dat we voor dit project zg. Voorrangsafspraken maken met wonenCentraal
-
Pontmeyer, 2e fase: 5 starterswoningen, 2 middeldure en 1 dure koopwoning
-
Steekterweg 78a t/m c en 120: resp. 6 en 2 dure koopwoningen
-
Vinkebuurt: mogelijkheid om ca 10 woningen te realiseren
-
Steekterweg 410: 5 dure koopwoningen
De bovengenoemde woningbouwplanning is zo goed mogelijk afgestemd op de woningbehoefte. Dit gebeurt echter gemeentebreed en dus niet specifiek voor Zwammerdam. Belangrijk uitgangspunt is gedifferentieerd te bouwen om zoveel mogelijk doorstroming op gang te brengen. Hoe lang we met de genoemde projecten onder 1d vooruit kunnen is onder de huidige marktomstandigheden en troebele tijden binnen de financiële sector eigenlijk zoiets als in een glazen bol kijken. Realisatie van de projecten is momenteel binnen een termijn van vijf jaar gepland, maar is afhankelijk van private partijen en factoren waar de gemeente niet of nauwelijks invloed op heeft.
2. Noodzakelijke Noodzakelijke voorzieningen
2b. Overleg m.b.t. mogelijkheden openbaar vervoer en starten handtekeningenactie Rijnstreekhopper De gemeente is medefinancier van de Rijnstreekhopper. Een vorm van collectief vraagafhankelijk vervoer (CVV). De Rijnstreekhopper rijdt op bestelling en moet minstens een uur van te voren worden gebeld. De reiziger wordt opgehaald bij de voordeur van het opgegeven adres. Door het combineren van aanvragen voor vervoer van verschillende reizigers tot combinatieritten biedt de RijnstreekHopper het comfort van een taxi voor een goede prijs. Door de vele klachten is eerder het contract met de vervoerder opgezegd. Door de nieuwe vervoerder is het aantal klachten sterk verminderd en is de service verbeterd.
Provincie De Provincie is verantwoordelijk voor het openbaar vervoer. Op 1 januari 2001 zijn de Wet personenvervoer 2000 (Wp2000) en het Besluit personenvervoer 2000 (Bp2000) in werking getreden. Daarin is bepaald dat het regionaal openbaar vervoer in concessies moet worden uitgegeven en dat alle concessies moeten zijn gegund na een openbare aanbestedingsprocedure. Een concessie geeft het recht om met uitsluiting van anderen openbaar vervoer te verrichten in een bepaald gebied gedurende een bepaald tijdvak. Dit betekent dat ook de gemeente zelf niet zomaar openbaar vervoer kan starten. De provincie is bevoegd om concessies te verlenen en daarmee opdrachtgever van het openbaar vervoer. Op dit moment is de provincie een nieuwe concessie op de markt aan het zetten die loopt tot en met eind 2020.
Concessie In het concept Programma van Eisen die de provincie gebruikt bij het vinden van een nieuwe vervoerder is de volgende tekst opgenomen: “Voor Alphen a/d Rijn: Zwammerdam & De Bruggen heeft geen openbaar vervoer.” De verwachting is dat de provincie bij de selectie van een nieuwe vervoerder zal meenemen in hoeverre de huidige tekortkomingen worden verholpen. Van oktober tot en met december 2011 kunnen nieuwe vervoerders zich inschrijven. In maart 2012 is de nieuwe vervoerder bekend. Deze heeft dan nog tot december 2012 de nodige voorbereidingstijd. De concessie duurt tot en met december 2020. In het concept Programma van Eisen staat onder andere het volgende punt die betrekking heeft op Zwammerdam: “De ontsluitings- en dekkingseisen zijn afhankelijk van aantal inwoners per kern. Indien in een kern geen CVV-systeem functioneert, dient in en van of naar kernen van 800 tot 3.000 inwoners regionaal openbaar vervoer aangeboden te worden (als minimum frequentie voor een lijn geldt het bieden van 3 vertrek- en 3 aankomstmogelijkheden per richting per dag). Het is de concessiehouder toegestaan door middel van buurtbussen en/of oproepafhankelijk openbaar vervoer invulling te geven aan deze eis. Indien in een kern een CVV-systeem functioneert, hoeft geen regionaal openbaar vervoer aangeboden te worden.” Tijdens een informatiebijeenkomst over de nieuwe concessie op 24 augustus 2011 meldde de provincie dat het deur-halte vervoer uit het huidige CVV-contract gaat. De nieuwe vervoerder zal daar dus een voorstel voor moeten doen. Afhankelijk van dit voorstel wordt bekend of en hoe de nieuwe situatie voor een verbetering zorgt in Zwammerdam op het gebied van het openbaar vervoer. Eind 2012 is de dienstregeling van deze mogelijk nieuwe vervoerder definitief bekend.
2d. Onderzoek naar samenwerking scholen o.b.v. brede school concept Met het opstellen van het nieuwe programma Jeugd wil de gemeente een nieuw beleid vaststellen waarin we niet meer spreken van een brede school. Liever gebruiken we de term integraal kindcentrum. De gemeente vervult hier een regiefunctie in door de partijen in het veld bijeen te brengen.
In een dergelijk integraal kindcentrum (IKC) werken 3 partijen (onderwijs, opvang en peuterspeelzaalwerk) integraal samen met de volgende kenmerken: -
Partners ontwikkelen voor 0-12 jarigen een doorlopend aanbod van onderwijs, opvang, educatie, sportieve en culturele activiteiten tussen 7.30-18.30 (lang openingsregime);
-
Partners hebben gemeenschappelijke doelen en handelen vanuit één gezamenlijke pedagogische visie;
-
Partners ontwikkelen eigentijdse dagarrangementen gericht op doorgaande ontwikkellijnen en gericht op flexibiliteit;
-
Partners hanteren een functiescheiding, maar geen institutionele en organisatorische verdeling;
-
Peuterspeelzaalwerk is een werksoort binnen de kinderopvang (markt- en vraaggericht).
Het IKC is een model waarin geen knip is gemaakt tussen de 0-4-jarigen en de 4-12jarigen. Het gaat om voorzieningen waarin de verschillende vormen van kinderopvang geleidelijk overgaan in onderwijsvormen. Alle kinderen van 0-12 hebben recht (geen plicht) op kinderopvang. Daarvoor is het nodig alle voorzieningen zo veel mogelijk onder één dak of in elkaars nabijheid te brengen. Juist doordat het kind centraal staat, krijgen ouders meer ruimte om (meer uren) te gaan werken en worden doorgaande carrièrelijnen gecombineerd met doorgaande ontwikkelingslijnen van kinderen. Gelijktijdig met het onderzoek naar de haalbaarheid van een multifunctionele accommodatie (zie ook onder 7.) kijken we of het IKC een plek kan krijgen binnen deze accommodatie. Naar verwachting gaan de resultaten van dit onderzoek uiterlijk eind van dit jaar naar het college. De geintegreerde peutervoorziening (peuteropvang) in Zwammerdam willen we met ingang van 1 januari 2012 gerealiseerd hebben.
3. Plantsoen: meer dan een hondentoilet en in het verlengde, 4. Damme veilig
3a. Onderzoek m.b.t. mogelijkheden Ziendepark De provincie zorgt dat het Ziendepark nog dit jaar gereconstrueerd wordt. Het project zit in de aanbestedingsfase. De verwachting van de provincie is dat het werk in oktober start en voor het einde van het jaar wordt afgerond. De eigenaar van het Ziendepark, provincie Zuid Holland heeft een uitgebreid traject achter de rug van voorbereiding. Het ontwerp is tot stand gekomen in nauw overleg met de BVZ en met de gemeente. Op 28 maart 2011 is in het verenigingsgebouw een inloopavond gehouden. De opkomst was prima, de reacties constructief en positief kritisch. De BVZ is geheel op de hoogte (Gert de Vries) van de actuele stand van zaken. Binnenkort verzendt de Provincie bewonersbrieven over de aanvang van de werkzaamheden. Na het gereedkomen van de reconstructie, neemt de gemeente het beheer en het eigendom van het Ziendepark over.
scholen 4a. Het creëren van veiligheidszones rond de sch olen Inmiddels zijn er diverse maatregelen genomen en uitgevoerd, waardoor de gevoelens van onveiligheid, aantoonbaar minder zijn geworden (o.a. rotonde, kruising Buitenkerk/ Verloostraat, verplaatsen uitrit v/d Berg). Ook zijn er al voorbereidingen getroffen voor verkeersremmende maatregelen op diverse locaties in het dorp.
4b. Verbeteren sociale veiligheid van het parkje aan de Dr. Schreuderstraat Op korte termijn gaan we na of door middel van onderhoud aan beplantingen een bijdrage geleverd kan worden aan het meer open maken van het parkje. Het gevoel van onveiligheid berust vaak op meer aspecten dan de staat van de fysieke omgeving. Waarschijnlijk zijn het Damse kinderen, aangevuld met jongeren van elders. Wellicht dat de jongerenwerker van Participe een rol moet spelen. Het idee is dat we eerst goed inventariseren welke problemen en gevoelens buurtbewoners ervaren. Bij de te houden wijkschouw is dit zeker een onderwerp dat we meenemen.
5. Verenigingsleven: ook in de toekomst de motor voor een bruise bruisend nd Zwammerdam en daarbij 6. Jongeren motiveren hun maatschappelijke stage (2011) in eigen dorp te doen Participe Vrijwilligersnet heeft opdracht om vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties in de gemeente Alphen aan den Rijn, dus ook in Zwammerdam, te ondersteunen. Participe heeft onder andere een vacaturebank, waar (potentiële) vrijwilligers (zoeken naar vacatures) en vrijwilligersorganisaties (plaatsen vacatures) gebruik van kunnen maken. Begeleiding bij het plaatsen van een vacature en het zoeken naar vrijwilligerswerk wordt geboden. Participe heeft cursussen en workshops om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen. Participe kan vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties alle mogelijke advies geven op het gebied van vrijwilligerswerk. Daarnaast organiseert Participe netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligersorganisaties en organisaties die met vrijwilligers werken (Netwerk Zorg en Welzijn; netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligersorganisaties, netwerkbijeenkomsten voor vrouwelijke vrijwilligers etc.). Er is een collectieve vrijwilligersverzekering door de gemeente afgesloten voor alle vrijwilligers in de gemeente Alphen aan den Rijn. Hierover kan Participe organisaties informeren. Daarnaast is bij Participe Vrijwilligersnet de maatschappelijke stagemakelaar ondergebracht, die over alle kennis beschikt voor wat betreft de invulling van maatschappelijke stages.
7. Dorps(t)huis Op 28 mei 2009 is het welzijnsaccommodatiebeleid (WAB) vastgesteld. Sinds het beleid is vastgesteld zijn we bezig met de implementatie hiervan. In het implementatieplan uit het welzijnsaccommodatiebeleid zijn 21 deelprojecten onderscheiden. De deelprojecten worden door de projectleiders Maatschappelijk Bouwen uitgevoerd. Daarnaast bewaakt de ‘overall’projectleider welzijnsaccommodatiebeleid binnen het kernteam Maatschappelijk Bouwen de voortgang op de totale implementatie. De projectleiders Maatschappelijk Bouwen zijn verantwoordelijk voor het beschrijven van een gedetailleerd plan van aanpak voor ieder deelproject. Ook voor het deelproject “Realisatie/ aanpassing kleinschalige (multifunctionele)
welzijnsaccommodaties Zwammerdam” is een projectopdracht. Deze opdracht is afgestemd met het Spreidingsplan Primair Onderwijs, gelet op de verwevenheid hiermee. In het welzijnsaccommodatiebeleid is nog geen concrete oplossing benoemd voor Zwammerdam. Hier zal dus eerst een uitgebreide inventarisatie moeten plaatsvinden. Daarbij is het vertrekpunt te onderzoeken welke multifunctionaliteit we willen en kunnen realiseren in Zwammerdam. De eindsituatie is dat er een multifunctionele gedachte ontstaat met optimale bezetting en met een realistisch gehalte. Hierbij gaan we uit van school, sport, kinderopvang, welzijn en verenigingsleven. Om het beheersbaar te maken betrekken we níet de ontwikkelingen Ipse de Bruggen of de woonservicezone. Lopende deze ontwikkelingen van het WAB is er door de Hervormde gemeente vanuit Zwammerdam een zienswijze ingediend op het bestemmingsplan. Dit omdat er vanuit de instandhouding van de (monumentale) kerk ideeën/plannen zijn om inkomsten te genereren via een nieuw verenigingsgebouw, waarin activiteiten plaats vinden. Zo heeft men vanuit de Hervormde gemeente aangegeven dat men graag een breed maatschappelijke functie in Zwammerdam wil vervullen. Vanuit die achtergrond is de kerk uitgenodigd om aan te haken bij het overleg voor het deelproject realisatie/aanpassing kleinschalige (multifunctionele) welzijnsaccommodatie in Zwammerdam.