HOE WERKT HET RAAMWERK MEDIACOMPETENTIES VOOR WERKNEMER NICK? Een casus ter illustratie.
mei 2008
Raamwerk Mediacompetenties. Met unieke ontwikkelprofielen op weg naar de toekomst. leren in het bedrijf (georganiseerd en/of via ervaring) jobrotation, interne stage, collegiale hulp/advies, werkoverleg, coaching, mentorschappen, experimenteertijd, oefenopdrachten of –projecten, externe kennisnetwerken enz.
StudioX en Nick: wat hebben wij nodig? Wat zijn onze ambities? bedrijf StudioX welke (nieuwe) ROLLEN heeft het bedrijf in 2015? welke (nieuwe) WERKPROCESSEN heeft het bedrijf in 2015? Hoe zien we dat voor ons en welke COMPETENTIES vinden wij daarbij vooral belangrijk?
Ð
Nick Welke (nieuwe) ROLLEN zal ik vervullen in 2015? Welke nieuwe WERKPROCESSEN worden van mij verwacht in 2015? Wat zijn mijn dromen en ambities?
Welke competenties moeten worden ontwikkeld? StudioX en Nick samen welke nieuwe WERKPROCESSEN moet/wil N. gaan uitvoeren? welke COMPETENTIES behoren daarbij? met welke BEHEERSINGSCRITERIA? welke COMPETENTIES beheerst N. al? (vaststellen op basis van eigen beoordeling of een EVC procedure) wat is nog te ontwikkelen? (Competenties gekoppeld aan werkprocessen) Ð Wat leggen we vast? Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP) welke competenties en/of criteria worden ontwikkeld? met welke middelen / opleidingsvormen afspraken m.b.t. geld, tijd, middelen van bedrijf en N. tijdpad en evaluatie
Ï
Beroepsonderwijs: wat kunnen wij bijdragen? leren via initieel onderwijs of opleidingsinstituten beroepsopleiding (MBO, HBO-AD, HBO, WO BA-MA), branchegecertificeerde opleidingen, cursus, training, workshops, seminars, studiedagen, coaching, enz.
2
Loopbaanontwikkeling van Nick Inleiding Enthousiast geworden door het TNO-rapport Toekomstvisie Media waardeweb heeft het multimedia-bedrijf Studio X een strategisch businessplan gemaakt voor de komende jaren (2008 – 2011). Dit plan voorziet in een uitgebreider dienstenpakket dat nog meer inspeelt op het ondersteunen van klanten bij het ontwerpen en vormgeven van media-uitingen. De directie van Studio X ziet een scenario voor zich waarin het huidige bedrijf (nadruk op print) doorgroeit naar een modern multimedia bedrijf. Eerst met de uitbreiding van het maken van websites (2009), later met een volledige multimedia studio, en het uitwerken van concepten en producties voor klanten (2011). Het samenwerken met strategisch partners wordt daarbij zeker niet uitgesloten. Deze doelstellingen maken het mogelijk om de nu nog gescheiden mediaproductielijnen meer crossmediaal te maken. Wat betreft de in het TNO-rapport genoemde rollen betekent dit met name een wijziging bij de rollen Adverteren/adviseren en Realiseren en de daarbij behorende werkprocessen en mediacompetenties. De directie van Studio X is zich er terdege van bewust dat door deze wijzigingen meer van de competenties van de huidige medewerkers gevraagd wordt. Zij voelt zich ook verantwoordelijk dat de medewerkers zorgvuldig worden voorbereid op een toekomst. Het kan er zelfs toe leiden dat ‘afscheid’ genomen moet worden van enkele medewerkers waarvan wordt verwacht dat zij niet aan de nieuwe eisen kunnen voldoen. Ten behoeve van de voorbereiding van de medewerkers zal door de manager P&O een bedrijfsopleidingsplan worden gemaakt. Dit plan dient uiteindelijk voor elke medewerker te leiden tot een Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP). Daarbij wil het bedrijf gebruik maken van de set van media- competenties met beheersingscriteria. Hieronder de beschrijving van een van de medewerkers, die al ruim acht jaar bij Studio X werkt als DTP-er. Nick (28 jaar) Na het succesvol afronden in 1998 van zijn beroepsopleiding DTP (MBO niveau 3) aan het Grafisch Lyceum te Rotterdam is Nick in dienst getreden van Studio X. Hij heeft zich de afgelopen jaren binnen de rol Realiseren vooral bezig gehouden met het opmaken van content (advertenties, posters, brochures en folders). Binnen het team is hij verantwoordelijk voor zijn deel van de opdracht, die hij via de vormgever krijgt. Contacten met externe klanten heeft hij nauwelijks. Nick heeft zijn vak bijgehouden door het volgen van diverse cursussen Vormgeven bij het Media College en het Kenniscentrum GOC. Daarnaast heeft Nick zichzelf veel (thuis) geleerd o.a. het maken van websites. Het bedrijf is tevreden over de inzet en de kwaliteit van het geleverde werk. Zij zien in hem een medewerker die zij graag willen houden en die een belangrijke rol kan spelen bij de nieuwe doelstellingen die in het business plan zijn geformuleerd. In de functioneringsgesprekken met zijn leidinggevende heeft Nick al diverse malen aangegeven dat hij nieuwe stappen wil zetten in zijn loopbaan. Het is een grote wens van Nick om een HBO-diploma te halen. Zelf hij al ‘ontdekt’ dat er aan de Hogeschool INHOLLAND in Rotterdam een opleiding bestaat Crossmediale Communicatie (Associate Degree). Een diploma op MBO-4 niveau is daartoe echter wel een vereiste. Dat zal hij dus eerst moeten regelen. In overleg is in kaart gebracht wat Nick moet ondernemen om tot het uitvoeren van nieuwe werk-zaamheden te komen. Daarbij is gewerkt met het raamwerk van rollen,
3
werkprocessen en media-competenties, zoals dat is opgesteld als gevolg van het TNOrapport. Samengevat betekent dat: • • • • •
concepten ontwikkelen (creatief en crossmediaal) meer contacten met externe klanten professionele websites maken crossmediale producties realiseren (nog) meer projectmatig werken.
De manager P&O heeft veel informatie gevonden op verschillende relevante websites. Tevens heeft hij Nick gewezen op de mogelijkheden voor EVC (Erkennen van Verworven Competenties). Via de website van Kenniscentrum GOC heeft hij meer informatie gekregen. Ook heeft Nick via internet de quick scan Mediavormgever gedaan. Uit het resultaat van deze scan blijkt dat hij in aanmerking komt voor een EVC-procedure om dat diploma op niveau 4 na aanvullende scholing (via BBL) te behalen. In het POP van Nick wordt na overleg vastgelegd dat zijn ontwikkeling er in de komende jaren als volgt uitziet. Tussentijds wordt geëvalueerd en wordt toestemming verleend voor een volgende stap: 1. 2. 3. 4.
EVC-procedure Media Vormgever Aanvullende beroepsopleiding Mediavormgever (MBO 4) Cursus klantgericht handelen Associate Degree Crossmediale Communicatie (HBO)
2008 2008/2009 2008/2009 vanaf 2010
Hoewel verwacht mag worden dat Nick zich de nieuwe competenties en bijbehorende criteria via zijn opleidingstraject verwerft, maakt Studio X de volgende aanvullende afspraken met Nick: -
Meer aandacht voor kleding en taalgebruik (aandachtspunt bij functioneringsgesprekken) Training in teamverband gericht op klantadvisering (hiervoor wordt een in company training ingekocht, waarbij de criteria gebruikt worden om de leerdoelen te formuleren).
In onderstaande overzicht is uitgewerkt aan welke competenties Nick moeten werken. Enerzijds zal hij de huidige competenties moeten verdiepen, anderzijds nieuwe competenties moeten ontwikkelen.
Mediacompetenties leidinggeven (leiden en beslissen) a. beslissen en activiteiten initiëren b. aansturen c. begeleiden samenwerken (ondersteunen en samenwerken) d. aandacht en begrip tonen e. samenwerken en overleggen f. ethisch en integer handelen communiceren (interacteren) g. relaties bouwen en netwerken
2008 MBO 3
2008/2009 MBO 4
vanaf 2010
x
x
x
x x
4
h. overtuigen en beïnvloeden i. presenteren j. formuleren en rapporteren analyseren (analyseren, interpreteren) k. vakdeskundigheid toepassen l. materialen en middelen inzetten m. analyseren ontwerpen (creëren en leren) n. onderzoeken o. creëren en innoveren p. leren uitvoeren (organiseren en uitvoeren) q. plannen en organiseren r. klantgericht handelen s. kwaliteit leveren t. instructies en procedures opvolgen aanpassen (aanpassen en aankunnen) u. omgaan met veranderingen en aanpassen v. met druk en tegenslag omgaan ondernemen (ondernemen en presteren) w. gedrevenheid en ambitie tonen x. ondernemend en commercieel handelen y. bedrijfsmatig handelen
x x
x x x
x x x
x x x
x
x x
x x
x x
x x
x
x
x
x
x
x
x x
x x
x x
5
Het gaat te ver voor alle competenties de verdieping en de ontwikkeling aan te geven. Daarom de competentie r. klantgericht handelen als voorbeeld:
(R) Klantgericht handelen Beroepscompetentie
Beheersingscriteria gericht op het werkproces
De medewerker is in staat om op adequate wijze klantgericht te handelen, zodat de werkzaamheden naar tevredenheid van de klant/opdrachtgever* worden uitgevoerd. nu nieuw Is representatief, afgestemd op de klant.
Inventariseert de wensen en behoeften van de klant. Toont een geïnteresseerde houding en luistert actief. Herkent (on-)uitgesproken wensen en behoeften van de klant. Vertaalt de wens(en) van de klant in relatie tot de mogelijkheden. Geeft duidelijk aan wat kan en wat niet kan. Verwijst zo nodig door naar (gespecialiseerde) collega’s. Geeft advies als daarom gevraagd wordt. Denkt mee, geeft ook ongevraagd advies. Beperkt hinder tengevolge van de werkzaamheden tot een minimum. Vraagt aan de klant of alles naar wens (verlopen) is. Stelt de tevredenheid van de klant zo objectief mogelijk vast. Voorkomt aanleidingen voor klachten zoveel mogelijk. Neemt elke klacht serieus en zorgt dat de klacht wordt afgehandeld. Past verschillende gesprekstechnieken en gedragsstijlen toe, afgestemd op de situatie en de klant. Komt afspraken na of informeert de klant tijdig als dit niet lukt. * klant/opdrachtgever kan zowel extern zijn als intern
x x x
x x x
x
x
x
x
x
x x x x x
x
x x x
x
x
Hoe ontwikkelt Nick de competentie klantgericht handelen? Dat gebeurt door een combinatie van off the job en on the job leren en opleiden. In de genoemde opleidingen en cursussen die Nick gaat volgen wordt aandacht besteed aan onderwerpen als hoe om te gaan met klanten, hoe wensen en behoeften van klanten zijn op te sporen, hoe een goede offerte kan worden opgesteld en het gebruik van gesprekstechnieken. Daarnaast dient Nick deze kennis, vaardigheden en houding toe te
6
passen in zijn dagelijks werk. Zijn leidinggevende (in zijn rol als coach) besteedt bij werken functioneringsgesprekken aandacht aan de wijze waarop Nick met de klanten omgaat. Offertes worden voor verzending doorgenomen en Nick kan bij problemen bij hem terecht. Soms gaat de leidinggevende mee bij een bezoek aan een klant, waardoor het mogelijk wordt Nick direct te adviseren.
7
