MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXAMENBUREAU
UNIFORM EINDEXAMEN MULO tevens TOELATINGSEXAMEN VWO/HAVO 2013 VAK : BEDRIJFSREKENEN DATUM: DONDERDAG 04 JULI 2013 TIJD : 09.45 – 11.25 UUR (MULO-III KANDIDATEN) 09.45 – 11.45 UUR (MULO-IV KANDIDATEN) DEZE TAAK BESTAAT UIT 36 ITEMS. MULO-III kandidaten maken de items 1 t/m 30. MULO-IV kandidaten maken de items 1 t/m 36.
INTREST
3
1
Kapitaal I en II staan beide uit tegen 10% intrest per jaar. Na 1 jaar zijn beide kapitalen aangegroeid tot SRD 1.210,-. Kapitaal I inclusief intrest is na één jaar SRD 550,-.
De berekening van de intrest is afhankelijk van: I het rentepercentage II het kapitaal III de looptijd Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat A B C D
alleen I en II juist zijn. alleen I en III juist zijn. alleen II en III juist zijn. I, II en III alle juist zijn.
Kapitaal II zonder intrest bedraagt A B C D
SRD SRD SRD SRD
VREEMD GELD 4
2 Kapitaal SRD 2.549,60
594,600,660,726,-
Tijd Procent 90 dgn 6%
De juiste berekening van de intrest met behulp van het rentenummer en de standvastige deler is: A 2.549,60 × 90 : 360 100 6 B 2.549,60 × 90 × 6 100 360 C
2.550 × 90 100
: 360 6
D
2.550 × 90 100
×
6 360
Beschouw de volgende beweringen: I De koers waartegen de handelaar vreemd geld koopt, wordt ook wel de laatkoers genoemd. II De rekeneenheid van Frans-Guyana is de Euro. Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat A B C D
alleen I juist is. alleen II juist is. I en II beide juist zijn. I en II beide onjuist zijn.
5 Voor een reis naar Duitsland koopt een zakenman Euro 2.200,-. In Duitsland geeft hij Euro 1.600,- uit. Terug in Suriname wisselt hij de overgebleven Euro’s in USD. Koersen per stuk: USD 3,25 – 3,35 Euro 4,10 – 4,20 De juiste berekening van het bedrag, dat hij aan USD ontvangt, is: A B C D
(2.200 – 1.600) : 3,25 (2.200 – 1.600) : 3,35 {(2.200 – 1.600) x 4,10} : 3,35 {(2.200 – 1.600) x 4,20} : 3,25 6
Surin koopt voor een reis naar Sint Maarten ANG 3.000,-. Bij zijn terugkeer in Suriname wisselt hij de overgebleven ANG 250,- in SRD. De prijs van de ticket naar Sint Maarten bedraagt SRD 1.250,-. Koersen per stuk: ANG 1,80 – 1,90
GOEDERENHANDEL 8 Het nettogewicht is het gewicht: I van de goederen zonder de verpakking. II waarover de prijs berekend wordt. III waarover de vrachtkosten berekend worden. Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat A B C D
9 Brutoprovenu SRD 25.000,Kosten SRD 4.500,Commissie …% = SRD … SRD … Nettoprovenu SRD 20.000,De juiste berekening van commissie in procenten is:
De totale reiskosten zijn: A B C D
SRD SRD SRD SRD
4.000,4.950,5.225,6.500,7
Een handelaar in Suriname koopt in Trinidad een partij goederen: factuurbedrag TTD 15.000,korting TTD 500,TTD 14.500,Hij betaalt met GBP’s die hij in zijn bezit heeft. Koersen per stuk: TTD 0,50 – 0,55 GBP 5,15 – 5,25 Hoeveel GBP’s biedt hij aan om zijn schuld te betalen? A B C D
GBP GBP GBP GBP
1.380,95 1.428,57 1.548,54 1.601,94
alleen I en II juist zijn. alleen I en III juist zijn. alleen II en III juist zijn. I, II en III alle juist zijn.
A
25.000 – 20.000 x 1% 1% van 25.000
B
25.000 – 20.000 x 1% 1% van 20.000
C
25.000 – 20.000 – 4.500 x 1% 1% van 25.000
D
25.000 – 20.000 – 4.500 x 1% 1% van 20.000 10
Een handelaar koopt een partij goederen met een factuurprijs van SRD 6.900,-; vrachtkosten SRD 350,-. Hij verkoopt deze partij voor SRD 8.880,inclusief SRD 80,- verkoopkosten. De brutowinst op deze partij goederen bedraagt A B C D
SRD SRD SRD SRD
1.550,1.630,1.900,1.980,-
EFFECTEN
RENDEMENT
11
14
Op 1 mei 2012 koopt Rina vier 6% obligaties „Surcom” nominaal SRD 1.000,- per stuk, koers 106; couponvervaldag 1 mei. Aankoopkosten SRD 37,50. Welke van de volgende beweringen ten aanzien van het bovenstaande is juist? A De couponrente wordt over de koerswaarde berekend. B De lopende rente is SRD 0,-. C De koersnotering is beneden pari. D Het aankoopbedrag is SRD 4.240,-.
Koerswaarde 5 aandelen totaal SRD 175,Aankoopkosten SRD 5,Aankoopbedrag SRD 180,Dividend SRD 40,Dividendbelasting SRD 10,Provisie SRD 0,40 SRD 10,40 SRD 29,60 De juiste bedragen, die nodig zijn voor het berekenen van het rendement op bovenstaande belegging, zijn:
12
Belegd kapitaal SRD 175,SRD 175,SRD 180,SRD 180,-
Netto-opbrengst SRD 29,60 SRD 39,60 SRD 29,60 SRD 39,60
Verkoopnota: Koerswaarde … aandelen „NV Surmij” nominaal SRD 200,- per stuk, koers 50 SRD … Verkoopkosten SRD 100,SRD 2.000,-
A B C D
De juiste berekening van het aantal verkochte aandelen is:
Koerswaarde drie-5% obligaties nominaal SRD 1.000.- per stuk is SRD 2.850,Aankoopkosten SRD 20,SRD 2.870,Lopende rente SRD 18,Couponvervaldagen 1 april en 1 oktober De provisie bij het verzilveren van de coupons is SRD 0,50 per keer.
A B C D
2.000 : 50 (2.000 + 100) : 50 2.000 : 1% van (200 x 50) (2.000 + 100) : 1% van (200 x 50) 13
NV Goudy heeft 1.000 aandelen nominaal SRD 500,- per stuk in omloop. In het jaar 2011 bedraagt het totale dividend SRD 40.000,-. Dividendbelasting 25%; provisie 1%. Elly bezit 10 aandelen van NV Goudy.
15
De juiste berekening van het rendement is: A
150 : 2 – 0,50 x 100% 2.870
B
150 : 2 – 0,50 x 100% 2.870 + 18
C
150 – ( 0,50 x 2) x 100% 2.870
D
150 – ( 0,50 x 2) x 100% 2.870 + 18
De netto-dividenduitkering, die Elly ontvangt, is A B C D
SRD SRD SRD SRD
296,396,592,792,-
16 Joyce heeft SRD 175.000,- geïnvesteerd in het bouwen van 2 appartementen. Zij verhuurt elk appartement voor SRD 3.000,- per kwartaal. De totale jaarlijkse kosten voor beide appartementen bedragen SRD 9.500,-. Het rendement op deze belegging is (1 dec. n.k.)
A B C D
4,9% 5,1% 6,9% 8,3%
AFSCHRIJVINGEN 19 Beschouw de volgende beweringen: I De afschrijving per jaar geeft de waardedaling van het productiemiddel in dat desbetreffende jaar aan. II De totale afschrijvingen zijn altijd gelijk aan de aanschaffingsprijs. Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat
INDEXCIJFERS 17 Jaar Prijs 2011 SRD 80,2012 SRD 176,2013 SRD …
Indexcijfer 100 220 …
Men verwacht dat de prijs in 2013 tweemaal zo groot zal zijn als in 2012. De juiste berekening van het indexcijfer in 2013 is:
A B C D
alleen I juist is. alleen II juist is. I en II beide juist zijn. I en II beide onjuist zijn. 20
Een machine is op 1 januari 2007 aangeschaft voor SRD 55.000,-. De jaarlijkse afschrijving geschiedt als volgt: - de eerste 2 jaren 10% van de aanschaffingsprijs; - daarna 20% van de aanschaffingsprijs. Per 31 december 2011 wordt de machine verkocht met een winst van SRD 8.280,-.
A
80 × 100 2 × 176
B
176 × 100 2 × 80
A
8.280 + {(100% - 50%) van 55.000}
B
8.280 + {(100% - 60%) van 55.000}
C
2 × 80 × 100 176
C
8.280 + {(100% - 70%) van 55.000}
D
8.280 + {(100% - 80%) van 55.000}
D
2 × 176 × 100 80
18 Gegevens met betrekking tot de lonen van een bepaald bedrijf: Maand Indexcijfer april 130 mei 180 juni 160 De lonen bedragen in het jaar 2011 SRD 60.000,-. Als basis wordt het gemiddelde maandloon gebruikt. De lonen over de maand juni bedragen A B C D
SRD 8.000,SRD 16.000,SRD 32.000,SRD 96.000,-
De juiste berekening van de verkoopprijs is:
21 Aan het eind van het zesde jaar is de boekwaarde van een gebouw SRD 60.000,-. Aan het begin van het zevende jaar vindt er een verbouwing plaats, de kosten hiervan bedragen SRD 20.000,-. De levensduur wordt na de verbouwing gesteld op 30 jaar en de restwaarde op SRD 5.000,-. Er wordt jaarlijks met gelijke bedragen afgeschreven. Het afschrijvingsbedrag aan het eind van het zevende jaar is A B C D
SRD SRD SRD SRD
2.500,2.666,67 3.125,3.333,33
VERZEKERINGEN KOSTPRIJS HANDELAAR
22 Beschouw de volgende beweringen ten aanzien van verzekeringen: I De poliskosten worden alleen bij het afsluiten van de verzekering betaald. II Bij oververzekering is de uitkering nooit groter dan de geleden schade. III De premie wordt uitgedrukt in een percentage (%) of per-mille (‰) van het verzekerde bedrag. Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat A B C D
alleen I en II juist zijn. alleen I en III juist zijn. alleen II en III juist zijn. I, II en III alle juist zijn. 23
Een partij goederen is verzekerd voor SRD 30.000,-. De gezonde waarde is SRD 40.000,-. Na een brand wordt de schade berekend en vastgesteld op 62%. De juiste berekening van het bedrag, dat de verzekerde zelf moet betalen om de schade te dekken, is: A B C D
62% van 30.000 62% van 40.000 62% van (40.000 ˗ 30.000) 40.000 ˗ (62% van 30.000)
25 Beschouw de volgende beweringen: I De vrachtkosten van een partij goederen worden tot de indirecte kosten gerekend. II De verkoopkosten worden over de nettoverkoopprijs berekend. Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat A B C D
26 Inkoopprijs Indirecte kosten
SRD 900,SRD 60,SRD 960,Winst 10% van de inkoopprijs SRD 90,Netto-verkoopprijs SRD 1.050,Verkoopkosten 5% SRD … Bruto-verkoopprijs SRD … De juiste berekening van de brutowinst is: A
5 × 1.050 + 90 95
B
5 × 1.050 + 90 + 60 100
C
100 × 1.050 ˗ 900 95
D
100 × 1.050 ˗ 960 95
24 Op 8 mei breekt er brand uit in het pakhuis van grossier Batjo. De gezonde waarde van de aanwezige partij goederen is SRD 95.000,- en het verzekerd bedrag SRD 90.000,-. Op 20 mei wordt de schade door een expert vastgesteld. Van de goederen blijkt 35% onbeschadigd te zijn; 55% is geheel verloren gegaan en de rest kan nog verkocht worden voor SRD 3.500,-. De schade bedraagt A B C D
SRD 44.000,SRD 46.250,SRD 55.000,SRD 58.250,-
alleen I juist is. alleen II juist is. I en II beide juist zijn. I en II beide onjuist zijn.
27 De nettowinst van een artikel bedraagt SRD 2.000,- en dit bedrag is gelijk aan 25% van de factuurprijs. De directe kosten bedragen SRD 150,-. De inkoopprijs bedraagt A B C D
SRD 8.000,SRD 8.150,SRD 10.000,SRD 10.150,-
VERVOLG MULO IV-KANDIDATEN
KOSTPRIJS FABRIKANT 28
PRIJS PER KM
De fabrikant kan de indirecte kosten uitdrukken in procenten van de:
31
I inkoopprijs; II lonen; III materialen; IV totale directe kosten. Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat A B C D
alleen I, II en III juist zijn. alleen I, II en IV juist zijn. alleen I, III en IV juist zijn. alleen II, III en IV juist zijn.
Aanschaffingsprijs bromfiets SRD 2.200,Restwaarde SRD 300,SRD 1.900,Levensduur 5 jaar Jaarlijkse kosten SRD 240,Benzinekosten per km SRD 6,Aantal verreden km per jaar 7.000 km De juiste berekening van de prijs per km is: A B C D
{(1.900 + 240) : 7.000} + 6 (2.200 + 240 + 6) : 7.000 {(1.900 : 5 + 240) : 7.000} + 6 {(2.200 : 5 + 240) : 7.000} + 6
29 De totale kosten voor het vervaardigen van een keukenkast bedragen SRD 5.000,-. De winst is 20% van de kostprijs en de verkoopkosten zijn 5%. De juiste berekening van de verkoopprijs is: A
100 100 × × 5.000 95 80
B
105 100 × × 5.000 100 80
C
100 120 × × 5.000 95 100
D
105 120 × × 5.000 100 100
MANUURTARIEF 32 Schoonmaakbedrijf „Busy” zoekt naar werknemers. Aangeboden wordt een: - vijfdaagse werkweek van 8 uur per dag; - uurloon van SRD 4,50; - vakantie van 2 weken per jaar. Het jaarloon van een werknemer in dit bedrijf bedraagt A B C D
MACHINE-UURTARIEF
30 Grondstof I Grondstof II Lonen Sociale lasten 20% Totale directe kosten
SRD 5.400,SRD … SRD 7.500,SRD … SRD 15.900,-
De prijs van grondstof II bedraagt A B C D
SRD 120,SRD 1.500,SRD 1.920,SRD 2.400,-
SRD 9.000,SRD 9.360,SRD 12.600,SRD 13.104,-
33 Welke van de volgende kosten wordt niet opgenomen in het machine-uurtarief? A B C D
Afschrijvingskosten Renteverlies Sociale lasten Stroomverbruik
RENTABILITEIT 34 Beschouw de volgende beweringen: I De economische rentabiliteit wordt ook wel de rentabiliteit van het totale vermogen genoemd.
36 Onderstaande grafiek geeft het verloop van de lonen van „OVI” aan over de jaren 2006 tot en met 2009. × SRD 100.000,-
II Het gewaardeerde loon is de vergoeding voor de eigenaar van het bedrijf.
25
Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat A alleen I juist is B alleen II juist is. C I en II beide juist zijn. D I en II beide onjuist zijn.
20 15 10
35 Eigen vermogen Vreemd vermogen
5
SRD 650.000,SRD 480.000,SRD 1.130.000,-
Rente vreemd vermogen SRD Economisch resultaat SRD
48.000,18.200,-
De juiste berekening van de rentabiliteit van het Eigen vermogen is: A B C D
(18.200 : 6.500) x 1% (18.200 : 11.300) x 1% {(18.200 + 48.000) : 6.500} x 1% {(18.200 + 48.000) : 11.300} x 1%
0
2006
2007
2008
2009
jaren
In welke jaren wordt hetzelfde bedrag aan lonen uitbetaald? A B C D
Alleen 2006 en 2007 Alleen 2008 en 2009 2006, 2008 en 2009 2007, 2008 en 2009