Handleiding
DIY HiFi Acoustic treatment test cd
Elke luisterruimte heeft een eigen respons door ruimte mode’s en afwerking. Met deze door Mutrox HiFi Acoustics samengestelde test cd is het mogelijk om in een aantal stappen globaal uw ruimte akoestiek te beoordelen. Aan de orde komen problemen als staande golven, het opsporen van node’s en anti-node’s en het bepalen van de galmtijd. Beproef uw hardware en ruimtelijke frequentierespons met deze cd. Wanneer u de verschillende testen heeft uitgevoerd is het mogelijk om, met deskundig advies en het monteren van akoestische modules, een synergetisch effect te creëren tussen uw hardware en de akoestische respons van uw luisterruimte. Om de resultaten van de DIY acoustic tests op deze cd globaal te kunnen beoordelen is een kritisch oor voldoende. Wanneer de tests uitgevoerd worden met behulp van een SPL-meter zal er echter een correcter beeld kunnen worden gevormd. Een simpele SPL-meter voldoet al in de meeste gevallen.
Disclaimer Harde geluiden kunnen, zelfs bij korte blootstelling, schade aan uw apparatuur en gehoor veroorzaken. Wij adviseren u voorzichtig te zijn met de volume regeling als u deze test cd afspeelt. Het gebruik van deze test cd geschiedt op eigen risico. Mutrox Hifi Acoustics kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade als gevolg van het afspelen van de test cd.
Toelichting per track 1. Referentie level sinustoon 440Hz
Deze sinus referentietoon heeft op de cd een pieklevel van -14dBFS. Dit level dient als indicatie voor de rest van de testgeluiden op deze cd. Ook kan met behulp van deze referentietoon de eindversterker elektronisch worden gemeten en gekalibreerd met behulp van een multimeter (AC). U zou echter mogen verwachten dat de fabrikanten van uw apparatuur dit al grondig voor u hebben gedaan.
2. Pinknoise Links
“Now you’re listening to the left channel”. Gevolgd door pinknoise uit alleen de linker luidspreker. Controleer of dit ook daadwerkelijk alleen uit de linker luidspreker komt. U kunt ook het level meten met een SPL-meter (zet deze op ‘C-weighted’ met een ´slow-response´). Stel uw versterker level zo in dat de pinknoise met een SPL van 85 dBC binnenkomt op de SPL-meter, gemeten op de luisterpositie.
3. Pinknoise Rechts
“Now you’re listening to the right channel”. Gevolgd door pinknoise uit alleen de rechter luidspreker. Controleer of dit ook daadwerkelijk uit de rechter luidspreker komt. Mocht er een verschil in SPL-niveau zijn tussen de linker en de rechter luidspreker corrigeer dit dan niet op de versterker. Dit wordt (na het succesvol uitvoeren van track 1) waarschijnlijk veroorzaakt door de invloed van de akoestiek in de ruimte. Wij gaan er hierbij vanuit dat de luidsprekers onderling niet van elkaar afwijken.
4. Pinknoise Mono
“Now you’re listening to my voice in mono. You can hear a phantom image”. Mono stem gevolgd door mono pinknoise. Wanneer het volume uit beide luidsprekers gelijk is hebben de stem en de ruis een duidelijke plaatsing in het midden van de luidsprekers. Bij het luisteren met de ogen dicht zou u in staat moeten zijn om m.b.v. de spreekstem en de ruis deze als bronnen aan te kunnen wijzen. Het is belangrijk dat de afstand en de hoek van uw hoofd t.o.v. elke luidspreker hetzelfde zijn. Internationaal is de ‘stereo afspraak’ dat de luidsprekers op 3 meter afstand van de luisteraar staan in een hoek van 60 graden (een gelijkzijdige driehoek). Dit is gemakkelijk te controleren door m.b.v. een touwtje vanaf de luisterpositie een cirkel te trekken en de luidsprekers op de juiste graden te plaatsen waardoor zij ook gelijk op dezelfde afstand staan van de luisteraar.
Pagina
2 : Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd
5. Pinknoise uit fase
“Out of phase. Now you’re listening to my voice. It should sound that my voice is all around you”. Uit fase stem gevolgd door pinknoise uit fase. De stem en de pinknoise zouden geen duidelijke plaatsing mogen hebben in het stereobeeld. U moet het gevoel krijgen dat het moeilijk te benoemen is waar de stem en ruis zich bevinden. Ook zullen de lage frequenties zwakker worden weergeven omdat deze elkaar deels opheffen. Als de ruis en de stem nog steeds goed of enigszins te lokaliseren zijn, pas dan de positie van de luidsprekers aan tot deze bronlokalisatie verdwenen is. Komt bijvoorbeeld de ruis als bron meer uit één van de luidsprekers dan kunt u deze luidspreker iets naar voor of achteren verplaatsen, net zolang tot de bronlocatie is verdwenen. Bij deze track kunt u ook door rond te lopen in de ruimte reflecties lokaliseren. Deze kunnen eventueel later aangepakt worden met correcte akoestiek.
6. Pinknoise stereo voor o.a. afstraling speakers en positie
Met behulp van deze track hoort u goed het afstralingsspectrum van de signaalketen en wat voor invloed de huidige ruimteakoestiek hier op heeft. Loop vooral rond in de ruimte om problemen van o.a. opbouw van lage frequenties te lokaliseren, vooral in de hoeken van de kamer is dit vaak het geval. Vergelijk ook het klankbeeld vlak voor de luidsprekers met het klankbeeld op de luisterpositie.
7. Stereocheck pinknoise en sinustoon 1kHz
In deze track hoort u een stem die vertelt op welke plek hij zich bevindt in het stereobeeld. Vervolgens hoort u pinknoise, gevolgd door een sinustoon van 1000Hz de besproken weg afleggen. Als de stereoweergave van uw installatie en de plaatsing van de luidsprekers in orde zijn kunt u vloeiend en zonder problemen de pinknoise en de sinustoon van luidspreker naar luidspreker door het stereobeeld volgen.
8. Sinustoon per terts interval
Alle sinustonen worden even luid per terts interval mono weergegeven en hebben allen een duidelijke plaatsing ‘tussen’ de luidsprekers. U kunt op gehoor of met een SPL-meter goed beoordelen welke tonen door de akoestiek van de ruimte worden versterkt of uitgedoofd. Het kan zijn dat u in de eerste 20 seconden niets hoort. Dit kan te maken hebben met het frequentie bereik van uw systeem. Stel niet het volume naar boven bij maar wacht geduldig tot de hogere frequenties wel worden weergegeven. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Sinustoon per terts interval met elk een duur van 10 seconden. 25 31.5 40 50 63 80 100 00:00 00:10 00:20 00:30 00:40 00:50 01:00
125 01:10
160 01:20
Hz Tijd
9. Sinustoon per terts interval
Alle sinustonen worden even luid per terts interval mono weergegeven en hebben allen een duidelijke plaatsing ´tussen´ de luidsprekers. U kunt op gehoor of met een SPL-meter goed beoordelen welke tonen door de akoestiek van de ruimte worden versterkt of uitgedoofd. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Sinustoon per terts interval met elk een duur van 10 seconden. 200 250 316 400 500 630 800 00:00 00:10 00:20 00:30 00:40 00:50 01:00
Pagina
3 : Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd
1000 01:10
1250 01:20
Hz Tijd
10. Sinustoon per terts interval
Alle sinustonen worden even luid per terts interval mono weergegeven en hebben allen een duidelijke plaatsing ´tussen´ de luidsprekers. U kunt op gehoor of met een SPL-meter goed beoordelen welke tonen door de akoestiek van de ruimte worden versterkt of uitgedoofd. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Sinustoon per terts interval met elk een duur van 10 seconden. 1600 2000 2500 3200 4000 5000 6400 00:00 00:10 00:20 00:30 00:40 00:50 01:00
8000 01:10
10000 Hz 01:20 Tijd
11. Sinustoon per terts interval uit fase
Alle sinustonen worden even luid per terts interval uit fase weergegeven. U kunt op gehoor of met een SPL-meter goed beoordelen welke tonen door de akoestiek van de ruimte worden versterkt of uitgedoofd. Het kan zijn dat u in de eerste 20 seconden niets hoort. Dit kan te maken hebben met het frequentiebereik van uw systeem. Zeker in deze track waar de tonen uit fase staan kan er veel uitdoving plaatsvinden. Stel niet het volume naar boven bij, maar wacht geduldig tot de hogere frequenties wel worden weergegeven. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Sinustoon per terts interval met elk een duur van 10 seconden. 25 31.5 40 50 63 80 100 00:00 00:10 00:20 00:30 00:40 00:50 01:00
125 01:10
160 01:20
Hz Tijd
12. Sinustoon per terts interval uit fase
Alle sinustonen worden even luid per terts interval uit fase weergegeven. U kunt op gehoor of met een SPL-meter goed beoordelen welke tonen door de akoestiek van de ruimte worden versterkt of uitgedoofd. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Sinustoon per terts interval met elk een duur van 10 seconden. 200 250 316 400 500 630 800 00:00 00:10 00:20 00:30 00:40 00:50 01:00
1000 01:10
1250 01:20
Hz Tijd
13. Sinustoon per terts interval uit fase
Alle sinustonen worden even luid per terts interval uit fase weergegeven. U kunt op gehoor of met een SPL-meter goed beoordelen welke tonen door de akoestiek van de ruimte worden versterkt of uitgedoofd. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Sinustoon per terts interval met elk een duur van 10 seconden. 1600 2000 2500 3200 4000 5000 6400 00:00 00:10 00:20 00:30 00:40 00:50 01:00
Pagina
4 : Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd
8000 01:10
10000 Hz 01:20 Tijd
14. Pinknoise sweep 1000-20 Hz (+18 dB piek Q-factor van filter 24.6)
Pinknoise waar een parametrisch filter een +18dB piek maakt met een Q-factor van 24.6. De center frequentie van de filter loopt van 1000Hz naar 20Hz. De filter frequentie moet op alle frequenties even luid worden weergegeven en heeft een vaste plek in het stereobeeld. Luister deze track af op de luisterpositie maar ook eens dichterbij voor de luidsprekers. Hiermee kunt u een indruk krijgen van hoe de klank van de luidspreker op de luisterpositie wordt beïnvloed door de werking van de akoestiek.
15. Sweeptoon 20 Hz tot 20.000 Hz
De sinustoon sweep is op alle frequenties even luid en heeft dezelfde vaste plek in het stereobeeld. Met deze test krijgt u een goed beeld van de frequentierespons van de ruimte. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Deze tijdslijn is puur ter indicatie en is niet nauwkeurig genoeg als referentie. 30 00:05
40 00:10
50 00:15
150 00:20
260 00:25
440 00:30
700 00:35
1200 00:40
1800 00:45
3200 00:50
5200 00:55
8500 00:60
135000 Hz 00:65 Tijd
16. Sweeptoon 20 Hz tot 20.000 Hz uit fase
De sinustoon sweep is op alle frequenties even luid en heeft dezelfde vaste plek in het stereobeeld. Met deze test krijgt u een goed beeld van de frequentierespons van de ruimte. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Deze tijdslijn is puur ter indicatie en is niet nauwkeurig genoeg als referentie. 30 00:05
40 00:10
50 00:15
150 00:20
260 00:25
440 00:30
700 00:35
1200 00:40
1800 00:45
3200 00:50
5200 00:55
8500 00:60
135000 Hz 00:65 Tijd
17. Sweeptoon 20 Hz tot 350 Hz
De sinustoon sweep is op alle frequenties even luid en heeft dezelfde vaste plek in het stereobeeld. Met deze test krijgt u een goed beeld van de frequentierespons van de ruimte tot 350Hz. Met deze sweep heeft u alle dominate room modi voorbij horen komen. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Deze tijdslijn is puur ter indicatie en is niet nauwkeurig genoeg als referentie. 30 40 50 150 260 Hz 00:05 00:10 00:15 00:20 00:25 Tijd
18. Sweeptoon 20 Hz tot 350 Hz uit fase
De sinustoon sweep is op alle frequenties even luid en heeft dezelfde vaste plek in het stereobeeld. Met deze test krijgt u een goed beeld van de frequentierespons van de ruimte tot 350Hz. Door deze sweep zult u alle dominante room modi voorbij horen komen. Onderstaand de frequenties in de tijdslijn. Deze tijdslijn is puur ter indicatie en is niet nauwkeurig genoeg als referentie. 30 00:05
Pagina
40 00:10
50 00:15
150 00:20
260 00:25
Hz Tijd
5 : Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd
19. Handklap 4 stuks in herhaling voor flutter lokalisatie (snel opvolgende echo’s)
U hoort in een loop 4 verschillende handklappen. Het ´rms´-level van deze track is wat aan de zachte kant. Dit komt doordat de transiënten van een handklap vrij fors zijn. Met deze track kunt u gemakkelijk de flutter lokaliseren terwijl u op de luisterpositie zit of rondloopt door de ruimte.
20. Handklappen van een drumcomputer voor flutter lokalisatie
U hoort achtereenvolgens identieke ‘handclaps’ afkomstig van een drumcomputer. Met deze track kunt u gemakkelijk de flutter lokaliseren terwijl u op de luisterpositie zit of rondloopt door de ruimte.
21. Pinknoise burst 500 ms voor speaker delay check
Een pinknoise burst cyclus van 500 ms gevolgd door 1500 ms stilte. De burst moet tegelijkertijd uit beiden luidsprekers komen. Als er d.m.v. digitale processing een kant (verkeerd) ge-delayed zou zijn dan hoort u de burst eerder uit één van de luidsprekers. Het menselijk gehoor is erg gevoelig voor lokalisatie aan de hand van tijdsverschillen. Met grote P.A.-systemen kan deze track erg handig zijn om bijvoorbeeld de delaytijden op gehoor te controleren tussen het main array en de groundstacks.
22. Pinknoise burst 3 sec voor galmtijd beoordeling
Een pinknoise burst cyclus van 3 seconden gevolgd door 7 seconden stilte. Na deze 3 seconden kunt u goed de galmtijd en het spectrum van het galmveld waarnemen.
Mutrox HiFi Acoustics Veerweg 1 ● 3281 LX Numansdorp
●
0186 65 40 55
●
www.mutroxhifi.nl
●
[email protected]
Mutrox HiFi Acoustics is een onderdeel van Mutrox Soundproof Studios. © 2011 Mutrox Soundproof Studios, Mutrox HiFi Acoustics All rights reserved. Unauthorized duplication is a violation of applicable laws.
