HANDBOEK
WINDOWS 10
Windows 10 is het besturingssysteem van de toekomst, niet alleen voor laptops, desktops, tablets en smartphones, maar ook voor Hololens, Microsofts virtualrealitybril en in de nabije toekomst nog voor meer.
WINDOWS 10
Als gebruiker van Windows maakt u in dit boek kennis met de belangrijkste geavanceerde beheermogelijkheden. U leert juist die technieken kennen die zakelijk veel gebruikt worden en structureel tijdwinst opleveren. Uitermate handig voor wie regelmatig werkt met bestanden: documenten, foto’s, muziek en video’s.
HANDBOEK
WINDOWS 10
U leert werken met taken en functies die gecompliceerd lijken, maar veel tijd besparen. Het toepassen van taken voor systeemonderhoud, software en hardware installeren maken uw werkzaamheden efficiënter, prettiger en veiliger. Het boek is zeer praktisch van opzet en bedoeld voor gebruikers van Windows die beschikken over de basisvaardigheden. Ervaren Windows-gebruikers vinden in dit boek voldoende diepgang om efficiënt hun privésysteem te beheren. Alle informatie is direct toepasbaar in de praktijk en door de gestructureerde opbouw is het boek uitermate geschikt om langdurig als naslagwerk bij uw pc te houden. OVER DE AUTEUR
ANTON JACOBSEN
Anton Jacobsen heeft ruim 30 jaar ervaring met ICT-ondersteuning en pc-opleidingen. Hij is auteur van Basiscursus Windows 10 (2015) Basiscursus Windows 8.1 (2013), Handboek Windows 8.1 (2013), Basiscursus Windows 8 (2012), en medeauteur van Informatie en Communicatie (2000) en Novell Netware 286 Leerboek (1990). ANTON JACOBSEN
978 94 6245 132 2 991
0000 Cover Windows 10.indd 1
26-08-15 18:16
Meer informatie over deze en andere uitgaven vindt u op www.academicservice.nl.
© 2015 Boom uitgevers Amsterdam
Academic Service is een imprint van Boom uitgevers Amsterdam. Omslag en zetwerk: Landgraphics, Amsterdam
isbn 978 94 6245 132 2 nur 991
Alle rechten voorbehouden. Alle intellectuele eigendomsrechten, zoals auteurs- en databankrechten, ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Boom uitgevers Amsterdam en de auteur. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveel voudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich te wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl). Voor het overnemen van een gedeelte van deze uitgave ten behoeve van commerciële doeleinden dient men zich te wenden tot de uitgever. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de aanwezigheid van eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever deswege geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventueel voorkomende fouten en onvolledigheden. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the publisher’s prior consent. While every effort has been made to ensure the reliability of the information presented in this publication, Boom uitgevers Amsterdam neither guarantees the accuracy of the data contained herein nor accepts responsibility for errors or omissions or their consequences.
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 4
27-08-15 14:27
Inhoud
Inleiding
13
1. Windows 10, de basis 1.1 Rol van Windows: besturingssysteem 1.1.1 Wat kunt u van Windows 10 verwachten? 1.1.2 Wat kunt u niet verwachten? 1.2 Aanmelden en afmelden 1.2.1 Microsoft Account 1.2.2 Aanmelden 1.2.3 Afmelden 1.2.4 Computer uitschakelen 1.3 Interface 1.3.1 Bureaublad 1.3.2 Menu’s in Windows 10 1.3.3 Opdrachten geven 1.4 Basistechnieken 1.4.1 Gebruik van de muis 1.4.2 Vingerbewegingen op een touchscreen 1.4.3 Gebruik van het toetsenbord 1.4.4 Toepassingen starten en sluiten 1.4.5 Sneltoetsen 1.4.6 Selecteren 1.4.7 Knippen, kopiëren en plakken
17 17 17 19 20 20 21 23 24 26 26 28 31 33 33 34 36 39 40 41 41
2. Windows 10 dagelijks gebruik 2.1 Het Bureaublad 2.1.1 Overschakelen naar het bureaublad 2.1.2 Het werkblad
43 43 44 44
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 5
27-08-15 14:27
2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7
De Taakbalk 2.2.1 Start-knop (Windows-knop) 2.2.2 Zoeken op internet en in Windows 2.2.3 Taakweergave 2.2.4 Programmapictogrammen 2.2.5 Systeemvak 2.2.6 Actiecentrum 2.2.7 Klok Het scherm Start 2.3.1 Start als volledig scherm of in een venster 2.3.2 De lijst bij Start 2.3.3 Programma’s opnemen en verwijderen in Start Programma’s starten en afsluiten 2.4.1 Programma starten 2.4.2 Programma’s afsluiten Werken met vensters 2.5.1 Vensteronderdelen 2.5.2 Venster verplaatsen 2.5.3 Vensterafmetingen wijzigen 2.5.4 Dialoogvensters 2.5.5 Programmaonderdelen in een venster Takenlijst en meer bureaubladen 2.6.1 Takenlijst 2.6.2 Extra bureaublad De Store en apps 2.7.1 Navigeren in de Store 2.7.2 Een app uit de store aanschaffen en installeren
3. Werken met bestanden 3.1 Schijven, mappen en bestanden 3.1.1 Het programma Verkenner 3.1.2 Opslagmedia 3.1.3 Mappen 3.1.4 Bestanden 3.1.5 Verkenner instellen 3.1.6 Snelmenu 3.2 Bestanden beheren 3.2.1 Bestanden selecteren
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 6
45 45 45 47 47 49 50 51 52 52 53 56 57 57 59 60 61 62 63 64 67 69 69 70 71 71 72 75 75 76 77 78 79 80 85 86 87
27-08-15 14:27
3.2.2 Nieuwe map maken 3.2.3 Verwijderen 3.2.4 Verplaatsen 3.2.5 Kopiëren 3.2.6 Hernoemen 3.2.7 Bestanden beheren met het snelmenu en sneltoetsen 3.3 Bibliotheken 3.3.1 Standaardbibliotheken 3.3.2 Een eigen bibliotheek maken 3.3.3Locaties opnemen in een bibliotheek 3.3.4 Locatie verwijderen uit een bibliotheek 3.3.5 Een bibliotheek verwijderen 3.3.6 Een opslaglocatie wijzigen 3.3.7 Oorspronkelijke bibliotheken herstellen 3.4 Zoeken 3.4.1 Zoeken op een tekencombinatie 3.4.2 Stoppen met een zoekactie 3.4.3 Overige zoekmogelijkheden 3.5 Comprimeren 3.5.1 Zip-bestand maken 3.5.2 Zip-bestand uitpakken 3.6 Overige mogelijkheden 3.6.1 Versturen met de e-mail 3.6.2 Snelkoppeling maken 3.6.3 Afdrukken 3.6.4 Openen met een bepaald programma 3.6.5 Snelle toegang
88 88 90 91 91 92 92 94 95 95 97 97 97 98 98 98 99 99 100 101 102 103 103 103 104 104 105
4. Windows aanpassen aan uw persoonlijke voorkeuren 4.1 Bureaublad instellen 4.1.1 Pictogrammen toevoegen en verwijderen 4.1.2 Weergave pictogrammen instellen 4.1.3 Beeldscherm instellen 4.2 Het scherm Start aanpassen 4.2.1 Aanpassen grootte Start 4.2.2 Tegels 4.2.3 Algemene instellingen voor Start 4.3 De Taakbalk aanpassen
107 107 108 109 110 110 110 111 114 115
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 7
27-08-15 14:27
4.3.1 Werkbalken 4.3.2 Het Zoeken-vak aanpassen 4.3.3 Toon- en verbergopties 4.3.4 Venster-opties 4.3.5 Taakbeheer 4.3.6 Taakbalk-instellingen 4.3.7 Systeemvak aanpassen
116 119 119 120 120 121 122
5. Windows in het (thuis)netwerk 5.1 Netwerken 5.1.1 Router / switch / hub 5.1.2 IP-adressen 5.1.3 Standaard-gateway 5.1.4 Draadloos netwerk (Wifi) 5.1.5 Uw systeem instellen voor uw netwerk 5.1.6 Verschillende typen netwerken 5.2 Thuisgroep en delen 5.2.1 Thuisgroep maken 5.2.2 Thuisgroep gebruiken 5.2.3 Delen in de thuisgroep 5.2.4 Thuisgroep in het lint 5.2.5 Media streamen
125 125 126 127 128 128 128 129 130 131 132 133 133 134
6. Windows 10 en internet 6.1 Internet 6.2 Beveiliging en privacy 6.2.1 Het Configuratiescherm 6.2.2 Systeem en beveiliging 6.2.3 Privacy 6.3 Accounts 6.3.1 Wat is een Microsoft account? 6.3.2 Lokaal account 6.3.3 Account koppelen of omzetten 6.3.4 OneDrive 6.3.5 De app Mail 6.3.6 De app Agenda 6.4 Browsen op het web met Microsoft Edge 6.4.1 Microsoft Edge
135 135 136 137 138 143 144 144 144 145 145 148 151 153 154
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 8
27-08-15 14:27
6.4.2 Naar een website gaan 6.4.3 Adresbalk / zoekbalk 6.4.4 Werken met tabbladen 6.4.5 Menubalk van Edge 6.4.6 Leesweergave 6.4.7 Aan Favorieten of Leeslijst toevoegen 6.4.8 Hub 6.4.9 Webnotities 6.4.10 Meer acties 6.4.11 Instellingen voor Edge 6.4.12 Nieuwe zoekmachine toevoegen
155 156 157 158 159 160 161 161 162 163 167
7. Systeembeheer en -onderhoud 7.1 Instellingenscherm en Configuratiescherm 7.1.1 Instellingen 7.1.2 Configuratiescherm 7.2 Systeem 7.2.1 Beeldscherm 7.2.2 Meldingen en acties 7.2.3 Apps en onderdelen 7.2.4 Multitasking 7.2.5 Tabletmodus 7.2.6 Batterijbesparing 7.2.7 Energiebeheer en slaapstand 7.2.8 Opslag 7.2.9 Offlinekaarten 7.2.10 Standaard-apps 7.2.11 Info 7.3 Apparaten 7.3.1 Printers en scanners 7.3.2 Verbonden apparaten 7.3.3 Bluetooth 7.3.4 Muis en touchpad 7.3.5 Typen 7.3.6 Automatisch afspelen 7.4 Netwerk en internet 7.4.1 Wifi 7.4.2 Vliegtuigstand
169 169 170 171 173 173 174 176 177 179 179 180 182 184 185 188 191 191 193 194 195 197 197 199 199 203
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 9
27-08-15 14:27
7.4.3 Dataverbruik 7.4.4 VPN 7.4.5 Inbelverbindingen 7.4.6 Ethernet 7.4.7 Proxy 7.5 Persoonlijke instellingen 7.5.1 Achtergrond 7.5.2 Kleuren 7.5.3 Vergrendelingsscherm 7.5.4 Thema’s 7.5.5 Start 7.6 Accounts 7.6.1 Uw account 7.6.2 Aanmeldingsopties 7.6.3 Toegang via het werknetwerk 7.6.4 Familie en andere gebruikers 7.6.5 Uw instellingen synchroniseren 7.7 Tijd en taal 7.7.1 Datum en tijd 7.7.2 Regio en taal 7.7.3 Spraak 7.8 Toegankelijkheid 7.8.1 Verteller 7.8.2 Vergrootglas 7.8.3 Hoog contrast 7.8.4 Ondertiteling 7.8.5 Toetsenbord 7.8.6 Muis 7.8.7 Meer opties 7.9 Privacy 7.9.1 Algemeen 7.9.2 Locatie 7.9.3 Camera 7.9.4 Microfoon 7.9.5 Spraak, handschrift en typen 7.9.6 Accountgegevens 7.9.7 Contactpersonen 7.9.8 Agenda
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 10
203 204 206 206 207 208 208 209 210 211 212 212 213 214 217 218 219 221 221 222 223 224 224 225 226 227 228 229 231 231 232 234 235 236 237 237 238 239
27-08-15 14:27
7.9.9 Berichten 7.9.10 Radio’s 7.9.11 Overige apparaten 7.9.12 Feedback en diagnose 7.9.13 Achtergrond-apps 7.10 Bijwerken en beveiliging 7.10.1 Windows Update 7.10.2 Windows Defender 7.10.3 Back-up 7.10.4 Systeemherstel 7.10.5 Activering 7.10.6 Voor ontwikkelaars 7.11 Configuratiescherm 7.12 Achter Start … 7.12.1 Logboeken 7.12.2 Apparaatbeheer 7.12.3 Schijfbeheer 7.12.4 Computerbeheer 7.12.5 Taakbeheer 7.12.6 Overige opties
239 240 241 242 243 243 244 245 246 247 248 248 249 249 250 250 251 252 253 254
Index
257
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 11
27-08-15 14:27
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 12
27-08-15 14:27
Inleiding
Welkom bij het Handboek Windows 10. Het doel van dit handboek is om u wegwijs te maken in het besturingssysteem van uw pc of tablet. Voor ervaren pc-gebruikers biedt dit boek een overzichtelijke indeling waardoor het mogelijk is om snel de gewenste informatie terug te vinden. De minder ervaren gebruikers doen er verstandig aan het boek van begin tot eind door te nemen. De logische opbouw ervan is daarvoor bij uitstek geschikt.
Houd uw pc of tablet met Windows 10 in de buurt als u met dit boek gaat werken. U leert waarschijnlijk het snelste als u gelijk de beschreven onderwerpen op uw eigen systeem bekijkt en uitprobeert.
Figuur 0.1 Van start met Windows 10
13
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 13
27-08-15 14:27
HANDBOEK WINDOWS 10
In dit handboek
Dit handboek is bedoeld voor de gebruiker die wat meer wil weten dan de basis die nodig is om met Windows 10 te kunnen werken. Ervaring met een eerdere versie van Windows is niet nodig. Voor het boek is Windows 10 Pro gebruikt. Windows 10 Pro en Windows 10 Home wijken op details van elkaar af (zie paragraaf 1.1.1). De opzet van dit boek is u eerst bekend te maken met de basisbediening van Windows 10. Bestandsbeheer is een fundamenteel onderdeel van het werken met een pc en dat vindt u dus ook in dit boek terug. Nadat u voldoende bekend bent met de werking van uw tablet of pc gaan we het systeem aanpassen aan uw persoonlijke voorkeuren. Gezien de populariteit van internet en de integratie daarvan in Windows 10 is er een speciaal hoofdstuk gewijd aan Windows en internet. Tot slot gaat dit boek in op het noodzakelijke systeembeheer, het aansluiten van randapparatuur zoals printers en het werken in een computernetwerk. Microsoft is continu bezig met het verbeteren van Windows en de Windows-apps. Als gevolg daarvan kan het zijn dat er verschillen gaan ontstaan tussen de afbeeldingen in dit boek en de weergave op uw systeem. Ook zullen er nieuwe apps in Windows verschijnen en andere apps verdwijnen. Microsoft heeft aangekondigd dat Windows 10 op allerlei type systemen zoals pc’s, tablets en smartphones beschikbaar komt. Helaas komt de smartphone versie pas in het najaar van 2015 en kan die dus niet in dit boek meegenomen worden. Toetsenbord, muis of aanraakscherm; pc, tablet of telefoon
Windows 10 komt in een aantal versies. In grote lijnen zijn deze versies identiek qua bediening en mogelijkheden. De Windows 10 Pro-versie, die in dit boek gebruikt wordt is een uitgebreide versie. Daarnaast doet Windows aanpassingen op basis van de beschikbare hardware. Het kan dan ook gebeuren dat een besproken optie op uw systeem niet beschikbaar is. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de draadloze netwerkconfiguratie. Beschikbaar voor (bijna) iedere laptop, maar zelden voorkomend bij een desktop. Alle Windows 10-versies ondersteunen muis en toetsenbord, maar ook ondersteunen alle versies het aanraakscherm. Het is dus afhankelijk van uw apparatuur en gebruik van dat moment wat voor u de handigste wijze van invoer is.
14
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 14
27-08-15 14:27
INLEIDING
Op een pc zonder aanraakscherm zijn muis en toetsenbord de logische apparaten voor het bedienen van Windows. Bij een tablet (standaard met aanraakscherm) zult u vaak het scherm gebruiken om Windows te bedienen, hoewel de ervaring leert dat op het moment dat er een redelijke hoeveelheid tekst moet worden ingevoerd het aansluiten van een toetsenbord handiger is dan het schermtoetsenbord. Het blijft een kwestie van gewenning en persoonlijke voorkeur. Windows 10 voor de smartphone is een speciale versie vergeleken met de andere versies van Windows. De functionaliteit is geheel afgestemd op de smartphone en wijkt enigszins af van de andere versies. Toch zal het werken met Windows op een smartphone weinig verrassingen meer opleveren na het lezen van dit boek. Aanwijzingen voor gebruik van dit boek
De benamingen van tabbladen, mappen, schermknoppen en dergelijke zijn in dit lettertype gezet om ze duidelijk te kunnen onderscheiden van de verklarende tekst in het boek. Om die reden staan de toetsen die u op het toetsenbord moet indrukken in een vette letter, bijvoorbeeld Ctrl, Alt, Enter, en de teksten die u letterlijk zo op het scherm moet invullen in dit lettertype . Op deze wijze is verwarring over wat nu eigenlijk wat is vrijwel uitgesloten. Bij het geven van opdrachten moeten soms achter elkaar verschillende opdrachten worden gegeven. Een voorbeeld is het verwijderen van een bestand uit de Verkenner. Hiervoor moet eerst het tabblad “Start” worden gekozen. Daarna vindt u in de groep “Organiseren” een knop met de naam “Verwijderen”. In dit boek zal dit aangegeven worden met Start > (Organiseren) Verwijderen. Omdat u niet op die groepsnaam “Organiseren” hoeft te klikken, staat dit tussen haakjes, het is slechts een aanduiding om de locatie van de knop aan te geven. Tot slot zijn er regelmatig opmerkingen, tips en waarschuwingen te lezen. Deze zijn te herkennen aan de icoontjes:
als het om een tip of handige aanvulling gaat.
als het een waarschuwing is.
als het om aanvullende informatie gaat.
15
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 15
27-08-15 14:27
HANDBOEK WINDOWS 10
16
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 16
27-08-15 14:27
1 Windows 10, de basis
Dit hoofdstuk bevat de eerste stappen. Dat begint met wat theorie over wat Windows is en wat het voor u doet. Daarna gaat het echte werk beginnen door stap voor stap de basisbeginselen van het werken met Windows 10 te bespreken.
1.1 Rol van Windows: besturingssysteem Windows 10 is een computerbesturingssysteem. Het besturingssysteem van een computer maakt het mogelijk dat andere programma’s erop kunnen werken. Bij het starten van uw computer wordt een aantal processen doorlopen. Deze processen zijn onderdeel van de BIOS (Basic Input Output System) of de nieuwere UEFI (Unified Extensible Firmware Interface). De laatste stap in deze processen is het laden van het besturingssysteem. Dat systeem zorgt ervoor dat programma’s gebruik kunnen maken van systeembronnen, zoals het werkgeheugen, het toetsenbord, de muis, het beeldscherm, de processor, enzovoort. Hoewel Windows 10, net als de meeste besturingssystemen, een aantal programma’s meelevert, blijft de hoofdtaak van het systeem het effectief en stabiel laten samenwerken van de verschillende componenten van uw computer.
1.1.1 WAT KUNT U VAN WINDOWS 10 VERWACHTEN?
Zoals hierboven al is aangegeven is Windows 10 een besturingssysteem. Als besturingssysteem bevat Windows 10 natuurlijk een uitgebreide set gereedschappen om uw systeem te configureren. Ook bestandsbeheer vindt u erin terug evenals het beheer van gebruikersaccounts en de daaraan gekoppelde toegang tot de computer. Daarnaast krijgt u met Windows 10 een aantal programma’s met een beperkte functionaliteit als u ze vergelijkt met de ‘echte’ programma’s hiervoor. Denk bij die eenvoudige programma’s aan WordPad (tekstverwerker), Paint (tekenprogramma) en Mail (een e-mailprogramma). Met Windows 10 krijgt 17
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 17
27-08-15 14:27
HANDBOEK WINDOWS 10
u twee webbrowsers, programma’s om internetsites te bekijken. Al deze onderwerpen komen uitgebreid in dit handboek aan de orde. Apps zijn inmiddels heel gebruikelijk op mobiele telefoons en tablets. Met een telefoon kunt u uiteraard bellen en vaak heeft hij ook een wekkerfunctie, maar met een app kunt u er extra functionaliteit aan toevoegen. Denk daarbij aan het plannen van een reis met het openbaar vervoer, het bekijken of er buien op komst zijn of files op de wegen en (op een tablet) het lezen van een E-book. Apps schaft u aan via een speciale winkel hiervoor. Voor Windows 10 is dat de Store. De prijzen zijn afhankelijk van de leverancier, maar u kunt ook gratis apps aanschaffen. Windows 10 levert standaard een aantal gratis apps. In dit boek worden deze apps niet besproken, maar enkele basisvaardigheden voor het werken ermee komen wel aan de orde.
Figuur 1.1 Overzicht van enkele standaard-apps van Windows 10
Windows 10 komt in verschillende varianten, zoals de Enterprise-versie voor grotere bedrijven en de Education-versie voor het onderwijs. Voor de particulier en het MKB zijn twee versies interessant namelijk Windows 10 Home en Windows 10 Pro. Deze versies hebben
18
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 18
27-08-15 14:27
1 WINDOWS 10, DE BASIS
beide de beschikking over de nieuwe Browser Edge en de nieuwe functie om meerdere virtuele bureaubladen te gebruiken. Daarnaast biedt de Pro-versie: • Bitlocker Extra beveiliging van uw data, zie paragraaf 7.2.11. • Hyper-V De mogelijkheid om virtuele machines te maken en te draaien. • Extern Bureaublad De mogelijkheid om vanaf een ander systeem uw Windows 10 Pro-systeem te bedienen. • Lid worden van een domein of Azure Active Directory Verbinding met het netwerk van uw bedrijf of school, zie paragraaf 7.2.11. • Privécatalogus een eigen sectie in Windows Store voor de toepassingen van uw bedrijf. Naast de hierboven genoemde Windows 10-versies komt er natuurlijk ook een versie voor de smartphone, Windows 10 Mobile, die ook een bedrijfsversie Windows 10 Mobile Enterprise heeft.
1.1.2 WAT KUNT U NIET VERWACHTEN?
Windows 10 is bedoeld om programma’s te laten samenwerken. Hoewel in het dagelijks spraakgebruik Windows vaak gelijkgesteld wordt aan sommige van deze programma’s, vormen de echt professionele programma’s geen onderdeel van het besturingssysteem. Zo bevat uw Windows 10-pc wel een programma om teksten mee te bewerken, maar daarmee beschikt u nog niet over een professionele tekstverwerker zoals Microsoft Word. Windows 10 heeft ook mogelijkheden om foto’s te bekijken en te bewerken, maar een echt fotobewerkingsprogramma als Adobe Photoshop kan veel meer. Kortom, hoewel een besturingssysteem als Windows 10 een absolute noodzaak is voor de computer om te kunnen functioneren, is het te verwachten dat u, na het starten van de computer, zo snel mogelijk het programma (ook toepassing of applicatie genoemd) start waarmee u echt wilt gaan werken.
19
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 19
27-08-15 14:27
HANDBOEK WINDOWS 10
1.2 Aanmelden en afmelden Windows werkt met gebruikersaccounts zodat het mogelijk is om één pc met meerdere mensen te gebruiken. Aan een account zijn diverse instellingen gekoppeld, zodat u geen last heeft van de voorkeursinstellingen van een ander account. Ook bestanden zijn per account gescheiden. Met Windows 10 gaat Microsoft nog een stapje verder door u te vragen om een Microsoft account te gebruiken. Let wel: dit is niet verplicht, alleen aanbevolen. Het gebruik van een Microsoft account is wel verplicht wanneer u apps wilt downloaden vanuit de Store.
Apps zijn kleine programma’s die in de Store aangeschaft kunnen worden: gratis of tegen betaling. Meer over de Store vindt u in paragraaf 2.7.
1.2.1 MICROSOFT ACCOUNT
Bij Windows 10 meldt u zich aan met een Microsoft account. Een Microsoft account is een bij Microsoft geregistreerd e-mailadres. Microsoft gebruikt dit e-mailadres als inlognaam voor uw pc en verschillende internetdiensten van Microsoft. Zo krijgt u de beschikking over gratis opslag bij de internetdienst OneDrive (opslagruimte in de Cloud). U kunt ieder bestaand e-mailadres gebruiken. Maar let op, het wachtwoord van uw internetprovider en uw Microsoft-accountwachtwoord worden niet gesynchroniseerd. Wat dat betreft kunt u het Microsoft account vergelijken met een account bij een webwinkel. Uw e-mailadres is uw inlognaam en daar hoort een voor die website door u ingesteld wachtwoord bij. Wilt u Windows gebruiken zonder Microsoft account, dan kan dat. U maakt dan een lokaal account aan. Het is dan echter niet mogelijk om apps te downloaden in de Store. Ook met Windows meegeleverde apps, zoals mail, zullen niet of niet volledig werken. U kunt op ieder moment het account dat u gebruikt om u aan te melden koppelen aan een Microsoft account of een Microsoft account omzetten in een lokaal account. In dit boek gaan we ervan uit dat u Windows al op uw computer hebt geïnstalleerd en gebruikmaakt van een Microsoft account. Meer over accounts vindt u in de paragrafen 6.3 en 7.6.
20
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 20
27-08-15 14:27
1 WINDOWS 10, DE BASIS
1.2.2 AANMELDEN
Nadat uw computer gestart is, verschijnt een afbeelding op het scherm. Daarop staan datum, tijd, batterijstatus en netwerkstatus. Dit wordt ook wel het vergrendelingsscherm genoemd.
Figuur 1.2 Het vergrendelingsscherm: klaar voor de start (u hebt vast een andere afbeelding)
Met een druk op een willekeurige toets verschijnt het scherm om u aan te melden. Termen hiervoor zijn login-scherm, aanmeldscherm of inlogscherm. Zijn er op de pc meerdere gebruikers bekend, dan worden de gegevens van de laatste gebruiker weergegeven om direct te kunnen inloggen. Linksonder in het scherm staat een lijst met alle bekende gebruikers.
Figuur 1.3 Bij meer gebruikers op een pc moet u de juiste gebruiker kiezen
Na het kiezen van een gebruiker verschijnt het inlogscherm. Hier moet u uw wachtwoord opgeven en met het pijltje naar rechts (of met Enter) aangeven dat u verder wilt. 21
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 21
27-08-15 14:27
HANDBOEK WINDOWS 10
Figuur 1.4 Het aanmeldscherm met het veld voor de invoer van het wachtwoord
Wachtwoorden zijn hoofdlettergevoelig (Engels: case sensitive). Mocht u de CapsLock (hoofdletters vast) aan hebben staan, dan verschijnt er een waarschuwing in beeld. Mocht u twijfelen aan uw invoer wijs dan met de muis op het oogje dat erachter staat en druk de linkermuisknop in. Zolang de muisknop ingedrukt is, blijft de invoer leesbaar op het scherm.
Figuur 1.5 Het ingevoerde wachtwoord kan leesbaar gemaakt worden
Het is mogelijk dat er ook op andere manieren dan met een wachtwoord aangemeld kan worden. Meer hierover in paragraaf 7.6.2.
Na het aanmelden verschijnt het Bureaublad.
Figuur 1.6 Zo kan het Bureaublad eruitzien
22
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 22
27-08-15 14:27
1 WINDOWS 10, DE BASIS
1.2.3 AFMELDEN
Wanneer u wilt stoppen kunt u direct uw computer uitschakelen, maar als er meer gebruikers zijn aangemeld is het beter dat die zich allemaal afmelden. Bij het afmelden blijft de pc aan zodat een ander zich kan aan- en/of afmelden. Het afmelden doet u vanuit het Start-menu. • Klik met de linkermuisknop op de Start-knop linksonder om in het scherm Start te komen. • Nu kunnen er twee situaties zijn (zie figuur 1.7 en ook figuur 2.10).
Figuur 1.7 Links de situatie bij een niet beeldvullend scherm Start en rechts als het wel beeldvullend is
23
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 23
27-08-15 14:27
HANDBOEK WINDOWS 10
• Het scherm Start neemt niet het hele scherm in. Uw accountnaam staat links bovenaan (figuur 1.7 links). • Het scherm Start vult wél het hele scherm. Klik met de linkermuisknop op de 3 streepjes linksboven (zie pijl in figuur 1.7 rechts) om de lijst van Start te openen. Bovenaan staat nu uw accountnaam. • Klik met de linkermuisknop op uw accountnaam en daarna op Afmelden.
Figuur 1.8 Menu om u af te melden: (1) als er maar één account is en bij (2) de situatie als er meer accounts zijn
Een andere optie die u hier tegenkomt is Vergrendelen. Hiermee sluit u het scherm en toetsenbord af. Handig als u uw pc even alleen moet laten en geen ‘inbrekers’ wilt! Als er meer accounts op uw systeem zijn, dan ziet u die onder de streep (2). Hiermee kan een andere gebruiker zich ook aanmelden en zijn er dus twee accounts actief.
1.2.4 COMPUTER UITSCHAKELEN
Wanneer u bent afgemeld is de computer nog niet afgesloten. Dat regelt u als volgt: • Schakel over naar Start (klik dus op de Start-knop als u daar nog niet bent). • Klik op Aan/Uit. Afhankelijk van de instelling van het scherm Start ziet die er iets anders uit.
24
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 24
27-08-15 14:27
1 WINDOWS 10, DE BASIS
Figuur 1.9 De knop Aan/uit in een niet-volledig en volledig schermvullend Start en rechts de opties van de Aan-uit-knop
• Kies Afsluiten. Nu wordt uw computer helemaal uitgeschakeld. Wat betekenen de verschillende opties bij Aan/uit?
Tabel 1.1 Overzicht van de mogelijkheden bij de knop Aan/uit
25
BIM HB Windows10 CC plus index kopregels.indd 25
27-08-15 14:28
HANDBOEK
WINDOWS 10
Windows 10 is het besturingssysteem van de toekomst, niet alleen voor laptops, desktops, tablets en smartphones, maar ook voor Hololens, Microsofts virtualrealitybril en in de nabije toekomst nog voor meer.
WINDOWS 10
Als gebruiker van Windows maakt u in dit boek kennis met de belangrijkste geavanceerde beheermogelijkheden. U leert juist die technieken kennen die zakelijk veel gebruikt worden en structureel tijdwinst opleveren. Uitermate handig voor wie regelmatig werkt met bestanden: documenten, foto’s, muziek en video’s.
HANDBOEK
WINDOWS 10
U leert werken met taken en functies die gecompliceerd lijken, maar veel tijd besparen. Het toepassen van taken voor systeemonderhoud, software en hardware installeren maken uw werkzaamheden efficiënter, prettiger en veiliger. Het boek is zeer praktisch van opzet en bedoeld voor gebruikers van Windows die beschikken over de basisvaardigheden. Ervaren Windows-gebruikers vinden in dit boek voldoende diepgang om efficiënt hun privésysteem te beheren. Alle informatie is direct toepasbaar in de praktijk en door de gestructureerde opbouw is het boek uitermate geschikt om langdurig als naslagwerk bij uw pc te houden. OVER DE AUTEUR
ANTON JACOBSEN
Anton Jacobsen heeft ruim 30 jaar ervaring met ICT-ondersteuning en pc-opleidingen. Hij is auteur van Basiscursus Windows 10 (2015) Basiscursus Windows 8.1 (2013), Handboek Windows 8.1 (2013), Basiscursus Windows 8 (2012), en medeauteur van Informatie en Communicatie (2000) en Novell Netware 286 Leerboek (1990). ANTON JACOBSEN
978 94 6245 132 2 991
0000 Cover Windows 10.indd 1
26-08-15 18:16