the Netherlands
Jaar verslag 2007-2008
Colofon
ag is een uitga ve Dit commerciële jaarversl Nederland. van Habitat for Humanit y
207a Prof. Van der Sch eerstraat 2035 AM Haarlem Postbus 4426 2003 EK Haarlem t +31 (0)23 547 48 14 f +31 (0)23 547 98 22 info@habita t.nl ww w.habitat.nl Gif ten: Postbank 6261 Coördinatie en redactie
Habitat for Humanit y Nede
rland
Tekst
Mooi Verhaal, Warder rland Habitat for Humanit y Nede Fotografie
rland Habitat for Humanit y Nede e, Lisse rafi og Fot Sven van der Vlugt Vormgeving en drukwerk
Studio57, Roosendaal
Inhoudsopgave Habitat for Humanity
5
Internationale non-profit organisatie Habitat for Humanity International De meerwaarde van vraaggestuurd werken Het Habitat huis Partners
5 5 5 6 6
Habitat for Humanity Nederland
7
Zelfstandige fondsenwervende organisatie Organisatiestructuur Afdeling projecten Projecten Fondsenwerving overheid en instellingen Afdeling fondsenwerving en communicatie Fondsenwerving Nieuwe donateurs Virtueel bouwen: Bouw Mee Bedrijven Bouwreizen Vrijwilligers Communicatie Financiën en interne zaken
7 7 8 8 8 9 9 9 10 11 11 12 13 13
Projecten
14
De Filippijnen Ghana Guatemala India Tsunami Lesotho Roemenië Sri Lanka Zuid-Afrika
14 14 16 16 17 18 18 19 20
Van het bestuur
21
Jaarrekening
22
Balans per 30 juni 2008 Staat van baten en lasten over de periode 1/1/2007 - 30/6/2008
22 23
Directeur Lex van Iterson
Beste lezer, enwerki Weinig vormen van ontwikkelingssam huizen en daar zijn we goed in.
4
ng zijn zó tastbaar als het werk van Habi
tat. Wij bouwen
r. Waar we voorheen kozen voor kt een boeiende periode van groei doo Habitat for Humanit y Nederland maa , lange termijn projecten. Een ons nu steeds vaker aan grootschalige we n inde verb n ecte proj alige nsch klei efficiënter werken, die manier kunnen we planmatiger en op t wan ht, inzic nd rijde tsch voor kwestie van helpen. Voorheen lag de partners en op termijn méér families een stevigere rela tie opbouwen met onze naast ook geïnteresseerd in we van de grond kregen. Nu zijn we daar focus vooral op het aantal huizen dat kunnen kinderen thuis hun e termijn. Is de gezondh eid verbeterd, lang de op ilies fam de voor ct effe het uit de armoede? huiswerk maken en komen gezinnen écht iseren we zoveel mogelijk en we ons allereerst de vraag: hoe real Bij elk project dat we overwegen, stell te helpen. Daarom werken e stap die nodig is om mensen verder enig de niet in daar is huis Een act? imp hulp bieden bij het rput ten aanleggen, training regelen of wate die ties nisa orga met en sam f wij intensie opzetten van een bedrijfje. sbekendheid en we gaan essioneler. We werken hard aan onze naam prof ds stee t word en it groe team Ons el als deelnemer n we meer bedrijven aan ons binden, zow wille Ook . eren nsiv inte sen fond van het werven r. rjarige projecten en als bedrijfsdonateu aan een bouwreis, als sponsor van mee onze projecten blijven voor alles: we willen de geldstroom naar Maar uiteindelijk gaat één ultiem doel kunnen helpen. Wij hopen ilies aan een veilig en eigen onderkomen fam r mee jaar elk we t zoda n, rote verg oede in de wereld. en steeds meer terrein winnen op arm sam we t zoda nen, steu t blijf ons u dan ook dat wij stonden en wat onze hebben bereikt, voor welke uitdagingen Met trots informeer ik u over wat wij t van 2008. jaar verslag over 2007 en de eerste helf ambities zijn. Ik presenteer u graag ons
Directeur Habitat for Humanit y Nederla
nd
en bij de internationale jaar gewijzigd om zo beter aan te sluit PS: Habitat Nederland heef t haar boek erhalf jaar. dit jaar verslag over een periode van and Habitat organisa tie. Om die reden gaat
Habitat for Humanity Internationale non-profit organisatie Habitat for Humanity is een internationale non-profitorganisatie, die gezinnen in ontwikkelingsgebieden een mogelijkheid tot verbeterde huisvesting biedt. Habitat verstrekt een lening en bouwt huizen samen met lokale vaklui. Het initiatief daartoe ligt bij de gezinnen zelf, die meehelpen tijdens de bouw van hun eigen huis, dat van anderen én de woning in termijnen terugbetalen. Europa & Centraal Azië: • Armenië • Bulgarije • Duitsland • Groot-Britannië • Hongarije • Ierland • Kyrgyzstan
Habitat gelooft dat een eigen huis hét middel is om mensen te helpen uit de armoede te komen. In tegenstelling tot een krot betekent een eigen huis namelijk veiligheid en verbeterde hygiënische omstandigheden. En dat is van invloed op een goede gezondheid. Een Habitat huis neemt ook de zorg weg hoe de woekerhuur van het krot moet worden betaald of de onzekerheid om er elk moment te worden uitgezet. En het betekent de mogelijkheid om een winkeltje aan huis te beginnen, een plek voor kinderen om huiswerk te maken, een veilig onderkomen voor het gezin. Een eigen huis is méér dan alleen een dak boven je hoofd.
• Macedonië • Nederland • Noord-Ierland • Oekraïne • Polen
In de landen waar Habitat actief is, heeft een groot deel van de bevolking geen toegang tot degelijke huisvesting. Het gevolg is dat deze families met te veel mensen in een te kleine, ongezonde omgeving met vloeren van modder wonen, slapen en eten. Voor juist deze groep mensen bouwt Habitat. Inmiddels heeft Habitat wereldwijd ruim 250.000 huizen gebouwd.
• Portugal • Roemenië
Habitat for Humanity International
• Rusland
Habitat for Humanity International werd opgericht in de Verenigde Staten. Sinds de start in 1976 kwamen er wereldwijd 95 (fondsenwervende) vestigingen bij. Habitat for Humanity heeft haar internationale organisatie over vijf regio’s verdeeld: • Afrika & Midden Oosten • Azië & Oceanië • Europa & Centraal Azië • Latijns Amerika & Cariben • Verenigde Staten & Canada
• Slowakije • Tajikistan • Turkije • Zwitserland
Elke regio heeft een regiovestiging en per land een nationale vestiging. Nederland valt onder Europa & Centraal Azië. In de landen waar Habitat bouwt, zijn lokale Habitat gemeenschappen verantwoordelijk voor de bouwprojecten. Zij zorgen voor de selectie en begeleiding van gezinnen, de bouwtekeningen, de inkoop van materialen, de inzet van vaklui, het innen van de aflossing en overige praktische zaken.
De meerwaarde van vraaggestuurd werken Een uitnodiging voor lokale bewoners die aan de selectiecriteria voldoen om zich aan te melden voor een Habitat huis.
Habitat is ervan overtuigd dat verandering alleen mogelijk is als mensen zelf initiatief nemen en verantwoordelijkheid dragen voor hun situatie. Pas als een gemeenschap onderdeel uitmaakt van een structurele oplossing voelen mensen zich betrokken bij de verandering. Habitats werkwijze is daarom gebaseerd op het ondersteunen van lokale initiatieven. In de praktijk betekent dit, dat als een gezin in aanmerking wil komen voor een Habitat huis, zij zich meldt bij de lokale Habitat gemeenschap. Indien een gezin wordt geselecteerd, verstrekt Habitat aan het gezin een renteloze lening waarmee het te bouwen huis wordt betaald. De huiseigenaar gaat een samenwerking aan met de lokale Habitat gemeenschap. Een van de onderdelen hiervan is dat er een vooraf bepaald aantal uur moet worden meegebouwd.
Bij de selectie van gezinnen wordt een aantal voorwaarden gehanteerd. • Er is een duidelijke noodzaak tot verbeterde huisvesting. • Het gezin moet de renteloze lening kunnen terugbetalen. • Iedere toekomstige huiseigenaar moet bereid zijn mee te bouwen aan zijn eigen huis én dat van anderen. Per land kunnen hier nog specifieke voorwaarden aan worden toegevoegd. Zo moeten toekomstige huiseigenaren in de Ghanese Ashanti regio minstens drie jaar deel uitmaken van de gemeenschap en in India en Guatemala moeten de gezinnen over eigen grond beschikken.
5
Habitat for Humanity Het kantoor in Ghana houdt nauwkeurig bij welke afbetalingen er zijn gedaan
Het gezin betaalt de lening maandelijks terug. Met deze werkwijze worden de bewoners uiteindelijk eigenaar van het huis. De maandelijkse aflossing stort Habitat in een fonds, het zogenaamde ‘revolving fund’. Met dit fonds financiert Habitat de bouw van nieuwe huizen, die ook weer met behulp van een renteloze lening worden terugbetaald. Hiermee creëert Habitat een sneeuwbaleffect, waardoor er steeds meer huizen kunnen worden gebouwd. Per gemeenschap wordt bekeken welk aflossingsbedrag haalbaar is. Binnen Habitat International geldt dat het terugbetaalpercentage minimaal 75% moet zijn. Dit is een van de eisen waarmee Habitat de kwaliteit en voortgang van projecten wil bewaken en ervoor zorgt dat het gedoneerde geld op de juiste wijze wordt besteed.
In een aantal gevallen wordt er geen renteloze lening afgesloten, maar wordt het huis wél weggegeven. Dit is bijvoorbeeld het geval bij (natuur)rampen en voor huisvesting van aidswezen en hiv/aidsslachtoffers. Het geld dat Habitat verstrekt binnen deze projecten hoeft niet te worden terugbetaald. Wel bouwen ook deze huiseigenaren, indien leeftijd en gezondheid dat toelaten, mee aan hun huis.
Het Habitat huis
6
Habitat streeft ernaar huizen van goede kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten te bouwen. Het ontwerp is eenvoudig en er wordt gebruik gemaakt van lokale materialen die volgens plaatselijk gebruik worden verwerkt door betaalde vakkrachten uit de nabije omgeving. In ieder land zien de huizen er dan ook anders uit en varieert de prijs. Zo renoveert Habitat bestaande woonkazernes in Roemenië, bouwen wij stenen huizen met bewapening (in verband met de aardbevingen) in Guatemala en halfhoge flats (vanwege de schaarse grond) op de Filippijnen. Wat wel gelijk is in elk land zijn de eisen die wij stellen aan de huizen. Zo zijn alle Habitat huizen gebouwd voor de lange termijn. Elk huis biedt een gezonde leefomgeving, doordat het onder andere voorziet in sanitaire voorzieningen en een betonnen vloer ter bescherming tegen parasieten en insecten. Habitat houdt de kostprijs van haar huizen laag door te werken met toekomstige huiseigenaren, bouwreizigers, gesponsorde bouwmaterialen en donaties.
Partners Habitat werkt samen met diverse lokale en internationale partners en overheidsinstanties. Per land en project wordt gekeken welke samenwerking wenselijk of noodzakelijk is. Bijvoorbeeld omdat de partner specifieke kennis in huis heeft, zoals WaterAid voor de bouw van waterputten in Ghana, Save the Children voor de bescherming van rechten van kinderen in Lesotho en Mahasemam die in Zuid-India een project ondersteunt met vrouwenzelfhulpgroepen en microfinanciering.
Een gezin in Ghana dat sinds kort de gelukkige eigenaar is van een Habitat huis.
Habitat for Humanity Nederland Zelfstandige fondsenwervende organisatie Habitat for Humanity Nederland, kortweg Habitat Nederland, is een zelfstandige fondsenwervende organisatie, die de internationale Habitat missie om armoedebehuizing de wereld uit te bannen ondersteunt. Habitat Nederland richt zich daarbij op selectie van projecten in ontwikkelingsgebieden en het werven van fondsen voor de praktische uitvoering van deze Habitat projecten. Habitat Nederland is zelfstandig in de keuze van de Habitat projecten die zij financieel ondersteunt. In 2007 en de eerste helft van 2008 ligt de focus met name op projecten in Ghana, Zuid-Afrika, India, Guatemala, Sri Lanka, de Filippijnen, Roemenië en Bolivia. Daarnaast komen wij in actie bij rampen, zoals in 2007 na de verwoesting door orkaan Sidr in Bangladesh en begin 2008 in China na de aardbevingen. Het jubileumlogo ter ere van het 15-jarig bestaan.
In 2007 is Habitat Nederland aangesloten bij Partos, de branchevereniging voor particuliere internationale samenwerking, dat ons een netwerk van gelijkgestemden biedt. Tegelijkertijd starten wij in 2008 met de ontwikkeling van een kwaliteitsstelsel afgestemd op de door Partos gestelde richtlijnen. Habitat Nederland bestaat op 27 april 2008 vijftien jaar. Op bescheiden wijze besteedt Habitat Nederland aandacht aan haar jubileum. Natuurlijk zijn wij trots op de resultaten die wij tot nu toe hebben bereikt. Toch is er wat ons betreft nog geen reden tot feest, want er wonen nog steeds te veel mensen onder zeer slechte omstandigheden.
Organisatiestructuur Habitat Nederland heeft twaalf werknemers, verdeeld over drie afdelingen: projecten, fondsenwerving & communicatie en financiën & interne zaken. Lex van Iterson is in zijn rol als directeur van Habitat Nederland verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding. Aan het hoofd van de stichting staat het bestuur dat een toezichthoudende en controlerende rol heeft. In het kalenderjaar 2007 bestond het bestuur uit de volgende personen: • Drs. B. van Kampen (voorzitter) • Ing. P.M.H. van Zijl (penningmeester) • Mr. M.J.M. van der Weijden (afgetreden als bestuurslid mei 2007) • Dhr. W. Brock (bestuurslid) • Drs. H.A.J.M. Knebel (toegetreden als bestuurslid mei 2007) • Dhr. A.F.A.T. van Iterson (directeur) De heer Van Kampen is in april 2008 afgetreden als voorzitter en in juni 2008 opgevolgd door de heer Van der Heijden. De heer Van Iterson trad per juni 2008 terug uit het bestuur. Hij blijft directeur van Habitat Nederland. Op deze wijze is er een duidelijke scheiding tussen toezicht houden en besturen gecreëerd. De heer Rijneveld is in juni 2008 toegetreden tot het bestuur.
Directeur (Lex van Iterson)
Manager financiën en interne zaken (Bert de Boer)
Medewerker financiën en interne zaken (Marianne Oort)
Bestuur per 30 juni 2008: • Dhr. M.R. van der Heijden (voorzitter) • Dhr. W. Brock
Manager fondsenwerving en communicatie (Hanneke Propitius)
Manager projecten (Mette Pronk)
• Drs. H.A.J.M. Knebel • Mr. A.W. Rijneveld • Ing. P.M.H. van Zijl (penningmeester)
Fondsenwerver particuliere markt (Wilma van der Heide)
Fondsenwerver bedrijven (Lonneke Willemsen)
Coördinator bouwreizen (Clair Streckfuss)
Fondsenwerver overheid en instellingen (Tirza van Hal)
Coördinator projecten (Jenet Fenenga)
Coördinator communicatie (Maroesja Kuut)
Medewerker bouwreizen en communicatie (Marije Minderop)
7
Habitat for Humanity Nederland Afdeling projecten De afdeling projecten selecteert welke bouwprojecten Habitat Nederland kan steunen en bewaakt de voortgang en resultaten van de projecten. Sinds januari 2007 is de projectafdeling weer volledig bemand met een manager projecten, coördinator projecten en een fondsenwerver overheid en instellingen. In januari 2007 is een afdelingsplan opgesteld voor verdere structurering en vastlegging van procedures. Ook is de samenwerking binnen de organisatie geoptimaliseerd met betrekking tot informatie-uitwisseling en kennisvermeerdering. Dit alles heeft geleid tot een professionaliseringsslag in het afgelopen boekjaar.
Projecten
Habitat richt zich ook op
Habitat Nederland onderhoudt intensief contact met diverse Habitat landen en regiovestigingen. De samenwerking met de nationale Habitat vestiging is van belang om inzicht te hebben in de kwaliteit, budgetten en voortgang van een project. Als we een aanvraag voor de financiering van een project overwegen, gaan we na hoeveel gezinnen ermee worden geholpen en of er voldoende capaciteit is in het land om het project te begeleiden. Via een vast format toetsen we de haalbaarheid van het project. Pas als we voldoende begrip hebben van het project besluiten we het te ondersteunen.
noodhulp, zoals in China waar begin 2008 een aardbeving heel veel huizen heeft verwoest.
Steeds vaker ondersteunt Habitat Nederland brede projecten met activiteiten die aansluiten bij onze kernactiviteit en onze werkwijze. Bij die projecten gaat er bijvoorbeeld naast de bouw van huizen ook aandacht uit naar water, sanitatie en inkomensgenererende activiteiten. Deze langdurige projecten bieden veel meer mogelijkheden voor projectmatige fondsenwerving en lange termijn relaties met (bedrijfs) donateurs, zoals groothandel in bouwmaterialen De Stiho Groep en vermogensbank Schretlen & Co met Habitat Nederland zijn aangegaan. De projecten die worden ondersteund in 2007/2008 worden uitgebreid beschreven per projectland vanaf pagina 12 van dit jaarverslag.
Fondsenwerving overheid en instellingen
8
Overheid en instellingen die in 2007/2008 projecten van Habitat hebben gesteund:
Naast giften van particuliere donateurs en bedrijven ontvangt Habitat subsidies en donaties van andere financieringsorganisaties. Begin 2007 is een start gemaakt met het opzetten van een meer actief fondsenwervingbeleid onder overheid en andere institutionele donoren. De inkomsten zijn nog relatief beperkt en afkomstig van een klein aantal donateurs.
• Huurders- en koperscorporatie Dudok Wonen • Provincie Noord-Holland • Stichting Dijkverzwaring • Stichting Dordtse Welzijns Organisatie
Circa een kwart van de inkomsten overheid en instellingen (2007/2008) is afkomstig van een nieuwe doelgroep, woningcorporaties. De corporaties zien in Habitat een goede partner om hun MVO-beleid (maatschappelijk verantwoord ondernemen) internationaal handen en voeten te geven. Het sluit bovendien perfect aan bij hun kernactiviteit: het opzetten en beheren van sociale huisvestingsprojecten. De projectafdeling ziet dan ook goede aanknopingspunten om meer structurele samenwerking met Nederlandse woningcorporaties aan te gaan.
• Stichting Jamborette • Vac Hengelo • Vereniging Houtigehage • Willem Van Dedem stichting • Woningcorporatie Bo-ex • Woningstichting De Goede Woning • Woningstichting Omnivera • Woningstichting Progrez • Woningstichting Volksbelang • Woningcorporatie Heuvelrug Wonen • Woningbouwvereniging De Erfgooiers
“Het gaat om mensen activeren” e is een kleine woningcorporatie Woningcorporatie Volksbelang uit Mad samenleving. De corporatie die sterk lokaal verankerd is in de dorpse . “Habitat for Humanity sluit als steunt een Habitat project in Roemenië werken”, vertelt directeur goed doel perfect aan bij onze manier van t woningen bouwen, ook om Jacques Reniers. “Bij ons gaat het naas maken. Habitat geef t geen mensen activeren, ze verantwoordelijk betalen de woning terug. geld weg. Gezinnen werken zelf mee en en het inzet ten van een lokaal Met de aanschaf van lokale materialen eerd. Als organisatie willen team wordt tegelijk de economie gestimul letterlijk en figuurlijk. Want wij verder kijken, over de grenzen heen, over de vertrouwde grenzen ook een fijn leven ontstaat alleen als je durf t te gaan.” Jacques Reniers, directeur Volk sbelang
Habitat for Humanity Nederland Begin 2007 ontvangt Habitat het laatste deel (€ 7.120) van een toegewezen subsidie van provincie Noord-Holland voor een project in Suriname. Voor een tweede subsidieaanvraag, voor een project voor cacaoboeren in Ivoorkust, is Habitat wederom geselecteerd. Naast een toewijzing ontvangen wij een compliment voor de kwaliteit van de aanvraag en de aanpak. De provincie Noord-Holland wijst Habitat het totale gevraagde bedrag van € 78.748 toe waarvan € 62.998 in 2007 is ontvangen. De inkomsten van de provincie betreffen helaas een laatste subsidie, omdat is besloten de subsidie voor ontwikkelingssamenwerking op te schorten. In 2007 dient Habitat zonder succes een aanvraag in voor het beneficiëntschap van de Nationale Postcode Loterij. In het volgende jaar zal Habitat opnieuw een aanvraag indienen. Habitat doet ook twee keer een aanvraag bij de Europese Unie, helaas zonder succes.
Afdeling fondsenwerving en communicatie De afdeling fondsenwerving en communicatie heeft als belangrijkste doelstelling Habitat Nederland bekend te maken bij het publiek om zodoende fondsen te werven voor onze projecten. In 2008 heeft de afdeling voor het eerst een integraal jaarplan opgesteld, waarin op basis van trends en ontwikkelingen prioriteiten en doelstellingen voor het komende jaar zijn geformuleerd.
Fondsenwerving Habitat ontvangt vrijwel geen geld van de overheid. Hierdoor zijn wij vooral afhankelijk van giften van particulieren, bedrijven en overige instellingen. Per juli 2008 heeft Habitat 6.540 donateurs. 21,4% steunt Habitat structureel met een machtiging. Habitat heeft 25 donateurs die hun donatie voor vijf jaar lang hebben vastgelegd bij de notaris. Via deze constructie is hun donatie fiscaal aftrekbaar.
Habitat heeft het keurmerk van het CBF, Centraal Bureau Fondsenwerving. Van elke gedoneerde euro die binnenkomt, mogen wij maximaal 25% besteden aan fondsenwerving. In 2007 kwam Habitat uit op een percentage van 14%.
Drie keer per jaar is een donatieverzoek bijgesloten bij ons donateursmagazine de Bouwbrief die onder onze donateurs wordt verspreid. In 2007 gaat er voor het eerst een donatieverzoek naar aanleiding van een (natuur)ramp naar de donateurs. Een brief en een e-mail met donatieverzoek ten behoeve van de slachtoffers na de overstroming in Jakarta in februari 2007 brengen zo’n € 20.000 op. Een e-mailing naar aanleiding van orkaan Sidr in Bangladesh levert bijna € 14.000 op. In 2008 hebben we voor een mailing in verband met de aardbeving in China gratis mogen meeliften op het adressenbestand van Vakantiepunten, een internetspaarprogramma. Deze mailing levert € 1.250 op.
Nieuwe donateurs Habitat heeft een kleine groep trouwe donateurs. Door natuurlijk verloop wordt deze groep kleiner en dat maakt het noodzakelijk nieuwe donateurs te blijven werven, zodat het werk van Habitat mogelijk blijft. Wij poberen ons donateursbestand te vergroten en inkomsten te verhogen door middel van brieven met donatieverzoeken per post of bijgesloten bij diverse media. Met behulp van telemarketing proberen wij in 2007 structurele donateurs te werven. Een extern bureau benadert mensen telefonisch met het verzoek Habitat te steunen. De naamsbekendheid van Habitat blijkt echter te laag om dit middel succesvol in te zetten. Over het algemeen geldt dat het werven van nieuwe donateurs moeilijk en kostbaar is. De concurrentie is groot en de consument kritisch. Met diverse testen wordt in 2008 bekeken welke methodieken effectief zijn voor Habitat.
9
Habitat for Humanity Nederland bouwreis gemaakt!” “Als ik jonger was geweest, had ik een ner (74 jaar), een ik iets heel treurigs”, vertelt mevrouw Röss “Leven zonder dak boven je hoofd, dat vind n huis in aanmerking t mensen die normaal niet voor een eige help itat “Hab . teurs dona e trouw onze van mij enorm aan.” Omdat en om verder te komen. Dat idee spreekt zouden komen, die zelf geen middelen hebb te gaan schenken via een vast bedrag steunt, besloot zij onlangs mevrouw Rössner ons al jaren met een t zij een groter bedrag volledig aftrekbaar van de belasting, zoda notariële akte. Daarmee zijn haar giften graag een bouwreis hebben kost. “Als ik jonger was geweest, zou ik r mee haar het dat er zond nken sche kan financieel.” r gaat, steun ik Habitat met veel plezier gemaakt,” lacht ze. “Maar nu dat niet mee
Virtueel bouwen: Bouw Mee Op de website www.bouwmee.nl bouwen mensen en bedrijven een huis door middel van donaties. Met elke donatie groeit de woning en zodra de virtuele dakpannen zijn gelegd, start Habitat met de bouw van een echt huis. Dit levert in 2007 vijftig huizen op. Habitat start in 2007 een samenwerking met Vakantiepunten om www.bouwmee.nl meer te promoten. Vakantiepunten is een online spaarprogramma waarbij het mogelijk is om via acties en aanbiedingen punten te sparen voor een vakantie. De eerste en uiteindelijk enige actie die hieruit voortkomt, is de zogenaamde ‘Droomactie’ met vijf bekende Nederlanders (o.a. Rick Engelkes en Art Rooijackers) en de Nederlandse band Within Temptation die een huis bouwen op de website. De actie genereert veel bezoek naar onze website, alleen blijft het uiteindelijk aantal donaties achter bij verwachting. Uit de evaluatie blijkt dat de site niet optimaal werkt. Door problemen met gebruiksvriendelijkheid wordt vanaf 2008 de website niet intensief gepromoot. Achter de schermen wordt hard gewerkt aan een nieuwe verbeterde site.
www.bouwmee.nl
10
“Ik besloot ook voor een ander te bouw
en”
“Toen ik vorig jaar mijn huis van onder naar boven verbouwde, woonde ik tijdelijk in mijn tuinhuisje”, vertelt Shei la Struyck (43 jaar). “Het drong tot me door dat ik een bevoorrechte posi tie heb. Een dak boven je hoofd is zo essentieel: ook om kansen voor kind eren te creëren. Omdat ik zo’n absurd hoog verbouwbedrag feitelijk allee n aan mezelf uitgaf, besloot ik ook een huis voor een ander te bouwen.” Niet alleen leverde Sheila via www.bouwmee.nl eigenhandig een virtueel huis op in het Filippijnse Baseco, ook vroeg ze haar gasten tijdens de housewarming – in plaats van een cadeau – om een extra bijdrage. “Dat leverde nóg twee huizen op”, vertelt ze trots, “en mijn gasten vond en het bovendien een heel sympathiek idee.” Dank zij Sheila verruilden drie families hun krot voor een veilig huis van steen.
Sheila Struyck, donateur via www.bouwme
e.nl
Habitat for Humanity Nederland Bedrijven die met Habitat op
Bedrijven
bouwreis gingen in 2007/2008:
Sinds december 2007 heeft Habitat Nederland een fulltime medewerker aangesteld voor fondsenwerving onder bedrijven, zogenoemde corporate fondsenwerving. In 2008 leidt deze pro-actieve benadering onder andere tot een donatie van € 10.000 van Emarkus, bureau voor detachering, interim management en werving & selectie in de vastgoedsector. Een aantal grote, gerenommeerde bedrijven steunt het werk van Habitat door een langdurig partnerschap aan te gaan. Met De Stiho Groep, groothandel in bouwmaterialen, is inmiddels sinds 2001 een relatie. Zij steunen het HOME Project in Lesotho, dat voorziet in huisvesting voor aidswezen. Ook Schretlen & Co, ABN Amro, Vebego Foundation en dutch zijn organisaties die al langer aan Habitat verbonden zijn. Een aantal bedrijven sponsort ons in natura. Zo levert Pijnenburg Bouw en Industrie al jarenlang de gereedschappen die bouwreizigers meenemen op hun bouwreis.
• Vebego Foundation • De Stiho Groep • BAM Woningbouw • Schretlen & Co • Groothuis Woningbouw • De Tomingroep • ABN Amro • Dutch
“Bewustere bedrijven zijn betere bedrijven” Organisatieadviesbureau dutch is in mei 2008 voor de tweede keer met Habitat naar Roemenië gereisd. “Wij zijn van mening dat bewustere bedrijven, die beseffen wat zij kunnen betekenen voor hun omgeving, betere bedrijven zijn”, geeft directeur Meino Zandwijk aan. “De bouwreizen van Habitat for Humanit y hebben inhoud en een tastbaar resultaat. Deze werkwijz e past bij onze ‘no nonsens’ mentaliteit om zaken te realiseren. Het is geen snoepreisje, maar je bouwt letterlijk met je eigen handen. De beleving is heel direct en roept zowel op individueel als groepsniveau grote emoties op. Het is daardoor een onvergetelijke ervaring.”
Meino Zandwijk (rechts), directeur van dutch
In mei 2007 organiseert Habitat voor het eerst een sponsorevenement bestaande uit een Habitat ‘fundrace’ en een veiling. Partners van Habitat kunnen een boot ‘kopen’ om gedurende de dag mee te varen. De opbrengst van de in totaal vier verkochte boten (€ 10.000) en de veiling (€ 1.970) komt ten goede aan Habitat. Hoewel er naar tevredenheid op de dag wordt teruggekeken, legt de voorbereidingstijd te veel belasting op de organisatie. Voor 2008 is een dergelijk evenement dan ook niet doorgezet.
“Ik vind het systeem zo positief” aan de bouw van huizen. Marelise Feis (58 jaar) is voetreflexologe en doneert een percentage van haar omzet actief mee aan hun eigen “Omdat ik het systeem van Habitat zo positief vind”, legt ze uit. “Mensen bouwen wanneer ze domweg iets in huis en betalen hun lening weer terug. Volgens mij heeft dat meer betekenis dan in stand: geld dat in leningen de schoot geworpen krijgen. Het concept van Habitat is simpel en houdt zichzelf worden gebouwd. Daarom huizen nieuwe wordt gestoken, vloeit op termijn ook weer terug. Zo kunnen er steeds en voor een bouwreis!” geloof ik in Habitat. Als ik geen last had van artrose, had ik me allang opgegev
Marelise Feis, voetreflexologe
Bouwreizen Habitat bouwreizen spelen een belangrijke rol als fondsenwervend instrument en zijn een unieke en bijzondere manier om deelnemers kennis te laten maken met ons werk. Bouwreizigers gaan naar een Habitat project om daar de handen uit de mouwen te steken. Wij vragen particuliere bouwreizigers, naast hun fysieke inzet, ook om een financiële bijdrage per persoon in de vorm van een projectdonatie van € 600. Voor bedrijven is het donatiebedrag € 2.000. Habitat organiseert bouwreizen naar verschillende landen. In 2007 gaan achttien groepen op reis met Habitat, in de eerste helft van 2008 zijn dit er twaalf. Ten opzichte van voorgaande jaren is er een duidelijke groei merkbaar. Gaan er 364 deelnemers in 2007 mee op een bouwreis, per juli 2008 zijn er al 461 inschrijvingen voor het jaar 2008.
11
Habitat for Humanity Nederland Een succesvolle reis in april 2008 is de ouder-kindreis van 55 personen naar Ghana. Een
Habitat organiseert bouwreizen op verzoek van bijvoorbeeld bedrijven of vriendengroepen en bouwreizen waarvoor iedereen zich kan inschrijven. Deze laatstgenoemde bouwreizen gaan door zodra er vijftien gegadigden zijn.
groep ouders die eerder op bouwreis is geweest, wil nu ook deze bijzondere ervaring met hun kinderen delen. Alle deelnemers komen zeer
Sinds 2007 werkt Habitat Nederland samen met reisorganisatie Djoser. Door de groei van het aantal reizen, en om ons te kunnen concentreren op onze kerntaak, is professionele ondersteuning wenselijk. Na een zorgvuldige voorbereidingstijd organiseert Djoser de eerste reis voor Habitat in november 2007. Djoser regelt voor iedere Habitat bouwreis de facturatie, tickets, accommodatie en vervoer ter plaatse.
enthousiast terug.
ile “Als we afscheid nemen, staan wij te hu
n, maar zij ook!”
kunnen”, antwoordt Gerri d nodig om gelukkig te zijn. Om verder te “Mensen hebben een dak boven hun hoof , kun je een leven op poten zij Habitat steunt. “Pas als je veilig bent Wassenaar (70 jaar) op de vraag waarom g iets doen. Prak tisch is, weet ze niet meer, maar ze wilde graa zetten.” Hoe ze ooit aan Habitat gekomen wde Gerrie stenen in Kyrgyzhaar eerste bouwreis en sindsdien sjou ze kte maa den gele jaar Tien zijn. bezig om met andere culturen én Hongarije. “Voor onszelf is het goed stan, India, Guatemala, Ghana, Roemenië dáár weten dat ze er niet r wat ik belangrijker vind, is dat mensen in aanraking te komen”, legt ze uit, “maa gaat Gerri absoluut niet dat er mensen met hen begaan zijn.” Het helemaal alleen voor staan. Dat ze zien heerlijk, nu kan ik weer blij zijn met de hulp en dat ze denken: ‘wat sen men dat hoop “Ik . heid baar dank om vertrouwen in elkaar.” n, maar zíj ook. Het klikt gewoon, je hebt verder’. Als je weggaat, sta je zelf te huile
Gerri Wassenaar, bouwreiziger
12
Vrijwilligers Tijdens de bouwreis is er een vrijwilliger die de deelnemers begeleidt. Deze bouwreisbegeleider gaat één of twee keer per jaar mee op bouwreis. In juni 2008 is voor het eerst een plan opgesteld om op meer professionele wijze ondersteuning te geven aan de vrijwilligers. Vanaf nu is er twee keer per jaar een bijeenkomst om de bouwreisbegeleiders te informeren over het reilen en zeilen binnen de organisatie. Ook is er aandacht voor kennisuitwisseling en kwaliteitsverbetering. Van alle teamleiders wordt vanaf eind 2008 verwacht dat ze een EHBO cursus volgen. Hiermee willen wij ervoor zorgen dat door goede begeleiding op de bouwlocatie eventuele risico’s kleiner worden.
“Het kan zomaar je leven veranderen” “Ik ging in 2001 voor het eerst mee met een bouwreis”, vertelt Aart Wisgerhof die zich sindsdien als vrijwilliger inzet voor Habitat. “Dit maakte zoveel indruk, dat ik niet lang hoefde na te denken toen Habitat mij kort daarna vroeg om bouwreisbegeleid er te worden.” Aart heeft al bouwreizen in Ghana, Sri Lanka, India, Zuid-Afrika en op de Filippijnen begeleid. “Ik zorg ter plekke ervoor dat alles goed verloopt. Ik vind het daarnaast vooral belangrijk dat iedereen zich prettig voelt.” Aart vindt het samenw erken met elkaar en de lokale bevolking uniek. “Als bouwreisbegeleider draag je ook bij aan het totstandkomen van relaties. Een bouwreis is een multiculturele kennism aking en kan zomaar je leven veranderen.”
Aart Wisgerhof, bouwreisbegeleider
Habitat for Humanity Nederland Communicatie De afdeling fondsenwerving en communicatie stelt voor 2007 en 2008 een aantal prioriteiten vast met betrekking tot de communicatie. De belangrijkste is het vergroten van de naamsbekendheid. Hiervoor werkt Habitat samen met een extern PR-bureau. Dit leidt onder andere tot een publicatie over een bouwreis in Volkskrant Magazine in april 2008. Onze naamsbekendheid vergroten wij ook door samenwerking met aanverwante organisaties. In 2007 ontstaat een partnership met Vereniging Eigen Huis die in haar communicatie-uitingen veel aandacht aan Habitat schenkt. Online spaarprogramma Vakantiepunten biedt Habitat ruimte in haar nieuwsbriefmailing.
Het donateursmagazine.
Habitat informeert haar donateurs en supporters met het donateursmagazine de Bouwbrief. Deze uitgave komt drie keer per jaar uit. Hierin wordt aandacht gegeven aan diverse projecten en activiteiten van Habitat. Bij de Bouwbrief van april 2007 ontvangen de lezers (10.094 personen) een enquête om te toetsen of de nieuwsbrief voldoet aan de wensen van lezers. 11,1% (1.121 personen) reageert op deze enquête. Belangrijkste aandachtspunt is de aantrekkelijkheid van de nieuwsbrief. In de tweede helft van 2008 wordt daarom gewerkt aan de restyling van het blad. Een bouwreis is een belangrijk fondsenwervend middel. Promotie hiervan is voor Habitat noodzakelijk. In 2007 gaan door onvoldoende en te late promotie twee van de vier geplande reizen met open inschrijving niet door in verband met te weinig aanmeldingen. Voor 2009 gaat er meer aandacht uit naar de communicatie rond bouwreizen waarvoor iedereen zich kan inschrijven. Voor 2008 wordt gewerkt aan een communicatieplan digitale communicatie. Hierin worden alle digitale communicatiemiddelen onder de loep genomen, waaronder de gebruiksvriendelijkheid en vindbaarheid van de website en de ontwikkeling van digitale nieuwsbrieven. Habitat heeft drie websites. De corporate website www.habitat.nl geeft algemene informatie over wie wij zijn, wat we doen en hoe mensen en organisaties ons werk kunnen steunen. Bouwreizen.nl is een website met informatie over bouwreizen en de mogelijkheid tot inschrijven. Via de fondsenwervende site www.bouwmee.nl kunnen mensen via donaties virtueel meebouwen.
Financiën en interne zaken De afdeling financiën en interne zaken draagt zorg voor de financiële administratie van de organisatie en is verantwoordelijk voor de personeelsadministratie en inkoop van middelen. Voor de afdeling is het aanpassen van het boekjaar (van kalenderjaar naar een fiscaal jaar dat loopt van 1 juli tot en met 30 juni) een ingrijpende, maar noodzakelijke verandering waar in 2007 en 2008 veel tijd aan wordt besteed. Habitat International werkt met een dergelijk boekjaar en om vergelijking tussen de verschillende Habitat organisaties mogelijk te maken, is het gelijktrekken van het boekjaar een logische keuze. Een belangrijke stap in de professionalisering is in 2007 de invoering van het personeelshandboek. Een duidelijk naslagwerk waarin alle primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden en regelingen zijn opgenomen. Het handboek maakt deel uit van de individuele arbeidsovereenkomst. Belangrijke wijziging in het personeelsbeleid is het nieuwe systeem van beoordeling en beloning.
13
Projecten Van kleinschalige tot grootschalige projecten Habitat Nederland zorgt voor verbeterde huisvesting in ontwikkelingsgebieden in Afrika, Azië, Europa, Noord-Amerika en Zuid-Amerika. Van kleinschalige projecten tot grote, langdurige samenwerkingsverbanden. In 2007/2008 ondersteunen wij diverse projecten. Hieronder treft u een selectie hiervan aan. Naast de beschreven projectlanden steunt Habitat Nederland in 2007/2008 ook de bouw van huizen voor gezinnen in Bolivia, China, Ivoorkust, Mexico, Slowakije en Zambia.
De Filippijnen Met 92 miljoen inwoners staan de Filippijnen op de twaalfde plek van de lijst met dichtstbevolkte landen ter wereld. Ruim 30% van de Filippino’s leeft onder de armoedegrens. Door de verstedelijking ontstaan enorme sloppenwijken. In de metropool Manilla moeten zes op de tien mensen het stellen met een armzalig krot. Met name in de steden is de grond zeer schaars, waardoor de grondprijs torenhoog is en het bekostigen van een huis voor velen onmogelijk.
“Het is nu schoner, niet zoals ons oude huis, waar alles in huis naar modder stonk.” Evelyn Defensor, moeder van twee kinderen
Een onveilig, onhy giënisch huis op de Filippijnen
Habitat op de Filippijnen Habitat de Filippijnen heeft sinds 1988 al meer dan vijftienduizend huizen gebouwd en daarmee minstens zoveel gezinnen geholpen. Habitat Filippijnen heeft een ‘Habitat building and resource center’ opgericht. Dit kenniscentrum vervaardigt bouwmaterialen en ontwikkelt nieuwe, innovatieve methoden om zo efficiënt en goedkoop mogelijk te bouwen. Het gebruik van ‘Concrete Interlocking Blocks’ is hiervan een voorbeeld.
14
De Filippijnen 2007/2008
Concrete Interlocking Blocks (CIB) zijn bakstenen die op elkaar klikken en met weinig cement kunnen worden vastgezet. Metselen met Concrete Interlocking Blocks is simpel en gaat snel. Ook mensen zonder bouwervaring kunnen een rechte en stevige muur plaatsen! De baksteen wordt zelfs gebruikt bij
Op een gebied van zes vierkante kilometer langs de spoorlijn naar Manilla leven ruim vijfduizend mensen illegaal in oude barakken. Met medewerking van de lokale overheid start Habitat for Humanity vanaf april 2007 een project om bijna vierhonderd gezinnen in Greater Metro Manilla onder dak te krijgen. De dure grond in dit stedelijke gebied noodzaakt Habitat na te denken over alternatieve manieren om tegen zo laag mogelijke kosten zoveel mogelijk gezinnen te helpen. Habitat realiseert dit door hoogbouw, een unieke werkwijze van Habitat die alleen op de Filippijnen wordt toegepast. De in totaal 33 gebouwen voorzien 396 gezinnen van huisvesting. Habitat Nederland ondersteunt dit grootschalige project in Taguig.
Facts & figures • • • • •
Omvang project: 33 halfhoge flats (elk met twaalf appartementen) Totale projectkosten: € 1.476.000, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland: € 175.000 Duur: april 2007 tot september 2009 Partners: lokale overheid Overige projecten: Southern Leyte en Baseco
hoogbouw.
Ghana Slechte huisvesting is in Ghana een groot probleem. De Ghanese regering stelt dat het tot 2010 behoefte heeft aan 196.000 nieuwe huizen per jaar om de vraag naar goede en betaalbare huisvesting aan te kunnen. Bij bestaande huizen ontbreekt het veelal aan de meest basale voorzieningen, zoals sanitair en schoon drinkwater. Bovendien leven er vaak te veel families in een te kleine woning samen.
Projecten Habitat in Ghana In de afgelopen twintig jaar heeft Habitat in Ghana meer dan 5.716 huizen opgeleverd. Jaarlijks bouwen 65 lokale vestigingen, actief in ruim 120 gemeenschappen, er vierhonderd huizen bij. Bijzonder is dat deze 120 Habitat gemeenschappen in Ghana uit voornamelijk vrijwilligers bestaan.
Ghana 2007/2008 Habitat Nederland heeft een grootschalig project in de dichtbevolkte provincie Ashanti geïnitieerd. Het grootste deel van de boerengezinnen in deze agrarische provincie is arm en leeft zonder enige privacy in overvolle huizen met muren gebouwd van gedroogde modder. Sanitaire voorzieningen en schoon drinkwater zijn schaars en ziekten als malaria en cholera komen nog steeds voor.
“Ik woonde met mijn vrouw en vijf kinderen in mijn vroegere kinderkamer. Keuken, toilet en douche deelden we met de rest van de familie.” Thomas Logah en zijn gezin genieten van hun Habitat huis.
Het vierjarige Habitat project voorziet in de bouw van 405 veilige huizen en in de aanleg van tien waterputten, die vijfduizend mensen van schoon water zullen voorzien. Binnen het project is aandacht voor malariabestrijding en watermanagement ter verbetering van gezondheid en hygiëne. Daarnaast krijgt een selectie van vijftig toekomstige bewoners financiële ondersteuning (microkrediet) bij het starten van een eigen bedrijfje, zoals het fokken en verkopen van rietratten, het verwerken van cassave en het houden van kippen. Nieuw is dat Habitat Nederland het initiatief neemt tot uitgebreid onderzoek gedurende het Ghanese project. Hiermee willen wij in kaart brengen wat de situatie voor- en achteraf is en zodoende het effect van ons werk meten.
Facts & figures • • • •
Omvang project: 405 huizen, tien waterputten, trainingen, microkrediet Totale projectkosten: € 1.009.279, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland: € 150.000 Duur: januari 2008 tot januari 2012 Partners: WaterAid, Community Works and Sanitation Agency (CWSA), Crop & Animal Research Institute and Centre for Scientific & Industria Research (CSIR), Ministry of Food and Agriculture, Ministry of Health, Opportunities Industrialization Centre International (OICI)
“Het is echt een verademing” Paulina Als je een huisje moet delen met vijftien gezinsleden is van privacy geen sprake. twee in Boateng woonde jarenlang met haar zussen, neefjes, nichtjes én eigen kinderen zijn kamers zonder deuren. “Ik bad dagelijks voor een beter bestaan. En mijn gebeden ere. Kyekyew in 110 huis van sse eigenare verhoord!” Want inmiddels is Paulina de trotse nde opgroeie haar biedt maar Haar nieuwe huis staat op loopafstand van dat van haar zussen, is “Het gunt. dochters – met een toilet, wasruimte én keuken – alle ruimte die ze hen zo echt een verademing”, zegt Paulina.
Bouwreisbegeleider Willeke Evenhouse en huiseigenaar Paulina Boateng
15
Projecten Guatemala De situatie in het Latijns-Amerikaanse Guatemala is zorgwekkend. Hoewel het land economische groei kent, neemt de welvaart onder de bevolking niet of nauwelijks toe. Op dit moment leeft 80% van de Guatemalteken in armoede. Ook de woningnood in het land is hoog en groeit met 45.000 huizen per jaar. De helft van alle mensen die behoefte heeft aan een goede woning leeft in krotten en de andere helft is dakloos.
Habitat Guatemala Habitat bouwt haar eerste huizen in Guatemala in 1979. Jaarlijks komen er gemiddeld drieduizend huizen van de grond. Van alle huizen die in Guatemala worden gebouwd, neemt Habitat bijna 2% voor haar rekening. Eind 2007 – bij de oplevering van het 25.000e huis – zijn ongeveer 150.000 Guatemalteken onder dak. Habitat Guatemala wil in 2012 totaal 50.000 huizen hebben gebouwd.
Guatemala 2007/2008 In het Noorden van Guatemala ligt Baja Verapaz: een groot gebied dat een extreem hoge huizennood kent. Baja Verapaz is door de geringe werkgelegenheid een van de armste regio’s van het land en veel mensen in dit gebied lijden aan longziekten en andere aandoeningen vanwege de slechte leefomstandigheden. In oktober 2007 start Habitat met de bouw van 69 eenvoudige en stevige huizen, die bestand zijn tegen de vaak zware regenval in het land.
Facts & figures • Omvang project: 69 huizen • Totale projectkosten: € 151.032, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland: € 67.000 • Duur: oktober 2007 tot mei 2009
India
16
India heeft een duizelingwekkend aantal inwoners (meer dan één miljard mensen) en een schreeuwend huizentekort. Van de 180 miljoen huizen die India heeft, is 60 procent gebouwd van modder, gras, bamboe en stenen van slechte kwaliteit. Hoewel het land economisch gezien in de lift zit, herbergt India 22% van ’s werelds armste mensen.
Habitat India Sinds de oprichting in 1983 heeft Habitat India tienduizenden families aan huisvesting geholpen. Met de ambitieuze campagne India BUILDS, die van 2005 tot 2010 loopt, wil Habitat India in totaal 250.000 mensen helpen aan een veilig huis met sanitaire voorzieningen. Daarnaast is er een noodhulpprogramma voor gemeenschappen die worden getroffen door jaarlijkse moessonregens en cyclonen. Habitat resource centers zorgen voor de coördinatie van de bouwwerkzaamheden, geven technische ondersteuning en monitoren en evalueren de bouwprocessen.
India 2007/2008
Habitat Nederland heeft een project voor vrouwen in India opgezet
Habitat Nederland heeft in samenwerking met Habitat India een project opgezet in Madurai en omgeving voor 140 kansarme vrouwen. In samenwerking met een lokale organisatie, Mahasemam, bouwt Habitat samen met de vrouwen en hun familieleden een nieuw huis. Ze krijgen training en Mahasemam verstrekt de vrouwen een lening waarmee zij een eigen bedrijf kunnen opzetten om financiële onafhankelijkheid te verkrijgen.
Facts & figures • • • •
Omvang project: 140 huizen Totale projectkosten: € 164.920, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland : € 64.276 Duur: mei 2007 tot september 2008 Overige projecten: tsunamiprojecten, Safe houses for internally displaced people at Bawana Resettlement Colony in Delhi
Projecten Tsunami De wederopbouw en herstel na de tsunami is ook in 2007 nog een belangrijke activiteit. Habitat werkt mee aan de wederopbouw in India, Indonesië en Sri Lanka. In totaal leveren we in deze drie landen 950 huizen op: 417 in Sri Lanka, 345 in India en 188 in Indonesië. In januari 2007 maken we onze laatste toezegging van € 158.000 over aan India en in maart overhandigen we de laatste sleutel van de huizen (door SHO gefinancierd) die we daar van de grond kregen. Op 15 december is het laatste huis klaar in Sri Lanka en kunnen we een streep zetten onder een project dat voorziet in 367 huizen en één bouw- en trainingcentrum. En in september evalueren we de besteding van tsunamimiddelen samen met onze kantoren uit India, Indonesië en Sri Lanka. Uit de evaluatie blijkt dat de vele vragen
“Wat wij voor elkaar kregen, daar ben ik trots op!” “Bijna vier jaar geleden rolde de tsunami over een kustbreedte van 800 kilometer het Indonesische eiland Sumatra op. Van over de hele wereld kwamen hulporganisaties naar het eiland om het enorme aantal slachtoffers zo snel mogelijk onder dak te krijgen. “Ondanks de druk – die overal voelbaar en zichtbaar was – hield Habitat ook toen vast aan haar overtuigingen. Net als andere organisaties wilden wij snel bouwen. Maar ook duurzaam”, vertelt Mette Pronk. “Wij waren de eerste organisatie die mensen vanuit tenten weer in huizen hielp. Habitat bouwde permanente huizen van lokaal materiaal. Door zorgvuldig aan de slag te gaan, konden wij onze beloften allemaal waarmaken. Omdat de verwoestende kracht van het water alle erfgrenzen had uitgevaagd, zochten we uit welk land in wiens eigendom was. We stuurden aan op het zelf samenstellen van een Mette Pronk, manager werkgroep binnen de gemeenschap. Ook luisterden we projecten Habitat Nederla nd goed naar lokale behoeften. Een huis met stalen frame zag g bevolkin was bijvoorbeeld goedkoper, maar de lokale niets in dit type huis. Afgestemd op hun wensen bouwden kleine huizen we vervolgens met een team van 120 medewerkers een enorme serie stevige, weerstand op, van 42 m², een basis die later kon worden uitgebouwd. Dit leverde aanvankelijk in relatief korte omdat de bevolking grotere huizen was gewend. Toch was het noodzakelijk om te bouwen. verder zelf om mensen de tijd zoveel mogelijk families te helpen. Wij stimuleerden ben ik trots Daar g. Uiteindelijk is het ons gelukt naar volle tevredenheid van de lokale bevolkin op”, vertelt Mette.
van Habitat Nederland over werkwijze en doelstellingen een waardevolle bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van projectbeheer en -management van Habitat.
Habitat for Humanity heeft van de Indonesische overheid een onderscheidin g ontvangen. De ontwikkelingshulp organisatie kreeg deze voor haar effec tieve bijdrage aan de wederopbouw van het land na de verwoestende tsunami van 2004. Deze onderscheiding viel slech ts twee hulporganisaties ten deel.
Uit handen van de gouverneur van de provincie Atjeh, de heer Yusuf, en de heer Mangkusubruto (directeur Age ncy for Reconstruction and Rehabilitatio n) kreeg de heer Escalada (directeur Hbit at for Humanity Tsunami Rehabilitatio n project) de onderscheiding voor alle inspanningen.
Een Habitat huis in India na de tsunami . Een kleine basiswoning met een trap naa r een plat dak om naar toe te vluchten ingeval er zich nog eens een tsunami voordoet. Na de ramp worden huizen niet meer op het strand gebouwd.
17
Projecten Lesotho Het Koninkrijk Lesotho is een klein en bergachtig land dat volledig wordt omsloten door Zuid-Afrika. Hoewel het land beschikt over een belangrijke natuurlijke inkomstenbron – water, dat hoog in de bergen gewonnen wordt en een grote afzetmarkt heeft in Zuid-Afrika – kent het ook veel problemen. Het land telt meer dan honderdduizend aidswezen en hun aantal stijgt nog steeds. Naar verwachting heeft een op de vier kinderen in 2010 geen ouders meer. Het grootste deel van deze kinderen belandt op straat en een deel vindt onderdak bij grootouders, familie of buren. Zelfs voor die laatste groep zijn de woonomstandigheden – in overvolle huizen, zonder gescheiden kamers voor jongens en meisjes, met slechte sanitaire voorzieningen– ronduit slecht.
Habitat Lesotho Sinds de komst van Habitat in 2001 zijn bijna 150 huizen gebouwd. De focus in Lesotho ligt op samenwerking met andere hulporganisaties om de woon- en leefomstandigheden van aidswezen en andere kwetsbare kinderen te verbeteren. Hiervoor heeft Habitat Lesotho een speciaal programma ontwikkeld. Met de bouw van huizen voorzien van aparte kamers voor jongens, meisjes en hun verzorgers schept Habitat omstandigheden die kinderen nodig hebben om stabiel en gezond op te groeien. Het huis hoeft niet te worden terugbetaald. Wel wordt van de pleegouders verwacht dat zij meehelpen tijdens de bouw.
Bouwreis naar Lesotho
18
Lesotho 2007/2008 Het project HOME (Habitat for Orphans in Maseru Environs) is een van de initiatieven die verandering moet brengen in de situatie van weeskinderen. In het stedelijk district Maseru, waar een oneindig aantal families in extreem overbevolkte en ongezonde omstandigheden leeft, bouwt Habitat twaalf huizen en nog eens vijftien extra kamers voor aidswezen en hun pleegfamilies. Omdat er meer nodig is dan vier muren en een dak verzorgt Habitat daarnaast, samen met verschillende partners, een aantal trainingen gericht op de zorg voor en opvoeding van pleegkinderen en het vergroten van kennis op het gebied van erfrecht voor vrouwen en kinderen.
Facts & Figures • • • •
Omvang project: 12 huizen en 15 aangebouwde kamers Totale projectkosten: € 150.670, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland € 63.020 Duur: vanaf augustus 2007 Partners: Federation of Women Lawyers Lesotho, Lesotho Network of People Living with hiv/aids, Dorcas Aid Lesotho
Roemenië Ondanks de lichte economische groei van de laatste jaren is de behoefte aan veilige behuizing in Roemenie onverminderd hoog. Op dit moment leven zo´n 6,5 miljoen Roemenen in armoede, waarvan 36% in extreme armoede. De regering stelt dat in stedelijke gebieden 40% en op het platteland meer dan 50% van de huizen in zeer slechte staat verkeren. De huurkazernes waarin het grootste deel van de Roemenen woont, een overblijfsel uit de communistische tijd, zijn slecht onderhouden, overbevolkt en kennen geen verwarmingssysteem. Helaas bieden de houten huizen op het platteland al geen betere bescherming tegen de kou.
“We wonen met zijn drieën op 20 vierkante meter. Er is een klein keukentje, een geïmproviseerde badkamer en een gordijn als voordeur. Ik ben zo blij dat ons verzoek voor een Habitat huis is toegewezen. Eindelijk een goed verwarmd huis met ruimte en privacy.”
Familie Molnar, Beius
Projecten Habitat Roemenië Habitat kwam in 1996 naar Roemenië en heeft inmiddels zeven vestigingen in verschillende regio’s. Sinds de oprichting zijn er honderden huizen gebouwd. Dankzij een uitgebreid renovatieprogramma kregen nog eens zeshonderd gezinnen een degelijk dak boven het hoofd.
Roemenië 2007/2008 In 2006 en 2007 bouwt Habitat Nederland de eerste zes huizen voor families met lage inkomens. Met de aflossingen van de renteloze leningen, zal Habitat Beius nieuwe huizen bouwen en het project uitbreiden.
Facts & figures • • • •
Omvang project: vijftien huizen Totale projectkosten: € 201.650, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland € 69.990 Duur: februari 2006 tot april 2007 Partners: lokale overheid
Sri Lanka Sri Lanka kent veel politieke onrust en toenemend geweld. Ook kent het land veel armoede ondanks de aantrekkende economie van de afgelopen jaren. Een half miljoen Srilankezen leeft in een krot of barak en meer dan vier miljoen mensen leven onder de armoedegrens van $1 per dag.
Habitat Sri Lanka Habitat is sinds 1994 in Sri Lanka gevestigd en sindsdien zijn maar liefst 8.746 huizen gebouwd. Direct na de tsunami in 2004 kwamen nog eens tweeduizend huizen van de grond voor slachtoffers van de ramp. Op de regering na is Habitat de grootste huizenbouwer op het eiland. Het succes is mede te danken aan het Save & Build concept, dat op verschillende plekken in Azië is ingezet. Habitat speelt een actieve rol in het bijeenbrengen van spaar- en bouwgroepen. Zodra een groep van twaalf families gezamenlijk één huis bij elkaar heeft gespaard, leent Habitat het geld voor twee extra huizen. Drie families nemen vervolgens hun intrek en de cyclus herhaalt zich totdat elk gezin onder dak is.
Sri Lanka 2007/2008 In de regio Matale start Habitat in 2007 een project voor plantagearbeiders met een laag inkomen. Net als het grootste deel van de Srilankese bevolking wonen deze mensen op het platteland in zelfgemaakte hutten zonder sanitaire voorzieningen of stromend water. Het project moet 540 arbeidersgezinnen onder dak krijgen en zo de armoedecyclus doorbreken en de kans op betere inkomens verhogen.
Facts & figures • • • •
Omvang project: 540 huizen Totale projectkosten: € 506.697, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland: € 70.912 Duur: mei 2007 tot oktober 2008 Partners: National Housing Development Authority
“Ik voelde me zó gesteund!” bij het plaatselijke suikerbedrijf en Indrani woont met haar gezin in een afgelegen dorpje in Sri Lanka. Haar man werkt van modder. De familie droomde dertien verdiende jarenlang te weinig om zich meer te kunnen veroorloven dan een hut jaar lang van een écht huis. e geld bij elkaar: net genoeg voor het Door groente te verbouwen, spaarde Indrani met veel moeite een klein sommetj Na anderhalf jaar ploeteren, kreeg fundament van een nieuw huis. Helaas bleef er geen geld over om verder te bouwen. Habitat aan meerdere huizen op een rij Indrani hulp. Het stel werd opgenomen in een bouwgroep, die onder leiding van ks geloven dat haar familie met zo’n werkte. Haar huis werd in korte tijd afgebouwd. Nu ze terugkijk t, kan ze nauwelij kan haar geluk niet op. minimaal spaarbedrag (12 eurocent per dag) een huis heeft kunnen bouwen. Indrani
Indrani, Buttala, Monaragala, Sri Lanka
19
Projecten Zuid-Afrika Het grootste probleem van Zuid-Afrika is aids: een op de vijf Zuid-Afrikanen is besmet en dagelijks komen daar tweeduizend mensen – vooral jongeren – bij. Armoede is een belangrijk tweede obstakel: maar liefst 60% van de Zuid-Afrikanen leeft onder de armoedegrens. Ondanks een actief huisvestingsbeleid van de regering kent het land bovendien een achterstand van 2,5 miljoen huizen. In de afgelopen jaren heeft armoede het grootste deel van de bevolking van het platteland naar de steden gedreven. Op dit moment woont 57% van de Zuid-Afrikanen in een stad, maar in 2010 is dat percentage vermoedelijk gestegen naar 73%. Het aantal bewoners in sloppenwijken neemt toe en hiermee het aantal gedwongen uitzettingen.
Habitat Zuid-Afrika Habitat Zuid-Afrika is actief in achttien gemeenschappen, verspreid over het hele land. Sinds de start in 1996 zijn 11.000 Zuid-Afrikaanse gezinnen geholpen aan een veilig huis.
Zuid-Afrika 2007/2008 Habitat Nederland ondersteunt een aantal projecten, waaronder het grootschalige Mziki Agri Village project. Op het voormalige grondgebied van een betrokken boer vormt zich een totaal nieuwe gemeenschap. Van 2005 tot 2010 worden hier 385 huizen gerealiseerd in samenwerking met lokale partijen en met behulp van subsidie. Elk huis krijgt 2000 m² grond, waarop families hun eigen groenten kunnen verbouwen. Bijzonder is dat Habitat niet primair betrokken is bij de bouw van huizen. Habitat neemt ondersteunende activiteiten, zoals het opzetten van trainingscentra en het verzorgen van inkomensgenerende trainingen, voor haar rekening. Door het unieke karakter van het project zijn er uitdagingen en risico’s. Heel recentelijk (na de periode van verslaggeving voor dit jaarverslag) is gebleken dat de risico’s bewaarheid zijn geworden en het niet lijkt te lukken om alle betrokken partijen op een lijn te krijgen. Hierdoor kan Habitat haar werk niet naar behoren uitvoeren en dit zal hoogstwaarschijnlijk leiden tot terugtrekking van Habitat uit dit project.
20
Facts & figures • • • •
Omvang project: 385 huizen, gemeenschapsontwikkeling, wateropvang, trainingen Totale projectkosten: € 1.250.000, bijdrage 2007/2008 Habitat Nederland: € 250.000 Duur: januari 2005 - januari 2010 Partners: department of housing, Ubuhlebezwe Municipality, department of agriculture, department of water affairs • Overige projecten: Youth Build, Mfuleni Peoples Housing Projects, IT-project Durban
Van het bestuur Groei en ontwikkeling Met genoegen bied ik u ons jaarverslag over 2007 en de eerste helft van 2008 aan. We kijken terug op een bijzondere periode vol groei en ontwikkeling met een scala aan projecten die zijn opgestart en uitgevoerd. Binnen onze organisatie is er veel aandacht geweest voor professionalisering. Een ontwikkeling die in de goede doelen branche noodzakelijk is en wat we verplicht zijn aan onze donateurs en alle anderen die aan onze organisatie zijn verbonden. Professionaliteit staat namelijk voor ons ook gelijk aan duidelijkheid bieden over wat je doet en hoe je dat aanpakt. Op heldere wijze willen wij mensen informeren en betrekken bij ons beleid. Continue ontwikkeling en professionalisering is hierin een logische stap. Ook binnen het bestuur is er een aantal wijzigingen geweest. We hebben nieuwe leden verwelkomd, waaronder mijzelf en Hans Rijneveld, en afscheid genomen van een aantal mensen. Graag wil ik op deze wijze mijn voorganger Bas van Kampen bedanken voor zijn betrokkenheid bij de organisatie. De directeur maakt geen deel meer uit van het bestuur om een duidelijke scheiding tussen de dagelijkse leiding en de toezichthoudende rol van het bestuur te realiseren. Het is een periode geweest waar we met trots op terugkijken. We hebben een goede basis gelegd om het komende boekjaar verder uit te bouwen. Graag wil ik iedereen die zich afgelopen periode heeft ingezet voor Habitat Nederland hartelijk danken voor hun steun. Zelf kijk ik met plezier terug op mijn eerste maanden als voorzitter bij Habitat for Humanity. Het is geweldig te zien hoe iedereen zich volledig betrokken inzet om de organisatie verder uit te bouwen. Rob van der Heijden, Voorzitter bestuur Habitat For Humanity Nederland
21
Jaarrekening Volledige jaarrekening
Balans per 30 juni 2008
Voor een uitgebreide financiële
(in euro’s, na resultaatbestemming)
verslaglegging en toelichting over 2007 en de periode van
Activa
1 januari 2008 tot en met 30 juni
Materiële vaste activa
2008 verwijzen wij u naar onze jaarrekening. U kunt deze via onze website www.habitat.nl downloaden of telefonisch bij ons aanvragen via 023-547 48 14.
30-06-2008
31-12-2007
81.810
88.729
3.967
2.062
119.749
45.881
Liquide middelen
1.152.589
1.539.577
Totaal
1.358.115
1.676.249
6.244
88.381
Bedrijfsmiddelen Voorraden Vorderingen en overlopende activa
Passiva Eigen vermogen Vrij besteedbaar vermogen Vrije reserve Vastgelegd vermogen Bestemmingsfonds bestemde giften Fonds activa bedrijfsvoering
1.152.514
1.300.367
81.810
88.729
22
1.234.324
1.389.096
1.240.568
1.477.477
Kortlopende schulden Belastingen en premies sociale verzekeringen
17.262
18.999
Crediteuren
80.096
67.098
Overige schulden en overlopende passiva
20.189
112.675
Totaal
117.547
198.772
1.358.115
1.676.249
Jaarrekening Staat van baten en lasten over de periode 1/1/2007 - 30/6/2008 (in euro’s) Baten 1-1-2007 - 30-6-2008
Begroting 1-7-2008 - 30-6-2009
Baten eigen fondsenwerving Mailings
132.761
115.000
Opbrengsten uit bouwreizen
1.750.047
935.000
Vrijwilligersprojecten en donaties
1.412.813
1.502.000 3.295.621
2.552.000
1.179
25.000
Overige baten
645.550
-
Som der baten
3.942.350
2.577.000
Baten uit beleggingen
Lasten Besteed aan doelstellingen Structurele hulp Voorlichting en bewustmaking
2.771.413
1.877.000
475.499
262.000 3.246.912
2.139.000
Kosten eigen fondsenwerving
489.010
273.000
Beheer en administratie
247.543
162.000
Werving baten
3.983.465
2.574.000
-41.115
3.000
Bestemmingsfondsen
49.661
-
Vrije reserve
-90.776
3.000
-41.115
3.000
Som der lasten
Resultaat
Resultaatbestemming
Accountantsverklaring Wij zijn van oordeel dat de staat van baten en lasten over de periode 1 januari 2007 tot en met 30 juni 2008 en de balans per 30 juni 2008 van Stichting Habitat for Humanity Nederland op de juiste wijze zijn ontleend aan de jaarrekening 2008 en de jaarrekening 2007. Bij deze jaarrekeningen hebben wij op respectievelijk 30 september 2008 en 19 juni 2008 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. Rijnsburg, 30 september 2008 Driebergen Accountants, W. Driebergen RA
23
Prof. van der Scheerstraat 207a 2035 AM Haarlem Postbus 4426 2003 EK Haarlem t +31 (0)23 547 48 14 f +31 (0)23 547 98 22
[email protected] www.habitat.nl GIRO 6261
Dit jaarverslag is op milieuvriendelijk FSC-papier gedrukt.
the Netherlands
