Haagse Orgel Kring Opgericht 10 November 1951
Secretaris: Marien van den Bos tel. 070-3587844 e-mail:
[email protected] NL21 INGB 0000 6300 45 t.n.v. penningmeester HOK te Den Haag
Mededeling Mededeling Mededeling
nr. 430
Den Haag, 15 oktober 2014
Geachte leden, Bij het vorderen van de zaterdagmiddag, op 4 oktober rond het Cavaillé-Coll orgel in de Amsterdamse Augustinuskerk, werd het bijna toch nog dringen. De belangstelling om het prachtige instrument te bespelen, daarbij geholpen en geadviseerd door Susanna Veerman, was erg groot. ,,Hier kom ik zeker nog eens terug’’, hoorde ik na afloop bij een drankje in de zon. Toch had Suzanna de inleiding kort gehouden, niet in de laatste plaats vanwege een nog niet helemaal herstelde botbreuk in een arm. Het genoegen was wederzijds, meldde ze enkele dagen later. Vooral de Franse romantische werken klonken hier, zoals uiteraard verwacht, geweldig. Maar zelf vond ik een Agnus Dei van Couperin op petit plein jeu ook verrassend mooi klinken op dit orgel.
Zaterdag 1 oktober: Noordwijk Binnen Op de volgende pagina nog wat foto-impressies uit Amsterdam en een summier stukje geschiedenis, gevolgd door de disposities van de twee (2!) Maarschalkerweerdorgels van de St Jeroenskerk in Noordwijk Binnen. Het grote orgel werd oorspronkelijk gebouwd voor de Sint Martinuskerk, destijds de kathedraal van Groningen, waar het in 1900 in gebruik werd genomen. Bij de sloop van deze kerk in 1982 werd het verkocht aan de Sankt Martinskirche in het Duitse Beckum. Deze werd echter in 2012 eveneens uit gebruik genomen, waarna het werd verkocht aan de Jeroenskerk. 1
(Foto’s: Marien van den Bos)
Maartens- en Michaels-orgel Eveneens in deze periode en na een grondige restauratie, kwam de parochie van SintJeroen en Maria ter Zee in het bezit van een koororgel van Maarschalkerweerd van het voormalige kerkgebouw Het Anker in Hazerswoude-Rijndijk. Het instrument stamt uit 1891 en was aanvankelijk bestemd voor de St. Michaelskerk, in de volksmond de ‘Zwaantjeskerk’ in Hazerswoude-Rijndijk. Totdat deze in 1986 werd afgebroken en het orgel naar Het Anker verhuisde. In de Jeroenskerk is het koororgel geplaatst op de begane grond naast het priesterkoor. Hier heeft het inmiddels de naam ‘Michael-orgel’ aangenomen, naar de patroonheilige van de kerk waar het oorspronkelijk voor gebouwd is. Het hoofdorgel heeft de naam ‘Maartens-orgel’gekregen, naar de St Martinuskerken in Groningen en Beckum waaruit het afkomstig is. Tot zaterdag 1 november a.s., om 13.30 uur, met gastheer Frank Rother Locatie: Van Limburg Stirumstraat 24, 2201 JP Noordwijk Met vriendelijke groet, Marien van den Bos 2
Dispositie hoofd- of Maartensorgel
Octaaf 8 – 1919, Pels, C-g#0 front; rest op lade direct achter het front
Manuaal I C-f3 * Bourdon 16 [ C-c0 hout, Duits; rest 1900; c#0-h0 hout, rest metaal
Cello 8 – 2013, gebruikt pijpwerk; C-H zink, rest metaal, hoog tingehalte Octaaf 4
Prestant 8 – C-H front, c0-g#2 uit voorraad, rest 1900 * Bazuin 16 – Franse factuur, metalen stevels, zinken bekers Salicionaal 8 – C-H i.c.m. Roerfluit 8 Roerfluit 8 – C-H hout gedekt, rest metaal roergedekt Werktuiglijke registers Octaaf 4 als registerwipper Fluit dolce 4 – C-f#2 gedekt, rest conisch; f#2 nieuw Koppeling I – II * Mixtuur III-V Koppeling I – II 16 – 2013 Koppeling I – II 4 – 2013 Manuaal II C-f3 – in zwelkast Koppeling II 16 – 2013 * Violon 16 – C-F# 1983, hout gedekt; G-H hout open, c0-h0 zink, rest metaal
Koppeling II 4
Fluit harmoniek 8 – C-H i.c.m. Holpijp 8; overblazend af f1
Koppeling Ped. – I
Holpijp 8 – C-H hout, rest metaal
Koppeling Ped.- II
Gamba 8
Trremolo II
Vox Celestis 8 – af c0
als drukknop
Fluit octaviante 4 – overblazend af c1
Automatische Pedaalomschakeling
Flageolet 2 – conisch; c0, 2013
Handregisters aan
* Trompet 8 – af f#2 harmoniek
Vrije Combinatie
* Basson-Hobo 8
Combinatieregisters (*) aan – vrij instelbaar
* Klaroen 4 – f#2-f3 nieuw; af c1 harmoniek
Tutti als basculetrede
Pedaal C-d1
Zweltrede Manuaal II – elektro-pneumatisch
Contrabas – 1919, Pels; af A in front, geheel zink Subbas 16 – Geheel hout, Duitse pijpopschriften
De Mixtuursamenstelling en de winddruk per balg en manuaal zijn via de website te raadplegen. Toonhoogte a1 = 435 Hz bij 18º C
3
Dispositie koor- of Michaelsorgel:
Manuaal I C-f3 Bourdon 16' Prestant 8' Roerfluit 8' Fluit Travers 8' Octaaf 4' Fluit 4' Octaaf 2' Mixtuur II-III Trompet 8' Manuaal II C-f3 Holpyp 8' Salicionaal 8' Viola di Gamba 8' *) Melofoon 4' *) Roerfluit 4' *) reconstructie 2012 Pedaal C-c1 Subbas 16' - tr. Man. I, 2012 Werktuiglijke registers Manual coppel Pedaalkoppel - 2012 Calcant
Bron: Website van Adema’s kerkorgelbouw
4
5
