GROOTMAARSCHALK VAN HET HOF

ALGEMEEN RIJKSARCHIEF EN RIJKSARCHIEF IN DE PROVINCIËN ARCHIEF VAN HET KONINKLIJK PALEIS

INVENTARISSEN

7

INVENTARIS VAN HET

ARCHIEF VAN HET DEPARTEMENT VAN DE

GROOTMAARSCHALK VAN HET HOF PERIODE VAN HET REGENTSCHAP (1944-1950)

door

Baudouin D’HOORE

4593

Brussel 2007

INVENTARIS VAN HET


GROOTMAARSCHALK VAN HET HOF PERIODE VAN HET REGENTSCHAP

(1944-1950)


INVENTARISSEN 7

Algemeen Rijksarchief D/2007/531/047 Bestelnummer: Publ. 4593 Algemeen Rijksarchief Ruisbroekstraat 2 1000 Brussel De volledige lijst van onze publicaties kan u gratis bekomen op eenvoudig verzoek ([email protected]) of raadplegen op internet (http://arch.arch.be).


INVENTARISSEN 7

INVENTARIS VAN HET



door

Baudouin D’HOORE

Brussel 2007

Inhoudsopgave

INLEIDING

9

1. Identificatie van het bestand

9

2. Context 2.1. Archiefvormer 2.2. Institutionele en biografische informatie 2.3. Historiek van het bestand

9 9 9 14

3. Inhoud en structuur 3.1. Inhoud 3.2. Structuur

16 16 19

4. Aanverwante bestanden

23

5. Toegankelijkheid

24

6. Bibliografie

24

7. Opmerkingen over de ordening en beschrijving

25

8. Archiefschema

25

INVENTARIS

29

1. Indicateurs en repertoria

29

2. Troonsbestijgingen, verjaardagen en naamfeesten 2.1. Belgisch Koningshuis 21 september 1944 : Eedaflegging van de Prins-Regent 17 februari : verjaardag van het overlijden van koning Albert I 21 juli : Nationale Feestdag 25 juli : verjaardag van koningin Elisabeth 29 augustus : verjaardag van het overlijden van koningin Astrid

29 30 30 30 30 31 31

5

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 7 september : verjaardag van prins Boudewijn, Hertog van Brabant 31 19 september : verjaardag van het overlijden van koningin MarieHenriette 31 10 oktober : verjaardag van de Prins-Regent 32 11 oktober : verjaardag van prinses Joséphine-Charlotte 32 3 november : verjaardag van de Koning 32 4 november : naamfeest van de Prins-Regent 32 15 november : Feest van de Koning 33 19 november : naamfeest van koningin Elisabeth 33 2.2. Buitenlandse vorstenhuizen 33 3. Eretekens 3.1. Belgisch koningshuis 3.2. Buitenlandse vorstenhuizen

35 35 35

4. Naam, titels en wapenschilden 4.1. Belgisch koningshuis 4.2. Buitenlandse vorstenhuizen

35 35 36

5. Overlijden van personaliteiten

36

6. Buitenlandse reizen 6.1. Officiële reizen 6.2. Semi-officiële reizen 6.3. Privé reizen

37 37 37 38

7. Binnenlandse verplaatsingen 7.1. Bezoeken van de Prins-Regent 7.2. Vertegenwoordigingen

38 38 39

8. Regering

40

9. Briefwisseling met de Minister van Buitenlandse Zaken

41

10. Préséances en ambtsbevoegdheden

41

11. Nieuwjaarsrecepties

41

6

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap

12. Ontvangsten aan het Hof

42

13. Bezoeken van buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders 13.1. Officiële bezoeken 13.2. Semi-officiële en incognito bezoeken 13.3. Verplaatsingen via de Belgische grenzen

47 47 47 48

14. Bezoeken van buitenlandse zendingen en personaliteiten

48

15. Audiënties

52

16. Personeel van het Hof

52

17. Diverse inlichtingen

53

18. Diverse aanvragen

55

19. Felicitaties en rouwbetuigingen 19.1. Felicitaties 19.2. Rouwbetuigingen

57 57 58

20. Huldeblijken 20.1. Blijken van loyauteit 20.2. Geschenken

58 58 59

21. Persoonlijke briefwisseling met de Prins-Regent

60

22. Persoonlijke dossiers van de Grootmaarschalk van het Hof en van de Ceremoniemeester van het Hof 60 23. Protocol en principiële kwesties

61

24. Bezoeken aan de koninklijke serres te Laken en aan de paleizen

61

25. Documentatie over het buitenland

62

7

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 26. Oorlogsomstandigheden

62

27. Gevangenschap van de Koninklijke Familie in Duitsland en bevrijding 63 CONCORDANTIES

65

INDEX OP PERSOONS- EN PLAATSNAMEN ZAKENINDEX

73 79

8

INLEIDING

1. Identificatie van het bestand B – Archief van het Koninklijk Paleis Archief van het Departement van de Grootmaarschalk van het Hof – Periode van het Regentschap 1944-1950 Nummers 1 – 304 (5 m.) 2. Context 2.1. Archiefvormer Departement van de Grootmaarschalk van het Hof. 2.2. Institutionele en biografische informatie * Institutionele informatie Het Departement van de Grootmaarschalk van het Hof was tot september 2006 protocolair het eerste departement binnen het Huis van de Koning1. De taak van de Grootmaarschalk bestond in het regelen van alle openbare activiteiten van de Koning in zijn hoedanigheid van Staatshoofd en als symbool en vertegenwoordiger van de Natie. Ook de activiteiten van de Koningin, al dan niet samen met de Koning, werden door de Grootmaarschalk geregeld. Alle plechtigheden die worden gehouden in het Koninklijk Paleis behoorden eveneens

1

De drie andere departementen waren : het Kabinet van de Koning, het Militair Huis van de Koning en de Civiele Lijst. Zie MOLITOR A., La fonction royale en Belgique, Brussel, 1994 (2de ed.), p. 135-156.

9

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap tot zijn verantwoordelijkheid, evenals de coördinatie van de activiteiten van de Vorsten met die van de andere leden van de Koninklijke Familie2. De openbare activiteiten van het Staatshoofd zijn zeer uiteenlopend : officiële buitenlandse reizen, verplaatsingen in België (Blijde Intredes, bezoeken bedoeld voor informatie of aanmoediging), deelname aan wetenschappelijke vergaderingen of herdenkingen, aan colloquia of ronde tafels, nationale ceremonies, ontvangst van de geloofsbrieven van buitenlandse ambassadeurs en alle recepties en concerten georganiseerd te Brussel en te Laken. De Grootmaarschalk kon het Staatshoofd ook suggesties doen voor audiënties. De organisatie van de audiënties was dan ook niet het monopolie van het Kabinet. Het is duidelijk dat de bevoegdheden van de Grootmaarschalk een zeer brede waaier aan activiteiten dekte. Aan hem om de activiteiten te organiseren, om een selectie te maken in de talrijke verzoeken die aan het Staatshoofd werden gericht, waarbij uiteindelijk naar een evenwicht werd gestreefd tussen de aanvaarde en de geweigerde uitnodigingen en tussen de taalgemeenschappen. Een echt puzzelwerk waarbij de Grootmaarschalk talrijke contacten diende te leggen met de regering, met de provinciegouverneurs, de burgemeesters, de directeurs van bedrijven of scholen, en met de rijkswacht. Om zijn activiteiten uit te voeren, beschikte de Grootmaarschalk over een beperkt aantal medewerkers : de Ceremoniemeester (thans Protocolchef genoemd), de Commandant van de Koninklijke Paleizen, een Adviseur en de Secretaris van de Koningin. Ze worden geholpen door secretariaatspersoneel3. Ten tijde van het Regentschap werd de Grootmaarschalk enkel bijgestaan door de Ceremoniemeester en door de Commandant van de Paleizen. Reeds in 1942 hadden bepaalde parlementairen overwogen om prins Karel tot Regent aan te stellen tot de meerderjarigheid van zijn neef prins Boudewijn. Doordat Leopold III en zijn gezin daags na de geallieerde invasie in Normandië op 6 juni 1944 werden weggevoerd naar Duitsland, bevonden ze zich niet in België bij de bevrijding in september 19444. 2

MOLITOR, op. cit., p. 142.

3

MOLITOR A., op. cit., p. 144-146.

4

VELAERS J. en VAN GOETHEM H., Leopold III, de Koning, het Land, de Oorlog, Tielt, 1994, p. 858-861, 877-878.

10

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Aangezien de Koning zich, als gevangene van de Duitsers, in de onmogelijkheid bevond om te regeren, werd gekozen om een regentschap in te stellen. Hiervoor werd geen beroep gedaan op koningin Elizabeth, maar op haar zoon, prins Karel, Graaf van Vlaanderen, die op 21 september 1944 de eed aflegde als Prins-Regent. Op die dag ving de periode van het Regentschap aan, die zou duren tot en met 20 juli 1950, toen het Regentschap werd beëindigd door de Verenigde Kamers. De volgende dag zette Leopold III terug voet op Belgische bodem na zes jaar afwezigheid5. * Biografische informatie A. Graaf Louis Cornet de Ways-Ruart Graaf Louis Cornet de Ways-Ruart werd op 25 september 1934 aangesteld als Grootmaarschalk van het Hof, in opvolging van graaf Philippe de Lannoy. Hij was toen ere luitenant-kolonel van de infanterie6. Graaf Cornet ontpopte zich snel tot een zeer trouwe dienaar van Leopold III. Op 15 november 1941 was hij een van de eersten aan wie de Koning meedeelde dat hij op 6 december burgerlijk wenste te trouwen met Lilian Baels. Ter voorbereiding van het huwelijk werd Cornet verzocht contact op te nemen met een aantal personen. Tijdens de huwelijksceremonie trad de Grootmaarschalk op als getuige van de bruidegom7. Op 16 september 1944, kort na de bevrijding van België en de terugkeer van de regering Pierlot uit Londen, overhandigde graaf Cornet een exemplaar van het « Politiek Testament » van Leopold III aan veldmaarschalk Montgomery, die toen de hoogste geallieerde autoriteit in België was. Bedoeling was dat Montgomery het zou overmaken aan de Britse premier Churchill. De Koning mocht dan wel persoonlijk opdracht hebben gegeven aan Cornet om zijn Politiek Testament aan

5

VELAERS en VAN GOETHEM, op. cit., p. 994-996.

6

AKP (Archief van het Koninklijk Paleis), Kabinet van de Koning, dynamisch archief, nr. IV C.I 7b.

7

RASKIN E., Prinses Lilian. De vrouw die Leopold III ten val bracht, Antwerpen, 1998, p. 116, 123.

11

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap de Britten over te maken, dat dit gebeurde buiten het medeweten van de regering was grondwettelijk niet in orde. Het opzet van de onderneming mislukte bovendien omdat de Britten, die het document niet openbaar maakten, zich ergerden aan de inhoud, waaruit een onverzoenlijke koning naar voren kwam, overtuigd van het eigen gelijk en niet bereid om een verzoenend gebaar te stellen. In plaats van de Britten te bedanken voor hun inspanningen, noemde hij hen de nieuwe bezettingsmacht8. Cornet deelde de Britse ambassadeur Knatchbull-Hugessen mee dat het voor Pierlot en Spaak onmogelijk was in de regering te blijven9. Het gevolg was dan ook dat de Britten meer dan ooit achter Pierlot en zijn kabinet stonden. Het optreden van Cornet veroorzaakte heel wat onbegrip en verontwaardiging in de entourage van de pas aangestelde Prins-Regent. Vooral diens secretaris, André De Staercke – die nog kabinetschef was geweest van Eerste Minister Pierlot in Londen – sprak harde woorden aan het adres van Cornet10. De Britse regering vroeg zich van haar kant af welke de positie van de Regent was ten aanzien van zijn regering. Op 14 maart 1945 werd Cornet op het matje geroepen bij de Prins-Regent, die toen reeds had uitgemaakt dat er een sanctie zou moeten worden getroffen. Na overleg met Eerste Minister Achiel Van Acker besloot de Prins reeds de volgende dag om Cornet op non-actief te stellen, zogezegd om gezondheidsredenen, kwestie van zo min mogelijk ruchtbaarheid aan de zaak te geven. Dat verhinderde de Koning later niet om, ondanks Cornets daad of ongetwijfeld juist daarom, hem weer in dienst te nemen11. Toen Eerste Minister Van Acker op 4 juni 1945 naar Oostenrijk reisde voor een onderhoud met Leopold III, werd hij vergezeld door Cornet. Als trouw leopoldist bleef Cornet in dienst van de Koning, terwijl op het Paleis enige tijd

8

VELAERS en VAN GOETHEM, op. cit., p. 846, 887.

9

STENGERS J. en KURGAN-VAN HENTENRYK, G. (eds.), André de Staercke. Mémoires over het Regentschap en de Koningskwestie. Alles is voorbijgegaan als een schaduw, Tielt, 2003, p. 77.

10

STENGERS J. en KURGAN-VAN HENTENRYK, G. (eds.), op. cit., p. 77.

11

STENGERS J. en KURGAN-VAN HENTENRYK, G. (eds.), op. cit., p. 80.

12

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap onzekerheid was over de duur van zijn afwezigheid12. Tot aan zijn overlijden op 29 januari 1950 bleef Cornet in Zwitserland bij de Koning. B. Baron Charles Papeians de Morchoven Op 25 september 1934, de dag waarop graaf Cornet werd benoemd tot Grootmaarschalk, ondertekende de jonge koning Leopold III ook het Koninklijk Besluit waarbij jonkheer Charles Papeians de Morchoven werd aangesteld tot Ceremoniemeester van het Hof, ter vervanging van graaf Maurice de Patoul. De 53-jarige Papeians had reeds een rijkgevulde diplomatieke carrière achter de rug als Buitengewoon Gezant en Gevolmachtigd Minister. Sinds 1926 stond hij aan het hoofd van de Dienst Protocol van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, wat hem tot de geknipte persoon maakte voor de functie van Ceremoniemeester. Door het overlijden van zijn vader in december 1943 werd hij baron. Vanaf het begin van het Regentschap in september 1944 nam Ceremoniemeester Papeians het meeste werk van het Departement van de Grootmaarschalk voor zijn rekening. Dit was wellicht een gevolg van de onvrede van de entourage van de Prins-Regent over Grootmaarschalk Cornet. De meeste documenten zijn geparafeerd door Papeians, terwijl de handtekening van Cornet nog slechts sporadisch opduikt. Toen Cornet in maart 1945 op non-actief werd gesteld, nam Papeians de feitelijke leiding van het Departement op zich. Het zou echter nog duren tot 13 december 1946 eer Papeians door de PrinsRegent officieel werd benoemd tot Grootmaarschalk. Baron Papeians bleef tijdens het volledige Regentschap in dienst op het Paleis, hoewel hij de pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar reeds had bereikt op 30 september 1943. In de volgende jaren vroeg het Ministerie van Buitenlandse Zaken meermaals aan de Kabinetschef van de Prins-Regent of hij wenste dat Papeians in functie zou blijven. Telkens werd een verlenging voor zes maanden aangevraagd. Vanaf zijn 70ste verjaardag werd hij als diplomaat op rust gesteld13. 12 Baron Papeians aan graaf Cornet, 13 juni 1945 : « Votre séjour auprès de Sa Majesté le Roi se prolongeant et n’ayant pas de nouvelles en ce qui concerne votre retour parmi nous » (AKP, GMPR (Grootmaarschalk van het Hof – Periode van het Regentschap), nr. 250). 13

AKP, Archief van het Kabinet van de Prins-Regent, nr. 10.

13

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Dit belette hem evenwel niet om tot het einde van het Regentschap de functie van Grootmaarschalk verder uit te oefenen. Bij de terugkeer van Leopold III in België (22 juli 1950) werd prins Amaury de Merode aangesteld als zijn opvolger. C. Graaf Jean d’Ursel en Julien van Caloen de Basseghem Zoals baron Papeians was graaf d’Ursel ook een diplomaat toen hij in 1945 in dienst trad op het Paleis als ‘Adjudant du Palais’. Zijn taak kan worden vergeleken met de huidige taak van de Commandant van de Paleizen, in die zin dat hij vooral instond voor de logistieke ondersteuning van de activiteiten (personeel, vervoer, enz.) alsook voor het onderhoud van de Paleizen. Het beantwoorden van vragen voor inlichtingen of voor bruiklenen behoorde eveneens tot zijn taken. Ingevolge zijn aanstelling tot secretaris van de Belgische legatie te Teheran werd hij op 8 december 1948 vervangen door Julien van Caloen de Basseghem, een diplomaat die tot dan op post was in Londen als legatiesecretaris tweede klasse. Die bleef in functie tot eind januari 1950, toen hij verhuisde naar New Delhi. 2.3. Historiek van het bestand Toen Emile Vandewoude, eerste archivaris van het Koninklijk Paleis, rond 1987 het archief van de Grootmaarschalk van het Hof voor de regering van Leopold III heeft geïnventariseerd, heeft hij daarin ook de bescheiden uit de periode van het Regentschap opgenomen. Zoals blijkt uit de handschriftelijke inventaris van Vandewoude, werden er nog archieven overgedragen op 29 december 1986 en op 12 januari 1987 (in zijn inventaris genummerd van 485 t.e.m. 540 en van 541 t.e.m. 589). Het betreft bescheiden van zeer diverse aard die slechts ten dele thuis horen bij het archief van de Grootmaarschalk. De eerste overdracht bevat veel huldebetuigingen aan de Koning en foto’s van o.a. reizen van de toenmalige hertogen van Brabant naar Congo (1925 en 1933). De tweede overdracht bevat voornamelijk huldeblijken aan het adres van de Koning, naar aanleiding van zijn bevrijding in mei 1945 en vooral van zijn terugkeer naar België in juli 1950.

14

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Tot slot (nr.590-612) zijn er nog bescheiden aanwezig die deel uitmaakten van het bestand Kabinet van de Koning (1914-1918), maar die er niets mee te maken hebben. Enkel de stukken over de gevangenschap en de bevrijding van de Koninklijke Familie, inclusief de talrijke hulden uit mei 1945, horen thuis in het archief van de Grootmaarschalk voor de periode van het Regentschap. De archieven uit de periode van het Regentschap zijn vanaf hun vorming bewaard geweest op het Koninklijk Paleis. Een lokaal op de tweede verdieping van het gebouw van de Civiele Lijst, kant Hertogsstraat, deed dienst als opslagruimte voor het archief van het Departement van de Grootmaarschalk van het Hof14. Alleen de dossiers over de buitenlandse reizen en over de binnenlandse verplaatsingen van de Prins-Regent werden na 1950 door hem meegenomen naar Raversijde. Pas na het overlijden van prins Karel in 1983 zijn die bescheiden teruggekeerd naar het Koninklijk Paleis. Om het archief voor de periode van het Regentschap af te bakenen binnen het door Vandewoude geïnventariseerde bestand « Grootmaarschalk regering Leopold III en Regentschap (1934-1950) », nemen we 21 september 1944 (eedaflegging van de Prins-Regent) als begindatum en 20 juli 1950 (einde van het Regentschap) als einddatum. Onvermijdelijk bevatten bepaalde dossiers begonnen tijdens de regeerperiode van Leopold III soms op het einde stukken opgesteld tussen 21 september 1944 en augustus 1945. Die vallen duidelijk onder de periode van het Regentschap, zodat werd besloten om ze uit de dossiers Grootmaarschalk Leopold III te halen. Het voorbeeld van de felicitaties illustreert goed het probleem van de opsplitsing van het archief Grootmaarschalk Leopold III en Regentschap. Het nummer 355 van de inventaris van Vandewoude vermeldt « Faire-part de naissance. Félicitations du Roi. N° 1-172. 1940-1944 ». Dit dossier bevat 172 genummerde stukken, het eerste gedateerd 29 juli 1941, het laatste 10 mei 1945. Vanaf het nummer 165 (gedateerd 30 september 1944), het eerste nummer ingekomen na de eedaflegging van de Prins-Regent, werden de stukken uit het dossier verwijderd en vormen ze een nieuw inventarisnummer in het archief van de Grootmaarschalk voor de periode van het Regentschap. Dit inventarisnummer wordt gevolgd door het dossier met de felicitaties vanaf 14 augustus 1945 (nr.1) 14

AKP, GM-PR, nr. 218 : nota aan de Prins-Regent, 9 januari 1947.

15

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap tot en met 26 juni 1950 (nr.198) dat wel door Prins Karel werd meegenomen na de terugkeer van Leopold III in de zomer van 1950. 3. Inhoud en structuur 3.1. Inhoud Het grootste deel van het archief van de Grootmaarschalk van het Hof heeft betrekking op de openbare activiteiten van de Prins-Regent in binnen- en buitenland. De mis voor de overledenen van de Koninklijke Familie op 17 februari alsook de Te Deums gezongen op 21 juli en 15 november waren belangrijke data in de agenda van de Prins-Regent. De bewaarde dossiers voor deze plechtigheden bevatten naast lijsten van genodigden en schema’s voor hun plaatsing in de kerk van Sint-Jakob op de Coudenberg en in de Sint-Goedelekerk, ook de registers die op die dag ter beschikking van het publiek werden gesteld in de crypte van Laken en op het Koninklijk Paleis. In de loop van het Regentschap bracht de Prins-Regent weinig officiële bezoeken in de provincies. In totaal worden dossiers bewaard betreffende negen verplaatsingen, waarvan de laatste dateert van september 1947. Meestal liet hij zich vertegenwoordigen door een vleugeladjudant op religieuze plechtigheden en uitvaarten, inhuldigingen, eerste steenleggingen, algemene vergaderingen van belangrijke organismen of overhandigingen van vlaggen. Per provincie wordt zowel een dossier bewaard over de aanvaarde vertegenwoordigingen, als over de geweigerde. Voor de buitenlandse reizen van de Prins-Regent werd een onderscheid gemaakt tussen de officiële (naar Belgisch Congo, de Verenigde Staten en Canada), de semi-officiële (naar Londen en Parijs) en de privé (naar Londen voor het huwelijk van prinses Elizabeth met Philip Mounbatten) verplaatsingen. Meestal zijn er zeer volledige dossiers bewaard met voorbereidende briefwisseling (o.a. met het ministerie van Buitenlandse Zaken en met Belgische diplomaten), het draaiboek van het bezoek, officiële uitnodigingen voor diners en recepties, menukaarten, programmaboekjes van bijgewoonde concerten, gegevens over de personen die toen werden onderscheiden met de Leopoldsorde, de Kroonorde of de Orde van Leopold II, teksten van de toespraken, enz. Het dossier

16

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap over de reis naar de Verenigde Staten in april 1948 bevat zelf enkele brieven van de Amerikaanse first lady Bess Truman aan de Prins-Regent. Gelijkaardige dossiers werden gevormd voor bezoeken van buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders aan België, zoals generaal de Gaulle, Winston Churchill en koningin Wilhelmina. Ook telkens een lid van een buitenlands vorstenhuis door België of Belgisch Congo reisde, zoals de Zweedse koning die naar het zuiden van Frankrijk spoorde, werd een klein dossier gevormd. Als teken van dank aan de geallieerden werden in het begin van het Regentschap heel wat buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders ontvangen op het Koninklijk Paleis : generaal Eisenhower, maarschalk Montgomery, generaal Conolly, de gewezen Amerikaanse president Herbert Hoover, de aartsbisschop van Westminster, Franse generaals, commandanten van Amerikaanse oorlogsschepen en Britse, Nederlandse en Luxemburgse parlementairen. Op het Paleis werden ook recepties, diners, dejeuners, lunches en cocktails aangeboden aan personaliteiten als kardinalen en bisschoppen, politici, diplomaten, bestuursleden van de Nationale Bank of deelnemers aan een internationaal geneeskundig congres. De dossiers over deze ontvangsten bevatten vaak interessante informatie over het curriculum van de genodigden. Voor de maaltijden werden in drie registers de tafelplannen bewaard, alsook de menu’s. Concerten en filmprojecties werden eveneens gehouden op het Paleis. De organisatie van de audiënties behoorde ook tot de bevoegdheden van de Grootmaarschalk. Hier namen de overhandigingen van geloofsbrieven door buitenlandse ambassadeurs een belangrijke plaats in. Naast stukken van protocolaire aard, inherent een dergelijke ceremonieel gebeuren, is er ook heel wat briefwisseling met het ministerie van Buitenlandse Zaken bewaard. Zowel Belgische als buitenlandse personaliteiten en groeperingen werden in audiëntie ontvangen door de Prins-Regent. Voor elke categorie werd een dossier aangemaakt betreffende de aanvaarde en de geweigerde aanvragen. Deze dossiers bevatten soms ook vertrouwelijke informatie die door de Grootmaarschalk werd ingewonnen vooraleer te antwoorden op een verzoek tot audiëntie. Aangezien deze stukken vaak informatie bevatten die tot de private levenssfeer behoort, zijn ze pas raadpleegbaar vanaf 1 januari 2025. Over de Belgische politiek bevat het archief van de Grootmaarschalk enkel informatie over de samenstelling van de regering en van Kamer en Senaat, alsook over de tafelschikking van de Ministerraad in aanwezigheid van de Prins-Regent.

17

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Van de ministeries is dat van Buitenlandse Zaken het meest prominent aanwezig, met vooral verslagen die Belgische diplomaten vanuit het buitenland opstuurden naar het ministerie en die vervolgens werden doorgestuurd naar de Grootmaarschalk van het Hof. Over zeer uiteenlopende zaken als het personeel werkzaam op het Paleis, de hofleveranciers, het Koninklijk Paleis te Antwerpen, de Koninklijke Muntschouwburg, buitenlandse koningshuizen en diverse verenigingen en groeperingen werden inlichtingen verzameld. Het secretariaat van de Grootmaarschalk diende een groot aantal ingekomen brieven te verwerken. De vragen die door particulieren en verenigingen werden ingediend waren zeer uiteenlopend : aanvragen voor tussenkomsten en inlichtingen, voor de verlening van de hoge bescherming, voor consultatie van het archief, voor reproductie van foto’s of voor bruikleen voor tentoonstellingen. Interessant zijn ook de bescheiden betreffende gratieverzoeken, hoewel dit tot de bevoegdheid van de Kabinetschef behoorde15. Meestal werd enkel een nota bezorgd aan de Kabinetschef, terwijl het originele gratieverzoek bewaard bleef in het archief van de Grootmaarschalk. Particulieren schreven ook vaak naar het Paleis om een geboorte, verloving, huwelijk of overlijden te melden. De meerderheid van die aankondigingen zijn afkomstig van edellieden. Opvallend is wel dat bij niet-edellieden bijna systematisch vertrouwelijke inlichtingen werden gevraagd vooraleer het Paleis antwoordde. Een gezochte naam kan gemakkelijk worden gevonden op basis van de steekkaarten (cfr. nr. 4). Vreemd genoeg is maar een beperkt aantal ingekomen stukken voorzien van de stempel « grand maréchalat entrée » met een volgnummer, terug te vinden in de registers van de ingekomen briefwisseling. Alle ingekomen stukken komen echter wel voor in de fiches. Een laatste categorie ingekomen briefwisseling wordt gevormd door de huldeblijken aan het adres van de Koninklijke Familie. Die waren bijzonder talrijk na de bevrijding van Leopold III in mei 1945. Toen werden honderden 15

Grootmaarschalk Papeians aan graaf de Limburg-Stirum, 5 november 1948 : “Cette affaire rentre dans les attributions du Cabinet de Son Altesse Royale le Prince-Régent, aussi la lui ai-je transmise” (AKP, GM-PR, nr. 186 : volgnr.38).

18

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap brieven (soms met gedichten en kleurrijke tekeningen), telegrammen en steunbetuigingen verstuurd, zowel door particulieren, als door verenigingen zoals scholen en ziekenhuizen. Zoals te verwachten, zijn het vooral de edellieden en de scouts die massaal hun steun betuigden aan de Koning. Dat sommigen duidelijk de zijde kozen van de Koning tegen de politici, blijkt ook uit de aanwezigheid van enkele schimpdichten aan het adres van Achiel Van Acker en van Camille Huysmans. De steunbetuigingen die in bepaalde gemeenten werden verzameld zijn bijzonder interessant voor de lokale geschiedenis. Zo bijvoorbeeld het register waarin bijna alle inwoners van Templeuve (bij Doornik) hun handtekening hebben geplaatst bij de bevrijding van de Koning. De namen zijn er gegroepeerd per straat of wijk. Tot slot bevat het archief ook bescheiden betreffende de gevangenschap van de Koninklijke Familie in Duitsland en Oostenrijk van juni 1944 tot mei 1945. Hier zijn er vooral stukken over de bevoorrading van de Koninklijke Familie door het Rode Kruis. Interessant zijn zeker ook de dossiers over de bevrijding van de Koning met, naast heel wat persartikelen, stukken over de voorbereiding van zijn terugkeer en over manifestaties pro en contra zijn terugkeer. 3.2. Structuur De structuur van de inventaris is voornamelijk gebaseerd op het ordeningsplan van de dossiers van het Departement van de Grootmaarschalk van het Hof. Hieronder volgen de nummers van dit ordeningsplan waarvoor archiefbescheiden aanwezig zijn. 4. Troonsbestijgingen, verjaardagen en naamfeesten 4 bis. Idem voor het buitenland 5. Eretekens 5 bis. Idem voor het buitenland 6. Namen, titels en wapenschilden 6 a. Belgisch koningshuis 6 b. Buitenlandse vorstenhuizen 9. Overlijden van personaliteiten 9 a. Belgische personaliteiten 9 b. Buitenlandse personaliteiten

19

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 9 c. Hofdignitarissen en hun familieleden 10. Buitenlandse reizen van de Koninklijke Familie 10 a. Officiële reizen 10 b. Semi-officiële reizen 10 c. Privé reizen 11. Binnenlandse verplaatsingen en vertegenwoordigingen 11 a. Provincie Antwerpen 11 b. Provincie Brabant 11 c. Provincie West-Vlaanderen 11 d. Provincie Oost-Vlaanderen 11 e. Provincie Henegouwen 11 f. Provincie Luik 11 g. Provincie Limburg 11 h. Provincie Luxemburg 11 i. Provincie Namen 11 j. Brussel en omgeving 13. Regering 14. Briefwisseling met de Minister van Buitenlandse Zaken 15. Préséances en ambtsbevoegdheden 16. Nieuwjaarsrecepties 17. Ontvangsten aan het Hof 18. Bezoeken van buitenlandse vorsten of staatshoofden 18 a. Officiële bezoeken 18 c. Semi-officiële en incognito bezoeken 18 bis. Verplaatsingen via de Belgische grenzen 19. Bezoeken van buitenlandse zendingen en buitenlandse personaliteiten 19 bis. Bezoeken van oorlogsschepen 20. Audiënties 20 b. Buitenlandse diplomaten 20 b’. Belgische diplomaten 20 c. Belgische groeperingen 20 d. Buitenlandse groeperingen 20 e. Belgische personaliteiten 20 f. Buitenlandse personaliteiten 21. Personeel van het Hof 21 a. Hofdignitarissen 21 d. Ondergeschikt personeel

20

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 21 e. Nota’s van de diensten van het Paleis 21 f. Aanvragen voor tewerkstelling 21 g. Rijkswacht 22. Diverse inlichtingen 22 a. Hofleveranciers 22 c. Kunstvoorwerpen uit de Koninklijke Paleizen 22 d. Portvrijdom 22 f. Koninklijke Muntschouwburg 22 h. Koninklijk Paleis in Antwerpen 22 i. Abonnementen op kranten en tijdschriften 22 k. Muziekkapel 22 n. Koninklijke trein 22 o. Koninklijke loges 23. Diverse aanvragen 23 b. Giften 23 c. Gratieverzoeken 23 d. Tussenkomsten 23 e. Foto’s en autografen 23 f. Verlening van hoge bescherming 23 h. Rampen en ongevallen 23 i. Voorwerpen uit de Koninklijke Verzameling 23 j. Archief van het Koninklijk Paleis 23 k. Interviews en reportages over de koninklijke residenties 23 l. Reproducties van foto’s 25. Felicitaties en rouwbetuigingen 25 a. Felicitaties 25 b. Rouwbetuigingen 26. Huldeblijken 26 a. Boodschappen van loyauteit 26 b. Geschenken, bloemen, fotoalbums, enz. 27. Persoonlijke briefwisseling met de Prins-Regent 28. Persoonlijke dossiers van de Grootmaarschalk van het Hof 30. Protocol en principiële kwesties 32. Diverse inlichtingen 34. Briefwisseling van de Ceremoniemeester van het Hof 36. Oorlogsjaren 38. Bezoeken aan de koninklijke serres van Laken en aan de paleizen

21

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 38 a. Koninklijke serres van Laken 38 b. Koninklijk Paleis van Brussel en van Antwerpen 38 c. Koninklijk park van Laken 40. Documentatie over het buitenland. Enkel voor de bescheiden over de gevangenschap en de bevrijding van de Koninklijke Familie in mei 1945 werd geen aparte categorie voorzien in het repertorium, waardoor werd geopteerd om ze op het einde van de inventaris te plaatsen. Steekproeven in de fiches van de ingekomen briefwisseling en in de registers van de ingekomen en uitgaande briefwisseling hebben duidelijk gemaakt dat niet alles systematisch werd bijgehouden. Een groot aantal brieven gericht aan de Grootmaarschalk zijn niet voorzien van de stempel « GRAND MARECHALAT ENTREE » met datum, nummer van het dossier waarin de brief werd geklasseerd en volgnummer van inkomst en hun spoor is ook niet terug te vinden in de bewaarde registers. In de fiches wordt soms bij een naam verwezen naar een dossiernummer dat niet bewaard werd. De fiches en registers zijn een dankbaar hulpinstrument voor diegene die inlichtingen zoekt over een concrete persoons- of plaatsnaam, maar ze zijn lacuneus en niet volledig betrouwbaar. Er kunnen ook vraagtekens worden geplaatst bij de volledigheid van bepaalde reeksen. Terwijl er voor de jaarlijkse mis voor de overledenen van de Koninklijke Familie dossiers zijn bewaard van 1945 tot en met 1950, is er voor het Te Deum op de Nationale Feestdag enkel een dossier voor 1945, en voor het Te Deum op het Feest van de Koning enkel voor 1944. Een lijst van de ontvangsten van buitenlandse zendingen en personaliteiten bevat 29 items. Enkel het dossier nr.17 over de receptie voor een delegatie van Franse gedeporteerden en geïnterneerden op 15 februari 1946 werd niet teruggevonden. In de meeste dossiers zijn de stukken rechtsboven doorlopend genummerd met rood potlood. De nummering is op volgorde, maar soms zijn er stukken die ontbreken.

22

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 4. Aanverwante bestanden Volgende bestanden bewaard op het Archief van het Koninklijk Paleis bieden aanvullende inlichtingen op het archief van het Departement van de Grootmaarschalk van het Hof voor de periode van het Regentschap. - Archief van het Kabinet van de Prins-Regent (1944-1950)16 Dit archief bevat o.a. dossiers over de bezoeken van de Prins-Regent in België en buitenlandse reizen, bezoeken van buitenlandse staatshoofden en personaliteiten, ontvangsten en audiënties op het Koninklijk Paleis, briefwisseling met het Ministerie van Buitenlandse Zaken en diplomatieke verslagen, felicitaties en rouwbetuigingen, de peterschappen van de Prins-Regent, alsook huldeblijken, die een aanvulling kunnen zijn op de overeenstemmende dossiers van de Grootmaarschalk. Interessant zijn ook de dossiers met interne briefwisseling met de Grootmaarschalk van het Hof. - Archief van het Secretariaat van de Prins-Regent (1944-1950)17 Het ongeïnventariseerde archief van het Secretariaat van de Prins-Regent dient te worden aangevuld met de archieven van André de Staercke, Secretaris van de Prins-Regent, die worden bewaard in de archieven van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en van de Université Libre de Bruxelles. - Archief van het Militair Huis van de Prins-Regent (1944-1950)18 Dit archief bevat dossiers over de vertegenwoordigingen van de Prins-Regent door zijn vleugeladjudanten die vollediger zijn dan de parallelle dossiers bewaard 16

HAECK T., Inventaris van het archief van het Kabinet van de Prins-Regent, onuitgegeven verhandeling, Vrije Universiteit Brussel, GGS Archivistiek en Hedendaags Documentbeheer, 2002 en HAECK T., Het Kabinet van de Prins-Regent : bevoegdheden, werking en archief, in Museum Dynasticum, 2003, p. 19-30.

17

AKP, nog niet geïnventariseerd (2006).

18 VANDEWOUDE E., Maison Militaire de S.A.R. le Prince-Régent. Relevé des Archives, 1971 (onuitgegeven).

23

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap in het archief van de Grootmaarschalk. Ook zijn er bescheiden aanwezig betreffende hulden aan de Prins-Regent, bezoeken van buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders en buitenlandse reizen van de Prins-Regent. 5. Toegankelijkheid Het archief van het Departement van de Grootmaarschalk van het Hof – Periode van het Regentschap (1944-1950), is vrij consulteerbaar door iedereen die voldoet aan de toegangsvoorwaarden van het Archief van het Koninklijk Paleis. Uitzondering hierop vormen de inventarisnummers (39, 64, 154, 158, 160, 164, 176, 179, 187, 188, 194, 196, 198, 200, 202, 205, 216, 220, 222) die vertrouwelijke inlichtingen bevatten, ingewonnen door de Grootmaarschalk, en die betrekking hebben op o.a. strafrechtelijke vervolgingen, de houding tegenover de Duitse bezetter en de levenswandel van bepaalde personen. Deze stukken zijn niet raadpleegbaar vóór 1 januari 2025. Mits inachtname van de regelgeving dienaangaande, is reproductie toegestaan. 6. Bibliografie DUMOULIN M., GERARD E., VAN DEN WIJNGAERT M., e.a., Nouvelle Histoire de la Belgique. Volume II : 1905-1950, Brussel, 2006. EMMERY R., Un Carlisme à la Belge ? De rol van Prins-Regent Karel en zijn entourage in het verloop van de Koningskwestie (1940-1950), 2 dln., onuitgegeven licentiaatsverhandeling, UGent, vakgroep Nieuwste Geschiedenis, 2005. HAECK T., Het Kabinet van de Prins-Regent : bevoegdheden, werking en archief, in Museum Dynasticum, 2003, p. 19-30. HAECK T., Inventaris van het archief van het Kabinet van de Prins-Regent, onuitgegeven verhandeling, Vrije Universiteit Brussel, GGS Archivistiek en Hedendaags Documentbeheer, 2002. MOLITOR A., La fonction royale en Belgique, Brussel, 1994 (2de ed.). PICAVET R., Baron Georges Holvoet. Magistraat 1899-1923, Gouverneur van de Provincie Antwerpen 1923-1945, Kabinetschef van de Prins-Regent 19441950, Roeselare, 1998. RASKIN E., Elisabeth van België. Een ongewone koningin, Antwerpen, 2005.

24

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap RASKIN E., Prinses Lilian. De vrouw die Leopold III ten val bracht, Antwerpen, 1998. SENELLE R., CLEMENT M. en VAN DE VELDE E., Handboek voor de koning, Tielt, 2004. STENGERS J. en KURGAN-VAN HENTENRYK, G. (eds.), André de Staercke. Mémoires over het Regentschap en de Koningskwestie. Alles is voorbijgegaan als een schaduw, Tielt, 2003. VELAERS J. en VAN GOETHEM H., Leopold III, de Koning, het Land, de Oorlog, Tielt, 1994. 7. Opmerkingen over de ordening en beschrijving Het archief van het Departement van de Grootmaarschalk van het Hof – Periode van het Regentschap (1944-1950) werd geordend en beschreven door Baudouin D’hoore, 2006. De ordening gebeurde op basis van het ordeningsplan van de archiefvormer, van de handschriftelijke inventaris van E. Vandewoude en van de richtlijnen en (een combinatie van) de model-archiefschema’s uit H. COPPENS, De ontsluiting van archieven. Richtlijnen en aanbevelingen voor de ordening en beschrijving van archieven in het Rijksarchief (Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën, Miscellanea Archivistica. Manuale, 21), Brussel, 1997. De beschrijving volgde ook de richtlijnen uit vermeld werk, evenals de richtlijnen opgesteld door de International Council on Archives, zie ISAD(G) : Algemene Internationale Norm voor Archivistisch Beschrijven, vertaling van de tweede uitgave, Antwerpen, 2004. 8. Archiefschema Het archiefschema dient als leidraad voor de definitieve ordening van een statisch archief en biedt een systematisch overzicht van de archiefafdelingen. 1. Indicateurs en repertoria 2. Troonsbestijgingen, verjaardagen en naamfeesten 3. Eretekens

25

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 4. Naam, titels en wapenschilden 5. Overlijden van personaliteiten 6. Buitenlandse reizen 7. Binnenlandse verplaatsingen 8. Regering 9. Briefwisseling met de Minister van Buitenlandse Zaken 10. Préséances en ambtsbevoegdheden 11. Nieuwjaarsrecepties 12. Ontvangsten aan het Hof 13. Bezoeken van buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders 14. Bezoeken van buitenlandse zendingen en personaliteiten 15. Audiënties 16. Personeel van het Hof 17. Diverse inlichtingen 18. Diverse aanvragen 19. Felicitaties en rouwbetuigingen 20. Huldeblijken 21. Persoonlijke briefwisseling met de Prins-Regent

26

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 22. Persoonlijke dossiers van de Grootmaarschalk van het Hof en van de Ceremoniemeester van het Hof 23. Protocol en principiële kwesties 24. Bezoeken aan de koninklijke serres te Laken en aan de paleizen 25. Documentatie over het buitenland 26. Oorlogsomstandigheden 27. Gevangenschap van de Koninklijke Familie in Duitsland en bevrijding

27

INVENTARIS

1. Indicateurs en repertoria ***-1.

Indicateurs van de ingekomen briefwisseling. 1944-1947.

***

17 april 1944 – 6 oktober 1947.

1.

8 oktober 1947 – 6 mei 1950.

2 delen

AKP, Departement van de Grootmaarschalk van het Hof – koning Leopold III, nr. 6.

***-3.

Indicateurs van de uitgaande briefwisseling. 1942-1950.

***

19 mei 1942 – 21 december 1944.

2. 3.

22 december 1944 – 22 april 1948. 22 april 1948 – 27 oktober 1950.

3 delen

AKP, Departement van de Grootmaarschalk van het Hof – koning Leopold III, nr. 10.

4.

Steekkaarten van de ingekomen briefwisseling. 1946-1950.

1 kaartsysteem

Alfabetische klassering op naam van de correspondent met verwijzing naar het dossiernummer en volgnummer binnen het dossier. Uit vergelijking met de registers van de ingekomen briefwisseling blijkt dat niet voor elke brief een steekkaart werd gemaakt. Aparte rubriek voor de vertegenwoordigingen vanaf 1946. Per jaar alfabetisch geklasseerd op naam van de gemeente waar de Prins-Regent werd vertegenwoordigd door een vleugeladjudant.

2. Troonsbestijgingen, verjaardagen en naamfeesten De nummers 255 t.e.m. 304 betreffende de troonsbestijgingen, verjaardagen en naamfeesten van het Belgisch Koningshuis en van buitenlandse vorstenhuizen, werden pas gevonden na de definitieve nummering van het archief. Teneinde niet het volledige archief opnieuw te moeten nummeren, werd geopteerd om ze hier in te voegen.

29

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 2.1. Belgisch Koningshuis 21 september 1944 : Eedaflegging van de Prins-Regent 255.

Dossier betreffende de aanstelling van prins Karel, Graaf van Vlaanderen, tot Prins-Regent. 1944. 1 omslag Met analytische verslagen van de zittingen van de Verenigde Kamers op 19, 20 en 21 september 1944.

17 februari : verjaardag van het overlijden van koning Albert I 5-10.

Dossiers betreffende de mis opgedragen voor koning Albert I en de overledenen van de Koninklijke Familie in de kerk van Sint-Jakob op de Coudenberg. 1945-1950. 6 omslagen Bevat ook lijsten met handtekeningen van personen die na de mis de crypte in Laken hebben bezocht.

5. 6. 7. 8. 9. 10.

1945. 1946. 1947. 1948. 1949. 1950. 21 juli : Nationale Feestdag

11.

Dossiers betreffende het Te Deum op de Nationale Feestdag. 1945. 1 omslag

12.

Dossier betreffende huldeblijken aan koning Leopold III naar aanleiding van de Nationale Feestdag. 1945. 1 pak Bevat ook enkele schimpdichten aan het adres van Achiel Van Acker en van Camille Huysmans.

30

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 25 juli : verjaardag van koningin Elisabeth 256-259. Dossiers betreffende de verjaardag van koningin Elisabeth. 1947-1950. 4 omslagen 256. 257. 258. 259.

1947. 1948. 1949. 1950. 29 augustus : verjaardag van het overlijden van koningin Astrid

260-264. Dossiers betreffende de verjaardag van het overlijden van koningin Astrid. 1945-1949. 5 omslagen 260. 261. 262. 263. 264.

1945. 1946. 1947. 1948. 1949. 7 september : verjaardag van prins Boudewijn, Hertog van Brabant

265.

Dossier betreffende de verjaardag van prins Boudewijn, Hertog van Brabant. 1948. 4 stukken 19 september : verjaardag van het overlijden van koningin MarieHenriette

266.

Stuk betreffende de verjaardag van het overlijden van koningin MarieHenriette. 1948. 1 stuk

31

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 10 oktober : verjaardag van de Prins-Regent 267-270. Dossiers betreffende de verjaardag van de Prins-Regent. 1946-1949. 267. 268. 269. 270.

4 omslagen

1946. 1947. 1948. 1949. 11 oktober : verjaardag van prinses Joséphine-Charlotte

271.

Stuk betreffende de verjaardag van prinses Joséphine-Charlotte. 1948. 1 stuk 3 november : verjaardag van de Koning

272-277. Dossiers betreffende de verjaardag van koning Leopold III. 1944-1949. 6 omslagen 272. 273. 274. 275. 276. 277.

1944. 1945. 1946. 1947. 1948. 1949. 4 november : naamfeest van de Prins-Regent

278-282. Dossiers betreffende het naamfeest van de Prins-Regent. 1945-1949. 278. 279. 280. 281. 282.

1945. 1946. 1947. 1948. 1949.

32

5 omslagen


15 november : Feest van de Koning 13.

Dossier betreffende het Te Deum ter gelegenheid van het Feest van de Koning. 1944. 1 omslag

14.

Dossier betreffende huldeblijken ter gelegenheid van het Feest van de Koning. 1944. 1 pak

283-287. Dossiers betreffende het Feest van de Koning. 1945-1949. 283. 284. 285. 286. 287.

5 omslagen

1945. 1946. 1947. 1948. 1949. 19 november : naamfeest van koningin Elisabeth

288-292. Dossiers betreffende het naamfeest van koningin Elisabeth. 1945-1949. 5 omslagen 288. 289. 290. 291. 292.

1945. 1946. 1947. 1948. 1949.

2.2. Buitenlandse vorstenhuizen 293.

Dossier betreffende de verjaardag van de kroning van paus Pius XII. 1945-1950. 1 omslag Retroacta : 1942.

33

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 294.

Dossier betreffende de festiviteiten naar aanleiding van de 100ste verjaardag van de stichting van de republiek Liberia. 1947. 2 stukken

295.

Dossier betreffende de troonsbestijging van koning Frederik IX van Denemarken. 1947. 2 stukken

296.

Dossier betreffende de 90ste verjaardag van koning Gustaaf V van Zweden. 1948. 2 stukken

297.

Dossier betreffende het 50-jarig regeringsjubileum en de abdicatie van koningin Wilhelmina der Nederlanden en de troonsbestijging van koningin Juliana der Nederlanden. 1948. 1 pak Bevat ook een nota over het 50-jarig regeringsjubileum van koningin Victoria van Groot-Brittannië (1887).

298.

Dossier betreffende de 30ste verjaardag van de troonsbestijging van groothertogin Charlotte van Luxemburg. 1949. 3 stukken

299.

Dossier betreffende de officiële viering van de verjaardag van koning George VI van Groot-Brittannië. 1948-1950. 3 stukken

300.

Stuk betreffende de viering van Koninginnedag in Nederland, op 30 april. 1949. 1 stuk

301.

Dossier betreffende het 50-jarig jubileum van de priesterwijding van paus Pius XII. 1949. 1 omslag

302.

Dossier betreffende de troonsbestijging van prins Rainier III van Monaco. 1949-1950. 1 omslag

34


303.

Dossier betreffende de viering van de Nationale Feestdag van het Groothertogdom Luxemburg, op de verjaardag van groothertogin Charlotte, 23 januari. 1950. 3 stukken

304.

Dossier betreffende de 30ste verjaardag van koning Farouk I van Egypte. 1950. 2 stukken

3. Eretekens De nummers 253 en 254 betreffende de eretekens werden pas gevonden na de definitieve nummering van het archief. Teneinde niet het volledige archief opnieuw te moeten nummeren, werd geopteerd om ze hier in te voegen.

3.1. Belgisch koningshuis 253.

Dossier betreffende de eretekens van de Prins-Regent. 1946-1949.

1 omslag

3.2. Buitenlandse vorstenhuizen 254.

Stuk betreffende de teruggave van het Grootlint in de Leopoldsorde, verleend aan koning George V van Groot-Brittannië. 1945. 1 stuk

4. Naam, titels en wapenschilden 4.1. Belgisch koningshuis 15.

Dossier betreffende inlichtingen voor jaarboeken. 1945-1950.

1 omslag

Bevat o.a. stukken over het monogram van de Prins-Regent, lijst van onderscheidingen van de leden van de Koninklijke Familie en lijst van de Hofdignitarissen. Meerdere mappen met opschriften (o.a. lijst van jaarboeken), maar waarvan de inhoud is verdwenen.

35

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 4.2. Buitenlandse vorstenhuizen 16.

Dossier betreffende de genealogie van buitenlandse vorstenhuizen. 1947-1949. 1 omslag Betreft de vorstenhuizen van Italië, Nederland (prinsen van Lippe-Biesterfeld), Brazilië (Orléans-Braganza) en Zweden.

5. Overlijden van personaliteiten 17-18.

Repertorium betreffende overlijdens en rouwbetuigingen, met chronologische ordening. 2 ordners 1846-1950. Bevat informatie over verstuurde rouwbetuigingen en vertegenwoordigingen van de Koning door een vleugeladjudant op uitvaarten.

17. 18. 19-20.

Origineel. Getypte kopie. Repertoria betreffende thematische ordening. 1944-1950.

overlijdens

en

rouwbetuigingen, met 2 ordners

Bevat informatie over verstuurde rouwbetuigingen en vertegenwoordigingen van de Koning door een vleugeladjudant op uitvaarten. Met retroacta : 1856-1943.

19.

Ordening A – H. Vorstenhuizen, staatshoofden, prinsen van het Blauw Salon, pausen, diplomaten en gevolmachtigd ministers, families van buitenlandse diplomaten, ministers, Civiele en Militaire Huizen en hun families, Kamer en Senaat. Foutief opschrift op de kaft : “Félicitations”.

20.

Ordening I – P. Leger, rijkswacht, verzet, ambtenaren van ministeries, families van ministers en ambtenaren, clerus, grootlinten in de Leopoldsorde, particulieren, rampen, buitenlandse personaliteiten.

21.

Dossier betreffende het overlijden van graaf della Faille de Leverghem, coadjutor-baljuw van de Orde van Malta. 1944. 4 stukken

22.

Dossier betreffende het overlijden van prinses Beatrice van GrootBrittannië, jongste dochter van koningin Victoria.

36

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 1944. 23.

Dossier betreffende familieleden. 1944-1945.

2 stukken overlijdens

van

hofdignitarissen

en

hun

1 omslag

6. Buitenlandse reizen 6.1. Officiële reizen 24.

Dossier betreffende de reis van de Prins-Regent naar Belgisch Congo, 28 juni – 12 augustus 1947. 1947. 1 omslag Bevat ook een plan van Belgisch Congo, met aanduiding van de reisroute en foto’s van de terugkeer.

25.

Dossier betreffende de reis van de Prins-Regent naar Parijs, 28 – 31 oktober 1947. 1947. 1 omslag Heeft niet plaatsgevonden. Bevat ook een programmabrochure van het bezoek van generaal de Gaulle aan Brussel, 10 en 11 oktober 1945.

26.

Dossier betreffende de reis van de Prins-Regent naar de Verenigde Staten van Amerika en Canada, 3 – 17 april 1948. 1947-1948. 1 pak 6.2. Semi-officiële reizen

27.

Dossier betreffende de reis van de Prins-Regent naar Londen in december 1944. 1944-1945. 1 omslag

28.

Dossier betreffende de reis van de Prins-Regent naar Parijs, 24-27 februari 1947. 1947. 1 omslag Het dossier betreffende het dejeuner dat door de Prins-Regent werd aangeboden aan de Franse president Vincent Auriol in de Belgische ambassade (Belgisch grondgebied) op 26 februari 1947 is ondergebracht bij de dossiers over de bezoeken van buitenlandse staatshoofden (cfr. nr. 111).

37


29.

Dossier betreffende de reis van de Prins-Regent naar Rome en het Vaticaan, 24 april – 15 mei 1949. 1949. 1 omslag 6.3. Privé reizen

30.

Dossier betreffende de reis van de Prins-Regent naar Londen, ter gelegenheid van het huwelijk van prinses Elizabeth van GrootBrittannië met Philip Mounbatten, 16 – 22 november 1947. 1947. 1 omslag

7. Binnenlandse verplaatsingen 7.1. Bezoeken van de Prins-Regent 31.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan de steenkoolmijn van Jumet, 20 oktober 1944. 1944. 1 omslag Met fotoalbum aangeboden aan de Prins-Regent als aandenken aan zijn bezoek.

32.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan de vliegvelden van Maldegem, Schaffen en Leopoldsburg, 23 november 1944. 1944. 3 stukken

33.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan Luik, 22 januari 1945. 1945. 1 omslag

34.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan Antwerpen, 31 januari 1945. 1945. 1 omslag

35.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan Bergen en Quaregnon, naar aanleiding van de eerste steenlegging van de Stade de Jeux van Quaregnon, 30 juni 1946. 1946. 1 omslag

38


36.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan Oostende en Brugge, 13 september 1946. 1946. 1 omslag Gepland voor 19 juli 1946 en uitgesteld wegens de regeringscrisis.

37.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan Luik en Erquelinnes, naar aanleiding van de doortocht per trein van koning Gustaaf V van Zweden, 21 maart 1947. 1947. 1 omslag

38.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan Mechelen, naar aanleiding van de wijding van de Klok der Bevrijding, 26 mei 1947. 1947. 1 pak Met foto’s.

39.

Dossier betreffende het bezoek van de Prins-Regent aan Luik, ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Association des Ingénieurs sortis de l’école de Liège en aan Seraing, voor de overbrenging van het stoffelijk overschot van John Cockerill, 14 september 1947. 1947. 1 pak Met foto’s. Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

7.2. Vertegenwoordigingen 40.

Dossier betreffende protocolaire aspecten van de vertegenwoordigingen van de Koning en de Prins-Regent door hun vleugeladjudanten op religieuze plechtigheden. 1940-1945. 1 omslag Bevat ook een adressenlijst van de Confédération des Fraternelles d’après Guerre (C.O.F.A.G.).

41.

Dossier betreffende de vertegenwoordigingen van de Prins-Regent door zijn vleugeladjudant op plechtigheden en diverse manifestaties te Brussel.

39

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 1945-1949.

1 pak

135 nummers. De nummers 40, 64 en 107 ontbreken. Subdossier 77 bevat het dossier I.G. 615 147 “Bruxelles, Société Civile des Galeries St Hubert”, 1947.

42-50.

Dossiers betreffende de vertegenwoordigingen van de Prins-Regent door zijn vleugeladjudant op plechtigheden en diverse manifestaties in de provincies. 1945-1950. Twee dossiers per provincie (aanvaard en geweigerd). Alle meldingen dat de aanvraag werd aanvaard, met de naam van de vertegenwoordiger, werden door het Militair Huis van de Prins-Regent verstuurd naar de Grootmaarschalk. Ontsluiting per jaar op naam van de gemeente (cfr. nr. 4).

42. 43. 44. 45. 46. 47. 48.

Provincie Antwerpen. Provincie Brabant. Provincie West-Vlaanderen. Provincie Oost-Vlaanderen. Provincie Henegouwen. Provincie Luik. Provincie Limburg.

49. 50.

Provincie Luxemburg. Provincie Namen.

2 omslagen 2 omslagen 2 omslagen 2 omslagen 2 omslagen 2 omslagen 1 omslag

Dossier van de geweigerde aanvragen ontbreekt.

51.

2 omslagen 2 omslagen

Dossier betreffende de vertegenwoordiging van de Prins-Regent door zijn vleugeladjudant op een Te Deum voor de verjaardag van de kroning van paus Pius XII. 1948. 1 omslag Bevat ook brieven van leden van het Huis van koningin Elisabeth die door de Grootmaarschalk werden uitgenodigd om het Te Deum bij te wonen.

8. Regering 52.

Dossier betreffende de samenstelling van de regeringen. 1945-1950.

1 omslag

Bevat soms ook de samenstelling van de ministeriële kabinetten.

53.

Dossier betreffende de samenstelling van de wetgevende Kamers.

40


1 omslag

Met het beknopt verslag van de zitting van de Kamer van 9 januari 1946.

54.

Dossier betreffende de Ministerraad. 1947.

1 omslag

9. Briefwisseling met de Minister van Buitenlandse Zaken 55.

Dossier betreffende diplomaten. 1944-1945.

1 omslag

Met lijst van Belgische diplomaten in het buitenland en van leden van het diplomatieke corps in België.

56.

Dossier betreffende het Ministerie van Buitenlandse Zaken en diplomatieke aangelegenheden. 1945-1950. 1 pak 78 nummers. De nummers 9, 13, 18, 35, 37-38, 51, 61, 63-64, 66 en 69 ontbreken. Subdossier 65 betreft het bezoek van koningin Elisabeth aan Rijsel op 28 november 1949, naar aanleiding van de 25ste verjaardag van de verlening van de titel van doctor honoris causa door de universiteit.

10. Préséances en ambtsbevoegdheden 57.

Dossier betreffende de voorrangsregeling. 1945-1950.

1 omslag

Betreft o.a. de gevolgen van de kardinaalsverheffing. Bevat ook een nota over de samenstelling van het Huis van de Graaf van Vlaanderen van 1866 tot 1906.

11. Nieuwjaarsrecepties 58.

Dossier betreffende kerst- en nieuwjaarswensen door particulieren en verenigingen gericht aan koning Leopold III. 1944-1945. 1 omslag

59-63.

Dossiers betreffende de nieuwjaarsrecepties en -wensen. 1946-1950. Bevat ook lijsten met handtekeningen van de aanwezigen.

59.

1946.

41

1 pak

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 60. 61. 62. 63.

1947. 1948. 1949. 1950.

12. Ontvangsten aan het Hof 64.

Dossier betreffende ontvangsten aan het Hof. 1945-1950.

1 pak

Met subdossiers betreffende muzikale verenigingen en orkesten, inlichtingen over genodigden, jachtpartijen, filmprojecties en tafelplannen. Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

65.

Menukaarten en programma’s van concerten gehouden op het Koninklijk Paleis. 1945-1947. 1 omslag

66-68.

Registers met tafelplannen en menu’s van dejeuners en diners op het Koninklijk Paleis en in de kastelen van Laken, Ciergnon en Ardenne, in aanwezigheid van de Prins-Regent. 1945 – 1950. 3 delen

66. 67. 68. 69.

10 oktober 1945 – 8 september 1947. 9 september 1947 – 19 juli 1949. 20 juli 1949 – 24 januari 1950. Register betreffende filmprojecties georganiseerd voor de PrinsRegent op het Koninklijk Paleis. 1945-1947. 1 deel Met per voorstelling opgave van de naam van de film en lijst van de aanwezigen.

70.

Gulden boek met de handtekeningen van de genodigden in het kasteel van Ciergnon en met handtekeningen voor de Prins-Regent op het einde van het Regentschap. 1947-1950. 1 deel Opschrift op de rug “Chateau de Ciergnon 1947- Raversijde 1950”.

42


Modellen van kaarten voor uitnodigingen door de Ceremoniemeester van het Hof, namens de Prins-Regent. S.a. 2 stukken

72.

Dossier betreffende de overhandiging van de polyptiek “het Lam Gods” aan de Belgische overheid, 3 september 1945. 1945. 1 omslag

73.

Dossier betreffende de ontvangst van mijnwerkers, 2 december 1945. 1945. 1 omslag

74.

Dossier betreffende de ontvangst van de kinderen van de ministers, 5 januari 1946. 1945-1946. 1 omslag Afgelast.

75.

Dossier betreffende een receptie voor de gedecoreerde parlementsleden, 7 maart 1946. 1946. 1 omslag

76.

Dossier betreffende de ontvangsten voor de uitreiking van eretekens aan leden van het verzet, 21, 25, 28 en 29 maart 1946. 1946. 1 omslag

77.

Stuk betreffende een cocktail voor het 25-jarig bestaan van de Bond voor Grote Gezinnen, 1 juni 1946. 1946. 1 stuk

78.

Dossier betreffende de receptie aangeboden ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de electrische telegraaf in België, 15 juni 1946. 1946. 1 omslag

79.

Dossier betreffende de projecties van de films vertoond op het proces van Nuremberg, 18 juni 1946. 1946. 1 omslag

80.

Dossier betreffende een receptie aangeboden voor de Journées Médicales de Bruxelles, 25 juni 1946.

43


1 omslag

Met biografische fiches voorzien van foto’s van professoren geneeskunde aan diverse Europese universiteiten.

81.

Dossier betreffende een lunch naar aanleiding van het parlementair jubileum van graaf Henry Carton de Wiart, 11 juli 1946. 1946. 1 omslag

82.

Dossier betreffende een diner ter ere van baron Jules Guillaume, ambassadeur van België in Frankrijk, 27 januari 1947. 1947. 1 omslag

83.

Dossier betreffende een lunch voor de Belgische diplomaten, 29 januari 1947. 1947. 1 omslag

84.

Dossier betreffende een filmprojectie op het Koninklijk Paleis, 19 februari 1947. 1947. 1 omslag

85.

Dossier betreffende een lunch voor de Belgische militaire attachés in het buitenland, 28 februari 1947. 1947. 1 omslag

86.

Dossier betreffende een dejeuner met enkele hoogwaardigheidsbekleders, 21 april 1947. 1947. 2 stukken

87.

Dossier met de antwoorden van de personen die een uitnodiging op een receptie op het Koninklijk Paleis op 26 juni 1947 aanvaarden. 1947. 1 omslag

88.

Stuk betreffende een receptie voor de ministers, 19 augustus 1947. 1947. 1 stuk

89.

Dossier betreffende de organisatie van een weekend in het kasteel van Ciergnon, 5-8 september 1947. 1947. 1 omslag

44


90.

Dossier betreffende een dejeuner voor enkele diplomaten, 9 september 1947. 1947. 5 stukken

91.

Stuk betreffende een receptie aangeboden parlementsleden, 13 september 1947. 1947.

aan

Amerikaanse 1 stuk

92.

Dossier betreffende een dejeuner naar aanleiding van het 50-jarig jubileum van de priesterwijding van kardinaal van Roey, aartbisschop van Mechelen, 17 september 1947. 1947. 1 omslag

93.

Dossier betreffende een receptie voor de Congrès Colonial, 3 oktober 1947. 1947. 1 omslag

94.

Stuk betreffende een thee aangeboden aan Sir en Lady Lancelot Oliphant, 13 oktober 1947. 1947. 1 stuk

95.

Dossier betreffende een diner aangeboden aan ministers en hun echtgenotes, 13 december 1947. 1947. 3 stukken

96.

Dossier betreffende een dejeuner voor bestuursleden van de Nationale Bank, 23 januari 1948. 1948. 2 stukken

97.

Dossier betreffende een dejeuner voor hoogwaardigheidsbekleders uit Belgisch Congo, 29 januari 1948. 1948. 1 omslag

98.

Dossier betreffende een dejeuner voor diplomaten, 5 februari 1948. 1948. 1 omslag

45


Dossier betreffende een lunch voor de Belgische ambassadeurs, 25 februari 1948. 1948. 1 omslag

100.

Dossier betreffende een dejeuner aangeboden aan Eerste Minister Paul-Henri Spaak en zijn gezin, 22 maart 1948. 1948. 5 stukken

101.

Dossier betreffende een diner en receptie voor de instelling van de Raad van State, 9 oktober 1948. 1948. 1 omslag

102.

Dossier betreffende een dejeuner voor hoogwaardigheidsbekleders uit Belgisch Congo, 17 december 1948. 1948. 1 omslag

103.

Dossier betreffende een dejeuner aangeboden aan o.a. enkele leden van Belgische prinselijke families, 15 februari 1949. 1949. 1 omslag

104.

Dossier betreffende een dejeuner te Ciergnon, 17 juni 1949. 1949. 1 omslag

105.

Dossier betreffende een dejeuner voor Henri Lamiroy, bisschop van Brugge, 23 juni 1949. 1949. 1 omslag

106.

Dossier betreffende een dejeuner naar aanleiding van de benoeming van Albert-Edouard Janssen tot Minister van Staat, 24 juni 1949. 1949. 2 stukken

46

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 13. Bezoeken van buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders 13.1. Officiële bezoeken 107.

Dossier betreffende het bezoek van generaal de Gaulle, president van de voorlopige regering van de Franse Republiek, 10 – 13 oktober 1945. 1938, 1945. 1 pak Bevat ook plannen van de koninklijke trein, 1938.

108.

Dossier betreffende het bezoek van Winston Churchill, 15 – 17 november 1945. 1945. 1 pak

109.

Dossier betreffende het bezoek van koningin Wilhelmina der Nederlanden, 24 – 26 oktober 1946. 1946. 1 omslag

13.2. Semi-officiële en incognito bezoeken 110.

Dossier betreffende het bezoek van de prinsen Félix en Jean van Luxemburg, 12 – 14 december 1945. 1945. 1 omslag

111.

Dossier betreffende het dejeuner aangeboden aan Vincent Auriol, president van Frankrijk, in de Belgische ambassade te Parijs, 26 februari 1947. 1947. 1 omslag

112.

Dossier betreffende het bezoek van prins Chula van Siam, mei 1947. 1947. 1 omslag

113.

Dossier betreffende het bezoek van Abdil Hah, regent en kroonprins van Irak, 22 – 24 september 1947. 1947. 1 omslag

114.

Dossier betreffende bezoeken van Bernhard, prins der Nederlanden, 6 en 19 mei 1949.

47


1 omslag

13.3. Verplaatsingen via de Belgische grenzen 115-120. Dossiers betreffende verplaatsingen van buitenlandse vorsten door België en Belgisch Congo. 1947-1950. 115.

116. 117. 118. 119. 120.

Koning Georges VI en koningin Elizabeth van Groot-Brittannië, 19461947. In Belgisch Congo. 4 stukken Koning Gustaaf V van Zweden, 1947-1950. 1 omslag Koningin-moeder Alexandrina van Denemarken, 1947-1949. 1 omslag Koning van Siam, 1948. 1 stuk Koningin Juliana der Nederlanden, 1950. 1 omslag Koningin Juliana en prins Bernhard der Nederlanden, 1950. 1 omslag

14. Bezoeken van buitenlandse zendingen en personaliteiten 121.

Dossier betreffende een receptie ter gelegenheid van het bisschopsjubileum van Monseigneur Clemente Micara, pauselijk nuntius, 19 augustus 1945. 1945. 1 omslag

122.

Dossier betreffende het bezoek van generaal Eisenhower, 6 september 1945. 1945. 1 omslag

123.

Dossier betreffende het bezoek van veldmaarschalk Bernard Law Montgomery, 11 – 12 september 1945. 1945. 1 omslag

124.

Dossier betreffende het dejeuner ter ere van Sir Alexander Fleming, uitvinder van de peniciline, 29 november 1945. 1945. 1 omslag

48


Dossier betreffende de receptie ter ere van Lord Alanbrooke of Brookeborough, 8 januari 1946. 1946. 1 omslag

126.

Dossier betreffende de ontvangst van de Commission des Réparations, 4 maart 1946. 1946. 1 omslag

127.

Dossier betreffende een dejeuner ter ere van Herbert Hoover, 8 april 1946. 1946. 1 omslag

128.

Dossier betreffende een dejeuner ter ere van Justice Jackson, 31 mei 1946. 1946. 1 omslag

129.

Dossier betreffende een dejeuner voor Franse generaals, 14 juni 1946. 1946. 1 omslag

130.

Dossier betreffende een receptie voor de commandanten van de Amerikaanse oorlogsschepen, 23 juli 1946. 1946. 1 omslag

131.

Dossier betreffende het bezoek van Winston Churchill en zijn dochter Mary, 25 – 28 september 1946. 1946. 1 omslag

132.

Dossier betreffende het bezoek van maarschalk Smuts, Eerste Minister van de Zuid-Afrikaanse Unie, 12 – 14 oktober 1946. 1946. 1 omslag

133.

Dossier betreffende een receptie ter ere van Britse parlementsleden, 17 oktober 1946. 1946. 1 omslag

134.

Dossier betreffende een receptie ter ere van Nederlandse en Luxemburgse parlementsleden, 2 december 1946.

49


1 omslag

135.

Dossier betreffende een dejeuner ter ere van Léon Blum, 25 januari 1947. 1947. 1 omslag

136.

Dossier betreffende een dejeuner ter ere van admiraal R.L. Conolly, 14 april 1947. 1947. 1 omslag

137.

Dossier betreffende een receptie voor de Festival Mondial du Film et des Beaux-Arts de Belgique, 24 juni 1947. 1947. 1 omslag

138.

Dossier betreffende een dejeuner ter ere van William Lyon Mackenzie King, Eerste Minister van Canada, 11 november 1947. 1947. 1 omslag

139.

Dossier betreffende een dejeuner ter ere van Georges Bidault, minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, 22 december 1947. 1947. 3 stukken

140.

Dossier betreffende een dejeuner ter ere van kardinaal Griffin, aartsbisschop van Westminster, 11 februari 1948. 1948. 1 omslag

141.

Dossier betreffende de prijsuitreiking aan de laureaten van het tweede Festival Mondial du Film et des Beaux-Barts de Belgique, 27 februari 1948. 1948. 1 pak Bevat ook de brochure ‘Festival Mondial du Film et des Beaux-Arts de Belgique, Bruxelles du 1 au 30 juin 1947, Extraits du rapport général’.

142.

Dossier betreffende een dejeuner aangeboden aan de ondertekenaars van het Pact van Brussel, 18 maart 1948. 1948. 1 omslag

50


Dossier betreffende het bezoek van Winston Churchill en zijn echtgenote, 14 – 18 oktober 1948. 1948. 1 omslag

144.

Dossier betreffende een diner ter ere van Aleide de Gasperi, voorzitter van de Ministerraad van Italië, 19 november 1948. 1948. 1 omslag

145.

Dossier betreffende de receptie ter gelegenheid van de algemene vergadering van de Conseil International de la Philosophie et des Sciences Humaines, 20 januari 1949. 1949. 1 omslag

146.

Dossier betreffende recepties ter gelegenheid van het congres van de Mouvement Européen, 25 – 28 februari 1949. 1949. 1 omslag

147.

Dossier betreffende het bezoek van de Mwami van Ruanda, 28 april – 16 mei 1949. 1949. 1 omslag

148.

Dossier betreffende het bezoek van de graaf van Athlone en zijn echtgenote, prinses Alice van Groot-Brittannië, 28 juli – 2 augustus 1949. 1949. 1 omslag

149.

Dossier betreffende het officieel bezoek van Britse oorlogsschepen aan de haven van Oostende. 1947. 3 stukken

150.

Dossier betreffende buitenlandse oorlogsschepen op bezoek in België, maar waarvan de bemanning niet werd ontvangen op het Koninklijk Paleis. 1947-1950. 1 omslag

51

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 15. Audiënties 151.

Dossier betreffende audiënties van buitenlandse diplomaten en de overhandiging van geloofsbrieven. 1945-1950. 1 pak 68 nummers.

152-153. Dossiers betreffende audiënties van diplomaten. 1946-1950. 152. 153.

Belgische diplomaten. Buitenlandse diplomaten.


154-157. Dossiers betreffende audiënties van personaliteiten en groeperingen. 1945-1950. 154.

Audiënties van Belgische personaliteiten.

2 omslagen

Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

155.

Audiënties van Belgische groeperingen.

1 omslag

Enkel dossier over de geweigerde aanvragen.

156. 157.

Audiënties van buitenlandse personaliteiten. Audiënties van buitenlandse groeperingen.


16. Personeel van het Hof 158.

Dossier betreffende diverse aspecten met betrekking tot het personeel aan het Hof. 1945-1950. 1 pak Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

159.

Dossier betreffende benoemingen en ontslagen van hofdignitarissen. 1944-1949. 1 omslag

160.

Dossier betreffende ondergeschikt personeel. 1944-1945.

1 omslag

Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

52


161.

Dossier met nota’s van de Civiele Lijst. 1945.

1 omslag

162.

Dossier betreffende aanvragen voor tewerkstelling op het Koninklijk Paleis te Brussel. 1944. 3 stukken

163.

Dossier betreffende aanvragen voor tewerkstelling op het Koninklijk Paleis te Antwerpen. 1945. 3 stukken

164.

Dossier betreffende de bewaking van de koninklijke residenties door de rijkswacht. 1944-1945. 1 omslag Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

165.

Dossier betreffende de bewaking van de koninklijke villa in Het Zoute (Knokke). 1944-1945. 2 stukken

17. Diverse inlichtingen 166-169. Dossiers betreffende diverse inlichtingen. 1944-1945. 166. 167. 168.

Inlichtingen over de hofleveranciers. 1 omslag Inlichtingen over de abonnementen van het Paleis op kranten en tijdschriften. 5 stukken Inlichtingen over de portvrijdom. 1 omslag Met “Boek van portvrijdom en waarmerking 29ste Lijst van wijzigingen. December 1941”.

169.

170.

Inlichtingen over het Koninklijk Paleis te Antwerpen, de Koninklijke Muntschouwburg en het kasteel van Beaulieu te Machelen. 1 omslag Dossier betreffende inlichtingen over Winterhulp en de Alliance Agricole Belge.

53


1 omslag

Met jaarverslag van de Alliance Agricole Belge, 1937.

171.

Dossier betreffende inlichtingen over diverse verenigingen en groeperingen. 1947. 1 omslag 9 nummers. Met een lijst van de kastelen en hun eigenaars in een straal van 30 km. rond Ciergnon, Ligue Royale Belge d’Athlétisme, samenstelling van de Raad van State, van de Agence Interalliée des Réparations, Union de la Presse Etrangère en Belgique, Orde van Malta, Les Amis de la Place Royale en de Société Royale Protectrice des Enfants Martyrs.

172-175. Dossiers betreffende diverse inlichtingen. 1948-1950. 172. 173. 174. 175.

Inlichtingen over de Muziekkapel. Inlichtingen over de koninklijke trein. Inlichtingen over de koninklijke loges. Diverse inlichtingen.

1 omslag 4 stukken 1 omslag 1 omslag

Lijst van de magistraten bij het militair auditoraat van Brussel (1946), lijst van burgemeesters van de Brusselse agglomeratie (1946) en lijst van de directeurs en hoofdredacteurs van kranten en tijdschriften (s.a.)

176-179. Dossiers betreffende de hofleverenanciers. 1945-1950. 176.

Leveranciers voor geschenken.

1 omslag

Met subdossiers voor edelsmeden en juweliers, wapenhandelaars, Val-Saint-Lambert en grootwarenhuizen. Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

177. 178.

Titel van hofleverancier. Leveranciers van wijnen.

4 stukken 1 omslag

Voornamelijk inventarissen van de wijnkelders van het Koninklijk Paleis en van het kasteel van Laken.

179.

Diverse leveranciers.

1 omslag

Met o.a. menu’s met de monogrammen van Albert I, Leopold III en prins Karel. Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

54


Dossier betreffende de inrichting en meubilering van de koninklijke residenties. 1945-1950. 1 omslag Betreft ook de bruikleen van kunstwerken uit de koninklijke verzamelingen voor tentoonstellingen en meubels van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis die in depot werden gegeven aan het Koninklijk Paleis.

181.

Dossier betreffende kunstvoorwerpen uit de Koninklijke Paleizen, voornamelijk m.b.t. bruiklenen voor tentoonstellingen. 1946-1950. 1 omslag Met brief van Kees Van Dongen over zijn portret van Leopold III (2 mei 1949).

182.

Inventaris van het porselein in de Koninklijk Paleizen van Brussel en Antwerpen en in het kasteel van Laken. S.a. 1 omslag Met vermelding van de herkomst (Leopold II, Filip, Graaf van Vlaanderen, en Albert I).

183.

Dossier betreffende de Koninklijke Muntschouwburg. 1946-1950.

1 omslag

18. Diverse aanvragen 184.

Dossier betreffende aanvragen voor giften. 1948-1949.

1 omslag

185.

Dossier betreffende een op 4 mei 1943 door de Duitse bezetter ter dood veroordeelde. 1945. 2 stukken

186.

Dossier betreffende gratieverzoeken. 1945-1950.

1 omslag

51 nummers. Bevat veel nota’s van de Grootmaarschalk aan baron Holvoet, Kabinetschef van de Prins-Regent, tot wiens attributies de gratieverzoeken behoorden.

187.

Dossier betreffende aanvragen voor tussenkomsten en inlichtingen. 1944-1945. 1 omslag Nummers 114-150. De nummers 116, 122 en 124 ontbreken.

55

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Met o.a. lijsten van de dossiers die in mei 1945 werden overgemaakt aan de Kabinetschef van de Prins-Regent (vooral gratieverzoeken). Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

188.

Dossier betreffende aanvragen voor tussenkomsten en inlichtingen. 1945-1950. 1 pak 87 nummers. De nummers 9, 19-20, 30 en 66 ontbreken. De nummers 8, 11, 38, 42 en 53 zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

189.

190.

Dossier betreffende aanvragen voor foto’s en autografen. 1944-1945.

1 omslag

Dossier betreffende aanvragen voor verlening van de hoge bescherming. 1944-1945. 1 omslag Met brochure van de Union Nationale des Combattants de 1940-44.

191.

192.

Dossier betreffende rampen en ongevallen. 1947-1950.

1 omslag

Dossier betreffende het archief van het Koninklijk Paleis. 1944-1945.

1 omslag

Betreft project van Carlo Bronne voor een documentaire film over Leopold I en zijn tijd.

193.

Dossier betreffende het archief van het Koninklijk Paleis. 1946-1948.

1 omslag

Bevat voornamelijk aanvragen voor consultatie en fotografische reproducties van archiefbescheiden.

194.

Dossier betreffende interviews en reportages over de koninklijke residenties. 1946-1950. 1 omslag 10 nummers. De nummers 1 en 6 zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

56


Dossier betreffende aanvragen voor reproducties van foto’s, eigendom van het Koninklijk Paleis. 1944-1945. 1 omslag

196.

Dossier betreffende aanvragen voor fotografische reproducties. 1946-1950. 1 omslag 6 nummers. Nummer 1 is niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

197.

Dossier betreffende aanvragen i.v.m. voorwerpen uit de Koninklijke Verzameling. 1948-1949. 1 omslag

198.

Dossier betreffende een aanvraag voor een fotoreportage over het door het Rode Kruis in het Koninklijk Paleis ingerichte hospitaal. 1945. 4 stukken Bepaalde stukken zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

19. Felicitaties en rouwbetuigingen De aanwezigheid in de nummers 200 en 202 van bescheiden betreffende een bepaalde familienaam kan achterhaald worden aan de hand van steekkaarten van de ingekomen briefwisseling (cfr. nr. 4).

19.1. Felicitaties 199.

Dossier betreffende felicitaties voor verlovingen, huwelijken en geboorten. 1944-1945. 1 omslag Nummers 165-172.

200.

Dossier betreffende felicitaties voor verlovingen, huwelijken en geboorten. 1945-1950. 1 pak 198 nummers. De nummers 7 en 21 ontbreken. Bepaalde stukken zijn gericht aan baron Holvoet, kabinetschef van de Prins-Regent. Bevat ook het draaiboek voor de ontvangst van de Belgische bisschoppen door de Prins-Regent naar aanleiding van het bisschopsjubileum van de pauselijke nuntius te Brussel.

57

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap De nummers 1, 41, 49, 58, 60, 65, 72, 77, 81, 83, 86, 88, 92, 104-107, 110, 126, 138, 140, 145, 149, 176, 183 en 187-189 zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

19.2. Rouwbetuigingen 201.

Dossier betreffende rouwbetuigingen. 1944-1945.

1 omslag

Nummers 243-275. De nummers 244-247 en 265-270 ontbreken.

202.

Dossier betreffende rouwbetuigingen. 1945-1950.

1 pak

156 nummers. Met tweetalig model van antwoord vanwege de Grootmaarschalk. Bepaalde stukken zijn gericht aan baron Holvoet, Kabinetschef, en aan André de Staercke, secretaris van de Prins-Regent. De nummers 25-26, 44, 80, 86, 92, 97, 104, 130 en 139-140 zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

20. Huldeblijken 20.1. Blijken van loyauteit 203-204. Dossiers betreffende blijken van loyauteit aan het adres van de PrinsRegent. 1944-1950. 203. 204. 205.

Blijken van loyauteit uit België. Blijk van loyauteit uit Belgisch Congo.

1 omslag 1 stuk

Dossier betreffende blijken van loyauteit ten aanzien van het Koningshuis. 1945. 1 omslag Nummers 209-215, 220, 222, 225-227. Nummer 209 is niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

58

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 206-213. Dossiers betreffende blijken van loyauteit en steunbetuigingen aan het adres van Leopold III naar aanleiding van zijn bevrijding op 7 mei 1945. 1945. 206. 207. 208. 209. 210. 211. 212.

Brieven, telegrammen, bundels met handtekeningen en lijsten van personen die bloemen hebben afgegeven. 1 pak Brieven van particulieren en verenigingen. 1 pak Brieven van particulieren en verenigingen. 1 omslag Telegrammen. 1 pak Telegrammen. 1 pak Brieven en ondertekende voorgedrukte formulieren. 1 pak Steunbetuigingen voornamelijk uit Wallonië. 1 pak Lijsten van handtekeningen (soms petities voor de terugkeer van de Koning), meestal per gemeente.

213.

Steunbetuigingen voornamelijk uit Wallonië.

1 pak

Met o.a. subdossier “Personnalités connues du Roi” en lijsten van de personen die brieven, telegrammen en bloemen stuurden.

214.

Dossier betreffende het Te Deum in de Belgische kerk van Camden Town te Londen, naar aanleiding van de bevrijding van Leopold III, 7 mei 1945. 1945. 4 stukken

215.

Huldeboek door de Mouvement Monarchiste Constitutionel aan koning Leopold III aangeboden. 1948. 1 deel Met namen en handtekeningen van voornamelijk politieke mandatarissen uit de provincie Luik, meestal gegroepeerd per gemeente.

20.2. Geschenken 216.

Dossier betreffende geschenken aageboden aan Leopold III. 1945-1946. 1 omslag Nummers 438-450. Betreft voornamelijk publicaties. Nummer 448 is niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

217.

Dossier betreffende geschenken aangeboden aan de Prins-Regent.

59


1 pak

33 nummers. Nummer 4 ontbreekt. Diverse publicaties, medailles, sigaren, enz. Misleidend opschrift op de kaft : “Décorations (Personnel) (et hommages)”. Subdossier 12 bevat de brochure “Comment naît un timbre”, 1948.

21. Persoonlijke briefwisseling met de Prins-Regent 218.

Dossier betreffende nota’s van de Grootmaarschalk van het Hof aan de Prins-Regent. 1945-1950. 1 pak

219.

Dossier betreffende persoonlijke briefwisseling en telegrammen aan de Prins-Regent. 1947-1950. 1 omslag

22. Persoonlijke dossiers van de Grootmaarschalk van het Hof en van de Ceremoniemeester van het Hof 220.

Briefwisseling van graaf Grootmaarschalk van het Hof. 1944-1946.

Louis

Cornet

de

Ways-Ruart, 1 pak

Nummers 207-211, 213-214, 217-219, 221-232, 235-238, 241-246, 248, 250, 253261. Bevat o.a. bulletins van “l’Amicale des Postiers rescapés de Breendonck” (1945) en brochure “Union du Crédit de Bruxelles. Rapports présentés à l’assemblée générale ordinaire du 18 mars 1946”. Met subdossier betreffende een eigendom van de Grootmaarschalk te Braine-le-Château en persoonlijke bescheiden. Aangezien graaf Cornet vanaf de lente 1945 op non-actief werd gesteld, werden de aan hem gerichte brieven beantwoord door de Ceremoniemeester, ofwel stuurde die ze naar Cornet thuis, met een begeleidende brief waarvan een kopie in dit dossier werd bewaard. Subdossier 254 en bescheiden uit de map “Braine-le-Château. Documents personnels” zijn niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

221.

Briefwisseling van baron Charles Ceremoniemeester van het Hof. 1944-1945.

Papeians

de

Morchoven, 1 omslag

Nummers 40, 42-45, 51, 53-54, 56-57, 60, 64-65, 67-68 en 71. Subdossier 51 bevat meerdere nummers van het weekblad “Te Wapen” (1944-1945), uitgegeven door de aalmoezenier van het derde bataljon fuseliers.

60


222.

Briefwisseling van baron Charles Papeians de Ceremoniemeester en Grootmaarschalk van het Hof. 1945-1950.

Morchoven, 1 pak

142 nummers. De nummers 1, 9, 17, 21-25, 29-31, 37, 40, 43, 46-47, 49, 52, 54, 59, 61, 67, 69, 73-76, 80, 83, 85-86, 89, 91, 94, 97, 99, 103, 105-106, 109, 111, 114, 117 en 121 ontbreken. Subdossier 27 is niet raadpleegbaar voor 1 januari 2025, omwille van de aanwezigheid van gegevens met betrekking tot de persoonlijke levenssfeer.

223-227. Agenda’s van baron Charles Papeians de Morchoven, Grootmaarschalk van het Hof. 1946-1950. 5 delen 223. 224. 225. 226. 227.

1946. 1947. 1948. 1949. 1950.

23. Protocol en principiële kwesties 228.

Dossier betreffende protocolaire aangelegenheden. 1947.

1 omslag

O.a. ceremonieel voor de overhandiging van buitenlandse eretekens aan de Koning, richtlijnen voor rouwperioden en de voorrangsregeling.

24. Bezoeken aan de koninklijke serres te Laken en aan de paleizen 229-233. Dossiers betreffende bezoeken aan de koninklijke serres te Laken. 1946-1950. 229. 230. 231. 232. 233.

1946. 1947. 1948. 1949. 1950.

1 omslag 2 omslagen 1 omslag 1 omslag 1 omslag

61


Dossier betreffende bezoeken aan de Koninklijke Paleizen van Brussel en van Antwerpen. 1947-1950. 1 omslag

235.

Dossier betreffende bezoeken aan het koninklijk park van Laken. 1949. 1 pak

25. Documentatie over het buitenland 236-243. Dossier betreffende inlichtingen over buitenlandse vorstenhuizen. 1947-1950. 236. 237. 238. 239. 240. 241. 242. 243.

Groot-Brittannië. Noorwegen. Zweden. Egypte. Griekenland. Denemarken. Nederland. Groothertogdom Luxemburg.

4 stukken 5 stukken 1 omslag 2 stukken 1 omslag 1 omslag 1 omslag 4 stukken

26. Oorlogsomstandigheden 244.

Dossier betreffende de gerepatrieerde gevangenen die in het door het Rode Kruis ingerichte hospitaal in het Koninklijk Paleis hebben gelogeerd. 1944-1945. 1 omslag Met foto’s.

245.

Dossier gevormd door F. Van den Heuvel, Commandant van de Koninklijke Paleizen, betreffende werken aan koninklijke residenties, ten gevolge oorlogsschade. 1945. 1 omslag Betreft de kastelen van Laken, Ciergnon en Villers-sur-Lesse en de koninklijke villa in het Zoute.

246.

Dossier betreffende het einde van de oorlog en de aanwezigheid van geallieerde troepen in België.

62


1 pak

Nummers 3, 6, 8-15. Subdossier 8 betreft de epuratie. Subdossier 9 betreft het Comité National de Secours. Subdossier 10 betreft het Front de l’Indépendance. Subdossier 11 betreft de ravitaillering. Subdossier 12 betreft repatriëringen. Subdossier 13 betreft het hoog-commissariaat voor de verdediging van de burgerbevolking. Subdossier 14 betreft het verzet. Subdossier 15 betreft de Duitse uitroeïngskampen.

27. Gevangenschap van de Koninklijke Familie in Duitsland en bevrijding 247.

Dossier betreffende de gevangenschap van de Koninklijke Familie. 1944-1945. 1 omslag

248.

Dossier betreffende de bevoorrading van de Koninklijke Familie door het Rode Kruis. 1944-1945. 1 omslag

249-252. Dossiers betreffende de bevrijding van koning Leopold III. 1945-1946. 249.

Voorbereiding van de terugkeer van de Koning.

1 omslag

O.a. met subdossiers over indrukken in België en in het buitenland en over de vorming van een nieuwe regering.

250.

Briefwisseling met de secretaris van de Koning te Sankt Wolfgang en Prégny. 1 omslag Voornamelijk kopies van de nota’s door de Ceremoniemeester verstuurd naar Jacques Pirenne, secretaris van de Koning. Bevat vooral inlichtingen over de huldeblijken aan het adres van de Koning.

251. 252.

Persknipsels. Manifestaties vóór en tegen de terugkeer van de Koning.

253-254. Volgt op nr. 304 (cfr. p. 35). 255-304. Volgt op nr. 4 (cfr. p. 30).

63

1 omslag 1 omslag

CONCORDANTIES

1. Opmerking : bij sommige nieuwe nummers ontbreekt het overeenstemmende oude nummer uit de inventaris van E. Vandewoude en / of het nummer dat werd gebruikt door de archiefvormer. Dit is voornamelijk te verklaren doordat die nummers, die duidelijk werden gevormd door het Departement van het Grootmaarschalk van het Hof, pas tijdens de inventarisatie in 2006 werden gevonden in het archiefdepot van het Koninklijk Paleis, op plaatsen waar ze niet thuishoorden. nieuw nr.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

nr. inventaris E. Vandewoude

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

Nr. Departement Grootmaarsch -alk van het Hof

12 13 247 247 156 156 156 247 253 264 231 244 386 386 478

4 4 4 4 4 4 12 12 4 4 6a 6b

65

478 478 478 335 335 335

387

9a 9b 9c 10 a 10 a 10 a 10 b 10 b 10 b 10 c 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76

388 389 389 389 389 389 389 389 389 389 605 391 390 392 337 393 394 340 395 395 395 395 395 396 476

11 j 11 a 11 b 11 c 11 d 11 e 11 f 11 g 11 h 11 i 4 bis 13 13 13 14 14 15 16 16 16 16 16 16 17

397 397 397 397 397

17 17 17 17 17

77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112

66

397 397 397 397 397 397 397 397 397 397

17 17 17 17 17 17 17 17 17 17

397 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 398 399 400 402 401 403 403

17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 17 18 a 18 a 18 a 18 c 18 c 18 c


403 403 404 404 404 404 404 404 405 406 407 408 409 410 411 411 412 412 413 413 414 414 415 415 416 415 415 415 417 418 418 418 418 418 419 420

18 c 18 c 18 bis 18 bis 18 bis 18 bis 18 bis 18 bis 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19

149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184

67

415 421 422 423 423 424 424 424 424 425 425 342 342 342 342 342 361 341 341 341 341 363 440 429 429 429 429 426 426 426 426 426 427 429 428 430

19 bis 19 bis 20 b 20 b’ 20 b 20 e 20 c 20 f 20 d 21 21 a 21 d 21 e 21 f 21 f 21 g 30 22 a 22 i 22 d 22 h 36 32 b 22 k 22 n 22 o 22 h 22 a 22 a 22 a 22 a 22 a 22 c 22 f 23 b


364 431 345 432 346 347 434 350 436 437 352 433 435 374 355 448 356 449

189 208 541 541 542 542 382 543 543 bis 334 517 359 446 438 269

36 23 c 23 d 23 d 23 e 23 f 23 h 23 j 23 j 23 k 23 l 23 e 23 i 36 25 a 25 a 25 b 25 b 26 a 26 a 26

221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256

36 / 2

4 26 b 26 a 27 28

68

362 441

34 34

439 442 442 442 442 442 443 444 445 445 445 445 445 445 445 445 374 447 153 378 378-379 380 380 381 381 385 385 384 384

30 38 38 38 38 38, 38 a 38 b 38 c 40 40 40 40 40 40 40 40 36 36 36 / 2 36 36 36 / 2 36 36 / 2 36 / 2

4 4

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281

384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384

4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4

282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304

2. nr. inventaris nieuw nr. E. Vandewoude 12 2 13 3 153 246 156 7-9 189 205 208 206

231 244 247 253 264 269 334 335 337

69

384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384 384

4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis 4 bis

13 14 5-6, 10 11 12 220 214 21-23 55


58 166-169 160-164 187 189 190 192 195 199 201 216 165 221 170 185 198, 244 247-248 248 249-250 251-252 211 255-304 253-254 15-16 40 41 42-50 53 52 54 56 57 59-63 64 72-86, 88 89-106

399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433

70

107 108 110 109 111-114 115-120 121 122 123 124 125 126 127-128 129-130 131-132 133-134 135-136, 138140, 149 137 141 142-146 147 148 150 151 152-153 154-157 158-159 176-180 181 183 172-175, 182 184 186 188 196

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446

191 197 193 194 219 228 171 222 229-233 234 235 236-243 218

447 448 449 476 478 517 541 542 543 543 bis 605

245 200 202 65 17-20 215 207-208 209-210 212 213 51

3. Deze concordantie laat toe om documenten terug te vinden op basis van de indicateurs en steekkaarten van de ingekomen briefwisseling. Voor de omschrijving van de nummers gebruikt door de archiefvormer, raadplege men de lijst opgenomen in de inleiding (cfr. supra p.19-22).

10 b 10 c 11 11 a 11 b 11 c 11 d 11 e 11 f 11 g 11 h 11 i 11 j 12

nr. Departement Nieuw nr. Grootmaarschalk van het Hof 4 5-10, 13-14, 214, 255-292 4 bis 51, 293-304 5 253 5 bis 254 6a 15 6b 16 9a 21 9b 22 9c 23 10 a 24-26

71

27-29 30 31-40 42 43 44 45 46 47 48 49 50 41 11-12

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap 13 14 15 16 17 18 a 18 c 18 bis 19 19 bis 20 b 20 b ’ 20 c 20 d 20 e 20 f 21 21 a 21 d 21 e 21 f 21 g 22 a 22 c 22 d 22 f 22 h 22 i 22 k 22 n 22 o

52-54 55-56 57 58-63 64, 72-86, 88106 107-109 110-114 115-120 121-148 149-150 151, 153 152 155 157 154 156 158 159 160 161 162-163 164 166, 176-180 181 168 183 169, 175 167 172 173 174

23 b 23 c 23 d 23 e 23 f 23 h 23 i 23 j 23 k 23 l 25 a 25 b 26 26 a 26 b 27 28 30 32 b 34 36

36 / 2 38 38 a 38 b 38 c 40

72

184 186 187-188 189, 196 190 191 197 192-193 194 195 199-200 201-202 205 203-204, 217 216 219 220 165, 228 171 221-222 170, 185, 198, 244-245, 247248, 250 211, 246, 249, 251-252 229-233 233 234 235 236-243

INDEX OP PERSOONS- EN PLAATSNAMEN

De leden van regerende en niet regerende vorstenhuizen zijn aangegeven op voornaam. Plaatsnamen in België worden gevolgd door de provincie. Steden in het buitenland worden gevolgd door de internationaal erkende afkorting van het land waarin ze zich bevinden.

Beatrice, prinses van Groot-Brittannië 22 Beaulieu, B, kasteel te Machelen 169 België 115-120, 150, 203, 246, 249 Ambassadeur in Frankrijk : cfr. Guillaum, baron Belgisch Congo, 24, 97, 102, 115, 204 Bergen, B, prov. Henegouwen 35 Bernhard, prins der Nederlanden 114, 120 Bidault, Georges, minister van Buitenlandse Zaken 139 Blum, Léon, 135 Boudewijn, prins van België, Hertog van Brabant 265 Brabant, B, provincie 43 Hertog : cfr. Boudewijn, prins van België Braine-le-Château, B, prov. WaalsBrabant 220 Brazilië Vorstenhuis, 16 Bronne, Carlo, 192 Brugge, B, prov. West-Vlaanderen 36

A Abdil Hah, regent en kroonprins van Irak 113 Acker, Achiel Van 12 Alanbrooke of Brookeborough, Lord 125 Albert I, koning der Belgen 5-10, 179, 182 Alexandrina, koningin-moeder van Denemarken 117 Alice, prinses van Groot-Brittannië 148 Antwerpen, B, provincie 42 Antwerpen, B, prov. Antwerpen 34 Koninklijk Paleis 163, 169, 182, 234 Ardennen, B Kasteel 66-68 Astrid, koningin der Belgen 260-264 Athlone, graaf van 148 Auriol, Vincent, president van Frankrijk 28, 111 B

73

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Koning : cfr. Frederik IX 295 Koningin-moeder : cfr. Alexandrina Vorstenhuis 241 Dongen, Kees Van 181

Bisschop : cfr. Lamiroy, Henri Brussel, B, hoofdstad 25, 41, 200 Koninklijk Paleis 65-68, 84, 87, 150, 162, 178, 180, 182, 192193, 195, 198, 234, 244 Koninklijke Muntschouwburg 169, 183 Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis 180 Militair auditoraat 175 Pact van Brussel 142 Sint-Jakob op de Coudenberg 510

E Egypte Koning : cfr. Farouk I Vorstenhuis 239 Eisenhower, generaal 122 Elisabeth, koningin der Belgen 51, 56, 256-259, 288-292 Elizabeth, koningin van Groot-Brittannië 115 Elizabeth, prinses van Groot-Brittannië 30 Erquelinnes, B, prov. Luik 37

C Canada 26 Eerste Minister : cfr. Mackenzie King Carton de Wiart, graaf Henry 81 Charlotte, groothertogin van Luxemburg 298, 303 Chula, prins van Siam 112 Churchill, Mary 131 Churchill, Winston 108, 131, 143 Ciergnon, B, prov. Namen 171 Kasteel, 66-68, 70, 89, 104, 245 Cockerill, John 39 Congo : cfr. Belgisch Congo Conolly, R.L., admiraal 136 Cornet de Ways-Ruart, graaf Louis, Grootmaarschalk van het Hof 220

F Faille de Leverghem, graaf della, coadjutor-baljuw van de Orde van Malta 21 Farouk I, koning van Egypte 304 Félix, prins van Luxemburg 110 Filip, prins van België, Graaf van Vlaanderen 57, 182 Fleming, Sir Alexander 124 Frankrijk 82 Minister van Buitenlandse Zaken : cfr. Bidault, Georges. President : cfr. Auriol, Vincent ; Gaulle, Charles de Frederik IX, koning van Denemarken 295

D Denemarken

74

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Koninklijke villa 165, 245 Heuvel Van den, F., Commandant van de Koninklijke Paleizen 245 Holvoet, baron, Kabinetschef van de Prins-Regent 186, 200, 202 Hoover, Herbert 127 Huysmans, Camille 12

G Gasperi, Aleide de, voorzitter van de Ministerraad van Italië 144 Gaulle, Charles de, generaal, president van de voorlopige regering van de Franse republiek 25, 107 George V, koning van Groot-Brittannië 254 George VI, koning van Groot-Brittannië 115, 299 Griekenland Vorstenhuis 240 Griffin, kardinaal, aartsbisschop van Westminster 140 Groot-Brittannië Koning : cfr. George VI Koningin : cfr. Elizabeth ; Victoria Prinses : cfr. Alice ; Beatrice ; Elizabeth Vorstenhuis 236 Groothertogdom Luxemburg 303 Groothertogin : cfr. Charlotte Prins : cfr. Félix ; Jean Vorstenhuis 243 Guillaume, baron Jules, ambassadeur 82 Gustaaf V, koning van Zweden 37, 116, 296

I Irak Regent en kroonprins : cfr. Abdil Hah Italië Ministerraad : cfr. Gasperi de, Aleide Vorstenhuis 16 J Jackson, Justice 128 Janssen, Albert-Edouard, Minister van Staat 106 Jean, prins van Luxemburg 110 Joséphine-Charlotte, prinses van België 271 Juliana, koningin der Nederlanden 119-120, 297 Jumet, B, prov. Henegouwen Steenkoolmijn 31 K

H Karel, prins van België, Graaf van Vlaanderen, Prins-Regent 4, 15, 24-51, 66-71, 179, 203-204, 217219, 253, 255, 267-270, 278-282

Henegouwen, B, provincie 46 Het Zoute, B, prov. West-Vlaanderen

75

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Maldegem, B, prov. Oost-Vlaanderen Vliegveld 32 Marie-Henriette, koningin der Belgen 266 Mechelen, B, prov. Antwerpen 38 Aartsbisschop : cfr. Roey, Van, kardinaal Klok der Bevrijding 38 Micara, Monseigneur Clemente, pauselijk nuntius 121 Monaco Prins : cfr. Rainier III Mons : cfr. Bergen Montgomery, Bernard Law, Brits veldmaarschalk 123 Mounbatten, Philip 30

Knokke, B, prov. West-Vlaanderen Koninklijke villa 165, 245 L Laken, B, Brussel Hoofdstad Kasteel 66-68, 178, 182, 245 Koninklijk park 235 Koninklijke crypte 5-10 Koninklijke serres 229-233 Lamiroy, Henri, bisschop van Brugge 105 Leopold I, koning der Belgen 192 Leopold II, koning der Belgen 182 Leopold III, koning der Belgen 12, 58, 179, 181, 206-216, 249-252, 272-277 Leopoldsburg, B, prov. Limburg Vliegveld 32 Liberia 294 Lille, cfr. Rijsel Limburg, B, provincie 48 Lippe-Biesterfeld, prinsen van, 16 Londen, UK 27, 30 Belgische kerk van Camden Town, 214 Luik, B, provincie 47, 215 Luik, B, prov. Luik 33, 37, 39 Luxemburg, B, provincie 49

N Namen, B, provincie 50 Nederland Koningin : cfr. Juliana ; Wilhelmina Prins : cfr. Bernhard Vorstenhuis 16, 242 Noorwegen Vorstenhuis 237 Nuremberg, D Proces 79

M O Machelen, B, prov. Vlaams-Brabant Kasteel van Beaulieu 169 Mackenzie King, William Lyon, Eerste Minister van Canada 138

Oliphant, Sir en Lady Lancelot 94 Oost-Vlaanderen, B, provincie 45 Oostende, B, prov. West-Vlaanderen 36, 149

76

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Schaffen, B, prov. Vlaams-Brabant Vliegveld 32 Seraing, B, prov. Luik 39 Siam Koning 118 Prins : cfr. Chula Smuts, maarschalk, Eerste Minister van de Zuid-Afrikaanse Unie 132 Spaak, Paul-Henri, Eerste Minister 100 Staercke de, André, secretaris van de Prins-Regent 202

Orléans-Braganza 16 P Papeians de Morchoven, baron Charles, Ceremoniemeester en Grootmaarschalk van het Hof 221-227 Parijs, F 25, 28 Belgische ambassade 28, 111 Pirenne, Jacques, secretaris van de Koning 250 Pius XII, paus 51, 293, 301 Prégny, CH 250 Prins-Regent : cfr. Karel, prins van België

V Vaticaan 29 Verenigde Staten van Amerika 26 Victoria, koningin van Groot-Brittannië 22, 297 Villers-sur-Lesse, B, prov. Namen Kasteel 245 Vlaanderen, B Graaf : cfr. Karel, prins van België

Q Quaregnon, B, prov. Henegouwen Stade de Jeux, 35 R Rainier III, prins van Monaco 302 Raversijde, B, prov. West-Vlaanderen 70 Rijsel, F 56 Roey, Van, kardinaal, aartsbisschop van Mechelen 92 Rome, I 29 Ruanda Mwami 147

W Wallonië, B 212-213 West-Vlaanderen, B, provincie 44 Westminster, UK Aartsbisschop : cfr. Griffin, kardinaal Wilhelmina, koningin der Nederlanden 109, 297

S Z Sankt Wolfgang, CH 250

77

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Zuid-Afrikaanse Unie Eerste Minister : cfr. Smuts, maarschalk Zweden Koning : cfr. Gustaaf V Vorstenhuis 16, 238

78

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap ZAKENINDEX

Ceremonieel 228 Ceremoniemeester van het Hof 71, 221-222 Civiele Huis 19 Civiele Lijst 161 Clerus 20 Cocktail 77 Comité National de Secours 246 Commandant van de Koninklijke Paleizen 245 Commission des Réparations 126 Concerten 65 Confédération des Fraternelles d’après Guerre 40 Congrès Colonial 93 Conseil International de la Philosophie et des Sciences Humaines 145

A Agence Interalliée des Réparations 171 Alliance Agricole Belge 170 Ambassade 28 Van België in Parijs 111 Ambassadeurs 82, 99, cfr. ook diplomaten Ambtenaren 20 Amicale des Postiers rescapés de Breendonck, l’ 220 Amis de la Place Royale, Les 171 Archief van het Koninklijk Paleis 192-193 Association des Ingénieurs sortis de l’école de Liège 39 Atletiek Ligue Royale Belge d’Athlétisme 171 Audiënties 151-157 Autografen 189

D Dejeuners 66-68, 86, 90, 92, 96-98, 100, 102-106, 124, 127-129, 135136, 138-140, 142 Diners 66-68, 82, 95, 101, 144 Diplomaten 19, 55, 83, 90, 98, 151153, cfr. ook ambassadeurs Diplomatieke aangelegenheden 56 Diplomatieke corps 55

B Bevoorrading 248 Bisschoppen 200 Bisschopsjubileum 121 Blauw Salon 19 Bond voor Grote Gezinnen 77 Burgemeesters 175

E C Edelsmeden 176

79

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Hofleveranciers 166 Hoge bescherming 190 Hoog-commissariaat voor de verdediging van de burgerbevolking 246 Hoogwaardigheidsbekleders 86, 97, 102 Hospitaal in het Koninklijk Paleis 198, 244 Huis van de Graaf van Vlaanderen 57 Huis van koningin Elisabeth 51 Huldeblijken 12, 14, 203-215 Huwelijken 199-200

Eerste Minister 100 Epuratie 246 Eretekens 76, 228, 253-254, cfr. ook medailles, onderscheidingen F Feest van de Koning 13-14, 283-287 Felicitaties 199-200 Festival Mondial du Film et des Beaux-Arts de Belgique 137, 141 Film Documentaire 192 Projecties 64, 69, 79, 84 Foto’s 189, 195-196, 198 Front de l’Indépendance 246 Fuseliers Derde bataljon 221

I Ingenieurs Association des Ingénieurs sortis de l’école de Liège 39 Interviews 194

G Geboorten 199-200 Geloofsbrieven 151 Geneeskunde Professoren 80 Generaals 129 Geschenken 176, 216-217 Gevangenen 244 Gevolmachtigd ministers 19 Giften 184 Gratieverzoeken 186 Grootwarenhuizen 176

J Jaarboeken 15 Jacht 64 Journées Médicales de Bruxelles 80 Juweliers 176 K Kabinetschef van de Prins-Rgent 186-187, 200, 202 Kamer 19, 53 Kardinaalsverheffing 57 Kastelen 171 Kerstwensen 58

H Hofdignitarissen 15, 23, 159, 176179

80

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Ministerraad 54, 144 Monogrammen 15, 179 Mouvement Européen 146 Mouvement Monarchiste Constitutionel 215 Muziekkapel 172 Muzikale verenigingen 64

Kinderen Société Royale Protectrice des Enfants Martyrs 171 Klok der Bevrijding 38 Koninginnedag 300 Koninklijke Verzameling 180, 197 Kranten 167, 175 Kunstwerken 180-181

N L Nationale Bank 96 Nationale Feestdag 11-12 Nieuwjaarsrecepties 59-63 Nieuwjaarswensen 59-63 Nuntius 121, 200

Lam Gods 72 Landbouw Alliance Agricole Belge 170 Leger 20 Leopoldsorde 20, 254 Ligue Royale Belge d’Athlétisme 171 Loges, koninklijke 174 Lunchen 81, 83, 85, 99

O Onderscheidingen 15, cfr. ook eretekens, medailles Ongevallen 191 Oorlogsschepen 130, 149-150 Orde van Malta 21, 171 Orkesten 64

M Medailles 217, cfr. ook eretekens, onderscheidingen Menu’s 65-68, 179 Meubels 180 Mijnwerkers 73 Militair auditoraat 175 Militair Huis 19, 42-50 Militaire attachés 85 Ministerie van Buitenlandse Zaken 56 Ministers 19-20, 74, 88, 95 Eerste Minister 100 Minister van Staat 106 Ministeriële kabinetten 52

P Pact van Brussel 142 Parlementsleden 75, 91 Britse 133 Luxemburgse 134 Nederlandse 134 Paus(en) 19, 51, 293, 301 Peniciline 124 Pers Union de la Presse Etrangère en Belgique 171

81

Grootmaarschalk van het Hof – Regentschap Te Deum 11, 13, 51, 214 Telegraaf 78 Tentoonstellingen 180-181 Thee 94 Tijdschriften 167, 175 Trein 37 Koninklijke trein 107, 173

Personeel 158-165 Porselein 182 Portvrijdom 168 Prinselijke families 103 Proces van Nuremberg 79 Protocol 228 R

U Raad van State 101, 171 Rampen 20, 191 Ravitaillering 246 Recepties 78, 87-88, 91, 93, 101, 121, 125, 130, 133-134, 145-146 Regering 52 Regeringscrisis 36 Repatriëringen 246 Rijkswacht 20, 164 Rode Kruis 198, 244, 248 Rouwbetuigingen 201-202 Rouwperioden 228

Uitnodigingen 71 Uitroeïngskampen 246 Union du Crédit de Bruxelles 220 Union Nationale des Combattants de 1940-44 190 Union de la Presse Etrangère en Belgique 171 V Val-Saint-Lambert, kristalfabriek 176 Verlovingen 199-200 Verzet 20, 76, 246 Vleugeladjudant 17-20, 40-51 Vliegveld 32 Voorrangsregeling 57, 228 Vorstenhuizen, buitenlandse 19, 236-243

S Schimpdichten 12 Secretaris van de Prins-Regent 202 Senaat 19 Sigaren 217 Société Civile des Galeries St Hubert 41 Société Royale Protectrice des Enfants Martyrs 171 Steenkoolmijn 31

W Wapenhandelaars 176 Wijn 178 Winterhulp 170

T Tafelplannen 64, 66-68

82


INVENTARISSEN

7

INVENTARIS VAN HET



door

Baudouin D’HOORE

4593

Brussel 2007

GROOTMAARSCHALK VAN HET HOF

Recommend Documents