Groen in de klas
Anouk Pelzer Innovatieadviseur Aldus bouwinnovatie Projectleider onderzoeksproject BGG Architect 1
www.bouwenmetgroenenglas.nl /
[email protected]
Wat gaan we doen in deze les?
_ Waarom groen? _ Belang en kwaliteiten van groen _ Effect op prestaties _ Ontwerp - groen in/op/om school _ Tekenen!
03 | 11 | 2010
2
Waarom groen?
3
Agnes van den Berg: psychologische invloed van groen
_ Mens is ‘opgegroeid’ in de natuur (evolutie) _ Groen heeft grote esthetische aantrekkingskracht op mensen _ Groen heeft herstellende waarde: contact met natuur stressreductie _ Ondanks ‘biofilie’ steeds minder natuur in directe leefomgeving _ Maatschappelijk belang om meer natuur in onze leefwereld te introduceren 4
Scholen, kantoren, ziekenhuizen...
5
Groen is...
6
“Planten moeten bij voorkeur worden geweerd uit de klas.” (uit: Naar een beter binnenmilieu, van GGD en VNG)
... | ... | ...
7
Wat groen kan doen
8
Mensen houden van natuur
... | ... | ...
9
Groen OM gebouwen
_ Demping temperatuur (heat island effect) _ Demping geluid _ Opname CO2 _ Opname en binden fijnstof _ Bevordering ecologie _ Reduceren stadsstank
10
Groen OP gebouwen
_ _ _ _ _ _
Waterbuffering Schaduwwerking Demping temperatuur (massa) Demping geluid (massa) Anti-graffiti Camouflage (bijv. van geparkeerde auto’s)
11
Groen IN gebouwen Luchtkwaliteit _ Verminderen stofbelasting tot 20% afhankelijk van soort plant en blad _ Ruimtekoeling door verdamping
(Lohr 1996)
(beperkt effect)
_ Verminderen luchtverontreiniging (NASA 1989, Wolverton 1996, Wood 2002) allerlei emissies uit bouwmaterialen, apparatuur, mensen in gebouw welke stoffen is plant specifiek
12
Groen IN gebouwen Luchtkwaliteit
Lepelplant (Spathiphyllum)
Krulvaren (Nephrolepis)
Goudpalm (Areca) 13
Groen IN gebouwen Akoestiek _ Planten kunnen nagalmtijd verlagen _ Substraat levert daaraan belangrijke bijdrage _ Sommige groene wandproducten kunnen concurreren met bestaande akoestische producten op de markt (Van Praag, 2009)
14
Groen IN gebouwen Daglicht _ Planten hebben licht nodig om te leven; minimaal 500 lux (varen) zonplanten >3000 lux (sanseveria) _ Daglicht ook voor mensen belangrijk (zicht, gezondheid, prestatie) _ Daglicht kan bijdrage leveren aan energiehuishouding (warmte)
15
Groen IN gebouwen Gezondheid _ Via verbeteren luchtkwaliteit verbetert ook de gezondheid _ Groen is goed om naar te kijken: dat werkt herstellend en stressverlagend (Ulrich)
16
Groen en kinderen
17
Natuur op verschillende schaalniveaus
klaslokaal school schoolplein trapveldje speeltuin wijkgroen stadspark 18
Groen in de OMGEVING
_ Kinderen in groene woonomgeving (parken, bossen, landbouw) komen minder vaak bij huisarts (Maas 2009) _ Belang van spelen in natuurlijke omgevingen voor creativiteit en motoriek
19
Groen in de OMGEVING
_ Positieve effecten van schooltuinen _ Kinderen zijn gebaat bij gevarieerd, regelmatig en direct contact met de natuur, maar nog te weinig onderzoek voor harde conclusies. (Gezondheidsraad 2004)
20
Groen in de SCHOOL
_ Educatief: leert kinderen over duurzame omgeving _ Voedend: groen levert vruchten, voedt dieren en mensen. Kinderen zijn ver verwijderd van dit besef. _ Natuurbewustzijn: ervaren van seizoenen, zien dat planten groeien en dat je ervoor moet zorgen
21
Groen in de KLAS
_ _ _ _ _
Lokaal aantrekkelijker Minder afwezig door ziekte Minder gezondheidsklachten Kinderen beter geconcentreerd Contact met de natuur verbetert ook concentratie van kinderen met ADHD (Fjeld 2002, Han 2008, Faber Taylor & Kuo 2008)
22
Groen in de KLAS
Studie Fjeld in klaslokaal met planten en fullspectrum licht _ 9% minder gezondheidsklachten terwijl toename van 12% in controlegroep _ Kinderen minder ziek rest van het jaar _ Kinderen beter geconcentreerd in klas met planten (Afname score betekent dat leerlingen meer tevreden waren met klaslokaal.) Characteristic Control Intervention group Exiting - Boring
+0.46
+0.04
Special - Ordinary
-0.06
+0.20
Beautiful - Ugly
+0.73
-0.10
Bright - Dark
+0.29
-0.19
Comfortable - Uncomfortable
+0.45
-0.14
Good air quality - poor air quality
+0.13
-1.20
23
Groen in de KLAS
Studie in Taiwan, Han 2008: _ Lokaal aantrekkelijker _ Kinderen beter geconcentreerd _ Minder afwezig door ziekte _ Geen effecten op welbevinden of stressgevoelens, maar planten waren achterin klas geplaatst: buiten zicht kinderen
24
Groene Longen in de Klas
Ontwerp
Onderzoeksproject bgg/ Mede mogelijk gemaakt door Rabobank
25
Een studie naar de voorwaarden voor succesvolle integrale groentoepassingen in basisscholen _ Het belang van groen, op esthetisch, vitaliserend en voedend niveau _ De weerstand tegen toepassing van groen in scholen _ Een plan van aanpak om de acceptatie van groen in scholen te bevorderen
26
Doe mee!
_ Deel uw ervaringen met groene longen in de klas met ons. _ Bent u als school geïnteresseerd in meer groen in de klas en wilt u meewerken aan een pilootproject?
27
Ontwerp
28
Groen in het ontwerpproces
_ Neem groen al in een vroeg stadium mee in overwegingen _ Integrale groentoepassing vraagt om deskundigheid: planten en bouwfysica _ Consequenties voor constructie of voor bouwvolgorde (grote boom kan later niet meer naar binnen)
29
Integraal ontwerp
_ Planten hebben daglicht nodig: Glasoppervlak Glastype Zon- en lichtregulering _ Aanvullend kunstlicht _ Planten moeten onderhouden en gevoed worden _ Ruimte met planten moeten goed geventileerd worden
30
Voorbeeld: kas
31
Voorbeeld: kas
32
Samenvattend
Top 3 waarom groen op school 1. Goed voor binnenmilieu 2. Goed voor gezondheid 3. Goed voor natuurbewustzijn
Top 3 waarom geen groen op school 1. Onderhoud 2. Kosten 3. Bewijslast invloed prestatie
33
Tekenopdracht Ideale groenproduct voor school
34