GRIEPVACCINATIE TIJDENS DE WINTER 2006-2007 BIJ PERSONEEL VAN ZIEKENHUIZEN EN RUSTHUIZEN IN VLAANDEREN RAPPORT VAN EEN TELEFOONENQUÊTE DOOR DE ONDERSTEUNINGSCELLOGO’S IN 2007
Auteur en correspondentieadres: Dr Rik Baeten Ondersteuningscellogo’s Ravensteingalerij 4 bus 5 1000 Brussel 02 289 14 53
[email protected] Dit rapport werd gerealiseerd in samenwerking met de Logowerkgroep griepvaccinatie. Met dank aan professor Marc Van Ranst KU Leuven voor het advies. Met dank aan Dr Guy Huysmans voor het voeren van de telefoonenquête.
2
INHOUDSOPGAVE Samenvatting
4
1. Waarom deze enquête?
6
2. Onderzoeksperiode
6
3. Onderzoeksvragen
6
4. Methode
6
5. Steekproefgrootte
7
6. Financiering
8
7. Resultaten
8
a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l.
At random selectie Aantal effectief uitgevoerde enquêtes Bedden en personeelsbestand Tot welke koepelorganisatie behoren onze respondenten Kent men de aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad Bood de instelling griepvaccinatie voor haar personeel aan in 2006 Waarom bieden de instellingen vaccinatie aan Zal de instelling in 2007 het griepvaccin opnieuw aanbieden Wordt de vaccinatiegraad bij het personeel geregistreerd Manier van aanbieden Wat was de vaccinatiegraad in de winter 2006-2007 Hoe werd de Logocampagne gepercipieerd
8 9 9 9 10 10 11 12 12 13 16 18
8. Bespreking
18
9. Besluit: Nood aan meer planmatige aanpak
20
Bijlage: Telefoonenquête
22
3
SAMENVATTING Griepvaccinatie bij personeel van ziekenhuizen en rusthuizen in Vlaanderen Sinds 2006 voeren de Vlaamse Logo’s samen met de partners uit het Vlaamse Griepplatform campagne om griepvaccinatie bij gezondheidspersoneel in gezondheidsinstellingen te bevorderen. Naast de klassieke sensibilisatiematerialen zoals affiches, folders, een educatieve presentatie en voorbeeldartikel voor het personeelsblad, wordt er ook een “Stappenplan om de griepvaccinatiegraad bij personeel in gezondheidsinstellingen te verhogen” aangeboden. Doel is om de vaccinatiegraad bij personeel te verhogen door de instellingen te ondersteunen in een meer planmatige aanpak. Tot dusver gebeurde er nog geen enkele globale Vlaamse evaluatie van de griepvaccinatie bij gezondheidspersoneel in gezondheidsinstellingen. Daarom organiseerde de Ondersteuningscel logo’s in de zomer 2007 een telefonische enquête over de griepvaccinatie tijdens de winter 2006-2007 bij een representatief staal van de Vlaamse gezondheidsinstellingen. 254 van de 745 erkende ROB’s en RVT’s in Vlaanderen en 67 van de 78 ziekenhuizen (algemene, categorale en universitaire ziekenhuizen) werden ondervraagd. Resultaten en bespreking Uit een aantal regionale enquêtes in Vlaanderen tijdens de vorige jaren blijkt de vaccinatiegraad bij gezondheidspersoneel sterk te verschillen van instelling tot instelling en over de sectoren heen (van 12% tot 60%). Gemiddeld wordt de vaccinatiegraad van personeel op maximaal 31% geschat. Volgens deze studie bereikt men in 2006 een gemiddelde vaccinatiegraad van 43,4% in RVT en ROB’s (variatie van 0% tot 100%) en gemiddeld 36,3%(variatie van 14% tot 80%) in de ziekenhuizen. Zo komen we tot een totale gemiddelde vaccinatiegraad van 37,7%. Zelfs zonder enige financiële steun van de overheid staat 97% van de directies achter griepvaccinatie van hun personeel. We mogen met grote zekerheid stellen dat directies van ziekenhuizen en ROB / RVT sensibiliseren om griepvaccinatie aan hun personeel aan te bieden niet meer nodig is. Als bijna 91% de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad daarover kent, 95% griepvaccinatie aanbood in 2006 en 97% dit in 2007 gaat doen, mag men zeggen dat griepvaccinatie aan personeel aanbieden een goed ingeburgerde gewoonte is. De motivatie van de directies om dit te doen gaat vooral uit van hun bezorgdheid rond zorgkwaliteit en minder om zich tegen het ziekteverzuim van het personeel te beschermen. 80% wil door influenzavaccinatie van zijn personeel de overdracht van influenza naar de residenten/patiënten voorkomen. 40 % doet het ook om zijn personeel zelf te beschermen en 33% ook om ziekteverzuim te beperken tijdens een griepepidemie. De interne of externe arbeidsgeneeskundige dienst is het meest gebruikte kanaal om influenzavaccinatie aan te bieden. In de RVT/ROB wordt deze taak soms geheel of gedeeltelijk opgenomen door de coördinerend en raadgevend geneesheer, in mindere mate door de huisarts van het personeelslid of een andere huisarts die in de instelling komt. In ziekenhuizen staan voornamelijk de arbeidsgeneesheren hier voor in, soms aangevuld door de geneesheer-hygiënist van de instelling. De eigen arbeidsgeneesheer en de externe diensten voor bescherming en preventie op het werk zijn meestal de spil voor de organisatie van de personeelsvaccinatie. Het is niet altijd duidelijk wie de formele verantwoordelijkheid in de instelling draagt: de arbeidsgeneesheer of een ander personeelslid. Het personeel wordt meestal door een eenmalige berichtgeving ingelicht over de mogelijkheid tot influenzavaccinatie. In de helft van de instellingen beperkt zich dit tot een onpersoonlijke mededeling ad valvas. In de andere helft gebeurt dit door een persoonlijke brief van de directie of personeelsdienst, wat het officiële karakter versterkt. Ook dienstnota’s, intranet, berichtgeving op personeelsvergaderingen door de directie of rechtstreekse chef of een combinatie van al deze methoden worden gebruikt. Eén instelling nam griepvaccinatie op in zijn arbeidsreglement, wat meteen duidelijk maakt wat het standpunt van de instelling hierover is. De motiverende kracht van het aanbod stijgt met het officiële karakter. In de helft van de instellingen, die enkel met een ad valvas aankondiging werken, zou door enkele eenvoudige maatregelen het officiële karakter van de aanbeveling voor griepvaccinatie van het personeel versterkt kunnen worden 258 van de 322 instellingen gebruiken één communicatiemiddel om het personeel op de hoogte te brengen. 56 doen dit via twee wegen, 7 drie en één 4. De kans dat personeelsleden het bericht over het griepvaccinatieaanbod oppikken uit de dagelijkse informatiestroom verhoogt naarmate meer en
4
verschillende communicatiemiddelen worden ingezet. Aandacht voor herhaalde en gediversifieerde communicatie kan bijdragen tot een verhoging van de vaccinatiegraad. De promotie van griepvaccinatie beperkt zich meestal tot bekendmaking. Dat betekent dat men uitgaat van de veronderstelling dat het gezondheidspersoneel overtuigd is van het nut en de zin van griepvaccinatie. Deze stelling is ongegrond. Bij gezondheidspersoneel leven dezelfde misvattingen over influenza en vaccinatie als bij de bevolking. Educatie helpt de vaccinatiegraad vooruit. Educatie en reëducatie zijn dus nodig maar gebeuren zelden. Maar 11 instellingen gebruikten een educatief artikel in hun personeelsblad. Amper vier instellingen organiseerden een informatiesessie. De organisatie van de influenzavaccinatie varieert eveneens sterk. Meestal gebeurt dat éénmalig op een afgesproken tijdstip en plaats. 90 instellingen, dat is een kwart, organiseren, een groepsvaccinatie gespreid over één of meerdere dagen. 30 doen het tijdens elke shift (vooral de rusthuizen) en 22 op elke dienst (vooral de ziekenhuizen). De kans op het krijgen van een griepvaccinatie neemt toe naarmate de drempel om ze te krijgen daalt. Men kan moeilijk verwachten dat het personeel voor een griepvaccinatie buiten de normale werkuren naar de werkplek komt. Een aanbod op maat vraagt in grote instellingen zoals ziekenhuizen heel wat organisatorische creativiteit en inzet van personeel en middelen. 294 op 296 instellingen boden het griepvaccin en de vaccinatie gratis aan. De kost verhindert de vaccinatie dus meestal niet. In 25 rusthuizen moet het personeelslid zelf eerst zijn apotheker en huisarts betalen en werden de kosten achteraf terugbetaald. Opvallend is dat niet alle instellingen de influenzavaccinaties bij hun personeel adequaat registreerden. 69% van de RVT en ROB konden hier gegevens over leveren, tegenover 84% van de ziekenhuizen. De betere score van de ziekenhuizen is te verklaren door de sterkere administratieve uitbouw van de gemiddeld grotere ziekenhuizen. De registratie van deze gegevens doet iedereen volgens eigen inzicht en vermogen. Een uniform systeem bestaat niet, daardoor was het voor ons onmogelijk om uit te maken welke personeelscategorieën ingeënt zijn. Omdat een goede registratie een eerste stap is tot kwaliteitsverbetering, kan een betere registratie een hefboom zijn om de vaccinatiegraad op te krikken. Besluit: Nood aan meer planmatige aanpak De bereidwilligheid van gezondheidsinstellingen om zonder enige verplichting of steun van de overheid gratis griepvaccinatie aan te bieden aan hun gezondheidspersoneel onderstreept het gezag van de Hoge Gezondheidsraad en zijn adviezen. De motivatie van de directies om het te doen illustreert hun zorg om de kwaliteit van zorg. Toch blijft de vaccinatiegraad ondermaats. Ons onderzoek staaft de stelling dat de vaccinatiegraad jaar na jaar toeneemt, maar een optimale vaccinatiegraad wordt zeker niet bereikt. Een belangrijke reden hiervoor is dat de opvattingen en bezwaren van het gezondheidspersoneel tegen griepvaccinatie niet anders zijn dan deze die leven bij de bevolking. Andere redenen zijn het gebrek aan duidelijke overheidsreglementering, waardoor het officiële karakter van de maatregel verloren gaat en het gebrek aan een planmatige aanpak van de promotie- en toedieningscampagne. We stellen inderdaad vast dat maar weinig instellingen de campagne planmatig voeren en dat zelden gebruik wordt gemaakt van een interventiemix bij de communicatie en toediening van het vaccin. Om in de toekomst de vaccinatiegraad bij het personeel op te drijven dringt het Vlaams Griepplatform er bij de bevoegde overheden op aan om de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad in een duidelijk beleid om te zetten. Dat beleid zou mogelijkheden moeten creëren voor de gezondheidsinstellingen om griepvaccinatie meer systematisch aan te bieden.
5
1. Waarom deze enquête? Sinds 2006 voeren de Vlaamse Logo’s samen met de partners uit het Vlaamse Griepplatform 1 een door de Vlaamse Vaccinatiekoepel goedgekeurde campagne2 om griepvaccinatie bij gezondheidspersoneel in gezondheidsinstellingen te bevorderen, volgens het advies van de Hoge Gezondheidsraad 20063. Naast de klassieke sensibilisatiematerialen zoals affiches, folders, een educatieve presentatie en voorbeeldartikel voor het personeelsblad word er ook een “Stappenplan om de griepvaccinatiegraad bij personeel in gezondheidsinstellingen te verhogen”4 aangeboden. In de zomer 2007 hebben we de impact van deze sensibilisatiecampagne op de griepvaccinatietoestand bij het gezondheidspersoneel in de Vlaamse gezondheidsinstellingen tijdens de winter 2006-2007 geëvalueerd. Tot dusver gebeurde er nog geen enkele globale Vlaamse evaluatie van de griepvaccinatie bij gezondheidspersoneel in gezondheidsinstellingen. Volgens diverse methoden werden door verschillende organisaties en van uit verschillende invalshoeken, metingen gedaan. Deze leveren onvoldoende en te gefragmenteerde informatie op om een reëel beeld te krijgen van het griepvaccinatiegebeuren in rust- en ziekenhuizen in Vlaanderen. Deze gegevens leverden ons onvoldoende informatie om de sensibilisatieinspanningen van het Vlaams Griepplatform betrouwbaar te evalueren. Om hierin meer klaarheid te scheppen heeft de Ondersteuningscellogo’s (OCL) uit eigen middelen geïnvesteerd in dit onderzoek. 2. Onderzoeksperiode Deze telefoonenquête werd door de Ondersteuningscellogo’s uitgevoerd in de zomer 2007 en beschrijft de toestand tijdens de winter 2006-2007. 3. Onderzoeksvragen a. Kennen de gezondheidsinstellingen: i. De aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad over influenzavaccinatie voor gezondheidspersoneel? ii. Het sensibilisatieaanbod van het Vlaams Griepplatform en de Logo’s? b. In welke mate bieden gezondheidsinstellingen griepvaccinatie aan voor hun personeel? c. Hoe bieden gezondheidsinstellingen griepvaccinatie aan? i. Aan welke personeelleden wordt griepvaccinatie aangeboden? ii. Op welke manier wordt griepvaccinatie aangeboden? iii. Wordt de vaccinatiegraad geregistreerd.? d. Wat is de vaccinatiegraad bij personeelleden in de winter 2006-2007?
4. Methode Het opzet van OCL was om een voor de Vlaamse regio representatieve enquête uit te voeren, om betrouwbare conclusie te kunnen trekken. We gebruikten een telefonische enquête omdat een schriftelijke bevraging het gevaar inhoudt van selectiebias. Instellingen die actie ondernemen zijn mogelijk meer geneigd om te antwoorden dan deze die dat niet doen. De enquêteur bevraagt op
1
Het Vlaamse Griepplatform is in 2007 samengesteld uit vertegenwoordigers van: De Vlaamse Logo’s, de Ondersteuningscel Logo’s, de Vlaamse huisartsen, het Vlaams Apothekers Netwerk, de Vereniging der coöperatieve apotheken van België, Omtrent Gezondheid vzw, de Vlaamse Ouderenraad, de Vlaamse Diabetesvereniging vzw en alle ziekenfondsen. 2 Meer informatie over de campagnes op www.ocl.be 3 www.health.fgov.be/CSH_HGR. 4 www.ocl.be
6
een gestandaardiseerde manier, een Vlaams representatieve at random selectie van RVT’s, ROB’s volgens hun aantal verhoudingsgewijs verdeeld over de Vlaamse provincies. Dezelfde vragenlijst wordt aan alle ziekenhuizen in Vlaanderen voorgelegd. De at random selectie gebeurt door OCL uit een door de Vlaamse overheid op de website van het Vlaamse agentschap Zorg en Gezondheid beschikbaar gestelde lijst van verzorgingsinstellingen voor ouderen. Alle door Vlaanderen erkende ziekenhuizen worden gebeld. Alle geselecteerde instellingen worden, door dezelfde enquêteur maximaal tweemaal gebeld. Na de tweede belronde wordt de bevraging afgesloten. Bij onvoldoende respons worden volgens een vooraf afgesproken methode RVT/ROB’s aan de steekproef toegevoegd tot een voldoende steekproefgrootte bereikt wordt. Als de respondent aan de telefoon sommige vragen niet kan beantwoorden omdat de gegevens niet op dat moment beschikbaar zijn, wordt deze vragen opgestuurd. 5. Steekproefgrootte Volgens het Agentschap Zorg en Gezondheid waren er op 1 januari 2007, 745 erkende ROB’s en RVT’s in Vlaanderen. Als we van 254 van deze instellingen een antwoord bekomen verkrijgen we een steekproef met een betrouwbaarheidsindex van 95% en betrouwbaarheidsinterval van 5%. In totaal zijn er in Vlaanderen 78 ziekenhuizen (algemene, categorale en universitaire ziekenhuizen) erkend. Wegens het beperkte aantal nemen we ze allen op in de bevraging.
7
6. Financiering De Ondersteuningscellogo’s heeft het onderzoek uit de eigen werkingmiddelen gefinancierd.
7. Resultaten a. At random selectie: Een representatieve at random selectie van Vlaamse RVT’s, ROB’s volgens hun aantal verhoudingsgewijs verdeeld over de provincies werd gemaakt. De selectie gebeurde door OCL uit de lijst die de Vlaamse overheid op de website van het Vlaamse agentschap Zorg en Gezondheid beschikbaar stelt. Volgens het Agentschap Zorg en Gezondheid waren er op 1 januari 2007, 745 erkende rusthuizen- en RVT’s in Vlaanderen. Als 254 van deze instellingen antwoorden, verkrijgen we een steekproef met een betrouwbaarheidsniveau van 95% en betrouwbaarheidsinterval van 5%. In totaal zijn er in Vlaanderen 78 ziekenhuizen (algemene, categorale en universitaire ziekenhuizen) erkend. Wegens het beperkte aantal nemen we ze allen op in de bevraging.
We hebben elk derde instelling uit de lijst van de Vlaamse overheid geselecteerd te beginnen bij de tweede per provincie. Verdeling per provincie Aantal per provincie / totaal aantal x steekproef Antwerpen: 200 / 745 = 0.26 x 254 = 68 Vlaams Brabant: 118/745 = 254 x 0.15= 40 Limburg: 73/745= 254 x 0.09 = 25 Oost Vlaanderen; 187/745 = 254 x 0.25 =64 West Vlaanderen 164/745 = 254 x 0.22 = 56 Brussel 3/745 = 254 x 0.004 = 1
8
b. Aantal effectief uitgevoerde enquêtes: i. RVT en ROB Rusthuizen Rusthuizen Rusthuizen Rusthuizen Rusthuizen Rusthuizen
provincie Antwerpen: 70 (+2) provincie Vlaams Brabant: 40 (=) provincie Limburg: 25 (=) provincie Oost Vlaanderen: 65 (+1) provincie West Vlaanderen: 54 (- 2) Brussel: 1 (=)
Totaal aantal rusthuizen: 255 (+1) Omdat we bij de eerste belronde van de door ons geselecteerde instellingen niet het gewenste aantal respondenten bereikten, hebben we steeds de volgende instelling uit de Vlaamse lijst toegevoegd aan de selectie. Hierdoor zijn er kleine verschuivingen ontstaan in de provinciale verdeling. De betrouwbaarheidsindex blijft 95% met een betrouwbaarheidsinterval van 4.98%. ii. Ziekenhuizen: 67 van de 78 door Vlaanderen erkende ziekenhuizen werkten mee. Dat is 85% van het totaal. Ook hier bereiken we een betrouwbaarheidsindex van 95% met een betrouwbaarheidsinterval van 4.99% In totaal werden dus 322 enquêtes afgenomen c. Bedden en personeelsbestand i. RVT en ROB (N 255) Totaal aantal bedden: 24536 (n 248) Gemiddeld aantal bedden: 98.9 Totaal aantal personeelsleden: 19710 (n 238) Gemiddeld aantal personeelsleden: 82.8 ii. Ziekenhuizen (N 67) Totaal aantal bedden: 25182 (n 58) Gemiddeld aantal bedden: 443.17 (n 58) Aantal personeelsleden: 56744 (n 55) Gemiddeld aantal personeelsleden: 1031 Ziekenhuizen zijn gemiddeld veel grotere instellingen dan rusthuizen. De organisatie van een griepvaccinatiecampagne bij het personeel heeft dan ook een andere dimensie. iii. Totaal (N 322) Totaal aantal bedden: 49718 (n 314) Totaal aantal personeelsleden in de steekproef: 76454 (n 302)
d. Tot welke koepelorganisatie behoren onze respondenten 285 instellingen beantwoorden deze vraag • Verbond der verzorgingsinstellingen: 104 • Openbare instellingen: 93
9
• • •
FOS: 36 Ferubel: 23 Andere: 29
e. Kent men de aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad die zegt dat personeel van gezondheidsinstellingen zich best jaarlijks laat vaccineren tegen griep? i. RVT en ROB Provincie Antwerpen Vlaams Brabant Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Brussel Totaal
n 68 39 24 62 54 1 248 (N255)
Ja 61 (89,7%) 35 (89.7%) 23 (95,8%) 51 (82.2%) 52 (96.2%) 0 222(89.5%)
Nee 7 4 1 11 2 1 26
De provinciale verschillen variëren van 82.2% in Oost-Vlaanderen tot 96.2% in West-Vlaanderen. Dat is mogelijk te verklaren omdat de Logo’s van de provincie West-Vlaanderen samen met hun regionale partners en met de steun van het provinciebestuur, al meerdere jaren gezondheidsinstellingen sensibiliseren.
ii. Ziekenhuizen: In 61 van de 64 (N 67) of 95.3% ziekenhuizen in Vlaanderen is het advies van de HGR gekend. iii. Totaal Ja: 283x of 90.7% Nee: 29x of 9.3% Totaal aantal antwoorden: 312 (N 322) De Vlaamse gezondheidsinstellingen kennen de aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad.
f.
Bood de instelling griepvaccinatie voor haar personeel aan in 2006? i. RVT en ROB
Provincie Antwerpen Vlaams Brabant Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Brussel Totaal
n 70 40 24 65 54 1 254 (N255)
Ja 65 (92.8%) 39 (97.5%) 22 (97,5%) 60 (92.3%) 53 (98.1%) 0 239(94%)
Nee 5 1 2 5 1 1 15
Hier valt de lichte voorsprong van de provincie West-Vlaanderen t.o.v. de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen op. Merkwaardig is wel dat zelfs instellingen die zeggen dat ze de aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad niet kennen toch griepvaccinatie aanbieden.
10
ii. Ziekenhuizen: 65 op de 66 ziekenhuizen (N 67) of 98.4% bieden griepvaccinatie aan. Bij ziekenhuizen is het griepvaccinatieaanbod algemeen. iii. Totaal Ja: 305x of 95% Nee: 16x of 5% Totaal aantal antwoorden: 321 We mogen stellen dat het aanbieden van griepvaccinatie aan het personeel in gezondheidsinstellingen goed ingeburgerd is in het beleid van de Vlaamse instellingen. Directies hoeven niet meer gemotiveerd te worden om griepvaccinatie aan te bieden. g. Waarom bieden de instellingen vaccinatie aan? i. Waarom wel? Totaal aantal antwoorden: 257 antwoorden (N 309). Preventief om overdracht van personeel naar patiënten/residenten te voorkomen. 210 antwoorden of 81.7% Om het personeel en hun familie zelf te beschermen. 102 antwoorden of 39.6% Om het ziekteverzuim door griep te beperken. 86 antwoorden of 33.4% Varia: 29 antwoorden of 11.2% • • • • • • • • • • • •
Het is zinvol: 1x Het is noodzakelijk: 1x Voorkomen SARS: 1x Daling van het antibioticagebruik: 1x Voorkomen van besmetting personeel door bewoners: 1x Het is een standaardprocedure: 2x Kudde-immuniteit opbouwen: 2x Wegens terugbetaling/gratis aangeboden: 2x Vraag vanuit personeel: 3x Opbouwen immuniteit/weerstand: 3x Aanbeveling Hoge Gezondheidsraad volgen: 5x Ter preventie van een (grote) griepepidemie: 7x
De kwaliteitsmotieven (bescherming van patiënten/residenten, bescherming personeel en hun familie) wegen zwaarder door dan economische motieven bij de beslissing om griepvaccinatie aan te bieden. ii. Waarom niet? Totaal aantal antwoorden: 9 antwoorden.(N 16) • • • •
Enkel op eigen initiatief: 1x Onenigheid over het nut van het vaccin: 1x Er waren niet genoeg vaccins meer beschikbaar vorig jaar wegens vogelgriep: 1x Weinig respons vorige jaren: 2x
11
• •
Directie biedt het niet aan: 2x Geen vraag vanuit personeel: 2x
h. Zal de instelling in 2007 het griepvaccin opnieuw aanbieden? i. RVT en ROB Provincie Antwerpen Vlaams Brabant Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Brussel Totaal
n 68 40 24 65 53 1 250 (N255)
Ja 66 (97.8%) + 2 39 (97.5%) = 22 (97,5%) = 61 (93.8%) + 1 53 (100%) 1 241(96.4%) +3
Nee 2= 1= 2= 4 -1 0 0 -1 9 -2
ii. Ziekenhuizen: Alle 66 ziekenhuizen die de vraag beantwoorden zullen volgend jaar het griepvaccin aanbieden (N 67) iii. Totaal Totaal aantal antwoorden: 316 antwoorden • Ja: 307x of 97.1% • Nee: 9x of 2.8% Redenen verandering: • • •
Vorig jaar niet genoeg vaccins beschikbaar, normaal elk jaar toediening: 1x Er is een vraag vanuit personeel: 1x Het is nog onzeker of we het al dan niet doen: 1x
Omzeggens alle gezondheidsinstellingen in Vlaanderen bieden griepvaccinatie aan voor hun personeel.
i.
Wordt de vaccinatiegraad bij het personeel geregistreerd? i. RVT en ROB (n 240)
Ja 166 (69%) Nee 74 (30%) ii. Ziekenhuizen (n 65) Ja 55 (84%) Nee 10 (15%) iii. Totaal (n 305) Ja: 221 (72%) Nee: 84(38) Ziekenhuizen registreren de griepvaccinatiegraad meer dan rusthuizen. Mogelijk verklaart hun groter personeelsbestand en de daarmee gepaard gaande sterkere organisatiegraad dit verschil?
12
j.
Manier van aanbieden. i. Via welk kanaal werd griepvaccinatie aangeboden?
1. RVT en ROB (n 202) • • • • • •
Arbeidsgeneesheer (intern of extern): 146 Via eigen diensten - CRA: 68 Via de huisarts van het personeelslid: 13 Via verpleging: 0 Via huisarts die op rusthuis komt: 7 Via andere artsen: 10
De bedrijfsarts en de CRA zijn de belangrijkste vaccinatoren. In 42 instellingen worden meerdere vaccinatiemogelijkheden geboden.
2. Ziekenhuizen (n 56) • • • •
Arbeidsgeneesheer (intern of extern): 42 Via eigen diensten: Ziekenhuishygiënist 4 Via verpleging:1 Via andere artsen (bv. Spoed): 10
In ziekenhuizen worden bijna alle vaccinaties via de bedrijfsarts gegeven.
ii. Is het vaccin en/of het aanbod gratis?
1. RVT en ROB (n 231) • • • • •
Ja, vaccin: 230 of 99.5% Ja, vaccinatie: 231 of 100% Ja, beide: 230 of 99.5% Ja, maar eerst zelf betalen 25 of 10% Nee: 1
2. Ziekenhuizen (n 65) • • • • •
Ja, vaccin: 64 of 98.4% Ja, vaccinatie:65 of 100% Ja, beide: 64 of 98.4% Ja, maar eerst zelf betalen:1 Nee: 0
3. Totaal (n 296) • • • • •
Ja, vaccin: 294 of 99.3% Ja, vaccinatie: 296 of 100% Ja, beide: 294 of 99.3% Ja, maar eerst zelf betalen: 26 of 8.8% Nee: 1
Op één uitzondering na bieden de instellingen zowel het vaccin als de vaccinatie gratis aan. Bij 1 op 10 rusthuizen moet het personeelslid zijn of haar vaccinatie eerst betalen. Meestal gebeurt deze
13
vaccinatie dan bij de huisarts. De financiering van de vaccins en de vaccinatie gebeurt helemaal uit eigen middelen. Ondanks de aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad om personeelsleden van instellingen tegen influenza te vaccineren steunt geen enkele overheidsinstantie, noch federaal, noch Vlaams, de gezondheidsinstellingen bij de uitvoering van deze maatregel. Zelfs zonder financiële steun en zonder enige verplichting nemen ziekenhuis- en rusthuisdirecties hun verantwoordelijkheid op en investeren ze in influenzavaccinatie. Hiermee illustreren ze hun zin voor verantwoordelijkheid en hun streven naar een kwalitatief hoogstaand zorgaanbod.
iii. Bekendmaking vaccinatieaanbod:
1. RVT en ROB (n 255) • • • • • •
Brief aan personeel: 80 of 31% Ad Valvas/Prikklok: 115 of 45% Mondelinge mededeling: 40 of 15.6% Persoonlijk aangesproken diensthoofd: 13 of 5% Personeels- of teamvergadering: 24 of 9.4% Dienstnota of Nieuwsbrief of personeelsblad: 2
2. Ziekenhuizen ( n 67) • • • • • •
Brief aan personeel: 39 of 58% Ad Valvas/Prikklok: 16 of 23% Mondelinge mededeling: 5 of 7.4% Persoonlijk aangesproken diensthoofd:1 Personeels- of teamvergadering: 3 Dienstnota of Nieuwsbrief of personeelsblad: 16 of 23.8%
3. Totaal (n 322) • • • • • • • •
Ad Valvas/Prikklok: 131 of 40.6% Brief aan personeel: 119 of 36.9% Mondelinge mededeling: 45 of 13.9% Persoonlijk aangesproken diensthoofd: 14 of 4.3% Personeels- of teamvergadering: 27 of 8% Dienstnota of Nieuwsbrief of personeelsblad: 36 of 11.8% Intranet: 18 of 5.5% Verplicht via arbeidsreglement: 1
258(80%) van de 322 instellingen gebruiken slechts één communicatieweg om het personeel op de hoogte te brengen. 56(17%) doen dit via twee wegen, 7(2%) via drie en één via vier. Het spreekt voor zich dat de kans dat alle personeelsleden op de hoogte zijn van het gratis vaccinatieaanbod stijgt met de frequentie en diversiteit van de bekendmaking. iv. Hoe kunnen personeelsleden intekenen? (n 258) • • • • • • • •
Openbare lijst tikklok/ad valvas: 140 of 54% Per brief: 71 of 27.5% Persoonlijk melden: 71 of 27.5% Lijst per dienst of afdeling: 21 of 8% Intekenen is niet nodig: 6 Vaccinatie is verplicht: 2 Motivatie geven waarom geen vaccin: 1 Intranet: 1
14
21% van de instellingen geeft het personeel meerdere mogelijkheden om zich in te schrijven voor vaccinatie. Openbare lijsten op een prikbord worden door meer dan de helft gebruikt . Bij deze methode bestaat anonimiteit er geen anonimiteit. v. Hoe werden personeelsleden gesensibiliseerd? (n 194) • • • • • • • • •
Affiches: 194 Folders: 105 Niet: 66 Artikel personeelsblad: 33 Mondelinge promotie: 28 Vorming: 26 Via dienst of teamvergadering of comité: 14 Schriftelijk via brief, nota, mail: 12 Via website, intranet, screensaver PC: 4
Twee derde van de instellingen gebruikten meer dan 3 methodes om hun personeel te motiveren. 66 instellingen gebruiken geen enkele sensibilisatiemethode. vi. Aan welke personeelsleden werd griepvaccinatie aangeboden? • •
Iedereen: 296 Iedereen vanaf 45-50 jaar: 1
vii. Hoe werd griepvaccinatie georganiseerd?(n 263) • • • • • • • • • • •
Afgesproken tijdstip bij de bedrijfsarts: 102 Afgesproken tijdstip bij de Coördinerend en Raadgevend Arts (RVT’s): 39 Afgesproken tijdstip bij huisarts die in rusthuis komt: 8 Afgesproken tijdstip bij andere arts: 4 Huisarts personeelslid: 12 Groepsvaccinatie (1 of meerdere dagen): 90 Tijdens elke shift: 30 Op elke dienst: 22 Aanbieden op bepaalde dienst tijdens de campagne: 8 Willekeurig, geen organisatie: 5 Cafetaria:0
27 RVT/ROB bieden vaccinatie aan tijdens elke shift, 3 ziekenhuizen doen dit ook. 13 ziekenhuizen hebben een sessie op elke dienst. In de kleinere RVT/ROB gebeurt dit maar 9 keer.
15
k. Wat was de vaccinatiegraad in de winter 2006-2007 In totaal konden 221 van de 322 instellingen (68,6%) vaccinatiegraad gegevens leveren. Dat waren 166 RVT’s of 65%(N255) en 55 ziekenhuizen of 82% (N 67) i. RVT en ROB (n166) Provincie Antwerpen Vlaams Brabant Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Brussel Totaal
Ingeënte personeelsleden 1344 724 883 1429 1979 Geen gegevens 6359
Totaal aantal personeelsleden 3513 1509 1690 3595 4328 Geen gegevens 14635
Procent 38.2% 47.9% 52.2% 39.7% 45.7%
43.4% De vaccinatiegraad in RVT en ROB is gemiddeld 43.4% en varieert per instelling van 0% tot 100% en per provincie van 38.2% in de provincie Antwerpen tot 52.2% in de provincie Limburg.
ii. Ziekenhuizen De vaccinatiegraad in ziekenhuizen is gemiddeld 36.3%. (variatie tussen de instellingen van 14% tot 80%) iii. Totale vaccinatiegraad van het personeel
Rusthuizen Ziekenhuizen Totaal
Ingeënte personeelsleden 6359 21025 27384
Totaal aantal personeel 14635 57987 72622
procent 43.4% 36,3% 37.7%
De vaccinatiegraad van het personeel staat niet in verhouding tot het aanbod. Met een quasi algemeen gratis aanbod griepvaccinatie op de werkvloer zou men hogere vaccinatiegraadcijfers mogen verwachten. In het rapport van het Intermutualistisch agentschap over griepvaccinatie in de winter 2004-20055 lezen we dat de vaccinatiegraad voor rusthuisbewoners boven de 65 jaar minstens 78,22% is. Deze hoge vaccinatiegraad wordt door de onderzoekers verklaard door het systematisch in de zorg geïntegreerde aanbod van griepvaccinatie in deze residentiële setting en de positieve attitude van de rusthuisbewoners voor griepvaccinatie. Mogelijk is het gebrek aan een systematisch planmatig aanbod en de houding van het gezondheidspersoneel t.o.v. griepvaccinatie een verklaring voor de relatief lage vaccinatiegraad. Deze enquête leert ons dat een planmatig aanbod eerder uitzonderlijk is. De literatuur6 leert ons dat de kennis en attitude van gezondheidspersoneel tegenover griepvaccinatie niet anders is dan bij de bevolking.
5
www.nic-ima.be Improving Influenza Vaccination Rate in Health Care Workers: National Foundation for Infectious Diseases. 2004 p 13
6
16
iv. Vaccinatiegraad per personeelcategorie: Slechts 72 instellingen dat is 22% (N322) waaronder 64 rusthuizen 25% en 8 ziekenhuizen 11% kon deze gedetailleerde cijfers leveren. In veel gevallen werden de cijfers onvolledig of anders ingedeeld dan gevraagd aan ons bezorgd. Daarom kunnen we de vaccinatiegraad niet op een betrouwbare manier opsplitsen.
17
l.
Hoe werd de Logocampagne gepercipieerd? i. Hebt u iets van deze actie vernomen?
1. RVT en ROB( n 249) Provincie Antwerpen (n 70) Vlaams Brabant (n 39) Limburg (n 23) Oost Vlaanderen (n 62) West Vlaanderen (n 54) Brussel (n 1) Totaal (n 249)
Ja 45 23 13 35 44 0 160
Nee 25 16 11 27 10 1 89
Procent Ja 64% 69% 56% 56% 81% 64%
De opvallende hoge score in West-Vlaanderen is te verklaren doordat de West-Vlaamse Logo’s samen met hun regionale partners al enkele jaren langer de instellingen sensibiliseren.
2. Ziekenhuizen (n65) Ja 41 (63%) Nee 24 (36%)
3. Totaal (n 314) Ja: 201 (64%) Nee: 113 (36%) ii. Welke materialen het u gebruikt?
Affiches Folders Stappenplan Artikel Educatieve presentatie
RVT en ROB 142 72 1 9 3
Ziekenhuizen 36 15 1 2 1
totaal 178 87 2 11 4
De affiches en folders zijn dezelfde als voor de publiekscampagne. Dat verklaart het ruime gebruik. Het stappenplan en educatieve materialen voor gezondheidspersoneel worden zelden gebruikt. Deze methoden hebben nochtans meer kans om een gedragsverandering te induceren.
8. Bespreking a. Vaccinatiegraad Uit een aantal regionale enquêtes in Vlaanderen tijdens de vorige jaren blijkt de vaccinatiegraad bij gezondheidspersoneel sterk te verschillen van instelling tot instelling en over de sectoren heen (van 12% tot 60%). Gemiddeld wordt de vaccinatiegraad van personeel op maximaal 31% geschat. In onze studie meten we in 2006 een gemiddelde vaccinatiegraad van 43.4% in RVT en ROB’s (variatie van 0% tot 100% ) en gemiddeld 36.3% in de ziekenhuizen (variatie van 14% tot 80%). Zo komen we tot een totale gemiddelde vaccinatiegraad van 37.7%. De vorige metingen verschillen qua methodiek en opzet met onze bevraging, toch mogen we aannemen dat de vaccinatiegraad geleidelijk aan stijgt.
18
b. Stappenplan In 2006 lanceerde het Vlaams Griepplatform een “Stappenplan om de griepvaccinatiegraad bij personeel in gezondheidsinstellingen te verhogen”7. Via het Vlaamse Logonetwerk werd dit aan ziekenhuizen en rust- en verzorgingstehuizen in Vlaanderen aangeboden. Doel was om de vaccinatiegraad bij personeel te verhogen door de instellingen te ondersteunen in een meer planmatige aanpak. Er is voldoende bewijskracht in de literatuur voorhanden die aantoont dat een planmatige aanpak tot een hogere vaccinatiegraad leidt. Volgende stappen werden voorgesteld: 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Zorg dat de directie er achter staat. Duidt een verantwoordelijke aan voor het griepvaccinatieprogramma Zorg dat de vaccinatie van gezondheidswerkers een officieel karakter krijgt. Benut al uw mogelijke communicatiemiddelen om de boodschap over te brengen Plan educatie en reëducatie Breng het griepvaccin op een gemakkelijke en efficiënte manier aan de man. Zorg ervoor dat griepvaccinatie gratis is. Evalueer uw vaccinatieproject en geef feedback aan de sleutelfiguren Herhaal het programma jaarlijks
Uit deze bevraging kunnen we ons een beeld vormen hoe deze stappen momenteel in Vlaanderen worden toegepast. Zelfs zonder enige financiële steun van de overheid staat 97% van de directies achter griepvaccinatie van hun personeel. We mogen met grote zekerheid stellen dat directies van ziekenhuizen en ROB / RVT sensibiliseren om griepvaccinatie aan hun personeel aan te bieden niet meer nodig is. Als bijna 91% de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad daarover kent, 95% griepvaccinatie aanbood in 2006 en 97% dit in 2007 gaat doen, mag men zeggen dat griepvaccinatie aan personeel aanbieden een goed ingeburgerde gewoonte is. De motivatie van de directies om dit te doen gaat vooral uit van hun bezorgdheid rond zorgkwaliteit en minder om zich tegen het ziekteverzuim van het personeel te beschermen. 80% wil door influenzavaccinatie van zijn personeel de overdracht van influenza naar de residenten/patiënten voorkomen. 40 % doet het ook om zijn personeel zelf te beschermen en 33% ook om ziekteverzuim te beperken tijdens een griepepidemie. De interne of externe arbeidsgeneeskundige dienst is het meest gebruikte kanaal om influenzavaccinatie aan te bieden. In de RVT/ROB wordt deze taak soms enkel of gedeeltelijk opgenomen door de coördinerend en raadgevend geneesheer, in mindere mate gebeurt dit door de huisarts van het personeelslid of een andere huisarts die in de instelling komt. In ziekenhuizen staan voornamelijk de arbeidsgeneesheren hier voor in, soms aangevuld door de geneesheerhygiënist van de instelling. De eigen “arbeidsgeneesheer” en de externe diensten voor bescherming en preventie op het werk zijn meestal de spil voor de organisatie van de personeelsvaccinatie. Het is niet altijd duidelijk wie de formele verantwoordelijkheid in de instelling draagt: de “arbeidsgeneesheer” of een ander personeelslid? Het personeel wordt meestal door een eenmalige berichtgeving ingelicht over de mogelijkheid tot influenzavaccinatie. In de helft van de instellingen beperkt zich dit tot een onpersoonlijke mededeling ad valvas. In de andere helft gebeurt dit door een persoonlijke brief van de directie of personeelsdienst, wat het officiële karakter versterkt. Ook dienstnota’s, intranet, berichtgeving op personeelsvergaderingen door de directie of rechtstreekse chef of een combinatie van al deze methoden worden gebruikt. Eén instelling nam griepvaccinatie op in zijn arbeidsreglement, wat meteen duidelijk maakt wat het standpunt van de instelling hierover is. De motiverende kracht van het aanbod stijgt met het officiële karakter.
7
www.ocl.be
19
In de helft van de instellingen, die enkel met een ad valvas aankondiging werken, zou door enkele eenvoudige maatregelen het officiële karakter van de aanbeveling voor griepvaccinatie van het personeel versterkt kunnen worden 258 van de 322 instellingen gebruiken één communicatiemiddel om het personeel op de hoogte te brengen. 56 doen dit via twee wegen, 7 drie en één 4. De kans dat personeelsleden het bericht over het griepvaccinatieaanbod oppikken uit de dagelijkse informatiestroom verhoogt naarmate meer en verschillende communicatiemiddelen worden ingezet. Aandacht voor herhaalde en gediversifieerde communicatie kan bijdragen tot een verhoging van de vaccinatiegraad. De promotie van griepvaccinatie beperkt zich meestal tot bekendmaking. Dat betekent dat men uitgaat van de veronderstelling dat het gezondheidspersoneel overtuigd is van het nut en de zin van griepvaccinatie. Deze stelling is ongegrond. Bij gezondheidspersoneel leven dezelfde misvattingen over influenza en vaccinatie als bij de bevolking8. Educatie helpt de vaccinatiegraad vooruit, 9. Educatie en reëducatie zijn dus nodig maar gebeuren zelden. Maar 11 instellingen gebruikten een educatief artikel in hun personeelsblad. Amper vier instellingen organiseerden een informatiesessie. Hier ligt een groot werkterrein blank met een grote potentiële winstmarge De organisatie van de influenzavaccinatie varieert eveneens sterk. Meestal gebeurt dat éénmalig op een afgesproken tijdstip en plaats. 90 instellingen, dat is een kwart, organiseren, een groepsvaccinatie gespreid over één of meerdere dagen. 30 doen het tijdens elke shift (vooral de rusthuizen) en 22 op elke dienst (vooral de ziekenhuizen). De kans op het krijgen van een griepvaccinatie neemt toe naarmate de drempel om ze te krijgen daalt. Men kan moeilijk verwachten dat het personeel voor een griepvaccinatie buiten de normale werkuren naar de werkplek komt. Een aanbod op maat vraagt in grote instellingen zoals ziekenhuizen heel wat organisatorische creativiteit en inzet van personeel en middelen. 294 op 296 instellingen boden het griepvaccin en de vaccinatie gratis aan. De kost verhindert de vaccinatie dus meestal niet. In 25 rusthuizen moet het personeelslid zelf eerst zijn apotheker en huisarts betalen en werden de kosten achteraf terugbetaald. Opvallend is dat niet alle instellingen de influenzavaccinaties bij hun personeel adequaat registreerden. 69% van de RVT en ROB konden hier gegevens over leveren, tegenover 84% van de ziekenhuizen. De betere score van de ziekenhuizen is te verklaren door de sterkere administratieve uitbouw van de gemiddeld grotere ziekenhuizen. De registratie van deze gegevens doet iedereen volgens eigen inzicht en vermogen. Een uniform systeem bestaat niet, daardoor was het voor ons onmogelijk om uit te maken welke personeelscategorieën ingeënt zijn. Omdat een goede registratie een eerste stap is tot kwaliteitsverbetering, kan een betere registratie een hefboom zijn om de vaccinatiegraad op te krikken.
9. Besluit: Nood aan meer planmatige aanpak De bereidwilligheid van gezondheidsinstellingen, om zonder enige verplichting of steun van de overheid, gratis griepvaccinatie aan te bieden aan hun gezondheidspersoneel onderstreept het gezag van de Hoge Gezondheidsraad en zijn adviezen. De motivatie van de directies om het te doen illustreert hun zorg om de kwaliteit van zorg. Ondanks de bereidwilligheid van directies van gezondheidsinstelling, ondanks de inzet van interne en externe arbeidsgeneeskundige diensten blijft de vaccinatiegraad ondermaats. Ons onderzoek staaft de stelling dat de vaccinatiegraad jaar na jaar toeneemt, maar een optimale vaccinatiegraad wordt zeker
8
Improving Influenza Vaccination Rate in Health Care Workers: National Foundation for Infectious Diseases. 2004 p 13 9
Dey, Paola; Promoting uptake of influenza vaccination among health care workers: a randomized controlled trial Journal of Public Health Medicine. 23(4):346-348, December 2001
20
niet bereikt. Een belangrijke reden hiervoor is dat de opvattingen en bezwaren van het gezondheidspersoneel tegen griepvaccinatie niet anders zijn dan deze die leven bij de bevolking. Andere redenen zijn het gebrek aan duidelijke overheidsreglementering, waardoor het officiële karakter van de maatregel verloren gaat en het gebrek aan een planmatige aanpak van de promotieen toedieningscampagne. We stellen inderdaad vast dat maar weinig instellingen de campagne planmatig voeren en dat zelden gebruik wordt gemaakt van een interventiemix bij de communicatie en toediening van het vaccin. Om in de toekomst de vaccinatiegraad bij het personeel op te drijven dringt het Vlaams Griepplatform er bij de bevoegde overheden op aan om de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad in een duidelijk beleid om te zetten. Dat beleid zou mogelijkheden moeten creëren voor de gezondheidsinstellingen om griepvaccinatie meer systematisch aan te bieden. In afwachting kan het Vlaams Griepplatform, met zijn beperkte middelen, zijn bestaande politiek voortzetten en enkel maar kennis en materialen ter beschikking stellen om een planmatige aanpak te ondersteunen.
21
Bijlage: Telefoonenquête TELEFONISCHE ENQUÊTE OVER GRIEPVACCINATIE VOOR PERSONEEL IN GEZONDHEIDSINSTELLINGEN Deze telefonische enquête wordt gehouden bij een representatieve steekproef van de RVT’s/ROB’s in Vlaanderen en bij alle ziekenhuizen. OCL selecteert at random het vereiste aantal adressen uit de door de Vlaamse overheid op de website van zorg en gezondheid beschikbaar gestelde lijst. De selectie is verhoudingsgewijs aan het aantal instellingen in de provincie aangepast. Hier volgt de vragenlijst Probeer de vragenlijst systematisch af te handelen. Kruis het bolletje aan dat overeenstemt met het antwoord en vul desnoods het antwoord aan. Vergeet niet de mail vaccinatiegraad te versturen als je telefonisch geen antwoord kan krijgen.
Introductie Goeiedag, met Dr. ----- van de Ondersteuningcellogo’s. Wij voeren in Vlaanderen een enquête uit bij rusthuizen en ziekenhuizen. De enquête gaat over griepvaccinatie bij het personeel. Kunt u mij helpen of doorverbinden met de personeelsverantwoordelijke of ziekenhuishygiënist met iemand die daar meer inlichtingen over kan geven? (Vlaams Griepplatform= OCL, Logo’s, Domus Medica, apothekersverenigingen) Mag ik u daar enkele vragen over stellen? De resultaten worden gebruikt om een beeld te krijgen van hoe het staat met de griepvaccinatie bij het personeel en om de sensibilisatieacties van het Vlaams Griepplatform beter aan te passen aan de noden. Het is zo dat sinds enkele jaren de Hoge Gezondheidsraad aanraadt om het personeel van gezondheidsinstellingen best jaarlijks te vaccineren tegen griep.
22
Telefoonenquête 1. Registreer eerst gegevens over de instelling a. Naam:……………………………………………………………………………………. b. Soort: i. 0 RVT ii. 0 ROB iii. 0 Ziekenhuis iv. 0 andere……………………………………………. c.
Gemeente ………………………………………………………………………………
2. Kent u de aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad die zegt dat personeel van gezondheidsinstellingen zich best jaarlijks laat vaccineren tegen griep? a. 0 Ja b. 0 Nee 3. Bood uw instelling griepvaccinatie aan aan het personeel in 2006? a. 0 Ja b. 0 Nee c. Waarom wel/niet?.................................................................................. 4. Zal uw instelling dat in 2007 doen? (personeel laten vaccineren) a. 0 Ja b. 0 Nee c. Indien u het beleid anders is dan in 2006. Waarom? ……………………………………………………………………………………………………………………. 5. ((Indien griepvaccinatie in 2006 werd aangeboden, anders naar vraag 6)) a. Via welke dienst werd deze griepvaccinatie aangeboden? i. 0 Via de IDPW of EDPBW ( arbeidsgeneesheer) ii. 0 Via eigen diensten 1. RVT CRA (coördinerend raadgevend arts) 2. Ziekenhuis ziekenhuishygiënist iii. 0 Via de (huis)-arts van het personeelslid iv. 0 andere methode Beschrijf:……………………………………………………………………… b. Was dit aanbod gratis voor het personeel? i. 0 Ja 1. Het vaccin was gratis 0 Ja 0 Nee 2. De vaccinatie werd gratis aangeboden 0 Ja 0 Nee 3. Beiden waren gratis 0 Ja 0 Nee ii. 0 Ja, maar het personeel moest eerst zelf betalen voor vaccin en/of vaccinatie en werd daarna op voorleggen van betalingsbewijs terugbetaald iii. 0 Nee c. Hoe werd dit vaccinatieaanbod bekend gemaakt? i. 0 Brief of e-mail aan het personeel ii. 0 Aan ad valvas of tikklok iii. 0 Mondelinge mededeling iv. 0 Persoonlijk aangesproken door “directeur/diensthoofd” v. 0 andere wijze Beschrijf……………………………………………………………………………………………………………
23
d. Hoe kunnen personeelsleden intekenen i. 0 Per brief, loonbrief of e-mail ii. 0 Op een openbare lijst iii. 0 Persoonlijk melden iv. 0 Andere wijze Beschrijf…………………………………………………………………………………………………………… e. Hoe werd het personeel gesensibiliseerd i. 0 Affiches ii. 0 Folders iii. 0 Vorming iv. 0 Artikel personeelsblad, of uitleg bij loonbrief v. 0 Niet vi. 0 Andere Beschrijf…………………………………………………………………………………………………………… f.
Aan welke personeelsleden werd griepvaccinatie aangeboden i. 0 Alle (indien niet, specificeer) ii. 0 Verpleegkundigen iii. 0 Verzorgenden iv. 0 Logistiek personeel v. 0 Administratief
g. Hoe werd de vaccinatie georganiseerd i. 0 Groepsvaccinatie tijdens een bijeenkomst personeel (1 of meerdere x) of bepaalde dag(en) waarop men kan langskomen. ii. 0 In de cafetaria iii. 0 Op elke dienst iv. 0 Tijdens elke shift v. 0 Ieder apart op een afgesproken tijdstip bij een arts: Specificeer welke arts……………………………………………………. vi. 0 Andere methode h. Hebt u de (griep)vaccinatiegraad van het personeel geregistreerd? i. 0 Ja ii. 0 Nee i.
Indien Ja: i. Hoeveel personeelsleden had u in dienst in december 2006……………….. ……? ii. Aantal personeelsleden dat zich in 2006 liet vaccineren tegen griep…………….? iii. Indien mogelijk graag verdere precisering: Aantal……of ……..% van de verpleegkundigen dat een inenting kreeg Aantal…….of…… .% van de verzorgenden dat een inenting kreeg Aantal…….of……..% van het logistieke personeel dat een inenting kreeg Aantal…….of….…% van het administratieve personeel dat inenting kreeg 0 Deze gegevens zijn niet beschikbaar. iv. Als deze gegevens niet onmiddellijk beschikbaar zijn, mogen we u per email de vaccinatiegraad opvragen? 0 Ja, Wat is uw emailadres……………. 0 Nee
6. In 2006 voerden de Logo’s en het Vlaams Griepplatform actie om de vaccinatiegraad bij personeel van instellingen te bevorderen. Hebt u iets van deze actie vernomen a. 0 Ja b. 0 Nee c. Indien ja, welke materialen hebt u gebruikt? i. 0 Affiches: Wie niet geprikt is, is gezien.
24
ii. iii. iv. v.
0 Folders 0 Stappenplan om griepvaccinatie te bevorderen (9stappen) 0 Artikel voor het personeelsblad van de instelling 0 Powerpointpresentatie voor het personeel: jaarlijkse griepvaccinatie een noodzaak voor verpleegkundigen? d. Email: (voor resultaten van de enquête te bezorgen en/of vaccinatiegraad op te vragen)………………………………………………………………………………………. e. Tot welke koepel behoort de instelling? i. 0 VVI ii. 0 Openbare instellingen iii. 0 FOS iv. 0 Ferubel v. 0 Andere f. Aantal bedden…………………………………………… g. Aantal personeelsleden…………………………………………
Alvast bedankt voor uw medewerking. De resultaten worden u later per e-mail verzonden. Email vaccinatiegraad Geachte heer/mevrouw, Bij de telefonische enquête over griepvaccinatie van uw personeel hebt u ons beloofd dat u de griepvaccinatiegraadgegevens van uw personeel aan ons zou bezorgen. Kunt u onderstaande mail invullen en terugzenden Naam instelling:………………………………………………… Type instelling: …………………………………………………. Hoeveel personeelsleden had u in dienst in december 2006……………….. ……? Aantal personeelsleden dat zich in 2006 liet vaccineren tegen griep…………….? Indien mogelijk graag verdere precisering: Aantal……of ……..% van de verpleegkundigen dat een inenting kreeg Aantal…….of…… .% van de verzorgenden dat een inenting kreeg Aantal…….of……..% van het logistieke personeel dat een inenting kreeg Aantal…….of….…% van het administratieve personeel dat een inenting kreeg 0 Deze gegevens zijn niet beschikbaar.
25
