GRATIS met uitneembare kaart en activiteitenagenda

G R AT I S

Op stap-’10/’11

met uitneembare kaart en activiteitenagenda

Kenners en fijnproevers weten de Drentsche Aa al heel lang te vinden. Velen van hen komen hier keer op keer terug. Wie het gebied voor het eerst bezoekt, begrijpt al snel waarom. Er valt eindeloos veel te ontdekken: beekjes die als zilveren linten door het landschap kronkelen, verrassende doorkijkjes tussen de houtwallen. Knusse esdorpen, akkers op de hoge essen, hooilanden in de laagte langs de beek, bossen en bosjes, heidevelden, stuifzanden en vennen. Ze vormen een harmonieus geheel. Een gebied vol prachtige natuur, maar ook vol geschiedenis. Overal zijn de sporen te vinden van duizenden jaren cultuur. Geen tweede gebied in Nederland is zo rijk bedeeld met prehistorische schatten zoals hunebedden, grafheuvels en oeroude wegen. Daarom is het niet zo vreemd dat het gebied van de Drentsche Aa als enige in ons land zowel Nationaal Park als Nationaal Landschap is. Al die rijkdommen zijn uitstekend ontsloten door een netwerk van wandelen fietspaden, zandwegen en stille plattelandsweggetjes. Vooral wandelaars kunnen hier hun hart ophalen, maar ook fietsers en ruiters komen aan hun trekken. Verspreid over het gebied staan Drentsche Aa-gastheren en -gastvrouwen klaar om hun de weg te wijzen. Horeca voor onderweg is er genoeg, en ook overnachtingsmogelijkheden voor een langer verblijf zijn er in vele soorten en maten. Deze krant helpt u alvast op weg, met tips, weetjes, adressen en andere praktische informatie. Op de uitneembare middenpagina’s vindt u een kaart met bezienswaardigheden en een overzicht van alle excursies en andere activiteiten die dit jaar plaatsvinden. Veel plezier!

Volg het waterspoor

De Drentsche Aa is niet één beek, maar een waaier van beken en beekjes die uiteindelijk allemaal samenkomen. Het unieke is dat al die stroompjes nog helemaal of voor een groot deel hun natuurlijke loop hebben behouden. Schilderachtig kronkelend vormen ze de levensaders van het landschap. Volg het spoor van bron tot monding.

Vanaf de weg van Gasteren naar Anderen ‑ neem bij voorkeur de fiets ‑ heb je een schitterend uitzicht. Links van de weg welft het land duidelijk op: dit is de zuides van Gasteren, al eeuwen in gebruik als akkerland. Op de achtergrond zijn nog net de daken van esdorp Gasteren te zien. Links vooruit, aan de rand van de es, ligt een oud hakhoutbosje: het Gasterse Holt. Rechts kijk je de diepte in, over het beekdal van het Gastersche Diep. Daarachter vang je een glimp op van de uitgestrekte heide van het Ballooër veld. Daarmee zijn in één blik alle ingrediënten van het esdorpenlandschap gevangen: dorp, es, bos, beekdal en heide. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, en nergens zijn ze in hun samenhang beter bewaard dan in het gebied van de Drentsche Aa.

Esdorpen

Beleef het esdorpenlandschap Boerenwerk Het esdorpenlandschap dankt zijn vorm aan het werk van talloze generaties Drentse boeren, van de middeleeuwen tot eind negentiende eeuw. Alles draaide toen nog om de landbouw en vóór de komst van kunstmest was daarvoor alle grond nodig. Elk onderdeel van het landschap had zijn functie in het boerenbedrijf van toen. Op de hooggelegen essen rond het dorp hadden de boeren hun akkers waar de gewassen groeiden. Op de heide graasden de schapen en oogstte men plaggen. Die werden in de stal gelegd om ’s nachts de mest van schapen en ander vee op te vangen. Het mengsel van plaggen en mest ging over de es. De graslanden langs de beek voorzagen in het hooi dat nodig was om het vee de winter door te helpen. Uit houtwallen en bosjes als het Gasterse Holt haalden de dorpsbewoners hout voor huizen, palen en gereedschap. De komst van kunstmest maakte een einde aan dit landbouwsysteem. De schapen werden overbodig en daarmee ook de heide. Een groot deel van de heidevelden veranderde in akkers en graslanden, een ander deel in bos. Hier en daar zijn stukken heide bewaard gebleven. Het Ballooërveld is daarvan het grootste en geeft het beste beeld van vroeger, mede dankzij de herder met zijn schaapskudde. Voor het overige zijn de contouren van het esdorpenlandschap ondanks alle veranderingen nog duidelijk herkenbaar.

Houtwallen Houtwallen horen in het Drentsche Aa-gebied bij de beeklopen. Veel beekdalen worden aan beide kanten geflankeerd door houtwallen. Die scheiden het beekdal van de es of de (vroegere) heide. Andere houtwallen liggen dwars op de beek. In enkele smalle beekdalen lopen ze over de volle breedte van het dal. Het mooist is dat te zien in het beekdal van het Anlooërdiepje ten westen van Anloo en dat van het Scheebroekenloopje te noorden van Anderen. Hier geven de dicht begroeide eikenwallen het beekdallandschap een heel intiem karakter. De wallen gaven de perceelsgrenzen aan en hielden vee en wilde dieren tegen. De bomen en struiken leverden hout voor het dagelijks gebruik. Die functie hebben ze al lang verloren; tegenwoordig hebben ze vooral waarde voor landschap en natuur.

Holten en strubben Omdat hout onmisbaar was als brandstof, bouwmateriaal en ‘geriefhout’ voor palen en stokken, werden bij de meeste esdorpen stukjes bos in stand gehouden. Vaak lagen ze aan de rand van de es. Van deze oude ‘gebruiksbossen’ zijn nog enkele restanten over. ‘Holten’ zijn eikenbosjes waaruit timmerhout werd geoogst. Soms werden er ook varkens geweid. In het Drentsche Aa-gebied zijn nog het Grollerholt en het Gasterse Holt te vinden. ‘Strubben’ bestaan uit knoestige, lage en gedrongen eiken. Hun typische verschijningsvorm is het resultaat van vraat door schapen. Doordat de uitlopende eikentakken steeds weer werden afgeknabbeld konden de eiken niet tot opgaande bomen uitgroeien. Het mooiste voorbeeld in het Drentsche Aa-gebied is De Strubben, dat één geheel vormt met het Kniphorstbosch tussen Schipborg en Anloo. Aan de noordkant van landgoed Terborgh liggen de Anlooër Strubben en bij Schoonloo zijn de Schoonlooër Strubben te vinden.

Het karakteristieke esdorp bestaat uit een of meer brinken met oude eiken en een paar bochtige wegen met daarlangs, nogal willekeurig gerangschikt, de boerderijen. Tussen de boerderijen is veel ruimte en door de oude bomen op de brink lijkt het dorp ’s zomers van buitenaf gezien te schuilen in het groen. De brink was het middelpunt van het dorpsleven: hier werden de schapen bijeengedreven en verhandeld, hier werd onder de bomen vergaderd. De meeste boerderijen zijn woonboerderijen geworden en actieve landbouwbedrijven zijn in de dorpen nu een kleine minderheid. Toch is nog veel van de agrarische sfeer bewaard gebleven. Waar? Zwervend door het gebied komt u vanzelf in een esdorp, want de meeste plaatsen hier zijn esdorpen. Verschillende dorpen zijn op zichzelf een bezoekje waard. • Taarlo: klein maar fijn. Misschien wel het schilderachtigste esdorp, hier is niets dat de blik stoort. De brink heeft nog een dobbe, een poel waar het vee vroeger uit dronk. • Anloo: als u het dorp vanuit het oosten binnenkomt, lijkt het tegen te vallen. Maar benader Anloo vanuit het westen en u ziet een prachtige dorpsrand met het karakteristieke silhouet van de middeleeuwse Magnuskerk. • Eext: de meeste esdorpen hebben een brink, Eext heeft er zeven! • Balloo is een esdorp zonder brink. Hier liggen de fraaie boerderijen in een soort krans rondom een es. • Ook Anderen, Gasteren, Amen en Grolloo zijn aantrekkelijke esdorpen.

Aarzelend begin 2

Even ten zuiden van Gasteren aan de weg naar Anderen (er staat een picknickbankje rechts van de weg) ziet u het complete esdorpenlandschap zonder een stap te verzetten. Andere plekken waar u in één blik een goed beeld krijgt: • Het monument voor landschapsarchitect Harry de Vroome aan de westrand van het Ballooërveld. Door de kijkgaten van deze ‘stenen kijkdoos’ ziet u de Ballooëres, de heide van het Ballooërveld en het beekdal van het Smalbroekenloopje. Het esdorp zelf is hier alleen vertegenwoordigd door de kerktoren van Rolde. • De Houtesch aan de rand van Amen, in het zuidelijk deel van het Nationaal Landschap. Een mooi ensemble van een kleine, hoge es, een schilderachtig beekdal en een sfeervol esdorp. Hier ontbreekt alleen de heide. Elders zult u een stukje moeten lopen om alle elementen van het landschap te beleven. Overal in het centrale deel van het gebied, tussen de noordelijke toegangspoort bij Tynaarlo en de zuidelijke in Rolde, zijn daarvoor volop mogelijkheden. Zeegse, Schipborg, Anloo, Loon, Balloo en Anderen zijn prima uitgangspunten voor een wandeling door het esdorpenlandschap. In alle gevallen volstaat een wandeling van hooguit een paar kilometer; zie ook pagina 9. Foto SBB

Foto: Klaas van Slooten

Waar?

Wie als een ontdekkingsreiziger op zoek gaat naar de bron van de Drentsche Aa, komt bedrogen uit. De beekjes hebben helemaal geen duidelijk herkenbaar beginpunt. Vaak begint het met een onopvallende drassige laagte, waarin zich heel geleidelijk iets van een stroompje aftekent. Zo’n natte laagte als beekbegin heet in het Drents een ‘stroet’.

Bossen in soorten en maten Uitgestrekte bossen beslaan een flinke deel van de zuidelijke helft van het Nationaal Landschap Drentsche Aa. Ze zijn een kleine eeuw geleden aangeplant op vroegere heide en zandverstuivingen, vooral om hout te kunnen oogsten. Daarom zijn er veel naaldbomen geplant en staan de bomen soms nog steeds in rijtjes. Toch worden de bossen steeds gevarieerder en daarmee aantrekkelijker voor allerlei vogels en voor dieren als das en boommarter. Van een heel ander kaliber zijn de landgoedbossen rond Eelde en Glimmen met hun parkachtige aanleg en monumentale oude bomen. Voor vrijwel alle bossen in het gebied geldt dat je er naar hartenlust kunt wandelen.

Een warme, zonnige junimorgen bij Oudemolen. Bij de voetbrug over het Oudemolensche diep fladderen de weidebeekjuffers heen en weer over het water van de beek. Het spel van licht op de diepblauwe, ranke libellenlijfjes en op hun gazen vleugels met donkere vlekken is een feest voor het oog. De graslanden langs de beek verzorgen een passend decor met een tapijt van bloemen in allerlei kleuren en vormen: orchideeën, rapunzel, ratelaar, koekoeksbloem, vergeet-mij-nietje. Luid miauwend steekt een buizerd het beekdal over. Nu de ochtendkoelte voorbij is, valt het vogelkoor in het bos langzaam stil. De uitbundige bloei van talloze soorten planten in de beekdalhooilanden is hét hoogtepunt van de natuur van de Drentsche Aa. Het duurt maar kort: van half mei tot eind juni. De weidebeekjuffers blijven nog de hele zomer. Maar ook de rest van het jaar heeft het gebied genoeg te bieden, niet alleen langs de beek maar ook op de heide en in het bos. Juist de grote variatie maakt de Drentsche Aa uniek.

Beleef de natuur Heide: meer dan een paarse vlakte Zeg je Drenthe, dan zeg je heide. Heidevelden hebben meer te bieden dan paars bloeiende heideplanten. Er groeien bijzondere planten zoals de klokjesgentiaan, er leven slangen en hagedissen en ’s zomers vliegen er vlinders en libellen rond. Tot de typische broedvogels van heiden en stuifzanden horen onder meer de boomleeuwerik en de nachtzwaluw. Adder: thuis in Drenthe Neerlands enige gifslang heeft het moeilijk, maar in Drenthe voelt hij zich nog thuis. Wees niet bang: de kans dat u een adder tegenkomt is klein, het risico van een beet te verwaarlozen. Adders zijn behoedzame dieren, die een ontmoeting met de mens liefst uit de weg gaan. De beste kans om er eentje te zien hebt u op een mooie voorjaarsdag, als de adders hun vaste plekjes opzoeken waar ze lekker kunnen zonnen. Slangen zijn koudbloedige dieren die de warmte van de zon nodig hebben om hun lijf op temperatuur te brengen.

Boommarter: geheimzinnige acrobaat In enkele bossen in het Drentsche Aa-gebied leeft de zeldzame boommarter. Niet dat u daar veel van merkt, want overdag houden boommarters zich schuil in boomholten. ’s Nachts gaan ze op pad; dan jagen ze op kleine vogels, muizen en insecten. Met zijn bruine vacht en lange pluimstaart lijkt de boommarter wel een beetje op een groot uitgevallen eekhoorn (formaat huiskat). Hij is ook al net zo’n acrobaat, die zich even snel en lenig door boomkruinen beweegt. Sterker nog, soms weet een boommarter zelfs een eekhoorn te verschalken! Waar? • Noordlaarderbos, Kniphorstbosch en Landgoed Terborgh bij Anloo, boswachterijen Gieten-Borger, Hooghalen, Grolloo en Schoonloo • Landgoedbossen: landgoederengordel Eelde-Paterswolde; Quintusbos bij Glimmen

Bloemrijke hooilanden De hooilanden langs de beken van de Drentsche Aa zijn beroemd om hun plantenrijkdom. Voor tientallen zeldzame en bedreigde soorten vormen ze een laatste bolwerk. Dat is te danken aan de natte en schrale bodem, een garantie voor een gevarieerde plantengroei. Net als de boeren vroeger maait Staatsbosbeheer de begroeiing één keer per jaar en brengt ze geen mest op het land. Wat ook flink meehelpt is het kwelwater dat in de beekdalen omhoog komt. Veel bijzondere planten, zoals orchideeën, hebben precies dit mineraalrijke grondwater nodig. Grote ratelaar Ze is minder zeldzaam dan orchideeën, rapunzel en dotterbloem, en misschien juist daardoor minder bekend. Toch is de grote ratelaar een minstens zo karakteristieke plant van de natte hooilanden langs de stroompjes van de Drentsche Aa. Vanaf half mei kleurt ze hele velden geel. De grote ratelaar is een ‘halfparasiet’, die een deel van haar voeding onttrekt aan de grassen in haar omgeving. De naam dankt ze aan de rijpe zaadjes, die los in de kelk liggen en in deze holle ruimte heen en weer ratelen als je aan de plant schudt.

Foto: Albert Henckel

Waar? • Het Ballooërveld, in het hart van het Drentsche Aa-gebied, is een van de mooiste heidevelden van Drenthe. Hier beleef je nog echt de grote stille heide. De kudde van meer dan vierhonderd Drentse heideschapen is de grootste van Drenthe. • De Gasterse Duinen vormen een van de mooiste stuifzandgebieden in Drenthe. De hoge zandduinen zijn grotendeels begroeid met heide en mos. • Verspreid over het gebied liggen kleinere heidevelden en stuifzanden, onder meer in de grote boscomplexen.

Vennen: natuurpareltjes Vennetjes en veentjes horen bij Drenthe. In het Drentsche Aa-gebied liggen tientallen van deze natuurpareltjes, de meeste in de vier grote boswachterijen waar ze een welkome afwisseling vormen in het soms wat sombere naaldbos. In dichtgroeiende vennen vormt veenpluis ’s zomers velden vol wuivende witte bolletjes. Daartussen groeien bijzondere planten als veenbes, lavendelheide, beenbreek en zonnedauw. Erboven voeren libellen hun helikoptervluchten uit. Hun larven in het water vormen het voedsel van twee karakteristieke broedvogels: dodaars en geoorde fuut. Veenpluis Wanneer het open water van een ven in land begint te veranderen, is veenpluis meestal van de partij. Een veld vol veenpluis betreden is niet verstandig; meestal bestaat de ‘bodem’ uit niet meer dan een sponzig laagje veenmos met daaronder water. Van een afstandje genieten is beter. De fotogenieke ‘pluizenbollen’ bestaan uit zachte sneeuwwitte haren aan de bloempjes die na de bloei langer worden. Ze blijven aan de rijpe zaadjes zitten en dienen zo als parachute bij de verspreiding door de wind. Waar? De mooiste kennismaking met vennen is misschien wel een wandeling over het vlonderpad door het Grollooërveen in de boswachterij Grolloo. Ook in de andere boswachterijen zijn wandelen fietsroutes uitgezet die langs prachtige vennen voeren.

Foto: Sportvisserij Nederland

Waar? De beekdalen van het Oudemolensche Diep, Taarlosche Diep en Gastersche Diep

Rivierprik

Voor natuurliefhebbers was het een van de spectaculairste vondsten van de laatste jaren: de ontdekking dat op verschillende plaatsen in de Drentsche Aa rivierprikken paaien. De zeldzame rivierprik is een merkwaardige vis. Hij leeft eerst jarenlang als blinde larve in de beek, zwemt dan naar zee, waar hij zich als parasiet in een andere vis vastzuigt, en keert tenslotte terug naar zijn geboortegrond om er te paaien en daarna te sterven.

3

In het Drentsche Aa-gebied beleef je de mooiste momenten door er gewoon op uit te trekken. Of door op een mooie plek te gaan zitten en om je heen te kijken. Te genieten van de rust, de ruimte en de stilte. Deze krant wijst alvast op een heleboel mooie plekken en bezienswaardigheden. Maar natuurlijk is er ook keuze uit allerlei georganiseerde activiteiten. Een evenement dat u eigenlijk niet mag missen als u in augustus komt, is de Etstoeldag in Anloo. Excursies en andere activiteiten van de Nationaal Landschap-organisatie zijn er het hele jaar door. Enthousiaste en deskundige gidsen laten u méér zien en ervaren. Het complete overzicht vindt u op de middenpagina’s van deze krant. Een paar activiteiten lichten we er hier alvast uit.

Bijzondere belevenissen Stilte en duisternis

Klootschieten Klootschieten is een traditie met een lange geschiedenis. Al in de dertiende eeuw wordt er melding van gemaakt en ooit was de sport populair in heel Nederland. In de loop van de tijd raakte het klootschieten in een groot deel van het land in vergetelheid. Maar in het oosten hield het spel stand. In Drenthe wordt het nog regelmatig gespeeld, vooral door vakantiegangers en tijdens daguitjes in groepsverband. De ‘kloot’ is uiteraard een bal, om precies te zijn een houten of kunststof bal, verzwaard met lood. Het ‘schieten’ staat voor het met kracht werpen ervan. De kloot moet onderhands worden geworpen - bij voorkeur met aanloop - waarbij de arm een zwaai van 180 graden maakt. De teams bestaan in de regel uit vier personen. Bij sommige spelen kan het aantal oplopen tot meer dan tien. Om het spel te spelen is een parcours nodig van één tot tien kilometer. Een veldbaan van zevenhonderd meter voldoet ook. De spelers moeten het stratenparcours met zo weinig mogelijk schoten zien af te leggen. In het Drentsche Aa-gebied bieden diverse organisaties en recreatiebedrijven dit gezelschapsspel aan.

Stilte en duisternis, het zijn eigenschappen die Nederland bijna niet meer bezit. In het Drentsche Aa-gebied zijn ze nog wel te ervaren. Zo kun je je ’s avonds op het Ballooërveld in het buitenland wanen, zo donker en stil kan het er nog zijn. Bezoekers die dat echt ontwend zijn, kunnen zelfs bang worden als ze ’s avonds rond hun vakantiewoning helemaal niets horen en in eerste instantie geen hand voor ogen zien. Maar eenmaal eraan gewend ervaren ze het als een genot. Ongestoord naar een prachtige sterrenhemel kijken, de nachtelijke dierengeluiden horen: er gaat een heel nieuwe wereld open! Om de stilte en het donker te ervaren op het Ballooërveld organiseert het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa twee excursies: op donderdagavond 12 augustus om 21.00 uur en op zaterdagavond 30 oktober -tijdens de ‘Nacht van de Nacht’- om 19.30 uur. Beide excursies vertrekken vanaf de Schaapskooi, Crabbeweg 2 te Balloo.

Etstoeldag: rechtspraak op z’n Drents Op zaterdag 21 augustus is Anloo het toneel van een historisch spektakel. Rond de middeleeuwse Magnuskerk en de prachtige kerkbrink waant de bezoeker zich werkelijk in het Drentse verleden. Het Drentse gerechtshof in vroeger eeuwen heette de Etstoel. Dit college vergaderde drie keer per jaar: twee keer in Rolde, maar op de feestdag van Sint Magnus in de Magnuskerk van Anloo. Elk jaar wordt daar zo’n rechtszitting van de Etstoel nagespeeld. Het spel is gebaseerd op ware feiten en de personen die terecht staan hebben werkelijk geleefd.

Boerenfietstocht rondom het Amerdiep Landbouworganisatie LTO-Noord organiseert een boerenfietstocht rondom het Amerdiep. U fietst door een kleinschalig landschap van houtwallen en groene weiden met grazende koeien, maar ook van moderne ontginningen. De route voert langs acht agrarische bedrijven: een tuinplantenkwekerij, een ijsboerderij, een boerderijcamping, een kaas- en zuivelboerderij, een melkveebedrijf, een paardenzwembad, een akkerbouw- en een fruitbedrijf. Zes van deze bedrijven hebben een winkel aan huis met eigen (streek)producten. Op de donderdagen 22 juli, 5 en 19 augustus houden ze alle acht open huis. Op deze dagen staat er op de route bij de uitkijktoren van HolmersHalkenbroek ook een boswachter die vertelt over de veranderingen in het gebied. U kunt de fietstocht natuurlijk ook op iedere andere dag maken, alleen moet u het dan zonder de boswachter en zonder het kijkje achter de schermen van het agrarische bedrijf stellen.

De markante schoonheid van het Pinetum Het landgoed Terborgh bij Anloo, ook wel ‘Evertsbos’ genoemd, is een gevarieerd bos met vennen en heidevelden, waar je heerlijk kun wandelen. Aan de rand van het bos ligt een heel bijzonder terrein. Ook hier staan bomen, maar dan in alle mogelijke soorten en maten. Wat ze gemeen hebben is dat het allemaal naaldbomen oftewel coniferen zijn. Ze komen van oorsprong uit alle delen van de wereld. Een dergelijke verzameling naaldboomsoorten heet een pinetum. In 1953 nam de familie Everts het initiatief om hier zo’n coniferencollectie aan te leggen. Na ruim vijftig jaar is het resultaat verrassend. In het Pinetum staan zo’n vijfhonderd groenblijvende bomen en heesters met een grote verscheidenheid in kleuren en vormen. Er zijn veel beschutte en intieme plekjes. De heide groeit prachtig tussen de coniferen door en in het zomerseizoen fladderen er vlinders en laten allerlei vogels zich horen. Er staan diverse markante bomen, zoals de sluierspar en de Atlasceder. Sommige vallen op door hun grootte: namen als mammoetboom en reuzenlevensboom spreken voor zich. Het Pinetum wordt beheerd door particulieren. U kunt mee op excursie door het Pinetum en het aangrenzende bos op zo 24 okt. De excursie start om 14.00 uur bij het informatiecentrum van Staatsbosbeheer ‘Homanshof’, Lunsenhof 20 te Anloo.

De route is 30 kilometer lang. De beschrijving is te koop bij alle deelnemende agrarische bedrijven en bij het Toeristisch Info Punt (TIP) Onder de Molen, Grote Brink 22a in Rolde, tel. 0592 - 24 15 02. Zie voor meer informatie ook www.nederlandbloeit.nl

Net als toen is er rond de zitting veel te doen. Handelaren verkopen hun waar; goochelaars, acrobaten en muzikanten vertonen hun kunsten. Een boerenklucht laat de marktbezoekers smakelijk lachen. Ook het eten en drinken is precies als in de middeleeuwen: bruine bonen met spek, wafelkoeken, warmoessoep, boekweitpap, wijn en natuurlijk bier. De opbrengst van de Etstoeldag komt ten goede aan het middeleeuwse kerkgebouw van Anloo, een van de twee oudste kerken van Drenthe. Etstoel Anloo, zaterdag 21 aug 2010, 10.00 - 17.00 uur. Er gelden toegangsprijzen. Voor meer informatie: www.etstoel.nl

Meander 4

Water zoekt altijd het laagste punt. Maar bij weinig hoogteverschil wordt dat een hele zoektocht. Daarom kronkelt de Drentsche Aa er op los. Dat kronkelen heet meanderen en een slinger van de beek heet een meander. In veel meanders van de Drentsche Aa is goed te zien hoe het beekwater de buitenbocht uitschuurt zodat er een steile oever ontstaat, terwijl de binnenbocht juist verzandt. Zo maakt de beek zichzelf nog kronkeliger.

Opstap-Agenda Let op: bij Nationaal Landschap-excursies worden honden niet toegelaten.

In het overzicht vindt u een breed aanbod aan excursies en bijzondere activiteiten in het Nationaal Landschap Drentsche Aa in 2010 en begin 2011. Voor de excursies en activiteiten hoeft u zich niet op te geven, tenzij dit in het overzicht staat vermeld. Deelname aan de meeste excursies en activiteiten is gratis. Waar een bijdrage wordt gevraagd, is dat in het overzicht aangegeven. Verschillende parkeerplaatsen vindt u op de kaart aan de andere kant van deze dubbelpagina. Voor de laatste informatie over excursies en activiteiten kijkt u op www.drentscheaa.nl

Za 3

Za 3 10.00 uur

Do 1 20.15 uur

Wandeling rond de kerk van Rolde Vertrekpunt: Voor de kerk van Rolde, auto’s parkeren bij TIP Onder de Molen

Fiets en fotografeer de lente Vertrekpunt: Brink te Loon Opmerkingen: Voor aanmelden, starttijd en startlocatie: check www.drentscheaa.nl

Wandeling Boerenlandvogels / Broekstreek Vertrekpunt: Geelbroek, herkenbare gids staat klaar

Lezing: Ontdekkingsreis door de insectenwereld Vertrekpunt: Het Veerhuis, Havenstraat 2/4 te Zuidlaren Opmerkingen: Kosten: € 2,50

Aa

Aa

Aa

Aa

Za 12 10.00 uur

Zo 6 14.00 uur

Zo 6 13.30-16.45 uur

Wo 9 20.00 uur

Za 5 20.00 uur

Wo 2 14.00 uur

Rondleiding Kampsheide met verhalen Vertrekpunt: Boerderij Kamps, Kamps 1 te Rolde Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 20,-, kinderen tot 16 jaar € 15,-. Aanmelden verplicht*

Wandeling Deurzerbroek Vertrekpunt: Aanrijden vanaf de N375 Assen-Rolde. Bij café De Aanleg afslaan naar Deurze, doorrijden tot onder viaduct ‘Deurzerdiep’

Wandeling Loonerdiep Vertrekpunt: Brink van Loon

Fietsexcursie Drentsche Aa Vertrekpunt: Brink van Taarlo

Thema-avond Vleermuizen Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: € 7,50 p.p. Aanmelden verplicht*

Wandeling Avondturen Vertrekpunt: Parkeerplaats Molensteeg te Oudemolen

Kindermiddag: kriebeldiertjes zoeken Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: € 2,50 per kind. Aanmelden verplicht*

Aa

Aa

HDL

Aa

Aa

Aa

SBB

Aa

SBB

JUNI

Za 10 14.00 uur Wandeling Loonerdiep Vertrekpunt: Brink te Loon SBB Zo 13 19.00 uur

Fietsexcursie langs de bronnen van de Aa Vertrekpunt: Pannenkoekenboerderij De Strohoed, Schoonloërweg 19 te Elp

SBB

IVN Z

Zo 11 14.00 uur Addertocht Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 4,-, kinderen € 2,-. Aanmelden verplicht* Aa Zo 13 14.00 uur

Wandeling Ballooërveld op de langste dag Vertrekpunt: Schaapskooi, Crabbeweg 2 te Balloo

Aa

APRIL

Wo 14 14.00 uur Stevige wandeling in de buurt van Loon Opmerkingen: 3 tot 4 uur lopen Aa

Ma 21 20.00 uur

Avondwandeling Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: Volwassenen € 5,-, kinderen € 2,50. Aanmelden verplicht*

Ma 24 11.00-15.00 uur

Ma 24 10.00 uur

Zo 16 10.00 uur

Zo 16 11.00 uur

Zo 16 10.00 uur

Za 15 5.00 uur

Do 13 6.00 uur

Do 13 6.00 uur

Do 13 11.00 uur

Wo 12 14.00 uur

Zo 9 12.00 uur

Do 6 19.00 uur

Do 6 19.30 uur

Di 4 14.00 uur

Zo 2 10.00 uur

Za 1 13.00 uur

Za 1 10.00 uur

Zo 25 10.00 uur

Za 24 06.00 uur

Zo 18 19.00 uur

Zo 18 10.00 uur

Plantenexcursie door Florawerkgroep Vertrekpunt: Parkeerplaats Molensteeg, te Oudemolen

Wandel-Pannenkoekentocht (11 km) Vertrekpunt: Parkeerplaats Molensteeg, te Oudemolen Opmerkingen: Pannenkoeken en drankjes voor eigen rekening

Wandelexcursie Rolde Vertrekpunt: Camping De Weyert, Ballooerstraat 2 te Rolde

Wandeling langs oude wegen en vroegere akkertjes Vertrekpunt: Dorpskerk naast Laarwoud te Zuidlaren

Fietsen met Wietske Vertrekpunt: Parkeerplaats Nationaal Park, langs de weg Tynaarlo naar Zuidlaren

Fietsexcursie door het Nationaal Landschap Vertrekpunt: Parkeerplaats Zwattewater te Elp, langs de weg van Schoonloo naar Elp

Wandeling Vroege vogels Vertrekpunt: Café-restaurant De Aanleg, langs de weg van Rolde naar Assen

Dauwtrappen Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 5,-, kinderen € 2,50. Aanmelden verplicht*

Dauwtrappen Vertrekpunt: Brink te Loon

Wandelexcursie veldnamen met soep en stoet Vertrekpunt: Parkeerplaats Molensteeg te Oudemolen Opmerkingen: Lunch zelf betalen


Wandeling Landgoederen Eelde-Paterswolde en high tea Vertrekpunt: Paterswolde Opmerkingen: Kosten € 18,50 (incl. high tea). Opgave via [email protected] of tel. 0592-313552

Wandeling Appelbergen Vertrekpunt: Paviljoen Appelbergen, Hoge Hereweg 33 te Glimmen

Reeënsafari Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 5,-, kinderen € 2,50. Aanmelden verplicht*


Wandeling Drouwenerzand Vertrekpunt: Infopaneel Het Drentse Landschap, t.o. Café Alinghoek, Alinghoek 16a te Drouwen

Fietsexcursie: de hoog(s)te punten van de Drentsche Aa Vertrekpunt: Parkeerplaats Molensteeg te Oudemolen Opmerkingen: Duur 3,5 uur. Aanmelden verplicht*

Wandeling Voorjaarsbloeiers Vertrekpunt: Boerderijcamping ’t Amerveld, Amen 61 te Amen

Wandeling Soppen in de Heest Vertrekpunt: Infopaneel De Heest, Gasterense weg even ten westen van Gasteren Opmerkingen: Laarzen mee

Wandeling Vroege vogels Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 5,-, kinderen € 2,50

Rondleiding Kampsheide met Drentse verhalen Vertrekpunt: Boerderij Kamps, Kamps 1 te Rolde Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 20,-, kinderen tot 16 jaar € 15,-. Opgave via [email protected] of tel. 0592-312552

Aa

SBB

IVN Z

Aa

Aa

IVN Z

Aa

Aa

SBB

Aa

Aa

SBB

SBB

Aa

Aa

SBB

Vertrekpunt: Brink te Loon

Za 17 14.00 uur Wandelen langs de Drentsche Aa Vertrekpunt: Parkeerplaats Kymmelsberg, bij kruising Borgweg-Esweg te Schipborg HDL

Wo 23 19.00 uur

Wo 26 19.00 uur

Volle maantocht Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 5,-, kinderen € 2,50. Aanmelden verplicht*

Aa

SBB

SBB

Aa HDL

Aa

14.00 uue

Zo 4

Vlindermiddag

Vertrekpunt: Brink te Anderen

Wandeling Landbouw en natuur rondom Anderen

14.00 uur

Wandeling Strubben Kniphorstbosch

Opmerkingen: Kosten: Volwassenen € 2,50, kinderen € 1,-. Aanmelden verplicht*

Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Wo 7 Zo 11

Fiets en fotografeer de zomer

Vertrekpunt: Parkeerplaats Kymmelsberg, nabij kruising Borgweg-Esweg te Schipborg

Wandeling Dijksveld, Poepenhemeltje en Deurzerdiep

Opmerkingen: Voor aanmelden en starttijd: check www.drentscheaa.nl

Vertrekpunt: Brink te Loon Wo 14

14.00 uur

Wo 14

Zomerwandeling voor jong en oud

Vertrekpunt: Café restaurant De Aanleg te Deurze, langs weg Rolde-Assen

Avondwandeling Vijftig Bunder en Noordlaarderbos

Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 4,-, kinderen € 2,-. Aanmelden verplicht*

Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Wo 14

19.00 uur

Do 15

Wandeling Strubben Kniphorstbosch

Vertrekpunt: Informatiepaneel bij Tolhuisweg te Midlaren

14.00 uur

Za 17

19.00 uur

Wandeling Van Hunebed tot Drentsche Aa

Vertrekpunt: Parkeerplaats Kymmelsberg, nabij kruising Borgweg-Esweg te Schipborg

Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen

Zo 18


Vertrekpunt: Hunebed te Noordlaren

10.00 uur

Wo 21

19.00 uur

Thema-avond nachtdieren

Opmerkingen: Kosten: volwassenen € 4,-, kinderen € 2,-. Aanmelden verplicht*

Tour des cimetières: kop van Drenthe. Bustocht langs kerken en begraafplaatsen

Opmerkingen: Kosten: € 7,50 p.p. Aanmelden verplicht*


14.00 uur 21.00 uur

Vertrekpunt: NS-station Assen

Do 22 9.30-17.00 uur

Wandeling Grollooërveen

Opmerkingen: Kosten € 39,50 p.p. Opgave via [email protected] of tel. 0592-313552

Wandeling Gasterse Duinen

Vertrekpunt: Parkeerplaats Grollooërveen, vanuit Grolloo de Elperweg naar zuiden toe uitrijden

Do 22 Zo 25

Wandeling Andersche Diep en voorde

Vertrekpunt: Infopaneel Het Drentse Landschap parkeerplaats Oudemolenseweg bij Gasteren

10.00 uur

Zo 25

Wandeling Vijftig Bunder

Vertrekpunt: Landgoed Tolhek, Nijend 28, Anderen

14.00 uur

Wo 28

14.00 uur


Vertrekpunt: Informatiepaneel aan Tolhuisweg te Midlaren Vertrekpunt: Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, Drouwen Wo 28

14.00 uur

Thema-avond Nachtdieren

Opmerkingen: Kosten: Volwassenen € 4,-, kinderen € 2,-. Aanmelden verplicht*

Avondwandeling Amen en Amerdiep

Opmerkingen: Kosten: € 7,50 p.p.


14.00 uur

Do 29

Wandeling Prehistorie Ballooërveld

Vertrekpunt: Café de Amer, Amen

21.00 uur 19.00 uur

Vertrekpunt: Schaapskooi, Crabbeweg 2 te Balloo

Za 31 10.00 uur

Aa

Aa

SBB

SBB

Aa

Aa

HDL

Aa

HDL

SBB

SBB

Aa

Aa

Aa

SBB

Aa

Aa

Aa

SBB

Aa

Lange wandeling langs de Drentsche Aa Vertrekpunt: Parkeerplaats Kymmelsberg, nabij kruising Borgweg-Esweg te Schipborg

Vrij 28 22.00 uur

Wandeling Zwabberen rond het Zwattepad Vertrekpunt: Parkeerplaats Zwattewater te Elp, langs de weg van Schoonloo naar Elp

HDL

JULI

Za 26 10.00 uur

Za 29 10.00 uur

Orchideeënwandeling Vertrekpunt: Parkeerplaats Molensteeg Oudemolen

MEI

Zo 30 14.00 uur

Open dag Boerderij Kamps Vertrekpunt: Boerderij Kamps, Kamps 1 te Rolde

HDL

Zo 30 11.00-16.00 uur

Drentsche Aa-gidsen

Alle excursies van het Nationaal Park Drentsche Aa worden begeleid door Drentsche Aa-gidsen. Dit zijn ervaren en deskundige ‘allround’ gebiedsgidsen. Ze hebben allemaal een speciale opleiding gevolgd en weten veel over de specifi eke aspecten die het Drentsche Aa-gebied zo uniek maken. Zij zorgen ervoor dat u de mooiste plekken te zien krijgt.

Adressen Drentsche Aa gastheren en gastvrouwen

De meeste Nationale Parken beschikken over een centraal bezoekerscentrum. In het Nationaal Park Drentsche Aa is gekozen voor een alternatief, het zogenaamde ‘Levend bezoekersnetwerk’. Dat is een netwerk van informatiepunten verspreid over het hele gebied. De informatiepunten zijn ondergebracht bij lokale ondernemers, zoals landbouwers, winkeliers en horecaondernemers. Deze Drentsche Aa-gastheren en -gastvrouwen hebben een intensieve cursus gastheerschap gevolgd en kunnen u veel vertellen over de achtergronden en wetenswaardigheden van het gebied. De informatiepunten zijn herkenbaar aan het Drentsche Aa gevelbordje.

Amen Boerderijcamping het Amerveld Amen 61, 9446 PB | 0592 - 38 92 74 / 06 - 21 20 05 39 | [email protected] Camping Diana Heide Amen 53, 9446 TE | 0592 - 38 92 97 | [email protected]

Anderen Groepsaccommodatie ’t Anderhoes ’t Loeg 9, 9465 TL | 0592 - 24 19 86 | [email protected] Groepsaccommodatie Boerderij Het Stroomdal ’t Loeg 23, 9465 TL | 0592 - 24 19 04 | [email protected] Camping Landgoed Tolhek Nijend 28, 9465 TR | 0592 - 24 13 25 | [email protected] Boerderijcamping Liebe Veenvoort 4, 9465 TN | 0592 - 24 15 03

Anloo Theeschenkerij Homanshof Kerkbrink 10, 9467 PE | 0592 - 27 22 07 / 27 35 94 | [email protected] Vakantieboerderij Mooi Uitzicht Brinkstraat 6, 9467 PE | 0592 - 27 28 38 | [email protected] Koningsherberg Brinkstraat 2, 9467 PE | 0592 - 27 12 16 | [email protected] Café-restaurant Popken Hollander Brinkstraat 7, 9467 PD | 0592 - 27 12 15 | [email protected]

Anreep (Assen) Gastenboerderij Het Nienhoes Anreep 16, 9404 TE Assen | 0592 - 31 05 04 | [email protected]

Balloo Zorgboerderij de Balloohoeve Balloo 52, 9458 TC | 0592 - 24 32 23 | [email protected] Schaapherder Marianne Duinkerken Schaapskooi Balloo, Crabbeweg 2, 9458 TE | 06 - 14 46 70 33 [email protected] Stal Dolﬁng Balloo Balloo 13, 9458 TA | 0592-242273 | jan@staldolﬁng.nl

Deurze Café-restaurant/zalencentrum De Aanleg Asserstraat 63, 9451 TA Rolde | 0592 - 24 12 51 | [email protected]

Eext Café Centrum Hoofdstraat 12, 9463 PC | 0592 - 26 15 55 | [email protected] Landgoed Heidehof Provincialeweg 2, 9463 TK | 0592 - 26 11 09 | [email protected] Vakantieboerderij de Hondelhoeve Stationsstraat 25, 9463 TH | 0592 - 26 34 70 | [email protected] Camping de Hondsrug Annerweg 3, 9463 TA | 0592 - 27 12 92 | [email protected] Herberg de Hondsrug Annerweg 4a, 9463 TA | 0592 - 27 27 39 | [email protected]

Markante plekken

Hunebed van Loon: een van de best bewaarde hunebedden.

Zuidesch Gasteren: uitzicht over karakteristiek bollende es met het dorp op de achtergrond, aan de andere kant het beekdal met daarachter het Ballooërveld: het esdorpenlandschap compleet!

Taarlo: markant esdorp met Saksische boerderijen rond de brink, die nog zijn dobbe (vijver) heeft.

Anloo: fraai dorpsgezicht met romaanse Magnuskerk, een van de oudste van Drenthe

Anlooërdiepje: intiem beekdal met ongekend gaaf houtwallenlandschap.

Beekdal bij Oudemolen: in mei en juni staan de hooilanden vol met de bloemen van onder meer zwartblauwe rapunzel en brede orchis.

Strubben Kniphorstbosch: de prehistorische grafheuvels en hunebedden in dit archeologisch reservaat vormen een haast mystieke combinatie met de eeuwenoude grillige eiken.

Kymmelsberg: uitzicht vanaf een hoog zandduin op de meanderende Drentsche Aa. Een plek met traditie: generaties recreanten gingen u voor.

Vogelkijkhut Friescheveen: uitzicht op aalscholverkolonie, kans op ijsvogel en visarend.

11

Stenen kijkdoos: Kunstwerk bestaande uit een granieten zuil met vier kijkgaten. Elk kijkgat richt uw blik op een van de kenmerkende onderdelen van het landschap van de Drentsche Aa: het beekdal van het Smalbroekenloopje, de akkers op de Ballooëres, de heide van het Ballooërveld, de kerktoren van Rolde. De zuil is een monument ter nagedachtenis aan landschapsarchitect Harry de Vroome

de Drentsche Aa. Met de grootste schaapskudde van Drenthe, tientallen grafheuvels, eeuwenoude karrensporen, tankgrachten uit WO II en mooie natuur.

10 Ballooërveld: uitgestrekte heide, omhelsd door twee armen van

9

8

7

6

5

4

3

2

1

Toegangspoorten

1

7

4

8

2

5

3

6

12

9

Het Nationaal Park Drentsche Aa (gebied binnen de zwarte stippellijn) heeft drie ‘toegangspoorten’: ideale plekken om de auto neer te zetten en per fi ets of te voet het gebied in te trekken. Toegangspoort ‘Wedbroeken’ bij Tynaarlo (Zuidlaarderweg 37): volg de bruine verwijsborden vanaf de A28 (afslag Tynaarlo/Vries) of N34 (afslag Tynaarlo/Zuidlaren). Voorzien van informatiezuil en bloemrijke akker. Toegangspoort ‘Homanshof’ in Anloo (Lunsenhof 20): volg de bruine verwijsborden vanaf de N34 afslag Anloo. Voorzien van informatiezuil en onbemand infocentrum Homanshof. Toegangspoort ‘Onder de Molen’ in Rolde (Zuides 50): volg de bruine verwijsborden vanaf de N33 afslag Rolde. Voorzien van informatiezuil en Toeristisch Informatie Punt (TIP).

Toegangspoorten

Homanshof Anloo (Staatsbosbeheer) Schaapskooi Balloo TIP Rolde Boomkroonpad (Staatsbosbeheer)

Informatiecentra

10

GRATIS met uitneembare kaart en activiteitenagenda

Recommend Documents