Goede toepassing 1 Indicator 1 Klimaatverandering: Beperking en aanpassing en Indicator 11 Energie Warmtenetten Nijmegen en Arnhem De restwarmte van Afvalverwerking Regio Nijmegen wordt vanaf 1 januari 2015 gebruikt in een warmtenet, aangelegd door Nijmegen samen met ARN, Alliander, provincie Gelderland en Nuon. Momenteel zijn er 4.000 woningen in de Waalsprong aangesloten op het warmtenet (figuur 1).
Figuur 1: Warmtenet in aanleg In de vervolgfase tot 2020 worden nog eens 10.000 woningen in de Waalsprong en het Waalfront aangesloten. Ook wordt het warmtenet uitgerold richting de campus met de Radboud Universiteit en het Radboud Ziekenhuis. Maar ook verschillende bedrijventerreinen, zoals Goffert/Winkelsteeg, waar NXP is gevestigd en het gebied met het Canisius-Wilhelmina ziekenhuis zullen hopelijk worden aangesloten. Datzelfde geldt voor de omliggende woningen, zoals studentenflats.
Figuur 2: Uitrol warmtenet tussen nu en 2020 naar tenminste 14.000 woningequivalenten in Nijmegen, naar de Universiteit en de ziekenhuizen (Radboud en CWZ).
Oktober 2014 is met deze partijen en de gemeente Arnhem de ambitie vastgelegd om dit warmtenet regionaal te maken door het met het warmtenet Arnhem te verbinden, waarmee in 2030 90.000 woningen kunnen zijn aangesloten in beide steden (figuur 3). Dit warmtenet leidt tot 70 procent minder CO2-uitstoot dan warmtevoorziening met HR-gasketels en draagt sterk bij aan de doelstelling van Nijmegen om in 2045 energieneutraal te zijn. De Rijksoverheid stelt voor de aanleg van het Warmtenet maximaal €2,5 miljoen beschikbaar. Dit is co-financiering voor de financiering door de gemeente Nijmegen (€ 3,8 miljoen) en de provincie Gelderland (€ 4 miljoen).
Figuur 3: Warmtenet, stedelijke en regionale uitbreiding
Goede toepassing 2 Indicator 2 Lokaal Vervoer Snelfietsroutes De realisatie van snelfietsroutes in de stad krijgt de volle steun van bevolking en bestuur. De laatste jaren zijn met steun van de regio vele kilometers hoogwaardige snelfietsroute toegevoegd. Door gezamenlijk krachtige stappen vooruit te zetten, en resultaatgericht te zijn, liggen nu in grote delen van de stad prettige, verkeersluwe snelfiets-routes waar fietsers het primaat hebben. Niet voor niets zullen Arnhem en Nijmegen samen gastheer zijn voor het wereldfietscongres Velocity 2017. Kenmerkend aan super cycle highways is kwaliteit, heerlijk fietsen zonder veel oponthoud. Fietspaden gaan in twee richtingen door verkeersluwe gebieden, met voorrang op autoverkeer. Realisatie van goede snelfietsroutes heeft een waarneembaar effect op vermindering van files en verschuiving van auto naar fiets. Het aandeel fiets in de modal split groeit, zeker voor korte verplaatsingen. Voor e-bikes zijn comfortabele snelfietsroutes een vereiste. Snelfietsroutes eindigen niet bij de stadsgrens, maar verbinden met omliggende plaatsen. Zo is het RijnWaalpad onlangs tot stand gekomen, de 18 kilometer lange verbinding tussen Arnhem en Nijmegen. Een speciaal verlichtings-armatuur zet automobilisten aan het denken: is fietsen geen betere optie? Figuur 1: Snelfietsroute Arnhem-Nijmegen Fietsinfrastructuur Kostbaar, maar waardevol voor fietsers zijn fietstunnels en fietsbruggen. Fietsers kunnen dan veilig en zonder oponthoud een verkeersverbinding kruisen. Nijmegen heeft de laatste vijf jaar zes fietstunnels en een fietsbrug gerealiseerd. Icoon voor de stad is fietsbrug de Snelbinder over de WaaL, ruimtelijke structuur van 2300 meter lang, fietsen boven de stad (figuur 2).
Figuur 2: Snelbinder (fietsbrug hangend aan spoorbrug, 2300 meter lang)
Fietsparkeren De rol van de fiets in het stedelijk vervoerssysteem wordt volwaardig. Er zijn grote vorderingen gemaakt in de kwaliteit van fietsparkeren met langdurige effecten. Het beste voorbeeld is het fietstransferium bij station Nijmegen. Deze locatie heeft 4.000 plaatsen, het afwerkingsniveau van een dure parkeergarage, is gratis, 24 uur per dag open, met toezichthouders. Later dit jaar wordt een geautomatiseerd telsysteem aangebracht waardoor goed zichtbaar is waar plaatsen vrij zijn.
Figuur 3: Onlangs gerealiseerd fietstransferium bij Centraal Station onder Popmuziekcentrum Doornroosje en studentenflats
Goede toepassing 3 Indicator 3 Groene stedelijke gebieden Groen Verbindt De gemeente Nijmegen wil meer groen in de stad. We willen meer verbinding maken tussen de groene omgeving van Nijmegen, de parken en het stedelijk groen in de stad. ‘Groen verbindt’ dus. Maar niet alleen planten (en de dieren die ervan leven) worden verbonden met elkaar. Het samen plannen maken en uitvoeren verbindt mensen. Groen Verbindt betekent vooral groen voor, van en door de stad. Afgelopen jaren zijn veel bewonersplannen gerealiseerd. Van bijvoorbeeld moestuin De Groene Tol tot eigen planten en bloemenbeheer in de Van Heutzstraat. Er blijkt nog veel verbetering van de stad mogelijk. Doel van de Groen verbindt Campagne is dat Nijmegenaren trots worden op de diversiteit aan dieren en planten, in hun tuin, hun buurt en in de hele stad. Nijmegen wil dat samen met bewoners en organisaties organiseren. Daarom zijn we op zoek gegaan naar goede groene ideeën in de stad!
Figuur 1: wethouders Tiemens en Helmer-Englebert op de brainstormavond Wethouder Harriët Tiemens: “Ik hoop dat ‘Groen Verbindt’ een mooie bijdrage levert aan groen in en rond de stad, maar om dat te bereiken moet het vooral iets worden ‘van’ en ‘door’ de stad. Daarom dagen we alle ‘groenspecialisten’ in Nijmegen uit, professionele organisaties en experts”.
Figuur 2: Presentatie project Stadsdassen
Eén van de professionele organisaties was de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap. Zij brachten het project in van de Stadsdassen. Dankzij vele rasters en tunnels langs wegen rondom Nijmegen is het aantal dassen rond Nijmegen sterk gegroeid. Ook in enkele woonwijken fourageren en vestigen zich inmiddels dassen. In samenspraak met omwonenden en natuurorganisaties willen wij samen de inrichting en groenbeheer aanpassen en maatregelen treffen om de verkeersmortaliteit te beperken/voorkomen (2015). Ook bereiden we maatregelen voor in stadsdeel Dukenburg (realisatie 2016).
Figuur 3 Ecologische verbindingszone voor Dassen
Goede toepassing 4 Indicator 8 Water Management Nijmegen carries out many communications activities to deal with the increasing urban water run-off on sewer systems. The City raises awareness and offers subsidies to encourage the participation of citizens in the improvement of wastewater treatment through the implementation of ‘Disconnecting private buildings’ and ‘Green roofs’. Nijmegen communicates directly and indirectly with citizens to persuade them to disconnect their home from the sewer. A public information support service called the Water Service Point (WSP) was set up to handle all queries on water and related subsidies. The city has also carried out public disconnection in many areas and in some cases has created special features such as fountains which also serves as a communications tool. Further communication projects carried out by the WSP are the production of leaflets on disconnection (see figure 1) and on a regular basis brings tour groups from home and abroad to our water works and climate adaptation projects.
Figure 1: 'Are you joining in?' - Flyer about Disconnection
Nijmegen was hit in 2009 by a very heavy storm and streets on the moraine area (Nijmegen-East) and in the centre were flooded. The municipality has since then examined the risks and models have been set up (figure 2). In 2012, we started a project with the residents in the most vulnerable streets to prevent future damage. Through surveys and evening meetings, residents have been queried and informed. Residents have been given instructions on how to make their houses 'waterproof', both in case of inflow from above-ground and influx from the sewers underground. Our Water Service Point handles the communication with the residents.
Figure 2: Flood Map cut-out of sensitive area Nijmegen-east with water flows down hill (dark blue is >50mm water depth)
Figure 3: Disconnection solution for private garden (example in Guideline for citizens)
Goede toepassing 5 Indicator 10 Eco-Innovation and Sustainable employment
Sustainable Events Nijmegen has a rich tradition of yearly festivals and parties. The organizations that run these events have the ambition to contribute to the creation of a sustainable society. For example the festivities around the Walk of the World (45.000 walkers and 1,5 million visitors each year) focuses on innovation and mobilization of the thousands of visitors to turn waste into resources, use sustainable energy sources and care for their environment.
Figure 1 Poster Waste reduction campaign in the Walk of the World festivities (Vier Daagse Feesten) Another event, the Seven Hills Run (Zevenheuvelenloop, 35.000 runners) also works with the ‘Cradle to cradle’ principle. Besides using only electric cars and bikes for the organization during the run, they also charge the runners who do not come to Nijmegen with public transport. The proceeds of this action (€ 100,000) is used to encourage sustainable projects. Some 1500 solar panels were placed on 16 schools in Nijmegen by this scheme. The event tries to use as much ecological and circular produced goods (including diverse goods like from toilet paper and prizes) as possible. Both events also encourage other events to act sustainably, creating a massive spin-off effect.
Figure 2: In the Relay ‘Pass on the Sun’ a sun was passed on by 800 pupils from one primary school to another, to create awareness with pupils in a funny way.
Figure 3 Primary school De Akker (picture Leo Ijsveld)
Goede toepassing 6 Indicator 12 Integrated Environmental Management Spin-off participation European Green Capital 2016. Participation in the finals of the Green Capital competition in 2014 led to a spontaneous and passionate endorsement by a large group of athletes. Within one week, they organized a relay race from Nijmegen to Copenhagen. The baton was brought in during the presentation of Nijmegen. The baton was brought in again Bristol in 2015 and will be present in Lubljana in 2016 (figure 1).
Figure 1: Sustainable Relay Team on Facebook The baton has since been transferred from one sustainable initiative in Nijmegen to another, thus symbolizing the -PR-wise very attractive- very broad societal commitment to a sustainable city and a sustainable Europe.We want to strengthen this effect with our renewed participation.
June 27, 2014
Where Businesses TPN-West
Sunday, June 29th, 2014
Sustainability market
Thursday, July 10, 2014
Four Days festivities Nijmegen
August 28, 2014
City Region Arnhem Nijmegen
September 10, 2014
University of Applied Sciences Arnhem Nijmegen
why Energy-neutral industrial area in 2040 Inspiration and information for residents Making the biggest event in the Netherlands more sustainable (recycling, mobility, no food waste and energy) Design and implementation cycling policy Most sustainable education building Netherlands and education programs
September 25, 2014 October 5, 2014
October 12, 2014 November 1, 2014 November 16, 2014 November 20, 2014 January 15, 2015 February 5, 2015
March 31, 2015 April 19, 2015 April 28, 2015 May 29, 2015
June 13-18, 2015
Energy Square Nijmegen Wind Park Nijmegen-Betuwe
Housing sustainability Program Citizen cooperation Wind Power Nijmegen (1500 members, 1100 of them invest € 3 million in four mega wind turbines in 2016 Sustainable Relay Team Lingezegen Run Participation Fair Trade Nijmegen Public Campaign for getting the title Fair Trade City Seven Hills Run Organization Most sustainable sports Event in the Netherlands Royal Haskoning Consultancy Project leader Campaign Power2Nijmegen Businesses Nijmegen-South Energy-neutral industrial area DAR BV Waste Separation Plant with separation in more then 30 different fractions Foodbank Nijmegen Distribution Food to people International Cargobike Festival Other ways of transport Sustainable Nijmegen Group Sustainable Enterprises Saint Joseph Schools Ten schools, 1200 solar panels budget of the Seven Hills Run Organization Sustainable Relay Team Relay to Bristol
Figure 2: Passing on Sustainable Relay baton in the city
Figure 3: The Sustainable Relay baton passes through the city in 2014