GKCL L A B O R ATO R I U M G I D S
Voorwoord Labgids Geachte collega, Voor u ligt de nieuwe Labgids GKCL, versie 2010. In deze nieuwe editie zijn zowel de bepalingen van het GKCL als van de ziekenhuisapotheek opgenomen. Ook bevat het praktische informatie over de dienstverlening van het GKCL en de ziekenhuisapotheek. Heeft u suggesties hoe het beter kan dan hoor ik dat graag! U kunt me bereiken op onderstaand telefoonnummer of via e-mail:
[email protected] Namens de vakgroep klinische chemie GKCL, met vriendelijke groet,
dr. Michael Fouraux klinisch chemicus GKCL 078-6541810
[email protected]
Versie: 2010
Contactgegevens Adresgegevens GKCL: Bezoekadres: Beatrix ziekenhuis Gorinchem Banneweg 57 4204 AA Gorinchem
Postadres: Beatrix ziekenhuis Gorinchem, GKCL Postbus 90 Website: www.hetgkcl.nl 4200 AB Gorinchem
Staf GKCL, Beatrix ziekenhuis: dr. Paul Berendes, arts klinische chemie dr. Janke Prins, klinisch chemicus
0183-644617 of secretariaat GKCL 0183-644791 of secretariaat GKCL
Telefoonnummers GKCL: Uitslagen laboratoriumonderzoek: Dienstdoende klinisch chemicus/arts klinische chemie: Administratie Trombosedienst: Secretariaat GKCL:
0183-644800 078-6541529 of 06-22474459 0183-644480 0183-644800 of 078-6523174
Telefoonnummers Ziekenhuisapotheek: Dienstdoende ziekenhuisapotheker: Buiten kantoortijden via:
0183-644323 0183-644444 (receptie Beatrix ziekenhuis)
Telefoonnummers RLM: Dienstdoende arts-microbioloog:
078-6523160
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd
A ACE ACTH AFP ALAT
<10D <1J <13 J
Albumine
Albumine/kreatinine ratio Albumine quotiënt Aldosteron
liquor cerebrospinalis liquor cerebrospinalis urine 24u urine ochtend urine ochtend
>90D >6J
liggend na 3 uur op zijn
Alfa-1-Antitrypsine faeces Alkalische fosfatase
<10D <1J <13 J
Mannen 8-21 7-50 <9 <52 <60 <39 <41 35-50 <450 <300 <30 <20 <2,5 3-9 0,04-0,35 0,15-0,82 1,0-1,9 <0,40 <350 <511 <425
Vrouwen 8-21 7-50 <9 <52 <60 <39 <31 35-50 <450 <300 <30 <20 <3,5 3-9 0,04-0,35 0,15-0,82 1,0-1,9 <0,40 <350 <511 <425
Eenheid E/L ng/L μg/L E/L E/L E/L E/L g/L mg/L mg/L mg/24u mg/L mg/mmol 10^-3 nmol/L nmol/L g/L mg/g E/L E/L E/L
Extern
Extern Extern Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd 13-17J >17J Aluminium Ammoniak
plasma veneus
p-Amylase Androsteendion
Anion gap Anti-cardiolipine antistoffen IgG-klasse IgM-klasse Anti-CCP antistoffen Anti-ds DNA (kwalitatief )
<30D
<2J 2-4J 4-6J 6-8J 8-10J 10-15J >15J postmenopausaal [natrium]-[chloride][bicarbonaat]
Mannen <454 <120 <10 <160 <45 <35 <1,2 <1,4 <2,6 0,7-3,8 1,0-3,8 1,4-5,2 2-10 8-16
Vrouwen <254 <120 <10 <160 <45 <35 <1,2 <1,4 <2,6 0,7-3,8 1,0-3,8 1,4-5,2 2-15 1-10 8-16
Eenheid E/L E/L μg/L μmol/L μmol/L E/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L mmol/L
<15 <15 <25 negatief
<15 <15 <25 negatief
E/ml E/ml kE/L
Extern
Extern Extern Extern Extern Extern Extern Extern Extern
Extern Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd Anti-ds DNA (kwantitatief ) Anti-endomysium antistoffen Anti-MPO antistoffen Anti-PR3 antistoffen Anti-transglutaminase antistoffen IgA-klasse IgG-klasse Anti-TPO antistoffen Anti-TSH receptor antistoffen Antitrombine III AP-50 titer APTT ASAT
B β2-microglobuline βhCG + hCG
Mannen <5 <20 <15 <20
Vrouwen <5 <20 <15 <20
<10D <1J <13J >13J
<10 <7 <35 <1,75 80-120 30-113 <32 <120 <89 <56 <37
<10 <7 <35 <1,75 80-120 30-113 <32 <75 <89 <56 <31
Leeftijd
Mannen
Vrouwen
IgA klasse
Eenheid IU/ml U/ml U/ml U/ml
Extern Extern
anti-tTG antistoffen
zie microglobuline zie hCG
U/ml U/ml kIU/L IU/L % % sec E/L E/L E/L E/L Eenheid
Extern
Extern Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Bezinking (BSE)
Leeftijd <15J 15-50J 50-70J >70J
Mannen <15 <15 <25 <35
Vrouwen <15 <20 <30 <35 <30
Eenheid mm/u mm/u mm/u mm/u mm/u
<1D <2D <6D <30D >30D >30D
<100 <140 <200 <100 <17 <5
<100 <140 <200 <100 <17 <5
μmol/L μmol/L μmol/L μmol/L μmol/L μmol/L
<1D >1D <1D >1D <1D >1D
7,25-7,45 7,35-7,45 3,6-5,3 4,7-6,4 5,3-12,0 10,0-13,3 8,0-10,7
7,25-7,45 7,35-7,45 3,6-5,3 4,7-6,4 5,3-12,0 10,0-13,3 8,0-10,7
zwangerschap (laatste trimester) Bilirubine totaal
Bilirubine direct (geconjugeerd) Bloedgasonderzoek pH
Extern
bloed arterieel
pCO2 pO2 capillair
kPa kPa kPa kPa kPa
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd <1D >1D <1D >1D
Bicarbonaat Base excess O2 saturatie capillair Bloedingstijd Bloedpigmenten Oxy-hemoglobine Met-hemoglobine Bilirubine C C1q C1q-bindingstest C-Peptide CA 125 CA 15.3 CA 19-9 Calcitonine Calcium
Mannen 17-24 22-29 -10 - -2 -3 - +3 0,95-0,98 0,92-0,96 <4
Vrouwen 17-24 22-29 -10 - -2 -3 - +3 0,95-0,98 0,92-0,96 <4
Eenheid mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L fractie fractie min
<0,2 <0,2 <0,3
<0,2 <0,2 <0,3
μmol/L μmol/L μmol/L
Mannen 0,09-0,19 <8 0,30-2,35 <20 9-50 <38 <8,4 2,10-2,50
Vrouwen 0,09-0,19 <8 0,30-2,35 <20 9-50 <38 <5,0 2,10-2,50
Eenheid g/L % nmol/L E/ml kU/L kE/L ng/L mmol/L
Extern
liquor cerebrospinalis
Leeftijd
nuchter
<10D
Extern Extern Extern Extern
Extern Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd urine 24u Calcium (geïoniseerd) CDT CEA Ceruloplasmine CH-50 titer Chloor
<1D urine 24u
Cholesterol Totaal
HDL LDL (berekend) CK
<19J 19-29J 29-39J >39J <16J >16J <10D <13J >13J
Mannen 2,20-2,65 <7,5 1,12-1,32 <2,1 <5 0,2-0,6 75-160 96-110 96-107 110-250
Vrouwen 2,20-2,65 <7,5 1,12-1,32 <2,1 <5 0,2-0,6 75-160 96-110 96-107 110-250
<5,3 <6,1 <6,7 <7,1 0,9-1,7 <3,9 <4,4 <710 <230 <200
<5,5 <6,1 <6,3 <7,0 1,1-2,0 <3,9 <4,4 <710 <230 <170
Eenheid mmol/L mmol/24u mmol/L % μg/L g/L % mmol/L mmol/L mmol/24u mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L E/L E/L E/L
Extern
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd CO-Hb Complement C3 Complement C4 Cortisol
Creatinine CRP D D-dimeer Delta-aminolevulinezuur DHEA-sulfaat (DHEAS) E Eiwit (totaal)
Mannen <1,5 <10 0,9-1,8 0,16-0,42 240-700 180-470 50-250 <850 <10
Vrouwen <1,5 <10 0,9-1,8 0,16-0,42 240-700 180-470 50-250 <850 <10
<10
<10
Leeftijd
Mannen <0,5 <50 1-17
Vrouwen <0,5 <50 1-12
Eenheid mg/L μmol/24u μmol/L
Extern
Leeftijd <10D <3J >3J
Mannen 45-70 50-75 60-80
Vrouwen 45-70 50-75 60-80
Eenheid g/L g/L g/L
Extern
niet-rokers rokers
9u 15u 22u urine 24u speeksel 23u zie kreatinine
urine 24u
Eenheid % % g/L g/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/24u nmol/L
Extern
mg/L
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd
eGFR Elastase Eosinofiele granulocyten Erytrocyten
urine portie urine 24u liquor cerebrospinalis synoniem MDRD faeces <10D <16J liquor cerebrospinalis
F Factor II mutatie (pro-thrombine) Factor V Factor VLeiden Factor VII Factor VIII activiteit Factor VIII antigeen Factor IX
>1J Leeftijd
DNA-onderzoek
DNA-onderzoek
Mannen <0,2 <0,15 0,15-0,45 >60
Vrouwen <0,2 <0,15 0,15-0,45 >60
Eenheid g/L g/24u g/L
>0,200 <0,3 4,0-6,0 3,5-5,6 4,6-6,2 negatief
>0,200 <0,3 4,0-6,0 3,5-5,6 4,2-5,4 negatief
mg/g 10^9 /L 10^12/L 10^12/L 10^12/L
Mannen negatief
Vrouwen negatief
Eenheid
70-140 negatief 70-120 50-150 50-150 70-120
70-140 negatief 70-120 50-150 50-150 70-120
%
Extern
ml/ min/1,73m2
% % % %
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd Factor X Factor XI Factor XII F.A.I. (Free Androgen Index) Ferritine Fibrinogeen Foliumzuur Fosfaat
FSH
FT4 G GammaGT
Mannen 70-120 70-120 70-150
Vrouwen 70-120 70-120 70-150
25-250 2,0-4,0 >5 1,4-2,6 1,1-1,8 0,8-1,4 10-40 <7 1-9
20-150 2,0-4,0 >5 1,4-2,6 1,1-1,8 0,8-1,4 10-40 <7 3-12 5-25 20-130
Mannen <185 <204 <23
Vrouwen <200 <204 <23
Eenheid % % %
Extern
zie vrije testosteron index
<10D <16J >16J urine 24u prepuberaal volwassenen midcyclisch postmenopausaal Zie vrij-T4
1 - 10J
Leeftijd <10D <1J <13 J
μg/L g/L nmol/L mmol/L mmol/L mmol/L mmol/24u E/L E/L E/L E/L
Eenheid E/L E/L E/L
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd Gastrine Geïoniseerd calcium Glucagon Glucose (nuchter) Glucose (2u pp) Glucose (liquor) Groeihormoon (GH) H Haptoglobine Hb
HbA1c hCG + βhCG Homocysteïne (nuchter) Ht (hematocriet)
Mannen <50 <0,15
Vrouwen <35 <0,15
Eenheid E/L μg/L
Extern
<80 4,0-6,1 3,5-7,8 4,0-7,8 2,7-4,4 <10
<80 4,0-6,1 3,5-7,8 4,0-7,8 2,7-4,4 <10
ng/L mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L mE/L
Extern
Mannen 0,3-2,0 8,5-12,5 6,0-9,0 6,5-10,0 8,5-11,0 4,0-6,0 <5 <15 0,45-0,65
Vrouwen 0,3-2,0 8,5-12,5 6,0-9,0 6,5-10,0 7,5-10,0 4,0-6,0 <5 <15 0,45-0,65
Eenheid g/L mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L % E/L μmol/L L/L
Extern
Extern
zie calcium (geïoniseerd) plasma volbloed plasma liquor cerebrospinalis geharmoniseerd Leeftijd bloed
bloed plasma bloed
<10D <6J 6-16J >16J >1J >1J <10D
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd <6J 6-16J >16J <1J 1-13J >13J
17-Hydroxy-Progesteron
Mannen 0,30-0,42 0,35-0,50 0,41-0,51 <3,0 <3,0 1,8-10,3
folliculair luteaal postmenopausaal I IJzer
IGF-1 (somatomedine C)
Leeftijd <10D <1J >1J 0-1J 1-2J 2-3J 3-4J 4-5J 5-6J 6-7J
Mannen 20-48 5-13 14-28 7-43 7-39 6-38 6-37 7-37 7-39 7-41
Vrouwen 0,30-0,42 0,35-0,50 0,36-0,47 <3,0 <3,0 0,6-5,5 0,7-14,2 0,6-5,2
Eenheid L/L L/L L/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L
Vrouwen 20-48 5-13 10-25 7-43 7-39 6-38 6-37 7-37 7-39 7-41
Eenheid μmol/L μmol/L μmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L
Extern
Extern Extern Extern Extern Extern Extern Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd 7-8J 8-9J 9-10J 10-11J 11-12J 12-13J 13-14J 14-15J 15-16J 16-17J 17-18J 18-19J 19-20J 20-25J 25-30J 30-35J 35-40J 40-45J 45-50J 50-55J 55-60J
Mannen 8-45 10-50 11-59 14-72 19-90 24-111 29-126 31-129 29-117 25-95 21-76 18-63 17-55 15-47 15-43 15-40 14-37 13-35 12-33 11-31 11-29
Vrouwen 8-45 10-50 11-59 14-72 19-90 24-111 29-126 31-129 29-117 25-95 21-76 18-63 17-55 15-47 15-43 15-40 14-37 13-35 12-33 11-31 11-29
Eenheid nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM
IGF-BP3
Leeftijd 60-65J 65-70J 70-75J 75-80J 80-85J 0-1J 1-2J 2-3J 3-4J 4-5J 5-6J 6-7J 7-8J 8-9J 9-10J 10-11J 11-12J 12-13J 13-14J 14-15J 15-16J
Mannen 10-28 9-26 8-25 8-23 7-22 0,7-3,6 0,8-3,9 0,9-4,3 1,0-4,7 1,1-5,2 1,3-5,6 1,4-6,1 1,6-6,5 1,8-7,1 2,1-7,7 2,4-8,4 2,7-8,9 3,1-9,5 3,3-10,0 3,5-10,0 3,4-9,5
Vrouwen 10-28 9-26 8-25 8-23 7-22 0,7-3,6 0,8-3,9 0,9-4,3 1,0-4,7 1,1-5,2 1,3-5,6 1,4-6,1 1,6-6,5 1,8-7,1 2,1-7,7 2,4-8,4 2,7-8,9 3,1-9,5 3,3-10,0 3,5-10,0 3,4-9,5
Eenheid nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L nmol/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM
Immuunglobulinen IgA
Leeftijd 16-17J 17-18J 18-19J 19-20J 20-25J 25-30J 30-35J 35-40J 40-45J 45-50J 50-55J 55-60J 60-65J 65-70J 70-75J 75-80J 80-85J
Mannen 3,2-8,7 3,1-7,9 2,9-7,3 2,9-7,2 3,4-7,8 3,5-7,6 3,5-7,0 3,4-6,7 3,3-6,6 3,3-6,7 3,4-6,8 3,4-6,9 3,2-6,6 3,0-6,2 2,8-5,7 2,5-5,1 2,2-4,5
Vrouwen 3,2-8,7 3,1-7,9 2,9-7,3 2,9-7,2 3,4-7,8 3,5-7,6 3,5-7,0 3,4-6,7 3,3-6,6 3,3-6,7 3,4-6,8 3,4-6,9 3,2-6,6 3,0-6,2 2,8-5,7 2,5-5,1 2,2-4,5
Eenheid mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L
<10D 10-120D 120D-1J
<0,16 0,06-0,57 0,08-0,98
<0,16 0,06-0,57 0,08-0,98
g/L g/L g/L
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd 1-3J 3-10J >10J <120D 120D-1J 1-3J 3-10J >10J <10D 10-120D 120D-1J 1-3J 3-10J >10J
IgE
IgG
IgG IgG-index IgM
liquor cerebrospinalis <10D 10-120D 120D-1J 1-3J 3-10J
Mannen 0,19-2,30 0,55-2,50 0,76-3,91 <2 <5 <10 <25 <100 6.5-12.5 2,6-7,8 2,2-15,2 2,6-13,9 5,2-14,3 5,2-16,0 2-45 0,22-0,60 0,03-0,24 0,10-0,55 0,07-1,20 0,10-0,87 0,21-1,90
Vrouwen 0,19-2,30 0,55-2,50 0,76-3,91 <2 <5 <10 <25 <100 6.5-12.5 2,6-7,8 2,2-15,2 2,6-13,9 5,2-14,3 5,2-16,0 2-45 0,22-0,60 0,03-0,24 0,10-0,55 0,07-1,20 0,10-0,87 0,21-1,90
Eenheid g/L g/L g/L kE/L kE/L kE/L kE/L kE/L g/L g/L g/L g/L g/L g/L mg/L g/L g/L g/L g/L g/L
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM
Insuline
Leeftijd >10J
Mannen 0,45-2,30 6-27
Vrouwen 0,45-2,30 6-27
Eenheid g/L mU/L
Extern
Leeftijd <10D >10D
Mannen 3,4-6,0 3,5-5,0 30-90 10-26 <1,2 90-140 70-110 27-88 14-35 23-68 59-104 9-16
Vrouwen 3,4-6,0 3,5-5,0 30-90 10-26 <1,2 80-125 60-100 27-88 14-35 23-68 45-84 6-11
Eenheid mmol/L mmol/L mmol/24u μmol/L μmol/24u ml/min ml/min μmol/L μmol/L μmol/L μmol/L mmol/24u
Extern
Mannen 0,5-2,2 0,5-1,6 <2,2
Vrouwen 0,5-2,2 0,5-1,6 <2,2
Eenheid mmol/L mmol/L mmol/L
Extern
nuchter
K Kalium urine 24u Koper Kreatinine klaring
urine 24u bij 1,73m2 bij 1,73m2
Kreatinine
16-60J >60J <30D <3J <16J >16J
urine 24u L Lactaat
Leeftijd veneus plasma arterieel plasma liquor cerebrospinalis
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM LD
Leukocyten
bloed
liquor cerebrospinalis Leukocyten differentiatie (Hand) Basofiele granulocyten Eosinofiele granulocyten Staafkernige neutrofielen Segmentkernige neutrofielen
Lymfocyten
Leeftijd <10D 10D-1J 1-13J >13J <1D 1D-1J >1J >1J
Mannen <1730 <1100 <850 <450 9,0-38,0 5,0-21,0 4,3-10,0 <15
Vrouwen <500 <1100 <850 <450 9,0-38,0 5,0-21,0 4,3-10,0 <15
>10J >10J >10J <1J 1-2J 2-3J 3-4J 4-10J 10-17
0-1 0-5 0-5 9-47 14-56 18-62 19-63 28-64 32-64 40-70 43-79 35-75
0-1 0-5 0-5 9-47 14-56 18-62 19-63 28-64 32-64 40-70 43-79 35-75
<1J 1-2J
Eenheid E/L E/L E/L E/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^6/3μL % % % % % % % % % % % %
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM
Monocyten Leukocyten differentiatie (Machine) Basofiele granulocyten Eosinofiele granulocyten
Neutrofiele granulocyten
Lymfocyten
Leeftijd 2-4J 4-17J
Mannen 27-73 24-58 20-45 2-8
Vrouwen 27-73 24-58 20-45 2-8
Eenheid % % % %
<10D >10D <180D 180D-6J >6J <10D 10D-2J 2-6J 6-16J >16J <10D 10-180D 180D-2J 2-6J 6-16J >16J
<1,0 <0,15 <2,0 <0,8 <0,7 5-20 1,0-9,0 1,5-9,0 1,5-8,0 1,8-7,3 2,0-10,0 4,0-13,5 1,5-8,0 1,0-6,5 1,0-5,0 1,0-4,0
<1,0 <0,15 <2,0 <0,8 <0,7 5-20 1,0-9,0 1,5-9,0 1,5-8,0 1,8-7,3 2,0-10,0 4,0-13,5 1,5-8,0 1,0-6,5 1,0-5,0 1,0-4,0
10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Monocyten LH
prepuberaal volwassenen midcyclisch postmenopausaal
Leeftijd <10D >10D 1 - 10J
Lipase Lp(a) M Magnesium
Leeftijd <10D >10D urine 24u
MCH MCHC MCV
MDRD
<10D <16J synoniem eGFR
Mannen <2,0 0,2-1,0 <10 2-12
0-50 0,0-0,3
Vrouwen <2,0 0,2-1,0 <10 2-15 20-100 15-65 0-50 0,0-0,3
Eenheid 10^9/L 10^9/L E/L E/L E/L E/L E/L g/L
Mannen 0,5-1,2 0,70-1,05 3,0-5,0 17002100 19,5-22,0 100-120 70-95 80-100 >60
Vrouwen 0,5-1,2 0,70-1,05 3,0-5,0 17002100 19,5-22,0 100-120 70-95 80-100 >60
Eenheid mmol/L mmol/L mmol/24u amol/L
Extern
Extern Extern
fl fl fl fl ml/ min/1,73m2
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd Metanefrines metanefrine/kreatinine ratio nor-metanefrine/kreatinine ratio Methemalbumine Methemoglobine Micro-albumine Microglobuline, β2
Mannen
Vrouwen
<100
<100
<260
<260
<2 <1,5
<2 <1,5
μmol/mol kreatinine μmol/mol kreatinine μmol/L %
<2,5 <0,40
<2,5 <0,40
mg/L mg/L
Extern Extern
Leeftijd
Mannen 135-145 40-220 <12
Vrouwen 135-145 40-220 <18
Eenheid mmol/L mmol/24u pmol/L
Extern
Leeftijd 1 - 10J
Mannen <50 <200
Vrouwen <50
Eenheid pmol/L pmol/L pmol/L pmol/L
Extern
plasma bloed zie albumine in urine bloed urine
N Natrium urine 24u NT-proBNP O Oestradiol
Eenheid
Extern
urine 24u
prepuberaal volwassenen folliculair midcyclisch
<450 400-1500
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd
Mannen
275-300
Vrouwen 200-750 <110 275-300
50-1200
50-1200
Leeftijd
Mannen
Vrouwen
<10D >10D
7,0-7,5 5-7 4,5-8,0
7,0-7,5 5-7 4,5-8,0
<220 <30 <285 0,2-0,4 <0,5
<220 <30 <285 0,2-0,4
luteaal postmenopausaal Osmolaliteit urine portie
P pH pH
Porfyrinen Coproporfyrine Uroporfyrine Totaal porfyrine Prealbumine Progesteron
bloed: zie Bloedgasonderzoek faeces urine portie
Eenheid pmol/L pmol/L mOsmol/ kg mOsmol/ kg
Extern
Eenheid
Extern
urine 24u
volwassenen: folliculair luteaal
<3,4 10-60
nmol/24u nmol/24u nmol/24u g/L nmol/L nmol/L nmol/L
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM
Prolactine Proteïne C activiteit Proteïne S activiteit Proteïne S antigeen PSA PSA vrij; vrij-PSA vrij-PSA/PSA ratio PTH Protrombinetijd R RDW Renine activiteit
postmenopausaal prepuberaal
Mannen
1-10J >10J
<0,35 <0,35 70-130 60-130 60-130 <4 <1 >20
bij < 20% hogere kans op maligniteit bij normaal calcium plasma Leeftijd in rust na 3 uur staande activiteit
Reticulocyten Reumafactor Reumafactor nieuw
Leeftijd
Vrouwen <0,5 <0,35 <0,50 70-130 60-130 60-130
Eenheid nmol/L E/L E/L % % % μg/L μg/L %
<6 11-14
<6 11-14
pmol/L sec
Mannen 11-16 0,3-3,5
Vrouwen 11-16 0,3-3,5
0,8-5,5
0,8-5,5
<2,5 <20 <14
<2,5 <20 <14
Eenheid % ng AT I/ ml/uur ng AT I/ ml/uur % kIE/L kIE/L
Extern
Extern Extern Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM S Schildklier antistoffen SHBG Soortelijk gewicht
Leeftijd
Mannen
Vrouwen
Eenheid
>10J <10J
13-71 1,0021,006 1,0021,035
18-114 1,0021,006 1,0021,035
nmol/L kg/L
urine portie
>10J Spermaonderzoek Volume Concentratie Beweeglijkheid (type a+b motiliteit) Normale vormen (stricte criteria) pH VCM
T T3 totaal (TT3) T4 (vrij) TBG
Extern
zie anti-TPO antistoffen
>2,0 >20 >50
ml 10^6/L %
>14
%
7,2-8,0 >20
volume x concentratie x motiliteit
kg/L
10^6/L
Leeftijd >30D
Mannen 1,2-2,1
Vrouwen 1,2-2,1
<4J
16-33
18-33
Eenheid nmol/L
Extern
mg/L
Extern
zie vrij-T4
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM
Testosteron
prepuberaal
Thyreoglobuline
als anti-Tg antistoffen negatief berekend
TIJBC (totale ijzerbindingscapaciteit) Transferrine Triglyceriden
Trombocyten
Troponine-T TSH
nuchter
Leeftijd >4J 1-10J >10J
Mannen 12-30 <0,5 10-35 <55
Vrouwen 12-30 <0,5 <3 <55
Eenheid mg/L nmol/L nmol/L μg/L
>10D
45-80
45-80
μmol/L
>10D <10D 10D-10J 10-16J >16J <10D 10D-1J 1-13J >13J
2,0-3,6 <1,0 <1,3 <1,6 <2,0 150-390 200-473 150-450 150-400 <0,1 1,0-39,0 0,8-5,7 0,8-4,8 0,4-4,0
2,0-3,6 <1,0 <1,3 <1,6 <2,0 150-390 200-473 150-450 150-400 <0,1 1,0-39,0 0,8-5,7 0,8-4,8 0,4-4,0
g/L mmol/L mmol/L mmol/L mmol/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L 10^9/L μg/L mE/L mE/L mE/L mE/L
1-4D 1-8W 9W-2J >2J
Extern Extern
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM U Ureum
urine 24u
Urinezuur urine 24u (normaal dieet) V Viscositeit Vitamine A Vitamine B1 Vitamine B6 Vitamine B12 25-OH-Vitamine-D3 Vitamine E
Leeftijd <10D 10D-16J >16J <10D 10D-1J 1-16J >16J <16J >16J >16J
Mannen 1,7-4,2 1,8-6,4 2,5-6,4 <3,3 <70 <330 330-580 0,12-0,32 0,20-0,42 1,2-4,0
Vrouwen 1,7-4,2 1,8-6,4 2,5-6,4 <3,3 <70 <330 330-580 0,12-0,32 0,12-0,34 1,2-4,0
Eenheid mmol/L mmol/L mmol/L mmol/24u mmol/24u mmol/24u mmol/24u mmol/L mmol/L mmol/24u
Extern
Leeftijd
Mannen 1,4-1,8
Vrouwen 1,4-1,8
Extern
1,2-2,7 >80 50-180 130-700 50-150 15-50
1,2-2,7 >80 50-180 130-700 50-150 15-50
Eenheid t.o.v. water μmol/L nmol/L nmol/L pmol/L nmol/L μmol/L
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM Leeftijd Volume
Mannen 800-1800 250-2400 50-150
Vrouwen 600-1600 250-2400 50-150
50-150
50-150
%
<3D >3D
<1 10-31 10-22
10-31 10-22
μg/L pmol/L pmol/L
Leeftijd <10D <1J >1J
Mannen 20-48 5-13 14 - 28
Vrouwen 20-48 5-13 10 - 25
Eenheid μmol/L μmol/L μmol/L
11-23
11-23
μmol/L
urine 24u >65J
von Willebrand factor activiteit von Willebrand factor antigeen vrij-PSA vrij-T4 (FT4)
IJ IJzer
Zink
serum
Eenheid ml/24u ml/24u %
Extern
Extern
GEINTEGREERD KLINISCH CHEMISCH LABORATORIUM urine 24u Zweettest Natrium Chloor Geleidbaarheid
Mannen 2-11
Vrouwen 2-11
<60 <60 <60
<60 <60 <60
Eenheid μmol/24u mmol/L mmol/L mmol NaCl/L
Extern
Leeftijd
Z
LABORATORIUM APOTHEEK Opmerking
Mannen
Vrouwen
1-5
1-5
mg/L
0,1-0,3
0,1-0,3
mg/L
4-10
4-10
mg/L
0,2-0,4
0,2-0,4
mg/L
>0,35
>0,35
mg/L
8-20
8-20
mg/L
<30
<30
mg/L
Digoxine
0,5-2,2
0,5-2,2
μg/L
Fenobarbital
10-40
10-40
mg/L
Amiodaron
Somspiegel amiodaron + metaboliet
Eenheid
De belangrijkste actieve metaboliet desethylamiodaron wordt ook bepaald Amitryptiline
Somspiegel amitryptiline en nortryptiline
De belangrijkste actieve metaboliet nortryptiline wordt ook bepaald Carbamazepine Bij gebruik als stemmingsstabilisator tot 12 mg/L Clomipramine
Somspiegel clomipramine en metaboliet
De belangrijkste actieve metaboliet desmethylclomiprame wordt ook bepaald Clozapine Clozapine kent geen therapeutisch gebied maar een cutt off point waarboven de kans op effectiviteit toeneemt Boven 0,7 mg/L neemt de kans op convulsies toe Coffeine Neonaten
LABORATORIUM APOTHEEK Opmerking Fenytoine Gentamycine*
Volwassenen
Kinderen
Imipramine
Somspiegel imipramine + desipramine
Mannen
Vrouwen
8-20
8-20
Eenheid mg/L
dal
<1
<1
mg/L
piek
>9
>9
mg/L
dal
<1
<1
mg/L
piek
7-10
7-10
mg/L
0,15-0,30
0,15-0,30
mg/L
0,6-0,8
0,6-0,9
mmol/L mmol/L
De belangrijkste actieve metaboliet desipramine wordt ook bepaald Lithium**
Profylaxe Therapie
Maprotiline
Somspiegel maprotiline + metaboliet
0,8-1,2
0,8-1,2
0,15-0,30
0,15-0,30
mg/L
0,06-0,15
0,06-0,15
mg/L
<100
<100
mg/L
De belangrijkste actieve metaboliet desmethylmaprotiline wordt ook bepaald Nortryptiline Hogere spiegels leveren een lagere effectiviteit Paracetamol
Tijdstip 4 uur na inname
Alleen bepalingen in het kader van intoxicaties
LABORATORIUM APOTHEEK Opmerking Salicylzuur
Mannen
Vrouwen
<300
<300
mg/L
5-20
5-20
mg/L
dal
<1
<1
mg/L
piek
>9
>9
mg/L
dal
<1
<1
mg/L
Therapeutisch
Eenheid
Bij spiegels > 400 mg/L is sprake van een intoxicatie Theofylline Theofylline vertoont effectiviteit vanaf 5 mg/L Tobramycine*
Volwassenen
Kinderen
piek
7-10
7-10
mg/L
40-100
40-100
mg/L
dal
5-15
5-15
mg/L
piek
<50
<50
mg/L
Valproinezuur Bij gebruik als stemmingsstabilisator tot 120 mg/L
*De piekspiegel wordt afgenomen binnen 2 uur na de gift. De dalspiegel wordt om 08.00 uur afgenomen. De ziekenhuisapotheker beoordeelt deze waarden (waarbij wordt doorgerekend naar de echte dalspiegel vlak voor de gift) . ** Wordt door GKCL bepaald.
Vancomycine
Spoedpakket GKCL Het spoedpakket bestaat uit bepalingen die met spoed (“cito”) aangevraagd kunnen worden op het GKCL. Alle overige bepalingen worden pas na overleg met de dienstdoende klinisch chemicus / arts klinische chemie in behandeling genomen. Bloedgasonderzoek pH, pCO2, pO2, sO2, bicarbonaat, HbCO, metHb, sulfHb, geïoniseerd calcium, natrium, kalium Bloedgroepen-serologie bloedgroep (ABO/rhesus), antistofscreening, compatibiliteitsonderzoek, directe Coombs Hematologie hemoglobine, hematocriet, MCV, RDW, trombocyten, leukocyten, machine differentiatie, sikkelceltest (spoedtest), bezinking Intoxicatie lithium, alcohol voor overige geneesmiddelenbepalingen en/of toxicologische onderzoeken moet contact op worden genomen met de dienstdoende ziekenhuisapotheker.
Klinische Chemie kreatinine, ureum, natrium, kalium, chloor, calcium, magnesium, fosfaat, albumine, bilirubine, alkalische fosfatase, gamma GT, ASAT, ALAT, LD, CK, p-amylase, glucose, CRP, ammoniak, lactaat, totaal eiwit, haptoglobine, osmolaliteit, troponine T, hCG+βhCG Liquor cellen (evt. cytospin; differentiatie neutrofielen/ lymfocyten), eiwit, glucose, liquorspectrum (bloedpigmenten; subarachnoïdale bloeding) Parasitologie malaria (dienstdoende klinisch chemicus / arts klinische chemie) Stolling APTT, heparine controle, PT, INR, fibrinogeen, antitrombine III, D-dimeer Urine kwalitatief onderzoek (screening evt. gevolgd door sediment), natrium, kalium, kreatinine, zwangerschapstest
Doorbellijst GKCL Indien één van de in onderstaande tabel aangegeven testen een zodanig afwijkend, niet van te voren bekend, resultaat oplevert, worden deze telefonisch doorgegeven aan de aanvrager. ONDERZOEK
waarden kleiner dan
waarden groter dan
eenheid
100
μmol/L
1,80
3,00
mmol/L
400
E/L
Glucose
2,5
25,0
mmol/L
Kalium
3,0
Chemie Bilirubine neonataal (alleen verloskundige) Calcium CK (alleen huisarts)
6,0
mmol/L
Kreatinine (geen dialyse patiënten)
400
μmol/L
Lithium
1,30 1,00 bij patiënten ≥ 65 jaar
mmol/L
Magnesium
3,5
mmol/L
150
mmol/L
0,10
μg/L
Natrium
128
Troponine T (alleen huisarts) Hematologie Hemoglobine
5,0
mmol/L
ONDERZOEK
waarden kleiner dan
waarden groter dan
eenheid
Leukocyten
2,0
30,0
109/L
Neutrofielen
kwantitatief in handdiff.
Trombocyten
0,5 10 50 10
109/L % altijd doorbellen
1000
109/L
Heparine controle (aPTT) (alleen huisarts)
100
sec
INR
5,0
D-dimeer (alleen huisarts)
0,5
mg/L
Stolling
Endocrinologie 50,0
pmol/L
PSA
5,0
500
μg/L
HCG+βHCG
3000
E/L
vrij-T4 (FT4)
Toelichting Apotheekbepalingen • Bepalingen niet opgenomen in deze lijst kunnen in overleg met een ziekenhuisapotheker mogelijk toch worden uitgevoerd. • Aanvragen voor geneesmiddelenbepalingen en toxicologisch onderzoek buiten de openingstijden van de apotheek, geschieden via de dienstdoende ziekenhuisapotheker.
• Voor cito aanvragen dient vooraf overleg met een ziekenhuisapotheker plaats te vinden. De volgende geneesmiddelen en drugs of abuse worden routinematig bepaald.
Naam
Bepalingsfrequentie
Type monster; hoeveelheid
Afnametijdstip
bepalingsmethode
Alcoholen en andere vluchtige stoffen (aceton, ethanol, methanol, ethyleenglycol )1
Op aanvraag
SB, 1x
In overleg
f
Amiodaron
bij voldoende aanbod, min. 1x per maand
SB, 2x
Voor gift
a
Amitriptyline en metabolieten
wekelijks; (donderdag start bepaling, vrijdag uitslag bekend
SB5, 2x
Voor gift
a
Barbituraten1
- urine
UR, 1 ml
In overleg
c
Benzodiazepinen1
- urine
UR, 1 ml
In overleg
c
Naam
Bepalingsfrequentie
Type monster; hoeveelheid
Afnametijdstip
bepalingsmethode
Carbamazepine4
Maandag, woensdag en vrijdag4
SB, 1x (0,2 ml
Bij voorkeur voor gift, incidenteel piekspiegel
e
serum)
Clomipramine en metabolieten
wekelijks; (donderdag start bepaling, vrijdag uitslag bekend
SB6, 2x
Voor gift
a
Clozapine
wekelijks; (donderdag start bepaling, vrijdag uitslag bekend
SB5, 2x
Voor gift
a
Coffeine
Donderdag
Cupje (0,2 ml
Voor gift
a
>4-6 uur na inname
b
In overleg
b
serum)
Digoxine4
Maandag, woensdag en vrijdag4
SB, 1x (0,2 ml
Drugsscreening: urine -Amfetamines -XTC -Cocaine -Opiaten -Cannabis
Op aanvraag
UR, 1 ml
Ethanol2
Dagelijks
serum)
Bij intoxicaties: In overleg
Naam
Bepalingsfrequentie
Type monster; hoeveelheid
Afnametijdstip
bepalingsmethode
Fenobarbital4
Maandag, woensdag en vrijdag4
SB, 1x (0,2 ml
Bij voorkeur voor gift, incidenteel piekspiegel
e
Maandag, woensdag en vrijdag4
SB, 1x (0,2 ml
Bij voorkeur voor gift, incidenteel piekspiegel
e
dagelijks, met uitzondering van zonen feestdagen3
SB, 1x (0,2 ml
Piek en dal volgens protocol of in overleg met ziekenhuisapotheker
e
Imipramine en metabolieten
wekelijks; (donderdag start bepaling, vrijdag uitslag bekend
SB6, 2x
Voor gift
a
Lamotrigine
oneven weken op woensdag
SB, 2x
Voor gift
a
Maprotiline en metabolieten
wekelijks; (donderdag start bepaling, vrijdag uitslag bekend
SB, 2x
Voor gift
a
Methadon1
Op aanvraag
UR, 1 ml
In overleg
c
Fenytoine4
Gentamicine7
serum)
serum)
serum)
Lithium2
Voor gift
Naam
Bepalingsfrequentie
Type monster; hoeveelheid
Afnametijdstip
bepalingsmethode
Nortriptyline
wekelijks; (donderdag start bepaling, vrijdag uitslag bekend
SB5, 2x
Voor gift
a
Theofylline4
Maandag, woensdag en vrijdag4
SB, 1x (0,2 ml
Voor gift
e
dagelijks, met uitzondering van zonen feestdagen3
SB, 1x (0,2 ml
Piek en dal volgens protocol of in overleg met ziekenhuisapotheker
e
Toxicologische screening algemeen1
Op aanvraag
SB, 2x + UR, 5 ml
In overleg
Tricyclische antidepressiva en metabolieten1 - urine
Op aanvraag
UR, 1 ml
In overleg
c
Valproïnezuur
Maandag, woensdag en vrijdag4
SB, 1x (0,2 ml
Bij voorkeur voor gift, incidenteel piekspiegel
e
dagelijks, met uitzondering van zonen feestdagen3
SB, 1x (0,2 ml
Piek en dal volgens protocol of in overleg met ziekenhuisapotheker
e
Op aanvraag
UR, 1 ml
In overleg
c
Tobramycine7
Vancomycine8
XTC1
serum) serum)
serum)
serum)
Monster: SB= stolbuis 4 ml UR= urine
a = HPLC, Reversed Phase
1
= bij toxicologische vraagstelling, alleen in overleg met ziekenhuisapotheker
b = Immunoassay, latex agglutinatie
2
= Wordt bepaald door het GKCL
c = Immunoassay, striptest
3
= Voor bepaling op zon en feestdagen is overleg noodzakelijk met de dienstdoende ziekenhuisapotheker
d = UV, spectrofotometrisch
4
= Klinische patiënten dezelfde werkdag
e = Immunoassay, FPIA
5
= Clozapine + amitriptyline + nortriptyline samen SB, 2x Minimaal 1,1 ml serum, bij voorkeur 2x 1,1ml serum
f = GLC, wide-bore
6
= Clomipramine + imipramine samen SB, 2x Minimaal 1,1ml serum, bij voorkeur 2x 1,1 ml serum 7 = Piekspiegel afnemen half uur na einde infusie (infusie gedurende half uur). Dalspiegel afnemen zo kort mogelijk voor volgende gift. De ziekenhuisapotheker beoordeelt deze waarden. 8 = Piekspiegel afnemen een uur na einde infusie (infusie gedurende een uur). Dalspiegel afnemen zo kort mogelijk voor volgende gift. De ziekenhuisapotheker beoordeelt deze waarden.
Bepalingsmethode:
Omrekeningsfactoren en formules Analyt
Conventioneel
Internationaal
Conversiefactor
Bilirubine
mg/dL
μmol/L
x 17,1
pCO2
mm Hg
kPa
x 0,133
pO2
mm Hg
kPa
x 0,133
Calcium
mg/dL
mmol/L
x 0,25
Cholesterol
mg/dL
mmol/L
x 0,0259
Foliumzuur
ng/ml
nmol/L
x 2,265
Bloedgassen:
mg/dL
mmol/L
x 0,323
Glucose
mg/dL
mmol/L
x 0,0555
HDL-cholesterol
mg/dL
mmol/L
x 0,0259
Hemoglobine
g/dL
mmol/L
x 0,6206
IJzer
μg/dL
μmol/L
x 0,179
Kreatinine
mg/dL
μmol/L
x 88,4
LDL-cholesterol
mg/dL
mmol/L
x 0,0259
NT-proBNP
pg/mL
pmol/L
x 0,118
Triglyceriden
mg/dL
mmol/L
x 0,0113
Ureum (BUN)
mg/dL
mmol/L
x 0,357
Urinezuur
mg/dL
mmol/L
x 0,059
Vitamine B12
pg/ml
pmol/L
x 0,738
Fosfaat
