GHS - CLP Tom Bieseman Product Expert
Agenda • Reach • GHS – CLP – Historiek – Inhoud - aandachtspunten – Transportverpakking – Leidingmarkering • Etiketvoorbeelden • Nuttige info
GHS - CLP • • • • •
REACH - EU- verordening 1907/2006 Registratie Evaluatie- beoordeling Autorisatie + restricties – vergunningsverlening van Chemische stoffen – Bepaalde verplichtingen voor de bedrijven • Registreren • Communicatie • Antwoorden op vragen consumenten
• Via EU instantie: ECHA
GHS - CLP • REACH • Van kracht sinds 01/06/2007 • Van toepassing op – de vervaardiging – invoer – in de handel brengen – het gebruik
van chemische stoffen
Chemische stoffen wereldwijd
Chemische stoffen wereldwijd
GHS - CLP • • • • • • • •
GHS – UN Verenigde Naties – wereldwijd geharmoniseerd systeem voor de indeling van chemische stoffen, het Globally Harmonized System Gestart in 1992 Top van Rio 2003 eerste versie Herzieningen: 2005, 2008,… VN-GHS is niet bindend Omzetting in nationale wetgeving => CLP (Classification, Labelling and Packaging): EU versie Verordening 1272/2008 vervanging van Stoffenrichtlijn 67/548/EG en Preparatenrichtlijn 1999/45/EG
GHS - CLP • Wat is nieuw? – Criteria en gevarenklassen • Van 15 → 27 gevarenklassen • Nieuwe indelingscriteria stoffen • Nieuwe rekenregels mengsels
– 9 Nieuwe pictogrammen – Signaalwoorden: “gevaar” en “waarschuwing” – Terminologie • Preparaten → mengsels • R(isk) & S(afety) zinnen => – H(azards) - Annex III – EUH(azards) - Annex III – P(recautions)- zinnen - Annex IV
– eens GHS => altijd GHS => geen mix
GHS - CLP? • Waar zie ik dat op de werkvloer? – Magazijn • Andere etiketten op binnenkomende producten • Andere etiketten op buitengaande producten
– – – –
Op de opslagtanks/installaties Op de werkinstructies Op de veiligheidsinformatiebladen (VIB) …
9
Nieuwe pictogrammen
EXPLOSIEF
ONTVLAMBAAR
OXIDEREND
GASSEN ONDER DRUK
GHS01
GHS02
GHS03
GHS04
! CORROSIEF
GIFTIG
GHS05
GHS06
IRRITEREND, SENSIBILISEREND, SCHADELIJK
LANGE TERMIJN GEZONDHEIDSGEVAARLIJK GHS08
GHS07
GEVAARLIJK VOOR HET AQUATISCH MILIEU GHS09
http://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs /pictograms.html 10
GHS - CLP • Vervangen door:
H zinnen – Vervangt de vroegere R-zinnen – “H” (voor “hazard statement”) volgens diverse gevaren: • • • •
•
Fysische gevaren (H2##) Gezondheidsgevaren (H3##) Milieugevaren (H4##) Twee cijfers die overeenkomen met de sequentiële nummering van de gevaren bv. ontploffingsgevaar (codes 200 tot 210), ontvlambaarheid (codes 220 tot 230), etc.
66 R-zinnen (& 57 combinatiezinnen) => 71 H statements
12
P zinnen – Vervangt de S zinnen – “P” (voor “precautionary statement”) volgens voorzorgsmaatregelen:
•
• Algemene voorzorgsmaatregelen (P1##) • Voorzorgsmaatregelen i.v.m. preventie (P2##) • Voorzorgsmaatregelen i.v.m. reactie (P3##) • Voorzorgsmaatregelen i.v.m. opslag (P4##) • Voorzorgsmaatregelen i.v.m. verwijdering (P5##) 59 S-zinnen en 19 combinaties => 135 P-statements
13
GHS – CLP labelafmetingen Content
Size Label (mm)
< 3 liters
74x52
3-50 liters
105x74
50-500 liters
148x105
>500 liters
210x148
GHS - CLP • Deadlines voor labelling – Unieke substanties: 01/12/2010 – mengsels : 01/06/2015 • Voordelen: – Geeft industrie tijd de nodige aanpassingen te doen – Geeft industrie tijd om de nodige opleidingen te geven van werknemers en klanten – Geeft wetgevers tijd om afgeleide wetgevingen aan te passen • Nadeel – Gedurende 7 jaar dubbele etikettering mogelijk, kan verwarring veroorzaken => Voldoende en correct informeren cruciaal
GHS - CLP • Aandachtspunten – Elk gevaarsaanduiding moet ten minste 1/15e (6,66%) van het labeloppervlak beslaan tov 1/10e (10%) bij HSID – Maximaal 6 CLP-picto’s – Bij meerdere voorbedrukte vlakken op label: • Blanco mag niet • Dubbel mag niet • Opties? – Barreren – Volvlak uitvlakken – NVT vermelding
– Tot aan de deadlines: 2 systemen naast elkaar! – eens GHS => altijd GHS => geen mix
GHS - CLP • Aandachtspunten – Voorrangsbeginselen voor gevarenpictogrammen - Art 26 – Voorrangsbeginselen voor gevarenaanduidingen • Alle H + EUH-zinnen vermelden - Art 27
– Voorrangsbeginselen voor veiligheidsaanbevelingen • P-zinnen: Voorrangsregels Art 28 • 6 belangrijkste vermelden
– Vrijstelling van de voorschriften voor het etiketteren en verpakken • Regels Art 29 – vorm/grootte: » info in verpakking zelf vervat » Uitvouwlabels » Aangehechte tags – Recipient <125ml
Voorrangregels pictogrammen (art. 26) Explosive > Flammable > Oxidizing GHS01 > GHS02 > GHS03
Acute tox 1,2,3, > Acute tox 4 and Irrit/Skin/STOT Skull&bones > Exclamation GHS06 > GHS07
Corrosion > exclamation (skin and eye irritation) GHS05 > GHS07 Severe health Severe Health > Exclamation (skin allergy/skin and eye irritation) GHS08 > GHS07 (just in case GHS08 is attributed for respiratory sensitisation)
18
GHS - CLP • Aandachtspunten – "P" zinnen zijn niet meer vastgelegd door de regelgeving – Deze vallen onder de volledige verantwoordelijkheid van het bedrijf die de stoffen op de markt brengt. • Voor eenzelfde product kan de classificatie verschillend zijn: verschillend(e) picto(grammen), verschillende zinnen!
– Alle talen van de lidstaten waar produkt in de handel gebracht wordt opetiket – H- en P-zinnen groeperen op label en per taal – MSDS: DPD/DSD + CLP verplicht!
Voorbeeld: glutaraldehyde
CLP criteria – Annex I
CLP – Lijst van substanties volgens regels Annex VI Tabel 3.1 – Lijst Substanties Index Nr
Product Name
EC Nr
CAS Nr
HSID Syst. 3P 15P 3P 6P
CLP System
CLP criteria • Informatiebronnen – Fabrikant – Invoerder – MSDS – CLP moet gebeuren op informatie die beschikbaar is
GHS – CLP combinatie transport (ADR)
GHS – CLP combinatie transport (ADR)
GHS – CLP voorbeelden
Gevolgen voor de gebruikers •
Industriële en professionele gebruikers – Nieuwe pictogrammen en etiketten op bv opslagtanks, instructiekaarten – Verwarring bij opslag tijdens overgang met 2 symbolen bij elkaar – Meer stockagecapaciteit gevaarlijke mengsels? – Verwarring informatie leveranciers op VIB – IT systemen, etiketten printers aan te passen – Arbeidsveiligheid PBM – Vergunningen
27
Gevolgen op andere wetgeving verpakkingen etikettering bescherming consument / INDELING beperkingen voor het op de markt te brengen milieuwetgeving ecolabels
afval zware ongevallen
beschermimng werknemers
EU: meer dan 20 wetgevingen beïnvloed door CLP 28
Europa: leidingmerker wetgeving •
92/58 EU Pipe Marking Directive – “It provides for the obligatory addition of other signboards and introduces several other forms of marking and signalling, such as the location and identification of containers and pipes and of fire-fighting equipment, the marking of certain traffic routes, illuminated and acoustic signs, appropriate verbal communications, and hand signals.” –
MINIMUM REQUIREMENTS GOVERNING SIGNS ON CONTAINERS AND PIPES 1. Containers used at work for dangerous substances or preparations defined in Directives 67/548/EEC (¹) and 88/379/EEC (²) and containers used for the storage of such dangerous substances or preparations, together with the visible pipes containing or transporting dangerous substances and preparations, must be labelled (pictogram or symbol against a coloured background) in accordance with those Directives.
Dit wil zeggen dat er een verplichting is tot het identificeren van gevaarlijke stoffen
VNCI adviseert GHS...
Voorbeelden van CLP labels
Voorbeelden van CLP labels
TIP: training/opleiding/bewustwording
Nuttige links – http://echa.europa.eu – http://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs/ghs_rev01/01files_e.ht ml – http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/chemicals/files/ghs/clp_introd uction_en.pdf – http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/chemicals/documents/classific ation/index_en.htm
Nuttig dokument
Guidance on Labelling and Packaging in accordance with Regulation (EC) No 1272/2008 (draft)
For manufacturers, importers, downstream users and distributors of substances and mixures
Afkortingen CLP : classification labelling and packaging of dangerous substances and mixtures DSD : Dangerous Substance Directive / Stoffenrichtlijn DPD : Dangerous Preparations Directive / Preparatenrichtlijn EHBO : eerste hulp bij ongevallen GHS : global harmonised system LD : letale dosis REACH : registration, evaluation, autorisation and restriction of chemicals SDS : safety data sheet STOT : Specific target organ toxicity VIB : veiligheidsinformatieblad VN : Verenigde Naties in accordance with Regulation (EC) No 1272/2008 (draft) For manufacturers, importers, downstream users and distributors of substances and mixures
Vragen
