Gezonde en zuinige scholen in Gelderland Provincie Gelderland Yvonne Tieleman W/E adviseurs Janny Stevens
Gezonde en zuinige scholen Gelders Klimaatprogramma 2008-2011 ‘Aanpakken en aanpassen’ Naar een klimaatneutraal en klimaatbestendig Gelderland in 2050 •
Klimaatneutrale energiehuishouding 2050 • Factor 2 à 3 efficiënter • 40% Duurzame energieproductie in Gld (60 PJ) • 90% Emissiereductie broeikasgassen t.o.v. 1990
•
Realisatie Gelderse bijdrage aan kabinetsdoelstellingen 2020 • Tempo efficiëntieverbetering 2%/jaar • 15% Duurzame energieproductie in Gld (31 PJ) • 30% Emissiereductie broeikasgassen t.o.v. 1990
1
Gezonde en zuinige scholen Integraal Programma Klimaat 7 thema’s: • Duurzame energievoorziening • Klimaat en bedrijven • Klimaat en gebouwde omgeving • Biobased economy • Klimaat en water • Klimaat en natuur • Klimaat en mobiliteit
Gezonde en zuinige scholen Gebouwde omgeving Provinciale doelen 2020 • nieuwe woningen en de utiliteitsbouw met ingang van 2020 energieneutraal • vijftig procent zuiniger bij renovatie • publieksfuncties in utiliteitsbouw als zorg, scholen en sport- & recreatiecentra extra aandacht bij de aanpak van klimaatbestendig bouwen (energie, binnen- en buitenklimaat)
2
Gezonde en zuinige scholen Publieksfuncties utiliteitsbouw Doelen t/m 2011 • Jaarlijks 20 gebouwen(complexen) met hoge energieambitie (20-30% zuiniger dan Bouwbesluit) • Een koplopersalliantie ontwikkelt 5 gebouwen die zichtbaar 50% zuiniger zijn
Gezonde en zuinige scholen Aanpak scholen • Plan van aanpak 2007 (DWA) • Brochure Gezonde en energiezuinige scholen in Gelderland • Op zoek naar pilotprojecten nieuwbouw • Ondersteuning en publiciteit
3
Gezonde en zuinige scholen Zo ondersteunt de provincie: • Maatwerk advies door provinciale energieconsulent – Energiescan – Procesbegeleiding
• Subsidie voor realisatie hoge energieambities – Beleidsregel subsidieverstrekking klimaat – Max. 50% bijdrage – Max € 100.000,= 20 % CO2-reductie t.o.v. Bouwbesluit!
Gezonde en zuinige scholen Hoe loopt het tot nu toe Ondersteund door energieconsulent: • Havo Notre Dame in Ubbergen • Scholengemeenschap Lek en Linge in Culemborg • Basisschool de Arendshorst in Ermelo In voorbereiding: • Montessoricollege Nijmegen • Brede school Trinoom in Wychen • Brede school Groot Holthuizen Zevenaar • Kulturhus Babberich incl.scholen Ondersteuning aangevraagd: • 2 scholen in Bronckhorst • Brede school in Tiel
4
Gezonde en zuinige scholen Hoe loopt het tot nu toe Subsidie verleend: • Havo Notre Dame in Ubbergen • Sebaschool in Ochten Subsidie aangevraagd: • Brede school Maurik Subsidieaanvraag in voorbereiding: • Basisschool de Meerwaarde in Westervoort • De Spreng in Barneveld • De Bloemershof in Rheden • Door consulent ondersteunde scholen
Gezonde en zuinige scholen Ontwikkelingen Bestaande schoolgebouwen: Project met GGD: Fris op school • 1 dags methode • Ventilatieadviezen voor scholen met natuurlijke ventilatie Onderzoek uitbreiding : • Mechanisch geventileerde scholen • Energiebesparingsadviezen • Advies over eenvoudige bouwkundige maatregelen
5
http://www.gelderland.nl/Documenten/ Themas/Milieu_Klimaat_en_Water/Klima at/Gelders_Klimaatprogramma_20082011.pdf
http://www.gelderland.nl/Documenten/ Themas/Milieu_Klimaat_en_Water/ Klimaat/Scholen.pdf
HAVO Notre Dame - Ubbergen
6
HAVO Notre Dame - Ubbergen
HAVO Notre Dame - Ubbergen
7
HAVO Notre Dame - Ubbergen Plan van Aanpak • 20% reductie op CO2-uitstoot • EPC wettelijk minimum 1,3 -> 1,0 bij 20% reductie – – – –
Vaststellen referentie met EPC 1,3 Vaststellen energieconcepten met EPC max. 1,0 Meerkosten vaststellen EPC 1,0 i.p.v. 1,3 Subsidie-aanvraag; wijze van aanleveren
HAVO Notre Dame - Ubbergen Scenario Energiegebruik 'Notre Dame' [MJ] 4.000.000
3.500.000
3.000.000
2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
0
HR 107
ruimteverwarming
WP
hulpenergie
tapwater
ventilatie
koeling
verlichting
8
HAVO Notre Dame - Ubbergen
HAVO Notre Dame - Ubbergen Onderwijsfunctie 5000 m2 energieconcept 1; HR107 (+ mechanisch gebalanceerd) 2; WKO systeem (+ nat. toe en mech. Af)
Kosten [€] Installaties warmte & koude
Kosten [€] afgiftesysteem warmte & koude
Ca. 50.000 voor HR-ketels en 40.000 voor koeling
Ca.180-220.000 voor radiatoren/convectoren en distributieleidingen
170.000-220.000 voor WKO systeem 30.000-35.000 voor koeling
200.000 voor vloerverwarming en of koeling. Convectoren als aanvulling op de vloerverwarming betekenen een meerinvestering.
Voordelen WKO-systeem met vloer als afgiftesysteem: -gezonder ocomfort ostof / gemakkelijk te onderhouden ogeluid okoeling oniet duurder in aanleg -energiereductie € 15.000 /jr. (BARe ca. 10%) -toekomstgericht
9
HAVO Lek & Linge – Culemborg
HAVO Lek & Linge – Culemborg Zonnecellen
36° zuid 90° zuidwest Rendement 30% lager
10
HAVO Lek & Linge – Culemborg
• Eigendom bewoners wijk Eva Lanxmeer • Levert warmte aan de woningen van de wijk en 7 gebouwen met andere functie
11
