Geloof doorgeven: dorpskerk met stadsmensen
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011 – 2014
DEFINITIEF 19-05-2011
Protestantse (wijk)gemeente (i.w.) te Rotterdam-Kralingen Postbus 4326 3006 AH Rotterdam
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
Inhoudsopgave Inhoudsopgave................................................................................................................................ 2 1
Inleiding.................................................................................................................................... 3 1.1 Focusonderwerpen........................................................................................................................ 3 1.2 Ruimte voor initiatieven................................................................................................................ 3 1.3 Leeswijzer...................................................................................................................................... 4
2
Algemene visie .......................................................................................................................... 5 2.1 Geloof doorgeven: wij zijn de eersten niet.... ............................................................................... 5 2.2 Dorpskerk met stadsmensen: warm naar binnen, open naar buiten ........................................... 5 2.3 Niet alles tegelijk........................................................................................................................... 6
3
Beleid en beheer op orde – 2011 ............................................................................................... 7 3.1 Vacatures ambtsdragers invullen ................................................................................................. 7 3.2 Medewerkers eren ........................................................................................................................ 7 3.3 Verenigingsproces actief stimuleren............................................................................................. 7 3.4 Ledenadministratie eenduidiger maken ....................................................................................... 8 3.5 Communicatie versterken ............................................................................................................. 8
4
Jeugd – 2012 ............................................................................................................................. 9 4.1 Peuterpastoraat ontwikkelen ..................................................................................................... 10 4.2 Kindernevendienst voortzetten ................................................................................................... 10 4.3 Geloofsstimulerende activiteiten voor tieners ontplooien.......................................................... 10 4.4 Aandacht voor jongeren ............................................................................................................. 10
5
Ouderen – 2013 ...................................................................................................................... 12 5.1 Vieren in verbondenheid (met wie aan huis gekluisterd zijn) ..................................................... 12 5.2 Pastoraat en diaconaat aan ouderen continueren ..................................................................... 13 5.3 Het doorgeven van geloof stimuleren ........................................................................................ 13
6
Buren – 2014 ........................................................................................................................... 14 6.1 Sociale kaart ............................................................................................................................... 14 6.2 Huiswerk taakgroepen ................................................................................................................ 14 6.3 Huiswerk gemeenteleden ........................................................................................................... 15 6.4 Verdere uitwerking ..................................................................................................................... 15
7
Tenslotte ................................................................................................................................ 16
Bijlage A – Verdeling portefeuilles Kerkenraad ............................................................................... 17 Bijlage B – Taakformulering van de diverse taakgroepen ................................................................ 19 Bijlage C – Projectformuleringen .................................................................................................... 20
2
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
“Dit bid ik, dat uw liefde blijft groeien door inzicht en fijnzinnigheid, zodat u kunt onderscheiden waar het op aankomt.”1
1
Inleiding
Dit document bevat het beleidsplan van Protestants Kralingen voor de periode 2011-2014. Aangezien het vorige beleidsplan tot eind 2010 geformuleerd was, is in 2010 begonnen met het formuleren van een nieuw beleidsplan. Hiervoor is input ontvangen van de diverse taakgroepen binnen onze gemeente en heeft de Kerkenraad een bezinningsdag gehouden. Tijdens deze dag is opgetekend wat het huidige beeld was, hoe het toekomstbeeld er uit zag, welke activiteiten plaatsvonden, dan wel zouden moeten worden ontwikkeld of afgestoten. Met al deze informatie is een voorbereidingsgroep aan de slag gegaan om een concept beleidsplan voor de komende jaren te formuleren. Het resultaat daarvan is onderhavig document.
1.1
Focusonderwerpen
Om het beleidsplan ook echt als een stuurinstrument voor de Kerkenraad te kunnen laten functioneren (en het geen papieren tijger te laten zijn), geeft het plan een concreet kader aan de Kerkenraad, dienaren, taak- en werkgroepen. Zij kunnen alle activiteiten aan dat kader toetsen. Het beleidsplan is geschreven voor een periode van 4 jaar. Daarmee een cyclus creërend die we kunnen herhalen, verrijkt met wat die komende periode, gezien de ontwikkelingen, noodzakelijk is. Verder is het beleidsplan zo opgezet dat elk jaar een specifiek focusonderwerp heeft meegekregen, waarop door de Kerkenraad gestuurd wordt. We kunnen namelijk niet alles tegelijk, aangezien we zuinig met onze middelen (dienaren, vrijwilligers en geld) moeten omgaan. De vier focusonderwerpen zijn: Beleid en beheer op orde, Jongeren, Ouderen en Buren. De aandacht op een focusonderwerp laten we gelijk lopen met ons „activiteitenjaar‟ (sept – sept). Dit alles ten dienste van het doorgeven van het geloof, waarbij wij een dorpskerk met stadsmensen willen zijn.
1.2
Ruimte voor initiatieven
Met de focusonderwerpen willen we bereiken dat resultaten concreet zichtbaar worden en dat de samenhang van het werk van onze werkers in en met de gemeente wordt bevorderd. De activiteiten van de taakgroepen (eredienst, pastoraat, vorming en toerusting enzovoort) worden vervolgens toegespitst op de betreffende focusonderwerpen, zodat er synergie ontstaat. Daarnaast is en blijft er ruimte voor initiatieven die binnen en buiten onze gemeente (zijn) ontstaan. We koesteren deze initiatieven van onze gemeente(leden), alleen sturen we er niet specifiek op.
1
Filippenzen 1:9, 10a.
3
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
1.3
definitief 19-05-2011
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 is de algemene visie van onze gemeente beschreven. Vervolgens is in hoofdstuk 3 het focusonderwerp voor 2011 “Beleid en beheer op orde” uitgewerkt. Tevens zullen in dat jaar de voorbereidingen starten voor het volgende focusonderwerp, namelijk “Jeugd”, dat in 2012 centraal zal staan en beschreven is in hoofdstuk 4. In hoofdstuk 5 is over het focusonderwerp van 2013 “Ouderen” geschreven. Tenslotte staat in hoofdstuk 6 het focusonderwerp “Buren” centraal. In de bijlagen staat de verdeling van de portefeuilles van de Kerkenraad weergegeven en alsmede de kern van de taakformulering van iedere taakgroep. Ook staan in de bijlagen voorbeelden van hoe de diverse plannen en activiteiten voor een specifiek beleidsjaar concreet geformuleerd zullen worden in diverse projectformuleringen.
1.4
Communicatie
Onderhavig beleidsplan is voorgelegd aan de gemeente en met de gemeenteleden besproken op de gehouden gemeenteavond op 12 mei 2011. Naar aanleiding hiervan zijn een aantal aanpassingen en aanvullingen in het plan gemaakt. Na definitieve vaststelling in de Kerkenraadsvergadering van 19 mei 2011, vindt publicatie plaats. Dit doen we door in de Caleidoscoop te communiceren middels een samenvatting, verzending naar de diverse taakgroepen en plaatsing op de website. Tevens is het beleidsplan op te vragen bij de scriba. Het beleidsplan zal elk jaar door de Kerkenraad in samenwerking met de taakgroepen en gemeenteleden geëvalueerd en waar nodig bijgesteld worden. Het nieuwe focusonderwerp zal telkens op de startzondag in september centraal staan, waarbij de projecten voor het komende jaar gepresenteerd worden. Voor deze projecten worden steeds gemeenteleden en andere belangstellenden gezocht die mee willen helpen. Op deze manier verwacht de Kerkenraad dat het beleidsplan “levend” blijft en de betrokkenheid van gemeenteleden vergroot. Dit beleidsplan valt onder de verantwoordelijkheid van de Kerkenraad van de Protestantse (wijk)gemeente (i.w.) te Rotterdam-Kralingen en zal aan het einde van de betreffende periode herzien worden, of zoveel eerder als noodzakelijk is. Hierbij zullen wij niet uit het oog verliezen dat onderhavig document ten dienste staat van de opbouw van de gemeenschap van Jezus Christus onze Heer.
Rotterdam, 19-05-2011
4
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
2
definitief 19-05-2011
Algemene visie
Tijdens de genoemde beleidsdag van de Kerkenraad zijn punten opgenoemd die kenmerkend zijn voor hoe onze gemeente er aan het begin van deze beleidsperiode uitziet. Tevens is nagedacht over een toekomstbeeld van onze geloofsgemeenschap. Beide punten zijn hieronder uitgewerkt.
2.1
Geloof doorgeven: wij zijn de eersten niet....
“Wat is dat nu eigenlijk: geloof? Geloof ondersteunt dat wat wij hopen En maakt wat wij niet zien toch zeker. Juist hierin zijn mensen van vroeger Voor ons tot getuigen geworden, En heel die menigte van belijders Nodigt ons uit hun weg te vervolgen. Door geloof heeft Abraham begrepen Dat hij met zijn verleden moest breken Om al zijn zekerheden op te geven, In beweging te komen en op weg te gaan, Zonder ook maar te weten waar hij zou komen. En hij ging…”2 Wij leven in het besef dat wij niet de eersten zijn die de weg van het geloof gaan, en met de verwachting dat wij de laatsten niet zullen zijn. Daarom willen wij wat ons is overgeleverd door onze voorgangers in het geloof, en wat wij daarin als waardevol ervaren, koesteren en doorgeven. Daarbij putten wij uit de rijke bronnen van Jodendom en het Christendom, in open gesprek met de andere bronnen die onze multiculturele stadssamenleving voeden. Wij leven uit die bronnen, die er niet zijn om de kerk in stand te houden, maar om ons te doen groeien. Groeien in de relatie met God (verborgen omgang), de relatie tot de samenleving (dienst) en de onderlinge relaties binnen de gemeente3. Dit willen wij doen in een geloofsgemeenschap met een heel eigen geschiedenis.
2.2
Dorpskerk met stadsmensen: warm naar binnen, open naar buiten
Onze gefedereerde (wijk)gemeente is al sinds 2005 een federatie van de hervormde wijkgemeente Kralingen Oost (HWKO) en de Gereformeerde Kerk te Kralingen (GKK). We hebben in die jaren een gemeente weten te vormen waar de leden zich thuis voelen: een dorpskerk in de grote stad, een warme gemeenschap naar binnen en open naar buiten. We vormen een gemeenschap waarin mensen daadwerkelijk naar elkaar omzien. Wij werken op alle vlakken van ons gemeenteleven intensief samen: leven, vieren, leren en dienen. De problemen en uitdagingen waarvoor wij ons gesteld zagen, hebben wij altijd in goed overleg kunnen overwinnen. De bloedgroepen gereformeerd en hervormd zijn vervaagd. Een weg terug is niet goed meer denkbaar. De samenwerking is zo succesvol dat wij ons waarlijk één gemeente voelen en ook als zodanig naar buiten treden. Wij doen dat onder de naam Protestantse (wijk)gemeente (i.w.) te Rotterdam-Kralingen, meer informeel onder de naam Protestants Kralingen.
2
Niek Schuurman, Wij zijn de eersten niet, Blz. 49. Sake Stopples, Voor de verandering. Werken aan vernieuwing in gemeente en parochie. Blz. 28 waar hij schrijft dat er een brede consensus is dat het in de gemeenteopbouw uiteindelijk altijd moet gaan om deze drie relaties in hun onderlinge samenhang.
3
5
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
2.3
definitief 19-05-2011
Niet alles tegelijk
We willen een warme en open geloofsgemeenschap zijn, waar iedereen zich thuis voelt en zich met elkaar en de omgeving verbonden weet in Christus onze Heer. Om dat verder uit te bouwen, is in dit beleidsplan een aantal activiteiten opgenomen, opgesplitst naar doelgroepen en leeftijdscategorieën. Omdat het onmogelijk is alles tegelijk te doen, hebben we ervoor gekozen om per jaar te focussen op een doelgroep. Zij zullen dat jaar extra aandacht krijgen van de verschillende taakgroepen (en ook financieel zal er, indien nodig, extra ruimte voor hen worden ingeruimd). Omdat we ook open naar buiten willen zijn, zullen we, met name in het laatste beleidsjaar, bij elke doelgroep kijken met welke andere instituten, verenigingen en organisaties we de samenwerking kunnen zoeken. Ofwel omdat we iets van (de bronnen van) ons geloof willen delen, ofwel omdat we dienstbaar willen zijn aan de samenleving.
6
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
3
definitief 19-05-2011
Beleid en beheer op orde – 2011
Om de veranderingen die op ons af komen goed te kunnen inschatten en sturen, is het noodzakelijk dat we een optimale informatiepositie hebben. We moeten goed weten hoe de samenstelling van onze gemeente is en hoe die zich naar alle waarschijnlijkheid gaat ontwikkelen (bij ongewijzigd beleid). Ook moeten we goed in beeld hebben waar we naar toe willen als gemeente, zowel pastoraal als organisatorisch. Vandaar dat we in dit eerste beleidsjaar de focus leggen op het op orde krijgen van het beleid en beheer. We gaan in 2011 zodoende de volgende activiteiten ontplooien op het gebied van mensen, middelen en organisatie: - vacatures ambtsdragers invullen - medewerkers eren - verenigingsproces actief stimuleren - ledenadministratie eenduidiger maken - communicatie versterken.
3.1
Vacatures ambtsdragers invullen
Onze gemeente prijst zich gelukkig met twee predikanten, te weten Ds. L. Korevaar en Ds. R. Veldman. Ds. L. Korevaar blijft nog tot september 2012 onze voorganger. Om tijdig zekerheid te hebben over zijn opvolging, brengen we een beroepingsproces op gang dat moet uitmonden in de benoeming van een nieuwe predikant. We kiezen er dus voor de Hervormde Algemene Kerkenraad voor te leggen dat we weer een fulltime predikant willen. Deze activiteit zal halverwege 2011 opgestart worden en doorlopen in het volgende beleidsjaar. We zijn ons er van bewust dat de financiën dat mogelijk moeten maken. De Kerkenraad wordt gevormd door twee predikanten, tien ouderlingen, vier ouderling-kerkrentmeesters en zes diakenen. Begin 2011 zien we zeven vacatures in de ambten van onze portefeuillehouders (zie Bijlage A). Om pastoraal en diaconaal onze gemeente en onze plannen gestalte te kunnen geven, gaan we met gerichte acties in die vacatures voorzien. Hierbij kijken we tevens of het mogelijk is om de functie van jeugdouderling te creëren en in te vullen.
3.2
Medewerkers eren
Vele zaken binnen onze kerkelijke gemeente worden gedragen en gerealiseerd door de vele gemeenteleden, die hier hun schouders onder zetten. Zonder al deze meewerkenden zou onze gemeente niet kunnen leven. Wij zijn dan ook blij dat er een grote groep actieve leden is, die op diverse terreinen hun steentje bijdragen. Zij hebben aandacht, erkenning en waardering nodig. Om hun werk goed en met voldoening te kunnen verrichten worden zij ondersteund en toegerust voor hun taken. Dit betekent dus ook dat we goede voorwaarden en faciliteiten scheppen.
3.3
Verenigingsproces actief stimuleren
We zijn al sinds 2005 een federatie en we zien en voelen dat we, komend vanuit een Gereformeerde en Hervormde achtergrond, meer en meer naar elkaar toegroeien. Dit proces willen we voortzetten door toe te sturen naar een vereniging (fusie). Een dergelijk grote stap kunnen we als federatie niet alleen zetten, maar moet plaatsvinden in de context van het grote geheel in Rotterdam Kralingen, Prinsenland en Alexanderpolder. Vanwege de eigen behoefte snel te komen tot een vereniging, gaan we de komende gesprekken over een gezamenlijke toekomst actief stimuleren. Dit gaan we doen door in de Kerkenraad een kerngroep in te stellen 7
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
met de taak om de verenigingsgedachte verder te (helpen) ontwikkelen en te sturen naar vereniging op niet al te lange termijn. De kerngroep zal daartoe in gesprek blijven met de Protestantse kerkgemeenten in onze buurt om dit bespreekbaar te blijven houden binnen en buiten eigen gemeente. Grootste obstakel lijkt de financiële last van met name de kerkgebouwen. De onderliggende beleidskeuze voor ons daarbij is, dat we kiezen voor “herders ten koste van stallen”. Daarom zal de kerngroep tevens ideeën aandragen om die obstakels te overwinnen en opties ontwikkelen voor het kerken op één locatie. Ook zal gezocht worden naar verdergaande samenwerking binnen onze eigen federatie. Voordat het echter tot een volledige vereniging kan komen, moet aan de daarvoor noodzakelijke randvoorwaarden worden voldaan, met name: 1. De financiële positie van de hervormde gemeente moet weer gezond zijn. Daarnaast moeten de financiële cijfers volledig transparant zijn voor de beoogde fusiepartners. Wij hebben moeite met het uitgangspunt dat iedere hervormde wijkgemeente zijn eigen broek moet ophouden. Wij zijn het ermee eens dat de ontvangsten en uitgaven per wijkgemeente beter op elkaar moeten worden afgestemd dan nu het geval is. Wij vinden het echter te ver gaan om de inkomsten uit de begraafplaats geheel buiten beschouwing te laten voor de financiering van het kerkenwerk. Historisch (19e eeuw) kent Kralingen twee erfenissen: de Hoflaankerk (die relatief veel kost) en de begraafplaats (die geld oplevert). Deze twee zijn aan elkaar gekoppeld. Vanuit het gegeven dat de Hoflaankerk nu eenmaal duurder is dan de Immanuelkerk, ligt het voor de hand om een andere verdeelsleutel te kiezen voor de opbrengsten van begraafplaats Oud Kralingen. 2. Overeenstemming, in het kader van de fusiebesprekingen, over de geografische gebiedsindeling van de GKK, de HWKO en andere betrokkenen. Pas dan zal voor onze federatie de beslissing aan de orde zijn om te fuseren en op welke wijze en in welk verband dat dan zou moeten geschieden.
3.4
Ledenadministratie eenduidiger maken
Mede met het oog op bovengenoemd streven naar vereniging, is het goed inzicht te hebben in de samenstelling van de gemeente. Dat begint bij een optimale ledenadministratie, waarbij dezelfde criteria voor beide administraties gelden. Het kerkelijk bureau, de administrateurs en de taakgroep pastoraat zullen daarbij nauw betrokken worden.
3.5
Communicatie versterken
Als we ons geloof willen delen is communicatie en contact van cruciaal belang. Daarom gaan we allereerst de communicatie binnen onze gemeente verder verbeteren. Als eerste gaan we de communicatie tussen Kerkenraad en de taakgroepen verder versterken door het benoemen van portefeuillehouders vanuit de Kerkenraad in de diverse taakgroepen. Het begrip portefeuillehouder wordt toegelicht in Bijlage A. De communicatie via ons kerkblad Caleidoscoop, een blad waar wij trots op zijn, zal voortgezet worden op de huidige werkwijze. Daarnaast gaan wij de communicatie via de website verbeteren tot het niveau van Caleidoscoop. Om de contacten naar onze gemeenteleden te optimaliseren, streven wij ernaar om een (pastoraal) ouderling voor elk gedeelte (sectie) van onze gemeente te benoemen. Gezien de huidige -en verwachte toekomstige- beschikbare menskracht, zal daarom onderzoek gedaan worden naar het samenvoegen van secties om uiteindelijk van 11 naar 6 secties te gaan. Verder gaan we de communicatie naar onze omgeving verbeteren. Daartoe zullen we in kaart moeten brengen van welke (bestaande) media wij het beste gebruik kunnen maken om een specifieke doelgroep te bereiken. Meer hierover in Hoofdstuk 6. 8
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
4
definitief 19-05-2011
Jeugd – 2012
Hij zei tegen hen: „Wie de belangrijkste wil zijn, moet de minste van allemaal willen zijn en ieders dienaar.‟ Hij pakte een kind op en zette het in hun midden neer; hij sloeg zijn arm eromheen en zei tegen hen: „Wie in mijn naam één zo‟n kind bij zich opneemt, neemt mij op; en wie mij opneemt, neemt niet mij op, maar hem die mij gezonden heeft.‟4 Wanneer de discipelen, toekomstige kerkleiders, ruziën over de vraag wie van hen het belangrijkst is, plaatst Jezus in hun midden een kind uit de straten van Kafarnaüm. “Wie in mijn naam één zo‟n kind bij zich ontvangt, ontvangt Mij.” Jezus identificeert zich met het kind dat Hij in zijn armen heeft genomen. Hij maakt duidelijk dat het „zo‟n kind‟ is dat Hem het beste vertegenwoordigt, zozeer dat het ontvangen van zo‟n kind neerkomt op het ontvangen van Hem, Christus zelf. Kinderen en jongeren hebben in de ogen van Jezus dus hun intrinsieke waarde. We zien het als onze opdracht om geloof te delen en door te geven, in het besef dat wij moeten worden als kinderen, en niet omgekeerd. Dit willen we betrekken op onze gemeenteleden (zowel de kerkgangers, als degenen die we niet in onze kerk zien) en op de leefgemeenschap rondom onze kerk. Al met al een hele grote doelgroep. Vandaar dat we gefaseerd de focus op de diverse segmenten in die doelgroep gaan leggen. We beginnen in 2012 met de jeugd. We bedoelen hiermee de jongeren die (meestal nog) thuis wonen of diegenen in dezelfde leeftijdscategorie. Een belangrijke doelgroep die we moeilijk kunnen bereiken zijn de jongeren die het huis uit zijn, gaan werken of studeren (die vallen in onderstaande tabel in de categorie van 18 – 35 jaar). Zij geloven of zijn spiritueel zoekend, maar hebben vaak geen tijd om zich actief met de kerk bezig te houden. Zodra ze een gezin gaan stichten kan het verlangen naar een christelijke opvoeding hen vaak weer terugbrengen bij de kerk. Belangrijk is dan dat er ooit een goed fundament gelegd is in het gezin waar ze zijn opgegroeid/opgevoed, zodat deze stap voor de jongeren later gemakkelijk te maken is. Wij zien hier een ondersteunende taak voor onze gemeente weggelegd. Het onderstaande staat ons voor ogen. 0 – 4 jaar
Peuters
Op dit terrein hebben we nu slechts het dooppastoraat en de oppasservice, maar we willen meer, dus moet er iets gebeuren.
4 – 12 jaar
Kinderen
Voor deze leeftijdscategorie loopt het prima met de kindernevendienst en de kinderwoorddiensten.
12 – 18 jaar
Tieners
Op dit vlak hebben we nu catechese en tienerdiensten, maar we willen verdere geloofstimulerende activiteiten ontplooien.
18 – 35 jaar
Jongeren
Voor deze groep hebben we nu de Cursus Wegwijs in Geloven en willen we de Taizé spirit in de stad Rotterdam gaande houden.
Om deze activiteiten te organiseren gaan wij de taakgroep jeugd en jongeren versterken met een afvaardiging vanuit elke hierboven genoemde groep. Om een en ander te coördineren en samen met de predikanten aan te jagen streven we ernaar een jeugdouderling in het ambt te bevestigen. Hierbij zullen wij ons ook verdiepen in de succesverhalen uit onze directe omgeving.
4
Marcus 9: 35-37.
9
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
4.1
definitief 19-05-2011
Peuterpastoraat ontwikkelen
Gezinsuitbreiding door verantwoordelijkheid te nemen voor nieuw leven, is een belangrijke gebeurtenis in een mensenleven. Door het verlangen om hun kind christelijk op te voeden laten de ouders hun kind dopen. Rond dat moment is er vanuit de kerk goed contact met de (doop-)ouders. Daarna bestaat het contact er slechts uit dat we een “oppasservice” tijdens kerkdiensten bieden. Als gemeente willen we die jonge ouders meer bieden. We gaan de ouders van de peuters meer ondersteunen bij de geloofsopvoeding. Zo is er het idee om een koffer met divers materiaal samen te stellen en te laten gebruiken, met een schriftje voor ervaringen die van gezin naar gezin wordt gebracht. Ook denken we aan: een peutervoorleesdienst, Bijbelse kleurplaten en Bijbelse voorleesboeken in de zondagse oppas, etc. Om dit te realiseren gaan we een werkgroep in het leven roepen met een aantal jonge ouders die een programma voor de (gezinnen met) peuters tot 4 jaar verder uitwerkt.
4.2
Kindernevendienst voortzetten
De kindernevendienst voor de kinderen van 4 tot 12 jaar loopt als een trein. Daar zijn we ontzettend trots op. Velen van ons zijn elke keer weer geraakt door wat de leiding in de kerkdienst vertelt van wat de kinderen in de kindernevendienst hebben gehoord en hebben gedaan om dit te verwerken. In feite hoeven we hier dus geen (nieuw) beleid op te zetten, we koesteren en waarderen de leiding en hun activiteiten. Hierin worden echter veranderingen verwacht, zodat onze aandacht uit gaat naar continuïteit op dit vlak. Punt van aandacht is het (pastorale) contact op het moment dat de kinderen 4 jaar worden. Het voornemen om deze groep uit te nodigen voor de kindernevendienst en hen daarbij een boek cadeau te doen, gaan we nieuw leven inblazen (goed boek uitzoeken dat telkens gebruikt wordt en de contacten blijven opvolgen).
4.3
Geloofsstimulerende activiteiten voor tieners ontplooien
Voor de tieners gaan we een programma maken dat op deze doelgroep is afgestemd om daarmee verdere geloofstimulerende activiteiten te ontplooien. Zo is het idee om een jongerencantorij voor 12 tot 18 jarigen op te richten die regelmatig een bijdrage aan de zondagse erediensten zal verzorgen. Op dit moment hebben de tieners met enige regelmaat een eigen nevendienst. Dit willen we aanvullen met speciale jeugddiensten (zoals ook de kinderwoorddienst er speciaal voor de kinderen is) van en door tieners, die we enkele keren per jaar denken te gaan houden. Een van deze diensten kan dan ook in het teken staan van een scholendienst voor middelbare scholieren in onze buurt. Verder is het idee om tieners te betrekken bij de Diaconie, door bijvoorbeeld samen het collecterooster in te vullen met doeleinden die op de jeugd gericht zijn. In het kader van geloof doorgeven hebben we voor ogen dat we niet alleen de tieners moeten benaderen. Ook de ouders/verzorgers zijn een belangrijke schakel naar deze doelgroep toe. Zodoende gaan we één of twee maal per jaar een avond organiseren speciaal voor ouders met pubers, waarin allerlei onderwerpen aangaande dit thema aan de orde kunnen komen.
4.4
Aandacht voor jongeren
Met Pasen hebben vijf jonge mensen belijdenis gedaan, een vreugdevolle gebeurtenis. We zien het als een uitdaging om jongeren de waarde en de vreugde van het geloven in een geloofsgemeenschap te laten ervaren.
10
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
Dat doen we in de eerste plaats, al jarenlang, door een introductiecursus in het christendom aan te bieden voor de doelgroep 18-35 jaar, de cursus Wegwijs in Geloven. Zo'n introductiecursus willen we blijven aanbieden. Ten tweede was er Taizé aan de Maas, de succesvolle en inspirerende Europese jongerenontmoeting georganiseerd door de broeders van Taizé die we eind 2010 in Rotterdam mochten meemaken. Dit evenement heeft laten zien dat sommige jongeren op die manier wel te vinden zijn om intensief met het geloof en geloofsvragen bezig te zijn. We hebben 238 Europese jongeren verwelkomd in onze kerkgebouwen en gastgezinnen. Daarom willen we, nadrukkelijk mét andere kerken in Rotterdam, het oecumenische vuur van Taizé brandend blijven houden. Daartoe organiseren we in onze geloofsgemeenschap maandelijks een Taizé-gebedsviering, wekelijks organiseren anderen dat in het centrum van Rotterdam, in de Paradijskerk. Daar is ook eenmaal per maand na afloop van het gebed een maaltijd specifiek voor jongeren (18-35). Verder is er, mede op ons initiatief, de website www.taizerotterdam.nl ontstaan die een overzicht biedt en krachten bundelt. Ds. Rian Veldman neemt plaats in een stedelijke werkgroep die de spirit van Taizé brandend zal blijven houden. Tenslotte organiseren de broeders van Taizé eind 2011 de Europese Jongerenontmoeting in Berlijn (Taizé aan de Spree). Daar hopen we met een aantal van onze eigen jongeren, samen met andere Rotterdamse jongeren, heen te gaan. Andere ideeën zijn: - Jongeren stimuleren tot het opzetten van een actie voor een goed doel; - Bij de jaarlijkse serie huiskamergesprekken specifiek een kamer voor jongeren organiseren met op hen gerichte communicatie daarover; - Jongeren nadrukkelijker uitnodigen voor en betrekken bij de maandelijkse „Zin-in-film‟ avonden; - Onze oren en ogen open houden voor activiteiten die stedelijk georganiseerd worden voor jongeren, waarbij we zouden kunnen aansluiten. Tenslotte onderstrepen we het belang van het in gesprek blijven met de jongeren (behoeftepeiling) en een specifiek op deze doelgroep gerichte communicatie die dit drievoudige aanbod (Cursus wegwijs, Taizé, en Zin-in-film) goed onder hun aandacht brengt. Daarover horen we graag het advies van de taakgroep communicatie.
11
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
5
definitief 19-05-2011
Ouderen – 2013
Lof van de ouderdom Gelukkig ben je als het leven je blik verscherpt heeft zonder je wantrouwig te maken. Gelukkig ben je als je dwaasheden getrotseerd hebt zonder hard te worden. Gelukkig ben je als je het klagen gelaten hebt zonder bitter te worden. Gelukkig ben je als je erin slaagt oud te worden zonder een mens uit het verleden te zijn. Gelukkig ben je als je de kleinkinderen leert van God te houden zonder hen dreigend aan te porren. Gelukkig ben je als je van je zonen houdt zonder je schoondochters te kwetsen. Gelukkig ben je als je niet van het verleden leeft maar van de toekomst die God je schenkt. Verheug je! Je zult het rijk der hemelen bezitten.5 Onze ouderen zijn de cultuurdragers van onze gemeente. Wij zien een grote groep actieve en betrokken ouderen, die mede de ruggengraat van onze gemeente vormt. Daarnaast is er een groep die fysiek vaak meer en meer op afstand komt te staan van de bijeenkomsten. We willen onze binding met hen versterken door hen te blijven betrekken bij onder andere de zondagse erediensten en naar hen toe te gaan in die gevallen waarbij zij niet in staat zijn naar ons toe te komen. Dat vereist veel (extra) menskracht en tijd. Tevens willen wij alle ouderen in de gelegenheid brengen dat zij het geloof doorgeven aan de jongeren in onze gemeente. Maar wie zijn ouderen? In dit beleidsplan bedoelen we met ouderen diegenen die de leeftijd hebben bereikt dat de kinderen de deur uit zijn en met name ook die groep die niet meer in de kerk kan komen (aan huis gebonden, zieken). We gaan in 2013 zodoende de volgende activiteiten ontplooien op het gebied van mensen, middelen en organisatie: - vieren in verbondenheid (met wie aan huis gekluisterd zijn) - pastoraat en diaconaat aan ouderen continueren - het doorgeven van geloof stimuleren Hierbij zullen wij ons ook verdiepen in de succesverhalen uit onze directe omgeving.
5.1
Vieren in verbondenheid (met wie aan huis gekluisterd zijn)
Voor wie moeilijk of niet meer zelf naar de kerk kunnen, gaan we het gebruik van de autodienst stimuleren en wijzen we mensen nadrukkelijk op de mogelijkheid van kerktelefoon of internet. Voor hen die niet meer naar onze kerkgebouwen kunnen komen en zijn aangewezen op de kerktelefoon of het internet om de vieringen mee te maken, gaan we zoeken naar vormen van vieren aan huis. We denken daarbij aan de mogelijkheden die het Dienstboek hiervoor aanreikt: in het bijzonder zegening en zalving van zieken en de mogelijkheid om mensen in bijzondere omstandigheden (zieken, mensen die aan huis gekluisterd zijn, stervenden) thuis aan de Maaltijd van onze Heer te laten deelnemen. We vragen de taakgroepen Eredienst en Pastoraat dit idee nader uit te werken. 5
Gerhard Eberts, Al de dagen van ons leven. Christelijk gezinsboek voor de 21ste eeuw, Averbode, 2008.
12
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
5.2
definitief 19-05-2011
Pastoraat en diaconaat aan ouderen continueren
Ouderen die niet meer mobiel zijn, kunnen vereenzamen. Wij willen als kerk het contact met hen niet verliezen. We gaan hen, voor zover onze menskracht dat toelaat, regelmatig blijven opzoeken. Er zijn meerdere momenten in het kerkelijk jaar die een goede aanleiding geven om op bezoek te gaan, denk aan de bloemenzondag, maar ook rondom gedachteniszondag. Vooral ouderen kunnen behoefte hebben aan hulp bij praktische zaken: klusjes in huis, vervoer enzovoort. Tijdens bezoeken, maar ook vanuit de Diaconie kan hier extra aandacht aan worden geschonken, bijvoorbeeld met het project HiP (hulp in praktijk). Verder blijven we aandacht schenken aan de goede contacten met zorginstellingen in onze buurt (Pniël, De Regenboog, het Termaathuis, De Nieuwe Plantage, huisartsenpraktijk Levinas), zie ook hoofdstuk 6. We koesteren de maaltijdgroepen in Pro Rege en de Oosterkapel, plekken waar mensen veel belangrijk onderling pastoraat vormgeven. Verder streven we ernaar om de seniorenbijeenkomsten niet alleen in Prinsenland in de Oosterkapel, maar ook in Kralingen te blijven organiseren. Daartoe zoeken we actief naar mensen die die kar willen (blijven) trekken.
5.3
Het doorgeven van geloof stimuleren
Zoals eerder gezegd: ouderen gaan we (meer) in de positie brengen het geloof door te geven. Dit gaan wij stimuleren door de volgende activiteiten: - Organiseren van themabijeenkomsten met ouderen en jongeren gezamenlijk; - Ouderen en jongeren gelegenheid geven dat ze elkaar kunnen ontmoeten, bijvoorbeeld door de mogelijkheid te geven om kerkvriend te worden; - Ouderen bij de diaconale taken betrekken, bijvoorbeeld door hen te vragen suggesties voor gebeden en het collecterooster te doen. Als je als oudere ook grootouder bent, ligt daar een schitterende kans om het geloof door te geven. We gaan een ochtend of avond organiseren over de belangrijke rol van grootouders voor de geloofscommunicatie. Om dit verder uit te werken verwijzen we naar www.gezinspastoraal.be en het boek van Jantine Nierop, Opa‟s & oma‟s schrijven. Wat ze hun kleinkinderen willen meegeven, Kampen, Uitgeverij Kok, 2009.
13
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
6
definitief 19-05-2011
Buren – 2014
Kijk eens om je heen, kijk eens om je heen, wij zijn in de wereld niet alleen, want wij moeten samen delen, samen zingen, samen spelen...6 In verschillende onderzoeken is naar voren gekomen, dat een groot aantal protestantse en rooms-katholieke geloofsgemeenschappen nauwelijks zichtbaar is in de lokale context.7 Onze kerkgemeenschap staat midden in de maatschappij en midden in een prachtig deel van Rotterdam. Onze directe omgeving mag meegenieten van de geestelijke en culturele rijkdom die we hebben, daartoe hebben we ook een missie. We willen immers een geloofsgemeenschap zijn die warm naar binnen en open naar buiten is. Over dat open zijn gaat dit hoofdstuk, over het ontmoeten van de buren en de zoektocht naar mogelijke samenwerking. We gaan in 2014 zodoende de volgende activiteiten ontplooien op het gebied van mensen, middelen en organisatie: - sociale kaart - huiswerk taakgroepen - huiswerk gemeenteleden.
6.1
Sociale kaart
Om ons niet te vertillen aan dit focuspunt maken we eerst een sociale kaart van onze omgeving, zodat we weten welke zorginstellingen, scholen, geloofsgemeenschappen (PKN, RK, EBG, andere migrantenkerken, ...), culturele instellingen enzovoort, er zijn. Wat zijn hun activiteiten, wie zijn hun doelgroep? Het betekent in ieder geval dat we erop uitgaan om contacten te leggen en/of verder te verdiepen.
6.2
Huiswerk taakgroepen
Wanneer de sociale kaart is gemaakt, vragen we de taakgroepen om onderstaande en eigen ideeën rond het thema „Buren‟ uit te werken. Diaconie Vanuit de diaconie is altijd al oog voor de noden van mensen dichtbij en veraf. Aan diverse projecten in de wijk en de stad wordt materiële en financiële steun gegeven, bijvoorbeeld aan Havenzicht en het wijkpastoraat in Crooswijk. In 2014 kan meer gericht worden nagegaan welke groepen en organisaties in de buurt en de stad aanwezig zijn die voor hulp in aanmerking komen. Tijdens dit jaar kan de diaconie aan deze doelen extra aandacht besteden: financieel en materieel, maar ook praktische hulp door gemeenteleden. Hier kunnen blijvende contacten met groepen en organisaties uit voortkomen. Eredienst Om meer belangstelling te krijgen voor onze erediensten en buurtbewoners die normaal niet naar de/onze kerk gaan toch eens met ons te laten kennismaken, zou gedacht kunnen worden aan het uitwerken van onderstaande ideeën: 6
7
Hanna Lam Henk de Roest, Een huis voor de ziel. Gedachten over de kerk voor binnen en buiten, Blz. 280.
14
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
- Er is al het bestaande contact met de Nieuwe Park Rozenburg School; idee: de jaarlijkse scholendienst verder uitbouwen. - Er is al het bestaande contact met de Evangelische Broeder Gemeente waarmee jaarlijks een migrantenkerkdienst wordt georganiseerd; idee: meer samenwerking zoeken op vlak van jeugddiensten. - Er zijn al jazzconcerten in onze kerk in het kader van het North Sea Jazz festival; idee: een jazzkerkdienst organiseren. - Er worden al vele concerten in de Hoflaankerk georganiseerd door de stichting Muzikc; idee: meer creatieve liturgie maken in samenwerking met deze stichting. - Er is jaarlijkse een kunstroute in Kralingen; idee: aanhaken met een eredienst waarin kunstwerken een centrale rol hebben. Pastoraat Velen in onze maatschappij behoeven zorg. Pastorale zorg wordt als zodanig niet algemeen gekend. Daar gaan we in onze omgeving verandering in brengen, want we hebben veel kansen om met onze buren in contact te komen. Dat doen we onder meer door onze contacten met de verschillende zorginstellingen verder te exploreren: Pniël, De Regenboog, het Termaathuis, De Nieuwe Plantage, huisartsenpraktijk Levinas. Vorming & Toerusting We organiseren veel culturele activiteiten, die ook interessant zouden kunnen zijn voor (niet kerkelijke) buren, denk maar aan de muzikale activiteiten in de Hoflaankerk, de musical, Zin-in-film, zomeravondlezing. Het is zaak dat we daar goed en op de juiste plekken over communiceren. Ook het spiritueel café biedt een opening naar 'buren'. Verder zouden we wat betreft ons aanbod kunnen kijken naar samenwerking met andere geloofsgemeenschappen en culturele instellingen. Een themavond organiseren, waarin het zal gaan over het belang van communiceren met mensen in je netwerk over de betekenis van kerk en geloof. We willen mensen toerusten om te leren communiceren over wat je bezielt, in woord en daad.
6.3
Huiswerk gemeenteleden
Gemeenteleden zijn niet alleen verbonden met hun broeders en zusters in de kerk, maar ook met voor hen betekenisvolle anderen: vrienden en vriendinnen, collega's, buren, familieleden, mensen die ze kennen van een hobby, vereniging of sportclub. Mensen maken deel uit van deze reële netwerken en wellicht ook nog van virtuele netwerken. We willen onze gemeenteleden stimuleren om ook voor het werk van de kerk meer gebruik te maken van deze netwerken. Daartoe gaan we een thema-avond organiseren, waarin het zal gaan over het belang van communiceren met mensen in je netwerk over de betekenis van kerk en geloof. We willen mensen toerusten om te leren communiceren over wat je bezielt, in woord en daad.
6.4
Verdere uitwerking
Dit hoofdstuk verdient in de komende jaren verdere uitwerking. Wellicht doen we al contacten op met de buren wanneer we focussen op jongeren en ouderen. Voor verdere uitwerking verwijzen we graag naar het in dit kader zéér bruikbare boek: Een huis voor de ziel, met name hoofdstuk 7 „Waar staat het huis? Creatief met de buren‟ en hoofdstuk 8 „Het huis uit. Aangewezen op gastvrijheid van buiten‟.8
8
Henk de Roest, Een huis voor de ziel. Gedachten over de kerk voor binnen en buiten, Blz. 276-346.
15
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
7
definitief 19-05-2011
Tenslotte
Dit beleidsplan heeft alleen effect als het uitwerking heeft in het leven van onze geloofsgemeenschap, in de taakgroepen, maar bovenal wanneer het dienstbaar is aan het leven bij de bronnen van het geloof. Wij leven uit die bronnen, die er niet zijn om de kerk in stand te houden, maar om ons te doen groeien. Groeien in de relatie met God (verborgen omgang), de relatie tot de samenleving (dienst) en de onderlinge relaties binnen de gemeente9. Moge de Geest van God, die alle verstand te boven gaat, die zelf relatie is, ons in deze relaties blijvend doen groeien.
Gij zijt de wijnstok van het leven, in duizend ranken uitgebreid, het leven, ons in U gegeven, draagt goede vruchten op zijn tijd. Laat ons uw ranken zijn voorgoed, doorstroom ons met uw hartebloed. Ad den Besten (gezang 75: 11)
9
Sake Stoppels, Voor de verandering. Werken aan vernieuwing in gemeente en parochie. Blz. 28 waar hij schrijft dat er een brede consensus is dat het in de gemeenteopbouw uiteindelijk altijd moet gaan om deze drie relaties in hun onderlinge samenhang.
16
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
Bijlage A – Verdeling portefeuilles Kerkenraad Zoals in hoofdstuk 3 beschreven, gaan we de communicatie tussen de Kerkenraad en de taakgroepen verder versterken door het benoemen van portefeuillehouders. Onder portefeuillehouder wordt verstaan een kerkenraadslid die de betreffende groep in de kerkenraadsvergaderingen vertegenwoordigt. Hij/zij is tevens het aanspreekpunt voor de taakgroep en voor alle gemeenteleden voor dat betreffende onderwerp. Kort gezegd is de portefeuillehouder de linking-pin tussen de gemeente/taakgroep en de Kerkenraad. Ambt10
Portefeuille
Naam Kerkenraadslid
1
Predikant11
Laurens Korevaar
2
Predikant
Pastoraat, Vorming en Toerusting, Communicatie Eredienst, Jeugd en Jongeren
3
Algemene zaken
Pim van Loon
Taakgroep Communicatie
Jakob Brederveld
5
Ouderling Voorzitter Kerkenraad Ouderling Scriba Kerkenraad Ouderling
Taakgroep Eredienst
Atty de Bruin
6
Ouderling
Vacature
7
Ouderling
Vacature
8
Ouderling
Vacature
9
Ouderling
Henk van Drunen
10
Ouderling
11
Ouderling
Vacature
12
Ouderling
Vacature
13
Ouderling-Kerkrentmeester
Kerkrentmeesterlijk beheer
Cees Jacobse
14
Ouderling-Kerkrentmeester
Kerkrentmeesterlijk beheer
Henny de Vos-Koerselman
15
Ouderling-Kerkrentmeester
Kerkrentmeesterlijk beheer
Bart Reinders
16
Ouderling-Kerkrentmeester
Kerkrentmeesterlijk beheer
Vacature
17
Diaken
Diaconie Taakgroep Jeugd en Jongeren
Hiddo Oosterhuis
18 19
Diaken Diaken
Erik de Jong Vacature
20 21 22
Diaken Diaken Diaken
Joachim Keppel Gerda Mank Albert-Taco Molenaar
4
12
Taakgroep Pastoraat
Rian Veldman
Essel Valkenburg-Koopman
10
Aantal functies is conform artikel 2.1 van de Federatieovereenkomst d.d. 9 januari 2005. De portefeuilles van de predikanten zijn gebaseerd op de huidige takenverdeling, waarbij het zeker bij Eredienst, Pastoraat en Vorming en Toerusting gaat om betrokkenheid van beiden, maar met verdeling van primaire verantwoordelijkheden. 12 Idem. 11
17
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
Naast de hierboven genoemde colleges en taakgroepen, zijn op dit moment de volgende werkgroepen actief binnen onze gemeente: - Werkgroep Carol Evensong - Werkgroep Duurzaamheid - Werkgroep Kerkplein Kralingen - Werkgroep Migrantenkerken - Werkgroep Taizé. Tevens vinden binnen onze gemeente diverse activiteiten plaats met een regulier terugkerend karakter. Voorbeelden hiervan zijn de diverse Bijbelkringen, het koffiedrinken na de dienst in de kerk en bij gemeenteleden thuis en de eetgroepen.
18
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
Bijlage B – Taakformulering van de diverse taakgroepen Taakgroep Communicatie De taakgroep heeft als doel de algemene interne en externe communicatie te ondersteunen en waar nodig te verbeteren. Doelgroep zijn de kerkelijke colleges, de taakgroepen en in het bijzonder de redactie van de Caleidoscoop, van de wijkgids en de beheerder van de website. De taakgroep heeft hierin een adviserende taak. De Diaconie De diaconie heeft een dienende taak en wil getuigen van de liefde en gerechtigheid van God. Diakenen delen brood en wijn uit bij de viering van het Heilig Avondmaal en zorgen voor het inzamelen van de collectes. Er is oog en oor voor de noden van mensen dichtbij, maar ook van mensen veraf. Er wordt persoonlijke, materiële en financiële steun gegeven. Taakgroep Eredienst De taakgroep houdt zich bezig met de bezinning op de inhoud en de vorm van alle erediensten in al onze gebouwen. Zij schept voorwaarden voor een goed verloop van alle erediensten. De taakgroep is het overlegorgaan voor allen die rechtstreeks betrokken zijn bij de eredienst. Taakgroep Jeugd en Jongeren De Taakgroep ontwikkelt en coördineert beleid en activiteiten voor alle jeugd. Zij heeft een coördinerende en inspirerende taak, evalueert, stelt bij. De belangrijkste vergadering is begin september: het hele seizoen wordt doorgenomen. We letten extra op de doorstroming van oppas naar kindernevendienst, van kinder- naar tienerdienst, van tienercatechese naar jongerenplatform. Ideeën worden uitgewisseld en ingespeeld wordt op de Startzondag. Taakgroep Pastoraat De taakgroep heeft tot doel het bevorderen van onderling pastoraat in kerkelijke bijeenkomsten en informele contacten. Onder pastorale zorg verstaan wij omzien naar elkaar en gestalte geven aan Gods herderlijke zorg voor anderen. Hierbij wordt gestreefd naar een open relatie met gemeenteleden en groei in geloof. Taakgroep Vorming en toerusting De taakgroep initieert en organiseert diverse activiteiten van de Protestantse (wijk)gemeente Rotterdam-Kralingen. Daarnaast worden door de diverse taak- en werkgroepen van de gemeente activiteiten georganiseerd. De taakgroep Vorming en Toerusting tracht een compleet beeld te krijgen van de activiteiten van de gemeente om zo op macroniveau alle activiteiten te evalueren.
19
Beleidsplan Protestants Kralingen 2011-2014
definitief 19-05-2011
Bijlage C – Projectformuleringen In deze bijlage staat een voorbeeld van hoe de diverse plannen en activiteiten voor een specifiek beleidsjaar concreet geformuleerd zullen worden in diverse projectformuleringen. Projectformulering “Jongeren en gezinnen nr. 3. Jongerencantorij” Actie Toelichting Wat
Richt een jongerencantorij op.
Trekkers
Cantor
Ondersteuners
Taakgroep Eredienst Taakgroep Jeugd en jongeren Predikanten
Contact KR
Hiddo Oosterhuis
Periode
okt 2011 – dec 2011
Communicatie
Caleidoscoop: …. Website: …. Extern: …. Overig: …. EUR ….
Financiën
De jongerencantorij: Luistert 4 x pjr een taize- of eredienst op Levert een bijdrage aan de kerstnachtdienst Levert een bijdrage aan de jongerendienst.
Inpassing in programma‟s Helpen inschakelen jongeren Helpen inschakelen jongeren
20