G a n z o n d a g nieuwsbrief natuurpunt vu & afzender: Staf Lerno, Molenwijk 12 te 9111 Belsele, tel:

Verschijnt driemaandelijks - jaargang 22 nr 1 januari - februari - maart 2015

Afgiftekantoor: 9100 Sint-Niklaas 1 P508345

zondag 11 januari

Ganzondag nieuwsbrief natuurpunt vu & afzender: Staf Lerno, Molenwijk 12 te 9111 Belsele, tel: 03 772 43 06.

Afdeling Zuid-Waasland

Inhoud nieuwsbrief - nr 1- 2015 Beleid Voorwoord ........................................................................4

Beheer Nieuws uit de Daknamse Meersen.......................................6

Educatie, acties en projecten Verslag ’Boomplantactie 2014’ ...........................................11 Zondag 11 januari: Ganzondag ...........................................12 Uilenwerkgroep Waasland ..................................................14 Het Grote Vogelweekend ....................................................20 Klimaat en klimaatverandering.............................................22 Allerlei natuurnieuwsberichten .............................................25 Advertenties .......................................................................28

Activiteitenkalender Natuurpunt Zuid-Waasland..................................................30 Algemene statutaire ledenvergadering: 14 februari 2015 .......30 “Winter”..............................................................................31

De nieuwsbrief van Natuurpunt afdeling Zuid-Waasland verschijnt rond : 1 januari, 1 april, 1 juli, 1 oktober. Artikels, activiteiten en mededelingen die in «Nieuwsbrief nr.2 2015» moeten worden opgenomen, dienen ten laatste op 1 maart 2015 op het redactieadres toe te komen met opgave: onder welke rubriek te publiceren. Voor inlichtingen omtrent reclame, afbeeldingen en artikels neemt u contact op met de redactie. Werkten mee aan deze nieuwsbrief: Staf Lerno, Paul Durinck, Roger De Bock, Liliane Verbeke, Rita Robyn, Marc Aerts, Eddy De Taey, Wim De Backer

Is je adres niet correct ? Krijg je deze nieuwsbrief tweemaal ? Geef dan een seintje (tel: 03 772 43 06)

2

Nieuwsbrief


Zaterdag14 februari 2015

Algemene Vergadering Meer info: zie pagina 30

17 en 18 januari 2015

Het Grote Vogelweekend Tel mee! Meer info op pagina 21 en 22.

nr: 1 - 2015

3


Beleid Voorwoord In naam van mijzelf en namens het voltallig afdelingsbestuur wil ik in dit nieuwe jaar u en uw dierbaren mijn allerbeste wensen aanbieden De jaren gaan snel voorbij, zeker als je wat ouder wordt. Ondertussen ben ik aan mijn 12 e jaar als voorzitter begonnen. Een blijvende opdracht is steeds deze nieuwsbrief te voorzien van een voorwoord, aangevuld met een aantal interessante artikels. Voor de dagelijkse werking kan ik steeds rekenen op enthousiaste medewerkers en zo hebben wij onze vereniging kunnen uitbouwen tot een stevig geheel. Ons bestuur is inmiddels uitgebreid met jonge medewerkers waaronder enkele vrouwen. Dit is alvast hoopvol voor de toekomst. Vooreerst wil ik nog even terugblikken op het voorbije jaar. Het jaar waarin we de tweede warmste herfst beleefden sinds de waarnemingen. 2006 staat nog steeds op kop met gemiddeld 13,9°C. Nu haalden we gemiddeld 13 graden. Op de 3 herfstmaanden gerekend telkens 2 graden meer dan de normale gemiddelden. Op 9 juni werden ikzelf en vele anderen in het Waasland zwaar getroffen door een alles vernietigende hagelbui. Zeer kort maar ook zeer krachtig. De schade is nog niet helemaal hersteld. Ook ons Tommeke, de mannelijke ooievaar uit Daknam werd één van de dodelijke slachtoffers. We kijken uit naar een nieuwe lente! We vierden op een passende manier 25 jaar Daknamse meersen. We kenden een groot succes met onze kinderdriedaagse en we organiseerden een eerste vleermuizenavond. Ook de dagvlinders kregen in onze regio de aandacht die ze verdienden door een doorgedreven inventarisatie. Onze werkgroep NME deed van zich spreken met onder meer de succesvolle vogelcursus en de uitstappen eraan verbonden. De werkgroep is mede de stuwende kracht bij Wakona. De kerkuilenwerkgroep is goed uitgebouwd en staat stevig op poten en breidt zijn werkterrein als maar uit. We kunnen dit alleen maar toejuichen. Wij sprongen als afdeling mee op de kar om het project “Groen-Grijs“ ook in Sint-Niklaas een kans te geven. Fotografen legden groen in de stad vast op beeld. In de loop van 2015 wordt een tentoonstelling georganiseerd te SintNiklaas met de deelnemende fotografen. Dit wordt alvast een topper! 4

Nieuwsbrief


Onze afdeling ondersteunde tevens de cursus “Klimaat en klimaatverandering“ logistiek zodat Natuurpunt-Educatie kon terugblikken op een geslaagde activiteit met een 30-tal deelnemers. Wat zal 2015 ons brengen? Voor onze afdeling weer een jaar vol nieuwe uitdagingen. Hopelijk kunnen we in 2015 nog eens een perceel aankopen. Meer en meer zullen we in de gemeenten Waasmunster, Sint-Niklaas en Temse met het RLSD samenwerken voor bepaalde projecten waarbij zij ondersteuning kunnen bieden. De vogelcursus loopt verder tot juni en een cursus “Beheer“ werd reeds voorbereid! Voor de Chinezen wordt 2015 het jaar van het schaap, volgens hen het meest vriendelijk en zachtaardig dier. Het straalt grootmoedigheid en vergevingsgezindheid uit en is meegaand van karakter. Iets wat wij binnen onze vereniging ook zeker kunnen gebruiken. 2015 is tevens het “Internationaal jaar van de bodem“. Het FAO, de internationale landbouw organisatie, heeft dit beslist. Onze bodem is de voedingsbodem voor onze levensmiddelen. Hoe gaan we om met onze bodem? Er is nog steeds overbemesting, bodemvervuiling met gevolgen voor het grondwater dat op vele plaatsen gebruikt wordt als drinkwater. Leden die iets te melden hebben kunnen altijd bij ons terecht. Voor een gekwetste vogel of een gekwetst wild dier verwijzen wij naar het opvangcentrum van Eddy De Koning, Kreek, 52 te 9130 Kieldrecht. Tel: 03.773.34.86 Ook dode wilde dieren mogen gemeld worden: zo kreeg ik een telefoon van Luc Vanhove uit Sint-Niklaas. Hij had een dood goudhaantje gevonden, maar wat bijzonder is, het was geringd. Hij heeft het binnengebracht bij vogelbescherming Vlaanderen in het stadspark te Sint-Niklaas die de gegevens wel zullen doorgeven aan het Belgisch Ringwerk van het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen. Het lidgeld is vanaf dit jaar vastgesteld op € 27, zijnde een meerprijs van € 3. De laatste vijf jaar was er geen verhoging ondanks het feit dat de index dit wel heeft gedaan. We hopen dat u daarvoor de natuur niet in de steek zult laten en getrouw uw lidgeld blijft betalen. Maak bij voorkeur gebruik van domiciliering, het spaart administratiekosten en uzelf kan het niet vergeten. Vergeet onze algemene vergadering niet op 14 februari. Van harte welkom! Laat ons dit jaar samen verder werken aan wat ons allen bezielt: een mooie natuur, vandaag en morgen!

De voorzitter.

nr: 1 - 2015

5


Beheer Nieuws Daknamse Meersen

(september tot november 2014)

Dag van de Natuur Het weer zat niet mee dit jaar. Alhoewel het al een hele periode uitzonderlijk warm en droog was, begon het ’s vrijdags te regenen. Vrijdagnamiddag werden de voorbereidende werken (knotten) dan ook in de gietende regen uitgevoerd. Ook op zaterdag zelf regende het vooral in de voormiddag nog vrijwel onophoudelijk wat toch heel wat mensen heeft afgeschrikt om te komen helpen. Niettegenstaande deze slechte weersomstandigheden waren we toch nog permanent met een 15-tal noeste werkers van Natuurpunt en JNM. In de voormiddag werden langs de oude spoorweg een 10-tal robinia’s gekapt. Daar ze vlak naast bewoning stonden was het geen sinecure om de hoge bomen in de juiste richting te laten vallen. Maar met specialist Nico, professioneel materieel en veel spierkracht werden alle bomen perfect omgelegd en vielen ze waar we ze wilden. Vermits robinia of valse acacia bijzonder hard hout is, het wordt ook wel eens Europees hardhout genoemd, werden alle stammen op lengte gezaagd en zullen ze vakkundig door Geert gekliefd worden waarna we ze als weidepalen zullen gebruiken in het reservaat. In de namiddag werd verder gewerkt met het knotten van een 15-tal wilgen in de Kraaimeersen en werd ijverig gewerkt aan het opruimen van het takhout. Door de regen werd de bodem herschapen in een modderpoel en op het einde van de dag vertrokken dan ook heel wat zwarte pieten huiswaarts.

6

Nieuwsbrief


Aan allen die kwamen helpen, verschillende die materiaal ter beschikking stelden om het werk vlot te laten verlopen, een welgemeende dank en hopelijk volgend jaar weer massaal op post. Ook dank aan Odette, de vrouw van wijlen André, die weer voor lekkere soep zorgde. (foto Paul Durinck)

Wandelingen Jaarlijks trekken we met enkele honderden mensen door de meersen. We laten de deelnemers hierbij kennismaken met gebiedsdelen die normaal niet vrij toegankelijk zijn. Een aantal wandelingen zijn publiekswandelingen die via ons eigen tijdschrift en bv. via de infokrant van Lokeren en de Uitkrant worden aangekondigd. Andere wandelingen worden door groepen en andere verenigingen aangevraagd of zijn gekoppeld aan bv. natuurcursussen. Om aan al deze aanvragen te kunnen voldoen kan de werkgroep rekenen op een 10-tal ervaren en goed onderlegde gidsen. Verleden jaar werd de ‘vzw Behoud Daknamse Bossen’ opgericht, ter behoud van een kwalitatief woonbosgebied ten oosten van de Daknamse Meersen. Van bij het begin werden hiermee goede contacten onderhouden en onder het motto ‘beter een goede buur dan een verre vriend’ en ‘onbekend is onbemind’ werd op 21 september een kennismakingswandeling in de Daknamse Meersen georganiseerd. Hierop kwamen 50 personen af, wat zeker als een succes mag genoemd worden. Ondanks dat vele bewoners, dikwijls reeds enkele tientallen jaren vlak naast de meersen wonen, waren velen er nog nooit in geweest. Het was dan ook voor de meesten een openbaring. Na de wandeling bood de vzw iedereen nog een hapje en een drankje aan en werden de onderlinge contacten verder verstevigd. Zeker voor herhaling vatbaar. (foto’s Caroline Tas (paddenstoelenwandeling) en Paul Durinck)

nr: 1 - 2015

7


Moordend verkeer De Daknamstraat loopt dwars door de Daknamse Meersen en werd pas in 1878 aangelegd. Vermits het vrijwel een rechte weg is wordt er meestal (te) snel gereden. Dit is niet alleen gevaarlijk voor fietsers en voetgangers, maar ook heel wat overstekende dieren vinden er de dood. Waterhoen, wilden eenden, bunzings... kan men er geregeld als verkeersslachtoffer vinden. Dit najaar vond Tom een doodgereden ijsvogel en enkele maanden eerder was er een aanrijding met een ree. Ree dood, auto zwaar beschadigd! Snelheidsremmende maatregelen zouden hier al veel leed kunnen verhelpen. (foto Tom Vermeulen)

Paddenstoelentijd Nadat begin september de zon weer van de partij was na de natte augustusmaand, volgde er een explosie van paddenstoelen. Tijd dus om de paddenstoelenmensen de meersen in te sturen op zoek naar nieuwe soorten voor het gebied. En dat lukte ook met de ontdekking van de zeer zeldzame Bruingele fluweelboleet. En dat paddenstoelen wel op enige belangstelling kunnen rekenen bewees ook de opkomst met 35 deelnemers op de jaarlijkse paddenstoelenwandeling die dit jaar doorging op 26 oktober. Ook toen werden enkele minder algemene soorten gevonden zoals goudgele hertenzwam. (foto Frank Cornelis, bruingele fluweelboleet)

8

Nieuwsbrief


Daknamkerk en omgeving Bij de heraanleg van Daknam-dorp werden ook een aantal straatbomen (linden) verwijderd. De straat werd verbreed en de vluchtheuvel werd afgevlakt. Dit resulteert in een vaak overdreven snelheid in de dorpskom. We hebben daarom aan het stadsbestuur voorgesteld in de groenstroken terug (knot)linden aan te planten. Hierdoor krijgt het dorp terug een groenere aanblik en treedt een vernauwend effect op wat de snelheid remt. Ook werd de aanplant van een (knot)linde voorgesteld op de linkerhoek van het kerkhof waardoor eveneens een groenere en meer samenhangende dorpskern ontstaat. De voorstellen werden met de stadsdiensten ter plaatse bekeken. Ondanks ons eerste optimisme werden de voorstellen later toch allemaal verworpen, enerzijds omdat er nutsleidingen onder de beplantingsstroken zouden liggen, anderzijds omdat de hoekboom de kerkverlichting zou belemmeren. Wij vinden dit echter een gemiste kans die vermoedelijk met wat goede wil en de nodige creativiteit kan gerealiseerd worden

Twee simulatiefoto’s met links bestaande situatie en recht mogelijk toekomstige situatie (foto’s Paul Durinck). nr: 1 - 2015

9


Daarnaast worden jaarlijks ook grafzerken rond de kerk van vervallen consessies opgeruimd. Deze vaak oude, verweerde, maar dikwijls prachtige grafzerken vormen niet enkel een cultuurhistorisch patrimonium, maar ook architectorisch en op vlak van natuur zijn het vaak bijzondere pareltjes. De meestal arduinen grafstenen herbergen vaak een hele reeks korstmossen en vormen zo ook een microbiotoop voor bv. specifieke (nachtvlinder)soorten. Meestal worden ze vervangen door steriele en banale gepolijste marmeren grafzerken waardoor ook het esthetisch karakter van de kerkomgeving sterk (negatief) wijzigt. Ook hierover hebben we nadere uitleg en de visie van de stad Lokeren gevraagd. Momenteel worden de kerkhoven van Lokeren door een historicus geïnventariseerd en ‘bijzondere’ grafzerken worden opgelijst en in sommige gevallen ook gerestaureerd. Hierover verscheen recent in het infoblad van Lokeren tevens een artikel. Het kerkhof van Daknam zal pas in 2016 aan bod komen voor inventarisatie. Of er ook naar natuurwaarden wordt gekeken valt te betwijfelen.

We hopen en vragen dat ondertussen geen oude graven worden opgebroken zodat niet nog meer erfgoed verdwijnt en beelkwaliteit afneemt. (foto: voorbeeld van oude grafzerk met vervallen consessie, Paul Durinck)

Mooi najaar maar niet droog genoeg... Na de kletsnatte augustusmaand kregen we een zonnige september. Het regende amper maar toch vielen er enkele hevige buien zodat het water in de meersen niet echt veel zakte. Hierdoor konden niet alle percelen een tweede maal gemaaid worden en werd deels overgeschakeld op begrazing. Ook een aantal geplande graafwerken (uitgraven grachten en herstellen perceelsovergangen) moesten noodgedwongen afgelast worden. 10

Nieuwsbrief


Educatie, acties en projecten Verslag ‘Boomplantactie 2014’ Onze boomplantactie van eind november verliep dit jaar bijzonder vlot. Alle gevraagde bomen en planten werden tijdig geleverd door de kwekers, waarvoor dank. Sommige bestellers waren iets te laat. Spijtig, wees er in 2015 wat rapper bij a.u.b. Toch moeten er administratief nog enkele zaken rechtgezet worden. Zo moet er ook op de folder een plaats zijn waar de bestellers kunnen aanduiden of ze komen ophalen, eventueel nog aangevuld met dag en uur van afhalen, of wanneer de bestelling thuis moet gebracht worden. Deze gegevens komen dan ook zo op de factuur, dan is het voor onze medewerkers heel wat overzichtelijker om alles klaar te leggen. Het afhalen op zaterdag is steeds beperkt in tijd: enkel van 9 tot 10u. Misschien moeten we ook eens overwegen om ons aanbod wat te wijzigen. Soms krijgen we vragen naar soorten die niet op de folder staan. Volgend jaar beloven we alvast een aanpassing. Ik wil alle mensen bedanken die een bestelling hebben geplaatst. Dat geeft ons terug wat meer financiële ademruimte om ons ledenblad te kunnen blijven verzorgen, buiten onze website het enig contact met vele van onze leden. Dank aan Bart Colman en aan Liliane Verbeke voor de administratieve afwikkeling van onze boomplantactie. Dank aan alle medewerkers die kwamen sorteren. Ook dank aan degene die bestellingen hebben rond gevoerd, ook aan echtgenote Maria voor de lekkere soep. Dank aan het stadsbestuur voor het gebruik van de speelplaats en nog een bijzondere dank ook aan de Wereldwinkel voor het gebruik van hun bovenzaal als lunchlokaal. Bestel volgend jaar tijdig, en... blijf planten! Verslag Staf Lerno

nr: 1 - 2015

(foto: Liliane Verbeke)

11


Zondag 11 januari: ‘Ganzondag’ Zondag 11 januari van 10u tot 17u: 5de editie ‘Ganzondag’

Waar je ook kijkt, overal zie je stukjes haven: kranen, windmolens, een stapel containers, de kerncentrale van Doel, in de verte zelfs een containerschip, dat achter de dijk langzaam verder over de Schelde vaart. Maar al die activiteiten lijken de duizenden vogels hier niet te storen,” vatte iemand zijn ervaring op de 4e Ganzondag 2014 samen. In 2015 neemt Natuurpunt WAL-Kern Haven je opnieuw mee in het boeiende verhaal over vogels, natuur en industrie. In de polders verblijven elke winter duizenden ganzen, eenden en andere wintervogels, die we je met verrekijkers en telescopen laten bekijken. Vaste waarden zijn grote aantallen grauwe ganzen, kolganzen, brandganzen en smienten, en verder zilverreigers, goudplevieren en kiekendieven. Voor de fijnproevers zijn er bovendien de jaarlijkse speciale wintergasten. In het voorjaar van 2014 vertoefde er onder meer een heuse sneeuwgans tussen de honderden brandganzen op Doelpolder Noord. Ook benieuwd wat bijzonders ons pad kruist dit jaar? De ‘ganse’ dag lang kan je met een gids of op eigen houtje wandelingen maken naar en door het projectgebied van Hedwige-Prosperpolder en Doelpolder Noord. Een kijkje nemen over de Scheldedijk is ook altijd de moeite waard, zeker bij laag water (13:15u) komen er steltlopers hun kostje bij elkaar scharen. Afspraak op zondag 11 januari 2015, doorlopend van 10u tot 17u. Plaats: Infokeet, Zoetenberm 6A, 9130 Doel (deelgemeente van Beveren). De infokeet is gelegen op het kruispunt van de Westlangeweg en de Zoetenberm. Een routebeschrijving vind je op http://www.hedwigeprosper.be/route. Parkeren kan aan de infokeet zelf. Programma: 10:15 vrijlating gerevalideerde vogels door VOC Kieldrecht, afhankelijk van de weersomstandigheden (kan niet doorgaan bij slecht weer) 12

Nieuwsbrief


korte geleide wandelingen Doelpolder (1,5 uur): 10:30, 11:30, 12:30, 13:30, 14:30 en 15:30 lange geleide wandelingen Hedwigepolder-Prosperpolder (2,5 uur): 10:30 en 13:30 doorlopend: filmpjes over het HPP-project en enkele courant voorkomende ganzensoorten, warme en koude dranken, soep, … ter gelegenheid van deze feesteditie zullen er ook verse pannenkoeken geserveerd worden Voor de laatste info over het programma en vertrekuren van de wandelingen: zie www.natuurpuntwal.be of [email protected] (0484/23.75.59)

nr: 1 - 2015

13


Uilenwerkgroep Waasland (foto’s: Marc Aerts)

Kerkuilenbroedsels 2014: veelbelovende start, flauw einde. Herinnert u zich nog de titel van vorig jaar… …’Resultaten 2013: geen muizen: geen kerkuiljongen’? Wat een verschil met 2013. Begin 2014 blijken er massa’s muizen rond te lopen! Neem daarbij de zachte winter en het droge en warme voorjaar en je hebt meteen de goede mix voor een goed uilenjaar, toch? Dat dachten we. Het broedseizoen 2014 vangt perfect aan, begin mei bereiken ons de eerste berichten over vroege broedsels en op 19 mei (12 dagen vroeger dan normaal) krijgen we groen licht van de Kerkuilwerkgroep Vlaanderen voor het opstarten van de controlerondes. Nieuwe locatie in Nieuwkerken-Waas belooft veel. Onze eerste controle is meteen bingo. Het gaat om een nieuwe locatie en de jongen zijn al een drietal weken oud. Door de slechte weersomstandigheden in 2013 hebben een aantal kerkuilen (Tyto alba) het niet overleefd of hebben nieuwe oorden opgezocht. Op deze nieuwe locatie moet het goed vertoeven zijn want de vier jongen zijn goed doorvoed. Eind mei: super! Vrijdag 23 mei is een topdag. We controleren twee nestkasten (in het verleden succesvolle locaties) waarin we telkens vijf wel doorvoede jongen aantreffen. Zaterdag 24 mei wordt – voor onze regio – een record gebroken: een broedsel met 6 dikke jongen. De deelnemers aan onze fietstocht en kinderen met (groot) ouders die reageerden op de oproep van de nabijgelegen basisschool De Ritsheuvel zijn getuige hoe de jongen worden overgebracht naar een nieuwe nestkast een tiental meter lager in de kerktoren van Puivelde Belsele. De hoger gelegen nestkast in de klokkentoren moet wijken voor een gsmmastuitbreiding (cf. artikel Fietstocht 24 mei 2014 – Kerkuilen Puivelde nemen nieuwe woonst in). 14

Nieuwsbrief


Wachten tot juli voor de volgende broedsuccessen. In juni stoten we vooral op lege nestkasten. Succesvolle nestlocaties in het verleden, die verlaten werden in 2013, blijken nog steeds verlaten. Andere nieuwe nestkasten worden niet ingenomen. Op 17 juli treffen we vier kerkuilen aan in een nestkast die ook in 2009 (2 jongen) , 2010 (4), 2011 (3) en 2012 (5) onderdak gaf aan een koppel. De locatiehouder telde op zeker moment negen eieren. Opvallend is dat dit legsel veel later werd opgestart dan onze vier eerst vastgestelde broedsels. Volgens de locatiehouder is het wijfje gestorven of weggetrokken. Het viel hem op hoe het mannetje herhaaldelijk hoge vluchten maakte, daarbij telkens luid schreeuwend alsof hij op zoek was naar een nieuwe partner. Toch wel een bijzonder verhaal. Eind juli worden we gecontacteerd door een locatiehouder die een jong in de tuin heeft aangetroffen. Het gaat om een gekende (vrije) nestlocatie. De jonge uil wordt met zorg terug in de inrijpoort geholpen. De teller staat op zes broedsels. Alweer geen tweede broedsels in onze regio. Met de vroege start van het broedseizoen maken we een reële kans om een tweede broedsel te noteren, dat wil zeggen dat een koppel op dezelfde locatie in het najaar een tweede kroost grootbrengt. Johan Lefebvre (Oost-Vlaams coördinator Kerkuilwerkgroep Vlaanderen) bezorgt ons een foto van een tweede broedsel in West-Vlaanderen met maar liefst acht jongen. Onze tweede controleronde levert echter geen positief resultaat op. 9 jaar kerkuilregistratie regio Zuid-Waasland. In 2014 hebben we 41 locaties opgevolgd. Er is de nieuwe locatie in Nieuwkerken-Waas, maar daarnaast ontvingen we ook info over twee toplocaties in Daknam. De eerste daarvan levert sedert 2005 broedgegevens op (al 22 jongen in totaal waarvan vier in 2014). De tweede locatie, nog geen kilometer verderop, bood in 2014 onderdak aan 3 jongen. De gegevens van deze twee locaties werden in onze langlopende jaarcijfers verwerkt.

nr: 1 - 2015

15


gevolgde locaties

aantal broedgevallen tussen () bereikbare locaties

% bezette locaties

aantal jongen tussen () aantal geringde

2006

13

1

7,6%

3

3

2007

21

2

9,5%

9

4,5

2008

23

(2) 3

13%

(4) 5

2

2009

28

3

10,7%

8

2,7

2010

30

4

13,3%

13

3,3

2011

31

(5) 7

22,5%

(14) 16

3,2

2012

32

(6) 8

25%

(28) 30

4,5

2013

38

2

5,3 %

(3) 6

3

2014

41

(7) 8

19,5%

(31) 32

4

mislukte broedsels

gemiddeld aantal geringde jongen per nest

succesvolle broedgevallen

aantal in nestkasten

2006

1

1

3

2007

2

2

2

2008

3

2

1

2009

3

3

2010

4

4

2011

7

5

2012

8

6

2013

2

2

4

2014

8

7

2

adulte vogels aanwezig

4 1

3 2

2

2

Besluit: 2014 startte veelbelovend met enkele grote broedsels (met een record voor onze regio - zes jongen in één nest) en ook een nieuwe locatie. Niet alle trouwe locaties werden opnieuw bezet. Later werd duidelijk dat de populatie toch nog niet volledig is bekomen van de strenge winter 2012-2013 waarbij zo goed als zeker een aantal slachtoffers viel. Ook het mindere weer (veel regenperiodes) in het najaar speelde een negatieve rol. Hoopvol is de observatie van adulte vogels op twee bijkomende locaties en de vondst van braakballen op nog een andere locatie.

16

Nieuwsbrief


Ringen van een kerkuil

2014 – goed jaar voor steenuilen en torenvalken. Het grote muizenaanbod werd ook gesmaakt door andere vogelsoorten. In 2014 werden naast de kerkuilen ook nog 24 torenvalken (Falco tinnunculus), 47 steenuilen (Athene noctua) en 7 bosuilen (Strix aluco) door onze vrijwilligers gecontroleerd en door de vogelringers geringd. Een aantal van de opgevolgde nestlocaties van steenuilen ligt buiten het vertrouwde werkingsgebied, meer bepaald in Beveren-Waas, Melsele en Vrasene. Uilenwerkgroep Waasland groeit en doet haar naam eer aan! (lees verder). Uilenwerkgroep Waasland op WAKONA. Informatie over Uilenwerkgroep Waasland kan u ook nalezen op WAKONA (Wase Koepel voor natuurstudie, www.wakona.be). Op de pagina van Uilenwerkgroep Waasland kan u naast de visie, de historiek, doelstellingen en een woordje uitleg over de werking en de activiteiten ook de contactpersonen terugvinden en de gemeenten waarvoor zij verantwoordelijk zijn.

nr: 1 - 2015

17


Uilenwerkgroep Waasland breidt uit. Met enkele vrijwilligers begonnen we in 2006, na het volgen van een uilencursus in Herzele, met het ophangen van speciale nestkasten voor kerkuilen en steenuilen in voornamelijk Belsele en andere deelgemeenten van Sint-Niklaas, en met het registreren van de broedresultaten. Nadien volgden Waasmunster, Lokeren, Elversele en Tielrode. In het kader van de rapportering aan Kerkuilwerkgroep Vlaanderen werken we sedert 2011 samen met de collega’s die de kerkuilbroedsels opvolgen in de gemeenten die deel uitmaken van het werkingsgebied van Natuurpunt Waasland-Noord. Vanaf 2014 volgden ook de gemeenten van Natuurpunt WAL ten gevolge van de samenwerking met de gemeente Temse waarvan de gemeenten onder het werkingsgebied van twee natuurpuntafdelingen vallen.

Samenwerking met de gemeenten loont. Gemeente Temse start met eigen uilenwerkgroep. Uilenwerkgroep Waasland stelde haar werking voor op 20 maart 2013 aan de MiNaraad in Temse die de gemeente Temse adviseerde om actief mee te werken aan een uilenproject. Op 15 november 2013 mochten we 8-ling in West-Vlaanderen twee kerkuilnestkasten in ontvangst nemen die met financiële ondersteuning van de gemeente door groep Intro werden gebouwd. Op een van de nieuwe locaties werden ondertussen braakballen gevonden. Mogen we in 2015 een nieuw broedsucces in Tielrode verwelkomen? In 2014 kwam de uilenwerkgroep van de gemeente opnieuw twee maal samen wat resulteerde in vier extra kerkuilnestkasten en tien steenuilnestkasten die opnieuw met financiële ondersteuning van de gemeente Temse door groep Intro worden vervaardigd. Uilenwerkgroep Waasland zorgt in Info Temse, het gemeentelijk informatieblad, voor een oproep onder de bevolking om potentieel interessante locaties voor steenuilnestkasten te melden. In de marge van de samenwerking drukten we onze (goed gedocumenteerde) bezorgdheid uit over de organisatie van een jaarlijkse roofvogelshow op het grondgebied van de gemeente. Op 7 oktober 2014 kregen we van de landbouwambtenaar van de gemeente de volgende mededeling: “Binnen het organisatiecomité boerenmarkt werd beslist de roofvogelshow niet meer te organiseren”, een beslissing .

18

Nieuwsbrief


waarvoor we gelukwensen ontvingen van Kerkuilwerkgroep Vlaanderen en Vogelbescherming Vlaanderen. Toch wel een mooie overwinning voor onze jonge werkgroep Ook gemeente Waasmunster steunt kerkuil en steenuil. Op 18 juni 2014 mochten we de Uilenwerkgroep Waasland voorstellen aan een 14-koppige Milieuraad in Waasmunster. Ook op dit overleg werkte ons enthousiasme aanstekelijk. De gemeente besliste 1) om een oproep in de Vierschaarkroniek te publiceren voor het vinden van geschikte nestlocaties, 2) de landbouwraad en wildbeheerseenheden mee in te schakelen om geschikte locaties te vinden, 3) de technische dienst van de gemeente toelating te geven om in de winterperiode nestkasten te maken (de kosten hieraan verbonden worden gedragen door de gemeente) en 4) de eventuele organisatie van een uilenwandeling te ondersteunen. Wat brengt de toekomst? Ook de volgende jaren wensen we bedreigde nestlocaties bij voorbeeld door het afbreken van geschikte schuren of het rooien van knotwilgen te vrijwaren. Neem gerust contact met ons. Voor info: www.wakona.be/index.php/ werkgroepen/157-uilenwerkgroep-waasland Marc Aerts, Eddy De Taey en Wim De Backer, Uilenwerkgroep Waasland

Controle van een steenuilenkast

nr: 1 - 2015

19


Tel de vogels in jouw tuin... Tel de vogels in jouw tuin tijdens ‘Het Grote Vogelweekend’. Het is winter en bar koud. Tijd dus om de vogels in onze tuin te helpen met zelfgemaakte vetbollen, lekkere nootjes of een geschilde appel. Zo ben je verzekerd van heel wat vogelgekwetter tijdens Het Grote Vogelweekend op 17 en 18 januari. Tel de mezen, mussen en lijsters in je tuin en geef je resultaten online door. Van 12 tot 16 januari kunnen ook scholen hun schoolpleinvogels doorgeven via de grote vogeltelling voor scholen. Elke getelde vogel telt! In 2014 telden meer dan 20.000 mensen in meer dan 14.000 tuinen meer dan 372.000 vogels. Een prachtig resultaat dat we in 2015 minstens willen evenaren. Voor het eerst sinds 2011 is niet de vink, maar de huismus terug de meest getelde vogel in onze Vlaamse tuinen. De vink zakt naar de tweede plek. Een verklaring daarvoor is het uitblijven van een echte winter en het betere notennajaar van 2013. Met deze massale tuinvogeltelling schets je samen met duizenden andere tellers een beeld van de vogelrijkdom in onze tuinen en leren hoe we de vogels het beste helpen tijdens deze koude winterdagen. Surf nu naar www.vogelweekend.be en ontdek hoe je je tuin kan voorbereiden op Het Grote Vogelweekend. Succes! Doe jij ook mee op 17 & 18 januari? www.vogelweekend.be

20

Nieuwsbrief


nr: 1 - 2015

21


Klimaat en klimaatverandering Natuurpunt Educatie organiseerde in Sint-Niklaas een cursus over de klimaatverandering en gaf in deze cursus aan hoe wij naar een breder publiek toe dit onderwerp kunnen aansnijden. Zowel het stadsbestuur van Sint-Niklaas als de provincie Oost-Vlaanderen ondersteunden deze cursus. Hoe het klimaat verandert, zien wij nu al. Wereldwijd worden dieren en planten bedreigd en verschuivingen in de natuur zijn zichtbaar. Niet alleen fauna en flora ondervinden last maar ook de mens gaat het slachtoffer worden van deze klimaatverandering. Het is meer dan de hoogste tijd om de opwarming van onze aarde een halt toe te roepen: samen moeten we verschillende maatregelen nemen om ons aan te passen aan dit veranderend klimaat.

Verschil tussen weer en klimaat. Het weer verschilt op vele plaatsen op onze aarde en kan op een paar uur veranderen. Het is afhankelijk van de wind, de temperatuur, de vochtigheidsgraad en de neerslag en wordt mede beïnvloed door het verschil in druklagen binnen onze atmosfeer. Het klimaat zegt iets over het weer gedurende een langere periode op een groter deel van de aarde. We spreken van klimaatschommelingen op kleine schaal, deze duren decennia en voor grotere klimaatschommelingen heeft men een periode van honderden of duizenden jaren nodig. Wetenschappers hebben vastgesteld dat onze aarde nu sneller opwarmt dan in het verleden: het zo gezegde broeikaseffect is daar de oorzaak van. Het opsluiten van hitte in de atmosfeer. De hitte in de atmosfeer is vooral te wijten aan te veel koolstofdioxide: CO2 en te veel waterdamp H2O. We hebben broeikasgassen nodig in onze atmosfeer. Deze gassen vormen een deken rond de aarde en beschermen ons. Zonder dit deken zou het hier 18°C zijn op aarde, nu is dat gemiddeld 15°C. Op Venus zijn er te veel broeikasgassen, er is dan ook geen leven mogelijk. We zijn ondertussen met 7 miljard mensen op onze aarde die allemaal ook bijdragen tot de CO2 uitstoot. CO2 wordt opgenomen door het water (71% van de aardoppervlakte) en ook door planten, vooral bomen. Daarom dat nut van die bomen. Nu lijkt het zeewater verzadigd en kan niet meer CO2 opslaan, we krijgen dan meer verdamping, want die hitte moet ergens naartoe waardoor er meer grote stormen en orkanen ontstaan. Ook het kappen van bossen heeft tot gevolg dat er CO2 vrijkomt in de atmosfeer.

22

Nieuwsbrief


Gevolgen voor fauna en flora. Sommige soorten proberen zich aan te passen, gaan in warmere of koudere oorden gaan vertoeven. Anderen hebben het dan weer lastig en moeilijk en kunnen volledig verdwijnen. We kennen het fenomeen van de woestijnvorming door uitzonderlijke lange droge perioden. Er is verzilting van onze bodem: het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van onze voedingsbodems door overstromingen vanuit de zee. Vooral de Caraïben hebben veel te lijden onder de klimaatveranderingen: een papegaaiensoort de blauwmasker-amazone is met uitsterven bedreigd. Koralen verbleken door de hogere temperatuur van het water. Mangrovebossen zijn zeer kwetsbaar, fauna en flora ondervinden de gevolgen. Droogteperiodes en regenperiodes kunnen heviger zijn en langer duren. Uiteraard heeft dat gevolgen. Een kleine zangvogel de fitis die schuift op naar het noorden. Hij heeft het liefst iets frisser. De wespspin of tijgerspin is hier bij ons al een gevestigde waarde evenals de nijlgans. Het Aziatisch lieveheerbeestje, de Chinese wolhandkrab, de Japanse duizendknoop, enz… Een kwart van alle planten en dieren zouden kunnen verdwijnen binnen de vijftig jaar wanneer de gemiddelde temperatuur nog zou stijgen tot 1,7°C. We zitten nu al aan een stijging van 0,8°C.

nr: 1 - 2015

23


Adaptatie en mitigatie. Twee nieuwe begrippen die staan om weer te geven wat wij kunnen doen om de opwarming tegen te gaan of te stoppen. Adaptatie: is het aanvaarden van het probleem, het verder onderzoeken en wetenschappelijk benaderen. Het IPCC ( Intergovernmental Panel on Climate Change ) is hier het orgaan om deze problemen te duiden, wetenschappelijke studies te bundelen en maatregelen voor te stellen. Het IPCC werd in 1988 opgericht door de Verenigde Naties. Alle landen moeten meewerken aan dit probleem dat we zelf hebben gecreëerd. Onder mitigatie wordt verstaan: de manier om de uitstoot van CO2 te verminderen of tegen te gaan. Maar ook methaan CH4 en lachgas N2O zijn zeer schadelijk voor het milieu en dragen sterk bij tot de opwarming. Door minder met de wagen te rijden, minder uitstoot. Door meer voedsel te gebruiken dat bij ons werd gekweekt. Door minder vlees te eten. Minder vee. Door minder fossiele brandstof te gebruiken. Milieuvriendelijke groene stroom: zonne-energie, windmolens. Door energiebesparing: spaarlampen, lampen tijdig doven. Minder te reizen met het vliegtuig! Het Kyotoprotocol van 1997 was het belangrijkste internationaal verdrag over mitigatie. Er werd overeengekomen om tegen 2012 de uitstoot van CO2 met 5% te verminderen. De overheid kan ook mitigerende maatregelen nemen ter bescherming van fauna en flora. We kunnen niet langer toekijken, het is reeds vijf na twaalf. De stijging van het zeeniveau, de felle regen en hagelbuien op onverwachte tijdstippen met overstromingen alom. Oogsten die verloren gaan door felle en langdurige droogte. Een verwoestend klimaat komt op ons af als er niets veranderd. We moeten zorg dragen voor onze planeet, de erfenis aan onze kinderen en kleinkinderen! In Miami staat het water op 10cm van de straatborduur. Wanneer staat het op het niveau van onze zeedijk? Staf Lerno

24

Nieuwsbrief


Allerlei natuurnieuwsberichten... Natuurpunt Educatie en CVN fusioneren tot nieuwe instelling voor vorming natuur, erfgoed en milieu. De werknaam wordt “Natuurpunt CVN”. Het is een open netwerkorganisatie, verankerd in Natuurpunt. Hierin zullen zowel vrijwilligers als professionele medewerkers samenwerken om aan een breed publiek in heel Vlaanderen en Brussel vorming aan te bieden rond natuur, omgeving, erfgoed, milieu en mens. Samen zorgen zij voor 9.000 vormingsuren per jaar. Elk uur een lesuur, 7 dagen per week, 365 dagen per jaar.

De Iepenzigzagwesp verovert Vlaanderen. Het aantal iepen in Europa gaat al jaren in dalende lijn door een schimmelziekte. Alsof dat nog niet genoeg is komt daar nu de iepenzigzagwesp aan, afkomstig uit China en Japan. Voor het eerst in Brussel waargenomen in 2013, maar binnen Europa reeds eerder in Polen en Hongarije vastgesteld. Ze vreten in zigzagpatroon een weg tussen de nerven van het blad, wat een duidelijke herkenning geeft voor deze soort. Ze zijn zwart van kleur met witte poten en lange driedelige antennes. De vrouwtjes kunnen zich ongeslachtelijk voortplanten. Dit betekent dat er op één zomer tot vier generaties kunnen geboren worden aangezien de jonge vrouwelijke exemplaren na een maand reeds vruchtbaar zijn. Natuurpunt vraagt om uit te kijken om ook deze invasieve soort in kaart te brengen om maatregelen te nemen.

Iepenzigzagwesp

Recordaantal trekvogels in het Belgisch luchtruim. Op zaterdag 4 oktober werd in ons land een recordaantal, nl. 280.221 overtrekkende vogels geteld. 40 landen deden mee aan deze Eurobirdwatch, een initiatief dat werd gecoördineerd door Natuurpunt en Natagora. 23.000 tellers stonden opgesteld op 900 posten en telden in totaal 2,5 miljoen overtrekkende vogels in die 40 landen. 143 soorten werden waargenomen, waarvan de spreeuw, de meerkoet en de wilde eend de meest getelde waren binnen Europa. In België nam de vink de eerste plaats in (101.000 exemplaren), opvallend heel veel lijsters (43.300). De spreeuwen haalden hier de derde plaats met 34.100 exemplaren. Meer info op www.trektellen.org of op www.eurobirdwatch.eu.

nr: 1 - 2015

25


Reeën en de klimaatverandering! Dat de klimaatsverandering invloed heeft op het milieu en de natuur in het bijzonder is algemeen geweten. Maar hoe planten en dieren daar kunnen mee omgaan is alsnog niet te duidelijk. Voor de meeste dieren is het simpel, als er voldoende voorraad aan voedsel aanwezig is zullen ze zich voortplanten. Maar reeën doen dat blijkbaar niet ! Ze paren afhankelijk van de lengte van de dagen en vrouwelijke reeën zoeken in die periode naar een specifiek dieet: goed verteerbare jonge scheutjes met een hoge voedingswaarde omdat ze veel energie nodig hebben om hun jongen te zogen. Die planten moeten dan ook aanwezig zijn wanneer de jongen geboren worden, en dat is minder en minder het geval. Men zou denken dat reeën hun paringsgedrag zouden aanpassen, maar dit blijkt niet zo te zijn. Een onderzoek in Troisfontaines in de periode van 1985 tot 2011 wees uit dat de populatie met 6% achteruitgaat. Volgens de afschotstatistieken neemt de populatie reeën bij ons nog toe. Goed nieuws voor de imkers. De Nederlandse marktleider van tuincentra, INTRATUIN, beslist om in 2015 de negen soorten neonicotinoïden of superpesticiden uit de rekken te halen! We hopen dat de Belgische verkooppunten dit voorbeeld zullen volgen! Vogelgriep. Wat in Nederland en België ook beweerd wordt, ik denk niet dat er één natuurliefhebber de smient, wintertaling of wilde eend zou verdenken van verspreiding van de vogelgriep type H5N8 die veel pluimveebedrijven heeft getroffen. Met de vogelgriep is het een beetje hetzelfde verhaal als met de varkenspest: meestal ligt de oorzaak in de grote kwekerijen zelf. Kippen zitten met duizenden op elkaar gepakt, met weinig frisse lucht: iedere nacht vallen er doden. Het spreekt voor zich dat dit geen gezonde situatie is… En dan slaat het noodlot toe. Natuurpunt en ook Vogelbescherming Vlaanderen hebben reeds gereageerd op de aantijgingen om in het wild vliegend pluimvee te verdenken. Natuurlijk kunnen deze vogels besmet geraken wanneer ze in de nabijheid komen van dergelijke zieke bedrijven. Egyptische treksprinkhaan in Antwerpen ontdekt. Vermoedelijk is deze soort met een schip meegekomen. Deze vrij grote sprinkhaan is een exotische soort en kan hier moeilijk de winter doorkomen: een sprinkhanenplaag zoals in het Bijbelverhaal (8e plaag van Egypte) zal hier nu nog niet plaatsgrijpen! Maar wie weet of dit ooit realiteit wordt met de opwarming! Ik zou nog kunnen berichten over de Bever die zich hier steeds beter voelt, nu ook in Vlaanderen. Over de gevreesde exotische Chinese wolhandkrab die de vis in onze rivieren verstoord. Over de grote huisspinnen die alsmaar groter worden. Over het roesten van de ransuilen in de winter! Wenst u iedere week het Natuurbericht.be te ontvangen? Doe dan gerust een mailtje naar Natuurpunt. Staf Lerno

26

Nieuwsbrief


Tel de vogels in jouw tuin... tijdens het grote vogelweekend

Neonicotinoïde (Imidacloprid-molecule)

Egyptische treksprinkhaan

nr: 1 - 2015

27


E-MAIL: [email protected] - WEBSITE: WWW.BRILLENHUIS.BE

28

Nieuwsbrief


nr: 1 - 2015

29

Activiteitenkalender jan-febr-ma 2015 Zondag 11 januari

5de editie ‘Ganzondag’ in Hedwige-Prosperpolder van 10u tot 17u Meer info: zie pagina 12.

Zaterdag 14 februari

Algemene Statutaire Ledenvergadering te Belsele om 14u in de bovenzaal van de Wereldwinkel, Koutermolenstraat,8 te 9111 Belsele.

Zondag 29 maart

Ochtendwandeling in Waasmunster. Zang der vroege vogels Vertrek om 5u30. parking Taverne Rosenberg. Patotterijstraat, 1,. - Info: Staf Lerno 0495.49.13.91

Zaterdag 18 april

Wandeling: Vallée de l'Herméton bij Hastière met aandacht voor de voorjaarsbloeiers Vertrek: 8u00 Syntra. Kostendelend autorijden. (Dit in vervanging van de Vlaamse Ardennendag op 26/4 die dit jaar uitzonderlijk niet doorgaat.) Cursus ‘vogels herkennen’ (gedeelte programma van januari tot maart 2015)

Van 3 november 2014 tot 15 juni 2015

Theorielessen op vrijdagavond, telkens om 19u30 Praktijkactiviteiten: Dagtocht op 25 januari 2015: Uiterkerkse Polders. 6 maart 2015: Uilentocht. Dagtocht op 22 maart 2015: Zeeland (2)

Algemene vergadering van Natuurpunt Zuid-Waasland Op zaterdag 14 februari 2015 is ieder lid van harte welkom op onze Algemene Statutaire Ledenvergadering te Belsele om 14u in de bovenzaal van de Wereldwinkel, Koutermolenstraat,8 te 9111 Belsele. Agenda.  Welkom met een drankje.  Bezoek aan het educatief reservaat “Den akker“ en het speelbos in de Mierennest.  Jaarverslag 2014 via power point en goedkeuring van dit verslag.  Kasverslag en vraag ter goedkeuring ervan.  Aanvaarding van nieuwe bestuursleden.  Herverkiezing en bevestiging bestuursmandaten.  Aanduiding van de stemgerechtigde leden in de Algemene vergadering van Natuurpunt.  Kijk op de komende jaarwerking.  Receptie. Wij hopen u talrijk te ontmoeten deze dag. Kandidaat nieuwe bestuursleden kunnen zich vooraf melden bij de voorzitter: tel: 03.772.43.06 of via mail [email protected]

DE TEERLING-DAKNAM Arbeidszorgproject voor personen met een verstandelijke handicap

Biologische teelt van groenten en kruiden Biogarantielabel, controle BLIK Gelegen aan de rand van de Daknamse Meersen en samenwerkend met Natuurpunt

Verdeling van GROENTENPAKKETTEN via de volgende afhaalpunten: De Teerling, Daknam - Wekelijkse markt in Lokeren Voedselteam Lokeren - Voedselteam Waasmunster Meer info: De Teerling, Daknamdorp 89b te 9160 Lokeren Tel: 09 348 62 28 :/ Fax: 09 349 62 32 E-mail: [email protected]

Deze nieuwsbrief is het contactblad van NATUURPUNT afdeling ZUID - WAASLAND. Dit nummer wordt verspreid op 1475 exemplaren. Natuurpunt vzw , Vereniging voor Natuur en landschapszorg in Vlaanderen, telt meer dan 90.000 gezinnen en beheert 20.000 ha natuur, verspreid over ruim 500 gebieden in heel Vlaanderen. Natuurpunt zet zich dagelijks in voor meer natuur in Vlaanderen, onder het motto "Ruimte voor Natuur". Hierbij wil ze zoveel mogelijk mensen betrekken, terwijl bezoekers steeds welkom zijn in onze reservaten. Kortom, natuur voor iedereen! AFDELING ZU ID-WAASLAND is de plaatselijke kern van Natuurpunt vzw. Het werkingsgebied omvat Temse (Tielrode, Elversele,) Sint-Niklaas, Waasmunster en Lokeren. Onze afdeling telt 1400 leden, die deze driemaandelijkse nieuwsbrief ontvangen. Vrijwilligers van afdeling Zuid-Waasland werken momenteel aan de uitbouw van 7 reservaten. 1) Astgemete (Sinaai) Bestaat uit kleinschalige vochtige graslanden en broekbosjes. Meer dan 6 ha zijn in beheer bij onze vereniging. 2) De Daknamse Meersen (Lokeren) Is een gebied van rivieren veenhooilanden. Onze vereniging beheert hier reeds 24 ha zeer waardevolle natuur. Met een enig waardevol ooievaarsproject. 3) De Moervaartmeersen (Sinaai) Bestaan uit kleinschalige vochtige graslanden en broekbosjes. Meer dan 5,3 ha zijn in beheer bij onze vereniging. 4) De Rietsnijderij (Waasmunster) Is een uniek zoetwaterschor, bekend om zijn bloeiende dotterbloemen. Samen met een schor te Hamme beheert onze vereniging hier bijna 3 ha. 5) Het Tielrodebroek (Temse-Tielrode) Is een hooilandencomplex en overstromingsgebied, waar we de natuur nieuwe kansen willen geven. 1,8 ha in beheer. 6) De Vaag (Waasmunster) De Vaag is een 9 ha groot gebied bestaande uit bos, speelbos en schrale graslanden met resanten van struikheide.

7) Den Akker (Belsele) Het educatief natuurpark is 5000m² groot met een bloemenweide, vleermuizenkelder, amfibieënpoel, vogelkijkwand., tal van inheemse bomen en struiken. Naast het beheer van deze reservaten en het nodige beleidswerk organiseren onze vrijwilligers ook cursussen met excursies. Excursies: kan je best aanvragen bij de conservators: Astgemete: Roger De Bock, tel 03 772 51 16 Willy Van Moeseke, tel 03 777 53 97 Daknamse Meersen: Paul Durinck, tel: 09 348 65 14 Moervaartmeersen: Tom Neels, gsm 0485/61 80 35 Rietsnijderij : Chris Van den Berghe, tel: 052 44 67 66 Tielrodebroek: Johan Deyaert, tel: 03 711 18 54 Den Akker: Eddy De Taey, tel 03.772.28.08 Giften voor het reservatenfonds op: rek. BE56 2930.2120.7588 met vermelding: 'Project 3690 Zuid-Waasland': komen ten goede aan de plaatselijke reservaten. Vanaf € 40 zijn giften fiscaal aftrekbaar. NATUURPUNT vzw Secretariaat: Coxiestraat 11 te 2800 Mechelen tel 015 29 72 20 / fax 015 42 49 21 e-mail: [email protected] http://www.natuurpunt.be AFDELING ZUID-WAASLAND Contactadres : Molenwijk 12, 9111 Belsele, tel: 03 772 43 06 e-mail: [email protected] Secretariaat Benny Gyssens, Bund 69, 2180 Ekeren - tel 03 542 25 71 Redactie “NIEUWSBRIEF Z-W” Zwaanaardestraat 126, 9112 Sinaai tel 03 772 51 16 e-mail: [email protected] http://www.natuurpunt-zuid-waasland.be

G a n z o n d a g nieuwsbrief natuurpunt vu & afzender: Staf Lerno, Molenwijk 12 te 9111 Belsele, tel:

Recommend Documents