Examenopgaven VMBO-GL
2003 tijdvak 1 maandag 19 mei 09.00 - 11.00 uur
GRAFISCHE TECHNIEK CSE GL
Bij dit examen hoort een bijlage.
Dit examen bestaat uit 49 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 57 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten maximaal behaald kunnen worden.
300008-597o
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. z
EEN OFFERTE VOOR EEN FOLDER De vragen 1 tot en met 9 hebben betrekking op de onderstaande afbeelding.
bron: Grafisch Gezien, juli 1997 1p
{
1
Hierboven staat een afbeelding van een gedigitaliseerd offerteformulier voor een folder. Op het offerteformulier staat dat de oplage 2500 is. Æ Wat is het bruto aantal vellen dat daarvoor gebruikt wordt?
1p
{
2
Æ Waarom is er een verschil in het netto en het bruto aantal drukvellen?
2p
{
3
In het bovenstaande offerteformulier worden onder andere de kosten van het papier berekend. Deze kosten behoren tot de directe kosten. Æ Geef nog twee voorbeelden van directe kosten.
1p
z 4
Wat is een ander woord voor 'kosten berekenen'? A balansen B budgetteren C calculeren D specificeren
1p
z 5
Het modelformaat van de folder is 148 x 210 mm. Van welk papierformaat zijn dit de afmetingen? A A2 B A3 C A4 D A5
300008-597o
2
ga naar de volgende pagina
1p
z 6
2p
{
1p
z 8
Op de offerte staat dat de witmarge 10 mm moet zijn. Wat is de witmarge? A de witruimte rondom een tekst op een pagina B de witruimte tussen de kolommen op een pagina C de witruimte tussen de regels op een pagina D de witruimte tussen de tekst en de afbeelding
1p
z 9
De folder wordt gedrukt op gesatineerd MC papier. Wat is satineren? A door wrijving papiervezels vlakwalsen B een dun plastic laagje op het papier aanbrengen C een reliëf walsen in het papier
7
Het katern van de folder bestaat uit zestien pagina's. Hoeveel keer moet een drukvel gevouwen worden om zestien pagina's te krijgen? A 3 keer B 4 keer C 6 keer D 8 keer Æ Noem drie nabewerkingstechnieken die worden gebruikt bij het maken van de folder.
NIEUW VERPAKKINGSPAPIER Lees het onderstaand artikel eerst goed door. Nieuw hoogwaardig verpakkingspapier De Noorse papierfabrikant Hunsfors Fabrikker voegt per 1 augustus een hoogwaardig eenzijdig licht- en dubbelgestreken verpakkingspapier toe aan het leveringsprogramma. De fabriek legt op dit moment de laatste hand aan de ombouw van de bestaande off-line coater voor gestreken eenzijdig glad papier, geschikt voor bedrukking in zowel diepdruk en offset als flexografie. Het hoogglanzend of matte oppervlak van deze gestreken papiersoort is bedoeld voor fabrikanten die hun producten in het oog willen laten springen in de schappen van supermarkten en warenhuizen. Het papier moet niet alleen een imago promoten, maar ook het product beschermen tegen licht, geur en vocht. bron: Graficus, 1995 1p
{ 10
In het bovenstaande artikel wordt gesproken over gestreken papier. Æ Wat is gestreken papier?
1p
{ 11
Het strijken van papier is een vorm van veredelen. Æ Noem een andere manier waarop papier veredeld kan worden.
2p
{ 12
Het gestreken papier is onder andere geschikt voor flexodruk. Æ Noem twee kenmerken van de drukvorm bij flexodruk.
2p
{ 13
Æ Voor welke twee andere druktechnieken dan flexodruk is het papier volgens het artikel nog meer geschikt?
300008-597o
3
ga naar de volgende pagina
1p
z 14
Welke van de vier onderstaande lettergroepen is van een flexoafdruk?
A 1p
{ 15
300008-597o
B
C
D
Volgens het artikel is de functie van gestreken papier niet alleen imago. Het beschermt een product ook tegen licht, geur en vocht. Æ Geef een reden waarom dat belangrijk kan zijn.
4
ga naar de volgende pagina
PERSONEELSADVERTENTIE Het Grafisch Bedrijf Amsterdam is op zoek naar een drukker offsetrotatie. Hieronder staat de advertentie die in het vakblad 'Pers' wordt geplaatst.
bron: Pers 20, 2001 1p
z 16
In bovenstaande personeelsadvertentie wordt een offsetdrukker gevraagd. Op welk principe is offsetdruk gebaseerd? A Vet en hars stoten elkaar af. B Vet en papier stoten elkaar af. C Vet en rubberdoek stoten elkaar af. D Vet en water stoten elkaar af.
1p
{ 17
Bij offsetdruk is ‘vochtwater’ nodig. ‘Vochtwater’ bestaat uit water waar andere stoffen aan toe zijn gevoegd. Æ Noem een stof die aan ‘vochtwater’ is toegevoegd.
1p
{ 18
Offset is een vorm van vlakdruk. Behalve vlakdruk bestaat onder andere ook hoogdruk. Æ Noem een verschil tussen de drukvormen bij vlakdruk en hoogdruk.
300008-597o
5
ga naar de volgende pagina
1p
z 19
In de advertentie staat bij functie-inhoud dat de drukker medeverantwoordelijk is voor kwaliteitsbeheersing. Welk van de onderstaande zaken valt onder kwaliteitsbeheersing? A de gemaakte kosten berekenen B goed met mensen om kunnen gaan C het productieproces verbeteren D zelfstandig kunnen werken
1p
{ 20
De drukker is niet alleen medeverantwoordelijk voor kwaliteitsbeheersing. Æ Waarvoor is volgens de advertentie de drukker nog meer medeverantwoordelijk?
1p
z 21
Het drukteam werkt samen met plaatmakers en verpakkers. Op welke afdeling van het bedrijf werken de plaatmakers? A drukkerij B nabewerking C voorbereiding D vormgeving
UV-INKTEN BESPAREN TIJD EN GELD Bij het drukken is inkt nodig. Er bestaan verschillende soorten inkten. 1p
{ 22
‘Gewone’, conventionele inkten zijn inkten op basis van oplosmiddelen zoals thinner. Æ Noem een bestanddeel van conventionele inkt dat oplosbaar is in water of in een oplosmiddel.
2p
{ 23
Tegenwoordig zijn er ook UV-inkten op waterbasis. Die inkten worden gebruikt voor het zeefdrukken. Æ Noem drie voorbeelden van materialen die met zeefdruk bedrukt kunnen worden.
300008-597o
6
ga naar de volgende pagina
De vragen 24 t/m 28 hebben betrekking op het onderstaande diagram. In het diagram zijn de productiekosten van drukwerk weergegeven. De bedragen zijn in guldens.
1400
inkten
17 53
1200
substraat 9 42
productietijd energie
1000
afval 792
605
800
600
400
177
200 296 0
conventioneel
158
342
UV
1p
{ 24
In het bovenstaande diagram worden de kosten van het gebruik van UV-inkten en conventionele inkten met elkaar vergeleken. In het diagram zijn ook de kosten van het substraat opgenomen. Æ Wat is een substraat?
1p
z 25
UV-inkt droogt sneller dan conventionele inkt. Waar vind je dat terug in het diagram? A bij de afvalkosten B bij de energiekosten C bij de kosten van inkten D bij de productietijd
2p
{ 26
Het gebruik van UV-inkten in plaats van conventionele inkten levert een energiebesparing op. Æ Welk bedrag levert de energiebesparing op volgens het diagram? Laat je berekening zien.
1p
{ 27
Tijdens het droogproces van inkt komen vluchtige stoffen vrij. Æ Hoe kan worden voorkomen dat deze vluchtige stoffen ingeademd worden?
2p
{ 28
Gebruik van UV-inkten in plaats van conventionele inkten levert een kostenbesparing op. Æ Wat is de totale kostenbesparing volgens het diagram? Laat je berekening zien.
300008-597o
7
ga naar de volgende pagina
CASSANDRE
Cassandre is een grafisch vormgever uit Frankrijk. Hij overleed in 1968 door zich een kogel door het hoofd te schieten. Hij had een brief van een lettergieterij gekregen met de opmerking dat zijn letters ‘niet aan de verwachtingen voldeden’. Hij kreeg veel opdrachten uit Nederland.
De vragen 29 tot en met 31 hebben betrekking op de onderstaande afbeeldingen 1 en 2. afbeelding 1
afbeelding 2
bron: Compress, oktober 1999 1p
z 29
Hierboven staan twee voorbeelden van letterontwerpen van Cassandre. Cassandre had een grote voorliefde voor A Bodoni's. B Egyptiennes. C Romeinen. D schreefloze letters.
1p
{ 30
In afbeelding 1 zijn de initialen van Yves Saint-Laurent verwerkt. In de typografie heeft het woord initiaal meestal een andere betekenis. Æ Welke?
1p
{ 31
In afbeelding 2 heeft Cassandre een alfabet ontworpen dat geschikt is voor verschillende talen. Æ Aan welke letters is te zien dat ze voor verschillende talen geschikt zijn?
300008-597o
8
ga naar de volgende pagina
Raadpleeg de bijlage voor het beantwoorden van vraag 32 tot en met vraag 35. 1p
z 32
In de bijlage staat een afbeelding van het affiche 'De koffieboon van Van Nelle', gemaakt in 1931. Cassandre heeft de kleuren blauw en rood tegen elkaar geplaatst. Hoe wordt dit kleurcontrast genoemd? A complementair contrast B licht/donker contrast C simultaan contrast D warm/koud contrast
2p
{ 33
Een ander contrast dat Cassandre gebruikt is het vormcontrast. Æ Noem twee vormcontrasten in de afbeelding.
1p
z 34
De kleur rood zorgt ervoor dat de woorden ‘Van Nelle’ opvallen. Hoe noemen we zo’n kleur die er voor zorgt dat iets opvalt? A een esthetische kleur B een identificerende kleur C een psychologische kleur D een signalerende kleur
1p
z 35
Voor de achtergrond in de afbeelding is een lichtblauwe kleur gebruikt. Die kleur is verkregen door aan een blauwe inkt wit toe te voegen. Wat verandert aan een kleur door toevoeging van wit? A de helderheid B de kleurtoon C de verzadiging
300008-597o
9
ga naar de volgende pagina
DE TWEEKOPPIGE TENNIS-ALLESETER WILLIAMS Hieronder staat een afbeelding van een foto van de tenniszusjes Williams. De foto is gemaakt door Klaas-Jan van der Weij en is opgenomen in een vakblad voor fotografen.
bron: PF nr.3, 2001 1p
z 36
De De A B C
1p
{ 37
Om de foto in het vakblad te kunnen opnemen, is hij eerst gedigitaliseerd. Æ Wat is digitaliseren?
1p
z 38
Welk apparaat is gebruikt voor het digitaliseren van de foto? A laserprinter B modem C scanner D zip-drive
1p
{ 39
Na het digitaliseren is de foto gerasterd. Æ Wat is rasteren?
300008-597o
originele foto bevat zwart, wit en grijstinten. foto is een voorbeeld van een doorzichtmodel. halftoonmodel. negatief model.
10
ga naar de volgende pagina
1p
{ 40
Om zeker te zijn van een goede weergave, heeft de drukker ter controle een densitometer gebruikt. Æ Waarvoor wordt een densitometer gebruikt?
NEW DIMENSIONS
De directeur van garagebedrijf Hoefnagels wil zijn bedrijf promoten. Hij laat een multimediaproductie op cd-rom maken bij New Dimensions.
1p
{ 41
De multimediaproductie voor garagebedrijf Hoefnagels moet een vertakte productie worden. Æ Wat wordt bedoeld met de term 'vertakt'?
1p
z 42
Welke van de onderstaande programma's is het meest geschikt voor het maken van zo'n multimediaproductie? A Adobe Photoshop B Microsoft Acces C Microsoft Powerpoint D QuarkXpress
1p
z 43
Eén van de belangrijkste zaken bij een multimediaproductie is de vormgeving van de schermen. De opmaak van de schermen draagt bij aan een goede communicatie tussen de productie en de gebruiker. Wat is de algemene benaming voor de schermen waarmee een productie zich aan de gebruiker presenteert? A browser B interaction C interface D typografie
1p
z 44
Door de vormgever wordt een overzicht met schetsjes gemaakt. Daaraan kan de klant zien hoe de schermen er uit gaan zien en hoe ze achter elkaar komen. Hoe worden zo'n overzicht met schetsjes ter voorbereiding van de productie genoemd? A concept B flowchart C mock-up D storyboard
1p
{ 45
New Dimensions maakt twee versies van de multimediaproductie, een stand-alone productie en een netwerkproductie. Æ Welke van deze producties kan door een zo breed mogelijk publiek tegelijkertijd bekeken worden?
300008-597o
11
ga naar de volgende pagina
DESIGN OR DIE Raadpleeg de bijlage voor het beantwoorden van de vraag 46 tot en met vraag 48. 1p
{ 46
In de bijlage is een afbeelding opgenomen van de flyer ‘Design or Die’. De afbeelding lijkt wel uit een sciencefiction film te komen. Æ Noem een kenmerk waardoor de afbeelding aan sciencefiction doet denken.
1p
{ 47
In de flyer is gebruik gemaakt van stockbeelden van een cd uit de reeks ‘Cyber-Stock’ van Digital Stock. Æ Wat zijn ‘stockbeelden’?
1p
{ 48
De flyer 'Design or Die' is in offset gedrukt. De tekst is oranje. Æ Welke twee drukkleuren moeten over elkaar gedrukt worden om oranje te krijgen?
1p
z 49
Na het drukken van de flyer blijven inktresten over. Tot welk soort afval behoren inktresten? A biologisch afval B chemisch afval C mechanisch afval D synthetisch afval
300008-597o*
12
einde