Examen VMBO-KB
2005 tijdvak 1 maandag 23 mei 13.30 - 15.30 uur
VERZORGING CSE KB
Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Dit examen bestaat uit 58 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 90 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten maximaal behaald kunnen worden.
500014-1-693o
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op.
VAKANTIE IN SPANJE Lisa gaat na haar eindexamen met vriendinnen op vakantie. Ze gaat kamperen in Spanje. Daar is het minstens 20 graden en schijnt overdag bijna altijd de zon. Ze gaat voor het eerst zonder ouders op vakantie naar het buitenland. De ouders van Lisa geven tips om ziekten te voorkomen tijdens deze vakantie.
2p
1
Lisa neemt zich voor om gezond te eten en goed op haar lichaamsverzorging te letten. Schrijf twee andere preventieve maatregelen op voor Lisa om ziekten te voorkomen tijdens deze vakantie.
2p
2
Lisa krijgt, ondanks alle preventieve maatregelen, tijdens de vakantie last van diarree. Medicijnen wil ze bij voorkeur niet gebruiken. Waar moet Lisa extra op letten nu ze diarree heeft? Schrijf twee punten op.
2p
3
Op de camping in Spanje hebben Lisa en haar vriendinnen geen mogelijkheid om voedingsmiddelen op de juiste manier te bewaren. Schrijf drie adviezen op om hier verstandig mee om te gaan.
1p
4
De vriendinnen bespreken ’s morgens wat ze die dag gaan doen. Lisa heeft dan de meeste ideeën. Zij bepaalt vaak wat er die dag gaat gebeuren. Welke rol heeft Lisa tijdens de vakantie in deze groep vriendinnen?
TWEE GEZINNEN In de Narcisstraat wonen twee gezinnen met kinderen: het gezin Kuit en het gezin Uiterweerd. In het gezin Uiterweerd zijn geen regels en de kinderen bepalen zelf wat kan en mag. Het gezin Kuit bestaat uit vader en moeder, Elske van 3, Bob van 7 en Janine van 13 jaar. 1p
5
500014-1-693o
Welke opvoedingsstijl passen de ouders in het gezin Uiterweerd toe?
2
ga naar de volgende pagina
1p
6
In onderstaande striptekeningen staat hoe de moeder in het gezin Kuit met Janine van 13 jaar omgaat.
Welke opvoedingsstijl past de moeder in deze situatie toe? 1p
7
Als Bob gaat kleuren, gaat Elske dat ook doen. Hoe heet dit gedrag van Elske? A communicatie B confrontatie C identificatie D imitatie
1p
8
Mevrouw Kuit merkt dat Elske in de koppigheidsfase zit. Wat is de functie van de koppigheidsfase? A de eigen wil ontdekken B de koppigheid onderdrukken C de wereld leren verkennen D een kopvoeter leren tekenen
2p
9
In het gezin Uiterweerd wordt thuis door de kinderen veel gespeeld. Op de uitwerkbijlage zijn drie soorten speelgoed afgebeeld en is één spel beschreven. Schrijf achter de drie soorten speelgoed en achter de beschrijving van het spel (nummer 4) voor welke spelvorm ze zijn bedoeld.
2p
10
1p
11
500014-1-693o
Schrijf vier eisen op waaraan geschikt speelgoed voor een peuter moet voldoen. De ontwikkeling van een kind wordt bepaald door interne en externe factoren. Wat is een voorbeeld van een interne factor? A armoede B de omgeving C driftig zijn D het gezin
3
ga naar de volgende pagina
1p
12
Laurence, één van de kinderen in het gezin Uiterweerd, heeft een BMR-inenting gehad. Zij kreeg daardoor een verhoogde lichaamstemperatuur. Welk soort immuniteit ontstaat door een BMR-inenting? A kunstmatige, actieve immuniteit B kunstmatige, passieve immuniteit C natuurlijke, actieve immuniteit D natuurlijke, passieve immuniteit
1p
13
Een dag na de inenting heeft Laurence een lichaamstemperatuur van 38,5 graden Celsius.
Wat betekent het dat Laurence een lichaamstemperatuur van 38,5 graden Celsius heeft? A dat zij de bof, mazelen of rode hond heeft B dat zij griep heeft C dat zij koorts heeft D dat zij ondertemperatuur heeft 2p
14
Een goede leefstijl kan ziekten voorkomen. Twee voorbeelden van een goede leefstijl zijn: gezond eten en voldoende lichaamsbeweging. Schrijf vier andere voorbeelden op van een goede leefstijl waardoor ziekten zoveel mogelijk voorkomen worden.
1p
15
Hoe heet de periode tussen besmetting met een ziekteverwekker en de daadwerkelijke uitbraak van de ziekte? A besmetting B immuniteit C incubatietijd D infectie
1p
16
Mevrouw Kuit heeft last van reuma. Reuma is een chronische ziekte. Wat betekent dit? A dat reuma een langdurige ziekte is. B dat reuma een gewrichtsziekte is. C dat reuma een ontstekingsziekte is. D dat reuma een tijdelijke ziekte is.
500014-1-693o
4
ga naar de volgende pagina
HET GELUIDENSPEL Mandy loopt stage bij de naschoolse opvang. De groepsleiding gaat met 24 kinderen uit groep 7 en 8 twee dagen op kamp. Mandy gaat ook mee. Ze heeft de taak om ’s avonds in het donker in het bos het geluidenspel te organiseren. Het geluidenspel: Zes ‘geluidmakers’ verbergen zich in het bos. Zij maken geluid met de volgende materialen: - een grote scheepsbel - een trom - een grote houten ratel - een aantal blikken - een toeter - een draaisirene Elke geluidmaker heeft een viltstift van een andere kleur. Op een teken van de spelleider maken de geluidmakers geluid. Als de geluiden klinken, zoeken de kinderen in groepjes van twee naar de verschillende geluidmakers. Als twee kinderen een geluidmaker hebben gevonden, krijgen ze van de geluidmaker een streepje op de handpalm met de viltstift. De kinderen die het eerste zes verschillende streepjes op de handpalm hebben staan, zijn de winnaars.
2p
17
Waarom is dit een geschikt spel voor kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool? Schrijf twee redenen op.
2p
18
Schrijf drie punten op die Mandy moet regelen als zij dit geluidenspel voorbereidt.
2p
19
Twee kinderen zijn bang in het donker. Wat kan Mandy bij de voorbereiding doen om te zorgen dat deze kinderen toch meedoen aan het spel? Schrijf twee adviezen op.
KINDERDAGVERBLIJF 2p
20
Mascha loopt stage in een kinderdagverblijf. Ria is haar stagebegeleidster. Mascha heeft Luca van twee jaar geobserveerd en onderstaande aantekeningen gemaakt. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Luca wordt door haar moeder gebracht. Ze heeft mooie kleren aan. Ze houdt de hand van haar moeder vast. Ze moet nog steeds even wennen. Moeder gaat zitten en neemt Luca op haar schoot. Ik denk dat moeder het vervelend vindt om Luca achter te laten. Ria gaat met Luca in de blokkenhoek een toren bouwen. Een ander kind komt ook een toren bouwen. Als het andere kind de toren van Luca omgooit, begint Luca te huilen. Volgens mij is er iets niet goed met Luca. Welke vier zinnen uit de aantekeningen van Mascha zijn niet geschikt voor een zakelijk verslag? Schrijf de nummers van deze zinnen op.
500014-1-693o
5
ga naar de volgende pagina
2p
21
1p
22
Waarom kan het zinvol zijn om Luca in het kinderdagverblijf te observeren? Schrijf twee redenen op. De vader van Roy (18 maanden oud) vertelt dat ze thuis begonnen zijn met het zindelijk maken van hun zoon. Ria vindt dit veel te vroeg.
Waarom is het niet verstandig om met zindelijkheidstraining te beginnen voordat kinderen twee jaar oud zijn? Schrijf één reden op. 1p
23
Een peuter is egocentrisch. Wat betekent dat?
MENSEN MET EEN HANDICAP 1p
24
500014-1-693o
Mevrouw Smit is zeer slechthorend. Welke soort handicap heeft mevrouw Smit? A een auditieve handicap B een motorische handicap C een organische handicap D een visuele handicap
6
ga naar de volgende pagina
2p
25
Mevrouw Smit is zeer slechthorend. Onderstaande afbeeldingen gaan over communicatie met mevrouw Smit.
afbeelding a
afbeelding b Geef op de uitwerkbijlage van elke afbeelding aan of de communicatie met mevrouw Smit goed of fout is en motiveer je keuzen. 2p
26
Mevrouw Smit heeft een vriendin die doof is. Toch kunnen mevrouw Smit en haar vriendin goed met elkaar communiceren. Hoe kunnen ze met elkaar communiceren? Schrijf drie manieren op.
1p
27
Jort is gehandicapt. Dit komt door medicijnen die zijn moeder gebruikt heeft tijdens de zwangerschap. Hoe wordt deze handicap genoemd? A een aangeboren handicap B een erfelijke handicap C een preventieve handicap
500014-1-693o
7
ga naar de volgende pagina
FAMILIE PARKER De familie Parker bestaat uit moeder Els, de zonen Jurgen en Flip en dochter Hannah. Flip gaat naar de peuterspeelzaal, Hannah zit op de basisschool en Jurgen in het voortgezet onderwijs. Jurgen heeft tijdens het voetballen zijn enkel gebroken. Hij mag tijdelijk niet staan. Daarom heeft Els krukken voor hem geleend. 1p
28
Hoe oud kan Flip zijn? Schrijf op: Flip kan tussen … en … jaar oud zijn.
2p
29
Els Parker heeft een baan en is niet thuis als de kinderen ’s middags uit school komen. Daarom heeft ze naschoolse opvang geregeld. Mogen haar drie kinderen daar naar toe? Motiveer je antwoorden.
1p
30
Bij welke instantie kun je krukken lenen? 2p
31
Jurgen volgt samen met zijn vriend een cursus in het buurthuis. Jurgen heeft vandaag geen zin maar gaat toch mee met zijn vriend. De leiding wil Jurgen stimuleren om mee te doen met de geplande activiteit. De sfeer is goed, dat werkt stimulerend op Jurgen. Wat kan de leiding nog meer doen om Jurgen te stimuleren? Schrijf drie punten op.
2p
32
Volgende week is Flip jarig. Els wil een verjaardagspartijtje voorbereiden voor leeftijdgenoten van Flip. Els zorgt voor iets lekkers voor de kinderen. Schrijf vijf andere aandachtspunten op voor het voorbereiden van dit partijtje.
2p
33
Els en Jurgen gaan samen een cadeau kopen voor Flip. Schrijf drie stukken speelgoed op die passen bij zijn leeftijd en die goed zijn voor de ontwikkeling van de grove motoriek.
2p
34
De laatste maanden wordt Hannah op school regelmatig gepest. Dit heeft gevolgen voor haar ontwikkeling. Schrijf in het schema op de uitwerkbijlage één mogelijk gevolg op voor haar lichamelijke ontwikkeling, één mogelijk gevolg voor haar geestelijke ontwikkeling en één mogelijk gevolg voor haar sociale ontwikkeling.
500014-1-693o
8
ga naar de volgende pagina
WOON-ZORGCENTRUM DE HEGGERANK Karla loopt stage in woon- en zorgcentrum De Heggerank. In De Heggerank wonen mensen met verschillende levensovertuigingen. Bij de bereiding van de maaltijden wordt hiermee rekening gehouden.
2p
35
In De Heggerank wonen moslims die zich houden aan de voedselvoorschriften van hun geloof. Welke van de onderstaande producten mogen voor deze moslims niet gebruikt worden? − biefstuk − eieren − hamlap − karnemelk − lamsvlees − melk − slavink − spek − wijn
2p
36
Tijdens het bereiden van groenten en aardappelen kan onnodig vitamine C verloren gaan.
Schrijf drie oorzaken op van verlies van vitamine C uit groenten en aardappelen tijdens de bereiding. 1p
37
Meneer Jansen is lacto-vegetariër. Welke drie producten zal hij gebruiken? A ei - kip - soja B kaas - ei - soja C kaas - vlees - vis D vlees - vis - ei
2p
38
Karla komt op het stageadres en hoort dat meneer De Groot met hartklachten is opgenomen in het ziekenhuis. Schrijf drie symptomen op die kunnen voorkomen bij een dreigend hartinfarct.
2p
39
1p
40
500014-1-693o
Schrijf vier preventieve maatregelen op, die iemand zelf kan nemen, om hart- en vaatziekten zoveel mogelijk te voorkomen. Hoe heet het als een bloedstolsel een bloedvat volledig afsluit? A een infarct B een neurose C hoge bloeddruk
9
ga naar de volgende pagina
VERSTANDELIJKE HANDICAP Paul is 24 jaar en heeft een lichte verstandelijke handicap die aangeboren is. Het gezin van Paul bestaat uit vier personen: vader, moeder, Paul en Simone van 16 jaar. Paul woont nu nog thuis, maar dit wil hij niet lang meer.
1p
41
De ouders van Paul vragen hulp bij MEE. Deze instantie voert het werk uit dat eerder door de Sociaal Pedagogische Dienst werd gedaan. Wat kan MEE aan de ouders van Paul bieden? A ADL-hulp voor Paul als hij zelfstandig woont B hulp bij het kopen van een woning voor Paul C hulp bij het zoeken naar een woonmogelijkheid voor Paul D medische zorg voor Paul
1p
42
Welke woonvorm is geschikt voor Paul? A de dagopvang voor mensen met een handicap B een focuswoning C een sociowoning
2p
43
Waarom kan het beter zijn voor Paul dat hij niet langer bij zijn ouders blijft wonen? Schrijf twee redenen op.
1p
44
Hoe heet een handicap die niet aangeboren is?
2p
45
2p
46
Waarom is werk belangrijk voor mensen met een verstandelijk handicap? Schrijf twee redenen op.
1p
47
Eén keer per jaar gaan de medewerkers van de Sociale Werkplaats een dag uit. Ze reizen met de trein. Paul moet zelf een kaartje kopen uit de automaat.
Paul werkt in een Sociale Werkplaats. Dat is een werkplaats voor mensen met een verstandelijke handicap. Schrijf twee andere kenmerken op van een Sociale Werkplaats.
Welke ontwikkeling wordt hierdoor gestimuleerd? A de ontwikkeling van de motoriek B de ontwikkeling van de zelfredzaamheid C de sociale ontwikkeling D de zintuiglijke ontwikkeling
500014-1-693o
10
ga naar de volgende pagina
2p
48
Paul woont nu nog thuis. Hij gaat één keer in de zes weken een weekend naar een logeerhuis. Regelmatig een weekend logeren, kan goed zijn voor Paul en ook voor het gezin van Paul. Schrijf hiervoor twee redenen op.
VOEDING
Milou zit in klas 4 van het vmbo, afdeling verzorging. Vandaag bereidt Milou thuis de warme maaltijd. Ze heeft zelf het menu samengesteld. Ze heeft gekozen voor bloemkool met geraspte kaas, rijst, kip-kerrie-ragout en yoghurt met verse stukjes ananas.
1p
49
De maaltijd die Milou gaat bereiden staat niet in de juiste menuvolgorde. Wat is de juiste volgorde van het menu? Zet de gerechten in de juiste volgorde onder elkaar.
1p
50
Uit A B C D
2p
51
hoeveel gangen bestaat de maaltijd die Milou gaat bereiden? twee drie vier vijf
In het schema op de uitwerkbijlage staan zes voedingsmiddelen die voorkomen in de maaltijd die Milou gaat bereiden. Schrijf achter elk voedingsmiddel in het schema op de uitwerkbijlage in welke groep van de voedingswijzer dit hoort. Je mag de naam óf het nummer van de groep opschrijven. 2p
52
500014-1-693o
Bij het samenstellen van een maaltijd moet je onder andere rekening houden met de voedingswaarde en de kleurencombinatie van de gerechten. Heeft Milou dit goed gedaan? Motiveer je antwoord. Vul hiervoor de tabel op de uitwerkbijlage in.
11
ga naar de volgende pagina
2p
53
In de keuken bij Milou thuis wordt meestal gewerkt met verse producten, onder andere om voedselvergiftiging te voorkomen. Schrijf vier andere punten op waardoor je voedselvergiftiging in de keuken kunt voorkomen.
1p
54
Voor elke leeftijdsfase heeft het voedingscentrum aparte aandachtspunten opgesteld. Welke twee aandachtspunten zijn speciaal voor ouderen? A suiker beperken, voldoende natrium B veel eiwitten, voldoende vitamine B C veel koolhydraten, voldoende ijzer D vet beperken, voldoende vitamine D
THEMA KINDERBOERDIJ IN DE BASISSCHOOL Je zit in klas 4 van het vmbo en je loopt een oriënterende stage in groep 2 van de basisschool. Je helpt bij het voorbereiden en uitvoeren van activiteiten over het thema kinderboerderij. De kinderen gaan een middag naar de kinderboerderij toe. Op school werken ze een week aan dit thema. De kinderen doen onder andere een knutselactiviteit. Elk kind vult een getekend schaap op met propjes papier. 2p
55
Jij gaat de knutselactiviteit voorbereiden, uitvoeren en afsluiten met de kinderen. Wat moet je doen om de knutselactiviteit goed te laten verlopen? Vul het schema op de uitwerkbijlage in. Schrijf onder voorbereiding en uitvoering twee punten op en onder afsluiting één punt.
2p
56
Behalve knutselactiviteiten zijn er andere geschikte activiteiten over het thema kinderboerderij voor groep 2 die in school kunnen plaatvinden. Schrijf drie andere activiteiten op.
500014-1-693o
12
ga naar de volgende pagina
1p
57
In onderstaande afbeelding zie je twee blaadjes met tekeningen (nr. 1 en 2) op schaal van een schaap voor de knutselopdracht met propjes. cm 10
2
9 8 7 6 5
1
4 3 2 1 0
0
1
2
3
4
5
6
7
schaal 1:4 Hoe groot zijn de blaadjes in werkelijkheid? A Nr. 1: 5 bij 5 cm en Nr. 2: 10 bij 10 B Nr. 1: 10 bij 10 cm en Nr. 2: 20 bij 20 C Nr. 1: 20 bij 20 cm en Nr. 2: 40 bij 40 D Nr. 1: 40 bij 40 cm en Nr. 2: 60 bij 60 2p
58
500014-1-693o*
8
9
10 cm
cm cm cm cm
Welke van de volgende formaten is het meest geschikt om door de kinderen te laten opvullen met propjes? Je kunt kiezen uit: − 5 bij 5 cm − 20 bij 20 cm − 60 bij 60 cm Schrijf één reden op voor je keuze.
13
einde