Nederlands, schrijfvaardigheid
■■■■
Examen VBO-MAVO-D Voorbereidend Beroeps Onderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs
20
01
Tijdvak 2 Woensdag 20 juni 13.30 – 15.30 uur
Functioneel schrijven
Maak alle 4 opdrachten. Voor de uitwerking van opdracht 2 is een bijlage bijgevoegd. Voor elk opdrachtnummer is aangegeven hoeveel punten met een goede uitwerking behaald kunnen worden.
100022
1
Begin
■■■■
Functioneel schrijven Dit examen bevat vier opdrachten. Lees voor elke opdracht eerst de informatie en maak de opdrachten wanneer dat wordt aangegeven. Verplaats je in de volgende situatie en bedenk daarbij dat als er in een opdracht ’je’, ’jij’ of ’jou(w)’ staat, je telkens je eigen naam en/of adres en/of postcode en/of woonplaats en/of geboortedatum en/of geboorteplaats moet vermelden. „Hartelijk welkom op de eerste vergadering van de leerlingenraad in het nieuwe jaar.” Het is maandag 8 januari 2001. Voorzitter Jeannette heeft zojuist de vergadering geopend en wenst iedereen een goed nieuwjaar. Het eerste onderwerp van de vergadering is Valentijnsdag op woensdag 14 februari. Floris stelt voor om leerlingen in de gelegenheid te stellen een roos te kopen. Aan de roos komt een kaartje te hangen met de naam van de leerling voor wie de roos is. Zo kun je laten zien dat je iemand aardig vindt. „De rozen worden toch niet te duur? Ik heb er minstens vijf nodig”, roept Hakan, een nogal populaire jongen uit klas 3. „Ik zal wel bij een rozenkwekerij informeren naar de prijs en zo”, antwoord jij. „Dat is een goed idee”, zegt Jeannette. „Verder willen we ook een dichtwedstrijd organiseren met als motto ’Ha fijn, een gedicht met Valentijn’.” „Wat moet ik me daarbij voorstellen?”, vraagt Femke. „Een soort Candlelight tijdens een disco op Valentijnsavond”, zegt Edith, die het plan bedacht heeft. „Je weet wel, dat romantische radioprogramma waarin presentator Jan van Veen met zwoele stem gedichten voordraagt. Nu dacht ik zo: iedereen mag een gedicht maken voor iemand op wie hij of zij een oogje heeft. Die gedichten worden dan tijdens de disco-avond tussen de muzieknummers door voorgelezen met een passend muziekje op de achtergrond. Aan het eind beoordeelt een jury welk gedicht het mooiste is. En als de maker van dat gedicht zich bekend wil maken, krijgt die een dinerbon voor twee personen.” „Waarom nodigen we Jan van Veen van Candlelight zelf niet uit om die gedichten voor te lezen?”, vraagt Femke. „Dan is iedereen meteen in de juiste sfeer.” „Ik weet niet of hij dat wel wil, maar we kunnen het proberen”, zegt de voorzitter. Er worden nog een paar punten besproken en na de vergadering weet jij wat er van jou als secretaris verwacht wordt.
50p
1 ■
’s Avonds ga je namens de leerlingenraad de brief aan Jan van Veen schrijven om hem te vertellen wat jullie voor Valentijnsavond op school gaan organiseren en wat er van hem verwacht wordt. Om hem ervan te overtuigen dat hij moet komen, geef je twee redenen waarom je juist hem uitnodigt. Verder vertel je ten minste twee bijzonderheden over je school zodat hij zich daarvan een duidelijk beeld kan vormen. Je vraagt ook wat de eventuele kosten zijn en of hij voor 20 januari wil reageren. Een brief Schrijf op examenpapier de brief aan Jan van Veen. Je stuurt de brief naar Sky Radio, ter attentie van Jan van Veen, Postbus 1007, 1400 BA in Bussum. Je vraagt of hij zijn reactie naar je huisadres wil sturen. Op dinsdag 16 januari krijg je bericht van de heer Van de Ende, eigenaar van rozenkwekerij ’Arons Kelk’, dat hij op Valentijnsdag 200 stuks ’Passion’ kan leveren. Ze kosten eigenlijk ƒ 1,50 per stuk, maar hij wil ze jullie leveren voor ƒ 1,25. Bij de brief zit een foldertje met informatie over de roos.
100022
1
2
Lees verder
foldertje
De ‘Passion’ is een grootbloemige, langstelige, dieprode roos, die milieuvriendelijk is gekweekt. Er wordt bij het kweken uitsluitend organische mest gebruikt en bladluizen worden op een natuurlijke wijze met sluipwespen bestreden.
Een paar dagen later krijgen jullie bericht van Jan van Veen dat hij de dichtwedstrijd een leuk idee vindt en op Valentijnsavond wil komen. Als hij de begintijd krijgt, zal hij een half uur van tevoren aanwezig zijn om een en ander door te praten over de gang van zaken. Intussen heeft Jeannette ook niet stil gezeten. Zij heeft met de schoolleiding gepraat. Die is zo enthousiast dat jullie op woensdagavond 14 februari de aula mogen gebruiken voor de Candlelightdisco. Na afloop moet alles wel weer opgeruimd worden. Jeannette, Edith, Hakan en jij overleggen over de organisatie van de rozenactie. „Ik stel voor dat we een affiche voor de rozenactie maken. Daarop zetten we dat we op woensdag 24 januari met een paar mensen van de leerlingenraad in de aula gaan zitten”, zegt Hakan. „Dan kunnen de leerlingen bij ons van kwart over twaalf tot half twee voor ƒ 1,25 een kaartje kopen, dat wij op Valentijnsdag aan de roos hangen. Iedereen mag net zoveel kaartjes kopen als hij of zij wil.” „Laten we voor alle zekerheid een kaartje op het affiche zetten en als voorbeeld helemaal invullen”, voeg jij eraan toe. „Op het kaartje komen de naam en klas van de gelukkige te staan. Er mag ook een mooie wens, spreuk of groet op. Als afzender zet je je eigen naam of een schuilnaam.” „Er moet wel een rijmende kop boven het affiche. Het is niet voor niets Valentijnsdag”, vervolgt Jeannette. „En er moet bij dat we de rozen op Valentijnsdag het vijfde uur uitdelen.” „Die kaartjes moeten dan uiterlijk vrijdag 26 januari in de bus bij de conciërge gedaan worden, zodat wij dan op tijd het juiste aantal rozen kunnen bestellen”, voeg jij eraan toe. „Hoe doen we het met de dichtwedstrijd?”, vraagt Jeannette. „Laat dat maar aan mij over”, zegt Edith.
40p
2 ■
100022
1
Het wordt nu dus tijd om de leerlingen op de hoogte te stellen van de activiteiten op Valentijnsdag. Edith zal een affiche maken voor de dichtwedstrijd en jij voor de rozenactie. Een affiche Schrijf in de bijlage de tekst voor het affiche. Met het affiche wil je de leerlingen enthousiast maken voor de rozenactie op Valentijnsdag. Je vermeldt wat de rozenactie inhoudt en wat jullie verder hebben afgesproken. Je schrijft de woorden die de aandacht moeten trekken, groot of je onderstreept ze. Je zorgt voor kernachtige formuleringen en een goede bladindeling.
3
Lees verder
Als Jeannette en jij een paar dagen later langs je affiche lopen, zien jullie dat er een briefje naast is gehangen. briefje
30p
30p
3 ■
4 ■
100022
1
Als jullie het briefje gelezen hebben, zijn jullie echt boos. Jullie sloven je uit om iets leuks te verzinnen en dan kraakt iemand anders het af. En dat nog wel anoniem! „Daar wil ik persoonlijk op reageren”, zeg je tegen Jeannette. „Dan moet je eerst zeggen wat je ervan vindt dat iemand kritiek levert zonder er een naam onder te zetten”, zegt Jeannette verontwaardigd. „Dat is prima”, antwoord jij, „en ik reageer op die drie onderstreepte argumenten. Ik zal laten zien waarom die argumenten helemaal niet deugen.” „Je moet aan het eind wel oproepen om van Valentijnsdag toch een leuke dag te maken”, zegt Jeannette. „Komt dik in orde”, antwoord jij. Een reactie Schrijf op examenpapier jouw reactie op het briefje van A. Noniem. Gebruik maximaal honderd woorden. Je begint met de aanhef Beste A. Noniem. Van veel mensen krijg je te horen dat ze het helemaal met jou eens zijn. Van één reactie krijg je het helemaal warm. Die is zo ontzettend sympathiek dat je er verlegen van wordt en je niet meer weet wat je moet zeggen. Nou is dat niet de eerste keer dat die persoon zo aardig doet, maar jij weet nooit hoe je spontaan moet reageren. Nu weet je het wel: je koopt een roos! Omdat jij meehelpt met uitdelen van de rozen op Valentijnsdag, kun je er ongemerkt ook nog een persoonlijke brief bij doen. Nu kun je schrijven wat je altijd al hebt willen zeggen. In je brief bedank je voor de sympathieke reactie en je vertelt er meteen bij wat je al een tijdje voor die persoon voelt. Je laat duidelijk merken wat je van het uiterlijk en het karakter van die persoon vindt. Je kunt nu ook vertellen wat je vroeger van haar/hem vond en wat daarvoor de redenen waren. Jij hebt wel zin om samen een keertje uit te gaan, dus doe je een voorstel voor iets dat je wel leuk lijkt. Je laat uiteraard merken dat je in spanning op een antwoord wacht. Een brief Schrijf op examenpapier de brief aan die sympathieke persoon. Je dateert de brief op 10 februari.
4
Lees verder
En dan wordt het 14 februari, Valentijnsdag. De rozenactie en de discoavond met de gedichtenwedstrijd zijn een groot succes. Jullie hebben het vijfde uur 276 rozen uitgedeeld. Dat is meer dan jullie hadden verwacht. ’s Avonds leest Jan van Veen 23 gedichten voor. Na lang wikken en wegen maakt de jury de winnaar van de dinerbon bekend. Aan het eind van de dag zit jij met vier grootbloemige, langstelige, dieprode rozen in je hand. Het is een raadsel van wie je die gekregen hebt. Misschien is er wel een van … Einde
100022
1
5
