Economie
■■■■
Examen VBO-MAVO-C Voorbereidend Beroeps Onderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs
19
99
Tijdvak 1 Dinsdag 25 mei 13.30–15.30 uur
Boekje met informatie
900008
16B
Begin
informatie 1
Wereldmarktkoffieprijs en Max Havelaar-koffieprijs in dollarcents per kilogram prijs in dollar cents 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 jaar
informatie 2
Olieconcerns dreigen kabinet met claims Den Haag – De oliemaatschappijen Shell en Esso dreigen de overheid met hoge schadeclaims als het kabinet hun eeuwigdurende contracten voor benzinestations langs de snelwegen openbreekt. Het kabinet wil daartoe overgaan om de macht van de grote maatschappijen te doorbreken en benzine zo goedkoper te maken. Volgens de overheid is er langs de hoofdwegen in Nederland ruimte voor 155 nieuwe verkooppunten van brandstof. De eis van twintig kilometer afstand tussen tankstations moet vervallen. Voor deze nieuwe verkooppunten komen de grote maatschappijen, als het aan de overheid ligt, niet in aanmerking.
informatie 3
% 35 30
Verdeling benzinemarkt Nederland
32%
25 25% 20 20% 15 10
12%
11%
5 0
900008
16B
Shell
Texaco
Esso
BP
overige maatschappijen
2
Lees verder
informatie 4
Economische gegevens Nederland-China
Nationaal inkomen Invoer Uitvoer Beroepsbevolking werkzaam in: landbouw industrie diensten Energieverbruik per inwoner Aantal inwoners
informatie 5
Nederland 361,6 miljard dollar 175 miljard dollar 195 miljard dollar
China 630,2 miljard dollar 129 miljard dollar 149 miljard dollar
1,6% 22,8% 75,6% 7381 kWh 15 miljoen
73,3% 14,5% 12,2% 861 kWh 1,2 miljard
Uit de krant: „Van Eerde-Wijk VOF” uit Berkel Enschot, een buurtsupermarkt, heeft het afgelopen weekend al zijn artikelen van een extra prijskaartje voorzien. De artikelen zijn nu ook in euro’s geprijsd. De kassabon geeft de prijzen in guldens en in euro’s. Ook het totaalbedrag is in de beide valuta’s afgedrukt. „Ach”, aldus Marleen Wijk, de bedrijfsleider van de supermarkt, „het moet er toch van komen, dus waarom nu al niet. Met die moderne apparatuur is het omprijzen zo gebeurd. En voor de klanten is het wel aardig. Ze kunnen nu al vast wennen aan de situatie van 2002”.
informatie 6
Huurwaarde eigen woning(en) als hoofdverblijf Als de waarde meer is dan maar niet meer is dan – ƒ 25.000 ƒ 25.000 ƒ 50.000 ƒ 50.000 ƒ 100.000 ƒ 100.000 ƒ 150.000 ƒ 150.000 en hoger ƒ– Let op! De huurwaarde bedraagt maximaal ƒ 16.800
informatie 7
Percentage eerste schijf van de loon- en inkomstenbelasting als u 65 jaar bent geworden in 1997: Geboren in de maand januari februari maart april mei juni
informatie 8
900008
16B
bedraagt het percentage 0 % 0,5 % 0,75% 1 % 1,25%
Percentage 15,55% 17,36% 19,17% 20,98% 22,80% 24,61%
Geboren in de maand juli augustus september oktober november december
Percentage 26,42% 28,23% 30,05% 31,86% 33,67% 35,48%
Algemeen schijventarief als u op 31 december 1997 jonger dan 65 jaar was Belastbaar bedrag meer dan
Belastbaar bedrag niet meer dan
Belasting
Premie
Totaal
Totaal bij opvolgende schijven
ƒ 0 ƒ 45.960 ƒ 97.422
ƒ 45.960 ƒ 97.422
5,05% 50 % 60 %
32,25% – –
37,3% 50 % 60 %
ƒ 17.142 ƒ 42.873
3
Lees verder
informatie 9
Salarisschalen met salarisnummers en maandbedragen in guldens behorende bij een volledige weektaak van 38 uur. Per 1 augustus 1998. Schaal 1 sal. bedrag nr.
informatie 10
Schaal 2 sal. bedrag nr.
0 1 2 3 7 9
2391 2496 2600 2651 2707 2766
0 1 2 3 4 8
2443 2551 2651 2766 2841 2928
11
2841
10 12
3031 3132
Schaal 3 sal. bedrag nr. 0 1 2 3 4 5 6
2496 2551 2651 2766 2928 3031 3132
10 12 14
3229 3327 3419
0 1 2 3 4 5 6 7
2551 2600 2707 2841 3031 3132 3229 3327
11 13 15
3419 3513 3604
Schaal 5 sal. bedrag nr. 0 1 2 3 4 5 6 7 8
2651 2766 2928 3132 3229 3327 3419 3513 3648
12 14
3694 3790
Schaal 6 sal. bedrag nr. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2841 2928 3132 3327 3419 3513 3604 3694 3790 3882 3971
A-merken en huismerken
Koffie (250 gram snelfiltermaling) Margarine (250 gram) Aardbeienjam extra (450 gram) Zoute pinda’s (250 gram) Pot bruine bonen (360 gram) Sinaasappelsap Afwasmiddel (500 ml.) Toiletpapier (4 rol) Tomatensoep (blik 55 cl.) Kattenvoer (rundvlees, 400 gram) Hoofdwasmiddel (navulzak per kg.) Totaal Indexcijfer
informatie 11
Schaal 4 sal. bedrag nr.
A-merk Super Edah de Boer 4,29 3,44 3,89 0,99 0,75 0,69 2,59 2,09 1,99 1,89 1,79 1,79 1,29 0,99 0,99 1,79 1,59 1,69 2,95 1,69 1,49 3,49 3,35 2,49 2,09 1,49 1,49 1,79 1,49 1,49 8,40 4,75 4,47 31,56 23,42 22,47 100 74 ?
AH
A&P
4,14 0,99 2,09 1,84 0,99 1,69 1,89 3,35 1,39 1,29 7,05 26,71 85
3,74 0,75 1,99 1,79 0,99 1,59 1,89 2,99 1,49 1,49 6,43 25,14 80
Normentabel tegemoetkoming studiekosten Belastbaar inkomen
Tegemoetkoming in het lesgeld of cursusgeld
Tegemoetkoming in de overige studiekosten (voor het voorgezet onderwijs)
Tegemoetkoming in de overige studiekosten (voor middelbaar beroepsonderwijs)
tot en met ƒ 39.728,– tot en met ƒ 50.631,– hoger
ƒ 1.526,– ƒ 1.526,– 0
ƒ 787,–* 0 0
ƒ 1.250,–* 0 0
*De tegemoetkoming in de overige studiekosten wordt in twee termijnen uitbetaald: in augustus en in januari/februari.
900008
16B
4
Lees verder
informatie 12
Kinderbijslagbedragen, per kind per kwartaal aantal kinderen
1 2 3 4 5 6
informatie 13
0 t/m 5 jaar
6 t/m 11 jaar 18 t/m 24 jaar
12 t/m 17 jaar
70% ƒ 314,66 ƒ 361,32 ƒ 376,87 ƒ 409,60 ƒ 429,23 ƒ 442,32
85% ƒ 382,08 ƒ 438,74 ƒ 457,62 ƒ 497,37 ƒ 521,21 ƒ 537,11
100% ƒ 449,51 ƒ 516,17 ƒ 538,38 ƒ 585,14 ƒ 613,19 ƒ 631,89
ARBEIDSOVEREENKOMST De ondergetekenden: Slagerij Van der Helm gevestigd te Utrecht adres: Woonstraat 30 (Werkgever) en Esther Jansen wonende te Woerden adres: Dierenstraat 77 (Werknemer) verklaren de volgende arbeidsovereenkomst te zijn aangegaan: – De werkgever neemt de werknemer in dienst als: verkoopster in de functiegroep 9, welke dienstbetrekking de werknemer aanvaardt. – De dienstbetrekking vangt aan op 1 september 1998 en is aangegaan voor onbepaalde tijd/voor de tijd van 1 jaar. – Wederzijds geldt een proeftijd van 2 maanden. – Op deze arbeidsovereenkomst zijn van toepassing de bepalingen van de CAO voor het Slagersbedrijf en van de CAO Sociale Fondsen Slagersbedrijf. – Het salaris wordt ƒ 205,– per maand – De werktijden zijn als volgt vastgesteld: Maandag van ……….tot ……… en van ……… tot ……… Dinsdag van ……….tot ……… en van ……… tot ……… Woensdag van ……….tot ……… en van ……… tot ……… Donderdag van ……….tot ……… en van ……… tot ……… Vrijdag van 18.00 tot 20.00 en van ……… tot ……… Zaterdag van 09.00 tot 16.00 en van ……… tot ……… Aldus overeengekomen op 1 september 1998, in tweevoud opgemaakt en door beide partijen ondertekend te Utrecht. De werkgever:
(Beide exemplaren afzonderlijk ondertekenen)
De werknemer:
(Uitgave: Georganiseerd overleg in het slagersbedrijf, Diepenhorstlaan 3, 2288 EW Rijswijk)
900008
16B
5
Lees verder
informatie 14
Belastingvrije sommen De belastingvrije som bedraagt bij indeling in: tariefgroep 1 (geen basisaftrek) tariefgroep 2 (basisaftrek) tariefgroep 3 (eigen basisaftrek plus overgedragen basisaftrek) tariefgroep 4 (basisaftrek plus alleenstaande-ouderaftrek) tariefgroep 5 (basisaftrek plus alleenstaande-ouderaftrek plus aanvullende alleenstaande-ouderaftrek)
informatie 15
maximaal ƒ 18.466
Uitgaven van Esther voor het studiejaar 1998-1999: – Lesgeld – Boeken – Kleine wekelijkse uitgaven – Nominale premie ziekenfonds – Kleding – Busabonnement
informatie 16
nihil ƒ 7.102 ƒ 14.204 ƒ 12.784
ƒ 1.526,– per jaar ƒ 960,– per jaar ƒ 50,– ƒ 216,– per jaar ƒ 100,– per maand ƒ 1.480,– per jaar
Uit de krant:
Twee inkomens steeds gewoner Den Haag – Huishoudens met twee inkomens nemen in aantal toe, het aantal huishoudens met één inkomen neemt af. Dat blijkt uit gepubliceerd onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek naar de inkomensverdeling in Nederland. Tussen 1990 en 1996 is het aantal tweeverdieners gemiddeld met 90.000 per jaar gestegen. Het aantal eenverdieners nam met 60.000 per jaar af. Al met al valt zeventig procent van alle (echt)paren in de categorie tweeverdieners.
Ontwikkeling van het aantal een- en tweeverdieners 1976-1996 aantal huishoudens x1000 2500 tweeverdieners 2000
1500
1000
eenverdieners
500
0 '76 '77 '78 '79 '80 '81 '82 '83 '84 '85 '86 '87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96
informatie 17
Jaarlijks verbruik
extra kosten per jaar
extra kosten per maand
1.000 kWh 2.000 kWh 2.500 kWh 3.000 kWh
1.000 × 8,2 cent = ƒ 82,– 2.000 × 8,2 cent = ƒ 164,– 2.500 × 8,2 cent = ƒ 205,– 3.000 × 8,2 cent = ƒ 246,–
ƒ 6,83 ƒ 13,67 ƒ 17,08 ƒ 20,50
Einde
900008
16B
6
