Examen HAVO
Turks 1,2 (nieuwe stijl)
■■■■
Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs
20
01
Tijdvak 1 Dinsdag 29 mei 13.30 – 16.00 uur
Vragenboekje
Voor dit examen zijn maximaal 47 punten te behalen; het examen bestaat uit 43 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden.
100016
11
Geef niet meer antwoorden (zinnen, redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld één zin wordt gevraagd en je antwoordt met meer dan één zin, dan wordt alleen de eerste zin in de beoordeling meegeteld.
Begin
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
De vragen kunnen gesloten zijn (meerkeuzevragen) of open. Schrijf al je antwoorden op het examenpapier dat je van je school hebt gekregen. Noteer bij de meerkeuzevragen alleen de hoofdletter die hoort bij het goede antwoord. Beantwoord de open vragen uitsluitend in het Nederlands, tenzij anders is aangegeven.
■■■■ 2p
1 ■
1p
2 ■ A B C D
1p
3 ■
A B C
1p
4 ■ A B C D
1p
5 ■ A B C D
100016
11
Tekst 1 Gülmenin Ýyileþtirici Özelliði In dit artikel wordt gesteld dat behalve mensen ook bepaalde dieren kunnen lachen. a In welke alinea wordt dat gesteld? b Noteer ook van welke tak van wetenschap de stelling afkomstig is en c waar die tak van wetenschap voor het eerst beoefend werd. Het antwoord mag naar keuze in het Turks of het Nederlands. Aþaðýda verilen önermelerin hangisi doðrudur? Amerikalý N. Cousins, bilinmeyen bir hastalýktan kurtuldu. Berlin Hayvanat Bahçesinin uzmaný, gorillerin kendiliðinden gülme krizine girdiðini keþfetti. L. Berk, gülmenin neden saðlýklý olduðu konusunda önemli verilere ulaþtý. W. Fry, bir insanýn, bir topluluða kýyasla kendi baþýna otuz kez daha az güldüðünü keþfetti. Bu makale þu bölümlerden oluþuyor: I Giriþ; II somut bir örnek; III saðlýk verileri; IV baþka veriler. Hangi paragraf(lar)ýn hangi bölüme ait olduðunu belirt. I Giriþ
II somut bir örnek
III saðlýk verileri
IV baþka veriler
1 1–2 1–2–3
2–3 3–4 4–5–6
4–5 5–6–7 7
6–7–8–9 8–9 8–9
‘Gülmenin Ýyileþtirici Özelliði’ konusunu iþleyen bu makeleyle, yazar bazý bilim adamlarýnýn bu konudaki karþýt görüþlerini özetliyor. bir bilim adamý olarak bu konudaki görüþünü sunuyor. birçok bilim adamýnýn savunduðu tezi özetliyor. kendisi, yazar olarak yaþadýðý tecrübeleri özetliyor. Duyulan kahkahanýn hangi özelliði diðer insanlarýn da gülmesine neden oluyor? Kahkahanýn müzikalliði. Kahkahanýn tekrarlanmasý. Kahkahanýn tiz ya da kalýn olmasý. Kahkahanýn uzun veya kýsa olmasý.
2
Lees verder
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
■■■■ 2p
6 ■
Tekst 2 Yabancý dil yayýnlarý … Aþaðýda belirtilen görüþler hangi þahýslara aittir? 1 Batýlý bazý ülkeler, yabancý dil yayýnlarýný kendi kültürlerini yaymanýn bir aracý olarak dagörüyorlar. 2 Dýþardan alýnan yabancý dil yayýnlarý pahalýdýr. Bunlar, Türkiye’de daha ucuza mal edilebilir. 3 Okullar komisyonculuk yapmak yerine, eðitim iþiyle uðraþmalýdýrlar. 4 Ülkemize daha fazla döviz kazandýrabilmek için yabancý dil yayýnlarýndan alýnan Katma Deðer Vergisi düþürülmelidir. Þahýslar: a Atilla Akbaþ b Oktay Sinanoðlu c Emrah Özpirinççi d Kemal Karabað
Görüþler: … … … …
Doe het zó op je antwoordblad (voorbeeld): Þahýslar: Görüþler: a 1 1p
7 ■ A B C D
1p
8 ■ A B C D
1p
9 ■
■■■■
Aþaðýdaki paragraflardan hangileri içerik olarak ayný konuyu iþliyor? 4 ve 5 4 ve 6 5 ve 7 6 ve 8 Aþaðýdaki ifadelerden hangisi bu makalenin içeriðini en iyi þekilde yansýtýyor? Dil yayýnlarý alanýndaki ithalatýn sýnýrlandýrýlarak, ihracata yönelinmesi gerektiðine dikkat çekmek. Yabancý dil eðitimindeki kaliteye devletin dikkatini çekmek. Yabancý dil yayýnlarý konusundaki sorunlara devletin dikkatini çekmek. Yayýncýlarýn, yabancý dil yayýnlarýndan haksýz kazanç saðladýklarýna dikkat çekmek. In welke alinea vat de schrijver de wensen van de uitgevers samen?
Tekst 3 O Þimdi Büyükada’da Kies bij iedere open plek het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden.
1p
10 ■ A B C
1p
11 ■ A B C
1p
eleman þirket yer
otobüsle taksiyle yürüyerek
12 ■ A B C D
100016
11
belki galiba herhalde zaten
3
Lees verder
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
1p
13 ■ A B C D
1p
14 ■ A B C D
1p
B C
B C
B C D
B C D
imreniyor kahroluyor seviniyor þaþýrýyor
19 ■ A B C
1p
belediye esnaflar faytoncular Turing
18 ■ A
1p
ancak çünkü hemen
17 ■ A
1p
adanýn çaðýmýzýn hastanýn
16 ■ A
1p
etkili hýzlý huzurlu sýnýrlý
15 ■ A
1p
büyük masraf iþ sahasý kafa yormak organizasyon
havasý da müþterisi de yerlisi de
20 ■ A B C D
■■■■
bahsedilen kaydedilen tamir edilen yýkýlacak
Tekst 4 Anadolu’nun “nazar ve …”
1p
21 ■
Welk woord in de tekst heeft een betekenis die overeenkomt met het woord ‘dilek’?
1p
22 ■
Nazar ve dilek ile ‘iç konuþma’ (1. paragraf) arasýnda olan iliþki hangi paragrafta anlatýlýyor? 2. paragraf. 3. paragraf. 4. paragraf. 5. paragraf. 6. paragraf.
A B C D E
100016
11
4
Lees verder
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
1p
23 ■ A B C D E
1p
24 ■ A B C D
1p
25 ■
■■■■
Aþaðýdaki ‘dilek’lerden hangisi uygun deðildir? bir hastalýktan kurtulmak. çocuk sahibi (anne) olmak. evlenmek. gençleþmek. nazara karþý korunmak. ‘Nazar ve dilek folkloru’ hangi insan grubu arasýnda araþtýrýldý? çocuklar. erkekler. kadýnlar. mutsuz insanlar. Aanvankelijk geloofde Eftal Ýplikçioðlu niet in de magische werking van de nazar boncuðu (de gelukskraal). Pas later begon hij daarin te geloven. Citeer de zin waarin hij de reden hiervoor geeft.
Tekst 5 Köy Enstitüleri Unutulmadý …
1p
26 ■
Citeer de zin die de missie en het belang van het oprichten van “Eðitmen Okullarý” benadrukt en samenvat.
1p
27 ■
Köy Enstitüleri’nin oluþmasýný saðlayan temel düþünce þunlardan hangisine aittir? Engin Tonguç Hasan Ali Yücel Ýsmail Hakký Tonguç Mustafa Kemal Atatürk
A B C D
1p
28 ■ A B C D
1p
29 ■ A B C D
1p
30 ■ A B C D
■■■■ 1p
31 ■ A B C
100016
11
Bu metne göre Köy Enstitüleri’nin saðladýðý yararlar arasýnda þunlardan hangisi yer almýyor? Çok sayýda okulun ülkeye kazandýrýlmasý. Cumhuriyet rejiminin saðlamlaþtýrýlmasý. Ýnsanlarýn kendi kendisini yetiþtirmesi. Ülkede ilk olarak okuma- yazma seferberliðinin baþlatýlmasý. Bu enstitülerin yýkýlmasýna sebep olan kesimlerin karþý çýkma nedeni yazara göre neydi? Bu enstitülerin sað kanat politikacýlarýný desteklemesi. Halkýn bu enstitülerce bilinçlendirilmesi sonucu belli gruplarýn kazancýnýn engellenmesi. Soðuk savaþýn bu enstitülerce desteklenmesi. Türkiye‘deki ekonomik düzelme sonucu bu tür enstitülere gerek kalmamasý. Yazarýn Köy Enstitüleri‘ne yaklaþýmý nasýldýr? gerçekçi idealist karamsar özlemli
Tekst 6 Dilimiz “Çaðdaþ Korsanlarla” … Metnin kuruluþu nasýldýr? giriþ – durum tanýmý – yazarýn görüþü. giriþ – soru + açýklama – sonuç. giriþ – tez ortaya koyma – tartýþma.
5
Lees verder
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
2p
32 ■
De auteur raadpleegt het ‘Türkçe Sözlük’. Welke van onderstaande combinaties komen daarin wel voor en welke niet? I korsan devlet II korsan kasetçilik III korsan kitap IV korsan marka V korsan miting VI korsan radyo VII korsan sözcük Noteer de nummers van de betreffende combinaties als volgt op je antwoordblad: Combinaties die wel voorkomen: Combinaties die niet voorkomen: ……… ………
1p
33 ■ A B C
1p
34 ■ A B C D
■■■■
Baþlýktaki “çaðdaþ korsanlar”la kastedilen nedir? bazý dil tamlamalarý hava korsanlarý komik insanlar Yazar “illegal” davranýþa olan ilgiyi neye baðlýyor? dilbilimsel etkenler. ekonomik etkenler. hukuki etkenler. tarihi etkenler.
Tekst 7 Ýþte Ünlü Ayaspaþa
1p
35 ■
Wat is volgens de tekst het meest kenmerkend voor het stadsdeel Beyoðlu? Het antwoord mag naar keuze in het Turks of in het Nederlands gegeven worden.
1p
36 ■
Ayaspaþa hangi adla daha çok tanýnýyor? Adalar. Gümüþsuyu. Kabataþ. Pera. Taksim. Üsküdar.
A B C D E F
1p
37 ■ A B C D
17. yy.’dan 19. yy.’a kadar ilk apartmanlar yapýlmadan önce Ayaspaþa neydi? Boþ arazi. Hýristiyan mezarlýðý. Müze bahçesi. Padiþah’ýn çay bahçesi.
2p
38 ■
Wat zijn de twee belangrijkste redenen dat de huizen in Ayaspaþa niet voor nieuwbouw afgebroken kunnen/mogen worden? Het antwoord mag naar keuze in het Turks of het Nederlands gegeven worden.
1p
39 ■
Ayaspaþa’daki apartman dairelerinin m2 alýþ fiyatlarý hangi miktarlar arasýnda deðiþiyor? 1200 – 3000 dolar. 2000 – 3000 dolar. 2500 – 3000 dolar.
A B C
100016
11
6
Lees verder
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Lees bij de volgende vragen steeds eerst de opgave voordat je de bijhorende tekst raadpleegt.
■■■■
1p
40 ■
■■■■
1p
41 ■
■■■■ 1p
42 ■
■■■■
1p
43 ■
Tekst 8 Kahvenin Dünyaya Yayýlýþý Je hebt van iemand gehoord dat de teelt van de koffieboon zijn oorsprong vindt in Zuid-Amerika. Je wilt weten of dit waar is of niet en wat dit artikel hierover zegt. Noteer op je antwoordblad of dit waar is of niet waar. Noteer ook het nummer van de desbetreffende alinea.
Tekst 9 Mikro makineler günlük … Je bent benieuwd op welke wijze de micro-apparaatjes (“mikro makineler”) het leven in de toekomst zullen beïnvloeden. Citeer de uitspraak die hierover in dit artikel wordt gedaan.
Tekst 10 Bu Yaz Komþunuz … Je wilt weten wie voor het eerst op het idee is gekomen van toerisme in Europa. Geeft dit artikel daar informatie over? Zo ja, citeer dan de zin waarin die informatie staat.
Tekst 11 Ünlüler ne yapýyor? Je surft met je vriend(in) op Internet om een idee te krijgen van nieuwe films en jullie zien deze tekst. Jullie houden allebei van films met een sociaal-culturele inhoud die tegelijk nogal kritisch zijn. Welke 2 films moeten jullie kiezen? Noteer op je antwoordblad het nummer van de betreffende films.
Einde
100016
11
7
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.