Examen HAVO en VHBO. Nederlands tekstverklaring

Examen HAVO en VHBO

Nederlands tekstverklaring

■■■■

Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Vooropleiding Hoger Beroeps Onderwijs

19

99

HAVO Tijdvak 1 VHBO Tijdvak 2 Maandag 17 mei 9.00 –11.30 uur

Vragenboekje

Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden.

900007

1A

Geef niet meer antwoorden (redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld twee redenen worden gevraagd en je geeft meer dan twee redenen, worden alleen de eerste twee in de beoordeling meegeteld.

Begin

Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.

■■■■ 3p

1 ■ A B C D

3p

2 ■

3p

3 ■

3p

4 ■ A B C D

Tekst 1 Tamagotchi’s leven niet! Welke van onderstaande omschrijvingen geeft het beste aan wat het onderwerp is van de tekst Tamagotchi’s leven niet!? Angst voor vernieuwingen op technisch gebied. Het menselijk vernuft als bron van veel goeds. Het virtuele leven tegenover het werkelijke leven. Houdingen tegenover informatietechnologie. De schrijver, Laurens Verhagen, probeert de lezer in alinea 1 door middel van een verhaal iets duidelijk te maken wat ook voor de computer geldt. Wat wil de schrijver de lezer met dit verhaal duidelijk maken over de computer? Gebruik maximaal 20 woorden. „Kasparov, je zou beter moeten weten.” (regel 20) Wat zou Kasparov volgens de schrijver moeten inzien, gelet op alinea 2 en 3? Gebruik maximaal 20 woorden. „En hé, dat is toevallig, kranten en omroepen zitten zelf ook al op Internet!” (regels 35 – 36) Wat wil de schrijver met deze mededeling beweren? De kranten en omroepen blijken, gelet op hun berichtgeving, zeer voortvarend in te spelen op de technologische vernieuwingen. De kranten en omroepen zijn niet belangeloos in hun berichtgeving, omdat zij zelf deel uitmaken van de technologische vernieuwingen. Het feit dat zowel de kranten als de omroepen gebruikmaken van een nieuw medium als Internet, was een niet voorziene gebeurtenis. Het is verbazingwekkend dat de kranten en omroepen andere media, zoals Internet en cdrom, gebruiken om hun informatie door te geven.

3p

5 ■

In de tekst Tamagotchi’s leven niet! komen verschillende mensen met hun opvattingen over computergebruik ter sprake (zie alinea 2, 8 en 9). Wat is het hoofdbezwaar van de auteur tegen mensen die op een andere manier tegen informatietechnologie aankijken dan hijzelf doet? Gebruik maximaal 20 woorden.

3p

6 ■

„… ik neem een heel saaie middenpositie in.” (regels 88 – 89) Waarom noemt de schrijver zijn middenpositie saai? Gebruik maximaal 20 woorden.

3p

7 ■ 8 ■ 9 ■

4p

10 ■

3p 3p

A B C D

900007

1A

De tekst Tamagotchi’s leven niet! kan na het tekstgedeelte van alinea 1 en 2 verdeeld worden in de volgende vier stukken: 1 Probleemstelling; 2 Publieke beeldvorming; 3 Analyse en beoordeling standpunten; 4 Persoonlijke houding. Bij welke alinea begint deel 2? Bij welke alinea begint deel 3? Bij welke alinea begint deel 4? Welke van onderstaande zinnen geeft het beste de hoofdgedachte weer van de tekst Tamagotchi’s leven niet!? De nieuwe informatietechnologie is een zegen voor de mensheid; wie er op gepaste wijze mee om kan gaan, is ervan verzekerd dat hij meetelt in de samenleving. Men dient de technologische vernieuwingen terughoudend tegemoet te treden: zij brengen allerlei risico’s met zich mee die schadelijk zijn voor het menselijk welzijn. Technologische vernieuwingen zijn steeds tijdelijk van aard; de reacties erop zijn steeds divers van aard en men kan velen een gebrek aan inzicht verwijten. Tegenover technologische vernieuwingen dient men een nuchter standpunt in te nemen: zij zijn alleen waardevol voor zover ze het leven praktisch kunnen vergemakkelijken.

2

Lees verder


3p

11 ■

3p

12 ■ A B C D

Met de titel Tamagotchi’s leven niet! lijkt de schrijver zich in het bijzonder te richten tot de ’hele volksstammen’, genoemd in regel 37. Welke waarschuwing lijkt hij met deze titel aan deze volksstammen uit te delen? Gebruik maximaal 15 woorden. Wat voor soort tekst is Tamagotchi’s leven niet!? De tekst Tamagotchi’s leven niet! is vooral een activerende tekst met uiteenzettende elementen. een beschouwende tekst met activerende elementen. een betogende tekst met beschouwende elementen. een uiteenzettende tekst met betogende elementen.

Overheid en bedrijfsleven hebben zich op grote schaal meester gemaakt van de virtual reality. Virtual reality bestaat uit bedachte, beweegbaar gemaakte beelden die met behulp van de computer elkaar in wisselende samenstellingen zo snel kunnen opvolgen dat je er als het ware doorheen kunt wandelen. Uiteraard heeft virtual reality grote voordelen bij het nabootsen van ingrepen die anders te veel risico met zich meebrengen, zoals bij crisissituaties en de bestrijding van rampen. Bovendien kan ze worden ingezet in communicatie, voorlichting en onderwijs. Maar virtual reality is vooral een ideaal middel om de burger te manipuleren, omdat er als antwoord uitkomt, wat er als wens door de opdrachtgever is ingestopt. Het zal niet lang duren of de voorgestelde luchthaven in de Noordzee wordt ons met behulp van virtual reality als een paradijs van luxe en ruimtelijke rust voorgespiegeld. Datzelfde wacht ons bij de HSL: de trein zal gepresenteerd worden als een vriendelijk zoevend, pastoraal vervoermiddel. Het verklaart waarom door overheid en bedrijfsleven vorig jaar wereldwijd tweehonderd miljoen dollar in deze technologie is gepompt. Dit bedrag zal in 2001 opgelopen zijn tot één miljard dollar. Naar: Henk Raaff, VN, 12 juli 1997

fragment

4p

13 ■

Welk verschil in toepassing of gebruik van virtual reality is er tussen wat in alinea 6 staat en bovenstaand fragment? Gebruik maximaal 35 woorden.

2p

14 ■

Waarom kan Henk Raaff, de auteur van bovenstaand fragment, niet tot de groep gerekend worden waarover de schrijver het in alinea 8 heeft? Gebruik maximaal 10 woorden.

2p

15 ■

Waarom kan Henk Raaff niet tot de groep gerekend worden waarover de schrijver het heeft in alinea 9? Gebruik maximaal 15 woorden.

■■■■

2p

16 ■

3p

17 ■

900007

1A

Tekst 2 Tussen heer en hufter De functie van de eerste alinea ten opzichte van het vervolg van de tekst kan benoemd worden door één van de volgende functiewoorden te kiezen: aanleiding, definitie, doelstelling, oorzaak, reden, samenvatting, stelling, voorwaarde. Wat is de functie van alinea 1? In de alinea’s 3, 4 en 5 worden de nieuwe etiquetteboekjes besproken. Noem drie kenmerken van de moderne etiquetteboekjes die anders zijn dan de kenmerken van de traditionele etiquetteboeken. Voorzie de kenmerken van een nummer. Gebruik per kenmerk maximaal 10 woorden.

3

Lees verder


3p

18 ■

3p

19 ■

3p

20 ■

2p 2p 2p

2p

2p

3p

21 ■ 22 ■ 23 ■

24 ■

25 ■

26 ■

3p

27 ■ 28 ■

4p

29 ■

3p

A B C D

900007

1A

Het artikel Tussen heer en hufter maakt duidelijk hoe men in de afgelopen decennia tegenover etiquetteregels stond en in welke mate men behoefte aan deze regels had. (zie alinea 2, 6 en 8) Geef een korte typering van hoe men in de jaren vijftig tegenover formele omgangsregels stond. Gebruik maximaal 15 woorden. Geef een korte typering van hoe men in de jaren zestig tegenover formele omgangsregels stond. Gebruik maximaal 15 woorden. Geef een korte typering van hoe men vandaag de dag tegenover formele omgangsregels staat. Gebruik maximaal 15 woorden. In het tekstgedeelte bestaande uit alinea 6 tot en met 8 heeft elke alinea een eigen functie. Benoem deze functie binnen dit tekstgedeelte door één van de volgende functiewoorden te kiezen: aanleiding, bewijs, conclusie, gevolg, ontkenning, samenvatting, stelling, tegenstelling, voorbeeld. Wat is de functie van alinea 6? Wat is de functie van alinea 7? Wat is de functie van alinea 8? „De manier waarop we tegenwoordig met elkaar omgaan, is dus verrassend complex.” (regel 64) Mariëlle van Dongen geeft in alinea 8 een verklaring voor deze complexiteit. Welke twee tegengestelde verschijnselen staan in deze verklaring centraal? Gebruik maximaal 15 woorden. „Wie om zich heen kijkt, zal zich afvragen of dat nu ook voor Nederland geldt.” (regels 80 – 81) Maak duidelijk waarom men zich dat zal afvragen. Neem geen voorbeelden op in je antwoord. Gebruik maximaal 15 woorden. „Voor een soepele omgang met anderen zou die gedachte echter gerelativeerd moeten worden.” (regels 96 – 97) Tot welk inzicht zou de lezer door deze relativering moeten komen? Gebruik maximaal 20 woorden. De tekst Tussen heer en hufter kan in drie stukken verdeeld worden met behulp van de volgende kopjes: 1 Etiquette, vergelijking tussen heden en verleden 2 Etiquette, spiegel van het heden 3 Etiquette, blik op de toekomst Bij welke alinea begint deel 2? Bij welke alinea begint deel 3? Welke van onderstaande zinnen geeft het beste de hoofdgedachte weer van de tekst Tussen heer en hufter? De geschiedenis van de etiquette laat zien dat omgangsregels bijna nooit blijvend van aard zijn en steeds worden aangepast; de beschaving vertoont daarbij een stijgende lijn. De huidige omgangsregels stellen het individu en de eigen cultuur voorop; dat zal in de toekomst tot problemen leiden in de interculturele samenleving. De ontwikkeling van etiquetteregels laat een voortdurende verandering zien in omgangsvormen; het eindpunt van deze ontwikkeling is nog niet bereikt. Veel mensen voelen zich in toenemende mate onzeker, doordat zij niet kunnen terugvallen op duidelijke regels en voorschriften.

4

Lees verder


2p

30 ■ A B C D

Welke van onderstaande beweringen geeft het beste het schrijfdoel weer van Gertjan van Schoonhoven, schrijver van het artikel Tussen heer en hufter? De auteur houdt een betoog tegen individualistische gedragsnormen. De auteur wijdt een beschouwing aan hedendaagse omgangsvormen. De auteur wil vermaken met een ironische analyse van gedragsregels. De auteur zet de ontwikkeling van normen voor beschaafde omgang uiteen. KAN JOUW HOOFD OOK UIT? Als een jeugdige reiziger zich met zijn discman, dat nieuwe wondertje van muzikale compactheid, in drukke maar relatief stille delen van het publieke domein begeeft, zoals de trein, is er sprake van een boeiend dilemma. De discmandrager zal aanvoeren dat hij geen zin heeft in het ongegeneerde (’informele’) gekwek van zijn omgeving. Hij trekt zich in feite terug uit dat publieke domein. De omgeving, op haar beurt, zal zeggen dat ze niet van gabberhouse houdt. Hoe daar zonder ruzie, conducteur of knallende deuren uit te komen? De discmandrager zou er het verstandigst aan doen geld te investeren in een technologische oplossing: heel goede oordopjes met een baskanaal dat ergens halverwege de hersens eindigt. Daar gaat de geluidskwaliteit van omhoog, en ze zijn in vergelijking met goedkope dopjes, laat staan koptelefoons, vrijwel geluiddicht. Je wordt er ook dover van – maar het moet uit de lengte of uit de breedte. Uit: Elsevier, 21 juni 1997

fragment

3p

31 ■

3p

32 ■

Zeg met eigen woorden bij welk gegeven uit alinea 4 van de tekst Tussen heer en hufter bovenstaand fragment een passende illustratie vormt. Gebruik maximaal 20 woorden. Zeg met eigen woorden bij welk gegeven uit alinea 5 van de tekst Tussen heer en hufter bovenstaand fragment een passende illustratie vormt. Gebruik maximaal 20 woorden.

Einde

900007

1A

5


Nederlands stelopdracht

■■■■

Examen HAVO en VHBO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Vooropleiding Hoger Beroeps Onderwijs

900007

2

19

99

HAVO Tijdvak 1 VHBO Tijdvak 2 Donderdag 27 mei 9.00 –12.00 uur

Begin


Werk de opdracht uit gegeven onder A, of één van de opdrachten onder B. Bedenk zelf een titel als er bij de opgave geen genoemd is.

■■■■

1 ■

Geef je school een cijfer! In 1997 publiceerde het dagblad Trouw voor het eerst de resultaten van een onderzoek naar de kwaliteit van alle Nederlandse middelbare scholen. Elke school kreeg een rapportcijfer dat onder andere was gebaseerd op het gemiddelde eindcijfer van de examenkandidaten en het gemiddelde aantal zittenblijvers. Enkele scholen kregen een hoog cijfer, een aantal andere haalde een dikke onvoldoende. Veel ouders, leraren en directies waren nogal boos op het dagblad. Zij vonden dat het rapport een scheef beeld gaf van hun school: om de kwaliteit van een school te kunnen beoordelen, moest je bijvoorbeeld kijken naar de sfeer en de buitenschoolse activiteiten, en met dat soort dingen was in het cijfer helemaal geen rekening gehouden! Deze reactie roept de vraag op of het verstandig is scholen door middel van een cijfer met elkaar te vergelijken. En als je scholen met elkaar vergelijkt, op welke onderdelen zou je ze dan met elkaar moeten vergelijken? Hoe zou jij je eigen school op die onderdelen beoordelen? Schrijf een betoog over het beoordelen van scholen, waarbij je ingaat op bovengestelde vragen. Betrek in je betoog een aantal van de aspecten die in onderstaande citaten aan de orde worden gesteld. Het is beslist niet de bedoeling dat je (gedeelten van) citaten letterlijk overneemt. „Ouders moeten op basis van glasheldere informatie scholen kunnen vergelijken en zelf een keuze maken. Maar rapportcijfers moeten daarbij achterwege blijven, want gemiddelden zeggen niks.” Prof. dr. L. de Klerk, onderwijspsycholoog uit: Eindhovens Dagblad, 28 oktober 1997

citaat 1

„Er kleven ook risico’s aan zo’n kwaliteitsoverzicht. De kloof tussen scholen kan groter worden. Iedereen met een beetje talent meldt zich bij de ’goede’ scholen met hoge slaagpercentages, waardoor andere scholen met zwakke leerlingen blijven zitten. De ’goede’ scholen handhaven hun reputatie door de wat minder presterende leerlingen weg te selecteren.” uit: Redactioneel hoofdcommentaar de Volkskrant, 28 oktober 1997

citaat 2

„Effectieve scholen zijn scholen waar leerlingen, gezien het niveau waarop ze de school binnenkomen, meer leren, minder blijven zitten en op een hoger niveau uitstromen dan op andere scholen. Leerlingen in de brugperiode worden op deze scholen verwezen naar een schooltype dat niet te laag, maar ook niet te hoog voor hen is, zodat ze zonder vertraging het diploma kunnen halen. Bij pakketkeuze voor het eindexamen worden de leerlingen gestimuleerd zo te kiezen, dat ze zoveel mogelijk keuzes openhouden voor het vervolgonderwijs.” Dr. R. Bosker, onderwijskundige uit: Trouw, 9 mei 1998

citaat 3

„Er moeten ook nog andere criteria worden meegewogen, zoals bijvoorbeeld het schoolklimaat, leerlingbegeleiding of culturele vorming.” Dr. Th. Hoogbergen, oud-rector Peellandcollege Deurne uit: Eindhovens Dagblad, 28 oktober 1997

citaat 4

900007

Opgave A

2

2

Lees verder


„Het is onbelangrijk of leerlingen veel of weinig creatieve vakken krijgen aangeboden en of het gezellig is op school. Er is op dat gebied erg veel onderzoek gedaan, ook in het buitenland, en het blijkt dat alle scholen sfeervol en gezellig zijn. Als een leerling eenmaal op school zit, dan vindt-ie het er altijd gezellig en hun ouders noemen de sfeer altijd goed. Scholen onderscheiden zich nauwelijks op dit terrein.” Dr. R. Bosker, onderwijskundige uit: Trouw, 9 mei 1998

citaat 5

„De rol en de positie van de man of vrouw voor de klas bepaalt in hoge mate de kwaliteit van het gegeven onderwijs.” uit: Rapport Commissie Toekomst Leraarschap

citaat 6

„Yeah right, de perfecte school, ik ga je niet helpen zoeken. Je zult hem namelijk niet vinden. Ik zal het je proberen uit te leggen. Waar gaan we op letten? Grootte, slagingspercentages en reputatie? Nee, kom nou toch. Een perfecte school waar je je kunt inschrijven en zodoende een goede opleiding kunt genieten, is niet een gebouw of een instelling. Nee, de beste opleiding zit in jezelf!” Kees van der Pols, 6 atheneum, Abbenbroek uit: Trouw, 9 mei 1998

citaat 7

■■■■

2 ■

Opgave B Vrouwen vooruit! Het aantal vrouwen in hogere functies neemt in Nederland maar langzaam toe. Als de ontwikkeling in dit tempo doorgaat, is er over vijftig jaar nog geen evenwicht tussen mannen en vrouwen. Uit recent onderzoek blijkt dat op dit moment slechts 12 procent van de hogere functies bekleed wordt door vrouwen. Men mag wel stellen dat de maatschappij behoorlijk wat kansen laat liggen door niet meer vrouwen in hogere functies aan te stellen. Schrijf een betoog, waarin je duidelijk maakt waarom je het met deze stelling al dan niet eens bent.

3 ■

De maatschappij, dat ben jij! Op televisie, in kranten en op reclamezuilen voert de Stichting Ideële Reclame (SIRE) onder het motto „De maatschappij, dat ben jij!” een harde campagne om mensen het besef bij te brengen dat de maatschappij is, wat de mensen er zelf van maken. In een reclamespotje wordt getoond hoe enkele jongeren een wat oudere man in een steegje in elkaar slaan, terwijl enkele voorbijgangers hun hoofd wegdraaien en gehaast doorlopen. Hoe kijk jij tegen maatschappelijke verantwoordelijkheid aan? Kun jij persoonlijk invloed uitoefenen op de manier waarop de maatschappij zich ontwikkelt? Wat kan jouw bijdrage zijn aan een gezonde samenleving? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp en ga daarbij in op bovengestelde vragen.

4 ■

Steeds meer jongeren willen na hun middelbareschooltijd niet direct doorstromen naar het vervolgonderwijs of de arbeidsmarkt. Ze hebben behoefte aan een ’tussenjaar’. Dat jaar wordt bij voorbeeld gebruikt voor een brede oriëntatie op de wereld (reizen), of voor een kennismaking met instellingen, bedrijven of organisaties (kortdurend werk en verkennende stage). Zou zo’n tussenjaar ook iets voor jou zijn? Schrijf een beschouwing over de voor- en nadelen van zo’n tussenjaar.

900007

2

3

Lees verder


5 ■

6 ■

De winkelende mens Enkele jaren geleden zijn de winkeltijden verruimd. Bijna overal kan men ook ’s avonds inkopen doen en zelfs op zon- en feestdag kan men zijn kooplust bevredigen. Op deze dag, die vroeger rustdag werd genoemd, trekt men in familieverband massaal naar braderieën, meubelboulevards en tuincentra. Veel jongeren geven bij enquêtes als favoriete vrijetijdsbesteding op: winkelen. Wat maakt het eindeloze winkelen voor veel mensen zo leuk? Is er sprake van verveling, van een gebrek aan zinvollere of serieuzere bezigheden? Is men in onze maatschappij misschien ál te materialistisch ingesteld? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp, waarbij je ingaat op bovengestelde vragen. Op eigen kracht De dopingschandalen in de Tour de France van 1998 liggen nog vers in het geheugen. Veel topsporters voelen zich door hun sponsors gedwongen hun toevlucht te nemen tot, soms verboden, stimulerende middelen en andere (medische) hulppreparaten. Veel sportliefhebbers zouden graag zien dat de sport op zo natuurlijk mogelijke wijze wordt beoefend en nemen het daarbij voor lief dat de grenzen van het menselijk kunnen bereikt zijn. Er gaan echter ook stemmen op om een aantal nu nog verboden stoffen bij zware sporten, zoals wielrennen, maar toe te staan. De schade die zo eventueel aangericht wordt, treft alleen de topsporter zelf en daar heeft niemand anders last van. Aanhangers van die opvatting gaan er veelal van uit dat controle op deze verboden producten, waarvan er steeds weer nieuwe worden uitgevonden, toch onbegonnen werk is. Schrijf een betoog waarin je duidelijk stelling neemt voor of tegen het vrijlaten van stimulerende middelen bij fysiek zware topsporten.

7 ■

Met hart en ziel Er is in de Nederlandse ziekenhuizen, maar ook elders, een structureel tekort aan organen voor transplantatie, zoals nieren, longen, hart en lever. De Nederlandse overheid heeft daarom enige tijd geleden besloten alle inwoners boven de 18 jaar een schriftelijke verklaring te laten afleggen, waarbij men kan aangeven of men na overlijden organen of weefsel ter beschikking wil stellen voor transplantatie. Men kan ook te kennen geven dat men de nabestaanden over eventuele transplantatie laat beslissen. Veel mensen weten niet goed wat ze moeten invullen: ze hebben grote aarzelingen bij het nu al moeten nadenken en beslissen over wat er later met hun lichaam zou kunnen gebeuren. Ook vinden veel mensen het idee van transplantatie eng („Stel je voor, dat je nog niet dood bent!”) of moreel niet aanvaardbaar en zij voelen zich door de overheid onder druk gezet. Hoe oordeel jij over deze actie van de overheid? Vind jij dat de overheid zich met dit onderwerp mag bemoeien? Zou jij zelf moeite hebben met of bezwaren hebben tegen het invullen van een dergelijke verklaring? Welke motieven spelen daarbij voor jou een rol? Schrijf een betoog over dit onderwerp en ga daarbij in op bovengestelde vragen.

8 ■

Het was echt per ongeluk gebeurd. Met haar gedachten bij de rommel in haar kamer, die ze beetje bij beetje aan het wegwerken was, had ze de hoorn na het doorverbinden wat langer vastgehouden dan netjes en normaal was. Zonder het te willen had ze iets opgevangen, wat niet voor haar oren was bedoeld. „Heb je het hun al verteld?” „Nee, het moet gebeuren, maar ik zie er verschrikkelijk tegen op …” Haar nieuwsgierigheid was gegroeid met elk woord en ze was blijven luisteren. Maar nu zat ze met die ongeoorloofde wetenschap in haar maag. Maak deze verhaalaanzet af.

900007

2

4

Lees verder


9 ■

10 ■

11 ■

Over smaak valt wél te twisten! Het is dikwijls niet eenvoudig om uit te leggen waarom je een boek of film mooi of lelijk vindt. Toch komt het nogal eens voor dat je gevraagd wordt je oordeel min of meer uitgebreid toe te lichten, bijvoorbeeld in een discussie met een vriend of vriendin over een bioscoopfilm die jullie net hebben gezien, of op een schoolonderzoek literatuur waarbij de leraar geen genoegen neemt met oppervlakkige antwoorden. In deze situaties is de verleiding soms groot je toevlucht te nemen tot het cliché „over smaak valt niet te twisten”. Is het waar, dat er over smaak niet te twisten valt? Is het mogelijk om objectief aan te geven wanneer iets „mooi”, „geslaagd”, „aangenaam”, of juist het tegenovergestelde is? Welke eigenschappen moet een boek of film voor jou dan hebben om mooi te zijn? Is het wel fatsoenlijk dat je op school soms zo nadrukkelijk om je persoonlijke oordeel wordt gevraagd? Schrijf een betoog over dit onderwerp en betrek daarin je persoonlijke ervaring. De conciërge van het jaar In veel scholen is de conciërge-loge of het conciërge-hok het figuurlijke middelpunt van het schoolgebouw. De conciërge verricht zeer uiteenlopende klussen en zonder hem zou de school niet kunnen draaien. De conciërge is dikwijls steun en toeverlaat voor leerlingen met problemen. In 1998 werd voor het eerst de Conciërge van het Jaar-verkiezing gehouden (georganiseerd door vakbonden en het scholierencomité Laks). Welke argumenten zou jij hebben om de conciërge van jouw school als kandidaat voor te dragen? Schrijf een betogende brief aan het organiserende comité waarin je met een aantal uitgewerkte argumenten dit comité ervan probeert te overtuigen dat de conciërge op jouw school een waardige kandidaat is voor de genoemde titel. Rivaliserende groepen Veel jongeren uit de grote steden laten zich laatdunkend uit over jongeren op het platteland. Inwoners van de ene provincie kijken neer op inwoners van een andere provincie. Rotterdammers zetten zich nogal eens af tegen Amsterdammers en andersom. De ene buurt moet niets hebben van de andere buurt. Leerlingen van de ene school hebben het vaak niet op die van een andere. Conclusie: de maatschappij is opgedeeld in met elkaar wedijverende groepen en groepjes. Heeft het verschijnsel van de rivaliserende groepen soms iets te maken met superioriteitsgevoelens, of zijn er andere verklaringen te geven? Ervaar jijzelf iets van rivaliteitsdenken? Hoe kun je volgens jou het beste met dit verschijnsel omgaan? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp.

Einde

900007

2

5


Examen HAVO en VHBO


■■■■


19

99

HAVO Tijdvak 1 VHBO Tijdvak 2 Maandag 17 mei 9.00 –11.30 uur

Tekstboekje

900007

1

Begin


■■■■

Tekst 1 Tamagotchi’s leven niet! Onderstaande tekst is een bewerking van een artikel over mens en computer waarmee Laurens Verhagen de eerste prijs won in een wedstrijd die werd uitgeschreven door Intermediair en het Humanistisch Verbond. Verhagen studeerde filosofie aan de Universiteit van Amsterdam en is werkzaam bij het Amsterdamse maandblad MUG.

1

1

2 3 4 5 6 7 8

2

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

3

19 20 21 22 23 24 25 26

4

27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37

5

38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48

6

49 50 51 52

900007

1

De Amerikaanse schrijver Paul Auster beschrijft in zijn New York Trilogy het geval van een poolreiziger die in een iglo zit, waarvan de wanden op hem afkomen. Niet in figuurlijke zin, maar letterlijk: de adem van deze avonturier bevriest op de daardoor almaar dikker wordende wanden. Langzaam maar zeker raakt hij ingeklemd tussen het ijs. Natuurlijk zou hij gewoon naar buiten moeten kruipen. Maar in zijn onwetendheid doet hij dat niet. Zouden we daarom de iglo als schuilplek moeten afraden? Nee, natuurlijk niet! Hoogstens moeten we waarschuwen tegen een verkeerd gebruik van de iglo. Een ander verhaal. Onlangs speelde ’s werelds beste schaker, Kasparov, tegen een schaakcomputer waaraan IBM-technici en (middelmatige) schakers jarenlang eendrachtig hadden gewerkt: Deep Blue. Terwijl een heel team van programmeurs Deep Blue ook tijdens de wedstrijd van informatie voorzag, legde de wereldkampioen zich erop toe te achterhalen hoe de machine ’dacht’. „Ik ben straks superieur over alle mensen, en de mens is dat dan op zijn beurt over de gehele planeet”, moet Kasparov gedacht hebben. De wedstrijd pakte echter anders uit: na een veelbelovend begin verloor hij de wedstrijd met een vol punt. Kasparov, die steeds verkrampter ging spelen, legde uit dat hij het gevoel had het menselijk ras te moeten verdedigen tegen een vreemd wezen. Met angst en beven voorzag Kasparov een doemscenario waarin de mens op aarde geen hoofdrol meer speelt. Angst voor de computer is overal, maar neemt de computer ons werkelijk in een dodelijke omhelzing? Het verdedigen van de mensheid … tegen wat in vredesnaam? Hoezo verdedigen? Kasparov, je zou beter moeten weten. Is een computer die bijna iedere schaker met gemak verslaat, niet de ultieme uiting van het menselijk kunnen? Die computer is immers door onszelf gemaakt en niet door een of andere buitenaardse mogendheid. Rudy Kousbroek schreef al in zijn essaybundel Einsteins poppenhuis: „Er is blijkbaar bijna niemand die in de eenvoudigste machine een triomf ziet van het verstand over een oceaan van geploeter.” We mogen onszelf dus juist wel een schouderklopje geven. Voor een spotprijsje communiceren met je oom in Afrika, een pizza bestellen in Canada, de menukaart bestuderen van een Parijs’ restaurant, virtueel vrijen met een geliefde, de bibliotheekcatalogus van de universiteit van Uppsala raadplegen … het kan allemaal met de komst van de nieuwe informatietechnologie. Maar het hoeft niet. Kranten, radio en tv – overdrijven is ook een kunst – bestoken de mensheid met ronkende verhalen over de ongekende mogelijkheden van een nieuw medium als Internet. In hun rubrieken geven ze ruim baan aan de media-profeten die mogen orakelen over de digitale heilstaat die ons te wachten staat. De boodschap is dat wie niet meedoet met de immer voortschrijdende elektronische vooruitgang, dat wie geen e-mail heeft of niets weet van cyberspace, maatschappelijk niet meer meetelt. En hé, dat is toevallig, kranten en omroepen zitten zelf ook al op Internet! Het is niet de eerste keer dat hele volksstammen, opgejut door de media, verschijnselen vertonen van een verslaving aan een nieuwe technische ontwikkeling. Bijzonder in dit geval is dat er sprake is van een communicatiemiddel waarbij de eigen persoonlijkheid van de verslaafde verborgen kan blijven. Men kan zich op Internet een identiteit aanmeten die lijnrecht tegenover de ’normale’ identiteit staat. Een verlegen puber kan zich op Internet voordoen als een zelfverzekerde volwassene. In dergelijke gespleten gedragingen schuilt het gevaar: het ware leven wordt vervangen door virtueel leven. De techniek wordt niet langer gebruikt om het leven te vergemakkelijken, maar neemt er de plaats van in. De techniek helpt je niet alleen, je communiceert er zelfs mee en in het uiterste geval doet de techniek zich voor als iets levends. Of liever: je gaat in de techniek iets levends zien. Een betrekkelijk onschuldige uiting (of uitwas) hiervan is de laatste Japanse rage: de tamagotchi, het digitale kuikentje. Dit ’kuikentje’ lijkt net een echt kuikentje en werkt ongeveer als een digitale wekker. Als het wekkertje piept, moet het apparaat, het kuikentje, ’gevoerd’ worden, anders gaat het ’dood’. Zo raak je eraan gehecht. Een stap verder en we projecteren steeds meer natuurlijke verlangens en misschien uiteindelijk ál

2

Lees verder


53 54 55 56

7

57 58 59 60 61

8

62 63 64 65 66 67 68 69 70

9

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

10

81 82 83 84 85 86 87 88

11

89 90 91 92 93

onze emoties op de techniek. Het avontuur zit in een kastje, allemaal net echt, met steeds betere animaties. Het apparaat levert een exacte kopie van datgene waar we altijd al de beschikking over hadden: onze gedachten, dromen en nachtmerries. Volgens sommige critici kent onze houding ten opzichte van de computer slechts twee mogelijkheden. Ofwel we geven ons totaal aan de computer over, ofwel we zweren hem volledig af en haten hem. Een tussenweg zou er niet zijn. Inderdaad kom je deze uitersten vaak tegen. Beide houdingen zijn evenwel stompzinnig te noemen en komen voort uit een fundamenteel gebrek aan inzicht in de techniek. Kritiek op ’de’ techniek komt vaak van mensen die geen kaas hebben gegeten van techniek. Je kunt de mogelijkheden van de nieuwe informatietechnologie negeren en je door weer en wind naar de bibliotheek begeven om daar van alles op te zoeken. Waarna je een vers velletje in de schrijfmachine draait. Maar dat is stom. Natuurlijk: doordat je met behulp van een Internetaansluiting de hele wereld over kunt, bestaat de kans dat je in een overstelpende hoeveelheid informatie verdrinkt. Om dat probleem te voorkomen, is het zaak uit het aanbod een goede selectie te maken. Als dat je lukt, biedt Internet een schat aan extra informatie. En nu allerlei kranten en tijdschriften op cd-rom staan, kan dat degene die iets moet opzoeken, zeer veel tijd besparen. Er zijn weer andere domoren, die – ook al hebben ze wel verstand van techniek – weinig snappen van de verhouding tussen mens en techniek. Zij kijken naar een computer en zeggen: „Hé, wat grappig, net een mens! Als we er maar genoeg geld tegenaan smijten, is hij binnenkort helemaal niet meer van echt te onderscheiden en kunnen we hem mensenrechten geven!” De oplossing voor elk probleem is voor hen verbijsterend simpel: nog meer techniek! Het zijn mensen die alles verwachten van de techniek en die zich niet realiseren dat de ontwikkeling ervan afhankelijk is van mensen. Wat een computer kan, moet er eerst door een mens worden ingestopt. Techniek zal mensenwerk blijven. Angst voor techniek komt voort uit onwetendheid. Maar ongenuanceerde en ongeremde heilsboodschappen doen dat net zo goed. Welke positie men ook kiest: de computer als ingang tot het paradijs, dan wel de computer als bron van verderf, steeds zegt dat meer over de persoon dan over de computer zelf. De computer is, zoals elke menselijke technische vinding, door de mens ontwikkeld. Je kunt van alles op een apparaat projecteren: angst, verlangen of hoop. Doch een gezonde scepsis lijkt op zijn plaats als tegenwicht tegen alle, vooral uit Amerika afkomstige, lofzangen, die uit lijken te gaan van het armzalige motto: ik communiceer, dus ik besta. Als er maar gecommuniceerd kan worden; hoe verder, hoe beter! Waarover en met wie, virtueel of niet-virtueel, het maakt niet uit. Als het maar snel gaat. Na het voorafgaande zal het niemand verbazen: ik neem een heel saaie middenpositie in. Ik ken angst noch euforie en zie de computer weliswaar soms als ’triomf van het verstand over een oceaan van geploeter’, maar meestal gewoon als een handig hulpmiddel. Gewoon een volgende fase in de technologische ontwikkeling. Een tamagotchi is een leuk speeltje; een afwasborstel, een koelkast en een computer zijn handige dingen. Niet minder, maar zeker ook niet meer. naar: Laurens Verhagen uit: Intermediair, 3 juli 1997

■■■■

Tekst 2 Tussen heer en hufter Onderstaande tekst is een bewerking van een artikel van Gertjan van Schoonhoven dat verscheen in het weekblad Elsevier, juni 1997.

1

1

2 3 4 5 6

900007

1

Wie wil weten hoe gemêleerd onze samenleving is, moet maar eens in de trein gaan zitten: oud en jong, keurig en minder keurig, rustig en druk, alles zit er door elkaar. Al houdt de NS ons voor dat de sfeer in de coupé bijna idyllisch is en dat de reizigers elkaar met respect bejegenen, de werkelijkheid is dikwijls anders. Een walkman waarvan de volumeknop iets te hoog staat, verhindert andere reizigers ongestoord hun krantje te lezen. Op de banken gestouwde tassen en koffers, die eigenlijk in de bagageruimte

3

Lees verder


7 8 9 10

2

11 12 13 14 15 16 17

3

18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

4

30 31 32 33 34 35 36 37

5

38 39 40 41 42 43 44 45

6

46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59

7

60 61 62 63 64

8

65 66

900007

1

thuishoren, maken het medereizigers moeilijk in de propvolle coupés een laatste zitplaatsje te vinden. Duidelijke en vaste gedrags- en fatsoensregels zouden het reizen in de trein zeer kunnen veraangenamen. Mensen kunnen niet zonder regels. Daar is wel eens anders over gedacht. De anarchistische geest van de jaren zestig liet weinig ruimte voor van hogerhand opgelegde regels voor beschaafde omgang. Die werden gezien als een afspiegeling van oude, hiërarchische maatschappelijke verhoudingen, normen en waarden. Etiquette kwam al eeuwen van boven, van de machtigsten, en die jaren zestig kenmerken zich juist door een verzet tegen de macht. Emancipatie, zelfontplooiing, democratisering en sociale gelijkheid: daar ging het om! De stijgende welvaart hielp een handje mee de verschillen tussen rangen en standen te verkleinen. Sinds het begin van de jaren tachtig wordt er in toenemende mate belang gehecht aan etiquette, dat stelsel van formele regels voor beschaafd gedrag. Van nieuwe boeken als Etiquette van Inez van Eijk werden tienduizenden exemplaren verkocht. Teleac wijdde in 1994 een cursus aan omgangsvormen en al enige tijd verschijnen er boekjes, soms geestig geschreven, die ons vertellen hoe het hoort. Die nieuwe etiquetteboekjes laten zien dat de huidige omgangsregels een ander uitgangspunt hebben dan die van vroeger. Zo is het opmerkelijk dat er geen poging meer wordt gedaan alle regels voor fatsoenlijk gedrag in één standaardwerk onder te brengen. De nieuwste etiquetteboekjes hebben steeds betrekking op slechts een deelgebied van menselijk gedrag en menselijke verhoudingen. Boekjes van telefoonbedrijven als KPN en Libertel zijn daar een voorbeeld van: ze geven instructie over hoe je je het beste kunt gedragen bij het mobiele bellen. Andere voorbeelden zijn boekjes over gewenst gedrag bij het internetten en behoorlijk gedrag in het verkeer. Niet langer staan alle gedragsregels in één boek. Daarnaast hebben veel regels – anders dan vroeger toen de regels generaties lang meegingen – een tijdelijk karakter. Dat heeft te maken met de snelle ontwikkeling van nieuwe communicatiemiddelen (zeg je dag tegen een antwoordapparaat?) en andere elektronische voorzieningen zoals de pinautomaat (hoeveel afstand moet je eigenlijk houden van iemand die geld staat te pinnen?). Het stelsel van regels voor omgang tussen mannen en vrouwen is voortdurend aan verandering onderhevig en iets soortgelijks geldt voor de omgang tussen autochtonen en allochtonen, tussen jongeren en volwassenen. Ook veelzeggend is dat de nieuwe handreikingen een wezenlijk andere toon bezigen dan die uit de jaren vijftig. Ze schrijven immers niet zozeer voor hoe het hoort, maar maken meer duidelijk hoe het zou kunnen. Vroeger bestond de etiquette uit een stelsel van strikte voorschriften zonder ontsnappingsclausules. Nu reikt ze overwegingen aan. Voor strakke, uniforme regels is de samenleving te ongrijpbaar, te ongezeglijk en te onoverzichtelijk geworden. Strakke regeltjes zijn, volgens Inez van Eijk, eigenlijk alleen nog mogelijk voor tafelmanieren. „Voor het overige is fatsoenlijk gedrag veel meer een kwestie geworden van jezelf kennen, je intuïtie volgen en je sociale intelligentie gebruiken.” Aan de heersende etiquette kan men het karakter van een samenleving aflezen. De hedendaagse etiquette zegt over het veranderde Nederland in ieder geval niet dat de geest van de jaren vijftig is teruggekeerd. De westerse samenleving is definitief ’geïnformaliseerd’. Zowel in het privéleven als in het openbaar doen mensen in toenemende mate hun eigen zin en geven ze sneller gehoor aan hun impulsen. Ieder houdt er zijn eigen moraal op na. Dat geldt zeker voor Nederland. Eerder dit jaar werden in Schiedam twee Britten aangehouden die in hun blootje over straat liepen. Zij dachten dat dat hier gerust mocht. „Nergens hebben de jaren zestig er zo ingehakt als in Nederland”, zegt socioloog Cas Wouters, die publiceerde over de informalisering. Zowel in eigen kring, thuis, als in de openbare ruimte is de individuele vrijheid bijna heilig. Eten op straat? Eens het toonbeeld van onfatsoen, nu heel gewoon. Mooi weer? Iedereen meteen met een korte broek op het terras. Wildplassers, agenten op skates, zwartrijders in bus en tram, het zijn allemaal voorbeelden van informalisering. De strikte, door een elite bepaalde mores van vroeger hebben plaatsgemaakt voor meer individuele en lossere zeden. Toch worden er steeds pogingen gedaan het gedrag te reguleren. De mobieletelefoonetiquette is daar een goed voorbeeld van, maar ook de spotjes van Postbus 51 over geweld en over alcoholmisbruik behoren daartoe. Agressie en dronkenschap dienen beteugeld te worden. Centrale boodschap is steeds: heb respect voor anderen. Postbus 51 is ons nationale formaliseringsinstituut: wie niet weet hoe het hoort, kan er veel van leren. De manier waarop we tegenwoordig met elkaar omgaan, is dus verrassend complex. Losse zeden of strakke zeden – wat willen we nu eigenlijk? Bestuurskundige Mariëlle van Dongen onderzocht in hoeverre het alom gesignaleerde individualisme op werkelijkheid

4

Lees verder


67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78

9

79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89

10

90 91 92 93 94 95 96 97 98

berust. Zij komt tot de conclusie dat tijdens de afgelopen decennia onze moraal en onze waardeoriëntatie voor wat betreft het privéleven steeds individualistischer geworden zijn, terwijl er ten aanzien van het openbare leven juist een sterke behoefte ontstaan is aan voor iedereen geldende gedragsregels en voorschriften. Op dat terrein is dus sprake van een ontindividualisering. Behoefte aan autoriteit blijkt onder meer uit de toenemende steun voor hardhandig politieoptreden bij demonstraties, stakingen en bezettingen. Die steun was hier begin jaren zeventig gering, maar is in de loop der jaren sterker toegenomen dan in andere Europese landen. Volgens Van Dongen is in Nederland de verhouding tussen individu en gemeenschap moeizaam: „Mensen willen meer regels op collectief niveau, maar op individueel niveau zijn er prikkels om die regels te ontduiken. Denk bijvoorbeeld aan het egocentrische verkeersgedrag van veel automobilisten.” De vader van het beschavingsonderzoek, de socioloog Norbert Elias (1897– 1990), stelt in zijn onderzoek naar de geschiedenis van de beschaving (Het Civilisatieproces, 1939) dat er zich in de westerse wereld een voortdurend proces van beschaving voltrekt. Wie om zich heen kijkt, zal zich afvragen of dat nu ook voor Nederland geldt. Is het er hier niet steeds onbeschaafder op geworden? Socioloog Cas Wouters ziet het anders. Hij meent dat zich een nieuw type sociaal wezen ontwikkelt, dat het laveren tussen losse en strakke zeden tot een kunst zal verheffen. Dit nieuwe type mens zal flexibel, relativerend en bereid tot het sluiten van compromissen zijn, en beoordeelt op tactische wijze van situatie tot situatie hoe hij zich dient te gedragen. Zijn etiquette gaat uit van de eenvoudige vuistregels: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet en behandel anderen, zoals je zelf behandeld zou willen worden. De behoefte aan een uitvoeriger beschreven etiquette blijft echter bestaan. Om Nederland ’leefbaar’ te houden zullen er meer gedragsregels nodig zijn. Nederland is een multiculturele samenleving, waarin dikwijls wrijving ontstaat tussen de ene cultuur en de andere, vaak doordat men elkaars zeden onvoldoende kent. Deze kennis is noodzakelijk voor een ontspannen omgang met elkaar. Inez van Eijk heeft al eens pogingen gedaan om een multiculturele etiquette te schrijven. Het probleem is echter dat bijna elke cultuur, of die nu van allochtone of autochtone origine is, meent dat de eigen zeden, normen en waarden ook maatgevend voor de andere zouden moeten zijn. Voor een soepele omgang met anderen zou die gedachte echter gerelativeerd moeten worden. De beschaving is immers nog lang niet voltooid. naar: Tussen heer en hufter, Gertjan van Schoonhoven uit: Elsevier, 21 juni 1997

Einde

900007

1

5


Examen HAVO en VHBO


■■■■


19

99

HAVO Tijdvak 2 VHBO Tijdvak 3 Dinsdag 22 juni 13.30 –16.00 uur

Vragenboekje

Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden.

900012

1A

Geef niet meer antwoorden (redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld twee redenen worden gevraagd en je geeft meer dan twee redenen, worden alleen de eerste twee in de beoordeling meegeteld.

Begin


■■■■

4p

3p 3p 3p

3p

3p

1 ■

2 ■ 3 ■ 4 ■

5 ■

6 ■

2p

7 ■

3p

8 ■

3p

9 ■

Tekst 1 De meeste moeders staan niet tegen hun zin op het schoolplein Elke tekst kan beschouwd worden als een antwoord op een (denkbeeldige) vraag. Zeg met eigen woorden op welke vraag deze tekst een antwoord vormt. Gebruik maximaal 30 woorden. De tekst kan in de volgende delen verdeeld worden: deel 1: alinea 1 tot en met 2; deel 2: alinea 3 tot en met 10; deel 3: alinea 11. Elk van deze tekstdelen heeft een eigen functie. Benoem die functie door voor elk tekstdeel één van de volgende functiewoorden te kiezen: argument, constatering, definitie, gevolg, oplossing, samenvatting, tegenwerping, toepassing, vergelijking, verklaring. Wat is de functie van deel 1, alinea 1 tot en met 2? Wat is de functie van deel 2, alinea 3 tot en met 10? Wat is de functie van deel 3, alinea 11? Meer professionele kinderopvang zou de deelname van vrouwen op de arbeidsmarkt kunnen vergroten (zie regels 7 – 8). Welke drie uiteenlopende redenen maken een grotere inzet van vrouwen op de arbeidsmarkt wenselijk? Maak bij je antwoord gebruik van gegevens uit alinea 2. Voorzie elke reden van een nummer. „Crèches zijn … kinderen spelen?” (regels 44 – 46) Met deze zin stelt de auteur zich kritisch op. Geef de kritiek van de auteur in deze passage weer door de volgende redenering af te maken: Als crèches goed zijn voor de ontwikkeling van de sociale vaardigheden, dan …. Gebruik maximaal 20 woorden In de zin „De nabijheid … kunnen houden.” (regels 57 – 58) lijken de begrippen controle en los kunnen laten tegengestelde begrippen. Maak duidelijk waarom, gelet op alinea 7, beide begrippen toch goed kunnen samengaan. Gebruik maximaal 30 woorden. „De belangentegenstelling wordt opgeheven en de twee wensen fuseren.” (regels 73 – 74) Maak duidelijk wat de wens van het kind volgens Ritsema concreet inhoudt. Gebruik maximaal 15 woorden. Maak duidelijk welk belang van de moeder volgens Ritsema ondergeschikt wordt gemaakt aan de wens van het kind. Gebruik maximaal 15 woorden. 1

fragment

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

900012

1A

Maar de laatste tijd komt het oude spookbeeld me weer plagen. Het fluistert me toe: kijk wat er gebeurt met al je intelligente, zelfstandige, ondernemende vriendinnen! Zodra ze kiezen voor kinderen, gaan ze zich aanpassen en wel totaal. Manlief gaat fulltime werken, vriendin staat praktisch overal alleen voor en blijft met bewonderenswaardige energie zorgen voor alles: huishouden, kinderen, de relatie, de oppas, de sociale contacten. Soms schiet er voor haar nog een klein baantje over, maar dat is dan háár verantwoordelijkheid en bovendien gaat bijna al het ’loon’ op aan de oppas of de reiskosten. En dan lees ik in de krant dat uit de ’algemeen-welbevinden-index’ van het CBS blijkt dat vrouwen met baan en partner, maar zonder kinderen, het gelukkigst zijn. De geluksbeleving van deze vrouwen daalt als er nakomelingen zijn. Waarom kiest dan toch bijna elke vriendin in mijn leven voor kinderen? Na zoveel jaren emancipatie en feminisme? Waarom zijn er zo weinig mannen die volledig medeverantwoordelijk willen zijn en parttime gaan werken zodra er kinderen komen? uit: Opzij, Mieke Tolkamp, augustus 1996

2

Lees verder


3p

10 ■

3p

11 ■

Citeer uit het fragment de zin die duidelijk maakt hoe het opheffen van de belangentegenstelling (zie regels 73 – 74 van tekst 1) door de moeder verloopt. Citeer uit het fragment de zin die het meest aanleiding geeft te denken dat het fuseren van moeder- en kinderwens (zie regel 74 van tekst 1) niet voor allebei de betrokkenen voordelig is.

12 ■

„Nederlandse moeders hebben het niet zo op instituties. Soms terecht, soms ook ten onrechte.” (regels 77 – 78) Zeg met eigen woorden welk bezwaar van moeders tegen instituties kan worden afgeleid uit alinea 7 en 8. Gebruik maximaal 20 woorden.

3p

3p

13 ■

2p

14 ■

4p

15 ■ A

B

C

D

■■■■

De auteur van De meeste moeders staan niet tegen hun zin op het schoolplein wil het lezerspubliek tot nadenken stemmen en activeren. Tot welk inzicht vooral zou zij willen dat vrouwen komen? Gebruik maximaal 12 woorden. Wat zouden scholen moeten doen? Gebruik maximaal 12 woorden. Welke van de onderstaande zinnen A t/m D geeft de hoofdgedachte van de tekst De meeste moeders staan niet tegen hun zin op het schoolplein het beste weer? Als vrouwen hun ideeën over kinderopvang bijstellen en de samenleving, waaronder overheid en scholen, de juiste maatregelen neemt, kan de achterstand van Nederlandse vrouwen op de arbeidsmarkt sterk worden verminderd. Een gebrekkig overheidsbeleid, weinig inschikkelijke mannen en een weinig doordacht schoolbeleid dwingen Nederlandse vrouwen in een positie die een achterstand oplevert ten opzichte van tal van andere, meer geëmancipeerde landen. Nederlandse moeders hebben onder invloed van factoren, zoals de kleinschaligheid van Nederland, een sterke kindgerichtheid ontwikkeld die heeft geleid tot zelfopoffering en vrijwel voortdurende beschikbaarheid voor het kind. Nederlandse vrouwen hebben een sterke voorkeur voor deeltijd op de arbeidsmarkt, omdat zij nu eenmaal voor een belangrijk gedeelte zelf de opvoeding van hun kinderen voor hun rekening willen blijven nemen.

Tekst 2 Waarheen ik maar wil!?

3p

16 ■

3p 3p

17 ■ 18 ■

De tekst Waarheen ik maar wil!? kan verdeeld worden in vier opeenvolgende, aansluitende delen. Je kunt deze delen weergeven met de volgende kopjes: 1 Mobiliteit, een probleem 2 Oorzaken omvang mobiliteit 3 Schijnoplossingen 4 Alternatieve oplossingen Bij welke alinea begint het tekstgedeelte waarbij kopje 2 „Oorzaken omvang mobiliteit” past? Bij welke alinea begint het tekstgedeelte waarbij kopje 3 „Schijnoplossingen” past? Bij welke alinea begint het tekstgedeelte waarbij kopje 4 „Alternatieve oplossingen” past?

2p

19 ■

De schrijver laat zich in de tekst hier en daar ironisch uit over de automobilist. Citeer twee woordgroepen uit alinea 6 waaruit de ironische opstelling van de auteur blijkt.

2p

20 ■

900012

1A

„Het positionele goed ligt nu op de bodem van de diepzee” (regel 50) Maak duidelijk waarom de gezonken Titanic een positioneel goed genoemd mag worden. Gebruik maximaal 30 woorden.

3

Lees verder


3p

21 ■

3p

22 ■

3p

23 ■

3p

24 ■

3p

25 ■

3p

26 ■

„Eens was mobiliteit een schaars goed en door het overvloedige gebruik is dat nu weer zo.” (regels 52 – 53) De begrippen schaars goed en overvloedig gebruik lijken elkaar uit te sluiten. Maak duidelijk dat deze begrippen, als ze betrekking hebben op de hedendaagse mobiliteit, elkaar niet uitsluiten. Gebruik maximaal 20 woorden. „De politici durven het kernprobleem niet aan te roeren” (regel 59) Omschrijf in eigen woorden ’het kernprobleem’ waarvan in deze regel sprake is. Gebruik maximaal 15 woorden. „Het nieuwe aanbod zal nieuwe vraag uitlokken” (regels 70 – 71) Zeg met eigen woorden wat de auteur met deze mededeling bedoelt, gelet op de inhoud van alinea 14. Neem geen voorbeelden in je antwoord op. Gebruik maximaal 30 woorden. „In plaats van de problemen fundamenteel aan te pakken, maken we ze erger.” (regels 74 – 75) Welke aanpak zou volgens de auteur wel fundamenteel zijn? Gebruik maximaal 15 woorden. Verschillende groepen lezers kunnen uit de tekst Waarheen ik maar wil!? een boodschap halen. Welke boodschap bevat deze tekst voor politici? Gebruik maximaal 15 woorden. Welke boodschap bevat deze tekst voor de ’gewone’ weggebruiker? Gebruik maximaal 10 woorden.

1

fragment

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

4p

27 ■

2p

28 ■

900012

1A

Voor het tijdperk van de massa-motorisering woonden de meeste mensen in de nabijheid van waar ze geboren waren, waar ze werkten en waar hun familie en vrienden woonden. Er valt over te twisten in hoeverre de auto het antwoord was op de groeiende mobiliteitsbehoefte of juist de mobiliteit teweegbracht (ik vermoed het laatste), maar zeker is dat de ruimtelijke spreiding van wonen, werken en recreëren, en de gelijktijdige processen van ontzuiling en emancipatie nauw verweven zijn met het feit dat de mens mobiel werd. Mobiliteit is een elementaire levensbehoefte geworden, een voorwaarde voor volwaardige economische en sociale participatie. We zullen ons met de auto moeten blijven behelpen, ondanks alle geweeklaag over files. Met die files is het een beetje net als met het weer: iedereen kankert erover, maar schikt zich erin. Nog altijd ben je met de auto overal het snelst. Het berekenen van de kosten als gevolg van verloren tijd is net zo onzinnig als vaststellen hoeveel inkomen wordt gederfd door naar voetbal te kijken of langer uit te slapen. En zoals de korte geschiedenis van de planeconomie heeft geleerd, gaat het pas echt mis wanneer de overheid gaat bepalen welke economische (of sociale) activiteiten prioriteit hebben. uit: de Volkskrant, Ed Lof, 20 november 1996

Zeg met eigen woorden wat het verschil is tussen de kijk van de auteur van bovenstaand fragment op het optreden van de overheid en die van de auteur van de tekst Waarheen ik maar wil!? Gebruik maximaal 35 woorden. „We hóéven toch niet weg?” (regel 93), meent Frits Bloemendaal. Zeg met eigen woorden wat, gelet op bovenstaand fragment, volgens Ed Lof de grootste bedreiging voor de thuisblijvende burger zou zijn. Gebruik maximaal 20 woorden.

4

Lees verder


4p

29 ■ A B C D

2p

30 ■

2p

31 ■

Welke van onderstaande zinnen A t/m D geeft de hoofdgedachte van de tekst Waarheen ik maar wil!? het beste weer? Doordat de politiek het probleem van het overvloedig gebruik van de mogelijkheden tot mobiliteit niet durft aan te pakken, zal de Nederlandse economie ten slotte vastlopen. Het probleem van de vastlopende verkeersstromen kan alleen door politieke moed, economische veranderingen en inzet van individuele burgers worden opgelost. Het vele geld dat geïnvesteerd wordt in de Nederlandse infrastructuur is weggegooid geld, want uiteindelijk loopt het verkeer in Nederland toch vast. Nederland wordt op den duur een onleefbaar land, want het gebruikmaken van de mogelijkheden tot mobiliteit is een grondrecht waaraan de politiek niet kan tornen. De titel Waarheen ik maar wil!? is voorzien van twee afsluitende leestekens: een uitroepteken en een vraagteken. Maak duidelijk waar de schrijver met dit uitroepteken naar verwijst. Gebruik maximaal 15 woorden. Maak duidelijk waar de schrijver met dit vraagteken naar verwijst. Gebruik maximaal 15 woorden.

Einde

900012

1A

5


Nederlands stelopdracht

■■■■


900012

2

19

99

HAVO Tijdvak 2 VHBO Tijdvak 3 Dinsdag 22 juni 9.00 –12.00 uur

Begin



■■■■

1 ■

Fort Nederland: toevluchtsoord of onneembare vesting? In het najaar van 1998 ontstond in Nederland grote opschudding over de opvang van een groep asielzoekers in een haastig ingericht tentenkamp in Ermelo. Op het journaal werden beelden getoond van een drassig heideveld en lekkende legertenten. De juist aangetreden staatssecretaris Cohen kreeg zware kritiek te verduren en veel Nederlanders schaamden zich diep over deze wel erg sobere opvang. Nederland en tal van andere Europese landen worstelen met de opvang van asielzoekers. De problemen hebben onder andere te maken met huisvesting, verblijfsduur, werkgelegenheid en culturele aanpassing. Naarmate meer mensen geconfronteerd worden met de opvangproblemen, lijkt de discussie over het toelaten van vluchtelingen steeds feller te worden. Sommigen menen dat er duidelijke grenzen gesteld moeten worden en dat de toelating van vreemdelingen fors moet worden beperkt, anderen menen dat een land met een meer dan gemiddelde welvaart onbeperkt gastvrijheid moet verlenen aan de slachtoffers van armoede en geweld uit de rest van de wereld. Hoe sta jij tegenover deze problematiek en hoe oordeel je over het standpunt van anderen? Waar liggen voor jou de grenzen voor het toelaten en opvangen van vluchtelingen? Welke mogelijkheden zie jij om deze mensen aan een zinvol en menswaardig bestaan te helpen? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp en ga daarbij in op één of meer van de bovengestelde vragen. Betrek in je beschouwing een aantal van de aspecten die in onderstaande citaten aan de orde worden gesteld. Het is beslist niet de bedoeling dat je (gedeelten van) citaten letterlijk overneemt. Grote delen van de wereldbevolking zijn op drift geraakt door gewelddadige conflicten. Iedereen in het werelddorp weet wat elders te koop is. Mensen blijven niet in passieve berusting hangen op de onfortuinlijke plekken waar zij toevallig geboren zijn, maar banen zich een uitweg naar welvarender en veiliger delen van de wereld. Pogingen om deze mobiliteit een halt toe te roepen, zijn gedoemd te mislukken. In onze global world vervagen de nationale grenzen. H.J. Schoo uit: Elsevier, 31 oktober 1998

citaat 1

Wie het meest humaan is, krijgt de meeste vluchtelingen. Misschien melden zich over een paar jaar wel 100.000 asiel- of gelukzoekers in Nederland. De wereld brengt nu eenmaal steeds meer armen voort. En Nederlanders dragen daaraan hun steentje bij door hun onevenredig grote beslag op de aardse rijkdommen. Dat de minst bedeelde armen op hun honingpotten afkomen, is de prijs die Nederlanders voor hun welvaart moeten betalen. Jos Teunissen uit: HN, 3 oktober 1998

citaat 2

De volheid van Nederland zit niet in de eerste plaats in het aantal personen dat hier woont, maar in de manier waarop die personen leven en consumeren. Wij realiseren ons nauwelijks dat we steeds meer ruimte voor onszelf eisen. We willen allemaal één of meer auto’s .(…) Wanneer gaan we eindelijk eens accepteren dat het volstrekt legitiem is dat veel mensen uit derdewereldslums worden aangetrokken door onze ongeëvenaarde rijkdom, ook al is er voor het gros van hen hier niet meer persoonlijk geluk te vinden dan in hun eigen land, de echte politieke vluchteling uitgezonderd? B. Spiertz uit: de Volkskrant, 22 oktober 1998

citaat 3

900012

Opgave A

2

2

Lees verder


In ons onderzoek hebben wij de volgende driedeling gevonden. Een flink deel van de bevolking zegt dat vluchtelingen zonder meer opgevangen moeten worden. Morele motieven en kennis over bepaalde verdragen die ons tot opvang verplichten, liggen aan deze mening ten grondslag. Een ander deel van de bevolking zegt dat vluchtelingen zonder meer niet opgenomen moeten worden. De derde groep is echter het grootst. Deze groep zegt onder voorwaarden akkoord te gaan met de opvang van asielzoekers of vluchtelingen. De voorwaarden die gesteld worden, zijn vaak heel beperkt: een asielzoekerscentrum oké, als er maar geen gedonder in de wijk komt. uit: De Groene Amsterdammer, 28 november 1998

citaat 4

Ons land kan zo veel mensen niet voeden, huisvesten, kleden en verwarmen, laat staan dat er in de komende eeuw werkgelegenheid zal zijn. A. Kruysse uit: Elsevier, 31 oktober 1998

citaat 5

Wij zijn hier zolang met die procedures in de weer, dat reisagenten voor asielzoekers graag Nederland kiezen. Ze weten dan zeker dat hun klanten niet weer snel terugkomen. uit: De Groene Amsterdammer, 28 november 1998

citaat 6

Duizenden asielzoekers zitten maanden en soms jaren duimen te draaien in opvangcentra. Als ze de procedure verliezen en het land van herkomst wordt veilig genoeg bevonden, doemt een volgend probleem op: uitzetting uit Nederland. Soms duiken ze onder. In andere gevallen weigert het vaderland terugkeer. Wat dreigt is een onderklasse van illegalen. Jan Goossensen uit: HN, 15 augustus 1998

citaat 7

■■■■

2 ■

3 ■

900012

2

Opgave B Mag ik deze dans van u? De laatste jaren is dansen zeer populair. Er is een grote variatie in dansvormen: van stijl tot jazz, van hip hop tot country-line en van street-dancing tot ballet. Het is opvallend dat het dikwijls de meiden zijn die als eerste de dansvloer opgaan; alleen bij stijldansen en het ’hakken’ lijkt dat anders te liggen. Wat is er zo aantrekkelijk aan dansen? Is het werkelijk mogelijk de hele wereld van je af te zetten en je volledig aan de ritmische beweging over te geven? Of is dansen een geraffineerde vorm van communicatie? Hebben meisjes meer plezier in dansen dan jongens, misschien omdat ze ongeremder en vrijer zijn? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp en ga daarbij in op één of meer van bovenstaande vragen. Leven op de pof Enige tijd geleden was in een praatprogramma op de televisie een vijftal jongeren uitgenodigd, die allemaal met hetzelfde probleem zaten: ze hadden flinke schulden. De bedragen liepen uiteen van tweeduizend tot meer dan tienduizend gulden. Het geld was opgegaan aan dure spullen, aan uitgaan en aan kamerhuur. Eén van de oorzaken die werden genoemd, was dat het de moderne jongere wel erg gemakkelijk wordt gemaakt geld te lenen of rood te staan. Uit het gesprek bleek dat geen van deze jongeren erin slaagde zonder hulp van ouders of anderen de schulden weg te werken. Zijn jongeren die pas van de middelbare school komen zelfstandig genoeg om hun eigen financiën te beheren? Zou daarbij nog een onderscheid gemaakt moeten worden tussen werkende en studerende, tussen thuiswonende en uitwonende jongeren? Is het wel verstandig jongeren de gelegenheid te geven zo gemakkelijk geld op te nemen? Welke maatregelen zouden er genomen moeten worden om jongeren ervoor te behoeden dat ze in al te grote financiële problemen terechtkomen? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp. Betrek er zo mogelijk je eigen ervaringen in.

3

Lees verder


4 ■

Topsport, pure armoede? Wie niet als voetballer, tennisser of wielrenner aan topsport doet in Nederland, dient een nogal armoedig bestaan voor lief te nemen. Roeiers, atleten, zwemmers, judoka’s en andere beoefenaren van minder prominente sporten hebben het meestal niet breed. Uit recent onderzoek blijkt dat driekwart van de Nederlandse topsporters met zijn of haar sport minder verdient dan tienduizend gulden per jaar. Ruim veertig procent heeft dan ook gewoon een baan. Tweederde van de topsporters zou stoppen met werken en zich volledig toeleggen op de sport als dat financieel mogelijk was. Zou de overheid niet een ander beleid moeten ontwikkelen om de topsport financieel aantrekkelijk te maken en Nederland daarmee aan meer sportoverwinningen te helpen? Hoe zou dat beleid er dan uit moeten zien? Zou niet iedereen die een sportprestatie van hoog niveau levert of wil leveren, vrijgesteld moeten worden van werk? Schrijf een betoog over dit onderwerp.

5 ■

Voorlichtingsdagen Vermoedelijk heb je in de afgelopen schooljaren één of meer voorlichtingsdagen bezocht om te bepalen welke opleiding je na de havo wilt gaan volgen. Tijdens dergelijke voorlichtingsbijeenkomsten zetten de opleidingen hun beste beentje voor. Soms ontaardt de voorlichting in pure reclame. Het is maar de vraag of je op die manier een objectief beeld kunt krijgen van de dagelijkse gang van zaken op een opleiding. Wat vind jij van de kwaliteit van de voorlichtingsdagen? Geven de opleidingen een duidelijk beeld van de inhoud van de studie, de zwaarte en wat van de studenten verwacht wordt? Is het wenselijk op een andere, wellicht betere manier voorlichting te krijgen? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp en betrek daarin je eigen ervaringen.

6 ■

7 ■

900012

2

Jongerentelevisie De publieke en commerciële omroepen doen hun best om met speciale programma’s televisie aantrekkelijk te maken voor jongeren tussen de 14 en 18 jaar. Uit onderzoek blijkt echter dat de speciaal voor hen ontworpen programma’s vooral bekeken worden door kijkers van 35 jaar en ouder. Jongeren zelf blijken liever te kijken naar soaps en actiefilms. Hoe is dit verschijnsel te verklaren? Waarom spreken de speciale jongerenprogramma’s de doelgroep niet aan? Aan welke eisen moet een jongerenprogramma voldoen om wel aantrekkelijk te zijn? Schrijf een betoog, waarin je duidelijk maakt wat er goed of fout is aan de bestaande jongerenprogramma’s en hoe het anders zou moeten. Tibet Bij veel mensen groeit de weerstand tegen het materialisme dat het westerse leven lijkt te beheersen. Zij zoeken iets anders dan een mooi huis, een design-interieur en al het andere dat de groeiende welvaart met zich meebrengt. Op hun zoektocht naar geestelijke verdieping komen ze soms in aanraking met niet-westerse culturen. Op dit moment staat het land Tibet in de belangstelling. Hollywoodfilms kiezen het besneeuwde Tibetaanse hoogland als decor voor speelfilms. Tibetaanse monniken reizen de wereld door om bekendheid te geven aan hun traditionele liederen en dansen. Wat is er zo aantrekkelijk aan de Tibetaanse leef- en denkwijze? Kunnen we iets leren van oosterse culturen? Is de belangstelling voor Tibet of andere Aziatische landen wel oprecht, of gaat het alleen om een nieuw modeverschijnsel? Schrijf over dit onderwerp een beschouwing.

4

Lees verder


8 ■

9 ■

10 ■

11 ■

Au pair Werken als au pair is jarenlang, vooral bij meisjes uit de betere milieus, populair geweest. Het was en is nog steeds een goedkope manier om kennis te maken met een ander land, een andere taal, een andere cultuur. De au pair wordt voor enkele maanden of langer opgenomen in een gezin en heeft naast de zorg voor de jonge kinderen meestal voldoende tijd over om een cursus te volgen of om uit te gaan. Toch zitten er soms ook minder plezierige kanten aan zo’n baantje. Veel au pairs voelen zich eenzaam, hebben heimwee, voelen zich te veel op de vingers gekeken en soms is er sprake van regelrechte uitbuiting. Brengt het au-pairschap niet te veel verantwoordelijkheid met zich mee? Zou jij het aankunnen? Welke andere mogelijkheden kun je bedenken om zonder veel kosten voor wat langere tijd kennis te nemen van een andere taal en een ander land? Zou het aupairschap niet juist ook heel leerzaam voor jongens kunnen zijn? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp en ga daarbij in op één of meer van bovengestelde vragen. „Zaterdagavond 24 oktober, trein van 20.42 uur Utrecht-Amsterdam; jij, allerliefst meisje met lang krullend, zwart haar, piercing door rechterneusvleugel; glimlachten langdurig naar elkaar in spiegeling van treinraam; kan niet meer slapen, kan niet meer eten; wil dolgraag ook eens met je praten. Schrijf me onder nummer …” Wat lijkt er romantischer dan verliefdheid op het eerste gezicht? Is er ook iets bedrieglijker dan liefde op het eerste gezicht? Veel mensen weten uit ervaring dat bij nadere kennismaking iemand meestal heel anders is, dan hij of zij in eerste instantie overkomt. Doe je er wel goed aan je zo intens te laten meeslepen door je eerste gevoelens? Is het niet beter je hoofd koel te houden of is het juist heerlijk je over te geven aan meestal weinig realistische fantasieën? Hoe zou je jezelf kunnen beschermen tegen pijn en teleurstelling veroorzaakt door al te hoge verwachtingen? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp, waarbij je ingaat op bovengestelde vragen. Klokslag twaalf De overgang naar het jaar 2000 zal volgens veel computerdeskundigen voor ernstige problemen zorgen. De zorgen over het millenniumprobleem zijn groot. Lang niet alle computers zijn zo geprogrammeerd dat de ingebouwde tijdmechanismen de sprong kunnen maken van 1999 naar 2000. Veel bedrijven en overheidsinstellingen hebben experts ingehuurd die in een ware race tegen de klok moeten zien te voorkomen dat de maatschappij of delen ervan ontwricht raken. Niemand durft te voorspellen wat er allemaal mis zal gaan. Schrijf een verhaal over dit onderwerp. Het verhaal moet zich afspelen op oudejaarsavond, het perspectief moet bij één verhaalfiguur liggen en de gebeurtenissen moeten een duidelijke climax laten zien. Horror is heerlijk De meest populaire jeugdboekenschrijver van het moment is Paul van Loon. Deze auteur heeft zich gespecialiseerd in het griezelverhaal. Zowel voor jeugdigen als volwassenen bestaat er een ruime keus uit horrorboeken en horrorfilms. Met de meest moderne technieken schotelen de makers van films de kijkers de gruwelijkste, bloedigste en meest ijzingwekkende taferelen voor. Wat is er zo aantrekkelijk aan dit genre? Zouden er grenzen gesteld moeten worden aan wat getoond of geschreven mag worden? Maakt het horrorgenre ons niet immuun voor werkelijk bestaand geweld en werkelijke ellende? Schrijf een betoog waarin je het bestaansrecht van dit soort producten verdedigt of juist aanvalt.

Einde

900012

2

5


Examen HAVO en VHBO


■■■■


19

99

HAVO Tijdvak 2 VHBO Tijdvak 3 Dinsdag 22 juni 13.30 – 16.00 uur

Tekstboekje

900012

1

Begin


■■■■ 1

1

2 3 4 5 6 7

2

8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

3

18 19 20 21 22 23 24 25 26

4

27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

5

41 42 43 44 45 46 47

6

48 49 50 51 52 53 54 55 56

900012

1

Tekst 1 De meeste moeders staan niet tegen hun zin op het schoolplein Nederland loopt achter in zijn emancipatie vergeleken met de rest van Europa en met Amerika. Het percentage werkende vrouwen bevindt zich op de ranglijst ergens onder het midden, ongeveer op het niveau van Ierland en Portugal, terwijl het klassement trots wordt aangevoerd door de Scandinavische landen. De laatste jaren is weliswaar sprake van een inhaalslag, maar de groei betreft vooral deeltijdwerk. Nergens ter wereld leggen vrouwen zo’n hardnekkige voorkeur voor deeltijdwerk aan de dag als in Nederland. Meer professionele kinderopvang geldt al jaren als standaardoplossing voor tal van problemen die samenhang vertonen met de achterstand van vrouwen op de arbeidsmarkt. Sommige vrouwen met kinderen worden te weinig uitgedaagd zich voor de arbeidsmarkt beschikbaar te stellen, bijvoorbeeld omdat de financiële noodzaak voor hen ontbreekt. Daardoor kunnen tal van vacatures niet worden opgevuld. Aan deze economisch onwenselijke situatie zou spoorslags een einde komen, wanneer iedereen op elk gewenst moment z’n kind ergens onder dak kon krijgen. Volgens de regering zijn meer fulltime werkenden nodig om de vergrijzing van de samenleving te kunnen blijven betalen. Hoewel zij ook de inzet van vaders in gezin en huishouden wil bevorderen, heeft zij van kinderopvang een speerpunt van emancipatiebeleid gemaakt. Zo eenvoudig zit het echter niet in elkaar. De achterstand van vrouwen op de arbeidsmarkt ligt niet aan een gebrek aan professionele kinderopvang, maar aan de vrouwen zelf, aan hoe zij tegen de combinatie van werk en kinderzorg aankijken en wat zij als een ideale mix beschouwen. Voor het gemak worden de vaders in het hiernavolgende buiten beschouwing gelaten. Ondanks de opkomst van de ’zorgende vaders’ wijst de praktijk uit, dat mannen niet hun baan opzeggen als hun vrouw een kind krijgt en evenmin structureel minder gaan werken. Hoogstens neemt eens een man een tijdje ouderschapsverlof. Mannen vormen in het krachtveld van moeder-kind-werk een te verwaarlozen factor. Het zijn de vrouwen die voor de keus staan: werken, niet werken of gedeeltelijk werken. Het overgrote deel kiest voor optie nummer drie, deeltijdwerk, waarvan de tijden zo goed en zo kwaad als het gaat aangepast zijn aan de behoeften van de kinderen. Het modale Nederlandse gezin bestaat dan ook uit anderhalfverdieners. Het is niet moeilijk in te zien waarom dit patroon zo populair is. De meeste moeders willen zelf tijd besteden aan hun kinderen en de opvoeding in de gaten houden. Er zijn vanzelfsprekend genoeg voorbeelden voorhanden van tweecarrièregezinnen, waarbij zowel de vader als de moeder om acht uur ’s ochtends het pand verlaat en er om zeven uur ’s avonds weer inkomt, terwijl de zorg voor de kinderen intussen is uitbesteed aan professionele krachten. Deze categorie tweeverdieners beschikt over genoeg geld om de zorg af te kopen en heeft dan ook geen last van wachtlijsten voor de crèche. Maar deze manier van je leven inrichten wordt in het algemeen als weinig benijdenswaardig beschouwd. Modaal Nederland is van mening dat je ’geen kinderen neemt om ze in de crèche te doen’ of ze anderszins voor het grootste deel van hun wakend bestaan uit te besteden. Dat vindt men ’zielig’. De moeders die in Nederland gebruikmaken van crèche of buitenschoolse opvang (in modern jargon: BSO), doen dat overwegend voor vier, drie of twee dagen per week. Bijna geen enkele baby of peuter zit vijf dagen per week van half negen tot zes op de crèche. Bijna geen enkel schoolkind zit vijf middagen per week (waaronder een eindeloos lange woensdagmiddag) op de BSO. Waarom eigenlijk niet? Crèches zijn toch zo goed voor de ontwikkeling van sociale vaardigheden en kinderen doen toch niets liever dan na school met andere kinderen spelen? Nederland neemt in twee opzichten een afwijkende positie in te midden van andere Europese landen: het is zeer kleinschalig en daarbij een dichtbevolkt land en het kent een lange kindgerichte traditie. Deze twee aspecten, het ene een kenmerk van de fysieke omgeving, het andere een cultuurverschijnsel, hangen met elkaar samen. Doordat in Nederland alles zo dicht bij elkaar ligt en zelfs het platteland, vergeleken met andere Europese plattelanden, relatief dichtbevolkt is, zijn de voorzieningen voor iedereen bereikbaar. Elk kind kan binnen een straal van een paar kilometer naar school, vaak zelfs naar de middelbare school. Nederland heeft nooit zo’n bloeiende kostschooltraditie gekend als Engeland, Frankrijk en Duitsland. In een klein land bestond daar minder behoefte aan.

2

Lees verder


57

7

58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68

8

69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79

9

80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

10

91 92 93 94 95 96 97 98 99

11

100 101 102

De nabijheid van voorzieningen heeft voor ouders het grote voordeel dat ze hun kind los kunnen laten, terwijl ze tegelijk controle kunnen houden. Er is minder behoefte aan rond-de-klok-instituties. Het speelt zich immers allemaal in dezelfde vertrouwde omgeving af. Andere Europese kinderen worden na schooltijd naar huiswerkklassen geloodst (Frankrijk), doen volgens vaste schema’s in groepsverband aan sport of cultuur (Scandinavië), zitten nog steeds op kostschool (Engeland) of zitten zonder toezicht thuis (schoolkinderen en tieners in Amerika). Hier sloft een kind van school naar huis, drinkt het klassieke kopje thee (liefst met z’n moeder) en gaat daarna eens kijken of er in de straat iets te doen is of fietst weer weg naar een vriendje. De mogelijkheid voor een kind om een aanzienlijk deel van de vrije tijd niet in instituties door te brengen maar naar eigen inzicht zelf in te vullen, is typisch Nederlands. De vrijheid van het kind is de gebondenheid van de moeder. Waarom blijven Nederlandse moeders de vrijheid van hun kinderen boven die van zichzelf stellen door hardnekkig voor deeltijdwerk te kiezen? Is het zelfopoffering of vrije wil? Nederlanders hebben al eeuwen de naam hun kinderen te verwennen en zich toegeeflijk op te stellen. Als het om iets heel elementairs gaat, zoals de fysieke beschikbaarheid van de ouders (moeder) voor het kind, dan wordt die kinderwens vanzelf de moederwens. De belangentegenstelling wordt opgeheven en de twee wensen fuseren. Moeders staan niet voor hun verdriet ’s middags bij de schoolpoort. Bij een verdubbelde BSO zullen de meesten er nog steeds een paar keer per week staan, omdat ze hun kinderen de vrijheid van de huiselijke omgeving gunnen. Nederlandse moeders hebben het niet zo op instituties. Soms terecht, soms ook ten onrechte. Hoe ver de kindgerichtheid gaat, kun je afleiden uit het systeem van lange lunchpauzes dat nog op het grootste deel van de basisscholen wordt gehanteerd. Het krankzinnige feit doet zich voor dat, uitgezonderd in de grote steden, kinderen om twaalf uur naar huis worden gestuurd voor de lunch, waarna de school om half twee weer opent. Formeel moet er een overblijfmogelijkheid zijn, maar de kinderen die daar noodgedwongen gebruik van maken, worden vaak weer ’zielig’ gevonden. Het argument vóór die lange lunchpauzes, die voor een moeder de dag hopeloos versnipperen (ze moet de kinderen twee keer brengen en halen en er een uur mee bezig zijn), luidt dat het zo fijn is voor de kinderen om even gezellig thuis tot rust te komen. Wij zijn ook het enige land met een (alleen voor kinderen prettige) vrije woensdagmiddag. Elders gaat men gewoon vijf hele dagen naar school. In geen enkel buitenland kent men deze praktijk van halverwege de dag weer even terug naar huis gaan. De scholen liggen daarvoor veel te ver van de meeste huizen. Alleen in Nederland is het allemaal zo dichtbij dat je zo’n afstand vier keer per dag kunt afleggen. Veel moeders denken echt dat hun schoolkind gestrest wordt en moederlijke aanwezigheid tekortkomt als de school een continurooster zou hanteren. Zij beseffen daarbij niet dat de rest van de wereld het wel zo doet, dus dat het wel mee zal vallen met de schade aan de kinderziel. In een continurooster zijn de lunchpauzes kort, waardoor de school ’s middags een half uur eerder uitgaat, maar het systeem biedt werkende moeders wel uitzicht op zes uur aaneengesloten tijd voor zichzelf. Het is goedbeschouwd verbazingwekkend dat er zoveel moeders überhaupt nog aan betaald werk toekomen met zo’n anti-emancipatoir schooltijdenregime. Schaf de lange lunchpauzes af en de deelname van vrouwen aan de arbeidsmarkt zal met sprongen stijgen. Deeltijdwerk vanzelfsprekend, maar dat is wat ze willen. naar: Beatrijs Ritsema uit: NRC Handelsblad, 9 april 1998

900012

1

3

Lees verder


■■■■ 1

1

2 3 4 5

2

6 7 8 9 10

3

11 12 13 14 15 16 17 18

4

19 20 21 22 23 24 25

5

26 27 28 29

6

30 31 32 33 34

7

35 36 37 38 39 40

8

41 42 43 44 45 46 47

9

48 49 50 51 52

10

53 54 55 56

11

57

900012

1

Tekst 2 Waarheen ik maar wil!? Alle ellende van mensen komt voort uit het feit dat zij niet rustig in een kamer kunnen blijven zitten, zei de Franse filosoof Pascal drieëneenhalve eeuw geleden al. En gelijk had hij. De mens ging lopen, varen, sprong op zijn paard, in de auto, de trein en het vliegtuig. En nu zit alles vast. Zolang de mens bestaat, is hij eropuit getrokken. Op jacht naar voedsel, schatten, land, het onbekende: de honger van de homo mobilis is niet te stillen. Om het zich wat makkelijker te maken, vond hij het wiel uit. De vleugels lieten wat langer op zich wachten. Pas deze eeuw werd de oerdroom als een vogel te kunnen vliegen werkelijkheid. Totale vrijheid. De dag van vandaag is minder romantisch. Je wordt wakker in een stinkende file, scheldend op al die anderen die zo nodig dezelfde kant op moeten. Als je nog een beetje vooruit wilt komen, moet je voor dag en dauw de weg op en als je thuiskomt, is de zon al lang achter de horizon verdwenen. Met de trein dan? Nou nee. Zelfs als-ie op tijd komt, isie maar zelden sneller en zeker niet comfortabeler. Vliegen heeft met vrijheid ook al weinig meer te maken. Nadat je de file op weg naar Schiphol hebt doorstaan, laat je je als een sardientje in het volgende blik proppen. Uren later word je uitgebraakt, met kramp in de benen en een licht onpasselijk gevoel van de plastic maaltijden. En toch willen we ons steeds meer verplaatsen, vaker, sneller, verder. We zijn onverzadigbaar. Met dank aan het biefstuksocialisme, de economische groei en vooral de bank is de eigen auto binnen (bijna) ieders bereik gekomen. In 1960 waren er in Nederland een half miljoen auto’s, nu zijn dat er bijna zes miljoen en in 2020 zullen het er volgens het Centraal Planbureau tussen de acht en de negen miljoen zijn. Als de rekenmodellen kloppen, rijden we tegen die tijd samen zo’n honderd miljard kilometer per jaar, dertig procent meer dan nu. Waar laat je al die auto’s? Het wegennet is in twintig jaar al met dertig procent gegroeid, het snelwegennet zelfs met zestig procent. Moet er dan nog meer asfalt komen? „Jazeker!”, roept de auto- en transportlobby. „We staan met zijn allen 26 miljoen uur per jaar in de file. Al die verloren tijd kost de nationale economie 1,6 miljard gulden!” Wie veroorzaakt die files eigenlijk? De overheid? Of degenen die erin staan? Oké, dat doen ze niet voor hun lol. Maar heel vaak wel uit vrije wil. Meer dan de helft van het aantal kilometers rijden we voor ons plezier, niet voor de zaak. Voor alles pakken we de auto. Om sigaretten te halen, om het oud papier weg te brengen (heel milieubewust). We rijden twintig kilometer om twee kilometer te gaan joggen (heel sportief). Het beroepsverkeer zou graag willen dat we in onze vrije tijd verstandiger omgaan met de schaarse wegen. Maar geeft het zelf wel het goede voorbeeld? Jarenlang hebben veertigtonners geulen in de snelwegen gereden om de overtollige varkensmest uit Brabant aan akkerbouwers in het noorden te slijten. Tulpen komen in vrachtladingen vanuit ZuidFrankrijk naar de Nederlandse bloemenveilingen om uiteindelijk in Parijs aan de man te worden gebracht. De Britse econoom Fred Hirsch introduceerde in de jaren zeventig de term ’positionele goederen’. Dat zijn zaken die begerenswaardig zijn zolang ze schaars blijven. Maar zodra iedereen erover beschikt, is het genieten voorbij. De eerste auto was zonder meer een positioneel goed. Nu geldt dat misschien alleen nog voor een Rolls Royce. In de jaren zestig droomden veel mannen ervan om kapitein op hun eigen schip te worden. Nu staan ze, pet-pijp-schipperstrui, rijen dik te wachten tot ze de sluis in mogen en hebben ze alle tijd om de borden te lezen die het filevrije Friesland aanprijzen. Wat is nog bijzonder? Voor een schijntje boek je tegenwoordig een strandvakantie van twee weken in Mombassa. We zijn oververzadigd en toch willen we meer: wandelen in de gloeiende woestijn van Mauritanië, overleven op de Amazone, sterven op de Mount Everest. Het positionele goed ligt nu op de bodem van de diepzee, waar je voor zestig mille met een duikboot naar de gezonken Titanic kunt kijken. Eens was mobiliteit een schaars goed en door het overvloedige gebruik is dat nu weer zo. Dat komt doordat ze nooit als een schaars goed is behandeld. We denken dat onze bewegingsvrijheid onbeperkt is, nee, móét zijn, omdat het om een grondrecht gaat. We gaan waarheen we willen en niemand mag ons tegenhouden. Ik reis, dus ik ben. Reizen, zeggen voorvechters van totale bewegingsvrijheid, is een weldaad voor de mensheid. Wie andere culturen ontmoet, krijgt er begrip voor en bevordert de wereldvrede.

4

Lees verder


58 59

12

60 61 62

13

63 64 65 66 67 68

14

69 70 71 72 73 74 75 76 77 78

15

79 80 81 82 83 84 85 86

16

87 88 89 90

17

91 92 93 94 95 96 97

We willen geloven dat mobiliteit geen grenzen kent en niemand helpt ons uit de droom. De politici durven het kernprobleem niet aan te roeren en houden zich slechts bezig met de vraag hoe uitwassen te voorkomen. Waar het uit de hand dreigt te lopen, komen de asfalteermachines in actie. De emmer van irritatie mag net niet overlopen. En het werkt wonderwel. Want hoezeer er ook op files en volle, vertraagde treinen wordt gekankerd, een opstand is nog ver weg. Ondanks de vele opstoppingen is Nederland kennelijk nog mobiel genoeg. Als er een verkeersinfarct dreigt, wordt het weer tijd voor een mega-dotteroperatie om de ergste proppen weg te werken. Snelwegen krijgen er een strookje bij, hier en daar komt een nieuw stukje snelweg, een enkele spoorlijn wordt verdubbeld. De miljarden die hiermee gemoeid zijn, zullen de problemen echter niet oplossen, maar slechts vooruitschuiven. Over tien, twintig jaar zullen we nog steeds in de file staan en op de trein wachten. We zullen alleen met meer zijn dan nu. Het nieuwe aanbod zal nieuwe vraag uitlokken, zo heeft het Centraal Planbureau al gewaarschuwd. Meer spoorcapaciteit betekent niet minder auto’s. Het betekent alleen dat nog meer mensen met de trein zullen gaan, mensen die tot nu toe thuis bleven. Meer en bredere wegen lokken meer wegverkeer uit. In plaats van de problemen fundamenteel aan te pakken, maken we ze erger. Een hele generatie studenten is verslaafd gemaakt aan reizen. Via de bijna gratis OV-jaarkaart hebben zij geleerd dat mobiliteit een dumpartikel is, iets waarvoor je nauwelijks hoeft te betalen en dat onbeperkt voorhanden is. Hoe lang kan het zo doorgaan in een land als Nederland? Wie denkt dat de boel binnenkort vastloopt, rekent buiten de waard. Ruimtegebrek kan ons niet stoppen. Er kunnen nog boven en onder de huidige wegen nieuwe worden aangelegd. Nieuwe spoorlijnen kunnen ondergronds. De wegen kunnen veel efficiënter worden gebruikt. Grote autofabrikanten werken aan een railgeleidesysteem, waardoor auto’s groepsgewijs, als een trein, over de snelweg kunnen razen. Zeppelins en ondergrondse buizen brengen straks goederen naar de buurlanden. Als het erom gaat het werkelijke probleem te ontlopen, kent onze creativiteit geen grenzen. De mobiliteit kent die wel, en ooit zullen we eraan moeten geloven. We kunnen op de oude voet doorgaan en wachten tot de wal het schip keert, tot we geen kant meer op kunnen. Dan komen we erachter, op het moment dat het land al onleefbaar is. Als er al honderden miljarden zijn weggegooid. Zouden we niet eens een deel van dat geld kunnen gebruiken om een andersoortige economie op poten te zetten? Een die minder afhankelijk is van verplaatsingen. We kunnen een begin maken met afkicken door onszelf af te vragen waaróm we eigenlijk ons huis ontvluchten. We hóéven toch niet weg? Wat is er mis met de telefoon, de fax, met Internet? Als we per se willen reizen, dan kan dat toch ook virtueel? Vanuit je luie stoel de hele wereld over. Krijgen we toch nog begrip voor andere culturen, zonder ze te vernietigen. Als we nou gewoon eens wat vaker rustig in onze kamer bleven zitten. Wat een ellende zou dat schelen. naar: Frits Bloemendaal uit: HP/De Tijd, 3 april 1998

Einde

900012

1

5


nth001dfvrb.qxd

Nederlands tekstverklaring oude en nieuwe stijl

!!!!

17-12-99

13:40

Pagina 1


20

00

HAVO Tijdvak 1 VHBO Tijdvak 2 Donderdag 18 mei 9.00 – 12.00 uur

Vragenboekje

Dit examen bestaat uit 20 vragen en één samenvattingsopdracht. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden.

000008

2

Geef niet meer antwoorden (zinnen, redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld één zin wordt gevraagd en je antwoordt met meer dan één zin, dan wordt alleen de eerste zin in de beoordeling meegeteld.

Begin


nth001dfvrb.qxd

!!!!

1p

1 !

1p

2 ! A B C D

17-12-99

13:40

Pagina 2

Tekst 1 De mythe van de biotechnologie Velen zien genetisch gemanipuleerde planten als een grotere bedreiging voor onze planeet dan ons hele chemische en nucleaire arsenaal bij elkaar (zie regels 9 t/m 13). Citeer uit alinea 1 tot en met 4 de zin die duidelijk maakt wat de biotechnologische experimenten zo bedreigend maakt. Wat is de hoofdgedachte van alinea 5? De aanmaak van genetisch gemanipuleerde producten is niet meer te stuiten. De overheid is van plan het beheer van de natuur uit te besteden aan mammoetbedrijven. Europa loopt vooralsnog achter in onderzoek naar en toepassing van genetische manipulatie. Het zijn de multinationals die lijken te bepalen hoe ver men kan gaan in de biotechnologie.

2p

3 !

Citeer drie losse woorden uit alinea 6 die verraden dat de schrijver emotioneel bij het onderwerp betrokken is.

1p

4 !

Hoe kan het verwijt, zoals de auteur dat in alinea 6 maakt, het beste getypeerd worden? De auteur meent dat sommigen een verkeerde relatie leggen tussen argument en conclusie. een verkeerde relatie leggen tussen doel en middel. een verkeerde relatie leggen tussen oorzaak en gevolg. een verkeerde vergelijking maken.

A B C D

3p

5 !

3p

6 !

1p

7 ! A B C D

1p

8 !

2p

9 !

3p

10 !

000008

2

„Veel biotechnologiebedrijven … wereldwijde voedseltekort.” (regels 85 – 88) In alinea 7 keert de auteur zich tegen de opvatting dat veel biotechnologiebedrijven in het belang van de mensheid handelen. Wat zijn de twee belangrijkste argumenten uit alinea 7 waarmee de auteur deze opvatting weerlegt? Nummer je argumenten. Gebruik maximaal 20 woorden voor het hele antwoord. Wat is het belangrijkste argument uit alinea 8 waarmee de auteur het belang van biotechnologiebedrijven relativeert? Gebruik maximaal 20 woorden. De auteur beschrijft in alinea 9 de ontdekking van Amerika door Columbus. Welke functie vervult deze beschrijving in het betoog van de auteur? De auteur wil met deze beschrijving vooral de verschillen tonen tussen een historisch verleden en het heden. een historische verklaring geven voor de huidige bezitsdrang. een historisch voorbeeld geven van de menselijke bezitsdrang. laten zien waarom wij het historische recht hebben de natuur te bezitten. „en dus … andersoortige koloniën.” (regels 132 – 133) Welke koloniën heeft de schrijver hier op het oog? „Overigens, ik … zou zijn.” (regels 155 – 157) Welke reden heeft de auteur om niet zonder meer alle genetisch gemanipuleerde voeding af te keuren? Gebruik maximaal 15 woorden. „De mythe van de biotechnologie”, zo luidt de titel. Eén van de betekenisomschrijvingen van het woord mythe is: een gangbare, min of meer als onaantastbaar beschouwde opvatting die echter niet op feiten is gebaseerd. Tegen welke mythe van de biotechnologie verzet de schrijver zich? Gebruik maximaal 15 woorden.

2

Lees verder


nth001dfvrb.qxd

1p

11 ! A B C D E

17-12-99

13:40

Pagina 3

Welke van onderstaande beweringen geeft het beste de hoofdgedachte van de hele tekst weer? De biotechnologie is een bedreiging voor het hele ecosysteem, doordat het gedrag van levende wezens moeilijk te voorspellen is. De biotechnologie moet een halt worden toegeroepen, omdat ze wordt ontwikkeld vanuit veroveringszucht en bezitsdrang. Genetisch gemanipuleerde gewassen en dieren zijn producten van een gevaarlijk spelletje met de natuur, waarmee wij niet bijtijds lijken op te kunnen houden. Het is van belang de biotechnologie met argwaan te blijven volgen, omdat zij zich meer door winstbejag lijkt te laten leiden dan door menslievendheid of door milieubesef. Verzet tegen de biotechnologie betekent dat allerlei mogelijkheden om het bestaan van de mens te vergemakkelijken, niet benut kunnen worden.

12 ! 13 ! 14 !

De tekst De mythe van de biotechnologie is onder te verdelen in 4 delen. Deze achtereenvolgende delen kunnen van de volgende kopjes worden voorzien: Deel 1: Probleemstelling inzake biotechnologie Deel 2: Invloed en macht van de biotechnologische industrie Deel 3: Filosofie achter de biotechnologie Deel 4: Visie op de toekomst Bij welke alinea begint deel 2? Bij welke alinea begint deel 3? Bij welke alinea begint deel 4?

1p

15 ! 16 !

In het tekstgedeelte van alinea 10 en 11 heeft elke alinea zijn eigen functie. Benoem die functie door voor elke alinea één van de volgende functiewoorden te kiezen: conclusie, definitie, doelstelling, gevolg, nuancering, oorzaak, samenvatting, stelling, toepassing, voorbeeld. Welke functie heeft alinea 10? Welke functie heeft alinea 11?

1p

17 !

1p 2p 1p

1p

A B C D

Wat is het belangrijkste schrijfdoel van de auteur van De mythe van de biotechnologie? De schrijver wil de lezer vooral de voor- en nadelen laten afwegen van de biotechnologische ontwikkelingen. ervan overtuigen dat de biotechnologie kritisch gevolgd moet worden. informeren over de stand van zaken met betrekking tot de biotechnologie. oproepen tot verzet tegen de vercommercialisering van de biotechnologie. !"#$%&'()*+, -(.*/$%'0123.*&'(4*5&6$)*$0*.1(/.*&'(.'(7'4%'(1.*''(*6''07'1/*$$(*815)'97(505%1.97'*:#5/49)'(;*<''& $00''(*&$$#*3$$.=*8#55/=*81'#=*>12(*'(*?5%74#);*@55#*/'*''4>'(*7''(*1.*A%'.:''0/A*&')*B5'/'#*<$)44#*5&*/' 3>$01)'1)*6$(*/'C'*:#5/49)'(*)'*6'#8')'#'(*'(*7')*:#5/49)'(:$33')*)'*6'#8#'/'(;*@$$#812*1.=*6$$3*C5(/'#*7') )'*8'.'""'(=*%'8#413*%'&$$3)*6$(*%'(')1.97'*&5/1"19$)1'.D*0$(/854>%'>$..'(*>'#/'(*%'(')1.97*%'3#41.)*'( /'*&19#5E5#%$(1.&'(*/1'*812*/'*8'#'1/1(%*6$(*856'(%'(5'&/'*:#5/49)'(*>5#/'(*%'8#413)=*>'#/'(*6'#8')'#/ /55#*5(%'#197)*/'*%'(')1.97'*95/'*&')*8'740:*6$(*5(/'#*&''#*FGE.)#$01(%*'(*97'&19$01H(*)'*6'#$(/'#'(;* <5%*.)''/.*>5#/'(*/'C'*)'97(1'3'(*&')*.499'.*)5'%':$.);*I'*7'88'(*%'0'1/*)5)*''(*%'6$#1''#/*$$(85/*6$( 6'101%=*8')$$08$$#*'(*.&$$3650*65'/.'0; !"#$%&'()*J, KL)*6'#.9710*)4..'(*/'*&5/'#('*'(*/'*30$..1'3'*815)'97(505%1'*1.=*/$)*.1(/.*/'*2$#'(*AMN*C''#*%'#197) %'(')1.97'*&5/1"19$)1'.*34(('(*>5#/'(*$$(%'8#$97);*I5*34(('(*.55#)'1%'(*%'('(*!'1%'(.97$::'(,*>5#/'( 41)%'.97$3'0/*5"*241.)*>5#/'(*$$(%'.:55#/*)5)*''(*75%'#'*:#5/49)1'=*&$$#*34(('(*553*.55#)6#''&/'*%'('( >5#/'(*1(%'8#$97);*O(*/'*&'/1.97'*>'#'0/*7''")*/1)*%'0'1/*)5)*6''0*6'#8')'#/'*'(*(1'4>'*&'/1912('(; P7$(.*>5#/'(*)1'()$00'(*&'/1912('(*)'%'(*$00'#0'1*C1'3)'(*/55#*&19#5E5#%$(1.&'(*%':#5/49''#/;*O(*7') 8'%1(=*/$)*>10*C'%%'(*#5(/*'1(/*2$#'(*AMN*'(*8'%1(*2$#'(*AQN=*0'1//'*/'C'*&5/'#('*815)'97(505%1.97' >'#3>12C'*)5)*7'")1%'*/1.94..1'.;*@'*655#/'0'(*80'3'(*'61/'()=*/'*$(%.)*5(%'%#5(/*'(*/'*/1.94..1'*6'#/>''( '6'(*.('0*$0.*/1'*>$.*5:%'35&'(; P'97(1.97*1.*7')*(4*553*&5%'0123*5&*:0$()'(*'(*/1'#'(*%'#197)*%'(')1.97*)'*&5/1"19'#'(;*-&/$)*/'C' 5#%$(1.&'(*/197)'#*812*/'*&'(.*.)$$(=*81'/'(*:0$()'(*'(*/1'#'(*5(/'#&''#*/'*&5%'01237'1/*5&*&'/1912('(*)' A74&$(1.'#'(A=*C5/$)*C'*&1(/'#*5"*%''(*8126'#.9712(.'0'(*%'6'(;

Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina.

000008

2

3

Lees verder


nth001dfvrb.qxd

17-12-99

13:40

Pagina 4

!"#$%&'()*R, @$%'0123.*>5#/'(*81505%1.97'*%#'(C'(*/55#8#53'(;*S'(*:#59'.*/$)*041.)'#)*($$#*/'*($$&*AS6504)1'A; B5'/'#*<$)44#*.:''0)*$0*6$($"*7$$#*5().)$$(*/1)*A%'6$$#0123'A*.:'00')2';*T"7$(3'0123*6$(*/'*5&.)$(/1%7'/'( >1()*7')*.)'#3'*%'('(:$33')*7')*6$(*7')*C>$33'#';*K')*&5'/>1001%*)5'65'%'(*6$(*LL(*.(''4>30532'.%'(*$$( /'*)1'(/41C'(/'(*%'('(*6$(*/'*$$#/$::'0*1.*1(*/1)*0197)*31(/'#.:'0;*K')*1.*>'0*''(*%'#197)'*'(*95()#50''#8$#' 1(%#'':*/1'*'#)5'*0'1/)*/$)*/'*$$#/$::'0*#'.1.)'()*>5#/)*)'%'(*80$/041.=*>$$#/55#*&1(/'#*$$#/$::'0'( 6'#05#'(*%$$(;*@'*$(%.)*6$(*P548'#*/$)*/1)*7')*'1(/'*8')'3'()*6$(*/'*01'6'7''#.8''.)2'.=*%')41%)*6$(*>'1(1% 81505%1.97*1(C197);*U0$/041C'(*C12(*(1')*$00''(*$"7$(3'0123*6$(*$$#/$::'0'(*'(*01'6'7''#.8''.)2'.*7'88'(*&''# %'#'97)'(*5:*74(*&'(4*.)$$(; !"#$%&'()*V, @'*$%#'..1'*>$$#&''*B5(.$()5*7$$#*%'(:#5/49)'(*5:*/'*&$#3)*8#'(%)=*1.*C5(/'#*&''#*)'*8')#'4#'(*'( 35&)*>$$#.9712(0123*655#)*41)*7$$#*&5(5:501':5.1)1';*@1)*C$0*5(%')>12"'0/*6'#$(/'#'(*$0.*'#*&''#*.:'0'#.*5: /'*&$#3)*6'#.9712('(*'(*7')*(4)*553*655#*/'*95(.4&'()*'61/'()*>5#/);*S(*/$)*:#5/49'()'(*%'0/*>100'(*'( 34(('(*6'#/1'('(*1.*''(*(5#&$0'*'(*%'>'(.)'*C$$3;*@'*1(6'.)'#1(%'(*&5')'(*(4*''(&$$0*>5#/'( )'#4%6'#/1'(/;

Fragmenten uit een artikel van Colja Laane, voorzitter van de Nederlandse Biotechnologische Vereniging, de Volkskrant, 16 april 1999

3p

18 !

3p

19 !

3p

20 !

Touber noemt de biotechnologie „een gevaarlijk spelletje met Moeder Natuur” (zie regel 138). Uit fragment 1, 2 en 3 van het artikel van Colja Laane kan een aantal argumenten worden gehaald of worden afgeleid waarmee de opvattingen van Touber worden bestreden en die bedoeld zijn om de biotechnologie op een positieve wijze te benaderen. Welke twee belangrijkste van deze argumenten berusten op controleerbare feiten? Gebruik maximaal 25 woorden voor het hele antwoord. Touber stelt dat biotechnologie een gevaarlijk spelletje met de natuur is. Welk argument gebruikt Laane om dit standpunt te verwerpen, gelet op fragment 3? Gebruik maximaal 15 woorden. Welke opvatting van Touber over de biotechnologische industrie (zie alinea 8) wordt in fragment 4 door Laane bekritiseerd? Gebruik maximaal 10 woorden.

!!!! 20p

Tekst 2 Graan, vee en ideeën

21 !

• •

•

Maak een goedlopende samenvatting in correct Nederlands van maximaal 200 woorden. Uit je samenvatting moet voor iemand die de oorspronkelijke tekst niet gelezen heeft, duidelijk worden met welke probleemstelling Jared Diamond zich bezighoudt; welke opvatting deze onderzoeker van de hand wijst, welke zijn eigen opvatting is en met welke redenering hij zijn opvatting ondersteunt; welk verwijt hij weerlegt en met welk argument hij dat doet.

Einde

000008

2

4


nth001dftxb.qxd


!!!!

20-12-99

12:15

Pagina 1


20

00

HAVO Tijdvak 1 VHBO Tijdvak 2 Donderdag 18 mei 9.00 – 12.00 uur

Tekstboekje

000008

2A

Begin


nth001dftxb.qxd

!!!!

20-12-99

12:15

Pagina 2

Tekst 1

De mythe van de biotechnologie Genetisch gemanipuleerde gewassen zijn een 5 stuk ’slimmer’ dan hun natuurlijke soortgenoten. Ze hebben handige eigenschappen, zoals hardere schillen, groeien vaak sneller en kunnen bijvoor5 beeld worden geprogrammeerd om enzymen te produceren. Omdat ze resistent zijn gemaakt tegen allerlei ziekten en insecten, worden ze ook ’groener’ genoemd: er is minder of helemaal geen landbouwgif nodig om ze groot te brengen. En toch 10 waarschuwen velen, dat deze slimme, groene plantjes wel eens een grotere bedreiging voor de planeet kunnen vormen dan ons hele chemische en nucleaire arsenaal bij elkaar. 2 Het verplaatsen en vervangen van genen biedt 15 eindeloos veel mogelijkheden, maar de techniek ervan staat nog in de kinderschoenen. Uit de vele mislukte experimenten blijkt steeds weer hoe weinig we in feite nog maar weten. Een blauwe roos 6 maken bijvoorbeeld, lijkt zo gemakkelijk: je zet 20 gewoon het gen dat petunia’s blauw kleurt in het DNA van de roos. We wachten echter nog steeds op de eerste blauwe roos. En dan die zalm, die door middel van genetische manipulatie in korte tijd groot moest worden ... Hij groeide wel, maar werd 25 ook groen! 3 Het probleem is, dat het onmogelijk is te voorspellen hoe de in laboratoria ontwikkelde levensvormen zich in de vrije natuur zullen gedragen. Het introduceren van vreemde soorten in een natuur30 lijke omgeving heeft in het verleden al tot kleine rampen geleid. Zo verdrong de Noord-Amerikaanse zwartekersenboom in Duitsland allerlei zeld- 7 zame planten- en diersoorten, dunde de nijlbaars in het Victoriameer de inheemse vissoort uit en vormt 35 de geïmporteerde brulkikker in Nederland een bedreiging voor onze eigen kikkers. De moeilijkheid met planten en dieren is nu eenmaal dat ze leven: ze planten zich voort en er ontstaan kruisingen. De gevolgen voor het ecosysteem zijn niet te overzien. 4 40 Ondanks de risico’s gaan wetenschappers onverstoorbaar door met het ontcijferen van de genetische code van het leven. Het kraken van erfelijke informatie is routine geworden. Van bacteriën, schimmels, fruitvlieg, worm, aardappel, tomaat, 45 muis, varken en mens is het erfelijke materiaal al voor een groot deel in kaart gebracht. Onderzoekers ontdekken in hoog tempo nieuwe genen en combineren deze dragers van erfelijk materiaal naar hartelust: menselijke insulinegenen worden in 50 een bacterie geplaatst, zodat deze insuline gaat produceren; het gen van een vuurvliegje laat planten licht geven en er zijn inmiddels tomaten op de markt met het gen van een vis. 1

Patenteren: van de overheid het exclusieve recht verkrijgen op het maken of verkrijgen van een bepaald product

noot 1

000008

Waar ligt de grens? Wie bepaalt wat wel en wat niet kan? Op dit moment lijkt het erop, dat de grote multinationals het voor het zeggen hebben. Vooral in de Verenigde Staten is – in tegenstelling tot Europa, waar alleen nog maar onderzoeksplantages zijn – de genetisch gemanipuleerde productie 60 niet meer te stoppen. Genen, zaden, schimmels, hormonen, planten, diersoorten en zelfs menselijke cellen zijn ’eigendom’ van deze mammoetbedrijven. De verwachting is, dat het grootste deel van de ongeveer zeventigduizend genen die het menselijk 65 ras uitmaken, binnen zeven jaar zal zijn gepatenteerd1). Binnen afzienbare tijd zal ieder schepsel van enige ’waarde’ het eigendom zijn van enorme bedrijven die hoge vergoedingen zullen verlangen voor alle nieuwe ontdekkingen op het gebied van 70 ’hun’ plant, gen, of wat dan ook. Sommigen vinden, dat het manipuleren van genen in wezen niets anders is dan het ouderwetse fokken en telen van rassen. Maar telen en kweken is in ieder geval nog gebaseerd op deelname van 75 het organisme zelf. Je kunt een paard met een ezel kruisen om een muildier te krijgen, maar je kunt een paard niet met een eik kruisen. Knippen, plakken en knutselen is biologisch geweld. Manipuleren is van een andere orde dan bijsturen en verzor80 gen. Het hele idee dat je een plant of dier ’van jou’ zou kunnen noemen, is absurd. Het manipuleren van genen is namelijk heel iets anders dan het scheppen van nieuw leven. Gelukkig is de wetenschap van dat laatste nog ver verwijderd. 85 Veel biotechnologiebedrijven beweren dat ze opkomen voor het welzijn van de mensheid, door bijvoorbeeld bij te dragen aan de oplossing van vraagstukken als het wereldwijde voedseltekort. Maar de vraag is, of hun doelen wel zo nobel zijn en 90 het leven op aarde bij hun aanpak gebaat is. Het bedrijf Monsanto bijvoorbeeld heeft een octrooi in handen voor het vervaardigen van zaden die maar één generatie groeien. Het DNA is zo geprogrammeerd, dat de plant zijn eigen embryo’s doodt. Bin95 nen afzienbare tijd zullen zulke ’zelfmoordzaden’ van alle mogelijke gewassen op de markt zijn, waardoor de natuurlijke cyclus van zaad-tot-planttot-zaad wordt verbroken. De cyclus die het leven op deze planeet in stand houdt, komt hiermee ten 100 einde. Een ander bezwaar is dat door het wereldwijd goedkoop op de markt brengen van uniforme zaden het gedaan is met de biodiversiteit. Kleine boeren die door de eeuwen heen het juiste zaad hebben gecultiveerd om op hun specifieke bodem105 soorten de beste planten te doen groeien, worden weggeconcurreerd. 55

2A

2

Lees verder


nth001dftxb.qxd

20-12-99

12:15

Pagina 3

150 zullen niet veel mensen zijn die dat voor zichzelf De eerste Wereldvoedselconferentie concludeerde al in 1974, dat de oplossing van het voedseleen aantrekkelijke optie vinden. Toch is het belangprobleem maar in zeer beperkte mate afhankelijk rijk te beseffen dat we wel degelijk een keuze heb110 is van nieuwe technische uitvindingen. Voedselproben. Uiteindelijk bepalen we nog altijd zélf wat we blematiek – zo stond er in de slotverklaring – heeft eten. primair te maken met armoede. En armoede heeft 11 155 Overigens, ik wil niet beweren dat álle genetisch alles te maken met een oneerlijke verdeling van de gemanipuleerde voeding per definitie ongezond of middelen die de aarde ons geeft. Ik vrees dat het zelfs onnatuurlijk zou zijn. Want wat is tenslotte 115 bedrijven als Monsanto – de nobele motieven ten natuurlijk? Als een bever een dam bouwt, noemen spijt – uiteindelijk vooral om veel geld verdienen we dat natuurlijk; maar als een mens een dijk aan160 legt, vinden we dat onnatuurlijk. Een evolutietheogaat. Achter veel biotechnologiebeleid zit de gerie die alleen de biologische ontwikkelingen na9 dachtegang dat wij het recht zouden hebben de natuurlijk vindt, is te beperkt. Tenslotte is de mens, in120 tuur te bezitten, te beheersen en uit te buiten. Toen clusief zijn hersenen en handen, ook een natuurlijk Christopher Columbus in 1492 Amerika ontdekte, product van de evolutie. Een lantaarnpaal is even165 zeer een product van de evolutie als een boom. werden hem door koningin Isabel en koning Ferdinand de privileges van ’ontdekking en verovering’ 12 De technologie is inmiddels echter zo machtig gegeven. Ook de paus gaf in die tijd ’Goddelijke geworden, dat de mens elk levend organisme kan 125 toestemming’ tot het onderwerpen van hele delen manipuleren. Die ultieme machtsgreep betekent van de aarde, inclusief bewoners, die gewoon onop den duur misschien wel de ondergang van de 170 mens. De grote uitdaging zal daarom zijn de techderdanen werden. Het waren deze decreten die de basis legden voor het imperialistische2) denken van nologie in harmonie met de natuur te laten functiode westerse mens. Het land, de bossen, de rivieren, neren: de technologie als aanvulling op de natuur. 130 de oceanen en de atmosfeer werden gekoloniseerd, Het uitgangspunt wordt dan het versterken van nageëxploiteerd en vervuild. Inmiddels valt er steeds tuurlijke processen in plaats van het ingrijpen in de 175 natuur. Dat betekent dat je bij elke manipulatie de minder te halen en dus richt het grootkapitaal zich nu op andersoortige koloniën. Vijfhonderd jaar na vraag moet stellen of die werkelijk nodig is, of het Columbus is het doel van ontdekken, veroveren, algemeen welzijn er werkelijk mee is gediend, en of 135 bezetten en bezitten nog steeds hetzelfde. niet alleen de doelen van enkelingen worden geDe biotechnologie is vandaag de dag wat de nudiend. Dan is het cruciaal om uitgebreid stil te 10 180 staan bij het mogelijke effect van een nieuwe creacleaire technologie in de jaren zestig en zeventig was: een gevaarlijk spelletje met Moeder Natuur. tie op de rest van de natuur. Natuurlijk, wie met Bij het energievraagstuk werd veel geld geïnvesrespect voor zijn omgeving handelt, zal voorzichtig 140 teerd in gevaarlijke oplossingen (kernenergie) en te werk gaan, maar dat sluit lang niet alle risico’s de voor de hand liggende oplossingen (zonne- en uit. Het is niet zinvol je te verzetten tegen élke 185 kunstmatige creatie van de mens. Maar een alerte windenergie) werden vrijwel genegeerd; op soortgelijke wijze dreigt bij het voedselvraagstuk de biohouding tegenover de biotechnologische industrietechnologie met een verkeerde aanpak te komen. en van zowel politici, die immers bestuurlijke 145 Er zijn immers simpeler oplossingen. Voor het macht hebben, als de burgers zelf is noodzakelijk voedselprobleem is vermindering van de menseom dreigend onheil te voorkomen. lijke consumptie van vlees – voor de productie van naar: Tijn Touber vlees is veel graan nodig – misschien nog wel de uit: Ode, nr. 25, maart/april 1999 eenvoudigste en doeltreffendste. Toegegeven, er

8

Imperialisme: streven naar wereldmacht

noot 2

000008

2A

3

Lees verder


nth001dftxb.qxd

!!!!

20-12-99

12:15

Pagina 4

Tekst 2

Graan, vee en ideeën 1

2

3

4

000008

2A

Tijdens een strandwandeling in Nieuw-Guinea werd Jared Diamond geconfronteerd met één van de grote vragen in de geschiedenis van de mensheid. De Amerikaanse bioloog en vogelkenner raakte daar, nu meer dan vijfentwintig jaar geleden, in gesprek met een lokale politicus die Yali heette. Hoe komt het toch, vroeg Yali hem, dat wij zwarten in Nieuw-Guinea ons tot voor kort nog moesten behelpen met stenen werktuigen, terwijl jullie, blanke Europeanen en Amerikanen, staal, machines, geneesmiddelen, softdrinks en paraplu’s hebben uitgevonden? Diamond moest hem het antwoord schuldig blijven. Maar de vraag bleef knagen. Waarom heeft de ene cultuur zich sinds de laatste IJstijd ontwikkeld tot een hoogtechnische samenleving, terwijl de andere amper de beginselen van de landbouw onder de knie heeft gekregen? Waarom domineren volkeren van Europese en Aziatische afkomst de wereld, en zijn de oorspronkelijke bewoners van Afrika, Amerika en Australië onderworpen of ver achtergebleven in macht en rijkdom? Waarom hebben de Europeanen Amerika gekoloniseerd, in plaats van de indianen Europa? Waarom is het in de geschiedenis zo gelopen en niet andersom? Het zijn simpele vragen, waarop veel mensen het antwoord wel denken te weten. Nog altijd heerst het hardnekkige geloof – ook al zegt men dat meestal niet hardop – dat de verklaring is te vinden in raciale verschillen, schrijft Diamond in zijn boek Guns, Germs, and Steel. Dat boek, waarvoor hij afgelopen voorjaar de Pulitzer Price ontving, is zijn late maar fascinerende antwoord op Yali’s vraag. Het is, zoals de ondertitel van de Engelse editie met een knipoog zegt, A Short History of Everybody for the Last 13.000 Years. Met een schat aan argumenten uit de geologie, de linguïstiek, de biologie en de geschiedenis van techniek en politiek, wordt een overtuigend alternatief gegeven voor de raciale verklaring, die hij als „weerzinwekkend en onjuist” van de hand wijst. „Toen ik in 1964 voor het eerst in Nieuw-Guinea kwam, verwachtte ik daar primitieve mensen aan te treffen, die geestelijk ver achter ons lagen”, vertelt Diamond. „Het was een schok om het tegenovergestelde te zien. Dit waren slimme jongens. Iedere dag werd ik met mijn neus op het feit gedrukt dat zij de slimmen waren en dat ik de dommerik was. En dat is nog steeds zo: als we door de jungle lopen, zijn ze aardig en geduldig met deze sukkel, die na vijfendertig jaar nog altijd de betekenis van een gebroken blad niet kan duiden. Voor intellectuele superioriteit of een hoger IQ van Europese volkeren blijken helemaal geen aanwijzingen te bestaan. Maar hoe komt het dan

4

5

6

7

8

9

toch dat wij metalen gereedschappen hebben en zij niet? Er moet een verklaring zijn.” Die verklaring ligt volgens Diamond niet in de mens. Het zijn volgens hem de klimatologische omstandigheden en andere geografische omgevingsfactoren, die het historische lot van een volk bepalen. Hij gaat ver terug in de geschiedenis om te laten zien dat de aanwezigheid van bepaalde planten en dieren op een continent verstrekkende gevolgen heeft. Waar bepaalde graansoorten in het wild voorkwamen, konden de jagers en verzamelaars landbouwers worden. Zij konden hun nomadische bestaan opgeven, een vaste verblijfplaats kiezen, gewassen verbouwen en dieren gaan houden. Systematische voedselproductie leidde tot grotere opbrengsten. Dit had aanwas van de bevolking tot gevolg. Voedseloverschotten die bewaard konden worden, stelden mensen in de gelegenheid zich met andere dingen bezig te houden dan met de directe zorg voor voedsel. Men kon zich gaan specialiseren, zich toeleggen op een bepaalde vaardigheid, een specifiek beroep gaan uitoefenen. De een werd soldaat, de ander boer, weer een ander handwerksman. Deze specialisaties zorgden voor tal van technische innovaties, zoals de uitvinding van nieuwe wapens en nieuw gereedschap laat zien. Er ontstond een gelaagde maatschappij met een sterk gecentraliseerde politieke macht en een complexe economie. Waar oorspronkelijk géén granen voorkwamen die verbouwd konden worden, of géén dieren die gefokt konden worden, daar bleef men jagen en verzamelen. Het enige oorspronkelijke gewas uit Australië dat zich liet verbouwen, de macadamiaboom, droeg niet genoeg noten om een hele beschaving op te bouwen. Het enige grote zoogdier dat er voorkwam, de kangoeroe, was voor domesticatie niet geschikt en kon dus niet als lastdier of voor de veeteelt gebruikt worden. Het Europese en Aziatische continent had de grootste variëteit aan wilde planten- en diersoorten. Daardoor kon zo’n 10.000 jaar geleden de eerste succesvolle landbouwcultuur ontstaan in het gebied in het Midden-Oosten dat zich als een halve maan uitstrekt over wat nu Israël, Jordanië, Syrië en Irak is. Die ‘vruchtbare halve maan’, the fertile crescent, werd de bakermat van allerlei culturele ontwikkelingen, zoals het ontstaan van steden, van schrift en van grote imperia. Dat gebied, dat deel uitmaakt van de grootste klimaatzone ter wereld, kent een enorme geografische variëteit, van hoge bergen tot zeeniveau. Op 1000 meter kon men in juli oogsten, op 1500 meter in augustus. Van de vijfenvijftig plantensoorten met grote zaden in de wereld, voorlopers

Lees verder


nth001dftxb.qxd

20-12-99

12:15

Pagina 5

van granen, was de meerderheid daar te vinden. En ook de voorouders van de vijf belangrijkste soorten vee kwamen er voor: koeien, geiten, schapen, paarden en varkens. 10 Dankzij de voedselproductie en het houden van dieren, bloeiden de economie en de technologie op. Een schaduwzijde was dat ook allerlei ziekten de kop opstaken. Doordat mensen dichter op elkaar woonden dan voorheen, op vaste verblijfplaatsen en met dieren in en om het huis, konden ziektekiemen zich gemakkelijk vermenigvuldigen en verspreiden. Pokken dankt de mens aan zijn kamelen, de mazelen aan ander vee. De Amerikaanse indianen, veelal nomaden die nauwelijks huisdieren hadden, kwamen veel minder met bacteriën in contact. Daardoor konden ze geen immuniteit ontwikkelen tegen de ziektes die de Europese veroveraars en kolonisten meebrachten. Ontelbare slachtoffers waren het gevolg. 11 Volgens Diamond hebben horizontale continenten, die vanwege hun as van oost naar west lopen, culturen voortgebracht die zich sneller hebben ontwikkeld dan die van verticale continenten, die van noord naar zuid over de aardbol liggen. In Eurazië, met zijn horizontale as, konden gewassen en gedomesticeerde dieren zich gemakkelijk verspreiden, in tegenstelling tot die in Afrika en Amerika. De verklaring daarvoor moet volgens Diamond vooral gezocht worden in het klimaat. Zuid-Italië, Noord -Iran en Zuid-Korea liggen allemaal op min of meer dezelfde breedtegraad. Daardoor zijn de klimatologische verschillen onderling vrij klein, terwijl die verschillen tussen de koele hooglanden van Mexico en de hete laaglanden van Centraal-Amerika veel groter zijn. Ontkieming, groeisnelheid en ziekteresistentie van planten zijn aan het klimaat aangepast, waardoor een plant uit Noord-Iran het over het algemeen ook redelijk goed doet in Frankrijk of China. Maar dichter bij de evenaar wil ze niet groeien.

De opvatting van Diamond dat omgevingsfactoren als klimaat en andere geografische factoren de loop van de geschiedenis hebben bepaald, is hem op het verwijt komen te staan dat hij de invloed van ideeën onderschat. Hij zou zich schuldig maken aan fysisch-geografisch determinisme, dat voorbij gaat aan wat nu juist bij uitstek een menselijke kwaliteit is: het vermogen om de geschiedenis te beïnvloeden met behulp van een bepaald gedachtegoed, van vindingrijkheid, religie en andere ideële eigenaardigheden van culturen. 13 Diamond kent het verwijt: „Iedereen is creatief, iedereen heeft ideeën. Maar de echte vraag luidt: is de loop van de wereldgeschiedenis op lange termijn bepaald door de kracht van ideeën, als iets wat los staat van andere factoren? Als ideeën op zichzelf stonden, zou een samenleving van jagers en verzamelaars die met een heel goed idee kwam, de wereld kunnen veroveren. Maar zo is het niet gegaan. Want de ideeën zijn over de wereld verspreid samen met het vee, de bacteriën, de legers en de sociale structuren. Ideeën maken deel uit van het hele pakket. Waarom kwamen de Spanjaarden naar de Nieuwe Wereld? Een van de redenen was het verspreiden van hun geloof. Voor een deel diende de godsdienst als een voorwendsel, maar voor een deel was het ook een oprechte motivatie. Het katholicisme was een ongelooflijk krachtig idee. Maar het werd verspreid door mensen met zwaarden, paarden en ziekten.” 14 Met een verwijzing naar raciale verschillen kun je volgens Diamond Yali’s vraag niet beantwoorden. Hij wil niets weten van een raciale versie van de theorie van de survival of the fittest. Maar hij is er zich pijnlijk van bewust dat dergelijke opvattingen wel wijdverspreid zijn. Hij is al weer bezig met een nieuw boek, deze keer over de dreiging van een ecologische catastrofe. Diamond blijft ons boeien met lessen die we uit het verleden kunnen leren. 12

uit: NRC Handelsblad, 19 december 1998 naar: Marcel aan de Brugh en Juurd Eijsvoogel Einde

000008

2A

5



■■■■


20

00

HAVO Tijdvak 2 VHBO Tijdvak 3 Woensdag 21 juni 13.30 – 16.30 uur

Vragenboekje

Dit examen bestaat uit 20 vragen en één samenvattingsopdracht. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden.

000014

2


Begin


■■■■

1p 1p 1p

1 ■ 2 ■ 3 ■

Tekst 1 Het is hoog tijd voor een cultureel reveil De tekst kan inhoudelijk in vier opeenvolgende delen verdeeld worden. Je kunt deze delen weergeven met achtereenvolgens de volgende kopjes: 1 Culturele welvaartscrisis; 2 Culturele processen in het verleden; 3 Elitekunst bedreigd door massacultuur; 4 Kering van het gevaar. Bij welke alinea begint het tweede deel? Bij welke alinea begint het derde deel? Bij welke alinea begint het vierde deel? Uit alinea 2 en 3 valt op te maken aan welke wantoestand de staatssecretaris Van der Ploeg een einde wil maken, welk middel hij daar voor wil gebruiken en wat het resultaat van zijn politiek zal zijn in de ogen van de schrijver. Welke wantoestand wil de staatssecretaris bestrijden? Welk middel gebruikt de staatssecretaris om zijn doel te bereiken? Wat zal in de ogen van de schrijver het resultaat zijn van de politiek van de staatssecretaris?

1p

4 ■ 5 ■ 6 ■

3p

7 ■

Zeg met eigen woorden welk verschil er is er in de houding van de elite ten opzichte van de lagere klassen, zoals beschreven in alinea 4 aan de ene kant, en zoals beschreven in alinea 1 en 5 aan de andere kant. Gebruik maximaal 25 woorden.

3p

8 ■

Zeg met eigen woorden welk verschil er is in de houding van de massa ten opzichte van de elite, zoals beschreven in alinea 4 aan de ene kant en alinea 6 aan de andere kant. Gebruik maximaal 35 woorden.

1p

9 ■

Welk begrip drukt het beste de houding van de auteur in alinea 5 uit ten aanzien van het verschijnsel massacultuur? bezorgd minachtend onverschillig tolerant

1p 1p

A B C D 2p

2p

10 ■

11 ■

2p

12 ■

2p

13 ■

2p

14 ■

000014

2

Welke twee verschijnselen vormen volgens de auteur de oorsprong van de smaakvervlakking van de elite? Staatssecretaris Van der Ploeg hoopt een brug te slaan naar de massacultuur (zie regels 30 – 31) Welke twee wezenlijke eigenschappen van elitekunst maken het, gelet op het betoog van Franke, vrijwel onmogelijk dat deze kunst zich naar de hedendaagse massa buigt? Baseer je antwoord op gegevens uit alinea 9 en 10. Franke stelt de vraag „Hoe roep je nu een halt toe aan de verdere verloedering van de echte kunst?” (zie regels 135– 137) Welk concreet middel heeft Franke daarbij op het oog? „willen buigen en vooral kunnen buigen” (regels 143 – 144) Welke factor, zowel aanwezig in alinea 6 als in alinea 9, verklaart waarom het voor jongeren moeilijk is openlijk van elitekunst te genieten? Welke andere factor uit alinea 6, maar niet genoemd in alinea 9, belemmert jongeren van elitekunst te genieten?

2

Lees verder


1p

15 ■ 16 ■

1p

17 ■

1p

A B C D 1p

18 ■ A

B

C

D

4p

19 ■

Voor het benoemen van de functie van een alinea binnen een groter tekstgeheel kunnen begrippen gebruikt worden als aanleiding, conclusie, gevolg, oorzaak, oplossing, samenvatting, stelling, uitleg, verklaring, weerlegging. Welk van bovenstaande begrippen geeft het beste de functie weer van alinea 1? Welk van bovenstaande begrippen geeft het beste de functie weer van alinea 10? Met welk begrippenpaar kan het beste het tekstdoel van Franke worden getypeerd? activeren en beschouwen amuseren en betogen beschouwen en amuseren betogen en activeren Welke van onderstaande beweringen geeft het beste de hoofdgedachte weer van de tekst Het is hoog tijd voor een cultureel reveil? Dat de elite tegenwoordig dezelfde culturele smaak als de massa blijkt te hebben, is het betreurenswaardige gevolg van culturele verloedering die door de overheid niet werkelijk wordt tegengegaan. Het gevolg van het overheidsbeleid zal zijn dat de elitekunst ten onder gaat aan de massacultuur die gekenmerkt wordt door gemakzucht en oppervlakkigheid en die cultureel besef in de weg staat. In plaats van de elitekunst en de populaire kunst dichter bij elkaar te brengen zou de overheid moeten proberen de vervlakking van de cultuur, zoals je die tegenkomt op televisie en in popmuziek, te bestrijden. Om de culturele vervlakking te bestrijden zou het beleid van de overheid niet gericht moeten zijn op het openstellen van de elitekunst voor de massa, maar op het stimuleren van culturele vorming. „De wens van staatssecretaris Van der Ploeg dat de kunst jongeren moet bereiken, is nauwelijks realistisch. Jongeren hebben hun eigen leefwereld gecreëerd en dat kun je niet terugdraaien. Het ontbreekt in Nederland allerminst aan initiatieven die de interesse van jongeren voor kunst en cultuur moeten aanwakkeren, zoals het Cultureel Jongeren Paspoort en de Kunstbende-wedstrijden, maar deze activiteiten hebben nooit tot enig resultaat geleid. Maar is dat zo erg? Waarschijnlijk moet je voor sommige zaken gewoon wat ouder zijn. Toch is de belangstelling voor de hoge kunsten niet uitsluitend een kwestie van leeftijd. In de jaren vijftig en zestig vormden jongeren het grootste deel van het publiek in schouwburg en concertzaal, maar ‘houden van kunst’ had toen nog iets opstandigs. In de literatuur las je over erotiek en buitenechtelijke relaties, op het toneel hoorde je ruwe taal en zag je net iets meer bloot dan je gewend was. Kunst was groots en meeslepend, vergeleken bij het geordende leventje thuis. Veel ouders vonden de wereldliteratuur moreel verwerpelijk en lichtzinnig.” bron: Peter Giesen, de Volkskrant, 12 september 1999 Noem twee verschijnselen die het voor Peter Giesen onaannemelijk maken dat hedendaagse jongeren aangetrokken zouden worden tot (elite)kunst. Gebruik voor elk verschijnsel niet meer dan 10 woorden.

Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina.

000014

2

3

Lees verder


Niet iedereen deelt Frankes visie. Zie onderstaande fragmenten uit Elitekunst hoeft zich bepaald niet bedreigd te voelen, een artikel van Arnoud Visser, classicus, gepubliceerd in NRC Handelsblad, 23 juni 1999. !"#$%&'()*+, -./$00'(1*23*1$)*4#$(5'*6278*/99#$0*'#%'#)*$$(*8')*"'2)*1$)*1'*:89%'#'*50$33';*1'*.9.<0$2#'*7<0)<<#*'/'(6''# 79(3<&''#)*$03*1'*&'(3'(*/$(*=2'*82>*8')*5'(('02>5*='0*8$1*/'#=$78)?*@'*.9.<0$2#'*5<(3)*23*1<3*/99#$0 30'78)*/99#*89%'#*9.%'0'21'*&'(3'(?*@'*0$%'#*9.%'0'21'*50$33'*69<*/90%'(3*8'&*199#*1'*89%'#'*&9')'( =9#1'(*9.%'/9'1?*A<0)<<#*5$(*/99#*8'&*5'(('02>5*$00''(*/$(*B9/'(*59&'(? !"#$%&'()*C, 4#$(5'*%$$)*<2)*/$(*8')*)#$12)29('0'*9(1'#378'21*)<33'(*89%'*'(*0$%'*7<0)<<#?*@2)*9(1'#378'21*23*/99#$0 %'B$3''#1*9.*3972$0'*9/'#='%2(%'(?*@'*199#*8'&*B'378#'/'(*:89%'*7<0)<<#;*9()0''()*8$$#*3)$)<3*/99#$0*$$( 1'*3972909%2378'*$78)'#%#9(1*=$$#2(*62>*23*9()3)$$(?*D')*23*1'*&$78)3"$7)9#*12'*1'6'*7<0)<<#*8$$#*3)$)<3*8''") /'#0''(1E*(2')*''(*B9/'(($)<<#02>5'*&$)'*$$(*2(6278)*2(*:37899(8'21;*9"*:=$$#8'21;? !"#$%&'()*F, G02)'5<(3)*&9')*/90%'(3*4#$(5'*/'#1'#*#'25'(*1$(*09<)'#*$&<3'&'()*'(*5$(*.$3*($*'(2%'*2(3.$((2(% #'(1'&'()*9.0'/'#'(?*H$$#*1$)*02>5)*&'*)978*%''(*%9'1*7#2)'#2<&?*I03*8')*($&'02>5*=$$#*23*=$)*4#$(5'*6'%)E 69<*82>*62786'0"*&$$#*''(3*B')'#*2(*1'*.9.&<62'5*&9')'(*/'#12'.'(? !"#$%&'()*J, @'*3<%%'3)2'*1$)*''(*3'#2'<6'*1#'2%2(%*<2)%$$)*/$(*1'*.9.<0$2#'*7<0)<<#*23*&23.0$$)3)?*D')*G<#9/232' K9(%"'3)2/$0E*''(*/$(*1'*B'79&&'()$#2''#1'*/'#3782>(3'0'(E*/9#&)*9.*%''(*'(5'0'*&$(2'#*''(*B'1#'2%2(% /99#*1'*5<(3)'(?*D')*23*=L0*''(*"'(9&''(*1$)*)'(*)2>1'*/$(*/'#1'#%$$(1'*G<#9.'3'*2()'%#$)2'*''(*B2>69(1'#' B')'5'(23*8''")?*-95*1'*.9.&<62'56'(1'#*HMN*23*$03*3.2'%'0*/$(*''(*0'/'(1'*>'<%17<0)<<#*7<0)<#''0 2()'#'33$()?

1p

Arnoud Visser heeft een aantal bezwaren tegen de wijze van redeneren van Franke (zie bovenstaande fragmenten). Hoe kunnen de verwijten van Visser in bovenaangehaalde citaten het beste worden samengevat? Franke is ouderwets, hij heeft weinig gevoel voor massa-amusement en hij ziet niet dat cultuur ook nog andere functies heeft Franke legt een onjuist verband tussen elite en smaak, hij overdrijft en hij heeft te weinig verstand van andere kunstvormen dan de elitaire om erover te kunnen oordelen. Franke past de eisen die hij stelt aan kunst zelf niet consequent toe en hij ziet daarom niet dat de kunstuitingen van de massa op een hoog peil staan. Franke weet onvoldoende van het ontstaan van elitekunst en de eigenschappen van deze kunst af om te kunnen oordelen over lagere vormen van cultuur.

20 ■ A B C D

■■■■ 23p

Tekst 2 Historische argumenten tegen klimaatpaniek

21 ■

•

•

• •

Maak een goedlopende samenvatting in correct Nederlands van maximaal 150 woorden van de tekst Historische argumenten tegen klimaatpaniek. Uit je samenvatting moet voor iemand die de oorspronkelijke tekst niet gelezen heeft, duidelijk worden: op welk terrein veel deskundigen op het gebied van klimaatverandering op dit moment bij voorkeur hun aandacht richten welke de twee hoofdbezwaren van de auteur zijn tegen de veel voorkomende wijze van denken over de gevolgen van klimaatverandering welke onjuiste opvattingen over de invloed van het klimaat de auteur bestrijdt welke aanpak naar het oordeel van de auteur het beste antwoord vormt op de gevolgen van klimaatverandering.

Einde

000014

2

4



■■■■


20

00

HAVO Tijdvak 2 VHBO Tijdvak 3 Woensdag 21 juni 13.30 – 16.30 uur

Tekstboekje

000014

2A

Begin


■■■■

Tekst 1 1)

Het is hoog tijd voor een cultureel reveil De staatssecretaris van Cultuur wil dat elitekunst het grote publiek meer aanspreekt. Maar wanneer hij wat langer om zich heen had gekeken, had hij kunnen zien dat zijn visie op de cultuur geen hout meer snijdt. 1

1

5

10

15

2

20

25

30

35

3

40

4 45

I

55

60

65

70

75

80

85

90

95

reveil: herleving, opleving

noot 1

000014

50

k las ergens dat het Eurovisie Songfestival het best bekeken televisieprogramma was van 1998, op de vijfde plaats gevolgd door het Nationaal Songfestival. Exclusief voetbal, stond er bij, want anders zou het lijstje louter WKwedstrijden van het Nederlands elftal bevat hebben. Nou ja, het kan erger, dacht ik. Toen pas las ik dat het hier om kijkgedrag ging van mensen die tot de hogere sociale klassen gerekend kunnen worden, zoals de lezers van deze kwaliteitskrant. Zowel de 5 bloedeloze glittermuziek van het songfestival met zijn opgefokte wedstrijdkarakter als de drakerige speelfilms die door Veronica worden uitgezonden blijken bij de culturele bovenlaag goed in de smaak te vallen. Dat vind ik schokkend. Naar mijn idee is dit kijkgedrag symptomatisch voor een culturele welvaartscrisis die sluipenderwijs is ontstaan en die nu pas in volle omvang duidelijk wordt. De smaak van de elite begint steeds meer op de smaak van ’het gewone volk’ te lijken. Staatssecretaris Rick van der Ploeg geeft er geen blijk van dat hij doorheeft dat dit een probleem is. In zijn onlangs gepresenteerde nota, getiteld Cultuur als confrontatie, doet hij het voorkomen of de zwaar gesubsidieerde elitekunst (ballet, experimentele 6 schilderkunst, klassieke muziek etc.) kunst is waar de massa steeds weer op stuk loopt. Door van de elitekunst te eisen dat ze de massa (vooral de jongeren, allochtonen en ’mensen in de provincie’) meer aanspreekt, hoopt hij een brug te slaan naar de massacultuur. Hij wil „het beste populair maken en het populaire beter”. Maar door zijn politiek van esthetische zuivering zal het populaire het beste genadeloos verdrijven, zal de massakunst het van de elitekunst winnen. Van der Ploeg ziet een culturele tweedeling en steekt zijn hand uit naar de (jeugdige, allochtone, provinciale) massa die cultureel niet aan bod zou komen. Van de elitekunst verlangt hij dat ze het grote publiek meer aanspreekt. Maar het is niet de massa waar Van der Ploeg zich zorgen om zou moeten maken, maar juist de elite. Want wat is er gebeurd? Eeuwenlang namen mensen uit de middenklasse de etiquette, de mode en de culturele smaak van de

elite over, omdat ze hoopten daardoor tot een hogere klasse gerekend te worden. En na een tijdje imiteerden ook mensen uit lagere standen dat gedrag, waarop hoger geplaatsten uit onderscheidingsdrift zich er weer van afkeerden en hun gebruiken en smaak verfijnden. De verspreiding van kunst, mode en smaak ging van boven naar beneden. Daarom spraken cultuurkenners, als de massa overnam wat door de elite was ontwikkeld, van „gedaalde cultuurgoederen”. De elite oefende een grote sociale aantrekkingskracht uit. Door opera, klassieke muziek, beeldende kunst, ballet, toneel en literatuur mooi te vinden, toonde je goede smaak en telde je cultureel mee. Wanneer precies de culturele beweging van boven naar beneden is gestopt en volledig is omgedraaid, is moeilijk te zeggen. Er moet een samenhang zijn met de massale welvaart die ergens in de jaren zeventig begon. De komst van de commerciële televisie heeft het proces ongetwijfeld versneld. Zeker is dat de culturele smaak nu ook in hogere kringen in belangrijke mate gevormd wordt door de lagere, commerciële massacultuur. Voetbal, de soapseries, de talkshows, de triviaalliteratuur, het songfestival, de discomode, ja het pijltjes gooien door dikbuikige kroegtijgers, het wordt allemaal even hartstochtelijk gevreten door mensen die gestudeerd hebben als door werklui op de steigers en leerlingen in het lager beroepsonderwijs. Dat zou allemaal niet erg zijn, als het met de elitecultuur ook maar voorspoedig ging. Maar dat is niet zo. En niemand doet er wat aan, want wie er voor opkomt of er maar zelfs belangstelling voor toont, loopt het risico uitgemaakt te worden voor elitaire, arrogante bal. De druk van onderaf is zo sterk dat bovenin het ene mooie cultuurgoed nahet andere over de rand wordt geduwd en ongemerkt verdwijnt in de vergetelheid. Door mensen van boven de veertig wordt er wellicht meer elitekunst geconsumeerd dan ooit, maar zij zullen uitsterven. En wie van de Nederlanders beneden de dertig weet nog iets van de geschiedenis van de literatuur, de filosofie, muziek, beeldende kunst of van de culturele wordingsgeschiedenis in het algemeen? Er heerst een agressieve hier-en-nu genotscultuur waarbinnen geschiedenis of culturele erfgoederen geen waarde meer hebben. Wat telt is uiterlijk en popmuziek – en dan ook nog vooral de meest commerciële vormen ervan. In materieel opzicht gaat het beter dan ooit, de mogelijkheden tot culturele

2A

2

Lees verder


ontplooiing zijn nooit beter geweest dan nu, maar wat groeit en bloeit is het alles overwoekerende onkruid van de commerciële wansmaak. Wie ook maar enige binding heeft met wat mooi 7 135 100 en waardevol is, ziet elke dag weer bevestigd hoe ernstig de fragiele, weerloze elitekunst bedreigd wordt door een luidruchtig en agressief oprukkende massacultuur die aan André Rieu2) de voorkeur geeft boven Yehudi Menuhin, de logica van voet140 105 baller Cruyff boven die van de Griekse filosoof Aristoteles, detectiveschrijver Appie Baantjer boven literator Thomas Rosenboom, het gekunstelde popdansen boven het verfijnde Nationaal Ballet en het Theater van de Lach boven het theater 145 110 dat te denken geeft. 8 Zelden zal een politicus zo weinig gevoel hebben getoond voor de culturele tekenen des tijds als Van der Ploeg. In plaats van een brug te slaan, zou ik hem willen oproepen een dam op te werpen tegen 150 115 de vulgarisering3), trivialisering4) en verplatting van het culturele klimaat. Hij zou zijn zorg moeten uitspreken over de overheersende rol van de massa- 10 cultuur en over de druk tot aanpassing aan de massa die op kunstenaars wordt uitgeoefend. Alle 155 120 bloemen moeten bloeien, niet alleen de goudsbloemen van de massasmaak. Maar in plaats daarvan steekt hij voor de camera’s heel populistisch5) de loftrompet over popmuziek („waarom Wagner wel subsidiëren en de Rolling Stones niet?”) alsof 160 125 die buitengewoon commerciële, assertieve6) en dominante uitingen van jeugdcultuur van staatswege hulp zouden behoeven. En dat alles onder de helaas achterhaalde noemer van „democratisering van cultuur”. 165 9 130 In plaats van voor democratisering van de cultuur zou ik willen pleiten voor een cultureel reveil. Hoe

kunnen de bedreigde cultuurgoederen worden beschermd tegen de massawals die alles verplat? Hoe moeten de liefhebbers van wat mooi, zeldzaam en broos is, zich verweren? Hoe roep je nu een halt toe aan de verdere verloedering van de echte kunst? Als ik staatssecretaris van Cultuur was, zou ik dáár eens goed over nadenken in plaats van over hoe de elitekunst ten behoeve van de massa verplat moet worden. De elitekunst moet niet naar jongeren, allochtonen en ’mensen in de provincie’ buigen, maar zíj moeten naar de elitekunst buigen, willen buigen en vooral kunnen buigen. Elitekunst is niet alleen iets van vroeger, maar is alles wat verder reikt dan louter amusement en waar aanvankelijk inspanning voor nodig is en waarvan je pas kunt genieten nadat je je erin verdiept hebt. Maar welke jongeren, autochtoon of allochtoon, willen zich die inspanning nog getroosten als ze het gevaar lopen te worden uitgelachen door hun leeftijdgenoten? Daar zit hem de kneep. Het is tijd dat de overheid zich verzet tegen een verdere opmars van de massacultuur. Een van overheidswege gesubsidieerde culturele vorming zou kunstbesef en smaakontwikkeling een stimulans kunnen geven. Vorming kan het besef bijbrengen dat roem op de televisie nog wat anders is dan kwaliteit, dat een kunstenaar lang niet altijd van camera’s houdt en dat je aanpassen aan de smaak van het grote publiek meestal dodelijk is voor ware kunst die immers vernieuwend is. Wat nu nodig is, is een staatssecretaris van Cultuur die durft op te komen voor de elitekunst, desnoods door zijn middelvinger op te steken voor de camera’s van de commerciële pulpzenders.

Bovenstaande tekst is een bewerking van een artikel van Herman Franke, dat verscheen in NRC Handelsblad op 16 juni 1999.

noot 2

André Rieu: bij het grote publiek geliefde vertolker van populaire klassieke melodieën

noot 3

vulgariseren: iets wat verheven is voor het grote publiek toegankelijk maken

noot 4

triviaal: gewoon, alledaags, zonder wezenlijke betekenis

noot 5

populistisch: populair, maar oppervlakkig

noot 6

assertief: in staat om voor zichzelf op te komen

000014

2A

3

Lees verder


■■■■

Tekst 2

Historische 1

Het klimaat verandert. Daar worden door deskundigen tal van uiteenlopende verklaringen voor gegeven. Gebeurt het niet door de uitstoot van broeikasgassen, zo menen ze, dan komt het wel door verandering in de magnetische activiteit van de zon, door het optreden van El Ninjo’s1), door verminderde activiteit van vulkanen of door een combinatie van deze factoren. De klimatologen zijn het er vrijwel allemaal over eens dat de opwarming van de afgelopen decennia niet meer uitsluitend aan natuurlijke oorzaken kan worden toegeschreven. De geologen echter zijn niet zo zeker van menselijke invloeden. Klimatologen en geologen zijn het er onderling wel over eens dat áls het waar is dat het klimaat verandert door de uitstoot van broei- 4 kasgassen, er geen weg terug meer is. Dan kunnen ingrijpende maatschappelijke hervormingen om de uitstoot van CO2 tegen te gaan, het op gang gekomen proces niet meer stoppen. We kunnen dan hooguit nog zorgen dat de opwarming ongeveer beperkt blijft tot één graad Celsius per eeuw. Niets wijst er echter op dat de aardbewoners bereid en in staat zijn de uitstoot van broeikasgassen zo stevig aan banden te leggen. Daarom vinden veel deskundigen het verstandiger zich te bezinnen op de maatschappelijke gevolgen van de klimaatverandering dan op het voorkomen ervan. Het is jammer dat er bij die bezinning op de 5 gevolgen van klimaatverandering tal van doemscenario’s in omloop zijn die bij bevolking en beleidsmakers maar al te vaak tot onnodige paniek leiden: uitgestrekte gebieden zullen onder water lopen, hier en daar zal extreme droogte optreden, oogsten zullen mislukken. Er zijn immers geen wetenschappelijke aanwijzingen dat de klimaatverandering gepaard zal gaan met extreme weersomstandigheden, zoals hittegolven en tropische stormen. Wel is voorspelbaar dat er veranderingen in neerslagpatronen zullen ontstaan, maar fundamenteel bedreigend zijn die niet. En hoe alarmerend het ook lijkt: de te verwachten temperatuurstijging met enkele graden heeft zich de afgelopen duizenden jaren wel vaker voorgedaan en stond nota bene tot voor kort bekend als klimaatverbetering. Daarnaast is het betreurenswaardig dat bij het

schetsen van de mogelijke bedreigingen die onze wereld te wachten staan, vrijwel geen of onjuist gebruik wordt gemaakt van de uitkomsten van recent historisch onderzoek. Tal van ondeugdelijke redeneringen die uiteindelijk een ongezonde klimaatpaniek veroorzaken, zijn daarvan het gevolg. Zo neemt men al te gemakkelijk aan dat tal van verdwenen beschavingen door klimaatverandering het loodje hebben gelegd of toch op zijn minst in grote economische problemen zijn geraakt. En als die beschavingen uit het verleden al zo kwetsbaar waren, zo luidt de gedachtegang, dan is de huidige hoogtechnologische samenleving dat zeker. Bij historici is het idee dat oudere beschavingen door een klimaatwijziging ten onder zijn gegaan, lange tijd populair geweest. Ruïnes in het zand van Noord-Afrika zouden het bewijs leveren dat de Romeinse beschaving ten onder is gegaan aan een droger klimaat. Maar onderzoek heeft aangetoond dat verwaarlozing van de landbouwirrigatie voor verdroging zorgde. Die verwaarlozing was weer het resultaat van de ontvolking van het gebied als gevolg van Germaanse invallen en epidemieën. De beschaving stortte dus niet in doordat de woestijn oprukte, maar de woestijn rukte op doordat de beschaving instortte. Dit Romeinse voorbeeld is niet het enige. De historische open neergang van de beschaving in het gebied tussen de Eufraat en de Tigris, Mesopotamië, blijkt op geen enkele manier in verband te kunnen worden gebracht met klimaatschommelingen in dit gebied. Soms wordt het droger en stijgt het aantal inwoners, soms wordt het natter en stijgt het aantal inwoners ook. Er valt werkelijk geen enkel patroon in te ontdekken. Maar er is wel een duidelijke relatie met de stand van de techniek: of er waterkeringen werden aangelegd of stuwdammen, en of er irrigatiesystemen werden ontwikkeld. Kortom: niet een schommeling van het klimaat, maar de stand van de techniek in de waterhuishouding bepaalde de omvang van de bevolking. Bovendien, er is wereldwijd geen verband te ontdekken tussen het klimaat en de introductie van de landbouw in de verschillende oude beschavingsgebieden. Als het tijdstip van de opkomst van de

argumenten tegen klimaatpaniek

2

3

El Ninjo: letterlijk „het kerstkind”; onregelmatig natuurverschijnsel, veroorzaakt door klimatologische veranderingen, vaak met desastreuze effecten voor landbouw en visserij

noot 1

000014

2A

4

Lees verder


6

7

landbouw ergens mee te maken had, dan was het met de bevolkingsgroei in een bepaalde regio, niet met het klimaat. Veel klimatologen menen dat alleen het klimaat 8 zoals we dat sinds de Middeleeuwen kennen, de ideale omstandigheden schiep voor de grootschalige landbouw die nodig is om grote gemeenschappen van voedsel te voorzien. „Dit klimaat schenkt ons een maximaal comfort en iedereen moet het daarom met rust laten”, zo meent de klimatoloog J.C. White. Zijn redenering lijkt geloofwaardig, maar getuigt van weinig historisch inzicht. De hele geschiedenis door en ook gedurende de laatste honderden jaren werd de mensheid geplaagd door de meest verschrikkelijke weers- en klimaatverschijnselen. In Azië vielen er honderdduizenden slachtoffers door overstromingen vanwege langdurige regenval en door hongersnoden vanwege extreme droogte. Maar ook Europa werd bepaald niet gevrijwaard van natuurrampen als langdurige droogtes, overstromingen en lawines. Weer anderen kennen een te grote invloed toe aan klimaatschommelingen op welvaart en economie. Zo veronderstelt de Nederlander Paul Crutzen (in 1995 winnaar van de Nobelprijs voor chemie) dat de iets lagere temperatuur in de zogenaamde Kleine IJstijd (1400-1650) grote, negatieve gevolgen had voor handel en landbouw. Maar historici van naam wenden zich al decennia 9 af van de gedachte dat het klimaat de dominante factor in de geschiedenis zou zijn. Volgens één van de grootste autoriteiten op het gebied van de landbouwgeschiedenis, de Nederlander Bernhard Slicher van Bath, bepaalde vanaf de veertiende eeuw niet het klimaat, maar de economisch conjunctuur, dus de wet van vraag en aanbod, de omvang van de oogsten in Europa. De Kleine IJstijd is juist de tijd dat de handel een grote bloei doormaakt. En handel vormt de oplossing van het grootste klimaatgebonden probleem dat er bestaat: misoogsten. Dankzij het handelskapitalisme konden overschotten in het ene gebied vervoerd worden naar gebieden met tekorten, zodat na de Middeleeuwen geleidelijk de hongersnoden uit WestEuropa konden verdwijnen. Landen, zoals Engeland en Nederland, die in die tijd de meest open economie hadden, en waar de burgerij een grote politieke invloed had en boeren een goede rechtsbescherming genoten, hadden de minste last van de Kleine IJstijd. Volgens de Amerikaan Jan de Vries, een vooraanstaand economisch-historicus, moet de conclusie zijn dat klimaatverandering alleen dan

als verklaring voor sociaal-economische veranderingen mag worden gebruikt, wanneer andere verklaringen tekortschieten. Een andere, lange tijd populaire gedachtegang in het denken over klimaat en geschiedenis is, dat ‘primitieve’ samenlevingen vanwege een minder complexe economie relatief minder gevoelig zouden zijn voor klimaatwijzigingen dan hoogtechnologische. Maar uit de geschiedenis van de Kleine IJstijd blijkt dat juist de hoogstontwikkelde economieën – de Hollandse is daar een voorbeeld van – zich het gemakkelijkst konden aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Ik meen dat dat nog steeds het geval is. Het effect van klimaatverandering op bijvoorbeeld extreem droge gebieden blijkt af te nemen naarmate zo’n gebied hoger ontwikkeld is. In de jaren dertig leek het midden-westen van de VS ontvolkt te raken door de grootste droogte uit de geschiedenis van dat land. Maar opmerkelijk genoeg was de ontvolking in het gebied toen minder ernstig dan tijdens de minder ernstige droogte aan het einde van de negentiende eeuw. Dankzij overheidsingrijpen waren de droge gebieden beter in de landelijke economie geïntegreerd, zodat de droogte in de jaren vijftig, die nog altijd ernstiger was dan die in het cowboytijdperk, hoegenaamd géén ontvolking tot gevolg had. Hoe rijker het gebied, hoe minder ernstig de gevolgen van klimaatverandering. Hoogontwikkelde economieën hebben twee zaken met elkaar gemeen: het zijn democratische rechtsstaten en ze kennen een vrije markteconomie. Vanuit historisch perspectief is het stimuleren van vrijheid en democratisering en het stimuleren van economische groei naar westers model in de arme Derde Wereldlanden dan ook een goede manier om de gevolgen van klimaatverandering draaglijk te houden. Dat is geen gemakkelijke opgave, maar niet moeilijker dan wereldwijd de uitstoot van broeikasgassen in te tomen. Dat ontslaat ons overigens niet van de verplichting ten behoeve van het milieu ons energieverbruik te veranderen. Technische ontwikkelingen in het Westen maken al een koolstofarme energiesector mogelijk en er is voldoende kennis in huis om dat proces voort te zetten. Maar vooralsnog lijkt het stimuleren van economische groei naar westers model en van het democratiseringsproces voor de wereld een betere basis om de klimaatveranderingen af te remmen en de gevolgen ervan op te vangen. Dat zet meer zoden aan de dijk dan zich over te geven aan redeloze klimaatpaniek.

naar: Wybren Verstegen, docent economische en sociale geschiedenis VU Amsterdam uit: Socialisme en Democratie, 4, 1999 Einde

000014

2A

5


Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl)

■■■■

Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs

20

01

Tijdvak 1 Woensdag 16 mei 13.30 – 16.30 uur

Vragenboekje

Voor dit examen zijn maximaal 55 punten te behalen; het examen bestaat uit 17 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden.

100016

2


Begin


■■■■ 1p

1 ■ A B C D

1p

2 ■ 3 ■ 4 ■

2p

5 ■

1p 1p

3p

3p

6 ■

7 ■

4p

8 ■

3p

9 ■

1p 1p

10 ■ 11 ■

100016

2

Tekst 1 Het taboe op klikken moet blijven bestaan Wat is het belangrijkste schrijfdoel bij de tekst Het taboe op klikken moet blijven bestaan? de lezer activeren de lezer amuseren de lezer informeren de lezer overtuigen De kern van de tekst Het taboe op klikken moet blijven bestaan, alinea 2 tot en met 12, kan in vier opeenvolgende stukken worden verdeeld. Deze vier delen kunnen van de volgende kopjes worden voorzien: deel 1: Schets maatschappelijke fundamenten deel 2: Precisering verschijnsel klaag- en kliklijnen deel 3: Verschillen tussen klagen en klikken deel 4: Opsomming argumenten tegen klikken Bij welke alinea begint deel 2? Bij welke alinea begint deel 3? Bij welke alinea begint deel 4? In de inleiding wordt de vraag gesteld “Waarom hoort dat eigenlijk niet?” (regel 16). Zeg met eigen woorden hoe het antwoord op deze vraag luidt. Maak gebruik van alinea 2 en 3. Gebruik maximaal 15 woorden. In het artikel Het taboe op klikken moet blijven bestaan wordt gesteld dat het leveren van kritiek slechts onder bepaalde voorwaarden effectief is. Welke twee verschillende voorwaarden worden in alinea 3 genoemd? Nummer de voorwaarden. Gebruik in totaal maximaal 20 woorden. Naast een overeenkomst tussen klagen en klikken (zie regels 93 – 96) zijn er verschillen tussen beide begrippen. Welke twee wezenlijke verschillen zijn er tussen klagen en klikken? Nummer de verschillen. Gebruik in totaal maximaal 40 woorden. In het artikel Het taboe op klikken moet blijven bestaan wordt een aantal, van elkaar verschillende, bezwaren tegen de kliklijn genoemd. Noem vier uiteenlopende bezwaren uit het tekstgedeelte van alinea 8 tot en met 12. Nummer de bezwaren. Gebruik in totaal maximaal 45 woorden. Geformaliseerde klikvoorzieningen mogen nooit worden toegestaan (zie regels 87 – 89). Wordt dit standpunt wel, niet, of slechts gedeeltelijk ondersteund door wat er in de laatste alinea staat van de tekst Het taboe op klikken moet blijven bestaan? Leg ook uit waarom. Gebruik maximaal 40 woorden. Inleiding (alinea 1) en slot (alinea 13) hebben ten opzichte van de kern van de tekst een bepaalde functie. Benoem de functie van elk deel met een van de volgende functiewoorden: afweging, begripsomschrijving, bewijsvoering, constatering, definitie, doelstelling, gevolgen, tegenwerping, toepassing, verklaring, voorbeeld. Wat is de belangrijkste functie van alinea 1? Wat is de belangrijkste functie van alinea 13?

2

Lees verder


1p

12 ■ A

B

C

D

1 2

3

4

5

6

Welke van onderstaande zinnen geeft het beste de hoofdgedachte weer van de tekst Het taboe op klikken moet blijven bestaan? Het gemeenschappelijk welbevinden raakt ernstig beschadigd als mensen indirect hun klachten en ergernissen uiten; slechts in uitzonderlijke gevallen zou er via klik- of klaaglijnen een mogelijkheid tot anoniem klagen moeten zijn. Het is ongewenst dat de overheid het gebruik van kliklijnen stimuleert, omdat het klikken van de ene burger over de andere de privacy schendt en de verzamelde gegevens nauwelijks zinvol gebruikt kunnen worden. Klaag- en kliklijnen zijn, hoe verwerpelijk ook, verdedigbaar met het oog op de veranderende samenleving; zij brengen, hoe onnauwkeurig ook, misstanden in beeld, die anders in stand zouden blijven. Klikken vloeit voort uit onderling wantrouwen van burgers, maar moet door de overheid toegestaan worden als alle andere middelen voor het uitoefenen van sociale controle tekortschieten. Klikken is in het belang van ons allen Als er iets is waardoor mensen in heilige verontwaardiging geraken, is het wel klikken. Dat is zo ongeveer het ergste wat je kunt doen: erger dan stelen, brandstichten, verduisteren. Klikken is landverraad, er spreekt geen enkel moreel besef uit, het is vals, geniepig, en dient fors en onmiddellijk bestraft te worden. Wie nu klikt, is vijftig jaar na de oorlog alsnog een NSB’er. ‘Klikspaan, boterspaan, je mag niet door mijn straatje gaan’ – dat honende kinderliedje vat het wel zo’n beetje samen. De weerzin tegen klikken berust, denk ik, op de opvatting dat de burgers zich dienen te verenigen in de eeuwige strijd tegen het gezag. En dan maakt het niet uit of dat gezag de juf is, of de overheid. Ik heb die weerzin tegen klikken nooit begrepen, het is juist heel logisch en natuurlijk. Kinderen klikken heel makkelijk, en terecht. Een kind dat belaagd wordt door een ander, komt bij de juf of bij een ouder om dat te vertellen. Als mijn kind mij komt vertellen dat het een klap heeft gehad van een ander kind, ga ik heus niet ‘klikspaan boterspaan’ zingen. Dan kom ik meteen in actie. Als mijn kind vertelt dat een ander kind iets doet wat verboden is, wordt er ook ingegrepen. Dat kind denkt: ho, dat mag niet, ik kan er zelf niks aan doen, maar daar zit mijn moeder, en die kan er wel iets aan doen. Kinderen hebben nu eenmaal een sterk ontwikkeld gevoel voor rechtvaardigheid en een even sterk ontzag voor autoriteit. Dat inzicht bij kinderen komt voort uit een sociaal gevoel: we moeten er met z’n allen wat van maken, en wie dat verstoort, moet worden gecorrigeerd. Dat gevoel neemt af bij het ouder worden, sociaal gedrag leidt nu eenmaal tot desillusies en daarmee neemt ook de neiging tot klikken af: het heeft toch geen zin. Dat is jammer, want de redenen om te klikken zijn nog even gegrond als vroeger. Neem illegale zwartwerkers. Daar wordt het meest over geklikt, en terecht. Met zekere regelmaat verschijnen er zielige verhalen in de krant van mensen die helemaal ten onrechte verklikt werden door een buurman. Die dacht dat ze eens per week stiekem bijklusten, terwijl die dag besteed werd aan het bezoeken van een kwakkelend familielid. Maar over het algemeen gaat het simpelweg om mensen die de kluit echt belazeren. Wie rondkomt van een gemiddeld inkomen en een buurman heeft die er zwart bij werkt – en onbelast kunnen die bedragen aardig oplopen – wordt gewoon boos en jaloers. Zo iemand zal al snel gaan denken: ik betaal belasting voor de uitkering van mijn buurman die aan het einde van de maand nota bene meer overhoudt dan ik. Het appelleert aan het laatste restje rechtvaardigheidsgevoel dat van het kind van vroeger is overgebleven. Dat maakt klikken tot iets puurs en prijzenswaardigs. Het staat lijnrecht tegenover de onverschilligheid van de burger die alles aan de wet overlaat en intussen mopperend door het leven gaat – vervuld van rancune in plaats van mooie idealen. Dat kan niet de bedoeling zijn van een samenleving. Wie klikt, heeft het beste voor met iedereen. Het benadert het oude ideaal van een samenleving met gelijke kansen en gelijke rechten en plichten voor iedereen. Zolang je maar niet klikt over wat een ander denkt, want dan is het meteen Stalin1).

naar: een column van Liesbeth Wytzes uit: de Volkskrant, 5 november 1997 Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina.

Stalin: in 1953 overleden Sovjetrussisch staatsman; zijn harde, meedogenloze bewind, dat voor een groot deel berustte op een strakke controle van wat burgers dachten en zeiden, leidde tot miljoenen slachtoffers.

noot 1

100016

2

3

Lees verder


3p

13 ■

2p

14 ■

2p

15 ■

3p

16 ■

3p

17 ■

Welk fundamenteel verschil is er tussen de visie van Wytzes en die van Ippel en Crouwers op de motieven van de klikker? Betrek in je antwoord beide visies. Gebruik maximaal 30 woorden. Liesbeth Wytzes heeft het in alinea 3 van haar column over klikkende kinderen. Waarom zou je volgens Ippel en Crouwers (zie alinea 6 van de tekst Het taboe op klikken moet blijven bestaan) hier ook van klagende kinderen kunnen spreken? Gebruik maximaal 10 woorden. Waarom is het volgens de begripsomschrijving van Ippel en Crouwers (zie alinea 6 van de tekst Het taboe op klikken moet blijven bestaan) juist dat Wytzes hier van klikkende kinderen spreekt? Gebruik maximaal 15 woorden. De titels Het taboe op klikken moet blijven bestaan en Klikken is in het belang van ons allen laten een duidelijk verschil in standpunt zien. Geef het verschil in standpunt weer met betrekking tot het verschijnsel ‘klikkende kinderen’. Betrek in je antwoord beide standpunten. Gebruik maximaal 35 woorden. Geef het verschil in standpunt weer met betrekking tot de invloed van klikken op de samenleving. Betrek in je antwoord beide standpunten. Gebruik maximaal 40 woorden.

■■■■ 20p

Tekst 2 In het spervuur van teksten en tekens

18 ■

• •

•

Maak een goedlopende samenvatting in correct Nederlands van maximaal 180 woorden van de tekst In het spervuur van teksten en tekens. Uit de samenvatting moet voor iemand die de oorspronkelijke tekst niet gelezen heeft, duidelijk worden: wat de belangrijkste uitkomsten zijn van een onderzoek naar leesgedrag; welke kanttekeningen bij dit onderzoek worden gemaakt om daarmee de onrust die door het onderzoek ontstaan is, weg te nemen; welke positieve aspecten ten aanzien van de eigentijdse literaire belangstelling worden gesignaleerd.

Einde

100016

2

4


Nederlands opstel (oude stijl)

■■■■

100016


1

20

01


Begin



■■■■

1 ■

Censuur op televisie De komst van Nederlandse commerciële stations heeft tot een duidelijke toename van seks en geweld op de televisie geleid. Veel mensen vragen zich af of dat soort programma’s wel vrijelijk zou mogen worden uitgezonden en niet verboden zou moeten worden. Zij vinden dat de overheid moet toezien op het fatsoensgehalte van de programma’s en daar waar dat nodig is, moet ingrijpen en uitzending moet verbieden. Er zijn ook kijkers die een verbod op dergelijke programma’s onzin vinden; zij vinden dat de overheid zich niet met de inhoud van programma’s moet bemoeien. Kijkers zijn in hun ogen verstandig genoeg om zelf uit te maken wat ze wel en niet willen zien. Ben jij voorstander van een verbod op bepaalde programma’s of van toezicht op de kwaliteit door de overheid? Schrijf een betoog voor of tegen censuur op televisie. Betrek daarin enkele van onderstaande citaten. Het is beslist niet de bedoeling dat je een citaat letterlijk overneemt. Iedereen kan zo één of meer programma’s opnoemen waarvan hij zegt: dit is weerzinwekkend, wég met die troep. Maar het probleem is dat iedereen dat van iets anders vindt. Het is lastig en heikel om iets in te stellen waarmee ingrijpen mogelijk wordt. Je raakt vrijwel altijd aan de vrijheid van meningsuiting, aan persvrijheid. Hedy d’Ancona, oud-minister van Cultuur, de Volkskrant, 31 maart 2000

citaat 1

Er is een groot verschil tussen het open net en de kanalen achter een decoder. Het open net behoort tot het publieke domein. Wat op het open net wordt vertoond, moet daarom de toets der ethiek doorstaan. Als mensen die andere programma’s willen zien, moeten ze daarvoor maar extra betalen. Dan zal meteen blijken wat zulke programma’s waard zijn. Mensen die met alle geweld die rommel willen zien, kun je toch niet tegenhouden. Ze kunnen ook naar een videotheek lopen. Jaap de Hoop Scheffer, fractievoorzitter van het CDA in de Tweede Kamer, tijdens een interview op de televisie

citaat 2

Wij kunnen als docenten wel dagelijks proberen de leerlingen tot redelijk en sociaal gedrag te bewegen, maar op deze manier wordt wat zij overdag hebben opgestoken, ’s avonds met één druk op de knop weer uitgeveegd! A. Vink-Blök, de Volkskrant, 28 maart 2000

citaat 3

Het lijkt ondoenlijk objectief vast te stellen wanneer een programma te idioot, te onethisch is voor het open net. Gerry van der List, Elsevier, 1 april 2000

citaat 4

Mensen zouden niet naar programma’s die getuigen van een slechte smaak, moeten kijken, maar vanuit een positieve houding op zoek moeten gaan naar wat voor hen de grootste geestelijke waarde in het leven is. C.J. Scheijgrond, Stichting Morele Herbewapening

citaat 5

De overheid dient regulerend op te treden voor het welzijn van de burgers en het maatschappelijk belang. Denk aan alcohol, roken, drugs, de maximum snelheid, de leerplicht, racisme of zinloos geweld. De burgers – en zeker ook jongeren – dienen te worden beschermd, beïnvloed en ’opgevoed’ om persoonlijke en maatschappelijke schade te voorkomen. G. Mensink, de Volkskrant, 1 april 2000

citaat 6

100016

Opgave A

1

2

Lees verder


Ik lees in artikel 7 van de Grondwet dat er geen voorafgaand toezicht is op de inhoud van radio- of televisie-uitzendingen. Dat moet zo blijven. Een even simpele als doeltreffende oplossing voor bepaalde tv-programma’s luidt: gewoon niet kijken of de tv de deur uit doen. H.J. Hoogeveen, de Volkskrant, 1 april 2000

citaat 7

■■■■

2 ■

3 ■

4 ■

5 ■

100016

1

Opgave B Wij skaten ons een ongeluk Je ziet op straat steeds meer mensen van alle leeftijden die zich verplaatsen op skates en skeelers. Het aantal ongelukken schiet omhoog. Vooral veel gebroken polsen en hersenletsel zijn het gevolg van skaten op straat en op de fietspaden. Denken de mensen te snel dat ze volleerde skaters zijn? Zou het niet beter zijn een verkeersexamen voor skaters verplicht te stellen en een soort nummerbord voor skaters in te voeren? Zou er tegelijkertijd niet een leeftijdsgrens gesteld moeten worden aan het skaten op de openbare weg? Welke andere oplossingen zijn denkbaar om de skaters minder roekeloos te maken en het skaten minder gevaarlijk? Schrijf over dit onderwerp een betoog. Geen hond op de hangplek Om de overlast van rondhangende jongeren te beperken leggen gemeenten speciaal ontworpen hangplekken aan, die ook wel jongerenontmoetingsplekken (JOP’s) worden genoemd. Daarvoor worden speciaal ontworpen zithoeken met afdakjes neergezet of oude containers verbouwd. Maar slechts bij uitzondering zijn dergelijke projecten een succes. De JOP’s worden niet of nauwelijks gebruikt, of zelfs vernield. Jouw gemeente is van plan een JOP neer te zetten. Je bent het met dat plan niet eens. Het geld zou naar jouw idee beter besteed kunnen worden aan een andere voorziening voor jongeren. Schrijf een brief aan het gemeentebestuur (aanhef: Geacht college), waarin je met verschillende argumenten protesteert tegen de plannen en waarin je met een concreet en uitvoerbaar alternatief voorstel komt. Eenzaam op internet? Sommige onderzoekers denken dat mensen door internet in een isolement zullen raken. Fanatieke internetters communiceren weinig met hun huisgenoten en kruipen na thuiskomst zo snel mogelijk achter de computer. Televisie kun je nog als achtergrondlawaai beschouwen, maar internet vraagt aandacht en betrokkenheid. Internet zorgt, volgens critici, voor namaakcommunicatie die echte communicatie vervangt. Het menselijk contact zou daardoor verschralen. Schrijf een betoog waarin je deze sombere geluiden bestrijdt. Jongeren en sport Onderzoek van de vereniging Fabrikanten en Groothandelaren in Sportbenodigdheden (FGHS) wijst uit dat één op de vier jongeren tussen de 14 en 17 jaar stopt met sporten. Van hen houdt de helft ermee op wegens tijdgebrek. Een derde van alle tieners sport helemaal niet. Moeten we de verklaring voor deze geringe belangstelling voor sport zoeken in luiheid? Krijgen jongeren bij het ouder worden een hekel aan sport? Of vinden jongeren andere dingen belangrijker, zoals een bijbaantje of het omgaan met vrienden? Is sportbeoefening met vaste trainingstijden en competities misschien een aanslag op het gevoel van vrijheid van jongeren? Schrijf een beschouwing over de betekenis van sport in het leven van jongeren. Betrek daarin je eigen ervaringen.

3

Lees verder


6 ■

Integratie Eind 1999 ondervroeg het NIPO vijfhonderd jongeren tussen de 16 en 25 jaar over sociale omgang en onderlinge solidariteit. Onderwerpen waar de vragen over gesteld werden, waren vriendschap, zorg, vrijwilligerswerk, verenigingsleven en de verhouding tot bevolkingsgroepen van een andere etnische afkomst. Bijna de helft van alle Nederlandse jongeren blijkt een of meer vrienden afkomstig uit een andere etnische groep te hebben. De integratie tussen allochtonen en autochtone jongeren lijkt daarmee heel redelijk te verlopen. Daar staat tegenover dat een behoorlijke minderheid, om precies te zijn 20%, aangeeft het moeilijk te vinden contact te maken met jongeren uit andere bevolkingsgroepen. Wat bevordert het contact en de vriendschap met jongeren uit andere etnische bevolkingsgroepen? Wat werkt daarin belemmerend en hoe kun je die belemmeringen wegwerken? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp en betrek daarin je eigen ervaringen.

7 ■

Minder is beter In het tijdschrift Genoeg, een uitgave van de Stichting Zuinigheid met Stijl, kom je tips tegen waar je het goedkoopst kan kopen en hoe je je leven kan inrichten met weinig financiële zorgen. De makers van de krant beweren dat er veel te veel is van alles. Mensen kopen om te kopen, niet omdat ze iets nodig hebben. Zij pleiten ervoor dat ieder leert tevreden te zijn met het strikt nodige. Werken moet je doen voor je plezier en niet vanwege de hypotheek of de afbetaling op je auto. Wil je maar drie dagen werken? Geen probleem als je je leven daarop instelt. Een vakantiereisje naar de Bahama’s of een extra skivakantie zit er niet in, maar de vraag is of zo’n reis je leven verrijkt. Contacten met familie, gezin, vrienden, de tijd nemen om zelf je eten te verbouwen, je eigen meubels te maken of andere hobby’s uit te oefenen geven veel meer en langduriger geluksgevoelens en vooral: geen stress! Schrijf een beschouwing waarin je jouw visie geeft op bovenstaande ideeën.

8 ■

Vrijwilligerswerk als schoolvak Vanuit de gedachte dat leerlingen niet alleen op school gevormd worden, staat op sommige scholen voor voortgezet onderwijs vrijwilligerswerk op het programma. Elke leerling werkt in een periode van drie maanden in totaal twaalf uur als vrijwilliger mee, bijvoorbeeld op een kinderboerderij, in een asielzoekerscentrum, in een verpleeghuis, bij Amnesty International. De leerlingen krijgen er studiepunten voor, dus ze doen het niet helemaal „voor niets”. Niet alle leerlingen zien het nut ervan in, maar volgens de schoolleiding leren de leerlingen er veel van. Wat zou het nut van een dergelijk schoolvak voor jou zijn? Zou jij zo’n vak op school willen invoeren? Waarom wel of waarom niet? Schrijf een betoog waarin je ingaat op bovengestelde vragen.

9 ■

Nederland rookvrij? De overheid heeft plannen om alle openbare ruimtes absoluut rookvrij te maken. Zelfs op schoolpleinen mag dan niet meer gerookt worden. Daarnaast wordt er hard gewerkt aan een verbod op de productie van rookwaren in Nederland. Ten slotte zouden rookwaren alleen nog maar verkocht mogen worden in gespecialiseerde tabakszaken. De Stichting Rokersbelangen hoopt dat deze plannen en voorstellen het niet zullen halen. Er zijn vier miljoen rokers in Nederland, en die hebben volgens deze Stichting net zoveel rechten als de niet-rokers. Welk standpunt neem jij in tegenover de plannen van de overheid? Schrijf een betoog waarin je dit standpunt tot uitdrukking brengt.

100016

1

4

Lees verder


10 ■

11 ■

Vakantiespreiding? Vroeger hadden alle scholen in het land tegelijkertijd zes of zeven weken zomervakantie. Veel vakantiegangers zaten gedurende die weken op precies dezelfde dag op precies dezelfde vierkante meters strand in precies dezelfde zon. Vakantiespreiding leek een gouden idee. Het land werd verdeeld in drie regio’s (zuid, midden en noord), elk met een eigen vakantieperiode. Langzaam maar zeker werd duidelijk dat deze vakantiespreiding ook de nodige problemen met zich meebracht. Vrienden, familieleden, partners en echtgenoten die niet in dezelfde regio woonden of werkten, bleken niet meer of slechts gedurende een korte periode samen op vakantie te kunnen. Hoe ervaar jij de huidige regeling voor vakantiespreiding? Wat zijn voor jou persoonlijk de voor- en nadelen? Moeten we de huidige regeling afschaffen, wijzigen of handhaven? Schrijf een beschouwing waarin je ingaat op bovengestelde vragen en waarin je je eigen ervaringen met de huidige vakantiespreiding betrekt. Werkweek „Kom op, niet zo flauw! Natuurlijk durf je het!” De stem van haar vriendin klonk overtuigend, maar niet overtuigend genoeg voor iemand met hoogtevrees. „Gewoon doorgaan! Pak met je rechterhand die dikke tak en dan met je linker het volgende touw!” Ze wilde dat ze niet was meegegaan, dat ze zich ziek had gemeld. Wat moest Melis wel niet van haar gestuntel denken? De stemmen van haar klasgenoten in de verte klonken enthousiast. Ze bleef weer achter, net als vorig jaar bij dat sportdagcircuit. Maak deze verhaalaanzet af.

Einde

100016

1

5



■■■■


20

01


Tekstboekje

100016

2A

Begin


■■■■

Tekst 1

Het taboe op klikken moet blijven bestaan 1

2

3

4

100016

2A

Steeds meer instanties gaan over tot het openstellen van een klik- of klaaglijn. Het publiek kan telefonisch een klacht doorgeven over vermeende misstanden of ook 5 bijvoorbeeld over de onplezierige wijze waarop men door een bepaalde overheidsdienst is behandeld. Een kliklijn staat niet alleen ten dienste van burgers die zelf direct hinder van iets ondervinden, maar biedt ook anderen die 10 geen persoonlijk nadeel ondervinden, de gelegenheid een klacht in te dienen. Deze ontwikkeling roept op zijn minst vragen op. Klagen staat misschien vrij, maar dat geldt toch zeker niet voor klikken. De meeste ouders 15 leren hun kinderen dat klikken niet hoort. Waarom hoort dat eigenlijk niet? De morele basis van dit vanzelfsprekende onderdeel van de opvoeding is nog niet zo gemakkelijk bloot te leggen. Stilzwijgend gaat 20 men in een gezonde samenleving ervanuit dat tussen de verschillende leden van een gemeenschap een atmosfeer van vertrouwen dient te bestaan en een zekere mate van open, eerlijke en waarachtige communicatie dient 25 plaats te vinden. Jaren geleden is dit al eens treffend verwoord en bezongen door de actrice Adèle Bloemendaal: “Als je mekaar niet meer vertrouwen kan, waar blijf je dan, waar blijf je dan?” 30 In een maatschappij ontstaat saamhorigheid als de leden erop mogen vertrouwen dat ze niet bedrogen worden en niet voortdurend hoeven te vrezen dat ze door een ander een oor krijgen aangenaaid. Volgens de socioloog Niklas 35 Luhmann maakt ‘het mechanisme van vertrouwen’ de ingewikkeldheid van het sociale leven hanteerbaar. Dat vertrouwen betekent niet dat de ene mens geen kritiek op de ander zou mogen hebben. Maar het gaat erom dat die 40 kritiek rechtstreeks en niet achter iemands rug om wordt geuit. In veel gevallen heeft kritiek hoe dan ook pas effect wanneer er sprake is van een zekere mate van welwillendheid van de ene burger ten opzichte van de andere. Als een 45 dergelijke band tussen de criticus en de bekritiseerde ontbreekt, zal die laatste slechts zijn schouders ophalen en zich weinig van het commentaar aantrekken. Omdat ouders meestal kiezen voor vertrouwen en voor een 50 vredelievende samenleving, luidt hun boodschap aan de kinderen: je mag niet klikken. Wie echter de laatste tijd de kranten heeft gelezen, zal op de hoogte zijn van het oprukken van klik- en klaaglijnen, waarbij het melden van

2

irritaties juist wordt gepropageerd of zelfs als een nieuwe burgerdeugd wordt gepresenteerd. In willekeurige volgorde geven we hier een aantal voorbeelden van nieuwigheden op dat terrein die recent de publiciteit haalden. Enkele 60 daarvan zijn nog in een voorbereidend stadium, andere zijn nog onderwerp van discussie: de kliklijn voor afpersingen door de Amsterdamse politie, het voorstel voor het instellen van een kliklijn voor gevallen van illegale onderhuur, de 65 klaaglijn voor werkoverschrijding in het vrachtverkeer, de klaaglijn voor fraude met uitkeringen en de kliklijn voor gesjoemel door vuilnismannen. Is de weerzin tegen klikken aan het verdwijnen in onze maatschappij en, zo ja, 70 welke verklaring kan daarvoor dan gegeven worden? De indruk dat het om een geheel nieuw fenomeen zou gaan, is onjuist. De politie maakt al sinds jaar en dag gebruik van al dan niet 75 anonieme tips en bij zware delicten wordt de medewerking van het publiek zelfs uitdrukkelijk gevraagd. Al heel lang is er bovendien een willig oor voor boze buren die de sociale dienst of de woningcorporatie bellen 80 met de melding dat er naast hen iets gebeurt wat niet door de beugel kan. Het gaat hier om door de overheid heimelijk toegestane aangiften waarmee zij achter de schermen haar voordeel doet. Klikken moet echter een 85 ondeugd blijven en juist de overheidsinstanties zouden uiterst terughoudend moeten zijn in het aanmoedigen ervan. De algemene regel zou moeten zijn, dat geformaliseerde klikvoorzieningen nimmer toegestaan zijn! 90 Alvorens in te gaan op de argumenten die dit standpunt kunnen ondersteunen, is het belangrijk het volgende onderscheid te maken. Klikken en klagen zijn allebei manieren om gebeurtenissen of handelingen die de 95 betrokkene als slecht of onrechtvaardig beschouwt, te bestrijden. Maar er zijn belangrijke verschillen. De klager richt zich direct tot de veroorzaker van de gebeurtenis of tegen een handeling waarvan hij zelf last 100 ondervindt. Klachtenregelingen benadrukken terecht dat degene tegen wie de klacht is ingebracht, daarvan op de hoogte moet zijn en zijn eigen visie ertegenover moet kunnen stellen: het aloude beginsel van hoor en 105 wederhoor. Klikken, daarentegen, gaat achter de rug van de ‘dader’ om en heeft betrekking op een handeling of praktijk die de klikker niet in eerste instantie zelf treft. Degene over wie op 55

5

6

Lees verder


die manier geklaagd wordt, heeft geen kans het over hem afgeroepen beeld tegen te spreken of te corrigeren. Klaaglijnen, waar mensen hun eigen 7 problemen naar voren brengen of die bedoeld zijn om een algemene misstand in beeld te 115 brengen, hebben dus een ander karakter dan klikfaciliteiten. Alleen in gevallen waarin de relatie tussen klager en aangeklaagde ernstig verstoord is, of wanneer sprake is van dreigend geweld, is het verantwoord de klacht buiten de 120 tegenpartij om aan te kaarten. Wie het aangeven van anderen uitlokt, 8 begeeft zich stap voor stap in de richting van een verklikkersmaatschappij. Een situatie waarin burgers elkaars spionnen zijn, is dan 125 gevaarlijk nabij. Ervaringen in Oost-Europa en elders hebben duidelijk gemaakt hoe zo’n proces geleidelijk de verhoudingen tussen mensen aantast. Het gevaar voor het ontstaan van een dergelijke maatschappij wordt alleen 130 maar groter als het bestrijden van massaal klein kwaad – dat meestal moeilijk te bewijzen valt – de inzet is. En daar gaat het vaak om bij de kliklijn: relatief geringe fraudes, zoals het bouwen van een schuurtje zonder 135 gemeentelijke vergunning en zwart bijklussen. Waar bij grove geweldsdelicten aangifte mag 9 of soms zelfs moet, ligt dat anders bij het oprekken van de regels van de verzorgingsstaat, al was het maar omdat bijna iedereen actief of 140 passief deelneemt aan het zwarte en grijze circuit. Het argument dat met kliklijnen een effectieve sociale controle kan worden bereikt, is onzindelijk. In een democratie is ook sociale controle aan kwaliteitseisen gebonden: die moet 145 direct zijn en niet heimelijk. Er zijn nog wel andere argumenten tegen 10 formele klikkanalen. In een spraakmakend vonnis over de door een buurman bespiede bijstandsmoeder keurde de Hoge Raad het 150 klikken af. Ook al werkte deze buurman bij de Sociale Dienst, zijn inmenging in het gedrag van de buurvrouw ging volgens de rechter te ver. Klikken staat op gespannen voet met de Wet Persoonsregistraties, ook wel de Privacywet 155 genoemd. Het werkelijke motief voor klikken blijkt vaak een al langer bestaande onenigheid 110

tussen klikker en verklikte; door iemand aan te geven, kun je eens even lekker je gram halen. Het is de vraag of de Wet 11 160 Persoonsregistraties instanties toestaat gegevens te registreren waarvan de betrouwbaarheid allerminst zeker is en de manier van verkrijging dubieus. Nu worden vaak zonder enige reserve alle kliksignalen 165 opgetekend, ook al bestaat het vermoeden dat het om onvolledige, onzuivere en eenzijdige gegevens gaat. Er zouden goede waarborgen moeten zijn om onjuistheden tegen te gaan en de gegevens zouden zorgvuldig getoetst moeten 170 worden. Met een kliklijn wordt immers een zwarte lijst aangelegd, die bepaalde mensen ten onrechte in hun reputatie en in hun belangen aantast. Bij klaaglijnen moet duidelijk zijn wat de 12 175 inzet is: gaat het om het oplossen van individuele problemen of om het verzamelen van gegevens die een beter inzicht moeten geven in de aard en omvang van een algemeen maatschappelijk probleem? Om dat laatste te 180 bereiken is het openstellen van een klik- of klaaglijn beslist niet de meest geëigende onderzoeksmethode. De noodzaak van een klaaglijn wordt dikwijls onvoldoende onderbouwd, en dat is ernstig, gelet op het 185 gegeven dat klagen vaak ongemerkt overgaat in klikken. Natuurlijk is het begrijpelijk dat in een 13 heterogene, mobiele en anonieme maatschappij klikvoorzieningen gedijen. Tegenwicht en 190 kritische toetsing zijn echter geboden. Er zijn tal van historische voorbeelden die illustreren hoe besmettelijk klikken is. Klikken met overheidssteun maakt wantrouwen en verraad respectabel. Alleen als uiterste middel, bij 195 ernstige problemen en wanneer andere methoden hebben gefaald, kan het instellen van kliklijnen gerechtvaardigd zijn. Maar ook dan is het oppassen geblazen en moeten voldoende waarborgen worden geschapen tegen misbruik 200 van de verzamelde gegevens. Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen geldt dat klikken niet mag. Het is geen burgerdeugd, maar een ondeugd. Het taboe op klikken moet blijven bestaan. naar: Pieter Ippel en Bart Crouwers uit: de Volkskrant, 6 december 1994

100016

2A

3

Lees verder


■■■■

Tekst 2

In het spervuur van teksten en tekens 1

2

3

4

5

100016

2A

Kan uw zoon of dochter nog lezen zonder de lippen te bewegen? Ongetwijfeld. Mogelijk leest uw kind zelfs meer (ondertitels meegerekend), sneller en selectiever dan u vroeger deed. Toch knaagt er iets: waarom verschijnen er dan nooit ezelsoren in een van die mooie leesboeken die het na elke verjaardag zo netjes opstapelt naast de pc? Nederlanders, en met name jongeren, lezen steeds meer ‘functioneel’ en steeds minder ‘uit genoegen’, zo stelde het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vorig jaar vast in een tot veel verontruste reacties leidend Leesonderzoek. Ondertitels, pc-handleidingen en dienstregelingen lijken het te winnen van werk dat geschreven is voor het literaire genot en dat deel uitmaakt van het culturele erfgoed. Het deel van de vrije tijd dat Nederlanders gemiddeld aan lezen besteden, is, zo 6 bleek uit het onderzoek, in veertig jaar gehalveerd van 22 procent naar 11 procent. Na publicatie van het SCP-onderzoek waren de noodkreten niet van de lucht. Onder alle generaties die na 1950 waren geboren, vertoonde het lezen een dalende lijn. De uitkomst was des te verrassender, omdat het opleidingsniveau van de bevolking in dezelfde veertig jaar sterk is toegenomen. Er mocht dus juist een toename van het lezen worden verwacht. Een bijzondere reden tot zorg: de daling was het sterkst onder de jongere generaties. Als verklaring voor de ‘ontlezing’ somde SCPonderzoeker Wim Knulst in een eerdere publicatie de volgende factoren op. Allereerst hebben steeds meer mensen ‘complexe en belastende dagtaken’, waardoor ze minder de rust vinden om te lezen. Verder staat het lezen, zeker onder de jeugd, bloot 7 aan keiharde concurrentie van andere vrijetijdsactiviteiten, zoals sport en – vooral – televisiekijken en uitgaan. Ook het overaanbod aan drukwerk – zie het explosief gestegen aantal tijdschriften – zou een rol spelen. Is het geen wonder dat we temidden van al onze drukte überhaupt nog lezen, zo kun je je na deze opsomming afvragen. Het is maar wat we onder lezen verstaan. Het onderscheid tussen ‘functioneel lezen’ en ‘lezen uit genoegen’ lijkt nogal kunstmatig. Hoort het lezen in bijvoorbeeld een geschiedenisboek uitsluitend bij de categorie ‘functioneel lezen’, of kan het ook bij de categorie ‘lezen uit genoegen’ worden ondergebracht? Dat

4

laatste is immers het geval bij iemand die van geschiedenis houdt. Wie het onderscheid tussen beide categorieën negeert en alles zonder meer bij elkaar optelt, moet tot de slotsom komen dat Nederlanders nog nooit zovéél hebben gelezen als nu. In het SCP-onderzoek werd bovendien niet de tijd meegeteld die mensen besteden aan lezen bij wijze van nevenactiviteit, dus met een boek of krant voor de televisie of aan de rand van het zwembad, wat niet bepaald een zeldzaam verschijnsel is. Ook de tijd die lezend wordt doorgebracht achter de computer viel buiten het onderzoek. Dat scheelt nogal voor wie, voor zijn plezier, nachtenlang over het Internet surft – toch vooral een kwestie van teksten lezen – of zijn encyclopedie bij voorkeur op cd-rom raadpleegt. Maar ook het ouderwetse lezen van boeken – het onderzoek zou in dit opzicht een verkeerde indruk kunnen wekken – is bij lange na niet dood. Om de gedachten te bepalen: in 1996 kochten de Nederlanders 36,8 miljoen algemene boeken, per huishouden gemiddeld een uitgavenpost van 137 gulden. Bij de openbare bibliotheken werden 166 miljoen boeken geleend, ruim tien boeken gemiddeld per hoofd van de bevolking. De jaaromzet van het algemene boek steeg van 735 miljoen in 1990 tot 904 miljoen vorig jaar. Bijna een kwart van die omzet werd geboekt bij de literatuur, bijna twintig procent bij ‘mens en maatschappij’, een categorie waartoe ook boeken als De Celestijnse Belofte van James Redfield of Ik ben slank, want ik eet van Montignac worden gerekend. Het percentage Nederlanders dat zegt “nooit” een boek te lezen, schommelt al jaren rond de dertig. Een Nederland waarin niet meer gelezen wordt, doemt uit deze cijfers dus niet op. Wél is duidelijk dat lezen een andere rol is gaan spelen in de samenleving en dat het een andere vorm heeft gekregen. Het nieuwe leesgedrag weerspiegelt de toenemende snelheid van een maatschappij waarin teksten en tekens een andere, complexere functie hebben gekregen. Teksten worden korter en ze worden aantrekkelijker vormgegeven, zodat ze sneller ‘te verwerken’ zijn. Ter illustratie: vroeger tekende een weerman op televisie met een viltstift even een wolkje, nu flitsen de pictogrammen langs in een tempo dat dertig jaar geleden onbegrijpelijk zou zijn geweest. Onze moderne samenleving is in alle opzichten een maatschappij, waarin je het

Lees verder


8

9

10

zonder de vaardigheid in het snel en accuraat ontcijferen van teksten niet ver brengt, of het nu gaat om een proefschrift of om een aanvraagformulier voor huursubsidie. Daarmee zijn de SCP-bevindingen overigens niet weerlegd: er wordt, procentueel gezien, minder puur voor het genoegen gelezen. Hier spelen precies die factoren een rol die onderzoeker Knulst noemde: de informatiedichtheid van de samenleving, de veelheid aan vrijetijdsbestedingen, de hogere eisen van het moderne leven – alles dwingt de lezer sneller en selectiever met zijn 11 leeswerk om te gaan. Dat staat haaks op de traditionele vorm van lezen, waarin een lezer zich langere tijd op één tekst concentreert. Die vorm van lezen moet in de moderne zap-samenleving worden gepland: voor het lezen van een roman moet quality time worden vrijgemaakt. Is het erg dat de jeugd dat steeds minder doet? Cultuurpessimisten vrezen van wel. Zij vrezen dat onze moderne samenleving afglijdt naar cultuurbarbarisme. En zij zouden gelijk hebben, als het traditionele boekenlezen de enige ware toegang tot de Westerse cultuur zou zijn. Een liefhebber kan zijn weg naar die cultuur ook vinden via de digitale snelweg. Er is dus geen reden tot paniek over het gegeven dat een algemene verhoging van het opleidingsniveau van de bevolking niet gepaard is gegaan met een evenredige toename van wat men vroeger 12 belezenheid noemde. Het literaire boek vliegt inmiddels over de toonbank in oplagen die dertig jaar geleden niet voor mogelijk zouden zijn gehouden. De laagdrempelige New Age-spiritualiteit van James Redfield, de best verkochte auteur van 1996, vindt moeiteloos zijn weg, maar ook de hausse van vertaalde klassieken, van Livius tot Schopenhauer, lijkt nog lang niet over zijn hoogtepunt heen. Tekenend voor het eigentijdse lezen is niet alleen

het succes van de goedkope pocketedities die in stapels in de stationskiosken te vinden zijn, maar ook de komst van tv-programma’s over literatuur, zoals het veelgeprezen programma van Adriaan van Dis in de jaren tachtig of, recenter, dat van de intellectuele zedenmeester Michaël Zeeman. Zulke ontwikkelingen geven aan dat mensen ook in een individualistische, versplinterde samenleving – die van overheidswege alweer moet worden ‘onthaast’ – nog steeds belangstelling hebben voor een goed boek. Wie lezend Nederland wil categoriseren, kan een aantal sociale lagen onderscheiden: de top kenmerkt zich door van Mulisch niet de paperback te kopen, maar eerder – of óók – de gebonden versie. Hier voltrekt zich met andere woorden elitevorming, zoals die ook elders in de maatschappij plaatsvindt. Ontwikkelingen in de maatschappij worden weerspiegeld in het lezerspubliek. De markt voor (literaire) boeken en tijdschriften is, zoals bij het huidige onderwijs, breed toegankelijk én steeds meer ‘op maat’. Iedereen, van kernfysicus tot gabber, vindt er wel iets van zijn gading – alleen zal dat steeds minder vaak hetzelfde zijn. Het gezin zit niet meer collectief gebogen over één leesportefeuille, Lou de Jongs De Bezetting prijkt niet meer in ieders boekenkast. Ook dat is typerend voor het huidige leesgedrag. Wat in klachten over ‘ontlezing’ wel eens wordt betreurd, is de teloorgang van die ‘ontspannen’, homogene, geletterde samenleving, waarvan wordt aangenomen dat die tot in de jaren zestig heeft bestaan. Toen lezen nog een culturele ‘hobby’ was, waarin alle gezinsleden na het avondeten, knus rond de kachel geschaard, deelden. Maar de tijden veranderen nu eenmaal. Wie vervuld van nostalgisch verlangen terug wil naar die tijd, kan beter niet het samen lezen, maar de gezamenlijke avondmaaltijd nieuw leven inblazen. naar: een artikel van Sjoerd de Jong uit: NRC, 18 september 1997

Einde

De teksten die voor dit examen gebruikt zijn, zijn bewerkt om ze geschikt te maken voor het examen. Dit is gebeurd met respect voor de opvattingen van de auteur(s). Wie kennis wil nemen van de oorspronkelijke tekst(en), raadplege de bronvermelding. De Cevo is verantwoordelijk voor vorm en inhoud van dit examen.

100016

2A

5



■■■■


20

01

Tijdvak 2 Woensdag 20 juni 13.30 – 16.30 uur

Vragenboekje


100020

2


Begin


■■■■ 1p

1 ■ A B C D

3p

2 ■

3p

3 ■

3p

4 ■

Tekst 1 Smeerolie van de samenleving Wat is het schrijfdoel van de auteur van de tekst Smeerolie van de samenleving? De auteur wil met zijn tekst vooral aantonen dat gedogen niet zonder meer verwerpelijk is, maar zelfs wenselijk kan zijn. inzicht geven in de maatschappelijke problemen die door te lang gedogen ontstaan. oproepen tot een niet al te star politiek beleid inzake het gedogen van harddrugs. waarschuwen voor een verder verminderend gezag van overheid en opvoeders. In regel 19 wordt gesproken van „een slappe overheid”. Wat zou de overheid tegen dit verwijt van slapheid kunnen aanvoeren? Baseer je antwoord op alinea 3. Gebruik maximaal 15 woorden. „Als het antwoord op één van deze twee bevestigend is, is dat reden het gedogen te stoppen.” (regels 69 – 71) Welke twee grondregels mogen volgens de auteur niet geschonden worden? Gebruik maximaal 15 woorden. „Dat betekent dat recht niet eenduidig is …” (regel 86) Waarom is volgens de auteur recht niet eenduidig? Baseer je antwoord op alinea 5. Gebruik maximaal 15 woorden. Voor de benoeming van een functie van een alinea in een groter tekstverband kan gekozen worden uit een aantal begrippen zoals aanleiding, beschrijving, conclusie, definitie, gevolg, oorzaak, reden, samenvatting, tegenstelling, uitwerking of voorbeeld. Wat is de functie van alinea 1? Kies voor je antwoord één van bovenstaande begrippen. Wat is de functie van alinea 8? Kies voor je antwoord één van bovenstaande begrippen.

1p

5 ■ 6 ■

1p

7 ■

Om welke twee redenen is het volgens de auteur „flauwekul om te roepen dat gedogen verwerpelijk is” (regels 149 –150)?

1p

8 ■

Wat is het verband tussen alinea 9 en 10? Alinea 9 beschrijft een verschijnsel, alinea 10 geeft een verklaring. Alinea 9 bevat een voorstel, alinea 10 een uitwerking. Alinea 9 en 10 vormen samen een opsomming. Alinea 9 noemt een oorzaak, alinea 10 een gevolg.

1p

A B C D 1p

9 ■ A B C D

3p

1p 1p 1p

10 ■

11 ■ 12 ■ 13 ■

100020

2

Hoe kan de indirecte oproep die de auteur aan de politici doet (zie alinea 9 en 10) het beste worden samengevat? Zorg dat de politie meer middelen krijgt om de regels daadwerkelijk te handhaven. Zorg dat het buitenland begrip krijgt voor de Nederlandse opvattingen over gedogen. Zorg dat je de burgers duidelijk maakt waarom het ene wel mag en het andere niet. Zorg dat je voldoende moed verzamelt om het softdrugsbeleid aan de kaak te stellen. In de slotalinea wordt het onderwerp ’verantwoordelijkheid’ behandeld. Welke oneigenlijke verantwoordelijkheid heeft de politie volgens de auteur toebedeeld gekregen en zou zo snel mogelijk weer moeten worden afgestoten? Gebruik maximaal 15 woorden. Na de inleiding kunnen de verschillende tekstdelen achtereenvolgens worden voorzien van de volgende kopjes: 1 Gedogen in internationaal perspectief 2 Afwegingen noodzaak gedogen 3 Voorwaarden voor gedoogbeleid Bij welke alinea begint het deel waarbij het eerste kopje past? Bij welke alinea begint het deel waarbij het tweede kopje past? Bij welke alinea begint het deel waarbij het derde kopje past?

2

Lees verder


3p

14 ■

1p

15 ■

De titel van de tekst luidt Smeerolie van de samenleving. Maak duidelijk waarom ’gedogen’ volgens de auteur beschouwd kan worden als smeerolie van de samenleving. Gebruik maximaal 15 woorden. Welke zin drukt het beste de hoofdgedachte uit van de tekstSmeerolie van de samenleving? Gedogen is in een moderne samenleving niet alleen onvermijdelijk, maar zelfs gewenst, zodat politici zorg dienen te dragen voor een helder gedoogbeleid. Gedoogbeleid zorgt voor grote verwarring in de samenleving, want de verantwoordelijkheden van politie en politici gaan ongewenst door elkaar lopen. Het nut van het handhaven van rechtsregels wordt bepaald door de wijze waarop rechtszekerheid, gerechtigheid en doelmatigheid zich tot elkaar verhouden. Nederland heeft een traditie in het gedogen, die ons duidelijk maakt dat de overheid wel de bevoegdheid heeft de wetten te handhaven, maar beslist niet de plicht.

A B C D

4p

1p

!"#$%"&'()*#+",-. /#'%01233#+4#,56+)#'#+6')(+2%("2#%,7(+,)'6"#,8632"2#$#,8('"25#+,72+4#+,4(",#',##+,#2+4#,*6#" 96'4#+,)#*(($",((+,1#",)#466):#3#24;,/63)#+%,1#+,163",42",:#3#24,%<%"#*("2%01,4# )#366&9(('42)1#24,7(+,4#,8632"2#$,#+,1#",'#01"%%<%"##*,=2"; >?#,3($%#,16=42+),7(+,4#,8632"2#$,"#+,68@201"#,7(+,1((',#2)#+,'#)#3%,4'(()",2+,:#3(+)'25$#,*("# :25,((+,1#",)#:'#$,((+,(&&2+2"#2",7(+,4#,5#=)4,*#",4#,8632"2#$;,?66',%6&"4'=)%,"#,)#46)#+,#+ 67#'"'#42+),7(+,1#",*(A2*=*,((+"(3,B732#):#9#)2+)#+B,68,C0128163,"6#,"#,%"((+D,)##&",4#,8632"2#$ 4#,:664%01(8,(&,4(",@#,1((',#2)#+,'#)#3%,+2#",%#'2#=%,+##*";,E#",)#466):#3#24,"66+",4(",'#)#3% :325$:((',(':2"'(2',@25+;,F+,"#,96'4#+,:=')#'%,68)#'6#8#+,4#,9#","#,67#'"'#4#+;,?(",2%,##+ %3#01"#,@(($GD,(34=%,HH+,7(+,4#,56+)#'#+6')(+2%("2#%; Naar een bericht uit NRC Handelsblad van 18 september 2000. Welk verschil van opvatting over de rol van de politiek bestaat er tussen de auteur van de tekst Smeerolie van de samenleving en de jongerenorganisaties uit tekstfragment 1? Zet beide standpunten tegenover elkaar en noem het belangrijkste argument bij het standpunt van de jongerenorganisaties. Gebruik maximaal 40 woorden.

16 ■

!"#$%"&'()*#+",I. E#",76#'#+,7(+,##+,)#466):#3#24,72+4,2$,##+,@##',#'+%"2)#,#+,$9(325$#,@(($;,?66'4(",4#,67#'1#24 0'2*2+##3,)#4'(),466',4#,72+)#'%,@2#",#+,(0"2#&,6+4#'%"#=+"D,*(($",@#,@201,*#4#%01=342),((+ 0'2*2+##3,)#4'();,E#",:#3#24,2%,1<860'2#"D,6*4(",4(")#+#,9(",((+,4#,766'4#=',96'4","6#)#%"((+D ((+,4#,(01"#'4#=',96'4",:#%"'#4#+; Mr. Gerard Spong, advocaat, in de Volkskrant van 19 september 2000. Welke van de drie in alinea 5 van de tekst Smeerolie van de samenleving genoemde waarden wordt er volgens advocaat Spong geschonden?

17 ■

■■■■ 20p

Tekst 2 Ben ik wel gelukkig genoeg?

18 ■

• • •

•

• •

Maak een goedlopende samenvatting in correct Nederlands van maximaal 180 woorden van de tekst Ben ik wel gelukkig genoeg? Uit je samenvatting moet voor iemand die de oorspronkelijke tekst niet gelezen heeft, duidelijk worden: welk utopistisch beeld de media ons voorhouden; welk nut het persoonlijk utopisme heeft; welk bezwaar het persoonlijk utopisme op het vlak van arbeid met zich meebrengt en wat het gevolg daarvan is; welk bezwaar het persoonlijk utopisme op het vlak van relaties met zich meebrengt en welke uiteenlopende gevolgen dat heeft; welke kenmerken alle utopieën hebben; hoe men weerstand kan bieden aan het utopisme.

Einde

100020

2

3


Nederlands, opstel (oude stijl)

■■■■


100020

1

20

01


Begin



■■■■

1 ■

Drugs Het drugsbeleid in Nederland is gebaseerd op twee – volgens sommigen tegenstrijdige – principes. Enerzijds wordt het in bezit hebben en verhandelen van kleine hoeveelheden softdrugs gedoogd en worden gebruikers van harddrugs met rust gelaten, anderzijds is handel in drugs verboden en is de politie voortdurend op jacht naar drugshandelaren. Het gedoogbeleid van de Nederlandse regering staat onder grote internationale druk. Nederland is vrijwel het enige land dat in de strijd tegen drugs een onderscheid maakt tussen soft- en harddrugs. Velen zijn van mening dat de strijd tegen drugs beter helemaal gestaakt kan worden. Legalisering van drugs zou in hun ogen veel problemen oplossen of beheersbaar maken. Schrijf een betoog waarin je stelling neemt voor of tegen legalisering van drugs, of waarin je een pleidooi houdt voor of tegen aanscherping van de strijd tegen drugs. Betrek daarin een aantal aspecten die in onderstaande citaten aan de orde worden gesteld. Het is beslist niet de bedoeling dat je (gedeelten van) citaten letterlijk overneemt. Gedogen blijft het sleutelbegrip van het Nederlandse drugsbeleid. En daar begint het misverstand: niets is zo fnuikend als gedogen. Je laat iets toe wat niet mag worden toegelaten. Dat is de meest slechte situatie die je kan bedenken. Al die gedoogsituaties kunnen op termijn nooit goed aflopen. De bevolking is tegen gedogen en zal dat altijd zijn. Voor normale mensen geldt: je regelt iets, of je regelt iets niet. Met dat halfwasgedoe van tegenwoordig bereik je alleen dat het rechtsgevoel van de mensen in de knoop raakt. uit: Elsevier, een interview met de heer Barbé, burgemeester van Terneuzen

citaat 1

Behalve dat het individu door drugsverslaving beroofd wordt van zijn zelfstandigheid en zijn belangrijkste menselijke eigenschappen (zijn vrije wil en zijn kritische geest), is drugsverslaving een verschijnsel dat een samenleving aantast die juist is gebaseerd op de organisatie van zelfstandige mensen met een vrije wil en een kritische geest. Van een paars kabinet zou men mogen verwachten dat het drugs dus onderkent als strijdig met de menselijke waardigheid en met de idealen van de Verlichting waarop de moderne westerse samenleving is gefundeerd. uit: NRC Handelsblad, een column van Bastiaan Bommeljé

citaat 2

Politie en justitie houden zichzelf voor de gek als ze menen dat ze in staat zijn de ruim honderd misdaadorganisaties (lees: drugsbenden) te ontmantelen. Telkens als ze een aantal ’kopstukken’ weten te pakken, worden hun plaatsen in de top van deze netwerken onmiddellijk door nieuwe criminele handelaren ingenomen. uit: Elsevier, ’De recherche bestaat niet meer’, door Bert Bommels, voorzitter van de Raad van Hoofdcommissarissen

citaat 3

Op zichzelf verloopt deze oorlog, die in de VS al zo’n zeventig jaar duurt, even rampzalig als iedere oorlog tegen een ’genotsmiddel’ waarnaar nu eenmaal vraag is. Een ’vraagmarkt’ is een zelfstandig economisch gegeven, die je niet verslaat met een strafrechtelijke ’oorlog’. Het belangrijkste gevolg van zo’n oorlog is schaarste, waardoor prijzen en winstmarges stijgen. Dat trekt weer nieuwe misdaadondernemers aan. uit: de Volkskrant,’Verslaafd aan de misdaadbestrijding’, door P.C. van Duyne, onderzoeker bij het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie

citaat 4

Een geliberaliseerd beleid zou niet alleen ruimte voor andere zaken scheppen bij politie en justitie, ook het overbelaste gevangeniswezen zou lucht krijgen. Cellen worden langdurig bezet door langgestrafte drugshandelaren, waardoor andere criminelen heen worden gezonden. uit: Elsevier, ’De recherche bestaat niet meer’, door Bert Bommels, voorzitter van de Raad van Hoofdcommissarissen

citaat 5

100020

Opgave A

1

2

Lees verder


Het is de burger toegestaan alles te doen wat hij wenst, zolang hij zijn medeburger geen schade toebrengt. Deze wijsheid van Mill wordt door Europese politici volstrekt vergeten als het gaat om die vermaledijde drugs. Er wordt zelfs niet de schijn opgehouden dat een burger het recht zou hebben die middelen te gebruiken die hij wenst. Dat hier elementaire rechten worden geschonden, vrijheden die op andere gebieden vanzelfsprekend geacht worden, lijkt voor hen eenvoudig niet meer ter zake te doen. uit: Vrij Nederland, E. van Ree, historicus

citaat 6

Vaak wordt beweerd dat de ’bonafide’ coffeeshops hebben ’bewezen’ de hasjgebruikers te beschermen tegen de harddrugsscene. Voor die stelligheid is geen grond. Het kabinet geeft zelf al aan dat de criminele wereld niet zo’n idealistisch onderscheid maakt tussen soft- en harddrugs. Ofwel, veel coffeeshops worden bevoorraad door de criminele subcultuur rond harddrugs. uit: Elsevier, Simon Rozendaal, ’Tijd voor een echte studie’

citaat 7

■■■■

2 ■

3 ■

4 ■

100020

1

Opgave B De Spelen naar Nederland! Dankzij de vele medailles, behaald op de Olympische Spelen in Sydney, is de Nederlandse sport behoorlijk in aanzien gestegen. Dat kan een factor van betekenis zijn als er beslist moet worden welke landen in de toekomst, na Athene in 2004, de Spelen mogen organiseren. Moet Nederland een gooi doen naar die eer? Welke argumenten kan Nederland in de strijd werpen? Wat zou Nederland vóór kunnen hebben op de andere concurrenten? Of moet juist voorkomen worden dat de Spelen naar ons land komen, bijvoorbeeld omdat een klein land als Nederland over onvoldoende middelen beschikt een dergelijk groot evenement te organiseren? Schrijf een betoog waarin je Nederland naar voren schuift als kandidaat voor het organiseren van de Olympische Spelen of waarin je juist bepleit de Spelen niet naar Nederland te halen. Ieder zijn popfestival Jarenlang was Pinkpop in Nederland het enige meerdaagse popfestival. Het bood voor ieder wat wils: een beetje hard naast een beetje zacht, grote namen naast onbekende namen. Intussen zijn er meer festivals gekomen, waaronder Dynamo en Lowlands. Deze festivals hebben een heel andere sfeer en trekken een geheel eigen publiek. Wat trekt jou wel en wat trekt je niet aan in één of meer van deze popfestivals? Waarom zou je wel het ene en niet het andere festival bezoeken? Welke rol speelt de soort muziek daarbij en hoe belangrijk zijn andere factoren, zoals het type bezoeker, de voorzieningen, de locatie enzovoorts? Welk festival heeft jou het meeste te bieden? Schrijf over dit onderwerp een artikel voor de poprubriek in je (school)krant, waarbij je ingaat op bovengestelde vragen. Aan tafel De tafel is van oudsher een plek waar mensen elkaar ontmoeten, met elkaar praten. Samen eten bevordert het gevoel van saamhorigheid en stimuleert de band tussen gezinsleden. Tegenwoordig zijn gezinsleden vaak actief buitenshuis. Dat maakt het lastig om samen te eten. Is de maaltijd nog wel, zoals dat vroeger het geval was, dé gelegenheid voor het gezin om elkaar te ontmoeten en bij te praten? Als de maaltijd die functie niet meer heeft, zijn er dan andere (vaste) momenten om aandacht voor elkaar te hebben voor in de plaats gekomen? Is het wel nodig om in het gezin vaste ontmoetingsmomenten te hebben? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp en betrek er je eigen ervaringen in.

3

Lees verder


5 ■

Wie het afval op en rond schoolpleinen ziet, kan de indruk krijgen dat wij Nederlanders een behoorlijk vies volkje zijn. Uit autoraampjes wordt er jaarlijks maar liefst 100.000 ton afval gegooid. Het opruimen kost de overheid miljoenen guldens, feitelijk weggesmeten geld dus. Waar komt dat achteloze wegwerpgedrag toch vandaan? Wordt het niet tijd de strijd tegen de openbare troep drastisch op te voeren of valt het allemaal wel mee met die vervuiling? Welke concrete maatregelen zijn eventueel gewenst om het afval langs wegen, in bossen, op schoolpleinen, op spoorwegperrons, langs sportvelden enzovoorts te verminderen? Hoe kunnen we de mentaliteit van de wegwerpers veranderen? Of is dat niet nodig, omdat vervuiling bij de natuurlijk aanleg van de mens hoort? Schrijf een betoog of beschouwing over dit onderwerp en betrek er je eigen ervaringen in.

6 ■

Mij een zorg Het kost de zorgsector (verpleeghuizen, bejaardentehuizen e.d.) de grootste moeite om verplegend of verzorgend personeel te krijgen. Werknemers in deze sector klagen steen en been over te lage salarissen en te hoge werkdruk. Veel zorginstellingen gaan er noodgedwongen toe over om personeel in het buitenland te ronselen. Wat trekt sommige mensen aan om ondanks minder aantrekkelijke arbeidsomstandigheden toch voor een bepaald beroep te kiezen? Hoe idealistisch, zorgzaam of dienstbaar moeten zij wel niet zijn? Welke andere factoren dan een financiële beloning of passende werktijden verschaffen de nodige arbeidsvreugde? Welke van deze factoren spelen voor jou persoonlijk een rol bij je toekomstige beroepskeuze? Schrijf een beschouwing waarin je ingaat op bovengestelde vragen.

7 ■

8 ■

9 ■

100020

1

De Relatieman In een nieuw tv-programma, De Relatieman, doet presentator Menno Büch pogingen de 2,6 miljoen Nederlandse vrijgezellen (m/v) aan een relatie te helpen. In dit programma wordt een aantal vrijgezellen voorgesteld op wie belangstellenden via telefoon of internet kunnen reageren. Eens in de twee weken verschijnt er bovendien een krant in een oplage van honderdduizend exemplaren, „afgestampt vol met vrijgezellen die een partner zoeken”, aldus Büch. Hoe oordeel jij over deze aanpak om vrijgezellen aan een partner te helpen? Zou jij zelf aan een dergelijk programma meewerken? Kan een dergelijke manier van kennismaken wel tot een duurzame relatie leiden? Is het wel fatsoenlijk naar contact verlangende mensen tot onderwerp van een dergelijk programma te maken? Schrijf over dit onderwerp een beschouwing en ga in op één of meer van bovengestelde vragen. Oranje boven? In het jaar 2000 heeft een pittige discussie gewoed over de rol van de koning of koningin in het Nederlandse staatsbestel. Politieke partij D’66 heeft voorgesteld de politieke rol van de vorst te beperken (op dit moment is het koninklijke staatshoofd lid van de regering en speelt een grote rol bij kabinetsformaties; het wijst de kabinetsformateur aan). Hoe zie jij de rol van de koning of koningin in een staatsbestel als het Nederlandse? Vind je de huidige situatie goed of moet de rol van het koningshuis beperkt worden? Welke taak of rol is naar jouw idee zinvol voor het koningshuis? Schrijf over dit onderwerp een beschouwing. Een verzorgd uiterlijk is in onze samenleving weer helemaal ’in’. Wie goed naar de reclamebeelden op tv kijkt en de billboards langs de openbare weg bestudeert, ziet echter dat het om meer gaat. Veelal schaars geklede dames in uitdagende poses maken het duidelijk: het gaat om de kunst van het verleiden. Men kan zich afvragen of we met dit soort reclame, waarin de vrouw lijkt teruggebracht tot lustobject, weer terug zijn in het tijdperk van vóór de vrouwenemancipatie. Of moeten we niet zo zwaar tillen aan deze commerciële visie op de vrouw? Bewijzen dergelijke afbeeldingen misschien hoe vrij onze samenleving is? Of worden er fatsoensgrenzen overschreden? Schrijf een beschouwing over het beeld en de afbeelding van de vrouw in de hedendaagse reclame en ga daarbij in op de hierboven gestelde vragen.

4

Lees verder


10 ■

Zijn ogen gleden vluchtig langs de regels van het kleine krantenbericht. Jubileum ... 40-jarige loopbaan voor de klas ... Vage beelden uit het verleden doemden op. „Wat zit je te lezen?” vroeg Marjan. „Je kijkt zo gekweld.” „Herinner jij je die Van der Hout nog?” begon hij aarzelend. Schrijf een verhaal dat met bovenstaande aanzet begint.

11 ■

Verlegen met jezelf Verlegenheid verhindert mensen soms normaal in hun omgeving te functioneren. In Nederland bestaat al geruime tijd een Vereniging voor Verlegen Mensen. Deze vereniging organiseert zogenaamde zelfhulpcursussen, waarin getracht wordt verlegen mensen zover te brengen dat ze in de winkel wél durven zeggen dat ze aan de beurt zijn of zelfs zóver dat ze wél hun mond opendoen tijdens een bijeenkomst van de wijkraad. Worden mensen verlegen geboren of verlegen gemaakt? Welke beperkingen hebben verlegen mensen? Wat valt er aan verlegenheid te doen? Schrijf een beschouwing over verlegenheid waarin je, zo mogelijk, eigen ervaringen betrekt.

Einde

100020

1

5



■■■■


20

01


Tekstboekje

100020

2A

Begin


■■■■

Tekst 1

Smeerolie van de samenleving Over het nut en de noodzaak van gedogen 1

2

3

4

5

6

Alle ouders weten dat je wel eens een oogje dichtknijpt, uit berekenende afweging, gemakzucht of om andere redenen. Je weet ook 55 dat dat spanning oplevert: wanneer doe je het wel en wanneer niet, hoe ver kun je gaan, welk precedent1) wordt geschapen, houd ik het wel in de hand? Zou het, omdat gedogen zo problematisch is, 60 niet beter zijn om het helemaal, of op zijn minst zoveel mogelijk, te vermijden? Om een antwoord op die hamvraag te kunnen geven, moeten we eerst twee andere vragen beantwoorden. De eerste – meer rechtsfilosofische – 65 vraag is: wordt het recht geschonden door het gedogen van een overtreding? De tweede – meer pedagogische – vraag luidt: wordt het gezag (van overheid, van ouders, etc.) aangetast als het overtredingen toestaat? Als het 70 antwoord op één van deze twee bevestigend is, is dat reden het gedogen te stoppen. Eerst kwestie één. Rechtshandhaving door het gezag is een belangrijke pijler voor een leefbare samenleving. Zonder handhaving 75 brokkelt het recht af en zonder recht ontstaat er chaos. Maar recht is meer dan wetten. Het recht kent van oudsher drie dimensies: rechtszekerheid, gerechtigheid en doelmatigheid. De rechtszekerheid vraagt om handhaving, 80 maar kan botsen met de eis van doelmatigheid (zoals in het zeventiende-eeuwse voorbeeld van de prostitutie), of met de eis van gerechtigheid (zoals in het geval van harddrugsgebruikers, die slechts in beperkte mate door justitie worden 85 opgejaagd, omdat we dat onmenselijk vinden). Dat betekent dat recht niet eenduidig is, maar altijd om een afweging vraagt van de drie genoemde waarden. Daarmee is duidelijk dat het gedogen van wetsovertredingen misschien 90 ongewenst is, maar uit praktische of menselijke overwegingen onvermijdelijk. In de dagelijkse praktijk zal elke gezagsdrager (zoals de politieagent, de rechter, de burgemeester) steeds duidelijk moeten maken 95 wat hij wil gedogen en waarom. Hij moet duidelijk zijn. Bijvoorbeeld: het kopen van softdrugs is toegestaan, maar alleen in een koffieshop. Vaak is het handhavingsbeleid echter schimmig en weet niemand waar hij aan 100 toe is: mag je als voetganger nu wel of niet oversteken bij een rood voetgangerslicht als er geen verkeer aankomt?

precedent: geval waarop men zich later meent te mogen beroepen

noot 1

100020

Er wordt in onze samenleving nogal verschillend gedacht over gedogen, het toestaan dat een wet of regel wordt overtreden. Veel mensen vinden het geen probleem dat het door 5 rood rijden van fietsers die rechts afslaan, niet wordt bestraft. De auto dubbel parkeren mag natuurlijk niet, maar vijf minuten illegale parkeertijd voor een pakje sigaretten of een zak patat – daarvoor knijpen we graag een oogje 10 dicht. Het door de overheid gedogen van het gebruik van softdrugs roept echter nogal wat tegengestelde reacties op. Afwisselend met trots en afschuw wordt in de media geconstateerd dat Nederlanders enorme 15 gedogers zouden zijn. De ene keer met trots, omdat we gedogen associëren met onze prachtige Hollandse tolerantie; de andere keer met afschuw, omdat gedogen wijst op normvervaging, een slappe overheid en een 20 tekortschietend justitie- en politieapparaat. Juist dat laatste heeft de Amsterdamse commissaris van politie er het afgelopen jaar toe gebracht zijn dienders op pad te sturen met de nadrukkelijke opdracht: „Ga heen en bekeur!” 25 Het wildplassen, het door rood rijden, het uitschelden van oom agent, het moest maar eens afgelopen zijn! Nederland is natuurlijk niet het enige land waar veel door de vingers wordt gezien. Ook 30 elders in Europa gebeurt het volop. Alleen in Nederland wordt het toegegeven en wordt er zonodig zelfs beleid – gedoogbeleid – van gemaakt. Sterker nog: Nederland kent een ware traditie in het gedogen. Er bestaat een 35 anekdote over Amsterdam in de zeventiende eeuw, toen vanuit de kerken bezwaar werd gemaakt tegen de oprukkende prostitutie. De pragmatisch ingestelde bestuurders van de stad besloten na grondig beraad tot een 40 gedoogbeleid: prostitutie was inderdaad een kwaad, maar strikt toezicht op de naleving van het prostitutieverbod zou leiden tot een nog groter kwaad, namelijk hitsige zeelieden die zich met hun ongebluste zinnen wel eens 45 zouden kunnen vergrijpen aan eerbare vrouwelijke passanten. Oftewel: handhaving moest zin hebben. De overheid heeft kennelijk wel de bevoegdheid om regels en wetten te handhaven, maar is niet verplicht dat te doen. 50 Dat kennen we ook bij andere vormen van gezag, zoals dat van ouders of leerkrachten.

2A

2

Lees verder


7

8

De tweede kwestie is: brengt gedogen de geloofwaardigheid van het gezag in het geding? 105 Recht vereist handhaving en handhaving vereist de erkenning om te mogen handhaven – dat geldt niet alleen voor overheidsgezag, maar ook voor bijvoorbeeld het ouderlijk gezag. Volgens sommigen hebben wij het uitoefenen van gezag 110 (door de overheid, door ouders) de afgelopen dertig jaar te veel bekritiseerd. Daardoor zouden overheid en ouders bang zijn geworden echt gezag uit te oefenen en gedogen ze maar van alles. Het halfslachtige optreden tegen 115 zwartrijden in het openbaar vervoer wordt vaak als voorbeeld genoemd van die bangelijke houding van de overheid, het niet optreden tegen belediging van politieagenten ook. Ik zou het wat positiever willen formuleren: gedogen 120 hoort bij een geëmancipeerde samenleving die gezag niet meer als vanzelfsprekend accepteert. Het uitschelden van parkeerwachters is natuurlijk niet netjes, maar dat het gezag ter discussie staat, is op zich verdedigbaar. In een 125 democratie mag het gezag van de overheid nooit absoluut zijn en is haar gezag nooit vanzelfsprekend. Al met al zitten we dus wel met twee gegevens die tot onzekerheid in de samenleving 130 leiden: het recht is niet eenduidig en de macht om te handhaven is niet vanzelfsprekend. Hoe gek het ook klinkt, die onzekerheden zijn gewenst: ze zorgen voor flexibiliteit. Een democratie heeft speelruimte nodig; 135 samenleven is nooit statisch, altijd dynamisch. Alleen een dictatuur staat de ruimte voor vernieuwing en voor experimenten niet toe. Maar die ruimte hoort bij het recht. Gedogen maakt die dynamiek mogelijk – gedogen is de 140 smeerolie van de samenleving. Het gedogen van door rood licht overstekende voetgangers maakt het mogelijk te onderzoeken of het niet beter is de verkeersregels op een aantal punten aan te passen; het gedogen van softdrugs maakt 145 het mogelijk te onderzoeken of het verbod op

het gebruik ervan niet beter kan worden afgeschaft. Gedogen is dus niet alleen onvermijdelijk – zoals ik hierboven stelde – maar ook gewenst; het is flauwekul om te 150 roepen dat gedogen verwerpelijk is. 9 Dat betekent niet dat gedogen onproblematisch is. Politici die zo dapper zijn toe te geven dat absolute wetszekerheid niet bestaat, staan voor een lastige taak. Ze zullen 155 steeds moeten verantwoorden waarom ze het ene wel door de vingers zien en het andere niet. Het softdrugsbeleid is daar een goed voorbeeld van. Niet alleen het gedogen van de verkoop van softdrugs in koffieshops, maar ook het 160 verbieden van straathandel vereist argumenten en een publiek debat om die argumenten te toetsen. 10 Bovendien moet gedogen wel altijd iets tijdelijks zijn, want er ontstaan problemen met 165 de geloofwaardigheid van recht en gezag, als bepaalde overtredingen (te) lang voortduren. Het softdrugsbeleid van de afgelopen twintig jaar is daar ook een goed voorbeeld van. Na twintig jaar beginnen de nadelen steeds 170 zwaarder te wegen. De overlast is groter dan gedacht en de buurlanden leveren felle kritiek op het Nederlandse beleid. Óf er moet een nieuwe norm gesteld worden, óf de oude moet worden bevestigd en gehandhaafd. Het stellen 175 van prioriteiten en het vaststellen van een nieuwe norm of bevestigen van een oude zijn verantwoordelijkheden die bij de politiek liggen. Nu komen de problemen van een onduidelijk gedoogbeleid te vaak op het bordje 180 van de politie terecht, die met haar per definitie beperkte middelen dagelijks moet beslissen over handhaving van regels die eigenlijk niet altijd te handhaven zijn. En dat is zeer ongewenst. De politie dient alleen maar toe te zien 185 op de naleving van regels. Zij moet niet bepalen welke normen en waarden in de samenleving gelden, want daar is de politiek voor. naar: Jelle van der Meer uit: de Groene Amsterdammer, 22 maart 2000

100020

2A

3

Lees verder


■■■■

Tekst 2

Ben ik wel gelukkig genoeg? Over overspannen verwachtingen 1

2

3

4

5

6

7

8

en niet bij de pakken neer te zitten. Maar de utopie van de totale zelfontplooiing maakt ook slachtoffers. Het geloof in de maakbaarheid van het leven wekt overspannen verwachtingen.Wie niet aan zijn eigen hoge eisen kan voldoen, voelt zich ongelukkig of schiet in een depressie. Niet voor niets wordt depressie al een nieuwe volksziekte genoemd. De Volkskrant portretteerde enkele jaren geleden een 24-jarige vrouw die in een ‘dipje’ terechtkwam doordat zij blijkbaar niet kon voldoen aan de eisen van de tijdgeest. “Je moet carrière maken, veel geld verdienen, je moet intelligent zijn, je moet leuk zijn, je moet gevat zijn, je moet humor hebben, je moet een sociaal beest zijn. Je wordt enorm beïnvloed door reclame, televisie en tijdschriften, er komt zoveel op je af”, vertelde ze. Ze was mooi en talentvol, maar vond zichzelf niet mooi en talentvol genoeg, omdat haar leven achterbleef bij het utopische beeld uit de betere damesbladen. Dit utopisme, dit grenzeloze verlangen om van alles het beste te hebben en te krijgen, slaat op talloze gebieden toe. Relaties worden steeds instabieler door de hoge eisen die partners aan elkaar stellen, op de werkvloer kampen meer en meer mensen met een burn-out. Tot ver in de jaren zestig was werk voor de meeste mensen een simpele noodzaak: een man moest zijn gezin kunnen onderhouden. Met dat criterium werd het werk beoordeeld. Zo werd een positie als ambtenaar buitengewoon aantrekkelijk gevonden, omdat zij veiligheid en zekerheid bood, een opvatting die tegenwoordig enigszins lachwekkend lijkt.Vooral door de stijging van de opleidingsgraad hebben veel meer mensen de mogelijkheid gekregen leuk werk te doen. Arbeid dient niet alleen meer het levensonderhoud, maar ook de zelfontplooiing. In een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid wordt werken zelfs omschreven als een vorm van consumptie. Wie zijn werk als consumptieartikel beschouwt, maakt zich echter erg kwetsbaar. Hoe realistisch is het te denken dat iemand werkelijk veertig jaar lang in zijn werk op het toppunt van plezier en zelfontplooiing kan functioneren? Steeds meer werknemers moeten ervaren dat hun werk niet meer voldoet aan hun utopische verlangens,

utopisten: mensen die streven naar een ideaal dat niet te bereiken is

noot 2

100020

“Het gaat erom dat je je eigen leven regisseert. Je bent verantwoordelijk voor je eigen geluk.That’s life, deal with it. Kijk niet naar wie je bent, maar naar wie je wilt zijn”, zei de 29-jarige filmdirecteur Onno Fenstra onlangs in de Volkskrant. Fenstra behoort tot de utopisten2) van de jaren negentig die geloven dat ze hun leven geheel naar eigen inzicht kunnen inrichten. Je besluit wie je wilt zijn en als je maar hard genoeg je best doet, zul je al je doelen bereiken. Veel mensen geloven dat het utopisch denken verdwenen is. De bevlogen scenario’s voor een perfecte, rechtvaardige samenleving lijken verwisseld voor een gedachteloos consumentisme zonder een sprankje utopische dromerij. Het tegendeel is waar. Het utopisme is springlevend en we zitten er midden in. Alleen is de utopie verschoven van het collectief naar het individu, van het politieke naar het persoonlijke vlak.Voor de meeste mensen is politieke strijd overbodig geworden.We hoeven niet meer te vechten voor de vrije zaterdag of het recht op abortus.We zijn rijker en vrijer dan ooit. De problemen van het moderne leven liggen op het persoonlijke vlak. Hoe geven we vorm aan ons leven, midden in een onoverzichtelijk woud van keuzemogelijkheden? De welvaart heeft mogelijkheden gegeven die een generatie geleden nog ondenkbaar leken. De meeste mensen kunnen hun eigen carrière kiezen en zijn niet afhankelijk van wat hun vader deed.We kunnen reizen, genieten, homo of lesbo zijn, naar een wilde party of de EO-Jongerendag gaan, kinderen nemen of de eeuwige yup uithangen. Zelfs lelijkheid is niet meer onoverkomelijk.We hebben altijd de plastisch chirurg nog. De media zijn dol op mensen als Onno Fenstra, omdat ze de idealen van deze tijd vertolken. Ze zijn ondernemend, doortastend, goedgebekt en zien er doorgaans ook nog goed uit. It can be done, is hun boodschap. Die éne relatie, die precies aan je eisen voldoet, bestaat echt, als je maar genoeg geduld hebt. Net als die éne carrière die helemaal tegemoetkomt aan je allerindividueelste wensen. Waarom zou je genoegen nemen met second best? Het persoonlijk utopisme heeft zijn positieve kanten. Het stimuleert mensen ondernemend te zijn

2A

4

Lees verder


9

10

11

12

hoezeer ze ook hun best doen. Het is dus niet zo verwonderlijk dat het verschijnsel burn-out sterk toeneemt. Natuurlijk kunnen factoren als werkdruk meespelen, maar de veranderde houding ten opzichte van werk is van groot belang.Wie heeft ooit zijn grootouders horen klagen over burn-out? Ook op de relatiemarkt eist het persoonlijk utopisme zijn tol. Relaties zijn in de loop der jaren steeds instabieler geworden doordat de partners meer van elkaar zijn gaan eisen. De seksuoloog Cees Straver interviewde ooit traditionele echtgenoten die elkaar in de jaren vijftig en zestig hadden leren kennen. Opvallend genoeg konden de meesten zich hoegenaamd niet meer herinneren wat zij destijds zo aantrekkelijk aan elkaar hadden gevonden.“Ze was een buurmeisje. Je praatte met elkaar, in de tuin, en dan blijf je aan elkaar hangen”, luidde het weinig romantische relaas van een 54-jarige automonteur. In de jaren negentig zijn de eisen flink opgeschroefd.Vooral hoger opgeleide vrouwen zitten hoog in de boom, vindt relatiebemiddelaar Annelies Penning. “Ze willen het hele rijtje: een man met een goede opleiding, die sociaal vaardig is, relativeringsvermogen heeft, betrouwbaar is en vijf centimeter langer dan zij. Dan wordt het gewoon moeilijk. Negentig procent van de vrouwen is op zoek naar tien procent van de mannen”, aldus Penning in De Groene Amsterdammer. Relaties zijn loodzwaar geworden door de opeenstapeling van wederzijdse verlangens. De tijd dat getrouwde mannen en vrouwen rustig tot gezellige dikkerds konden uitdijen, omdat ze eenmaal ‘onder de pannen’ waren, is definitief voorbij.We moeten tot op gevorderde leeftijd aantrekkelijk en, als het even kan, zelfs sexy blijven. De vonk moet immers blijven overspringen. Al die eisen en verlangens leiden tot stevige onderhandelingen tussen twee (mogelijke) partners. Sinds de duidelijke rolverdeling tussen man en vrouw is verdwenen, streven beide partners naar volkomen gelijkwaardigheid. Niets is immers onverdraaglijker dan het gevoel ondergeschikt te zijn aan de ander. Het is niet zo verbazingwekkend dat menige relatie onder deze last bezwijkt. De nasleep is dikwijls ellendig. Kinderen van gescheiden ouders doen het minder goed dan kinderen uit volledige gezinnen, blijkt onder meer uit een onderzoek van de Universiteit

13

14

15

16

van Utrecht. Ze roken, drinken en blowen meer, ze maken zich vaker schuldig aan kleine criminaliteit en hebben meer moeite met het aangaan van duurzame relaties. Het effect moet niet worden overschat, maar is toch duidelijk aanwezig. Natuurlijk bestaan er grote verschillen tussen het traditionele, collectieve utopisme en het persoonlijk utopisme van de jaren negentig, maar er zijn ook opvallende overeenkomsten. “De utopistische gedachte gaat uit van het idee dat in de mens een god schuilt.Wie daarin gelooft, ziet elke beperking en begrenzing als een belediging”, schrijven Hans Crombag en Frank van Dun in De utopische verleiding. De gedachte dat de mens oppermachtig is, verklaart zijn verlangen naar meesterschap over de wereld en daarmee ook over andere mensen, aldus Crombag en Van Dun. Utopistische stromingen als het communisme raakten echter in verval, vooral vanwege het verzet tegen het dictatoriale karakter ervan. Ook de droom van grenzeloze zelfontplooiing loopt stuk op de aanwezigheid van anderen. Op de arbeidsmarkt is dat heel duidelijk zichtbaar. Succes is per definitie slechts voor een minderheid weggelegd. Succes betekent dat iemand het beter doet dan gemiddeld. Als iedereen succesvol zou kunnen zijn, zoals New Age-goeroes beweren, zou het begrip ‘succes’ elke betekenis verliezen. Ook op het gebied van relaties gooit de ander roet in het eten. Hij of zij zal immers nooit volledig aan onze wensen voldoen. Daar is hij of zij nu eenmaal een ander voor. Seksuoloog Cees Straver kwam tot de conclusie dat moderne partners nog iets kunnen leren van de ‘huwelijkse logica’ van getrouwde stellen van een of twee generaties geleden: de vanzelfsprekende solidariteit van mensen die hebben besloten samen een leven op te bouwen, met alle voor- en nadelen van dien. Wie opgroeit in een wereld van welvaart en schijnbaar onbegrensde mogelijkheden kan nog maar moeilijk leven zonder zichzelf voortdurend de ‘ben ik nog wel gelukkig genoeg?’-vraag te stellen.Toch is het belangrijk te doorzien dat absolute zelfbeschikking – ‘kijk niet naar wie je bent, maar naar wie je wilt zijn’ – een illusie is. Anders zal Nederland zich steeds meer ontwikkelen tot een land van gefrustreerde individuen, op weg naar de therapeut bij iedere tegenslag. naar: Peter Giesen uit: de Volkskrant, 4 september 1999

Einde

De teksten die voor dit examen gebruikt zijn, zijn bewerkt om ze geschikt te maken voor het examen. Dit is gebeurd met respect voor de opvattingen van de auteur(s). Wie kennis wil nemen van de oorspronkelijke tekst(en), raadplege de bronvermelding. De Cevo is verantwoordelijk voor vorm en inhoud van het examen.

100020

2A

5


)$*$+,-'*."/'&$01$".2&3,4"$'")$*$+,-'*.5",$$.6--+*&%7$&*"/80*$".2&3,4

9:-;$'""<=>?" 9:028% ;<02122.% =::8>02?2>% @.)28A'(/%

!"%

(!

&'()*+,%# -'./)+0%!#%12' #343"%5#643"%778

>+-%$'C8$G3$"

! " " " " " " " >88+"*&2"$:-;$'"@&3'";-:&;--,"A("B0'2$'"2$" C$7-,$'D"7$2"$:-;$'"C$.2--2"0&2"!!"6+-%$'"$'"$$'" .-;$'6-22&'%.8B*+-E72F" >88+"$,G"6+--%'0;;$+"&."--'%$%$6$'"78$6$$," B0'2$'";$2"$$'"%8$*"-'2188+*"C$7--,*"G0''$'" 18+*$'F"

!"""#$%%!%

"

! ! ! ! ! ! ! "##$!%&#'!(##)!*%'+,,)-#%!./&%%#%0! )#-#%#%0!1,,)2##3-#%!#4-45!-*%!#)!+,)-#%! 6#1)**6-4!738!#)!2&91,,)2##3-!::%!/&%!+,)-'! 6#1)**6-!#%!9#!*%'+,,)-'!(#'!(##)!-*%!::%! /&%0!-*%!+,)-'!*33##%!-#!##)8'#!/&%!&%!-#! 2#,,)-#3&%6!(##6#'#3-4!

#$%&'%


;#<8'!= >#%!8'**3'9#!1*%!(#%8#3&9
% I% !! % !% !! #B % J% ! ! #B #B

#B

% K% " ! =" #" L" M"

#B

% A% " ! =" #" L" M"

#B

% N% " ! =" #" L" M"

!B

% O% !!

3B

% P% !!

#B

% Q% " ! =" #" L" M"

#B

% I(% " ! =" #" L" M"

!"""#$%%!%

! ! @#!'#<8'!!"#$%&''(&)"$*'#$+"#%"(,)-$-.##"#!<*%!&%!1&#)!,A##%1,36#%-#!-#3#%!1#)-##3-! +,)-#%4!@#/#!-#3#%!?!**%4!! P#3<#!,1#)##%<,(8'!&8!#)!&%!E?%!1&8&#!,A!E#'!+,,%6#-)*6!1*%!(#%8#%H! ""45.,-$+'6,+''($/@$8995:"#;! P#3
!"

H$$."6$+*$+%


% ))% " ! "##$!%&'(&!)*+!#+,&$-.**+,&!#/-01$23)2+4&+!%#$,.!,&!1#5,2+4!)*+!,&!*5.&5$!.&4&+#)&$!1&.! ,##$!1&/!6&1*+,&',&!#+,&$%&$7!1&.!6&-.&!4&.87&&$,9! *" *:-.*+,&'23(;!/**$!%&2+24!4&+5*+0&&$,! +" ($2.2-01!&+!-#/6&$! ," /#&,&'##-;!/**$!$&'*.2)&$&+,! -" +501.&$!&+!#7-.*+,24! ! <$!(5++&+!)&$-012''&+,&!.87&+!*$45/&+.&+!%#$,&+!#+,&$-01&2,&+;!=#*'->! !"*$45/&+.*.2&!#7!6*-2-!)*+!##$=**(!&+!4&)#'4?! #"*$45/&+.*.2&!#7!6*-2-!)*+!)##$@!&+!+*,&'&+?! $"*$45/&+.*.2&!#7!6*-2-!)*+!#)&$&&+(#/-.!#:!)&$4&'23(2+4?! %"*$45/&+.*.2&!#7!6*-2-!)*+!)##$6&&',&+A! !& % ).% ! ! B&'(&!&'((!.87&+!*$45/&+.*.2&!/#&.&+!2+!1&.!.&(-.4&,&&'.&!)*+!*'2+&*!C!&+!D!,&!6&%&$2+4! EF&.!7#G.2-01&!6&&',!H&&+=*/&!-.2'.&H!1&&:.!2+!1&.!.23,7&$(!)*+!,&!/*--*/#62'2.&2.!&&+! +2&5%&!'*,2+4!4&($&4&+E!**++&/&'23(!/*(&+9!)*&((+",--((."/(".011(+23! !& % )!% ! ! B&'(&"&'((!.87&+!*$45/&+.*.2&!-7&'&+!,&!1##:,$#'!2+!*'2+&*!CI9!)*&((+",--((."/(".011(+23! ! "&!.2.&'!4(."2&,,-&5("6,."1(.2(-758"80..(."(*+!2$#+2-01!#74&)*.!%#$,&+A! #& % )/% " ! B&'(!:&2.!=#5!,&!**+'&2,2+4!(5++&+!=23+!)##$!,&=&!.2.&'9! *" F&.!:&2.!,*.!,&!/&+-!6&-012(.!#)&$!1&.!)&$/#4&+!=201!**+!&&+!)&$*+,&$&+,&!#/4&)2+4!**+! .&!7*--&+A! +" F&.!:&2.!,*.!,&!/&+-!2+!-.**.!2-!,&!+*.55$!.&!)&$$23(&+!&+!52.!.&!6$&2,&+!/&.!+2&5%&!+*.55$A! ," F&.!:&2.!,*.!,&!/&+-!2+!-.**.!2-!)##$.,5$&+,!=23+!6&7&$(2+4&+!.&!#)&$%2++&+!&+!=23+! /#62'2.&2.!.&!)&$4$#.&+A! -" F&.!:&2.!,*.!,&!/&+-!/&.!=23+!2+4$&7&+!,&!(%*'2.&2.!)*+!=23+!+*.55$'23(&!#/4&)2+4!**+.*-.A! ! #& ! )0% " ! B*.!2-!,&!1##:,4&,*01.&!)*+!,&!.&(-.!4(."2&,,-&5("6,."1(.2(-758"80..(.9! *" "&!&J7*+-2&!)*+!,&!/#62'2.&2.!1&&:.!.#.!4&)#'4!,*.!,&!-.2'.&!&+!,&!12-.#$2&!52.!1&.!'*+,-01*7! )&$,%23+&+!&+!,*.!-.*,!&+!7'*..&'*+,!)*+!-.2'.&:5+0.2&!%2--&'&+A! +" "&!#)&$1&2,!62&,.!/&.!1&.!**+/*(&+!)*+!H+2&5%&!+*.55$H!4&&+!6&)$&,24&+,!*'.&$+*.2&:!)##$! %*.!**+!-.2'.&!&+!'*+,-01*7!,##$!,&!4$#&2&+,&!/#62'2.&2.!)&$'#$&+!4**.A! ," "&!)&$)*+42+4!)*+!H#$242+&'&H!+*.55$4&62&,&+!,##$!,&!=#4&+**/,&!H+2&5%&!+*.55$H!/**(.! ,*.!/&+-&+!15+!62+,2+4!/&.!1&.!1&+!#/$2+4&+,&!'*+,-01*7!)&$'2&=&+A! -" K&+-&+!(5++&+!+2&.!)&&'!*+,&$-!,*+!=201!+&&$'&44&+!623!,&!4&)#'4&+!)*+!,&!.#&4&+#/&+! /#62'2.&2.!&+!&$!1&.!6&-.&!)*+!/*(&+!,##$!+2&5%&!+*.55$4&62&,&+!2+!.&!$201.&+A! ! #& % )1% " ! F#&!(*+!1&.!-01$23:,#&'!)*+!,&!*5.&5$!1&.!6&-.&!%#$,&+!#/-01$&)&+9! "&!*5.&5$!%2'!)##$*'! *" ,&!65$4&$-!#7$#&7&+!.#.!)&$=&.!.&4&+!,&!**+'&4!)*+!,&!=#4&+**/,&!H+2&5%&!+*.55$HA! +" ,&!'&=&$!'*.&+!,&'&+!2+!,&!.$&5$241&2,!#/!1&.!)&$'2&-!)*+!#+**+4&.*-.&!+*.55$A!! ," ,&!+*.55$'2&:1&66&$-!2+:#$/&$&+!#)&$!1&.!)&$*+,&$&+,&!(*$*(.&$!)*+!,&!+*.55$A! -" ,&!#)&$1&2,!%**$-015%&+!)##$!,&!2+4$237&+,&!4&)#'4&+!)*+!1**$!2''5-2&7#'2.2&(A! ! ! L(!7$#6&&$!/23!2&,&$&!(&&$!%&&$!2+!.&!'&)&+!2+!,&!-#/6&$1&2,!%**$!/&+-&+!*'-! '()**)%#% K*$0&'!.&+!F##)&+!#:!M##-!)*+!N#/&$&+!=201!2+!%&+.&'&+A!"*.!'5(.!,*+!&&+!.23,3&!&+!2(! -015,!#:!(+2(!/&&%*$24!#:!2+-.&//&+,!#)&$!,&!)&$'#&,&$2+4!)*+!,&!/&+-1&2,A!K**$!*'! -+&'!(#/!2(!2+!)&$=&.!.&4&+!,&=&!05'.55$7&--2/2-.2-01&!)*/72&$-!,2&!/&.!15+!4&=&/&'!#)&$! )$#&4&$!,&!$&'*.2)&$&+,&!'&)&+-'5-.!52.!/23+!4&/#&,!=524&+A!N23!'23(&+!=201!&$!+*5%&'23(-! )*+!6&%5-.!,*.!+2&.!*''&&+!4&'52,-#)&$'*-.!/**$!##(!15+!-&+.2/&+.!=&':!*'!&&5%&+#5,!2-A! E"&!+&242+4!1&.!1&,&+!.&!)&$##$,&'&+!&+!1&.!)&$'&,&+!.&!7$23=&+;!2-!,2&7!4&%#$.&',!2+!,&! /&+-&'23(&!+*.55$E;!-01$&&:!"*)2,!F5/&!2+!COOO;!E&+!6&P+)'#&,.!=&':-!1&+!,2&!6&42:.24,! =23+!/&.!1&.!-01&$7-.&!##$,&&'!&+!,&!4$##.-.&!4&'&&$,1&2,AE! 97&:")7(&"-,.;2"<(2&=+*(8>""A+*0'>"!#"50.7"!BBB! ! #& ! )2% " ! B&'(&!)*+!#+,&$-.**+,&!6&%&$2+4&+!,$5(.!1&.!6&-.&!52.!%&'(!6&=%**$!2+!,2.!02.**.!.&4&+! Q&+!F##)&+!%#$,.!4&52.9! *" Q&+!F##)&+!1**'.!##$=**(!&+!4&)#'4!,##$!&'(**$A! +" Q&+!F##)&+!'**.!=201!#+)#',#&+,&!'&2,&+!,##$!)&$-.*+,&'23(&!#)&$%&42+4&+A! ," Q&+!F##)&+-!#7)*..2+4&+!=23+!+2&.!)*+!,&=&!.23,A! -" Q&+!F##)&+-!$&'**-!4&.524.!+2&.!)*+!%&$(&'23(&!(&++2-!)*+!,&!+*.55$A! #&

!"""#$%%!%

!"

#$$%"&$'($'%


! ! IP% " ! Q%!+#3++>%!% 2?)#%6#)?DE'!-,,)!E*%#%6#<)**&!,$!<,#&#%6#3,#&!&%!-#!'?&%#%!1*%!%,6!E*3$X*6)*)&8DE#! 8'#-#%!1*%!1YY)!-#!&%-?8')&*3&8*'&#H!K&9%!8'*-0!Z')#DE'0!8',%-!&%!-#!/#1#%'&#%-#!##?+!%,6! 1,3!1##4!P&#!+#3!##%8!2?)#%!E##$'!6#E*-!-&#!1,,)!-#!**)-&6E#&-!(&--#%&%!-#!8'*-!##%!E**%! E,?-#%0!2#6)&9A'!,%(&--#33&9%6#38#!E&8',)&D?8!K*D*?3*_!-&#!&%!-#!1,)&6#!##?+! <3**6-#!-*'!-#!(*88*!<,#'8#%0!<*))#%!#%!A**)-#%')*(8!&%!-#!E,,$-8'*-!L)**8-#!*38!-#! +*'#)1*3!1*%!-#!^&*6*)*L4! C,&D$E,"&$('#>%$F"%&459"-G$FH45"#$<"5%&">"#G$I59.8G$/0$).#,$/JJJ$ ! C#)8'#6#%0!-&#!(##%'!-*'!E#'!1),#6#)!&%!-#!8'*-!,,++>%3% %?!,,%$F"%&459"-G$FH45"#$<"5%&">"#G$I59.8G$/0$).#,$/JJJ! ! #B ! !(% ! ! \&'##)!##%!2#+#)&%6!1*%!;#%!V,,1#%!?&'!*3&%#*!=!,$!?&'!*3&%#*!I0!2#8'**%-#!?&'!::%!/&%0!+**)! 2,1#%8'**%-!D&'**'!I!'#6#%&%!6**'4! ! K#'!2#')#<<&%6!','!1,6#3A3*8!a'*))#1**)'!+,)-'!&%!-#!'#<8'!!"#$%&''(&)"$*'#$+"#%"(,)-$ -.##"#!6#8A),<#%!1*%!&33?8&#A,3&'&#"#%&"((,#>$9L$*95+$*'#$MN"(LO4":59>;$ !B ! !!% ! ! b#&-!??#!1*%!-#)6#3&9<#!'#6#%8'#33&%6#%!,$!1,)(#%!1*%!./#3$52#-),6!*$!?&'!*3&%#*!==4! 3"45.,-$+'6,+''($27$8995:"#;$ ! #B

!"""#$%%!%

K"

H$$."6$+*$+%


;#<8'!G F#13,6#%E#&-!1#)83**'!-#8"#R",:$*"5%(''&$:"%-.#:,>R",:4!Z&'!9#!8*(#%1*''&%6!(,#'!1,,)!&#(*%-!-&#!-#! ,,)8A),%<#3&9<#!'#<8'!%&#'!6#3#/#%!E##$'0!-?&-#3&9
!

!"""#$%%!%

A"

H$$."6$+*$+%



Examen HAVO

200017 1

Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs

20

02

Tijdvak 1 Dinsdag 28 mei 9.00 –12.00 uur

Begin


Werk de opdracht uit gegeven onder A, of één van de opdrachten gegeven onder B. Bedenk zelf een titel als er bij de opgave geen genoemd is.

Opgave A

1

citaat 1

citaat 2

citaat 3

200017 1

Een jachtig bestaan Steeds vaker hoor je volwassenen klagen over de stress en het jachtige levenstempo waaronder zij gebukt gaan. Moeten werkende mensen zich tegenwoordig echt meer inspannen dan vroeger of laten zij zich te veel meeslepen door overspannen ambities? Uit recent onderzoek blijkt dat men in Nederland gemiddeld niet minder vrije tijd heeft dan in andere Europese landen, dus dat kan op zich geen reden tot klagen zijn. Ook studerende jongeren en scholieren hebben soms grote moeite het tempo van de moderne samenleving bij te houden. Zij die het niet bij kunnen benen, dreigen af te haken, worden ziek, tellen niet meer mee. Zijn de eisen die de samenleving aan werknemers, scholieren en studenten stelt echt te hoog? Vragen we niet te veel van onszelf? Zouden we, om de stress de baas te blijven, op een andere manier met werk, studie en vrije tijd om moeten gaan? Hoe ga jij om met de maatschappelijke druk om te presteren en hoe denk je er in je latere leven mee om te gaan? Schrijf een beschouwing waarbij je ingaat op deze vragen. Maak daarbij gebruik van onderstaande citaten. Het is beslist niet de bedoeling dat je (gedeelten van) citaten letterlijk overneemt. Dr. M. Wilke, hoogleraar arbeidsvoorwaardenbeleid in Rotterdam, typeert de toename van vermoeidheid en stress als ’een nepprobleem van zichzelf belangrijk vindende hoger opgeleide tweeverdieners.’ Man en vrouw willen volgens hem beiden carrière maken, voor de kinderen zorgen en hun hobby’s bijhouden. Als dat niet lukt, beginnen ze hard te klagen. ”Stress is geen natuurverschijnsel. Mensen kiezen er zelf voor, omdat zij ambitieus zijn, een duur consumptiepatroon willen handhaven, of simpelweg omdat stress status geeft”, aldus Wilke, die voorspelt dat steeds meer mensen genoeg krijgen van een jachtig bestaan. Uit: H. van Maanen, de Volkskrant ”Niet alleen de arbeidstijd, maar ook de vrije tijd komt steeds verder onder druk te staan. Na meer dan een eeuw groei neemt sinds twintig jaar de beschikbare vrije tijd af. We zijn nog geen Japanners, die vier avonden per week verplicht met de collega’s doorbrengen, maar we zijn ook in onze vrije tijd steeds vaker met werk bezig.” Uit: P. de Bok en T. van den Boomer, Humanist Stress bepaalt steeds meer het beeld van de maatschappij waarin we leven. De economie doet het goed, maar vraagt wel haar slachtoffers. Steeds meer werk moet in steeds kortere tijd worden verricht. Productiecijfers moeten omhoog. Het werk moet sneller en efficiënter. Je kunt als mens niet ongestraft jezelf steeds overvragen. Het kan lang goed gaan, maar op een kwade dag kan het stressmonster toeslaan. Het lijkt erop dat het lichaam goed overweg kan met eenmalige crisisachtige situaties, maar veel minder met continue druk. In het eerste geval herstelt het lichaam zich, maar in het tweede geval blijven stresscircuits in het lichaam zodanig overbelast, dat ze zich langzamerhand blijvend vervormen. In plaats van dat het lichaam steeds beter omgaat met stress, lijkt het er steeds slechter tegen bestand te zijn. Uit: K. Roest, Nederlands Dagblad

2

Lees verder


citaat 4

citaat 5

citaat 6

citaat 7

200017 1

Werknemers van bedrijven en instellingen in Nederland hebben te maken met de hoogste werkdruk in Europa. Die druk stijgt bovendien ook nog eens meer dan gemiddeld. Dat blijkt uit een onderzoek dat het Nederlands Instituut voor Arbeidsomstandigheden (NIA) begin ’97 heeft verricht in opdracht van het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid. Van alle werkenden boven de veertig jaar klaagt maar liefst 45 procent over een langdurig gevoel van moeheid. Het NIA verklaart de hoogte en stijging van de werkdruk onder meer uit het feit dat in Nederland steeds vaker wordt getelewerkt. Werk en privé gaan daardoor steeds meer door elkaar lopen, waardoor de betrokkenen het idee hebben nooit klaar te zijn met het werk. Daar komt bij dat het aantal flexibele contracten, met de bijbehorende onzekerheden, steeds toeneemt. Tot slot zijn de maatregelen die werkgevers nemen op het gebied van arbeidsomstandigheden nagenoeg uitsluitend gericht op lichamelijke risico’s. Preventie van stress is nog een ondergeschoven kindje. Uit: ANP, Haarlems Dagblad Er zijn mensen die elke nacht hun eindexamen opnieuw moeten doen; anderen dromen er alleen van op belangrijke momenten in hun leven. Maar op het moment zelf heeft vrijwel iedereen er last van: examenstress. Trillende handen, bibberende benen, het gevoel niets meer te weten, soms volledige black-outs. Eén op de vijf eindexamenkandidaten heeft het gevoel door zijn extreme nervositeit minder goed te presteren dan anders, zo blijkt uit onderzoek van Ard Nieuwenbroek, onderwijsadviseur bij de KPC Groep in Den Bosch en auteur van het onlangs verschenen boek Omgaan met prestatieangst. Uit: R. de Gruyter, NRC Handelsblad Uit een recent onderzoek blijkt dat werkende Nederlanders uitermate tevreden zijn. Maar liefst 82 procent vindt dat werk gelukkig maakt. En hoe hoger de opleiding, hoe groter het geluk. Dat een land met de hoogste werkdruk in Europa zo gelukkig is, lijkt tegenstrijdig, maar dat is het niet. In ons taalgebruik is stress synoniem geworden met negatieve spanning, met een te hoge belasting. We associëren stress met ellende en verval, waardoor we over het hoofd zien dat het ook plezierige kanten heeft. Stress en geluk kunnen namelijk heel goed samen gaan. Hoge werkdruk kan negatieve stress opleveren, maar ook positieve: stimuleren tot prestaties, een extra prikkel om een tandje bij te zetten. Zonder stress zouden we nergens zijn, stress is een voorwaarde om tot prestaties te komen, stress stimuleert, activeert, maakt alert, roept creatieve gedachten op. Uit: Suzanne Weusten, de Volkskrant Het is zo onproductief, die drukte. Een lijf dat constant vol adrenaline wordt gepompt, weet niet meer wanneer het echt zaak is in actie te komen. Slaapgebrek maakt kribbig en met chagrijn jaag je je hulpbronnen weg. Nee dan luiheid, dié is pas productief. Niet de ’onthaasting’, want die dicteert weer een therapeutisch programma van heilzame wandelingen en kwaliteitsuurtjes met kinderen. Nee, het heerlijke, zinloze, doelloze Niets. Durven we dat nog wel aan, die leegte die productief maakt, die sloomheid die ons alert doet zijn wanneer het echt nodig is, zoals een kat in zijn slaap? We zijn verknocht aan ons druk-druk-druk-alibi. We snakken naar een time-out, maar laten het aankomen op een burn-out. Ziek zijn is toegestaan, lui zijn niet. Werkgevers zouden sollicitanten moeten selecteren op hun talent voor nietsdoen. Luiheid loont! Uit: A. Truijens, de Volkskrant

3

Lees verder


Opgave B

2

De veilige school Het is lang een taboe geweest, maar steeds vaker komen verhalen naar buiten over kleine en grote vormen van criminaliteit die de school bedreigen. Een aantal scholen is uitgerust met videocamera’s, kluisjes voor de leerlingen of met metaaldetectoren om wapens op te sporen. Een enkele school kent al een bewakingsdienst. Het is de vraag of al deze maatregelen het gevoel van onveiligheid doen verdwijnen. Bespeur jij gevoelens van onveiligheid bij jezelf of bij medescholieren? Welke maatregelen zijn er op jouw school getroffen en welke aanvullende maatregelen vind je nodig? Schrijf een beschouwing over de (on)veiligheid op jouw school.

3

Een blik vooruit Aan het einde van een eeuw zijn er steevast onheilsprofeten die grote rampen, ja zelfs de ondergang van de aarde voorspellen. Positievere geesten verwachten dat in een nieuwe eeuw techniek en wetenschap zich met reuzenschreden verder ontwikkelen. Wat zijn jouw verwachtingen voor de nieuwe eeuw met betrekking tot ontwikkelingen op het gebied van wetenschap, techniek, milieu, onderwijs, menselijke verhoudingen of politiek? Schrijf een beschouwing waarin je je beperkt tot één of twee van bovengenoemde gebieden.

4

De multiculturele samenleving Net zoals andere landen ontwikkelt Nederland zich steeds meer tot een multiculturele samenleving. Hoe is het gesteld met de integratie van immigranten in buitenlandse landen? Een paar voorbeelden. In Frankrijk zijn de problemen groot: de banlieus van de grote steden zijn ware getto’s geworden, er is veel geweld tussen rivaliserende etnische groepen en de werkloosheid onder jongeren van Noord-Afrikaanse afkomst is twee keer hoger dan onder de Franse jeugd. De Bondsrepubliek is van alle EU-landen het meest genereus ten aanzien van vluchtelingen: in 2000 kwamen er 136.000 politieke vluchtelingen bij; in totaal komen er jaarlijks 500.000 buitenlanders bij. Over Amerika hebben de meesten nog het idee dat het een smeltkroes is, waarin immigranten van over de hele wereld worden ’omgesmolten’ tot Amerikanen. Dit idee is allang achterhaald door de realiteit: het aantal Amerikanen met wortels in andere delen van de wereld groeit snel en zij willen en kunnen hun oorspronkelijke identiteit niet helemaal opgeven. Canada is een land van immigranten: ruim vijf van de dertig miljoen inwoners is ergens anders geboren. De onderlinge samenhang van bevolkingsgroepen is er losser dan in welk ander westers land ook: voor een immigrant valt er weinig aan te passen. Hoe beoordeel jij de multiculturele situatie in Nederland op dit moment? Is er sprake van toenemende problemen of valt de situatie mee? Ga in een beschouwing beargumenteerd in op deze vragen.

5

Pillen met vitamines en mineralen, geneeskrachtige kruiden verwerkt in zalfjes en capsules, crèmes die rimpelvorming tegengaan: jeugd en vitaliteit zijn te koop ... bij de drogist. Handenvol geld spendeert de consument aan deze producten. ’Weggegooid geld en risico’s voor de gezondheid’ is het oordeel van sceptici. Anderen houden vol dat er wel degelijk positieve effecten zijn. Schrijf een beschouwing over dit verschijnsel.

6

200017 1

Ga toch fietsen! Fietsen: je blijft er fit bij, je ziet meer, je bent onafhankelijk. Veertig procent van alle autoritjes is korter dan vijf kilometer en gelet op wat er allemaal uit een uitlaat komt, zou je een anti-autobeleid en een actiever fietsbeleid verwachten. Planologen zouden meer rekening moeten houden met de fietser. Schrijf een artikel voor de plaatselijke krant. Geef daarin een uiteenzetting over de verkeerssituatie bij jou in de buurt en doe voorstellen voor een actief fietsbeleid.

4

Lees verder


7

Is schelden gezond? Er bestaan twee extreme opvattingen over schelden. Eén groep mensen zegt: vloeken, schelden en kwetsen lucht op. Marc Schoorl is zo iemand. Hij is geabonneerd op het tijdschrift Maledicta, een internationaal tijdschrift over vloeken en schelden, en heeft een artikel geschreven met de veelzeggende titel: ’Schelden is gezond’ (De Groene Amsterdammer, 29 januari 1997). Hierin schrijft hij: ”De vloek is een zegen, een voorrecht, een deugd. Scheldwoorden zijn de vluchtheuvels voor de niet langer te onderdrukken neiging om je overvolle gemoed te luchten. Ze vormen de straatgoot voor de hoge nood. Het zijn de krullen van onze taal. De dankbare dienstboden van je laagste driften.” Schoorl geniet van het schelden van sommige cabaretiers en moet niets hebben van het politiek correcte taalgebruik van politici in Den Haag, dat hij ”omfloerst, ingedikt, bezwachteld met watten, kortom leugenachtig” noemt. Schoorl noemt schelden zelfs een ”kunst” en roept iedereen op tot verbale agressie. In Nederland geniet deze ’kunst’ geen hoog aanzien. Wij Nederlanders houden van rust. Bekend zijn de acties van de Bond tegen het vloeken. Je hebt vast wel eens een ’papegaaibord’ van deze Bond gezien met veelzeggende teksten als: ”Vloekers zijn napraters.” En wat te denken van Amerika: daar kun je voor vloeken zelfs in de gevangenis komen. Dat ondervond Reinhold Aman, enig redacteur van Maledicta: ruim een jaar bracht hij door in de cel! Wat is jouw mening over vloeken? Hoe oordeel je over de huidige situatie in Nederland? Valt het met het vloeken wel mee of loopt het juist de spuigaten uit? Hoe denk je over de toekomst? Moet ons land één grote Bond tegen het vloeken worden of juist minder krampachtig staan tegenover verbale agressie? Schrijf een betoog waarin je beargumenteerd antwoord geeft op de hierboven gestelde vragen.

8

Cyber-hippies en hun digitale roes Met behulp van de computer kun je licht en geluid zodanig manipuleren dat je hersenen erdoor bedwelmd raken. Ook is het mogelijk met behulp van de computer een virtual reality te creëren die boeiender lijkt dan de echte wereld. Het gevaar dreigt dat de computer een middel wordt om te vluchten voor de vaak harde werkelijkheid. Of is het fantastische uitstapje naar een wereld met ongekende en ongeëvenaarde mogelijkheden niet meer dan een onschuldig tijdverdrijf? Schrijf een beschouwing over de computer als roesmiddel.

9

Het slaan van kinderen was in Engeland eeuwenlang een geaccepteerd opvoedkundig middel. Zowel schoolmeesters als ouders pasten het toe, totdat de rechter bepaalde dat dat niet meer mocht. Maar onlangs hield de Engelse minister van Volksgezondheid een pleidooi voor terugkeer van de pedagogische tik. Sommige mensen beschouwen slaan als het failliet van de opvoeding: je geeft een verkeerd voorbeeld. Anderen zien de tik gewoon als een onderdeel van het pakket maatregelen dat de ouder kan nemen in de opvoeding. Daarnaast zijn er grote verschillen tussen culturen in het al dan niet slaan van kinderen. Schrijf een betoog over de (on)wenselijkheid van de opvoedkundige tik.

10

Ze keek gehaast op haar horloge. Het was al zeker tien minuten geleden dat een blonde vrouw van naar schatting een jaar of dertig paniekerig had gevraagd: ”Wilt u mijn zoontje even vasthouden? Ik moet nog een koffer uit de auto halen!” Het slapende kind werd steeds zwaarder in haar armen. Ze had niet opgelet in welke richting de vrouw precies verdwenen was, maar in elk geval niet in de richting van de perrons. Veel langer dan een kwartier kon ze eigenlijk niet meer wachten, want dan vertrok de laatste trein naar Haarlem. Het jongetje in haar armen bewoog zijn vuistjes. Schrijf een verhaal dat begint met bovenstaande aanzet.

Let op: de laatste opdracht van dit examen staat op de volgende pagina.

200017 1

5

Lees verder


11

Leuk? Enige tijd geleden liet NRC-Handelsblad een onderzoek verrichten naar wie men in Nederland de grappigste landgenoot vindt. Dat bleek André van Duin te zijn. Cabaretier Youp van ’t Hek kwam op de tweede plaats. Youp van ’t Hek scoorde trouwens ook erg hoog op de vraag wie men de minst leuke Nederlander vond ... Wat is leuk? Wie is leuk en waarom? Is het waar dat wie met opzet leuk probeert te doen, meestal helemaal niet grappig is? Schrijf een beschouwing over dit onderwerp.

Einde

200017 1

6

Lees verder


*%+%,-.(+/#0('%12%#/3'4-5#%(#*%+%,-.(+/6#-%%/7..,+'&8%'+#091+%#/3'4-5

:;.<%(##=">?# 9:028% ;<02122.% =::8>02?2>% @.)28A'(/%

!"%

)!

&'()*+,%# -'./)+0%!#%12' #343"%5#643"%778

!

!"""#$%%!"%

@%A/3B9%A4%# # # # # # #

! ! ! !

#

$%&'(%


"#$%&!'! !

!"#$%&''(&)"$*'#$+"#%"(,)-$-.##"#! !

'!

B%

#"%

F!

#B%

!"%

!B%

3"%

M!

3B%

C"%

CB%

L!

B"%

BB%

!"""#$%%!;%

! ! (#&!)*+&,%-.#!/##01!2##3456#!%&,0! .##7&!,3!.#&!&,81)#9$!:53!1#!65%%56*/,0,&#,&! ##3!3,#;<#!051,3=!=#$9#=#3>!?9*#=#9@!:AA9!1#! %56#30#:,3=!4,-.!65%%550!,3!/#<#=,3=!4#&&#@! $<56!1#!%&,0&#!&*&!.559!9#-.&!,3!##3!*6=#:,3=! <559,3!6#3!4,-.!##34556!$*3!<53#3>!B;!,%! 1#!%&,0&#!4C07!##34556!=#<*91#3@!*69,3=1! 1**9!/#19,8:,=.#,1!#3!/#<#=,3=!50*6>!D,&! =#15-.&#%),3%#0!$<56!/,8!6,8!*)!&,81#3%!##3! 7,#&%&*-.&8#!053=%!1#!:*=#0)05%!E&599#:559&>!! ! G53=%!1#!E&599#:559&!%&55&!##3!/*91!:53! 1#!)9*:,3-,#!6#&!1559*)!H!355%&!,37*965&,#! *:#9!1#!:*=#0)*);05&,#!H!.#&!:#94*#$!1#!9;%&! 3,#&!&#!:#9%&*9#3>!I#&!.#&!=#0;,1!:53!:**9&J 954#31!%3#0:#9$##9!*)!1#!5-. =9*31!$*6&!15&! :#94*#$!4*31#90,3=!*:#9@!3#&!4*!650!50%!1#!;,&J 3*1,=,3=!&#!=#3,#!:53!1#!:*=#0=#0;,1#3>! (#&!/*91@!15&!5%%*-,5&,#%!*)9*#)&!6#&!##3! 57=#0#=#3!35&;;9=#/,#1!<559!%&,0&#!.##9%&@! .##7&!##3!:#9:9##61#31!#77#-&!*)!1#!0#4#9@!1,#! 4,-.!*)!##3!%&##3<*9)!57%&531!/#:,31&!:53!##3! :53!1#!19;$%&#!%3#0<#=#3!:53!.#&!0531@!1#!KL! &;%%#3!K6%⏄!#3!D#3!(55=>!I#&!15&!6,%J )055&%&#!/*91!#3!1,#!:*=#0)05%!1,#!&.;,%.**9&!,3! ##3!<#,1%@!*3=#%&**91!0531%-.5)!6559!3,#&! .,#9@!57=#4**61!1**9!.#&!)#9653#3&#!=#955%! :53!##3!#,31#0*4#!%&9**6!5;&*2%@!,%!1,&!##3! <#4#30*4#!)0#$>!D#!)9*:,3-,50#!*:#9.#,1!.##7&! .,#9!,00;%,#)*0,&,#$!6#&!.#&!0531%-.5)!/#J 19#:#3>!D5&!/#19*=!,%!:**9!,#1#9##3!4,-.&/559! #3!.**9/559>! ! N$!:,31!1#!E&599#:559&!#O#6)059,%-.! :**9!##3!0531,39,-.&,3=!<559/,8!35&;;9!,%!=#J 1#=951##91!&*&!1#-*9%&;$!:53!##3!5;&*%3#0<#=@! ##3!*9356#3&!,3!##3!;9/53#!*6=#:,3=>!P*$! .#&!:#9%-.,83%#0!15&!.,#9!.#&!05<55,!:53!1#! 5;&*%3#0<#=!<*91&!=#3#=##91!50%!)9*/0##6@!,%! 3559!6,83!,1##!&Q)#9#31!:**9!1#!<,84#!<559*)! <,8!*34#!0##7*6=#:,3=!/#351#9#3>!R0559J /0,8$#0,8$!.#//#3!<#!*3%!3##9=#0#=1!/,8!1#! �**9=53=!:53!1#!%&,0&#!,3!1#!9531%&51!#3!1#! 6##%&#!1#0#3!:53!.#&!0531>!N3!&*#3#6#31#! 65&#!0#:#3!<#!6#&!.#&!=#0;,1!:53!5;&*2%!*)!1#! 5-. =9*31>!E&,0&#!<*91&!##3!.#9,33#9,3=!:53! 1#!*;1#9#!=#3#95&,#>! E-.9,8:#9!S##9&!I5$!.##7&!6#&! /#&9#$$,3=!&*&!1,#!%&,0&#!##3%!:5%&=#%!15&! .#&!,3!1#!9531%&51!*:#950!T19#;3&!#3!/9*6&T>! (,8!%,=350##9&!##3!*):500#31#!<,%%#0,3=!:53! 0##7%7#9#3!:53!%&51!#3!)05&ȓ>!?53*;1%! .**9&!%&,0&#!/,8!.#&!)05&ȓ!#3!.#99,#!/,8!1#! %&51@!50%!-#3&9;6!:53!6#3%#0,8$#!5-&,:,&#,&>! I5$!%�&!:5%&!15&!8#!,3!%*66,=#!%#3! 6,11#3!*)!1#!15=!1#!%&,0%&#!)0#$8#%!$;3&!553J &9#77#3@!<5&!##3!-*3&95%&!:*96&!6#&!1#!:**9&J 1;9#31#!=#0;,1%.,31#9!*)!.#&!)05&ȓ>!(,8!

6"%

V! 6B%

$"%

$B%

Z!

D"%

DB%

E"%

EB%

#""%

]! #"B%

##"%

!#

<,8&!1#4#!<,%%#0,3=!553!1#!:#9531#9,3=!1,#! B#1#90531!*31#9!,3:0*#1!:53!1#!1Q356,%#9,3=! :53!.#&!0#:#3!%,31%!1#!"<##1#!U#9#01**90*=! .##7&!1**9=#655$&>!I#3%#3!/#<#=#3!4,-.!6#&! &*#3#6#31#!%3#0.#,1!:53!1#!#3#!#9:59,3=!3559! 1#!531#9#@!TB#1#90531#9%!<*3#3!3,#&!6##9@!4#! /#<#=#3T>! K0%!#9!=##3!/#%-.#96,3=!/#%&55&!&#=#3! =#0;,1%.,31#9@!*3&%&553!#9!=#:*#0#3%!:53! *30;%&!#3!*365-.&!1,#!4,-.!;,!,3!5=9#%%,#!#3! *3:#9%-.,00,=.#,1!:**9!1#!*6=#:,3=@!4*!/0,8$&! ;,&!&50!:53!/9*33#3>!S#0;,1!15&!<#!3,#&!$;33#3! )055&%#3@!$53!1#%*9,+3&5&,#!#3!53=%&!:#9**9J 45$#3>!D#!&*#3#6#31#!5$*#%&,%-.#!:#9:;,0,3=@! :**950!1**9!.#&!:#9$##9@!655$&!%&##1%!6##9! 6#3%#3!4,#$>!W*31!1#!G*31#3%#!0;-.&.5:#3! (#5&.9*!X,&!*31#94*#$! ,3!Y953$9,8$!/0,8$&!15&!=#0;,1%*:#905%&!*)!.#&! <#9$!:#953&<**91#0,8$!,%!:**9!#07!)9*-#3&!:53! 1#!/#19,87%*3=#:500#3!#3!:,87&,#3!)9*-#3&!:53! .#&!4,#$&#:#94;,6>! ! N$!.#/!#9!053=!*:#9!=#),#$#91!<559*6! ,$!4#07@!*3153$%!6,83!=#<#33,3=!553!1#! )9*6,3#3&#!)055&%!1,#!1#!5;&*!,3!1#!6*1#93#! 655&%-.5)),8!,33##6&@!.#&!05<55,!:53!##3! %3#0<#=!,3!1#!%&51!4*!6*#,0,8$!&#!:#9195=#3! :,31>!B559!6,83!,1##!0,=&!CC3!:53!1#!**945$#3! ,3!1#!6*3*&*3,#!#3!1#!*3#,31,=.#,1!:53!1,&! =#0;,1>![;9#3=#9;-.&@!1#!.#99,#!:53!##3!-57C@! .#&!05<55,!:53!##3!*)#30;-.&7#%&,:50!4,83! :*96#3!:53!=#0;,1%.,31#9!1,#!.*9#3!/,8!.#&! %&51%0#:#3>!(#&!4,83!/*:#31,#3!=#0;,1#3!<559J :53!:53!&#:*9#3!:5%&%&55&!15&!4#!#,31,=!4,83>! D#!*:#905%&!,%!&,81#0,8$!#3!15596##!195=#0,8$>! (#&!$#36#9$!:53!.#&!05<55,!:53!1#!%3#0<#=!,%! 1559#3&#=#3!15&!.#&!#9!50&,81!4,83!450>!(#&!,%! =#0;,1!4*31#9!/#=,3!#3!4*31#9!#,31>!?#94#&! &#=#3!1#9=#0,8$!=#0;,1!.##7&!=##3!4,3>!(#&! 05<55,!:53!1#!%3#0<#=!,%!,3!##3!%&51!##3!:#9J :9##61#31#!#9:59,3=>!\#3!%&51!,%!##3!)055&%! *6!&#!:#9&*#:#3@!##3!5;&*!##3!6,11#0!*6!4*! %3#0!6*=#0,8$!##3!)0#$!&#!)5%%#9#3>!(#&!=#0;,1! :53!,66#9!:**9&954#31#!5;&*2%!,%!<#4#3%J :9##61!553!1#!:#9/0,87%7;3-&,#!:53!##3!%&51>! ! D#!�**9=53=!:53!1#!%&,0&#!,3!.#&!0531J %-.5)!,%!H!1559!.##7&!S##9&!I5$!=#0,8$!,3!H!! 3,#&!:#995%%#31!,3!##3!%56#30#:,3=!1,#!553! /#<#=,3=!##3!.*=#!<5591#!&*#$#3&>![#<#=,3=! ,%!,3!1#!<#% %#!%56#30#:,3=!%Q3*3,#6!6#&! 1Q356,#$@!#3!1Q356,#$!,%!*3*3&/##90,8$!:**9! 1#!:**9;,&=53=>!E&,0&#@!.#&!*3&/9#$#3!:53! /#<#=,3=@!<#$&!1#!5%%*-,5&,#!6#&!##3!=#/9#$! 553!1Q356,#$>!E&,0%&531!.##&!153!**$!5-. J ;,&=53=>!E,31%!1#!,31;%&9,+0#!9#:*0;&,#!/#0##7&! C%%/#7%,+%,%


^!

##B%

#!"%

#!B%

#3"%

_! #3B%

#C"%

#CB%

#B"%

#BB%

#6"%

'`!

!"""#$%%!;%

1#!<#% %#!655&%-.5)),8!##3!)#9653#3&#! :#9%3#00,3=!:53!.#&!0#:#3>! (#&!#77#-&!:53!1#!#O)*3#3&,##0! =9*#,#31#!6*/,0,&#,&!,3!1#!6*1#93#!%56#3J 0#:,3=!,%!15&!1#!/#&9*$$#3.#,1!:53!6#3%#3!/,8! .;3!0##7*6=#:,3=!573##6&>!(#&!:#9)055&%#3! :#919,3=&!.#&!:#9/0,8:#3>!(#&!:#9%-.,83%#0!15&! ##3!.;,%!=#3#95&,#!35!=#3#95&,#!,3!.#&!/#4,&!,%! :53!CC3!756,0,#!,%!##3!7#3*6##3!;,&!:#9:0*=#3! &,81#3>!S#6,11#01!%-.,83&!##3!.;,%!,#1#9#! 4#:#3!8559!3,#;<#!/#<*3#9%!&#!$9,8=#3>!TD#! )055&%!:53!;,&:#9$,#4,3=!;,&!.#&!:#90#1#3@!1#! #,=#3!)0#$!1,#!/,8!,#6531!.**91#@!,%!:#9:53=#3! 1**9!1#!)055&%!:53!:#9&9#$!#3!553$*6%&T@!4*! 6##3&!1#!Y953%#!59-.,&#-&!?,9,0,*>!(#&!:#9%-.,0! &;%%#3!:9*#=#9!#3!3;!,%@!:*0=#3%!.#6@!15&! 6#3%#3!:53!,3=#4##3!:53!##3!%&51! ,34,&#3!:53!##3!:*#9&;,=!4,83!=#<*91#3>! E&##1%!6##9!9;,6&#!450!3*1,=!4,83!:**9!##3! /#:*0$,3=!1,#!:##0:;01,=!*31#9<#=!,%!#3! 6,31#9!153!**,&!<**3&>! D#!#O)531#9#31#!6*/,0,&#,&!<#9$&!##3! &*#3#6#31#!*3:#9%-.,00,=.#,1!8#=#3%!1#!*6J =#:,3=!,3!1#!.531>!N#6531!1,#!4,-.!:#9)055&%&@! .##7&!1**9=553%!<#,3,=!/**1%-.5)!553!1#!<#=! <559053=%!.,8!9,81&>!D**9!1#!5;&*!:#9531#91#3! 0531$559!,3!<#=#3$559>!U#!=#/9;,$#3!4#! *6!&#!$;33#3!4,#3!<5&!<#!$;33#3!:#96,81#3@! 3,#&!<5&!#9!:50&!&#!*3&1#$$#3>!(#&!0531%-.5)! 553!<##9%4,81#3!:53!<#=#3!,%!=##3!*6=#:,3=! *6!&#!:#9&*#:#3@!6559!*6!&#!)5%%#9#3>!S##3! )5%%53&!#9:559&!.#&!=#/9#$!553!%&,0&#!.,#9!50%! ##3!)9*/0##6>!P*$!1#!:*96=#:,3=!:53!1#4#! )0#$$#3!,%!57=#%=!*)!)5%%5=#@!3,#&!*)! :#9/0,87@!1;%!*)!&,81#0,8$.#,1@!3,#&!*)!)#9J 653#3&,#>!D5&!:#9$0559&!<#00,-.&!**$!1#! *3/#%=#@!*))#9:05$$,=#!59-.,&#-&;;9!:53! <#,1#<,3$#0%@!<#=9#%&5;953&%!#3!6#;/#0J /*;0#:591%!053=%!%3#0<#=#3>!X,&!1#!5591!:53! .;3!7;3-&,#!4,83!15&!=##3!)0#$$#3!<559553! 6#3%#3!4,-.!4;00#3!/,31#3>!D#!Y953%#!53&9*J )*0**=!K;=C!%-.#&%&!1,&!)*%&6*1#93#!0531J %-.5)!50%!##3!53*3,#6#!9;,6&#!<559,3!1#! &*#$*6%&,=#!=#/9;,$%6*=#0,8$.#,1!:53!6##9! <5591#!,%!153!1#!.,%&*9,%-.#!1,6#3%,#@!1#! #-*3*6,#!##3!4<5591#9!=#<,-.&!.##7&!153!1#! 35&;;9!#3!/#<##=0,8$.#,1!##3!.*=#9#!<559J 1#9,3=!$9,8=&!153!)055&%=#/*31#3.#,1>! ! D53$4,8!1#!6*1#93#!:#9:*#9%6*=#0,8$J ! ! % !

#6B%

#$"%

#$B%

#D"%

''!

#DB%

#E"%

#EB%

!""%

'F!

!"B%

!#"%

.#1#3!,%!*34#!5-&,#951,;%!=9* !153!**,&!#3! $;33#3!<#!,3!CC3!:5$53&,#!6##9!%#3@! 1*9)#3!#3!%&9#$#3!/#4*#$#3!153!*34#!:**9J *;1#9%!,3!.;3!.#0#!0#:#3>!D#!)5951*O!,%!15&! :**9!1#!6*1#93#!&*#9,%&!=#01&!15&!.*#!6CC9!.,8! $53!/#4*#$#3@!.*#!6,31#9!.,8!4,#&>!(#&!/#%#7! 15&!#9!153$4,8!5;&*@!&9#,3!#3!:0,#=&;,=!4*:##0! :50&!&#!/#4,-.&,=#3@!=##7&!1#!9#,4,=#9!.55%&>!D#! 9,&6#:#9%3#00,3=!:53!*3%!0#:#3!-9#+#9&!4*! *))#9:05$$,=.#,1>!\#3!&<##1#!)5951*O!,%!15&! #9!153$4,8!.#&!7#,&!15&!<#!%&##1%!=9* #!57%&53J 1#3!$;33#3!*:#9/9;==#3@!500#90#,!:**94,#J 3,3=#3!4*50%!4,#$#3.;,4#3@!%-.*0#3!#3!<,3$#0%! *)!=9* #!57%&531!:53!#0$559!=#/*;<1!$;33#3! <*91#3>!R*9&*6@!:#9:*#9!15&!<*91&!553=#J )9#4#3!*615&!.#&!/#%B,3=#3!1,-. !/,8! #0$559!/9#3=&@!.##7&!8;,%&!.#&!#77#-&!15&!1#4#! 1*#0#3!:53!#0$559!:#9<,81#91!95$#3>!?#9$##9! =#3#9##9&!:#9$##9@!6#&!50%!=#:*0=!15&!1#!%&,0&#! :#91#9!,3!.#&!=#1953=!$*6&>! ! (#&!:50&!*)!15&!1#!*:#9.#,1!50%!-*6J )#3%5&,#!:**9!.#&!:#90,#%!553!0531%-.5)!H!.#&! =#:*0=!:53!500#90#,!)9*8#-!50%!<#=#3@!.*=#J %3#0.#,1%%)**90,83#3!#3!##3!3,#;<#!0;-.&J! .5:#3!H!%&##:5%&!1#!*3&<,$$#0,3=!:53!3,#;<#!! 235&;;92!553$*31,=&>!D5&!)5%&!;,&%&#$#31!,3!.559! 6*1#93#!7,0*%*7,#!:53!1#!655$/559.#,1!:53!1#! %56#30#:,3=>!R*6#3!<#!35&;;9!&#!$*9&@!153! 65$#3!<#!#9!=#<**3!<5&!/,8>!I559@!4*50%!1#! 7,0*%**7!G#65,9#!*)6#9$&@!1#!:#93,#&,=,3=!:53! 1#!35&;;9!.##7&!6#&!1#!*3&<,$$#0,3=!:53! 3,#;<#!35&;;9!=#6##3@!15&!.#&!0531%-.5)!4,83! =#%-.,#1#3,%!<*91&!*3&3*6#3>!I#&!1#!:#9J 1<,83,3=!:53!1#!%)*9#3!1,#!.#&!:#90#1#3!.##7&! 35=#05@!:#90,#%&!.#&!0531%-.5)!,8$);3!! :**9!1#!.#9,33#9,3=!:53!6#3%#3>!D5&!$53!1#! 5-.�**%.#,1!8#=#3%!1#!*6=#:,3=!:#9=9*@! 6#&!50%!=#:*0=!.#&!*3&%&553!:53!3,#;<#! <#4#30*4#!)0#$$#3>! ! "#9!57%0;,&,3=!##3!-,&55&!:53!R**%!:53! a*6#9#3!*:#9!1#!:#9<*91,3=!:53!.#&!B#1#9J 0531%#!0531%-.5)b!TD#!B#1#90531%#!35&;;9!,%! ,3!$*9&#!&,81!:#9531#91!,3!.#&!&#=#31##0!:53! <5&!4,8!50&,81!=#<##%&!,%@!:53!##3!.#9,33#9,3=! 553!6#3%#0,8$!*3:#96*=#3!,3!##3!%&550&8#!:53! 6#3%#0,8$!$;33#3>!?9*#=#9!%0,3=#91#!##3! 9,:,#9&8#!*615&!15&!9,:,#9&8#!15&!<*;@!3;!*615&! .#&!<5 %-.5)!15&!<,0>!B5&;;9!<*91&!7##%�,8$! =#*)#31@!*7!:#9)055&%&!50%!4#!,3!1#!<#=!4,&>T !""#$%&"#'()%*(!%+,,-(!% ./*$%0#,.12%3%4.!/%5666%

D#

C%%/#7%,+%,%


"#$%&!F! ! !

[#:0*=#3.#,1!:#9%055&!1#%$;31,=.#,1! '!

F!

M!

L!

!"""#$%%!;%

! ! ! D#!*31#9=53=!:53!1#!<#9#01!.*;1&!1#! 6#3%.#,1!50!##;<#3053=!/#4,=>!N3!1#!*;1.#,1! <59#3!.#&!:**950!)9,#% %!#3!%c#3$;31,=#3!1,#@! ,3!*)195-.&!:53!1#!.##9%#31#!$*3,3=!*7!$#,4#9@! )9*/##91#3!;,&!&#!9#$#3#3!.*#!053=!.#&!3*=!4*;! 1;9#3!:**9!1#!<#9#01!4*;!:#9=553>!D#4#!=#0##91#3! $<56#3!:55$!&*&!1#!-*3-0;%,#!15&!1,#!*31#9=53=! V! 3,#&!053=!6##9!*)!4,-.!4*;!05!<5-.!#3! <559%-.;<1#3!:**9!.#&!351#9#31#!#,31#>!P*$!,3! 05 #!&,81#3!.##7&!.#&!*31#9=53=%=#0**7!:#0#! ;,&##30*)#31#!:#9%-.,83,3=%:*96#3!#3!&50!:53! :#9$*31,=#9%!=#$#31>!E&##1%!:*31!#9!<#0!##3! .,%&*9,%-.#!=#/#;9,%!)055&%@!4*50%!##3!**90*=@! ##3!.*3=#9%3**1!*7!##3!35&;;9956)@!1,#!:*#1%#0! =57!553!/#%),#=#0,3=#3!*:#9!.#&!#,31#!1#9!&,81#3>! ! P*$!,3!*34#!&,81#3!:53!<##01#!#3! :**9%)*#1!%&##$&!.#&!=#0**7!,3!##3!351#9#31#! *31#9=53=!9#=#065&,=!1#!$*)!*)>!?##0!6#3%#3! 4,83!*3&:53$#0,8$!:**9!1#!/**1%-.5))#3!:53!1#! .#1#3155=%#!*3.#,0%)9*7#>!a,8!.#//#3!.#&! =#:*#0!15&!1#!6#3%!3,#&!4*6559!%&9577#0**%!4,83! #,=#3!=#3*#=#3%!$53!/0,8:#3!3585=#3!#3!*)!1#3! 1;;9!450!6*#!/#&50#3!:**9!1#!5-.�*4#!#3! Z% %),04,#$#!653,#9!<559*)!.,8!6#&!1#!35&;;90,8$#! .;0)/9*33#3!*6%)9,3=&>! ! (#&!/#%#7!:53!##3!351#9#31#!*31#9=53=!,%! 6##9!*)!53=%&=#:*#0#3%!=#/5%##91!153!*)! <#%-.5))#0,8$#!,34,-.>!D#4#!53=%&=#:*#0#3%! <*91#3!1**9!1#!6,0,#;/#<#=,3=!1*#0/#<;%&! 553=#<5$$#91>!a,8!.*;1&!1#!6#3%#3!:**9!15&!.#&! 0#:#3!*)!5591#!#93%&,=!<*91&!/#19#,=1!#3!4,8! <559%-.;<&!153!**$!*3*).*;1#0,8$!&#=#3!.#&! *3.#,0!15&!1#!6#3%.#,1!/#4,=!,%!*:#9!4,-.4#07!57!&#! 9*#)#3>!(#&!*)6#9$#0,8$#!553!1#!6,0,#;/#<#=,3=! ,%!15&!4,8!.559!:**9%)#00,3=#3!1*#&!*)!=9*31!:53! *3:*00#1,=#!=#=#:#3%@!*)!=9*31!:53!3,#&J ]! <#%-.5))#0,8$#!:**9*31#9%�,3=#3!#3!*)! =9*31!:53!1#!6##%&!:#9%-.9,$$#0,8$#! 1*#6%-#359,*c%>!(#&!4*;!1#!6,0,#;/#<#=,3=!%,#9#3! 50%!4,8!9;,Z,8$!4*;!#9$#33#3!15&!1#! /#&9*;!a#!,%!#-. !/53=!15596##!.559! ,65=*!J!1#!6,0,#;/#<#=,3=!<,0!4,-.!:**91*#3!50%! 1#!#3,=#!,3%&53&,#!6#&!##3!8;,%&#!:,%,#!*)!1#! =#:59#3!1,#!*3%!/#19#,=#3!J!&#!*31#9=95:#3>! ! N3!1#!859#3!4#:#3&,=!*3&7#961#!1#! 6,0,#;/#<#=,3=!4,-.!*:#9!1#!3505%-.5)!:53!1#! #-*3**6!I50&.;%!d']ZZJ'^MLe>!D,#!%#!15&!1#! #O)0*%,#:#!=9*#,!:53!1#!<#9#01/#:*0$,3=!=##3! =#0,8$#!&9#1!.,#01!6#&!1#!*3&=,33,3=!:53! /*1#69,8$1*66#3!#3!6#&!1#!:*#1%#0)9*1;-&,#>! D#!%&9,81!*6!1#!.#0#!<#9#01/#:*0$,3=!:53! :*01*#31#!:*#1%#0!&#!:**94,#3@!0##$!,3!1#!*=#3! :53!1#!6,0,#;/#<#=,3=!1#7,3,&,#7!:#90*9#3>!S9*&#!

E#

.*3=#9%3*1#3!6#&!6,08*#3#3!%05-.&*77#9%!4*;1#3! 3,#&!6##9!&#!:#96,81#3!4,83>!E)*#1,=!4*;1#3!3,#&! 500##3!K79,$5!#3!1#!5-. /;;9!:53!K4,+!1#! &9#;9,=#!553/0,$!/,#1#3!:53!-9#)#9#31!0#:#3@!**$! K6#9,$53#3!#3!\;9*)#53#3!4*;1#3!#9!:*0*)!6##! &#!65$#3!$9,8=#3>! ! D#!:**9%)#01#!-5&5%&9*7#!/0##7!&*&!1;%:#99#! #-. !;,&>!D53$4,8!1#!<559%-.;<,3=#3%:53!1#! f0;/!:53!W*6#'e!J!4#==#3!%*66,=#3>!D,#!.##7&!1#! 6#3%.#,1!553=#%)**91!&*&!6##9!,3:#3&,:,&#,&!,3!.#&! =#/9;,$!:53!1#!35&;;90,8$#!.;0)/9*33#3>!?**9!1#! C-.&#!6,0,#;5-&,:,%&!#:#3<#0@!.##7&!1#! <559%-.;<,3=!:**9!1#!5$#0,=#!1,3=#3!1,#!=553! $*6#3@!3,#&%!553!5-&;50,&#,&!,3=#/*#&>!D5&!1#! -5&5%&9*7#!4,-.!3,#&!.##7&!:*0&9*$$#3!:*0=#3%!.#&! %-#359,*!:53!1#!f0;/!:53!W*6#@!<,0!3,#&!4#==#3! 15&!1#!=#:59#3!:53!*3/#)#9$&#!#-*3*6,%-.#!#3! ,31;%&9,+0#!=9*#,!4,83!/#1<*3=#3>!N3&#=#31##0>!D#! %Q6)&*6#3!:53!1#!$<550!4,83!%0#-.&%!553!.#&!**=! *3&&9*$$#3>!?53!.#&!57<#31#3!:53!1#!*31#9=53=! 450!=##3!%)95$#!4,83!4*053=!1#!-*3%;6#3&!4,-.4#07! =##3!/#)#9$,3=#3!<##&!*)!&#!0#==#3>! % !31#9&;%%#3!,%!1#!=#6,11#01#!<#9#01/;9=#9! /# !=#:*#1!153!**,&>!(*3=#9!,%!:**950!.#&!=#:*0=! :53!d/;9=#9e**90*=#3@!35&;;9956)#3!#3! *3:*0$*6#3.#1#3!,3!1#!:*#1%#01,%&9,/;&,#>!D#! =9*#,!:53!1#!<#9#01/#:*0$,3=!/0,87&!50!#3,=#!&,81! 5-. !/,8!1,#!:53!1#!5=959,%-.#!)9*1;-&,#>!\3!1#! 4##+3@!1,#!:*0=#3%!1#!*3.#,0%)9*7#!:53!<#0##9! *6%&9##$%!'_^`!4*;1#3!4,83!0##==#)0;31#91@!4,83! 85590,8$%!=*#1!:**9!''`!6,08*#3!&*3!:,%!J!&#=#3!Z`! 6,08*#3!&*3!,3!'_Z_>!(*#<#0!15596##!3,#&!=#4#=1! ,%!15&!1#!)9*1;-&,#=9*#,!&*&!,3!0#3=&#!:53!859#3!450! 553.*;1#3@!.#//#3!1#!)#%%,6,%!:**950%3*=!1#! %-.,83!&#=#3!4,-.>!! ! D#!4;9#!9#=#3!<5%!**$!4*23!:#9%-.,83%#0!15&! 1**9!&*#1*#3!:53!1#!6,0,#;/#<#=,3=!:**9!=9*&#! *39;%&!4*9=1#>!P)!.#&!6*6#3&@!/#=,3!859#3! &5-.&,=@!15&!<#%-.5))#9%!3*=!/#4,=!<59#3!6#&! 1#!,3:#3&59,%5&,#!:53!.#&!)9*/0##6@!%0*#=!1#! 6,0,#;/#<#=,3=!50:5%&!=9**&!50596>!D#! K6#9,$53#3!<#91#3!:**9/#9#,1!*)!1#!<,%%#!1**1! :53!.;3!/*%%#3>!"#9;=19,3=,3=!:53!1#!;,&%&**&!:53! 4<5:#01,*O,1#!4*;!1#!*6:53=!:53!.#&!=9*&#! % :#3!6,%%-.,#3!3*=!#3,=%4,3%!$;33#3!:#9&95=#3@! 6559!1#!&*&!/#4,33,3=!=#$*6#3!6#3%!4*;!3,#&! 6##9!/,8!65-.&#!4,83!.#&!)9*-#%!&#!%&*))#3>!N3! D;,&%0531!356#3!956)&*#9,%!50:5%&!57%-.#,1! :53!.;3!##;<,=!9;,%#31#!<*;1#3>!D#%!&#!6##9! :#9/54#31!<5%!1#!/#&9#$$#0,8$#!3;-. .#,1! <5596##!4*23!:,87&,#3!8559!05 !<#91!=#6#01!15&! .#&!a<59&#!U*;1!J!15&!*)!15&!6*6#3&!!\;9*)52%! 6##%&!;,&=#%&9#$&#!/*6#3$#9$.*7!4*;!.#//#3! 6*#!4,83!J!*3=#$#31!:,&550!/0##$!&#!4,83>!E,31%!

C%%/#7%,+%,%


B%

"%

'(()%#%

!"#!$%&'%()**+%,-.%/011'/.*2%302%4*%-251*6.-*$%704% !#% % C0.%'24*/3-24*2%4*&*%A*+*2%4*% 7*.%2'8%2''-.%&'92%8/'.*%5''/.*2/-:+4';%*2%&'92% '20D702+*)-:+*%S08*2-285*%*2%C*)D.5*% ,-.(,24-8*%8/'*-%.*%&-*2%8*8*3*2<%=-.%5''/.8*)-:+% A*.*2567011*/5%4-*%;*2*2%40.%4*%/-5-6'T5%302% '24*/&'*+%-2%4*%>*/*2-84*%?.0.*2%*2%@02040% 805('/-28%-2%4*%S044*2&**%3*/A00/)''5(00/%&-:2<% ()**+%*3*2**25%40.%4*%'1A-24-28%'3*/%4*%&,/*% U)%7,2%(*&A*/-28*2%'3*/%7,2%&'/8%3''/%7*.%;-)-*,% /*8*2%'1%&92%;-25.%3''/(0/-8%A05<%% *2%4*%'20D702+*)-:+7*-4%302%7,2%'24*/&'*+%.*2% % C*%;-)-*,(*A*8-28%3*/;-:4.%*67.*/% 51-:.$%A'/4*2%&-:%0D8*567-)4*/4%0)5%4-*25.+2*67.*2% 70/42*++-8%4*%-24/,+%.*%A*++*2%40.%&*%5,66*5% 302%4*%00/4')-*;00.567011-:*2<%C*%;**5.*%302% 7**D.%;*.%700/%A00/567,A-28*2%.*8*2%**2% 4*&*%4*5+,24-8*2%3''/&-*2%**2%8*;-44*)4*% 0D.0+*)*24%;-)-*,<%E2%**2%(/-*D%002%!"#$%&'(')*+,% ('4*;40)-28%302%7''8,-.%VV2%6*2.-;*.*/$%;00/%4*% (*.''84*2%4*%4-/*6.*,/*2%302%4*%?.-67.-28%F0.,,/% ;-)-*,(*A*8-28%7',4.%+'11-8%305.%002%700/%*-8*2% *2%G-)-*,$%H/**21*06*%F*4*/)024$%*2%4*% 5.0241,2.K%3-:D%6*2.-;*.*/<%% !!% % P;%4*%'24*/(',A-28%302%4*%1/'82'5*% >*/*2-8-28%G-)-*,4*D*25-*%-2%!""I%40.%J4*% (*+';;*/.%4*%;-)-*,(*A*8-28%&-67%;-24*/%402% 305.5.*))-28%40.%4*%;-)-*,3*/)'*4*/-28%2,%3**)% ';%4*%*DD*6.*2%302%700/%1/'.*5.<%C*%8'*4*%&00+% ;-24*/%52*)%.'*2**;.%*2%5';5%&*)D5%0D2**;.$% /*67.300/4-8.%-;;*/5$%&'0)5%;-)-*,06.-3-5.%?.*17*2% (*100)4%2-*.%7*.%5*-2%-)*+!#.""(,")%/*67.300/4-8.<% ?672*-4*/%7*.%''-.%,-.4/,+.*$%J3*/5-;1*)4*$% C*%;-)-*,(*A*8-28%&',%700/%'14/067.%402%A*)% 4/0;0.-567*%,-.51/0+*2J<%R2%400/302%8*.,-8*2%4*% 7**)%5)*67.%3*/5.002<J%G*.%024*/*%A''/4*2K%8'*4% 2-*,A5%'3*/%7*.%;-)-*,%3*/4/008.%&-67%1*/%4*D-2-.-*% )*,&*2%A00/;**%4*%;-)-*,(*A*8-28%.*8*2%4*% 00/4')-*;00.567011-:*2%.*2%5./-:4*%./*+.<%C*% 2-*.%;*.%4*%.00+%4-*%4*%;-)-*,(*A*8-28%&-67&*)D% +'++*)O%*2%4*%;'55*)3-55*/-:%;'8*2%402%3**)% 7**D.%8*5.*)4<%>''/%4*%;-)-*,(*A*8-28%A0/*2%4*% 56704*)-:+*/%&-:2%3''/%4*%S044*2&**%402%**2% D*-.*2%;*.%(*./*++-28%.'.%4*%&,/*%/*8*2%8**2% (*7**/5.*%805A-22-28$%4*%02'2-*;*% 002)*-4-28%7*.%**/4*/%0D8*+'24-84*%0)0/;%-2%.*% 00/4')-*;00.567011-:%3'/;.%**2%3**)%402+(00/4*/% ./*++*2%*2%40.%-5%.L1*/*24<%C*%7,-4-8*%3-.0)-.*-.% ''/)'854'*)%402%4*%3-55*/$%-2%A-*%-*4*/**2%&-67% 302%4*%('55*2%&',%3')8*25%700/%A*)%**25%*3*2% A*)%+02%-2)*3*2<%% (*4/-*8)-:+%+,22*2%&-:2%0)5%4*%('55.*/D.*%302%.A**% ?./0.*8-567*%(),D%*2%0)0/;-5;*%A'/4*2%4*% 4*6*22-0%8*)*4*2%*2%4,-4.%4*/70)3*%2-*.%'1%**2% !W% % ;-)-*,(*A*8-28%*67.*/%20,A*)-:+5%0028*/*+*24<% 2'/;0)*%5-.,0.-*<%M*%&-:2%3''/%4*%;-)-*,(*A*8-28% F-*.%4''/%7*.%1,()-*+%O%40.%3')8*25%4*%,-.+';5.*2% 0)%7*)*;00)%8**2%/*4*2%**2%A0.%3''/&-67.-8*/% 302%*2X,Y.*5%;-)-*,06.-3-5.*2%(*./',A(00/4*/% 7',4-28%002%.*%2*;*2%(-:%7*.%4'*2%302%2-*,A*% 3-24.%402%(*/'*15(*5.,,/4*/5%*2%A*.*2567011*/5%O% 3''/51*))-28*2<%% % E)),5./0.-*D%-5%700/%'2A-)%2,026*5%002%.*% *2%2-*.%4''/%4*%1')-.-*+%O%4-*%&-67%.-:4*25%7*.% (/*28*2%-2%700/%3''/51*))-28*2%;*.%(*./*++-28%.'.% S044*24*(0.%;**/%'1%*;'.-*5%402%'1%0/8,;*2.*2% +)-;00.3*/024*/-28%*2%&**51-*8*)5.-:8-28<%N*-.*2% (*/-*1<%F*,./0)*%4*5+,24-87*-4%-5%(*5;*.% 4-*%400/;**%2-*.%-2%'3*/**25.*;;-28%&-:2%O%&'0)5% 3*/+)00/4<%C*%(*3)'8*27*-4%7**D.%7*.%8*A'22*2<% !Z% % C*%3/008%-5%'D%4*%&00+%302%7*.%;-)-*,%'1% 4*%8/'*-%302%4*%-:5+011*2%'1%H/'*2)024%*2%4*% )028*%.*/;-:2%8*4-*24%-5%;*.%4*&*%00210+%302%4*% M,-41'')%O%A'/4*2%8*2*8**/4<%PD%&*%A'/4*2% ;-)-*,(*A*8-28<%['*3**)%30)5*%0)0/;;*)4-28*2% .'*8*567/*3*2%002%;-5)*-4*%A*.*2567011*/5%4-*% +02%**2%;*25%3*/4/08*2\%['*%300+%&0)%7-:%&-67%(-:% 7,2%&-*)%7*((*2%3*/+'67.%002%O%-2%700/%'8*2%O% A-:&*%302%3''/&'/8%4*%567,-)+*)4*/%-2%)0.*2% ;-)-*,3-:024-8*%'14/067.8*3*/5<%G*25*2%;*.%A-*% 5.,/*2\%P1%7*.%;';*2.%40.%4*%;-)-*,(*A*8-28% ;*2%2-*.%-2%4*(0.%7'*D.%.*%8002$%J';40.%7,2% ;'.-*3*2%3*/4067.%&-:2J%*2%4-*%(*567',A4%A'/4*2% *-24*)-:+%.*/*67.%8/''.%0)0/;%5)00.$%&0)%;-5567-*2% 2-*;024%700/%2'8%A-))*2%8*)'3*2<%R2%402%&0)%&-67% 0)5%3*/4*4-8*/5%302%Q4*%8*3*5.-84*%(*)028*29<%R2% 105%*67.%4*%/0;1%3')./*++*2%4-*%&-:%2,%:,-5.%704% '1%4-*%8*3*5.-84*%(*)028*2%302%4*%8/''.-24,5./-*% A-))*2%3''/+';*2< 7**D.%4*%;-)-*,(*A*8-28%7*.%2-*.%&'%(*8/*1*2<%% % # +**)/#0*+!")#1*+#2*&(3.# # 34,/#!"#$%&'(')*+,5#67#+%1".-")#8999% % % @),(%302%]';*K%8/'*1%302%4*5+,24-8*2%'1%0))*/)*-%.*//*-2*2%,-.%4*%7*)*%A*/*)4$%4-*%-2%4*%:0/*2% &*5.-8%**2%5.,4-*%3*//-67..*%*2%.'.%4*%0)0/;*/*24*%5)'.5';%+A0;%40.%4*%;**5.*%20.,,/)-:+*% *2*/8-*(/'22*2%(-:20%A0/*2%,-.8*1,.<%

)*+($"

% % :"#,"'(,"+#!4"#1%%)#!4,#";*."+#<"-)34',#=4>+5#=4>+#-"?")',#%.#="#<"(@A4',#,"#.*'"+#1%%)#A",# ";*."+B#:4,#4(#<"-"3)!#.",#)"(C"@,#1%%)#!"#%C1*,,4+<"+#1*+#!"#*3,"3)D(EB#24"#'"++4(#?4&#+"."+# 1*+#!"#%%)(C)%+'"&4>'"#,"'(,D"+E5#)**!C&"<"#!"#1")."&!"#-)%++"+B# :"#F"1%#4(#1")*+,?%%)!"&4>'#1%%)#1%).#"+#4+A%3!#1*+#!4,#";*."+B#

!"""#$%%!&%

!"

#$$%"&$'($'%




02


Vragenboekje


200028 2

20


Begin


Tekst 1 Het creatieve monster

1p 1p

1p 1p 1p

1 2

De tekst Het creatieve monster kan onderverdeeld worden in drie delen waar achtereenvolgens de volgende kopjes boven geplaatst kunnen worden: 1 Hoog aanzien van creativiteit in economie en samenleving 2 Nadelige kanten van grote rol creativiteit in persoonlijk leven 3 Vraagtekens bij beleid bedrijfsleven. Bij welke alinea begint deel twee? Bij welke alinea begint deel drie?

3 4 5

Het tekstgedeelte van alinea 3 tot en met 7 kan onderverdeeld worden in drie delen: deel 1: alinea 3; deel 2: alinea 4, 5 en 6; deel 3: alinea 7. Binnen dit geheel vervult elk deel een eigen functie. Benoem die functie door voor elk deel één van de volgende functiewoorden te kiezen: aanleiding, conclusie, definitie, oplossing, samenvatting, tegenwerping, vaststelling, voorbeelden. Welk functiewoord past bij deel 1? Welk functiewoord past bij deel 2? Welk functiewoord past bij deel 3?

tekstfragment

3p

6

1p

7 A B C D

1p

8 A B C D

2p

9

200028 2

Tegenwoordig werkt iedereen onder druk. In tijden van recessie grijpt men zoals in een aanval van paniek terug op ‘beproefde concepten’, totdat deze volledig spaak lopen. Het gevolg is dat niemand het nog heeft over creativiteit. De persoonlijke, economische en politieke toekomst wordt tegenwoordig bij voorkeur zo somber mogelijk afgeschilderd. Voor sommige mensen is dat gunstig: waar niemand meepraat, staat de hiërarchie zo stevig als een rots en wordt de eigen positie niet door nieuwkomers bedreigd. Problemen zijn er genoeg, maar de oplossingen zoekt men steeds vaker in het wegnemen van verkeerde verwachtingen en het uitwissen van dromen. Waarom valt zo veel mensen niets meer in? Waarom is uitgerekend in deze tijd waarin zo veel opgelost moet worden, geestelijke verveling een epidemische ziekte? Waarom laten zo veel mensen zich ketenen door oude denkwijzen? Waarom mag creatief denken niet meer? Naar: Peter Weiler, Verhoog uw creatief denkvermogen, 1998. Welk wezenlijk verschil in waarneming is er met betrekking tot het verschijnsel creativiteit in het bedrijfsleven tussen Tijn Sadée, zoals in alinea 1 tot en met 6 is verwoord, en Peter Weiler (zie bovenstaand tekstfragment)? Neem in je antwoord zowel de waarneming van Sadée als van Weiler op. Gebruik voor je antwoord maximaal 25 woorden. In regels 66–67 spreekt de auteur van “onrust” en “mislukking”. In welke alinea vooral gaat hij in op deze beide verschijnselen? alinea 8 alinea 9 alinea 10 alinea 11 “Soms denk … me dat.” (regels 124–127) Wie is de ik-figuur in dit citaat? de auteur de fotojournalist een kennis van de auteur een kennis van de fotojournalist “‘Iets in de media willen doen’ is het beste voorbeeld.” (regels 123–124) Wat wil de auteur met dit voorbeeld duidelijk maken over artistieke ambities? Gebruik voor je antwoord maximaal 20 woorden.

2

Lees verder


1p

10 A B C

1p

11 A B C D

1p

12 A B C D

2p

13

1p

14 A B C D

4p

15

1p

16 A B C D

1p

17 A B C D

“Maar te vrezen valt, dat zij blind is voor deze raadgevingen.” (regels 165–167) Waarop is die vrees gebaseerd? Op haar gebrek aan respect voor echte kunstenaars. Op haar hardnekkigheid en zelfoverschatting. Op haar onkunde en onwetendheid. In de regels 178–179 is sprake van “de paradox van de kunstzinnige burger”. Welke uitspraak met betrekking tot deze paradox is juist? De kunstzinnige burger probeert origineel te zijn, maar beseft niet dat dit streven vandaag de dag weinig bijzonder is. heeft niet door dat de cultuur slechts gebaat is bij routine. is te angstig om zijn artistieke doelen te bereiken. kan door een gebrek aan talent zijn ideaal niet verwezenlijken. Welke uitspraak met betrekking tot de opvattingen van Patricia de Martelaere (zie alinea 15) is juist? Haar opvatting is een ondersteuning van de opvatting van de auteur, want ook de auteur vindt dat het streven naar uniek-zijn meestal alleen maar negatieve gevolgen heeft. Haar opvatting is een ondersteuning van de opvatting van de auteur, want ook de auteur vindt dat het streven naar uniek-zijn meestal voortkomt uit angst en frustratie. Haar opvatting wordt door de auteur bestreden, want de auteur vindt dat de burger die naar originaliteit streeft de routine juist ontvlucht. Haar opvatting wordt door de auteur bestreden, want de auteur vindt dat de cultuur juist niet gebaat is bij een samenleving waarin de routine een grote rol speelt. Welke twee verschillende gevoelens veroorzaken of versterken in mensen de drang tot creativiteit, gelet op alinea 14 en 15? “Illustratief is… hebben bezuinigd.” (regels 185–187) Wat kan uit het voorbeeld worden opgemaakt? Door bezuinigingen zullen de banken op den duur veel klanten verliezen. Het bedrijfsleven weet de talenten van werknemers onvoldoende te benutten. Het streven naar originaliteit ontaardt in het bedrijfsleven in routine. Werknemers die beweren creatief te zijn, zijn dat in de praktijk dikwijls juist niet. De titel van de tekst luidt “Het creatieve monster”. Geef twee verschillende, uit de tekst af te leiden redenen waarom creativiteit iets monsterlijks zou hebben. Nummer deze redenen en gebruik per reden niet meer dan 15 woorden. Welke conclusie kan getrokken worden na lezing van de slotalinea? Creativiteit is een noodzakelijke voorwaarde om in het bedrijfsleven gedisciplineerd te kunnen werken. De activiteiten in de creatieve wereld hebben feitelijk weinig met kunstzinnigheid en fantasie te maken. Professionele creativiteit stelt geheel andere eisen dan in de zakelijke buitenwereld doorgaans wordt verondersteld. Regelmaat en orde zijn kwaliteiten die vandaag de dag in het bedrijfsleven weinig worden aangetroffen. Welke zin drukt het beste de hoofdgedachte uit van de tekst Het creatieve monster? Het geloof dat in ieder van ons een kunstenaar schuilgaat, heeft een prikkelend effect op individuele burgers en groeperingen in de samenleving. Het is doorgaans beter tevreden te zijn met een weinig creatief beroep dan zich geforceerd over te moeten geven aan de door de werkgever opgelegde eis tot creativiteit. In onze maatschappij treffen wij een verkeerde omgang met het verschijnsel creativiteit aan, die schadelijk is voor personen en bedrijven. Wie op zoek gaat naar de kunstenaar in zichzelf, dient zich te realiseren dat hem ontberingen wachten en teleurstelling op de loer ligt. Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina.

200028 2

3

Lees verder


1p

18 A B C D

tekstfragment

3p

19

Hoe kan het schrijfdoel van de tekst Het creatieve monster het beste worden getypeerd? betogend tot handeling aansporend uiteenzettend vermakend Creativiteit is meer dan actieve vrijetijdsbesteding, zoals knutselen, pottenbakken en schilderen van traditionele motieven. Bij creativiteit kunnen we denken aan bijzondere scheppingen van componisten, schrijvers, schilders, uitvinders en wetenschappers. Creativiteit zit echter ook in de fantasie van een kind, in dromen, in originele oplossingen voor huis-tuin-en-keukenproblemen of in fantasierijke vormen van uitnodigingen, feesten, brieven of felicitaties. Creativiteit is iets voor elk mens, voor elke situatie, hoe gewoon ook, die ongewone vondsten, ideeën en daden vraagt of mogelijk maakt. Naar: Siegfried Preiser, Meer succes door creatief denken, 1997 Wat is het wezenlijke verschil in opvatting over creativiteit tussen Tijn Sadée en Siegfried Preiser? Neem in je antwoord zowel de opvatting van Sadée als van Preiser op. Gebruik voor je antwoord maximaal 25 woorden

Tekst 2 Veiligheid is een illusie 21p 20

Maak een goedlopende samenvatting in correct Nederlands van maximaal 200 woorden van de tekst Veiligheid is een illusie. Uit je samenvatting moet voor iemand die de oorspronkelijke tekst niet gelezen heeft, duidelijk worden: • wat in de ogen van de auteur belangrijke observaties zijn met betrekking tot het verschijnsel angst (noem vijf verschillende observaties of kenmerken); • hoe de huidige omvang van het verschijnsel angst kan worden verklaard; • hoe de politiek op het verschijnsel angst reageert en wat het (nadelige) gevolg is; • wat het verschil is tussen gevaren en risico’s en hoe mensen hun gevoel van onveiligheid bestrijden; • hoe en met welk argument de schrijver dit gedrag beoordeelt; • welk advies hij aan zijn oordeel verbindt en wat zijn argument daarvoor is.

Einde

200028 2

4

Lees verder



Examen HAVO

200028 1


20

02

Tijdvak 2 Woensdag 19 juni 9.00 –12.00 uur

Begin



Opgave A

1

citaat 1

citaat 2

citaat 3

citaat 4

citaat 5

200028 1

Identificatieplicht Er gaan in de politiek stemmen op om een algehele identificatieplicht in te voeren, als middel in de bestrijding van criminaliteit en terrorisme. Tegenstanders vergelijken een dergelijke plicht met de tijd van de Duitse bezetting, toen je buiten de deur een Ausweis bij je moest hebben. Is de identificatieplicht een goed middel in de strijd tegen het terrorisme? Leidt een identificatieplicht niet tot aantasting van ieders persoonlijke vrijheid en privacy? Is het wenselijk dat de overheid de burgers voortdurend op hun doen en laten kan controleren? Op de scholierenwebsite van NRC Handelsblad vond op de forumpagina over deze kwestie een discussie plaats. Schrijf een bijdrage voor deze forumpagina, waarin je een beargumenteerd standpunt inneemt voor of tegen de identificatieplicht. Ga daarbij in op één of meer van onderstaande citaten. Het is niet de bedoeling dat je deze citaten letterlijk overneemt. Ik vind een algehele identificatieplicht in Nederland veel te overdreven. Aan de ene kant is het voor de overheid natuurlijk belangrijk om te kunnen zien met wie je te maken hebt, om zo meer veiligheid te kunnen garanderen, maar aan de andere kant kun je je afvragen of je dan nog wel een beetje privacy overhoudt. Iedereen kan zo maar naar naam en adres gevraagd worden en er zal zeker gefraudeerd worden. Er moeten hoe dan ook duidelijke regels komen over wie precies naar deze gegevens mag vragen. uit: Forumpagina Scholierenwebsite, Lyz Met een identificatieplicht kun je echt niet garanderen dat het helemaal veilig wordt. Boeven zijn boeven en of die nou een pas of geen pas bij zich hebben, maakt echt niet uit. Ik vind onze maatschappij steeds meer op een fabrieksmaatschappij gaan lijken; als ik de school binnen wil komen moet ik nu al een pasje laten zien en ben ik niet gewoon Louise maar nummer 1072. Leuk is dat niet. Nee, ik ben tegen een algehele identificatieplicht. uit: Forumpagina Scholierenwebsite, Louise Wat ik me afvraag is hoever we met die identificatieplicht zullen gaan. Stel dat die pasjes niet helpen, wat krijgen we dan? Een getatoeëerde streepjescode op ons voorhoofd? Dan krijg je het fenomeen van Big Brother is watching you! uit: Forumpagina Scholierenwebsite, Taco Als je niks misdaan hebt, is het toch geen probleem je te identificeren? Het is tenslotte alleen maar voor je eigen veiligheid. uit: Forumpagina Scholierenwebsite, Mirjam Het is onmogelijk iedereen te controleren. Hoe gaat die controle in zijn werk? De ene week Afghanen, de andere week joden, daarna voetbalsupporters of doorgedraaide corpsballen? En wat te doen met mensen, zoals ik, die steeds vergeten hun pasje bij zich te hebben of het verliezen? uit: Forumpagina Scholierenwebsite, Mark

2

Lees verder


Opgave B

2

Nieuws, de klok rond De Nederlandse omroepen hebben eind 2001 besloten tot het oprichten van een nieuwszender die 24 uur per dag uitzendt, naar het voorbeeld van de Amerikaanse CNN. In tijden van rampen en oorlog lijkt zo’n zender in een behoefte te voorzien. Maar hoe groot is de noodzaak of wenselijkheid van een 24-uursverslaggeving op rustiger momenten? Zijn Nederlanders wel zo geïnteresseerd in het wereldnieuws als de omroepen menen en hebben ze niet voldoende aan krant, teletekst en het avondjournaal? Schrijf een beschouwing over de noodzakelijkheid of wenselijkheid van een Nederlandstalige zender die 24 per dag nieuws uitzendt.

3

Actie voor beweging Jaarlijks sterven zo’n achtduizend mensen door een tekort aan beweging. Hart- en vaatziekten zijn voor de helft te wijten aan inactiviteit. De norm voor gezond bewegen voor volwassenen ligt op een half uur matig intensief bewegen, vijf dagen per week. Jongeren zouden minstens één uur moeten bewegen. Vier op de tien Nederlanders voldoen aan die norm. Verontrustend, vindt de staatssecretaris van sportzaken. Daarom heeft de overheid besloten een landelijke fitheidscampagne te starten, waarvoor een budget van zo’n tien miljoen gulden is vrijgemaakt. Heeft zo’n actie zin? Een onderzoekje toont namelijk aan dat 30% van de Nederlanders pertinent weigert te sporten. Schrijf een betoog tegen of voor overheidsbemoeienis met de fitheid van de bevolking.

4

Hollend door Holland In haar verlovingstijd maakte Máxima aan de zijde van kroonprins Willem-Alexander een kennismakingstournee door Nederland. Ze bezocht ongeveer elke drie weken een provincie, en in elke provincie een aantal instellingen en traditionele attracties. Zo bezocht zij in Den Bosch een bakkerij waar Bossche bollen worden gemaakt, bezocht zij de molens van Kinderdijk en ging ze in het Zuid-Hollandse plaatsje Schoonhoven naar de beroemde vakschool voor edelsmeden. Een vaak gehoord commentaar op deze reeks bezoeken was: “Als ze Nederland en de Nederlanders echt wil leren kennen, moet ze een heel ander programma met heel andere activiteiten krijgen voorgeschoteld.” Schrijf een betoog waarin je een pleidooi houdt voor een alternatief kennismakingsprogramma.

5

De mens gekloond In november 2001 was het dan eindelijk zo ver: Amerikaanse wetenschappers slaagden erin stamcellen te klonen. Volgens sommige berichtgevers was daarmee een mijlpaal bereikt: het klonen van menselijke cellen biedt immers nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van medicijnen voor tot nu toe ongeneeslijke ziekten en voor het produceren van nieuwe organen. Tegenstanders wijzen erop dat met het klonen van menselijke cellen ethische grenzen worden overschreden en eisen een verbod. Schrijf een betoog voor of tegen het klonen van menselijke cellen.

6

200028 1

Money makes the world go round Uit recent onderzoek blijkt dat veel jongeren zich in allerlei opzichten als volwassenen gedragen, maar niet goed met geld kunnen omgaan. Met bijbaantjes en zakgeld zijn de inkomsten hoger dan ooit. Zonder aarzeling wordt het volledige budget besteed aan uitgaan, trendy kleren, telefoon, cd’s, scooter en schoonheidsproducten. Jongeren blijken het nauwelijks op te kunnen brengen wat geld te sparen voor later. Sterker nog, veel jongeren staan bij de bank in het rood en kijken tegen een torenhoge schuld aan. Zij lopen daarmee het risico later geen lening meer te kunnen afsluiten voor het financieren van hun studie of geen hypotheek meer te kunnen krijgen voor het kopen van een huis. Springt de moderne jeugd werkelijk te kwistig met geld om? Kunnen jongeren onder de twintig jaar voldoende verantwoordelijkheidsbesef hebben om met grote geldbedragen om te gaan? Zou er meer toezicht gewenst zijn door ouders en opvoeders op het bestedingsgedrag van hun kroost? Moet jongeren niet bijgebracht worden dat het leven nog andere waarden heeft dan voortdurend consumeren? Schrijf over dit onderwerp een beschouwend artikel voor de schoolkrant. Ga daarbij in op enkele van bovengestelde vragen en betrek in je beschouwing persoonlijke ervaringen.

3

Lees verder


7

8 9

10

11

Happy hour? Veel jongeren maken gretig gebruik van het zogeheten happy hour: een uur lang worden in het café drankjes verkocht tegen een sterk verlaagde prijs. Enkele jaren geleden wilde de minister van justitie dit happy hour verbieden, omdat het drankmisbruik onder jongeren in de hand zou werken. De Tweede Kamer wees het voorstel van de minister af, om de simpele reden dat een dergelijke wet niet te controleren zou zijn. In plaats van een verbod werden afspraken gemaakt met de horeca om het happy hour vrijwilig aan banden te leggen. Men kan zich afvragen of die vrijwillige afspraak wel gewerkt heeft en of er niet alsnog een verbod moet komen. De gevolgen van het happy hour zijn namelijk goed merkbaar: dronken jongeren trappen rotzooi op straat en kruipen rustig achter het stuur. De kroegbazen zijn tot nu toe faliekant tegen een verbod. Bovendien vinden ze het onterecht dat in voetbalkantines en buurthuizen, waar net zo veel als in cafés wordt gedronken, de prijzen structureel lager liggen. En met die overlast valt het heus wel mee, beweren ze. Wat vind jij van een eventueel verbod op het happy hour? Schrijf een betoog waarin je het happy hour verdedigt of afwijst. Betrek in je argumentatie je eigen ervaringen. Roestige rolpatronen De deelname van de vrouw aan het arbeidsproces mag dan de afgelopen 30 jaar fors zijn toegenomen, nog steeds zijn er maar weinig vrouwen die de top bereiken in wetenschap, bedrijfsleven en politiek. Nog steeds neemt de vrouw het grootste deel van het huishouden voor haar rekening en is zij het die de meeste tijd kwijt is aan de opvoeding van de kinderen. Zijn de mannen werkelijk niet bereid de vrouw een gelijkwaardige positie te geven? Behoort het werkelijk tot de biologische of maatschappelijke orde dat vrouwen een andere rol spelen in werk, huishouding en opvoeding? Zijn de vrouwen werkelijk tevreden met hun huidige positie? Schrijf over dit onderwerp een betoog. Schrijf een verhaal met als thema ‘schuldgevoel’. Zorg ervoor dat je verhaal een open einde heeft en ten minste één flash back bevat. Nieuwe aanpak donorschap Het is de overheid nog steeds niet gelukt het ernstige tekort aan donororganen op te heffen. Het verzoek aan elke individuele Nederlander om zich door middel van een formulier als mogelijke donor op te geven, heeft weinig resultaat gehad. De wachtlijsten voor donortransplantaties groeien zienderogen. De overheid overweegt nu het systeem van onze zuiderburen, de Belgen, over te nemen: iedereen is daar in principe donor, tenzij uit een schriftelijke verklaring blijkt dat men géén donor wil zijn. Schrijf een beschouwing over het probleem van het tekort aan donoren en over hoe dit zou kunnen worden opgelost. Ga daarbij ook in op de Belgische aanpak. Dit is het einde

Einde

200028 1

4

Lees verder



Examen HAVO

200028 2A


20

02


Tekstboekje

Begin


Tekst 1

Het creatieve monster 1

5

10

2 15

20

25

3

30

4 35

40

5 45

50

55

200028 2A

Ze heeft een mooie baan aan de hogeschool. Administratief werk. Vooruit, de functieomschrijving maakt misschien geen verpletterende indruk tijdens de schoolreünie, maar het is nuttig werk, geheel in overeenstemming met haar opleiding. Ze maakt eerstejaarsstudenten, op zoek naar antwoorden, wegwijs in het onderwijslabyrint. Nuttig en dankbaar werk. En nog goed betaald ook. Wat heeft ze te klagen? Ze heeft heel veel te klagen. Want ze kan haar ei niet kwijt. Het is niet creatief genoeg, het werk. “Ik kan me niet uiten.” Creativiteit, zelfactualisatie, de kans je te kunnen ontplooien – de nieuwe werknemer berust allang niet meer in een betrekking die past bij zijn diploma’s en bewezen capaciteiten. De lat wordt hoger gelegd, op zweefniveau, want in de nieuwe werkomgeving wil de werknemer ‘zijn creatieve ik’ vinden, zijn emoties en fantasieën tot uiting kunnen brengen, van zijn werkend bestaan een kunstwerk maken. ‘Iets met mensen doen’, dat lange tijd de verlanglijst van de sollicitant aanvoerde, is nu vervangen door ‘lekker creatief bezig zijn, het liefst in de media’. Nog nooit was het uitoefenen van een creatief beroep zo populair en statusverhogend als in de huidige economie. Begrippen als temperament, inspiratie en vrolijke chaos worden door de meest fantasieloze types gehanteerd met een ernst alsof ze zojuist de laatste hand hebben gelegd aan een meesterwerk. Vooral werkgevers van internetbedrijven proberen hun medewerkers ervan te overtuigen dat ze kunstenaars zijn, constateerde Andrew Ross, econoom aan de New York University, die onderzoek deed naar de arbeidsomstandigheden in de nieuwe economie. In hun boek Kunstenaars in de beleveniseconomie schetsen Joseph Pine en James Gilmore een economie waarin werk theater is en elke onderneming haar eigen podium creëert. Ook in de media wordt de status van homo ludens, de spelende mens, verheerlijkt. Heroïsche verhalen over mensen die hun baan in de harde sector verruilden voor een creatief, ambachtelijk beroep als meubelmaker, edelsmid of schrijver, kunnen in de bladen rekenen op een buitenproportionele dosis aan sympathie en respect, alsof ze zich als martelaren hebben ontdaan van de ketenen van het moderne bestaan. Iedereen die maar enig blijk geeft van literaire of anderszins artistieke ambitie, wordt met alle egards ontvangen in nieuwsshow en praatprogramma. Het onbeduidende dichtbun-

6 60

7 65

70

8

75

80

85

9

90

95

10

100

105

110

2

deltje van de debutant is genoeg voor een etmaal media exposure. “Ik wil leven voor de essentie”, zei onlangs een ex-advocaat die nu een kleine, spirituele uitgeverij runt. Leve de bevrijding van de advocaat! Leve de creatieve mens die de weg terug naar de essentie heeft gevonden! Vanwaar al die hulde? In ieder van ons schuilt een kunstenaar, willen de creatieve therapeuten en motivatiegoeroes ons doen geloven. Een gevaarlijk dogma, want onrust en mislukking liggen op de loer. Welke frustratie is groter? Een weinig creatief beroep uitoefenen, of je karakter afpellen, op zoek naar de inspiratiebron, en vervolgens oog in oog staan met je eigen saaie, inspiratieloze ik? Uit de tijdbestedingsonderzoeken, uitgevoerd door het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), blijkt dat er in de populariteit van de amateurkunst de afgelopen decennia nauwelijks verandering is gekomen. Nederland volgt massaal fotografie-, schrijf- en pottenbakcursussen. Overdag leraar, maar ’s avonds zwoegen aan die veelbelovende debuutroman. Een miljoen Nederlanders, volgens NIPO-onderzoek in 1997, werkt in zijn vrije tijd aan een manuscript, filmscenario of dichtbundel; KreaDoe, de grootste internationale hobbybeurs, trekt jaarlijks honderdduizend bezoekers; zeshonderdduizend Nederlanders besteden meer dan een uur per week aan hun zanghobby; balletscholen kunnen de toeloop amper verwerken en iedere provinciestad beschikt over minstens één tangosalon. Volgens SCP-onderzoeker Jos de Haan, die gegevens bijhoudt over de kunstzinnige burger, is de Nederlander van oudsher een drukbezette amateur-kunstenaar. Het ‘Bildungsideaal’, het belang van een brede culturele ontwikkeling, heeft altijd hoog aangeschreven gestaan. De Haan: “De nadruk op creativiteit is groter geworden. Vooral mensen uit de hogere beroepssectoren hebben de behoefte zich in creativiteit te onderscheiden.” Tegelijkertijd stelt De Haan dat de jachtigheid van het moderne leven niet erg bevorderlijk is voor toewijding aan kunst. “De rust en de concentratie die hiervoor nodig zijn, lijken te ontbreken. De cultureel-actieve is steeds vaker een zappende omnivoor die aan meerdere activiteiten deelneemt, maar minder intensief.” Veel cursisten vervallen in het patroon van de hobby hopper: gisteren fotografie, morgen edelsmeden, volgende week videomontage. Voor wie zijn creatieve potentie niet al te serieus Lees verder


115

120

11 125

130

12

135

140

13

145

150

14

155

160

neemt, is het een aangenaam en afwisselend tijdverdrijf. Maar de cursussen in de avonduren worden ook bezocht door mensen die op zoek zijn naar een nieuwe levensvervulling. Voor hen kan de zoektocht pijnlijk zijn, want de kans op teleurstelling is groot. Ze leiden een rusteloos, tweeslachtig bestaan: in de huidige baan vinden ze geen voldoening meer en de ambitie het leven een kunstzinnige draai te geven, gaat gepaard met onwetendheid. Alsof die artistieke toekomst zo veelbelovend en meeslepend zou zijn. ‘Iets in de media willen doen’ is het beste voorbeeld. “Soms denk ik: ik ga gewoon doen wat jij doet. Lekker kiekjes maken, op reportage naar verre landen, een vrij en creatief beroep. Héérlijk lijkt me dat.” De bevriende fotojournalist windt zich allang niet meer op als hij met deze stompzinnigheid wordt geconfronteerd. Iedere week meldt zich wel een kennis van hem die het om wat voor reden dan ook niet meer ziet zitten in accountancy, advocatuur of onderwijs, en in zijn vrije tijd wel een aardige foto maakt. Moet de fotograaf zijn kennissen duidelijk maken dat er meer bij komt kijken? Om wat te noemen: talent, opleiding, werkervaring, het opbouwen van een netwerk, een stijl, techniek, durf en doorzettingsvermogen? Verspilde moeite, want de artistieke drang is hardnekkig en de zelfoverschatting groot. Dat-kan-ík-ook, die overtuiging manifesteert zich in de Nederlandse cultuur. Met de jaarlijkse vrijmarkt tijdens Koninginnedag als dieptepunt. Met een volk dat massaal de openlucht opzoekt om op aanstellerige wijze zijn halftalenten te tonen. In welk ander beschaafd land durft men zich zo te kijk te zetten? Vrijmarkt volksvermaak? De schaamteloosheid en de zelfoverschatting duiden eerder op een gebrek aan respect voor de echte kunstenaars. Het gemene van het creatieve monster is dat de artistieke drang veelal meer wordt ingegeven door minderwaardigheidsgevoelens dan door aanleg en noodzaak. De administratrice bij de hogeschool zou meer voldoening in haar werk vinden als ze zich niet zo liet opjutten door het in de media gepresenteerde ideaalbeeld van de vrijgevochten, creatieve mens. Ze zou zelfs alle creativiteit die in haar sluimert kunnen aanwenden om in haar huidige werk te excelleren – en kunst aan geoefende kunstenaars te laten. Zij zou beter ’s avonds het noodlijdende professionele theatergezelschap eens

165

15 170

175

180

16

185

190

195

17

200

205

18

210

215

kunnen verrassen met haar bezoek. Maar te vrezen valt, dat zij blind is voor deze raadgevingen. Originaliteit. Jezelf onderscheiden. Uniek zijn. Over de ziekelijke angst van de westerling voor herhaling en stagnatie deed de Vlaamse filosofe/publiciste Patricia de Martelaere onlangs tijdens een symposium een verrassende uitspraak: “Hoe beschaafder de cultuur, hoe groter de routine, en hoe groter de waarde die dus wordt gehecht aan originaliteit. Maar helaas wordt daarmee ook de neiging sterker het originele te laten ontaarden in routine.” Hiermee legt De Martelaere de paradox van de kunstzinnige burger bloot: in zijn streven naar uniek-zijn is hij een saai kuddedier. Interessant is de vraag in hoeverre de economie door collectieve gevoelens van minderwaardigheid en het verkeerd benutten van aanleg en vaardigheden van de werknemers wordt ondermijnd. Illustratief is de situatie bij de banken, die op service en persoonlijk contact hebben bezuinigd. De man die ooit als baliemedewerker begon omdat hij het leuk en uitdagend vond ‘iets met mensen te doen’, zit straks ergens op de vijfde verdieping achter een terminal: geen vonkje betrokkenheid meer te bekennen. Niet verwonderlijk dat de baliemedewerker al zijn positieve energie en gedachten bewaart voor na werktijd, als hij het manuscript van zijn debuutroman weer ter hand neemt. Hoeveel creatieve beroepen kan een westerse economie verdragen? “Het komt overeen met het aantal artiesten dat je in een gezelschap kunt verdragen”, zegt cultuureconoom Arjo Klamer. “Ik schat één op tien.” Volgens Klamer geeft de creativiteitshype de leegte van nu aan. “Met hoeveel geld je verdient, heb je geen goed verhaal meer. Dus zijn we druk bezig ons leven te vullen met verre reizen en schildercursussen. Het is een wanhopig zoeken dat je vooral in de zakelijke wereld aantreft.” Het grappige is: in de creatieve wereld treft men juist verzakelijking en verharding aan. In de theater- en reclamewereld heerst vaak een strenge discipline. Dat moet ook wel, want anders leidt de creativiteit tot niets. Anderzijds zie je dat in de aloude harde sector de creatieve taal haar intrede doet. Men spreekt er van regie, scenario’s en spiritualiteit. Het is een romantisch verlangen, maar in de praktijk kunnen mensen en bedrijven maar moeilijk overweg met creativiteit. Creativiteit is een illusie die we onszelf aanpraten. naar: Tijn Sadée uit: de Volkskrant, 6 januari 2001

200028 2A

3

Lees verder


Tekst 2

Veiligheid is een illusie 1

2

3

4

5

200028 2A

De dader heb ik nooit gezien. Toen ik weer bij bewustzijn kwam, was hij allang verdwenen. Ik zag omstanders met bezorgde gezichten over me heen gebogen. Zonder erbij na te denken had ik een op de stoep liggend geplet bierblikje voor me uit geschopt. Dat is, zo bleek, ’s avonds laat op het Leidseplein vragen om moeilijkheden. Het blikje stuiterde in de rondte en schampte het scheenbeen van een vrouw. Voor haar vriend was dat een ultieme belediging die gewroken moest worden. Hij tikte me op mijn schouder en sloeg me, toen ik me beleefd had omgedraaid, met een ferme stoot knock-out. Zo’n incident past moeiteloos in cultuurpessimistische verhalen over de verloedering van de samenleving. Toch hebben de gebeurtenissen mij niet blijvend verontrust: ik ben nu eenmaal Amsterdammer en wel wat gewend. Bang of wantrouwend ben ik er niet van geworden. Misschien omdat ik nooit heb gedacht dat de wereld ongevaarlijk was. Misschien omdat ik weet dat het slaan vanzelf stopt, als je bij een vechtpartij niets terugdoet. Misschien omdat ik, bekomen van de verbijstering, de schade kon relativeren. Het zijn tenslotte maar blauwe plekken, en die helen. Angst is een vloek. Gevoelens van onveiligheid kunnen een verlammende werking hebben. Mensen durven ’s avonds de straat niet meer op en trekken zich terug. Laatst zat ik bij een lunchvoorstelling in Amsterdam, met een zaal vol oudere mensen. Een dame vertelde dat ze alleen nog naar lunchvoorstellingen ging, omdat ze ’s avonds de stad niet in durfde. Vreselijk. Want ze hield zo van theater. Angst is voor velen een groot probleem. Maar de mate waarin mensen die angst voelen, is dikwijls niet gebaseerd op de werkelijke kans die zij lopen om slachtoffer te worden. Dat is wat uit de statistieken spreekt. Ze laten zien dat de bangste mensen niet moeten worden gezocht onder hen die het meeste gevaar lopen, maar onder diegenen die een relatief kleine kans lopen slachtoffer te worden van geweld of criminaliteit. Niet de bewoners van de binnenstad, maar die van een Vinex-locatie kennen de grootste angst. Niet de jongens, maar de meisjes. Niet de jongeren, maar de ouderen. Niet de zwarten, maar de witten. Waar telkens de eerste groep het meeste gevaar loopt, is bij de tweede groep de angst het grootst. Onbekendheid met aard en omvang van het gevaar vergroot de angst. In zijn boek De angstmachine geeft de filosoof René Boomkens een prachtige reconstructie van dit mechanisme. Hij stelt dat de samenleving in vergelijking met honderd jaar geleden veel

6

7

8

9

4

minder gewelddadig is geworden. Vroeger werden ruzies veel vaker met de vuist beslecht. Toch voelen veel mensen zich nu onveiliger. Volgens hem komt dit doordat we ons leven zo op orde hebben dat we slecht met tegenslagen kunnen omgaan. We weten niet meer hoe we aan geweld een plaats kunnen bieden in ons leven en dus moet het worden uitgebannen. Maar hoe beter dat ons lukt, hoe groter de angst voor het geweld wordt. Het is logica die rijken ertoe verleidt zich terug te trekken in beveiligde wijken. Zo willen ze de onaangepasten buiten houden, maar in feite sluiten ze zichzelf op. Met de opmerkingen van Boomkens wil ik geenszins het criminaliteitsprobleem bagatelliseren. Vorig jaar is een kwart van de Nederlanders slachtoffer geworden van een misdrijf, zo blijkt uit de ICVS, een internationale criminaliteitsstatistiek. Het is dan ook terecht dat criminaliteit de laatste jaren een belangrijke plek heeft gekregen op de politieke agenda. Het is echter maar de vraag of met meer blauw en meer juridische regels de onveiligheidsgevoelens werkelijk kunnen worden uitgebannen. Daling van de criminaliteit heeft niet automatisch een vergroting van het gevoel van veiligheid tot gevolg. Twintig jaar geleden hadden de bewoners van de Nieuwmarktbuurt in Amsterdam door verloedering en overlast van junks reden tot klagen. Inmiddels gaat het veel beter met de buurt. Het aantal klachten neemt echter niet af. Het zijn nu andere bewoners die klagen: niet de oude garde, maar de yuppen, die er juist door de verbetering van de binnenstad zijn komen wonen. Alleen honderd procent veiligheid vinden zij genoeg. Onderzoeken tonen echter aan dat niet de criminaliteit, maar de dalende tolerantiegrens de grootste bedreiging van de leefbaarheid van een stad vormt. De veelgehoorde pleidooien voor ‘zero tolerance’, geen vandalisme tolereren en hard optreden, versterken deze tendens. Deze ‘collectieve smetvrees’ openbaart zich niet alleen op het gebied van de openbare orde. Ook op andere terreinen wordt veiligheid als het hoogste goed beschouwd. Hoewel de kans verwaarloosbaar is dat mensen in Nederland Creutzfeld-Jacob krijgen door het eten van BSEbesmet vlees, ruilen mensen massaal hun runderlapjes in voor vegetarische vleesvervangers. Om het consumentenvertrouwen te herstellen zijn peperdure maatregelen nodig. Toch durft geen politicus stelling te nemen tegen de volkspsychose en de zin van deze gigantische uitgaven in twijfel te trekken. De sociologen Hans Boutellier en Bas van Stokkum stellen in Justitiële verkenningen dat Lees verder


10

11

12

veiligheid en gezondheid de hoogste politieke idealen zijn geworden. Zij laten zien dat de verzorgingsstaat zo langzamerhand is ingeruild voor een veiligheidsstaat. “Het streven welzijn te vergroten (bieden van voorwaarden voor zelfontplooiing) is – zelfs in de politiek – afgelost door het streven gevaren en risico’s te reduceren.” ‘Angst is een slechte raadgever’, is een bekend gezegde. De Franse filosoof Alain Gérard Slama, aan wie Boutellier en Van Stokkum hun analyse ontlenen, vreest dat een ‘angstige’ overheid een slechte raadgever is. Omdat niemand tegen veiligheid en tegen gezondheid is, gaat de overheid zich verregaand met ons bemoeien om ons tegen onszelf te beschermen: gordels om, helmen op, niet te vet eten, veel bewegen, slechts met mate drinken en vooral nooit, nee nooit roken. Slama suggereert dat het gezondheids- en veiligheidsideaal aan de burgers is opgedrongen. Het tegenovergestelde lijkt me echter waarschijnlijker: de burger dringt de overheid haar obsessie op. Voor de burger is niet alleen geweld, maar elk risico in toenemende mate onverdraaglijk. Dus moeten na elke ramp garanties worden gezocht dat dit ‘nooit meer’ kan gebeuren. Drie maanden geleden werd bekend dat eenderde van de kinderen in Amsterdam tussen de zeven en de negen jaar nooit buiten speelt. Dat fenomeen doet zich in alle westerse steden voor. In Engeland is inmiddels vastgesteld dat kinderen die in een erg beschermde omgeving zijn opgevoed, een grotere kans lopen slachtoffer te worden van ongelukken dan kinderen met een lossere opvoeding. “Als kinderen opgroeien, moeten ze het vermogen ontwikkelen risico’s in te schatten, de mogelijkheid krijgen zelf dingen uit te zoeken en gevaren te ontdekken”, aldus een medewerker van Rospa, een Britse stichting die zich bezighoudt met het voorkomen van ongelukken, in The Guardian. De gewoonte kinderen altijd maar van en naar school te brengen, is volgens hem op lange termijn schadelijk. Het zou zelfs kunnen leiden tot meer dode kinderen in het verkeer. Fixatie op veiligheid en gezondheid kan een van de grootste belemmeringen worden voor een prettig leven. Zij veroorzaakt een fundamentele, permanente twijfel, vooral omdat mensen van veel dingen het gevaar niet goed kunnen inschat-

13

14

15

ten. Er zijn meer mensen bang voor het vliegtuig dan voor de auto, terwijl de kans op een dodelijk ongeluk met dat laatste vervoermiddel een stuk groter is. Hilarisch is het voorbeeld van de man die met een shagje in zijn mond klaagt over de vervuilde grond waarop zijn huis is gebouwd. Of al die arme rokers van light-sigaretten. Doen ze zo hun best om een beetje minder ongezond te leven, blijkt dat je van het roken van lightsigaretten eerder doodgaat. Het veroorzaakt een ander soort kanker, dieper in de longen, die later wordt ontdekt en vaker is uitgezaaid. Toch zit er een logica in al deze voorbeelden. Om dat te begrijpen moeten we een onderscheid maken tussen gevaren en risico’s. Gevaren zijn kansen op een ongeluk waarop het mogelijke slachtoffer geen enkele greep heeft. Risico’s zijn kansen op een ongeluk die het mogelijke slachtoffer welbewust neemt. Mensen kunnen veel beter met risico’s leven dan met gevaren. In een vliegtuig zijn mensen overgeleverd aan een goed opgeleide piloot, in een auto zijn ze op zichzelf aangewezen. Toch zijn ze in een auto minder bang, omdat ze het gevoel hebben het proces zelf in de hand te hebben. Mensen zijn geneigd onveiligheidsgevoelens te bestrijden door van gevaren risico’s te maken. Op die manier beelden ze zich in dat onheil beheersbaar is. Dus slikken ze massaal vitamines. En wie bang is op straat, gaat een cursus zelfverdediging volgen. Na zo’n cursus voelen de deelnemers zich niet langer weerloos. En dat gevoel werkt bevrijdend. Toch lijkt het mij raadzaam om, als je echt wordt overvallen, niet te proberen een overvaller te lijf te gaan. Dat kan namelijk echt gevaarlijk zijn. Honderd procent veiligheid en gezondheid is onhaalbaar. Daarom is het beter het zelfbedrog te staken en de controledwang in te tomen door gevaren doelbewust te negeren. Jonge ouders worden soms dagenlang geteisterd door demonische angsten voor wat er allemaal met hun kinderen kan gebeuren. Wie veiligheid en gezondheid relativeert, leeft een stuk prettiger. Misschien worden we een keer beroofd of geslagen en natuurlijk zondigen we vaak tegen de calvinistische gezondheidsmoraal, maar deze onvoorzichtigheid is duizendmaal aantrekkelijker dan te leven in de ban van een verlammende angst. naar: Pieter Hilhorst uit: de Volkskrant, 14 april 2001

Einde

De teksten die voor dit examen gebruikt zijn, zijn bewerkt om ze geschikt te maken voor het examen. Dit is gebeurd met respect voor de opvattingen van de auteur(s). Wie kennis wil nemen van de oorspronkelijke tekst(en), raadplege de vermelde bronnen. De Cevo is verantwoordelijk voor vorm en inhoud van dit examen.

200028 2A

5

Lees verder


'#(#)*+&(,-.&%#/0#-,1%2*3-#&-'#(#)*+&(,4-*##,5++)(%$6#%(-.7/(#-,1%2*3

:;+<#&--=>?@-

%"$

89/27$ :;/2122.$ <997=/2>2=$ ?.)27@'(A$

&'()*+,$# -++.)+/$#0$12' #!3!"$4$#53!"$667

?)+$#&E7#K2#-

!""#$%&"'$("")$*%'+,,)-"%$./&%%"%0$)"-"%"%0$ 1,,)2""3-"%$"4-45$-*%$")$+,)-"%$6"1)**6-4$ 738$")$2&91,,)2""3-$::%$/&%$+,)-'$6"1)**6-$ "%$9"$*%'+,,)-'$("'$("")$-*%$::%$/&%0$-*%$ +,)-'$*33""%$-"$"")8'"$/&%$&%$-"$2",,)-"3&%6$ (""6"'"3-4$

?77)-(%1-#;+<#&-A%2&-<+;%<++*-BC-D/&1#&-1#E#6+*#&F-6#1-#;+<#&-E#,1++1-/%1-GC-5)+$#&-#&HH&-,+<#&5+11%&$,7D()+I61J?77)-#*K-5)++$&/<<#)-%,-++&$#$#5#&-67#5##*D/&1#&-<#1-##&-$7#(-+&1077)(-E#6++*(-K/&&#&07)(#&J-

!"""##$$!!

89

!

"#$%& $


;"<8'$=$>?@,,%@"&-$"%$')*6&"<$ #B

$ G$ !$ >"MN-

%B

$ !$ " $

!B

$ 9$ " $

!B

$ B$ " $

%B

$ O$ " $

#B

$ P$ !$ >"MN-

#B

$ Q$ !$ >"MN-

#B

$ R$ !$ >"MN-

%B

$ C$ " $

!"""##$$%-

$ $ A,"$<*%$-"$'"<8'$!"#$$%#&'()&%)*+,-'&.$BC*$'"<8'8,,)'$@"'$2"8'"$6"'DE"")-$+,)-"%F$ G"%$*?'&1")"%-"$'"<8'$("'$2"8?@,C+"%-"$"3"("%'"%4$ G"%$*(C8")"%-"$'"<8'$("'$*?'&1")"%-"$"3"("%'"%4$ G"%$2"',6"%-"$'"<8'$("'$2"8?@,C+"%-"$"3"("%'"%4$ G"%$C&'""%/"''"%-"$'"<8'$("'$*(C8")"%-"$"3"("%'"%4$ $ H,+"3$&%$@"'$'"<8'6"-""3'"$1*%$*3&%"*$=$','$"%$("'$I$*38$&%$@"'$'"<8'6"-""3'"$1*%$*3&%"*$=J$','$ "%$("'$=K$6""#'$-"$8?@)&91")$*%'+,,)-$,E$""%$&(E3&?&"'"$1)**64$ L"3<"$&(E3&?&"'"$1)**6$2"*%'+,,)-'$-"$8?@)&91")$&%$@"'$'"<8'6"-""3'"$1*%$*3&%"*$=$','$"%$ ("'$IF$ /&0+1'.)2,3'2,,4)56)7$$+(&%8) L"3<"$&(E3&?&"'"$1)**6$2"*%'+,,)-'$-"$8?@)&91")$&%$@"'$'"<8'6"-""3'"$1*%$*3&%"*$=J$','$"%$ ("'$=KF$$ /&0+1'.)2,3'2,,4)56)7$$+(&%8) $ M,36"%8$!&%,3*$./&"$)"6"3$NO5$(,6"%$1,"'2*33")8$2"8'$1""3$6"3-$1")-&"%"%0$,(-*'$/"$1""3$ ("%8"%$,%'8E*%%&%6$2&"-"%4$P,2$>?@,C'"%$&8$2"<"%-$("'$-"$*)6C("%'"%$-&"$!&%,3*$ 6"2)C&<'0$(**)$&8$@"'$%&"'$("'$@"($""%8$./&"$*3&%"*$N$"%$Q54$ R"6$C&'$+**),($-"$8?@)&91")$@"'$%&"'$""%8$&8$("'$!&%,3*4$$ /&0+1'.)2,3'2,,4)96)7$$+(&%8) L*'$?,%?3C-"")'$-"$8?@)&91")$C&'$@"'$#"&'$-*'$1,"'2*33")8$/,1""3$6"3-$1")-&"%"%F$ /&0+1'.)2,3'2,,4)56)7$$+(&%8)) $ SG"%$")6$,1")'C&6"%-$E3"&-,,&$1,,)$-"$@,,6'"$1*%$-"$8*3*)&88"%$"%$')*%8#")8,(("%$1&%-$&<$ -"$)"-"%")&%6$1*%$!&%,3*$%&"'4T$.)"6"38$OQUOV5$ M")6"3&9<$-"$+&9/"$1*%$*)6C("%'")"%$1*%$W*1&-$!&%,3*$.*3&%"*$N5$("'$-&"$1*%$-"$*C'"C)$ .*3&%"*$Q54$$ L"3<"$1*%$,%-")8'**%-"$2"+")&%6"%$&8$9C&8'F$$ X"&-"%$*)6C("%'")"%$,E$2*8&8$1*%$ <"%(")<"%$Y$"&6"%8?@*EE"%4$$ ,,)/**<$"%$6"1,364$$ ,1")""%<,(8'$Y$1")6"3&9<&%64$$ 1,,)2""3-"%4$ $ SM,"'2*3$<*%$-C8$3"&-"%$','$E8D?@&8?@"$3,C'")&%6$1*%$-"$-,,)$8')"88$6"E3**6-"$("%84T$ .)"6"38$O=UON5$ L"3<$1*%$,%-")8'**%-"$?&'*'"%$-)C<'$@"'$2"8'"$-"/"3#-"$6"-*?@'"$C&'F$ SA*)-+")<"%-"$("%8"%$+&33"%$&%$@"'$+""<"%-$,%'8E*%%"%$2&9$""%$*-"(2"%"("%-$E,'9"$ 1,"'2*34T$.)"6"38$QKUQZ5$$ SA"'$&8$@C%$@,,6'"EC%'$1*%$-"$+""<4T$.)"6"3$QZ5$ SH,$
!-

L##,-5#)(#) $


$ G8$ !$ M*%$+"3<$'DE"$-),6)"-"%$2"-&"%'$-"$8?@)&91")$/&?@$&%$@"'$'"<8'6"-""3'"$1*%$*3&%"*$Z$','$"%$ ("'$I$2&9$@"'$1")+")E"%$1*%$-"$,E1*''&%6"%$1*%$-"$8?@,,%@"&-8**%2&--")8$"%$1,"'2*3@*'")8F$ >- -"$E")8,,%3&9<"$**%1*3$ "- ""%$,%9C&8'$1")2*%-$'C88"%$,,)/**<$"%$6"1,36$$ M- ""%$1")<"")-"$1")6"3&9<&%6$ N- @"'$1")'"<"%"%$1*%$""%$8'*%-EC%'$$ $ #B $ GG$ " $ L"3<"$#C%?'&"$@""#'$*3&%"*$V$','$"%$("'$I$'"%$,E/&?@'"$1*%$*3&%"*$=$','$"%$("'$KF$ ]&"8$::%$+,,)-$C&'$-"$1,36"%-"$)""<8^$0&7'<;0$"$%"41;'&0$-&:$4-0$$$+=,,.0$;,2&%:,**'%-0$ ;*&44'%-0$*&-&%7&+>'%-0$*$&>,;;'%-0$1'*7&+.'%-0$:$$+0&&4(4$ $ SH"3#$2"%$&<$8&%-8$(&9%$9,%6"$9*)"%$""%$'),C+"$#*%$1*%$_`$!),%&%6"%$aT$.)"6"38$=VbU=VI5$ %B $ G!$ " $ L**),($&8$@"'$1,36"%8$-"$*C'"C)$**%')"<<"3&9<$""%$'),C+"$#*%$'"$/&9%$1*%$""%$?3C2F$ /&0+1'.)2,3'2,,4)56)7$$+(&%8)) $ SM,"'2*3$(**<'$@"'$,%8$(,6"3&9<$*33")3"&$,%1")<+&<<"3&9<@"-"%$'"$1")+")<"%$"%$'"$ 1")6"'"%4T$.)"6"38$=IQU=IK5$ W"$*C'"C)$@""#'$-"/"$1")<3*)&%6$*3$"")-")$&%$-"$'"<8'$6"6"1"%4$ #B $ G9$ ! $ c%$+"3<"$1*%$,%-")8'**%-"$*3&%"*\8$&8$-"/"$1")<3*)&%6$*3$"")-")$**%$-"$,)-"$6"+""8'F$ >- *3&%"*$N$$ "- *3&%"*$==$$ M- *3&%"*$=N$$ N- *3&%"*$=O$ $ W"$,E(**<)"-*?'"C)$1*%$""%$<)*%'$/,C$@"'$*)'&<"3$!"#$$%#&'()&%)*+,-'&.$- 7*%$1,"'2*3$/&'$1,,)$8,((&6"$<&9<")8$""%$"8'@"'&8?@"$<*%'0$(**)$@C%$(,'&"1"%$,($&%$ "8'@"'&8?@"$'")("%$,1")$1,"'2*3$'"$8E)"<"%$/&9%$*#<"C)"%8+**)-&64$ "- W*'$1,"'2*3$-"$6"3"6"%@"&-$6""#'$,($*33"-**68"$"(,'&"8$'"$1")+")<"%$"%$'"$1")6"'"%0$&8$@"'$ 1,,)%**(8'"$(,'&"#$,($1,"'2*33")8$-CC)$'"$2"'*3"%4$ M- W"$E,EC3*)&'"&'$1*%$1,"'2*3$<,('$%&"'$/,/"")$1,,)'$C&'$-"$8?@,,%@"&-$1*%$@"'$8E"30$(**)$ 1,,)*3$C&'$-"$(,6"3&9<@"-"%$','$(""3"1"%4$ N- d"%8"%$-&"$1,"'2*3$("'$@"'$+,,)-$[(,,&\$1")2&%-"%$@"22"%$,%6"3&9<0$+*%'$2&9$@"'$ 1,"'2*38E"3$,1")@"")8'$@"'$3"3&9<"4$ $ $ A&*)$>B)(&)4,,*;*&):+,-&%):,%)('*)&3,2&%);*,,%)$>)(&):$4-&%(&)>,-'%,8) $ #B

!"""##$$%-

9-

L##,-5#)(#) $


$ D7+/12.=$#$

$ A"'$6**'$%&"'$**%$,($,E"%3&9<$%**)$,,)3,6$'"$1")3*%6"%0$@,"+"3$@"'$6),,'8'"$6"-""3'"$1*%$ ,%8$?,33"?'&"#$<*E&'**3$**%$-"$+*E"%&%-C8')&"$+,)-'$C&'6"6"1"%4$G"%/"3#-"$ -C22"3@*)'&6@"&-$/&"%$+"$'"%$**%/&"%$1*%$@"'$1,"'2*33"%e$")$&8$""%$f@,6")f$*8E"?'$"%$""%$ 1")2,-"%0$6"@"&("$<*%'4$A"'$f@,6")"f$@""#'$'"$(*<"%$("'$-"$E)*?@'$1*%$@"'$8E"30$1*%$ ')"#/"<")"$8*("%+")<&%6$"%$&%-&1&-C"3"$1&)'C,8&'"&'4$A"'$f@,6")"f$@""#'$%&"'$'"$(*<"%$("'$ -"$*6)"88&1&'"&'$-&"$,%1")2)"<"3&9<$2&9$1,"'2*33"%$@,,)'^$-"/"$1")2,-"%0$6"@"&("$<*%'$ +,)-'$2&9$C&'8'"<$*38$""%$E),23""($6"/&"%4$d"%8"%$6"3,1"%$%C$""%(**3$-*'$*6)"88&"$ C&'83C&'"%-$-,,)$#)C8')*'&"$+,)-'$1"),,)/**<'$"%$+&9/"%$-"/"$#C%-*("%'"3"$-)&#'$*#0$,(-*'$ /&9$-&"$*88,?&g)"%$("'$1")%&"3/C?@'$,#$(,,)-4$G%$-*'$&8$9*((")0$+*%'$9C&8'$-&"$*6)"88&"$ (**<'$@"'$1,"'2*3$3"C<0$(""83"E"%-0$2"3*%6)&9<0$E*88&,%")"%-$"%$&%'"%8$2"1)"-&6"%-4$ $ %,,+B)C%%,)D%E1';*F)G'&*):,%)41;*),44&&%) 1'*B)H,+()-+,;F)&&+;*&)<,,+-,%-F)%+8)9F),>+'4)5IIJF)>8)9KL9I) $

$ SA"'$6**'$%&"'$**%$,($,E"%3&9<$%**)$,,)3,6$'"$1")3*%6"%0$@,"+"3$@"'$6),,'8'"$6"-""3'"$1*%$ ,%8$?,33"?'&"#$<*E&'**3$**%$-"$+*E"%&%-C8')&"$+,)-'$C&'6"6"1"%4$G"%/"3#-"$-C22"3@*)'&6@"&-$ /&"%$+"$'"%$**%/&"%$1*%$@"'$1,"'2*33"%$aT$ !B $ GR$ " $ H"6$("'$"&6"%$+,,)-"%$+*'$7%%*$G%BC&8'$("'$-"/"$2"+")&%6$+&3$/"66"%$,1")$-"$*6)"88&"$ 2&9$-"$1,"'2*38E,)'4$$ /&0+1'.)2,3'2,,4)?6)7$$+(&%8) $ 7%-")8$-*%$7%%*$G%BC&8'$3**'$P,2$>?@,C'"%$/&?@$%&"'$"hE3&?&"'$C&'$,1")$@"'$1")2*%-$'C88"%$ *6)"88&"$"%$-"$**%')"<<"3&9<@"&-$1*%$1,"'2*34$ !B $ GC$ " $ c8$@"'$**%%"("3&9<$-*'$P,2$>?@,C'"%$-"$*6)"88&"0$-&"$@&9$&%$*3&%"*$V$*#<"C)'0$/*3$2"8?@,C+"%$ *38$""%$1")<3*)"%-"$#*?',)$1,,)$-"$**%')"<<&%68<)*?@'$1*%$1,"'2*3F$R&?@'$9"$*%'+,,)-$',"$ ("'$2"@C3E$1*%$*3&%"*$=K4$$ /&0+1'.)2,3'2,,4)5J)7$$+(&%8) $ $ $

;"<8'$N$W"$3"<<")"$<*%'$1*%$8')"88$ $ $ #CB $! 8$ " $ d**<$""%$6,"-3,E"%-"$8*("%1*''&%6$&%$?,))"?'$i"-")3*%-8$1*%$(*h&(**3$5K6$+,,)-"%$1*%$ -"$'"<8'$M&)4&..&+&).,%*):,%);*+&;;4$j&'$-"$8*("%1*''&%6$(,"'$1,,)$&"(*%-$-&"$-"$ ,,)8E),%<"3&9<"$'"<8'$%&"'$6"3"/"%$@""#'0$-C&-"3&9<$+,)-"%^$ k$+"3<$1")8?@&9%8"3$1,,)$-"$*C'"C)$**%3"&-&%6$&8$1,,)$""%$%*-")"$2"8E&"6"3&%6e$ k$+"3<"$,%-")/,"<8)"8C3'*'"%$,6"%8?@&9%3&9<$'"6"%,1")$"3<**)$8'**%$"%$@,"$-"/"$ '"6"%8')&9-&6@"&-$<*%$+,)-"%$1")<3**)-e$ k$@,"$-"$*C'"C)$,,)-""3'$,1")$-"$+"'"%8?@*EE"3&9<"$8'*%-$1*%$/*<"%e$ k$**%$+"3<"$)*%-1,,)+**)-"%$@"'$2"8E),<"%$1")8?@&9%8"3$(,"'$1,3-,"%0$+&3$@"'$*38$E,8&'&"#$ ")1*)"%$+,)-"%e$ k$+"3<"$?,%?3C8&"8$-"$*C'"C)$')"<'4$ $ :%&(#-

!"""##$$%-

B-

L##,-5#)(#) $


'#(#)*+&(,-./0,1#*.2/3(#.,1%4*5

89+:#&..;<=>.

%"$

:.2/9$ ;<2/4//0$ =..9>2/?/>$ @0)/9A'(1$ $

67

&'()*+,$# -./01)+2$%3$4/' 56""$7$#%6""$889

!

!

!"""##$$!!

!

"#$%& $


!"#$%&"%'(&#)*+,%-.,%/"/"0"1%'1&"#%23%'4%551%0)1%&"%'(&#)*+,"1%/"/"0"1%'1&"#%67% 6"&"1$%8"94%""1%,.,"9%)9:%"#%;.<%&"%'(/)0"%/""1%/"1'"=&%.:7! ! ! !

"#$%&'!(! ! ! "#$%&'!%(!)*+)%$,(-! )'!*+,$'-''./',!&%0!(-./',1%-!2.!*'34,$1!4&',!1'!$,4'2'01'!5'+$16,2-20%72/'2/!'0! &',.68250.'7'0!%7.!320744.!$'9'71!4#!./,%%/:!;0!''0!/4'.#,%%?,!2.!20!1'!5%,'0!3'./2$!''0! -'0/%72/'2/!40/./%%0!&%0!2<<'@!2<<'@!2<<'!'0!1'!,'./!<%0!./2<<'0:!)'!$'0',%/2'.!&%0!0%!1'! 5%,'0!3'./2$!8'**'0!02'/!-''$'<,'$'0!84'!5'!%7.!-'0.'0!20!''0!.%-'07'&20$!-'/!'7<%%,!4-! -4'/!$%%0:!A'!<+00'0!8'/!1+.!44++>$#$ 72$/!20!1'!5%,'0!LMN:!O'7!72$/!',!''0!44,3%%%?'#-=()/.1)%@*+'9."#"1A";:.,"3%2#1'-,% ! C2..682'0!<'0/!2'-%01!1'!+2/1,+<<20$=!S?'0!*725'!-4'1',!2.!''0!$4'1'!-4'1',LT!;++>$%$ 1%/!&44,!8''7!&''7!-4'1',.!$'71/!1%/!3'!<0'//',$'%?'#-=()/.1)%@*+'9."#"1A";:.,"3%B#"1"% ! D%/++,725++>$!$ $%%/!4-!8'/!$'71!1%/!',!&',12'01!-4'/!94,1'0@!-%%,!9%/!2%?'#-=()/.1)%@*+'9."#"1A";:.,"3%C.1$"9,<"% ! "+1',.!-4'/'0!0%/++,725++>$C$ 12'!8+0!<201','0!%77''0!4#!-%/',2''7!$'*2'1!7%/'0!-',<'0!1%/!3'!$'72'H1!3250@!4H!3'7H.!%77''0! -%%,!1+,'!120$'0!$'&'0!%7.!34'/84+1',/5':!G'/!2.!5+2./!34!*'7%0$,25%?'#-=()/.1)%@*+'9."#"1A";:.,"3%D)#9'":% ! ! ! ! !

!"""##$$#.

?.

@##,.A#)(#) $


$B'>++>$D$

$B'>++>$E$

! Q25!-%%/.68%##257'',!8'*!2%?'#-=()/.1)%@*+'9."#"1A";:.,"3%B&A"#! ! G'/!2.!-2..682'0!02'/!1'!&,%%$!4H!4+1',.!&%0!/'$'0944,12$!02'/!-'',!<+00'0!4#&4'1'0!-%%,! 9%/!8'/!./%01#+0/!2.!&%0!1'!4+1','!$'0',%/2'!/'$'04&',!1'!540$',':!(7!''+9'07%0$! &',.68250'0!',!*',268/'0!4&',!1'!%68/',+2/$%0$!&%0!1'!5'+$1:!)'!%7$'-'0'!64067+.2'!12'! 82',+2/!$'/,4<<'0!<%0!94,1'0@!2.!1%/!1'!5'+$1!0442/!8''H/!$'1'+$1:!"&',2$'0.!#,4*'',!2%?'#-=()/.1)%@*+'9."#"1A";:.,"3%E)1.F9% ! ! !

"#$%&'!Q!

!

!

!

! % ./0,'10!&%+%,23! "&',&',82//'!%+/4-4*272./'0!.68'+,'0!144,!,441!'0!./'<'0!8+0!-211'7&20$',!4#!0%%,!''0! H2'/.',!12'!/',0%+9',0441!''0!%%0,25120$!<%0!&44,<4-'0`!&4'/*%7.+##4,/',.!.68,''+9'0! /251'0.!8+0!3401%$.'!+2/5'!-%..%%7!+2/',./!*'7'12$'01'!/'<./'0`!84..'01'!H''./$%0$',.!3'//'0! /4/!L.!-4,$'0.!&,4'$!-'/!8+0!02'/!%H7%/'01'!1,40<'-%0.$'7%7!''0!8'7'!./,%%/!4#!./'7/'0:! O2'!9201/!3268!02'/!4#!4&',!8'/!$'*,'(-',2<%0'0!3250! 4&',$'&4'72$@!8+-4,744.@!40/&%0<'725
!"""##$$#.

7.

@##,.A#)(#) $


!

C$ " !

!

D$ " !

!

E$ " !

!

F$ " !

!"""##$$#.

9%-%2'!)*!'10))2! Q200'0<4,/!&',7%%/!5'!c!%7.!8'/!$4'1!2.!c!1'!.68447!-'/!''0!12#74-%:!)%0!*'0!5'!44%/!?,%8%(0#,'!,(!<%%2$! G'/!%H$'74#'0!4-,4'#.'234'0!9',1!1'!72'H8'**',!&%0!8'/!$'0,'!&',9'01=!*'8%7&'!1'!%7! *'<'01'!.',2'.!34%7.!IJ!'0!K+.*)/'%L'("!9',1'0!&2',!02'+9'!.',2'.!1'!'/8',!20!$'./++,1=! D"&.*'(,"#%MMN@!@('"&@!L)#,:9)/!'0!BK:!Q725<*%%,!.#,'<'0!32'<'08+2..',2'.!&''7!-'0.'0! %%0:!)'!'0'!.',2'!2.!-'',!9%%,8'21.$'/,4+9!1%0!1'!%01',':!D2'/!8'7'-%%7!9%%,8'21.$'/,4+9! 725
B.

@##,.A#)(#) $


"07%0$.!2.!8'/!#7%0!$'7%06'',1!1'!.68447&%<%0/2'.!<4,/',!/'!-%<'0!'0!1'!7'.+,'0!4&',!''0! 7%0$','!#',241'!/'!.#,'21'0:!)'!9',<1,+
!"""##$$#.

C.

@##,.A#)(#) $


($)$*+,')-./'&$01$.-2&3+4.$'.($)$*+,')-5.+$$-6,,*)&%7$&)./80)$.-2&3+4

;<,=$'..>"?@.

9:

&'()*+,$# -++.)+/$#0$12' #!3!"$4$#53!"$667

A$B-2C8$B3$.

.

!"""##$$!"!

%"$

89/27$ :;/2122.$ <997=/2>2=$ ?.)27@'(A$ $

!

.

!

#$%&' $


"#$%&!'!!

"#$%%&$'()!'&!*+,-('.! ! #!

#$ %$ !$ B$ C$ 5$ D$ E$ 0$ #"$ ##$ #%$ #!$ #B$ #C$ #5$

! %!

#D$ #E$ #0$ %"$ %#$ %%$ %!$ %B$ %C$ %5$ %D$ %E$ %0$ !"$ !#$ !%$ !!$ !B$ !C$ !5$ !D$ !E$ !0$ B"$ B#$ B%$

! !!

B!$ BB$ BC$ B5$ BD$ BE$ B0$ C"$ C#$ C%$ C!$

! B!

CB$ CC$ C5$

!"""##$%:.

! ! ! ! ()!*+),!#)!*+-,!.///!0#12#)!,)!3#2#1-4)2! #)!5#-6,7!2#!8+19:#%#!$4;:,9#)%<=4::#)! >9#&?4-!6#=9+2#)@!A#!0#$#)!#1>991!=##1%&#!#1! ##)!9:;#1$#-,*$#!B14)*#$991&%@!C9+1)4-,%&#)! %<=4&&#)!2#!$04-,&#,&#)!>4)!=#&!3#2#1-4)2%! #-D&4-!=996!,)!#)!1#$#)2#)!;,)!9D!;##1!9:!##)! D,)4-#:-44&%@!8#)!?##&*#!0#66#21+$&!&+%%#)!>##-! ?#-4)61,*$#1!),#+0%!%&9)2!#1!##)!?#1,<=&*#!,)!2#! $14)&!24&!;,*!&19DE!FG991!2#!?#-4%&,)62,#)%&!H,*)! >9#&?4--#1%!41&,#%&#)@!5+,&#)-4)2%#!>9#&?4--#1%! 2,#!2#!$9;#)2#!0#$#)!,)!3#2#1-4)2!>9#&?4--#)I! H+--#)!0912#)!6#<9)D19)&##12!;#&!##)! >991=#DD,)6!>4)!4<=&&,#)!:19<#)&@!5#-6,7!#)! 3#2#1-4)2!%&1,*$#)!2441>4)!,#2#1!2#!=#-D&!9:@! ! A#H#!1#6#-,)6!6#-2&!99$!>991!41&,#%&#)!2,#!=,#1! 9:&1#2#)@J! ! ! G9#&?4--#1%!H,*)!0441%<=,*)-,*$!),#&!?-,*! ;#&!2#H#!&1+1,*!&#!-4&#)! 9)&%)4::#)I!;441!;,%%<=,#)!>#1=#+6#)!H#!H,<=! 9>#1!2#!#1$#)),)6!>4)!=+)!>4$!4-%!$+)%&@!C#! =991&!=#&!,;;#1%!>44$!?#0#1#)E!&9:>9#&?4--#1%! H,*)!$+)%&#)441%K!()!=#&!L;#1,$44)%#!&,*2%<=1,D&! !"#$!>4)!#),6#!&,*2!6#-#2#)!?#0##12#! >9#&?4--#1!A4>,2!M,)9-4I!#NO,))4&,9)4-!>991! P14)$1,*$!#)!)96!%&##2%!9:!=#&!=996%&#!>9#&?4-O ),>#4+!4<&,#DI!,#&%!%991&6#-,*$%@!Q#;!0#12!2#! >1446!>9916#-#62E!?#2#1D&!=#&!>#-#!6#-2!24&!#1! ,)!2#!>9#&?4--#1,*!9;644&!=#&!%:#-!),#&R! FS#-)##JI!H#,!M,)9-4I!F##)!&9:4<&#+1!>#12,#)&! &0,)&,6!;,-*9#)!29--41!;#&!TT)!D,-;!#)!*#!=991&! ),#;4)2!$-46#)@!S4419;!H9+!##)!>9#&?4--#1! ! 2,#!>##-!=412#1!;9#&!0#1$#)!#)!;441!$91&!>4)! H,*)!%+<<#%!$4)!6#),#&#)I!24&!24)!),#&!;96#)R! 8)!H,*)!0,*!99$!),#&!##)!%991&!41&,#%&#)R! Q4120#1$#)2#!;#)%#)!0,--#)!,)!=#&!0##$#)2! 9)&%:4))#)!?,*!##)!42#;?#)#;#)2!:9&*#! >9#&?4-@!Q#&!,%!=+)!=996&#:+)&!>4)!2#!0##$@!U9! $+))#)!H#!2#!,)!2#!0##$!9:6#%:4412#!09#2#!#)! D1+%&14&,#%!$0,*&@!S,*!-#>#1#)!H#!24&I!H94-%! D,-;%#)!##)!4>9)2*#!9)&%:4)),)6!?,#2#)@J! G9#&?4-!$4)!2+%!-#,2#)!&9&!:%V<=,%<=#!-9+,)6! >4)!2#!2991!%&1#%%!6#:-4462#!;#)%@! ! ! C#!=991&!24&!0#-!>4$#1!?#0#1#)@!8#)!#16! 9>#1&+,6#)2!:-#,299,!>991!2#!=996&#!>4)!2#! %4-41,%%#)!#)!&14)%D#1%9;;#)!>,)2!,$!2#! ! 1#2#)#1,)6!>4)!M,)9-4!),#&@!Q#&!H9+!,;;#1%! ?#&#$#)#)!24&!?,*>991?##-2!2#!;+%,<,!>4)!=#&! W9)<#1&6#?9+091$#%&!>991!=+)!H9)2469<=&#)2O <9)<#1&#)!99$!&9))#)!H9+2#)!;9#&#)!$+))#)! ?#+1#)!#)!=#&H#-D2#!H9+!6#-2#)!>991!2#!2,<=%! 2,#!9:!X9#&1V!())4&,9)4-!=+)!6#$0#-2#!H,#-! -+<=&!6#>#)@!Y441!=#&!H#6&!0#-!,#&%!9>#1!2#! %9<,4-#!%&4&+%!>4)!2#!>9#&?4--#1@!! ! ! U,*)!>9#&?4--#1%!99$!0#1$#-,*$!41&,#%&#)! ! 2,#!996!=#??#)!>991!04&!;99,!,%R!A4>,2!M,)9-4! ,%!,)!,#2#1!6#>4-!=412!9:!0#6@!Q,*!-,*$&!4->4%&!

CD$ CE$ C0$ 5"$ 5#$ 5%$ 5!$ 5B$ 5C$ 55$ 5D$ 5E$ 50$

C!

D"$ D#$ D%$ D!$ DB$ DC$ D5$ DD$ DE$ D0$ E"$ E#$ E%$ E!$ EB$ EC$ E5$

5!

ED$ EE$ E0$ 0"$ 0#$ 0%$ 0!$ 0B$ 0C$ 05$ 0D$ 0E$ 00$ #""$

D ! #"#$ #"%$ #"!$ #"B$ #"C$ #"5$ #"D$ #"E$ #"0$

E ! ##"$ ###$ ##%$

!.

##)!>991%<=9&!&#!=#??#)!6#)9;#)!9:!H,*)! <+-&+1#-#!44)H,#)!;#&!##)!=#+%!#%%4V!,)!##)! 6#1#)9;;##12!&,*2%<=1,D&@!Q,*!0,-!2441,)!=#&! <-,<=T?##-2!>4)!2#!>9#&?4--#1!4-%!9>#1?#&44-2#I! 9)>9-04%%#)!29;;#$14<=&I!2,#!9>#1246!4--##)! ;441!,)!H,*)!X91%<=#!$4)!14H#)I!2#!)#$! 9;2144,#)@!8)!04&!&#!2#)$#)!>4)!>9#&?4--#1! W-41#)<#!Z##291DR![,&!##)!,)>,#0!;#&!W##%! C4)%;4I!4-!0##1!#),6#!&,*2!6#-#2#)I!?-##$!24&! W-41#)<#!H90441!6#2,<=&#)!%<=1##D@!C4)%;4! >19#6!),#&!>#12#1!\;,%%<=,#)!+,&!>1##%!24&!H,*)! 64%&!#1!##)&*#!6,)6!>9912146#)]I!;441!2#!-,)$! 04%!6#-#62E!>9#&?4--#1%!0#&#)!04&!;99,!,%@! ! ! B:!2#!##)!9D!4)2#1#!;4),#1!%<=,*)&! >9#&?4-!>991!%9;;,6#)!##)!#%&=#&,%<=#! ?#-#>#),%!&#!H,*)I!##)!%991&!?4--#&@!($!=#?!2#! %<=1,*>#1!Y911,7)!##)%!=91#)!+,&?41%&#)!,)!##)! -9DH4)6!9:!2#!%<=99)=#,2!>4)!2#!:4%%##1O ?#0#6,)6#)!>4)!51,4)!^9VI!4-%9D!#1!%+?%,2,#! >991!H9+!;9#&#)!0912#)!44)6#>14462@!8)!)##;! P44%!S,-$#%@!Q,*!04%!>9-6#)%!$#))#1%!##)! _;99,#`!>9#&?4--#1@!A#!;##%&!?#*+?#-2#! >9#&?4--#1!&#)!9)H#)&!,%!9)6#&0,*D#-2!C9=4)! W1+,*DD!6#0##%&@!B>#1!H,*)!:1#%&4&,#%!0#12! 6#%:19$#)!,)!#)!4-%E!F;99,JI!FD144,J!#)! F996%&1#-#)2J@!8#)!2991!2#H#!>9#&?4-692! 6#-#,2#!44)>4-!>#1-,#:!F;99,!#)!%9#:#-J!#)! 0#12!?#$199)2!;#&!##)!F;46),D,#$J!29#-:+)&@! Q#&!=996%&#!,)!2#!>9#&?4-%:91&!9)&-##)&!%&##>4%&! H,*)!?#%<=1,*>,)6#)!44)!#)!+,&!2#!$+)%&@! ! ! Q9#!$9;&!=#&!&9<=!24&!H9>##-!;#)%#)! >9#&?4-!;#&!;99,!4%%9<,71#)R!S441!H,&!=#;!2,#! %<=99)=#,2!24)!,)R!G991!=#&H#-D2#!6#-2!$+)!*#! ,;;#1%!0,*H#)!9:!#)$#-#!+,&6#%:19$#)!-#-,*$#! $4)&#)!>4)!=#&!>9#&?4-@!()!>#16#-,*$,)6!;#&! ?4%$#&?4-!9D!L;#1,<4)!D99&?4--I!?,*>991?##-2I! 0912&!#1!?,*!>9#&?4-!>##-!&#!0#,),6!6#%<9912@! 81!>4-&!0#-!##)%!,#&%!;99,%!,)!##)!0#2%&1,*2!&#! ?#-#>#)I!;441!=#&!6199&%&#!6#2##-&#!>4)!2#! ;##%&#!0#2%&1,*2#)!,%!%-44:>#10#$$#)2!#)!),#&! H#-2#)!644)!H#!4-%!##)!)4<=&$441%!+,&@!B9$!=#&! 44)&4-!9>#1&1#2,)6#)!-99:&!>44$!2#!%:+,64&#)! +,&I!9;!>4)!2#!&9#%&4)2#)!19)2!=#&!>#-2!;441! ),#&!##)%!&#!%:1#$#)@! ! ! 8#1-,*$!6#H#62!6#-99D!,$!),#&!H9!,)!2,#! :+1#!%<=99)=#,2%44)?,22#1%!9)2#1!2#! >9#&?4--,#D=#??#1%@!Q#&!&9#0,*H#)!>4)!-9+! #%&=#&,%<=#!$04-,&#,&#)!44)!=#&!>9#&?4-!,%!##)! =#??#-,*$=#,2!>4)!:#1%9)#)!2,#!H,<=H#-D! 0,*%;4$#)!24&!H#!2991!D4)!&#!H,*)!##)!H#$#1#! %;44$!=#??#)@!U9!$9;#)!H#!#1&9#!W1+,*DD%! %<=,*)?#0#6,)6#)!&#!>#16#-,*$#)!;#&!2#!%+?&,#-#! ?4--#&:4%%#)!>4)!2#!?#19#;2#!3+1#*#>@! ! ! "#6#)9>#1!2#!>9#&?4--,#D=#??#1%!%&44)!2#! >9#&?4-=4%@!B9$!2441!H,*)!#1!>##-!>4)!#)!H#! -,*$#)!09912#)!&#$91&!&#!$9;#)!9;!=+)!2,#:#! D$$-.6$*)$* $


##!$ ##B$ ##C$ ##5$ ##D$ ##E$ ##0$ #%"$ #%#$

! 0! #%%$ #%!$ #%B$ #%C$ #%5$ #%D$ #%E$

! #"! #%0$ #!"$ #!#$ #!%$ #!!$ #!B$ #!C$ #!5$ #!D$ #!E$ #!0$ #B"$ #B#$ #B%$ #B!$

! ##! #BB$ #BC$ #B5$ #BD$ #BE$ #B0$ #C"$ #C#$ #C%$ #C!$

! #%! #CB$ #CC$ #C5$ #CD$ #CE$ #C0$

!"""##$%:.

4D$##1!+,&!&#!21+$$#)@!^+2V!a9+%?19#$! #5"$ ?,*>991?##-2!=##D&!>4)!=#&!%<=#-2#)!9:!%:91&! #5#$ ##)!&0##2#!)4&++1!6#;44$&@!B9$!2#!A,<=!2#%! #5%$ G42#1-4)2%I!M#11,&!a9;1,*I!6##D&!?,*! #5!$ 6#-#6#)=#,2!?-,*$!>4)!H,*)!;,)4<=&,)6!#)! #5B$ M#1412!^#>#!%<=1##D!##)%!9>#1!>9#&?4-E!F($! #5C$ >,)2!=#&!*4;;#1!24&!?,*!##)!>9#&?4-0#2%&1,*2! #55$ ),#&!?#,2#!:41&,*#)!$+))#)!>#1-,#H#)!#)!24&!#1! #5D$ H9!H#-2#)!292#)!?,*!>4--#)@J! ! #!! #5E$ ! ! S4&!=+)!#1,)!#)%&44&I!,%!=#&!>#1;9#2#)! #50$ 24&!=#&!644&!9;!=##-!:1,;,&,#>#!#;9&,#%! #D"$ 0441>4)!H,*!H#-D!2#)$#)!>1,*!&#!H,*)@!Y441!99$! #D#$ #16#1#)!H,*!H,<=!44)!=#&!044)0,*H#!9912##-!>4)! #D%$ H96#)44;2#!$#))#1%!24&!>9#&?4-!_;99,`!H9+! #D!$ H,*)I!##)!$04-,D,<4&,#!2,#!H,*!H#-D!,;;#1%!>991! #DB$ $+)%&I!H94-%!-,,1!0#1$I!1#%#1>#1#)@! #DC$ ! ! Y441!2#!;##%&#!>991O!#)!#)%&4)2#1%! #D5$ H,&&#)!#1)44%&@!()!>9#&?4-!644&!=#&!9;!=##-! #DD$ 4)2#1#!H4$#)!24)!%<=99)=#,2!9D!-#-,*$=#,2@!Q#&!! #B! #DE$ 644&!9;!##)!%991&!%:4)),)6!2,#!*#!)99,&!9:! #D0$ %<=,-2#1,*#)!9D!,)!%V;D9),#7)!44)&1#D&I!9;!##)! #E"$ &19&%#I!-,#D2#>9--#!:41&,*2,6=#,2!0441!*#!>#12#1! #E#$ ,)!2#!;44&%<=4::,*!),#&!;##!44)!$+)&!$9;#)I! #E%$ 9;!##)!H#$#1#!>91;!>4)!214;4&,#$!#)!H#-D%! #E!$ &146,#$@!($!?#)!#1>4)!9>#1&+,62!24&!2#! #EB$ 4412,6=#,2!#)!2#!:9:+-41,&#,&!>4)!=#&!>9#&?4-! #EC$ ),#&!H9H##1!-,66#)!,)!2#!>4412,6=#,2!>4)!2#! #E5$ ?4-41&,#%&#)!\),#;4)2!$4)!,;;#1%!_?#0,*H#)`! ! #C! #ED$ 24&!$91D?4-!9D!6#0,<=&=#DD#)!9)44)&1#$$#-,*$#1! #EE$ %:91&#)!H,*)!9D!;,)2#1!,)%:4)),)6!>#1#,%#)]I! #E0$ ;441!,)!=#&!D#,&!24&!*#!9:&,;44-!$+)&!;##-,*2#)@! #0"$ ! ! C4I!9>#10,)),)6#)!H,*)!:14<=&,6I!;441!H#! #0#$ ;9#&#)!0912#)!?#>9<=&#)!#)!2#!$4)%!,%!6199&! #0%$ 24&!;#)!##)!)#2#1-446!-,*2&@!8)!2,#!)#2#1-446I! #0!$ 24&!>#121,#&!9;!2#61424&,#!9D!##)!4D64)6!9:!=#&! #0B$ &9#1)99,I!2441!H,&!=#&!`;!,)@!L-%!&9#%<=9+0#1!#)! #0C$ B14)*#D4)!0912!*#!4-%!=#&!041#!6#209)6#)!9;! #05$ 2,#!;96#-,*$#!-,*2#)%0#6!;##!9:!&#!644)@! #0D$ G4)2441!2#!%:4)),)6!&,*2#)%!##)!0#2%&1,*2E! #0E$ %&##2%!%<=#1#)!0#!-4)6%!4D619)2#)b!#1!;9#&!)+! #00$ ##);44-!6#09))#)!0912#)@! %""$ ! ! Q#&!;99,#!>4)!>9#&?4-!,%!24&!*#!*#!;#&!##)! %"#$ I!##)!<-+?)44;!$+)&!,2#)&,D,<#1#)@!3,#&!=#&! %"%$ ,)2,>,2+!29#&!#1&9#I!;441!2#!<-+?!9D!=#&!#-D&4-@! %"!$ L-%!##)!>##-?#-9>#)2#!%<=44&%#1!#1!9:##)%!),$%! %"B$ ;##1!>4)!?4$&I!9D!##)!:9:+-4,1#!=912#-9:#1!##)! %"C$ -4)62+1,6#!?-#%%+1#!9:-99:&I!>#16##&!*#!=#;!4-! %"5$ ! ! ! ! ) ) ) ! ! ! ! ! ! ! !

:.

%)#-@!A#!%<=44&%#1!P4-<9!U4)2%&14!,%!2441!##)! ;99,!>991?##-2!>4)E!>991&,*2,6!6#=##-!+,&!=#&! H,<=&!>#120#)#)@!Y441!>9#&?4-<-+?%!?-,*>#)! 9)24)$%!)#2#1-46#)!>991&2+1#)2!,)!?##-2@!U#! $+))#)!0#-!%&##2%!>#12#1!0#6H4$$#)!,)!2#! 14)6-,*%&I!;441!H#!=9+2#)!2#H#-D2#!)44;I! =#&H#-D2#!<-+?=+,%@!C#!;9#&!0#-!;#&!H#!;##I!9D! *#!0,-&!9D!),#&@! ! ! U#-D!?#)!,$!%,)2%!;,*)!*9)6#!*41#)!##)! &19+0#!D4)!>4)!PW!M19),)6#)I!4-!099)!,$! 4--4)6!),#&!;##1!,)!2,#!%&42@!($!=#?!H#!4-!,)!6##)! *41#)!;##1!>4)!2,<=&?,*!H,#)!%:#-#)!#)!0##&! )4+0#-,*$%!2#!9:%&#--,)6!)96@!8)!=##-!;99,!#)! 996%&1#-#)2!0912&!#1!,)!=#&!B9%:41$!)9+!99$! 0##1!),#&!6#%:##-2@!Y441!&9<=!-,*2!,$!9:!4D%&4)2! ;##!4-%!#1!2991!2#!<-+?!>4)!2,#!)44;!0912&! >#1-91#)@!A#H#!H9;#1!$4)!),#&!;##1!%&+$I!04)&! H#!H,*)!)441!2#!#1#2,>,%,#!6#:19;9>##12K! ! ! Y#&!$+)%&H,)),6#!?#699<=#-,)6!=##D&!=#&! 4--#;44-!0#,),6!&#!;4$#)I!;##1!;#&!=#&!6#>9#-! #16#)%!?,*!&#!0,--#)!=91#)I!%9-,241,&#,&@!A4&!2#! >9#&?4--,#D=#??#1!H,<=!6#;4$$#-,*$#1! ,2#)&,D,<##1&!;#&!##)!6#=##-I!##)!)44;I!##)! %V;?99-I!24)!;#&!##)!,)2,>,2+I!?-,*$&!99$!+,&! =#&!D#,&!24&!%:#-#1%!2,#!2#!9>#1%&4:!)441!##)! 4)2#1#!<-+?!;4$#)I!2991!%+::91%!6#099)-,*$! 4-%!>#1142#1%!0912#)!6#H,#)@! ! ! Q#&!644&!?,*!>9#&?4-!9;!H4$#)!4-%! #16#1),%I!9)6#-99DI!09#2#E!2#!4--#2446%#! 6#>9#-#)%@!U#-D%!2#!%<=#,2%1#<=%I!2,#!)964-! ##)%!>#1$##12#!?#%-,%%,)6#)!)#;#)I!29#)! 244144)!;##!#)!D+)6#1#)!#>#)!4-%!*#!<=#DI!2,#!*#! >991!TT)!$##1!),#&!?,))#)%;9)2%!=9#D&!&#! >#1>-9#$#)@!G9#&?4-!;44$&!=#&!9)%!;96#-,*$! 4--#1-#,!9)>#1$0,$$#-,*$=#2#)!&#!>#10#1$#)!#)! &#!>#16#&#)@!G9#&?4-!,%!?9>#)2,#)!##)!&V:,%<=#! >#16#&#-=#,2%?#H,6=#,2@!A#!514)2#)?+16%#! W9)<#1&#)!>4)!54<=I!=#&!Z&144&*#!>4)!G#1;##1I! 2441!$+)!*#!>4)!6#),#&#)!&9&!*#!#1!61,*%!>4)! 0912&I!;441!##)!>9#&?4-0#2%&1,*2!29#&!=#&!;441! TT)!$##1!#)!2441)4!)99,&!;##1@!Z&#-I!+!0912&! 6#209)6#)!2#!?#1+<=&#!>9#&?4-D,)4-#! 3#2#1-4)2!O!A+,&%-4)2!+,&!'cde!)96!##)%! =#-#;44-!9:),#+0!&#!?#$,*$#)@!A441!,%!),#&%! 44)E!=#&!%:#->#1-99:!#)!2#!+,&%-46!%&44)!>4%&@! Q#&!,%!9+0#I!?#%<=,;;#-2#!$9#$@!3#&!4-%I!)4! ##)!&,*2*#I!8+19!.///@ ! %&&'()*+,)-./+01$%) ) 0"1()!'+023)45)60%")7555)

D$$-.6$*)$* $


"#$%&!.!! !

DE LEKKERE KANT VAN STRESS !

! #!

!

! %!

!

! !!

!

! B!

!

! C!

!"""##$%:.

! ! 24&!,%!=#&!),#&@!()!9)%!&44-6#?1+,$!,%!%&1#%%! ! 81!09#2&!##)!%&91;!9>#1!3#2#1-4)2!2,#! %V)9),#;!6#0912#)!;#&!)#64&,#>#!%:4)),)6I! -4)6H4;#1=4)2!44)H0#-&!&9&!##)!91$44)@!A#H#! ;#&!##)!&#!=96#!?#-4%&,)6@!S#!4%%9<,71#)!%&1#%%! %&91;!=##D&!2#!)44;!-1'$88@!G9-6#)%!2#! ;#&!#--#)2#!#)!>#1>4-I!04412991!0#!9>#1!=#&! ?#1,<=&#)!>4)!2#!4D6#-9:#)!&,*2!=4)6&!##)!6199&! =99D2!H,#)!24&!=#&!>#1%<=,*)%#-!99$!:-#H,#1,6#! 2##-!>4)!2#!0#1$#)2#)!##)!?+1)O9+&!?9>#)!=#&! $4)&#)!=##D&@!Z&1#%%!#)!6#-+$!$+))#)!=##-!69#2! =99D2@!A,#!,%!=#&!1#%+-&44&!>4)!##)!&#!=96#! %4;#)644)I!04)&!%&1#%%!=##D&!&0##!$4)&#)E!##)! ;#)&4-#!?#-4%&,)6I!2#!&9-!>4)!##)!21+$$#!#)! %-#<=&#I!?"881'$88!\>4)!=#&!h4&,*)%#!?"8I!%-#<=&]I! #DD,<,7)&#!%4;#)-#>,)6@!F8#)!$041&!;,-*9#)! #)!##)!69#2#I!$081'$88!\>4)!=#&!M1,#$%#!$0I! 0#1$#)2#)!>9#-&!H,<=!9:6#?14)2IJ!<9)%&4&##12#! 69#2]@! 9:8$;"$'!>91,6#!0##$@!FQ9#!>991$9;!*#!?+1)O ! ! 5! ! Q96#!0#1$21+$!=9#D&!),#&!4-&,*2!&9&!)#64&,#>#! 9+&RJ!>1446&!<=>"6!H,<=!2#H#!;44)2!4D@!5+1)O9+&! %&1#%%!&#!-#,2#)@!A,#!$4)!*+,%&!%&,;+-#1#)!&9&! -,*$&!H9!-4)6H4;#1=4)2!##)!041#!>9-$%H,#$&#! :1#%&4&,#%I!$4)!##)!#N&14!:1,$$#-!H,*)!9;!##)! 6#0912#)I!=#&!9)>#1;,*2#-,*$#!-9&!>4)!2#! &4)2*#!?,*!&#!H#&&#)@!U9)2#1!%&1#%%!H9+2#)!0#! 4;?,&,#+H#I!=4120#1$#)2#!#)!H,<=H#-D!>991?,*! )#16#)%!H,*)I!%&1#%%!,%!##)!>99104412#!9;!&9&! 1#))#)2#!:19D#%%,9)4-@! ! A#!<,*D#1%!-,#6#)!#1!),#&!9;@!3,#&!>991!),#&%! :1#%&4&,#%!&#!$9;#)I!%&,;+-##1&I!4<&,>##1&I!;44$&! ?#69)!##)!619&#!>4$?9)2!&0##!*441!6#-#2#)!##)! 4-#1&I!19#:&!<1#4&,#>#!6#24<=&#)!9:@! 6199&%<=##:%!%&1#%%9DD#)%,#D!9)2#1!=#&!;9&&9!_2#! ! ! D! ! ()!H,*)!$-4%%,#$#!%&+2,#!-1'$88!+,&!2#!*41#)! >,*D&,6!?#%<=1##D!2#!W4)42##%!Q4)%!Z#-V#!2,#! %&1#%%!&#!-,*D`@!L4)-#,2,)6!04%!2#!:+?-,<4&,#!>4)! ?#,2#!$4)&#)!4-@!Q,*!>#16#-##$!%&1#%%!;#&! 2#!1#%+-&4&#)!>4)!##)!44)&4-!9)2#1H9#$#)@! &#;:#14&++1@!FA#!+,&21+$$,)6!_=,*!%&44&!9)2#1! 3#2#1-4)2!?-,*$&!2#!=996%&#!0#1$21+$!>4)! %&1#%%`!,%!:1#<,#%!#>#)!H,)-99%!4-%!2#!+,&21+$$,)6! 8+19:4!&#!=#??#)@!U#%&,6!:19<#)&!>4)!2#! _=,*!=##D&!&#;:#14&++1`@J!Z#-V#!219#6!H,*)!?9#$! 0#1$)#;#1%!#1>441&!2#!0#1$21+$!4-%!&#!=996@! 9:!F44)!=#)!2,#!0#&#)!&#!6#),#&#)!>4)!2#!%&1#%%! 8#)!2#12#!>4)!2#!SLBO2,46)9%#%!?-,*$&! >4)!##)!6#>+-2!-#>#)J@!G9-6#)%!=#;!9)2#1644&! :%V<=,%<=#!$-4<=&#)!&#!?#&1#DD#)@!ZƜ#%%#)I! 9)%!-,<=44;!?,*!2,%%&1#%%!#)!?,*!#+%&1#%%!>1,*0#-! *9+1)4-,%&#)I!1#<=#1<=#+1%!#)!9164),%4&,#O 2#H#-D2#!:1,$$#-%@!FZ&1#%%!=991&!#1?,*I!,%!2#! 42>,%#+1%!%:4))#)!2#!$199)E!)#6#)!9:!2#!&,#)! H++12#%#;!>4)!=#&!-#>#)JI!%<=1,*D&!=,*@!F(#2#1#! H#66#)!24&!H#!4-&,*2!9)2#1!=96#!21+$!0#1$#)@! #;9&,#I!,#2#1#!4<&,>,&#,&!>#1991H44$&!%&1#%%@!Q#&! B9$!;4)46#1%!=#??#)!=#&!H0441E!TT)!9:!2#!21,#! -,<=44;!;9#&!#1!#<=!0#-!69#2!;##!9>#10#6! >9#-&!H,<=!>44$!9D!>1,*0#-!4-&,*2!&#!H0441!?#-4%&@! ! U9!?#%<=9+02!,%!0#1$!##)!?19)!>4)!#--#)2#@! $+))#)@J!Q9#!2+,2#-,*$!Z#-V#!H,*)!?992%<=4:! S,#!+,&%-+,&#)2!2#!)#64&,#>#!?#1,<=&6#>,)6!9>#1! 99$!2#!0#1#-2!,)!H9)2I!&9<=!)#6##12#)! %&1#%%!<9)%+;##1&I!;9#&!0#-!&9&!2#!<9)<-+%,#! 6#)#14&,#%!9)2#1H9#$#1%!)4!=#;!2#!:9%,&,#>#! $9;#)!24&!0#1$#)2#!;#)%#)!H,<=H#-D!;4%%44-! $4)&!>4)!%&1#%%!>1,*0#-!>9--#2,6@!5#61,*:#-,*$I! 44)!=#&!+,&:+&&#)!H,*)@!S,#!)96!),#&!_*9)6!f! 04)&!2#!%<=42#!#)!%-,*&46#!2,#!=#&!;#)%#-,*$! 9>#1%:4))#)`!,%I!-99:&!619&#!$4)%!_9+2!f! -,<=44;!9:-99:&!4-%!6#>9-6!>4)!)#64&,#>#!%&1#%%I! 9:6#?14)2`!&#!14$#)!9D!$1,*6&!9:!##)!-##D&,*2! >91;#)!)4&++1-,*$!##)!>##-!20,)6#)2#1!1#2#)!&9&! #16#)%!2441&+%%#)!##)!;,2-,D#<1,%,%@!8)!0,#!H,<=! 9)2#1H9#$@! D,&!#)!-#$$#1!>9#-&I!=##D&!0441%<=,*)-,*$!2#! ! ! E! ! Y441!=9#!#1)%&,6!#)!?#-4)61,*$!2,#!)#64&,#>#! $4)&#)!99$!H,*)I!2991!2,#!##)H,*2,6#!6#1,<=&=#,2! =4)2#)!>9-!44)!2#!9:>4)6!>4)!%-4<=&9DD#1%!+,&! 24419:!-9:#)!0#!0#-!=#&!1,%,<9!=#&!$,)2!;#&!=#&! H,*)!9;6#>,)6I!04412991!2#!)#64&,#>#!%&1#%%O ?4204!0#6!&#!699,#)@!L-%!0#!9)%!4--TT)! %:,144-!9:!##)!4)2#1#!;4),#1!,)!0#1$,)6!0912&! 4D>146#)!04))##1!;#)%#)!)#64&,#>#!%&1#%%! 6#H#&@! ! A#!%&1#%%#:,2#;,#!-44&!H,<=!#<=!1#-4&,>#1#)! #1>41#)I!=#??#)!0#!&#!0#,),6!996!>991!2#! ;#&!4)2#1#!<,*D#1%@![,&!##)!1#<#)&!9)2#1H9#$! :9%,&,#>#!0#1$,)6!>4)!%&1#%%!#)!$+))#)!0#!#1! ?-,*$&!24&!0#1$#)2#!3#2#1-4)2#1%!+,4&#! 99$!;,)2#1!:9%,&,#D!6#?1+,$!>4)!;4$#)@!FQ#&! &#>1#2#)!H,*)@!L--##)!U0,&%#1%!#)!A#)#)!H,*)!)96! ;4)<9!>4)!=#&!%&1#%%9)2#1H9#$!,%!24&!#1! ;##1!&#!%:1#$#)!9>#1!=+)!0#1$@!8#)!4)2#1#! )4+0#-,*$%!6#>14462!,%!9D!;#)%#)!99$!:-#H,#1! %&+2,#!9)2#1%&#+)&!2#H#!1#%+-&4&#)@!8#)!9>#1O 44)!%&1#%%!?#-#>#)JI!4-2+%!C4)!Z)#-I!:%V<=9O 619&#!;##12#1=#,2I!g.!:19<#)&I!>,)2&!24&!0#1$! DV%,9-996!44)!2#![),>#1%,&#,&!>4)!L;%|!#)! 6#-+$$,6!;44$&@!"0##>#12,#)#1%!>,)2#)!24&! 4+&#+1!>4)!=#&!?9#$*#!@$%"$1$%)#&A@!FX9%,&,#>#! >4$#1!24)!##)>#12,#)#1%@!8)!=9#!=96#1!2#! %&1#%%!;44$&!;#)%#)!0##1?4412#1!#)! 9:-#,2,)6I!=9#!619!=#&!6#-+$@! ,)D#<&,#%I!?#>912#1&!2#!6#H9)2=#,2!#)!6##D&!##)! ! A4&!=#&!-4)2!;#&!2#!=996%&#!0#1$21+$!,)! %$!6#>9#-!>4)!0#-?#>,)2#)@!Q#&!>#1=996&!2#! 8+19:4!H9!6#-+$$,6!,%I!-,*$&!#)%&1,*2,6I!;441! $04-,&#,&!>4)!=#&!-#>#)@J!G9-6#)%!Z)#-I!&#>#)%! E.

D$$-.6$*)$* $


!

!

!

-,2!>4)!##)!9)2#1H9#$%619#:!2,#!>,)2&!24&!#1!,)! 2#!0#&#)%<=4:!&#!0#,),6!44)24<=&!,%!>991!=#&! &=#;4!_:-#H,#1Ì!,%!#1!&#!0#,),6!?#0+%&#!44)24<=&! >991!2#!4--#2446%#!:9%,&,#>#!2,)6#)@!FA#!-##1O ?9#$#)!,)!2#!:%V<=9-96,#!#)!2#!6#)##%$+)2#! H,*)!2441!##)!,--+%&14&,#!>4)@!81!%&44&!),#&%!,)! 9>#1!:-#H,#1!9D!6#-+$I!=#&!644&!4--##)!9>#1!2#! $9;;#1!#)!$0#-!>4)!9)H#!DV%,#$#!#)!;#)&4-#! ! !#%! 6#H9)2=#,2@J! ! 0! ! A#!$9;;#1O#)O$0#-?#)42#1,)6!,)!=#&! %&1#%%9)2#1H9#$!>#1$-441&!04419;!2#!1#-4&,#! &+%%#)!6#-+$!#)!0#1$21+$!H9!0#,),6!44)24<=&! $1,*6&@!A4&!%9;;,6#!;#)%#)!?44&!=#??#)!?,*! 0#1$21+$!#)!*+,%&!24412991!&9&!:1#%&4&,#%!$9;#)I! ,%!0#-!?#$#)2I!;441!21,)6&!),#&!2991!,)!=#&! %&1#%%?#-#,2I!24&!H,<=!>9914-!9:!:1#>#)&,#!#)! ?#%&1,*2,)6!1,<=&@!Q9969:6#-#,2#)!?,*>991?##-2! #1>41#)!;##1!0#1$21+$!24)!-4469:6#-#,2#)I! ;441!;#-2#)!H,<=!;,)2#1!>44$!H,#$@!A99124&!H,*! =+)!4D0,%%#-#)2#!0#1$!H#-D!$+))#)!<9)&19-#1#)I! =+)!&,*2!H#-D!$+))#)!,)2#-#)I!:4+H#%!$+))#)! )#;#)!04))##1!H#!24&!0,--#)I!#1>41#)!H#!;,)2#1! )#64&,#>#!%&1#%%@! !#"! ! A,&!6#-2&!>991!2#!;41$#&,)6;4)46#1!2,#!##)! :1#%#)&4&,#!;9#&!>991?#1#,2#)I!2#!9164),%4&,#O 42>,%#+1!2,#!6#6#>#)%!>#1H4;#-&!>991!##)! 9DD#1&#!9D!2#!*9+1)4-,%&!2,#!H,*)!41&,$#-!;9#&! ! !#!! %<=1,*>#)@!U9-4)6!H#!H#66#)%<=4:!=#??#)!9>#1! =+)!#,6#)!&,*2I!>#14)&09912#-,*$=#,2!$+))#)! )#;#)!>991!=+)!#,6#)!:1#%&4&,#%!#)!2441,)!),#&! 4D=4)$#-,*$!H,*)!>4)!4)2#1#)I!,%!2#!)#64&,#>#! %&1#%%!69#2!&#!?#=##1%#)@!A#!204)6!9;!?,))#)! 2#!2#42-,)#!##)!:1#%&4&,#!&#!-#>#1#)I!D+)6##1&!24)! *+,%&!4-%!%&,;+-4)%@!FB)2#1!21+$!?#)!,$!%<=#1:#1! #)!=#-2#12#1I!H924&!,$!69#2#!?#%-,%%,)6#)!$4)! )#;#)JI!H#6&!##)!9164),%4&,#42>,%#+1!2,#!>##-! ;#&!2#42-,)#%!0#1$&@! !##! ! L)2#1%!,%!=#&!>991!2#!&=+,%H916>#1:-##6%! 2,#!&,#)!;,)+&#)!=##D&!9;!2#!#)#!?#*4412#!&#! 04%%#)!>99124&!H#!?,*!2#!>9-6#)2#!0912&! ! ! ! ! ! ! ! ! ) ) ) ) ) ) ) ) !

>#104<=&@!8,6#)-,*$!=##D&!H#!6##)!&,*2!9;!##)! :144&*#!&#!;4$#)@!Y441!04&!29#&!H#!4-%!##)!9:! %>#)!-,66#)2#!:4&,7)&!=441!44)24<=&!>1446&R! U#!=##D&!),#&!2#!?#%<=,$$,)6!9>#1!=441!#,6#)!&,*2! #)!$4)!#>#);,)!2#!>#14)&09912#-,*$=#,2!)#;#)! 9;!=#&!0#1$!9:!##)!4)2#1#!;4),#1!+,&!&#!>9#1#)@! U9-4)6!=441!=4)2#-,)6%>1,*=#,2!?#:#1$&!,%I!,%! )#64&,#>#!%&1#%%!=441!2##-@! ! Z&1#%%!$4)!H,<=!,)!4--#1-#,!>91;#)!#)!61424&,#%! >99129#)!#)!=##D&!i!4D6#H,#)!>4)!2#! :#1%99)-,*$=#,2!i!>9914-!&#!;4$#)!;#&!2#!;4&#! >4)!>#14)&09912#-,*$=#,2!#)!4+&9)9;,#@!Q#&! >991$j;#)!24&!:9%,&,#>#!%&1#%%!9>#1644&!,)! )#64&,#>#!%&1#%%I!-+$&!?#!,)!##)!0#1$9;6#>,)6! ;#&!>##-!>1,*=#,2!24)!,)!##)!%&14$!%V%&##;@!Q#&! :-#H,#1!>4)!2#!*9+1)4-,%&!2,#!?,))#)!2#!2#42-,)#! H,*)!>#1=44-!4D19)2&I!9D!2#!>9-29#),)6!>4)!2#! ;4)46#1!2,#!9)2#1!=996%:4)),)6!H,*)!!&9&! ##)!:1#%&4&,#!?1#)6&I!,%!&#!>#16#-,*$#)!;#&!2#! $,<$!>4)!2#!?+)6##*+;:#1!9D!2#!?#=##1%&#!4)6%&! >4)!2#!?#16?#$-,;;#1@!()!4--#!6#>4--#)!>#1$##1&! =#&!-,<=44;!,)!##)!%&44&!>4)!9:0,)2,)6!#)!4<&,#@! L--#%!%&44&!9:!%<=#1:@!BD!=#&!)+!9:!=#&!0#1$!9D! ,)!2#!>1,*#!&,*2!6#?#+1&I!2#!?4%,%6#24<=&#!,%! 2#H#-D2#@!Z&1#%%!,%!:9%,&,#D!H9-4)6!=,*!?#=##1%O ?441!#)!<9)&19-##1?441!,%@! ! Q#&!9)2#1%<=#,2!&+%%#)!:9%,&,#>#!#)!)#64&,#>#! %&1#%%!#)!2#!9;%&4)2,6=#2#)!04419)2#1!2#! ##1%&#!>91;!>4)!0#1$21+$!9>#1644&!,)!2#! &0##2#I!H9+2#)!>##-!;##1!44)24<=&!;9#&#)! $1,*6#)@!Q#&!0912&!=996!&,*2!24&!=#&!%&1#%%O 9)2#1H9#$!H,<=!;##1!1,<=&!9:!2#!9164),%4&,#!>4)! =#&!0#1$@!A,&!H9+!&#)!69#2#!$9;#)!44)!2#6#)#)! 2,#!)+!,)!=+)!0#1$!0#,),6!1#6#-;96#-,*$=#2#)! =#??#)!#)!2+%!)4+0#-,*$%!:9%,&,#>#!%&1#%%! #1>41#)@!A#!9:?1#)6%&!2441>4)!H9+!),#&!4--##)! +6>#12,#)2!$+))#)!0912#)!>,4!2#!SLBO +,&64>#)!#)!2#!H,#$�#&I!;441!99$!,)!##)! ;9#,-,*$#1!,)!6#&4--#)!+,&!&#!21+$$#)!6199&=#,2E! ;#)%#-,*$!6#-+$@ %&&'()-0>&%%$)B$081$%) 0"1()?$)C+:D8D'&%13)44)#&&'1)7555!

;&')$.

! ! E$)1$D81$%)?"$);++')?"1)$F&#$%)A$,'0"D1)>"6%3)>"6%),$2$'D1)+#)>$)A$8./"D1)1$)#&D$%);++')/$1) $F&#$%G)E"1)"8)A$,$0'?)#$1)'$8=$.1);++')?$)+=;&11"%A$%);&%)?$)&01$0'H8IG)B"$)D$%%"8)2":)%$#$%) ;&%)?$)++'8='+%D$:"6D$)1$D81H$%I3)'&&?=:$A$)?$)vermelde ,'+%nenG) E$)J$;+)"8);$'&%12++'?$:"6D);++');+'#)$%)"%/+0?);&%)?"1)$F&#$%G! !

!"""##$%:.

F.

D$$-.6$*)$* $


'#(#)*+&(,-.&%#/0#-,1%2*3-#&-'#(#)*+&(,4-*##,5++)(%$6#%(-.7/(#-,1%2*3

:;+<#&--=>?@-

%"$

9.2/8$ :;2/2/?/>$ @0)/8A'(1$ $

&'()*+,$% -./01)+2$34$(50' 3!6!"$7$3#6!"$558

?)+$#&D7#I2#-

!""#$%&"'$("")$*%'+,,)-"%$./&%%"%0$)"-"%"%0$ 1,,)2""3-"%$"4-45$-*%$")$+,)-"%$6"1)**6-4$ 738$")$2&91,,)2""3-$::%$/&%$+,)-'$6"1)**6-$ "%$9"$*%'+,,)-'$("'$("")$-*%$::%$/&%0$-*%$ +,)-'$*33""%$-"$"")8'"$/&%$&%$-"$2",,)-"3&%6$ (""6"'"3-4$

?77)-(%1-#;+<#&-A%2&-<+;%<++*-B8-C/&1#&-1#D#6+*#&E-6#1-#;+<#&-D#,1++1-/%1-!9-5)+$#&-#&FF&-,+<#&5+11%&$,7C()+G61H?77)-#*I-5)++$&/<<#)-%,-++&$#$#5#&-67#5##*C/&1#&-<#1-##&-$7#(-+&1077)(-D#6++*(-I/&&#&07)(#&H-

!"""!#$$!!

89

!

"#$%& $


;"<8'$=$>"$6)"%/"%$1*%$-"$#3&%
$ $ 3B $ 3B $ 3B 3B

K$ " $ !$ " $ 9$ " $ L$ " $

3B

$ B$ " $ $ M$ " $

3B

$ N$ " $

3B

$ O$ !$

3B

>"PQ-

$ $ >"$'"<8'$!"#$%"&'"&#()&#*"#+,-&./"-*$&8$,%-")$'"$1")-"3"%$&%$@$-"3"%4$ >"/"$*A?'")""%1,36"%-"$-"3"%$"&?4$ M"3<$#B%A'&"+,,)-$C*8'$2&9$*3&%"*$=$"%$H$8*("%I$ M"3<$#B%A'&"+,,)-$C*8'$2&9$*3&%"*$JI$ $ L%$-"$3**'8'"$/&%$1*%$*3&%"*$J$&8$8C)*<"$1*%$N6",)6*%&8"")-"$,%1")*%'+,,)-"3&9"$*)6B("%'"%$-&"$&%$-"$'"<8'$+,)-"%$6"%,"(-$'"6"%$?"'$8')&<'$?*%-?*1"%$1*%$)"6"380$
$ N;"6"%8')&9-&6?"-"%$'B88"%$)"6"38$23&91"%$,%1")(&9-"3&9<4O$.)"6"38$S=TSH5$ $ R$ !$ !""#'$-"$*B'"B)$"UC3&A&"'$""%$*)6B("%'$1,,)$-&'$8'*%-CB%'I$ >- V*0$+*%'$?&9$/"6'$-*'$*%'&T6"-,6")8$?B%$,6"%$83B&'"%$1,,)$?"'$#"&'$-*'$'*3$1*%$)"6"38$,%-")3&%6$ '"6"%8')&9-&6$/&9%4$ "- V*0$+*%'$?&9$/"6'$-*'$'"%$,%)"A?'"$6"8'"3-$+,)-'$-*'$-"$+"''"3&9<"$1,,)8A?)&#'"%$""%$ ?*)(,%&"B8$6"?""3$1,)("%4$ P- W""0$+*%'$?&9$2"8A?)&9#'$*33""%$-"$?B&-&6"$8&'B*'&"$"%$%&"'$-&"$1*%$-"$',"<,(8'4$ Q- W""0$+*%'$?&9$6""#'$*33""%$1,,)2""3-"%$1*%$,%-")3&%6$'"6"%8')&9-&6"$)"6"384$ $ X"%$-&3"((*$&8$""%$(,"&3&9<"$<"B/"$'B88"%$'+""$(,6"3&9- Y,"'"%$-"$)"6"38$8')&<'$+,)-"%$6"?*%-?**#-$,#$%&"'I$ "- Y,"'"%$-"$1")"&8'"$<*3<#&3'")8$&%$""%$8A?,,)8'""%$+,)-"%$6"C3**'8'$,#$%&"'I$ P- Y,"'"%$-"$1")6B%%&%6"%$B&'")8'$6"-"'*&33"")-"$1,,)8A?)&#'"%$<"%%"%$,#$%&"'I$ Q- Y,"'"%$")$(&%-")$6"-"'*&33"")-"$)"6"38$+,)-"%$6"#,)(B3"")-$,#$%&"'I$ $ >"$*B'"B)$8'"3'$&%$*3&%"*$RD$NZ"'$&8$(&88A?&"%$/"3#8$2"'")$(&%-")$6"-"'*&33"")-"$1,,)8A?)&#'"%$ '"$#,)(B3")"%4O$ %B $ KK$ " $ 738$-&'$C3*%$/,B$+,)-"%$B&'6"1,")-0$,C$+"3<"$+&9/"$/,B-"%$-"$A,%'),3"B)8$-*%$(,"'"%$ ,C')"-"%I$ @"5%9-.#<)A-<)),#0B#688%*"&C# $ $ $ $ 3B

!"""!#$$%-

!-

J##,-5#)(#) $


&'

$ )*$ " +

&'

$ )"$ " +

!'

$ )+$ " +

!'

$ ),$ " +

&'

$ )-$ !+ .! /! 0! 1!

&'

$ )2$ !+ .! /! 0! 1!

&'

$ )3$ !+ .! /! 0! 1!

!"""!#$$%!

!"#$%&'()(*&+,)'+-'.&"+)'.&"&+#&/)0&&".+1*2'+-34+ !"--"1)),+&'+#&5-6#+ #"-5&"&&',-%0(+-7+5&"#&6*2,*'#+ $"5--"/&&6.&'+ %"5--"8+&'+').&6&'+ + 9:+%))"+-7+;&(+&&'+&*'.&+%)),(+))'+.&+#&-"#)'*0&&".&+-'5&")'(<--".&6*2,;&*.=+5)6(+(&+ /&(<*27&6&'>+?"&#&60+@A8@BC+ D%+.&1&+/&<&"*'#+))''&%&6*2,+(&+%),&'+#&&7(+.&+)$(&$"+)60+)"#$%&'()(*&4+ 9E--"+.&+:+-'5&"0F;"-,,&'+F-'("-6&$"0>G+?"&#&60+@H8BBCG+ E)'+<&6,+(I3&+)"#$%&'()(*&+*0+*'+.&1&+1*''&'+#&/"$*,#&%)),(J+K*&0+LL'+5)'+.&+5*&"+ #&'-&%.&+%-#&6*2,;&.&'G+ + M'+.&+"&#&60+N@O8N@P+#&&7(+.&+)$(&$"+&&'+/&--".&6*'#+5)'+&&'+")33-"(+-5&"+.&+;)'.;)5*'#+ 5)'+"&#&60G+ E)'+<&6,+(I3&+)"#$%&'()(*&+*0+*'+.&1&+1*''&'+#&/"$*,#&%)),(J+K*&0+LL'+5)'+.&+5*&"+ #&'-&%.&+%-#&6*2,;&.&'G+ + !%/(&')"&'+1*&'+0-%0+%-&.<*66*#+-5&"("&.*'#&'+(&#&'+.&+"&#&60+.--"+.&+5*'#&"0G+ Q&6,&+&'()+"&.&'&'+#&&7(+.&+)$(&$"+.))"5--"J+R)0&&"+2&+)'(<--".+-3+)6*'&)+HG+ + M'+)6*'&)+NN+<-".(+;&(+/&6)'#+)7#&<-#&'+5)'+F-'("-6&+*'+;&(+5&",&&"+&'+F-'("-6&+5)'+ 5$$"<&",/&."*25&'G+ D%+<&6,&+"&.&'+1-$.&'+*+,(-(.(+/*2+.&1&+/&6)'#&')7<&#*'#+,*&1&'+5--"+F-'("-6&+5)'+ 5$$"<&",/&."*25&'+&'+/0&)')0+%-#&6*2,+5--"+F-'("-6&+*'+;&(+5&",&&"J+ S-"%$6&&"+2&+)'(<--".+)60+5-6#(4+ !+T-6*(*F*=+"&.&'4+ #+!'.&"&'=+"&.&'4+ 1)2'3(4"5++'"6)"7),)"/0-8++'&"9/:(9//,"#;"8++'&)0<" + 9:+.--"+;&(+)'(*8#&.--#-77&'0*&7+.&+03)''*'#+($00&'+.&+3)3*&"&'+<&",&6*2,;&*.+&'+.&+ 3"),(*2,+'*&(+,6&*'&"+<-".(=+%))"+#"-(&"G>+?"&#&60+NUN8NUAC+ Q))".--"+,)'+.*&+03)''*'#+5-6#&'0+.&+)$(&$"+2$*0(+#"-(&"+<-".&'J+ V--".)(+;&(+0("*,(+(-&3)00&'+5)'+.&+"&#&60+ .&+3"*-"*(&*(03"-/6&%&'+'*&(+-36-0(G+ .&+(-38.-<'/&').&"*'#+*'+0()'.+;-$.(G+ #"--(+5&"1&(+5)'+/$"#&"0+1)6+$*(6-,,&'G+ 0($*(+-3+#"&'1&'+5)'+$*(5-&"/))";&*.G+ + V&+(*(&6+5)'+.&+(&,0(+6$*.(+9V&+#"&'1&'+5)'+.&+76*',;&*.>G+ Q*&+%-&(&'+5-6#&'0+.&+(&,0(+.&1&+9#"&'1&'>+*'+)F;(+'&%&'J+ )'(*8#&.-#&"0+ F-'("-6&$"0+ -5&";&*.+ 5--"0()'.&"0+5)'+#&.-#&'+ + Q&6,&+/&<&"*'#+#&&7(+;&(+/&0(&+.&+;--7.#&.)F;(&+5)'+.&+(&,0(+<&&"J+ V&+,6--7+($00&'+.&+"&#&6#&5*'#+&'+.&+.)#&6*2,0&+3"),(*2,+5)'+.&+;)'.;)5*'#+,)'+)66&&'+ -5&"/"$#.+<-".&'+)60+.--"+.&+3-6*(*F*+3"*-"*(&*(&'+<-".&'+#&0(&6.G+ V&+3"-/6&%)(*&,+"-'.+;&(+(-&3)00&'+5)'+"&#&60+,)'+)66&&'+<-".&'+-3#&6-0(+)60+-%+(&+ /&#*''&'+.&+$*(5-&".&"0+6&"&'+5&")'(<--".*'#+)7+(&+6&##&'+-5&"+.--"+;&'+#&%)),(&+,&$1&0G+ W&'+0("*,(&+;)'.;)5*'#+5)'+"&#&60+*0+'--.1),&6*2,+-%+")%3&'+(&+5--",-%&'=+%))"+*0+)66&&'+ %-#&6*2,+)60+.&+5&")'(<--".&6*2,;&*.+5--"+.&+;)'.;)5*'#+/*2+.&+F-'("-6&$"0+<-".(+#&6&#.G+ Q*&+"-&3(+-%+&&'+0("*,(&+;)'.;)5*'#+5)'+.&+"&#&60=+#))(+5--"/*2+))'+.&+.*6&%%)X0+<))"5--"+ F-'("-6&$"0=+.--"+;&(+-'(/"&,&'+5)'+0)%&';)'#+($00&'+.&+5--"0F;"*7(&'=+,-%&'+(&+0())'G++ + + + + + + "!

#$$%!&$'($' $


()*+,-./$&$

! ! ! "#$!%%&!'%%('#)*!++&!,-(-%).-&/0%12%)3/!*-%!&-%2!#'%3!4-15!(+2%&!(#0%&!$+&!#&4%! 6%#36+&-/%%3*%!3#%$%(##/5%-*!&-%2!7%*8-&6%&9!:(!8+/!5%2!,++3!#,*+2!5+&*5+'%3/!0%3! *%;-&-2-%!*%!'#3-6%!3+,0!7%/23-<*%&9!=+&*++6!5++(2!6%%&!-&/0%12%)3!5%2!!-&!4-<&!5##;*! 6%/<#%,%(!,%2!'))38%3$!*##3!*%!'-&6%3/!2%!4-%&9!>&!*%!+;6%(#0%&!1+3&+'+(/0%3-#*%&!/(#%6! *%!1#&23#(%3%&*%!73+&*8%%3!-&!?3+7+&2!%&!@-,7)36!6%%&!$3#%6!#'%39!:(/!,#36%&!%%&! 2+&$8+6%&!,%2!+)2#6+/!#0!*%!:AB!#&20(#;2C!3-152!5%2!5%(%!+00+3++2!4-15!#0!5%2!'(#%-7+3%! 6+/9!D#2!-&!E#22%3*+,!%%&!23%-&!,%2!15(##3!'+&!*%!3+-(/!/15-%29!"&4%!2%15&#(#6-/15!5##6! #&28-$$%(*%!/+,%&(%'-&6!73%&62!,%2!5++3!'%(%!,#6%(-<$5%*%&!&)!%%&,++(!##$!6%'+3%&! ,%2!4-15!,%%C!*-%!8%!F#0!*%!$##0!2#%G!,#%2%&!+11%02%3%&9! ! D#0.*#8&.5+&*5+'-&6!#,!%%&!F%-&*%!2%!,+$%&!++&!5%2!6%*#6%&GC!-/!%%&!2%!7%0%3$2%! #0(#//-&69!H%2!-&4-152!63#%-2!*+2!8%!#&4%!3#%$%(##/5%-*!+((%%&!!,++3!6%4+,%&(-<$! $)&&%&!#36+&-/%3%&9!"&*%3!,%%3!*##3!F/(-,,%!+33+&6%,%&2%&G!2)//%&!#'%35%-*C! 7%*3-<;/(%'%&!%&!7)36%3-&-2-+2-%'%&9!I%!FJ2-152-&6!2%6%&!4-&(##/!6%8%(*G!-/!4#G&!/(-,! +33+&6%,%&2K!4%!-/!%%&!7)36%3-&-2-+2-%;C!8#3*2!6%/0#&/#3*!*##3!7%*3-<'%&!%&!8%3$2!&+)8! /+,%&!,%2!*%!0#(-2-%C!7-<'##37%%(*!-&!*%!1+,0+6&%!-&!*%!'#3,!'+&!%%&!-&4+,%(+12-%!FH%7! G2!(%;C!8+0%&/!8%6G9!L%&!63#%-%&*!++&2+(!7%*3-<'%&!&#*-62!#,8#&%&*%&!)-2!#,!/+,%&!,%2! 5%&!%&!*%!6%,%%&2%(-<$%!,-(-%)*-%&/2%&!3%6%(/!2%!;#3,)(%3%&9!I%!15%,-/15%!-&*)/23-%!-/! $#0(#0%3!-&!5%2!0)7(-1%3%&!'+&!,-(-%)<++3'%3/(+6%&!8++3-&!-%*%3%%&!$+&!(%4%&!8%($%! 3-/-1#G/!%%&!7%*3-<;!'##3!*%!#,6%'-&6!#0(%'%32C!8%($%!-&1-*%&2%&!4-15!'##3*%*%&C!%&!8+2! 5%2!7%*3-<;!*#%2!#,!3-/-1#G/!%&!-&1-*%&2%&!2%3)6!2%!*3-&6%&9! ! ! "##$%!&#'(!)*+,'-,$!-"!H+&*5+'%&!,%2!*%!#'%35%-*! ! .-/%!+,!0*'121$#"/3!45!#6$-'!4774! !

! 8,,2!*"+,$2/##"+,!/9,,!:,9,$-";,";,*$;#"-2,,$+,!$*,1,'**2?,-+@!AB-,!($#;C,"/!D3!$,;,'!4E!9*$+/!:,+*,'+!+#/! :.$;,$2!9,':,9.2/!$-2-F*G2!##"H##$+,"3!*C+#/!+,!/,F?"*'*;-2F?!?**;!*"/9-11,'+,! 2#C,"',H-";!+-,!".!,,"C##'!C,/!B-F?!C,,:$,";/;,*$;#"-2,,$+,!$*,1,'**2?,-+@!AB-,!($#;C,"/!D3!$,;,'!4E!9*$+/!:,+*,'+!+#/! :.$;,$2!H-"+,"!+#/!+,!*H,$?,-+!"-,/!;,"*,;!9,$1!C##1/!H#"!+,!:,2/$-I+-";!H#"!+,!;,H#$,"! +-,!+,!/,F?"*'*;-2F?!?**;!*"/9-11,'+,!2#C,"',H-";!C,/!B-F?!C,,:$,";/
!"""!#$$%!

"!

#$$%!&$'($' $


+

()*+,-./$%$$

+ + 1)9))0-)2)=-3')0"9+)-)0"=-')0>)'"+*-')&)0"-)>)0"23'>)'="&()"?(.7"0()-"//0"&)" ')>),="7+3&)0<"@)"9+)-)0"))0")(0&"9/4)0"//0"7)-">)&++>2),)(&"&/-"+5)'-')&(0>)0"+*"?(60" 2),++*",//-<"A(-"2,(64-"3(-"))0"0+-(-()"&()"(0"9//'-"#BB#"&++'"&)"C)')0(>(0>"5/0" D)&)',/0&=)"1)9))0-)0"ECD1F"(="//0>)2+&)0"//0"9(0(=-)'"A)"C'()="EG(00)0,/0&=)" @/4)0F<+ + G3'>)'=")0"2)&'(65)0"&()"')>),="//0"730",//'=",/**)0H"2(65++'2)),&"9(,()3')>),="+I" 2+385++'=.7'(I-)0H"4300)0"5++'-//0"')4)0)0"+*"I+'=)"2+)-)=")0"/0&)')"=-'/II)0<"J,,)>//," 2+38)0"+I"+5)'-')&(0>"5/0"2'/0&5)(,(>7)(&=')>),="(0"&)"7+')./"8+'&-"0()-"9))'"&++'"&)" 5(0>)'=">)?()0<"A)">)9))0-)0"?3,,)0"&)"7/0&7/5(0>"5/0"&)"')>),="I,(04"3(-2')(&)0<"A)" 7))'=)0&)"*'/4-(64"(="&/-">)9))0-),(64)"(0=*).-)3'="0+>/,"8/-"+5)'-')&(0>)0"&++'"&)" 5(0>)'="?()0<+ + J0"7)-"=-34"8+'&-"0()-"*').()="//0>)>)5)0"8/-"&)">)5+,>)0"5/0"?+K0"2),)(&"?3,,)0" ?(60<"@+"(="+0&3(&),(64"7+)5)),"):-'/"/92-)0/')0"?3,,)0"8+'&)0"(0>)?)-"5++'"7/0&7/5(0><" L+4"(="0()-"//0>)>)5)0"+*"8),4)"8(6?)"9)-"7)-"L*)02//'"M(0(=-)'()"?/,"8+'&)0">)')>),&" &/-"))'&)'")0"5/4)'"2+)-)="?3,,)0"8+'&)0"+*>),)>&<"+ + + $*(4+YZ[+\)'.&60/6).=+N@+7&/"$)"*+]OO]+ +

&'

$ *)$ " +

&'

$ **$ " +

%'

$ *"$ " +

+

+

+

+ M'+)6*'&)+N+&'+]+5)'+I'/>9)0-+]+<-".&'+5--"0(&66&'+#&'-&%.+-%+&&'+&*'.&+(&+%),&'+))'+;&(+ #&.--#/&6&*.+?5--"0(&6+E&"&'*#*'#+5)'+Y&.&"6)'.0&+^&%&&'(&'CG++ [*(&&"+$*(+I'/>9)0-+]+;&(+5--"0(&6+.)(+03&F*7*&,+3)0(+/*2+;&(+5--"/&&6.+5)'+_GWG+S*"&<-",0+ ?1*&+(&,0(+N=+)6*'&)+NCG+ [*(&&"+$*(+I'/>9)0-+]+;&(+5--"0(&6+.)(+03&F*7*&,+3)0(+/*2+;&(+5--"/&&6.+5)'+F)7L+X(+\&%&6(2&+ ?1*&+(&,0(+N=+)6*'&)+]CG+ + 9^&%&&'(&/&0($"&'+%-&(&'+0("&'#&"+-3("&.&'+(&#&'+/$"#&"0+.*&+1*F;+'*&(+))'+.&+"&#&60+ ;-$.&'G>+?"&#&60+N8]+5)'+I'/>9)0-+]C+ M0+1-X'+"&#&6#&5*'#+5-6#&'0+;&(+3"*'F*3&+5)'+`(-38.-<'X+-7+`/-((-%8$3XJ+?5&"#&6*2,+.&+ -%0F;"*25*'#&'+*'+(&,0(+N=+)6*'&)+N]CG++ N(.7-"6)"/0-8++'&"-+)"(0"9/:(9//,"!B"8++'&)0<" + + +

a&,0(+]+b*'.&"+<&",=+%*'.&"+#&,+ + + %&' $* +$ " + b)),+*'+F-""&F(+Y&.&"6)'.0+&&'+#-&.6-3&'.&+&'+/&#"*23&6*2,&+0)%&'5)((*'#+5)'+.&+(&,0(+ M(0&)'"8)'4H"9(0&)'">)4+5)'+%)c*%))6+#BB"8--".&'G+d*(+2&+0)%&'5)((*'#+%-&(+5--"+ *&%)'.+.*&+.&+--"03"-',&6*2,&+(&,0(+'*&(+#&6&1&'+;&&7(=+.$*.&6*2,+<-".&'4+ e+<&6,+3"-/6&&%+%&(+/&("&,,*'#+(-(+;&(+-%#))'+%&(+<&",+))'+.&+-".&+<-".(+#&0(&6.f+ e+%&(+<&6,&+<&(%)(*#;&*.+.&+-'(<*,,&6*'#+*'+.&+-35)((*'#&'+-5&"+<&",+,)'+<-".&'+ 5&",6))".f+ e+<&6,&+-'(<*,,&6*'#+*'+.&+-%#)'#+%&(+<&",+1*F;+.&+6))(0(&+1&0(*#+2))"+*'+#"-(&+6*2'&'+;&&7(+ 5--"#&.))'f++ e+<&6,&+5&")'.&"*'#+*'+.&+;$*.*#&+-%#)'#+%&(+<&",+-'5&"%*2.&6*2,+*0+&'+<))"-%+.*&+ 5&")'.&"*'#+'--.1),&6*2,+*0f+ e+<&6,&+-36-00*'#&'+<-".&'+5--"#&0(&6.+-%+))'+.&+;$*.*#&+3"-/6&%)(*&,+&&'+&*'.+(&+%),&'+ &'+<&6,&+&77&F(&'+&"5)'+5&"<)F;(+<-".&'G+ + 456($!

+ +

!"""!#$$%!

,!

#$$%!&$'($' $



Examen HAVO

300036 1


20

03


Begin



Opgave A

1

citaat 1

citaat 2

citaat 3

citaat 4

300036 1

Druk, druk, druk … De SIRE (Stichting Ideële Reclame) heeft in november 2002 een televisiefilmpje uitgezonden waarin Sinterklaas een stadje binnenrijdt en geen enkel kind langs de route aantreft. Alle kinderen hadden wel een dringende reden om ergens anders te zijn … Uit onderzoek is gebleken dat veel kinderen een overvolle agenda hebben. Direct na school of na snel even huiswerk maken, vliegen zij van de ene georganiseerde activiteit naar de andere. Boze tongen beweren dat ouders hun kinderen op deze manier ergens ‘parkeren’, omdat ze zelf geen tijd hebben om aandacht aan hun kroost te besteden. En ach, kinderen vinden al die activiteiten toch leuk? Maar steeds meer lijkt het erop dat een kind niet aan rust toekomt, laat staan aan verveling, en van slag raakt. Wat voor invloed hebben al deze activiteiten op het (latere) leven van kinderen? Worden ze er beter of slechter van? Schieten ouders niet tekort in de zorg voor hun kind als zij het kind voortdurend ‘uitbesteden’? Schrijf een betoog over de ‘drukte’ van en rond kinderen. Maak daarbij gebruik van onderstaande citaten. Het is beslist niet de bedoeling dat je de citaten letterlijk overneemt. Sire raakt een gevoelige snaar. Het gemiddelde kinderleven is de laatste decennia ingrijpend veranderd – al was het maar doordat het doorsnee gezin nog maar 1,6 kind telt. De druk op die kinderen lijkt daardoor omgekeerd evenredig toegenomen. Het schaarse nageslacht moet getalenteerd, sportief, muzikaal, in één woord: perfect zijn. Geestelijke of lichamelijke imperfectie wordt nauwelijks meer gedoogd. Ouders willen dat het beste uit hun kind wordt gehaald – net zoals ze zichzelf maximaal willen ontplooien. En over hoe meer geld ze beschikken, des te gemakkelijker kunnen ze die verlangens verwezenlijken. uit: ‘Recht op verveling’, Trouw, 15 november 2002 Het beeld van het overbezette kind, door de moeder van de ene leuke hobby naar de nadere gereden, lijkt me sterk overdreven. Wel zijn er grote verschillen tussen de hogere en lagere inkomens. Kinderen van wie de ouders veel verdienen, zijn vaker lid van een club. Ouders stimuleren het voetballen, tekenen of paardrijden, omdat het gezond en leerzaam is; zo blijft de voorsprong van de hogere klasse in stand. Daarom is de verlengde schooldag zo’n goed idee. Vooral meisjes uit lagere milieus, die nu noch lid zijn van een club noch op straat spelen, hebben daar baat bij. uit: ‘De besteding van vrije tijd door kinderen tussen de tien en de vijftien.’ Leiden, januari 2001, door Elke Zeijl Het gevaar bestaat dat kinderen niet meer uitgedaagd en geprikkeld worden om hun fantasie te gebruiken en dat het belangrijke aspect van creativiteit niet vanuit een gevoel van ‘dit is mijn aanleg’ wordt gestimuleerd. De zelfontdekking van eigen specifieke gaven dreigt met al die voorgeorganiseerde activiteiten op een laag pitje te worden gezet. En voor hoeveel kinderen wordt op die manier ‘de lat niet al te gemakkelijk te hoog gelegd’ op gebieden die ze zelf niet gekozen hebben? uit een reactie op het artikel ‘Recht op verveling’, Trouw, 15 november 2002 Heel, heel soms weet mijn zoon van zeven niets te doen. Dat wil zeggen: hij is dan uitgespeeld met zijn lego, treintje of playmobil. Heel even heeft hij geen zin om naar een muziekje te luisteren of buiten met zijn vriendje te spelen. “Kom”, zeg ik dan, “we gaan lekker in bed liggen en ons vervelen.” Ouders, dit is een aanrader! Maak van de nood een deugd. Ga niet meedenken, ga mee vervelen! Het zijn heerlijke momenten, en ze duren hooguit tien minuten! uit een ingezonden brief, Trouw, 18 november 2002

2

Lees verder


citaat 5

citaat 6

citaat 7

Ik woon sinds acht jaar in Amerika en hoopte dat het gezond verstand in Nederland nog steeds in leven was. Maar het lijkt erop dat Nederland in allerlei opzichten steeds meer op Amerika gaat lijken. Ook hier worden de kinderen van activiteit naar activiteit gesleept (dat wil zeggen: kinderen die niet in de voor- en naschoolse opvang zitten, want die zitten van ’s morgens 7 tot ’s avonds 7 op school). Buiten spelen, fietsen of wandelen wordt hier bijna niet gedaan. Ik word in mijn buurt beschouwd als een idioot, omdat ik met mijn kinderen elke morgen een uur onze hond in het bos uitlaat en mijn kinderen elke middag een uurtje buiten laat spelen. uit een reactie op het artikel ‘Kinderen hebben het veel te druk’, Trouw, 21 november 2002 In de eerste plaats speelt materialisme een rol: de gedachte dat datgene wat geld kost (clubs, muziekles et cetera) te verkiezen is boven dat wat gratis is (spelen op straat, een boek lezen op de bank). Erger dan dit materialisme is de drang naar status: een vioolspelend kind geeft meer aanzien dan een kind dat echt nergens goed in is, maar wel van alles doet. De meest dramatische oorzaak is echter de illusie van ouders dat een gesleep van club naar club bijdraagt aan de ontplooiing van hun kind: hoe actiever hoe meer ontplooiing. uit een reactie op het artikel ‘Ouders zijn niet responsief’, Trouw, 17 november 2002 Uit een onderzoek in 1988 van de sociologe Jolanda Tuinstra (Rijksuniversiteit Groningen) onder jongeren van 16 jaar blijkt onder meer dat psychische klachten kunnen ontstaan doordat kinderen een te grote druk voelen om aan (te) hoge verwachtingen te moeten voldoen. Ze kunnen gaan roken, drinken en softdrugs gebruiken. Ouders moeten responsief met hun kinderen omgaan. Ze dienen in te spelen op wat er bij hun kinderen leeft, moeten tijd vrij maken om in alle rust met hen te praten, naar hen te luisteren, hun de gelegenheid bieden te praten over hun ervaringen, gevoelens, wensen en probleempjes. Dat kan alleen als er in een gezin geen ‘haastcultuur’ heerst, want dan luistert niemand naar niemand. Dan wordt iedereen geleefd, ouders en kinderen. Door alle drukte worden gevoelens dan weggedrukt en niemand weet meer wat hij wel of niet wil. Kinderen kun je niets kwalijk nemen: zij denken dat het leven druk in elkaar zit en weten niet beter. Ouders moeten beter weten en hun leven niet inrichten rond hun hypotheek, carrière, tweede huis en tweede auto, maar op de allereerste plaats rond hun kinderen. Kunnen ze dat niet, dan moeten ze vooral niet aan kinderen beginnen. uit een reactie op het artikel ‘Ouders zijn niet responsief’, Trouw, 18 november 2002

Opgave B

2

3

300036 1

Leraar, elke dag anders! Het beroep van leraar moet aantrekkelijker worden. Dat vindt ook de overheid, die zich geconfronteerd ziet met een alarmerende uitstroom van ‘afgebrande’ leraren en een forse daling van aanmeldingen op lerarenopleidingen. Advertenties in kranten en tijdschriften, en reclamespotjes (‘Leraar, elke dag anders’) moeten het beroep van leraar zijn oude aantrekkingskracht teruggeven. Daarnaast stelt de overheid concrete verbeteringen van de arbeidsomstandigheden voor, zoals klassenverkleining en salarisverhoging. Wat is jouw mening over de aantrekkelijkheid van het beroep van leraar? Op welke wijze kan het beroep van leraar uit het slop worden gehaald? Ga in een betoog in op deze vragen. Armoede op het veld Steeds meer voetbalclubs komen in de problemen doordat de kosten van de prachtige stadions en de gigantische salarissen van de spelers niet meer kunnen worden opgebracht. Commerciële sponsors laten het steeds vaker afweten. Dus wordt aan de gemeentebesturen, die het aanzien van hun stad dikwijls voor een deel te danken hebben aan een topclub, telkens gevraagd financiële middelen in te zetten. In de ogen van veel burgers kan het geld echter beter ergens anders voor gebruikt worden, bijvoorbeeld voor opbouwwerk, aanleunwoningen of meer agenten op straat. Schrijf een beschouwing over de vraag wat de gemeente wel of niet over moet hebben voor het in stand houden van topclubs.

3

Lees verder


4

Natuur als consumptieartikel De natuur in Nederland lijkt de laatste jaren niet meer dan een gewoon consumptieartikel te zijn. Plaatselijke overheden stellen de natuur voor als een soort lekkernij, waar de gestreste stedeling volop van mag profiteren. Er worden dichtbij de natuurgebieden volop parkeerplaatsen aangelegd, terreinen afgezet om lekker te struinen. Dan zijn er nog de spartelmeren, trim-, speur- en paaltjesroutes, wisselende exposities in het ontmoetingscentrum, wekelijkse excursies onder leiding van een allervriendelijkste boswachter, natuurlijk met verrekijker, groene broek en hoedje met veer – aan alles en iedereen is gedacht. Wat vind jij van deze omgang met de natuur? Zie je voor- en nadelen? Ga in een beschouwing in op deze vragen.

5

Een tik op zijn tijd De tijd waarin oorvijg en mep in het gezicht vrij gewoon waren in het Nederlandse gezin, is voorbij. Maar betekent dit ook dat ouders niet af en toe een tik mogen uitdelen als hun kroost het te bont maakt? De Kinderbescherming heeft een simpel antwoord op deze vraag: nee. Het onderscheid tussen echte mishandeling (die gewoon in het Wetboek van Strafrecht is opgenomen) en een enkel ‘vermanend klapje’ is niet altijd duidelijk en van een ‘pedagogisch tikje’ komt nogal eens een wat forsere aanpak. De meldpunten kindermishandeling voerden zelfs een tijd campagne om de tik bij wet verboden te krijgen. Zo ver is het niet gekomen. Staatssecretaris Ella Kalsbeek van Justitie liet in november 2002 weten: “Een ‘tik’ op de luier van een tweejarig kind is niet voldoende om de overheid invloed te geven op het gezinsleven.” Onderzoek van de Amerikaanse psychologen Diana Baumrind en Elisabeth Owens toonde aan dat er geen bewijzen zijn dat een pedagogische tik schadelijk is, eerder het tegendeel: kinderen die helemaal nooit een tikje kregen, bleken later vaak lastiger dan andere. Hoe oordeel jij over de rol van ‘een tik op zijn tijd’ in de opvoeding? Schrijf over dit onderwerp een betoog.

6

Rooksignalen Rookwaren dragen in Nederland sinds enkele tijd niet mis te verstane teksten met boodschappen over schadelijke effecten op de gezondheid: ‘Roken kan de bloedsomloop verminderen en veroorzaakt impotentie’, ‘Roken veroorzaakt dodelijke longkanker’, ‘Rokers sterven jonger’, ‘Roken kan leiden tot een langzame, pijnlijke dood.’ Recente onderzoeken hebben aangetoond dat zulke teksten slechts beperkt helpen en soms zelfs averechts werken. Zo zijn er stickers te koop met alternatieve ‘waarschuwingsteksten’ als ‘Niet-rokers gaan ook dood’ en in trendy cafés liggen vaak vrolijk gekleurde kartonnen hoesjes, waar sigarettenpakjes zo in passen dat je die ‘afschuwelijke’ waarschuwingsteksten niet meer ziet. Hoe oordeel jij over de mediacampagnes tegen roken? Ga in een betoog in op dit onderwerp.

7

Etiquette Er wordt veel geklaagd over het verval van regels, vooral bij jongeren. Uit een onderzoek van de Stichting Ideële Reclame (2002) bleek dat veel jongeren slechtgemanierd waren. Als voorbeelden werden genoemd: afval op straat gooien, in het openbaar luidruchtig telefoneren en het overtreden van simpele verkeersregels als niet stoppen voor een zebrapad. Volgens de Utrechtse pedagoog Bas Levering is men in de jaren zestig ‘doorgeschoten’ door regels af te schaffen (te autoritair) en is het nu de hoogste tijd dat ouders hun kinderen weer etiquette aanleren. Levering ziet omgangsregels als essentieel voor de ontwikkeling van opgroeiende jongeren: “Regels zorgen ervoor dat we rekening met elkaar houden, naar elkaar omzien.” Is er tegenwoordig te veel vrijheid, te weinig besef van normen en waarden? Moeten ouders hun kinderen weer etiquette aanleren? Ga in een beschouwing in op deze vragen.

300036 1

4

Lees verder


8

9

10

11

Moet alles wat kan ook kunnen? De wetenschap en de technologie hebben zich de laatste decennia enorm ontwikkeld. Daardoor hebben zich grote maatschappelijke veranderingen voltrokken. In de (nabije) toekomst zal er nog veel meer veranderen. Als we de wetenschapsprofeten mogen geloven, zal over enkele decennia slechts twintig procent van de wereldbevolking voldoende zijn om al het werk te doen. Menselijke klonen kunnen supergenetisch gemaakt worden en robots zo volmaakt, dat ze de mens, hun schepper, uiteindelijk kunnen vervangen. Maar er klinken ook tegengeluiden. Wat moeten we met al die mogelijkheden en al die vrije tijd? Waar liggen de ethische grenzen van de medische manipulatie van het menselijke lichaam? Schrijf een beschouwing waarin je ingaat op de grenzen die aan nieuwe wetenschappelijke of technologische ontwikkelingen gesteld moeten worden. Uitgekeken In 99 van de 100 huishoudens in Nederland staat minstens één televisie. En met z’n allen kijken we heel wat af! Gemiddeld kijken Nederlanders twee uur en drie kwartier televisie per dag. Hoewel er volgens het Centrum voor Verslavingsonderzoek in Utrecht in Nederland nog nooit onderzoek gedaan is naar televisieverslaving, zegt onderzoeker Hans Verbraak: “Amerikaans onderzoek leert dat 40% van de volwassenen en 70% van de tieners vinden dat ze te veel kijken. Ongeveer 10% van alle Amerikanen noemt zich televisieverslaafd. Ik sluit niet uit dat er ook in ons land miljoenen televisieverslaafden zijn.” Vind je de hierboven genoemde cijfers schokkend of niet? Wat zijn oorzaken en oplossingen voor televisieverslaving? Hoe beoordeel je je eigen televisiegedrag? Verwerk deze vragen in een artikel voor de schoolkrant over de problematiek van televisieverslaafdheid Schrijf een verhaal met een open einde in ik-perspectief, waarin een ingrijpende verandering in een gezin centraal staat. Monddood? In november 2002 kwam minister Nawijn (vreemdelingenzaken en integratie) in opspraak, omdat hij zich openlijk had uitgesproken voor herinvoering van de in 1870 afgeschafte doodstraf. Iemand die ‘bewust mensen van het leven berooft, zonder enige reden’ zou volgens de LPF-bewindsman de doodstraf verdienen. De weerstand tegen zijn opmerking was vrijwel unaniem: doodstraf was een stap terug in de beschaving, een bevrediging van wraakgevoelens, een onherroepelijke daad. Nawijn putte zich haastig uit in verontschuldigingen: hij zou uit emotionaliteit gesproken hebben en hebben gedoeld op Volkert van der G., de verdachte van de moord op Pim Fortuyn, en op plegers van zinloos geweld. Ondanks de ophef mag gesteld worden dat Nawijns uitspraak opmerkelijk is: hij heeft stem gegeven aan de opvatting van een ruime minderheid en een politiek taboe ter discussie willen stellen. Hoe denk jij over herinvoering van de doodstraf in Nederland? Ga in een beschouwing in op deze vragen.

Einde

300036 1

5

Lees verder


($)$*+,')-./'&$01$.-2&3+4.$'.($)$*+,')-5.+$$-6,,*)&%7$&)./80)$.-2&3+4

!;<,=$'..>"?@.

9:

&'()*+,$% -./01)+2$34$(50' 3!6!"$7$3#6!"$558

A$B-2C8$B3$.

.

!"""!#$$!"!

%"$

9.2/8$ :;2/2/?/>$ @0)/8A'(1$ $

!

.

!

#$%&' $


"#$%&!'!(#!)*#+,#+!-.+!/#!012+$3#2/!

! '!

3$ %$ !$ B$ C$ #$ D$ 4$ E$ 3"$ 33$ 3%$ 3!$ 3B$ 3C$

! I!

3#$ 3D$ 34$ 3E$ %"$ %3$ %%$ %!$ %B$ %C$ %#$ %D$ %4$

! N!

%E$ !"$ !3$ !%$ !!$ !B$ !C$ !#$ !D$ !4$ !E$ B"$ B3$ B%$ B!$ BB$ BC$ B#$

! T!

BD$ B4$ BE$

!"""!#$$%:.

! "#$%&!'()&#!%&*&+&#!,-#+&#!&)!.-)/!#(!&*.(()!/0&&!)(12&#!2*((/3!$#!4&+&)*(#+5!6#! "#378&+&!,*--%!&&#!,99)0&).-23*(%2*((/3!$#!+&!*978/:!0(()+--)!,&*&!+-+&#!&#!%&0-#+&#! ,$&*&#!&#!&&#!8&*&!0$'.!,&)#$&*+!0&)+5!6#!;-*&#+(1!<)(.!/$'+!-9+&'(()3#(78/!$#!8&/! 3/(12,-**&!7(=>!?/!@&1&*/'&!&&#!<)(#+!9$/:!+$&!)(A&#+3#&*!-1!A$78!8&&#!%)&&25!B-.!8$&)! ,$&*&#!,&&*!+-+&#!&#!%&0-#+! 6#!<&$+&!%&,(**&#!0&)+!+&!%&1&&#/&!,&)0&/&#!+(/!A&!-#,-*+-&#+&!0(3!-2%&/)&+&#!/&%&#! (**&)*&$!-,&)/)&+$#%&#:!-5(5!-2!8&/!%&<$&+!,(#!8&/!1$*$&95!@&/!1$#$3/&)$&!,(#!;&).&&):! C9$1/&*$'.&!B)+&#$#%!&#!D$*$&9!E;CBDF!0(3!+(()-1!--.!,&&*!$#!8&/!#$&9035! ! ! ! 456#!$6+!/2&!)#7#8*#+9:!$6;&#!G&!H&*&%)((=! C"$ 7#%&88*B!#*!<6#&!##+!#2+/#!$6<#+!..+!3#&!##8>2)#! ;.)2+.7*##/!/#!<..+/.)6=3&#+/!+.!/#!-88*>#*$? C3$ 6+/#*3.+/#1#+!<#&!6-#*&*#/#*%E!W2D+!6;*6#;!3##0&! *.<;!2+!@+%=3#/#A!(#,#!$*.+&!-6#1/#!.1%!)##+! C%$ -##1!72D-.1!)#$*#)#+A!O+!$66*!*6#;#+!%&6#*#!=6#*$6;%1.);1..&%!<2//#+!2+! CB$ *#)#1%!,2D+!*#)#1%E!(2&!$12+$&!012+$!#+!<662H!<..*! ##+!>66+>2D$!12)&E!5#&!/88*/#!2+/#*/../!-##1!&#! CC$ 60!3#&!##+!#2+/#!<..$&!..+!/#!)#6*).+2%##*/#! 1.+)!-66*/.&!#*!)#%;*6$#+!>#*/!6-#*!##+!.+/#*#! C#$ 6+-#*.+&>66*/#12D$3#2/H!-.1&!&#!7#&>2D0#1#+A! 7#/*2D0%16=.&2#A!5#&!>.%!+2#&!/#!#+2)#!6+-#*$>2$? ! X! CD$ ! V6%&2+)!#+!/#!.+/#*#!.+&2?)#/6)#*%!%182&#+!38+! $#12D$3#2/!/2#!76-#+!>.&#*!$>.6*$%!<##*! CE$ &#)#+%&*2D/2)!,2D+A!K66*!/#!7*.+/-#212)3#2/!<6#&! -88*>#*$!6;%16#)!/.+!>.%!&6#)#%&..+H!*2#;!/#! #"$ /#!=6+&.2+#*!<#&!68/!;.;2#*!6;!%&*..&!%&..+H!<..*! )#<##+&#!3#&!7#/*2D0!+2#&!&6&!/#!6*/#H!<..*!;.%&#! #3$ -.+!/#!<212#8?2+%;#=&2#!<.)!/.&!D82%&!+2#&A!K66*!/#! ,2D!/#!-#*)8++2+)!..+A!(.&!/#!=1.%%202=.&2#!-.+!3#&! #%$ 7*.+/-#212)3#2/!<6#&!#*!##+!+66/82&).+)!$6<#+H! -88*>#*$!+2#&!/#8)/#H!<6#&!7#$#+/!,2D+!)#>##%&A! #!$ <..*!-.+!/#!<6+8<#+&#+,6*)!<.)!#*!)##+!).&! "6=3!&*6$!+2#<.+/!..+!/#!7#1A! #B$ >6*/#+!)#3.$&!2+!<8*#+!-.+!32%&6*2%=3#!>..*/#A! ! J.!/#!*.<;!2+!K61#+/.#+! #C$ (.&!>6*/&!-#=3&#+!&8%%#+!/2#!6+-#*%=3*6$$#+!=6+? -.+!/#!78*)#*%!2+!/#!6-#*3#2/!.1%!36#/%&#*!-.+!/#! ##$ &*61#8*%A!(#!6;*6#;!6.%!#*!+2#&!6;!&6#)#,2#+!/.&!/#!$#*%&? #4$ -66*72DA!U#+%#+!/2#!/#,#!6;*6#;!/6#+H!-#*6+/#*? -#*%2#*2+)!2+!=.0M!C&!5#<#1&D#!7*.+/>#*#+/!>.%! #E$ %#+!/.&!/#!>#&D$#!-66*%=3*20&#+!##+!3.*<6? )#<..$&9!56#!>.%!3#&!<6)#12D$!/.&!#*!&6#%&#..*A! <2+)!>.%!)#)#-#+!6.%!#*!+2#&!6;!&6#)#,2#+!/.&!/#! D%$ <2D/#12D$A! 7*.+/-66*%=3*20&#+!>#*/#+!+.)#1##0/9!56#!>.%! ! Y! D!$ ! (#!.+&2?)#/6)#*%!3#77#+!66$!)##+!66)!-66*!/#! 3#&!<6)#12D$!/.&!#*!)##+!7*.+/&*.;!>.%9!(#! DB$ /21#<<.C%!>..*-66*!/#!=6+&*61#8*%!,2=3!)#;1..&%&! )#<##+&#!71##$!/#!#2)#+..*!-.+!/#!=.0M%!)#*#)#1/! DC$ ,2#+A!U212#8>#&)#-2+)!6-#*!/#!82&%&66&!-.+!)#? &#-#*)##0%!&#!3#77#+!)#%6<<##*/!,2=3!..+!/#! D#$ -..*12D$#!%&600#+!2%!3#&!)#<.$$#12D$%&#!&#!=6+&*6? *#)#1%!&#!368/#+A!"6=3!71#-#+!%.+=&2#%!82&A! DD$ 1#*#+!.1%!/#!-#*)8++2+)!82&#*%&!)#/#&.211##*/#! ! (#!*.<;#+!2+!@+%=3#/#!#+!K61#+/.#*$#12D$3#2/!#+!/#!;*.$&2D$!-.+!.11#? 4"$ %=366*%&##+A!5#&!2%!#=3&#*!/#+$7..*!/.&!%2+/%!3#&! /.)A!@*!>6*/#+!*#)#1%!6;)#%/H!<..*!/#!3.+/? 43$ -#*%&*#$$#+!-.+!/#!-#*)8++2+)!+2#8>#!&#=3+6? 3.-2+)!#*-.+!1..&!&#!>#+%#+!6-#*A!(2-#*%#!2+%&.+? 4%$ 16)2%=3#!<2//#1#+!,2D+!6+&>2$$#1/!62#!/../>#*$#12D$! 4!$ 7#&#*#!<.+2#*!/#!*66$!&#!,82-#*#+A!(.&!$.+!7#&#$#? -#*.+&>66*/#12D$!2%!-66*!-#*)8++2+)#+H!712D0&!-..$! 4B$ +#+!/.&!/#!-#*#2%&#!$.1$021&#*%!+2#&!<##*!..+>#,2)! 6+/82/#12D$A!O+!##+!3#1/#*#!PPQ?/6=8<#+&.2*#! 4C$ ,2D+A!Z##+!>#1/#+$#+/#!.<7&#+..*!,.1!-2+/#+!/.&! 6-#*!3#&!PF@?/#7.=1#!7*.=3&!##+!36)#!.<7&#+..*! 4#$ /#!0.7*2#$!-66*!/#,#!+.1.&2)3#2/!<6#&!>6*/#+! 3..*%=3#*;!3#&!6+7#3.)#+!6+/#*!>66*/#+!/.&!72D! 4D$ )#%&*.0&A!@*!2%!2<<#*%!##+!-#*7#&#*2+)A!U..*!-.+! /#!78*)#*%!6;$6<&!72D!/2&!%66*&!*.<;#+B!4L#! 44$ ##+!%2<;#1!3.+/3.-#+!-.+!/#!*#)#1%!2%!/.+!)##+! >211#+!.1&2D/!%=381/2)#+!..+>2D,#+H!<..*!.1%!D#! 4E$ %;*.$#!<##*A!5#&!2%!<2%%=32#+!,#10%!7#&#*!<2+/#*! ;*67##*&!-.%&!&#!%#+!>#1$#!2+%&.+&2#%!60!;612&2=2! E"$ )#/#&.211##*/#!-66*%=3*20&#+!&#!06*<81#*#+A!(#!0.? -#*.+&>66*/#12D$!,2D+!-66*!3#&!PF@?/#7.=1#H!/.+! E3$ 7*2#$!,68!/.+!,#10!$8++#+!7#;.1#+!36#!,#!/#!/6#1? $6#1!-.+!S)#6*).+2%##*/#! ! [! EB$ ! K#*)..+/#!*#)#1%!/*.)#+!76-#+/2#+!3#&!)#-..*! 6+-#*.+&>66*/#12D$3#2/CA! EC$ 2+!,2=3!/.&!,#!,.$#+!-#*72#/#+!>..*-.+!3#&!+662&! ! O+!,2D+!*.;;6*&!6-#*!/#!*.<;!2+!@+%=3#/#!3##0&! E#$ /#!7#/6#12+)!>.%!/.&!,#!6+/#*!/#!>#&!-2#1#+A!P2D! -66*<.12)!6<78/%<.+!U.*&#+!V6%&2+)!6;)#*6#? ED$ 3#&!6;%#+!-.+!/#!*#)#1%!-66*!)#182/%6-#*1.%&! ;#+!&6&!##+!/*.%&2%=3#!-#*.+/#*2+)!2+!3#&!6;#+7..*! E4$ 72D-66*7##1/!2%!+2#&!-66*,2#+!/.&!/..*/66*! !.

D$$-.6$*)$* $


EE$ 3""$ 3"3$ 3"%$ 3"!$ 3"B$ 3"C$ 3"#$ 3"D$ 3"4$

! \! 3"E$ 33"$ 333$ 33%$ 33!$ 33B$ 33C$ 33#$ 33D$ 334$ 33E$ 3%"$ 3%3$ 3%%$ 3%!$ 3%B$ 3%C$

! ]! 3%#$ 3%D$ 3%4$ 3%E$ 3!"$ 3!3$ 3!%$ 3!!$ 3!B$ 3!C$ 3!#$ 3!D$ 3!4$ 3!E$ 3B"$ 3B3$ 3B%$ 3B!$ 3BB$

C%!+.=3&%!)##+!)#7*82$!$6+!>6*/#+!)#<..$&!-.+! ! '`! 3BC$ /#!&*.8<.3#12$6;&#*A!(#!<212#8>#&)#-2+)!$#+&! 3B#$ -#*)#12D$7.*#!)#-61)#+A!P#>#*$&!.18<2+286*/&! 3BD$ )#*#$#+/!6+/#*!)#-..*12D$#!%&600#+A!O+!%6<<2)#! 3B4$ )#-.11#+!2%!/.&!+2#&!<##*!/.+!&#*#=3&H!<..*!3#&! 3BE$ 7#&#$#+&!66$!/.&!&6&..1!6+)#-..*12D$#!&*.+%;6*&#+! 3C"$ 1.%&!3#77#+!-.+!##+!6+)#$#+/#!./<2+2%&*.&2#-#! 3C3$ 1.%&A!(#!6-#*3#2/!3##0&!,#10%!%&600#+!-#*76/#+! 3C%$ >..*-.+!3#&!)#7*82$!6;!)##+!#+$#1#!<.+2#*!..+!&#! 3C!$ &6+#+!2%E! 3CB$ ! L2#!*6#;&!/.&!*#)#1%!>##*!*#)#1%!<6#&#+!,2D+H! ! ''! 3CC$ )..&!#*!0#2D$!-.+82&!/.&!3#&!2/#.1#!.<7&#+.*#+? 3C#$ .;;.*..&!##+!<.=32+#!2%!/2#!-1#$$#166%!82&-6#*&! 3CD$ >.&!;612&2=2!3#77#+!7#/.=3&A!O+!*#.=&2#%!-.+!/#! 3C4$ 7#-61$2+)!2%!/.&!66$!&#*8)!&#!-2+/#+B!3#&!-66*+#? 3CE$ <#+!-.+!3#&!V;#+7..*!U2+2%&#*2#!666*/#12D$!>.%!-66*!3#&! 3#3$ .0)#-#+!-.+!/#!-#*)8++2+)#+!2+!@+%=3#/#!&#! 3#%$ -#*-61)#+H!>#*/!#+&368%2.%&!6+&-.+)#+A!(#,#! 3#!$ %&*#+)3#2/!3##0&!#=3&#*!6+7#/6#1/#!#00#=&#+A! 3#B$ U212#8.<7&#+.*#+!$6+/2)/#+!/2*#=&!..+!/.&!,#! 3#C$ )##+!#+$#1#!-#*)8++2+)!<##*!#2)#+3.+/2)!,68/#+! 3##$ -#*%&*#$$#+!#+!-66*!#1$!7#%182&!+./*8$$#12D$#!;6? 3#D$ 12&2#$#!%+!>21/#+!$*2D)#+A!V;!/2#!<.+2#*!166;&! 3#4$ /#!<.=32+#!+2#&!%6#;#1H!<..*!D82%&!-.%&A!(#!82&? 3#E$ -6#*/#*%!<6#&#+!##+!,#$#*#!3.+/#12+)%-*2D3#2/! 3D"$ $*2D)#+A! ! 'I! 3D3$ ! (#!.<7&#+.*#+!$8++#+!38+!%;##1*82<&#!72D!/#! 3D%$ 3.+/3.-2+)!-.+!/#!*#)#1%!66$!-#*$##*/!)#7*82$#+A! 3D!$ W6!3##0&!##+!6+/#*,6#$!-.+!K^VU!1.&#+!,2#+!/.&! 3DB$ <212#83.+/3.-#*%!<##*!&2D/!7#%&#/#+!..+!/#!)6#/#! 3DC$ 7#/*2D-#+!/.+!..+!/#!%1#=3&#A!P#)*2D;#12D$B!3#&!+.? 3D#$ D.)#+!-.+!>#2)#*.=3&2)#!7#/*2D-#+!$6%&!-##1!&2D/! 3DD$ #+!1#-#*&!<2+/#*!<212#8>2+%&!6;!/.+!)6#/#!.0%;*.? 3D4$ $#+!<.$#+!<#&!6+/#*+#<2+)#+!/2#!)*..)!)#=6+? 3DE$ &*61##*/!>211#+!>6*/#+A!"6=3!2%!/.&!6+.==#;&.7#1A! 34"$ @#+!&>##/#!-66*7##1/B!7#/*2D-#+!712D$#+!,#1/#+! 343$ )#%16&#+!&#!>6*/#+!>#)#+%!6-#*&*#/2+)!-.+! 34%$ <212#8-66*%=3*20&#+A!_+)%&!-66*!%=3./#=1.2<%!.1%! 34!$ %182&2+)!&6=3!6+*#=3&<.&2)!,68!712D$#+H!%;##1&! 34B$ 32#*72D!##+!)*6&#!*61A!W#10%!72D!<2+/#*!%&*#+)#! 34C$ <..&*#)#1#+!7#%&..&!##+!-#*)#12D$7.*#!382-#*A!@#+! 34#$ 6+/#*,6#$%=6<<2%%2#!3##0&!/2&!;*671##
! V+1.+)%!7#;1#2&&#!/#!J66*/?5611.+/%#!Q6..*!,#!72D!/#!3.+/3.-2+)!;*26*2&! 1#))#+A!@#+!)6#/!-66*%H!66*/#+!)#<..$&!#+!/8%!2+!3#&! 6;#+7..*!7#$*2&2%##*/!$8++#+!>6*/#+A!5#&!)##0&! /#!3.+/3.-#*%!76-#+/2#+!%+!72D!3#&!+#<#+!-.+! 2<;6;81.2*#!<..&*#)#1#+A! ! @#+!)*66&!7#,>..*!-.+!3#&!-66*%!2%!#=3&#*! /.&!;612&2=2!>#1!)*..)!;*26*2&#+!%#+H!<..*! +662&!/82/#12D$!,#))#+!>.&!,#!<2+/#*!7#1.+)*2D$! -2+/#+A!5#&!2%!)#<.$$#12D$!6#*$7#/*2D-#+! #+!7*.+/)#-..*12D$#!36*#=.)#1#)#+3#/#+H!<..*! %=3821#+!/..*!/#!)*66&%&#!)#-.*#+9!(#!K#*#+2)2+)! K#*$##*%%1.=3&600#*%!<#*$&#!6+1.+)%!6;!/.&!,2=3! 2+!3#&!-#*$##*!>#$#12D$%!*.<;#+!-66*/6#+!/2#!+#&! ,6-##1!%1.=3&600#*%!#+!.1%!/#!*.<;!2+!K61#+? /..&!+2#&!,6!7#1.+)*2D$!2%A!K.+!)#182/%32+/#*!)..&! +2#<.+/!/66/A!U6#&#+!>#!/#!=6+&*61#!6;!/.&! %66*&!6-#*&*#/2+)#+!/.+!<..*!6;!##+!1..)!;2&D#! ,#&&#+9! ! (#!2*6+2#!2%!/8%!/.&!/66*!3#&!.+&2?)#/66)? 600#+%2#0!/#!%;.++2+)!&8%%#+!/#!;.;2#*#+!>#*$#? 12D$3#2/!#+!/#!;*.$&2D$!+2#&!$1#2+#*!>6*/&H!<..*! )*6&#*A!(.&!>21!+2#&!,#))#+!/.&!>#!.11#%!<..*! <6#&#+!1.&#+!,6.1%!3#&!+8!)..&A!U..*!3#&!;*671##6*/#+!-.+!76-#+.0!6;)#? 1#)/!#+!/2#!%&6<<#!.<7&#+.*#+!<6#&#+!.11##+!+6)! 3#&!1#0!3#77#+!666*/#+!-66*!/#!$#8,#%!/2#!,#!<.$#+!72D!/#! 3.+/3.-2+)!-.+!*#)#1%A!(.+!>6*/&!-##1!/82/#12D$#*! >..*!*#)#1%!<6#&#+!>6*/#+!..+)#;.%&H!>..*! %&*#+)#*!<6#&!>6*/#+!6;)#&*#/#+!#+!>..*!)#/6? )#+!7#&#*!2%!6#!66)!$*2D)#+!-66*!/#!/21#<<.C%! -.+!/#!3.+/3.-#*%H!$8++#+!>#!/#!)#6*).+2%##*/#! 6+-#*.+&>66*/#12D$3#2/!7#%&*2D/#+A

! ! !

#(()K!L$&/&)!@$*8-)3/! 9$/K!4(/99)!&#!D$*$&9:!'9#$!MNNO!

! ! ! ! ! ! !

!"""!#$$%:.

:.

D$$-.6$*)$* $


"#$%&!I!!

Minder werk, minder gek ! '!

! I!

! N!

! T!

!"""!#$$%:.

! ! L#*$!>6*/&!7#1.+)*2D$!)#-6+/#+!2+!J#/#*? 1.+/A!@+!>#!>#*$#+!3.*/A!W6!3.*/!/.&!3#&!12D$&! .1%60!>#!=6+%&.+&!782&#+!./#211#+!60! <6#&#+!,2D+H!3#&!&>##-#*/2#+#*%=3.;H!/#!3660/? .*7#2/!#+!/#!6;$6<%&!-.+!/#!<#*2&6=*.&2# 'd! -#*$1.*#+!)*6&#+/##1%!/#!>#*$)#$&#!/2#!+8! 3##*%&A!5#&!2%!2+&#*#%%.+&!/2#!>#*$)#$&#!&#! 7#$2D$#+!-.+82&!3#&!;#*%;#=&2#0!/.&!/#!S%12+)#*? 7#>#)2+)!-.+!/#!)#%=32#/#+2%C!6+%!72#/&A! ! J#/#*1.+/!>.%!+.!/#!">##/#!L#*#1/66*16)! ##+!%67#*H!%612/#!#+!-66*.1!+2D-#*!1.+/A!5#&! 1#-#+!%&6+/!2+!3#&!&#$#+!-.+!/#!>#/#*6;768>A! O+!/#!D.*#+!,#%&2)!#+!,#-#+&2)!$>.#*$!#+!)#1/!>#*/! 6;+2#8>!.0)#>6)#+A!O+!/2#!/2%=8%%2#!%;##1/#+! 2+!/#!D.*#+!,#-#+&2)!/#!S+2#8>#!-*2D)#%/#+C! ##+!7#1.+)*2D$#!*61B!366))#%=3661/#!#+!)6#/? 7#&..1/#!<#+%#+!/2#!-.+!38+!3677e!38+!>#*$! ! <..$&#+!#+!-##1!<2+/#*!8*#+!>#*$&#+!/.+! >..*-66*!,#!7#&..1/!>#*/#+A!O+!/2#!D.*#+!>.%! 3#&!2/##!-.+!;*#%&.&2#%!1#-#*#+!6;!/#!.=3&#*? )*6+/!)#*..$&A!L#*$!>.%!##+!%;##1;1..&%!-66*! ;#*%66+12D$#!)*6#2A!J.!/#!$*.;&#!6;!/#!.*7#2/%? <.*$&!-.+!/#!D.*#+!,#%&2)!*#$#+/#+!/#,#!+2#8>#! -*2D)#%/#+!#*!+6)!%&##/%!6;!/.&!,#!>#1!##+! 7..+!,68/#+!-2+/#+A!(2&!)#-6#1!-.+!,#$#*3#2/! >.%!66$!..+>#,2)!72D!%=3612#*#+!#+!%&8/#+&#+A! (2#!3.//#+!)##+!3..%&A!L2#!6;!,2D+!&>2+&2)%&#! S;.%C!)2+)!%&8/#*#+H!366*/#!.11#*<2+%&!&6&!/#! ! 68/%&#+!-.+!,2D+!D..*A!V6$!>.%!+2#<.+/!7.+)! /.&!32D!662&!&#!68/!,68!,2D+!-66*!##+!1#8$#!7..+H! 66$!+2#&!>.++##*!32D!;.%!<#&!/#*&2)!)2+)! >#*$#+A! ! U..*!/#!S%12+)#*!-.+!/#!)#%=32#/#+2%C!)2+)! /#!.+/#*#!$.+&!6;A!">##!612#=*2%#%H!%&2D)#+/#! >#*$166%3#2/H!%&.)+#*#+/#!)*6#2H!3.*/+#$$2)#! 2+01.&2#!#+!)*6&#!6-#*3#2/%&#$6*&#+!/#/#+!38+! 2+-16#/!2+!/#!D.*#+!&.=3&2)!)#1/#+A!K##1!-.+!/#! #=6+6<2%=3#!;*671#<#+!2+!J#/#*1.+/!>#*/#+! &6#)#%=3*#-#+!..+!##+!&#!6<-.+)*2D$#!6-#*3#2/!! #+!..+!/#!G9/78!G$3&(3&B!&#!-##1!;*.&#+!#+!&#! >#2+2)!>#*$#+A!@*!>#*/!7#,82+2)/H!6<)#76)#+! #+!.0)#%1.+$&A!V-#*3#2/%82&).-#+!>#*/#+! 7#)#1/H!*#+/#<#+&#+!-.+!7#/*2D-#+!<6#%&#+! 6<366)H!;#*%66+12D$#!)*6#2!<6#%&!>2D$#+!-66*! <.*$&>#*$2+)!#+!*#%81&..&-#*.+&>66*/#12D$? 3#2/A!! ! O+!']\[!-#*%=3##+!#*!2+!3#&!<..+/71./! 6#/&)1(%(A$#&!6+/#*!/#!$6;!SL#))#,82-#*/C! ##+!.*&2$#1!>..*2+!/#!+2#8>#!-*2D)#%/#+!&#+! )*.-#!>#*/#+!)#/*.)#+!.1%!S;.*2.C%!-.+!3#&!+6? +6+%#+%#?&2D/;#*$CA!J..*<.&#!7#&..1/!>#*$!2+! /#!D.*#+!&.=3&2)!%=3..*%#*!>#*/H!>#*/!3#&!%&##/%! <##*!6;!##+!-6#&%&8$!)#;1..&%&A!f6)2%=3B!.1%! 2#&%!+2#&!<##*!-.+,#10%;*#$#+/!2%H!).!D#!3#&!;.%! #=3&!>..*/#*#+A!@*!>#*/!3.*/!)#>#*$&!6
X!

!

Y!

[!

\!

E.

/#!$1.8>#+!-.+!3#&!>#*$166%3#2/%<6+%&#*!&#! 712D-#+A! ! (#!+2#8>#!,.$#12D$3#2/!-.+!/#,#!D.*#+! 6+&..*//#!#=3&#*!2+!##+!712+/!%&*#-#+!+..*! #002=2#+=eA!"6#+!2+!']\]!/#!P#*12D+%#!U88*! -2#1H!>.%!3#&!3#$!-.+!/#!/.#*/!6;)#-.&!.1%!##+!*#=3&-..*/2? )2+)!-66*!/#!-*2D#!<.*$&A!U.*$&>#*$2+)!>#*/! 3#212)A!a6*&#&#*<2D+*#%81&.&#+!<6#%&#+!6<366)A! _11##+!/66*!<#&!%&##/%!<2+/#*!<#+%#+!<##*! >#*$!&#!-#**2=3&#+H!$6+/#+!7#/*2D-#+!38+!>2+%&! 6;-6#*#+!#+!..+/##1368/#*%!&#-*#/#+!%#+B! ;*6/8=&2-2&!>.%!3#&!#+2)#!>.&!/#A! (#,#!7#D87#12+)!-.+!/#!-*2D#!<.*$&!)2+)!3.+/! 2+!3.+/!<#&!/#!-#*#*2+)!-.+!)#1/A!56#!<##*! )#1/H!36#!<##*!%8==#%A!5#7,8=3&H!-6+/!<#+H! >.%!+2#&!1.+)#*!##+!#2)#+%=3.;!6#!2+!I```H!2%!/#!#=6+6<2? %=3#!=*2%2%!.=3&#*!/#!*8)H!)*6#2&!/#!#=6+6<2#!#+! 3##*%#+!)*6&#!&#$6*&#+!6;!/#!.*7#2/%<.*$&A! J2#&&#<2+!712D-#+!*8%¦%3#2/H!6+,#$#*3#2/!#+! .+)%&!7#%&..+A!F&8/#+&#+!>211#+!,6!D6+)!<6)#? 12D$!.0%&8/#*#+!66*/#+!..+)#+6<#+!#+!*.,#+/%+#1! =.**2g*#!$8++#+!<.$#+A!"#)#+>66*/2)!<6#&#+! ,#!S3#&C!-66*!38+!-##*&2)%&#!3#77#+!)#<..$&A! ! Z##+!>6+/#*!/.&!-66*.1!36)#*!6;)#1#2/#! D6+)#*#+!1.%&!3#77#+!-.+!##+!36)#!>#*$/*8$H! ,6.1%!712D$&!82&!6+/#*,6#$!-.+!/#!F&2=3&2+)! a>.12&%7#-6*/#*2+)!P#/*2D0%)#,6+/3#2/%? /2#+%&!hFaPdA!(#!6+/#*,6#$#+!+..*!&2D/7#%&#? /2+)!-.+!3#&!F6=2..1!#+!Q81&8*##1!R1.+78*#.8! hFQRd!1.&#+!76-#+/2#+!,2#+!/.&!,2D!3#&!&8%%#+! 38+!/#*&2)%&#!#+!-2D0&2)%&#!/*8$$#*!/.+!662&! 3#77#+!<#&!/#!=6<72+.&2#!>#*$H!%=3612+)!#+! 382%368/#+A!5#&!1#-#+!2%!-66*!/#,#!1##0&2D/%? )*6#;!##+!2+%;.++#+/#!&*2.&16+A! ! V)#+%=32D+12D$!%&..&!3#&!)#=6+%&.&##*/#! &2D/)#7*#$!6;!)#%;.++#+!-6#&!<#&!/#!%2+/%! ']\I!2+)#-6#*/#!.*7#2/%&2D/-#*$6*&2+)!h_"KdA! P2D!+./#*#!7#%&8/#*2+)!712D$&!#=3&#*!/.&!/#! 6;<.*%!-.+!&>##-#*/2#+#*%!3#&!#00#=&!-.+!/#! _"K!&#+2#&/6#&!#+!/.&!#*!;#*!382%368/#+!%&##/%! <##*!7#&..1/#!.*7#2/!>6*/&!-#**2=3&A!F&##/%! /82/#12D$#*!2%!%;*.$#!-.+!##+!S,>6#)#+/#!#12&#CA! _+/#*%!/.+!/#!S+2#8>#!-*2D)#%/#+C!-.+!/#! D.*#+!,#-#+&2)H!/2#!<2+/#*!>#*$&#+!/.+!>..*&6#! ,#!>.*#+!-#*;12=3&H!<..$&!/#!,>6#)#+/#!#12&#! D82%&!1.+)#*#!>#*$>#$#+!/.+!>..*-66*!,#!6002? =2##1!>6*/&!2+)#388*/!#+!>#*$&!,#!/.)!#+!+.=3&A! L#*$!12D$&!3#&!<2//#1;8+&!-.+!.11#%!)#>6*/#+A! 4(*8$H!/*8$H!/*8$A!(#!,..$!166;&!.1%!##+! /611#E:!U#&!/2#!>66*/#+!).0!=.7.*#&2#*!i68;!

D$$-.6$*)$* $


! ]!

! '`!

! ''!

! 'I!

! 'N!

-.+!C&!5#$!##+!&e;#*2+)!-.+!/#!/*8$&#!-.+!/#! D.*#+!+#)#+&2)A! ! _=&2#!*6#;&!*#.=&2#!6;H!,6!1..&!/#!S%12+)#*! -.+!/#!)#%=32#/#+2%C!$#+%!>##*!,2#+A!W6.1%! 3#&!182#!1#-#+!-.+!/#!+2#8>#!-*2D)#%/#+!+2#&! #2+/#166%!$6+!/8*#+H!,6!$.+!/#!382/2)#!>#*$? )#$&#!#-#+<2+!712D-#+!-66*&7#%&..+A!L#!,811#+! +2#&!..+!-12D&!&#+!6+/#*!)..+A!(#!>.1!,.1!3#&! %=32;!$#*#+A!V6$!/66*!#=6+6<2%=3#!66*,.$#+! ,.1!/#,#!$#+&#*2+)!;1..&%-2+/#+A! ! O<<#*%H!2+!6+,#!#=6+6<2#!2%!/#!<#+%!/#! S$*2&2%=3#!%8==#%0.=&6*CA!(..*66*/&!>#1! ##+%!)#,#)/!/.&!D#!6;!.11#!;*6/8=&2#0.=&6*#+! <6#&!.0%=3*2D-#+H!<..*!/.&!D#!$8+&!72D%=3*2D-#+! 6;!<#+%#+H!62$$#1#+A! L.++##*!/#!S$*2&2%=3#!%8==#%0.=&6*C!#=3&#*! ! 'T! <.%%..1!6;7*.+/&H!<6#&!D#!<#+%#+!>#1!/#)#12D$! .0%=3*2D-#+A!(#!)#%&..)!%&2D)#+/#!2+%&*662$$#12+)!+.%&*##0&H! <6#&!#*-66*!,6*)#+!/.&!<#+%#+!3#&!&#<;6! $8++#+!72D7#+#+A! ! W6.1%!/#!-#*-8212+)!-.+!>.&#*H!76/#.%!-.+!##+!%+#11#!2+/8%&*2j1#! )*6#2H!,6!12D$&!/#!#;2/#<2#!-.+!;%e=32%=3#! .*7#2/%6+)#%=32$&3#2/!3#&!6+7#/6#1/#!#00#=&! -.+!##+!%+#11#!)*6#2!-.+!/#!#=6+6<2#!-.+!/#! 3660/.*7#2/A!(#!<#+%#+!<#&!##+!78*+?68&!-.+! ! 'X! +8!,2D+!/#!/6/#!-2%%#+!2+!/#!^2D+!-.+!>#1##*A! (88*,.<#!#=6+6<2%=3#!)*6#2!3##0&!7#3.1-#! %=366+!>.&#*!66$!3#1/#*#!3660/#+!+6/2)A! ! (..*6#*$)#-#*%!7#/*2D-#+!2+!6#*$%&*#%%!&#!-66*$6<#+!#+!38+!6;)#7*.+/#! >#*$+#<#*%!&#!)#+#,#+A!(#,#!+2#8>#!/2#+%&? -#*1#+#*%!,2D+!-#*)#12D$7..*!<#&!/#!<212#8? &#=3+616)#+!/2#!%2+/%!/#!D.*#+!,#-#+&2)!>6*/#+! 2+)#388*/!#+!..+!>2#*!2+%;.++2+)#+!3#&!<#/#! 2%!&#!/.+$#+!/.&!#*!>##*!71.8>#!*#2)#*%!%&..+! 1.+)%!%16&#+!>..*2+!$2$$#*%!$>.$#+A! ! L..*%=32D+12D$!,.1!/#!%&*#%%;*#-#+&2#!,2=3! 6+&>2$$#1#+!6;!##+!<.+2#*!/2#!-#*)#12D$7..*!2%! <#&!/#!<212#8&#=3+616)2#A!O+!##*%&#!2+%&.+&2#! >#*/!<212#8-#*-8212+)!&#)#+)#)..+!/66*!021&#*%! 6;!%=366*%&#+#+!&#!;1..&%#+!6.%! 2+!0#2&#!##+!1.;<2//#1A!"#)#+>66*/2)!368/#+! 2+)#+2#8*%!.1!72D!3#&!6+&>#*;!-.+!;*6/8=&2#? ;*6=#%%#+!*#$#+2+)!<#&!3#&!<212#8A!@-#+,6!2%! !

3#&!&#)#+)..+!-.+!%&*#%%!66$!+8!+6)!-..$!##+! $>#%&2#!-.+!%e<;&66<7#%&*2D/2+)B!##+!=8*%8%! &2<#<.+.)#<#+&!32#*H!##+!<.%%.)#.;;.*..&! /..*A!5#&!%&*#-#+!<6#&!#=3&#*!,2D+!6#*$;*6=#%%#+!*#$#+2+)!&#! 368/#+!<#&!%&*#%%;*#-#+&2#A!5#&!&#)#+)..+!-.+! 1.+)/8*2)#H!+#).&2#-#!%&*#%%!<6#&!##+!2+&#)*..1! 6+/#*/##1!>6*/#+!-.+!3#&!&.$#+;.$$#&!-.+! <.+.)#*%A!R.8,#%!#+!S18<<#1&2D/C!<6#&#+!2+! #*#!>6*/#+!3#*%/A!(66*!,81$#!<..&*#)#1#+! 1#*#+!>#*$#*%!2+!/#!#=6+6<2#!-.+!/#!3660/? .*7#2/!36#!,#!3#&!#-#+>2=3&!$8++#+!3.+/3.-#+! &8%%#+!.0%&.+/#12D$3#2/!#+!7#&*6$$#+3#2/!#+! 1#*#+!,#!38+!$*.=3&#+!&#!%;*#2/#+!6-#*!38+!3#1#! 166;7..+A! ! L#*$+#<#*%!6+/#*+#<#+!66$!,M10!.=&2#! &#)#+!>#*$)#$&#!#+!&2D/)#7*#$A!L.&!/.&!7#&*#0&H! 3##0&!/#!382/2)#!78*+?68&?#;2/#<2#!3#21,.<#! +#-#+#00#=&#+A!F1.=3&600#*%!#+!38+!6<)#-2+)! )..+!.+/#*%!1#-#+A!B#/8((3/&#H!##+!&#*#*/!)#k+&*6/8=##*/!#+!..+-.+$#12D$!-66*.1! <2$;8+&!>#*/!-.+!%;6&H!>6*/&!%&##/%!%#*2#8,#*! )#+6<#+A!(#!0216%660!_*+61/!Q6*+#12%!-#*? >66*//#!3#&!7#1.+)!#*-.+!-66*&*#00#12D$B!4l#! <6#&!,#10!+2#&!3.*/#*!)..+!16;#+!.1%!/#!&2D/! 3.*/#*!)..&!hmdA!5#&!#+2)#!D82%&#!.+&>66*/!6;! /#!-#*%+#112+)!-.+!/#,#!&2D/!2%!2++#*12D$!-#*&*.? )#+H!.+/#*%!*..$!D#!3#&!%&88*!$>2D&A:! ! O%!3#&!)#$!/.&!5.+%!-.+!/#*!a662D!2+!0#7*8? .*2!-.+!/2&!D..*!/66*!##+!D8*e!82&!/#!&6;!-.+!3#&! 7#/*2D0%1#-#+!>#*/!82&)#*6#;#+!&6&!U.+.)#*! -.+!3#&!l..*9!K.+!/#*!a662D!)##0&!1#2/2+)!..+! ##+!%60&>.*#7#/*2D0!/.&!NI`!<#/#>#*$#*%!&A! @#+!7#8*%).+)!>21!32D!+2#&A!4(.&!7*#+)&!&#!-##1! 6+*8%&!2+!3#&!7#/*2D0A:!V;!3#&!<6<#+&!-.+!,2D+! 82&-#*$2#,2+)!)#+66&!32D!##+!%.77.&%-#*160!-.+! ##+!D..*E!J##H!3#&!2%!+2#&!*..*!/.&!##+!6+&3..%? &#+/#!6+/#*+#<#*!2+!3#&!,6++#&D#!>6*/&!)#,#&A! 52D!2%!##+!%e<7661!-66*!/#!6;3.+/#+!,2D+/#! $#+&#*2+)!2+!/#!-2%2#!6;!>#*$A!@+!/2#!2%!+6/2)B! S6+&3..%&#C!<#+%#+!3#77#+!+2#&!.11##+!##+! ;*#&&2)#*!1#-#+H!,#!>6*/#+!66$!;*6/8=&2#-#*A! (66*/.&!,#!<2+/#*!-#*7#&#+!>#*$#+H!3#77#+!,#! ##+!3#1/#*/#*!3660/!#+!>#*$#+!,#!#00#=&2#-#*A! (66*!&#!6+&3..%&#+!)..&!/#!S%12+)#*!-.+!/#! )#%=32#/#+2%C!/#!.+/#*#!$.+&!6;!#+!>6*/&! -66*$6<#+!/.&!>#!6+%!/66*!6+%!>#*$!)#$!1.&#+! <.$#+A #(()K!P##&%)&&/!,(#!I&)%&#:!29<*$7$3/&!&#! &7-#--1! 9$/K!+&!;-*.3.)(#/:!Q!#-,&1<&)!MNNN!!

0..>$3$

!"""!#$$%:.

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! <#*2&6=*.&2#B!%.<#+1#-2+)!>..*2+!/#!%6=2.1#!%&.&8%!-.+!2#<.+/!>6*/&!7#;..1/!/66*!,2D+! =.;.=2&#+!#+!;*#%&.&2#%!

F.

D$$-.6$*)$* $


&"'"()*%'+

./*0"%1123451

("'

:&251' ;<25455=' 0&&1>25?5>' @=,51A*+B'

,-

)*+,-./'# 01*+,.2'(3'45* 67""'8'#(7""'991

4(*#"%=6"E9"1 1

!""#$%&"'$("")$*%'+,,)-"%$./&%%"%0$)"-"%"%0$ 1,,)2""3-"%$"4-45$-*%$")$+,)-"%$6"1)**6-4$ 738$")$2&91,,)2""3-$::%$/&%$+,)-'$6"1)**6-$ "%$9"$*%'+,,)-'$("'$("")$-*%$::%$/&%0$-*%$ +,)-'$*33""%$-"$"")8'"$/&%$&%$-"$2",,)-"3&%6$ (""6"'"3-4$

466(1'$71"/*0"%18$9%10*/$0**)1:,1;<%7"%17"1 =">*)"%?1>"71"/*0"%1="+7**71<$71@A1B(*#"%1"%1 ""%1+*0"%B*77$%#+6;'(*C>7D1 466(1")E1B(**#%<00"(1$+1**%#"#"B"%1>6"B"")1 ;<%7"%10"71""%1#6"'1*%7F66('1=">**)'1E<%%"%1 F6('"%D1 1

!"""#$%#%#&'

'

!"#$% '


;"<8'$=$!"/&%$&%$-"$'*%6$ #C

' H' !$ 31 !1 I1 J1

' @' " $ ' A' " $ #C ' -' " $ #C #C

#'C

' :' " $

#'C

' K' " $

#C

' L' !$ 31 !1 I1 J1

#C

' M' !$ 31 !1 I1 J1

#C

' N' !$ 31 !1 I1 J1

#C

' H,' !$ 31 !1 I1 J1

!"""#$%#%#&1

$ $ >*'$&8$?"'$,%-")+")@$1*%$-"$'"<8'A$ 6"/&%$"%$6"3B<$ 6"/&%$"%$?B+"3&9<$ 6"/&%$"%$,@1,"-&%6$ 6"/&%$"%$+")<$ $ C"$'"<8'$!"#$%&$%&'"&()%*$<*%$&%$1&")$,@""%1,36"%-"$8'B<<"%$+,)-"%$1")-""3-4$ C"/"$1&")$-"3"%$*'$&8$-"$#B%F'&"$1*%$*3&%"*$=$"%$I$8*("%A$E&"8$1,,)$9"$*%'+,,)-$::%$1*%$2,1"%8'**%-"$ 2"6)&@@"%4$ >*'$&8$-"$#B%F'&"$1*%$*3&%"*$JA$E&"8$1,,)$9"$*%'+,,)-$::%$1*%$2,1"%8'**%-"$2"6)&@@"%4$ $ MN")6"3&9<$-"/"$'+""$'*#")"3"%D$+*'$/&9%$+"$,@6"8F?,'"%AO$.)"6"38$KPQKR5$ L%$*3&%"*$J$+,)-'$-"/"$1)**6$6"<,@@"3-$**%$-"$@,8&'&"$1*%$1),B+"%4$ >**)-,,)$/&9%$1),B+"%$+"&%&6$','$%&"'8$,@6"8F?,'"%A$ -,,)$-"(,F)*'&8")&%6$1*%$?"'$,%-")+&98$ -,,)$"(*%F&@*'&"$ -,,)$6")&%6"$?B3@$1*%$(*%%"%$ -,,)$+")"$/&9%$-"$*)F?&'"F'$6"+,)-"%$1*%$,%8$"&6"%$6"3B<0$-B8$+"$/B33"%$?"'$+"'"%4O$$ .)"6"38$PJQPK5$ >"3<"$1*%$,%-")8'**%-"$/&%%"%$(**<'$-B&-"3&9<$+*'$?&")(""$2"-,"3-$+,)-'A$ >&"$+"32"+B8'$""%$6"/&%$8'&F?'0$ ?""#'$-**)$3*'")$1""3$@),#&9'$1*%4$ &8$%&"'$)"*3&8'&8F?4$ <*%$%&"'$,($-"$%*-"3&6"$6"1,36"%$?""%4$ <)&96'$3*'")$8@&9'$1*%$"")-")$6"(**<'"$<"B/"84$ $ >**),($<*%$-"$+&9/"$1*%$*)6B("%'")"%$&%$*3&%"*$U$+,)-"%$2"<)&'&8"")-A$ V)$&8$8@)*<"$1*%$$ ""%$F&)<"3)"-"%")&%64$ ""%$,1")?**8'"$6"%")*3&8*'&"4$ ""%$@")8,,%3&9<"$**%1*34$ ?"'$1")+&88"3"%$1*%$,,)/**<$"%$6"1,364$ $ $ $ $

@1

G""+1B"('"( '


N,36"%8$W4$GBX1")8$/&9%$+")<"%-"$(,"-")8$M,%2"'),B+2**)O$./&"$)"6"38$=YZQ=YU54$ ' HH' !$ >*'$?""#'$?&9$#"&'"3&9<$("'$-"/"$B&'8@)**<$2"-,"3-A$ 31 C"$+")<,(6"1&%6$(*6$%&"'$B&'6**%$1*%$@")(*%"%'"$&%/"'2**)?"&-$1*%$+")<"%-"$(,"-")84$ !1 S"'$1*3'$%&"'$6,"-$'"$@)*'"%0$*38$+")<"%-"$(,"-")8$/&F?$/&"<$("3-"%$1*%+"6"$""%$/&"<$<&%-4$ I1 N),B+"%$("'$<&%-")"%$")<"%-"$(,"-")8$/&9%$1*%+"6"$?B%$)"6"3(*'&6"$*#+"/&6?"&-$%&"'$'"$1")'),B+"%4$ $ L%$?"'$'"<8'6"-""3'"$1*%$*3&%"*$R$"%$[$?""#'$"3<"$*3&%"*$/&9%$"&6"%$#B%F'&"4$$ #C ' H@' ! $ >"3<"$#B%F'&"$?""#'$*3&%"*$R$'"%$,@/&F?'"$1*%$*3&%"*$[A$$ 73&%"*$R$2"1*'$ 31 ""%$2"8F?)&91&%64$ !1 ""%$-"#&%&'&"4$ I1 ""%$,,)/**<4$ J1 ""%$1)**68'"33&%64$ $ #C ' HA' ! $ >"3<"$#B%F'&"$?""#'$*3&%"*$[$'"%$,@/&F?'"$1*%$*3&%"*$RA$$ 73&%"*$[$2"1*'$$ 31 ""%$F,%F3B8&"4$ !1 ""%$6"1,364$ I1 ""%$,@3,88&%64$ J1 ""%$1")<3*)&%64$ $ MS"'$6"/&%$&8$%&"'$3*%6")$-"$%,)(4O$.)"6"38$=IYQ=I=5$ #C ' H-' ! $ >"3<"$1*%$,%-")8'**%-"$/&%%"%$?""#'0$6"3"'$,@$-"$F,%'"\'0$-"/"3#-"$2"'"<"%&8A$ 31 C"$(""8'"$("%8"%$/&"%$?"'$6"/&%$*38$""%$*F?'")?**3-$&%8'&'BB'4$ !1 C"$',3")*%'&"$1,,)$<&%-")"%$&8$-"$3**'8'"$9*)"%$#3&%<$*#6"%,("%4$ I1 S"'$6"/&%$&8$%&"'$3*%6")$-"$,1")?"")8"%-"$3""#1,)(4$ J1 L%$?"'$6"/&%$3")"%$-"$<&%-")"%$%&"'$("")$?,"$/"$/&F?$(,"'"%$6"-)*6"%4$ $ L%$-"$)"6"38$=JRQ=K=$/"6'$-"$*B'"B)$-*'$-"$"F,%,(&8F?"$%,,-/**<$,($""%$<&%-9"$'"$%"("%$ **%+"/&6$&84$L%$-"$)"6"38$=UZQ=UP$8'**'$"F?'")$MN,,)$/,+"3$(*%%"%$*38$1),B+"%$&8$-"$ "F,%,(&8F?"$%,,-/**<$,($""%$6"/&%$'"$8'&F?'"%$1")-+"%"%4O$C"/"$'+""$2"+")&%6"%$3&9<"%$ &%$'"6"%8@)**<$("'$"3<**)4$ DC ' H:' " $ ]"6$B&'$-*'$2"&-"$2"+")&%6"%$'"6"3&9<")'&9-$+**)$"3<"$'6$"$B&'""%3,@"%-"0$*36"("%"$(,'&"1"%$1,,)$?"'$%"("%$1*%$<&%-")"%$+,)-"%$&%$-"$ '"<8'$6"%,"(-A$$ $ V"%$*#83B&'"%-"$*3&%"*$<*%$'"%$,@/&F?'"$1*%$-"$)"8'$1*%$""%$*)'&<"3$1")8F?&33"%-"$#B%F'&"8$ ?"22"%4$ #C ' HL' ! $ >*'$&8$-"$2"3*%6)&9<8'"$#B%F'&"$1*%$-"$83,'*3&%"*$1*%$-"$'"<8'$!"#$%&$%&'"&()%*A$ 31 ""%$F,%F3B8&"$6"1"%$ !1 ""%$,@3,88&%6$6"1"%$ I1 ""%$8*("%1*''&%6$6"1"%$ J1 ""%$',"<,(8'1&8&"$6"1"%$ $ C"$'&'"3$1*%$-"$'"<8'$3B&-'D$M!"/&%$&%$-"$'*%6O4$ #C ' HM' ! $ ^&'$+"3<"$'+""$F,(@,%"%'"%$2"8'**'$-"/"$'*%6A$$ 31 "(*%F&@*'&"$"%$-"(,F)*'&8")&%6$ !1 <)*F?'"%$1*%$2B&'"%*#$"%$1*%$2&%%"%B&'$ I1 (**'8F?*@@"3&9<"$"%$-"(,6)*#&8F?"$#*F',)"%$ J1 (*'")&*3&8("$"%$"6,_8("$ $ $ $ $ $ $ $ $ #C

!"""#$%#%#&1

A1

G""+1B"('"( '


' )*' !! "#$%#!&'(!)#!*()#+,-''()#!.#/#+0(1#(!)+2%-!)#!3**4)1#)'53-#!&'(!)#!-#%,-!3#-!.#,-#!20-6! +! 7**+!1+*-#!8''-,53'99#$0:%#!&#+'()#+0(1#(!0,!3#-!''(;0#(!&'(!3#-!1#;0(,$#&#(!#(!)#! *9&*#)0(1!,-#+%!1#)''$)!'$3*#/#$!;#!*()#+!)+2%!,-''->!%+'53-01! 1#(*#1!0,!*8!-#!*&#+$#&#(!/'(-!%+'53-#(!&'(!.20-#(!&*+8#(!##(! #+(,-01#!.#)+#010(1!&**+!3#-!&**+-.#,-''(!#+&'(!8''+!**%!*2)#+,!#(!*9&*#)#+,!;0:(!;#$)#(! 1#$2%%01!8#-!;#!;*'$,!!"#$%&'&(>! !)*+&'&(>!,&+"-.*/&(0#(!,&#.1&(<0! #( ! /0 ' ! ' "'-!0,>!1#$#-!*9!)#!-#%,-,**+->!3#-!3**4))*#$!.0:!)#;#!-#%,-6! +! '5-0&#+#(! ,! '82,#+#(! -! .#,53*2/#(! .! .#-*1#(! ! ! ! +,-./012'#' #0 0 0 2&3&'4!(30$+053.41&3'!!$3670".(+#!#&&'#08*9%&'+70,&4&$3+)&3&/&':&'0,$;03&0 2&3&'4!(3+&0<&=$(+'!!3>0?@&0%..'=$&($(1&(0%..'0-�.*3&'/&#+&0:.+#/$((&'+1&=$(0=$;(0$(0+(&40 #&)A.0!B1&,.*/3>0C.0$+0-�,&4!+#$(1%..'3&&40%..'0:.+#/$((&'+0!B1&+"-!B#0&(03&0:$(3&',$;+4!10 B.'+01&3!!43>0D*3&'+0+#&44&(0-*(04&%&(0$(03$&(+#0%!(0-'..#,'&(1&(0%!(0-*(0:$(3&'&(70&&(0 1&)$33&4301&=$(0)�#/&&0:$(3&'&(0:.+#0#$&(0;!!'0%!(0-*(04&%&(0&(0=.6(0EFG>GGG0&*'.70)!!'0=&0 :'$;1&(0&'0(!*/&4$;:+0$&#+0%..'0#&'*1>0@!!',$;0%&'1&�)&(03!#0:$(3&'&(0%!(0&++&(#$&&40,&4!(10 =$;(0%..'03&0#.&:.)+#0%!(0.(+0!44&)!!4>0H&0%&'1'$;=&(0&(0:.)&(0:$(3&'&(0#&:.'#0.)03&0 %&'1'$;=$(10#&0,&#!4&(>I00 )0 0 0 @&0A&3!1..10/$;+#0(!!'0-�,*$#&(4!(370/!!'03&0.%&'-&$30%!(0-!'#&0)&&/&':#0!!(0 %..'=$&($(1&(0%..'0/&':&(3&0.*3&'+0)�:$(3&'&(>0J(0@*$#+4!(30=$;(0.*3&'+0%'$;1&+#&430%!(0-� ,&#!4&(0%!(0&&(03&&40%!(03&0A&(+$.&(A'&)$&+0&(0$(0K'!(:'$;:0/.'3&(03&0:.+#&(0%..'0&&(0"'L"-&0 !!(=$&(4$;:01&".)A&(+&&'3>00 *0 0 0 8*9%&'+0$+0-�%!(0-!'#&0&&(+0)�-�!3%$&+0%!(0-@M0.)0&&(0 54&%&(+4..A%&'=&:&'$(160$(0#&0+#&44&(70/!!')&&0.*3&'+03&0#&'*1%!40$(0$(:.)&(0!4+0=&0:$(3&'&(0 :'$;1&(70:*((&(0".)A&(+&'&(>0D.:0$+0-$;0%..'0%&''*$)$(10%!(0-�.*3&'+"-!A+%&'4.B0N(*0(.10 %!!:0.(,&#!!430&(0,&A&':#O>0?D*3&'+0).&#&(03&0).1&4$;:-&$30:'$;1&(0.)03&0&&'+#&0#/&&0;!!'0 %..'0-*(0:$(3&'&(0#&0=.'1&(P03!#0=$;(03&0,&4!(1'$;:+#&0;!'&(>I0D.:0A4&$#0-$;0!40;!'&(0%..'0-� .A'$"-#&(0%!(0&&(0($&*/0,&3'$;B03!#0.*3&'+0.A0!!(%'!!10,$;+#!!#0,$;03&0.A%!(10&(0.A%.&3$(10 %!(0-*(0:$(3&'&(>0H$&0%!+#4..A#70,&4#0A'80$B!A'5-,703&0-*4A3$&(+#03$&0-$;0/$40.A'$"-#&(>0! #(

(''+C!@+/0(!?+#2$#(>!D9!(''+!##(!EF"G!&**+!*2)#+,! 20-C!H+*2/>!IJ!(*.#+!KJJL! ! ! 7#!'2-#2+!&'(!B'!1)&(#0Q0(*#8-!&#+,530$$#()#!'+128#(-#(!*8!/#+%#()#!*2)#+,!-#!3#$9#(
!"""#$%#%#&!

"!

#$$%!&$'($' '


$ $ >"&?"'"6+)%'3"&!"#$%36))'&5$%'(&')(&@"(&($A'&<16'(&18&$%&@"(&9"+"$'&<""6&%)'6277"+$A7& 6"7"%$%*&("&@12'"%&8"(&'"&9"+)%*"%&5)%&@"(&*"#$%=&B1+)%*&81"'"6&(@2$39+$A4(&9$A&'"&7$%'"6"%C&$3& @"(&81*"+$A7&@"(&*"#$%&)+3&D6$5EF))%*"+"*"%@"$'&("&9"30@12<"%G&@$A*(&5116&@"(&*"+'C&#$A&5116& '"&7$%'"6"%=&H))6&)+3&'"&15"6@"$'&8""%(&')(&@"(&*1"'&$3&<)%%""6&5612<"%&*))%&<"67"%C<"+& 5116&'"&"8)%0$D)($"&)+3&'"&"01%18$"C&')%&5"6'$"%(&@"(&*"#$%&8""6&@2+D&"%&3("2%=&>"&+))(3("& A)6"%&@"99"%&8""6'"6"&0188$33$"3&#$0@&*"91*"%&15"6&D619+"8"%&'$"&@"(&0189$%"6"%&5)%*& "%&<"67&8"(&#$0@&8""96"%*(=&B$A&@"99"%&D6)7($30@"&32**"3($"3&*"'))%&18&@"(&*"#$%&'"& %11'#)7"+$A7"&3("2%&("&*"5"%C)+3&@"(&1D&"+7))6&)43("88"%&5)%&30@11+F&"%&<"67($A'"%C&'"& $%(61'20($"&5)%&'"&<$(("&1DD)3&"%&3D16(5"+'"%&"%&0+29@2$#"%&'$0@(&9$A&@2$3=&I2%&%2(($*"& ))%9"5"+$%*"%&81"("%C&5""+&8""6&')%&(1(&'235"6&@"(&*"5)+&$3C&$%&'"&D6)7($A7&*"3()+("&76$A*"%=&

E1.245=>'('

&

%**)D$-"$N,3<8<)*%'0$IK$(**)'$IYY=$ $ $ S"'$8'*%-@B%'$1*%$-"$`"-")3*%-8"$!"/&%8)**-$.&%&("73(46)*8"%(&-5$("'$2"')"<<&%6$','$-"$ F,(2&%*'&"$1*%$/,)6$"%$+")<$&8$?"'/"3#-"$*38$-*'$1*%$-"$*B'"B)$1*%$-"$'"<8'$!"#$%&$%&'"& ()%*4$ DC ' @A' " $ a,)(B3"")$-&'$8'*%-@B%'4$ !"962$7&8):$8))+&-;&<116'"%=$ $ $ $

;"<8'$I$S"'$6"1**)$1*%$(&%-")$@)&1*FX$ $ $ (#C '@ -' " ' b**<$""%$6,"-3,@"%-"$8*("%1*''&%6$&%$F,))"F'$`"-")3*%-8$1*%$(*\&(**3$-;;$+,,)-"%$1*%$ -"$'"<8'$I"(&*"5))6&5)%&8$%'"6&D6$5)0J4$T,)6$")1,,)$-*'$9"$8*("%1*''&%6$2"6)&9@"3&9<$&8$ 1,,)$&"(*%-$-&"$-"$,,)8@),%<"3&9<"$'"<8'$%&"'$<"%'4$^&'$9"$8*("%1*''&%6$(,"'$-B&-"3&9<$ +,)-"%D$ c$+"3<"$,(83*6$&%$?"'$-"%<"%$,1")$@)&1*FX$/&F?$?""#'$1,,)6"-**%$%*$M==$8"@'"(2")Od$ c$+"3<"$<*%''"<"%&%6"%$%**)$**%3"&-&%6$1*%$-&'$1")*%-")-"$-"%<"%$+,)-"%$6"(**<'d$ c$+"3<"$?&8',)&8F?"$1")<3*)&%6$1,,)$-"/"$,(83*6$'"$6"1"%$&8d$ c$+"3<"$6"1,36"%$-"$2"@")<&%6$1*%$@)&1*FX$<*%$?"22"%4$ $ .$%'"1

$

!"""#$%#%#&1

:1

G""+1B"('"( '


&"'"()*%'+

./*0"%1123451

("'

:;251' <=25455>' 0;;1&25?5&' @>,51A*+B' '

,-

)*+,-./'# 01*+,.2'(3'45* 67""'8'#(7""'991

6"7+89:"7;"1 1

1

!"""#$%#%#&!

!

1

!

!"#$% '


"#$%&!'! ! !

(#)*+!*+!,#!&-+.! ! #!

$'

#"'

#$'

! (!

("'

($'

C"'

C$'

!"'

!$'

! C!

$"'

$$'

!"""#$%#%#&1

! ! /#+!01+.!.#)*+!*+!,#!0-2#+!3*04&*.5!)1+,-.6 7*,,-.!*+!,#!89%:!;#!1+<-+.%!13#2<#,#+!-9\! =:>:!?1&)!8#%@A2##4!A#&!&-4#2##*0!A#&!0192+--
#7-+@*I-&*#B!##+!7-.#2#!@-22*V2#!#+!##+!0-@A&*.! .#)*+%<#3#+:!! ! /+!,-+!*%!#2!+1.!A#&!E*@A&!*+!A#&!E-.#+&0#:! ?1#3###2&!#+!/2+*#6 8-+,0#%!*+!,#!-9&15!E--2!11*&!>-@A!14!Ì2*+.6 %&##+!$<1+$:!/#+!.#)*+5!,-&!8#&#$#+&![[+!A-<4!*+6 $17#+!*+<#3#2#+!I<9%!+1.!)1L+!,9*)#+,!.9<,#+! I#2!7--+,!3112!,#!@2V@A#5!E*0#A-<3#!1I-!#+!17-!%&--&!+*#7-+,!&#!09*6 @A#+:!Q#+%#+!7#&!01+.#!$*+,#2#+!E12,#+!A*+6 ,#2<*0$!.#31+,#+:!OI!A#&!E#2$!71#&#+!)#!321#.! E#.5!17,-&!,#!@2V@A#!%<9*&a!A#&!13#2E#2$!71#&! 7--2!,112!@1<<#.-L%!.#,--+!E12,#+:!G#!7#<,#+! )*@A!)*#$!-<%!#2!E##2!##+&0#!,#!E-I1$$#+! A##4&:! ! CU#2$#+,#!71#,#2%!)*0+!1+8#&219E8--2M5! )#*!R:!]9W3#2%5!%&-47#,#E#2$#2!3-+!,#!N#,#26 <-+,%#!(#)*+%2--,5!1+<-+.%!*+!##+!*+*#E!*+! 234$5,#6"+'7+,6:!?*0!)#*!A#&!!3#2,#,*.*+.! 3-+!,#!13#28#<-%&#!71#,#2%5!7--2!$2##.!##+! A11I!1+8#,1#<,#!8*03-"('"( '


6! ##$'

#("'

#($'

#" ! #C"'

#C$'

## ! #!"'

#!$'

#( ! #$"'

!"""#$%#%#&1

.##+!.2#*+&0#!8#.2*I!1I82#+.#+!3112!&188#+,#! #$$' 19,#2%:!;*#!31+,#+!$*+,#2#+!3#2E#+,!#+!1+1I6 .#31#,5!*+!,#!I98#2&#*&!3--$!@2*7*+##<:! ! U--2%@A*0+<*0$!*%!A#&!##+!$E#%&*#!3-+!I#26 @#I&*#:!N*#&!A#&!$*+,!*%!<-%&*.#25!7--2!,#!&1<#6 2-+&*#!0#.#+%!$*+,#2#+!*%!-4.#+17#+:!`<#@A&%! #D"' [[+!I21@#+&!3-+!,#!01+.#2#+!*%!.#E#<,,-,*.!#+! ,#!*#&%!.21#!.21#I!3-+!%I*08#<--2%!#+!E*+$#<6 ,*#40#%!$17&!+9!09*%&!+*#&!9*&!.#)*++#+!3-+!,29$6 #C! 8#)#&&#!#+!A-2,E#2$#+,#!19,#2%:!?#&!.#)*+!*%! +*#&!<-+.#2!,#!+127:!`<#@A&%![[+!1I!,#!,2*#! #D$' A9*%A19,#+%!*%!##+!.#)*+!#+!,#!1+3#2,2--.6 )--7A#*,!3-+!,*#!-+,#2#!&E##!.21#*&:!Z<%!1I!##+! ,#2&*.#2%64##%&0#!,2*#!$*+,#2#+!21+,2#++#+5! E12,&!,-&!%&12#+,!.#31+,#+5!E*0
?1

8*#,!A#&!-@A<*0$#!821#2&0#!3-+!-<<#!/921I#%#! <-+,#+!F!7--2!11$!17!,#!A19,*+.!3-+!E#2$.#6 3#2%!#+!$*+,#2<1)#+:!/#+!.#)*+!*%!A-+,)--7!#+! .1#,$11I:!Z<%!-<<#%!E-&!$*+,#2#+!+9!&A9*%!<#2#+! F!3-+!&--<3--2,*.A#*,!#+!4*#&%#+!&1&!.1#,#!7-6 +*#2#+!#+!&#-7.##%&!F!71#&!E12,#+!9*&8#%&##,! --+!*+%&*&9&*#%5!*%!,#!%-7#+<#3*+.!A##?$6"("@7"&$>AAA!

=""+1>"('"( '


"#$%&!c! ! !

!"#$%"&''($&')$*+),"($-(+&'./$ ! $ #'

('

C'

!"""#$%#%#&1

$ $ !"#$+0$"+%")''(,+%$%"0#"1,$*"#$2)3"$ 4"52"6#"$'')$-(+&'./7$81+)9$:'#$;","(< 1'),"(0$9+=9")$*"#$,"$%2(,+=)")$2-")$)''($ ,"$#"1"&+0+">$*''($&22(4+=%')%"(0$:2(,")$ )+"#$%"'.5#$,"3"$9')0$2-$&2/"?(+0*"$#"$ 4")?##")7$@2&"),+")$+0$,"$%"0?%%"(""(,"$ !' 2-")5"+,$*+01"+,"),A$,"$,"?(")$3+=)$+)$,"$ ("%"1$&"(%("),"1,$")$%'')$'11"")$2-")$&22($ :+"$*")$9")#7$B)$,"$#("+)$9')$*")$&''9$ 2)%"&(''%,$%"#?+%"$3+=)$&')$%"0-("99")$C$ ,+9:+=10$-"($*24+"1#="$C$,+"$2),')90$5"#$ +)#+"*"$9'('9#"($&')$,"$*",","1+)%")$&22($ +","("")$&"(0#'')4''($:2(,")$%"&2"(,7$D"$ *","-'00'%+"(0$9?))")$*''($4"#"($)+"#$ 1'#")$*"(9")$,'#$3"$*""1?+0#"(")7$E"$32?,")$ 3+.5$0.5?1,+%$*'9")$'')$"")$2)%"22(1226,"$ +)4("?9$2-$,"$-(+&'./7$ $ $ F(+&'./$%"1,#$'10$"")$2)'')#'0#4''($ %(2),(".5#7$E2G)$,"(#+%$=''($%"1",")$)2%$ 1+"-")$,"$;","(1'),"(0>$4",?.5#$&22($ '')#'0#+)%$&')$,+#$%(2),(".5#>$*'00''1$#"$ 522-$#"%")$,"$&2190#"11+)%A$"")$-2%+)%$&')$ ,"$2&"(5"+,$2*$"")$%","#'+11""(,$2&"(3+.5#$ #"$9(+=%")$&')$5"#$1"&")$&')$"19"$4?(%"(7$D"$ 2&"(5"+,$:+1,"$,"3"$%"%"&")0$%"4(?+9")$ &22($5"#$2)#:+99"1")$&')$4"1"+,$2-$5"#$ %"4+",$&')$:2)")>$(".("H(")$")$&"(9""(7$ D+"$&2190#"11+)%$+0$"($)22+#$&')$%"92*")7$D"$ ')%0#$&22($*+04(?+9$&')$+)62(*'#+"$,22($,"$ 2&"(5"+,$<$*")$,'.5#$,''(4+=$#"(?%$'')$,"$ D?+#0"$4"3"##+)%$<$$1"+,,"$#2#$"")$'1%"*"")$ $' -(2#"0#7$$ $ $ !"#$"66".#$&')$,"$(".")#"$%"4"?(#"< )+00")$+)$I*"(+9'$+0$,''(2*$&"(('00"),$#"$ )2"*")7$J-$KK$0"-#"*4"($LMMK$422(,")$ #:""$&1+"%#?+%")$3+.5$+)$,"$#2(")0$&')$5"#$ N2(1,$O(',"$P")#("$+)$;":$Q2(97$@+=$,"3"$ '')01'%$9:'*")$,?+3"),")$*")0")$2*7$I1$ 2-$,"$,'%$3"16>$#2")$,"$2*&')%$&')$,"$ ('*-$+)$,"$R"(")+%,"$S#'#")$)2%$1')%$)+"#$ 3+.5#4''($:'0>$%+)%")$+)$;","(1'),$0#"*< *")$2-$2*$'60#'),$#"$,2")$&')$"")$,""1$ &')$,"$4?(%"(1+=9"$&(+=5",")$#")"+),"$,"$ :"0#"(0"$0'*")1"&+)%$#"%")$#"((2(+0*"$#"$ 4"0.5"(*")7$R(+=5"+,$")$&"+1+%5"+,$0#2),")$ +)"")0$2-$%"0-'))")$&2"#$*"#$"19''(7$J*$

-1

,"$&"+1+%5"+,$#"$9?))")$%'('),"(")$*2"0#$ ,"$&(+=5"+,$'')$4'),")$:2(,")$%"1"%,7$ F(+&'./>$5"#$(".5#$&')$4?(%"(0$2*$3"16$#"$ 4"-'1")$+)$52"&"(("$3+=$3+.5$:+11")$4122#< %"&")>$%21,$+)"")0$'10$"")$1?T"$,+"$:+=$2)0$ )+"#$1')%"($9?))")$&"(22(12&")7$$ $ $ D'#$1+=9#$2-$5"#$""(0#"$%"3+.5#$)+"#$32$ %"97$I10$4?(%"(0$5"#$,2"1:+#$41+=9")$#"$ &2(*")$&')$#"(("?(>$+0$"")$4""#="$-(+&'./$ :"1$5"#$*+)0#"$:''($3+=$'60#'),$&')$9?))")$ ,2")7$U''($,+"$2-&'##+)%$4"(?0#$&21%")0$V')$ &')$D+=9>$522%1"(''($.2**?)+.'#+":"#")< 0.5'->$2-$"")$*+0&"(0#'),7$I11"(""(0#$3+=)$,"$ '')01'%")$+)$,"$R"(")+%,"$S#'#")$"")$ +).+,")#>$)+"#$+)$*")0"1+=9$*''($+)$0#'#+0#+0.5$ 2-3+.5#7$W")$+).+,")#$9')$)22+#$,"$&"(< %''),"$.2).1?0+"0$(".5#&''(,+%")$,+"$"($)?$ ,22($&"1")$'')$:2(,")$&"(42),")7$R"(,"($ +0$,"$0#"11+)%$,'#$,"$&"+1+%5"+,$32?$3+=)$ %",+"),$*"#$5"#$2-%"&")$&')$+),+&+,?"1"$ &(+=5",")>$)+"#$%2",$2),"(42?:,7$J29$,"$ 2-&'##+)%$,'#$&"+1+%5"+,$"")$52%"($4"1')%$ &"(#"%"):22(,+%#$,')$&(+=5"+,>$+0$,'#$)+"#7$ W)$,"$&"(2),"(0#"1,"$#"%")0#"11+)%$#?00")$ 4"+,"$4"0#''#$)+"#A$&"(,",+%+)%$&')$4?(%"(< 1+=9"$&(+=5",")$")$,"*2.('#+"$+0$=?+0#$5"#$ 4"1')%(+=90#"$:'-")$#"%")$#"((2(+0#")7$I10$ :"$,+"$&"(:2(&")5",")$%'')$'')#'0#")>$ ,2")$:+=$"+%")1+=9$:'#$#"((2(+0#")$)2?$=?+0#$ %(''%$3+")>$'1,?0$R')$D+=97$ $ $ R')$D+=9$1+=9#$&(+=:"1$'11"")$#"$0#'')$ *"#$3+=)$2-&'##+)%$,'#$&22($")+%"(1"+$4"< -"(9+)%$&')$,"$4?(%"(1+=9"$&(+=5",")$%"")$ ")9"1"$)22,3''9$4"0#''#7$!"#$*"("),""1$ &')$,"$4?(%"(0$41+=9#$#"%")$+)&2"(+)%$&')$ "")$+,")#+6+.'#+"-1+.5#$%"")$")9"1$4"3:''($#"$ 5"44")7$U"#$4":'9+)%0.'*"('G0>$,+"$,22($ J(:"11+'')0"$02*4"(''(0$22+#$'10$5"#$01?+#< 0#?9$&')$,"$#2#'1+#'+("$0#''#$:"(,")$%"3+")>$ 5"44")$3"$%"")$")9"1"$*2"+#"7$X@'#")$,+"$ ,+)%")$)+"#>$3"$0.5',")$229$)+"#Y>$3"%%")$ 4+=&22(4""1,$,"$4":2)"(0$&')$Z#(".5#7$ @"32"9"(0$&')$,"$4+))")0#',$3+=)$3+.5$)+"#$ '),"(0$%'')$%",('%")$0+),0$"($.'*"('G0$ 5')%")7$W($3+=)$)2%$0#"",0$%"")$.'*"('G0$ &"()+"1,>$#"(:+=1$3"$#2.5$1''%$42&")$,"$

=""+1>"('"( '


D'

E'

3'

!"""#$%#%#&1

%(2),$5')%")7$D"$,22(0)""4?(%"($5""6#$"($ 9"))"1+=9$%"")$*2"+#"$*""$,'#$3+=)$,2")$")$ 1'#")$:2(,#$&'0#%"1"%,7$ ! ! I10$%"&21%$&')$,"$'')01'%")$2-$KK$ 0"-#"*4"($3?11")$,"$4?(%"(1+=9"$&(+=5",")$ :''(0.5+=)1+=9$&"(,"($+)%"-"(9#$:2(,")7$D"$ [2##"(,'*0"$0#('6(".5#,"09?),+%"$O7$@12*$ 0#"1,"$+)$K\\]$)2%>$,'#$,"$3:'("$.(+*+)'< 1+#"+#$+)$;","(1'),$)+"#$,"(*'#"$"()0#+%$")$ 2*&')%(+=9$+0$,'#$3"$&"(%''),"$+)4("?9")$+)$ ,"$-(+&^<06""($(".5#&''(,+%#7$U''($&'):"%"$ 5"#$#"((2(+0*"$32'10$,'#$3+.5$,"$1''#0#"$#+=,$ 5""6#$%"*')+6"0#""(,>$5""6#$5+=$3+=)$*")+)%$ 5"(3+")7$D'#$#"((2(+0*"$(''9#$,"$4?(%"(0$ 6(2)#''17$E+=$3+=)$+**"(0$'11"*''1$-2#")#+H1"$ 01'.5#266"(07$!"#$+0$)+"#$*""($,')$12%+0.5$,'#$ 6' 3+=$'60#'),$:+11")$,2")$&')$5?)$-(+&'./$2*$ *""($&"+1+%5"+,$#"$&"(9(+=%")7$D"$:"("1,$+0$ ,22($,+"$'')01'%")$+)%(+=-"),$")$41+=&"),$ &"('),"(,7$$ $ $ R22($,"%")")$,+"$)+"#$#2#$,"$%(2"-")$ 4"52(")$,+"$*"#$5"#$#"((2(+0*"$+)$&"(4'),$ :2(,")$%"4('.5#>$3?11")$,"$%"&21%")$&')$ "")$0#(")%"($.2)#(21"("%+*"$)+"#$32$%(22#$ 3+=)7$E+=$*2"#")$"")$??(#="$""(,"($2-$5"#$ &1+"%&"1,$3+=)$&22($"")$"T#('$&"+1+%5"+,0< .2)#(21"7$I10$3"$"")$%(2#"$%"1,#(')0'.#+"$ -1"%")>$3'1$,''($*+00.5+")$*""($#+=,$*""$ 3+=)$%"*2"+,$,')$#2#$)?$#2">$:')#$%"1,0#(2< *")$3?11")$3+.5$+)$,"$)+"#$'61'#"),"$'')< ,'.5#$&')$2-0-2(+)%0'?#2(+#"+#")$9?))")$ &"(5"?%")7$U''($+)$5"#$1"&")$&')$02**+%"$ '),"("$4?(%"(0$3'1$&""1$*""($&"('),"(")7$ #"' I10$%"&21%$&')$,"$'')01'%$3?11")$*")0")$ *"#$"")$I('4+0.5"$")$+01'*+#+0.5"$'.5#"(< %(2),$*""($,')$&22(5"")$:2(,")$%".2)#(2< 1""(,>$)+"#$'11"")$,22($,"$2&"(5"+,$*''($ 229$,22($'),"("$+)0#"11+)%")7$ $ $ !"#$(".5#$2-$-(+&'./$+0$&21%")0$5+0#2(+.+$ "")$#/-+0.5"$&"(:2(&")5"+,$&')$,"$1+4"('1"$ 0'*")1"&+)%7$O2#$+)$,"$'.5##+"),"$""?:$:'0$ "($&(+=:"1$%"")$2),"(0.5"+,$#?00")$5"#$ -(+&'#"$")$5"#$-?41+"9"$,2*"+)7$@+))")05?+0$ :'0$="$)22+#$'11"")$")$4?+#")$:"(,")$="$ %')%")$)'?:1"##"),$,22($0#',0<$26$,2(-0< %")2#")$%"&21%,7$N+"$"(%")0$)''(#2"$%+)%>$ 92)$)+"#$&210#'')$*"#$,"$*",","1+)%$,'#$5+=$ :"%%+)%>$*''($*2"0#$229$&"(#"11")$:_#$5+=$ %+)%$,2")$")$52"1')%$5+=$:"%41""67$B)$,"$ )"%")#+"),"$""?:$:"(,$2),"($+)&12",$&')$ ,"$[2*')#+"9$5"#$+),+&+,?$*""($")$,"$%(2"-$ *+),"($4"1')%(+=97$D"$*")0$:"(,$0#"",0$ *""($%"3+")$'10$"")$?)+"9$")$3"160#'),+%$

@1

:"3")7$D"$02.+'1"$.2)#(21">$32'10$:"$,+"$#2#$ +)$5"#$*+,,")$&')$,"$)"%")#+"),"$""?:$ 9"),")>$(''9#"$+)$,"$&"(0?99"1+)%$26$:"(,$ 2&"(%"1'#")$'')$,"$2&"(5"+,7$!2"$0#"(9"($")$ 0?.."0&211"($5"#$+),+&+,?$+)$5"#$*''#0.5'-< -"1+=9$1"&")$:'0>$52"$%"(+)%"($3+=)$'65')9"< 1+=95"+,$&')$,+"$2&"(5"+,7$D'#$+0$#"%"):22(< ,+%$)2%$0#"",0$327$N+"$)+"#$&22($3+.53"16$ 9')$26$:+1$32(%")>$*2"#$C$2*$&22($2),"(< 0#"?)+)%$+)$'')*"(9+)%$#"$92*")$C$&"(')#< :22(,+)%$'61"%%")$2&"($3+=)$,2")$")$1'#")$ ")$,"$2&"(5"+,$"")$9+=9="$%?))")$+)$3+=)$ -"(022)1+=9"$2*0#'),+%5",")7$F(+&'./$+0$ 91''(41+=9"1+=9$&22(4"52?,")$'')$,"$".2)2< *+0.5$0#"(9")7$ $ $ D"$5+0#2(+.?0$W7$V2)9"($3+"#$,"$(".")#"$ 4"("+,5"+,$&')$&""1$4?(%"(0$2*$'60#'),$#"$ ,2")$&')$4"-''1,"$&(+=5",")$'10$"")$6'0"$+)$ "")$5+0#2(+0.5"$%2164":"%+)%7$W")$-"(+2,"$ &')$+),+&+,?'1+0"(+)%$:2(,#$'1#+=,$%"&21%,$ ,22($"")$-"(+2,"$&')$%(2#"("$02.+'1"$&"(< 42),")5"+,7$R21%")0$5"*$:+=0#$'11"0$"(2-$ ,'#$:"$)?$#2"$3+=)$'')$5".5#"("$%(2"-0< &"(4'),")7$F(+&'./$6?)%""(#$+)$3+=)$#5"2(+"$ '10$"")$022(#$4'(2*"#"($&22($5"#$*''#0.5'-< -"1+=9$:"14"&+),")A$5"#$+),+&+,?$"+0#$-(+&'./$ 2-$'10$5"#$3+.5$0#"(9$&2"1#$")$,2"#$"($'60#'),$ &')$'10$5"#$:2(,#$4",("+%,7$W")$""?:$%"1"< ,")$:'0$5"#$)2%$5""1$%":22)$,'#$4?(%"(0$ 32),"($+,")#+#"+#0-'-+"(")$2&"($,"$''(,421$ #(299")>$#"%"):22(,+%$*2"#$+"*'),$,+"$&')$ 5"#$2-")4''($&"(&2"($%"4(?+9*''9#>$3+.5$'1$ 9?))")$1"%+#+*"(")7$ $ $ D"$4?(%"(0$1+=9")$3+.5$2-$,+#$*2*")#$ )+"#$%2",$#"$("'1+0"(")$:'#$,"$0.5',"1+=9"$ 9')#")$3+=)$&')$,"$'64(''9$&')$5?)$-(+&'./7$ D'#$+0$2-$#"(*+=)$*+00.5+")$)2%$%"&''(1+=9"($ ,')$5"#$#"((2(+0*"$3"167$D"$4"-"(9+)%$&')$,"$ -(+&'./$,+"$:+=$2),"($+)&12",$&')$#"((2(+0< #+0.5"$'')01'%")$32$:"1:+11"),$#2"0#'')>$ 32?$:"1$"")0$,"6+)+#+"6$9?))")$3+=)7$B)&2"< (+)%$&')$"")$+,")#+6+.'#+"-1+.5#$9')$,"$ 0'*")1"&+)%$41+=&"),$4"0.5',+%")>$:')#$5"#$ %"&2"1$&')$&"+1+%5"+,$9')$"($=?+0#$,22($ :2(,")$&"(*+),"(,7$B","("$9""($'10$+"*'),$ "")$-'0="$*2"#$#2)")>$:2(,#$,+"$-"(022)$ +**"(0$5"(+))"(,$'')$,"$%"&'(")$2*$5"*$ 5"")7$D"$&+='),+%5"+,$#?00")$&"(0.5+11"),"$ 4"&219+)%0%(2"-")$9')$&"(0#"(9#$:2(,")>$ :')#$5"#$+0$)+"#$*2"+1+=9$#"$&22(0-"11")$,'#$ *")0")$*"#$"")$"T2#+0.5$?+#"(1+=9$&'9"($ :2(,")$'')%"52?,")$,')$'?#2.5#2)"$ 4":2)"(07$

=""+1>"('"( '


## $

$ $ D"$"11"),"$+0$'1$5"1"*''1$)+"#$*""($#"$ 2&"(3+")$'10$"")$9:'',:+11+%"$2&"(5"+,$9')$ 4"0.5+99")$2&"($'11"$+)62(*'#+"$,+"$:+=$ 4?(%"(0$#'*"1+=9$'.5#"1220$'')$'11"(1"+$ +)0#')#+"0$")$4",(+=&")$#"($4"0.5+99+)%$ 0#"11")7$B)$,"$='(")$,"(#+%$")$&""(#+%$&')$,"$ &2(+%"$""?:$92),")$,"$)'#+2)''1<02.+'1+0#")$ !

)2%$)+"#$"")0$,(2*")$&')$,"$*2%"1+=95",")$ ,+"$,"$+)62(*'#+"*''#0.5'--+=$5?)$32?$ 5"44")$%"42,")7$E"$32?,")$)+"#$"")0$*""($ "")$4"&219+)%0("%+0#"($)2,+%$%"5',$5"44")$ 2*$5?)$&"()+"#+%"),"$:"(9$#"$9?))")$,2")7$ U"#$32G)$2&"(5"+,$52?,#$,"$4?(%"($9"))"1+=9$ %"")$0".2),"$("9")+)%7 ! $

#,,&8$B,#6"&$%,#$C,+'/@$ /*-8$6"$;.+<'<&,#-=$D$.<-.7"&$>AAE

! .$%'"1

! ! F"$-"<'-"#$6*"$%..&$6*-$"G,@"#$H"7&/*<-$I*:#=$I*:#$7"J"&<-$.@$I"$H"'()*<-$-"$@,<"#$%..&$)"-$ "G,@"#K$F*-$*'$H"7"/&6$@"-$&"'L"(-$%..&$6"$.L%,--*#H"#$%,#$6"$,/-"/&M'NK$C*"$<"##*'$J*+$#"@"#$ %,#$6"$..&'L&.#<"+*:<"$-"<'-M"#N=$&,,6L+"H"$6"$%"&@"+6"$7&.##"#K$ F"$4"%.$*'$%"&,#-J..&6"+*:<$%..&$%.&@$"#$*#)./6$%,#$6*-$"G,@"#K! !

!"""#$%#%#&1

A1

=""+1>"('"( '


&"'"()*%'+

./*0"%1123451

&")

:(529) ;<52=223) >((9?52@2?) A3-29B+,4)

,-

*+,-./0)& 1(234-/5)&#),63+ '#7#")8)'$7#")669

4(*#"%=6"E9"1 1 1

!""#$%&"'$("")$*%'+,,)-"%$./&%%"%0$)"-"%"%0$ 1,,)2""3-"%$"4-45$-*%$")$+,)-"%$6"1)**6-4$ 738$")$2&91,,)2""3-$::%$/&%$+,)-'$6"1)**6-$ "%$9"$*%'+,,)-'$("'$("")$-*%$::%$/&%0$-*%$ +,)-'$*33""%$-"$"")8'"$/&%$&%$-"$2",,)-"3&%6$ (""6"'"3-4$

466(1'$71"/*0"%18$9%10*/$0**)1-:1;<%7"%17"1 =">*)"%?1>"71"/*0"%1="+7**71<$71@,1A(*#"%1"%1 BB%1+*0"%A*77$%#+6;'(*C>7D1 466(1")E1A(**#%<00"(1$+1**%#"#"A"%1>6"A"")1 ;<%7"%10"71""%1#6"'1*%7F66('1=">**)'1E<%%"%1 F6('"%D1 1

!"""#$%&%'()

)

!"#$% )


;"<8'$=$>&8-**-$?&'$-"$*%,%&(&'"&'$ 'C

) H) !$ 31 !1 I1 J1

'C

) @) !$ 31 !1 I1 J1

&C

) K) " $

'C

) -) !$ 31 !1 I1 J1

'C

) L) !$ 31 !1 I1 J1

&C

) M) " $

'C

) :) " $

!"""#$%&%'()

$ $ @"3<"$?&'8A)**<$,1")$*3&%"*$=$&8$9?&8'B$ 73&%"*$=$ 2"1*'$""%$*%"<-,'"$-&"$-&"%'$'")$&%'),-?C'&"$1*%$D"'$,%-")+")A$1*%$D"'$*)'&<"34$ -&"%'$'")$1")<3*)&%6$1*%$-"$'&'"3$2,1"%$D"'$*)'&<"34$ #,)(?3"")'$-"$A),23""(8'"33&%6$-&"$-"$<")%$1*%$D"'$*)'&<"3$1,)('4$ %,"('$-"$**%3"&-&%6$-&"$**%$D"'$8CD)&91"%$1*%$-&'$*)'&<"3$'"%$6),%-83*6$3&6'4$ $ EF*'$8'**'$""%$6,"-"$**%A*<$&%$-"$+"64G$.)"6"38$=HI=J5$ @"3<"$**%A*<$&8$1,36"%8$-"$*?'"?)$-"$6,"-"B$ D"'$?&'2)"&-"%$1*%$-"$2"1,"6-D"-"%$1*%$-"$A,3&'&"$ D"'$1")/+*)"%$1*%$-"$8')*##"%$"%$D"'$1")D,6"%$1*%$-"$A*<<*%8$ ("")$,,6$<)&96"%$1,,)$-"6"%"$-&"$""%$8')*#2**)$#"&'$A3""6'$ A)"1"%'&"#$#,?&33")"%$"%$""%$*36"("%"$&-"%'&#&C*'&"A3&CD'$ $ K"'$3*6"$,A8A,)&%68A")C"%'*6"$2&9$-"$A,3&'&"$&8$1,36"%8$>*)&L''"$MD)&8',AD"$(&83"&-"%-4$ ./&"$)"6"38$NOIP=5$ Q"6$?&'$+**),($/"$-&'$3*6"$,A8A,)&%68A")C"%'*6"$(&83"&-"%-$%,"('4$ !"#$%&'()*+&)**,(-.(/00$1"23$ $ R%$*3&%"*$P$6**'$MD)&8',AD"$&%$,A$-"$<)&'&"<$,A$D"'$3*6"$,A3,88&%68A")C"%'*6"$2&9$-"$A,3&'&"4$ S*%$+"3<$'TA"$*)6?("%'*'&"$2"-&"%'$/"$/&CDB$ U"$2"-&"%'$/&CD$1*%$*)6?("%'*'&"$,A$2*8&8$1*%$ #"&'"%4$ 6"3,,#4$ 6"/*64$ &%'?V'&"4$ $ >"'$+"3<$2"6)&A$<*%$-"$#?%C'&"$1*%$*3&%"*$P$'"%$,A/&CD'"$1*%$*3&%"*$=$"%$N$8*("%$D"'$2"8'"$ 6"'TA"")-$+,)-"%B$ C,%C3?8&"$ 8'"33&%6$ '"6"%8'"33&%6$ '"6"%+")A&%6$ $ EF"$,?-"$(**'8CD*AA"3&9<"$&-"*3"%$,1")$WD"'$2"'")$(*<"%X$1*%$-"$(&8-*-&6")$/&9%$&%6")?&3-$ 1,,)$""%$D*)-")"$D,?-&%64G$.)"6"38$YZIYH5$ @*'$&8$D"'$1")8CD&3$&%$D,?-&%6$1*%$-"$2?)6")8$'"6"%,1")$D"'$8')*##"%$1,36"%8$-"$W,?-"X$"%$ -"$W%&"?+"X$(*%&")B$ !"#$%&'()*+&)**,(-.(/00$1"23$ $ E;,CD$1")-&"%'$-"/"$**%A*<$-"$1,,)<"?)$2,1"%$*%-")"$1,)("%$1*%$$ C)&(&%*3&'"&'8A)"1"%'&"$[G$.)"6"38$=OPI=O\5$ >"'$+"3<$*)6?("%'$<"?)'$-"$*?'"?)$-&"$*%-")"$1,)("%$1*%$C)&(&%*3&'"&'8A)"1"%'&"$*#B$ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $

@1

G""+1A"('"( )


D9/5=23?)')

$ $ 4"(4%&56"(70,&5&"(,065(8"$90%1&2:6:"/&;6(1$&")**,(<08"",()&61$&;8"2(07(*,6(1"(="1"$,*216">( 0251"'5"2(1"(900:,"$*$"2(?*'("2(@&6",&"$(""2(;**$(:","1"23(A7,066&2:67"$B"25*:"6(<"::"2("B95"$( ,*2:(2&"5(*,,"6(08"$(1"(&267*22&2:"2("2(6%BB"66"2(8*2(1"(70,&5&"3(4*5(&6(00'(1"(B02B,%6&"(8*2( C*$0,&2"(D&"1"2#*%)(2*(""2(8"$:",&;'"21(021"$<0"'(5%66"2(E%265"$("2(F5$"B95>(65"1"2(1&"(G%*( &2/02"$**25*,("2(**25*,(*:"25"2(8"$:",&;'#**$(<&;23( F5$"B95('*)75(/",()"5(""2(#"1%&1"21(90:"$"(B$&)&2*,&5"&53(="")(9"5(**25*,(*%50'$*'"23(H2(-..-( $%&)(IJ...(5":"208"$(-I..(&2(E%265"$3(K"2()&61$&;L(1*5(#08"21&"2(2&"5(""280%1&:(&6(07(5"(,066"2("2( 1**$)""(/0$15()"5""2(*,(1%&1",&;'(/**$0)("$(:""2(9*$1"(B02B,%6&"6()0:"2(/0$1"2(:"5$0''"2(%&5(9"5( 2**65(",'**$(,"::"2(8*2(4%&56"("2(="1"$,*216"(07670$&2:6B&;L"$63( MK"2()&61$&;L(1*5(&2(F5$"B95(8"",(8*'"$(800$'0)5(1*2(&2(E%265"$("2(/**$8*2(1"(1*1"$(00'(20:( )0"&,&;'(&6(07(5"(670$"2>(<0*,6(#&;(*%50'$*'"2>(9""L5(""2(65"$'(2":*5&"L("LL"B5(07(9"5(**25*,(07:",065"( )&61$&;8"2("2(8"$#,0")5(1"(6%BB"66"23(N"5(&6(1**$0)(#",*2:$&;'(1"(00$<*'"2(5"(/"5"2(8*2(9"5(:$05"( 8"$6B9&,O>(<0(65",5(D&"1"2#*%)3( P&;(#"67"%$1"(""2(1%&1",&;'(8"$6B9&,(&2(/"$'/&;<"(**2(/""$6'*25"2(8*2(1"(:$"263(K"2(#",*2:$&;'( 8"$6B9&,(&6(1*5(1"(4%&56"$6(""2(90:"$"(7$&0$&5"&5(:"8"2(**2($"B9"$B9"/"$'3(K"2(#"1%&1"21(:$05"$(( 1"",(8*2(1"(*:"25"2(&6(L%,,5&)"(#"<&:()"5($"B9"$B9"3(H2(E%265"$(<&;2(5/""('""$(<08"",($"B9"$B9"%$6>( "2(1"(F5$"B956"($"B9"$B9"%$6(<&;2(1**$#&;(00'(20:(8"$7,&B95(""2(1"",(8*2(9%2(5&;1(5"(#"65"1"2(**2( 6%$8"&,,*2B"("2(20019%,73(D&"1"2#*%)Q(M4*5(8&21"2(<"(<",L(7$&)*>(0)1*5(9"5(9%2(/"$'(*L/&66","21( )**'5>()**$(9"5(9""L5(/",(""2(2*1",&:("LL"B5(07(1"(07670$&2:3(E"5(9"5<",L1"(**25*,(*:"25"2(6,**:5(1"( 70,&5&"(&2(E%265"$("$&2(7$0B"25%"",(5/""('""$(<08"",()&61$&;8"2(07(5"(,066"23O( 4"(="1"$,*216"(70,&5&"(&6(021"$#"<"5(8"$:","'"2()"5(1&"(8*2(4%&56,*213(P&;(65%%$5(021"$(1$%'(8*2( )**56B9*77&;("2(70,&5&"'()""$(#,*%/(07(65$**5(0)(&"56(5"(10"2(**2(9"5(:"80",(8*2(028"&,&:9"&1(1*5( 8"",(#%$:"$6(9"##"23(4*5(,"&15(505()""$(<*'"2(07(9"5(#%$"*%(8*2(1"($"B9"$B9"%$3(4"(50B9(*,( 021"$#"<"55"($"B9"$B9"('*2(9"5(**25*,(<*'"2(2&"5()""$(**23(4*5(9""L5(:"80,:"2(800$(9"5( 07670$&2:6021"$<0"'3(4"(028"&,&:9"&1(07(65$**5(2"")5(1**$100$(2&"5(*L3(N"5(&6(""2(8&B&"%<"(B&$'",3 $

$ %**)]$>*)9,%$^,3+&9%0$1"(R0,'6'$*250$NP$("&$N__P$ $ $ >*)&L''"$MD)&8',AD"$.'"<8'$=5$"%$M*),3&%"$Q&"-"%2*?($.#)*6("%'$=5$)"*6")"%$2"&-"%$,A$D"'$ 3*6"$,A8A,)&%68A")C"%'*6"$1*%$-"$`"-")3*%-8"$A,3&'&"4$ 'C ) N) " $ R%$+"3<$,A/&CD'$<,("%$D?%$1&8&"8$,A$D"'$3*6"$,A8A,)&%68A")C"%'*6"$,1")""%B$ $ Q&"-"%2*?($A),2"")'$-"$1")8CD&33"%$&%$,A8A,)&%68A")C"%'*6"8$'?88"%$`"-")3*%-$"%$ F?&'83*%-$'"$1")<3*)"%4$ &C ) O) " $ `,"($-)&"$1")<3*)&%6"%$1*%$M*),3&%"$Q&"-"%2*?(4$$ $ 'C ) H,) ! $ S*%$+"3<"$+&9/"$1*%$*)6?("%'")"%$(**<'$Q&"-"%2*?($6"2)?&(1**$08"$(&6(&"1"$""2(9"5(""263(E**$(1*5('*2(200&5()""$()"5(8*2(#08"2*L(07:",":1"( )*B95>(<0*,6(&2(1"(;*$"2(8&;L5&:(S(9"5()0"5(""2(2&"%/(:"<*:(<&;2(1*5(8*2(021"$*L(/0$15(50":"'"213( K2(1*5(#":&25(*,,")**,(07(65$**5>(&2(1"(/&;'>(/**$(#%$:"$6("2(*:"25"2(",'**$(/""$()0"5"2(025)0"5"23( 4"(/&;'*:"25>(1&"(2%(07(1"(021"$65"(670$5(8*2(1"(B*$$&T$",*11"$(8*2(1"(70,&5&"(65**5>(<0%(;%&65(1"( B0))&66*$&6(8*2(1"(65$**5()0"5"2(<&;23(=&"5(,*2:"$(1"(#":$&;7"21"(1&"21"$(07(1"(L&"56>()**$(&")*21( 1&"(9*21","21(075$""15>(#"'"%$&2:"2(%&51"",5("2(<&B95#**$($"7$"66&"L(&6(*,6(1**$(**2,"&1&2:(50"(&63( N&;(&6(1"(**2:"/"<"2"(0)(07(5"(5$"1"2(*,6(:$"2<"2(/0$1"2(08"$6B9$"1"23(

$ %**)]$K*%8$>*)&9%&88"%0$F"$D,%-$/,"<'$/&9%$'*%-"%0$?$0%/0$N=$-"C"(2")$N__N$ $ $

!"""#$%&%'()

K1

G""+1A"('"( )


#C

) HH) " $

'C

) H@) !$ 31 !1 I1 J1

'C

) HK) !$ 31 !1 I1 J1

&C

) H-) " $

'C

) HL) !$ 31 !1 I1 J1

) HM) " $ ) H:) " $ 'C ) HN) " $ 'C 'C

'C

) HO) !$ 31 !1 I1 J1

!"""#$%&%'()

R%$L$*:)"25(-$+,)-'0$%"'$*38$&%$-"$'"<8'$E&61**1(%&5(1"(*202&)&5"&50$""%$%&"?+"$+")<+&9/"$ 1*%$-"$A,3&'&"$1,,)6"8'"3-4$ b,('$-"$$"1"2$-&"$D&")1,,)$&%$L$*:)"25(-$+,)-'$6"6"1"%$,1")""%$("'$-&"$&%$-"$'"<8'$ E&61**1(%&5(1"(*202&)&5"&5B$S")<3**)$9"$*%'+,,)-4$$ !"#$%&'()*+&)**,(U.(/00$1"23( $ @*'$&8$-"$2"3*%6)&9<8'"$#?%C'&"$1*%$*3&%"*$=_B$ R%$*3&%"*$=_$+,)-'$ ""%$*#+"6&%6$6"(**<'$'?88"%$-"$W,?-"X$"%$W%&"?+"X$**%A*<4$ ""%$6"1,36$2"8A),<"%$1*%$-"$2"3"&-8<"?/"8$1*%$A,3&'&"$"%$,1")D"&-4$ ""%$<*%''"<"%&%6$6"A3**'8'$2&9$-"$A")8,,%86")&CD'"$**%A*<4$ ""%$',"3&CD'&%6$6"6"1"%$,A$%&"?+"$1,)("%$1*%$C)&(&%*3&'"&'82"8')&9-&%64$ $ @*'$&8$-"$2"3*%6)&9<8'"$#?%C'&"$1*%$*3&%"*$==B$ R%$*3&%"*$==$+,)-'$ ""%$*#+"6&%6$6"(**<'4$ ""%$8*("%1*''&%6$1*%$D"'$1,,)*#6**%-"$6"6"1"%4$ ""%$'"6"%8'"33&%6$6"#,)(?3"")-4$ ""%$1")<3*)&%6$6"6"1"%4$ $ Ec"%$-*-")6")&CD'"$**%A*<$2&"-'$""%$*3'")%*'&"#$("'$/,1""3$A")8A"C'&"#$-*'$-"$+"'$")$ -"8%,,-8$1,,)$/,?$(,"'"%$+,)-"%$**%6"A*8'4G$.)"6"38$N_NIN_\5$ R%$+"3<$,A/&CD'$/,?$-"$+"'$**%6"A*8'$(,"'"%$+,)-"%B$ !"#$%&'()*+&)**,(-.(/00$1"23( $ @"3<"$1*%$,%-")8'**%-"$/&%%"%$6""#'$-"$D,,#-6"-*CD'"$1*%$-"$'"<8'$D"'$2"8'"$+"")B$ F"$%"&6&%6$1*%$-"$A,3&'&"$,($("'$A)"1"%'&"#$#,?&33")"%$"%$""%$*36"("%"$&-"%'&#&C*'&"A3&CD'$ -"$C)&(&%*3&'"&'$'"$2"8')&9-"%$<,('$1,,)'$?&'$""%$,%9?&8'"$1&8&"$,A$D"'$A),23""(4$ >**')"6"3"%$*38$A)"1"%'&"1"$#,?&33")&%6$"%$""%$*36"("%"$&-"%'&#&C*'&"A3&CD'$/&9%$+"&%&6$ 2)?&<2**)$,($-"$C)&(&%*3&'"&'82"8')&9-&%6$"##"C'&"1")$'"$(*<"%4$ >&8-**-2"8')&9-&%6$3"1")'$%**)$1")+*CD'&%6$D"'$(""8'"$)"%-"("%'$,A$*38$-"$,A8A,)&%6$ 6")&CD'$+,)-'$,A$-"$A")8,,%$1*%$-"$-*-")4$ dA$D"'$6"2&"-$1*%$-"$C)&(&%*3&'"&'82"8')&9-&%6$3"&-"%$CT%&8("$"%$,%+"'"%-D"&-$2&9$-"$ A,3&'&C&$','$'"$+"&%&6$**%-*CD'$1,,)$-"$)"C3*88")&%6$1*%$-"$-*-")4$ $ K&"),%-")$8'**%0$&%$/&,,"'"%$&:"$1,36,)-"0$1&9#$<,A9"8$-&"$&%$-"$'"<8'$E&61**1(%&5(1"( *202&)&5"&5$6"2)?&<'$/,?-"%$
G""+1A"('"( )


'C

) @,) !$ K,"$<*%$-"$D,?-&%6$1*%$-"$*?'"?)$'"%$,A/&CD'"$1*%$D"'$,%-")+")A$1*%$-"$'"<8'$D"'$2"8'"$ ,(8CD)"1"%$+,)-"%B$ 31 6"L(,'&,%"")-$ !1 <)&'&8CD$ I1 %"?')**3$ $ $ $

;"<8'$N$F"$""?+$1*%$D"'$,?-"$ $ $ &'C )@ H) " $ >**<$""%$6,"-3,A"%-"$8*("%1*''&%6$&%$C,))"C'$`"-")3*%-8$1*%$(*f&(**3$IX.$+,,)-"%$1*%$ -"$'"<8'$4"(""%/(8*2(9"5(0%1"4$U,)6$")1,,)$-*'$9"$8*("%1*''&%6$2"6)&9A"3&9<$&8$1,,)$&"(*%-$ -&"$-"$,,)8A),%<"3&9<"$'"<8'$%&"'$<"%'4$g&'$9"$8*("%1*''&%6$(,"'$-?&-"3&9<$+,)-"%]$ h$D,"$("%$1*%-**6$-"$-*6$'"6"%$D"'$1")8CD&9%8"3$W,?-X$"%$W9,%6X$**%<&9<'0$+"3<"$ ,%'+&<<"3&%6$+,)-'$1")+*CD'$"%$+"3<$A),23""($/&CD$-**)2&9$1,,)-,"'i$ h$+"3<"$2"3*%6)&9<"$1")*%-")&%6"%$/&CD$&%$D"'$-"%<"%$,1")$D"'$1")8CD&9%8"3$W,?-X$D"22"%$ 1,,)6"-**%$&%$-"$3,,A$-")$'&9-i$ h$+"3<"$A*)*-,f$/&CD$1,,)-,"'$("'$2"')"<<&%6$','$D"'$1")8CD&9%8"3$W,?-X$"%$+"3<"$ (**'8CD*AA"3&9<"$A),23"("%$-**)?&'$/,?-"%$
!"""#$%&%'()

L1

G""+1A"('"( )


&"'"()*%'+

./*0"%1123451

&")

;263:) <=63>334) ?22:(63@3() A4-3:B+,5)

,-

*+,-./0)& 12345-/6)&#),74+ '#8#")9)'$8#")77:

6"7+89:"7;"1 1 1

1

!"""#$%&%'()

!

1

)

!"#$% )


"#$%&!'! ! !

!"#$%%$&'"(&$)&%*+*"!"()"(& ! ! ! "!

C)

'")

! =!

'C)

&")

&C)

! E! #")

#C)

!")

!C)

C")

!"""#$%&%'()

! #$%!&''(!)*!+,-%+-.!.$/$0$%!'/,$$(!/-$+!0$! CC) 1)/-+-$!0$!2-&2$(3!$$%!31)+&$!4-$%!,''(-%!$%2$/$! 0-$5$%!)1!3+$/+$%!$%!6$+!''%!78%!7'%0$%! ! S! $%)(6$!,-++$9!:'//)%';7+-.$!5-%.$(39!)1!4)$2! %''(!:8-+9!-%!$$%!'(.$/)4$!6$%-.+$!/)1$%)2!5'%0''.!0$!0'.!%).!,)(0+!;(-6-%'/-+$-+! $C) -%!1)/-+-$2$!0-3;833-$3!)5$(!5$-/-.7$-0!:-&!5))(? 2$8(!5))(.$3+$/0!'/3!$$%!'%)%-$6!.$5''(
;$%+'.$!.$3+('*+$!0'0$(3!-3!5)/.$%3!7''(!,D/! 7)).!$%!5'%!7$+!6'33''/!3+('**$/))3!28%%$%! :$.''%!5'%!6-30'0$%!-3!.$$%!31('2$"('"( )


''")

''*)

'&")

/ C/

'&*)

'#")

'#*)

/ I/ '!")

'!*)

'*")

'**)

!"#$#%&'#()#(*+)*("#,-#%./#%/-)/01"$/0&%/ / M/ 2")0)%(#)3/314#'')")%/)%/))%/&'.)$)%)/ #-)%(#3#!&(#)2'#!5(/+")%.(/5)(/.)0&&"/$)(/6#!5/ '$") $))7/-&(/-)/21'#(#)/$)%*)%/-#)/%#)(*/0)"8))"-*/ -1)%7/0&%/6#!5/0)"0"))$-(9/:%/;)'.# 5&%.)%7/&''))%/$&&"/+#,.)-"&.)%/&&%/-)/ 21'&"#*&(#)9/?)(/#%01)")%/0&%/))%/').#(#$&(#)> '$*) 2'#!5(/011"/#)-)"))%/-#)/14-)"/#*/-&%/@A/,&&"7/ ')#-(/&''))%/$&&"/(1(/%#)4B)/*("&3+&")/3)#()%/)%/ -&&"$))/(1(/))%/0)"6B&"#%./0&%/5)(/(&8)%> 2&88)(/0&%/21'#(#)/)%/,4*(#(#)9/ '+") / D).)%10)"/-)6)/01"$)%/0&%/!"#$#%&'#()#(*> +)*("#,-#%.7/-#)/&'/()/B#'')8)4"#./)%/B)#%#./ -1)'(")33)%-/6#,%7/*(&&(/))%/$))"/2)"*11%*>/13/ B#,8.)"#!5()/&&%2&89/E)/21'#(#)/#%/F$*()"-&$/ B)"8(/$)(/61.)%1)$-)/+44"(").#**)4"*9/ :-)&'#()"/B))(/61G%/").#**)4"/B&(/)"/*2))'(/#%/ '+*) ))%/B#,8/)%/B#)/)"/011"/10)"'&*(/61".)%9/E)6)/ 34%!(#1%&"#*/*(&&(/#%/!1%(&!(/$)(/-)/,)4.-54'2> 0)"')%#%./)%/-)/'))"2'#!5(&$+()%&&"7/#*/)"0&%/ 12/-)/511.()/B)'8)/,1%.)")%/2"1+')$)%/ / @S/ ',") 5)++)%/12/*!511'/)%/B#)/))%/"#*#!13&!(1"/ 01"$(9/E)/'&()%()/!"#$#%))'/#*/%#)(/'&%.)"/ &%1%#)$/)%/12/-#)/$&%#)"/B1"-(/5)(/$1.)'#,8/ #%/))%/0"1)./*(&-#4$/#%/()/."#,2)%9/F'*/))%/0&%/ -#)/,1%.)%*/B1"-(/.)2&8(7/8"#,.(/5#,/%#)(/'&%.)"/ -)/*13()/+)5&%-)'#%./-#)/.)+"4#8)'#,8/B&*/+#,/ ',*) #)$&%-/-#)/011"/-)/))"*()/8))"/#%/-)/314(/.&&(/ H/)"/B1"-(/-#")!(/))%/2&**)%-)/*("&3/12.)').-9/ / J))'/+4".)"*/5)++)%/5))'/.1)-/#%/-)/.&()%/ -&(/)"/#%/54%/+44"(/#)(*/%#)(/2'4#*/#*9/K#,/B)()%/ '-") 0&&8/2")!#)*/12/B)'8)/2')88)%/&4(1"&$)%/ B1"-)%/#%.).11#-7/B&&"/))%/-"4.*2&%-/#*/)%/ #%/B)'8/!&3L/.)*(1')%/.1)-)")%/B1"-)%/0)"> 5&%-)'-9/;#,/.)"#!5()/!"#$#%&'#()#(*+)*("#,-#%./ / @@/ 511"(/118/5)(/.)+"4#8$&8)%/0&%/-)6)/ #%31"$&(#)9/F&%/5)(/*("4!(4"))'/#%0)%(&"#*)")%/ '-*) 0&%/8'&!5()%/B1"-(/%4/%1./0))'/()/B)#%#./ .)-&&%9/E)/21'#(#)/614/12/5&&"/+)4"(/%&&"/-)/ +4".)"*/(1)/12)%)"/$1)()%/6#,%/10)"/5&&"/ &!(#0#()#()%9/K)/8&%/12/#%()"%)(/'&()%/6#)%/B&(/ &"") )"/.)+)4"(/$)(/))%/&&%.#3()7/5)%/#%31"$)")%/ 10)"/5)(/&&%(&'/$#*-"#,0)%/-&(/#%/-)/B#,8/#*/ .)2')).-/)%/5)(/&&%(&'/$)%*)%/-&(/-&&"011"/ #*/.)2&8(9/F'*/$#*-&&-/))%/.)6#!5(/8"#,.(7/ 0)"'#)*(/6)/&'/0))'/0&%/5&&"/-")#.#%.9/ &"*)

/ N%/B&&"1$/614-)%/+44"(+)B1%)"*/%#)(/ $1.)%/$))2"&()%/10)"/-)/+)')#-*8)46)*/0&%/ 21'#(#)/)%/10)"5)#-O/P)01)')%*/0&%/1%0)#'#.> 5)#-/5)++)%/%&$)'#,8/%#)(/&''))%/()/$&8)%/$)(/ 5)(/&&%(&'/$#*-&-)%/-&(/.)2')).-/B1"-(7/$&&"/ 118/$)(/-)/0)"'1)-)"#%./0&%/-)/12)%+&")/ "4#$()/B&&"#%/%#)$&%-/-)/&%-)"/8)%(9/?1)/ &%1%#)$)"/))%/"4#$()/#*7/51)/$#%-)"/-)/ $)%*)%/6#!5/12/54%/.)$&8/01)')%9/D1)6#!5(> 514-)"*/84%%)%/5)'2)%/5)(/1%+)5&.)%/#%/()/ -&$$)%9/Q&&"/-&(/#*/%#)(/-)/)%#.)/$&%#)"9/E)/ *(&-/R!5#)-&$7/+#,011"+))'-7/B#'/&'')/$)%*)%/ -#)/12/*("&&(/B)"8)%7/#%*!5&8)')%/+#,/5)(/ 0)#'#.)"/$&8)%/0&%/))%/+44"(9/R!511%$&8)"*7/ *("&&(0).)"*7/+)B&8#%.*2)"*1%))'/)%/ ")!)2(#1%#*()*/B1"-)%/&&%.)$1)-#.-/1$/ !1%(&!(/()/')..)%/$)(/+4".)"*9/E&(/+)()8)%(/ -&(/04#'%#*$&%%)%/%#)(/61/)33#!#<%(/$1.)'#,8/ $1)()%/-11",&88)")%7/$&&"/118/+)*(/))%*/))%/ 2"&&(,)/$1.)%/$&8)%/$)(/+44"(+)B1%)"*9/ :%31"$&(#)/13/8'&!5()%/-#)/6)/12/-)6)/$&%#)"/ 51")%7/84%%)%/6)/-11"*2)')%/&&%/))%/ +)01).-)/#%*(&%(#)7/61&'*/-)/21'#(#)9/ / ;#,/))%/$))"/2)"*11%*.)"#!5()/&&%2&8/*(4#(/ -)/21'#(#)/)!5()"/%1./B)'/12/)%8)')/2"1+')$)%9/ T)'8)/#%31"$&(#)/$&./&'')$&&'/10)"/"#*#!1> ,1%.)")%/B1"-)%/0)"6&$)'-O/Q&./$)%/0&%/ #)$&%-/-#)/31"$))'/%)".)%*/0&%/B1"-(/ 0)"-&!5(7/+#,514-)%/#%/B)'8)/!133))*512/5#,/ 0&&8/"1%-5&%.(O/Q&./,)/61$&&"/#)$&%-/ 01'.)%/-#)/%)(/4#(/-)/.)0&%.)%#*/#*/0"#,.)'&()%/ )%/6#,%/*("&3/5))3(/4#(.)6)()%O/N)%/-&-)"> .)"#!5()/&&%2&8/8&%/.)$&88)'#,8/')#-)%/(1(/ *()")1(U2)"#%./0&%/$)%*)%/$)(/))%/+)2&&'-/ 4#()"'#,8/13/(1(/*!5)%-#%./0&%/-)/B)(()'#,8)/ ").)'*/$)(/+)(")88#%./(1(/#)-)"*/2"#0&!U9/ / D1!5/0)"-#)%(/-)6)/&&%2&8/-)/011"8)4"/ +10)%/&%-)")/01"$)%/0&%/!"#$#%&'#()#(*> 2")0)%(#)7/61&'*/5)(/B#'')8)4"#./314#'')")%/12/ *("&&(/0&%/$))*(&'/1%*!54'-#.)/$)%*)%/)%/-)/ &'.)$)%)/').#(#$&(#)2'#!5(9/K4'8)/$&&(").)')%/ '#,8)%/011"&'/+)-1)'-/1$/-)/1%()0")-)%/ $))"-)"5)#-/0&%/-)/V)-)"'&%-*)/+4".)"*/()/ 10)"(4#.)%/0&%/-)/-&&-8"&!5(/0&%/-)/21'#(#)7/ $&&"/*(#$4')")%/)!5()/!"#$#%)')%/%&4B)'#,8*/ 1$/))%/&%-)"/')0)%/()/')#-)%9/N)%/-&-)"> .)"#!5()/&&%2&8/+#)-(/))%/&'()"%&(#)3/$)(/ 610))'/2)"*2)!(#)3/-&(/-)/B)(/)"/-)*%11-*/ 011"/614/$1)()%/B1"-)%/&&%.)2&*(9

! ! !

! !

"##$%!&'()($!*'+,-$.)! /')%!0(!1-+2.2$#")3!45!6#"/#$'!7889!

! ! ! ! ! ! ! ! !

!"""#$%&%'()

!"

#$$%"&$'($' )


"#$%&!(! !

)#!##*+!,-.!/#&!0*1#! ! '!

! (!

! V!

! Y!

!"""#$%&%'()

! ! ! 2*13!2*1!#.!1#4!1-5#.!6-&3!78#!1*49&!#4!.05! &40&%!0:!&#!68;.!1-&!8#&%!0*1!8%9! ! 0*1!8%?!@-&**4>8;$1#48;#.!#.!0.6#!0*1#!B0#41#48;#.5#.!.0%&->58%A/!8.!0.6#!0*1#!C0*1#.! D#*+3!D.!1#!/8%&048%A/#!9##%&#.##*+#.!5#548#6#>1!09!F0G#8.&;#! 5#%:##>1!$-.!+041#.-.5H %&#>>8.5!,-.!/#&!540&#!:*B>8#$!,#4/#*5#.3!I#&! ,#4>#1#.!+-%!/#&!G--4!,004!1#!&0#48%&#.H 8.1*%&48#3!@#1#4>-.1#4%!5--.!54--5!.--4!F0G#! 0G!/#&!J04*G!&#!B#60#$#.K!0G5#$##41!$0G#.! L&->8-.#.!#A/&!.8#&!.--4!@#1#4>-.1!0G!##.! ! &4#*485%&#GG#.1#!.8#*+B0*++8;$!8.! M0#G##4H20%&!&#!B#$8;$#.3!! ! E--4!,004!/#&!0,#485#?!N004!/#&!0,#485#! %&--&!O0*1P!->!%.#>!,004!-A/>8;$!#.!-A/H /-->13!D#.!0*1#!5#1-A/&##%5#,#.8&8#$$%H 0:%&00&;#!B8;!1#!,#4$8#68.5#.!,-.!,0485!;--4! .8#&%!54*+#>8;$#4%!&#!68;.!1-.!1-&3!T#..8%!#.! #4,-48.5!68;.!*8&U!/0#!G8.1#4!;#!,-.!,40#5#4! +##&!18#!$#..8%! 5#/8.1#41!$*.&!+041#.!B8;!/#&!0.B#,-.5#.! B#0041#>#.!,-.!1#!:40B>#G#.!,-.!1#! G--&%A/-::8;3! ! W0.5!#.!.8#*+U!1-&!68;.!1#!&4#9+0041#.! +--41004!8.!1#6#!9>8&%#.1#!&8;1#.!1#!/-4&#.! %.#>>#4!5--.!$>0::#.3!W0.5!%&--&!,004!%:-..#.1! #.!1X.-G8%A/>#185!,#4.8#*+1R!)-&!%A/4##*+#.!.8#&! ->>##.!1#!+-%G811#>#.9-B48$-.&#.!,-.!1#! 1-$#.8&8A83! ! 78#!1#!;#*51!/##9&!8#1#4##.!;0.5!>8;$#.8;$!+041#.! ,#4:-$&3!20$!1#5#.#.!18#!.8#&!G##4!60!;0.5! 68;.#1#.!68A/!;0.55#B4*8$!:-%%#.!68;!#,#.##.%!--.!1-&!! ! ,-.!1#!;0.5#4#.!--.3!N##>6#55#.1!8%!1#!0:##.H ,0>5#.1#!4##$%!G#.!18#!8.!1#!-95#>0:#.! 1#A#..8-!+#41#.!5#/-.&##41U!0*1#.!,-.!1-5#.*%%#4%##9!1--4#.#.!5#+00.!1#!;#*513! D>$#!.8#*+#!G!G0#%&!,#45##9%!,#4/*>>#.!+-&! 1#!,0485#!#,#.G8.!,#4/*>>#.!$0.U!/#&!9#8&!1-&! /#&!>#,#.!#8.185!8%!#.!G#.%#.!,-.!6#,#.&85!.*! ##.G-->!5#G811#>1!+-&!18A/!B8;!1#!1001! %&--.3!N4--5!.8#&!.--4!1#!>##9&8;1!,-.!##.! ,40*+%!;#!18#!G0#&!4-1#.&8;1!

Z!

[!

\!

^!

-1

>--58;$!B#>#1851!->%!;#!,8;9&85! 6#5&!6#!:-%!.#5#.#.,##4&85!8%3! ! )#!&+8.&85%&#!##*+!+-%!8.!/#&!7#%&#.!1#! ##*+!,-.!1#!;0.5#4#.!68;.3!N-.!/#.!68;.!#4!1#!$0G#.1#! 1#A#..8-!.-G#>8;$!%&##1%!G##43!W#*51!+041&! %&4-$%!8.!D*40:-!%A/--4%!;#*51!,-.!#>1#4%!+8>!8G:04#.>#.!0:!##.!,#4548;%1#!G--&%A/-::8;3! )#!&0#$0G%&!8%!.8#&!--.!/#&!%$-&#B0-41!G--4! --.!1#!40>>-&043!)#!0*1#4#.!6*>>#.!68A/!G8.1#4! G-$$#>8;$!->%!*8&5#40>1!--.!1#!$-.&!>-&#.! %A/*8,#.3! ! )004!1#!/*8185#!0,#4+--41#48.5!,-.!.8#*+! #.!;0.5!>8;$&!1#!%-G#.>#,8.5!G#.&-->!.05!.8#&! 50#1!,004B#4#81!0:!18#!0.,#4G8;1#>8;$#!,#4H 548;68.53!)#!540&#!,4--5!8%!.-G#>8;$!+#>$!#99#A&! 18&!&0#.#G#.1#!5#&->%G-&85#!0,#4+8A/&!,-.! 0*1#4#.!8.!A*>&*4##>!0:68A/&!6->!/#BB#.3!7-&! +041&!/#&!8;$:*.&!#.!A480*G?!7041&!;#*5185H /#81!1004!1#!&0#.#G#.1#!%A/--4%&#!--.!#A/&#! ;#*51!.05!5#+8>1#4?!29!6->!8.!:>--&%!,-.!1#! 18%$;0A$#X!,-.!1#!QG%)-G%#!A>*B!"#!1#!18-H -,0.1:4#%#.&-&04!*8&!/#&!78>>#G!)4##%/*8%! %->>*4#%!,#4+#4,#.?!7041&!0*1!1#!.8#*+%&#! &4#.1?!@*!.05!0*1#4R!N0>>#185!,#40*1#41R! 7#>$#!:4H9*.A&80.-48%!1*49&!1#6#!%>05-.!%&4-$%! ->%!##4%&#!--.?!M->!1#!B#>-.548;$%&#!G#.&->#! ,#4.8#*+8.5!,-.!1#!$0G#.1#!1#A#..8-!.8#&! ;*8%&!B>8;$#.!&#!68;.!1-&!1#!+--41#48.5!,004!/#&! 0*1#!8.!/#&!7#%&#.!+##4!*5$0G&?! ! 7-.&!8.1#41--1!6->!#4!1-.!,-.!##.!*5$##4! %:4-$#!68;.U!008&!%&0.1!00$!8.!D*40:-!1#!0*1#4H 10G!8.!/005!--.68#.##*+#.!+-%!;#*5185/#81!B#%>8%&!5##.! :4#-18.5K! OG01#4.P!B#6-&!->%!B8;,0#5>8;$!.--G+0041!##.! 0.5*.%&85#!0.1#4&00.!#.!1-&!B#&#$#.1#!1-&! ,#4.8#*+8.5#.!,004->!.8#&!->%!,#4.]#*+8.5#.! G0#%&#.!+041#.!5#:4#%#.&##413! ! "0&!1#!J4-.%#!F#,0>*&8#!+#41#.!,48;+#>!->>#! $#4$#>8;$#!#.!%&--&$*.185#!,#4-.1#48.5#.!->%! ,04G#.!,-.!4#%&-*4-&8#!5#68#.%!/#4%&#>!,-.! /#&!0*1#*$6->85#!0#4&0#%&-.1!18#! 1004!>-#!5#B#*4&#.8%%#.!+-%!5#A044*G:##413! )#!@#1#4>-.1%#!0:%&-.1!#.!_:-.;#U!1-&!+-%! 8.!9#8&#!##.!4#-A&80.-84!5#`.%:84##41!,#46#&! #.!1#!G01#4.#!-B%0>*&8%&8%A/#!##./#81%%&--&! 18#!J8>8:%!LL!B#685!+-%!*8&!1#!540.1!&#!%&-G:#.3! I#&!58.5!1#!0:%&-.1#>8.5#.!.8#&!0G!8#&%!.8#*+%###*+%#!,48;/#1#."('"( )


! a!

! 'c !

/*.!%&48;1!#.!1#!_:--.%#!$0.8.5!+#41! 1#4/->,#!G#&!##.!B#40#:!0:!##.!5#`1#->8%##41! ,#4>#1#.8%##41#!&0#$0G%&! 5#>#58&8G##413! ! Q-.!/#&!#8.1#!,-.!1#!'^#!##*+!,8.1&!#A/! ##.!B#>-.548;$#!,#4-.1#48.5!8.!/#&!1#.$#.!0,#4! /#1#.!#.!,#4>#1#.!:>--&%U!.8#*+!+#41!50#1!#.! 0*1!+#41!-A//-->13!)#6#!0G%>-5!8.!/#&! 1#.$#.!,->&!%-G#.!G#&!##.!&0#5#.0G#.! /8%&048%A/!B#%#9U!/#&!B#%#9!1-&!/#&!/#1#.!.8#&! ->>##.!+#6#.>8;$!-.1#4%!1-.!/#&!,#4>#1#.!8%#1#.!.8#&!/#4/-->B--4!8%!! ! '' ! #.!1-&!#4!1*%!5##.!##*+851*4#.1#!,-%&#!041#! B#%&--&3!)8&!B#%#9!,-.!+#6#.>8;$#!,#4-.1#48.5!! b!+--4B8;!18#!,#4-.1#48.5!1-.!B0,#.18#.!->%! ,004*8&5-.5!+041&!0:5#,-&!b!B#/#>%&!1#!.0&8#! 1-&!1#!G-.8#4!,-.!>#,#.!,-.!,0485#!5#.#4-&8#%! -9+##$!,-.!18#!8.!1#!#85#.!&8;13!)#!#85#.!&8;1!8%! .8#&!G##4!G#&!,40#5#4#!&8;1#.!8.+8%%#>B--4!#.! 1--4G##!,#4>8#6#.!00$!1#!>#%%#.!*8&!/#&!,#4H >#1#.!##.!1##>!,-.!/*.!&0&!1-.!&0#!10G8.-.&#! B#&#$#.8%3!N#4-.1#48.5!+#41!8.!:>--&%!,-.!8#&%! #.5%!8#&%!:0%8&8#9%-&8,##41#!/#&! B#>-.5!,-.!1#!#4,-48.5!#.!$#..8%!,-.!##41#4#! ! '( ! 5#.#4-&8#%>8.5#.U! ,-.!1#!0.&$#..8.5!,-.!1#!0G>00:!,-.!1#!--41#! 0G!1#!60.!&0&!18#!,-.!1#!0G>00:!,-.!/#&!B>0#13! @--4G-&#!G#.!1#!+#4#>1!#.!/#&!#85#.!>8A/--G! B#!B#50.!&#!B#548;:#.!#.!G##4!#.5#!68#$&#.! +8%&!&#!/#>#.!#.!G#.!1-.$68;!1#!%&00GB00&!#.! 1#!&4#8.!00$!8.!4*8G&#>8;$#!68.!+-&!%.#>>#4! ,004+--4&%!$+-G>#%! B#ྤ&!/#&!0A/&#.14001!,-.!,48;/#818;$/#81!#.!B40#1#4%A/-:3! ! 78#!/#&!,004-95--.1#!0,#468#&
&00.3!O2*1P!+041&!O8.P8A/&8.5! O.8#*+P!#.!O;#*5185P!/#&!9*.1-G#.&!0.1#4!1#! #.04G#!G--&%A/-::#>8;$#!,004%:40.5!,-.!/#&! 7#%&#.,--4&3!Q>%!G#.!%&-5.-&8#!+8>! ,#4G8;1#.!/#&!0*1#!1*%!.008&!&#!6##4!B#H ;*B#>1!$*..#.!+041#.U!1#!4#5#48.5!18#!1#!;#*51! /##9&#A/&%!B#!+041#.!1004!#d:#48G#.&##44*8G&#! ,004!1#!;#*513! ! J#8&!8%!#,#.+#>!1-&!1#!G#.%#>8;$#!9>#d8H B8>8&!G#&!/#&!0*1#4!+041#.!-9.##G&U!#4!$0G&! ##.!54#.%!--.!1#!B#4#81/#81!0G+8>>#!,-.!1#! ,004*8&5-.5!+==4!##.!.8#*+#!,#4-.1#48.5!&#! ,#48..#4>8;$#.3!I0#6##4!1#!0,#4/#81!00$!0:!1#! +#.%#>8;$/#81!,-.!8.&#.%8#9!#HG-8>,#4$##4! &*%%#.!.#5#.&85:>*%%#4%!60*!/-G#4#.*%%#4%!8%!18#!B#/0#9&#!.8#&! G##4!60!5400&U!/#&!6->!/*.!&8;1!+#>!1*4#.3!)-&! /0*1&!8.!1-&!00$!->%!#4!->>#%!--.!5#1--.!+041&! 0*1#4#.!5##%&#>8;$!;0.5!&#!>-&#.!B>8;,#.!;0.5#4#.!1#!&0&->#!G--&%A/-:H :#>8;$#!8..0,-&8#$4-A/&!&0A/!0.,#4G8;1#>8;$! %>8;&3! ! )-&!B#&#$#.&!1-&!1#!,#4548;68.5!D*40:-!0:! -A/%&-.1!6->!6#&&#.!&#.!0:68A/&#!,-.!18#! 1#>#.!,-.!1#!+#4#>1!18#!e1004!8GG854-&8#!09! /05#4!5#B004&#:#8>f!;0.5#4!#.!1*%!0.%&*8G85#4! 68;.!#.!+--4!##.!/05#!+--41#48.5!,004!;#*5185H /#81!#.!,#4.8#*+8.5!B#%&--&>#4##4%&!8.!QG#48$-!/#&!5#,->3! )#!,004%:40.5!,-.!1#!N#4#.851#!_&-&#.!6->! %&##1%!540!+041#.#.&!>--&!0,#4+8..#.3!N-.!>-.1#.!+--4!1-&! 7#%%#!+--41#:-&400.!0.&B4##$&!#.!1*%!O0*1P! ->%!+--41#,0>%!,#4+#4:#>8;$!5#>1&%&-.1!.05!,##>!G##4!1#!&00.3!)#!$-.%!1-&! @#1#4>-.1,--4&%:#8>! B8..#.$04&!1004!/#&!;#*5185#!Q95/-.8%&-.! 5#:-%%##41!+041&
.$%'"1

!"""#$%&%'()

! ! ! ! /.!2.1+2.$!-".!,))&!-"2!.<%*.$!=.>&0"12!?"4$7!?"4$!>.@.&12!)*!?.!=.+A("12!2.!*%1.$!,))&!(.2! .<%*.$B!/"2!"+!=.>.0&-!*.2!&.+C.A2!,))&!-.!)C,%22"$=.$!,%$!-.!%02.0&D+EB!F".!1.$$"+!@"6!$.*.$! ,%$!-.!))&+C&)$1.6"41.!2.1+2D.$E7!&%%-C6.=.!-.!,.&*.6-.!>&)$$.$B! /.!G.,)!"+!,.&%$2@))&-.6"41!,))&!,)&*!.$!"$()0-!,%$!-"2!.<%*.$B!

?1

=""+1>"('"( )


&"'"()*%'+

./*0"%112345

("'

;&25:' <=254551' >&&:?25@5?' A1,5:B*+C' '

,-

)*+,-./'# 0..1,.2'3"'45* #363"'7'#863"'99:

4(*#"%<6"E9"1 1

"##$!%&#'!(##)!*%'+,,)-#%!./&%%#%0!)#-#%#%0! 1,,)2##3-#%!#4-45!-*%!#)!+,)-#%!6#1)**6-4! 738!#)!2&91,,)2##3-!::%!/&%!+,)-'!6#1)**6-! #%!9#!*%'+,,)-'!(#'!(##)!-*%!::%!/&%0!-*%! +,)-'!*33##%!-#!##)8'#!/&%!&%!-#!2#,,)-#3&%6! (##6#'#3-4!

466(1'$71"/*0"%18$9%10*/$0**)1-,1:;%7"%17"1 <"=*)"%>1="71"/*0"%1<"+7**71;$71?@1A(*#"%1"%1 BB%1+*0"%A*77$%#+6:'(*C=7D1 466(1")E1A(**#%;00"(1$+1**%#"#"A"%1=6"A"")1 :;%7"%10"71""%1#6"'1*%7F66('1<"=**)'1E;%%"%1 F6('"%D1 1

!"""#$%#%#&

!

!

!"#$% '


;#<8'!=!>*%!-#!*)(,#-#!

#:

' ?' ! ! 1 G' ! !

(D

' I' ! !

#D

' J' "!

#D

31 !1 K1 (D

' -' ! !

3D 1

L' ! !

(D

' M' ! !

#D

' @' "! 31 !1 K1 N1

#D

' O' "! 31 !1 K1 N1

(D

' ?,' ! !

!"""#$%#%#&'

! ! 73&%#*!=!#%!?!@#22#%!!"#$%&'()*!"$+,#$"-.,,/!#3#%,#(!-&#!$A%B'&#! -,,)!##%!1*%!-#!1,36#%-#!$A%B'&#+,,)-#%!'#!<&#/#%C!)%#0!,!"/(#10!)%#)-20("0!%%/',,.0! 0,3"#+,!!(#10!2(!4"/.(#10!+"/.-,/(#1!#%!+%%/5""-64! D*'!&8!-#!$A%B'&#!1*%!*3&%#*!=E!F!*38!*%'+,,)-!::%!1*%!2,1#%8'**%-#!$A%B'&#+,,)-#%4! D*'!&8!-#!$A%B'&#!1*%!*3&%#*!?E!F!*38!*%'+,,)-!::%!1*%!2,1#%8'**%-#!$A%B'&#+,,)-#%4! ! GH*%-**6!-#!-*6!1)**6'!(#%!/&B@!2#/,)6-!*$!,$!%&#'!-,,)!-#!&-##I%!1*%!#3-#)8!@#'!#)$6,#-! 1*%!-#!H#)3&B@'&%6!+,)-'!**%6#'*8'4J!.)#6#38!?KL?M5! D**),(!&8!-&#!2#/,)6-@#&-0!6#3#'!,N!*3&%#*!O0!,%'#)#B@'E!! 7"5/2(.$+%%/$8"$,#!4%%/6$3,9(3,,-$:;$4%%/6"#<$ ! GP#!'#6#%8'#33&%6!'A88#%!*)(!#%!)&9$4%%/6"#<$$ ! R(!+#3<#!)#-#%!/,A!@#'!D#8'#%!/&B@!**%6#8N),<#%!(,#'#%!1,#3#%!,(!'#%!8')&9-#!'#!')#<<#%! '#6#%!-#!(#%8,%'#)#%-#!*)(,#-#!&%!##%!6),,'!-##3!1*%!-#!+#)#3-0!6#3#'!,N!*3&%#*!SE! 7"5/2(.$3,9(3,,-$:>$4%%/6"#$4%%/6"#<$ ! D#3<#!B,%B3A8&#!<*%!+,)-#%!6#'),<<#%!A&'!*3&%#*!KE!! V#'!&8!,%-,#%3&9
G1

H""+1A"('"( '


#D

' ??' "! 31 !1 K1 N1

E:.2451?'#'

(D

' ?G' ! !

3D

' ?I' ! !

E:.2451?'('

3D

#D #D

' ?J' ! !

' ?-' ! ! ' ?L' ! !

!"""#$%#%#&'

G@*A$6%$!*"A$*,!"$20B!1),#6#%!-#!7(#)&<*%#%!/&B@!.Z5!1#)2&98'#)-!*$4J!.)#6#38!=O=L=OY5! >3&9<#%8!*3&%#*![!@*%6'!-#!*$<##)!1*%!7(#)&<*!8*(#%!(#'!@#'!1#)+&9'!-*'!@#'!D#8'#%!/#3$!-#! &-##I%!1*%!-#!H#)3&B@'&%6!%&#'!3*%6#)!8#)&#A8!%##('4!! D#3,-#3&#)0!H#)/+,36#%!',#<,(8'0!6"$O%-.0./,#!0!?=!-#B#(2#)!?XX?! ! ! D#3<#!1#),%-#)8'#33&%6!A&'!*3&%#*!=X!#%!==!1*%!-#!'#<8'!=,#$6"$,/3%"6"!+,)-'!-,,)!@#'! 1,,)2##3-!&%!$)*6(#%'!=!'#6#%6#8N),<#%E! 7"5/2(.$3,9(3,,-$:;$4%%/6"#<$! ! D#3<#!B,%B)#'#!*B'&#!/,A0!6#3#'!,N!*3&%#*!=?0!(,6#%!+,)-#%!1#)+*B@'!,(!##%!#&%-#!'#! (*<#%!**%!-#!',#8'*%-!&%!]*3*+&0!/,*38!6#8B@#'8'!&%!E/,13"#!$=E! 7"5/2(.$3,9(3,,-$:;$4%%/6"#
I1

H""+1A"('"( '


' ?M' "! V,#!<*%!@#'!8B@)&9$-,#3!2&9!-#!'#<8'!=,#$6"$,/3%"6"!@#'!2#8'#!+,)-#%!6#'WN##)-E!! P#!'#<8'!&8!1,,)*3! 31 *B'&1#)#%-0!+*%'!#)!+,)-'!##%!,N),#N!6#-**%!,(!-#!&%'#)%*'&,%*3#!,)-#!-&#!-#!*)(,#-#!&%! 8'*%-!@,A-'0!'#!+&9/&6#%4! !1 2#8B@,A+#%-0!+*%'!#)!+,)-'!##%!*%'+,,)-!6#/,B@'!,N!-#!1)**6!%**)!-#!,,)/*<#%!1*%!-#! c,,)-LQA&-L'#6#%8'#33&%64! K1 2#',6#%-0!+*%'!#)!+,)-'!2#*)6A(#%'##)-!-*'!*)(,#-#2#8')&9-&%6!##%!<+#8'&#!&8!1*%! %*1,36&%6!1*%!H#)3&B@'&%68&-##I%4! N1 A&'##%/#''#%-0!+*%'!#)!+,)-'!##%!(,%-&*3#!(&88'*%-!A&'!-#!-,#<#%!6#-**%!/,%-#)!-*'!##%! 8'*%-NA%'!+,)-'!&%6#%,(#%4! ! #D ' ?@' " ! D#3<#!1*%!-#!,%-#)8'**%-#!2#+#)&%6#%!6##$'!-#!@,,$-6#-*B@'#!1*%!-#!'#<8'!@#'!2#8'#!+##)E! 31 V#'!)&9<#!D#8'#%!&8!#)!'#!+#&%&6!,N!A&'!-#!<3,,$!'A88#%!*)(!#%!)&9
;#<8'!?!P#!)#&/&6#)!#%!-#!',#)&8'! ! ! (#D '? O' ! ! ]**
!"""#$%#%#&'

J1

H""+1A"('"( '


&"'"()*%'+

./*0"%112345

("'

;<25:' =>254551' ?<<:&25@5&' A1,5:B*+C' '

,-

)*+,-./'# 0..1,.2'3"'45* #363"'7'#863"'99:

6"7+89:"7;"1 1

1

!"""#$%#%#&

!

!

1

!

!"#$% '


"#$%&!'!! ! !

!"#$%&$"'()&%&$ ! ' #' !

!'

#"'

' (' #!'

("'

(!'

' 3' 3"'

3!'

D"'

D!'

' D' !"'

!"""#$%#%#&'

! "(&!))*!+#&!#,*-!.)*!-#!/)0#*!&)1+&,2! %&(*-#*!&3##!3#0#4-5#%1+(63,*2#*! #*(.#0!#4$))07!-#!1(886*,%&,%1+#!#*!-#! 4,5#0)4#9!:#&!-#!.)4!.)*!-#!:660!,*!;#04,/*=
!!'

8"'

' !'

8!'

$"'

$!'

' 8'

E"'

E!'

F"'

F!'

#""'

#"!'

<1

.0(639!E#!+#55#*!(*-#0!HNK.4)2!##*! +)*-.#%&!(.#0!-#!0#1+&#*!.)*!-#!8#*%!8,4/)0-! 8#*%#*!.)*!%4#1+&%!&3##!-(44)0!A#0!-)29!R)&! ,%!YZ!A0(1#*&!.)*!-#!3#0#4-5#.(4$,*29!R#! 0,/$%&#!'!A0(1#*&!.)*!-#!3#0#4-5#.(4$,*2! +##?&!##*!2#F)8#*4,/$!/))0,*$(8#*!-)&!2#4,/$! ,%!))*!+#&!&(&)4#!/))0,*$(8#*!.)*!-#!)08%&#! [\!A0(1#*&9!H(42#*%!1,/?#0%!.)*!-#! E#0#4-5)*$!,%!-#!)08(#-#!-#!4))&%&#!/)0#*! ))*!+#&!)?*#8#*"('"( '


##"'

' $'

##!'

#("'

' E'

#(!'

#3"'

#3!'

#D"'

' F'

#D!'

#!"'

#!!'

! #"' #8"'

))*!#1(*(8,%1+#!20(#,!,*!-#!/)0#*!*#2#*&,2! A4))&%.(*-
#8!'

#$"'

! ##' #$!'

#E"'

#E!'

#F"'

! #(' #F!'

(""'

("!'

(#"'

-6,-#4,/$!-)&!.((0!#1(*(8,%1+#!(*&3,$$#4,*2! A(4,&,#$#!-#8(10)&,#!##*!?)1&(0!.)*!#*(08#! 5#&#$#*,%!,%9!E#!$6**#*!A(4,&,#$#!#*! #1(*(8,%1+#!F)$#*!*,#&!.)*!#4$))0!%1+#,-#*7! -#!A(4,&,#$#!%,&6)&,#!,*!##*!4)*-!,%!##*! 5#4)*20,/$#!20))-8#�!.((0!-#!#1(*(8,%1+#9! R#!#1(*((8!#*!N(5#4A0,/%3,**))0!S8)0&M)! ]#*!+##?&!(*4)*2%!*(2!##*%!))*2#&((*-!-)&! +(*2#0%*(-#*!,*!)08#!4)*-#*!8#&!##*! -#8(10)&,%1+!5#%&660!5#-6,-#*-!8,*-#0!.))$! .((0$(8#*!-)*!,*!#.#*!)08#
1<<&'#'

!"""#$%#%#&'

-))./$01('(.$0(2(3").1-4$ *1'/$5.&*67$89$&2'&:(.$;<<;!

! ! ! H#04,1+&,*27!##*!,-##G*%%#4!6,&!+#&!)1+&&,#*-#K##63%#!J60(A)!3))0,*!8#*!))**)8!-)&!-#!8#*%!##*! 5#�#!3#0#4-!$(*!%1+#AA#*!)4%!+,/!F,1+!4,#&!4#,-#*!-((0!+#&!.0,/#
?1

=""+1>"('"( '


"#$%&!X!R#!0#,F,2#0!#*!-#!&(#0,%&!

! '!

! X!

! `!

! Y!

! [!

!"""#$%#%#&'

! ! ! ! N)!-#!"3##-#!E#0#4-((04(2!+##?&!-#! 8(5,4,&#,&!##*!#dA4(%,#.#!20(#,!-((02#8))$&9! R#!)6&(!#*!4)�!+#&!.4,#2&6,2!3#0-#*!,*! .#0%*#4-#!.))0&!2#8##*2(#-7!-#!.((03))0-#*! .((0!##*!A#08)*#*&#!%&0((8!.)$)*&,#2)*2#0%! 3)0#*!2#%1+)A#*9!"#03,/4!-#!-((0%*##K .(43)%%#*#!0(*-!'=aa!*(2!*,#&!8##0!-)*! (*2#.##0!&3##-6,F#*-!$,4(8#�!=(.$>)).! )?4#2-#
! Z!

! \!

! >!

@1

0#,%!-#!8#*%!,*!1(*&)1&!8#&!)*-#0#!164&60#*! #*!4##?3,/F#*"('"( '


! =!

! 'a!

D8!&#!$6**#*!2#*,#&#*!.)*!-#!%&,4&#!,*!-#! 5#02#*
! ''!

! 'X!

5#-(#4-!F,/*g!R#!8(-#0*#!&(#0,%&!0#,%&!-((0! ##*!3#0#4-!-,#!)4!.(44#-,2!,*!$))0&!,%! 2#50)1+&9!O,/*!5#%X,*2!,%!,*!0#,%5(#$#*! #*!.)$)*&,#?(4-#0%!)4!,*!.##4.(6-! 2#0#A0(-61##0-!#*!,%!8#&!6,&2#50#,-#! )11(88(-)&,#%*31$;<<;!

1<<&'('

.$%'"1

!"""#$%#%#&'

! ! %#164,#07!*,#&!(A!+#&!0#4,2,#6F#-7$H1>-$:(6(.2'$&?$H($4(+@"12'$'($?)2(-$F&&.$"('$ (G)?(-I$E1'$1+$4(:(*.%$?('$.(+=(@'$F&&.$%($&=F)''1-4(-$F)-$%($)*'(*.J+KI$!1($2(--1+$613$ -(?(-$F)-$%($&&.+=.&-2(31>2($'(2+'J(-K7$.))%=3(4($%($F(.?(3%($:.&--(-I$ E($B(F&$1+$F(.)-'6&&.%(31>2$F&&.$F&.?$(-$1-"&*%$F)-$%1'$(G)?(-I! !

-1

=""+1>"('"( '


&"'"()*%'+

./*0"%112345

&")

;(4<:) =>4
,-

*+,-./0)& 1+23-/4)&'),52+ '676")8)'976")55:

4(*#"%>6"F9"1

"##$!%&#'!(##)!*%'+,,)-#%!./&%%#%0!)#-#%#%0! 1,,)2##3-#%!#4-45!-*%!#)!+,)-#%!6#1)**6-4! 738!#)!2&91,,)2##3-!::%!/&%!+,)-'!6#1)**6-! #%!9#!*%'+,,)-'!(#'!(##)!-*%!::%!/&%0!-*%! +,)-'!*33##%!-#!##)8'#!/&%!&%!-#!2#,,)-#3&%6! (##6#'#3-4!

466(1'$71"/*0"%18$9%10*/$0**)1:;1<=%7"%17"1 >"?*)"%@1?"71"/*0"%1>"+7**71=$71AA1B(*#"%1"%1 CC%1+*0"%B*77$%#+6<'(*D?7E1 466(1")F1B(**#%=00"(1$+1**%#"#"B"%1?6"B"")1 <=%7"%10"71""%1#6"'1*%7G66('1>"?**)'1F=%%"%1 G6('"%E1 1

!"""#$%&%'(

!

!

!"#$% )


!"#$%&'&()*)+&,)+-"*.&-/%&-)"&0"&1))+&0"2"345& '*

) )) "& *" +" ," -"

) !) ! & ) .) ! & '* ) /) ! & '* '*

'*

) 0) "& *" +" ," -"

'*

) 1) "& *" +" ," -"

'*

) 2) "& *" +" ," -"

&*

) 3) ! &

'*

) 4) "& *" +" ," -"

!"""#$%&%'()

& & 6"3#"&78937:7"%"&;))4-1+//<&,)+-%&7*&-"&%"#$%&!"#"$%&"$'(#)%'*+%'"(%,(%-""$%,(.(/01& ="/*%,))+->& ?)"&#/*&="+"7#%&,)+-"*&-/%&-"&)@-"&,"%&1))+&)+& ?)"&#/*&="+"7#%&,)+-"*&-/%&-"&,/:;%370$%"*&1))+&27"#"*;@72"*&1"+-,70*"*>& ?)"&#/*&="+"7#%&,)+-"*&-/%&"+&7*&A"-"+3/*-&""*&<""*B="2,//+$C$%""8&,)+-%&7*<"1)"+->& ?)"&#/*&="+"7#%&,)+-"*&-/%&8""+&8"*$"*&27:;&/3$&-)*)+&1))+&)+& & ("&%"#$%&!"#"$%&"$'(#)%'*+%'"(%,(%-""$%,(.(/01&#/*&7*&""*&1704%/3&1"+$:;733"*-"&%"#$%-"3"*& ,)+-"*&1"+-""3-D&E/*&-"2"&%"#$%-"3"*&#@**"*&/:;%"+""*1)3<"*$&-"&1)3<"*-"&4@*:%7"$& ,)+-"*&%)"<"#"*-F& '((/%2F&/*"#-)%7$:;"&7*3"7-7*& H70&,"3#"&/37*"/&="<7*%&-""3&J>& H70&,"3#"&/37*"/&="<7*%&-""3&K>& & 6"3#&7-""&,)+-%&-))+&-"&*7"+$9":7/37$%.&//*<";//3-&7*&/37*"/&J.&="1"$%7<->& ("2"&$9":7/37$%&="1"$%7<%&;"%&7-""& -/%&=70&)+& ("2"&#+7%7"#&7$&1))+/3&<"=/$""+-&)9& 4"7%"*D& <"3))4D& <"2/& M*&/37*"/&R& ,)+-"*&"*#"3"&3/*-"*&<"*)"8-&,//+&""*&$C$%""8&/3$&-"&6N(&,"3&<)"-&4@*:%7)*""+%D& ,)+-"*&"*#"3"&1))+=""3-"*&<"<"1"*&1/*&;"%&*7"%&<)"-&4@*:%7)*"+"*&1/*&-"&6N(D& ,)+-%&""*&/3%"+*/%7"4&<"*)"8-&1))+&-"&*7"%&<)"-&4@*:%7)*"+"*-"&6N(D& ,)+-%&""*&*/-"+"&1"+#3/+7*<&<"<"1"*&1))+&;"%&*7"%&<)"-&4@*:%7)*"+"*&1/*&-"&6N(D& & SA"-"+3/*-"+$&270*&="+"7-&1"+&%"&& 8(9$:7;%-""$%,(%*#+&""$'%<*=7<**/%36%&""$'(#>% & S6"&270*&-@$&//*<","2"*&)9&/*)*7"8"&$)37-/+7%"7%&WT&O+"<"3$&XYBX'P& 6"3#"&1/*&)*-"+$%//*-"&27**"*&1)+8%&-"&="$%"&7*%"+9+"%/%7"&1/*&-"2"&27*>& E/*<"27"*&4/8737"&3/*<&*7"%&/3%70-&%)"$%"887*<&<""4%&1))+&""*&)+
!"

#$$%"&$'($' )


S67"&2)&+"-"*""+%.&#)8%&1/*2"34&@7%&=70&""*&<""*B="2,//+$C$%""8DT&O+"<"3$&XRBX\P& ) )5) "& 6"3#"&#+7%7"#&#/*&)9&-"2"&=","+7*<&,)+-"*&<"<"1"*>& *" ]70&="+@$%&)9&""*&:7+#"3+"-"*"+7*& *" ("&)1"+;"7-&1)*-&;"%&3/$%7<&<)"-"&1))+37:;%7*<&%"&<"1"*D& +" ("&)1"+;"7-&1)*-&)+& 8(9$:7;%-""$%,(%*#+&""$'%<*=7<**/%26%&""$'(#>% & '* ) )/) " & 6"3#"&4@*:%7"&1"+1@3%&-"&""+$%"&27*&1/*&/37*"/&'I.&+"<"3$&'UKB'UU.&%"*&)927:;%"&1/*&-"& 1))+/4& ("2"&27*&<""4%& *" ""*&=",70$D& +" ""*&:)*:3@$7"D& ," ""*&<"1)3& *" M*&;"%&1"+2"#"+7*<$$%"3$"3&="*&0"&7*&9+7*:79"&$)37-/7+&8"%&/33"&8"-"1"+2"#"+-"*.&8//+&7*&;"%& ;@7-7<"&)+& *" ?"%&;@39="%))*&1/*&1+)"<"+&,/$&1))+&-"&8"*$"*&1/*&%)"*&1/*&3"1"*$="3/*& *" Z"*&:)*:3@$7"&%+"##"*D& +" Z"*&)93)$$7*<&//*=7"-"*D& ," Z"*&$/8"*1/%%7*<&<"1"*D& -" Z"*&%)"#)8$%17$7"&@7%-+/<"*D& '*

!"""#$%&%'()

."

#$$%"&$'($' )


&E

) IJ) ! !

6E

) I;) ! !

'E

) A,) "! 31 !1 K1

'E

) AI) "! 31 !1 K1 L1

F:/4?<2A))

'E

) AA) "! 31

!1 K1 L1

!"""#$%&%'()

;##8!-#!1,36#%-#!'+##!83,6*%8**)?! "!=,%,)!+,)-#%0!-*'!-,#!9#!1,,)!9#/#3$?! @**),(!/,A!&%!1,,)3&BC'&%6!,1#)!,)6**%-,%*'&#!-#!#$%%&%!83,6*%!&%!-#/#!'&9-!1#)(,#-#3&9>! #$$#B'#)!/&9%!-*%!-#!##)8'#0!6#3#'!,D!-#!'#>8'!'()(*+$(*&%),+&-#+&(%+.%+/((*+.%0%123E! 4%5*678+/((*+.%+-)#$((*&+9-:79--1+!;+$((*&%)<+ ! ;#6!A&'!-*'!##%!6##%F2#/+**)8G8'##(!1#)(,#-#3&9>!1##3!(##)!)#8A3'**'!C##$'!-*%!C#'!&%! *3&%#*!HI!6#%,#(-#!8G8'##(4! 4%5*678+/((*+.%+-)#$((*&+9-:79--1+";+$((*&%)<+ ! J,#!>*%!-#!'#>8'!'()(*+$(*&%),+&-#+&(%+.%+/((*+.%0%123!KA*!'#>8'8,,)'!C#'!2#8'#!6#'GD##)-! +,)-#%E! L#%!2#8BC,A+#%-#!'#>8'!(#'!*(A8#)#%-#!#3#(#%'#%4! L#%!2#',6#%-#!'#>8'!(#'!*B'&1#)#%-#!#3#(#%'#%4! L#%!A&'##%/#''#%-#!'#>8'!(#'!2#8BC,A+#%-#!#3#(#%'#%4! ! @#3>#!1*%!,%-#)8'**%-#!/&%%#%!-)A>'!C#'!2#8'#!-#!C,,$-6#-*BC'#!A&'!1*%!-#!'#>8'!'()(*+ $(*&%),+&-#+&(%+.%+/((*+.%0%123E! 738!M#-#)3*%-#)8!(##)!(,6#3&9>C#-#%!>)&96#%!','!/#3$2#8BC&>>&%60!/*3!C#'!CA&-&6#!8G8'##(! 1,,)!,)6**%-,%*'&#!2#'#)!6**%!$A%B'&,%#)#%4! 738!M#-#)3*%-#)8!(##)!8,3&-*)&'#&'!/,A-#%!',%#%!(#'!$*(&3�!1)&#%-#%!#%!>#%%&88#%0!&8!##%! *%-#)!8G8'##(!1,,)!,)6**%')*%8D3*%'*'&#!%&#'!%,-&64! N(-*'!-#!C#-#%-**68#!2A)6#)!#&6#%2#3*%6!1,,),D8'#3'0!&8!##%!%&#A+!-,%,)8G8'##(!%,-&6! -*'!C&#),D!&%8D##3'4! N(-*'!-#!,1#)C#&-!6##%!6,#-#!1,,)3&BC'&%6!6##$'0!$A%B'&,%##)'!C#'!CA&-&6#!8G8'##(!1,,)! ,)6**%')*%8D3*%'*'&#!%&#'!6,#-4! ! ! + '%+=7%*>-#7?)#%)/%*%)7@7)@+=%&%*1-)&+>1%7#+-1+1-)@+/((*+%%)+@%%)A5%0$--*BCB#%%9<+'%+ #$%%&%+%/-16-#7%+/-)+&%+D%#+(>+&%+E*@--)&()-#7%+7)+"FFG+1--#+%*+%HI#%*+$%7)7@+/-)+I%%1<+ J%#+7B+&66*+%)+1%/%*#+)-6$%17.8B+9%%*+&()(*%)+(><+ '%+=7%*>-#7?)#%)/%*%)7@7)@+5%B#*7.&#+&%+@%I-)#%%*&%+@%@%/%)B<+E2+&-#+$%1+(2+)7%#+#%*%HI#+7B,+ &%+8%60%+/((*+%%)+@%%)A5%0$--*BCB#%%9+9-@+)7%#+1(6#%*+@%5-B%%*&+07.)+(>+H7.2%*B<+K1+0(6+&7#+ BCB#%%9+1%7&%)+#(#+9%%*+&()(*%)+%)+9%%*+@%B>--*&%+1%/%)B,+((8+&-)+517.2#+0(L)+BCB#%%9+7)+&%+ %%*B#%+>1--#B+%%)+>*7)H7>7?1%+8%60%<+ M%@%)(/%*+&%+0$--*$%@%)&%+5%1-)@%)+/-)+>-#7?)#%)+B#--)+&%+*%HI#%)+/-)+&%+>(#%)#7?1%+ (*@--)&()(*%)<+N7.+86))%)+/%*BHI711%)&%+*%&%)%)+I%55%)+(9+I%#+&()(*2(*9617%*+)7%#+7)+#%+ /611%)O+)7%#+7)+&%+1--#B#%+>1--#B+/-)$%@%+I%#+()/%*9(@%)+%%)+8%60%+#%+9-8%)<+PD7%+0$7.@#,+ B#%9#+#(%L,+I%#+>*7)H7>%+/-)+I%#+@%%)A5%0$--*BCB#%%9,+7B+/((*+0(L)+26)&-9%)#%1%+8%60%+%%)+ 97B>1--#B#+67#@-)@B>6)#,+&-#+#%+/%%1+-25*%68+&(%#+--)+I%#+*%HI#+(>+0%125%BHI7887)@<+ ! A&'8'!'()(*+$(*&%),+&-#+&(%+.%+/((*+.%0%123!*38!&%!C#'!$)*6(#%'!+,)-'!C#'! T)#BC'!,D!/#3$2#8BC&>>&%6U!6#C*%'##)-!*38!##%!*)6A(#%'4! @#3>!1#)8BC&3!&8!#)!&%!C#'!6#2)A&>!1*%!-&'!*)6A(#%'E! V%!-#!C,,$-'#>8'!+,)-'!C#'!*38!*)6A(#%'!6#2)A&>'!1WW)!-#!%,,-/**>!','! T1#)*%'+,,)-#3&9>C#&-!%#(#%!1,,)!9#/#3$U!#%!&%!C#'!$)*6(#%'!1WW)!-#!2#3*%6#%2#C*)'&6&%6! 1*%!D,'#%'&X3#!,)6**%-,%,)#%4! V%!-#!C,,$-'#>8'!+,)-'!C#'!*38!*)6A(#%'!1WW)!##%!6##%F2#/+**)8G8'##(!6#2)A&>'!#%!&%!C#'! $)*6(#%'!':6#%!C#'!D)&%B&D#!T+&#!/+&96'!8'#('!',#U4! V%!-#!C,,$-'#>8'!+,)-'!C#'!*38!*)6A(#%'!1WW)!##%!1#)#%&6&%68**%D*>!6#2)A&>'!#%!&%!C#'! $)*6(#%'!*38!*)6A(#%'!':6#%!C#'!6##%F2#/+**)8G8'##(4! V%!-#!C,,$-'#>8'!+,)-'!C#'!*38!*)6A(#%'!1WW)!C#'!D),$&9'2#6&%8#3!6#2)A&>'!#%!&%!C#'!$)*6(#%'! ':6#%!##%!B&9$#)(*'&6#!2#%*-#)&%6!1*%!C#'!6##%F2#/+**)8G8'##(4! ! !

:1

H""+1B"('"( )


O#>8'!Q!L&6#%!&-#%'&'#&'!##)8'?! ! ! &&E )A M) ! ! Y**>!##%!6,#-3,D#%-#!8*(#%1*''&%6!&%!B,))#B'!M#-#)3*%-8!1*%!(*Z&(**3!"FF!+,,)-#%!1*%! -#!'#>8'!Q7@%)+7&%)#7#%7#+%%*B#34!S,)6!#)1,,)!-*'!9#!8*(#%1*''&%6!2#6)&9D#3&9>!&8!1,,)!&#(*%-! -&#!-#!,,)8D),%>#3&9>#!'#>8'!%&#'!>#%'4!! [&'!9#!8*(#%1*''&%6!(,#'!-A&-#3&9>!+,)-#%#!*B'A#3#!,%'+&>>#3&%6!/&BC!1,,)-,#'!2#')#$$#%-#!C#'!1#)8BC&9%8#3!TZ#%,$,2&#U!#%!+*'! -#!,,)/*>#%!1*%!-&#!,%'+&>>#3&%6!/&9%]! \!+#3>#!&%13,#-!-&#!,%'+&>>#3&%6!C##$'!,D!-#!C*%-#3+&9/#!1*%!%,6*3!+*'!M#-#)3*%-8#!D,3&'&B&! #%!+*'!C#'!2#3*%6)&9>8'#!1#)+&9'!&8!-*'!CA%!6#(**>'!>*%!+,)-#%]! \!1*%!+#3>#!2&9/,%-#)C#-#%!/#!/&BC!(#'!2#')#>>&%6!','!C#'!1#)8BC&9%8#3!T1)##(-#3&%6U!2#+A8'! /,A-#%!(,#'#%!/&9%]! \!1*%!+#3>#!$*B',)#%!(#'!2#')#>>&%6!','!-#!*BB#D'*'&#!1*%!-#!1)##(-#3&%6!D,3&'&B&!/&BC!2#+A8'! /,A-#%!(,#'#%!/&9%]! \!','!+#3>!&%/&BC'!(#%&6!D,3&'&BA8!/,A!(,#'#%!>,(#%4! ! ! .$%'"1 ! !

!"""#$%&%'()

-1

H""+1B"('"( )


&"'"()*%'+

./*0"%112345

&")

;<4=:) >?4=@==2) A<<:(4=B=() C2-=:D+,3) )

,-

*+,-./0)& 1+23-/4)&'),52+ '676")8)'976")55:

6"7+89:"7;"1

1

!"""#$%&%'(

!

!

1

!

!"#$% )


"#$%&!'!! !

()*)+!,)+-#*.!-/&!-)#!0#!1))+!0#2#345! ! '!

!)

'")

! I!

'!)

&")

! L! &!)

6")

! P!

6!)

#")

#!)

!")

! Y! !!)

!"""#$%&%'()

! ! ",##6*7/34!8930)#*!:#-#+3/*-#+%!290*! ;#+#9-!*/!7<*!-))-!)+=/*#*!/4!&#!%&//*!1))+! &+/*%>3/*&/&9#.!#*!9$!;#*!##*!1/*!7#*?!(/&! $)8&!-))+!@#+)#*?!:9#&!-/&!9$!7#8!2)!1//$! 9") 7#;!)*&8)#&?!A90!9%!-#!$3#9*2))*!1/*!##*! 1+9#*-9*!1/*!890?!")B7!$#*!9$!7#8!=)#-!C!<9&! 7//+!1#+7/3#*?!D#*!8)#-#3))%!8/$#*-#! 4#<933#&)*!)1#+!,/B7&#*!#*!7)>#*.!)1#+!*9#&!)>! 1/$/*&9#!$<**#*.!)1#+!8/B7))%7#9-?!E9#+! 0//+!8)#%&!@#+)#*.!##*!&9#*#+!-#%&90-%.!,/B7&#*! ! \! 9!) )>!##*!*9#<,#!*9#+?!(#!&+/*%>3/*&/&9#!,/%! =##*!%G *9#<,?!H##+!19#+!0//+!,/B7&#*!#*!1#B7&#*?!:!,/B7&390%&#*!1))+!)+=//*&+/*%G $!) >3/*&/&9#!%&#+1#*!#+!0//+390$%!2)K*!7)*-#+-?! :)=!##*%!7)*-#+-!,)+-#*!1/*!-#!390%&! =#7//3-.!)8-/&!7<*!=#2)*-7#9-!&#!1##3!9%! /B7&#+<9&=#=//*!1))+!##*!&+/*%>3/*&/&9#?! ! A#&!,/+#*!*9#&!-#2#!$)#3#!B904#+%!-9#!8#! #+&)#!;+/B7&#*!8#!/3%!)+=//*-)*)+!)>!&#!=#G E") 1#*.!8//+!-#!3)&=#1/33#*!1/*!@#+)#*?!D*!9$! ;#*!*9#&!-#!#*9=#!-9#!7#&!2)!9%!1#+=//*?!M@#! 8#+$&!-/&!8#*%#*!*9#&!*/-#*$#*!)1#+!-)*/G ! ^! &9#.N!2#9!*9#+%>#B9/39%&!H933#8!@/*!O)%!9*!##*! E!) 9*&#+19#,.!M&)&-/&!2#!9*!7<*!)8=#19*=!,)+-#*! =#B)*4+)*&##+-!8#&!9#8/*-!-9#!-+9#!$##+!>#+! ,##$!//*!-#!*9#+-9/3F%#!8)#&?!(/*!8#3-#*!2#! 29B7!,#3!//*!/3%!-)*)+?N!J//+!*9#&!9#-#+##*! 7##4&!##*!@#+)#*!9*!-#!;<<+&?! ! Q3#B7&%!RR*!)>!-#!1904!1)3,/%%#*!:#-#+3/*G F") -#+%!,93!-)*)+!290*?!(/&!9%!-#!%B7/8#3#!))=%&! 1/*!-#!H#&!)>!-#!S+=//*-)*/&9#!THS(U!-9#! 9*!'VVW!9%!9*=#1)#+-?!(9#!*9#<,#!,#&!3##$! *)-9=.!)8-/&!7#&!)<-#!%F%&##8!C!,//+;90! F!) 8#*%#*!9*!##*!B)-9B93!$)*-#*!//*=#1#*!-/&!2#! -)*)+!,93-#*!290*!C!*9#&!8##+!1)3-##-?!X3!##*! //*&/3!0/+#*!,/%!##*!-/39*=!1/*!7#&!//*&/3! -)*)+#*!29B7&;//+.!&#+,903!7#&!//*&/3!&+/*%G ! W! >3/*&/&9#;#7)#4&9=#*!&)#*/8?!:#-#+3/*-#+%! '"") $)*-#*!*/*0#!,)+-#*! -#!*/;#%&//*-#*!=#+//->3##=-.!8//+!7#&! >#+B#*&/=#!-/&!,#9=#+&.!39=&!-//+!1##3!3/=#+?!! ''")

<1

(/&!$)8&!-))+!7#&!-//+!9*=#1)#+-#!Z=##*G ;#2,//+%F%&##8K[!9#-#+#!)1#+3#-#*#!9%! /<&)8/&9%B7!-)*)+.!&#*290!790!)4!290*!4/8939#! <9&-+<$$#390$!7##4&!//*=#=#1#*!-/&!*9#&!&#! ,933#*?!X3%!@#+)#*!9*!O#3=96!,/%!=#;)+#*.!7/-! 790!*9#&!2)!3/*=!7)#1#*!&#!,/B7&#*?!Q9*-%!7#&! =##*G;#2,//+%F%&##8!-//+!,#+-!9*=#1)#+-.!9%! 7#&!//*&/3!=#-)*##+-#!)+=/*#*!1#+-<;;#3-?! A#&!&#$)+&!//*!*9#+#*!9%!)>=#7#1#*?! ! Z()*)+!,)+-#*.!-/&!-)#!0#!1))+!#3$//+K!C! 2)!3<9--#!-#!%3)=/*!1/*!-#!1))+39B7&9*=%G B/8>/=*#!;90!-#!9*1)#+9*=!1/*!-#!HS(?! :#-#+3/*-#+%!290*!;#+#9-!1#+!&#!=//*?!]*!)*%! 3/*-.!8#&!290*!3/*=#!,/B7&390%&#*.!9%!7#&!//*&/3! *9#+#*!-/&!,)+-&!/4=#%&//*!-))+!3#1#*-#! 4/8939#3#-#*!#*!1+9#*-#*.!1##3!7)=#+!-/*!9*! /*-#+#!3/*-#*?!]*!1#+2#$#+9*=%&#+8#*!2)//3-!=#;9#-!)4!-#! ,#+$*#8#+%!1/*!##*!;#-+904!##*!%>//+$/%.!-9#! ##*!;#%B7#9-#*!;#-+/=!<9&$##+-#!;90!29#$&#!)4! /+;#9-%)*=#%B79$&7#9-?!A#&!,/+#*!$3#9*#! 1#+#*9=9*=#*!,//+9*!##*!Z4/8939#=#1)#3K!##*! ;#3/*=+90$#!+)3!%>##3-#?!(#!$+##&!-/&!0#!-)*)+! ,)+-&!1))+!#3$//+.!2)/%%#*!;90!2)K*! )*-#+39*=#!1#+2#$#+9*=?! ! J//+!/3%!#+!RR*!/++/*=#8#*&!9%!,//+;90! $3#9*%B7/39=7#9-!#*!*/;907#9-!=##*!+)3!1/*! ;#&#$#*9%!%>#3#*.!-/*!9%!7#&!-#!)+=//*&+/*%G >3/*&/&9#?!@<9%&!##*!=+))&%B7/39=#!)>2#&!1#+G 7))=&!-#!$/*%!)>!%3/*&/&9#G %%#3!,#+$&!7#&!;#%&#!/3%!)1#+!-#!7#3#!,#+#3-! =#2)B7&!$/*!,)+-#*!*//+!-#!0<9%&#!Z8/&B7K?! H#!290*!-<%!//*=#,#2#*!)>!/*)*9#8#! %)39-/+9 &[!*9#&!/33##*!//*!0#2#34!-#*$#*.! 8//+!/33#%!1))+!-#!=#8##*%B7/>?!D9=#*390$! 7))+&!/3!0#!;#29&!*/!0#!-))-!//*!-#!=#8##*G B7/>!&)#!&#!1/33#*?!H//+)8!2)#*!9*!-#!:#-#+3/*-%#!=#2)*-G 7#9-%2)+=[!-#!)1#+7#9-!;#>//3&!7)#1##3!;#-G -#*!#*!1#++9B7&9*=#*!>#+!29#$#*7<9%!290*!&)#G =#%&//*?!(#!,/B7&390%&#*!1))+!)+=//*-)*/&9#! 290*!0<9%&!2)!3/*=!-))+-/&!-#!)1#+7#9-!*9#&! $+/B7&9=!=#*)#=!-<+4&!&#!290*?!]*!-#!0/+#*! *#=#*&9=.!&)#*!-#!HS(!290*!;#%3/=!$+##=.! ,#+$&#*!-#*$;##3-#*!<9&!-#!0/+#*!2#1#*&9=! *)=!-))+?!(#8)B+/&9%#+9*=!#*!2#34;#%B79$$9*=! %&)*-#*!7))=!9*!7#&!1//*-#3?!O#&<&'*=!-))+!! ! =""+1>"('"( )


! V!

''!)

'&")

! 'c!

'&!)

'6")

'6!)

'#")

! ''! '#!)

'!")

'!!)

-#!%&//&!$)*!,)+-#*!=#89%&!/3%!$9#%>90*?! '9") ! D#*!;#3/*=+90$#!1#+)*-#+%œ*=!,/%!-/&! =)#-#!1))+39B7&9*=!1/*2#34!&)&!7#&!=#,#*%&#! +#%<3&//&!2)!,/&!1))+!-#!8//&%B7/>G '9!) >90!7#&!;#%&#!9%?!J//+!;<+=#+%!1/*!##*!1#+2)+G =9*=%%/8#*3#19*=!7)#1#*!7#3#8//3!*9#&!-))+G -+)*=#*!&#!,)+-#*!1/*!,/&!-#!)1#+7#9-!,93! ;#+#9$#*?!b#!%*/>>#*!-9#!-)#3#9*-#*!0<9%&! >+98/!#*!290*!7#&!#+!1/*!7/+&#!8##!##*%?! '$") ! O90!)>9*9#)*-#+2)#$!=##4&!##*!439*$#! 8##+-#+7#9-!1/*!-#!:#-#+3/*-#+%!%&##1/%&!&#! $#**#*!1dd+!)+=//*-)*/&9#!&#!290*?!")B7!9%! %3#B7&%!RR*!)>!-#!1904!;#+#9-!2#34!-)*)+!&#!290*?! E/*!8//&%B7/>>#390$#!/++/*=#8#*&#*!,93!8#*! '$!) 39#4%&!2)!,#9*9=!8)=#390$!3/%&!#*!2)1##3!8)=#G 390$!1))+-##3!7#;;#*?!E))+39B7&9*=!;+#*=&! -//+9*!*/<,#390$%!1#+/*-#+9*=?!(#!B/8>/=*#! +)*-)8!-#!9*1)#+9*=!1/*!-#!HS(!7/-!,#9*9=! //*&))*;/+#!9*13)#-?!]*!'VV'!%-#!-#! 'E") X3=#8#*#!e#$#*$/8#+!/3!1/%&!-/&!-#!=#-+/=%G 1#+/*-#+9*=#*!-))+!1))+39B7&9*=%B/8>/=*#%! %B7+93!/4%&/$#*!;90!-#!-)#3%œ*=#*!#+1/*?! ! 'L! E))+39B7&9*=!$/*!,#3!9#&%!;#+#9$#*!/3%!-#! //*;#1)3#*!7/*-#3,902#!1))+-#39=!9%!1))+!0#! 'E!) -9+#B&#!#9=#*;#3/*=?!f##*!=#1//+390$#!%#$%.! *9#&!+)$#*.!=##*!933#=//3!1<<+,#+$!/4%&#$#*!C! -/&!290*!;))-%B7/>>#*!-9#!##*!;#+)#>!-)#*!)>! ##*!7))=%&!B)*B+##&!1#+3/*=#*[!*9#&!-))-=//*?! S)$!)1#+7#9-%1))+39B7&9*=!)1#+!)+=//*G 'F") -)*/&9#!2)!-/&!1#+3/*=#*!9*%>##3-#?! ! ")B7!2/3!2)K*!;))-%B7/>!1))+3)>9=!*9#&! )1#+$)8#*.!,/*&!+#B7&!)>!##*!)+=//*!7#;!0#! 9*!:#-#+3/*-!%),9#%)?!H9#!#+1))+!9*!//*8#+G 'F!) $9*=!$)8&.!,)+-&!*//3-!)>!><<+! 8#-9%B7#!=+)*-#*[!##*!2)!=)#-!8)=#390$#! 8/&B7!gG!#*!,##4%#3)1#+##*G ! 'P! $)8%&#*.!>3<%!8#-9%B7#!<+=#*&9#?!D*!0#!8/=! *9#&!&#!)<-!290*?!]#8/*-!-9#!2#34!/3%!-)*)+! &"") %&//&!9*=#%B7+#1#*!#*!;<9&#*!290*!%B7<3-!##*! 3#1#+&+/*%>3/*&/&9#!*)-9=!7##4&.!8)#&!-<%! 1))++/*=!=#1#*!//*!##*!*9#&G-)*)+!-9#!290*! 3#1#+!*//+!-#!$*)>>#*!7##4&!=#-+)*$#*.!/3%! -9#!##*!;#&#+#!8/&B7!1)+8&?!D*!/3%!-9#2#34-#! &"!) &+)<,7/+&9=#!-)*)+!&#!)<-!9%.!8/=!790!2#34%! *9#&!##*%!)>!-#!,/B7&390%&?!O#$90$!0#!7#&! :#-#+3/*-%#!-)*/&9#%F%&##8!/3%!##*!1#+2#$#G

+9*=%%%#3.!-/*!$)8&!7#&!#+)>!*##+!-/&!0#! 1+90,#3!/3&90-!9*!//*8#+$9*=!$)8&!1))+!##*! %B7/-#1#+=)#-9*=.!))$!/3%!0#!*))9&!##*!B#*&! >+#89#!7#;&!;#&//3-?! ! (#!&+#*-!9%!)*89%$#*;//+[!8#*%#*!290*! 89*-#+!-/*!1+)#=#+!;#+#9-!-)*)+!&#!,)+-#*! Z1))+!#3$//+K?!S1#+9=#*%.!-#!8#*%#*!,/+#*! 1+)#=#+.!9*!-#!&90-!1/*!Z)*-#+39*=#K!1#+2#$#G +9*=%B3<;%.!))$!*9#&!=#$?!D#*!29#$#*=#3-0#! $+##=!0#!/33##*!/3%!0#!B)*&+9;<&9#!;#&//3-#!#*! ,9#!89%;+<9$!8//$&#!1/*!-#!+#=#39*=.!$)*! #+)>!+#$#*#*!-/&!790!-//+)>!-))+!290*!-)+>%G =#*)&#*!)4!B)33#=/K%!,#+-!//*=#$#$#*?!]*!-#! =+))&%B7/39=#!#*!/*)*9#8#!)8=#19*=!1/*!*;#&))*!1#+-,#*#*?!H/&! %B79#&!9$!#+!2#34!8##!)>`!H9#!=/+/*-##+&!8#! -/&!##*!/*-#+!7#&2#34-#!1))+!890!2)/&96*&!9*! X38#3)!)4!]+$)#&%$.!8//+!-/*!,93!9$!))$!-/&! 790!%)39-/9+!9%!8#&!890?!(<%!9$!,93!/33##*!##*! )+=//*!/4%&//*!//*!1)3,/%%#*#*!-9#!))$!-)*)+! ,933#*!290*?! ! :#-#+3/*-!$))%!1))+!##*!%F%&##8!-/&!1#+G &+)<,-#!)>!1+90,9339=7#9-!#*!%)39-/+9 &?! (//+8##!19#3#*!,#!&<%%#*!-#!,/3!#*!7#&!%B79>! 1/*!-#!&,##!)>&9#%!-9#!+#6#3!290*!9*!##*!/*)G *9#8#!%/8#*3#19*=?!(#!#*#!)>&9#!9%!7#&!=##*G ;#2,//+%F%&##8?!(#!/*-#+#!-#!1#+#*9=9*=%G //*>/$!)>!;/%9%!1/*!7#&!>+)490&;#=9*%#3?!D#*! 1#+#*9=9*=!7##4&!3#-#*!#*!%F8>/&79%/*&#*?! QF8>/&79%/*&#*!;#&/3#*!,#9*9=!B)*&+9;<&9#!#*! $+90=#*!##*!$##+!>#+!0//+!##*!;3//-0#!&)#=#G %&<<+-?!a#-#*!;#&/3#*!8##+!#*!$<**#*!//*G %>+//$!8/$#*!)>!/33#!+#B7&#*!-9#!-#!1#+#*9G =9*=!;9#-&?!]#-#+!$/*!2#34!290*!$#<2#!8/$#*!C! ##*!<9&=/*=%><*&!-/&!8))9!9*!)1#+##*%G 89*=!9%!8#&!;#=9*%#3#*!/3%!2#34;#%B79$$9*=!#*! 1#+/*&,))+-#390$7#9-!*#8#*!1))+!0#2#34?! ! S>!-)*/&9#=#;9#-!7#;;#*!-#!8##%&#! :#-#+3/*-#+%!#+1))+!=#$)2#*!%F8>/&79%/*&!&#! 290*[!2#!;#&<9=#*!9*!,))+-!7<*!%&#<*!//*!-#! -)#3#9*-#*!1/*!-#!B3<;.!8//+!-)#*!1#+-#+! *9$%?!DR*!)>!-#!1904!:#-#+3/*-#+%!9%!39-!#*! %&#<*&!-#!1#+#*9=9*=!))$!8#&&#+-//-?!J//$! -<%!##*!><*&#*%F%&##8!8#&!;#7/*-#39*=%G 1))++/*=!1))+!8#*%#*!-9#!/3%!39-!%&//*! 9*=#%B7+#1#*?!(/*!2<3!0#!29#*!7)#!%*#3!-/&! 39-8//&%B7/>%>#+B#*&/=#!=//&!%&90=#*?

! ! !

"##$%!&'$(#"!)*+,-,'.!-/0+/1//2!'"!,/*$"#1+-3! *+3%!456!&#"7'1-81#7.!9:!"/;'(8'$!<==>!

! ! ! ! ! ! ! ! !

!"""#$%&%'()

?1

=""+1>"('"( )


"#$%&!I!! !

.$#"%1$'"%8$8"$81""(+8A1 ! '!

! I!

! L!

! P!

! Y!

!"""#$%&%'()

! ! X3!%9*-%!8#*%#*7#<=#*9%!&+#$$#*!9*-919G ! \! -<#*.!4/8939#%.!%&/88#*.!2#34%!7#3#!1)3$#+#*! *//+!*9#<,#!%&+#$#*!9*!-#!7))>!)>!##*!;#&#+#! &)#$)8%&?!E//$!,)+-#*!-9#!*9#<,$)8#+%!-))+! -#!/<&)B7&)*#!;#1)3$9*=!8#&!,/*&+)<,#*! =/-#=#%3/=#*?!! ! H90!:#-#+3/*-#+%!;901))+;##3-!290*!;/*=! -/&!)*2#!;/*#*!)4!7<92#*!-))+!*9#<,$)8#+%! ,)+-#*!9*=#>9$&?!D*!1+90,#3!/3&90-!;#0#=#*#*! ,90!##*!1+##8-#39*=!8#&!/+=,//*.!)8-/&!790! 2)!/*-#+%!9%!-/*!Z,90K?!A90!$)#%&#+&!9*!)*2#! )=#*!Z4)<&#K!=#,))*&#*.!790!1#+;)<,&!Z4)<&#K! =+)#*&#*.!790!1#+%>+#9-&!Z4)<&#K!=#<+#*.!790! //*;9-&!-#!Z4)<&#K!=)-#*!#*!790!;+/;;#3&!##*! )*1#+%&//*;//+!&//3&0#.!,/&!,#!*9#&!>+#&&9=! 19*-#*.!,/*&!89%%B79#*!290*!,902#34!,#3!7#&! =#%>+#$%)*-#+,#+>?! ! h#*)4);9#!9%!1/*!/33#!&90-#*.!8//+!1/*! %)889=#!&90-#*!&)B7!,/&!8##+?!]*!7#&!D<+)>/! 1/*!-#!1+)#=G##*#*&,9*&9=%&#!##<,.!8#&!290*! 1#+1/=#*-#!*/&9)*/3#!=+#*2#*!#*!290*!1#3#! 9*&#+B)*&9*#*&/3#!9889=+/*&#*.!*##8&!-#!/*=%&! ! ^! 1))+!1+##8-#39*=#*!&)#?!H9#!290*!290.!*!''!%#>#+!Icc' !/33#8//3!:#,!i)+$#+%! 390$#*!&#!290*!=#,)+-#*`! ! (#!3//&%&#!&90-!8##*&!8#*9=!>)39&9B<%!290*! #9=#*!)*2#$#+7#9-!&#!8)#&#*!)1#+%B7+##<,#*! -))+!1/*!9#-#+#!/33)B7&))*!/B<&#!9*;<+=#+9*=! &#!1#+3/*=#*?!X3%!-#!1+##8-#39*=!-/&!*9#&!,93.! ,/&!$)8&!790!79#+!-/*!-)#*`!(/*!$/*!790!&)B7! /33##*!8//+!$,//-!9*!-#!29*!7#;;#*.!=#29#*! -9#!4)<&#!=+)#*&#*!#*!4)<&#!=)-#*`!H/%!7#&!&)&! 1))+!$)+&!2)!-/&!9#8/*-!-9#!7#&!8<3&9B<3&<+#3#! %/8#*3#1#*!8#&!8)%398%!*9#&!/3%!##*!>/+/-90%! ;#%B7)<,-#.!1/*!-#8)*9%#+9*=!,#+-!;#%B7<3G ! W! -9=-.!*+);3#8#*!*9#&!&#! ,933#*!29#*?!k)39&9B9!%B7/8#*!29B7!*9#&!#3$//+! 1))+&-<+#*-!&#!)1#+;9#-#*!8#&!-#!+)#>!)8!*d=! 7/+-#+#!8//&+#=#3#*!/3%!;390$&!-/&!-#!1)+9=#! *9#&!-9+#B&!7#&!=#,#*%&#!#44#B&!7#;;#*!=#%)+G &##+-?!E))+!1#3#*!;390$&!7#&!8)#9390$!*#*!,//+)8!-#!/*-#+!/*-#+%!9%.!3#9-&! )1#+9=#*%!*9#&!1/*2#34!&)&!)*1))+,//+-#390$#! /BB#>&/&9#.!8//+!1)+8&!,#3!##*!*))-2/$#390$#! 1))+,//+-#!)8!9#&%!&#!$<**#*!1#+/*-#+#*?!! J9%%B79#*!,933#*!-#!/*-#+#*!*9#&!2)!,)+-#*! /3%!,90.!)8-/&!2#!*#=/&9#1#!#+1/+9*=#*!7#;;#*! )>=#-//*!8#&!-#!>+/$&9%B7#!1#+&/39*=!1/*!)*2#! ,//+-#*?!H9#!-/&!*9#&!,93!)4!$/*!29#*.!=##4&! ;390$!1/*!##*!##*-98#*%9)*//3!,#+#3-;##3-?! @1

! (9#!##*-98#*%9)*/3#!;39$!7##4&!))$!9*! :#-#+3/*-!##*!-##3!1/*!-#!>)39&9B9!;#1/*=#*?! E/*!-#!1+##8-#39*=!,)+-&!1#+,/B7&!-/&!790! 29B7!9*!903>)!)81)+8&!&)&!Z1)33#-9=G :#-#+3/*-#+K!#*!/3%!-/&!*9#&!3<$&.!,)+-#*! 8#&##*!-#!8)&9#1#*!1))+!290*!$)8%&!9*!&,904#3! =#&+)$$#*?!b)K*!9-#*&9 &%//*>/%%9*=!7##4&! #B7&#+!&90-!*)-9=!#*!4)+B#+#*!3#9-&!,//+%B790*G 390$!/33##*!8//+!&)&!##*!/4,##++#/B&9#.!)8-/&! -#!#9=#*!9-#*&9 &!1))+!-#!1+##8-#39*=!9*!##*! *9#<,!3/*-!1//$!*)=!7#&!,#9*9=#!#9=#*#!9%!-/&! 790!;#29&?!D*!,/&!9%!#9=#*390$!7#&!>+9*B9>963#! 1#+%B793!&<%%#*!9#8/*-!-9#!1/*,#=#!)*2#! ,#31//+&!;#%3<9&!)8!:9=#+9/!1))+!:#-#+3/*-!! &#!1#++<93#*!#*!9#8/*-!-9#!1/*,#=#!##*!;#&#+! ;#&//3-#!;//*!1/*!e)&&#+-/8!*//+!f+)*9*=#*! 1#+7<9%&`!b90*!*9#&!;#9-#*!)>!Z>+)490&K!<9&!#*! -/*!1))+/3!)>!>#+%))*390$!>+)490&`!D*!9%!-#! 9-#)3)=9#!1/*!)*2#!8/+$&#B)*)89#!*9#&!0<9%&! )>!-#!3#=9&989 &!1/*!-9&!>+)490&%&+#1#*! =#;)<,-`! ! (#!;#=+9>>#*!Z#9=#*K!#*!Z1+##8-K!290*.!2)! 2)<-#*!>)39&9B9!29B7!1#+-#+!8)#&#*!+#/39%#+#*.! //*!B<3&<<+.!&90-!#*!>3//&%!=#;)*-#*!#*!,)+-#*! *9#&!-))+!##*!<*91#+%#3#!#&*9%B7#!,//+7#9-! ;#>//3-?!]*!7#&!H#%&#*!;#&+#4&!Z7#&!#9=#*#K! /33#+##+%&!-#!*/&9#.!7#&!7#3#!1)3$.!,)*#*-!9*! 7#&!#9=#*!3/*-[!-#!1+##8-#39*=!9%!##*!;<9&#*G 3/*-#+?!D3-#+%.!,//+!%&//&!#*!*/&9#.!3/*-!#*! 1)3$.!,/&!89*-#+!1/*2#34%>+#$#*-!%/8#*1/3G 3#*.!$/*!-#!1+##8-#39*=!#B7&#+!))$!9#8/*-! 1/*!##*!/*-#+#!%&/8!)4!B3/*!290*!)4!1/*!##*! /*-#+#!1/+9/*&!1/*!7#&!7#939=#!=#3))4_!-#! 1+##8-#39*=!9%!-/*!,#3!;9**#*3/*-#+.!-##3&! -#2#34-#!%&//&$<*-9=#!)1#+7#9-.!8//+!7))+&! *9#&!&)&!-#!#9=#*!=+)#>?! ! "+)<,#*%.!7#&!*/&9)*/3#!##*7#9-%=#1)#3! 2)/3%!,90!-/&!9*!:#-#+3/*-!$#**#*.!9%!=##*! 1/*2#34%>+#$#*-7#9-!-9#!&#+<==//&!&)&!-#!&90-! 1/*!-#!)<-#!O/&/19#+#*?!:#-#+3/*-!9%!>/%!1##3! 3/&#+!#*!1)3%&+#$&!;90!&)#1/3!)*&%&//*?!A#&! =#1)#3!1/*!1#+,/*&%B7/>!+#9$&#!3/*=#!&90-!*9#&! 1##3!1#+-#+!-/*!7#&!#9=#*!=#,#%&.!7#&!#9=#*! 7#+&)=-)8!)4!-#!#9=#*!%&/-?!")&!+)*-!'Wcc! ,/%!:#-#+3/*-!##*!2,/$$#!4#-#+/&9#!1/*! */=#*)#=!%)#1#+#9*#!%&#-#*!-9#!#3$//+!%3#B7&%! 9*!7)=#!*))-!1)*-#*?!]*!-9#!%)#1#+#9*#!%&#-#*! +#%#+1##+-#*!##*!7/*-1)3!+#=#*&#*4/8939#%! )*-#+!7#&!8)&&)!Z#9=#*!1)3$!##+%&K!-#!38/*!l)+*#39%! k3))%!1/*!X8%!29B7!9*!##*!%B7#+>!=#%B7+94&! &#=#*!-#!;#*)#89*=!1/*!-#!Z1+##8-#39*=K! l)+*#39%!e/<,%!&)&!%&/-%;)<,8##%&#+_!e/<,%! %&/8-#!*/8#390$!<9&!H)<-+9B7#8?!J//+!))$!9*! 'V\W!*)=!)>>#+-#!##*!B7+9%&#*G-#8)B+/&9%B7#!

=""+1>"('"( )


! V!

! 'c!

! ''!

,#&7)<-#+!1#+;)3=#*!-/&!-#!>3//&%#390$#! k1-XG&)>!*9#&!<9&!Z#B7&#K!a98;<+=#+%.!8//+! 1))+/3!<9&!A)33/*-%#!98>)+&!;#%&)*-?!O90!-#! =#8##*&#+//-%1#+$9#29*=#*!,#+-!-#!k1-X!9*! J//%&+9B7&!1))+!7#&!##+%&!=+)&#+!-/*!7#&!l(X?! ]*!290*!)=#*!7/--#*!1+##8-#39*=#*!Z290*K!%&/-! )1#+=#*)8#*?! ! (#!1+##8-#39*=!$/*!1#3#!=#-//*&#*!//*G *#8#*!#*!7#&!=//&!&#!1#+!2#!)1#+!RR*!$/8!&#! %B7#+#*?!A90!9%!2),#3!-#!9%3/89&9%B7#!]+/*96+!9*! -#!X8%&#+-/8%#!k90>.!/3%!-#!X8#+9$//*%#! #89=+/*&!-9#!=#-+)>&!,)+-&!9*!-#!X8%&#+-/8G ! 'I! %#!=+/B7&#*=)+-#3.!/3%!-#!O#3=9%B7#!$<*%&79%G &)+9B<%!-9#!-9+#B&#<+!,)+-&!1/*!##*!:#-#+3/*-%! 8<%#<8.!8//+!-//+!,#=#*%!-#!)#1#+3)2#! 1#+=/-#+B<3&<<+!*9#&!//+-#*!$/*?!D*!790!9%!))$! -#!%&#-#39*=!-9#!29B7!)>!7#&!>3/&/*-!1#%&9=&! #*!29B7!-//+!//*!7#&!8/&9*#<2#!=#$*)+!1/*!-#! 3//&%&#!1/+$#*%!#+=#+&!)4!/*-#+%29*%!8//+!*9#&! 9*!7#&!-)+>%3#1#*!9*&#=+#+#*!,93?!! ! k)39&9B9!8)#&#*!))=!7#;;#*!1))+!4/B&)+#*! ! 'L! -9#!;90!-#!;<+=#+%!&)&!##*!2#$#+#!1))+9*=#*)G 8#*7#9-!0#=#*%!/42)*-#+390$#!9*-919-<#*! 3#9-#*?!S4!-#!$)8%&!1/*!-#!1+##8-#39*=!-))+! -#!/<&)B7&)*#!;#1)3$9*=!>)%9&9#4!=#,//+-##+-! ,)+-&.!7/*=&!/33#+##+%&!/4!1/*!-#!>)+)**##?! m)8&!790!/3%!&)#+9%&!#*!3//&!790!=#3-!/B7&#+!;90! %)<1#*9+%7)>.!+)*-1//+&;))&!#*!7)+#B/.!-/*!9%! 790!,#3$)8?!m)8&!790!B)*B<++#+#*!;90!-#!%)339G B9&/&9#!)>!-9#!#*#!3#<$#!;//*!#*!7##4&!790!=#3-! ! 'P! *)-9=.!-/*!29#&!8#*!7#8!39#1#+!-9+#B&!,##+! 1#+&+#$$#*?!Mf##*!1+##8-#!>+)49&#<+%!1/*!,/&! Z,90K!8#&!*)#%&#!/+;#9-!7#;;#*!)>=#;)<,-N.! 9%!-/*!-#!3#9-#*-#!=#-/B7&#?!A#&!=//&!79#+;90! -<%!)8!4/B&)+#*!1/*!%)B9//3G#B)*)89%B7#! //+-?! ! (//+*//%&!290*!#+!-#!B<3&<+#3#!4/B&)+#*?! k/%&!-#!1+##8-#39*=!29B7!=#+<9%3))%!//*.!)4! =#-+//=&!790!29B7!-))+!$3#-9*=.!=#;/+#*!)4! &//3=#;+<9$!/4,90$#*-!#*!)>1/33#*-`!Edd+!-#! )>$)8%&!1/*!-#!n+/*%#!7)48)-#.!-#!D*=#3%#! B)*4#B&9#!#*!-#!X8#+9$//*%#!%>90$#+;+)#$!$)*! 8#*!-#!1+##8-#39*=!8)#9))%!//*!290*! +#=9)*/3#!$3#-#+-+/B7&!7#+$#**#*?!(#!4)<&#! >)4;+)#$!1/*!##*!>/%%#+#*-#!+#929=#+!-##-! ;/*=#!9*;))+39*=#*!##<,#*!=#3#-#*!/+=,/G *#*-!-#!3<9$#*!1/*!7<*!;)#+#*%&<3>0#!%3<9&#*?! :
1/*!##*!98/8!-#!=)+-90*#*!/B7&#+!-#!=#+/*9G <8%!-9B7&[!790!;+#*=&!&)B7!=##*!1#+-#+4#390$#! 2#-#*!8##.!-9#!f)-%!=#;)-!)*-#+890*#*`! ")#*!7)*-#+-!0//+!=#3#-#*!-#!49#&%!//*!e)&&#+G -/88#+%!-#!8)=#390$7#9-!1#+%B7/4&#!)8!! K%!2)*-/=%!,/&!)>!-#!b<9-GA)33/*-%#!2,/+&#G $)<%#*#93/*-#*!+)*-!&#!$90$#*.!&+)$!-#! >3//&%#390$#!;#1)3$9*=!+#=#38/&9=!-#!X:HOG ;)+-#*!<9&!-#!=+)*-!)8!-#2#!1+##8-#39*=#*! 8#&!7<*!%&#-#390$#!4+/&%#*!<9&!-#!*)=!)*;#-)+G 1#*.!=#+#4)+8##+-#!*/&<<++#%#+1/&#*!,#=!&#! 7)<-#*?! ! D*!-#!1+##8-#39*=!,##&!&)B7!,#3!8#&!290*! 19*=#+%!1/*!)*2#!-)B7&#+%!/4!&#!;3901#*.!))$! /3%!-9#!9*!290*!)=#*!4+91))3!#*!3)%;/*-9=!290*! =#$3##-`!A9#+!9%!%>+/$#!1/*!##*!)<-#!/*=%&.! -9#!8#*!*9#&!/33##*!//*&+#4&!;90!-#!,)#%&90*G 1)3$#+#*!<9&!-#!;90;#3.!,//+!-#!%&/8)<-%&#*! 1))+&-<+#*-!8#&!/+=<%)=#*!,//$&#*!)1#+!-#! 1+)<,#*?!! ! "#*!%3)&&#!290*!#+!-#!-#8)=+/49%B7#!4/B&)G +#*?!A#&!/3!-/*!*9#&!,#3$)8!290*!1/*!-#! 1+##8-#39*=!7/*=&!/4!1/*!-#!)81/*=!1/*!-#! 89=+/&9#%&+))8?!(#!##+%&#!Q<+9*/8#+!-9#!))9&! 9*!A)#$!1/*!A)33/*-!1)#&!//*!,/3!2#&&#.!,#+-! *)=!/3%!##*!7#3-!;9**#*=#7//3-?!(//+*/!9%!7#&! #*&7)<%9/%8#!,/&!/4=#13/$&?!A#&!290*!*/8#390$! 1))+/3!-#!//*&/33#*!-9#!*+);3##8! ,)+-#*!#+1/+#*!#*!-#!)1#+7#9-!1#+1)3=#*%! -,9*=#*!&#!%#3#B&#+#*?! ! ]#-#+#!>)39&9B<%!-9#!1/*<9&!290*!A//=%#! %&<-##+$/8#+!1))+!%&+#*=7#9-!>3#9&.!2)#*?!D*!)4!790.!*)=!1##3! ;#3/*=+90$#+.!-#!>)=9*=!)8!7#8!8#&!-,/*=!&)&! X4+9$//*!)4!X29//&!)8!&#!%8#-#*!390-2//8!2)3//&%!$9#%&?!X3%!790!29B7!-/*!+#/39%##+&! -/&!-9&!;90!7#8!4#3!1#+2#&!2)+)#>#*.!2/3!790! *9#&!//*!-#!B)*B3<%9#!$<**#*!)*&$)8#*!-/&! ##*!%))+&=#390$#!>)=9*=!&)&!7/+-7/*-9=#! 7#+%#*%>)#39*=!9*!7#&!=#1/3!1/*!9*!:#-#+3/*-! ;#3/*-#!1+##8-#39*=#*.!%3#B7&%!&)&!##*!&#=#*G =#%-!#44#B&!3#9-&?

! "##$%!?@/(#-!;/"!7'$!A*"B.!C*81+0+-3! *+3%!)$+,!4'7'$1#"7.!
.$%'"1

!"""#$%&%'()

! S>!''!%#>#+!Icc'!,#+-!-))+!##*!&#++)+9%&9%B7#!//*%3/=!9*!:#,!i)+$!7#&!H)+3-!"+/-#! l#*&+#!1#+,)#%&?! ! ! ! A'!3'B-3'"!7+'!;//$!7+3!'F#('"!2'8$*+B3!G+,".!G+,"!8'H'$B3!/(!G'!2'-0@+B3!3'!(#B'"!;//$!@'3! 'F#('"I!A+3!+-!2'8'*$7!('3!$'-C'03!;//$!7'!/C;#33+"2'"!;#"!7'!#*3'*$J-KI!L+'!B'""+-!H+1! "'('"!;#"!7'!//$-C$/"B'1+,B'!3'B-3J'"K.!$##7C1'2'!7'!;'$('17'!8$/""'"I! A'!6';/!+-!;'$#"3H//$7'1+,B!;//$!;/$(!'"!+"@/*7!;#"!7+3!'F#('"I!

-1

=""+1>"('"( )


!"#"$%&'#(

+,&-"'../012.

!"#

78.06# 9:.0/00-# ;886<.0=0<# >-'06?%&@# #

)*

#

$%&'()*#+ ,))-').#!!#/0% +121"#3#+421"#556

1$&B"'<3"F7".

!""#$%&"'$("")$*%'+,,)-"%$./&%%"%0$)"-"%"%0$ 1,,)2""3-"%$"4-45$-*%$")$+,)-"%$6"1)**6-4$ 738$")$2&91,,)2""3-$::%$/&%$+,)-'$6"1)**6-$ "%$9"$*%'+,,)-'$("'$("")$-*%$::%$/&%0$-*%$ +,)-'$*33""%$-"$"")8'"$/&%$&%$-"$2",,)-"3&%6$ (""6"'"3-4$

133$.#45.",&-"'.647'.-&,4-&&%.89.:;'5"'.5". <"=&%"'>.="5.",&-"'.<"(5&&5.;[email protected]$&B"'."'. CC'.(&-"'A&554'B(3:#$&D=5E. 133$."%F.A$&&B';--"$.4(.&&'B"B"A"'.=3"A""%. :;'5"'.-"5.""'.B3"#.&'5G33$#.<"=&&%#.F;''"'. G3$#"'E. .

4"""!1A+A1B8

$

$

H"B4' #


;"<8'$=$!"3><$ +C

# @# ! $ 0. H. I. J.

+C

# ?# "$ # K# "$

!C

# 8# "$

+C

# L# ! $

+C

0. H. I. J.

+C

# *# ! $ 0. H. I. J.

!C

# 9# "$

4"""!1A+A1B8#

$ $ ?,"$<*%$@"'$<*)*<'")$1*%$-"$'"<8'$!"#$%$@"'$2"8'"$6"'AB"")-$+,)-"%C$$ D""38$*38$""%$*%*3A8"$1*%$@"'$1")8E@&9%8"3$F6"3>-&%6$&%$+"31*)"%-"$3*%-"%4$$ D""38$*38$""%$2"8E@,>+&%6$,1")$F6"3><86"1,"3"%8G$"%$-""38$*38$""%$1")83*6$ 1*%$"%<"3"$B")8,,%3&9<"$2"1&%-&%6"%4$$ $ D"$'"<8'$!"#$%$<*%$+,)-"%$,%-")1")-""3-$&%$-)&"$-"3"%4$D"/"$*E@'")""%1,36"%-"$-"3"%$ <>%%"%$6"/&"%$+,)-"%$*38$*%'+,,)-"%$,B$-"$1,36"%-"$1)*6"%H$ &""#'(H$I**<'$6"3-$6"3><<&6C$$ &""#')H$J**),($3"&-'$("")$+"31**)'$%&"'$1*%/"3#$','$("")$6"3>%%"%$+"31*)"%-"$("%8"%$6"3><<&6$+,)-"%C$ K&9$+"3<"$*3&%"*$2"6&%'$-""3$LC$$ K&9$+"3<"$*3&%"*$2"6&%'$-""3$MC$$ $ N)$2"8'**%$1")8E@&33"%-"$(&--"3"%$,($&%$-"$&%3"&-&%6$1*%$""%$'"<8'$-"$**%-*E@'$1*%$-"$3"/")$ '"$')"<<"%4$$ N%<"3"$1*%$-"/"$(&--"3"%$/&9%H$ ($""%$@")<"%2*)"$8&'>*'&"$8E@"'8"%O$$ )$""%$,B(")<"3&9<"$2"1&%-&%6$)*BB,)'")"%O$ *$""%$2"'+&8'2*)"$("%&%6$6"1"%O$ +$""%$>&'-*6"%-"$8'"33&%6$B,%")"%4$ J"3<"$,-""$(&--"3"%$+,)-"%$&%$*3&%"*$=$1*%$-"$'"<8'$!"#$%$&%6"/"'C$$ $ PI**)$*38$+"$*33"(**3$)&9<")$+,)-"%0$+,)-"%$+"$',E@$%&"'$6"3><<&6")4Q$.)"6"38$RLSRR5$$ J"3<"$1")<3*)&%6$1,,)$9>&8'$-&'$1")8E@&9%8"3$&80$23&9<"%8$-"$'"<8'$!"#$%0$-"$(""8'$ **%%"("3&9<"C$ !"3><86"1,"3"%8$/&9%$-""38$*#@*%<"3&9<$1*%$-"$8'**'$1*%$)&9<-,($1*%$*%-")"%4$$ T*3,"/&"$23,<<"")'$-"$6"1,"3"%8$1*%$'"1)"-"%@"&-$1*%$*)("$("%8"%4$$ U&9<")"$("%8"%$,%'2)""<'$@"'$**%$("%'*3"$1")(,6"%8$+")<"3&9<$'"$6"%&"'"%4$$ ;,"%"("%-"$)&9<-,($1")(&%-")'$-"$<*%8$,B$@"'$2"/&'$1*%$+**)-"1,33"$6,"-")"%4$$ $ PV%'")%*'&,%**3$,%-")/,"<$3**'$/&"%0$-*'$+"31**)'86),"&$&%$*)("$3*%-"%$/&E@$%,6$+"3$ +"")8B&"6"3'$&%$@"'$6"3><$1*%$-"$2"1,3<&%60$(**)$-*'$")$&%$)&9<"$3*%-"%$%*>+"3&9<8$1")2*%-$ 2"8'**'$'>88"%$+"31**)'86),"&$"%$6"3><4Q$.)"6"38$LWSMM5$ J"3<"$1")<3*)&%6$<*%$")$1,,)$-&'$1")8E@&9%8"3$+,)-"%$6"6"1"%C$$ V%$-"$*)("$3*%-"%$@""#'$("%$""%$(&%-")$(*'")&X3"$3"1"%8&%8'"33&%60$&%$-"$)&9<"$3*%-"%$1&%-'$ ("%$(*'")&""3$2"/&'$1*%/"3#8B)"<"%-4$$ V%$-"$*)("$3*%-"%$&8$")$%*>+"3&9<8$8B)*<"$1*%$+"31**)'86),"&0$&%$-"$)&9<"$3*%-"%$<"%'$-"$ "E,%,(&8E@"$6),"&$1)&9+"3$6""%$2"B")<&%64$$ V%$-"$*)("$3*%-"%$&8$("%$(&%-")$8%"3$6"%"&6-$','$,%-")3&%6$1")6"3&9<"%0$&%$-"$)&9<"$3*%-"%$ /&9%$-"$2>)6")8$1")+&<<"3-$&%$""%$8')&9-$,($2"/&'4$$ V%$-"$*)("$3*%-"%$&8$%,6$3*%6$6""%$(*'")&""3$1")/*-&6&%68B>%'$2")"&<'0$&%$-"$)&9<"$3*%-"%$ /&9%$-"$(""8'"$E,%8>("%'"%$'*("3&9<$1")+"%-4$$ $ PT"$/,>$-*%$1")+*E@'"%$-*'$("%8"%$-&"$)&9<")$+,)-"%0$83"E@'8$'&9-"3&9<$6"3><<&6")$/&9%4Q$ .)"6"38$Y=SYL5$ Z"6$>&'$+**),($-"/"$("%8"%$F'&9-"3&9<<&6")$/,>-"%$/&9%4$ !"./$0%'122/'3"'45,-22/&'6470644#')8'-22/&"59$$ $ $ $ $ $

?.

M""(.A"$#"$ #


# N# ! $ J"3<$1")2*%-$2"8'**'$")$'>88"%$*3&%"*$Y$"%$[C$$ 73&%"*$[$2"1*'$ 0. ""%$E,%E3>8&"$1*%$@"'$6"8'"3-"$&%$*3&%"*$Y4$$ H. ""%$&33>8')*'&"$2&9$@"'$6"8'"3-"$&%$*3&%"*$Y4$$ I. ""%$>&'+")<&%6$1*%$-"$1")<3*)&%6$&%$*3&%"*$Y4$$ J. ""%$+"")3"66&%6$1*%$-"$1")<3*)&%6$>&'$*3&%"*$Y4$$ $ V%$-"$*3&%"*G8$\0$W$"%$]$+,)-"%$-)&"$1,,)2""3-"%$6"6"1"%$1*%$6,"-")"%$-&"$B,8&'&,%"3"$ 6,"-")"%$23&9<"%$'"$/&9%4$ 1C # O# " $ Z"6$>&'$@,"$@"'$<,('$-*'$2"B**3-"$6,"-")"%$F6"+,,%G$3&9<"%0$(**)$2&9$%*-")"$2"8E@,>+&%6$ B,8&'&,%"3"$6,"-")"%$23&9<"%$'"$/&9%4$ !"./$0%'122/'3"'45,-22/&'6470644#'*8'-22/&"59'! $ P^**)(*'"$+"$)&9<")$/&9%0$3&9<"%$+"$8'""-8$(&%-")$&%$8'**'$"E@'$1*%$,%/"$1)&9"$'&9-$'"$ 6"%&"'"%4Q$.)"6"38$=YRS=Y[5$$ +C # @)# ! $ ?,"$<>%%"%$+"0$6"3"'$,B$-"$8')>E'>>)$1*%$*3&%"*$]0$-"/"$2"+")&%6$&%$*)6>("%'*'&"#$,B/&E@'$ @"'$2"8'"$'AB")"%C! 0. 738$""%$E,%E3>8&"4$ H. 738$""%$8'"33&%64$$ I. 738$""%$8>2*)6>("%'4$$ $ P/>33"%$+"$8'""-8$+"")$2"-),6"%$>&'<,("%Q$.)"6"38$=\_S=\=5$ +C # @@# ! $ J"3<"$("%8"%$/>33"%$/"<")$2"-),6"%$>&'<,("%$&%$@>%$8')"1"%$%**)$6"3>%$6"3><$*#@*%6'$1*%$-"$,%'+&<<"3&%6$&%$+"'"%8E@*B$"%$ '"E@%,3,6&"4$$ H. I"%8"%$-&"$-"%<"%$-*'$@>%$6"3><$*#@*%6'$1*%$)&9<-,($&%$-"$1,)($1*%$*33")3"&$(*'")&X3"$ /*<"%4$$ I. I"%8"%$-&"$/&E@$")2&9$%"")3"66"%$-*'$-"$8E@**)8'"$**%$-"$(""8'$2"6"")-"$6,"-")"%$%&"'$1*3'$ ,B$'"$@"##"%4$$ J. I"%8"%$-&"$/&E@$")2&9$%"")3"66"%$-*'$+"$(,"'"%$*#/&"%$1*%$@"'$8')"1"%$%**)$("")$+"31**)'4$$ $ Z""8$-"$,%-")8'**%-"$2"+")&%6"%H$ ($V%$,%8$8')"1"%$%**)$6"3><$<>%%"%$+"$,%8$@"'$2"8'"$)&E@'"%$,B$6,"-")"%$-&"$%&"'$&%$*28,3>'"$ /&%$8E@**)8$/&9%4$ )$V%$,%8$8')"1"%$%**)$("")$6"3><$<>%%"%$+"$,%8$@"'$2"8'"$)&E@'"%$,B$&((*'")&X3"$/*<"%4$ +C # @?# ! $ J"3<"$1*%$-"/"$2"+")&%6"%$<,('$,1")""%$("'$-"$1&8&"$/,*38$*#6"3"&-$<*%$+,)-"%$>&'$-"$ '"<8'$!"#$%C$$ 0. *33""%$2"+")&%6$=$$ H. *33""%$2"+")&%6$L$$ I. /,+"3$2"+")&%6$=$*38$2"+")&%6$L$$ J. 6""%$1*%$2"&-"$2"+")&%6"%$$ $ !C # @K# " $ `B$+"3<"$-"%<2""3-&6"$1)**6$6""#'$*3&%"*$=L$@"'$*%'+,,)-C$ !"./$0%'122/'3"'45,-22/&'6470644#'(8'-22/&"59'' $ +C # @8# ! $ `B$+"3<"$'"6"%8'"33&%6$+&98'$@"'$+,,)-$F"E@'")G$&%$)"6"3$L_=C$! 0. I"%8"%$/,>-"%$6"3><<&6")$<>%%"%$+,)-"%$-,,)$*%-")"$*E'&1&'"&'"%$'"$6**%$,%-")%"("%$&%$ @>%$1)&9"$'&9-0$(**)$&%$+")<"3&9<@"&-$23&91"%$/"$-"/"3#-"$-&%6"%$-,"%$"%$2"8'"-"%$-**)$ 2,1"%-&"%$(&%-")$'&9-$**%4$$ H. I"%8"%$/,>-"%$6"3><<&6")$<>%%"%$+,)-"%$-,,)$("")$"%")6&"$'"$8'"<"%$&%$""%$2"B")<'$ **%'*3$*E'&1&'"&'"%$&%$@>%$1)&9"$'&9-0$(**)$&%$+")<"3&9<@"&-$2"8'"-"%$/"$-**)$9>&8'$8'""-8$ (&%-")$'&9-$**%4$$ I. I"%8"%$/,>-"%$6"3><<&6")$<>%%"%$+,)-"%$-,,)$/&E@$&%$@>%$1)&9"$'&9-$&%$("")$*E'&1&'"&'"%$'"$ 6**%$1")-&"B"%0$/,*38$<>%8'$"%$(>/&"<0$(**)$&%$+")<"3&9<@"&-$-,"%$/"$9>&8'$@"'$ '"6"%,1")6"8'"3-"4$$ J. I"%8"%$/,>-"%$6"3><<&6")$<>%%"%$+,)-"%$-,,)$/&E@$("")$'"$1")-&"B"%$&%$-"$(,6"3&9<@"-"%$ 1*%$+"'"%8E@*B$"%$'"E@%,3,6&"0$(**)$&%$+")<"3&9<@"&-$2"8'"-"%$/"$9>&8'$("")$'&9-$**%$ &((*'")&X3"$/*<"%4$$ $ $ +C

4"""!1A+A1B8#

K.

M""(.A"$#"$ #


# @L# ! $ ?,"$<*%$-"$#>%E'&"$1*%$*3&%"*$=M$@"'$2"8'"$6"'AB"")-$+,)-"%$2&%%"%$@"'$6"@""3$1*%$-"$ '"<8'C$! 0. V%$*3&%"*$=M$+,)-'$""%$**%2"1"3&%6$6"-**%4$ H. V%$*3&%"*$=M$+,)-'$""%$*#+"6&%6$6"(**<'4$$ I. V%$*3&%"*$=M$+,)-'$""%$%>*%E")&%6$6"6"1"%4$$ J. V%$*3&%"*$=M$+,)-'$""%$8*("%1*''&%6$6"6"1"%4$$ $ 7)6>("%'"%$<>%%"%$+,)-"%$,%-")8E@"&-"%$&%0$2&91,,)2""3-0$*)6>("%'"%$-&"$6"2*8"")-$/&9%$ ,BH$ ('E,%'),3"")2*)"$#"&'"%O$ )$,%-")/,"<82"1&%-&%6"%O$ *$1")(,"-"%8O$ +$B")8,,%3&9<"$+**)-",,)-"3"%4$ +C # @*# ! $ J"3<"$1*%$-"/"$*)6>("%'"%$/&9%$&%$-"$'"<8'$!"#$%$'")>6$'"$1&%-"%C$$ 0. 733""%$=0$L$"%$M4$ H. 733""%$=0$M$"%$R4$ I. 733""%$L0$M$"%$R4$ J. a,+"3$=0$L0$M$*38$R4$ $ +C # @9# ! $ J"3<"$/&%$6""#'$@"'$2"8'"$-"$@,,#-6"-*E@'"$1*%$-"$'"<8'$!"#$%'+"")C$$ 0. I"%8"%$<>%%"%$6"3><<&6")$+,)-"%$*38$/"$(&%-")$E,%8>(")"%$"%$%&"'$3*%6")$@>%$@,,B$ 1"8'&6"%$,B$"E,%,(&8E@$@")8'"3$"%$)&9<-,($1,,)$&"-")""%4$$ H. I"%8"%$<>%%"%$6"3><<&6")$+,)-"%$*38$/"$8')"1"%$%**)$6),"&$&%$&((*'")&X3"$8#"")$"%$%**)$ ("")$1")-&"B&%6$&%$@>%$*E'&1&'"&'"%4$$ I. I"%8"%$<>%%"%$6"3><<&6")$+,)-"%$*38$/"$8')"1"%$%**)$("")$1)&9"$'&9-$+**)-,,)$")$'&9-$<,('$ 1,,)$1")-&"B&%6$1*%$("")$*E'&1&'"&'"%4$$ J. I"%8"%$<>%%"%$6"3><<&6")$+,)-"%$*38$/"$/&E@$")2&9$%"")3"66"%$-*'$-"$8E@**)8'"$**%$-"$ (""8'$2"6"")-"$6,"-")"%$%&"'$1*3'$,B$'"$@"##"%4$$ $ +C # @N# ! $ ?,"$<*%$-"$@,>-&%6$1*%$-"$*>'">)$1*%$-"$'"<8'$!"#$%''"%$,B/&E@'"$1*%$/&9%$,%-")+")B$@"'$ 2"8'"$6"<*)*<'")&8"")-$+,)-"%C$! 0. K"/,)6-0$(**)$+"&%&6$<)&'&8E@4$$ H. b)&'&8E@$"%$2"'),<<"%4$$ I. ^">')**3$"%$*#8'*%-"3&9<4$$ J. a*<"3&9<$"%$B),#"88&,%""34$$ $ +C # @O# ! $ c,,)$+"3<$8,,)'$3"/")8B>23&"<$3&9<'$-"$'"<8'$!"#$%0$6"3"'$,B$-"$8')"<<&%6$"%$@"'$'**36"2)>&<$ 1*%$-"$'"<8'0$@"'$(""8'$2"-,"3-C$$ 0. c,,)$E,%8>("%'"%4$$ H. c,,)$"E,%,("%4$$ I. c,,)$(**'8E@*BB"3&9<$+")<")84$$ J. c,,)$B8AE@,3,6"%4$$ $ $ ! D6)./0-<#+# "#$%!&'$()!%'!*'+,-.'-'/0! $ :44;,'4##"'4&10"<"5'122/'""5'="#$%%0="/'#"1"5'%#05%,'1452$&;'22%'&"'-44/;>?$-05='&4,'"/' 445'25;'="#$%'50",'1""#',"'1"/45&"/"5'14#,9'@"#0=0";'A/"&0%"5'&4,'&"'6"5;'50",'445'<035' 522,'%45'25,;54AA"5'"5'"/'<035'B0#2;2B"5'&0"'6"5"5'&4,'="#$%'/"#4,0"B'0;'"5'&4,'?",' 5434="5'145'="#$%'25;'&44/26'50",'1""#'1"/&"/'./"5=,'&45'""5'6$0;'05'""5'#22A/4&9'C0,' 25&"/<2"%'.#03%,'">?,"/'&4,'="#$%'-"#'&"="#03%'."12/&"/&'%45'-2/&"59'D5"/<03&;'60&&"#;' 1"/.","/05='145'&"';46"5#"105='"5'45&"/<03&;'&22/'1"/;,"/%05='145'&"'A"/;225#03%"' %-4#0,"0,"5'&0"'52&0='<035'26'&44/05',"'B$5>,025"/"59'E6'&"'#""B.44/?"0&'145'&"' ;46"5#"105=',"'1"/.","/"5'62",'05'&"'""/;,"'A#44,;'="<2/=&'-2/&"5'122/'.";,445;<"%"/?"0&9' F22/-44/&"'122/'1"/.","/05='0;'05'4##"'="14##"5'&4,'.$/="/;'=";,06$#""/&'-2/&"5'?",'#2,'05' "0="5'?45&',"'5"6"59'G03&<446'-4>?,"5'2A'F4&"/'H,44,'#"1"/,'6"";,4#'50",'1""#'2A9'I055"5' 25;'/03%"':"&"/#45&'0;'25="#$%'6"";,4#'50",'""5'%-";,0"'145'64,"/0""#',"%2/,9'J"' ?$#A1"/#"505='6",'?",'A455",3"';2"A'?""B,'&44/&22/'445'.","%"50;'1"/#2/"59'K"%2/,"5'<0,,"5' 6""/'05'&"';2>044#L"62,025"#"';B""/9'J0"'522&'0;'605&"/'64%%"#03%',"'#"50="5'6",';$.;0&0";' "5'A/2B";;025""#'4&10";9'J"'A"/;225#03%"'"0="5;>?4AA"5'&0"'52&0='<035'26'="#$%%0=',"' +C

4"""!1A+A1B8#

8.

M""(.A"$#"$ #


-2/&"5M'1"/;>?0##"5'"50=;<05;'A"/';46"5#"105=9'N5'""5'05&010&$4#0;,0;>?"'644,;>?4AA03'4#;' &"'25<"'0;'?",'122/4#'145'."#45='&4,'3"'=2"&'122/'3"<"#B'%$5,'2A%26"5'"5'&4,'3"'05,0"6"' /"#4,0";'-"",',"'#"=="5'"5'14;,',"'?2$&"59'J4,'14#,',2,'2A'<"%"/"'?22=,"',"'#"/"59'I"?4#1"' <"#B/"&<446?"0&';A""#,'22%'#"1"5;%$5;,'""5'/2#9'O"'62",'22%'0",;'6220;'145'?",'#"1"5'-","5' ,"'64%"59'J44/122/'62",'3"'&"'3$0;,"'12/6"5'-","5',"'105&"5M'50",'4##""5'A"/;225#03%"' 05,"/";;";'"5'#"1"5;&2"#"5M'644/'22%'12/6"5'26'05'="<46"5#03%?"0&',"'."#"1"59'J4,'0;'.";,' ""5'2A=41"M'-45,'&"';,45&44/&62&"##"5'145'1/2"="/'A4;;"5'50",'=2"&'6""/'.03'&"' ="P5&010&$4#0;""/&"'6"5;'145'145&44=9'' Q2/,26M'6",'?",'."12/&"/"5'145'="#$%'."/"0%'3"'6""/'&45'4##""5'644/'""5'445="546"/' #"1"59'N5'""5'445,4#'2A<0>?,"5'644%,'="#$%'?",'#"1"5'22%'R.","/S9'T##"'/"&"5'&$;'26'?",' ="#$%'""5'?45&3"',"'?"#A"59' $ %**)H$FJ*'$@""'$6"3>>'$c""%@,1"%$ >&'H$-"$2),E@>)"$F!"3>(*%&8'&8E@$c")2,%-$ $ $ +C # ?)# ! $ J*'$&8$&%$-&'$'"<8'#)*6("%'$@"'$*%'+,,)-$,B$-"$1)**6$Pc*3'$6"3><$'"$2"1,)-")"%CQ$$ 0. !"3><$1*3'$%&"'$'"$2"1,)-")"%0$+*%'$-"$3""#2**)@"&-$1*%$-"$8*("%3"1&%6$<*%$B*8$ 6")"*3&8"")-$+,)-"%$*38$"")8'$6"/,)6-$+,)-'$1,,)$2"8'**%8/"<")@"&-4$$ H. !"3><$1*3'$%&"'$'"$2"1,)-")"%0$+*%'$@"'$&8$&%$,%/"$(**'8E@*BB&9$")6$(,"&3&9<$,($-"$9>&8'"$ ("%'*3&'"&'$'"$,%'+&<<"3"%$-&"$%,-&6$&8$,($6"3><<&6$'"$+,)-"%4$$ I. !"3><$1*3'$'"$2"1,)-")"%$-,,)$@"'$,B@"##"%$1*%$'"<,)'"%$&%$-"$8,E&**3S"(,'&,%"3"$8#"")$"%$ -,,)$-"$3""#2**)@"&-$1*%$-"$8*("%3"1&%6$'"$1")2"'")"%4$$ J. !"3><$1*3'$'"$2"1,)-")"%$-,,)$1")2"'")&%6$1*%$-"$8*("%3"1&%6$*38$6"@""3$"%$-,,)$-"$ ,%'+&<<"3&%6$1*%$-"$1**)-&6@"-"%$1*%$-"$("%8$*38$&%-&1&->4$$ $ a,+"3$&%$#)*6("%'$=$*38$&%$-"$'"<8'$!"#$%'&8$")$8B)*<"$1*%$""%$1&8&"$,B$-"$+&9/"$+**),B$-"$ ("%8$/&9%$6"3><$<*%$2"1,)-")"%4$ !C # ?@# " $ J"3<"$,1")""%<,(8'$&8$")$'>88"%$-"/"$2"&-"$1&8&"8C$$ !"./$0%'122/'3"'45,-22/&'6470644#')8'-22/&"54$$ $ $ $

;"<8'$L$^&"'8$(*6$,%8$,1")<,("%$ $ $ !"C #??# " $ I**<$""%$6,"-3,B"%-"$8*("%1*''&%6$&%$E,))"E'$^"-")3*%-8$1*%$(*d&(**3$))8'+,,)-"%$1*%$ -"$'"<8'$:0",;'64='25;'21"/%26"54$a,)6$")1,,)$-*'$9"$8*("%1*''&%6$2"6)&9B"3&9<$&8$1,,)$ &"(*%-$-&"$-"$,,)8B),%<"3&9<"$'"<8'$%&"'$<"%'4$$ e&'$9"$8*("%1*''&%6$(,"'$->&-"3&9<$+,)-"%H$ f#+*'$@"'$2"6)&B$F1"&3&6@"&-G$3*8'&6$@*%'"")2**)$(**<'O$ f#+"3<"$-"$*E'>"3"$'@"(*G8$),%-$,%1"&3&6@"&-$/&9%O$ f#+"3<"$@,>-&%6$-"$2>)6")8$'"6"%+,,)-&6$&%/*<"$,%1"&3&6@"&-$&%%"("%O$ f#+*'$-"$(,6"3&9<"$1")<3*)"%-"$*E@'")6),%-"%$/&9%$1*%$@"'$6"1,"3$1*%$,%1"&3&6@"&-$"%$-"$ @>&-&6"$',"%*("$1*%$,%1"&3&6@"&-86"1,"3"%8O$ f#+"3<"$)"("-&"$50",$@"3B'$'")$2"1,)-")&%6$1*%$-"$1"&3&6@"&-$"%$+"3<"$)"("-&"$-"#$'"6"%$@"'$ 6"1,"3$1*%$,%1"&3&6@"&-$@"3B'4$ $ $ $ +4'#". $ $

4"""!1A+A1B8#

L.

M""(.A"$#"$ #


!"#"$%&'#(

+,&-"'../012.

!"#

78.06# 9:.0/00-# ;886<.0=0<# >-'06?%&@# #

)*

#

$%&'()*#+ ,))-').#!!#/0% +121"#3#+421"#556

3"4(567"48".

.

4"""!1A+A1B<

!

!

.

!

9":;' #


"#$%&!'! ! !

()*+,! ! '!

C#

+"#

! M! +C#

!"#

!C#

1"#

! W! 1C#

D"#

! Y!

DC#

C"#

CC#

4"""!1A+A1B<#

! ! -.//0&!1##2!3#!40#&%5678!9:6$$#7;!.//0&! 1##2!8#!:#<#!4:#%%#7!=#<52#7<#7;!.//0&!1##2! /7$2>08!=0#8#7;?!@#&!8#A#!B//2>0&A0CD! ! \! &26CD&&#!8#!E&66&%:/Ë!/7:67<%!8#!$267F 4"# :#A#2!&#!B#2:#08#7!/1!##7!%&66&%:/&!&#!$/9#7;! G0#!82//1&!#2!A/!7>!#7!867!70#&!B67!/1!203$! &#!=/28#7H!I:03$5662!%&##8%!1##2!1#7%#7J! =67&!.#8#2:678#2%!<#B#7!D/#!:67<#2!D/#!1##2! <#:8!>0&!667!:/Ë#7;!)7!D/#=#:!0#8#2##7!=#:! 4C# 8#!B#2D6:#7!$#7&!B67!:/Ë=077662%!80#!! 92//0!B0#:#7!667!<#:85#:>%&#!KB20#78#7LJ!=03%&! /78#2A/#$!>0&!86&!203$#2#!1#7%#7!<#1088#:8! 078#28668!<#:>$$0<#2!A037!867!621#2#!1#7%#7;!! ! (#:8!166$&!8>%!<#:>$$02B#7!82/1#7! B67!##7!1/50#:#!&#:#4//7!#7!##7!%>9#2%7#::#! C/19>H!"#<#7=//2800$%62&0$#:#7;!"/CD!A037!=#!07!80#!&=07&0$$0<#2!<#=/2F 8#7;!R7!'OPQ!7/#18#!PS!92/C#7&!B67!8#! .#8#2:678#2%!A0CD!<#:>$$0$$0<;! R7!MQQM!=6%!86&!92#C0#%!TT7!92/C#7&!1##2;! E"# U034&0%! %:#CD&%!TT7!92/C#7&!1##2!<#:>$!/9<#:#B#28;! ! `! V0&!4#7/1##7!8/#&!A0CD!70#&!6::##7!07!.#8#2F :678!B//2;!R7Ĕ&0/766:!/78#2A/#$!:66&!A0#7J! 86&!=#:B662&%<2/#0!07!621#!:678#7!A0CD!7/$!B67!8#!5#B/:F $07<J!1662!86&!#2!07!203$#!:678#7!76>=#:03$%! B#25678!5#%&66&!&>%%#7!=#:B662&%<2/#0!#7! <#:>$;!! ! )#7!B//2!8#!D678!:0<<#78#!B#2$:62077&!D#55#7!5#2#0$&;!G#!D#55#7! #0<#7:03$!6::#%!6:!=6&!/7%!D62&3#!5#<##2&;!./=#:03$%!0#&%!&/#!667! /7%!<#:>$;!G662/1!92/5#2#7!=#!867!&/CD! FC# %&##8%!203$#2!&#!=/28#7H!G662/1!8/#7!=#! 16%%66:!1##!667!:/Ë#7H!I:03$5662!A037!/7A#! 5#D/#4!7/$$0<#2;! ! N##4&!D#&!867!&#!16$#7!1#&!/78#2:07<#! +""# B#2<#:03$07<J!1#&!64<>7%&!#7!36:/#A0#H!V662!A0&! ! S! 0#&%!07;!N/#!=#!/7A#!%0&>6&0#!=6628#2#7J!=/28&! 1#8#!5#966:8!8//2!8#!%0&>6&0#!=66207!678#2#7! 07!/7A#!/1<#B07!867!B#2=6CD!86&!1#7%#7!80#!203$#2! =/28#7J!%:#CD&%!&038#:03$!<#:>$$0<#2!A037;!.6! ##7!&0383#!<667!A#!A0CD!011#2%!B#2<#:03$#7! 1#&!D>7!70#>=#!/1<#B077!<#:>$!A/>!867! <.

=##2!%7#:!7662!D#&!/>8#!70B#6>!>$$0<#2;!! ! )2!0%!#CD!7/$$0<#2!A037!867!621#7J! 1662!86&!=#!70#&!<#:>$$0<#2!=/28#7!6:%!=#! 6::#166:!203$#2!=/28#7;!V#!)7<#:%#!#C/7//1! N02%CD!%&#:8#!B6%&!86&!766216&#!##7!:678!203$#2! =/28&J!8#!B//2$#>2!B67!8#!5#B/:$0704&!B67!&#!A07!%CD662%!A037;! ]#:6&0#B#!%CD662%&#!$67!=/28#7!B#2D/:9#7! 8//2!1##2!&#!92/8>C#2#7;!^:%!#2!&#!=#070C&0#;!N#&A#:48#!<#:8&! B//2!8#!%CD662%&#!667!B##:!678#2#!16_:#! 50:602J!&#:#B0%0#%J! 6>&/L%J!C/19>%;!]03$#!:678#7!%:6<#7!#2! 5#!07!8#!%CD662%&#!667!8#A#!$$0<#2! 867!07!##7!:678!=662!A#!B//25#D/>8#7!A037! 667!##7!203$#!5/B#7:66<;!! ! ^:%!=#!##7166:!B67!8#A#!04&!/7A#!B//2$#>2!#CD! 7662!&#!A07!%CD662%!A037;! V#A#!=/28#7!8//2!N02%CD!9/%0&0/7#:#!8#! 1##%J!A/6:%!U#21##2;!V662B67!A037!#2! =#2#:8=038!70#&!1##2!867!W\!#7!86&!A>::#7!#2! 7//0&!1##2!=/28#7J!D/#!203$!=#!//$!A037;! .66216&#!=#!203$#2!A037J!<2/#0&!8#!B266!8#!0782>$!$>77#7!=#$$#7!86&! 9/%0&0/7#:#!F =070%!07!##7!:678#:03$#! /1<#B07<;!V#!B2660A#7!<2/#0&! 766216&#!=#!203$#2!A037;!R7!##7!$:#07J!80CD&5#F B/:$&!:678!6:%!.#8#2:678!0%!D#&!6675/8!B67! :678#:03$!<#:#<#7!B0::6L%!#CD!9#2!8#4070&0#! 5#9#2$&J!=6628//2!A#!B#2D/>807<%<#=03%! %&##8%!8>>28#2!=/28#7;!b7867$%!8#!=#:F B662&%%&03<070A#7!8662/1!&/CD! 70#&!5077#7!D#&!5#2#0$!B67!1##2!1#7%#7;!)7!6:! A/>8#7!=#!D#&!9:6&&#:678!B/:5/>=#7!1#&! =""(.>"$#"$ #


! P! ++C#

+!"#

+!C#

+1"#

! O!

+1C#

+D"#

+DC#

+C"#

+CC#

! 'Q!

+4"#

4"""!1A+A1B<#

B0::6L%J!867!=/28#7!80#!%7#:!1078#2!667&2#$F 40767C0_:#!621%:6$!667<#761#2!=/28#7;!a/!:>08&!8#! $#:03$!8//286&!8#!/1<#B07&/!0%!//$!##7!9/%0&0/7##:! 0%!8#!/7B2#8#!8#%!&#!<2/!6:%!80#!B#2=6CD&070&!&#!$/1#7;!a/:67%0#! 6>&/J!1662!80&!5#&#$#7&!70#&!86&!=#!667!2#0A#7! 5:03B#7!7636<#7!86&!1##2!=#:B662&!#7!203$8/1! +B"# /7%!<#:>$$0<#2!A>::#7!16$#7J!A>::#7!=#!%&##8%! 1078#2!&038!$=03&!A037!867!B2/#<#2;!R7&#<#7F =##2!5#82/<#7!>0&$/1#7!c!6:&D67%!8#!1##%! 8##:[!#2!5:03$&!##7!K=#&!B67!5#D/>8!B67!2#0%F /78#2!/7%;!! &038L!&#!5#%&667;!.66216&#!=#!/B#2!%7#::#2#!#7! ! ''! ! b1!667!/7A#!=#:B662&!#CD&!1##2!<#:>$!&#! 77#7!/7&:#7#7J!A>::#7!=#!/7%!#2503!1/#! +BC# 7##2:#<<#7!86&!8#!%CD662%&#!667!8#!1##%&! 107%%!#B#7!:67::#7!/7A#!6150&0#%!1/#!66796%%#7;!V0&! <667!5#%#7;!V#!B#2$:6207&/L%!D#55#7J!:#&:03$!1##2!07!8#! 7662!1##2!=#:B662&!#7!<#:>$!&#!%&2#B#7;!G#! +E"# A>::#7!80#!B//26:!1/#!A/#$#7!07!&#!A07!%CD662%!A037;! A037!=#J!3>0%&!/186&!=#!/B#2!##7!6>&/!5#%CD0$F ! 'M! ! ^67!8#!#7#!$67&!$>77#7!=#%CD69!#7! $#7J!%&##8%!B#28#2!B67!/7%!=#2$!<667!=/7#7! &#CD7/:/<0#!/7%!7/=#!92/8>C! #7!1/#!8>%!1##2!2#0A#7;!! ! @0%%CD0#7!D#&!8>08#:03$%&#!B//25##:8!B67! :#B#2#7!80#!D#&!:#B#7!9:#A0#20<#2!#7!667<#F +EC# 761#2!16$#7J!A/6:%!D#&!8#4070&0#B#!<#7##%F ##7!9/%0&0/7##:!08&! 1088#:!&#<#7!B#2$/>8D#08J!8#!B08#/4//7!/4!8#! D#&!<#A#<8#J!1662!D#&!/1<#$##28#!<#:8&!70#&[! 820#801#7%0/76:#!&B;!^67!8#!678#2#!$67&!A037! 3#!$>7&!1#&!<#:8!<##7!&038!$/9#7;!b4!07!0#8#2! #2!7/8#2!867!621#!1#7%#7J!1662!8#!&038! 0116_:#!%4##2!#7!07!8#!B203#&038%5#%̧<;! +F"# .0#&!8//2!%&##8%!1TT2!6C&0B0�!&#!/78#2F 80#!&/&!3#!5#%CD0$$072#7!07!##7!867%&!#7!1>A0#$!<#70#J!##7! 667&6:!86<#7!07!##7!3662!:0<<#7!/7=20$5662! 0&9>&&#F +FC# :03$#!52/77#7!B67!<#:>$;!N#&!667&2#$$#:03$#! 4:07$!8##:!B67!8#!=#:B662&%<2/#0!0%!8#!64<#:/F #2B67!0%J!86&!A#!1##2!5#B2#80<07=!5#%&##8!667!B#2$/2&07>2J!1662!8662667!:03$&!:67A#!07D/>8#:03$#!80%C>%%0#!0%!503F D678!##7!#078#!&#!$/1#7;!V#!B#2$:6207>2!B203#!&038!%&##8%!8>>28#2! B//25##:8!5#B2#80<#78#2!867!D#&!A/B##:%&#! !""# <#%92#$!9#2!1/50#:&3#;!V#!C034#2%!=03A#7! =/28&!766216&#!=#!07!##7!>>2!=#2$!1##2!<667! #CD!>0&!86&!=#!B//2!8#A#!6C&0B0�!3>0%&! B#280#7#7;!V662/1!=0::#7!=#!80#!$/%&562#! %&##8%!1078#2!&038!>0&&2#$$#7[!=#!A037!50376!8#! B203#!&038!A/!#440C0_7&!1/<#:03$!5#%#7!#7!#2! D#:4&!1078#2!&038!<667!5#%#7!667!D#&!:#A#7! A/B##:!1/<#:03$!6C&0B0�!07!92/99#7;!N#&! <#B/:$!#7!8#! %CD69%%9#:#7!#7!%9#:#7!1#&!$078#2#7;!! 36CD&0$&! ! 'W! ! U#:#7!B67!/7%!$:619#7!A0CD!B6%&!667!8#! <667;!.66216&#!=#!203$#2!A037J!:03$#7!=#! 0::>%0#!86&!7/$!A6:!52#7<#7!=662!=#!6:!A/ :678#7!#2!#CD!B#2%&6780<#2! 667!8/#7!/7%!&#!20CD!/9!8#!/7<#$#78#! /78#2B078&J!8#!C/7%>1#7!##7!%&693#!>080<#!=#:B662&!/7%! 1/#!8/#7!#7!8#!2#<#2072<#2%!1#&!&6:! 6:!50#8&;!V#!10:3/#7#7!1/<#7!867!70#&!B//2! B67!5#A>070<07<#7!C/742/7&##2&J!B#%&0<&! 1#70<##7!A037!D//9!/9!#C/7/10%CD!D#2%&#:;! D#&!/9269#7!:0<<#7J!B//2!D#&!<#:>$!<#:8&!86&!c! !+C# 6:%!3#!#2!1662!//?%)*@*9-*#%>AAB! ! ! ! !

?.

=""(.>"$#"$ #


"#$%&!M! !

.0#&%!16
!M!

! W!

4"""!1A+A1B<#

! ! U/:<#7%!D#&!=//28#75/#$!5#&#$#7&!KB#0:00!<#B662!5#7&J!86&!3#!5#7&! 5#%CD#218!&#<#7!9#2%/7#7!/4!<#B62#7!80#!3#! 5#82#0<#7;!U#0:0=#:03$%!1##&562#!A6$#7! <66&;!a/=#:!/53#C&0#B#!6:%!%>53#C&0#B#!#:#F 1#7!%9#:#7!D0#2503!##7!2/:;!I03!KB#0:02<#2%!8//2!B#2$##2%/7B#0:08##2&!503B//25##:8!/53#C&0#B#! <#<#B#7%J!A/6:%!8#!%&6&0%&0%CD#!$67%!86&! 0#1678!D#&!%:6CD&/44#2!B67!##7!2//4/B#2B6:! =/28&;!b4!1#7!20CD&!A0CD!/9!=6&!1#7%#7! 8#7$#7!/B#2!8#!$67%!86&!A#!A#:4!B67!0#&%!/4! 0#1678!%:6CD&/44#2!=/28#7;!@#7!$67!//$! /78#2A/#$#7!/4!1#7%#7!A0CD!92#&&07!5>>2&!/4!:##4/1<#B07<;!V#A#!B#2%CD0::#7F 8#!/78#2A/#$#7!:#08#7!&/&!>0&##7:/9#78#J! %/1%!&#<#7%&20380<#!5#B07807<#7;!! ! E&>80#%!7662!=6&!5>2<#2%!A#:4!/9!B#0:0=!$=61!625#08%B#0:0>28J!B#2/7<#F :>$!&>%%#7!8#!268#2#7!B67!8#!/75#B#0:0<8#! 16CD07#%!/4!%&/2&!>0&<#9>&!/9!8#!=#2$B:/#2! 7##2;!R7!80#A#:48#!&038!&26CD&&#!8#!625#08#2%F 5#=#<07<8!#7!92/&#%#78#!%&>8#7J!#7!D#&! B#2:0#%!667!<#A6&/20�!&#! $619#7!D688#7;!U6764!8#!362#7!&6CD&0
! Y!

! \!

! `!

! S!

@.

! V#!:66&%&#!362#7!A037!#2!/9!D#&!<#50#8!B67! /7B#0:0=#!&D#16L%! 503!<#$/1#7;!"#7!##2%&#!A037!#2!8#!B#21##78#! 5#82#0<07<#7!/9!D#&!B:6$!B67!<#A/78D#08;!^:%! #2!#2<#7%!##7!<#B6:!B67!7#$$2619!=/28&! <#C/7%&6&##28J!/7&%&66&!#2!#:8#2%!07!D#&!:678! 9670#$!#7!=/28&!8//2!B##:!B#2/7&2>%&#!5>2<#2%! /71088#::03$!07#7&07$$#7!#7!2619#7;!U2/#<#2!%&/78!1#7! 7/<6:!:67$1/#80!##7166:!807<#7;! V#A#!D/>807%&!<#96628;! "#<#7=//28077#7!=#!76>=#:03$%!D#&! <#207<%&#!20%0C/!B#2826<#7;!G#!#0%#7!B67! 9/:0&0C0!#7!/B#2D#08!86&!A03!B//2$/1#7!86&!/7%! 0#&%!$67!/B#2$/1#7;!@662!##7!/B#2D#08!$67! 76&>>2:03$!7//0&!667!6::#!B#0:02<#2%!B/:8/#7;!G#!:#B#7!011#2%!07! ##7!A##2!C/19:#d#!#7!8e7610%CD#!%61#7F :#B07<;!)2!2038#7!86<#:03$%!&2#07#7!#7!&67$F 6>&/L%!1#&!<#B662:03$#!%&/44#7!D##7!#7!=##2J! %CD#9#7!B/:!1#&!<#B662:03$!%9>:!B62#7!8//2! D#&!:678;!V6&!0%!6::#166:!7/808#7;!R7!80#!D#C&0#$! 0%!D#&!/7B#21038#:03$!86&!#2!=#:!##7%!0#&%!10%! <66&;! ! N#&!0%!70#&!92#C0#%!8>08#:03$!=6628//2!8#! D#8#7866<%#J!567<#:03$#!D/>8072<#2%!=/28&!B#2//2A66$&;!)2!A037!B#2%CD0:F :#78#!B#2$:6207<#7!8#7$5662;!V#!64<#:/9#7! 362#7!0%!8//2!8#!B//2&%CD2038#78#!&#CD7/:/<0#! #7!/7&=0$$#:07<#7!07!8#!=#%CD69!8#! =#2#:8!/1!/7%!D##7!07!6::#2:#0!/9A0CD!B##:! 1##2!K5#D##2%5662L!<#=/28#7;!V6628//2!0%!503! B##:!1#7%#7!D#&!08##!/7&%&667!86&!=#2$#:03$! D#&!DT:#!:#B#7!5#D##2%5662!0%;!)#7!678#2#! B#2$:62#78#!46C&/2!0%!86&!9/:0&0C0!#7!9/:0&0#F 1#7%#7!8#!:66&%&#!362#7!1##2!1#&!C/7C2#&#! 8/#:%&#::07<#7!A037!<667!=#2$#7;!N>7!B//27#F 1#7%!=/28#7!07!8#!9>5:0C0�&!<#526CD&!#7!503! 8#!5>2<#2%!=#$&!8#A#!074/216&0#!8#!0782>$!86&! 9/:0&0C0!#7!9/:0&0#1#7%#7!D>7!=#2$B#:8!8668F =#2$#:03$!5#D##2%#7;!N#&!>0&!8#!362#7!A#B#7&0##:;!! ! .##J!8#!<#B/#:#7%!B67!/7B#0:0"$#"$ #


! P!

! O!

! 'Q!

-88<#+#

+;'#".

4"""!1A+A1B<#

! V#!B>>2=#2$2619!07!)7%CD#8#J!8#!C64TF 8#!5#B/:$072<#2!D#&!5#%#4!503<#526CD&!86&!C201076:0�&! :#7%!B67!/7B#0:0%0#B#!8/1#07!B67!8#! A037!&/#<#7/1#7;!N#&!#44#C&!B67!8#A#!2619#7! K<2/&#L!C20107#:#7!0%J!1662!/78#2!52#8#!:6<#7! /9!B##:!1#7%#7!0%!86&!A#!A0CD!A037!<667! B67!8#!5#B/:$07%!6:&038!B:6$! 64B26<#7!/4!A#!D>7!/1<#B07>2&!0%;!N0#2503!A0#7!=#!8#!<2//&%&#! $>77#7!5#D##2%#7;!V0#!#2B62078#2#!1#7%#7;!b/$!6:!5#<#B#7!A03! &/&!/7A#$#2D#08!#7!>0N#:03$!&/&!8#!667=6%! A0CD!A#:8#7!07!<#B662:03$#!%0&>6&0#%J!3>0%&!503! B67!/7B#0:080777#7!A0CD!70#&!%7#:!>0&!8#!B/#!16$#7J! %//2&<#:03$#!2619;!! :66&!%&667!86&!A#!A0CD!4e%0#$!$>77#7!B#28#80F ! )7!867!A037!#2!8#!/7B#0:02#7;! ! N#&!=#$&!<##7!B#256A072<#2! 80#!%61#7D67<#7!1#&!C201076:0�&;!N#&!A037! ! ' '! 9:#0&!B//2!##7!D628#2#!66796$!503!=#&%/B#2&2#F B//2761#:03$!8#!5>2<#2%!>0&!=03$#7!80#! 807<#7;!@662!##7!D628#2#!66796$!D##4&! 82#0<#7!&#!B#2:/#8#2#7J!80#!6678207<#7!/9! 76>=#:03$%!#44#C&;!a=6628#2#!%&2644#7!:#08#7! 1##2!B#0:07!B//2!f/2&>e7'g#7!8#! 70#&!&/&!1078#2!C201076:0�&J!A/!:66&!503B//2F 2/#9!/1!##7!#078#!&#!16$#7!667!8#! 5##:8!8#!%&2642#CD&926$&03$!07!8#!U#2#70<8#! %&266&C201076:0�&!$:07$#7!07!8#2<#:03$#!=//7F E&6!A0#7;!R7!##7!667&6:!%&6!$20308%&;!N0#2!=/7#7!B##:! B//2!8#!8#28#!$##2!=/28&!<#96$&!B//2!##7! 1#7%#7!80#!B2#A#7!86&!8#!/7B#0:0&/16&0%CD!:#B#7%:67<;!V6&!0%!A#:4%! 1662!&/#7##1&;!a03!D#55#7!70#&!:67<#2!D#&! D#&!<#B6:J!6:%!D#&!/1!2#:6&0#4!:0CD&#!/B#2&2#F <#B/#:!86&!A#!8#!B//2&%CD2038#78#!B#2:/#8#F 807<#7!<66&;!"/CD!=03A#7!8#!C034#2%!>0&!86&!8#! 2077!5>>2&!A#:4!/78#2!C/7&2/:#!$>77#7! C201076:0�&!#2!70#&!866:&;!V#!2/#9!/1!7/7!<#B/#:#7%! ! N#&!:03$&!#2/9!86&!c!=0::#7!=#!/7%!B#0:0<#2! ! 'M! B67!/7B#0:08077!%9#C040#$#!%0&>6&0#!#7!8#!8662667! /7D#0:!86&!/7%!$67!/B#2$/1#7J!1/#&! <#$/99#:8#!D/>8077!70#&%;!a03!B#2=6CD!3>0%&!86&!8#! D#08!#7!2619#7!<#=//7!503!D#&!:#B#7!D/2#7J! /B#2D#08!6C&0#!/78#27##1&!#7!166&2#<#:#7! =6%!A/!<#$!7/!/7%! &2#4&;!! 8#7$#7!/B#2!/7B#0:067C##28#2J!!107%&#!2#6:0%&0%CD#2J! /7B#0:0807!#2503!<#566&!A037;! /78#2A/#$!5:03$&!86&!##7!%>5%&67&0##:!8##:!B67!! ! ! ! % !""#$%E#1FG%)#G%HG%6"!%)*#%C./6*#,%2113(*#""#%C*.(.32*.)558').*5% % '.8$%I#.*5@2%D"3-("),%J%/'!.%>AA>! ! ! ! i01!f/2&>e7[!/920CD!B67!8#!*ifJ!##7!962&03!80#!07!MQQM!8#!/7B#0:0
A.

=""(.>"$#"$ #


&"'"()*%'+

./*0"%1123451

%")

9(4:8) ;<4:=::2) >((8?4:@:?) A2-:8B+,3)

,-

)

*+,-./0)% 1+23-/4)%"),52+ #&6&")7)#!6&")558

4(*#"%>6"F9"1

"##$!%&#'!(##)!*%'+,,)-#%!./&%%#%0!)#-#%#%0! 1,,)2##3-#%!#4-45!-*%!#)!+,)-#%!6#1)**6-4! 738!#)!2&91,,)2##3-!::%!/&%!+,)-'!6#1)**6-! #%!9#!*%'+,,)-'!(#'!(##)!-*%!::%!/&%0!-*%! +,)-'!*33##%!-#!##)8'#!/&%!&%!-#!2#,,)-#3&%6! (##6#'#3-4!

466(1'$71"/*0"%18$9%10*/$0**)1:;1<=%7"%17"1 >"?*)"%@1?"71"/*0"%1>"+7**71=$71AA1B(*#"%1"%1 CC%1+*0"%B*77$%#+6<'(*D?7E1 466(1")F1B(**#%=00"(1$+1**%#"#"B"%1?6"B"")1 <=%7"%10"71""%1#6"'1*%7G66('1>"?**)'1F=%%"%1 G6('"%E1 1

!"""!#$%$&'(

!

!

!"#$% )


;#<8'!=!>#8'&#%!(&39,#%!
) I) ! ! 31 !1 J1 K1

) ) #C ) #C ) #C #C

#C

A) "! L) "! :) "! M) "!

) -) ! ! 31 !1 J1 K1

#C

) ;) ! ! 31 !1 J1

%C

) N) "!

#C

) O) ! ! 31 !1 J1 K1

#C

) I,) ! ! 31 !1 J1 K1

!"""!#$%$&'()

! ! @#3<#!.&(A3&B&#'#5!C,,$-1)**6!+,)-'!&%!-#!'#<8'!!"#$%"&'(%)*+"&',-..".%"/"&!2#*%'+,,)-D! E,#'!&%!C#'!2#3*%6!1*%!-#!8*(#%3#1&%6! -#!,%-#)3&%6#!,%1#)8BC&33&6C#&-!+,)-#%!**%6#A*<'D! -#!1,,)'8BC)&9-#%-#!&%-&1&-?*3&8#)&%6!+,)-#%!2#8')#-#%D! C#'!,?-#!+**)-#F!#%!%,)(#%8'#38#3!+,)-#%!C#)8'#3-D! C#'!A),B#8!1*%!$)*6(#%'#)&%6!+,)-#%!6#8'&(?3##)-D! ! G#!'#<8''!"#$%"&'(%)*+"&',-..".%"/"&!<*%!&%!##%!1&9$'*3!1#)8BC&33#%-#!'#<8'-#3#%!+,)-#%! 1#)-##3-4!7*%!-#/#!'#<8'-#3#%!
A1

H""+1B"('"()


&C

) II) "!

#C

) IA) ! ! 31 !1 J1

#C

) IL) ! !

31 !1 J1 K1

#C

) I:) ! ! 31 !1

J1 K1

#C

) IM) ! ! 31 !1 J1 K1

#C

) I-) ! ! 31 !1 J1 K1

#C

) I;) ! ! 31 !1 J1 K1

!"""!#$%$&'()

O,A!C#'!&-##!-*'!-#!P#-#)3*%-8#!8*(#%3#1&%6!8'##-8!1#)-#)!&%-&1&-?*3&8##)'0!1*3'!%,6*3!+*'! *$!'#!-&%6#%4Q!.)#6#38!SKFSM5! "##$!-)&#!*)6?(#%'#%!?&'!-#!'#<8'!1,,)!-#/#!2#+#)&%64!P?((#)!-#/#!*)6?(#%'#%4!! ! O,A!C#'!&-##!-*'!-#!P#-#)3*%-8#!8*(#%3#1&%6!8'##-8!1#)-#)!&%-&1&-?*3&8##)'0!1*3'!%,6*3!+*'! *$!'#!-&%6#%4Q!.)#6#38!SKFSM5! \,#!+,)-'!-#/#!2#+#)&%6!&%!*3&%#*!N!#%!V!,%-#)2,?+-D! G#/#!2#+#)&%6!+,)-'!,%-#)2,?+-!(#'!##%!*)6?(#%'*'&#!,A!2*8&8!1*%! $#&'#%!#%!&%'?Z'! 6#/*6!#%!$#&'#%4! 1,,)2##3-#%!#%!&%'?Z'! ! @#3<#!$?%B'&#!C##$'!C#'!'#<8'6#-##3'#!1*%!*3&%#*!=]!#%!==!'#%!,A/&BC'#!1*%!-#!3**'8'#!/&%!1*%! *3&%#*![D! 73&%#*!=]!#%!==!2#1*''#%! *)6?(#%'#%4! 2#+&9/#%4! B,%B3?8T! 1#)<3*)&%6#%4! ! Y%!-#!)#6#38!=L]F=L=!&8!8A)*<#!1*%!-#!A*)*-,^!1*%!-#!(,-#)%#!8*(#%3#1&%64! @*'!C,?-'!-&#!A*)*-,^!&%D! \,#+#3!+#!2&9!-#!**%8BC*$!1*%!##%!A),-?B'!-#!2#3,$'#!<)&96#%!-*'!+#!&#'8!?%&#<8!<,A#%0!&8! -*'!&%!+#)<#3&9
L1

H""+1B"('"()


#C

) IN) "!

#C

) IO) ! ! 31 !1 J1 K1

#C

) A,) ! ! 31 !1 J1 K1

#C

) AI) ! ! 31 !1 J1 K1

D8/4=:2?)#)

OG#!(##8'#!2?)6#)8!C#22#%!&%!C?%!'*3)&9<#!3&BC'#!6#(##%8BC*AA#%!#BC'#)!*3!##%!6,#-!%,)(F! #%!+**)-#2#8#$!,%'+&<<#3-0!#%!,,
;)#'9"'+&."/'%&.%<%.-7)%#"/%&='>"$'?/+@"#'<"/#$77&'977/6%*'$/7.%$%+&")"' (77$#@>7??")%*,"'<"/67&."&'A.+/?B'6--/$B',)7##"B'="C%&B',"/,'"$@:D'=77&."9"='>-&' E-&@$%"'<"/)%"C"&B'(+"$"&'9"'<++/'>"$'6"=%&'<7&'.%$'?/+@"#'+?'C%*&'(%&#$'""&'?77/' ""-9"&'$"/-=:'F7$'."'6"?7)"&."'E7@$+/"&'<7&'>"$'%&.%<%.-7)%#"/%&=#?/+@"#'C+'.%"?' <"/7&,"/.')%=="&'%&'."'E-&.7("&$"&'<7&'+&C"'@-)$--/B'/")7$%<""/$'7)'("$""&'""&' E)%&,'."")'<7&'."'.%#@-##%"#'/+&.+('>"$'$>"(7:'G&.%<%.-7)%#"/%&='%#'""&' +&+(,""/677/'?/+@"#'"&'"/'<++/'+E'"/'$"="&'C%*&B')%*,$'&"$'C+<"")'C%&'$"'>"66"&'7)#' <++/'+E'$"="&'""&'/"="&6-%'+E'77/.<"/#@>-%<%&='$"'C%*&:''

! P**)H!e)&'8!-#!f*%6#0!C,(#FC#'%#'4%3!g!$)&'8-#3*%6#! ! ! ! #C ) AA) ! ! @*'!1,#6'!$)*6(#%'!=!',#!**%!+*'!&%!-#!'#<8'!!"#$%"&'(%)*+"&',-..".%"/"&!,1#)!C#'! 1#)8BC&9%8#3!W&%-&1&-?*3&8#)&%6X!+,)-'!-?&-#3&9
!"""!#$%$&'()

:1

H""+1B"('"()


;#<8'!K!@#3<,(!&%!R?),A*! ! )

%%C AL)

" ! E**
-#!'#<8'!J"),+('%&'K-/+?74!>,)6!#)1,,)!-*'!9#!8*(#%1*''&%6!2#6)&9A#3&9
!"""!#$%$&'()

M1

H""+1B"('"()


&"'"()*%'+

./*0"%1123451

%")

9:4;8) <=4;>;;2) ?::8(4;@;() A2-;8B+,3)

,-

)

*+,-./0)% 1+23-/4)%"),52+ #&6&")7)#!6&")558

6"7+89:"7;"1

1

!"""!#$%$&'(

!

!

1

!

!"#$% )


"#$%&!'! !

(#%&)#*!+),-.#*!$/00#0)#1#*! ! '!

C)

#")

! H!

#C)

%")

%C)

&")

&C)

! P! D")

DC)

C")

CC)

!"""!#$%$&'()

! ! ! 23)-4&)#*!+),-.#*!+#*%#*5!.6!07&!8#,#! $,#)*#!%&/$-#!7710#9!:)#!%;81)-4!-#!*)#&!0#! <#&&#*!=..15!0)#!,77&!-#!)*!8/*!<7710#9>!:#?#! @#?.*@#*!&#$%&!/)&!##*!=..1+7,)@!1#;,7+#A %6.&-#!=7*!0#!B.%&C7*$!=#1C##,0&!8#&!@1..&%&#! ;,);8D!7,,#1!&)-0#*!.=#1!E#0#1,7*0#1%F!<)-!?)-*! =1)-@#=.;8&#*5!.*7487*$#,)-$5!8./0#*!#1!+),A -.#*#*!=#1%;8),,#*0#!+#*)*@#*!.6!*75!+771! 01)*@#*!0)#!#,$771!*)#&!.65!&.,#17*&!7,%!<#! ?)-*G!:)#!C#-/C#,0#!&.,#17*&)#!C,)-$&!=7*077@! 0#!07@!)*!4#)&#!*)#&%!7*0#1%!07*!<#@$)-$#*9! E)#+7*0!<),!+##1!77*@#%61.$#*!<.10#*!.6! ?)-*!@#017@!#*!.+@#$##10!<),!.4!$7*!*)#+7*0! +##1!0#!7*0#1!0771.6!77*%61#$#*9! ! ".&!8#&!#)*0#!=7*!0#!-71#*!*#@#*&)@!$,.*$! 7,.+!0#!,.4?7*@!.6!0#!E#0#1,7*0%#!)*0)=)0/7A ,)%#1)*@!#*!0#!0771+##!%7+#*87*@#*0#!&.,#A 17*&)#9!I771!0#!%&#++)*@!%,.#@!.+9!:#!##1%&#! &#$#*#*!$<7+#*!/)&!0#!J+%k+%#!C)**#*A %&705!<771!%.++)@#!C#<.*#1%!8#&!@#<..*! *)#&!+##1!6)$&#*!07&!#1!-/*$)#%!,7@#*!0..0!&#! @77*!)*!8/*!6.1&)#$#*9!E#0#1,7*0!+77$&#! $#**)%!+#&!8#&!=#1%;8)-*%#,!?)*,..%!@#<#,0!)*! 0#!=.1+!=7*!0#!+..10!.6!I#)*0#1&!"-.#,$#19! K*!0#!6#1%!=#1%;8##*!8#&!#*#!*7!8#&!7*0#1#! 71&)$#,!.=#1!*.1+,..%8#)05!7@1#%%)#5!8/4)@! L<#@M@#017@!#*!$,#)*#!;1)+)*7,)&#)&9!N*!=1)-A <#,!%&##0%!<#10!0#!=#1,.#0#1)*@!&.#@#%;81#A =#*!77*!&#!=#1!0..1@#%;8.&#*!)*0)=)0/7,)%#A 1)*@9!K*!0#!6.,)&)#$!<#10!@#$)%%#C)%&!.=#1!<)#! 0771!0#!%;8/,0!=7*!)%F!,)*$%5!+#&!?)-*!87,4A ?7;8&#!/&.6)#O*!/)&!0#!-71#*!?#%&)@5!.4!-/)%&! 1#;8&%!+#&!?)-*!*701/$!.6!,)C#17,)%#1)*@!.4! ?#,41#0?77+8#)09!:#!1#@#1)*@5!0)#!0#!1#*7)%A %7*;#!=7*!*.1+#*!#*!<7710#*!)*+)00#,%!&.&! %6##16/*&!=7*!8771!C#,#)0!8##4&!@#+77$&5!?)#&! 0#!C#%&1)-0)*@!=7*!0)#!)*0)=)0/7,)%#1)*@!7,%! 61).1)&#)&!*/++#1!DD*9! ! ()-*!<#!#;8!<#,!?.!@#Q*0)=)0/7,)%##10! 7,%!+#0)7!#*!6.,)&)#$!.*%!<),,#*!0.#*!@#,.A =#*R!:)#!=177@!01.*@!?);8!C)-!+)-!.6!&.#*!)$! ##*!6771!-771!@#,#0#*5!*7!##*!%;8#)0)*@5! @#0<.*@#*!=7*!701#%!*771!701#%!?<)#149!K*! $.1&#!&)-0!C#<..*0#!)$!)*!J+%k+!?#=#*! #&7@#%!=7*!=1)#*0#*5!;.,,#@7S%!#*!=7@#!$#*A *)%%#*!0)#!+#&!=7$7*&)#!<71#*9!E)#&!#;8&!,#/$5! +771!<#,!##*!+..)#!@#,#@#*8#)0!.+!7*0#1A +7*%!8/)?#*!##*%!@.#0!&#!C#%&/0#1#*9!T7&!+#! .6=)#,5!<7%!07&!7,!0)#!8/)?#*!#)@#*,)-$!*7/<#A ,)-$%!=7*!#,$771!=#1%;8),0#*9!E7&//1,)-$5!*)#&! )#0#1!8/)%!<7%!8#&?#,40#!)*@#0##,0!#*!*)#&! )#0#1##*!870!#U7;&!0#?#,40#!%6/,,#*9!I771! &.;85!0#!##*=.1+)@8#)0!@74!4,)*$!&#!0#*$#*9! N#*!6771!=..1C##,0#*!=7*!%6/,,#*!0)#!)*!*)#&! DD*!=7*!0#!8/)?#*!.*&C17$#*F!##*!&1.4##!=7*!

!")

! X!

!C)

'")

'C)

E")

! Z!

EC)

F")

FC)

! ]!

#"")

#"C)

! _! ##")

<1

##*!=#11#!1#)%5!##*!&<##0#17*@%!$/*%&<#1$5! ##*!*7@#+77$&!0#%)@*+#/C#,5!##*!V@#$$#S! ./0#!$1..*,/;8!#*!##*!=#1?7+#,)*@!C.#$#*! /)&!0#!&.6&)#*9!W#&!,##$!<#,!7,%.4!7,!+)-*!$#*A *)%%#*!##*!8#1%#*%6.#,)*@!8700#*!.*0#1@77*! =7*!##*!.*?);8&C771!)*%&)&//&!07&!/)&!)%!.6!0#! 7C%.,/!&.&7,#!%+77$=#1=,7$$)*@9!T771! $.+&!07&!8710*#$$)@#!)0##!=7*!0#!@#Q*0)=)A 0/7,)%##10#!E#0#1,7*0#1!07*!&.;8!=7*077*R!! ! T)#!##*!%#1)#/?#!%&/0)#!<),!=#11);8&#*! *771!8#&!=#1%;8)-*%#,!)*0)=)0/7,)%#1)*@5! C#+#1$&!7,!%*#,!07&!#1!*.@7,!=#1%;8),,#*0#! )*=7,%8.#$#*!?)-*!.+!8#&!=#1%;8)-*%#,!&#! &Y6#1#*9!K*!0#!,)&//1!.=#1!0#!-71#*!?#=#*A &)@5!&7;8&)@!#*!*#@#*&)@!<.10#*!&#*!+)*%&#!0#! =.,@#*0#!=#1%;8)-*)*@%=.1+#*!@#*.#+0F!! =##,!E#0#1,7*0#1%!8#CC#*!?);8!)*!0#!,..6!=7*! 0#!-71#*!?#%&)@!#*!?#=#*&)@!,.%@#+77$&!=7*!0#! $#1$!#*!,7!=7*!6.,)&)#$#!671&)-#*5!?)-!<)-$#*! )*!8/*!+#*)*@#*!=7$#1!74!=7*!0#!@1.#65!=.,A @#*!)*!8/*!.6=7&&)*@#*!.=#1!=#1%;8),,#*0#! =177@%&/$$#*!%&##0%!+)*0#1!DD*!,)-*!#*! 0#*$#*!%&##0%!+)*0#1!&170)&).*##,9!:#?#!=#1A %;8),,#*0#!)*=7,%8.#$#*!=#1@#+7$$#,)-$#*!8#&! *)#&!.+!8#&!C#@1)6!V)*0)=)0/7,)%#1)*@S!?/)=#1! #*!##*0/)0)@!&#!@#C1/)$#*5!+771!<#,$#!)*=7,%A 8.#$!+#*!..$!$)#%&5!.6!8#&!)0##!07&!0#!E#0#1A ,7*0%#!%7+#*,#=)*@!%&##0%!=#10#1!)*0)=)0/7,)A %##1&5!=7,&!*.@7,!<7&!74!&#!0)*@#*9! ! (.!C,)-$&!/)&!##*!1#;#*&!.*0#1?.#$!=7*!8#&! [.;)77,!#*!\/,&/1##,!B,7*C/1#7/!07&!.*?#! +#*)*@#*!=##,!+)*0#1!/)&##*,.6#*0!?)-*5!07*! =#1<7;8&!?./!$/**#*!<.10#*9!:#!%.;)77,A 0#+.@174)%;8#!@1.#6!LC#677,0!0..1!%#$%#5! .6,#)0)*@%*)=#7/!#*!,##4&)-0M!<771&.#!<#! C#8.1#*5!C#Q*=,.#0&!=##,!%$#1!.*?#!.6=7&A &)*@#*!#*!.*%!@#017@!07*!)*!8#&!C#@)*!=7*!0#! -71#*!?#=#*&)@9!T#!?)-*5!.+!8#&!<7&!0)1#;&!&#! 4.1+/,#1#*5!0#!74@#,.6#*!0#;#**)7!*)#&! +)*0#15!+771!-/)%&!+##1!$/00#@#017@!@77*! =#1&.*#*9!! ! N*!7,%!<#!+)*0#1!@1.#6%@#1);8&!?./0#*! ?)-*!@#<.10#*5!?./!-#!07&!&.;8!/@!+.#&#*! ?)#*!)*!0#!,#0#*&7,,#*!=7*!%6.1&A!#*!7*0#1#! =#1#*)@)*@#*9!W#&!77*&7,!,#0#*!=7*!@#.1@7*)A %##10#!%6.1&#*!)%!0#!74@#,.6#*!&<)*&)@!-771! -/)%&!@#@1.#)0!+#&!##*!$<71&!=7*!P5]!*771!X5Z! +),-.#*9!:#!0##,*7+#!77*!*7&//1A!#*!+),)#/A ;,/C%!%&##@!?#,4%!=7*!*)#&%!*771!##*!$<71&!=7*! 0#!C#=.,$)*@9!K*!'^_^!<7%!0#!8#,4&!=7*!0#! E#0#1,7*0#1%!*#1@#*%!,)0!=7*5!)*!H``P!*.@! +771!DD*!.6!0#!01)#9! ! a/**#*!0#!&<##O*87,4!+),-.#*!V8766YS! %)*@,#%!)*!E#0#1,7*0!+)%%;8)#*!<#,!8#&!C##,0! =7*!=..1&%;81)-0#*0#!)*0)=)0/7,)%#1)*@!C#=#%A =""+1>"('"()


##C)

#%")

#%C)

! c!

#&")

#&C)

#D")

! ^! #DC)

#C")

#CC)

! '`! #!")

&)@#*R!W#&!?./0#*!&.;8!)++#1%!7,,#+77,! +#*%#*!?)-*!0)#!74$#1)@!?)-*!=7*!&170)&).*#,#! %7+#*,#=)*@%=.1+#*!#*!##*!C#
#!C)

#'")

! ''!

#'C)

#E")

#EC)

#F")

! 'H! #FC)

%"")

%"C)

%#")

%#C)

+77$!-#!C)-=..1C##,0!0##,!/)&!=7*!##*!;,/C-#! <)*%6.1%9!h6!8#&!<#1$!C#*!-#!,)0!=7*! ##*!7*0#1!;,/C-#F!0#!;.,,#@7S%9!S%!J=.*0%!C#*! -#!,)0!=7*!8#&!;,/C-#!V47+),)#S5!)*!8#&!<##$#*0! =7*!8#&!;,/C-#!V./0#1%!0)#!+##8#,6#*!0#! +/%);7,!=7*!@1.#6!7;8&!=..1!&#!C#1#)0#*S9!e#! $/*&!,)0!?)-*!=7*!##*!,)*$%#!6.,)&)#$#!671&)-!#*! &#@#,)-$#1&)-0!)*!##*!C#,#@@)*@%;,/C-#!?)&&#*9! ! e#!0##,&!+#&!0#!7*0#1#!,#0#*!=7*!?.S*! ;,/C-#!0#!<7710#*!#*!*.1+#*!0)#!C)-!07&!;,/CA -#!8.1#*9!N*!?.!87*&##1&!)#0#1#!C/1@#1!=#1A %;8),,#*0#!%#&-#%!+#&!*.1+#*!#*!<7710#*9! 3..1!)#0#1!@#?#,%;876!##*!7*0#1!%#&-#5!+#&!0#! C)-67%%#*0#!@#<..*&#%5!C)-67%%#*0!&77,@#A C1/)$5!C)-67%%#*0#!@176-#%9!T7&!<#!7*0#1%! 0.#*!07*!=1.#@#15!)%!07&!<#!%&##0%!C#!$/*A *#*!%;87$#,#*!&/%%#*!0)#!%#&-#%9!I)-*!=70#1! ,)#6!7,&)-0!#*!.=#17,!)*!##*!$#/1)@!67$!#*!8)-! <7%!.=#17,!0#?#,40#!.667%%#*0#!C/1@#19!T)-! <)%%#,#*!%.+%!<#,!##*!6771!$##1!6#1!07@!=7*! $,#1#*9!K*!-#!67$!C#*!-#!0#!+7*7@#15!)*!-#!&1/)! 0#!#;8&@#*..&!.4!<7&!7*0#1%9!N*!.=#17,!C#*!-#! -#?#,49!e7++#1!@#*.#@!)%!*)#&!)#0#1##*!#=#*! =7710)@!)*!8#&!%<)&;8#*!&/%%#*!7,!0)#!=#1%;8),A ,#*0#!)0#*&)&#)&#*5!<7&!&.&!61.C,#+#*!)*!0#! %7+#*,#=)*@!$7*!,#)0#*9!I771!?#,4%!0#!#1@%&#! 8..,)@7*!)%!*)#&!4/,,&)+#!7%.;)77,9!K*!?)-*!1.,! =7*!=70#1!.4!<#1$*#+#1!%&77&!8)-!#;8&!*)#&!0#! 8#,#!07@!&#!%;81##/<#*!#*!+#&!<;A1.,,#*!&#! @..)#*9! ! 3##,!6.,)&);)!<),,#*!)*!8/*!%&1)-0!&#@#*!0#! =#11/<)*@!#*!.*=#1%;8),,)@8#)0!)*!0#!%7+#*A ,#=)*@!8#&!)*0)=)0/7,)%+#!77*67$$#*!#*!0#! C/1@#1%!C#
!

2::()#)

!"""!#$%$&'()

& & & & & & & "++(/&0+(1&2+"&3*)1$(4*!1& & & & & & & & & !#1/&5"1$(-$6#+#(7&89&:+"!+(#&8;;
?1

=""+1>"('"()


"#$%&!H!T#,$.+!)*!N/1.67! ) #)

) %)

) &)

) D)

!"""!#$%$&'()

! ! ! N*$#,#!C#1);8&#*!/)&!$17*&#*!=7*!0#!,77&%&#! &)-0F!5"&=+,$(-*7&51+,#>7&?#:"&@9&AB(#%+"$"&++"C D$4*!6$"&2+"E$D$&#,,$D++,&2$(F,#:BG&H$&E$(6$"& ++"&,+"6&D$F(+I41&6**(&$$"&J!#1)$&*,#$1+"%$(& 6#$&?$&2+"&6$&2$(6(#"%#"D)6**6&4+6&D$($6G& J#($I1&"+&4!"&++"4*!6#"D&?#:"&6$?$&#,,$D+,$"& "++(&4!"&,+"6&2+"&4$(%*-)1&1$(!DD$)1!!(6G& N*F&A+"&6$&K*"D++()$&D($")&F#:&K$DL)4+,*-& 4$FF$"&D($")E+I41$"&"$D$"1#$"&3$%(+M$"$()& ?*"6$(&2$(F,#:B)2$(D!""#"D&!#1&$$"&2(+I41C E+D$"&D$4++,6G&J$&?$2$"1#$"&2(*!E$"&$"&1E$$& -+""$"&%($D$"&+,&)"$,&6++("+&$$"&$"%$,1:$& N#$2&#"&6$&4+"6$"&D$6(!%1G&".&!%,.&F&3'&4$1& O*"6$")$&2,#$D2$,6&K$+14(*E&%*-$"&2*,D$")& 6$&'*,#1#$&E$%$,#:%)&-$$(&6+"&4*"6$(6&#,,$D+C ,$"&4$1&P$($"#D6&N*"#"%(#:%&F#""$"G&e#!?./!?#! 8#,0#*!$/**#*!*.#+#*5!0#?#!.*=#1%;81.$$#A *#*!0)#!%,7@C.+#*5!C)-&@17@#!8.*0#*5!%*#,,#! 6.,)&)#C.&#*!#*!)*4171..0;7+#17S%!<#&#*!&#! &1.&%#1#*9!e771,)-$%!,/$&!8#&!##*!87,4!+),-.#*! =7*!8#*!Vi.1&!N/1.67S!C)**#*!&#!$.+#*9!:7&! ?)-*!#1!0#1&)#*8.*0#10!6#1!07@9!! ! N/1.67!?./!?);8!&1.&%!+.#&#*!=.#,#*5!<7*&! )#0#1##*!<),!#1*771&.#9!I771!=7*!0#!Xc!+##%&! .*&<)$$#,0#!*7&)#%!!<#1#,05!<771.*0#1!##*! 77*&7,!N/1.6#%#5!=.#1#*!#1!H'!##*!$#)8710#! 7*&)A)++)@17&)#6.,)&)#$9!N*!07&!&.&!@1.&#! =1#/@0#!=7*!;.11/6&#!0./7*)#1%5!+#*%#*A %+.$$#,771%5!,./;8#!/)&?#*0C/1#7/&-#%5! 67*0-#%+#,$#1%5!#U6,.)&7*&#*!=7*!C#0.+6&#! *77)7&#,)#1%!#*!$.66#,C7?#*5!<7*&!0)#!=#1A 0)#*#*!##*!0)$$#!C.»+!77*!0#!),,#@7,#! +)@17&)#9!W.#!+##1!0#!@1#*?#*!<.10#*!0);8&A @#8./0#*5!0#%!&#!,/;17&)#=#1!8#&!=..1!0#?#!61.A 4)&#/1%!<.10&9!b1)&&#*!+#&!##*!@#,0)@!67%6..1&! $.6#*!##*!#*$#,&-#![-7*@87)!=..1!Z``!0.,,715! +771!0#!C#*0#!0)#!0#!\8)*#?#*!C)-!I.1#;7+C#! b7Y!*771!j1..&Ab1)&&7**)O!%+.$$#,0#5!&./A ;8##10#!=..1!##*!#*$#,&-#!P_9```!0.,,71G! ! W#&!)*=,.#01)-$#!K!-+"&J$2$,*'-$"1& Q$'*(1!=7*!0#!3#1#*)@0#!E7&)#%!C#%;8./<&! +)@17&)#5!7,&87*%!0#!,#@7,#!=.1+!#1=7*5!7,%!##*! */&&)@!=#1%;8)-*%#,5!2<7*&!+#&!)**7&).*7,#! +)@17&)#!<.10#*!..$!=7710)@8#0#*5!<#1$!#*! )0##O*!=#1%61#)0!0)#!.*?#!,#=#*%!=#11)-$#*>9! :7&!?)-*!+..)#!<..10#*9!K*!<#1$#,)-$8#)0! #1=71#*!=##,!N/1.6#%#!C/1@#1%!0#!$.+%&!=7*!7,! 0)#!)++)@17*&#*5!.4!?#!*/!,#@77,!.4!),,#@77,! ?)-*5!7,,#1+)*%&!7,%!6.%)&)#49! ! ! I771!8.#!8710!+#*!8#&!..$!61.C##1&5! +)@17&)#!=7,&!*)#&!&#!%&.66#*9!3.,@#*%!0#!KhI5! 0#!5"1$("+1#*"+,&3(D+"#)+1#*"&B*(&R#D(+1#*"5! <71#*!)*!0#!-71#*!?#=#*&)@!1.*0!0#!cZ!+),-.#*! +#*%#*!.6!6709!h6!0)&!+.+#*&!?)-*!07&!#1!7,! '_Z!+),-.#*k!07&!)%!DD*!.6!0#!PZ!<#1#,0A C/1@#1%9!T7&!0#!&.#$.+%&!?7,!C1#*@#*5!,77&! ?);8!@#+7$$#,)-$!170#*9!J,,##*!7,!)*!I71.$$.! <7;8&#*!.*@#=##1!7*0#187,4!+),-.#*!J41)$7*#*!

) C)

) !)

) ')

) E)

@1

.6!##*!$7*%!0#!.=#1&.;8&!*771!N/1.67!&#! +7$#*5!=#1+.#0#,)-$!.*<#&#*0!=7*!8#&!4#)&!07&! .6!0#!1./&#!*771!j)C17,&71!*771!%;87&&)*@!-771A ,)-$%!&<##0/)?#*0!@#,/$?.#$#1%!=#101)*$#*9!! ! ! :#!0..1,.6#*0!*#@7&)#=#!77*07;8&!)*!0#! +#0)7!=..1!)*;)0#*&#*!<#$&!0#!)*01/$!07&! )++)@17&)#!#)@#*,)-$!7,&)-0!7,!##*!.*@#<#*%&! =#1%;8)-*%#,!)%!@#<##%&9!:)#!)*01/$!)%!.*-/)%&F! 8.*0#10!-771!@#,#0#*!$#*0#!0#!<#1#,0!7+6#1! @1#*?#*!#*!.*?#!=..1./0#1%!+77$&#*!=7*!0)#! =1)-8#)0!=.,.6!@#C1/)$9!"/%%#*!'cH`!#*!'^HX! &1.$$#*!+771!,)#4%&!?#%&)@!+),-.#*!N/1.6#7*#*! *771!0#!3#1#*)@0#![&7&#*9!h*@#=##1!)*!0#?#,4A 0#!6#1).0#!<)%&#*!0#1&)@!+),-.#*!K*0)O1%!?);8! )*!(/)0AJ+#1)$7!#*!77*!0#!J41)$77*%#!..%&A $/%&!&#!=#%&)@#*9!W/*!C#<##@1#0#*!<7%!0#?#,4A 0#!7,%!0)#!=7*!0#!+)@17*&#*!)*!.*?#!&)-0F!8..6! .6!##*!C#!,#=#*9!I)@17&)#!)%!*)#&%!7*0#1%! 07*!8#&!?);8!=#16,77&%#*!=7*!##*!6,#$!<771!0#! ,#=#*%$7*%#*!@#1)*@!?)-*5!*771!##*!6,#$!<771! 0#?#!@1.!?)-*9! ! ! N1!?)-*!&7,!=7*!1#0#*#*!.+!N/1.6#%#! .=#18#0#*!77*!&#!+7*#*!##*!1/)+871&)@#1!&.#A ,7&)*@%C#,#)0!&#!=.#1#*!#*!..$!+#*%#*!=7*! C/)&#*!N/1.67!,#@77,!&.&!0#!N/1.6#%#!+71$&!&.#! &#!,7&#*9!K*!0#!##1%&#!6,77&%!8##4&!0#!@#+)00#,A 0#!<#%,)*@!8#&!C#!07*!..)&!&#=.1#*9! 3.,@#*%!0#!K!-+"&J$2$,*'-$"1&5"6$.&%&##@! @#0/1#*0#!0#!,77&%&#!=)-4&)@!-771!)*!0#!1)-$#1#! N/1.6#%#!,7*0#*!0#!=#1<7;8&#!,#=#*%0//1!+#&! ?.S*!=)-4&)@!61.;#*&9!j#%&7@#!@1.#)!=7*!8#&! )*$.+#*!#*!=1)-#1#!&.#@7*@!&.&!8#&!.*0#1<)-%! 8#CC#*!8#&!<#,?)-*!77*?)#*,)-$!=#1@1..&9! J,,##*!7,!.+!8/+7*)&7)1#!1#0#*#*!?./0#*!<#! +.#&#*!&.#%&77*!07&!..$!7*0#1#*!=7*!0#?#!=#1A <.1=#*8#0#*!61.4)#*9!:7&!$7*!##*=./0)@A <#@!0..1!71C#)0%$17;8&#*!=7*!#,0#1%!0#!+.@#A ,)-$8#)0!&#!C)#0#*!.6!.*?#!+71$&#*!8/*!C.A 87+!&#!=#10)#*#*9! ! ! I)@17&)#!)%!C.=#*0)#*!##*!/)+7&#! #44#;&)#=#!+7*)#1!.+!0#!#;.*.+)#!)*!71+#! ,7*0#*!?#,4!&#!%&)+/,#1#*9!J,%!+)@17*&#*!8#&! #)@#*!,7*0!=#1,7&#*5!<.10&!0..1!8/*!/)&&.;8&!0#! 71C#)0%$17;8&!%;8771%#1!#*!%&)-@#*!0#!,.*#*! =..1!0#!7;8C,)-=#1%9!3.,@#*%!;)-4#1%!=7*!0#! T#1#,0C7*$!+7$#*!+)@17*&#*!?.S*!cc!+),-710! 0.,,71!6#1!-771!.=#1!*771!8/*!47+),)#!&8/)%9!N*! 07&!?)-*!07*!7,,##*!*.@!+771!0#!4.1+#,#!.=#1A C.#$)*@#*9!T771%;8)-*,)-$!%&/1#*!0#!+)@17*&#*! 7,!+#&!7,!?.S*!H``!+),-710!0.,,71!*771!8/)%9!! :7&!C#017@!)%!*)#&!7,,##*!=)-4!$##1!?.!8..@!7,%! <7&!0#!1)-$#!<#1#,0!/)&@##4&!77*!.44);)O,#!.*&A <)$$#,)*@%8/,65!+771!07&!@#,0!<.10&!A!.+07&! 8#&!=7*!0)1#;&!C#&1.$$#*#*!74$.+%&)@!)%!A! ?.*0#1!&<)-4#,!..$!=##,!=#1%&7*0)@#1!@#Q*A =#%&##109!! ! ! W#&!,)C#17,#!N/1.67!)%!*)#&!@#C77&!C)-!##*! @#%,.&#*!#;.*.+)#!#*!..$!*/!7,!)%!#1!=.,.6! =""+1>"('"()


) F)

! #")

! ##)

2::()#)

.$%'"1

!"""!#$%$&'()

87*0#,!+#&!C)-=..1C##,0!K*0.*#%)O!L&#U&)#,M!.4! ! #%) ! ! K*!&#@#*%&#,,)*@!&.&!<7&!%.++)@#!&#@#*A +#&!J41)$7!L,7*0C./<61.0/;&#*M9!T)#!.=#1A %&7*0#1%!C#<#1#*5!017@#*!0#!+)@17*&#*!*)#&!C)-! &/)@0!)%!=7*!8#&!C#,7*@!=7*!=1)-8#)0!7,%! 77*!##*!C17)*6(+#"5!+771!77*!##*!C17)*A 01)-=#*0#!#;.*.+)%;8#!$17;8&!)*!0#!%7+#*A I#(I!,+1#*"5!<7*&!?)-!=#1@71#*!)*!8#&!T#%&#*! ,#=)*@5!?./!..$!##*!=1)-#!/)&<)%%#,)*@!=7*! $#**)%!#*!)0##O*!#*!+7$#*!0)#!)*!8/*!&8/)%A 71C#)0%$17;8&#*!+.#&#*!&.#%&77*9!h*0#1!N/1.A ,7*0!<##1!61.0/;&)#49!l)&?.*0#1)*@!0771.6!)%! 6#%#!#U6#1&%!C#%&77&!0771.=#1!%&##0%!+##1! +)%%;8)#*!0#!),,#@77,!0)#!0/)?#*0#*!#/1.S%! ;.*%#*%/%9!W#&!=#1@1)-?#*0#!N/1.67!8##4&! +.#&!*##1&#,,#*!.+!?);8!J+#1)$7!.4!0#!N/1.A )++#1%!-.*@#!<#1$#1%!*.0)@!.+!0#!#;.*.+)#! 6#%#!l*)#!C)**#*!&#!,7&#*!%+.$$#,#*9!:)#!?7,! 0177)#*0!&#!8./0#*9! #1!*)#&!.=#1!6)#$#1#*!.6!$.1&#!+)-*!*771! ! ! "#@#*%&7*0#1%!=7*!)++)@17&)#!0#*$#*! 8/)%!/@!&#!$#1#*5!.+07&!?)-*!)*=#%)*@! 07&!*)#/<$.+#1%!0#!&.;8!7,!%;8771%#!C7*#*! +.#&!<.10#*!/@=#10)#*09! =7*!0#!#)@#*!C#=.,$)*@!)*6)$$#*5!.*?#!=#1A ! #&) ! ! N*!<7&!0#!;1)+)*7,)&#)&!C#&1#4&F!/)&!1#;#*&! ?.1@)*@%%&77&!?<771!.*0#1!01/$!?#&&#*!#*!##*! .*0#1?.#$!C,)-$&!07&!0#!*771!%;87&&)*@!'X`!0/)A ?#*0!),,#@7,#!)++)@17*&#*!)*!E#0#1,7*0!0771)*! C17)*017)*'M!.6!@7*@!C1#*@#*!=7*!+#*%#*!0)#! @##*!1.,!=7*!C#&#$#*)%!%6#,#*9!g7$#*!?)-!C)-! =##,!8700#*!$/**#*!C)-017@#*!77*!0#!.*&<)$A 8.@#!/)&?.*0#1)*@!&.;8!.6!8#&!%,#;8&#!6705!07*! $#,)*@!=7*!8/*!#)@#*!,7*09!h.$!+#*#*!?#!07&! C#&1#4&!8#&!0)#4%&7,!.+!&#!$/**#*!.=#1,#=#*9! )++)@17&)#!0#!..1?77$!)%!=7*!8#&!%&)-@#*!=7*! ! #D) ! ! N#*!#)@#*&)-0%#!+)@17&)#6.,)&)#$!?.7,%!)$! 0#!;1)+)*7,)&#)&9!! 0)#!=..1!.@#*!8#C5!+)$&!*)#&!.6!##*!6#1+7*#*&! ! ! T)#!+##*&!07&!)++)@17*&#*!0#!C7*#*! =#1C,)-4!=7*!@#%;8..,0#!+)@17*&#*9!N/1.67! =7*!0#!#)@#*!C#=.,$)*@!)*6)$$#*5!@77&!/)&!=7*! +.#&!<#1$#1%!/)&!J?)O5!J41)$7!.4!(/)0A ##*!%&7&)%;8#!#;.*.+)#!<771)*!%,#;8&%!##*! J+#1)$7!<#,$.+!8#&#*!#*!&#@#,)-$#1&)-0!##*! C#677,0#!8.#=##,8#)0!<#1$!C#%&77&9!I771! 61)$$#,!%;8#66#*!.+!?#!*7!=#1,..6!=7*!&)-0! +)@17*&#*!?)-*!C#87,=#!<#1$*#+#1%!..$!;.*A <##1!&#!,7&#*!/@$#1#*9!:7&!$7*!C)-=..1C##,0! %/+#*&#*!0)#!0771+##!C7*#*!;1#O1#*9!b.=#*A 0..1!)++)@17*&#*!##*!<#1$=#1@/**)*@!&#! 0)#*!?)-*!+)@17*&#*!=77$!.*0#1*#+#*0#1!07*! @#=#*!=..1!##*!74@#C7$#*0#!6#1).0#!=7*!01)#5! 7/&.;8&.*#*9!K*!E#0#1,7*0!C)-=..1C##,0! =)-4!.4!&)#*!-7719!()-!C#&7,#*!C)-!C)**#*$.+%&! @1.#)0#!8#&!77*&7,!.*0#1*#+#1%!.*0#1!*)#/
A1

=""+1>"('"()


!"#$%&'()*+'

,--.' .+,-=1C)&) D(/3;-18)&L)2/+ ) &$9$")%)&L9$")<<5 )

'

/%0%12#&03'

) ) ) ) ) ) ) ) ) *+,)-+.)/012/3)4((5.)//3)6+,718/9) )

:+.)/012/3)6/;.11.)<+.)##)=518/3)/3)//3);12/3=1..+38;(>-51?4.9) @((5)-+.)/012/3)A+,3)210+2117)B')><3./3)./)6/417/39) @((5)/7C)=51183<22/5);.11.)4(/=//7)><3./3)2/.)//3)8(/-)13.D((5-)6/4117-)C<33/3) D(5-/39) ) E//F)3+/.)2//5)13.D((5-/3)GA+33/3H)5/-/3/3H)=((56//7-/3)/9-9I)-13)/5)D(5-/3)8/=5118-9) J7;)/5)6+,=((56//7-)KK3)A+3)D(5-.)8/=5118-)/3),/)13.D((5-.)2/.)2//5)-13)KK3)A+3H)-13) D(5-.)177//3)-/)//5;./)A+3)+3)-/)6/((5-/7+38)2//8/./7-9)

!"""#$%&%"$'()


4%536'7'')8%9'&:69';<%3' &> )

7)

&> )

,)

&> )

@)

&> )

A)

&> )

B)

) M(/)C13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)17;)./C;.;((5.)4/.)6/;./)8/.Q>//5-)D(5-/3R)) )' //3)1?.+=/5/3-/)./C;.)2/.)6/.(8/3-/)/7/2/3./3)) =' //3)6/;?4(' //3)6/.(8/3-/)./C;.)2/.)<+.//3A/../3-/)/7/2/3./3)) ?' //3)<+.//3A/../3-/)./C;.)2/.)12<;/5/3-/)/7/2/3./3)) ) :/)//5;./)17+3/1)=13)//3)./C;.)C13)(3-/5)13-/5/)-/)=(78/3-/)F<3?.+/;)4/66/3S) &) 4/.)=/52/7-/3)=13)-/)-+5/?./)1137/+-+38)=((5)4/.);?45+,=/3)=13)4/.)15.+C/7) #) 4/.)113-<+-/3)=13)-/)>5(67//2;./77+38) $) 4/.)<+.;>5/C/3)=13)//3)=/5D1?4.+38) T/7C/)F<3?.+/;)4//F.)-/)//5;./)17+3/1)=13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;PR) )' &)/3)#)) =' &)/3)$)) >' #)/3)$)) ?' &H)#)/3)$)) ) UV<5(>1)+;)-115-((5)2/.)//3)8+813.+;?4)>51C.+;?4)>5(67//2)(>8/A1-/7-9W)G5/8/7;) B%LI) T1.)+;)-/)C/53)=13)-1.)>5(67//2R) )' :/)+3F(521.+/%<+.D+;;/7+38)=/57((>.)2(/+A1129)) =' :/)5/?4./3)=13)-/)C7/+3/).17/3)7(>/3)8/=1159)) >' M13-/7)/3)+3-<;.5+/)8113)1?4./5<+.9)) ?' X<3;.)/3)?<7.<<5)=/57(/-/5/39)) ) T/7C/)=13)(3-/5;.113-/)A+33/3)8//F.)4/.)6/;./)-/)C/53)D//5)=13)-/)6/AD15/3) -+/)./8/3;.13-/5;)67+,C/3;)17+3/1)#)/3)$)113=(/5/3)./8/3)4/.);.13-><3.)<+.)-/) ./C;.R) )' :/)/+8/3).117)4//F.)//3)85(./)4+;.(5+;?4/)D115-/9)) =' :/)/+8/3).117)4//F.)=((5)-/)8/65<+C/5)//3);./5C/)8/=(/7;D115-/9)) >' :/)/+8/3).117)+;)(32+;6115)+3)-/)177/-118;/)?(22<3+?1.+/9)) ?' :/)/+8/3).117)5(/>.)8/=(/7/3;)=13)31.+(317/).5(.;)(>9)) ) UO115)/=/32+3)17;)//3)2<3.;((5.)4//F.)//3).117)//3)/+8/3)+3.5+3;+/C/)D115-/W) G5/8/7;)#$%#BI) T115(2)A(<).117)8//3)N+3.5+3;+/C/)D115-/P)4/66/3R) )' Y2-1.)-/)D115-/)/5=13)3+/.)./)6/>17/3)+;9)) =' Y2-1.)4/.)(2)+/.;)16;.51?.;)811.9)) >' Y2-1.)4/.)(2)+/.;)8/=(/7;21.+8;)811.9)) ?' Y2-1.)4/.);7/?4.;)(2)//3)4<7>2+--/7)811.9)) )

!"""#$%&%"$'() )

#)

7//;)=/5-/5) !!!


&> )

&> )

C) .) D) E)

&> )

7- )

#> )

77 )

&> )

7, )

&> )

7@ )

&> ) &> )

Y2)-/)F<3?.+/;)=13)17+3/1P;)113)./)-<+-/3)D(5-/3)(3-/5)13-/5/)-/)=(78/3-/) F<3?.+/D((5-/3)8/65<+C.S) 158<2/3.H)?(3?7<;+/H)-/F+3+.+/H)8/=(78H)((5A11CH);./77+38H)=/5C715+38H)=/52(/-/3H) =((5D115-/)/3)D//57/88+389) *+33/3)4/.)./C;.8/-//7./)=13)17+3/1)B).(.)/3)2/.)!)4//F.)/7C/)17+3/1)//3)/+8/3) F<3?.+/)./3)(>A+?4./)=13)-/)(=/5+8/)17+3/1P;)=13)-+.)./C;.-//79) T/7C/)F<3?.+/)4//F.)17+3/1)BR)X+/;)KK3)=13)6(=/3;.113-/)F<3?.+/D((5-/39)) T/7C/)F<3?.+/)4//F.)17+3/1)ZR)X+/;)KK3)=13)6(=/3;.113-/)F<3?.+/D((5-/39)) T/7C/)F<3?.+/)4//F.)17+3/1)LR)X+/;)KK3)=13)6(=/3;.113-/)F<3?.+/D((5-/39)) T/7C/)F<3?.+/)4//F.)17+3/1)!R)X+/;)KK3)=13)6(=/3;.113-/)F<3?.+/D((5-/39)) ) UM/.)=/5=138/3)=13).17)=13)NC7/+3/P).17/3)+3)V<5(>1)-((5)//3)(F)2//5)+3.51% V<5(>/;/)?(22<3+?1.+/.17/3)(F)N7+38<1/)F513?1/P)6+/-.)/3(52/)=((5-/7/39W) G5/8/7;)BL%Z"I) O/.)D/7C/);((5.)=13)158<2/3.1.+/)D(5-.)-/A/)6/D/5+38)(3-/56()85(3-)=13) )' F/+./39)) =' 8/=(78/39)) >' +3.<[.+/9)) ?' 3<.9)) ) \3)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)D(5-.)4/.)=/52(/-/3)8/<+.)-1.)5(3-)#"B")+3)V<5(>1) KK3)8/2//3;?41>>/7+,C/)?(22<3+?1.+/.117)8/65<+C.)A17)D(5-/39)) T/7C/).D//)(3.D+CC/7+38;;.1-+1)C<33/3)-1156+,)D(5-/3)=((5;>/7-)./3)113A+/3) =13)4/.)]/-/5713-;R) ) ^./7),/)//3).(/C(2;.)=((5)D115+3)]/-/5713-)17;);.11.C<3-+8/)//34/+-)3(8)D/7) 6/;.11.H)2115)D115)-/)=(/5.117)4/.)+3.51%V<5(>//;)+;9) T/7C)/FF/?.)2/.)6/.5/CC+38).(.)7+./51.<<5)/3).(3//7)A17)-13)(>.5/-/3H)8/7/.)(>) 17+3/1)&BR)) )' *<+./3713-;/);?45+,=/5;)A<77/3)21CC/7+,C/5)+3./85/5/3)+3)4/.)?+5?<+.)=13) 7+./51.<<5)/3).(3//7)<+.)]/-/5713-9)) =' :/)6<+./3713-;/)+3=7(/-)(>)-/)CD17+./+.)=13)7+./51.<<5)/3).(3//7)<+.) ]/-/5713-)A17)8/5+38)A+,39)) >' _+./51.<<5)/3).(3//7)<+.)]/-/5713-)A<77/3)+3)4/.)6<+./3713-)2(8/7+,C)2+3-/5) ?(22/5?+//7);' V5)D(5-.)//3).D+,F/71?4.+8/)=/58/7+,C+38)8/211C.9)) ?' M/.);.13-><3.)=13)-/)./8/3;.13-/5;)D(5-.)=/5./C/3-9)) )

!"""#$%&%"$'() )

$)

7//;)=/5-/5) !!!


&> )

7A )

&> )

7B ) &> ) 7C )

&> )

7. ) &> ) 7D ) &> )

7E )

M(/)C13)4/.);7(.)=13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)8/.Q>//5-)D(5-/3R)) )' :/);?45+,=/5)8//F.)3(8)//3)711.;./)158<2/3.)(2)-/)7/A/5)./)(=/5.<+8/39)) =' :/);?45+,=/5)5(3-.)1F)-((5)A+,3);.13-><3.)3(8)//3;);12/3)./)=1../39)) >' :/);?45+,=/5);7<+.)1F)2/.)//3)1136/=/7+38)113)-/)>(7+.+/C)=/513.D((5-/7+,C/39)) ?' :/);?45+,=/5).5/C.)//3);7(.?(3?7<;+/H)>1;;/3-)6+,)4/.)8/4//7)=13)-/)./C;.9)) ) V/3)./C;.)C13)A(D/7)3115)-/)+34(<-)17;)3115)-/)158<2/3.1.+/;.58/;>7+.;.)+3)=/5;?4+77/3-/)(3-/5-/7/39) E/7/.)(>)-/)<&FG:0)C13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)D(5-/3)(3-/5=/5-//7-)+3)//3) -5+/.17)-/7/3)-+/)=13)-/)=(78/3-/)C(>,/;)C<33/3)D(5-/3)=((5A+/3S) -//7)&S)_13-(=/5;.+,8/3-/).117)+-/117) -//7)#S):/3C615/);.1-+1)+3)(3.D+CC/7+38)3115)8/2//3;?41>>/7+,C/).117) -//7)$S)*/AD15/3)./8/3)=/57+/;)(>)4/.)=71C)=13)/+8/34/+-)/3)C<3;.9) *+,)D/7C/)17+3/1)6/8+3.)-//7)#R)) *+,)D/7C/)17+3/1)6/8+3.)-//7)$R)) ) E/7/.)(>)-/)#1H:$%&6#6<%361:I6::1)C13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)D(5-/3) (3-/5=/5-//7-)+3)/3C/7/)-/7/3)-+/)1?4./5//3=(78/3;)17;)=(78.)C<33/3)D(5-/3) 8/.Q>//5-S) -//7)&S)>5(67//2;./77+38)/3);.13-><3.6/>17+38) -//7)#S);.13-><3./3)=13)13-/5;-/3C/3-/3)/3)D//57/88+38)/5=13) -//7)$S)4/5417+38);.13-><3.)/3)158<2/3.1.+/9)) *+,)D/7C/)17+3/1)6/8+3.)-//7)#R)) *+,)D/7C/)17+3/1)6/8+3.)-//7)$R)) ) T/7C/)=13)-/)(3-/5;.113-/)A+33/3)8//F.)-/)4((F-8/-1?4./)=13)-/)./C;.)) NJ>/H)3<.H)O+/;P)4/.)6/;./)D//5R) )' :/)(3.D+CC/7+38)3115)KK3)V<5(>/;/)?(22<3+?1.+/.117)./3)C(;./)=13)-/) C7/+3/)V<5(>/;/).17/3)+;)//3)7(8+;?4/)/3).(/)./),<+?4/3)(3.D+CC/7+389)) =' E/7+,C6/5/?4.+8+38)=13)-/)C7/+3/)V<5(>/;/).17/3)(>)6/;.<<57+,C)3+=/1<)7/+-.) .(.)+3/FF+?+`3./)?(22<3+?1.+/)6+33/3)-/)=/585(./)V<5(>/;/)a3+/9)) >' M/.)<+./+3-/7+,C)<+.;./5=/3)=13)-/)C7/+3/)V<5(>/;/).17/3)./3)8<3;./)=13)KK3) (F)/3C/7/)V<5(>/;/)?(22<3+?1.+/.17/3)+;)(3=/52+,-/7+,C9)) ?' M/.)=/5-D+,3/3)=13)4/.)]/-/5713-;)./3)8<3;./)=13)KK3)V<5(>/;/) ?(22<3+?1.+/.117)A17).(/C(2;.+8/);?45+,=/5;)85((.);
!"""#$%&%"$'() )

B)

7//;)=/5-/5) !!!


6%536J1#H$%&6'7' ) G&I)O/3;/3)8/=/3)4<3)((5;>5(3C/7+,C/).117)(>)(2-1.)A/)A+?4)/58/3;)13-/5;)D+77/3) =/;.+8/3)/3)//3)3+//3)./)=+3-/39)YF)A/)8113)4<3)((5;>5(3C/7+,C/).117) =/5D1157(A/3)(2-1.)(>);?4((7H)+3)-/)126./315+,)/3)+3)-/)5/?4.;>511C)//3)13-/5/).117)+3) AD138)+;)/3)4<3)/+8/3).117)2/.)2+;>5+,A/3)D(5-.)6/,/8/3-9)YF)-/)(=/54/+-)7/8.)4<3)//3) .117)(>9)V5)+;)-<;)17.+,-)2//5)113)-/)413-)-13)A(2115)//3)=/5;?4<+=+38H)//3)1F;.13-) 3/2/3)=13)-/)((5;>5(3C/7+,C/).117)(2-1.)//3)13-/5/).117)2((+/5)A(<)A+,39) G#I)V/3).117)+;)+3)-/)7((>)=13).+/3.177/3H)4(3-/5-/3H);(2;)-<+A/3-/3),15/3) =((5.8/C(2/3)<+.)-/)?(77/?.+/=/)?5/1.+=+./+.)=13)2/3;/39):/)=/5-D+,3+38)=13)//3).117) =(52.)-13)((C)//3)(34/5;./76115)?<7.<<5=/57+/;9)M/.);>5//C.)-<;)=13A/7F)-1.)//3).117)-+/) +3)(365<+C)-5/+8.)./)8/51C/3H)(>)/7C/)2(8/7+,C/)D+,A/)2(/.)D(5-/3)=1;.8/7/8-)/3) 6/;?45/=/39):1.)+;)6+,)<+.;./C)-/).11C)=13)7+38<[;./39)b(/3)+3)&''#)-((5)/3C/7/) =((5113;.113-/).117C<3-+8/3)//3)>5(851221)D/5-)(>8/;./7-)(2)6/-5/+8-/).17/3)=1;.) ./)7/88/3H)C7(3C)-115+3)./=/3;)4/.);.5/=/3)-((5)(2)-/A/)+3);.13-)./)4(<-/39):/;.+,-;)17) D/5-/3)/5)6+,)-+.);.5/=/3)C5+.+;?4/)C13../C/3+38/3)8/>711.;.H)D13.);(2;)+;)//3) .1178/2//3;?41>)8/D((3)./)C7/+3)(2)./)C<33/3)=((5.6/;.113)/3)2(/./3)-/)7/-/3)D/7) //3)85(./).117)7/5/3)(2)./)(=/57/=/39) G3115S)J6512)-/)^D113H)<+.S)!"#$%&'()*+,*&(H)&'),13<15+)#""BI )

) ) &> ) ,- ) T/7C/)=13)-/)=(78/3-/)6/D/5+38/3)+;),<+;.R) )' :/);?45+,=/5)=13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)/3)-+/)=13)4/.)./C;.F5182/3.) 2/3/3)6/+-/3)-1.)//3).117)-+/)-5/+8.)./)=/5-D+,3/3)2(/.)D(5-/3)=1;.8/7/8-) /3)6/;?45/=/39) =' :/);?45+,=/5)=13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)/3)-+/)=13)4/.)./C;.F5182/3.) 2/3/3)6/+-/3)-1.)4/.)]/-/5713-;)(>)-/3)-<<5)D/77+?4.)4/7/2117)3+/.)2//5) 8/;>5(C/3)A17)D(5-/39) >' :/);?45+,=/5)=13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)/3)-+/)=13)4/.)./C;.F5182/3.) 2/3/3)6/+-/3)-1.)2/3;/3)6/5/+-)A+,3)=5+,D+77+8)1F;.13-)./)-(/3)=13)4<3) ((5;>5(3C/7+,C/).117H)2+.;)A/)-115)4/.)3<.)=13)+3A+/39) ) U:/)=/5-D+,3+38)=13)//3).117)=(52.)-13)((C)//3)(34/5;./76115)?<7.<<5=/57+/;9W) GA+/)17+3/1)#)=13)./C;.F5182/3.)&I9) $> ) ,7 ) T1.)+;)4/.);.13-><3.)=13)M13;)=13)-/3)*/584)(=/5)-/)2(8/7+,C/)=/5-D+,3+38)=13) -/)]/-/5713-;/).117H)8/7/.)(>)17+3/1)&Z)/3)&L)=13)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;RP) _+?4.)A+,3);.13-><3.).(/)2/.)//3)-((5)4/2)8/65<+C.)158<2/3.9)) E/65<+C)210+2117)#Z)D((5-/39)) ) ) K%6'G8L'0%'2##636%'M1#H%&'M#&'0<6'%"#$%&'36##&'G8'0%'MG2H%&0%'8#H<&#N) )

!"""#$%&%"$'() )

Z)

7//;)=/5-/5) !!!


6%536J1#H$%&6',' ) \3)4/.)?(2>7/0/)>5(?/;)-1.).117=(52+38)+;H)A+/)+C)//3)(>=177/3-/)D+;;/7D/5C+38).<;;/3) ?<7.<<5)/3).1179)V/3)?<7.<<5)=(52.)//3).117H)2115)D(5-.)/5)((C)-((5)8/=(52-9)@(78/3;) 2+,)+;)-+/)613-).<;;/3).117)/3)?<7.<<5H)/3)-13)6/-(/7)+C)?<7.<<5)+3)177/)65//-./S)=13) //.8/D((3./3).(.)7+./51+5/)C<3;.H)A();./5CH)-1.)/5)8//3).117)6/;.11.)A(3-/5)?<7.<<5)/3) 13-/5;(2)8//3)?<7.<<5)A(3-/5).1179):/).117)+;)4/.)?/2/3.H)6+3-2+--/7)/3);12/3=(/8;/7) =13)//3)?<7.<<59)@17.)-/).117)D/8)-13)4/66/3)D/)./)21C/3)2/.)//3)?<7.<5/7/) +-/3.+./+.;?5+;+;9) G<+.S):/61.>18+31)\3./53/.H)6+,-518/)J5,13)Y(;./5D+,CI )

) ) c(D/7)+3)-/)./C;.)NJ>/H)3<.H)O+/;P)17;)+3)./C;.F5182/3.)#)C(2.)3115)=(5/3)D1.)-/) /=/3. ) ,, ) \3)D/7C)(>A+?4.)=/5;?4+77/3)6/+-/);.13-><3./3)=13)/7C115R)) E/65<+C)210+2117)B")D((5-/39)) ) )

4%536','')&H36 ) ,@ ) O11C)//3)8(/-7(>/3-/);12/3=1..+38)+3)?(55/?.)]/-/5713-;)=13)210+2117),--) D((5-/3)=13)-/)./C;.)NJ38;.+8)]/-/5713-P9)c(58)/5=((5)-1.),/);12/3=1..+38) 6/85+,>/7+,C)+;)=((5)+/213-)-+/)-/)((5;>5(3C/7+,C/)./C;.)3+/.)C/3.9)a+.),/) ;12/3=1..+38)2(/.)4/.)=(78/3-/)-<+-/7+,C)D(5-/3S) !) D/7C)178/2//3)=/5;?4+,3;/7)+3)-/)./C;.)NJ38;.+8)]/-/5713-P)D(5-.)6/;>5(C/3d) !) D1.)-/)4((F-A1C/3)A+,3)=13)-/)-5+/)(3-/5D/5>/3)D115+3)-+.)=/5;?4+,3;/7) D(5-.)<+.8/D/5C.d) !) D/7C/);?4+,3615/)./8/3;.5+,-+84/+-)A+?4)6+,)4/.)=/5;?4+,3;/7)=((5-(/.d) !) D/7C/)(=/5C(/>/7/3-/)((5A11C)=((5)4/.)=/5;?4+,3;/7)D(5-.)8/8/=/3d)) !) D/7C)((5-//7)-/)1<./<5)(=/5)4/.)=/5;?4+,3;/7)=/7.9) ) ) ) )

=1G&M%1$%20<&H' -)'$./+.001'2$3&'$()$1'$(14$)5&0)'$2),67184)$,6.'')'9$:.&*+$4)8+4)'$)'$&;,))*(1'2)'9$1+$4)$31'()'$1'$<)4$,1=$(14$)5&0)'$ ,)<.6)'()$>.66)>41)3..6+><61;49$(&4$'&$&;*../$3&'$<)4$)5&0)'$?.6(4$2)/7,*1>))6(@$ !"""#$%&%"$'() ) !"""#$%&%"$'(e)

L)

7//;)=/5-/5) !!! /+3-/) !)


!"#$%&'()*+,(

-../( *+,-./0)&) ) )

(

0'1'2$%314(

) ) ) ) ) ) ) ) 1203*(420,2)

!"""#$%&%"$'()


5'647(8( )

*9':(3;7:(<"'4(

F)

&")

&F)

#")

#F)

$")

$F)

;")

) =8>)78)-2)*+28)5/8-28)-+2)926)&):2+)#"";) *4*)-2)<=649232)>8+2)?+,8)*42@2*62-28A) B46-28).225/5)052+82)*4*)?226)052+82) */528)@23964028C)<=649/)+3)-//6-446) :2*)228)@+@/8*+3DE)96/0*+3DE)964(522:) 49@2?/-25-C)73)E2*):4@25+,0)-2)052+82) *//5@2(+2-28)(5+,.28-)-2?25G-2)62DE*28) *2)@2.28)/53)E2*)H6/83A)I=+*3)4G) <8@253J)K+,)5+,0*)E2*)-/*)-2).446-2528) -2)8/-2528).26)?=5528)4.26*62GG28)/53)-2) 052+8262)*/528)+8)E2*)*4204:3*+@)<=649/) @228)4GG+D+L52)G=8D*+2):226).26.=5528)28) :+33DE+28)?25G3)8/=B25+,03):226) @23964028)B46-28C)) =->)I2)@2(6=+025+,02)62/D*+2)49):+,8) 3*/8-9=8*)+3)26)228)./8)B42-2C)<8)?4M8) 2:4*+48252)3*255+8@8/:2)+3)@42-)8/)*2) .42528C)N+,)-2)+8.426+8@)./8)-2)2=64) ?+,8)*/5)./8)22=B284=-2):=8*3446*28A) ?4/53)-2)@=5-28A).26-B2828A)28)E2*) 043*)8+2*)-2):+83*2):42+*2)-//6)228) ?20262)843*/5@+2)4.26)*2)0423*2628C) K//6)2.28:+8)/53)228):=8*3446*)E22G*) 228)*//5)228)2+@28)+8*6+83+202)B//6-2O) ?+,)+3)352DE*3)228)D4::=8+D/*+2:+--25) 28)G=8D*+48226*)(2*26)8//6:/*2):226) :28328):2*)250//6)+8)D48*/D*)*62-28C) =?>)P//0)E446*):28)@2.425+@2)?+2528) ?2@@28)-/*)228).450)?+DE)48*E22:-)?4=) .42528)/53)E2*)228)/8-262)*//5):423*) @//8)3962028C)K+33DE+28)?4=)-/*)E2*) @2./5)?+,8)/53)228)-+D*/*46)228)*//5)?4=) .26(+2-28A)?4/53)-+D*/*46)Q*/5+8):2*)E2*) R246@+3DE)E22G*)@2-//8C)K//6)E2*)+3) :2*)228)*//5)/53):2*)052-26-6/DE*C)S2*) 0/8)E225)96/0*+3DE)28).26G6+3328-)?+,8) -2)B+,-2)B45528)>6026).+33263(6420) .6+,B+55+@)*2).26./8@28)-446):4-2682) ,2/83C)T4)+3)+8)-2)/DE**+28-2)22=B)+8)-2) P2628+@-2)Q*/*28)./8)U:26+0/)+8).4552) E/6:48+2)(2354*28)-/*)E2*)<8@253)-2) *//5)-26)>8+2)?4=)B46-28A)?48-26)-/*)/5) -+2)V2-265/8-263A)I=+*3263A)H6/8328)28)

!"""#$%&%"$'() )

;F)

F")

FF)

Y")

YF)

!")

!F)

\")

\F)

#)

7*/5+/828)*26)952002)26)(2?B//6)*2@28) ://0*28C) =@>)S2*).26./8@28)./8)*/5)./8)W052+82M) */528)+8)<=649/)-446)228)4G):226)+8*6/% <=649232)D4::=8+D/*+2*/528)4G) W5+8@=/2)G6/8D/2M)(+2-*)2846:2).446% -2528C)<8)B25)49)-6+2)9=8*28O)E2*)+8*26% :28325+,0).260226A)-2)D=5*==6)28)-2) 5+*26/*==6C) =A>)78)-2)8+2=B2)G2-26/*+2)./8)=+*2+8-2% 5+,0):226)-/8)-26*+@)5/8-28)*=3328)-2) U*5/8*+3DE2)XD2//8)28)-2)X26/5)?=5528) E48-26-28):+5,42828):28328):2*) 250//6):42*28)D4::=8+D2628A)28)E2*) ?4=)B25)(=+*28@2B448)482D484:+3DEA) 4896/0*+3DE)28).260B+3*28-)?+,8)/53)/552) */528)(+8828)-/*)@64*2)@2(+2-)49)(2% 3*==65+,0)8+.2/=)?48-26)=+*?48-26+8@) @25+,0(262DE*+@-)?4=-28)(5+,.28Z)-/8) ?4=)+2-26)<=649223)(235=+*A)+2-262) B2**25+,02)62@25+8@)28)+2-26).26@/-26% .2635/@)+8)?4M8).+,G28*B+8*+@).263DE+5% 528-2)*/528).26*//5-)28)@29=(5+D226-) :42*28)B46-28C)V+2:/8-)(2*B+,G25*)-/8) 440)-/*)49)-28)-==6)280252)@64*2)*/528) ?=5528)B46-28)//8@2B2?28)-+2)*=3328) -2)-2253*/*28)-2)645)?=5528).26.=5528) -+2)E2*)[/*+,8)*4*).26)+8)-2)K+--25% 22=B28)39225-2)28)E2*)H6/83)+8)-2) /DE**+28-2)28)82@28*+28-2)22=BC) =B>)S2*)+3)8+2*)48B//63DE+,85+,0)-/*)+8) <=649/A)(+,)B+,?2)./8)2263*2)3*/9A)/5) -/8)8+2*)/53)4.26@/8@33+*=/*+2A).446) 228)-6+2*/5)5+8@=/2)G6/8D/2)B46-*) @204?28O)E2*)H6/83).446)E2*)?=+-28A) E2*)I=+*3).446)E2*)443*28)28)E2*)<8@253) .446)E2*)8446-28)28)B23*28)./8)E2*) @648-@2(+2-C)K//6)-/*)+3)/55228)228) 96/0*+3DE)28)@228)96+8D+9+225).263DE+5) :2*)E2*)+-22)./8)]]8)@2?/:285+,02) <=649232)D4::=8+D/*+2*//5C) =/>)<28)-26@25+,02)@2:2283DE/9925+,02) +8*6/%<=649232)*//5)0/8)E//6)645)./8) D4::=8+D/*+2:+--25)8/*==65+,0)9/3)8//6)

5223).26-26) !!!


'")

'F)

&"")

&"F)

&&")

&&F)

&#")

&#F)

&$")

&$F)

(2E4628).26.=5528)/53)/552)<=6492/828) -+2)*//5)49)3DE445)52628)3962028)28) .263*//8C)U55228)-/8)0=8828)2683*+@2) :+3.263*/8-28)28)D4::=8+D/*+2% 3*4468+3328)B46-28).44604:28C)<6)?/5) -=3)228)<=649232)@2826/*+2)49@642+28) -+2)*E=+3)84@).263DE+5528-2):42-26% */528)E22G*)@25226-A)://6)49)3DE445)E2*) +8*6/%<=649223)E22G*)52628)@2(6=+028A) -/*)+8:+--253)440)-2)*//5)./8)/552)@64*2) <=649232)8+2=B3:2-+/)?/5)?+,8)@2% B46-28C)72-262)<=6492//8)+3)-/8)49) ?+,8):+83*)*B22*/5+@Z)8//3*)250//6) (2E2263*)E+,).6+,B25)2.28)@42-)-2)2+@28) :42-26*//5)/53)-2)<=649232)(23*==63%) 28)D4::=8+D/*+2*//5C)) =C>)I2?2)*423*/8-)?/5)4.26)6=+:)]]8) @2826/*+2A)-=3)648-)#";"A)B46-28) (262+0*C)K//6)E42)?/5)-2)96/0*+,0)./8) E2*)*//5@2(6=+0)?+DE)-/8).26-26)48*% B+002528J)S2*)+3)B25).26E25-2628-)49) -+*)9=8*)-2).26@25+,0+8@)*2)*620028):2*) -2)3+*=/*+2)./8)-2)H6+232)*//5)+8)H6+23% 5/8-C) =D>)78)-2)82@28*+28-2)22=B)B26-28) -446)228)@26+8@)//8*/5)+,.26//63) 94@+8@28)48-2684:28)4:)-2?2)49) 3*26.28)8/)-4-2)*//5)8+2=B)52.28)+8)*2) (5/?28C)I/*)3*62.28)B/3)//8./8025+,0) 3=DD23.45A)://6)8/)-2)1B22-2)^2625-% 44654@A)*428)V2-265/8-)/53)E26(4628) ./-265/8-)228)926+4-2)./8)@2?/:28% 5+,02)B2-2649(4=B)+8@+8@A).26?/8--2) -/*)964.+8D+//532)25/8)@42--2253C)P/8) -2)#""C""")+8B48263)./8)-2)964.+8D+2) H6+235/8-)?+,8)26)8=)?4M8).226*+@-=+?28-) -+2)?+DE)*E=+3)28)48-265+8@)B25)2283) ./8)E2*)H6+23)(2-+2828A)E42B25)?+,)E2*) V2-265/8-3):+83*283)2.28)@42-) (2E226328C)S2*)+3)*202828-)-/*)-2) 62-/D*+2)./8)E2*)H6+23DE)I/@(5/-)26) 8+2*)4.26)92+83*)-2)06/8*)+8)E2*)H6+23)*2) 5/*28).263DE+,828A)://6)E2*)V2-265/8-3) .260+23*)4:-/*)E2*)(5/-)/8-263)*2).225) /(488223)28)/-.26*226-263)?4=) .265+2?28C) =8.>)S2*)./5*)-/8)440)@2:/0025+,0)./3*) *2)3*25528)-/*)32-26*)228)E/5.2)22=B) E2*)@2(6=+0)./8)E2*)H6+23)+8)-2)964%

!"""#$%&%"$'() )

&;")

&;F)

&F")

&FF)

&Y")

&YF)

&!")

&!F)

&\")

$)

.+8D+2)@252+-25+,0)B226)+3)/G@284:28C) H6+235/8-)W48*G6+23*MC)<8)-2)446?//0) -//6./8)+3)://6)/5)*2)(2@6+,925+,0O)-2) V2-265/8-32)*252.+3+2A)-2)V2-265/8-32) 06/8*28)28)4.26+@2):2-+/A)-2)*42% 82:28-2):4(+5+*2+*)48-26),48@2628)28) -2)V2-265/8-32)493DE6+G*28)-+2):28) 4.26/5)4:)?+DE)E228)?+2*A)E2((28)-2) ,48@3*2)@2826/*+23)26)@252+-25+,0)*42) (2B4@28)E=8)2+@28)3*6220*//5)*2).26% B//654?28C)X:)-/*?25G-2)D4:952_)./8) 62-2828)?=5528)8/)#";")-2)8+2=B2) @2826/*+23),48@2)<=6492/828)26)5/8@% ?//:)://6)?2026).446)@2B48828) B46-28)-2)<=649232)5+8@=/)G6/8D/):2*) E//6)2846:).225)6+,0262):4@25+,0E2-28) 440)+8)E2*)-/@25+,03)52.28)*2)@2(6=+028C) =88>)I2?2)48*B+0025+8@)?/5):2*)8/:2) B46-28)(2.46-26-)-446)E2*)G2+*)-/*)26) @+@/8*+3DE2).446-2528).26(48-28)?+,8) //8)-+2)@642+)8//6)@64*262)*//5228E2+-C) S2*)3962028)./8)228)*//5)=+*)228)052+8) *//5@2(+2-)(2*2028*)8=)228://5)228) E/8-+D/9).446)+2-26228)-+2)?+DE):2*) B2*283DE/9A)E/8-25)28)+8-=3*6+2)(2?+@% E4=-*C)^+2)228)B2625-*//5)396220*A) E22G*)62DE*3*62203)*42@/8@)*4*)48% @2E446-)6+,02)0288+3(23*/8-28A)0/8)?+,8) 2+@28)9623*/*+23)28)964-=D*28)-+62D*) +8@/8@)-428).+8-28)49)228).225)@64*262) :/60*A)28)?4=)-=3)B25)?25-?//:)-4:) ?+,8)/53)E+,)?+DE).6+,B+55+@)493544*)+8)228) (29260*)*42@/8025+,0)*//5@2(+2-C) =8->)P225)*2)@2:/0025+,0)B46-*)-446) .446.2DE*263)./8)-2)V2-265/8-32) D=5*==6)//8@284:28)-/*)E2*)[email protected]) ./8)E2*)V2-265/8-3)/53)2263*2).426*//5) +8)-2?2)<=649232)964.+8D+2)440)844-% 54**+@)?/5)?+,8).446)48?2)D=5*==6C)I//6) B+,3*)2DE*26)8+2*3)49A)+8*2@28-225`)<6) ?+,8)E225)B/*)?+88+@2)-2G+8+*+23)./8) D=5*==6)-280(//6A)?4/53)-2):/8+26)./8) -28028)4G)-2):28*/5+*2+*)./8)228) (29//5-).450A)4G)E2*)@2E225)./8)?+,8) +83*+*=*+23)/53)62DE*396//0)4G)@4-3% -+283*A)://6)844+*)./5*)4G)3*//*)-+2) D=5*==6):2*)-2)*//5)B//6+8):28)?+DE) *42./55+@)=+*-6=0*C))

5223).26-26) !!!


&\F)

&'")

&'F)

#"")

#"F)

#&")

#&F)

##")

##F)

#$")

=8?>)X9)E2*)9=8*)./8)D=5*=6252)48*% [+2.2)E2:25A)26).26-B+,8*)B25):226)-/*) 483)-+26(//6)B/3C)1g9+3DE)V2-265/8-32) B+0025+8@)0/8):28)26)*64=B283)@26=3*) @2(6=+028)?+,8).225/5)/5)=+*@23*46.28C) ./8)=+*@//8)-/*)-2)@642+)8//6).26-262) T4)440)-2)*6203DE=+*)28)-2)95/@@28E=*A) .26:28@+8@)28)48-265+8@2)(2a8.542-+8@) ./8)/552)2=645/8-28)?226)943+*+2.2) #$F) -2)25A)E2*):=-)28)-2)(=8-26A)E2*)E/8-% 2GG2D*28)?/5)346*2628C)72*3)-26@25+,03) ?2**28)28)E2*)0+2.+*32+26286/928A)-2) ?/@28)B2)8/:25+,0)/5)226-26)(+,)-2)./5) 054:928-/83)28)E2*):+-B+8*26(5/?28A) ./8)U8*B26928)+8)&F\FC)V/)-2) -2)82*25-420)28)-2)8229,23:=*3C)P225) WQ9//832)G=6+2M).23*+@-28)P5//:32) 843*/5@+3DE2)@2(6=+028)35+,*28)=+*A) 0=83*28//63)28)04495+2-28)?+DE)+8) #;") 3/:28):2*).225)8/6+@E2+-)-+2)-//6(+,) @64*28)@2*/52)+8)E2*)@2B23*)S455/8-C) E446-2C) =8/>)P//0)E446),2)49)-+*)9=8*)-2)*2@28% I//6:22)(2@48)E2*)48@2028-2)E44@% B269+8@O)://6)-2)V2-265/8-32) 32+?428)49)E2*)@2(+2-)./8)0=83*28A) 5+*26/*==6)-/8J)I280)2283)//8)P48-25) 52**260=8-2)28)B2*283DE/9A)8+2*)?48-26) 62-28)WR4=-28)<2=BM)@2842:-C) #;F) 28)hCSC)[24945-`)V/*==65+,0)?+,8)-/*) =8@>)X9)/552)@2(+2-28)B//6)-2)*//5) @64*2)-+DE*263)@2B223*)e)+3)-/8):+,8) /8*B446-)e)28)E=8)B26028)?=5528)48% @228)4(3*/025).46:*A)+3)-2)D=5*=6252) @2*B+,G25-)48@2:42+-).446*52.28C)V2*) +8*2@6/*+2)./8)<=649/)*64=B283)/55/8@) /53)-2):223*26B26028)+8)/8-262A)8+2*) 228)G2+*C)78)/552)<=649232)46023*28) 392528)+8*268/*+48/52):=3+D+)D4:% #F") :226)@23964028)*/528)?/5)E=8)94L?+2) 943+*+23)=+*)-2)E252)B2625-C)X83) (5+,.28-)@252?28)28)(23*=-226-)B46-28) b48D26*@2(4=B46023*)B46-*)@252+-) -446)0288263)28)5+2GE2((263C)I2) -446)228)[2*)c*4*).446)046*)-446)228) 3+*=/*+2)?/5)-=3)8+2*)?4)E225).225).26% 7*/5+//8dA)483)V/*+48//5)N/552*)-446)228) 3DE+5528)./8)8=A)B/8*)440)./8-//@)-2) b/8/-223)28)-2)V2-265/8-32)X926/) #FF) -/@)52.28)48?2)@644*3*2)3DE6+,.263)=+*) -446)228)[+(/8223C)X9)-+2)@2(+2-28) E2*).2652-28)/55228).446)228)052+82) @6429)+83+-263)28)392D+/5+3*28C)<8)/552) 3*//8)B2)@25=00+@)4928).446)+8.542-28) (25/8@6+,02)V2-265/8-32)B26028)?=5528) ./8)(=+*28A):2*)8+2*3)-/8)0B/5+*/*+2G) 82*)/53)-+2)./8)Q*6+8-(26@A)QE/02% @2B+8C)U55228)48?2)5+*26/*==6)28)483) *48225)?+**28)84@)+8)E2*)28@2)V2-26% #Y") 392/62A)I/8*2)28)U8-26328)*4*)E2*) 5/8-32)02=635+,G)49@2354*28A):2*)/552) <=649232)D=5*==6@42-)(5+,.28)(2E4628) 28A)+8)E2*)+8*6/%<=649223).26*//5-A).446) @2.45@28).446)E=8)@26+8@2)629=*/*+2) -/*)045433/52)*//5@2(+2-)./8) (=+*28)-2)@628?28C) E48-26-28):+5,42828)52?263)(23DE+0% =8A>)<28)052+82)*//5)/53)E2*)V2-265/8-3) ?/5)B//63DE+,85+,0)+8)-2)5449)./8)-2) #YF) (//6)04:28C) E=+-+@2)22=B)228)3*6220*//5)B46-28Z) =8C>)P446)-2)5+*26/+62)*/528*28)48-26) 28)440)/5)?=5528)B+,)-+2)8=)52.28A)/552% 48?2)8/?/*28)+3)-+2)2846:2):/60*)/53) ://5)//8)E2*)V2-265/8-3)./3*E4=-28A) @644*3*2)=+*-/@+8@)62DE*3*62203)*42% *4DE)?/5)-+2)*//5)-//68/)e)4:-/*)/552) @/8025+,0C)V2*)/53)(2642:-2)<8@253% 48*B+0025+8@28)/5*+,-)3825526)@//8)-/8) #!") */5+@2)/=*2=63)8=A)0/8):28)-/8)B2625-% B2)-28028)e)B255+DE*)228)-4-2)*//5) (2642:-)28)3*2286+,0)B46-28)-446)]]8) (23*325526)*2)3DE6+,.28C)[/*28)B2)483) ?+,8A)-+2)/55228)84@)+8)@23DE6+G*2).446*% .26E2=@28)4.26)-2)48(2@6283-2) (23*//*C)) 8+2=B2)@642+0/83)-+2)48?2)0+8-3% =8B>)K//6)228)96/DE*+@2)*//5)-+2)?4% ://6).26-B+,8*)e)-/*):f@)28)0/8)*4DE) #!F) 0+8-2628)+8)228)@628?25443)<=649/) 8+2*J) @2(4-28)?/5)B46-28C ) ! "##$%!&#"'!(#"!)*"!+*$,-.!/0)1-//,2*$##$!3"!)*!4*)*$2#")'*!2*55*$60")*! ! 035%!&789*!:3;).!<=!/65/>*$!?@@A)

!"""#$%&%"$'() )

;)

5223).26-26) !!!


5'647(-( )

!"#$%&#'()*)+,-"*' ) =8>)^+2)(/8@)+3).446)?+20*28A):42*) .446/5)8+2*)8//6)228)(2=63)4.26)-/*) *E2:/)@//8C)I2)>*62DE*32)h//6(2=63) (2522G-2)485/8@3)E2*)2.282:28*) B0CC/$58+#2#"D*A)228)@2D4:(+8226-2) (2=63)4.26)52.28):2*)228)E/8-+D/9)4G) 228)DE648+3DE2)?+20*2C)I2)?B/6*@/55+@28) 0B/:28)(=+*28)/5)//8)E=8)*620028C)X9) E2*)h//6(2=63952+8)3*48-28)+8./5+-28% /=*44*,23)05//6)4:)E=59(2E42.28-2) (2?420263)@6/*+3)8//6)-2)+8@/8@)*2) (628@28)28)B+2)B25)?25G)8//6)-2) 2_943+*+2E/5528)048)B/8-2528A)?/@)?+DE) .446(+,@23825-)-446)6453*42528A)3D44*% :4(+2528)28).5=@@26-3)49)06=0028C) =->)N+8828).+25)26)84@).225):226)*2) 34:(2628C)<6)B/3)228)2846:)//8(4-) //8)645528-):/*26+225A)./6+L628-)./8) 020)*4*)E+*2DEA)28)+8)228)28025)@2./5) 440)84@)2283)@2962328*226-)-446) E/5G(54*2)28)?226)(2B22@5+,02)3/:(/% -/832623328C)1/025B260*=+@28A)//8% @29/3*)3/8+*/+6A)*4+52*5+G*28A)6453*425% 052-+8@A)5449620,23):2*)3*4296/8-% (2-B+8@263A)*42*328(46-28).446) :28328):2*):42+5+,02)E/8-28A)3DE428% =+**6200263)28)02=028E=59,23)e)-2)282) 3*/8-)8/)-2)/8-262)://0*2)-=+-25+,0)-/*) @2?48-E2+-)228)E44@)@42-)+3C) T+*.4552g(/55263)28)6453*425-/83263) -2-28)E=8)(23*)4:)*2)*4828)-/*)228) @2E/8-+D/9*2)E2=3)84@)B25)952?+26)+8) E2*)(23*//8)0/8)E2((28C)X8-26)E2*) :4**4)WP425),2):44+A).425),2)520026`M)B/3) 26)?25G3)228)K2*/:46G432)Q*=-+4)+8% @26+DE*A)://6)-/*)B260*2)49)34::+@2) @2?48-2)(2?420263)/55228)://6) /.262DE*3C) =?>)V2-265/8-263)?+,8).26.=5-)./8) -=+?28-)/8@3*28C)T2)?+,8)(/8@).446) 2683*+@2)?+20*28A).446)D6+:+8/5+*2+*A).446) E2*).265+23)./8)-+26(/628A).446) G+8/8D+L52)34623)28).446)E2*)446-225) ./8)/8-2628C)I/*)(5220)485/8@3)=+*)228))

!"""#$%&%"$'() )

28i=j*2)./8)E2*)(5/-)E*#)*$F'!93,*'5C) =@>)^2+8+@)3*//*)+8)V2-265/8-)?4)E44@) //[email protected])/53)@2?48-E2+-C)I6+2% 0B/6*)./8)-2)V2-265/8-263).6223*).446) 228)//835/@)49)E2*)52.28)+8)-2).46:) ./8)0/8026A)228)E/6*//8./5)4G)228) .260226348@25=0C)<.28.225):28328) ?+28)?25G3)/5)49)*2@28)228)(2?420)//8) -2)E=+3/6*3C)78)-+2)G+_/*+2)49)@2?48-E2+-) 3*//*)V2-265/8-)4.26+@283)8+2*)/55228C) P446)N25@+L)@25-28).26@25+,0(/62)D+,G263) 28)-2)I=+*3263):2*)E=8):/33/52)0==6% D=5*==6)?+,8)440)/5)+8)-2)(/8)./8)5+,G)28) 52-28C) =A>)V2-265/8-)+3)84@)844+*)?4)@2?48-) @2B223*)/53)*2@28B446-+@)]8)84@)844+*) ?4)(/8@)4:)?+20)*2)B46-28C)I2)52.283% .26B/DE*+8@)c\"AY),//6).446).64=B28)28) !FAY),//6).446):/8828d):/@)E+26)*4*)-2) E44@3*2)*26)B2625-)(2E4628)28):226) -/8)*/DE*+@)964D28*)./8)-2)(2.450+8@) :/@)-2)2+@28)D483*+*=*+2)/53)@42-)*4*) ?226)@42-)(2446-2528C)V+2**2:+8)+3)-2) (204::268+3)4:)48?2)@2?48-E2+-) /55228)://6)@64*26)@2B46-28C)<28) @42-2)@2?48-E2+-)+3):4:28*225)?25G3) 228)@64*26)+-2//5)-/8)228)@25=00+@) @2?+8352.28)28)(4.28-+28)228)+-2//5) -/*)-2)5//*3*2)-6+2)-2D288+/)392D*/D=% 5/+6)+8)/DE*+8@)+3)@23*2@28C)) =B>)Q*22-3):226):28328)?+,8)(2./8@28) -446)228)+8-+.+-=225)://0(//6E2+-3% @2544GC)P446)-2)228)(2E253*)-+*)228) 52.283:4**4)+8)-2)?+8)./8)W95=0)-2)-/@MA) 228)/8-26)964(226*)W=+*)E2*)52.28)*2) E/528)B/*)26+8)?+*MC)^/*)-+2)4.26% *=+@+8@28)@2:228)E2((28A)+3)-/*) @2?48-E2+-)26)-2).446B//6-2).446)+3C) T+20*28)28)@2(62028)(2926028)-2) 02=?2:4@25+,0E2-28)+8)E2*)52.28A)28) /55228)/5)-/*)+-]])+3)@42-).446)228) 62@2562DE*)*6/=:/C)I/*)0/8)@2a55=3*6226-) B46-28):2*)-2).45@28-2)9/6/-4_O)E42) @2?48-26)B2)B46-28A)E42)./026)B2)

F)

5223).26-26) !!!


:42*28)?+,)?+DE)8=):226)28):226)?+28)*2) 48-263DE2+-28)/53)//8*620025+,0)28) 44639648025+,0)+8-+.+-=C)[+2G3*)/53)228) @5/:4=6@4-)4G)%@4-+8)?4/53)-2)3E4B% (=3+8233)-+2).446*4.26*A)-23844-3):2*) @2D466+@226-2)5+9928)28)(463*28)28) B2@@2*640028)6+:9253C)V+2*)+2-26228) E//0*)/-2:5443)49)-+2)*628-)+8A)://6) E2*)+-2//5(225-)+3)-=+-25+,0A)28)B+2) -//6(+,)/DE*26(5+,G*A).425*)?+DE)*4DE)8+2*) E252://5)49)?+,8)@2:/0)e)U3329423*26) 49)E2*)(/5C) =88>)<28)/8-26)(25/8@6+,0)9=8*)./8)?46@) +3)-2).2+5+@E2+-C)I6+20B/6*)./8)-2) V2-265/8-263)+3)(/8@).446)228)+8(6//0C) I2):223*2).64=B28)28)4=-2628)-428) 8+2*)?4://6)4928)/53)26)48.26B/DE*) +2:/8-)//8(25*)M3)/.48-3C)X40)-2) @246@/8+3226-2):+3-//-)3*2:*).225) :28328)*4*)(2?46@-E2+-C)U5)*+28),//6) 5/8@)3*//*)(23*6+,-+8@)./8)-2)D6+:+8/5+% *2+*)49)-2)2263*2)95//*3)./8)E2*)945+*+202) .265/8@5+,3*,2)./8)-2)(2.450+8@C)N+,)228) :226-26E2+-)522G*)-2)+8-6=0)-/*)-2) D6+:+8/5+*2+*)84@)3*22-3)*42822:*)28)-/*) ,=3*+*+2)28)945+*+2)-//6)*2)B2+8+@)*2@28) -428C)I2)/8@3*).446):+3-//-)+3)-2) 5//*3*2),/628)49@254928C) =8->)V=)+3)26)440)B25)62-28)*4*)(2?46@-% E2+-)B/88226),//65+,03)228)0B/6*)./8)-2) V2-265/8-32)(2.450+8@)49)28+@2652+) B+,?2)E2*)35/DE*4GG26)B46-*)./8) D6+:+8/5+*2+*C)V2-265/8-)3*220*)B/*)-/*) (2*62G*)82@/*+2G)=+*)(4.28)-2):223*2) /8-262)@2a8-=3*6+/5+3226-2)5/8-28C) K//6)26)3DE=+5*)B25)228)6//-325)/DE*26) -2)D+,G263C)S2*)926D28*/@2)35/DE*4GG263) +3)/5)*+28),//6)3*/(+25)e)B//64:)-/8)*4DE) 228)*428/:2)./8)-2)@2.425283)./8) 48.2+5+@E2+-J) =8?>)^+2)?+DE).642@26)(205//@-2)4.26) D6+:+8/5+*2+*A)0622@)84@/5)2283)*2)E4628) -/*)E+,)(2*26)228)/8-262)06/8*)048) 52?28C)K//6)*2@28B446-+@):/028)/552) :2-+/)?+DE)-6=0)4.26)-/*)48-26B269C)) I2)?4.2253*2)5+i=+-/*+2)+8)U:3*26-/:A) E2*)?4.2253*2)@2./5)./8)W?+85443M) @2B25-A)E2*)?4.2253*2)?2-28:+3-6+,GO)) ?2)E/528)/552).4469/@+8/M3)28)*252.+3+2%

c:2*)544-)+8)-2)3DE42828d)8//6)-2) -40*26)@//8C)<28)/8-262)9/6/-4_O)B2) *+5528)E225)?B//6)//8)@2?48-E2+-A)://6) 39/8828)483)26)8+2*)26@).446)+8C)S2*) //8*/5)-+002)V2-265/8-263)822:*) @23*//@)*42)28)-2):223*2),4@@+8@% 3DE42828)B46-28)@2(6=+0*).446)-2)52=0) 28)8+2*).446)E2*)E/6-54928C) =/>)S2*)5+,0*)B25)/534G)@2?48-E2+-)228) 492+3(//6)62DE*)+3)@2B46-28C)^+2)i=/) .+*/5+*2+*)-2)E48-26-)964D28*)8+2*):226) E//5*A)2+3*).4552-+@2)3*2=8)./8)-2) 4.26E2+-C)P/8-//6)/552)D4::4*+2)4.26) 6455/*463A):2-+D+,808/028)28)/8-262) (2?=+8+@+8@3://*62@2528A)-+2)+648+3DE) @2842@)B46-28).26446?//0*)-446)228) @642+28-)(26429)49)-2)@2?48-E2+-3% ?46@C) =C>)^//6)-2)/8@3*)26)84@)48.45-428-2) +8)?+*A)B46-*)-+2)B25)//8@2,//@-)-446)-2) 4.26E2+-A)4G)-446)-2)G/6:/D2=*+3DE2) +8-=3*6+2C)78)228)(4:(/6-2:28*)./8) 486=3*(/628-2)(44-3DE/9928)B46-*) 483).446*-=628-)//8)E2*).263*/8-) @2(6/DE*)-/*)B2)*2).225)-6+8028A)64028) 28)2*28A)*2)B2+8+@),4@@28)28)*2).//0) 48.2+5+@2)3203)(2-6+,.28C)) =D>)k/5)8//3*)E2*)@2?48-E2+-3+-2//5)5+@*) E2*)3DE448E2+-3+-2//5C)S2*)/5)226-26) //8@2E//5-2)48-26?420)5+2*)?+28)-/*) 228):226-26E2+-)./8)-2)48-26% .6//@-28)(2.6223-)B/3)4=-)28)525+,0)*2) B46-28C)S42)484:3*4*25+,026)-2) 3*/*+3*+2028)4.26)-2).26@6+,?+8@)440)?+,8A) B2)B+5528)26)028825+,0)8+2*)//8)@254.28C) WH462.26)g4=8@M)5=+--2),/628)@252-28)-2) *+*25)./8)228)?4:26392D+/5)./8)&789*! :3;)A)228)B//8-280(225-)-/*)3+8-3-+28) /55228)://6)06/DE*+@26)+3)@2B46-28C)>+*) E2*).265/8@28)8//6)-2)22=B+@2),2=@-) 396220*)-2?25G-2)B283)8//6).+*/5+*2+*)/53) =+*)-2)@64*2)?46@)4:)-2)@2?48-E2+-C)) =8.>)S2*)3DE448E2+-3+-2//5)+3)(4.28% -+28)228)/8*B446-)49)-2)*42@284:28) D4:92*+*+2)+8)-2)3/:2852.+8@C)^//6) :28328)E=8)3*/*=3)e)E=8)9520)49)-2) ://*3DE/9925+,02)5/--26)e).642@26).446) 228)@644*)-225)048-28)48*52828)//8)-2) @6429)4G)?=+5)B//6*42)?+,)(2E446-28A)

!"""#$%&%"$'() )

Y)

5223).26-26) !!!


(2.2+5+@+8@3-+283*28A)@2./8@28+3D25528) 28)@2E2+:2)48-26?420263C)K//6)/5)-+2) ://*62@2528).26(52028)(+,)-2).45@28-2) 526//6)-+2)?4://6)B46-*)-44-@23DE4% *28A)4G)(+,)-2)48*-200+8@)./8)228)8+2=B) @23DE6+G*):2*)(542--463*+@2)+-22L8C) =8B>)I2)9/6/-4_)648-)E2*)G284:228) /8@3*)+3)-/*)V2-265/8-)-/8)B25)?46@2% 5+,026):/@)?+,8)@2B46-28A)://6)-/*)E2*) 8+2**2:+8).45@283)/8-262)48-26?42028) 228)./8)-2)@25=00+@3*2)5/8-28)*26) B2625-)+3C)I//6(+,):42*)W@25=0M)8+2*)/5)*2) 64:/8*+3DE)B46-28)@2a8*26962*226-Z) 226-26)+3)E+26)228)/5@2:228)@2.425)./8) B25(2.+8-28)(2-425-C)K//6)E42)./5*)-/*) B25(2.+8-28)*2)6+,:28):2*)/5)-+2)?46@28) ./8)-2)V2-265/8-26J)I2):223*)B//6% 3DE+,85+,02).2605/6+8@)+3)-/*)B2)(/8@)?+,8) *2).265+2?28)B/*)B2)E2((28).26B46.28A) (/8@).446)228)*4204:3*)./8):+8-26)+8) 95//*3)./8):]]6C)<8)/5-=3)@//*):28) -6+G*+@)49)?420)8//6)?2026E2-28C) =8/>)I2)B+,3E2+-)-/*)E2*)?20262)(4.28) E2*)48?20262)@//*A)+3)/5)4=-C)K//6)E2*) ?20262).265+23*)*4DE)49)]]8)9=8*)./8) E2*)48?20262O)E2*)+3)3*=0028)3//+26C)) I2)B2625-)./8)-2)?2026E2+-)+3)-+2)./8) 5+,G628*2A)62@25://*A)?4%E446*%E2*)28)-2) 6455=+028)4:5//@C)I+2)./8)-2)48?2026% E2+-)028*)*28:+83*2)84@)/.48*==6A) /GB+3325+8@A)-=6G)28)4928).+?+2628C) =8C>)I2)3//+3*2)5/8-28)?+,8)-2)@25=00+@% 3*2A)E22*)E2*)B25C)I//64:)E2((28) @25=00+@2)5/8-28)?4.225)*2)05/@28C

,4=68//53C)I2).6//@)4G):28328)?+DE) -//6-446):+33DE+28)48.2+5+@26)?+,8)@//8) .42528A)+3)26)2DE*26)228)=+*)-2)D/*2@46+2) 0+9%4G%2+C)I2):2-+/)?+,8)8/:25+,0)+8*28% 3+2.26)4.26):+3-//-)@//8)(26+DE*28A) 4:-/*)?+,)//8.42528)-/*)E2*)9=(5+20) ?+DE)4.26)-/*)48-26B269)-6=0)://0*C) =8@>)T4/53)26)228)@2.425)./8)62DE*)49) @2?48-E2+-)5+,0*)*2)52.28A)?4)+3)26)440) E2*)+-22)48*3*//8)./8)228)62DE*)49) .2+5+@E2+-C)K//6)-2)5=+-2)6429)4:) .2+5+@E2+-)B22639+2@25*)228)@2.425)./8) 48.2+5+@E2+-)-/*)8+2*)E252://5)62/5+3% *+3DE)+3C)S2*)6+3+D4)4:)+8),2)6=3*+@2) (==6*,2)+8)-2)964.+8D+2)4:)*2)04:28) -446)228).==6B2606/:9)+3).26B//65443% (//6)052+8C)X40)-2)0/83)4:)*2)B46-28) -44-@2*6/9*)-446)228)046*//8@2(48-28) 0/83/6:2),48@262A)4G)*2)382=.2528)(+,) 228)//835/@)./8)U5%l/+-/A)5+@*)3*/*+3% *+3DE)@2?+28).26)/DE*26)-2)04::/C)I2) D48D62*2)@2./5528)./8)@64*2)48@25=0% 028A)W?+85443M)@2B25-)28)*2662=6)3962028) 2DE*26)?4)*4*)-2).26(225-+8@)-/*)?2)-2) 8=DE*262)0/83(262028+8@).26-6+8@28)28) 228)3*260)@2.425)./8)(2-62+@+8@)49% 642928C) =8A>)^+2)(2-62+@-)B46-*A)6429*)4:)E=59A) 28)-+2)E=59)B46-*)./8)-2)4.26E2+-) .26B/DE*C)I2)3*//*):42*):226)(42.28) ./8@28A)E/6-26)3*6/GG28A)(2*26)D48*64% 52628A)8+03)*45262628)28)5+2G3*)962.28*+2G) 49*62-28C)<8)-=3)04:28)26):226) 945+*+2/@28*28A)(2B/0+8@3D/:26/M3A) .2+5+@E2+-3.4463DE6+G*28A)9/6*+D=5+262)

"##$%!G#55!93",'.!;/0$"#23'5! 035%!&789*!:3;).!A!;0"3!?@@A! ) ) 9*!5*6'5*"!)3*!(//$!)35!*H#I*"!,*>$0365!J3;".!J3;"!>*K*$65!/I!J*!,*'D-365!5*!I#6*"!(//$! -*5!*H#I*"L!935!3'!,*>*0$)!I*5!$*'C*D5!(//$!)*!/C(#553",*"!(#"!)*!#05*0$M'NL!O3*! 6*""3'!K32!"*I*"!(#"!)*!//$'C$/"6*23;6*!5*6'5M*"N.!$##)C2*,*!)*!(*$I*2)*!>$/""*"L! 9*!P*(/!3'!(*$#"5K//$)*23;6!(//$!(/$I!*"!3"-/0)!(#"!)35!*H#I*"L)

) )

!"""#$%&%"$'() ) !"""#$%&%"$'(m)

!)

5223).26-26) !!! 2+8-2) !)


!"#$%&'()*+'

,--.' *+,-./0)%) -+12-/3)4'),51+) 4&6&")$)476&")558)

'

/%0%12#&03'

) ) ) ) ) ) ) ) ) 9+,)-+*):;/<:1)=((8*)::1)>+,?/3:6) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) @+*):;/<:1)>:2*//*)5+*)%").8/3:1):1)::1)2/<:1./**+132(A-8/B=*6) C((8)-+*):;/<:1)D+,1):=/?:16) C((8):?0).8//315<<:8)2*//*)=(:.::?)A51*:1)<:*)::1)3(:-)/1*E((8-)>:=//?-)0511:1) E(8-:16) ) F::G)1+:*)<::8)/1*E((8-:1)HD+11:1I)8:-:1:1I).((8>::?-:1):6-6J)-/1):8)E(8-:1)3:.8//3-6)) K?2):8)>+,.((8>::?-)LL1)D+1)E(8-*)3:.8//3-):1),:)/1*E((8-*)<:*)<::8)-/1)LL1)D+1I)-/1)E(8-*) /??::1)-:)::82*:)D+1)+1)-:)>:((8-:?+13)<::3:*:?-6)

!"""#!$%$"&'()


4%536'7''8%295#36:;0:&<'=>'?:%1'@:%2%&'

#A)

7)

4A)

,)

4A)

4A)

D) E) F)

4A)

G)

4A)

) M:1)2B=8+,.:8)./1)::1)*:02*)0/1).:82B=+??:1-:)2B=8+,G-(:?:1)=:>>:1I)D(/?2)) /B*+.:8:1I)/<52:8:1I)>:2B=(5E:1I)>:*(3:1):1)5+*::1D:**:16)N(<2)E(8-:1)+1) ::1)*:02*)2B=8+,G-(:?:1)3:B(<>+1::8-6) O((1)(A)38(1-)./1)-:)+1=(5-)//1)-/*)-:D:)*:02*)D(E:?)::1)>:*(3:1-)/?2)::1) >:2B=(5E:1-)0/8/0*:8)=::G*6) @(:)-/*)-((8)-:).(?3:1-:)D+11:1)/G)*:):*(3:1-I)E/1*Q) @:)*:02*)+2)>:2B=(5E:1-I)E/1*Q) ) RK?)+1)%""4)>//8-:)-:)CSTU$8//-)(AD+:1)<:*)D+,1)/-.+:2)//1)=:*)0/>+1:*)-:) 2*8+,-)(<)=:*)/5*(.:80::8)+1)*:)-/<<:1)+?+2*)1//8)-:)D+1)*:):1/-:8+13)./1)=:*)G+?:A8(>?::<)-((8)-:).:8/1*E((8-:?+,0:) (.:8=:+-)*:)(1-:82*:51:16) B' -5+-:?+,0)*:)?::<)1+:*)2:8+:52)1::<*6)) C' *:)>:E+,D:1)-/*)-:)<+1+2*:8)=/1-:?*)*:3:1)-:).:8?/13:12)./1)-:)/5*(8+,-:1-:) >583:82)+16)) ) \/)-:)+1?:+-+13)0511:1)-:).(?3:1-:)*:02*-:?:1)/B=*:8::1.(?3:12)E(8-:1) .((8D+:1)./1)-:).(?3:1-:)0(A,:2P)) 4) OE+,G:?2)>+,)-:)=5+-+3:)//1A/0)./1)=:*)A8(>?::<)) %) @:)0:81)./1)=:*)A8(>?::<) &) Y+B=*)(A)::1)(A?(22+13)./1)=:*)A8(>?::<6) 9+,)E:?0:)/?+1:/)>:3+1*)=:*)-::?)E//8>(.:1)=:*)::82*:)0(A,:)A/2*[) 9+,)E:?0:)/?+1:/)>:3+1*)=:*)-::?)E//8>(.:1)=:*)*E::-:)0(A,:)A/2*[)) 9+,)E:?0:)/?+1:/)>:3+1*)=:*)-::?)E//8>(.:1)=:*)-:8-:)0(A,:)A/2*[)) ) 9+,)E+:).((8/?)?+3*I)>?+,0:12)-:)*:02*)XY:?G0/2*+,-+13)(A).+:8)E+:?:1ZI)-:)2?:5*:?)*(*) -:)5+*:+1-:?+,0:)(A?(22+13)./1)=:*)G+?:A8(>?::<[)) @:)2?:5*:?)*(*)-:)5+*:+1-:?+,0:)(A?(22+13)./1)=:*)G+?:A8(>?::<)?+3*).((8/?)>+,)) )' -:)/5*(<(>+:?>8/1B=:6) A' -:)/5*(<(>+?+2*6) B' -:)<+--:10?/22:6) C' -:)(.:8=:+-6) ) ) ) ) ) ) )

!"""#!$%$"&'() )

%)

?::2).:8-:8) !!!


4A)

%A)

%A)

4A)

&A)

4A)

.)

W/*)+2)-:)=((G-3:-/B=*:)./1)/?+1:/)#[)) )' @:)<+1+2*:8)./1)C:80::8)=(5-*)*:)E:+1+3)8:0:1+13)<:*)-:)E:12:1)./1)-:) -((821::)>583:86) A' ]:*)+2)1+:*)8:/?+2*+2B=)*:)-:10:1)-/*)=:*)<(3:?+,0)+2)=:*)G+?:A8(>?::<)(A)*:) ?(22:16) B' ]:*)D(5).:82*/1-+3)D+,1)::1)/1-:8:)>:1/-:8+13)*:)0+:D:1).((8)=:*) G+?:A8(>?::<6) C' C:8-:8:)5+*>8:+-+13)./1)=:*)E:3:11:*)+2)::1)*:)-58:)(A?(22+13)./1)=:*) G+?:A8(>?::<6) ) RQ)(G)3:E((1)-:)/5*()?::<)0/1)5+*) /?+1:/)^)E(8-:1)/G3:?:+-[) ) RQ)::?-)-/*)>+,)-+*).:82B=+,12:?)E(8-*)3:1(:<-I)//1*(1:1[)) ]:*).((8>::?-)>+,)=:*).:82B=+,12:?)XNA/3/*G/<+?+:Z)<(:*)//1*(1:1) )' -/*)3(:-)(A:1>//8).:8.(:8).((8).::?)3:D+11:1)3::1)/?*:81/*+:G).((8)-:)/5*() 0/1)D+,16) A' -/*)+1)-:)A8/0*+,0)./1)/??:-/3)-:)/5*().((8).::?)3:D+11:1)/?2)(1<+2>//8) E(8-*)>:?::G-6) B' -/*).::?)3:D+11:1)-:)/5*()1((-3:-E(13:1)(A)::1)(1.:8/1*E((8-:)85+0:16) C' -/*).::?)3:D+11:1)-((8)(<2*/1-+3=:-:1)1+:*)-+B=*:8>+,)=51)E:80)0511:1) E(1:16)) ) X@:)W:*)./1)9:=(5-)./1)S:+2*+,-Z):DE//8?+,0).+1-*)(13:.::8)::1)558)8:+2*+,-)0E+,*)*:)D+,1)*522:1) E:80):1)=5+2)H/?+1:/)4"J6) 77 ) W:?0).:8>/1-)+2):8)*522:1)-:D:)XW:*)./1)9:=(5-)./1)S:+2*+,-Z):1)-:)<(3:?+,0:) (A?(22+13)./1)=:*)G+?:A8(>?::<[)) F:>85+0)+?+2*:1)-:)/5*()=/8-1:00+3)>?+,.:1)3:>85+0:1I)=(:E:?)-:):??:1-:)(A) -:)E:3)1(3)2*::-2)*(:1::<*6) A' -:)<+1+2*:8)./1)C:80::8)E:3:1)>?+,G*)>(5E:1I)=(:E:?)<::8)E:3:1) E//82B=+,1?+,0)1+:*)*(*)<+1-:8)G+?:2)?:+-:16) B' <:12:1)=51)/5*()/?2)+:*2)>+,D(1-:82)>?+,.:1)>:2B=(5E:1I)=(:E:?)=:*)>:D+*) ./1)::1)/5*()=::?)3:E((1)+2)3:E(8-:16) C' \:-:8?/1-:82).:8-:8)E:3)./1)=51)E:80)3//1)E(1:1I)=(:E:?)-:)8:+2*+,-) *522:1)=5+2):1)E:80)0(8*:8)E(8-*6) )

!"""#!$%$"&'() )

&)

?::2).:8-:8) !!!


4A)

4A)

4A)

_1)-:)*:02*)XY:?G0/2*+,-+13)(A).+:8)E+:?:1Z)E(8-*)::1)//1*/?)8:*(8+2B=:).8/3:1) 3:2*:?-6) 7D ) W:?0:)*E::)./1)-:)(1-:82*//1-:).8/3:1)D+,1)D(Z1)8:*(8+2B=:).8//3[) 4) RW//8(<)<+?,/8-:1)5+*3:.:1)/?2)=:*)5+*:+1-:?+,0)1+:*)<::8)>:*:0:1*)-/1) 5+*2*:?)./1):;:B5*+:[V)H8:3:?2)^'$74J) %) RM1)/B=I)D().8:2:?+,0)+2)=:*)*(B=)1+:*)(<)+1)-:)G+?:)*:)2*//1[V)H8:3:?2)4"#$4"7J) &) )RW//8(<)D+,1),(13:8:1)>:8:+-)::1)0/A+*//?)5+*)*:)3:.:1)(<)=:*)8+,>:E+,2)*:) >:=/?:1[V)H8:3:?2)4%&$4%^J) )' 4):1)%6) A' 4):1)&6) B' %):1)&6) ) @:)*+*:?)./1)-:D:)*:02*)+2)XY:?G0/2*+,-+13)(A).+:8)E+:?:1Z6)) 7E ) W:?0:)./1)(1-:82*//1-:)D+11:1)(<2B=8+,G*)=:*)>:2*:)-:)3:-/B=*:)/B=*:8)-:D:) *+*:?[) )' @:)/5*(<(>+?+2*)(1-:8.+1-*).::?)=+1-:8)./1)-:)G+?:2I)?+,.:1)/5*(8+,-:16) A' _1)-:)=5+-+3:):?/138+,0)3:E(8-:1I)-/*)-:) /5*(<(>+?+2*)-:)G+?:)1+:*)<::8)/?2)+:*2)1:3/*+:G2):8.//8*6) B' U:*)=:*)1:<:1)./1)*E+,G:?/B=*+3:):2*8/G*)=:*)<+1+2*:8+:)-+:) >583:82)-+:)=/8-1:00+3)./2*=(5-:1)//1)=51)8+,3:-8/36)) C' O:3:1E((8-+3)0/1)-:)/5*(<(>+?+2*)1+:*)D(1-:8)-:)/5*(I)-52)<(:*)=+,) /BB:A*:8:1)-/*)=+,).//0)+1)-:)G+?:)2*//*6) ) 7F ) W/*)+2)-:)=((G-3:-/B=*:)./1)-:)*:02*)XY:?G0/2*+,-+13)(A).+:8)E+:?:1Z[) )' @/10D+,)<(-:81:).((8D+:1+13:1)D(/?2)?/A*(A):1)<(>+:?:)*:?:G((1).+1-*)-:) /5*(<(>+?+2*)=:*)*:3:1E((8-+3)1+:*)<::8):83)(<)+1)-:)G+?:)*:)2*//1I)E//8-((8) -:)?::<)(A)*:)?(22:1)=51) -(:?)1+:*)D5??:1)>:8:+0:16) A' ]:*)G+?:A8(>?::<)D/?I)(1-/102)-:).((83:1(<:1)+?+2*:1)*(*)=:*)>:2:G) 0(<:1)-/*)-:)1/-:?:1)./1)=:*)8:+D:1)<:*)-:)/5*()38(*:8)D+,1)-/1)-:) .((8-:?:16)) B' ]:*)D/?)-:)(.:8=:+-)>:2?+2*)1+:*)?500:1)=:*)G+?:A8(>?::<)5+*)-:)E:8:?-)*:) =:?A:1I)E/1*):?0)01:?A51*)-/*)E(8-*)(A3:?(2*I).:8((8D//0*):83:12)/1-:82) ::1)1+:5E)A8(>?::+?+2*:1).((8/?21(3)1+:*)>:8:+-)D+,1)-+B=*:8)>+,)=51) E:80)*:)3//1)E(1:1)(G)3:>85+0)*:)//8).:8.(:8I)E(8-*)-:) (.:8=:+-)3:-E(13:1)+138+,A:1-:)?::<) (A)*:)?(22:16)) ) ) ) ) ) ) ) )

!"""#!$%$"&'() )

#)

?::2).:8-:8) !!!


4A)

4A)

6%53691#<$%&6' ) T1D+1) ) a(1G8(1*::8)U+?+:5-:G:12+:I)::1)>:E:3+13)-+:)(A0(<*).((8)=:*)<+?+:5I)<:*)-:) .8//3)(G)<::8)/2G/?*)=:*)G+?:A8(>?::<)(A?(2*):1):8).(?3*)::1)?/13:)<(1(?((3)(.:8) -:)X(1D+1Z)-//8./16)Rb+?:2)051),:)15)::1?::<)-(:*).:8-E+,1:16)M?0:)1+:5E:)E:3)D(83*)E::8).((8):;*8/) ^) /5*(<(>+?+2*:16)Y()?:+--:)-:)//1?:3)./1)-:)K^)//8).:8.(:8)*8:0*I):1)<:12:1)-+:)1:*)>:2?(*:1)=/--:1)-:)G+?:2)*:) <+,-:1):1)1//8)/?*:81/*+:.:1)D(B=*:1I)2*/AA:1)E::8)+1)=51)/5*(6)U//8)((0)/?) D(5)<::8)/2G/?*)=:?A:1I)-/1)1(3)<(:*),:)=:*)1+:*)-(:16)b+?:2)>8:13:1)<+?+:5):1) 4") <:12).::?)2B=/-:)*(:)-((8)-:)5+*2*((*)./1)G+,12*(GI)aT %Z2):1)/1-:8:)3+G*+3:) 2*(GG:16)@:)(.:8?/2*)./1)G+?:2)E(8-*)*8(5E:12)2B=8(<:?+,0)(.:82B=/*6)@:) :B(1(<+2B=:)2B=/-:)+2)=:?::E::8-):1)-//81//2*) .(8<:1)G+?:2)1/5E:?+,02)::1):83:81+2I)-:)<:12:1)/BB:A*:8:1)=:*)3:E((16V)) ) H1//8P)W:>2+*:)Xde$2A:B+/?ZI)%7)(0*(>:8)%""^J) ) ) 7G ) W:?0)/2A:B*)./1)=:*)G+?:A8(>?::<)D(/?2)-/*)E(8-*)>:=/1-:?-)+1)=:*) *:02*G8/3<:1*I)0(<*)1+:*)//1)>(-)+1)-:)*:02*)XY:?G0/2*+,-+13)(A).+:8)E+:?:1Z[)) ]:*)/2A:B*)./1) )' -:)/?*:81/*+:.:1).((8)-:)/5*(6) A' -:):83:81+2)(.:8)=:*)*+,-.:8?+:26)) B' -:)3:.(?3:1).((8)-:)E:803:?:3:1=:+-6) C' -:)2B=/-:).((8)<:12):1)<+?+:56) ) )R@:)(.:8?/2*)./1)G+?:2)E(8-*)*8(5E:12)2B=8(<:?+,0)(.:82B=/*6)@:):B(1(<+2B=:) 2B=/-:)+2)=:?::E::8-V)H8:3:?2)4%$4&)*:02*$ G8/3<:1*J) 7. ) TA)E:?0:)/?+1:/)+1)-:)*:02*)XY:?G0/2*+,-+13)(A).+:8)E+:?:1Z)2?5+*)-:D:)B(12*/*:8+13) =:*)<::2*:)//1[) )' /?+1:/)4) A' /?+1:/)#) B' /?+1:/)7) C' /?+1:/)f) ) ) ) J%6'=>K'0%'2##636%'?1#<%&'?#&'0:6'%"#$%&'36##&'=>'0%'?=2<%&0%'>#<:&#L) ) ) ) ) )

!"""#!$%$"&'() )

^)

?::2).:8-:8) !!!


&A)

4A)

4A)

R]:*)0/1)=//2*)1+:*)/1-:82)(G)=:*)<(<:1*)1/-:8*)E//8(A)/5*(8+,-:1-)\:-:8?/1-) -:G+1+*+:G)*(*)2*+?2*/1-)0(<*6V)H8:3:?2)&#$&!J) @:)/835<:1*:1)>+,)-:D:)>:E:8+13)D+,1)*:).+1-:1)+1)-:)D+11:1)-+:)//1)-:D:) >:E:8+13).((8/G3//16) 7H ) O((1)//1)-/*)-:)>:E:8+13)+1)8:3:?2)&#$&!)+2)3:>/2::8-)(A).:82B=+??:1-:)*gA:1) /835<:1*:16)@(:)-/*)-((8)(1-:82*//1-:)D+11:1)//1)*:).5??:1P) 4) M:1)/835<:1*)(A)>/2+2)./1)3:D/3)>+,)-:D:)>:E:8+13)+2P)Q66) %) M:1)/835<:1*)(A)>/2+2)./1)G:+*:1)>+,)-:D:)>:E:8+13)+2P)Q66) &) M:1)/835<:1*)(A)>/2+2)./1)::1).((8>::?-)>+,)-:D:)>:E:8+13)+2P)Q6) ) @:)\(*/)U(>+?+*:+*)+2)E:+1+3)=((A3:.:1-).((8)-:)*(:0(<2*)HD+:)8:3:?2)&f$#%J6) 7I ) TA)E:?0)*gA:)/835<:1*)5+*)=:*).:8.(?3)./1)-:D:)/?+1:/)+2)-:D:)>:E:8+13).((8/?) 3:>/2::8-[) K835<:1*/*+:)(A)38(1-)./1) )' G:+*:16) A' 3:D/36) B' +1*5h*+:6) C' .:8(1-:82*:??+13:16) ) RC((8?(A+3)D5??:1)E:)2+>:16V)H8:3:?2)%"^$%"7J) ,- ) W:?0)>:DE//8)D/?):8)-((8)-:)5+*.(:8:1-:)(.:8=:+-)*:3:1)-:D:)/GE/B=*:1-:) =(5-+13).:8<(:-:?+,0)E(8-:1)+13:>8/B=*[) ) )

4%536',''M%1&%&%1<:%K'0%'$N6O%'?#&'%%&'@=&0%1$:00%2'

%"A)

) ) ,7 ) U//0)::1)3(:-?(A:1-:)2/<:1./**+13)+1)B(88:B*)\:-:8?/1-2)./1):38+,A:?+,0)+2).((8)+:+,)=:*)38(*:) A5>?+:0)=::G*)A?//*23:.(1-:1):1)E:?0:).:80?/8+13:1).((8)-+:)(1*E+00:?+13) E(8-:1)3:3:.:1k) !) E:?0:)(A./**+13:1)=:*)38(*:)A5>?+:0)=::G*)(.:8)0:81:1:83+:):1)<:*)E:?0:) /835<:1*:1)-+:)E::8?:3-)E(8-:1k) !) E:?0:)B(1B?52+:)(.:8)0:81:1:83+:)E(8-*)3:*8(00:1):1)E:?0:)/?*:81/*+:.:1) E(8-:1)3:1(:<-6) ) ) ) ) )

A1=&?%1$%20:&<' !"#$%&'%(()#*$+,#$-"$)#$-).$"/,("#$*"012)3."$01%##"#4$5%,6'$."3'."#$"#$,70""6-)#*"#4$)'$."$+)#-"#$)#$8".$0)9$-).$"/,("#$ 0"8%1"#-"$:%11":.)"+%%1':81)7.4$-,.$#,$,76%%&$+,#$8".$"/,("#$;%1-.$*"&206):""1-<$ !"""#!$%$"&'() ) !"""#!$%$"&'(l)

7)

?::2).:8-:8) !!! :+1-:) !)


!"#$%&'()*+,(

-../( *+,-./0!&! ! !

(

0'1'2$%314(

! ! ! ! ! ! ! ! ! 1203*)420,2

!"###$"%&%#'()!

!


!"#$%&'&&(")*#+$%,-.,/0&12&3,"4&5,")"/&

F!

3#!

3F!

&#!

&F!

'#!

'F!

$#!

$F!

! ! 6'7!0*!12!&##3!)44./+!/+!5678%.44/ 39! :;<1+2!=+>!<1?2!4/-1+,!442!@+>!A4)12+>! /+!,>.1?/!:=!@+>!4B>:-+.A++.!12!>+! /4==+2!=44.!:;!>+!C+-+2D!E+2!,>.1?/! /1+!:-+.1C+2,!>:>!/42!>:+!4**++2!:;! ;4;1+.!C+-:+./!G4,!+2!<+A+.!21+>!12!/+! ;.4A>1?AH!@+>!,2+*G+C+22+>!+2!@+>! 4B>:;4.A!A:2/+2!/+I+2214*42C!C.:+1+2! <:2/+.!/4>!/1+!:2>G1AA+*12C!++2!,>.:% ).++/!12!/+!G+C!C+*+C/!G+./D!J:+2!12! /+!?4.+2!2+C+2>1C!/+!442*+C!-42! 21+BG+!,2+*G+C+2!,>:A>+K!G4,!/4>!/42! ::A!21+>!:=/4>!/+!.+C+.12C!:;!/+!.+=! C12C!,>442K!=44.!:=/4>!12=1//+*,! )1?24!4**+!/+2A)4.+!G+C+2!G4.+2! 442C+*+C/D!L+>!442>4*!4B>:M,!C.:+1/+! :2/+.>B,,+2!/::.!>:>!/+!.B1=!NKO! =1*?:+2!4B>:M,K!/1+!-42/44C!/+!/4C! G:./+2!:;C+,*:A>!12!:2>+*)4.+!*42C+! P1*+,D! 687!Q+!:=-42C.1?A+!G+CG+.A<44=% @+/+2!/1+!61?A,G4>+.,>44>!=+>!C.:>+! .+C+*=44>!B1>-:+.>K!G44.,I@1?2*1?A!12!/+! @::;!@+>!/.+1C+2/+!-+.A++.,12P4.I>! -::.!>+!)*1?-+2K!-+.::.<4A+2!-::.4*,% 2:C!4**++2!=44.!=RR.!P1*+,D!0*,!+.C+2,! ++2!A2+*;B2>!G:./>!G+CC+2:=+2K! )1?-::.)++*/!/::.!++2!+S>.4!.1?,>.::A! 442!>+!*+CC+2K!@+*;>!/4>!,*+I@>,!@++*! +-+2D!844.!/44.24!,*1)>!/+!G+C!)122+2! /+!A:.>,>+!A+.+2!G++.!/1I@>D!T:!*42C% <4=+.@42/!*1?A>!,>1*,>442!:;!/+!U+/+.% *42/,+!G+C+2!/+!2:.=!+2!.1?/+2!/+! B1><:2/+.12CD!L+>!A42!@44,>!21+>! 42/+.,!:P!@+>!=:=+2>!24/+.>!G44.:;! 4B>:.1?/+2/!U+/+.*42/!/+P121>1+P!>:>! ,>1*,>42/!A:=>D! 697!Q+!U:>4!8:)1*1>+1>K!/1+!/+!=121,>+.! -42!5+.A++.!12!&##F!<:2/+.!.B=:+.! /::.!/+!JG++/+!V4=+.!G1,>!>+!*::/% ,+2K!1,!G+121C!@::;C+-+2/!-::.!/+! >:+A:=,>D!Q+!-+.G4I@>12C!1,!/4>!@+>! G+C-+.A++.!>:>!&#&#!2:C!=+>!$#! ;.:I+2>!<4*!C.:+1+2D!L+>!@B1/1C+! G+C+22+>!A42!/1+!C.:+1!+I@>+.!21+>!

!"###$"%&%#'()! !

F#!

FF!

N#!

NF!

"#!

"F!

O#!

OF!

(#!

&!

442K!1+>,!G4>!21+=42/!<4*!-+.)4<+2D! E2!442C+<1+2!/+!12-+,>+.12C+2!12! 21+BG+!+2!).+/+.+!G+C+2!@+>!P1*+% ;.:)*++=!>:>!2B!>:+!21+>!@+))+2! AB22+2!:;*:,,+2K!-4*>!21+>!>+!-+.% G4I@>+2!/4>!<+!/4>!12!/+!>:+A:=,>!G+*! +.!-42!5+.A++.!=:+>!/B,! G+>+2!/4>!P1*+)+,>.1?/12C!:;!/+!*42C+! >+.=1?2!24BG+*1?A,!.+,B*>44>!<4*! @+))+2D!J:I@!C44>!<+!A:;;1C!/::.!=+>! C+*/-+.,*12/+2/+!G+.A<44=@+/+2!442! @+>!U+/+.*42/,+!G+C+22+>D!E2!G44.% :=W!X44.:=!=1*?4./+2!B1>C+-+2!4*,! @+>!B1>+12/+*1?A!21+>!=++.!)+>+A+2>!/42! B1>,>+*!-42!+S+IB>1+W!X44.:=!)1+/>!<+! C++2!G++.,>42/!442!4*!/1+!)+*4,>12C% )+>4*+2/+!4B>:*1+P@+))+.,!+2!*:))Y% +2/+!)+*42C+2-+.+21C12C+2!/1+!12!++2! I:**+I>1+-+!-+./G4<12C!-4,>@:B/+2!442! /+!1**B,1+!12!/+!>:+A:=,>!>+!AB22+2! )*1?-+2!/::..1?/+2!4*,!/+!G+C+2!=44.! ).++/!C+2:+C!G:./+2!+2!+.!2:C!G4>! +S>.4!,2+*G+C+2!G:./+2!442C+*+C/W! X:./>!@+>!21+>!/+!@::C,>+!>1?/!/4>! G4421/++!=44.!++2,!*:,!>+!*4>+2K! -+./+.+!12-+,>+.12C+2!4I@>+.G+C+!>+! *4>+2K!,1=;+*G+C!>+!*+.+2!*+-+2!=+>!/+! P1*+,!:P!C+G::2!/+!4B>:!=44.!>+!*4>+2! ,>442W! 6;7!L+>!<4*!+I@>+.!21+>!++2-:B/1C!<1?2! /+!C+=1//+*/+!4B>:=:)1*1,>!>:>!12A++.! >+!).+2C+2D!X42>!2B!4*!)*1?P>!=+2! :2/42A,!4**+!G+*)+A+2/+K!,:=)+.+! >:+A:=,>,I+24.1:M,!=4,,44*!4B>:% .1?/+2D!Q+!-.1?@+1/!-42!@+>!4B>:.1?/+2! C44>!A+22+*1?A!):-+2!@+>!P1*+*++/!+2!?+! AB2>!?+!/B,!4P-.4C+2!:PK!4*,!-::.!/+! U+/+.*42/,+!)B.C+.!/+!*B,>+2!-42!@+>! 4B>:.1?/+2!4*>1?/!2:C!:;G+C+2!>+C+2!/+! *4,>+2K!+.!+1C+2*1?A!G+*!,;.4A+!1,!-42! ++2!+I@>!;.:)*++=D!! 6<7!Z[*1?!/4>!1A!.1?\]D![:2/1C+.!/42!=+>! /+<+!,*:C42!-42!/+!4B>:=:)1+*% ).42I@+!G+./!@+>!2::1>!,4=+2C+-4>D!

*++,!-+./+.!!!!


(F!

3##!

3#F!

33#!

33F!

3&#!

3&F!

3'#!

3'F!

7:A!4*!,>442!G+!,>++/,!-4A+.!,>1*K! <:*42C!G+!<+*P!@+>!,>BB.!12!@42/+2! @+))+2K!A:+,>+.+2!G+!/+!1**B,1+!-42!/+! )+G+C12C,-.1?@+1/D!E2!/+<+!1**B,1+! G:./>!=44.!4*!>+!C.44C!12!,>42/!C+% @:B/+2!/::.!4B>:P4).1A42>+2!=+>! .+I*4=+,;:>?+,!G44.12!)+,>BB./+.,!-42! /+!21+BG,>+!=:/+**+2!,>++-4,>!++2! ;.4I@>1C+!G+C!/::.!++2!,I@1*/+.4I@>1C! *42/,I@4;!-::.!<1I@!4**++2!@+))+2D!! ^4K!G+!G+>+2!G+*!/4>!/+!G+.A+*1?A@+1/! :;!/+!0&!:=!4I@>!BB.!M,!:I@>+2/,!++2! >:>44*!42/+.+!1,K!=44.!/44.!*4>+2!G+! :2,!21+>!/::.!4P,[email protected]+2D!E2!4I@K!<:! -.+,+*1?A!1,!@+>!>:I@!21+>!:=!12!/+!P1*+!>+! ,>442W!Q42A<1?!/+!=:)1+*+!>+*+P::2K!/+! *4;>:;!+2!/+!4B>:.4/1:!G+>+2!G+!/+! >1?/!12!/+!P1*+!>+C+2G::./1C!C:+/!>+!)+% 2B>>+2D!E2!<:*42C!-++*!)+/.1?-+2!+*A44.! -+./.12C+2!-::.!++2!*:I4>1+!*42C,!/+! ,2+*G+CK!-4*>!@+>!=+>!/+!24/+*+2!/1+! G+.AC+-+.,!-42!/+!P1*+,!:2/+.-12/+2K! -+.=:+/+*1?A!>:I@!::A!G+*!=++W! 6=7!_1*:,:P+2K!,:I1:*:C+2K!+I:2:=+2!`! 4**+=44*!@+))+2!<+!<1I@!12=1//+*,! :-+.!:2<+!a.+*4>1+M!=+>!/+!4B>:!C+):% C+2D!Q44.)1?!<1?2!<+!@+>!:-+.!RR2!/12C! ++2,H!G+!AB22+2!+2!G1**+2!@+=!21+>! =1,,+2D!X42>!@:+!C+G::2!/+!4B>:!::A! 1,!C+G:./+2K!@1?!1,!2:C!4*>1?/!++2! ,>4>B,,Y=)::*D!X+!@:B/+2!-42!:2<+! 4B>:!+2!/44.:=!@+))+2!G+!+.!-++*! -::.!:-+.D!X44.:=!<1?2!?:2C+.+2!)+% .+1/!++2!A4;1>44*!B1>!>+!C+-+2!:=!@+>! .1?)+G1?,!>+!)+@4*+2W!U1+>!4**++2!:=/4>! @+>!C+<1+2!G:./>!4*,!++2!)+G1?,!-42! -:*G4,,+2@+1/K!=44.!-::.4*!:=/4>!@+>! /+!G+C!:;+2>!244.!-.1?@+1/!+2!:24P@42% A+*1?A@+1/D! 6>7!Q+!4B>:!G:./>!/::.!-+*+2!C+<1+2! 4*,!@+>!,Y=)::*!-42!:2<+!G+*-44.>!+2! -::.B1>C42CK!++2!>.1:=P!-42!@+>!:;! 12/1-1/B+*+!-.1?@+1/!C+)4,++./+! A4;1>4*1,=+D!Q+!:;=4.,!-42!/+!4B>:!1,! /44.:=!1+>,!G44.!G+!)*1?!=++!<:B/+2! =:+>+2!<1?2D!E2!@+>!<1+>!+.!12/+./44/! 21+>!244.!B1>!/4>!+.!442!/1+!:;=4.,! ,2+*!++2!+12/+!<4*!A:=+2D!! 6?7!b2!@+>!=:/+.2+!C+<12!`!::A!G+*!!

!"###$"%&%#'()! !

3$#!

3$F!

3F#!

3FF!

3N#!

3NF!

3"#!

3"F!

3O#!

3OF!

'!

/::.!++2!QB1>,+!,:I1:*::C!<:!>.+PP+2/! /+!!"#$#%&#'()(*!C+2:+=/!`!<1?2! G::2%!+2!G+.A-+.A++.!/+P121>1+P!C+% ,I@+1/+2D!54/+.!+2!=:+/+.!G:2+2!)1?% -::.)++*/!12!U1+BG+C+12K!=44.!-4/+.! G+.A>!12!0=+.,P::.>!+2!=:+/+.!12! c>.+I@>D!0*,!++.,>+!)+G:2+.,!-42!@B2! 21+BG):BGG1?A!A:2/+2!<+!12/+.>1?/! C++2!C+).B1A=4A+2!-42!:;+2)44.! -+.-:+.K!G42>!/4>!G4,!+.!>:+2!2:C!21+>D! b2=1//+*,!1,!/+!4B>:!++2!+,,+2>1++*! :2/+./++*!-42!@B2!*+-+2!=+>!)1?% )+@:.+2/+!,>42/44./!C+G:./+2D!LB2! -.1+2/+2!+2!P4=1*1+!G:2+2!+*/+.,!12!@+>! *42/!+2!/+!A12/+.+2!).+2C+2!<+!*1+-+.! 21+>!=+>!/+!P1+>,!244.!,I@::*K!G42>!/4>! 1,!>+!C+-44.*1?A!/::.!/+!4B>:M,!-42!4*! /1+!42/+.+!:B/+.,!/1+!@B2!A12/+.+2! =+>!/+!4B>:!244.!,I@::*!).+2C+2D!E2! >+.G1?*!/+!)+-:*A12C!12!U+/+.*42/!2:C! =44.!*42C<44=!C.:+1>K!:P!@+*+=44*!21+>! =++.K!2++=>!@+>!442>4*!-42!/1>!,::.>! @B1,@:B/+2,!>:+!+2!/44.=++!::A!@+>! 442>4*!-+.;*44>,12C+2D!L+>!G:./>!4**42C! 21+>!=++.!-.++=/!C+-:2/+2!4*,!/+! -+.,I@1**+2/+!*+/+2!-42!++2!C+<12!B1>! ;BB.!C+=4A!+*A!@B2!+1C+2!4B>:! @+))+2D!UB!4*!)+,I@1A>!>G12>1C!;.:I+2>! -42!4**+!U+/+.*42/,+!@B1,@:B/+2,! :-+.!=++.!/42!RR2!4B>:D!b,!@+>!C++2! G:2/+.!/4>!=+2!12!/+<+!C+<122+2!21+>,! 2+C4>1+P,!=++.!:-+.!/+!4B>:!G1*!@:.+2W! 6'@7!b,!+.!/42!C++2!+2A+*!*1I@>;B2>?+W! 72/+.<:+A!244.!@+>!-+.;*44>,12C,% C+/.4C!-42!G+.A+2/+!U+/+.*42/+.,! @++P>!++2!12>+.+,,42>+!G+>=4>1C@+1/! 442!/+!:;;+.-*4A>+!C+).4I@>K!)+A+2/! 4*,!/+!X+>!-42![+@:B/!-42!6+1,>1?/D! X+!)*1?A+2!)+.+1/!/4C+*1?A,!:2C+-++.! ++2!BB.!442!/+!.+1,!-42!@B1,!244.!G+.A! >+!)+,>+/+2K!++2!I1?P+.!/4>!4*!@:2/+./! ?44.!21+>!1,!-+.42/+./D!E+2!,2+**+.+! -+.)12/12C!)+>+A+2>!12!-++*!C+-4**+2! 21+>!/4>!=+2,+2!=12/+.!>1?/!AG1?>!<1?2! :=!>B,,+2!@B1,!+2!G+.A!@++2!+2!G++.! >+!.1?/+2K!=44.!/4>!<+!-+./+.!-42!@B2! G+.A!C442!G:2+2D!^B1,>!/+<+!X+>!-42! [+@:B/!-42!6+1,>1?/!<:B!G+*!++2,!++2! )+*42C.1?A!442A2:;12C,;B2>!AB22+2!

*++,!-+./+.!!!!


)1+/+2!-::.!/+!:;*:,,12C!-42!@+>!P1*+% ;.:)*++=D!b==+.,H!@:+!*42C+.!/+!P1*+,! G:./+2K!@:+!,2+**+.!@+>!=:=+2>!/44.! 1,!/4>!/+!4B>:=:)1*1,>!<1I@!<4*!C442! 4P-.4C+2!G4>!/+<+!<+*PA4,>1?/12C!@+=! +I@>!G44./!1,D!! 6''7!0*,!P1*+,!/+!;.1?,!-:.=+2!/1+!/+! 4B>:=:)1*1,>!B1>!/+!=1//+2A*4,,+! )+.+1/!)*1?A>!>+!<1?2!>+!)+>4*+2!-::.!++2! ! + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + ! ! !

3(#!

3(F!

&##!

&#F!

+ +

@B1,!=+>!>B12!12!++2!=::1+!)B1>+2G1?A! +2!*1+P,>!442!@+>!G4>+.K!/42!=:+>!@1?! /1+!=44.!)+>4*+2D!d4,!4*,!/+!;.1?,! /44.-::.!>R!@::C!G:./>K!<4*!+.!++2! :=,*4C;B2>!A:=+2D!e+<1+2!/+! +.-4.12C+2!B1>!/+!;.4A>1?AK!A42!@+>! +I@>+.!2:C!G+*!+-+2!/B.+2!-::.!@+>! <:-+.!1,D!5::.*:;1C!+2!@+))+2D ++++,##-.+/())*'+0*+1-2(,+ ++++2(%.+0*+34)565-#,%7+8#,2#-(+9::;!!

2::>!3! 5678%.44/H!/+!)+*42C.1?A,>+!4/-1+,.44/!/1+!/+!:-+.@+1/!4/-1,++.>!12<4A+!-+.A++.K!.B1=>+*1?A+!! !

:./+212C!+2!=1*1+BD!

! ! !

!"#$%&8&&A"4/"/"40,"B&."&CD%E"&3+/&""/&51/."4C,..")&

3!

&!

! ! ! V+.2+2+.C1+!@++P>!++2!,;+I>4IB*41.+! I:=+)4IA!C+=44A>!24!/+I+2214*42C! -+.CB1,/!>+!<1?2D!f42/!24!*42/!@44*>! ;*422+2!-::.!21+BG+!A+.2I+2>.4*+,!B1>! *4/+,!G44.!<1?!,12/,!/+!?4.+2!>4I@>1C! *1CC+2!>+!-+.,>:PP+2K!:P!)+,*B1>!/4>!4**42C! :;C+C+-+2!I+2>.4*+,!*42C+.!:;+2! =:C+2!)*1?-+2D!Q+!A+.2I+2>.4*+!-42! [:.,,+*+!)1?-::.)++*/!)*++A!-:*C+2,! 21+BG+!12<1I@>+2!2:C!-++*!*42C+.!-+1*1C! >+!AB22+2!:;+.+.+2!/42!442-42A+*1?A! C+/4I@>!G+./D! ! Q+.C+*1?A+!;*422+2!<:B/+2!>G12>1C! ?44.!C+*+/+2!-::.!++2!,>:.=!-42!;.:>+,>! C+<:.C/!@+))+2D!V+.2+2+.C1+!*1?A>!24!/+! .4=;!12!J,?+.2:)Y* 39!+2!/+!:2:;C+*:,>+! ;.:)*+=+2!=+>!A+.24P-4*!:2-+.42>% G::./D!844.!/+!;B)*1+A+!:;121+!1,!12% =1//+*,!-+.42/+./D!E+2!21+BG!=1*1+B% ;.:)*++=!-+./.:2C!/+!++./+.+!<:.C+2H! /+!:;G4.=12C!-42!/+!44./+!/::.!@+>! :-+.=4>1C!C+).B1A!-42!P:,,1+*+!).42/% ,>:PP+2K!/1+!::A!2:C!++2,!,2+*!:;.4A+2D! V+.2+2+.C1+!*++A!:;++2,!21+>!<:!AG44/!

!"###$"%&%#'()! !

'!

$!

$!

=++.D!g>+.A+.!2:CK!<1?!*++A!/+!>G++! C.:>+!;.:)*+=+2!12!RR2!A*4;!:;!>+! *:,,+2H!C++2!,=+.1C+!.::AK!G+*!++2! :2+12/1C+!@:+-++*@+1/!+2+.C1+!B1>!A*+12+! A*:=;?+,!C.:2/,>:PD! ! 844.!A+.2+2+.C1+!1,!C++2!G:2/+.% =1//+*!-::.!4*!:2<+!+2+.C1+%!+2!=1*1+B% <:.C+2D!L+>!21+BG+!+2>@:B,14,=+! +.-::.!1,!C+)4,++./!:;!++2!-1+.>4*! )+*42C.1?A+!=1,-4>>12C+2!:-+.!/+!G1?<+! G44.:;!A+.2+2+.C1+!G:./>!:;C+G+A>K! G4>!+.-::.!2:/1C!1,!+2!G4>!<1?!:;*+-+.>D! ! Q+!++.,>+!=1,-4>>12C!1,!/4>!A+.2% +2+.C1+!:2<+!)+@:+P>+!442!+2+.C1+!A42! /+AA+2!:P!12!1+/+.!C+-4*!++2!C.::>!/++*! +.-42D!b2!++2!/::.,2++!@B1,@:B/+2! )+,>44>!/+!+2+.C1+.+A+212C!B1>!/.1+! I:=;:2+2>+2H!+*+A>.1I1>+1>K!C4,!h-::.! -+.G4.=12C9!+2!)+2<12+!:P!/1+,+*!h-::.! >.42,;:.>9D!X+.+*/G1?/!)+/.44C>!@+>! +*+A>.1I1>+1>,-+.).B1A!=44.!:2C+-++.!3N! ;.:I+2>!-42!@+>!>:>4*+!+2+.C1+-+.).B1AD! 542!/1+!3N!;.:I+2>!G:./>!1+>,!=12/+.! /42!3N!;.:I+2>!:;C+G+A>!/::.!A+.2%

*++,!-+./+.!!!!


F!

N!

"!

-+1*1C!:2>=42>+*/!+2!:;C+):.C+2! G:./+2D!5::.!4*!@+>!.4/1:4I>1+-+!4P-4*! =:+>!++2!C+:*:C1,I@!,>4)1+*+K!/+P121% >1+-+!:;,*4C;*44>,!442C+*+C/!G:./+2D! O! ! X+**1I@>!)+*42C.1?A+.!/42!/+!21+>% .4/1:4I>1+-+!-+.-B1*12C!/1+!@+>!:;G+A% A+2!-42!A+.2+2+.C1+!:;*+-+.>K!1,!/4>!@+>! ;.:)*++=!-42!/+!-+1*1C+!:;,*4C!-42! .4/1:4I>1+P!4P-4*!4**++2!2:C!=44.!:;! ;4;1+.!1,!a:;C+*:,>MD!E+2!+I@>+! :;*:,,12C!G:./>!-::.>/B.+2/!/::.C+% ,I@:-+2!244.!/+!>:+A:=,>D!Q4>!4**++2!4*! =44A>!A+.2+2+.C1+!-::.*:;1C!=12/+.! C+,I@1A>!4*,!/BB.<4=+!+2+.C1+).:2D! (! ! E+2!42/+.+!=1,-4>>12C!1,!/4>!A+.2% +2+.C1+!C++2!).:+1A4,C4,,+2!;.:/B% I++.>D!0**+!12/B,>.1i*+!;.:I+,,+2!/1+! 2:/1C!<1?2!:=!A+.2+2+.C1+!>+!AB22+2! :;G+AA+2K!-+.).B1A+2!+I@>+.!C.:>+! @:+-++*@+/+2!P:,,1+*+!).42/,>:PP+2K! +*+A>.1I1>+1>K!=4>+.14*+2!+2!I@+=1I4*1i2D! Q1>!@+*+!,Y,>++=!;.:/BI++.>!A::*,>:P% /1:S1/+!hj7 &9D!Q+!A+.2I+2>.4*+!<+*P!1,!/+! +21C+!,I@4A+*!12!/+!A+>+2!-42! ;.:I+,,+2!/1+!>1?/+2,!/+!G+.A12C! 24BG+*1?A,!A::*,>:P/1:S1/+!;.:/BI++.>D! E+2!*4C+!,I@4>>12CK!G44.-42!@+>! :;>1=1,=+!2:C!21+>!/::.!/+!;.4A>1?A! :2/+.,>+B2/!G:./>K!A:=>!B1>!:;!++2! B1>,>::>!-42!"#!>:>!3F#!C.4=!j7 &!;+.! A1*:G4>>BB.!/1+!++2!A+.2I+2>.4*+! ;.:/BI++.>D!E+2!C4,C+,>::A>+!I+2>.4*+! A:=>!12I*B,1+P!4**+!@B*;;.:I+,,+2!B1>!:;! <:M2!'O#!C.4=!j7&D! 3#! ! Q44.)1?!1,!j7&!21+>!@+>!+21C+!).:+1% A4,C4,!/4>!)1?!/+!;.:/BI>1+!-42!A+.2% +2+.C1+!-.1?A:=>D!c1>,>::>!-42!42/+.+! ).:+1A4,C4,,+2!/42!j7&!1,!)1?24!:2% =:C+*1?A!>+!-+.=1?/+2!12!@+>!12/B,>.1i*+! ,Y,>++=!/4>!/+!A+.2I+2>.4*+!:2/+.% ,>+B2>K!)1?-::.)++*/!)1?!/+!;.:/BI>1+!-42! /+!C.:>+!@:+-++*@+/+2!P*B:.%!+2!I@*::.% -+.)12/12C+2!/1+!C+).B1A>!G:./+2!:=! -42!B.421B=+.>,!,;*1?>,>:P!>+!=4A+2D! 5+.)12/12C+2!-42!I@*::.K!P*B:.!+2!A::*% ,>:P!hj_VM,9!AB22+2!++2!).:+1A4,% G+.A12C!@+))+2!/1+!>1+2/B1<+2/!=44*!<:! ,>+.A!1,!4*,!/1+!-42!A::*,>:P/1:S1/+D!

+2+.C1+D!V+.2+2+.C1+!/+A>!2B!/B,! :2C+-++.!&KF!;.:I+2>!-42!/+!+2+.C1+% -.44C!12!/+!G+.+*/D! ! 0*,!/+!@:+-++*@+1/!+*+A>.1I1>+1>!/1+! G:./>!:;C+G+A>!/::.!A+.2+2+.C1+! +2:.=!<:B!,>1?C+2K!<:B!2:C!,>++/,!=44.! ++2!P.4I>1+!-42!/+!+2+.C1+)+@:+P>+!12! /+!G+.+*/!C+/+A>!G:./+2D!L+>!>:>!2B!>:+! =++,>!4=)1>1+B<+!,I+24.1:K!G44.12! A+.2+2+.C1+!++2!C.:>+.!/++*!-42!:2<+! +2+.C1+)+@:+P>+!<:B!-+.<:.C+2K!1,! -::.C+,>+*/!/::.!@+>!84,,4I@B,+>>,! b2,>1>B>+!:P!J+I@2:*:CY!h8bJ9!12!&##'D! T+*P,!12!/4>!A+.2+2+.C1+-.1+2/+*1?A+! ,I+24.1:K!G44.12!-::.!3F##!C1C4G4>>! 442!21+BG!+*+A>.1,I@!-+.=:C+2!<:B! G:./+2!C+):BG/!h:2C+-++.!'&##! I+2>.4*+,!4*,!12![:.,,+*+9!<:B!A+.2% +2+.C1+!12!&#F#!,*+I@>,!&KN!>:>!$!;.:I+2>! -42!@+>!G+.+*/+2+.C1+-+.).B1A!/+AA+2D!! ! Q+!-:*C+2/+!=1,-4>>12C!1,!/4>!A+.2% +2+.C1+!G+121C!-+.-B1*+2/+!4P-4*,>:PP+2! ;.:/BI++.>D!X1+!/1>!)+G++.>K!/+2A>! 4**++2!442!@+>!;.:I+,!-42!/+!A+.2% .+4I>1+!<+*PD!844.!++2!A+.2.+4I>:.!A42! 21+>!RR2!G4>>!+*+A>.1I1>+1>!;.:/BI+.+2! <:2/+.!4**+.*+1!12/B,>.1i*+!;.:I+,,+2!/1+! 442!/+!A+.2.+4I>1+!-::.4PC442D!L+>! )+*42C.1?A,>+!/44.-42!1,!/4>!B.421B=+.>,! -14!12C+G1AA+*/+!PY,1,I@+!+2!I@+=1,I@+! ;.:I+,,+2!=:+>!G:./+2!:=C+<+>!12!/+! ,;*1?>,>:P!/1+!12!/+!.+4I>:.!C+;*44>,>!A42! G:./+2D!Q4>!*+-+.>!-++*!.+,>%!+2!4P-4*% ,>:PP+2!:;D! ! V+.2+2+.C1+!*+-+.>!::A!42/+.+! -+.-B1*12C!:;D!J+2!++.,>+!=:+>!/+!A+.2% I+2>.4*+!<+*P!G:./+2!C+):BG/D!Q1>!-+.% +1,>!/::.C442,!:2C+-++.!++2!=1*?:+2! >:2!)+>:2K!,>44*!+2!42/+.+!=4>+.14*+2K! /1+!:;!@B2!)+B.>!G++.!12/B,>.1++*! =:+>+2!G:./+2!-+.-44./1C/D!J+2! >G++/+!=:+>!/+!-+.).B1A>+!,;*1?>,>:P!24! 4P*::;!-+1*1C!G:./+2!:;C+):.C+2D!Q4>! @++P>!2:C4*!G4>!-:+>+2!12!/+!44./+! /::./4>!>1?/+2,!@+>!,;*1?>12C,;.:I+,!/+! .4/1:4I>1-1>+1>!-42!/+!,;*1?>,>:P!=+>!++2! P4I>:.!=1*?4./!>:+2++=>D!7:A!/+!.+4I>:.! +2!42/+.+!/+*+2!-42!/+!I:2,>.BI>1+! G:./+2!@::C!.4/1:4I>1+P!+2!=:+>+2!

!"###$"%&%#'()! !

F!

*++,!-+./+.!!!!


:2C+>G1?P+*/!21+BG+!+.>,*4C+2!:2>/+A>! G:./+2K!G42>!/+!44./A:.,>!)+-4>!442% <1+2*1?A+!@:+-++*@+/+2!B.421B=D!844.! @1+.)1?!>+*>!21+>!/+!AG42>1>+1>K!=44.!/+! AG4*1>+1>D!L+>!1,!>+I@21,I@!=:C+*1?A!:=! B.421B=!B1>!C.421+>!:P!<+*P,!<++G4>+.!>+! @4*+2K!=44.!@+>!+2+.C1+-+.).B1A!-::.!/+! G12212C!1,!/42!-++*!@:C+.!/42!/+! +2+.C1+;.:/BI>1+!B1>!/4>!B.421B=D!L+>!1,! :2)+A+2/!@:+!C.::>!/+!A42,!1,!/4>!/+! .+,+.-+,!B.421B=+.>,!/1+!2:C!G:./+2! :2>/+A>K!<:!.1?A!.4*1iD!0*,!/+!;.:/BI>1+! -42!A+.2+2+.C1+!:=@::CC44>K!<:B/+2! G+!G+*!++2,!,2+*!/::.!/+!@:+-++*@+1/! B.421B=+.>,!/1+!2:C!2+>>:!+2+.C1+! :;*+-+.>K!@++2!AB22+2!<1?2D! 3F! ! 5::.!@+>!,I+24.1:!/4>!/::.!@+>!8bJ! 1,!-::.C+,>+*/K!G44.)1?!G+.+*/G1?/!=++.! A+.2+2+.C1+!G:./>!:;C+G+A>K!<:B/+2! -1?P>1+2!=1*?:+2!>:2!442!21+BG+!B.421B=% .+,+.-+,!:2>/+A>!=:+>+2!G:./+2D!Q4>!1,! >1+2!=44*!<:!-++*!4*,!+.!-424P!/+!++.,>+! A+.2.+4I>:.!>:>!2B!>:+!-+.).B1A>!1,D!E2! /1+!.+,+.-+,!=:+>+2!/42!::A!2:C!-42! /+<+*P/+!AG4*1>+1>!<1?2!`!G1**+2!/1+!>+2% =12,>+!2+>>:!+2+.C1+!:;*+-+.+2!`!4*,!/+! )+,>+!>@42,!:2>C:22+2!+.>,+2D!L+>! )+@:+P>!C++2!)+>::C!/4>!/+!A42,!:;! 4IB*41.+!:2>/+AA12C+2!C+.12C! 1,D![:-+2/1+2!1,!/+!A42,!C.::>!/4>!k*,!+.! !:2>/+A>+! B.421B=.+,+.-+,!)+,>442K!/+<+!)*1?A+2! >+!*1CC+2!12!:2,>4)1+*+!:P!21+>%G+,>+.,% C+<12/+!*42/+2K!=+>!4**+!;:*1>1+A+! ;.:)*+=+2!-42!/1+2D!Q+!C:+/!>:+% C42A+*1?A+!+2!G12)4.+!.+,+.-+,!<1?2! 1==+.,!4*!C+-:2/+2!+2!12!;.:/BI>1+D! 3N! ! 0*!=+>!4*!=+2+2!-+*+2!/4>!/+!-::.% /+*+2!-42!A+.2+2+.C1+!.B1=,I@::>,! :;G+C+2!>+C+2!/+!24/+*+2D!T1?!*1?A>!++2! G:2/+.=1//+*!-::.!:2<+!/.+1C+2/+! >+A:.>+2!442!+2+.C1+D!844.!?4==+.! C+2:+C!-+.C1,,+2!<1?!<1I@D!V+.2+2+.C1+! *+-+.>!>+!-++*!+.2,>1C+!;.:)*+=+2!:;!:=! ++2!+I@>+!:;*:,,12C!-::.!/4>!-.44C,>BA! >+!<1?2D!T1?!<1+2!:-+.!@+>!@::P/!/4>!++2! /BB.<4=+!:;*:,,12C!-::.!@+>!C.1?;+2! *1C>H!<:2!+2!G12/D!

33! ! E+2!*44>,>+!=1,-4>>12C!1,!/4>! B.421B=!12!++2!C+,>++2>+!@+><+*P/+!1,! 4*,!/1.+I>!)+,I@1A)4.+!+2+.C1+D!Q+! ,;*1?>,>:P!-::.!A+.2I+2>.4*+,K!B.421B=K! =:+>!C+G:22+2!G:./+2!B1>!C+,>++2>+2D! Q1+!G12212C!A:,>!+2+.C1+!12!/+!-:.=!-42! P:,,1+*+!).42/,>:PP+2!h)1?-::.)++*/!-::.! /+!C.44P=4I@12+,!+2!>.BIA,9!+2! +*+A>.1I1>+1>!h-::.!/+!+*+A>.1,I@+!=:*+2,! :=!@+>!C+,>++2>+!>:>!;:+/+.!>+!=4*+29D! 5+./+.!G:./+2!+.!C.:>+!@:+-++*@+/+2! I@+=1I4*1i2!)1?!C+).B1A>K!/1+!12/B,>.1++*! =:+>+2!G:./+2!-+.-44./1C/D!5::.!.1?A+! B.421B=+.>,+2!1,!@+>!+2+.C1+-+.).B1A! -::.!@+>!)+/.1?P,A*44.!=4A+2!-42!++2! A1*:C.4=!B.421B=!>+!-+.G44.*:<+2!>+2! :;<1I@>+!-42!/+!+2+.C1+!/1+!B1>!/1+! A1*:C.4=!:;C+G+A>!A42!G:./+2D!Q+<+! .1?A+!+.>,+2!<1?2!+I@>+.!,I@44.,D! 3&! ! L+>!+2+.C1+-+.).B1A!/4>!2:/1C!1,!:=! B.421B=!>+!G122+2!B1>!+.>,!2++=>!,2+*! >:+!244.=4>+!@+>!+.>,!4.=+.!G:./>D!0*,! @+>!B.421B=C+@4*>+!12!@+>!C+,>++2>+!>1+2! =44*!<:!*44C!1,K!=:+>!+.!>1+2!=44*! <:-++*!C+,>++2>+!-+.G+.A>!G:./+2!:=! ++2!A1*:C.4=!B.421B=!>+!G122+2D!L+>! +2+.C1+-+.).B1A!1,!/42!>1+2!=44*!<:! @::CD!Q44.)1?!A:=>!/4>!)1?!/4*+2/!+.>,% C+@4*>+!@+>!;+.I+2>4C+!-42!@+>!442% G+<1C+!B.421B=!/4>!/44/G+.A+*1?A!B1>! @+>!C+,>++2>+!C+@44*/!A42!G:./+2K!,2+*! 4P2++=>D!Q+!)+2:/1C/+!@:+-++*@+/+2! B.421B=+.>,!G:./+2!)1?!4.=+!+.>,+2!/B,! ,2+*!C.:>+.!+2!/44.=++!1,!=++.!+2+.C1+! 2:/1C!:=!B.421B=!>+!G122+2D! 3'! ! 8:=+2>++*!)+/.4C+2!/+!442C+% >::2/+!+I:2:=1,I@!G12)4.+!B.421B=% .+,+.-+,!.B1=!'KF!=1*?:+2!>:2D!Q+!.1?A+! +.>,+2!h:2/+.!=++.!12!j424/4!+2! 0B,>.4*1i9!<1?2K!4*,!@+>!-+.).B1A!:;!@+>! @B1/1C+!21-+4B!)*1?P>K!)122+2!>G12>1C!?44.! B1>C+;B>D!Q+!:-+.1C+K!4.=+.+!+.>,+2! .4A+2!:2C+-++.!/+.>1C!?44.!*4>+.!:;D! JB,,+2!&#F#!+2!&#N#!@42,!442C+>::2/+!.+,+.-+,!B1>C+;B>! <1?2D! 3$! ! gI@44.,>+!442!B.421B=!<4*!@:C+.+! ;.1?<+2!)+>+A+2+2K!G4>!21+BG+! +S;*:.4>1+!,>1=B*++.>D!E.!
!"###$"%&%#'()! !

N!

*++,!-+./+.!!!!


!"#$%&'()*+'

,--.' *+,-./0)&) 1//2-/3)&')14+) &$5$")%)&65$")778)

'

/%0%12#&03'

) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) 9+,)-+*)4:/142);((8*)442)<+,=/345) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) >+*)4:/142)<4?*//*)7+*)##).8/342)42)442)?/142./**+23?(@-8/A;*5) B((8)-+*)4:/142)C+,2)1/:+1//=)D$)@72*42)*4)<4;/=425) B((8)4=0).8//3271148)?*//*);(4.44=)@72*42)14*)442)3(4-)/2*E((8-)<4;//=-)072242) E(8-425) ) F44G)2+4*)1448)/2*E((8-42)HC+2242I)84-4242I).((8<44=-42)45-5J)-/2)48)E(8-42)34.8//3-5)) K=?)48)<+,.((8<44=-)LL2)C+2)E(8-*)34.8//3-)42),4)/2*E((8-*)14*)1448)-/2)LL2)C+2I)-/2)E(8-*) /==442)-4)448?*4)C+2)+2)-4)<4((8-4=+23)14434*4=-5) )

!"""#$%&%"$'()


4%536'7''89:#11%2;<20'

&@)

7)

#@)

,)

&@)

@)

#@)

A)

#@)

B)

$@)

C)

) ) M/*)+?)-4)+1@=+A+4*4);((G-.8//3)./2)-4)*40?*)NOA;/884=E+=-PQ) )' R@)E4=04)1/2+4842)0/2)-4)2/*778)1448)34=-)(@=4.4842Q) =' R@)E4=04)1/2+48)0/2)-4)*(4342(142)E+=-@(@7=/*+4)34C(2-)=4.42)+2)-4) 2/*778Q) >' R@)E4=04)E+,C4)072242)2/*778)42)4A(2(1+4)4=0//8)@(?+*+4G)<4S2.=(4-42Q) ?' R@)E4=04)E+,C42)072242)142?42)1448)./2)-4)2/*778)342+4*42Q) ) 9+,)442)+8(2+?A;4)?+*7/*+4).+2-*);4*)*4342(.4834?*4=-4)@=//*?)./2)E/*).48E/A;*) C(7)E(8-425) T43)7+*)E/*)48)+8(2+?A;)+?)//2);4*)G4+*)-/*)48)+2)442)?*8//*/81)=/2-)/=?)U(4142+V) .44=)<4842).((80(142)-/20C+,)-4),/A;*)HC+4)8434=?)W$%WDJ5)) F4<87+0)1/:+1//=)W")E((8-425) ) M4=04)G72A*+4);44G*)/=+24/)D)*42)(@C+A;*4)./2);4*).((8/G3//2-4)*40?*34-44=*4I) -4)/=+24/P?)$)42)WQ) K=+24/)D)344G*) )' 442)A(2A=7?+45) =' 442)34.(=35) >' 442)?/142./**+235) ?' 442).((8<44=-5) ) B44=)2/*778=+4G;4<<48?)42)%<4?A;48148?)C+42)442)*4342?*4==+23)*7??42)2/*778)42) 4A(2(1+45)HC+4)8434=?)6X%X$J)) M/*)C(7).(=342?)-4C4)*40?*)-4)+-4/=4)?/142;/23)C+,2)*7??42)2/*778)42) 4A(2(1+4Q) F4<87+0)1/:+1//=)#")E((8-425) ) Y2)-4)*40?*)NOA;/884=E+=-P)E(8-*)442)/2-484)(@./**+23)(.48)-4),/A;*)2//8).(842) 34<8/A;*)-/2)-4)4A(=(342)(G)-4)/2*+%,/A;*=(<
!"""#$%&%"$'() )

#)

=44?).48-48) !!!


&@)

D)

&@)

.)

&@)

E)

$@)

7- )

&@)

77 )

&@) &@)

7, ) 7@ ) 7A )

#@)

7B )

&@)

]R(0)-4)^4-48=/2-?4)2/*778)C(7)1448)34=-)072242)(@=4.4842)-/2)27);4*)34./=) +?5_)H8434=?)&WD%&WXJ) `4*)E4=04)?((8*)./2)/837142*42)(2-48<(7E*)-4)/7*478)-+*)?*/2-@72*)+2)-4) 8434=?)&WX%&6WQ) K837142*42)(@)' 34C/3)42)E4*42?A;/@5)) ?' +2*7S*+4)42)G4+*425) ) ]a2)C()C+,2)48).4=4)./8+/2*42)./2)2/*778342(*)-/*)2+4*)/A;*48)442);40)<4=44G-) ;(4G*)*4)E(8-425_)H8434=?)&!X%&'"J)) T43)7+*)-/*)-4C4)<4E48+23)+2)+4-48)34./=)*42)-4=4)+2)*4342?@8//0)+?)14*)-4) +2;(7-)./2)/=+24/)&&5) ) ]-4)./=?4)*4342?*4==+23)*7??42)2/*778)42)4A(2(1+4_)H8434=?)###%##$J) M/*)+?)48)./=?)//2)-+4)*4342?*4==+23Q)) b4*)=+,0*)(G)2/*778)42)4A(2(1+4)*4342@(=42)C+,2I)1//8)) )' 4A(2(1+4)+?)442)34.(=3)./2)-4)2/*7785) =' 4A(2(1+4)1//0*)-4)2/*778)@/?)1(34=+,05) >' 2/*778)+?)/G;/204=+,0)./2)-4)4A(2(1+45) ?' 2/*778)0/2)' 442)?/142./**+23)34.42)42)442)A(2A=7?+4)*84004) ?' 442).480=/8+23)34.42)42)442)(@=(??+23)//2<+4-42) ) >4)*40?*)NOA;/884=E+=-P)0/2)+2)442).+48*/=)*40?*-4=42)E(8-42).48-44=-5)K/2)-4C4) *40?*-4=42)072242)/A;*48442.(=342?)-4).(=342-4)G72A*+4?)E(8-42)*(434042-c) -44=)&c)+2=4+-+23)14*)?+*7/*+4<4?A;8+,.+23) -44=)#c)?*4==+23) -44=)$c)/837142*/*+4)42)E448=433+23)*4342/837142*/*+4) -44=)Wc)?=(*)) `4*)E4=04)/=+24/)<43+2*)-44=)#Q) `4*)E4=04)/=+24/)<43+2*)-44=)$Q) `4*)E4=04)/=+24/)<43+2*)-44=)WQ) ) Y2)-4)*40?*)E(8-*)34?@8(042)(.48)]442)4A(=(3+?A;)?A;7=-34.(4=_)H8434=?)D6%DXJ) 42)]442)4A(=(3+?A;)?A;7=-A(1@=4:_)H8434=?)#$D%#$6J5) M//8(.48)C(7)142)C+A;)?A;7=-+3)1(4*42).(4=42Q)) F4<87+0)1/:+1//=)&D)E((8-425) )

!"""#$%&%"$'() )

$)

=44?).48-48) !!!


&@)

&@)

&@)

Y2)-4)*40?*)E(8-*).48(2-48?*4=-)-/*)2/*778<4?A;48148?)48).44=/=)-4C4=G-4) (@./**+2342)(@)2/);(7-425)) 7C ) M4=04)*E44)./2)(2-48?*//2-4)(@./**+2342)<4;(842)-//8*(4Q) &) ^/*778)1(4*)-4)142?42).((8-44=)42)342(*)34.42I)E+=)C+,)<4;(7-42)<=+,.425) #) ^/*778)1(4*)-((8)142?42)<+,).((80478)(@)42+34)/G?*/2-)342(*42)E(8-425) $) ^/*778)1(4*)14*)?*//*??74)*40?*)NOA;/884=E+=-P)<4./*)2//?*)<4*(342-4)4=4142*42)((0)<4?A;(7E42-4)42) @8(<448*)C()-4)=4C48)*(*)-42042)//2)*4)C4**425) b+48(2-48)?*//2).+48)4=4142*42c) &) -4)0=//3C/23)./2)-4)2/*778<4?A;481+23)(.48)-4)2/*778) #) -4)*4342?*4==+23)*7??42)-4)2/*778)42)-4)4A(2(1+4) $) -4)*(4342(142)<4=/23?*4==+23).((8)-4)2/*778) W) -4).+?+4)./2)-4)4A(=(342)(@)-4)2/*778) 7D ) M4=04)*E44)4=4142*42)7+*)-4)*40?*)C+,2).((8/=)<4?A;(7E42-)*4)2(4142Q) )' &)42)#) =' &)42)$) >' &)42)W) ?' #)42)$) !' #)42)W) ' >4)*40?*)<4./*)((0)7+*442C4**42-4)4=4142*425)) b+48(2-48)?*//2).+48)4=4142*42)-+4)+2)-4)*40?*)//2)-4)(8-4)0(142c) &) -4)E+,C4)E//8(@);4*)E+=-)*4873)+?)./2)E4334E44?*) #) -4)2((-C//0)./2)1448)1/80*-42042).((8)-4)2/*778) $) //2<4.4=+2342)(1)1448)34=-)7+*)-4)2/*778)*4)072242);/=42) W) .+?+4?)./2)2/*778(83/2+?/*+4?)(.48)2/*778<4?A;481+23) 7. ) M4=04)./2)-4C4).+48)C+,2)-4)7+*442C4**42-4)4=4142*42)+2)-4)*40?*Q) )' &)42)#) =' &)42)$) >' &)42)W) ?' #)42)$) !' #)42)W) ) >4)/7*478);44G*)E4+2+3)(@)14*)2/*778<4?A;48148?)42)4A(=(3425)>+4)/G0448)0(1*) *(*)7+*-8700+23)+2);4*)-((8);41)34;/2*448-4)*//=34<87+05)b+48).(=342).+48)A+*/*42c) &) ]^/*778<4=4+-)-/*)-4)G/A*(8)142?).48E//8=((?*I)1+?=70*)144?*/=5_)H8434=?)6D% 66J) #) ]H555J)E448)0E/1)442)?*/2-//8-)4A(=(342/837142*)(@)-4)@8(@@42c)E(=.42) 42)/2-484)E+=-4)72-48-(3?)4*42)/==442).44)/=?);4*)?=4A;*)3//*)14*);72) =44G(1?*/2-+3;4-425_)H8434=?)!#%!XJ) $) ]M/2*)E+4)*7??42)-4)4A(=(3+?A;4)*8478E+=342)-((8)0+,0*I)C+4*)-/*)48)C4=G?)+2) (2?)4+342)0=4+24)<(?)442)(.48.=(4-)//2)E+=-)+?5_)H8434=?)&W&%&WWJ) W) ]>4)144?*4)2/*778(83/2+?/*+4?)(2*-40042)=/23C/148;/2-)C4=G)((0)-/*)-4)/=) -48*+3),//8)-7842-4)0=//3C/23)(.48)-4)0E/=+*4+*)./2)-4)2/*778I)-4) 2/*778<4?A;481+23)(@)-4)=/234)*481+,2)G87?*8448*5_)H8434=?)##!%#$WJ)

!"""#$%&%"$'() )

W)

=44?).48-48) !!!


&@)

&@)

#@) #@)

7E )

Y2)E4=0H4J)./2)-4)3434.42)A+*/*42)0(1*)-+4);(7-+23)+2);4*)*//=34<87+0)*(*) 7+*-8700+23Q) )' /==442)+2)&) =' +2)&)42)#) >' +2)#)42)$) ?' +2)#)42)W) !' +2)&I)$)42)W) F' +2)#I)$)42)W) ) ,- ) M4=04)./2)-4)(2-48?*//2-4)<4E48+2342)344G*)-4);((G-34-/A;*4);4*)<4?*4) E448Q) )' K==442)14*)1448)C(83).((8)-4)E+=-?*/2-I)0/2)2/*778<4=4+-)?7AA4?.(=)C+,25) =' >4)4A(2(1+4);44G*)?A;/-4)*(434<8/A;*)//2)-4)2/*778<4?A;481+235)) >' aGG4A*+4G)2/*778<4=4+-)+?)C(2-48)*E+,G4=)34
4%536',''IJ&36$%36'KLL1':%6'G1%<&'

#&@)

) ) ,@ ) `//0)442)3(4-=(@42-4)?/142./**+23)+2)A(884A*)^4-48=/2-?)./2)1/:+1//=),,-) E((8-42)./2)-4)*40?*)Nd72?*14?*).((8);4*)<84+2P5)e(83)48.((8)-/*),4) ?/142./**+23)<438+,@4=+,0)+?).((8)+41/2-)-+4)-4)((8?@8(204=+,04)*40?*)2+4*)042*5) f+*),4)?/142./**+23)1(4*)-7+-4=+,0)E(8-42c) !) E4=0)(@14804=+,0).48?A;+,2?4=)C+A;)<+,)-4);4-42-//3?4),473-).((8-(4*g) !) E4=04).480=/8+2342)2+4*)/G-(42-4)C+,2).((8)-+*).48?A;+,2?4=)L2)-4)7+*=43) E//8(1)-+4).480=/8+2342)2+4*)/G-(42-4)C+,2)42)-4)<+,<4;(842-4)A(2A=7?+4g) !) E4=04).480=/8+23)-4)144?*)//22414=+,04)+?)L2)-4)7+*=43)E//8(1)-+4) .480=/8+23)-4)144?*)//22414=+,04)+?)42)-4)<+,<4;(842-4)A(2A=7?+45) ) ) ) )

=1L&K%1$%20<&H' !"#$%&'%(()#*$+,#$-"$)#$-).$"/,("#$*"012)3."$01%##"#4$5%,6'$."3'."#$"#$,70""6-)#*"#4$)'$."$+)#-"#$)#$8".$0)9$-).$"/,("#$ 0"8%1"#-"$:%11":.)"+%%1':81)7.4$-,.$#,$,76%%&$+,#$8".$"/,("#$;%1-.$*"&206):""1-<$ !"""#$%&%"$'() ) !"""#$%&%"$'h) !"""#$%&%"$'(h)

D)

=44?).48-48) !!! 4+2-4) ")


!"#$%&'()*+,(

-../( *+,-./0)&) ) )

(

0'1'2$%314(

) ) ) ) ) ) ) ) 1203*(420,2)

!"""#$%&%"$'()


5'647(8( )

9:;%22'$<"$1(

H)

&")

&H)

#")

#H)

$")

$H)

]")

) =8>)7/*886326+23)49)-2)*252.+3+2) 2+:-+;2:).//0)<2*)22:)05//;=/:;>)/552) ?2@A*2B):/*886)+:)C8649/)=48)=+,:).26% D423*)-446)4:=2)D23*2632)D25.//6*E) F2)5//*3*2)D+5-2)-+262:G)=4/53)D45.2:) 2:)(262:G)=48-2:)=+@A).263@A/:32:)+:) 22:)9//6)623*,23)426D+5-26:+3G)=4/53) A2*)I+/54D+2=/%D48-)+:)J43*%K452:E) L+,02:-)://6)A2*),486://5)4M)49) ./0/:*+2)A462:)D2)./:)-2):/*886)=25M) 22:)A225)/:-26);258+-E)N:)-2)OD+*32632) P592:)2:)Q6/:06+,0)5492:)(+,.446(225-) D226)(262:)64:-E) =->)R+5-)+3)*268;)./:)D2;;2D223*E) J.26/5)+:)C8649/)D46-*)-2)<S*A2)D226% 396402:)-/*)644M-+262:)=+@A)/5522:)+:) 22:))W2*)+-22)-/*)644M-+262:)(/:;)=+,:) .446)<2:32:G)+3)/@A*26A//5-E)F+2) (223*2:)=+,:)-//6).225)*2)35+<).446E) X64*2).52232*263)=+,:)A44;4:*D+0025-2) -+262:)-+2)3:25)5262:E)YS:U2:)(+,% .446(225-)52.2:)<2*);2)J40)D45.2:)2:)(262:)=+,:):/8D2% 5+,03)(2-8@A*).446)-2)<2:3E)F/*)D45.2:) =+@A)+:)F8+*35/:-)*A8+3).4252:G)+3)2@A*26) :+2*)A2*)62385*//*)./:)(2D83*);642:% (252+-G)
!"""#$%&%"$'() )

]H)

H")

HH)

_")

_H)

a")

aH)

!")

!H)

#)

(262:).44604<2:)-/:0=+,)-2),/@A*E) I8+*2:5/:-32),/@A**426+3*2:)=+,:):/<2% 5+,0)(262+-)-8+=2:-2:)2864B3)*2)(2*/52:) 4<)22:)(226)*2)<4;2:)3@A+2*2:E)F446) -+*);25-)=+,:)/8*46+*2+*2:);2<4*+.226-) 4<)8+*;23*620*2)(262:(4332:)+:)3*/:-) *2)A48-2:G)-+2)/:-263);20/9*)=48-2:) D46-2:).446)-2)9/9+26+:-83*6+2E)C:)-2) 5228D2:)+:)L2:+/)-/:02:)A8:)52.2:)2:) 522M;2(+2-).446/5)//:)-2)49(62:;3*2:) ./:)3/M/6+B3E) =A>)7+2*)A2*)//:96/*2:)./:)22:)2@454% ;+3@A)3@A85-;2.425G))T225):/*8865+2MA2((263)2:)%(2% 3@A26<263)=+,:)2@A*26):4;)3*22-3) /M026+;)./:)?;642:2)@4<<26@+2BE)O4) D26-)+:)-2)5//*3*2)/M52.26+:;)./:) :/*886(5/-)?X6/3-8+:2:B)A2*)05/33+202) @5+@Ab)?:/*886)@4:*6/)2@4:4<+2B)D226) 8+*)-2)0/3*);2A//5-E)F2)(226)2:)-2)5S:U) +:)7446D2;2:)=48-2:)D46-2:) (2-62+;-G)-446-/*)<2:32:)+:A/5+;)=+,:) 2:),/;263)2:)(4262:)-4<E)F2)/8*286) A8+.26-2)./:)A2*)M2+*)-/*)*426+3*2:% (862/83)-2)-+262:)/53)*620952+3*26).446) 22:)5/:-3*6220)//:962=2:E)J9)-2) M+:/:@+Z52)3@A/-2)-+2)644M-+262:)-2) (4262:)*42(62:;2:G)D26-)+:)A2*)/6*+025) :+2*)+:;2;//:)2:)D226)0D/<)22:) 3*/:-//6-)2@454;2:/6;8<2:*)49)-2) 964992:>)D45.2:)2:)/:-262)D+5-2) 8:-26-4;3)2*2:)/5522:).22)/53)A2*) 352@A*);//*)<2*)A8:)522M4<3*/:-+;% A2-2:E)c//6)+:)-2)<4-26:2)96/0*+,0) (5+,0*)-/*)-2)-+262:).446/5)D46-2:)

5223).26-26) !!!


'")

'H)

&"")

&"H)

&&")

&&H)

&#")

&#H)

&$")

&$H)

;2-62.2:)-446)49946*8:+3<2E)C2:) 3@A//9)+3);2D44:).225))N:)5/:-2:)/53)OD+*3265/:-)2:) Q6/:06+,0)06+,;2:)(4262:)./:)-2) 62;26+:;)@4<92:3/*+2).446)250).265462:) 3@A//9E)c//6)+3)-/*):8)D25)=4).26% 3*/:-+;d)O48)A2*):+2*)(2*26)=+,:)-2) 3@A/-2)-446)//:D2=+;)D+5-)*2)5/*2:) (2*/52:)-446)-2)<2:32:)-+2)04<2:) ;2:+2*2:)./:)-2):/*886)+:)/:-26)c//6)=4.26)+3)A2*)A25//3):4;)5/:;) :+2*E)R/:*).45;2:3)2@454;2:)A2((2:) ,/;263);22:)62@A*)./:)396202:E)F+2) =48-2:)2:025)8+*)4:-26(8+0;2.425)2:) 4:08:-2)A/:-252:E)C6)=+,:)2@A*26)
!"""#$%&%"$'() )

&]")

&]H)

&H")

&HH)

&_")

&_H)

&a")

&aH)

&!")

&!H)

$)

M2+*)-/*)?:/*886B)22:):4;/5)620(//6) (2;6+9)+3E)I4.2:-+2:)+3)-2):/*886)<226) <2*)A//6)*+,-)<22;2;//:)-/:).225) -+262:(23@A26<263E)R/:*)D+2)*8332:) -2)2@454;+3@A2)*6286D+5;2:)-446)0+,0*G) =+2*)-/*)26)=25M3)+:)4:3)2+;2:)052+:2)(43) 22:)4.26.542-)//:)D+5-)+3E) =D>)J40)-2)72-265/:-32):/*886)=48) <226);25-)08::2:)4952.262:)-/:):8) A2*);2./5)+3E)J:=2)D+5-@4:38<9*+2)+3)+:) *+2:),//6)<226)-/:).26-8((25-G))+2-2622:) 5449*)*4@A)440)49)042+2:(4:*d) I4.2:-+2:)52.26*)-2),/@A*583*+;2) <2-2<2:3)A2*)5/:-25+,02);2(+2-) A4:-26--8+=2:-2:)2864B3)49)-446)-2) 9/@A*)-+2)-2),/@A*.262:+;+:;2:)<42*2:) (2*/52:E)7/*88646;/:+3/*+23)=48-2:) -+62@*)./:)/552)49(62:;3*2:)08::2:) 964M+*262:E)C6)=+,:)-2)/M;25492:)*+2:) ,//6)./026)-+*)3446*).4463*2552:);2-//:G) )F/:)+3)26):4;)A2*)*426+3<2)D//6+:) 4:3)D+5-)+:)22:)<226)52.2:-2).46<) @2:*6//5)0/:)3*//:E)12;2:D446-+;)+3) -446)-2);64*2)*42:/<2)./:)D/5.+3% /@A*+;2:G)?DA/52D/*@A2:B)<4;25+,0)49) -2)7446-=22E)T45;2:3)2@454;+3@A2) 9/:+20(26+@A*2:)=48-2:)A+26)<226) D/5.+332:).44604<2:)-446-/*)=2) 25-263);22:).42-325)<226)08::2:) .+:-2:E)c//6)=+2)-//6)440)22:3)-2) 943+*+2.2)0/:*)./:>)<226)72-265/:-263) 08::2:):8)-+@A*26)(+,)A8+3)./:)-2=2)

5223).26-26) !!!


&'")

&'H)

#"")

#"H)

#&")

D/3);2D223*)4<)+:)*2)=2**2:)49);642:% 62@62/*+2)2:)3*62202+;2:)0D/5+*2+*E)) =8?>)C6)=+,:)+-22Z:);2:42;)4<)*2:) (2A42.2)./:)-2):/*886)<226);25-)8+*) -2):/*886)*2)A/52:)-/:):8);2(286*G) =4:-26)//:396//0)*2)):+2*)<226)A/<262:)49)22:) 2@454;+3@A)3@A85-@4<952UG)
-+262:);2:+2*2:\)C:)=4)=+,:)26).252) #&H) ./6+/:*2:)./:):/*886;2:4*)-/*):+2*) /@A*26)22:)A20)(2522M-)A42M*)*2) D46-2:E) =88>)c//6)5+2M3*).226*+;)964@2:*)./:)-2) 72-265/:-32)-/;*6+93)(23*//*)8+*)22:) ##") -/;,2)://6)-2):/*886E)F//6)=+,:) <+5,/6-2:)<22);2<42+-E)c//6)*4*):8) *42)(2*//5*)-2)@4:38<2:*):/8D25+,03) 62@A*3*62203)//:)5/:-3@A/93% (2A226-263)2:)(4262:G)=4/53),2)(+,% ##H) .446(225-)+:)A2*)T/:)X4;A%<8328<) .446)@85*886)=48)-42:E)W2*)+3);20)-/*) <2:).446)9/60262:)D25)D+5)(2*/52:G) )7/*886M+:/:@+26+:;)0/:)95/**2% 5/:-3;2<22:*23)26./:)D226A48-2:) A8:)5/:-25+,02)0D/5+*2+*2:)*2).26923*2:) #$H) <2*)(54002:-4=2:9/602:).45);2% 38(3+-+226-2)(2-6+,M3*2662+:2:G)-+2) .26;22M3)<2*)?A4*394*3B)+:)-2)^/:-3*/-) <42*2:)@4:@866262:E)c2*)<+5,42:2:) Cg%38(3+-+2)2:)3*//*33*28:)+3).225) #]") 5/:-25+,0):/*8863@A44:).265462:) ;2;//:G)*26D+,5)A2*).225).263*/:-+;26) ) !""#$%&'()*%+*,-.")*#% % /,0$%1234*%5,678%9:%!;<*.=*#%>??@) ) )

5'647(-(( )

EF347G'47(HII2(;'7(J2'"3( &)

) ! "#!$#%&'!()*!+#&#*,--.'/&!0##1+! ##*!.#33/&#!)4#*#!-*+,/33#4/*&6! "#!5##7+#!$-*&#.#*!0#22#*!*-&!*--/+! ()*!8-.)+/%7!-1!9-*/1)+/%7!�--.'6! :-3!0%*!3#**/7!()*!()33#*!'/#!()*! ;.)3+/7<0!2#4)*&!=/$*!(--.!-*=#!+-#> 3-57+?!=-)47!#<-4-&/#?!&#*#+/<)!#*! +#<0*-4-&/#?!7<0/#+!+#3-.+6!8#+!/7!##*! /*+#.*)+/-*))4!;.-24##56!@:%'#.7?!&--/! '/#!A)5#!9-B!,#&?!'-#!'#!+#4#(/7/#!%/+! #*!=#+!$#!3/*'#.#*!))*!0#+!0%/7,#.3C?!

!"""#$%&%"$'() )

#!

])

7<0.##1!'#!D5#./3))*!E0-5)7! F./#'5)*!-*4)*&7?!@,)*+!'#!5#*7#*!/*! G0/*)!#*!H*'/)!0-*&#.#*!*)).!$%44/#! 2)*#*6C!8/$!,)).7<0%,+!#.(--.!')+! G0/*)!#*!H*'/)!0#+!I#7+#*!#<-*-5/7<0! =%44#*!-(#.(4#%#*!)47!,#!#.!*/#+!(--.! =-.&#*!')+!-*=#!$#%&'!2#+#.!/7!,)4/> 1/<##.'!(--.!'#!<-5;4#J#!2)*#*!()*!##*! /**-(#.#*'#!3#**/7#<-*-5/#6! ! "#!2#7+#!3,)4/1/<)+/#!-5!+#!3%**#*! 74)&#*!/7!##*!0--&!HK?!')+!/*!2#4)*&>

5223).26-26) !!!


$!

]!

./$3#!5)+#!2#;))4+!-1!##*!$-*&#.#!'#! 14#J/2/4/+#/+!#*!0#+!4##.(#.5-&#*!0##1+! -5!7%<<#7(-4!+#!=/$*!/*!##*!<-5;#+/> +/#(#?!7*#4!(#.)*'#.#*'#!#<-*-5/#6!8#+! (.##5'#!/7!')+?!-*')*37!)44#!34)<0+#*! -(#.!0#+!-*'#.,/$7?!0#+!/''#4'#!HK! /*!,#7+#.7#!4)*'#*!(--.+'%.#*'!7+/$&+6! :*=#!$#%&'!,##+!7+##'7!5/*'#.?!5)).! ,-.'+!,#4!7+##'7!74/55#.6!L-4&#*7!'#! D5#./3))*!M+#(#*!N-0*7-*!0#22#*!,#! '/#!+-#&#*-5#*!/*+#44/&#*+/#!*%!$%/7+!+#! ')*3#*!))*!'#!A)5#!9-B!#*!'#! +#4#(/7/#6!8/$!2#+--&+!')+!'#!'--.!(##4! -%'#.7!(#.)17<0%,'#!(/'#-7;#44#+$#7!#*! +(>;.-&.)55)O7!'#!/*+#44/&#*+/#! (#.0-&#*!-;!##*!5)*/#.!,)).-;!'#! 7<0--4!')+!*/#+!3)*6! ! G-5;%+#.&)5#7!#*!;-;%4)/.#!+(> ;.-&.)55)O7!=/$*!/*!'#!4--;!'#.!$).#*! 7+##'7!/*&#,/33#4'#.!&#,-.'#*6!8#+! )4-%'#!P)<>Q)*!R0#+!#!0);;#.+$#S! ,)7!##*!7/5;#4#!-#1#*/*&!/*!0)*'> --&<-T.'/*)+/#!#*!0#+!0#.3#**#*!()*! ;)+.-*#*6!Q-'#.*#!P-3U5-*>(/'#-> &)5#7!#*!"--5!R##*!7 )(-*+%%.!/*!'#!.%/5+#S!#/7#*!(##4!5##.! ()*!'#!7;#4#.6!N-0*7-*!/44%7+.##.+!'#! <-5;4#J/+#/+!()*!5-'#.*#!&)5#7!'--.! +#!,/$=#*!-;!##*!V,)43!+0.-%&0O!R##*! /*1-.5#4#!0)*'4#/'/*&S!(--.!A.)*'! E0#1+!D%+-!HHH!R##*!-*+7*);+#!<./5/*##4! 5-#+!%/+!0)*'#*!()*!;-4/+/#!#*!7+.))+> 2#*'#7!24/$(#*S!'/#!5)).!4/#17+!WX6YYY! ,--.'#*!4)*&!/76! ! P-;%4)/.#!+(>7#./#7!%/+!'#!$).#*! =#7+/&!#*!=#(#*+/&!=/$*!*)).!0#'#*> '))&7#!*-.5#*!=-!7/5;#4!')+!0#+! 5-#/4/$3!(--.7+#42)).!/7!')+!#.!--/+! (-4,)77#*#*!*)).!3#3#*6!"#!3/$3#.! 0-#1'#!5)).!##*!0)*'(-4!;#.7-*#*!+#! 4#.#*!3#**#*?!'#!3).)3+#.7!,).#*! <4/<0U5)+/&!#*!#.!,)7!##*!'%/'#4/$3! -*'#.7<0#/'!+%77#*!V&--'!&%B7O?! 7%33#47?!#*!V2)'!&%B7O6!Z43#!#;/7-'#!0)'! UU*!(#.0))44/$*?!'/#!=/<0!2#,--&!*)).! ##*!(--.7;#42)).!0);;B!#*'[!'#! 7<0%.3#*!,#.'#*!&#()*&#*?!'#!0--1'> ;#.7-*#*!-(#.4##1'#*6!"#!##.7+#!;-4/+/#> 7#./#!5#+!5##.(-%'/&#!(#.0))44/$*#*!

!"""#$%&%"$'() )

H!

_!

H)

,)7!8/44!M+.##+!94%#7!R\]^\S6!H*!##*! )14#(#./*&!7;##4'#*!7-57!+/#*!(#.0))4> 4/$*#*!'--.!#43)).!0##*?!,).#*!'#! 3).)3+#.7!<-5;4#J#.?!'#!;4-+7! /*&#,/33#4'#.!#*!4)&!0#+!+#5;-!0-&#.6! "#=#!7#./#!,-.'+!,##.!(#.!-(#.+.-11#*! '--.!E0#!M-;.)*-76!8/#.!4-;#*!'#! (#.0))44/$*#*!(##4!4)*&#.!'--.?!0#22#*! =#!5##.!-5!0#+!4/$1!#*!/7!#.!&##*! '%/'#4/$3!-*'#.7<0#/'!+%77#*!0--1'> (#.0))4!#*!2/$(#.+#44/*&#*6!! ! N-0*7-*!'#*3+!')+!'#!+-#*)5#!()*! '#!<-5;4#J/+#/+!()*!0#+!5)77)> )5%7#5#*+!/#+7!+#!5)3#*!0##1+!5#+!'#! +-#*)5#!()*!0#+!/''#4'#!HK6!D47!,#! ##*5))4!(-4,)77#*!=/$*?!7+-;+!0#+!HK! 5#+!&.-#/#*_!(-4,)77#*#*!,-.'#*!5#+! 0#+!(#.7+./$3#*!'#.!$).#*!,#4!,/$=#.?! 5)).!*/#+!74/55#.6!Q)).!;#.!&#*#.)+/#! ,-.'#*!,#!,U4!7+##'7!/*+#44/&#*+#.6! L)*)1!\]X`!/7!'#!/*+#44/&#*+/#!()*!'#! /''#4'#!*#&#*+/#*$)./&#!a#'#.> 4)*'#.!5#+!=-O*!`W!HK>;%*+#*!+-#&#> *-5#*6!Z#*!(#./$32).#!+-#*)5#!()*! '#!/*+#44/&#*+/#!=/#*!,#!/*!)*'#.#! ,#4().#*'#!4)*'#*6!Z#*!0)4(#!##%,! #'#*!7<--.'#!##*!&B5*)7/%54##.4/*&! ())3!74#<0+#.!-;!/*+#44/&#*+/#+#7+7!')*! ##*!0#'#*'))&7#!0)(/7+!-;!'#=#41'#! +#7+76!Z.!#%.+!'%7!/#+7!/*!'#!##.7+#! +,/*+/&!4#(#*7$).#*!,)).'--.!'#!$#%&'! ()*!+#&#*,--.'/&!74/55#.!/7!')*!'#! $#%&'!()*!(.-#&#.6! ! E-+!*%!+-#!=/$*!(#.7<0/44#*'#!(#.> 34)./*&#*!-*'#.=-<0+!(--.!'#!+-#*)5#! /*!/*+#44/&#*+/#!R*)).!=/$*!-*+'#33#.!0#+! F4B**>#11#<+!&#*-#5'S?!5)).!&##*! #*3#4#!/7!)1'-#*'#6!H*!\]X`!,).#*!(##4! *#&#*+/#*$)./&#*!/*!).5-#'#!-;&#> &.-#/'!#*!7<0-+#*!'#!(-#'/*&!#*! &#=-*'0#/'7=-.&!*)).!0#'#*'))&7#! *-.5#*!())3!+#3-.+6!"#./$3#!-*+> 2#./*&#*!=/$*!74#<0+!(--.!'#!0#.7#*#*! #*!'.%33#*!0#+!HK!*)).!2#*#'#*6!Z#*! 0)4(#!##%,!4)+#.!/7!(./$,#4!/#'#.#!$-*&#! a#'#.4)*'#.!/*!.#4)+/#(#!,#4()).+! -;&#&.-#/'6!"/#!&%*7+/&#!-57+)*'/&> 0#'#*!=-%'#*!#.(--.!0#22#*!&#=-.&'! ')+!*#&#*+/#*$)./&#*!/*!\]^`!=#7!HK>

5223).26-26) !!!


a!

!!

'!

7+/$&#*6!Q)).!0#+!/7!0#4#5))4!*/#+!=-!')+! /*+#44/&#*+#!5#*7#*!'#!5##7+#!3/*'#.#*! 3./$&#*6!H*+#&#*'##4[!-%'#.7!5#+!##*! 2#*#'#*/''#4'!HK!3./$&#*!2-(#*> /''#4'!(##4!3/*'#.#*6!H*!))*4#&!=/$*! ,#!'%7!*/#+!74/55#.!')*!##*!0)4(#! ##%,!#'#*6!Z.!5-#+!'%7!##*!.))'7#4> )<0+/&#!-5&#(/*&71)<+-.!=/$*!'/#!#.(--.! =-.&+!')+!,#!,)+!0#+!HK!2#+.#1+!0#+! 5)J/5)4#!#.%/+!0)4#*!()*!,)+!#.!()*! *)+%.#!/*!=/+6! &"! ! H7!'#!5)77)<%4+%%.!(#.)*+,--.'#> 4/$3!(--.!0#+!F4B**>#11#<+c!:1!/7!0#+! (#.2)*'!-5##.'[!=/$*!(/'#-> 7;#44#+$#7!#*!+(>7#./#7!/*&#,/33#4'#.! &#,-.'#*!-5')+!,#!5#+!-*7!0-&#!HK! 0-&#.#!#/7#*!7+#44#*!))*!0#+!)5%7#> 5#*+c!H*!\]X`!,).#*!.)'/-?!2/-7<--;!#*! 7+./;(#.0)4#*!'#!5#'/)!()*!'#!5)77)> <%4+%%.!#*!')+!=-%!*-&!.%/5!+,/*+/&!$)).! =-!24/$(#*6!"/#!'./#!5#'/)!=-.&'#*!(--.! ##*!#*-.5#!(#../$3/*&!()*!'#!=/*+%/&> 4/$3#!#.()./*&#*?!5)).!5#*!3-*!=#! +)5#4/$3!;)77/#1!<-*7%5#.#*6!")).-5! /7!0#+!,)).7<0/$*4/$3#.!')+!'#!+-#*)5#! ()*!0#+!HK!/*!'/#!;#./-'#!##.'#.!+#! 5)3#*!0)'!5#+!2#+#.#!(-#'/*&!#*! &#=-*'0#/'7=-.&!#*!5##.!)4##*! -*'#.,/$76!"#!+0#-./#!()*!N-0*7-*!4/$3+! (--.)4!<0/3+!-5!'#!+-#*)5#!()*!0#+! HK!/*!'#!)1-;#*!3,).+!##%,!+#! (#.34).#*?!+-#*!'#!5)77)<%4+%%.!'#! <-*7%5#*+!'#!3)*7!&)1!##*!(##4! )<+/#(#.#!.-4!+#!7;#4#*6!N-0*7-*!(#.> 5-#'+!')+!'#!<-*7%5#*+!74/5!&#*-#&! ,)7!&#,-.'#*!-5!/*&#,/33#4'#!7;#44#*! #*!;.-&.)55)O7!+#!,)).'#.#*!#*!')+!'#! (-4&#*'#!&#*#.)+/#!')*3=/$!'/#!7;#44#*! #*!;.-&.)55)O7!*-&!74/55#.!,-.'+6! &&! ! "--.!-*7!(#.4#'#*!)47!$)&#.!#*! (#.=)5#4)).!#*!0B;#.7- &.-*'#*[!,)).!=/$*!'#!(-#'7#42.-**#*?! '#!&#()).4/$3#!;4#33#*?!'#!(/$)*'#*?!'#! 2-*'&#*-+#*c!Z*!(--.)4[!0-#!3)*!/3!'/#! -5&#(/*&!#*!'#!,#=#*7!'/#!#./*!4#(#*! -;+/5))4!2#*%++#*!-5!+#!-(#.4#(#*!#*! +#!14-.#.#*c!L--.!/#'#.!-;-7+!;.->

;%*+#*!74/55#.!,).#*!')*!0%*!4##1+/$'> &#*-+#*!/*!\]X`6!Q)).!-*'#.=-#3!,/$7+! %/+!')+!'#!4/<0+/*&!()*!\]^`!+,/*+/&! ;%*+#*!/*+#44/&#*+#.!,)7!')*!'/#!()*! \]X`6!Z.!/7!'%7!##*!7+/$&/*&!()*!(##.+/#*! ;%*+#*?!'/#!,#!*/#+!3%**#*!(#.34).#*! %/+!'#!+-#&#*-5#*!,#4()).+6! Q-5#*+##4!#+#*!,#!*/#+!2#+#.!')*!/*! \]^`!#*!=/$*!,#!--3!*/#+!&#=-*'#.?! 5)).!0#+!HK!24/$1+!*-&!7+##'7!7+/$&#*6! ! H*!\]X`!&/*&#*!).2#/'#.73/*'#.#*! ())3!5#+##*!*)!'#!4)&#.#!7<0--4!))*! 0#+!,#.36!"#!/*+.-'%<+/#!()*!4)*&'%./&! -*'#.,/$7!(--.!/#'#.##*!3)*!0#+! /''#4'#!HK!/#+7!0#22#*!(#.0--&'6! "#!4##.4/*&#*!4#.#*!-5&))*!5#+! 7B52-4#*!R +/<)6!"/#!4)*&'%./&#!-#1#*/*&#*!0#4;#*! 2/$!0#+!-;4-77#*!()*!'#!;%==#4+$#7!()*! '#!HK>+#7+76!Q)).!)47!##*!4##.4/*&! ##*5))4!'/#!2)7/7()).'/&0#'#*!-*'#.! '#!3*/#!0##1+?!3%**#*!#J+.)!$).#*!-;! 7<0--4!,#4!=/$*!3#**/7?!5)).!*/#+!=/$*! HK!(#.&.-+#*6!Z.!=/$*!*)5#4/$3!+-+!*%! +-#!&##*!-*'#.,/$7(#.*/#%,/*&#*! -*+'#3+!'/#!##*!;-7/+/#(#!/*(4-#'!-;!0#+! HK!0#22#*6!"%7!3%**#*!,#!#.()*! %/+&))*!')+!0#+!#11#<+!-;!0#+!*)+/-*)4#! HK!()*!##*!)4#*#!4##.;4/<0+!+-+! =#7+/#*!$)).!#*/&#!+/$'!*)!'#!/*(-#./*&! #.()*!=-%!5-#+#*!=/$*!%/+&#,#.3+6! ! Z#*!'#.'#!(#.34)./*&!()*!0#+!F4B**> #11#<+!/7!')+!/#'#.#!*/#%,#!&#*#.)+/#! 7<0-4/#.#*!2#+#.!/7!&#+.)/*'!/*!0#+! 5)3#*!()*!HK>+#7+7!')*!'#!(-./!"#! 2#+#.#!7<-.#!=-%!')*!7<0-*#!7<0/$*!=/$*6! Q)).!#.!/7!&##*!#*3#4#!))*,/$=/*&!(--.! ')+!'#!%/+3-57+#*!()*!##*!HK>+#7+!'#! /*+#44/&#*+/#!(#.3##.'!=-%'#*! /*7<0)++#*6! ! A#*#+/7<0#!))*4#&!0##1+!--3!##*! &.-+#!/*(4-#'!-;!0#+!HK6!D47!&#*/#b*! (##4!3/*'#.#*!3./$&#*!#*!'-5-.#*! ,#/*/&?!,-.'#*!&#*#*!(--.!##*!0-&#! /*+#44/&#*+/#!/*!##*!(-4&#*'#!&#*#.)+/#! 7+##'7!)4#*#.6!8#+!/''#4'#!HK! /*!-*7!4)*'!=-%!')*!;#.!&#*#.)+/#!

!"""#$%&%"$'() )

_)

5223).26-26) !!!


8/$!,-.'+!&#<-*1.-*+##.'!5#+!)44#.4#/! 24##5!&#(#*!'#!0#.7#*#*!##*!7+--+! ;.-24#5#*!'/#!0/$!*--/+!##*!(--.!##*!-1! '-;)5/*#!)47!2#4-*/*&?!#*!'/#! /$3+/$'/&!3)*!-;4-77#*6!8/$!5-#+!##*! 5-+/(##.+!-5!'--.!+#!&))*!5#+!V7;#4#*O! 0/b.).<0/#!/*!'#!;.-24#5#*!))*2.#*&#*! #*!##*!0-&#.!*/(#)%!+#!2#.#/3#*6!8#+! #*!##*!7+.)+#&/#!(#.=/**#*6!! =-%!2#7+!3%**#*!')+!')).'--.!*/#%,#! &$! ! :-3!+#4#(/7/#!&))+!7+##'7!5##.! *#%.)4#!#.&#.>$#>*/#+!-1! ,-.'+!##4'6!")+!/7!&##*!;)77/#(#! ')55#*!0#22#*!7;#4.#/!'/#!$#!3#*+! <-*7%5;+/#!5##.?!5)).!)<+/#1!'#*3> )47!$#!&))+!7;#4#*6!9/$!##*!(/'#-&)5#! ,#.36! 5-#+!$#!)4!7;#4#*'!)<0+#.!'#!.#/!=/#*! &]! ! "#!+/$'!=)4!4#.#*!-1!N-0*7-*!/$3! +#!3-5#*6!8#+!7;#4!/7!-*+,-.;#*!-5! 0##1+6!e/$*!(/#.$)./&!=--*+$#!7;##4+! */#+!'/.#<+!2#&.#;#*!+#!,-.'#*6!! O7!-<0+#*'7!.#<0+7+.##37!%/+!2#'!/*+#.> "#!7;#4#.!5-#+!)47!)5)+#%.> )<+/#(#!7;#44#+$#7!-;!'#!,#27/+#!()*! ,#+#*7<0);;#.!0B;-+0#7#*!-*+,/33#4#*! M#7)57+.))+6!8/$!/7!)4!##*!V&)5#!2-BO! -(#.!0-#!'#!,#.#4'!'/#!0/$!(#.3#*+!/*! (--.')+!0/$!3)*!4#=#*!-1!7<0./$(#*6!a%! #43)).!=/+?!'/#!/*!'#!;.)3+/$3!+-#+7#*?! *-&!#(#*!)1,)<0+#*!-1!0/$!/*+#44/&#*+#.! #(#*+%##4!(#.,#.;#*!#*!,##.!*/#%,#! ,-.'+!')*!=/$*!()'#.6 2#'#*3#*6!M-57!5-#+!0/$!=#417!'#!.#/! ))*;)77#*!-5!##*!2#4-*/*&!+#!3./$&#*6! ) !""#$%&"#'()%*+()(% ,-.$%/012(%3-456%78%",9,:.,:%;<<=% ! ) ) 4*%0*)A0*!%7,*%<;;#%7,0%*B".*!%C*=#/,)0%D,6!8%D,6!%=*E*#)0%;.%D*%C*AFG,)0%0*% .")*!%<;;#%G*0%*B".*!H%4,0%,A%C*=*/#7%.*0%#*A(*F0%<;;#%7*%;(<"00,!C*!%<"!%7*% "/0*/#IAJH%K,*%)*!!,A%E,-%!*.*!%<"!%7*%;;#A(#;!)*-,6)*%0*)A0I*!J8%#""7(-*C*%7*% <*#.*-7*%=#;!!*!H% 4*%L*<;%,A%<*#"!0E;;#7*-,6)%<;;#%<;#.%*!%,!G;/7%<"!%7,0%*B".*!H) ) )

!"""#$%&%"$'() ) !"""#$%&%"$'(h)

a)

5223).26-26) !!! 2+:-2) ")


!"#$%&'()*+'

,--.' +,-./01*&* .,23.04*5$*-62,* 5'7'"*%*587'"*669*

'

/%0%12#&03'

* * * * * * * * :,-*.,+*;<0=;2*>))9+*;;2*?,-@04;7* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * A,+*;<0=;2*?;3+00+*6,+*&B*/904;2*;2*;;2*30=;2/0++,243)C.90D>+7* E))9*.,+*;<0=;2*F,-2*=0<,=00@*B#*C62+;2*+;*?;>0@;27* E))9*;@1*/900426==;9*3+00+*>);/;;@*C62+;2*=;+*;;2*4);.*02+G))9.*?;>00@.*1622;2* G)9.;27* * H;;I*2,;+*=;;9*02+G))9.;2*JF,22;2K*9;.;2;2K*/))9?;;@.;2*;7.7L*.02*;9*G)9.;2*4;/9004.7** M@3*;9*?,-/))9?;;@.*NN2*F,2*G)9.+*4;/9004.*;2*-;*02+G))9.+*=;+*=;;9*.02*NN2*F,2K*.02*G)9.+* 0@@;;2*.;*;;93+;*F,2*,2*.;*?;))9.;@,24*=;;4;+;@.*

!"""#$%&%"'()*


4%536'7''8%'2%9%&'9%%2'6%'3&%2'

5C*

7*

5C*

,*

5C*

=*

&C*

>*

&C*

?*

* * A;*;;93+;*0@,2;0*/02*;;2*+;13+*102*)2.;9*02.;9;*.;*/)@4;2.;*I62D+,;3*>;??;2O* 5* >;+*002.6,.;2*/02*>;+*)2.;9G;9C* &* >;+*I)9=6@;9;2*/02*.;*C9)?@;;=3+;@@,24** '* >;+*3+;@@;2*/02*.;*>))I./9004* #* >;+*/;9G))9.;2*/02*;;2*D)23+0+;9,24** P;@1;*I62D+,;J3L*>;;I+*.;*;;93+;*0@,2;0*/02*.;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@*+;*32;@RS* )' 5*;2*&* :' 5*;2*#* ;' 5K*&*;2*'* <' &K*'*;2*#* * P0+*102*-;*)C=01;2*6,+*.;*6,+;;2F;++,24*)/;9*.;*3+))=+9;,2*,2*0@,2;0*&S* T;*162+*;96,+*)C=01;2*.0+* )' .;*?;F)94.>;,.*)/;9*.;*,2/@);.*/02*32;@>;,.*)C*>;+*.;21;2*/02*.;*=;23* +UC,3D>*,;+3*/))9*,2+;@@;D+6;@;2*,37* :' .;*=;23*3+;;.3*=;;9*+;D>2,;1*)2+G,11;@+*)=*.;*40+;2*,2*.;*+,-.*)C*+;* 1622;2*/6@@;2*=;+*32;@@;9;*?;F,4>;.;27* ;' ;9*4;;2*49;2F;2*=;;9*F,-2*002*.;*32;@>;,.*.,;*.;*=;23*002*F,-2*=02,;9*/02* @;/;2*102*4;/;27* <' >;+*,.;;*.0+*=;;9*32;@>;,.*;;2*2;40+,;I*;II;D+*)C*.;*4;;3+*/02*.;*=;23* >;;I+K*?;C00@.*2,;+*2,;6G*,37** * V2*.;*9;4;@3*5"'%5"B*@;4+*.;*06+;69*6,+*.0+*Q?692%)6+R*;;2*=;+0I))9*,3K*.,;*>,;9* G;@*C03+7* P009*3+00+*?692%)6+*>,;9*.02*/))9S* )' :692%)6+*?;+;1;2+*.0+*>,++;*;2*32;@>;,.*,2*G;F;2*;;2*;2*>;+F;@I.;*F,-27* :' :692%)6+*>)6.+*,2*.0+*0@@;*?;3D>,1?09;*;2;94,;*.))9*)/;9.0.,4;*0D+,/,+;,+* Q/;9?902.R*,3*7* ;' :692%)6+*,3*>;+*)2;,2.,4*1622;2*.))94002*F)2.;9*+;1)9+;2*002*.;* ?;2).,4.;*;2;94,;7* <' :692%)6+*G,@*F;44;2*.0+*;9*4;;2*49;2F;2*=;;9*F,-2*002*2)).F01;@,-1;*09?;,.7* * WV2*F;1;9;*F,2*,3*+,-.?;3C09,24*.63*>;+*+;4;2)/;94;3+;@.;*/02*4;@.?;3C09,247X* J9;4;@3*5&8%5&!L** Y;4*6,+*>);*>;+*1)=+*.0+*+,-.?;3C09,24*.))9*.;*,2I)9=0+,;9;/)@6+,;*;;2*6,+G;91,24* >;;I+*.,;*+;4;2)/;94;3+;@.*,3*002*.,;*/02*4;@.?;3C09,247* H;?96,1*/))9*-;*02+G))9.*=0<,=00@*'"*G))9.;27* * WV2=,..;@3*F,;2*G;*0@3*4;/)@4*/02*.;*,2I)9=0+,;9;/)@6+,;*;;2*)C;;23+0C;@,24*/02* ;;2*>;;@*2,;6G;*9;;13*3D>0093;*4);.;9;27X*J9;4;@3*5#5%5##L** Z=*G;@1;*2,;6G;*3D>0093;*4);.;9;2*400+*>;+*,2*.;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@*+;* 32;@RS* [001*/))9*-;*02+G))9.*4;?96,1*/02*.;*0@,2;0R3*8*+)+*;2*=;+*!7* * *

!"""#$%&%"'()* *

&*

@;;3*/;9.;9* !!!


5C*

5C*

5C*

'C*

5C*

W\,;96,+*?@,-1+*.0+*=,-2*I,@+;93*2)4*G;91;2*J]LX*J9;4;@3*58&%58'L* A;*06+;69*+9;1+*.;F;*D)2D@63,;*20.0+*>,-*>;;I+*/;9+;@.*.0+*>,-*2,;+*F)/;;@*?);1;2* 1))C+*0@3*F,-2*/0.;9*/9);4;9*.;;.7** @ * P0+*,3*+;4;2*.;F;*0D>+;949)2.*.;*6,+G;91,24*/02*.;*QI,@+;93RS* )' A;*I,@+;93*/))91)=;2*.0+*>,-*F,-2*1)3+?09;*+,-.*?;3+;;.+*002*@;F;27* :' A;*I,@+;93*F,-2*;9)C*4;9,D>+*)=*0023D>0I*/02*?);1;2*+;4;2*+;*40027* ;' A;*I,@+;93*F)94;2*;9/))9*.0+*>,-*0@@;;2*26++,4;*,2I)9=0+,;*?,22;219,-4+7* <' A;*I,@+;93*F)94;2*;9/))9*.0+*>,-*F,-2*+,-.*4;?96,1+*/))9*?;@0249,-1;*F01;27* * W^)4*+)+*,2*.;*5(.;*;;6G*G03*Q.;;C*9;0.,24R*;;2*/;9+9)6G.;*;2*4;9;3C;D+;;9.;* ?;F,4>;,.7X*J9;4;@3*5("%5(&L** A * P;@1;*3644;3+,;*G)9.+*=;+*.;F;*D)23+0+;9,24*4;G;1+S* )' _;4;2G))9.,4*>;??;2*=;23;2*4;;2*+,-.*=;;9*)=*/;;@*?);1;2*+;*@;F;27* :' _;4;2G))9.,4*1622;2*.;*=;;3+;*=;23;2*/;;@*32;@@;9*@;F;2*.02*/9);4;97* ;' _;4;2G))9.,4*G)9.;2*/9,-G;@*0@@;;2*?);1;2*4;@;F;2*.,;*=;2*32;@*6,+*>;;I+7* <' _;4;2G))9.,4*G)9.+*2,;+*=;;9*F)/;;@*G009.;*4;>;D>+*002*002.0D>+,4* @;F;27** * WA;*+,-.*.,;*G;*;,4;2@,-1*>0..;2*=);+;2*4;?96,1;2*/))9*0@@;3*)I*2,;+3*J]L*G)9.+* .))9@)C;2.*4;/[email protected]*J9;4;@3*&&&%&&8L* . * P0+*G)9.+*=;+*.;F;*6,+3C9001*?;.);@.S* )' A;*;<+90*+,-.K*/;919;4;2*.))9*.;*/;932;@@,24K*F)6.;2*G;*2,;+*002*2,;6G;* 0D+,/,+;,+;2*=);+;2*?;3+;.;2K*=009*002*2,;+3*.);27* :' A;*+,-.?;3+;.,24*,2*)2F;*=00+3D>0CC,-*,3*/))90@*)C*/;932;@@,24*4;9,D>+K* G009.))9*;9*=;;9*/))9*;@1009*1)=+7* ;' A;*/;932;@@,24*,2*+,-.*,3*;;2*4);.;*3+,=6@023*)=*.;*;<+90*96,=+;*,2*+;*/6@@;2* =;+*2)4*=;;9*?;F,4>;.;27* <' P,;*.))9*.;*/;932;@@,24*,2*+,-.*=;;9*/9,-;*+,-.*)/;9>)6.+K*1)=+*;,2.;@,-1*+);* 002*,2I)9=0+,;%*;2*=;.,0D)236=C+,;7* * W`;2*=00+3D>0CC,-*F)2.;9*F6@1;*40+;2*3+00+*=;+*;;2*;2)9=;*32;@>;,.*3+,@*J777LX* J9;4;@3*&'8%&'!L** V2*.;F;*F,2*,3*3C901;*/02*;;2*C090.)+7* B * Y;4*6,+*>);*>;+*102*.0+*.;*=00+3D>0CC,-K*?@,-1;23*.;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@*+;* 32;@RK*3+,@3+00+*+;9G,-@*+)D>*32;@>;,.*G)9.+*4;=001+7* H;?96,1*/))9*-;*02+G))9.*=0<,=00@*'B*G))9.;27* * 7- * P009)=*,3*>;+K*4;@;+*)C*.;*4;.0D>+;4024*,2*0@,2;0*55*;2*5&K*/02*49))+*?;@024* .0+*G;*F)94;2*/))9*W4;2);4*40+;2*,2*.;*+,-.X*J9;4;@*&#!LS** [;+*W4;2);4*40+;2*,2*.;*+,-.X* )' D9;a9;2*G;*;;2*@;/;2*4;/6@.*=;+*=;;9*,2I)9=0+,;*;2*1;22,37* :' 1622;2*G;*)23*)2++9;11;2*002*.;*49)+;*,2/@);.*/02*.;*=0330=;.,07** ;' 3D>;CC;2*G;*?;@0249,-1;*/))9G009.;2*/))9*/))96,+4024*,2*)2F;*G;9;@.7* <' F)94;2*G;*/))9*/)@.);2.;*4;@;4;2>;.;2*)=*G;;9*2,;6G;*,2I)9=0+,;*)C*+;* .);27*

!"""#$%&%"'()* *

'*

@;;3*/;9.;9* !!!


5C*

77 *

5C*

7, *

5C*

7= *

&C*

7> *

5C*

7? * 7@ * 7A *

5C* 5C*

Z=*.;*I62D+,;3*/02*0@,2;0R3*002*+;*.6,.;2*G)9.;2*)2.;9*02.;9;*.;*/)@4;2.;* I62D+,;G))9.;2*4;?96,1+O* 0946=;2+K*D)2D@63,;K*D)23+0+;9,24K*.;I,2,+,;K*4;/)@4K*))9F001K*3+;@@,24K* +;4;23+;@@,24K*+);@,D>+,24K*/))9?;;@.*;2*G;;9@;44,247* :;2);=*.;*I62D+,;*/02*0@,2;0*B*.))9*;;2*/02*.;*?)/;23+002.;*I62D+,;G))9.;2* +;*1,;F;27* :;2);=*.;*I62D+,;*/02*0@,2;0*8*.))9*;;2*/02*.;*?)/;23+002.;*I62D+,;G))9.;2* +;*1,;F;27* :;2);=*.;*I62D+,;*/02*0@,2;0*$*.))9*;;2*/02*.;*?)/;23+002.;*I62D+,;G))9.;2* +;*1,;F;27* * * 6%536C1#D$%&6'7' * * `;2*>0@/;*?;1;2.;*/;9+;@+*-;*)C*;;2*I;;3+-;*>);*,2+;9;3302+*.;*962)@)4,;* ;,4;2@,-1*,3*;2*.0+*?);9;2*,2*A0@;109@,a*2)4*962;2+;1;23*>;91;22;27* WA0@;109@,aSX*/9004*-;*)C9;D>+*=009*)2/;93+02.,47*[009*G;;+*-;*.02*2,;+*G009* .0+*@,4+S*`2*;;2*669*@0+;9*F,+*-;*.009*2)4K*0@3*;;2*.))9*;;2*3@024*/;9@0=.*1)2,-2* ;2*>;+*;2,4;*G0+*-;*162+*.;21;2*,3O*>);*1)=*,1*>,;9*F)2.;9*1@;;93D>;69;2*G;4S* P022;;9*>)6.+*>;+*)CS*V1*>;?*G;@*;;23*4;C9)?;;9.*6,+*+;*9;1;2;2*>);/;;@*+,-.* ,1*)C*.,;*=02,;9*0@3*4;/024;2;*>;?*.))94;?90D>+7*V1*3D>0+*+)D>*G;@*0@@;3*?,-* ;@1009*;;2*-009K*=,33D>,;2*G;@*+G;;7*V1*>0.*,2*.;*+633;2+,-.*.9,;>)2.;9.% /,-I;2F;3+,4*?);1;2*1622;2*@;F;2K*;;2*=);3+6,2*1622;2*?;4,22;2K*/@,;4@;33;2* 1622;2*2;=;2K*;;2*02.;9*@;/;2*4002*@;,.;27*[009*.0+*0@@;3*F0+*;9*2,;+*,27*M@3*,1* .;3162.,4;*/02*>;+*@;/;2*G03K*F)6*,1*G,@@;2*)2.;9F);1;2*G009)=*G;*)23*3)=3* F)*/;9?,-3+;9;2.*/;9/;@;2*;2*;94;9;2K*+;9G,-@*;9*+)D>*/;;@*009.,4;9*.,24;2*+;*.);2* F,-27*A;*;2,4;*9;.;2*.,;*,1*102*?;.;21;2K*,3*.0+*G;*F)*26*;2*.02*=);+;2* G)9.;2*4;G;F;2*)C*.;*)2=001?009>;,.*/02*>;+*?;3+0027** J2009O*b)?*cD>)6+;2K*6,+O*!"#$%K*&B*=;,*&""$L* * * Y;4*=;+*;,4;2*G))9.;2*6,+*.0+*,2*+;13+I904=;2+*5*;2*,2*.;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@* +;*32;@R*;;2*02.;9;*,2/6@@,24*G)9.+*4;4;/;2*002*>;+*?;49,C*Q/;9/;@,24RK*4;@;+*)C* 0@,2;0*557* H;?96,1*/))9*-;*02+G))9.*=0<,=00@*&B*G))9.;27* * A;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@*+;*32;@R*102*20*.;*,2@;,.;2.;*0@,2;0R3*5*;2*&*G)9.;2* )C4;3C@,+3+*,2*;21;@;*.;@;2*.,;*/02*.;*/)@4;2.;*1)C-;3*1622;2*G)9.;2*/))9F,;2O** .;;@*5O*E;932;@@,24*,2*.;*D)==62,D0+,;** .;;@*&O*d9)?@;=;2*+;2*4;/)@4;*/02*.;*/;932;@@,24* .;;@*'O*Y024F0=;*?;F,4>;.;2* .;;@*#O*^)).F001*)=*32;@>;,.*)C*+;*>;II;2* :,-*G;@1;*0@,2;0*?;4,2+*.;;@*&S* :,-*G;@1;*0@,2;0*?;4,2+*.;;@*'S* :,-*G;@1;*0@,2;0*?;4,2+*.;;@*#S* *

!"""#$%&%"'()* *

#*

@;;3*/;9.;9* !!!


5C*

7. *

5C*

7B *

5C*

,- *

5C*

,7 *

5C*

,, *

P;@1;*/02*.;*)2.;93+002.;*F,22;2*4;;I+*.;*>))I.4;.0D>+;*/02*.;*+;13+*QP;* @;/;2*/;;@*+;*32;@R*>;+*?;3+;*G;;9S* )' A;*>6,.,4;*=00+3D>0CC,-*1)=+K*0@3*4;/)@4*/02*.;*+);4;2)=;2*/;932;@@,24K* -6,3+*,2*+,-.2)).K*G009?,-*/9,-G09,24*/02*,2I)9=0+,;*;2*+,-.*/))9*+904;* ?;F,4>;.;2*3D>0093*4;G)9.;2*F,-27* :' V2*.;*>6,.,4;*=00+3D>0CC,-*1)=;2*=;23;2*3+;;.3*=,2.;9*+);*002*963+*;2* D9;0+,/,+;,+e*.0+*,3*.;*C9,-3*.,;*F,-*?;+0@;2*/))9*.;*/;9?;+;9,24;2*)C*>;+*4;?,;.* /02*,2I)9=0+,;*;2*D)==62,D0+,;7** ;' V2*)2F;*30=;2@;/,24*,3*;9*+;*G;,2,4*+,-.*/))9*)2+3C022,24*;2*D9;0+,/,+;,+e*.0+* ,3*/9;;=.K*G02+*26*0@@;3*F)/;;@*32;@@;9*400+K*F)6*>;+*=;;9*/))9*.;*>02.* @,44;2*.0+*=;23;2*+,-.*)/;9>)6.;27* <' Z2F;*=00+3D>0CC,-*G)9.+*+;4;2G))9.,4*4;1;2=;91+*.))9*/;932;@@,24*;2*F0@K* 0@3*G;*;9*2,;+3*+;4;2*)2.;92;=;2K*6,+;,2.;@,-1*4;;3+;@,-1*;2*,2+;@@;D+6;;@*+)+* 3+,@3+02.*1)=;27* * P0+*,3*.;*?;@0249,-13+;*I62D+,;*/02*0@,2;0*5&K*4;@;+*)C*.;*4;.0D>+;4024*/02*.;* 4;>;@;*+;13+S* )' 002?;/;@,24* :' 0IG;4,24* ;' ?;))9.;@,24** <' 30=;2/0++,24* * WE;932;@@,24*@,-1+*F;@I3*;;2*G;F;231;2=;91*/02*.;*=).;92;*+,-.*+;*F,-27X*J9;4;@3* 55%5'L* [;+*G;@1*3))9+*0946=;2+0+,;*G)9.+*.;F;*?;G;9,24*)2.;9?)6G.S* 0946=;2+0+,;*)C*?03,3*/02** )' .;3162.,4>;,.* :' I;,+;2* ;' 4;@))I* <' 4;F04* * WP;*G;+;2*0@@;=00@*.0+*3)==,4;*.,24;2*0@@;;2*@024F00=*1622;2*G)9.;2* 4;.0027X*J9;4;@3*5!5%5!'L** P;@1*+UC;*.9)49;.;2*1)=+*,2*.,+*D,+00+*/))9S* )' D,91;@9;.;2;9,24* :' )2-6,3+;*))9F001%4;/)@4*9;@0+,;* ;' )2+.6,1,24*/02*?;G,-3@03+* <' )/;9>003+;*4;2;90@,30+,;* * V2*0@,2;0*!*+)+*;2*=;+*5"*3)=+*.;*3D>9,-/;9*;;2*002+0@*/))9?;;@.;2*)CO** 1,2.;9;2*19,-4;2K*;;2*?))=*1G;1;2K*4;+9)6G.*F,-2K*@;F;2K*?9,;/;2*3D>9,-/;2K*>;+* /;9/009.,4;2*/02*4;9))1+;*>0=7*A;F;*)C3)==,24*?;+9;I+*;;2*002+0@*F01;2*.,;* /)@4;23*.;*3D>9,-/;9*W0@@;;2*@024F00=*1622;2*G)9.;2*4;.002X*J9;4;@3*5!&%5!'L7* P009)=*F,-2*.;F;*F01;2*)2.;9@,24*/;94;@,-1?009S* )' A;*3D>9,-/;9*4;;I+*;;2*)C3)==,24*/02*20*+;*3+9;/;2*.,24;27* :' A;*3D>9,-/;9*2);=+*/))9?;;@.;2*/02*/ff9*>;+*.,4,+0@;*+,-.C;917* ;' A;F;*F01;2*C033;2*,2*.;*C090.)<*/02*.;*,2I)9=0+,;9;/)@6+,;7* <' A;F;*F01;2*F,-2*/;94;@,-1?009*)C*>;+*C62+*/02*.;*+904;*)2+G,11;@,247*

!"""#$%&%"'()* *

B*

@;;3*/;9.;9* !!!


5C*

'C*

Wg)*G)9.+*)2F;*=00+3D>0CC,-*3+;;.3*=;;9*4;1;2=;91+*.))9*/;932;@@,247X*J9;4;@3* &"$%&"(L** ,= * [;+*G;@1*3))9+*0946=;2+0+,;*G)9.+*.,+*3+02.C62+*)2.;9?)6G.S** 0946=;2+0+,;*)C*?03,3*/02* )' I;,+;2* :' 4;F04* ;' ,2+6h+,;* <' /))9?;;@.;2* * * 6%536C1#D$%&6',' ' * Z)1*I,+2;33*=);+*,2*.;*>))43+;*/;932;@@,24K*G02+*@024;*69;2*,2*>;+* I,+2;33D;2+96=*F,-2*2,;+*0@@;;2*/;9=);,;2.K*G;*>;??;2*;9*+)D>*.)=G;4*4;;2*+,-.* =;;9*/))97*A;*+);1)=3+*/02*I,+2;33*F)6*.02*))1*4;@;4;2*F,-2*,2*/)9=;2*/02* QI@,+3I,+2;33RK*G009,2*);I;2,24;2*2,;+*@024;9*.69;2*.02*0D>+*i*+,;2*=,26+;2K* >))46,+7* V2*;;2*9;D;2+*09+,1;@*,2*&'()#*+,+"-./*3+;@+*:)9,3*c0@0*/02*j03+*j,+K*.0+*.,;*=02,;9* /02*+90,2;2*))1*>;+*?;3+;*0023@6,+*)C*.;*IU3,;1;*4;3+;@.>;,.*/02*.;*=;237*WP,-* F,-2*;9*4;G))2*2,;+*)C*4;?)6G.*)=*;;2*669*+;*3C,22;2*)I*+G;;*669*+;*I,;+3;27* P;*F,-2*2,;+*=;;9*.02*;;2*/;9;.;@.;*00CK*.,;*>))46,+*;21;@;*=,26+;2*G,@* /@6D>+;2*)I*/;D>+;2*)=*.00920*@;11;9*+;*;+;2*;2*6,+*+;*963+;27X* A0+*.;*=;23*;;2*3))9+*/02*Q/;9;.;@.;*00CR*,3K*=04*.02*1@)CC;2K*.;*3+;@@,24*.0+* .,;*Q00CR*;9*2,;+*)C*4;?)6G.*,3*)=*;;2*669*+;*3C,22;2*)I*+G;;*669*+;*I,;+3;2K*,3* ;/,.;2+*)2G0097*k,+*02+9)C)@)4,3D>*)2.;9F);1*?@,-1+*.0+*.;*>6,.,4;*=;23*2)4* 3+;;.3*>;+*@,D>00=*>;;I+*/02*F,-2*C9;>,3+)9,3D>;*/))94024;9*C01G;4*;;2*-009*)I* #"7"""*4;@;.;27*A0+*,3*4;=001+*/))9*/;9F0=;@;2*;2*-04;2K*;2*.009*G03*)2F;* >)=)*30C,;23*;;2*49))+*.;;@*/02*.;*.04*=;;*?;F,47*V2*>;;@*09=;*@02.;2*F,;2* G;*.,;*C901+,-1*2)4*3+;;.3O*=;23;2*J=;;3+0@*/9)6G;2lL*F,-2*=,2,=00@*0D>+*+)+* +,;2*669*?;F,4*)=*>)6+*+;*3C9)11;@;2K*/);.3;@*+;*/;9409;2K*G0+;9*+;*>0@;2K*;2*.0+* 2,;+*/))9*Q+>9;;*3m609;*=;0@3*0*.0URK*=009*/))9*;;2*)I*+G;;*109,4;*=00@+,-.;27** A0+*C9;>,3+)9,3D>;*@,D>00=*,3*4;a/)@6;;9.*,2*;;2*3,+60+,;*.,;*-;*F)6*1622;2* )=3D>9,-/;2*0@3*Q>09.*/))9*G;,2,4RK*=009*@;;I+*26*;2;94;+,3D>nD0@)9,3D>*,2* Y6,@;11;9@02.*=;+*I03+I)).K*G009*.;*:,4*:694;93*;2*I9,3.9021;2*/))9+.69;2.* ?,22;2*>02.?;9;,1*F,-27*V2*F)R2*1@,=00+*9;.+*.,;*Q/;9;.;@.;*00CR*>;+*=;+* I@,+3I,+2;33G)91)6+3*/02*0D>+*+)+*+,;2*=,26+;2*2,;+7*\);*4;-004.*))1K*>,-*F0@* =);+;2*G;91;2*=;+*.0+*@,-I7* J2009O*\023*P033,21K*6,+O*G;?3,+;*`,4;2*190D>+*%*?;20.;9.*-62,*&""$L* * * V2*+;13+I904=;2+*&*,3*QI@,+3I,+2;33+90,2,24R*;;2*2;40+,;I*?;49,C7*\,;9/))9*G)9.+*>;+* 0946=;2+*0024;/);9.*.0+*.;*=).;92;*=;23*/02*20+69;*/;;@*?;G;4,24*2).,4* >;;I+*;2*.))9*+;*32;@*+;*G,@@;2*I,+2;33;2*J,2*;;2*=00+3D>0CC,-*/)@*)24;F)2.* /);.3;@L*;;2*=,2.;9*4);.;*D)2.,+,;*F0@*19,-4;27** ,> * ZC*49)2.*/02*G;@1;*)/;9G;4,24*F0@*))1*.;*06+;69*/02*.;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@* +;*32;@R*QI@,+3I,+2;33+90,2,24R*0I1;69;2S** H;?96,1*/))9*-;*02+G))9.*=0<,=00@*#"*G))9.;27*

!"""#$%&%"'()* *

8*

@;;3*/;9.;9* !!!


5C*

V2*.;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@*+;*32;@R*1622;2*=;;9.;9;*+;13+.);@;2*)2.;93D>;,.;2* G)9.;27** ,? * P;@1;*D)=?,20+,;*4;;I+*.;*?;3+;*+UC;9,24S* \;+*+;13+.);@*/02*.;*+;13+*QP;*@;/;2*/;;@*+;*32;@R*,3* )' ,2*.;*;;93+;*>;@I+*/))90@*0=63;9;2.K*,2*.;*+G;;.;*>;@I+*/))90@*0D+,/;9;2.7* :' ,2*.;*;;93+;*>;@I+*/))90@*?;+)4;2.K*,2*.;*+G;;.;*>;@I+*/))90@*,2I)9=;9;2.7* ;' ,2*.;*;;93+;*>;@I+*/))90@*6,+;;2F;++;2.K*,2*.;*+G;;.;*>;@I+*/))90@* ?;3D>)6G;2.7* * *

4%536','')22%%&'$E&0%1'%6%&'F%2G6' &&C*

* ,@ * [001*;;2*4);.@)C;2.;*30=;2/0++,24*,2*D)99;D+*^;.;[email protected]*/02*=0<,=00@*,--* G))9.;2*/02*.;*+;13+*QM@@;;2*=,2.;9*;+;2*>;@C+R7*k,+*.;*30=;2/0++,24*=);+*/))9* ,;=02.*.,;*.;*))93C9)21;@,-1;*+;13+*2,;+*>;;I+*4;@;F;2K*.6,.;@,-1*G)9.;2O* !* G009)=*4;3C9)1;2*G)9.+*/02*;;2*D)@@;D+,;/;*/);.,243D9,3,3*;2*G0+*.;*+G;;* ))9F01;2*/02*.;F;*D9,3,3*F,-2e* !* G0+*>;+*/))9200=3+;*4;/)@4*/02*.;F;*D)@@;D+,;/;*/);.3;@D9,3,3*,3e** !* G009)=*.;*0./,;F;2*/02*.;*H;F)2.>;,.3900.*=;23;2*2,;+*/)@.);2.;* >;@C;2*0I*+;*/0@@;2*;2*G;@1;*+G;;*/;91@09,24;2*;9*F,-2*/))9*.;* >09.2;11,4>;,.*/02*>;+*)/;94;G,D>+C9)?@;;=e* !* G;@1;*+G;;*=02,;9;2*)=*>;+*C9)?@;;=*002*+;*C011;2*2,;+*G;91;2*;2* G009)=*2,;+e* !* G;@1;*+G;;*=02,;9;2*)=*>;+*C9)?@;;=*002*+;*C011;2*G;@*G;91;2*;2* G009)=7* * * *

:1H&9%1$%20E&D' 0'.(#1,#223.4(5-.(&'(3.(&3/('6-2'.(4'7"$3+/'(7"#..'.8(9#-*,(/'+,/'.('.(-:7''*&3.4'.8(3,(/'(53.&'.(3.(;'/(73<(&3/('6-2'.( 7';#"'.&'(=#""'=/3'5##",=;"3:/8(&-/(.-(-:*##1(5-.(;'/('6-2'.(%#"&/(4'1$7*3=''"&>( !"""#$%&%"'()* * \%2;%)o* !"""#$%&%"'()o*

$*

@;;3*/;9.;9* !!! ;,2.;* "*


!"#$%&'()*+,(

-../( +,-./01*&* * *

(

0'1'2$%314(

* * * * * * * * 2314+)531-3*

!"""#$%&%"'()*


5'647(8( *

9:(;:+:0(+::;(5:(<0:;(

I*

P"*

PI*

&"*

&I*

'"*

'I*

#"*

* =8>*8+369*-3*:53+*.3*;34<=,3.3>,4*/0>* .3*0?;365@3>*=5>.37.*-007*A337;3/3>* ,>*BB>*A557.*A007:33*.,3*@37,5.3* ;604=36.37*A57.+*40:3>;3/0+C*D361* +73?A557.*E5F*-3*.0>*1,3E3>G*H5765;G* 23<=>,4<=3*5>+A,1136,>;G*J5>.,06,% 437,>;G*K3/561,>;4;753,G*J,6,3F<7,4,4G* L1*E5F*=3+*A557.*M/374>366,>;N*1,3E3>C* O7,-A36*3613*/57:*/0>*:3>436,-13* 0<+,/,+3,+*,4*.3*600+4+3*33FA*,::374* 3>57:*/374>36.C*O374>366,>;*6,-1+*E36?4* 33>*A3E3>413>:371*/0>*.3*:5.37>3* +,-.*+3*E,->C* =->*K3;,>*P(.3*33FA*:001+3>*.3* +53>:06,;3*,>+3663<+F363>*E,<=*5>;37F4+* 5/37*.3*@4Q<=565;,4<=3*;3/56;3>*/0>* .,3*>,3FA3*F,+/,>.,>;9*.3*4+55:153+4*R* 5?*.3*+73,>9*E5064*A3*=3:*+3;3>% A557.,;*>53:3>C*S3*.0<=+3>*.0+*.3E3* 33>*73,44>36=3,.*:5;36,-1*:001+3*.,3* 4<=0.36,-1*A049*5:.0+*.3*73,E,;37*E,->* )6,1*>,3+*:337*/7,-*3>*5@*E,->*;3:01* 5/37*=3+*5:7,>;3>.3*60>.4<=0@*15>* 60+3>*.A063>C*T3*;3:,..36.3*4>36=3,.* /0>*.3*3374+3*+73,>3>*A04*E5N>*&I* 1,65:3+37*@37*FF7C*T,3*E5F*06*4>36*+53% >3:3>C*T3*:334+3*.,>;3>*.,3*:3>43>* .3.3>9*;,>;3>*,::374*4+33.4*4>36637C* J3+*.3*),->0*;36,-1+,-.,;3*,>+75.F<+,3* /0>*=3+*4+55:4<=,@*3>*.3*+363;700?*,>* .3*-073>*.37+,;*/0>*.3*P(.3*33FA9* /374>36.3*.3*<5::F>,<0+,3*3>57:C** T3*@75.F<+,3*/374>36.3*:3+*.3* ,>.F4+7,06,40+,3*3>9*/336*60+379*:3+*.3* 0F+5:0+,437,>;C*T3*55765;*/374>36.3* .0>1E,-*.3*+0>19*=3+*;3/3<=+4/6,3;+F,;* 3>*.3*:,..3660>;30?4+0>.47013+C*237* ,66F4+70+,3U*>5;*:007*=5>.37.*-007* ;363.3>*4+5>.*.3*4>36=3,.*/0>*.3* 55765;*;36,-1*00>*.3*4>36=3,.*/0>*33>* ;53.*;3+70,>.*@007.C** =?>*T3*5@/0663>.4+3*/57:3>*/0>*/37% 4>366,>;*,>*5>E3*=F,.,;3*:00+4<=0@@,-* =3))3>*+3*:013>*:3+*,>?57:0+,3*3>*

* !"""#$%&%"'()*

*

*

*

(

(

(

(

(

(

#I*

I"*

II*

X"*

XI*

$"*

$I*

!"*

!I*

&(

(

<5::F>,<0+,3C*V:@37*+A,>+,;*-007* ;363.3>9*+53>*,1*064*-5>;*0>+75@5655;* /36.A371*5@*J0F7,+,F4*.33.9*=,36.*,1* <5>+0<+*:3+*?0:,6,3*3>*/7,3>.3>*.557* :,..36*/0>*6F<=+@54+C*T3*)7,3/3>* A073>*;3:,..36.*E5N>*0>.37=06/3* A331*5>.37A3;*3>*064*A3*361007* ),>>3>*33>*@007*.0;3>*0>+A557..3>9* 5>+A,1136.3*E,<=*33>*:00>.36,-14* <5::F>,<0+,37,+:3C*V64*,1*:,->*:53.37* A36*33>4*)36.3*5:*=007*+3*E3;;3>*.0+* ,1*>5;*633?.39*.FF7.3*=3+*E5A0+*33>* .0;*337*,1*E5/37*A04C*W374+*:534+*,1* =06/37A3;3*.3*5<=+3>.*33>*)F4*/0>* =3+*.57@*>007*.3*4+0.*>3:3>9*.0>* :534+*,1*.557*=3+*.7F113>.39* ;753E36,;3*Y57+%Z5F,4*>007*=3+*=55?.% @54+10>+557*65@3>*3>*,>*.3*7,-*5@*:,->* )3F7+*A0<=+3>9*/557.0+*:,->*>00:* A37.*0?;3753@3>*3>*,1*3,>.36,-1*33>* @007*:,>F+3>*/,0*33>*463<=+3*+363?55>% /37),>.,>;*15>*@70+3>C*O,-?+,3>*-007* 60+37*=0.*,1*F,+*361*73.36,-1*.57@*5@* J0F7,+,F4*33>/5F.,;*+53;0>;*+5+*:,->* 3%:0,60.734*3>*15>*,1*F,+*=3+*@06:)54* /0>*:,->*13FE3*E5>.37*@75)633:*>007* =F,4*)3663>C*W7*A073>*;33>*,>% ;3)5FA.3*/37+70;,>;4:3<=0>,4:3>* :337*.,3*.3*<5::F>,<0+,3*:3+*.3* )F,+3>A3736.*0?73:.3>C* =@>*H>4*<5::F>,<0+,37,+:3*,4*.F4*,>* 33>*70@*+3:@5*/374>36.C*K37,<=+3>* A57.3>*,>*4+33.4*163,>373*@0113+-34* ;3@374+*5:*,>*.3*46,>13>.3*+,-.*+3* @0443>*.,3*A3*[>5;\*+37*)34<=,11,>;* =3))3>C*L1*17,-;*A36*33>4*33>*4+0>.-3* .0+*,1*+3*4>36*@700+C*J,->*/04+3* 0>+A557.*,49*>004+*=3+*@6,<=+:0+,;3* 3]*>,3+*.3*3>,;3* )3>C*T3*;3:,..36.3*4@73314>36=3,.*,4* 4,>.4*P(I"*:3+*:337*.0>*I"*@75<3>+* +53;3>5:3>9*3>*>,3+*06633>*.3* 4@73314>36=3,.U*/7,-A36*06634*,>*5>4* 63/3>*;00+*4>36637C*D3*=3))3>*06+,-.*

(

(

(

(

(

*

6334*/37.37* !!! *


("*

(I*

P""*

P"I*

PP"*

PPI*

P&"*

P&I*

P'"*

P'I*

=004+U*460@3>*.53>*A3*,>*5>4*.336*/0>* .3*A3736.*E36?4*:,>.37*.0>*=5>.37.* -007*;363.3>9*7FAA3;*0>.37=06?*FF7* :,>.37C** =A>*T3*A3736.*A007,>*A3*+3;3>A557.,;* 63/3>9*A57.+*/37)5>.3>*.557*+06*/0>* .,73<+3*>3+A3713>*3>*A3*17,-;3>*06* -073>60>;*+3*=573>*=53*)3/7,-.3>.*.3E3* E,->*3>*=53*E3*5>E3*:5>.,;=3,.*)3% /57.373>C*25<=*/5363>*.3*:334+3>*/0>* 5>4*E,<=*=363:006*>,3+*E5*)3/7,-.C*L>* @600+4*.007/0>*/5363>*A3*5>4*.,1A,-64* 5/37A371+*3>*;34+734+C*KF7>%5F+*,4* ,>:,..364*33>*>57:063*.,0;>543C*KF7>% 5F+*,4*5/37,;3>4*33>*:3+0?557C*T3* >0+FF71F>.3*=33?+*5>4*;36337.*.0+* =,++3*3>*4>36=3,.*BB>*3>*=3+E36?.3*E,->U* )3A3;,>;*@75.F<337+*A07:+3C*^53* 4>36637*,3+4*)3A33;+*=53*A07:37*=3+* A57.+9*+5+*=3+*F,+3,>.36,-1*5@)70>.+C*L>* .3E3*+,-.*/0>*?63],)363*07)3,.*3>*.,73<+3* <5::F>,<0+,3*E,->*37*;33>*;73>E3>* 00>*.3*07)3,.9*3>*+75FA3>4*551*>,3+* 00>*0>.373*)3E,;=3.3>C*T3*:5;36,-1% =3.3>*E,->*5>3,>.,;C*W7*,4*06+,-.*A36*,3+4* A0+*A3*=0..3>*1F>>3>*.53>*5?*=0.% .3>*:53+3>*.53>9*6,3?4+*;,4+373>C*D3* .53>*5>4*A371*4>36637*3>*3??,<,_>+37* .0>*55,+*+3/573>9*.0>1E,-*.3*>,3FA3* +3<=>,313>C*J007*,>*@600+4*/0>*+3* @75?,+373>*/0>*.3E3*+53;3>5:3>* 3??,<,_>+,3*.557*:,>.37*+3*A3713>9* /F663>*A3*.3*)[email protected]*+,-.*5@*:3+* :337*3>*4>366373*)3E,;=3.3>C** =B>*T,+*,4*33>*/0>*.3*;75+3*@070.5]3>* /0>*.3*,>?57:0+,373/56F+,3U*=53*:337* +,-.*A3*)34@073>9*=53*:,>.37*+,-.*A3* /557=0>.3>*=3))3>C*L>*E31373*E,>*,4* +,-.)34@07,>;*.F4*=3+*+3;3>5/37% ;34+36.3*/0>*;36.)34@07,>;C*S5*=33?+* .3*,>?57:0+,373/56F+,3*5>4*:,44<=,3>* ,3+4*5/37*4<=0074+3*;36337.C*`5;*:007* 3>1363*;3>370+,34*;363.3>*A073>*.3* 4<=00743*:,..363>*:334+06*/53.4369* =F,4/34+,>;9*:0+37,_63*E3137=3,.C** L>*5>4*.336*/0>*.3*A3736.*E,->*.,3* @75)63:3>*),->0*0663:006*5@;3654+C* 253>*,1*5@;753,.39*,>*.3*-073>*E3/3>% +,;9*.0<=+*:3>,;33>*/0>*5>4*R*>007*

* !"""#$%&%"'()*

*

*

*

(

(

(

(

(

(

P#"*

P#I*

PI"*

PII*

PX"*

PXI*

P$"*

P$I*

P!"*

P!I*

'(

(

60+37*)6331*+373<=+*R*.0+*4<=5>3*6F<=+* 3>*5>)3.57/3>*>0+FF7*),>>3>157+* 4<=00743*;53.373>*E5F.3>*A57.3>C* L>:,..364*E,3>*A3*064*;3/56;*/0>*.3* ,>?57:0+,373/56F+,3*33>*5@33>4+0@36,>;* /0>*33>*=336*>,3FA3*73314*4<=00743* ;53.373>C*S3*E,->*5>E,<=+)007*3>*>,3+* +3*1A0>+,?,<373>9*:007*.0075:*>,3+* :,>.37*73_36C*D,3*E5F*/,-?+,;*-007*;3% 63.3>*=3))3>*;3655?.*.0+*.3*/7,-A07,>;* /0>*,>?57:0+,3*33>*4<=0074*;53.*E5F* A57.3>G*J007*.0+*,4*A36*;3)3F7.C** =C>*253>*:,->*/0.37*,>*.3*-073>*/,-?+,;* 33>*-5>;3:0>*A049*)3;5>*=,-*)5313>* +3*15@3>C*L1*A33+*>5;*.0+*E,->*,.33*/0>* 33>*63F13*E0+37.0;*)34+5>.*F,+*33>* +5<=+-3*>007*.3*4+0.9*33>*@007*)3E531% -34*00>*)531=0>.364*3>*33>*<0?B*3>* .0>*A337*>007*=F,49*5>.37*=3+*65@3>* )6,-*EA00,3>.*:3+*33>*EA073*+04*E5-F,4+* ;315<=+3*)5313>C*J,->*,.33*/0>*33>* 63F13*E0+37.0;*,4*>0;3>53;*=3+E36?.39* :007*:3+*BB>*/374<=,6U*>0*.3*)3E531% -34*00>*.3*)531=0>.364*;0*,1*6,3?4+*:3+* 63;3*=0>.3>*>007*=F,4C*^,37F,+*)6,-1+*.0+* :,->*?,6+374*>5;*A3713>*3>*:3*,>*361* ;3/06*+5+*5@*E31373*=55;+3*,>*4+00+* 4+3663>*:3*+3*)34<=37:3>*+3;3>*=3+* /564+731+*/37A0773>.3*,>?57:0+,3% )5:)07.3:3>+C*V64*=3+*15>9*E5F*,1*:3* 6,3/37*33>*=06?*-007*,>*BB>*.,0655;*/0>* Y60+5 P\*/37.,3@3>*.0>*,>*.,3E36?.3*+,-.* /,-?+,;*)5313>*63E3>C*J007*.0+*E5F* 5>:5;36,-1*E,->C*W7*,4*06+,-.*+3*/336*.0+* ;3.00>*:53+*A57.3>*3>*.3*+,-.*,4* 4<=0074C** =/>*a,6+374*3>*/7,-A07,>;*/0>*,>?57:0+,3* A57.3>*,3+4*)3;373>4A007.,;4C* J,44<=,3>*E5F.3>*A3*33>*3%:0,6/7,-3* .0;*:53+3>*,>/5373>9*06633>*:007*5:* 5>4*+3*=37,>>373>*00>*.3*+70;373* 7,+:3>*.,3*=3+*:3>436,-1*63/3>*/bb7*.3* <5:@F+37*3>*.3*:5),363*+363?55>* )[email protected]>C*D3*A3+3>*0663:006*.0+* 45::,;3*.,>;3>*06633>*60>;E00:* 1F>>3>*A57.3>*;3.00>C*c,>.373>* 17,-;3>*),-/557)336.9*5?*33>*)55:* 1A313>9*5?*;3+75FA.*E,->d*.0+*E,->*+70;3* )3E,;=3.3>C*T007*;F>>3>*A3*5>4*.3*

(

(

(

(

(

*

6334*/37.37* !!! *


P("*

P(I*

&""*

&"I*

&P"*

&PI*

+,-.*>,3+*:337*/557d*E36?4*5>4EB6?*6373>* 13>>3>*6F1+*06633>*:007*60>;E00:C** =D>*Z3E3>*A04*551*06+,-.*E5N>*+70;3* )3E,;=3,.C*`5;*+5+*,>*.3*P(.3*33FA* A04*M.33@*730.,>;N*33>*/37+75FA.3*3>* ;3734@3<+337.3*)3E,;=3,.C*^3+* )3=364.3*.3*+70;3*63E,>;*/0>*33>* )5319*F,+3,>.36,-1*:337*.0>*33>49*5:* 4+33.4*.,3@37*.3*,>=5F.*+3*.557% ;75>.3>C*L>*5>E3*+,-.*6,-1+*33>*3663E3>*)360>;7,-1379*551*06*A3+3>* A3*.0+*.007:33*,3+4*A3E3>6,-14*/37% 6573>*;00+C*D0>+*37*;00+*,3+4*/376573>* 064*A3*.,>;3>*.,3*06633>*60>;E00:* ;3.00>*1F>>3>*A57.3>9*/374>3663>C* K7,3/3>*4<=7,-/3>*A04*55,+*33>* 1F>4+/57:9*:007*,1*)3+A,-?36*5?*=3+*37;* )3/73.,;3>.*E5F*E,->*5:*5/37*33>*@007* ;3>370+,34*33>*4363<+,3*/0>*:,->** 3%:0,64*+3*63E3>C** =8.>*S5*A57.+*5>E3*:00+4<=0@@,-* 4+33.4*:337*;313>:371+*.557*/37% 4>366,>;C*W3>*;37551+3*=0:*:53+*064* =3+*;53.*,4*:,>4+3>4*33>*-007*=0>;3>C* T3*>57:063*;37551+3*=0:*F,+*:,->* 4F@37:071+*=33?+*0:@37*;3=0>;3>C*L>* @600+4*.007/0>*A57.+*),-*M;37551+3N* =0:*=3+*@75<34*/374>36.*.557*37*E5F+* A0+37*,>*+3*4@F,+3>C*^0>;3>9*600+*4+00>* 33>*-0079*,4*37*>,3+*:337*),-C*D007*,1* A55>9*65@3>*:3>43>*N4*5<=+3>.4*>,3+* :337*E5:007*>007*.3*+70:U*E3*65@3>* * !""#$%&'()"*%+,--"!.%/#01*2!% 304$%567%+"!.2-*8-".* *

&&"*

&&I*

&'"*

&'I*

&#"*

&#I*

&I"*

>007*.3*+70:*+37A,-6*E3*,>*=F>*:5),363* +363?55>*@70+3>C** =88>*V6634*/374>36+9*3>*;0+3>*A57.3>* 5@;3/F6.C*T3*+,-.*.,3*A3*3,;3>6,-1*=0.% .3>*:53+3>*;3)7F,13>*/557*06634*5?* >,3+4*R*7F4+9*/37/36,>;9*4@369*5/37% @3,>E,>;9*6,3?.39*<730+,/,+3,+*R*A57.+* .55765@3>.*;3/F6.C*T007*4<=F,6+*33>* ;755+*;3/007*,>9*A0>+*:,44<=,3>*7013>* A3*A36*E5*;3A3>.*00>*33>*63/3>*/0>* .55765@3>.3*0<+,/,+3,+*5?*:3.,0% <5>4F:@+,3*.0+*A3*.3*4+,6+3*3>*7F4+* 33>/5F.,;A3;*>,3+*:337*1F>>3>* /37.70;3>C* =8->*W7*)34+00>*;0+3>*,>*.3*+,-.9*60>;*5?* 157+9*A007,>*>,3+4*),-E5>.374*;3)3F7+C* T3E3*E,->*E5>.37*:337*3443>+,336*/557* 6,3?.39*/73.3*3>*<730+,/,+3,+C*W3>* :00+4<=0@@,-*E5>.37*EF613*;0+3>*4+00+* :3+*33>*3>57:3*4>36=3,.*4+,69*A0>+*.0+* ,4*33>*:00+4<=0@@,-*A007,>*>,3:0>.*,>* 4+00+*,4*+5+*33>*;3.0<=+3*60>;37*.0>* /,-?*43<5>.3>C*V64*37*/557+.F73>.*,3+4* ;3)3F7+9*;3)3F7+*37*3,;3>6,-1*>,3+4C*T0+* 15:+*.557.0+*37*06633>*,3+4*10>* ;3)3F73>*A0>>337*37*>,3+4*),-E5>.374* ;3)3F7+C*T0075:*,4*=3+*/557*=3+*A36E,->* 3>*.3*/557F,+;0>;*/0>*.3*:5.37>3* :3>4*/0>*;755+*)360>;*.0+*A3*37/557* E57;3>*;3>53;*;0+3>*,>*.3*+,-.*+3* <73_73>C*^5@36,-1*E,->*A3*.007+53*>5;* ,>*4+00+C*

>55+*P* Y60+5U*e7,314*?,65455?*[#&$*/C*f=7C*%*'#$*/C*f=7\*

* * * * * * * * *

* !"""#$%&%"'()*

*

*

*

(

(

(

(

(

(

#(

(

(

(

(

(

(

*

6334*/37.37* !!! *


5'647(-((( *

*$$''3(E"31'2('7'3(F'$G7( * =8>*`3.3760>.374*A57.3>*4+33.4*5F.37* 3>*.0+*,4*:3.3*+3*.0>13>*00>*.3* 60>.)5FA%*3>*/53.,>;4A3+3>4<=0@C* T3E3*5>.37E5314+3773,>3>*=3))3>* ;3E57;.*/557*33>*7F,:*00>)5.*00>* /3,6,;*/53.436*3>*,>E,<=+*,>*.3*13FE3* A361*/53.436*=3+*;3E5>.4+*,4C*8,>.4* P($&*,4*.3*4+37?+3*00>*=07+,>?07<+3>* :337*.0>*;3=06/337.d*.0+*15:+*;3% .336+36,-1*.557*)3+373*:3.,<,->3>*3>* 5@370+,349*:007*551*.557*.3*/37/0>;,>;* /0>*5>;3E5>.3*/3++3>*.557*;3E5>.373C* =->*25<=*4+00>*A3*>F*00>*.3*/5570/5>.* /0>*33>*<5663<+,3/3*/53.,>;4<7,4,4*.,3* F>,31*,4*,>*.3*;34<=,3.3>,4C*e53.155@9* 631137*3>*/557+.F73>.*)34<=,1)007* /53.436*;315@@36.*00>*4+33.4*:,>.37* )3A3;,>;*=33?+*,>*33>*70E3>.*+3:@5* ;363,.*+5+*5/37;3A,<=+*3>*/3+EF<=+* [5)34,+04\C*H)34,+04*,4*.3*/557>00:4+3* 557E001*/0>*.,0)3+349*/37.37*;33?+*=3+* ;3A7,<=+4@75)63:3>*3>*/37;755+*=3+*.3* 10>4*5@*=07+%*3>*/00+E,31+3>*3>*10>137C** D3*4+00>*=F6@36554*+3;3>5/37*.3E3* 3@,.3:,3*.,3*.3*;3E5>.=3,.4A,>4+*/0>* .3*0?;365@3>*.37+,;*-007*)3.73,;+C*W7*E,->* A3736.A,-.*>F*+A33*1337*E5/336*:3>43>* .,3*00>*5/37;3A,<=+*3>*/3+EF<=+*6,-.3>* 064*:3>43>*.,3*=5>;37*=3))3>C* =?>*T3*>,3FA3*g,<=+6,->3>*e53.3*O53% .,>;9*.,3*.3*e3E5>.=3,.4700.*5>60>;4* F,+)70<=+9*),3.3>*/557*=3+*5)34,+04% @75)633:*463<=+4*)3@371+*4536004C*WB>* /0>*.,3*7,<=+6,->3>*,4*33>*=06?*FF7*+5+*33>* FF7*@37*.0;*65@3>*5?*?,3+43>C*H>E3* 6,<=0:36,-13*,>4@0>>,>;*,4*,>.37.00.* .704+,4<=*/37:,>.37.*.0>1E,-*),-/557% )336.*0F+5N4*3>*6,?+3>C*J007*:3+*06633>* :337*)3A3;3>*15:3>*A3*37*>,3+9*A3* :53+3>*/55706*551*:,>.37*3+3>C*L3:0>.* .,3*,>*+,3>*-007*&"*1,65*,4*00>;315:3>9* =33?+*06*.,3*.0;3>*E3/3>=5>.37.* <0657,3_>*+3*/336*;3;3+3>C*T0+*,4*),->0* +A33*6,+37*?7,4.70>1*5?*/,-?+,3>*),++37%

!"""#$%&%"'()* *

)0663>9*3>*=3+*154+*@37*.0;*0>.37=06?* FF7*5@*.3*753,:0<=,>3*5?*.7,3*FF7*65@3>* 5?*?,3+43>*5:*.,3*+3*/37)70>.3>C** =@>*T3*>,3FA3*g,<=+6,->3>*E,->*456,.3*064* =3+*;00+*5/37*=3+*3??3<+*/0>*/53.,>;*5@* 0>.373*00>.53>,>;3>*.0>*5/37;3A,<=+U* A3*:53+3>*;3E5>.3*/3++3>*;3)7F,13>* +37*/55715:,>;*/0>*=07+%*3>*/00+E,31+3>9* /3E364*5:*<5>4+,@0+,3*+3;3>*+3*;00>*3>* :,>.37*E5F+*5:*33>*60;373*)653..7F1*+3* )373,13>C*T0+*E,->*;53.*5>.37)5FA.3* :00+73;363>*3>*.3*4F@37:071+3>*3>*.3* ,>.F4+7,3*4+00>*+3*+70@@363>*5:*/0>*.,3* M;3E5>.373N*@75.F<+3>*+3*/3715@3>C*^3+* E06*.3*<5>4F:3>+*3<=+37*>,3+*=36@3>*5:* 0?*+3*/0663>C*D36,4A007*4F;;37337+*.3* e3E5>.=3,.4700.*/557E,<=+,;*.0+* ;753>+3*3>*?7F,+9*/3E364*3>*:,>.37*?7,4% .70>1*=36@3>*+3;3>*5/37;3A,<=+9*:007* 3,;3>6,-1*=33?+*.3*/53.,>;46337*;33>* 0>+A557.*5@*.3*/700;*=53*-3*.3*<0657,3% ,>>0:3*1F>+*73::3>C** =A>*T3*@5@F607,+3,+*/0>*.,_+3>*;33?+*00>* .0+*/336*:3>43>*/001*:337*5:* 34+=3+,4<=3*.0>*5:*:3.,4<=3*73.3>3>* )3E57;.*E,->*5:*=F>*;3A,<=+C*K,->0*0663* )313>.3*.,_+3>*;00>*37/0>*F,+*.0+* 45::,;3*/53.,>;4:,..363>*;53.*/557* =3+*;3A,<=+*E,->*3>*0>.373*463<=+*3>*E3* /3716073>*0663:006*.3*55765;*00>*/3++3>* 5?*1556=Q.70+3>C*J007*37*)34+00+*;33>* /53.436*A007/0>*-3*0?/06+d*.3*3>,;3*A3;* ,4*:,>.37*3+3>C*T3*?07:0<3F+,4<=3* ,>.F4+7,3*:001+*33+6F4+73::374*.,3*.3* +731*5>.37.7F113>9*:007*.007:33*/06*-3* 5@*E,->*)34+*33>*1,65*5?*/,-?*0?9*3>*/336* 33+6F4+73::374*E,->*,>*=3+*/3763.3>*F,+* .3*=0>.36*;3>5:3>*A3;3>4*),-% A371,>;3>C** =B>*D0075:*,4*.0+*5/37;3A,<=+4% @75)633:*E5*=07.>311,;G*T0+*,4*,>*.3* 3374+3*@600+4*33>*1A34+,3*/0>* ;3>3+,4<=3*4363<+,3C*H>4*.557*+,3>% .F,E3>.3>*-073>*;34<=37@+3*,>4+,><+*,4* I*

6334*/37.37* !!!


=D>*O3+EF<=+*,4*33>*<5663<+,3?*@75)633:9* >3+*064*.7F;4)34+7,-.,>;9*/3713374% /3,6,;=3,.*3>*=3+*)753,1043??3<+C*T3E3* @75)63:3>*E,->*.3*/370>+A557.36,-1=3,.* /0>*,3.3733>*40:3>*3>*E3*1F>>3>*>,3+* .557*.3*:071+*A57.3>*5@;3654+C* J071+A371,>;*/375>.374+36+*>0:36,-1*.0+* .3*<5>4F:3>+*A33+*A0+*5@*.3*60>;3* +37:,->*,>*E,->*5?*=007*)360>;*,4*3>*;00+* 37/0>*F,+*.0+*=,-*33>*/374+0>.,;3*13FE3* :001+C*^,-*1,34+*3<=+37*:334+06*/557*E,->* 157+3+37:,->)360>;U*:337*3+3>9*:337* 0F+57,-.3>9*:337*;3>5+4:,..363>C*T0+* ;33?+*5>:,..366,-1*)3/73.,;,>;C*T0+* .3E36?.3*13FE3*5@*.3>*.FF7*463<=+*,4* /557*;3E5>.=3,.*3>*:,6,3F*,4*+3*:53,6,-1* 5:*+3*5/37E,3>9*/55706*551*5:.0+*=3+* 5:*163,>39*),->0*5>:371)073*3??3<+3>* ;00+C** =8.>*^3+*73;F6373>*/0>*.3*:071+*=36@+* ),-*33>*00>+06*<5663<+,3/3*@75)63:3>9* ),-/557)336.*=3+*/37)5.*5@*=375i>3% /37155@9*.3*73;F637,>;*/0>*<0>>0),4*3>* 06<5=569*.3*/37:,>.37,>;*/0>*.3* 4+,14+5?5],.3%F,+4+55+*/0>*0F+5N4*.557* /37@6,<=+3*10+06Q40+573>C*J007*A3* =3))3>*;33>*,.33*A3613*73;F637,>;*E5F* =36@3>*),-*5)34,+04*3>*.0+*:001+*5)34,% +04*+5+*33>*A3E3>6,-1*>,3FA*@75)633:C** =88>*W3>*.,73<+3*)3604+,>;*5@*/3+*[/3+% +0]\*,4*5>E,>9*5:.0+*0663*<0657,3_>*3/3>* .,1:013>.*E,->C*j3*A57.+*.,1*/0>*1004* 3>*@0+0+*:007*551*/0>*[33>*+3/336*00>\* )755.*3>*4,>0040@@3640@9*A0>+*551* .007,>*E,++3>*<0657,3_>C*T3*3??3<+3>*/0>* 33>*06;3:3>3*<0657,3_>)3604+,>;*E,->* :53,6,-1*/557*+3*4+3663>U*E5,3+4*63,.+*:5% ;36,-1*+5+*/37/0>;,>;*/0>*.F73*<0657,3_>* .557*;53.15@3*[E5064*/3+*.557*4F,137\* 3>*E3137*+5+*33>*;75+3*)F730F<70+,3*/0>* +07,3/3>*3>*<5>+75634C*T3*@0706636*:3+* .3*)3604+,>;*5@*+0)01*;00+*)5/3>.,3>* >,3+*5@9*5:.0+*<0657,3_>*>5.,;*E,->*5:* +3*63/3>d*-3*1F>+*E3*>,3+*/37),3.3>C** =8->*^3+*E57;A3113>.4+3*00>*.3*5@% 15:4+*/0>*5)34,+04*,49*.0+*A3*;33>*,.33* =3))3>*A3613*:00+73;363>*A3*:53+3>* >3:3>C*H:*5@*+37:,->*5@6544,>;3>*+3* 1F>>3>*)3.3>13>*,4*/336*5>.37E531*

375@*;37,<=+*5:*E5/336*:5;36,-1* <0657,3_>*>007*),>>3>*+3*A3713>*3>*5:* >,3+*5>>5.,;*+3*)3A3;3>C*O53.436% 5/37/653.*3>*:3<=0>,40+,3*E,->*E5* 73<3>+*.0+*A3*00>*=3+*00>@0443>*/0>* .3*,:@F64*+5+*3+3>*>5;*>,3+*E,->*+53% ;315:3>C** =C>*L>*.3*+A33.3*@600+4*4@336+*.3*:071+* ,>*5@*5>E3*33+EF<=+*.557*/53.436*/557+% .F73>.*)34<=,1)007*+3*:013>9*551* )F,+3>*.3*:006+,-.3>*5:C*L3.373* /[email protected]<3>+9*,3.373*4>0<1)079* 4>53@+3>+*3>*4F@37:071+*A,6*3+3>* /3715@3>9*3>*A36*E5/336*:5;36,-1C*T0+* )3+313>+*7F,:3*5@3>,>;4+,-.3>*3>*=0@% 16073*/37@011,>;3>*,>*.3*:334+*00>% 651136,-13*/57:3>9*5>.374+3F>.*.557*.3* /3763,.,>;*/0>*73<60:3C*T3*>,3FA4+3* +73>.*,4*M/,>;37/53.436N9*E5064*:,>,% @04+3,+-34*3>*:,>,@,EE0N4C*T3E3*@75.F<% +3>*E,->*E5*/37@01+*.0+*-3*E3*:3+*BB>* =0>.*1F>+*3+3>*+,-.3>4*=3+*A,>1363>9* 0F+57,-.3>9*+Q@3>*5?*+363?5>373>C*^3+* 6,<=00:*/37)70>.+*.3*=,37),-*,>;3>5:3>* 5/37+566,;3*<0657,3_>*>,3+*3>*4600+*E3*.F4* 5@*064*/3+C*W3>*;3E5>.373*40:3>% 4+366,>;*/0>*.,3*4>0<14*=36@+*>,3+*+3;3>* 5/37;3A,<=+C*Y0+0+*;3)0113>*,>*E5>>3% )653:56,3*3>*:3+*106,F:E5F+*,>*@600+4* /0>*>0+7,F:E5F+*,4*;53.*/557*=3+* <=5634+3756;3=06+3*3>*.3*)653..7F19* :007*-3*A57.+*37*>5;*4+33.4*.,1*/0>C** W7*E,->*;33>*/53.,>;4:,..363>*A007*-3* /0>*0?/06+C*V6633>*:,>.37*3+3>*=36@+h* =/>*85::,;3*:3>43>*A57.3>*337.37*.,1* .0>*0>.373C*O753;37*.0<=+*:3>*.0+* 600;*5@;363,.3*07:3*:3>43>*.,1137* A37.3>*.0>*=55;*5@;363,.3*7,-139*:007* ,>:,..364*A3+3>*A3*.0+*.3*A37136,-1=3,.* 0>.374*,>*361007*4+331+C*WB>*5@*.3* >3;3>*/56A0443>*`3.3760>.374*,4* 5)334*3>*),-*.3*600;4+*5@;363,.3*E,->*.0+* 37*.7,3*1337*E5*/336*064*),-*.3*=55;4+* 5@;363,.3C*L>*`3.3760>.*A57.3>*>F*551* =55;*5@;363,.3*/75FA3>*4>36*.,1137C* ^3+*)6,-1+*.0+*00>63;*R*,><6F4,3?*;3>3>*R* 3>*45<,063*160443*)3@063>*A,3*37*=3+* 3374+*.,1*A57.+9*:007*5@*.3>*.FF7*6,-1+* .3*/3+EF<=+*>,3+*+3*4+F,+3>C**

!"""#$%&%"'()* *

X*

6334*/37.37* !!!


;3>3>C** >5.,;*.0+*)3+006.*E06*:53+3>*A57.3>*F,+* =8@>*T3*:3>4*=33?+*,>*.3*655@*/0>*.3** @F)6,313*:,..363>9*>3+*064*5>.37E531* 3/56F+,3*;36337.*5:*E,->*;3.70;*+3* >007*0>.373*<5663<+,3/3*@75)63:3>C** 73;363>9*),-/557)336.*.557*E,->*;3A36.4% V0>*:,>.37*3+3>*/06+*>0:36,-1*:53,6,-1* ,:@F643>*3>*4314F363*6F4+3>*+3*10>06,% +3*/37.,3>3>*3>*.F4*,4*=3+*>,3+*00>% 4373>C*L>*,3.373*)34<=0/,>;*)34+00>*37* +731136,-1*/557*=3+*)3.7,-?463/3>*5:*37,>* 5375F.3*A3++3>*.,3*.37;36,-13*,:@F643>* +3*,>/34+373>C* =8?>*e3>3+,4<=*5>.37E531*)73>;+*.3* 00>*)0>.3>*63;;3>9*5:.0+*E3*=3+*A36% E,->*/0>*=3+*<5663<+,3?*)3.73,;3>C*L>*),->0* 5@6544,>;*551*>,3+C*^3+*E,+*A36*,>*5>E3* 0663**A04*551*.3*<5>4F:@+,3* ;3>3>*5:*/336*+3*3+3>*3>*A3,>,;*+3* /0>*/53.436*+5+*/557*157+*00>*)3% )3A3;3>9*:007*.37+,;*-007*;363.3>* @3713>.3*73;364*;3)5>.3>C*^3+*=F,.,;3* A073>*A3*.F>*3>*=0..3>*A3*.3E36?.3* /53.436;3.70;*,4*33>*<5663<+,3/3*)3% ;3>3>*3>*+5<=*>,3+*=3+E36?.3*;3.70;C* .73,;,>;C*^3+*,4*.0>*551*=336*A007% D0+*A3*>5.,;*=3))3>9*,4*5>.37E531* 4<=,->6,-1*.0+*A3*<5663<+,3?*:00+73;363>* >007*4,:@363*/70;3>9*E5064*A0+*37* EF663>*:53+3>*>3:3>*5:*5>4*/53.436% ;3)3F7+*064*-3*:337*;Q:>04+,31F73>*,>* ;3.70;*+3*)3i>/653.3>C*J0+,;=3,.*,4*,>* =3+*7554+37*5@>33:+*3>*064*=3+*/557* .3E3*@37,5.3*/0>*5/37/653.*>,3+* 5F.374*5>00>+731136,-1*;3:001+*A57.+* @5@F60,7*3>*.3*:334+3*:3>43>*EF663>* 5:*.3*1,>.373>*@37*0F+5*+3*)73>;3>C* 4+3,;373>*),-*=3+*,.33*.0+*=F>*/7,-=3,.* D57.3>*.,3*1,>.373>*.007*460>137*/0>9* 5:*+3*3+3>*A57.+*)3@371+C*K,-*.7F;4*3>* 5?*>3:3>*/37133745>;36F113>*:3+* 06<5=56*0<<3@+373>*A3*.3E3*)3@371,>;* ?,3+43>.3*4<=56,373>*+53G*T53>*E3*>0* /0>*/7,-=3,.*3<=+37*A36C*H51*.3*730<+,34* .,3*;Q:>04+,31*5@*4<=556*+=F,4*;33>* 5@*=3+*/37)5.*5@*7513>*,>*5@3>)073* 4+0@*:337G*^36@+*=3+*.3*?7,4.70>1% 7F,:+34*)6,-13>*A5>.37*)5/3>*A5>.37* 0F+5:0+3>*F,+*4<=563>*+3*/37A,-.373>*5?* :33*+3*/0663>C* 15@3>*.3*1,>.373>*.3*?7,4.70>1*.0>*5:* =8A>*O557*.3*=F,.,;39*F>,313*4,+F0+,3* .3*=531G*^36@3>*163,>373*@57+,34*5?* /0>*/53.4365/37/653.*3>*?Q4,313*,>% >3:3>*:3>43>*.0>*+A33*@57+,34G* 0<+,/,+3,+9*=3))3>*A,-*>5;*;33>*>,3FA3* cF>>3>*10>+,>349*A007*E,<=+)007*,4*/557* /53.436A3++3>C*O3+EF<=+*,4*33>*4Q:)556* 0>.373>*A0+*-3*33+9*33>*756*4@363>*064* /0>*=3+*5>;3)73,.36.3*<5>4F:@+,3% E3*;3E5>.3*06+37>0+,3/3>*00>),3.3>G* ;3.70;*/0>*.3*3374+3*;3>370+,34* V663:006*/70;3>*A007*;33>*`5)36@7,-4* :3>43>*.,3*,>*4+7F<+F7363*5/37/653.* :33*+3*A,>>3>*/06+9*:007*.,3*/557*5>E3* 63/3>*3>*>5;*>,3+*=3))3>*;36337.*.,3* ;3E5>.=3,.*3/3>*)360>;7,-1*E,->*064* 5/37/653.*40:3>*,>*+3*+5:3>C* T`V%5>.37E531*>007*.3*:3>436,-13** * !""#$%9(30*2%:;%<#2*=(%2!%>"#40?!%@"4"!% 304$%.2%A(-1*1#"!4* * Z5F,43*HC*a734<5*,4*=55;637007*00>*.3*k>,/374,+3,+*/0>*V:4+37.0:C*J07+,->* c0+0>*,4*=55;637007*00>*.3*O7,-3*k>,/374,+3,+*+3*V:4+37.0:C* * * B2%421*42!%.02%C((#%.04%2D")2!%E28#3014%F0?!G%F0?!%82H2#14%()%F2%E2*='014%42% )"12!%C((#%'24%2D")2!;%B04%0*%E2823#.%)24%#2*I2=4%C((#%.2%(IC"440!E2!%C"!%.2% "3423#J*K;%L02%12!!0*%H0-%!2)2!%C"!%.2%((#*I#(!12-0?12%421*4J2!KG%#"".I-2E2%.2% C2#)2-.2%8#(!!2!;% B2%72C(%0*%C2#"!4H((#.2-0?1%C((#%C(#)%2!%0!'(3.%C"!%.04%2D")2!;* *

!"""#$%&%"'()* * ^%>3%)l* !"""#$%&%"'()l*

$*

6334*/37.37* !!! 3,>.3* "*


!"#$%&'()*+'

,--.' ,-./0'1+%+ 2''3/'4+%5+26-+ %#7#&+$+%87#&+99:+

'

/%0%12#&03'

4%5%&3'670'81691#$$# '

/%0%12#&03'

+ + + + + + + ;-.+/-,+6<'263+=**:,+663+>-.?'46+ + + + + + + + + + + + + + + + + + @-,+6<'263+>6A,'',+9-,+"%+0:'463+63+663+A'2630',,-34A*B/:'C=,7+ D**:+/-,+6<'263+E-.3+2'<-2''?+FG+B93,63+,6+>6='?637+ D**:+6?1+0:''439226:+A,'',+=*6066?+B93,63+26,+663+4*6/+'3,H**:/+>6=''?/+193363+ H*:/637+ + I66J+3-6,+266:+'3,H**:/63+KE-3363L+:6/6363L+0**:>66?/63+67/7M+/'3+6:+H*:/63+460:''4/7++ )?A+6:+>-.0**:>66?/+NN3+E-3+H*:/,+460:''4/+63+.6+'3,H**:/,+26,+266:+/'3+NN3+E-3L+/'3+H*:/,+ '??663+/6+66:A,6+E-3+-3+/6+>6**:/6?-34+26646,6?/7+

!"#$%&&%$'$()$%$*+


:%;34'<''!%&'&=%7>'9%2=?;@%=03=0%##2' + O3+/6+,61A,+PQ63+3-69H+46?-.1=6-/A-/6''?R+E-.3+/6+0*?463/6+,61A,/6?63+,6+ *3/6:AC=6-/63S+ @66?+%S+I6?-.1=6-/A/63163+,6:+/-AC9AA-67++ @66?+"S+D6:'3/6:-3463+-3+46?-.1=6-/A/631637+ @66?+#S+;6EH':63+,6463+06:'3/6:-3463+-3+46?-.1=6-/A/631637+ @66?+FS+)'3B'AA-3463+*B+=6,+3-69H6+46?-.1=6-/A/631637+ @66?+TS+)J:*3/-347+ %B+ < + U6,+H6?16+'?-36'+>64-3,+/66?+"V+ %B+ , + U6,+H6?16+'?-36'+>64-3,+/66?+#V+ %B+ A + U6,+H6?16+'?-36'+>64-3,+/66?+FV+ + %B+ B + W',+-A+/6+J93C,-6+0'3+/6+66:A,6+'?-36'+46?6,+*B+=6,+06:0*?4+0'3+/6+,61A,V+ )' '361/*,6+ C' C*3A,',6:-34+ D' B:*>?662A,6??-34+ E' 0**:>66?/+ + X@6+*2A?'4+-3+=6,+/63163+=66J,+E-C=+'?+*B+06?6+,6::6-363+0**:46/''37Y+K:646?A+ FG$F5M+ "B+ F + W6?16+0-6:+,6::6-363+H*:/63+-3+/6+,61A,+463*62/V+ + X;-.+/6E6+3-69H6+B*?-,-616+C*3A63A9A+-A+H6?+663+''3,'?+1:-,-AC=6+1'3,,6163-3463+ ,6+B?'',A637Y+K:646?A+%"5$%#&M+ %B+ G + W6?16+1:-,-AC=6+*B26:1-34+A,'',+6:+-3+'?-36'+%&V+ %B+ H + Z-,66:+/6+E-3+H'':-3+663+1:-,-AC=6+*B26:1-34+A,'',+9-,+'?-36'+%%7+ %B+ I + Z-,66:+/6+E-3+H'':-3+663+1:-,-AC=6+*B26:1-34+A,'',+9-,+'?-36'+%"7+ I66J+>-.+/6E6+0:'463+4663+0**:>66?/637+ + XW-6+*346E*3/+?66J,+[+:**1,L+/:-31,L+06,+66,+[+=**:,+266:+0**:+E*:4+,6+>6,'?63+*J+ /-63,+E6?JA+0'3+>6B''?/6+26/-AC=6+>6='3/6?-3463+,6+H*:/63+9-,46A?*,637Y+ K:646?A+G%$GTM+ #B+ . + \64+9-,+/',+/6E6+*B0',,-34+*06:+/6+E*:406:E616:-34+''3A?9-,+>-.+/6+X3-69H6+ C*3A63A9AY+K:646?+%%5M7+U''1+0**:+.6+'3,H**:/+46>:9-1+0'3+/6+'?-36'RA+#+63+57+ I6>:9-1+2'<-2''?+#T+H**:/637+ + O3+=6,+,61A,46/66?,6+0'3+/6+'?-36'RA+F+,*,+63+26,+5+=6>>63+'?-36'+F+,]2+G+63+ '?-36'+5+663+6-463+J93C,-67+;63*62+/-6+J93C,-6A+/**:+663+0'3+/6+0*?463/6+ J93C,-6H**:/63+,6+1-6E63S+''3>606?-34L+''3?6-/-34L+':49263,63L+C*3A,',6:-34L+ 460*?463L+*3,1633-34L+**:E'163L+A,6??-34L+,6463A,6??-34L+0**:>66?/63L+ 0**:H'':/67+ %B+ <- + W',+-A+/6+J93C,-6+0'3+'?-36'+F+,]2+GV+^-6A+0**:+.6+'3,H**:/+663+0'3+ >*063A,''3/6+>64:-BB637+ + %B+ << + W',+-A+/6+J93C,-6+0'3+'?-36'+5V+^-6A+0**:+.6+'3,H**:/+663+0'3+>*063A,''3/6+ >64:-BB637+ + +

!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

"+

?66A+06:/6:+ !!!


%B+

<, +

#B+

%B+

%B+

%B+

X@6+>'?'3A+-3+=6,+,*6163363+0'3+/6+6-463L+-3/-0-/96?6+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+63+ /-6+0'3+/6+*06:=6-/+/:6-4,+39+3'':+=6,+'3/6:6+9-,6:A,6+/**:+,6+A?''37Y+K:646?A+ %F!$%T#M+ U6,+H6?1+,_B6+':49263,+H*:/,+/6E6+9-,AB:''1+-3+=6,+,61A,46/66?,6+0'3+/6+ '?-36'RA+%&+,*,+63+26,+%"+*3/6:>*9H/V+ @6E6+9-,AB:''1+H*:/,+*3/6:>*9H/+/**:+':49263,63+*B+>'A-A+0'3++ )' J6-,637++ C' 460*?4637+ D' 46E'47+ E' 0**:>66?/637+ + O3+'?-36'+%F+H*:/,+46E64/+/',+06:AC=-??63+'CC6B,'>6?+E-.3+'?A+E6+2'':+*3,A,''3+ ,6463+663+'C=,6:4:*3/+0'3+46?-.16+2*46?-.1=6/637++ W6?16+0-6:+2'',:646?63+H*:/63+-3+=6,+06:0*?4+0'3+/6+,61A,+0**:46A,6?/+*2+/6E6+ 46?-.16+2*46?-.1=6/63+,6+4':'3/6:63V+`9226:+.6+'3,H**:/637+ + XQ3+H6+/*63+6:+4*6/+''3+=6,+02>*$/-B?*2'+,6+=6:H'':/6:637Y+K:646?A+"8T$"88M+ Z-,66:+9-,+=6,+06:0*?4+0'3+/6+,61A,+663+E-3+/-6+/6E6+''3>606?-34+=6,+/9-/6?-.1A,+ *3/6:A,693,7+ + XQ63+/6:46?-.1+:6C=,0'':/-4+63+*B+2*/6:36+*2A,'3/-4=6/63+,*646A36/63+ 46?-.1=6-/AA,:6063+E*9+C63,:''?+2*6,63+A,''3+-3+=6,+:6466:'11**:/+0'3+=6,+ 0*?463/6+1'>-36,7Y+K:646?A+"55$"!#M+ W'':*2+H*:/,+=6,+3-69H6+46?-.1=6-/AA,:6063+'?A+P:6C=,0'':/-4R+>6AC=*9H/V+ (6,+3-69H6+46?-.1=6-/AA,:6063+H*:/,+'?A+:6C=,0'':/-4+>6AC=*9H/L+*2/',+0*?463A+ /-,+-/6''?+/6+*06:=6-/+ )' /6+-31*263A06:AC=-??63+-3+`6/6:?'3/+3-6,+,6+4:**,+?'',+H*:/637++ C' 46?-.16+J*:26?6+1'3A63+C:6a6:,+0**:+-6/6:6637++ D' A,693+>?-.J,+>-6/63+''3+:-A-C*4:*6B63+-3+/6+2'',AC='BB-.7+ E' E*:4,+0**:+663+2-3-2923-06'9+-3+'??6:?6-+>'A-A0**:E-63-34637+ + W',+-A+/6+16:3+0'3+/6+1:-,-61+*B+/6+''3='346:A+0'3+/6+X3-69H6+B*?-,-616+ C*3A63A9AY+K:646?A+%"5$%"!MV+ @6+16:3+0'3+/6+1:-,-61+*B+/6+''3='346:A+0'3+/6+X3-69H6+B*?-,-616+C*3A63A9AY+-A++ )' /',+/6+''3='346:A+/63163+/',+06:AC=-??63+,9AA63+>9:46:A+**1+/6+2-3/6:+ J-3'3C-66?+/:''41:'C=,-463+,63+4*6/6+1*2637+ C' /',+/6+''3='346:A+=6,+-/66+06:A,6:163+/',+`6/6:?'3/+'??663+/'31E-.+E-.3+ P,*B,'?63,63R+0**:9-,+1'3+1*2637+ D' /',+/6+''3='346:A+3'?',63+6:0**:+,6+E*:463+/',+-6/6:663+6C=,+>6AC=-1,+*06:+ 46?-.16+2*46?-.1=6/63+*2+-3+/6+2'',AC='BB-.+0**:9-,+,6+1*2637+ E' /',+/6+''3='346:A+*346?-.1=6-/+,9AA63+>9:46:A+H6?>6H9A,+H-??63+06:A,6:163+ /**:+-6/6:663+,6:94+,6+H6:B63+*B+=93+-3/-0-/96?6+169E6A+63+C'B'C-,6-,637+ + + + + + +

!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

#+

?66A+06:/6:+ !!!


%B+

%B+

W6?16+0'3+*3/6:A,''3/6+>6H6:-3463+466J,+/6+=**J/46/'C=,6+0'3+/6+,61A,+=6,+ >6A,6+H66:V+ )' (6,+46?-.1=6-/A/63163+-A+,*6+''3+663+06:'3/6:-34L+*2/',+/6+*9/6+B*?-,-616+ C*3A63A9A+,6+066?+/6+3'/:91+=66J,+46?64/+*B+46?-.16+J*:26?6+1'3A63+-3+ B?'',A+0'3+46?-.16+2',6:-a?6+1'3A637+ C' (6,+=9-/-46+46?-.1=6-/AA,:6063+2*6,+0*?463A+/6+3-69H6+B*?-,-616+C*3A63A9A+ *06:+=6,+46?-.1=6-/A/63163+B?'',A2'163+0**:+663+4:*,6:6+3'/:91+*B+/6+-3E6,+ 0'3+/6+6-463+169E63L+,'?63,63+63+06:'3,H**:/6?-.1=6-/7+ D' (6,+-A+,-./+0**:+663+3-69H+46?-.1=6-/A-/6''?L+H'':>-.+/6+*06:=6-/+-3+ ,6463A,6??-34+,*,+=6,+06:?6/63+266:+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+3662,+0**:+=6,+ >-6/63+0'3+46?-.16+2',6:-a?6+1'3A63+0**:+-6/6:6637++ E' O6/6:A+1'3A63+*B+H6?0'':,+E*9/63+0*?463A+663+3-69H+46?-.1=6-/A-/6''?+ 2*6,63+>6:9A,63+*B+663+C*2>-3',-6+0'3+:6a?6+2'',AC='BB6?-.16+ *3,B?**--34A1'3A63+63+=6,+36263+0'3+6-463+06:'3,H**:/6?-.1=6-/7+ + 6A,6+ H*:/63+46,_B66:/V+ @6+,61A,+-A+0**:'?+ )' 'C,-06:63/L+H'3,+6:+H*:/,+663+*B:*6B+46/''3+''3+B*?-,-C-+*2+/6+B*A-,-6+0'3+ /6+2'',AC='BB6?-.1+>60**::6C=,63+4:*3/-4+''3+,6+B'11637+ C' >6AC=*9H63/L+H'3,+6:+H*:/,+46B:*>66:/+/6+0:''4+,6+>6'3,H**:/63+=*6+663+ 3-69H+46?-.1=6-/A-/6''?+46:6'?-A66:/+1'3+H*:/637+ D' >6,*463/L+H'3,+6:+H*:/,+>6':49263,66:/+/',+=6,+>6?'34:-.1+-A+,6+A,:6063+ 3'':+46?-.16+*3,B?**--34A2*46?-.1=6/63+0**:+-6/6:6637+ E' 9-,663E6,,63/L+H'3,+6:+H*:/,+9-,46?64/+H6?16+06:'3/6:-3463+*B+=6,+46>-6/+ 0'3+46?-.1=6-/A/63163+=6>>63+B?'',A460*3/637+ + + 4%;34J1#9$%&4' + K%1;'9##4'5661'7=4;%1=&9'' + Q-463+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+A,'',+C63,:''?7+I663+:6C=,63+E*3/6:+B?-C=,637+@6+ '?462663+46?/63/6+06:B?-C=,-34+,*,+:6$-3,64:',-6L+H'':0'3+'??663+-3+-3/-0-/96?6+ 460'??63+1'3+H*:/63+'J46H6163L+AB:661,+*3A+E66:+''37+@6+263A+A,'',+C63,:''?L+ 3-6,+/6+:646?A7+W',+1'3+/6E6+B6:A**3L+E*3/6:+'J='316?-.1+,6+E-.3+0'3+=6,+A*C-'?6+ 0'3436,V+(6,+J6-,+/',+/6+=**4,6+0'3+/6+9-,16:-34+H*:/,+461*BB6?/+''3+=6,+ >6,**3/6+06:'3,H**:/6?-.1=6-/A>6A6J+AB:661,+*3A+**1+''37+W6:1+4'',+0**:+ 9-,16:-347+W-.+*3/6:AC=:-.063+/6E6+9-,4'34AB93,637+(6,+-A+3-6,+A*C-''?+H'3366:+ 263A63+H*:/63+/**/46139JJ6?/+-3+663+9-,16:-347+bB46A?*,63+E-.3+-3+663+ 9-,16:-34+1'3+?6-/63+,*,+A*C-'?6+9-,A?9-,-347+W',+A*C-''?+?-.1,L+1'3+'A*C-''?+ 9-,B'11637++ + K>:*3S+A-,6+DD@L+J6>:9':-+"&&GM+ + + + +

!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

F+

?66A+06:/6:+ !!!


%B+

#B+

%B+

c*H6?+-3+/6+,61A,+PQ63+3-69H+46?-.1=6-/A-/6''?R+'?A+-3+=6,+,61A,J:'4263,+H*:/,+ 46AB:*163+*06:+/6+6-463+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+0'3+/6+>9:46:7+ <. + W'':-3+06:AC=-?,+/6+0-A-6+*B+/6+6-463+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+-3+/6+,61A,+0'3+/-6+-3+ =6,+,61A,J:'4263,V++ )' O3+/6+,61A,+H*:/,+/6+6-463+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+=**J/E'16?-.1+-3+06:>'3/+ 46>:'C=,+26,+-3/-0-/96?6+169E60:-.=6-/d+-3+=6,+,61A,J:'4263,+-A+/',+3-6,+E*7+ C' O3+/6+,61A,+H*:/,+/6+6-463+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+3-6,+461*BB6?/+''3+=6,+ -31*263+/',+263+=66J,d+-3+=6,+,61A,J:'4263,+-A+/',+H6?+E*7+ D' O3+/6+,61A,+H*:/,+**1+/6+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+0'3+/6+*06:=6-/+>6?'34:-.1+ 460*3/63d+-3+=6,+,61A,J:'4263,+-A+/',+3-6,+E*7+ E' O3+/6+,61A,+H*:/,+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+3-6,+-3+06:>'3/+46>:'C=,+26,+A*C-'?6+ 06:AC=-??63d+-3+=6,+,61A,J:'4263,+-A+/',+H6?+E*7++ + O3+/6+,61A,+PQ63+3-69H+46?-.1=6-/A-/6''?R+A,'',+-3+/6+:646?A+"T%$"T#S+ XO3+663+J',A*63?-.16+A'263?60-34+E-.3+/6:46?-.16+06:AC=-??63+663+>:*3+0'3+E*:47Y+ ,- + \64+9-,+/',+/6E6+0-A-6+3-6,+0*??6/-4+46/66?/+H*:/,+-3+=6,+,61A,J:'4263,+PW6:1+4'',+ 0**:+9-,16:-34R7+ I6>:9-1+2'<-2''?+"T+H**:/637+ + e-,+=6,+,''?46>:9-1+0'3+=6,+,61A,J:'4263,+AB:661,+663+'JH-.E63/6+63+E6?JA+ 366:>9-463/6+=*9/-34+,6463*06:+263A63+/-6+46>:9-1+KH-??63+*J+2*6,63M+2'163+ 0'3+663+A*C-'?6+9-,16:-347+(-6:+0*?463+0-6:+C-,',63S+ %+ Q-463+06:'3,H**:/6?-.1=6-/+A,'',+C63,:''?7+ "+ @6+'?462663+46?/63/6+06:B?-C=,-34+,*,+:6$-3,64:',-6L+H'':0'3+'??663+-3+ -3/-0-/96?6+460'??63+2'4+H*:/63+'J46H6163L+AB:661,+*3A+E66:+''37+ #+ (6,+-A+3-6,+A*C-''?+H'3366:+263A63+H*:/63+/**/46139JJ6?/+-3+663+9-,16:-347+ F+ bB46A?*,63+E-.3+-3+663+9-,16:-34+1'3+?6-/63+,*,+A*C-'?6+9-,A?9-,-347+ ,< + O3+H6?1K6M+0'3+/6+4646063+C-,',63+1*2,+/-6+=*9/-34+-3+=6,+,''?46>:9-1+,*,+ 9-,/:911-34V++ )' '??663+-3+%+ C' -3+%+63+"+ D' -3+"+63+#+ E' -3+"+63+F+ !' -3+#+63+F+ L' -3+%L+"L+#+63+F+ +

!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

T+

?66A+06:/6:+ !!!


:%;34',''M##;'0%'N719%1'&=%4'1=?;%1O'$##1'9%27;;=9%1P' %!B+

+ ,, + U''1+0'3+/6+,61A,+PU''1+/6+>9:46:+3-6,+:-.16:L+2'':+46?911-46:fR+663+ 4*6/?*B63/6+A'2630',,-34+-3+C*::6C,+`6/6:?'3/A+0'3+2'<-2''?+,,-+H**:/637+ c*:4+6:0**:+/',+/6E6+A'2630',,-34+>64:-.B6?-.1+-A+0**:+-62'3/+/-6+/6+ **:AB:*316?-.16+,61A,+3-6,+163,7++ e-,+.6+A'2630',,-34+2*6,+/9-/6?-.1+H*:/63S+ !+ H6?16+06:H'C=,-34+`6/6:?'3/6:A+>-.+=93+46?91A>6?60-34+1*6A,6:63+,63+ ''3E-63+0'3+/6+*06:=6-/d++ !+ H6?16+:*?+/6+`6/6:?'3/A6+B*?-,-C-+63+*06:=6-/+E-C=+,*6$6-46363+>-.+/6+ 46?91A>6?60-34+0'3+`6/6:?'3/6:Ad+ !+ H6?16+J*9,-606+''33'26+E-C=+/'':>-.+0**:/*6,d+ !+ H6?16+>6B6:1-3463+-3+/6+46?91A>6?60-34+/6+,61A,+466J,d+ !+ H6?16+**:E'163+663+:*?+AB6?63+>-.+/6+:6?',-6J+2-3/6:+A,-.463/6+ 46?91A>6?60-34d+ !+ H6?16+2'',:646?63+/6+*06:=6-/+1'3+,:6JJ63+*2+/6+46?91A>6?60-34+,6+ A,-29?6:637+ + + + + + +

C16&5%1$%20=&9' !"#$%&'%(()#*$+,#$-"$)#$-).$"/,("#$*"012)3."$01%##"#4$5%,6'$."3'."#$"#$,70""6-)#*"#4$)'$."$+)#-"#$)#$8".$0)9$-).$"/,("#$ 0"8%1"#-"$:%11":.)"+%%1':81)7.4$-,.$#,$,76%%&$+,#$8".$"/,("#$;%1-.$*"&206):""1-<$ !"#$%&&%$'$()$%$*+ + !"#$%&&%$'$()$%$*g+

8+

?66A+06:/6:+ !!! 6-3/6+ "+


!"#$%&'()*+,(

-../( ,-./0'1+%+ + +

(

0'1'2$%314(

5'6'34(781(927&2%::% (

0'1'2$%314(

+ + + + + + + 2314,*531.3+

!"#$%&&%$'$()$%$*+


;'<45(=( +

>'3(3"'8?(&'$"#<@'"14"1'%%$(

H+

%&+

%H+

"&+

"H+

#&+

#H+

V&+

+ A=B+89+"&&#+159/-:/3+*3:-9939/+ ;73<-37+='613939/3+''9+/',+>/3+:36-.1$ ?3-/4/3139+/-3+9@+95:+5037+59A3+ 1399-44'<39630-9:+6-:,B+C6-91+<':+ D57/39+5;:34E?@/FG+89+?3,A36C/3+.''7+ 6-3,+I5@,37+=54+-9+339+63A-9:+D3,39+/',+ /3+>:36-.1?3-/+339+4,';+,37@:+<53,+ /539FG+J;+A-.9+*3@7,+059/+551+K'71+ L@,,3+/',+>M3/376'9/+/-3+:36-.1?3-/4$ /3139+<53,+'C:55-39FG+)64+?@-4$ 075@D39B+*30'9:39+/557+/3+0557.''74$ 4E?559<''1B+A5+,731139+/3+63-/374+0'9+ /3+/7-3+:75,3+;'7,-.39+3394:3A-9/+,39+ 4,7-./3+,3:39+N/3+:36-.1?3-/OG+ A-B+P3+"&4,3+33@D+1'9+<3,+73E?,+/3+ 33@D+0'9+/3+:36-.1?3-/+D57/39+ :3953
!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

VH+

H&+

HH+

Z&+

ZH+

\&+

\H+

]&+

]H+

"+

037'9,D557/36-.1?3-/B+7@-<,3+0557+ ,'639,39+39+*3659-9:+9''7+037/-394,3G++ ADB+P3+5<46':+-9+?3,+/39139+?33C,+A-E?+ '6+5;+0363+,3773-939+0557:3/''9G+89+?3,+ 59/37D-.4+4,59/+:36-.1?3-/+'6,-./+4,371+-9+ ?3,+,3139+0'9+?3,+D3:D37139+0'9+ 'E?,374,'9/39B+,3:39D557/-:+:'',+?3,+ 5<+?3,+73'6-43739+0'9+339+<-9-<@<$ 9-03'@+0557+-3/37339B+/3+A5:3?3,39+ 4,'7,1D'6-C-E',-3+W<*5+"$9-03'@XG+(3,+ :'',+37+9-3,+6'9:37+5<+N037*57:39+ ,'639,39O+*-.+1'94'7<3+:753;39+5;+,3+ 4;5739B+<''7+5<+N,5;,'639,39O+ <'Y-<'63+1'9439+,3+*-3/39G+ AEB+89+/3+:3A59/?3-/4A57:+?33C,+ -3/37339+73E?,+5;+:36-.13+*3?'9/36-9:+ 5;+*'4-4+0'9+<3/-4E?3+*3?53C,3G+P-,+ ;7-9E-;3+*3:-9,+,3+4E?@-039G+89+/3+ 9-3@D3+A57:037A3137-9:4D3,+-4+?3,+ *'4-4;'113,+D36-4D''7+0557+-3/37+ :36-.1B+<''7+/''7*5039+1'9+<39+3Y,7'+ A57:+15;39+5;+*'4-4+0'9+07-.3+13@A3G+ =5039+?3,+<-9-<@<9-03'@+-4+59:36-.1$ ?3-/+''90''7/*''7G+[,33/4+0'137+ D57/,+*3;63-,+/3+<3/-4E?3+A57:+'C$ ?'9136-.1+,3+<'139+0'9+?3,+3-:39+ :3/7':G+I-3+59:3A59/+633C,+Q+7551,B+ /7-91,B+03,+33,+Q+?557,+<337+0557+A57:+ ,3+*3,'639+5C+/-39,+A36C4+0'9+*3;''6/3+ <3/-4E?3+*3?'9/36-9:39+,3+D57/39+ @-,:3465,39G+ AFB+M''4,+59/37D-.4+39+A57:+-4+551+ 03-6-:?3-/+339+0557D''7/3+5<+056$ D''7/-:+''9+/3+4'<39630-9:+/336+,3+ 93<39G+P3+5037?3-/+63:,+/3A3+,''1+ 4,33/4+0'137+*-.+*@7:374B+*3/7-.039+39+ -94,366-9:39G+=-9939157,+5037,73C,+?3,+ ''9,'6+;'7,-E@6-373+*303-6-:374+?3,+''9$ ,'6+':39,39G+P3+5037?3-/+4,'',+95:+D36+ :'7'9,+0557+339+<-9-<@<9-03'@+0'9+ *34E?37<-9:B+<''7+D-3+3Y,7'+*303-6-$ :-9:+D-6B+-4+/''7+A36C+037'9,D557/36-.1+ 0557G+

6334+037/37+ !!!


!&+

!H+

%&&+

%&H+

%%&+

%%H+

%"&+

%"H+

%#&+

%#H+

AGB+J;+?3,+:3*-3/+0'9+'7*3-/+39+-9$ 15<39+-4+/3+'<*-,-3+0'9+N339+73/36-.13+ -915<394037/36-9:O+4,33/4+<337+654$ :36',39G+P3+6'',4,3+/3E399-'+-4+37+ *3D@4,+0557+:315A39+/3+@-,137-9:39+ 'E?,37+,3+6',39+65;39+*-.+/3+65939B+5<+ <39439+<337+,3+;7-113639+''9+?3,+ D371+,3+:''9+5C+,3+*6-.039G+P3+5037?3-/+ *-3/,+95:+339+45*37+<-9-<@<9-03'@+ 0'9+-915<394*34E?37<-9:B+<''7+/''7$ *5039+-4+:339+037/373+037163-9-9:+0'9+ -915<3940374E?-6639+D39436-.1G+^5575;+ 4,'',+/',+-3/37339+5037+056/539/3+ 1D'6-C-E',-34+/-39,+,3+*34E?-1139+5<+ A-E?+5;+/3+'7*3-/4<'71,+4,''9/3+,3+ ?5@/39G+ AHB+P3+037'9/37-9:39+5;+/3A3+037$ 4E?-6639/3+,3773-939+139939+339+ 5;0'6639/3+503733915<4,G+P3+5@/3+ E594394@4+6@-//3+/',+/3+5037?3-/+ E5<;394',-3+/-39/3+,3+*-3/39+''9+ /-3:393+/-3+5<+D',+0557+73/39+/'9+ 551+Q+339+59:@94,-:+45E-''6+<-6-3@B+ 339+463E?,3+:3A59/?3-/B+339+:3*731+ ''9+E';'E-,3-,39+Q+<3,+339+N?'9/-E';O+ ''9+/3+4,'7,6-.9+0374E?-.9,G+83/37339+ A5@+/3A36C/3+1'94+<53,39+17-.:39+5<+ :36-.1+<3,+'9/3739+5037+/3+3-9/4,733;+ ,3+15<39G+(3,+4,73039+D'4+:37-E?,+5;+ ?3,+73'6-43739+0'9+:36-.13+<',37-_63+ 1'9439G+P3+9-3@D3+E594394@4+63:,+/3+ 9'/7@1+5;+:36-.13+C57<363+1'9439B+5;$ /',+*@7:374+?@9+,'639,39+39+E';'E-$ ,3-,39+5;,-<''6+1@9939+*39@,,39G+P3+ 5037?3-/+/-39,+'66339+95:+:'7'9,+,3+ 4,''9+0557+339+<-9-<@<9-03'@+Q+339+ 4,'7,1D'6-C-E',-3+-9+?3,+59/37D-.4B+339+ *'4-4;'113,+-9+/3+:3A59/?3-/4A57:B+ 339+<-9-<@<@-,137-9:+-9+/3+45E-'63+ A3137?3-/G+ A/B+=-.+/3A3+9-3@D3+;56-,-313+ E594394@4+-4+D36+339+''9,'6+17-,-4E?3+ 1'9,,3139-9:39+,3+;6'',439G+P3+?-37$ *5039+*34E?73039+59:36-.1?3/39+A-.9+ 9'<36-.1+:339+0557D37;+<337+0'9+ 5037?3-/4A57:+Q+,39A-.+A-.+?3,+:3056:+ A-.9+0'9+/-4E7-<-9',-3+39+@-,46@-,-9:G+ =5039+?3,+<-9-<@<+:36/39+-9/-0-/@363+ 13@A307-.?3-/+39+3-:39+037'9,D557/3$

!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

%V&+

%VH+

%H&+

%HH+

%Z&+

%ZH+

%\&+

%\H+

%]&+

%]H+

#+

6-.1?3-/+'64+037/36-9:4;7-9E-;34S+ *3659-9:+9''7+;734,',-3B+D''7/37-9:+5;+ *'4-4+0'9+037/-394,3B+0557A-39-9:39+ 9''7+3-:39+13@A3G+P3A3+037'9/37-9:+-9+ ?3,+:36-.1?3-/4/39139+-4+,373E?,+0557+ A5037+A-.+339+''9,'6+339A-./-:?3/39+-9+ ?3,+N5@/3O+:36-.1?3-/4/39139+ E577-:337,G+`36-.1?3-/+D37/+45<4+,3+ A337+'64+/536+5;+A-E?+:3A-39B+0374E?-6+ D37/+,3+:3<'1136-.1+:36-.1:34,36/+<3,+ W59:3D394,3X+N'E?,374,'9/O+39+37+D'4+ ,3+D3-9-:+''9/'E?,+0557+3-:39+037$ '9,D557/36-.1?3-/G+P3+*'6'94+-9+?3,+ ,53139939+0'9+/3+3-:39B+-9/-0-/@363+ 037'9,D557/36-.1?3-/+39+/-3+0'9+/3+ 5037?3-/+/73-:,+9@+9''7+?3,+'9/373+ @-,374,3+/557+,3+46''9G+ A=.B+89/-0-/@363!0374E?-6639+D57/39+ 65@,37+0557:34;-3:36/+'64+?3,+734@6,'',+ 0'9+3-:39+13@A39+39+3-:39+037/-394,39+ 39+/@4+'64+339+3-:39+037'9,D557/36-.1$ ?3-/G+[@EE34+39+C'639+?33C,+-3/37+ ,3:39D557/-:+@-,46@-,39/+''9+A-E?A36C+ ,3+/'9139a+/''70557+/-39+.3+/'9+551+ *36559/+5C+:34,7'C,+,3+D57/39G+I-3+ 3039+9'/391,B+73'6-4337,+A-E?+?53+ '*4@7/+/-,+-4B+D'9,+@-,15<4,39+A-.9+ '6,-./+?3,+734@6,'',+0'9+339+E5<*-9',-3+ 0'9+3-:39+13@A39+39+0'9+/3+5<4,'9$ /-:?3/39+D''759/37+.3+/-3+13@A39+ <''1,G+P3+,'639,39+D''75037+.3+*3$ 4E?-1,B+A-.9+9-3,+.3+3-:39+037/-394,3+39+ /3+<',3+D''7-9+.3+A3+037/37+59,D-1136,B+ -4+0557+339+:755,+/336+'C?'9136-.1+0'9+ .3+45E-''63E595<-4E?3+39+E@6,@7363+ 5<:30-9:G++ A==B+R39+'9/37+*3AD''7+-4+/',+:75,3+ 59:36-.1?3/39+551+*5039+339+:3:'7'9$ /337/+<-9-<@<9-03'@+59:3D394,3+ 3CC3E,39+?3**39G+R39+'6+,3+:75,3+1655C+ ,@4439+,5;+39+<-9-<@<+63-/,+,5,+ 93:',-303+*336/057<-9:+39+,5,+:75,3+ <'E?,40374E?-6639G+=5039/-39+?33C,+ :75,3+59:36-.1?3-/+5;+?3,+393+,3773-9+ 59:3D394,3+:3056:39+5;+'9/373+ ,3773-939S+6':37+5;:363-/39+39+<39439+ @-,+6':373+-915<394:753;39+63039+ .'739+157,37+/'9+?55:5;:363-/39+39+ <39439+@-,+?5:373+-915<394:753;39B+

6334+037/37+ !!!


%!&+

%!H+

"&&+

"&H+

"%&+

"%H+

""&+

""H+

"#&+

A-.9+0'137+46'E?,5CC37+0'9+E7-<-9'6-,3-,+ 39+?3**39+<-9/37+;56-,-313+-90653/G++ A=-B+R39+/37/3+;@9,+0'9+17-,-31+-4+/',+ 05574,'9/374+0'9+:75,373+59:36-.1?3-/+ 0336+,3+:3<'1136-.1+''993<39+/',+ 59:36-.1?3-/+551+,39+:53/3+15<,+''9+ /3+<-94,+*3055773E?,39G+b5+A5@/39+ :75,373+-915<3940374E?-6639+339+ :3A59/3+3E595<-4E?3+59,D-1136-9:+ *3057/3739+39+/''7/557+@-,3-9/36-.1+ 551+-9+?3,+0557/336+A-.9+0'9+/3+ '7<4,39G+K''7+?53D36+/3+-915<394$ 0374E?-6639+/3+'C:365;39+1D'7,33@D+ ''9A-396-.1+A-.9+,53:395<39B+-4+/3+ 155;17'E?,+0'9+/3+45E-'63+<-9-<'+-9+ M3/376'9/+'995+"&&Z+95:+'6,-./+6':37+ /'9+-9+%!\!G+ A=CB+I-.+;63-,39+/''75<+0557+339+ 9-3@D+:36-.1?3-/4-/3''6G+(3,+:36-.1$ ?3-/44,73039+?33C,+'6637<-94,+'C$ :3/''9B+<''7+<53,+D36+D57/39+''9$ :3;'4,+''9+/3+3-439+/34+,-./4G+(3,+ /-39,+,3+D57/39+037C-.9/+39+*3,37+,3+ D57/39+,53:3493/39+5;+/3+?@-/-:3+ 5<4,'9/-:?3/39G+(3,+<53,+/3+17-,-31+ 5;+?3,+5@/3+:36-.1?3-/4/39139+437-3@4+ 93<39B+<''7+370557+D'139+?3,+1-9/+ <3,+?3,+*'/D',37+D3:+,3+:55-39G+ 894;-7',-3+?-370557+*-3/,+/3+89/-'43+ M5*36;7-.4D-99''7+)<'7,T'+[39B+/-3+ 4,36,+/',+D3+9-3,+9''7+:36-.13+@-,15<$ 4,39B+<''7+9''7+:36-.13+N<5:36-.1?3/39O+ <53,39+4,73039G+J;053/-9:B+5;63-$ /-9:39+39+<'',4E?';;36-.13+-94,-,@,-34+ W:3A59/?3-/4A57:B+45E-'63+A3137?3-/B+ 03-6-:?3-/B+3,+E3,37'X+<53,39+A5+ D57/39+-9:37-E?,+/',+?3,+0557+-3/37339+ /''/D37136-.1+<5:36-.1+D57/,+/3A36C/3+ @-,15<4,39+0'9+;3745596-.1+D36$ *30-9/39+,3+73'6-43739G+J;+D3613+D-.A3+ <39439+0'9+/3A3+<5:36-.1?3/39+ :3*7@-1<'139B+-4+''9+?39G+ A=DB+R7+-4+9-3,4+,3:39+0374E?-6639B+'64+ A3+<''7+,3:39+339+'E?,37:759/+0'9+ :36-.13+<5:36-.1?3/39+59,4,''9G+(3,+ :'7'9/3739+0'9+339+<-9-<@<9-03'@+-4+ /''70557+339+955/A'136-.13B+<''7+9-3,+ 339+056/539/3+0557D''7/3G+)64+/3+ 0374E?-6639+*5039+?3,+<-9-<@<9-03'@+

!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

"#H+

"V&+

"VH+

"H&+

"HH+

"Z&+

"ZH+

"\&+

"\H+

"]&+

V+

339+3Y57*-,'9,3+@-,037:75,-9:+A-.9+0'9+ /3+957<'63+0374E?-6639+-9+ 0''7/-:?3/39+39+-9,366-:39,-3+,@4439+ <39439B+/'9+?3**39+/-3+0374E?-6639+ <337+<3,+<'E?,459:36-.1?3-/+/'9+<3,+ -9/-0-/@363+-94;'99-9:39+39+;734,',-34+ ,3+<'139G+J51+'6+-4+/3+:3A59/?3-/4$ A57:+0557+-3/37339+,53:'9136-.1B+?3,+ *6-.C,+A57:36-.1+'64+/3+:3A59/?3-/+39+/3+ 630394037D'E?,-9:+4,371+4'<39?'9:39+ <3,+/3+45E-'63+'E?,37:759/+0'9+ <39439G+J51+'64+-3/373+.59:373+339+ 4,'7,1D'6-C-E',-3+D33,+,3+*3?'639B+*6-.C,+ ?3,+;75*63<',-4E?+/',+'665E?,593+ .59:3739+37+0336+<-9/37+-9+46':39+,5,+ ?3,+?5:37+59/37D-.4+/557+,3+/7-9:39+ /'9+'@,5E?,593G+89+339+C',45396-.13+ 4'<39630-9:+A-.9+/37:36-.13+0374E?-6639+ 339+*759+0'9+A57:G++ A=EB+c59E733,+A5@+/3A3+A57:+1@9939+ *3,313939+/',+D3+4;3E-'63+*3@7A39+ -9,75/@E3739+0557+:3,'639,337/3+ 4,@/39,39+@-,+1'94'7<3+<-6-3@4B+/',+D3+ -9+;6'',4+0'9+59:3A59/+:3/7':+,3+ *34,7'CC39B+370557+A57:39+/',+1-9/3739+ /-3+?3,+?55:4,3+7-4-E5+65;39+5;+4E?556B+ :3A59/+053/436+39+056/539/3+ *3D3:-9:+17-.:39G+J<+/3A36C/3+73/39+ A5@+37+<337+;73039,-303+:3A59/?3-/4$ A57:+<53,39+15<39+:37-E?,+5;+7-4-E5$ :753;39G+R9+D3+/539+37+:53/+''9+?3,+ 0<*5$/-;65<'+,3+?37D''7/3739G+ A=FB+[,73039+9''7+:36-.1?3-/+-4+9-3,+?3,$ A36C/3+'64+4,73039+9''7+339?3-/4D574,+ 5C+:7-.A3+<-//36<'',+39+0'6,+9-3,+4'<39+ <3,+339+0374,-1139/3+:36-.1?3-/4$ /3139G+[,73039+9''7+:36-.1?3-/+*3$ ,3139,+/',+D-.+39+59A3+;56-,-E-+:373:36/+ 9':''9+5C+-3/37339+/''/D37136-.1+ :36-.13+<5:36-.1?3/39+?33C,+5<+A-E?+,3+ 59,;655-39+39+,3+59,D-113639G+)64+59A3+ ;56-,-E-+/-3+A57:+;'44d+0-9/39+39+ <3939+''9+?@9+037;6-E?,-9:39+056/''9+ ,3+?3**39+/557+339+45*37+<-9-<@<+,3+ :'7'9/3739B+-4+37+-3,4+:759/-:+<-4G+I3+ D39439+?3,+*336/+,3+E577-:3739+/',+ M3/376'9/+'66339+339+,5315<4,+?33C,+ <3,+N,5;,'639,OG++

6334+037/37+ !!!


"]H+

A=GB+I3+.@-E?39+N3-:39+037'9,D557/3$ 73E?,0''7/-:+39+5;+<5/3793+5<4,'9$ /-:?3/39+,53:3493/39+:36-.1?3-/4$ "!&+ 6-.1?3-/O+,53+<-,4+A-.+:3;''7/+:'',+<3,+ 4,73039+A5@+E39,7''6+<53,39+4,''9+-9+ <'',4E?';;36-.13+037'9,D557/36-.1$ ?3,+73:337'11557/+0'9+?3,+056:39/3+ ?3-/a+D3+.@-E?39+N3-:39+4@EE34O+,53+ 1'*-93,G <-,4+551+'9/3739+/3A36C/3+<5:36-.1$ ?3-/+5;+4@EE34+?3**39G+R39+/37:36-.1+ + "##$%!&#'(!)*!+**$,!-*((*!.#"!)*$!/**$!*"!&0*1*$!&*2*(3#$0"4,!5*"!6(*0)770!.77$! **"!"0*'8!4*(0923*0):0)*##(! '01%!)*!;7(2:2$#"1,!?*$!@AAB! + + +

;'<45(-( +

I%%<(1'(J82&'2(3"'5(2"#<'2K(:%%2(&'$8<<"&'2L( + A=B(e3+1@9,+:339+17'9,+5C+,-./4E?7-C,+ <337+5;3946''9+5C+.3+15<,+339+'7,-136+ ,3:39+5037+N:36@1OS+5037+D',+?3,+-4B+ 5037+?53+.3+:36@11-:+1@9,+D57/39+39+ 5037+?53+.3+/',+1@9,+*6-.039G+ I3,394E?';;374+A-39+-9+:36@1+339+ -9,37344'9,+59/37A53145*.3E,+39+'64+37+ ''9+/-,+59/37D37;+''9/'E?,+D57/,+ *34,33/+5;+,3630-4-3B+A-.9+/3+1-.1E-.C374+ :3:'7'9/337/+?55:G+89+339+4'<39$ 630-9:+/-3+139936-.1+95:'6+D',+,3+4,36639+ ?33C,+<3,+:36@1B+<53,+37+?''4,+D36+-3,4+ ''9+/3+?'9/+A-.9G+b5@+?3,+1@9939+A-.9+ /',+37+-3,4+4E?57,+''9+?3,+:36@1+0'9+/3+ :3<-//36/3+M3/376'9/37U++ A-B+I-3+/391,+/',+?-.+-3,4+,3157,+15<,+ 39+<339,+/',+?3,+<3,+?3,+3-:39+:36@1+ 9-3,+5037?5@/,B+165;,+-9+M3/376'9/+'6+ 4936+*-.+339+0'9+/3+6513,,39+0'9+/3+ 5037?3-/+''9G+K''7+-4+/',+9-3,+339+ *33,.3+1-9/37'E?,-:S+/39139+/',+/3+ '@,57-,3-,39+037'9,D557/36-.1+A-.9+0557+ ?3,+:36@1+0'9+/3+*@7:37U++ ACB+25E?+-4+/',+<-9/37+037D59/376-.1+ /'9+?3,+6-.1,B+D'9,+?3,+A-.9+/3+;56-,-313+ ;'7,-.39B+/-3+'6<''7+753;39+/',+A3+ D3,39+D',+:53/+-4+0557+/3+<39439+39+ 37+D36+3394+0557+A@6639+A57:39+/',+?3,+ :53/+<3,+594+:'',f+(d,+-94,7@<39,+,5,+ D360''7,+39+05574;53/+/',+?39+/''7*-.+ 0557+5:39+4,'',B+-4+/3+3E595<-4E?3+

!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

:753-G+)64+M3/376'9/374+95@+<''7+ <337+39+?'7/37+:''9+D37139B+A5/',+/3+ 3E595<-3+C6-91+:753-,B+D57/39+A3+'663$ <''6+:36@11-:37f+J51+/3+73:37-9:+ ?'<37,+5;+/3A3+*55/4E?';+39+?3,+-4+ /@4+9-3,+037D59/376-.1+/',+0336+*@7:374+ /3+5037?3-/+'64+339+?3@43+N<'136''7+ -9+:36@1O+A-.9+:''9+A-39G++ ADB+(3,+-/33+/',+:36@1+0'9+3E595<-$ 4E?3+:753-+39+/@4+0'9+4,-.:39/3+ -915<394+'C?'9136-.1+-4B+-4+'6+,-./39+ 6'9:+/3+1379+0'9+?3,+6-*37'63+:3/'E?,3$ :53/G+R7+4E?@-6,+551+0336+D''74+-9G+ M3/376'9/374+D37/39+/3+'C:365;39+ /3E399-'+-<<374+4,33/4+D360'739/37+ 39+@-,+/3+'9,D557/39+5;+07':396-.4,39+ 159+339+4,-.:39/+:36@14:30536+D57/39+ 5;:3<''1,G+)995+"&&\+95,3739+/3+ M3/376'9/43+*@7:374+339+A337+7@-<3+ 056/539/3+'64+A3+?@9+:36@1+339+ 7';;57,E-.C37+<53,39+:3039G+(-37@-,+ *6-.1,+/',+M3/376'9/374+339+5;0'6639/+ :36@11-:+0561.3+A-.9B+?336+D',+:36@1$ 1-:37+/'9+*-.0557*336/+/3+8,'6-'939+39+ )<37-1'939G+P3+59/37A53139+@-,+/3+ 6'',4,3+.'739+6',39+3E?,37+339+ D-443639/+*336/+A-39+39+45<<-:3+ 59/37A531374+<3939+A36C4+,3+<5:39+ 4,36639+/',+M3/376'9/374+/3+6'',4,3+ .'739+736',-3C+D',+<-9/37+:36@11-:37+A-.9+ :3D57/39B+/',+/3+:[email protected]+D',+6'9:$

H+

6334+037/37+ !!!


'4,7595<-4E?3+4'6'7-4439+/-3+45<<-:3+ ,5;<'9':374B+*34,@@7463/39+5C+ /-73E,3@739+D3,39+5;+,3+4,7-.139B+ 753;39+5037'6+?3C,-:3+73'E,-34+5;G+R39+ 037:36-.1*'73+59073/3+/53,+A-E?+053639+ *-.+?3,+4T4,33<+0'9+;734,',-3$ *3659-9:39G+I-3+*3,37+;734,337,B+17-.:,+ <337+39+D57/,+0336'6+:36@11-:37G+K''7+ 9-3,+-3/37339+A-,+-9+339+;54-,-3+/3+ ;3745596-.13+;734,',-3+'6<''7+5;+,3+ 053739+39+/37?'603+?33C,+/3+393+ D37193<37+<337+1'94+5;+339+?5:37+ -915<39B+/'9+/3+'9/373G+P3+5037?3-/+ A5@+?-37+?''7+037'9,D557/36-.1?3-/+ <53,39+93<39S+A-.+1'9+?3,+'6:3?363+ :36@14:30536+037:75,39+/557+<337+ -915<394:36-.1?3-/+-9+/3+4'<39630-9:+ ,3+*3057/3739G+ AGB+`36/+-4+3E?,37+6'9:+9-3,+'6634+39+ :36@14/341@9/-:39+D-.A39+37+4,33/4+ 0'137+5;B+/',+:36@1+-9+/3+A-9+0'9+NA-E?+ :53/+053639O+9-3,+A5A337+339+1D34,-3+ -4+0'9+E594@<3739B+<''7+0'9+-3,4+ :53/+/539B+-3,4+:53/4+;734,3739G+P3+ `7-3143+C-65455C+)7-4,5,3634+D-4,+?3,+'6S+ ?-.+4,36/3+/',+339+:53/+:30536+?3,+ 734@6,'',+-4+0'9+?3,+4,73039+9''7+?3,+ :53/3G+)64+<39+/',+D',+<39+/53,B+ :53/+/53,B+15<,+339+''9:39''<+ :30536+0'9A36CG+R39+053,*'6637+/-3+<3,+ 339+175<<3+;'44+/3+*'6+-9+?3,+93,+ ;7-1,B+339+151+/-3+<3,+A-.9+15511@94,+ /3+,59:39+4,7336,+39+339+/5E39,+/-3+ ?336+<53-6-.13+6344,5C+:6'4?36/37+@-,63:,+ 39+/3+5:39+0'9+A-.9+;@;-6639+A-3,+ :6'9A39+0'9+5;D-9/-9:B+'663<''6+ 17-.:39+A-.+'64+*3659-9:+339+:53/+ :30536G++ WHX+J96'9:4+D-6/3+-1+D36+3394+D3,39+ 0'9+?3,+<'993,.3+/',+*-.+594+,?@-4+?3,+ /'1+1D'<+73;'73739B+D',+37+95@+A5+ 63@1+-4+''9+?3,+0'1+0'9+/'1D37137G+P',+ 159+?-.+<3+D36+037,36639G+P',+*-.+594+ D'4+339+75@,-9316@4B+/''7+*3633C/3+?-.+ D3-9-:+656+''9G+(3,+*34,3+:30536+?-36/+ ?-.+5037+''9+/-3+16@4439+D''7*-.+/3+ 557A''1+0'9+339+631+3374,+,5,''6+9-3,+,3+ 0-9/39+6-.1,B+<''7+/-3+?-.+/'9+,5E?+D33,+ ,3+651'6-43739B+<334,'6+5;+339+59D''7$

A'<37+4,-.:,G+P-3+*30-9/-9:39+6-.139+ ''9+,3+46@-,39+*-.+/3+@-,15<4,39+0'9+ 037:36-.1*''7+*@-,396'9/4+59/37A531B+ D''7-9+D37/+0'4,:34,36/+/',+)<37-1'$ 939+39+R9:36439+D36+4,33/4+7-.137B+ <''7+9-3,+-9+:36-.13+<',3+:36@11-:37+ D57/39G+(3,+6-*37'63+-/33+/',+339+ ?5:37+-915<39+,5,+<337+:36@1+63-/,B+ 17-.:,+@-,+/3+*30-9/-9:39+0'9+/',+59/37$ A531+*3;''6/+:339+4,3@9G+R9+037/37+-4+ ?3,+9-3,+@-,:3465,39+/',+?3,+N736',-3CO+ 037<-9/37/3+:36@1+D36+3394+,3+D-.,39+ A5@+1@9939+A-.9+''9+339+9'6',-:3+ 5037?3-/+/-3+?''7+;7-<'-73+,''1+037$ D''76554,G+ AEB+I',+?5@/,+:36@1+3-:396-.1+-9U+P3+ 4E?7-.037+K'7E36+Kg7-9:+6-3,+3394+ ,-./394+339+/3*',+D3,39+/',+?-.+9-3,4+5;+ ?33C,+<3,+:36@1B+/',+:36@1+339+D''9$ /391*336/+-4+39+/',+?3,+63039+@-,+6-./39+ *34,'',G+R39+'9/373+/33693<37+6-3,+ ?3<+,539+C-.9,.34+D3,39+/',+59:36@1$ 1-:3+<39439+:3<-//36/+,D33+.''7+ <-9/37+6'9:+63039+/'9+:36@11-:3G+=-.+ :36@1+/39139+03639+''9+*-.0557*336/+ /3+3@C57-4E?3+:30536394+/-3+.3+17-.:,+ D'99337+.3+0376-3C/+*39,B+5C+D'99337+.3+ 339+C-.93B+59*315<<37/3+0'1'9,-3+ ?3*,G+(53+?3<364+551B+/3+<334,3+ :36@14<5<39,39+/@739+.'<<37+ :3953:+<''7+3039+39+A-.9+06@E?,-:+0'9+ ''7/G+J9/37A531+?33C,+''9:3,559/+/',+ :36@14:30536394+95:'6+3394+:3$ *'4337/+A-.9+5;+037:36-.1-9:39+/-3+/3+ <394+,@4439+A-E?A36C+39+/3+<39439+@-,+ A-.9+/-73E,3+5<:30-9:+<''1,G+I-.+ 4;-3:3639+594+''9+361''7G+R39+*343C+ 0'9+59:36-.1?3-/+39+*3;371,3+<5:36-.1$ ?3/39+:'',+/-1D-.64+:3;''7/+<3,+59$ :3953:39+39+59,3073/39?3-/G+)64+ *-.0557*336/+*6-.1,+/',+/-3+/3143643+ *@739+339+?5,3673-4+9''7+339+c'7'h$ *-4E?+3-6'9/+?3**39+:3*531,B+9'/',+.3+ A36C+339+E'7'0'9+5;+2374E?366-9:+?3*,+ :3?@@7/B+1'9+/',+?3,+3-:39+0'1'9,-3$ ;63A-37+339+C6-913+19'@D+:3039G++ AFB+I3+1@9939+37+9-3,+5
!"#$%&&%$'$()$%$*+ +

Z+

6334+037/37+ !!!


?3-/+/3A3+D''7/39+D337+-9+373+<53,39+ 4E?-.96-.13+;631G+(3,+:-9:+?3<+5<+/3+ ?374,36639G+J51+?-37+A5@+A3+?''7+ @-,/':-9:+39+037056:394+/3+;37C3E,-3+ *@7:374+339+/-394,+*3D-.A39+/557+339+ 0'9+/3+'CD371-9:G+P3+D3:+0'9+/3+ ?'6,+,53+,3+753;39+''9+/3+,7-34,3+'C$ <-94,3+D3374,'9/+-4B+A5+*6-.1,B+9-3,+'6,-./+ *7''1+0'9+*3753;39+-9+/3+A57:+39+?3,+ /3+D3:+/-3+:53/+/53,+053639G++ A/B+)64+:36@1+59,4,'',+/557+-3,4+:53/+,3+ 59/37D-.4G++ A==B+(3,+:53/3+:30536+<':+/'9+ /539B+<53,+<39+A-E?+D36+59:36@11-:+ -9/-0-/@336+*3633C/+D57/39B+056:394+ 053639+D'99337+<39+/''7+5;+339+5C+ :36@14/341@9/-:39+4;336,+?3,+:3<339$ '9/373+<'9-37+9-3,+-9+46'':,+5C+37+/3+ 4E?';;36-.13+339+:75,3+756+-9+/3+ 1'94+9-3,+0557+17-.:,G+R39+637'734+D57/,+ :36@14*3630-9:+0'9+<39439G+89+.3+ 59:36@11-:+D'99337+A3+/557+'663+ 339,.3+0'9+339+C-6<+:39-3,39+-4+9-3,+?'6C+ '/<-9-4,7',-303+75<;465<;+/3+1'94+ A5+;63A-37-:+'64+4'<39+<3,+339+'9/37G+ 9-3,+17-.:,+5<+:53/+634+,3+:3039+39+339+ R39+4'<39630-9:+D57/,+:36@11-:37+ 037;633:4,37+7''1,+/3+A-9+-9+?''7+D371+ 9''7<',3+/3+*@7:374+<337+<3,+361''7+ 1D-.,+'64+A3+0557,/@739/+5;+?''7+ /3639G+M5:'6+D',+M3/376'9/374+370'739+ ?5765:3+<53,+1-.139+39+/''7/557+?''7+ /3+4'<39630-9:+3E?,37+'64+?'7/+39+1-6+ ;',-_9,+9-3,+/3+A57:+1'9+:3039+/-3+?-.+ 39+<3939+/',+37+4,33/4+<-9/37+59/37$ 95/-:+?33C,G+(3,+:'',+375<+/',+<39439+ 6-9:3+456-/'7-,3-,+-4G+P3+5037?3-/+A5@+ ,3:39D557/-:+59056/539/3+-9+4,'',+ /''75<+'6634+5;+'6634+<53,39+A3,,39+ D57/39+:34,36/+/',+,3+/539+D''7+A3+ 5<+?3,+:3<3394E?';4:30536+,3+037$ :53/+-9+A-.9B+39+/',+551+:53/+,3+/539G+ A=.B+i75C344-59'64+D-6639+?@9+*3753;+ 4,37139B+*-.0557*336/+/557+?3,+*36'9:+ 0'9+59/376-9:3+456-/'7-,3-,+-9+/3+M3/37$ A5+:53/+<5:36-.1+@-,53C3939B+<''7+ 6'9/43+4'<39630-9:+,3+*39'/7@1139G+ 053639+A-E?+/-1D-.64+:3/D'74*55*$! ! '01%!EFG!H#")*(:?(#),IJ!*"!IK!7217?*$!@AAB+ + + + L*!1*2:1*"!)0*!.77$!)01!*M#>*"!4*?$'021!N09",!N09"!?*8*$21!7>!N*!4*:O3021!1*! >#2*"!.77$!3*1!*M#>*"P!L01!0:!4*?*'$)!>*1!$*:6*O1!.77$!)*!76.#110"4*"!.#"!)*! #'1*'$Q:RP!S0*!2*""0:!80(!"*>*"!.#"!)*!77$:6$7"2*(092*!1*2:1Q*"R,!$##)6(*4*!)*! .*$>*()*!?$7""*"P! L*!G*.7!0:!.*$#"1877$)*(092!.77$!.7$>!*"!0"37')!.#"!)01!*M#>*"P+ + + + +

!"#$%&&%$'$()$%$*+ + !"#$%&&%$'$()$%$*j+

\+

6334+037/37+ !!! 3-9/3+ "+


!"#$%&'()*+'

,--.' -./01'2,*, 0.340'5,*6,/73., %686&,$,%986&,77:,

'

/%0%12#&03'

4%5%&3'670'81691#$$# '

/%0%12#&03'

, , , , , , , ;./,0.-,<='><3,?++:-,<<3,@./A'5<8, , , , , , , , , , , , , , , , , , B.-,<='><3,@<4-''-,7.-,*6,1:'5<3,<3,<<3,4'><31'--.354+C0:'D?-8, E++:,0.-,<='><3,F./3,>'=.>''A,"!,C73-<3,-<,@><:,4-''-,?+<1<<-,<<3,5+<0,'3-G++:0,@<<:,'3-G++:0<3,JF.33<3K,:<0<3<3K,1++:@<<-,><<:,0'3,MM3,F.3K,0'3,G+:0-, 'AA<<3,0<,<<:4-<,F.3,.3,0<,@<++:0<<5<-
!"#$%&&%$'$()$*$+,


:%;34'<''=%$6%>?>%;'

%C,

<,

%C,

,,

*C,

B,

*C,

C,

%C,

D,

%C,

E,

, B<,<<:4-<,'A.3<',1'3,<<3,-<24-,2'3,1<:4D?.AA<30<,@<0+<<4-,1'3,-+<31'--.35,1++:'I,1'3,0<,:<4-,1'3,0<,-<24-8,, A' <<3,-+<2+>4-1<:G'D?-.35,><-,@<-:<22.35,-+-,?<-,-<24-+30<:G<:C8, , N><308, =' -<5<34-<-,<.5<3,G++:0<3,7.-,G'33<<:,C:<1<3-.<1<,>''-:<5<-,<.5<3,G++:0<3,7.-,G'33<<:,C:<1<3-.<1<,>''-:<5<3-,T,1++:@<<3-, @' -<5<34-<3-,T,7.-G<:2.35, A' -<5<34-<<:,0<,+1<:?<.0,+>5''-,><-,?<-, 4-'-.4-.4D?<,@<5:.C,UD+::-8, , , , , , , , , ,

!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

*,

A<<4,1<:0<:, !!!


%C,

%C,

%C,

6C,

%C,

XY<<>,0<,@<:+<>04-<,D+::<0.4D?<,5<4D?.<0<3.4K,G'':><<,0<, .+A+5.<,4D?++A,?<''2-Z,0<,:+<-,?<-,1++:@<<-,1<:@'30<3,1'3,++:F''2,<3,5<1+A58,, =' B<,D+::<<4-,.30:72G<22<30<, 1+304-,1'3,0<,.+A+5.<8, @' B<,2'34,+C,A+352'32<:K,1<:++:F''2-,0++:,:+2<3K,.4,1<:G'':A++4@'':,2A<.38, A' \<<4-,U?':0<<,?<@@<3,0<,1<<5<<-,%6K,1++:'A,-<, >'2<3O, )' ><-,@<-G<-<:.5?<.0, =' ><-,<=-:<><,@<>+<.F7D?-, @' ><-,5<1+<-,+3G<-<34D?'CC>.35,><-,0<,-<24-, U;<>+<.F.<2RO, %, ]-'-.4-.4D?<,D+::4-,1'3,D+::4-,1'3,D+::<3-,.4,0'-,0<, 2'34,0'-,0++:,0<:5<3-O, P.D?-,/<,'3-G++:0,-+<,.3,>'=.>''A,*S,G++:0<38, , XB.-,@<-<2<3-,3.<-,0'-,<<3,FG'35<:<,1:+7G,F.D?,>'':,-<,@7.-<3,>+<-,5''3,''3, 'AA<4,G'-,+35<34,+>0'-,?<-,1++:,0<,I+<-74,-+D?,3.<-4, 7.->''2-8[,J:<5
!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

6,

A<<4,1<:0<:, !!!


%C,

<, ,

%C,

%C, %C,

%C,

%C,

N'':+>,?<<-,%9,-+-,37,-+<,5<<3, C:<1<3-.>'R4,+3-G.220'-,F<, )' 0'':><<,0<,4+D.''A,A'5<:<,2A'44<,-<,1<.00<3$,<3,?+5<:<,2A'44<,<<:4-,G.A,''3C'22<38, @' +31+A0+<30<,G<<-,+1<:,5<3,+30<:,2'34':><38, A' 4+D.'A<,2A'44<,'A4,U:.4.D+$.30.D'-+:R,<<3,-<,4.>C'':,G<<:,+>,0<,F''2,>'44''A,<3,F+30<:, ''3F.<3,0<4,C<:4++34,''3,-<,C'22<38[,J:<50,0.<,0+<-<3, 1<:07.0''-:<5+<.F.<2R,2'3,G+:0<3,+30<:1<:0<-,1++:'A,.3,0<,F+:5,:+30+>,FG'35<:4D?'C,<3,5<@++:-<,><-, <:5,1<''-:<5,-<,1++:2+><3,0'-,<<3,+35<3A<1.35K, -<:G./A,<:,+1<:,1<.44-'30<3,3+5,5<<3,?':0<, 2<33.4,.48, @' B++:0'-,0<,+1<:?<.0,+C,5:+-<,4D?''A,>''-:<5-,+>,<1<3-7<+5<3K,F./3,<:,+31+A0+<30<, ><34<3,<3,5,>.44-'30<3,''3,-<,C'22<38, A' ]-'-.4-.4D?,+30<:F+<2,A<1<:-,1<:@'30<3,+C,-744<3,1<:4D?./34<0.4D?<,G<:'':,++2,@./,0<, +1<:?<.0,<3,0<,5''-:<5
!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

",

A<<4,1<:0<:, !!!


%C,

N+<.F.<2R,?<-,@<4-<<:,-<,0+<3,1++:,0<, 4+D.''A,A'5<:<,2A'44<8, =' @<4D?+7G<30,G'3-,<:,G+:0<3,1<:4D?.AA<30<,><3.35<3,+1<:,?<-, C:<1<3-.<@<3-<<:08, A' 7.-<<3F<--<30,G'3-,<:,G+:0-,@<4D?:<1<3,+C,G
%C,

Xa:,.4,<<31+70.5,5<<3,5+<0<,>'3.<:,+>,0<,.31A+<0,1'3,'A,0.<,U:.4.D+R4R, G<-<34D?'CC<3-,G'':><<,0<3-'-.<, )' @<:74-,+C,<<3,+3/7.4-<,++:F''2$5<1+A5:.4-,'I0+<30<,@
6C,

_C,@'4.4,1'3,0<,'A.3<'R4,%",-+-,<3,><-,%#,F+7,/<,2:.-.<2,2733<3,I+:>7A<:<3,+C, ?<-,?7.0.5<,C:<1<3-.<@7A<<:,0<,-G<<,1++:3''>4-<,C73-<3,1'3,2:.-.<28, H<'=.>''A,*S,G++:0<38, ,

%C,

e.-,0<,-<24-,4C:<<2-,G<.3.5,G'':0<:.35,1++:,?<-,C:<1<3-.<@-,0'-,5<@:<2,''3,G'':0<:.35,++2, .3,?<-,-''A5<@:7.2,-+-,7.-0:722.35O, %, X`:<1<3-.<1<,>''-:<5<0.4D?<,G<-<3$ 4D?'C,+3-0<2-,<<3,>.00-,?<-,.3F.D?-, +1<:,<3,1<:CA.D?-,0<,@<1+A2.35,+>,F.D?,-<,A'-<3,.3<3-<38[,J:<5.4-.5+<:'44.5<,-<::<.3,1'3,0<,FG'22<,4-'-.4-.4D?<, 1<:@'30<3K,G'':+C,0<,+1<:?<.0,-<5<3G++:0.5,4-<<04,1'2<:,?'':, C:<1<3-.<@.4?'30<<,-<,>'2<38,_C,0.44-'30<3,G.A,0<, +1<:?<.0,5:<'':,G<<:,+>,0<,F''2,>'44''A,<3,F+30<:, ''3F.<3,0<4,C<:4++34,''3,-<,C'22<38,\<,C'2-,3.<-,0<,:.4.D+5:+'':,0<,?''-4D?'CC./,2:./5-,0<,5
!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

S,

A<<4,1<:0<:, !!!


I1#9$%&4'<' ' , E++:2+><3,.4,@<-<:,0'3,5<3'2<3,><-,<<3,+35+-.1<<:-,F./3,2<7F<,1++:,C:<1<3-.<,'A4,1+A5-Z,0<,@<4-<,5':'3-.<, 1++:,@-,<<3,.30<:,5:+-<,1<:4D?.AA<3,.3, A<1<341<:G'D?-.35,+C,@'4.4,1'3,4+D.''A.4D?<,'D?-<:5:+30<38, , Q<<:,5.30<:,7.-5'1<3,T,0'-,2A.32-,?''4-,-<,>++.,+>,G'':,-<,F./38,a3, 0'-,.4,?<-,++28, , (<-,.4,<<3,G./01<:@:<.0,>.41<:4-'30,0'-,5<<:, F+:52+4-<38,(<-,.4,++2,<<3,@<0:.<5A./2,<<31+70.5<,5<0'D?-<5'35Z,'A4,0++:,C:<1<3-.<, ><34<3,>.30<:,+35.30<:,2'34,+>,F.<2,-<, G+:0<38,)A4,F<,3.<-,F.<2,G+:0<3K,0'3,5<@:7.2<3,F<,++2,5<<3,F+:5K,G'':0++:,0<, F+:52+4-<3,0'A<38, , (<-,5<1+A5,1'3,'':,/7.4-,2+4-<31<:?+5.358,`:<1<3-.<,2<3-,3'>0'-,><34<3,.3,<<:4-<, .34-'3-.<,5'':,0+:5'3'8, ,

!""#$%&'#!'#%(#)*+'#%'!%,)-"!%.)/0'#$%1'2)!0'%3'!4'!5%0*#'%6"789!7'!% *87$%:;<%="!0'/4>/"05%3""#7%?@@A%%

6C,

, , ^3,I:'5><3-,%,G+:0-,<<3,':57><3-,-<5<3,?<-,C:<1<3-.<@7A<<:,<<3,>+5<3-,+C,@'4.4,1'3,0<,'A.3<'R4, #,-+-,<3,><-,!,7.-,0<,-<24-,U;<>+<.F.<2R8, H<@:7.2,>'=.>''A,*S,G++:0<38, , , ,

!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

9,

A<<4,1<:0<:, !!!


*C,

I1#9$%&4','' ' , +5%19%J>KL4'38%%187&4'5661'L%4'81%5%&4>%M%2%>0'5#&'65%1L%>0' , ^3,0<,2'@.3<-43+-',Uh.0,-+-,<<3, 1'3,0<,1./I,4C<<:C73-<3,1++:,?<-,C:<1<3-.<@<-,+1<:5+<-,>.3.>''A,5<-,+1<:5+<-,0'A<38, , , *87$%B)36"4%C)/D4E'2)!0-'805%4'67'3>'#%?@@F% , , ,B , d+:>7A<<:,+C,@'4.4,1'3,0<,'A.3<'R4,%S,<3,%9,7.-,0<,-<24-,U;<>+<.F.<2R,>+5<3-,*,5<3+<>0<,0+<<:,0'3,*S,G++:0<38, , ,

:%;34',''A%'$#1;4'5#&'L%4'9164%'5%19%4%&' %#C,

, ,C , Q''2,1'3,0<,-<24-,UB<,>':2-,1'3,?<-,5:+-<,1<:5<-<3iR,<<3,5+<0A+C<30<, 4'><31'--.35,.3,D+::'=.>''A,<31'--.35,@<5:./C'30,0.<,0<,++:4C:+32<31'--.35,>+<-,07.0.41'--.35,+>-:<3-,5<4,0<,47DD<41+AA<,5<<,G+:0-,1<:5,0,-
=16&5%1$%20>&9' G'!%)64)338!E%H"!%0'%8!%087%'I"3'!%E'>#*8D7'%>#)!!'!5%2)"/4%7'D47'!%'!%"J>''/08!E'!5%84%7'%H8!0'!%8!%-'7%>8K%087%'I"3'!% >'-)#'!0'%L)##'L78'H))#4L-#8J75%0"7%!"%"J/))6%H"!%-'7%'I"3'!%+)#07%E'6*>/8L''#0M% !"#$%&&%$'$()$*$+, , !"#$%&&%$'$()$*$+j,

#,

A<<4,1<:0<:, !!! <.30<, ",


!"#$%&'()*+,(

-../( -./01'2,*, , ,

(

0'1'2$%314(

5'6'34(781(927&2%::% (

0'1'2$%314(

, , , , , , , 3425-+642/4,

!"#$%&&%$'$()$*$+,


;'<45(=( ,

!':7'">"'<(

F,

%&,

%F,

*&,

*F,

R&,

RF,

"&,

, ?=@,9-4405,.:08.:;4:048,+4<64.-,04, 6148=4.0,>.?=,-4;4:@6680.;,<4-,=4-, A8.1B7414:,1':,04,+C8;48D,E670,6148$ =4.05+4<64.4:.5,1864;48,C.-57C.-4:0,=4-, -4884.:,1':,=4-,2@''0,0'-,44:,.:0.1.0C, ':0484:,6G,=4-,'7;4<44:,+47':;,2':, '':064:H,-4;4:@6680.;,+4<64.-,04, 6148=4.0,>.?=,662,5-4405,<448,<4-, 2@''0,0'-,.4<':0,>.?=>47G,2':,'':$ 064:D,I4:2,0''8+./,'':,;4>6:0=4.05$ 5?='04,0668,8624:H,08.:24:H,-4,1447, 4-4:,4:,-4,@4.:.;,+4@4;4:D,J48@':-, =.48'':,.5,=4-,2@''0,0'-,=4-,K6:$ ;4+684:L,2.:0,2':,@6804:,'':;40'':D, M62,=.481668,=44G-,04,6148=4.0,44:, 5-4405,C.-;4+84.048,A'224-,1':,<''-$ 84;474:,6:[email protected],(4-,574C-47@6680, 1668,'7,04>4,6148=4.05+4<64.4:.554:, 7C.0-,NA8414:-.4OD,I'-,.5,662,<4-44:,04, 84?=-1''80.;.:;,481':P,=4-,.5,'774<''7,.:, =4-,+47':;,1':,04,+C8;48D, ?-@,Q8414:-.4H,6G@47,=4-,166826<4:,1':, 6:=4.7H,=668-,+./,1485-':0.;,+474.0D, Q8414:-.414,<''-84;474:,6A,=4-,;4+.40, 1':,04,16725;4>6:0=4.0,+./1668+4470H, >./:,;4+'54480,6A,@4-4:5?='AA47./24, .:>.?=-4:D,I4,<40.5?=4,@4-4:5?='A, 6:-042-,44:,<.0047,-4;4:,44:,>.42-4H,04, 6148=4.0,:44<-,=4-,.:>.?=-,6148,4:, 148A7.?=-,04,+41672.:;,6<,>.?=,-4,7'-4:, .:4:-4:D,S4:54:,064:,0.-,148167;4:5, 6<0'-,>4,@4-4:,0'-,=4-,@482-P,44:,2.:0, 0'-,.5,.:;4T:-,-4;4:,<'>474:H,>'7,0.4, '':064:.:;,:.4-,28./;4:D,U:,048;47./24, ;41'774:,.5,48,:.4-5,-4;4:,A8414:-.4H, .:-4;4:0447D, ?A@,(4-,7.;-,':0485,@'::448,04,6148=4.0, 6:=4.7,@.7,166826<4:,@''81':,04, 668>''2,:.4-,0C.047./2,.5H,'7744:,6<,6A, 5'G4,-4,5A474:D,I.-,.5,:C,A84?.45,=4-, <.5-.;4H,<648'55.;4,-4884.:,1':,04, >@'224,5-'-.5-.5?=4,148+':04:H,@''86A, 04,6148=4.0,-4;4:@6680.;,5-4405,1'248, =''8,A8414:-.4+474.0,+'5448-D,

!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

"F,

F&,

FF,

Y&,

YF,

#&,

#F,

[&,

[F,

*,

?B@,S4:54:,0.4,:C,7414:H,@6804:,6C048, 0':,66.-,4:,04,;4<.004704,7414:5$ 148@'?=-.:;,5-./;-,:6;,5-4405D,V4:, A65.-.414,6:[email protected].:;H,>6C,/4,>4;;4:H, <''8,-6?=,<''2-,04,6148=4.0,>.?=, >68;4:D,W6;,5-4405,8662-,>6O:,RF, A86?4:-,1':,04,+41672.:;,4:,48,>./:, +4=6687./2,@'-,A86+744<08.:2485D,I4, =47G-,1':,04,W40487':0485,7./0-,'':, 6148;4@.?=-H,@''81':,1./G,A86?4:-,=447, 48:5-.;D,J48048,1.:0-,48,6A,;86-4,5?=''7, 2.:048<.5=':047.:;,A7''-5X,>6O:,F&D&&&, 2.:0484:,=4++4:,0''8<44,-4,<'24:D,, ?C@,MA,04>4,4:,':0484,<.55-':04:,@.7, 04,6148=4.0,;844A,28./;4:D,WC,.5,44:, <.55-':0,'':A'224:,:'-CC87./2,'7-./0, ;640H,<''8,44:,<.55-':0,166826<4:, 0.4,48,:6;,:.4-,.5,4:,<.55?=.4:,662,@47, :.4-,26<-H,0'-,.5,44:,>''2,@''8,44:, 6148=4.0,=''8,1.:;485,:.4-,'':,>6C, <64-4:,+8':04:D,(4-,A86+744<,<4-, :6;'7,@'-,1':,0.4,N;4>6:0=4.05$ <.55-':04:O,.5,:'<47./2H,0'-,48,;44:, ='804,24::.5,6148,.5D,(4-,4:.;4,@'-,04, <40.5?=4,@48470,4.;4:7./2,1668=':04:, =44G-H,>./:,5-'-.5-.5?=4,?68847'-.45D,U:,04, 4A.04<.676;.4,@6804:,148+':04:, +45-C04480,-C554:,C.-44:76A4:04,148$ 5?=./:5474:X,48,@680-,C.-;48424:0,=64, 5-482,0.4,<4-,472''8,5'<4:=':;4:D, J668+44704:,0''81':,>./:,=4-,148+':0, -C554:,8624:,1':,04,<64048,4:,=4-, ;4+668-4;4@.?=-,1':,04,+'+Z,6G,=4-, 148+':0,-C554:,08.:24:,1':,'7?6=67,4:, ='8-27'?=-4:D, ?D@,I4,4A.04<.676;.4,74148-,44:, ?6:5-':-4,5-866<,1':,:.4C@4,148$ +':04:,-C554:,0.:;4:,0.4,:.4-5,<4-, 472''8,-4,<'24:,7./24:,-4,=4++4:H,<''8, 0.4,0'-,+7./2+''8,-6?=,064:H,'7-=':5,6A, 5-'-.5-.5?=,:.14'CD,\4-4:5?='A5$ /6C8:'7.5-4:,<'24:,0':2+''8,;4+8C.2, 1':,04>4,+41.:0.:;4:,6<,=C:,A';.:'O5, -4,1C774:D,]6,7'>4:,@4,44:,A''8,/''8,

7445,148048, !!!


!&,

!F,

%&&,

%&F,

%%&,

%%F,

%*&,

%*F,

%R&,

%RF,

;47404:,0'-,48,44:,148+':0,6:-042-, @'5,-C554:,0.2,>./:,4:,=4-,=4++4:,1':, 0.224,18.4:04:DM62,@'5,48,-4,74>4:,0'-, =4-,08.:24:,1':,08.4,6G,<448, '7?6=67.5?=4,?6:5C.42-45,6A,'G5-':0,=.470D, (4-,7C.5-48-,+7./2+''8,48;,:'C@D, ?E@,I4,?68847'-.45,>C774:,6:;4-@./G470, 276AA4:H,<''8,=4-,AC:-,@''8,=4-,6<, ;''-H,.5,0'-,.404844:H,.:?7C5.4G,04, 6148=4.0H,0.4,=4-,+474.0,+'5448-,6A, 5-'-.5-.42H,=4-,+4;8.A,?68847'-.4,148@'8-, <4-,668>''2$;4167;D,I4,?6:?7C5.4,0.4, +./1668+4470,@680-,;4-86224:,C.-,04, ?68847'-.4,-C554:,0';47./25,08.4,6G,<448, 08':2/45,4:,+685-2':248H,7C.0-P,'75, 186C@4:,>.?=,=6C04:,'':,04,8.?=-7./:, 1':,:.4-,<448,0':,-@44,08':2/45,A48, 0';H,28./;4:,>4,;44:,+685-2':248D,I'-,.5, :'-CC87./2,6:>.:D,I4,<40.5?=4,@48470, @44-,:'<47./2,:.4-,A84?.45,@''80668, +685-2':248,@680-,148668>''2-D, ?F@,_68847'-.45,>4;;4:,.4-5,6148,2':54:, .:,04,-6426<5-,4:,0.-,.5,:6;,1447,<64.$ 7./248,-4,+41'--4:,0':,=4-,AC:-,0'-,44:, ?68847'-.4,;44:,?'C5''7,148+':0,'':$ ;44G-D,W44<,04,+4864<05-4,?68847'-.4, C.-,04,<40.5?=4,;45?=.404:.5H,@''8<44, 04,4A.04<.676;.4,5?=667,=44G-,;4<''2-P, 04,847'-.4,-C554:,8624:,4:,76:;2':248D, I4>4,?68847'-.4,5-''-,'75,44:,=C.5D, `624:,;44G-,*",2448,>61447,2':5,6A, 76:;2':248,'75,:.4-$8624:D,36?=,+4$ -424:-,0.-,:.4-,0'-,@.4,8662-H,>./:,0660$ 16::.5,=44G-,;4-424:0P,1':,04,0C.>4:0, 862485,>C774:,48,:''8,148@'?=-.:;,%*&, 5-4814:,'':,76:;2':248H,<''8,.:-C554:, @6804:,[[&,862485,:.4-,0668,04>4, >.42-4,;4-86GG4:D, ?/@,3.4:-'774:,/'84:,1':,:''85-.;,>6424:, :''8,148+':04:,-C554:,1640.:;5$ <.00474:,4:,+4A''704,>.42-45,=4++4:, :.4-5,'':,='804,845C7-'-4:,6A;4741480D, V8,+45-''-,;44:,1640.:;,0.4,2':248,6G, ':0484,>.42-45,@4;=6C0-,4:,48,+45-''-, ;44:,1640.:;,0.4,2':248,148668>''2-D,

!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

%"&,

%"F,

%F&,

%FF,

%Y&,

%YF,

%#&,

%#F,

%[&,

%[F,

R,

(4-,4:.;4,@'-,.:,=4-,'7;4<44:,5-'':04, ;4=6C04:,2':,@6804:H,.5,0'-,;4$ 1'8.4480,4-4:,+4-48,.5,1668,04,;4>6:0$ =4.0,0':,44:>./0.;,4-4:,4:,0'-,/4,:.4-,-4, 1447,14-H,>64-,4:,>6C-,<64-,?6:5C<4$ 84:D,, ?=.@,W48;4:5,84;448-,04,':;5-,>6,5-482, '75,.:,04,A84:'-'74,A8414:-.4H,-48@./7,'774, '':+4147.:;4:,4:,744G84;475,'7744:, <''8,;4+'54480,>./:,6A,5-'-.5-.5?=, +4@./5<'-48.''7,6148,;86-484,2':54:D,U:, =4-,:.4C@4,'01.45,1':,04,E4>6:0=4.05$ 8''0,5-''-,0'-,186C@4:,>.?=,44:,/''8, 1aa80'-,>4,1':,A7':,>./:,>@':;48,-4, @6804:H,+./,44:,.:5-':-.4,<64-4:, <4704:,1668,N@4-4:5?='AA47./2,6:048$ +6C@04,1668>68;5<''-84;474:,6<, >@':;48,-4,@6804:,4:,-4,+7./14:OD,, ]4,28./;4:,0':,G67.C<>CC8,-4,57.224:H, 6:-1':;4:,44:,7./5-,<4-,148+604:, 1640.:;5<.00474:H,>4,<64-4:,6A$ =6C04:,<4-,08C;5,;4+8C.24:H,8624:,4:, '7?6=67,08.:24:H,'G1'774:,'75,>4,-4,0.2, >./:,4:,<40.?./:;4+8C.2,5-'24:D,):0485, >6C,48,@47,44:5,.4-5,<.5,2C::4:,;'':, <4-,04,2@'7.-4.-,1':,04,18C?=-D,J':>47G$ 5A8424:0,<64-,0.-,84;.<4,-./04:5,04, =474,>@':;485?='A,B:,:',04,;4+668-4, @6804:,1668-;4>4-H,'75,>4,-4:<.:5-4, 148':-@6680,+685-1640.:;,@.774:,;414:D, ]@':;484,186C@4:,<64-4:,148048,04, 6:;4+684:4,:.4-,+766-5-4774:,'':, 4b-844<,7'@''.,K0C5,:.4-,:''8,A6A$ ?6:?48-4:,6G,04,0.5?6L,4:,5-8455,4:, 04A8455.45,>6,1447,<6;47./2,148<./04:D, ?==@,J86C@4:,<64-4:,>.?=,5CA48;4>6:0, ;408';4:,6<,+4A''704,;41'84:,-4,148$ <./04:,0.4,6<,-4,+4;.::4:,'7,44:,274.:4, 2':5,=4++4:,6<,>.?=,1668,-4,064:, K<.528'<4:H,'G@./2.:;4:,+./,04,G64-C5LH, -48@./7,0.4,2':5,0668,=4-,N;41''87./24, ;408';O,K'G,4:,-64,44:,;7''5/4,08.:24:, -./04:5,04,>@':;485?='AH,;44:,G67.C<$ >CC8,57.224:H,6148;4@.?=-,=4++4:,4:, >47G5,8624:L,=66;C.-,44:,G'?-68,08.4,-6-, 1./G,-64:44<-H,0C5,:6;,5-4405,148@''8$ 7665+''8,274.:,.5D, ?=-@,)774,16685A477.:;4:,0.4,@6804:, ;40'':,6148,04,.:17640,1':,=4-,;408';,

7445,148048, !!!


%!&,

%!F,

*&&,

*&F,

*%&,

*%F,

**&,

**F,

1':,44:,>@':;484,186C@,6A,04,2@'7.-4.-, 1':,04,+'+Z,:',04,;4+668-4H,>./:,57';4:, .:,04,7C?=-D,V8,.5,44:16C0.;,;44:,;6404, <':.48,6<,04,.:17640,1':,'7,0.4, N8.5.?6O5O,@4-4:5?='AA47./2,1'5-,-4,5-47$ 74:D,(4-,;408';,1':,44:,<64048,-./04:5, 44:,>@':;485?='A,168<-,<''8,44:, G7.:-48-/4,.:,=4-,=474,5A4?-8C<,1':, 6<;41.:;5.:176404:D, ?=A@,I.-,+4-424:-,:.4-,0'-,44:,>@':;484, 186C@,>.?=,<''8,-4,+C.-4:,<64-,;'':, '':,'7745,@'-,6:;4>6:0,.5,1668,04, <4:5,6<0'-,=4-,1668,04,G64-C5,-6?=, :.4-5,C.-<''2-D,Vb-84<4,.:AC-,.:,04, 168<,1':,44:,0';47./254,=486c:45=6-,6G, 44:,'7?6=6714857'1.:;H,>'7,6A,04,44:,6G, ':0484,<':.48,>./:,@44857';,=4++4:,6A, 04,>@':;485?='AD,V4:,:68<''7,7414:,.5, 4?=-48,<448,6<1'--4:0,4:,>67':;,44:, 186C@,+.::4:,04,<'8;45,1':,=4-,;':;$ +'84,+7./G-H,.5,48,;44:,8404:,1668,':;5-D, ?=B@,MG,=4-,:C,6148,;4>6:0=4.0,.:,=4-, '7;4<44:,;''-H,6148,14.7.;,>@':;48,>./:, 6G,6148,2.:0486A1640.:;,0.4,48<44,0668, 2':H,04,<445-4,1':,04,>6;4=4-4:, N8.5.?6$.:0.?'-684:O,>./:,>6:048,<448, -48C;,-4,16484:,6A,44:,414:,+6--4,'75, G':-'5.476>4,G'?-68P,56?.'74,27'554D,I4, 7414:5148@'?=-.:;,1':,<4:54:,C.-,04, 56?.''7,7';484,27'554,.5,1.48,/''8,<.:048, 0':,=4-,;4<.004704D,I''8+./,=4++4:,>4, <448,7'5-,1':,6148;4@.?=-,4:,7./04:,>4, 0C5,1'248,'':,0.'+4-45,4:,':0484, >.42-45D,Q48.:'-'74%L,5-48G-4,26<-,1'248, 1668,.:,04,56?.''7,7';484,27'554D,V8, @680-,<448,;48662-D,M62,064:,>.?=,=.48, 847'-.4G,1447,A86+74<4:,1668,<4-,6:-$ 5A66804,2.:0484:,4:,?8.<.:'7.-4.-, @4;4:5,G'74:04,6A1640.:;D, ?=C@,d4=684:,-6-,04,56?.''7,7';484, 27'554,.5,6A,>.?=>47G,44:,8.5.?6G'?-68H, <''8,:.4-,1':,=4-,5668-,6<,<'2247./2, '':,-4,A'224:D,(4-,.5,:.4-,A67.-.42, , !""#$%&'"(#)*+%,)(+'-"% .)($%/012'%3)*45%67%89(8:'#%7;;<, ,

*R&,

*RF,

*"&,

*"F,

*F&,

*FF,

*Y&,

*YF,

*#&,

?6884?-,6<,04,2':5'8<4:,'75,'A'8-4, 0647;864A,48C.-,-4,7.?=-4:D,I'-,<''2-, 44:,+4166;04:04H,6<,:.4-,-4,>4;;4:, 'C-68.-'.84,.:08C2H,@':-,@.4,.5,N04, <.004:27'554O,0':,@47,6<,=''8,@''8$ 04:,4:,:68<4:,6A,-4,74;;4:,'':,04, 7';484,27'554e,d614:0.4:,26<-,48,.:,04, <.004:$,4:,=6;484,27'554:,aa2,;4:64;, 6:;4>6:0,;408';,1668D,S.55-':04:,>./:, =4C5,:.4-,'7744:,1668+4=6C04:,'':,04, 2':5'8<4:D, ?=D@,IC5,+457C.-,04,6148=4.0,'7-./0,<''8, @448,6<,04,>''2,<'55''7,4:,>6:048, '':>.4:,045,A48566:5,'':,-4,A'224:D, ]4,A'2-,:.4-,04,8.5.?6;864A4:,'':H,<''8, 04,=474,<''-5?='AA./,28./;-,04,;4>6:0$ =4.05A86A';':0',1668,04,2.4>4:D,)774, 186C@4:,<64-4:,:''8,04,A84?6:?4A-.4$ >68;D,E44:,4:2474,>@':;484,<';,662, <''8,04,;48.:;5-4,=641447=4.0,'7?6=67, 08.:24:D,)774,:.4C@;4+684:4:,26<4:,.:, 44:,5?844:.:;55Z5-44<,1668,2.:048$ <.5=':047.:;D,)774,:.4C@4,6C0485, 28./;4:,5-4C:,+./,04,6A1640.:;,'':$ ;4+604:D,)774,5?=6672.:0484:,@6804:, 0668;4>'';0,6148,;4>6:0,1640547D,, ?=E@,I.-,'7745,064-,04,6148=4.0,6:048, =4-,<6--6,N14.7.;=4.0,1668,'7745O,4:, N166826<4:,.5,+4-48,0':,;4:4>4:OD,)':, 04,<.55-':04:,0.4,>.?=,.:-C554:,1668, 04,:4C5,1':,=C7A14874:485,4:,-64>.?=-$ =6C0485,'G5A474:H,26<-,<4:,6A,0.4, <':.48,:.4-,-64D,(4-,>6C,0''86<,+4-48, >./:,'75,04,6148=4.0,<.:048,.:145-44804, .:,A8414:-.4G,;4>6:0=4.05+474.0,4:,04, 4?=-4,A86+74<4:,+./,04,26A,A'2-4D,I'-, >6C,>4,<64-4:,064:,+./,0.4,;864A4:,.:, 04,<''-5?='AA./,@''8,04,A86+74<4:, '':-66:+''8,5A474:D,I4,:C,:6;,4774:$ 7':;4,@'?=-7./5-4:,.:,04,<''-5?='AA4$ 7./24,4:,<40.5?=4,>68;,>6C04:,0':, 1':>47G,28.
:66-,%, A48.:'-''7,f,.:,04,A48.604,86:0,04,;4+668-4,

!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

",

7445,148048, !!!


;'<45(-( ,

G'(:%2<5(6%3(H'5(&275'(6'2&'5'3( , ?=@,V4:,-./07':;,@'5,.:,44:,-4741.5.4$ 84?7'<4,-4,>.4:,=64,04,'?-8.?4,W.?674, g.0<':,+4='';7./2,.:,44:,=642,1':,04, +':2,AC>>47-/45,>.-,-4,<'24:,6A,44:, 5A47?64;,<''8Dj, I4,-8'.:.:;,064-,g.0<':,>.?=-+''8,;640P, >4,+42./2-,-418404:,=''8,5?684H,=''8, ;4=4C;4:744G-./0,.5,@448,/6:;48,0':,>4, 0'?=-D,E4=4C;4:-8'.:.:;,@480,6:-042-, '75,;'-,.:,04,<'82-,4:,.5,5.:050.4:,N.:OD, ?-@,I8D,g'@'5=.<',+45-''-,4?=-P,=./,.5, 44:,k'A':54,:4C86A5Z?=6766;,0.4,0668$ +8'2,<4-,+45-5477485,6148,;4=4C;4:$ -8'.:.:;D,MA,E66;74,74148-,>./:,:''<, ':048='7G,<.7/64:,-84GG485,6AD,\.4, 04>47G04,:''<,.:-64-5-,6A,04,NM:7.:4, _6:-4:-5O%L,28./;-,44:,@'-,6148>.?=-47./248, '':-'7P,g'@'5=.<',26<-,1':'G,%!!", -'?=-.;,2448,1668,'75,?6'C-4C8,1':, '8-.2474:,6148,5-C0.45,<4-,+4470$ 168<4:04,-4?=:.424:D,E44:,1':,0.4, '8-.2474:,;''-,6148.;4:5,6148,;4=4C;4:$ -8'.:.:;D,U:,.:-481.4@5,6A,.:-48:4-,148$ @./5-,g'@'5=.<',0':,662,448048,:''8, 04,148266A?./G485,1':,>./:,N+8'.:-8'.:48O, 0':,:''8,4GG4?-5-C0.45,6148,;4=4C;4:$ -8'.:.:;D, ?A@,I4,;40'?=-4,'?=-48,04>4,4:,':0484, ;4=4C;4:-8'.:485,7./2-,-4,>./:,0'-,=4-, .404844:,2':,614826<4:,148;44-'?=-.;, -4,@6804:H,<''8,0'-,=4-,148167;4:5,44:, [email protected],1':,4.;4:,148':-@668047./2=4.0, .5,=4-,:.4-,-4,+7./14:P,48,2':,.<<485,.4-5, '':,@6804:,;40'':D,E4=4C;4:27'?=-4:, >./:,>6.4-5,'75,8.4,28./;-H,<''8,0':2>./,04, ?65<4-.5?=4,?=.8C8;.4,.5,=4-,:.4-,:60.;, 0'-,/4,>4,=6C0-D,k4,>6C,>4,0C5,:.4-, =6414:,=4++4:D,

!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

?B@,J8./@47,4724,84?7'<4?'4,=4854:4:lj,(4-,.044, 0'-,0474:,1':,6:>4,=4854:4:,6:+4:C-, +7./14:,4:,0'-,@4,6:5,;4=4C;4:,2C::4:, 148+4-484:,0668,1':,0.4,6148?'A'?.-4.-, ;4+8C.2,-4,<'24:H,.5,6:C.-864.+''8D,V8,.5, 4?=-48,;44:,4:247,6:048>642,+424:0, @''8C.-,+7./2-,0'-,@4,4?=-,<''8,44:, ;48.:;,0447,1':,6:>4,=4854:4:,;4$ +8C.24:D,V167C-.6:'.8,;45A8624:,>6C,0'-, 662,<482@''80.;,>./:D,(4-,G4.-,0'-,04, =4854:4:,44:,;4A766.04,5-8C?-CC8, =4++4:,4:,04,A766.4:,=.48,4:,0''8,>47G, .:,A766.4:,>./:,;474;0H,.5,=4-,;4167;,1':, 8C.<-4;4+842P,04,:46?68-4b,.5,>6,5:47, ;4;864.0,0'-,=4-,44:,+44-/4,G86<<474:, @480D,I'-,@4,0':,662,:6;,<4-,44:,5668-, :4C86:''7,[email protected],>6C04:,86:0$ 76A4:,.5,+.676;.5?=,6:;48./<0D,, ?C@,(':074.0.:;4:,+./,;4=4C;4:$ -8'.:.:;4:,=4++4:,44:,<':-8'D,I.4,.5, 268-,4:,8./<-P,NC54,.-,68,7654,.-OD,d./,04, .:-48A84-'-.4,1':,0.4,+4@48.:;,+4;.:-,04, 148@'88.:;D,MA;41'-,'75,h;4+8C.2,/4, ;4=4C;4:,6G,=4-,;''-,'?=-48C.-j,.5,>./, =474<''7,@''8P,;4+842,'':,148-86C@4:, .:,=4-,4.;4:,;4=4C;4:,2':,44:,1.?.4C>4, ?.8247,.:,;':;,>4--4:D,I4,NA'-.T:-O,@44-, >4248,0'-,=./,;44:,:.4C@4,0.:;4:,<448, 2':,7484:H,7''-,04,+40.4:.:;,1':,:.4C@4, 'AA'8'-4:,<''8,'':,=C.5;4:6-4:,6148H, -842-,>.?=,-48C;,C.-,56?.'74,?6:-'?-4:,C.-, ':;5-,.4-5,-4,>4;;4:,@'-,=./,'7,448048, =44G-,;4>4;0,4:,064-,-4:,576--4, =474<''7,:.4-,<448,>./:,+45-,662,:6;, <''8,.4-5,-4,7484:,6G,-4,6:-=6C04:D,I4, 574?=-5-4,0.4:5-,0.4,/4,/4,;4=4C;4:,2C:-, +4@./>4:H,.5,=4-,:.4-,<448,-4,;4+8C.24:D, U:,1447,7.-48'-CC8,6148,;4=4C;4:-8'.:.:;, @680-,04,<':-8',NC54,.-,68,7654,.-O,4?=-48, =447,':0485,C.-;474;0D,)':57C.-4:0,+./,

F,

7445,148048, !!!


+4;.::4:,6148,44:,;640,;4=4C;4:,+4$ 5?=.224:D,VGG4?-5-C0.45,@./>4:,C.-,0'-,04, :.4C@,;4744804,;4=4C;4:-4?=:.424:,.:, =4-,0';47./25,7414:,+./:',:.4-,;4+8C.2-, @6804:D,(4-,.5,1481474:0,'75,/4,:.4-,6A, 04,:''<,1':,44:,24::.5,2C:-,26<4:H, <''8,:.4<':0,>'7,>6,;42,>./:,6<,>./:, =474,18.4:04:$,4:,24::.554:28.:;, A8414:-.4G,0668,44:,<674:,-4,='74:,1':, >47G148>6::4:,'556?.'-.45,+./,=C:, :'<4:D, ?F@,E4=4C;4:-4?=:.424:,@4824:,:''8, 148=6C0.:;,=4-,+45-4,+./,;4;414:5,>6'75, A.:?6045H,@'?=-@66804:,6G,04,167;6804, 1':,+4A''704,+4@482.:;4:H,4:,/C.5-,0.4, 2C:,/4,:4-,>6,;640,414:,6A5?=8./14:D, hI4,+74425-4,.:2-,.5,+4-48,0':,=4-, 1668-84GG47./25-4,;4=4C;4:jH,@.5-, _6:GC?.C5 *L,'7D,U4<':0,0.4,=4-,+4-84C8-, 0'-,>./:,;4=4C;4:,'?=-48C.-;''-H,04:2-, 662,:.4-,.:,04,4485-4,A7''-5,'':,A.:$ ?6045,6G,:'<4:D,(./,1.:0-,=4-,/'<<48H, 0'-,=./,>6,@4.:.;,<448,@44-,1':,44:,G.7<, 0.4,=./,168.;4,@442,=44G-,;4>.4:,6G,1':, 04,4485-4,+7'0>./04:,1':,44:,+642,0'-, =./,44:,A''8,0';4:,='0,@4;;474;0D,I.-, .5,44:,'?=-48C.-;':;,@''81668H,=47''5H, ;44:,;4=4C;4:-4?=:.42,+45-''-D,J447, 1':,@'-,6:048,=4-,26A/4,N148+4-48,C@, ;4=4C;4:O,@680-,'':;4+604:H,26<-, :448,6A,=4-,7484:,1':,-8C?5,6<,04, 4GG4?-4:,1':,'?=-48C.-;':;,6A,-4, 1':;4:D,\.4,;4766G-,0668,0.4,-8C?5,44:, +4-48,;4=4C;4:,-4,28./;4:H,;4766G-,@''8$ 5?=./:7./2,662,0'-,/4,0668,44:,8677'-68, +4-48,;''-,76A4:D,I4,<':-8',NC54,.-,68, 7654,.-O,.5,'7744:,@''8,.:,04,+45?=4.04:, C.-74;,481':D,U:-4:5.414,-8'.:.:;,<''2-, =4-,;4=4C;4:,:.4-,+4-48D, ?/@,I'-,+./,=4-,6C048,@6804:,04,?6:0.-.4, 1':,=4-,;4=4C;4:,7':;>''<,'?=-48C.-$ ;''-H,.5,16726<4:,:'-CC87./2D,J':, ?6<<48?.T74,>./04,@6804:,6C0484:, 4?=-48,C.-;4:60.;0,0'-,':0485,-4,>.4:D, I4,=':047,0.4,86:0,=4-,;4=4C;4:,6A, ;':;,.5,;426<4:H,>.4-,148;44-'?=-.;=4.0, ;8'';,1485?=C.14:,:''8,44:,5Z.42-4,4:,+./,>.42-4,=684:,<40.?./:4:H,

04,.4,+4-424:.5, .5,=4-,;4=4C;4:,/C.5-,:.4-,148;47./2+''8, <4-,44:,5A.48D, ?D@,J''2,@680-,;4@4>4:,6A,<4:54:,0.4, +45?=6C@0,@6804:,'75,;4=4C;4:$ @6:0485,i,;4=4C;4:@6:0485,1':, :'-C84,6G,;4=4C;4:@6:0485,0668,64G4$ :.:;D,m.-,':'7Z545,1':,=C:,A845-'-.45, +7./2-,0':,0'-,:.4-,=4-,;4=4C;4:,>47G, 0668,-8'.:.:;,148+4-48-H,<''8,=4-,148$ <6;4:,>.?=,-4,+40.4:4:,1':,5-8'-4;.4T:, 1668,=4-,6A57'':,1':,.:G68<'-.4,0.4,0':, 662,:6;,44:5,C.-485-,5474?-.4G,.5D,I'-,=4-, 36:,9./+8':05,;47C2-,.5,*F,A'8-./4:,.:, 44:,+7.:05..?=,;4168<0,=44G-,.:,44:, 7414:,1':,0'<<4:,4:,0'<7.-48'-CC8D, ]./:,;6404,;4=4C;4:,+4A482-,>.?=,0''8, 662,-64P,:''8,04,;864:-4+648,<64-,=./, :''8,4.;4:,>4;;4:,44:,+6605?='AA4:$ +8.4G/4,<44D, ?E@,]6'75,;4>4;0P,662,04,+4@48.:;,0'-, @4,<''8,44:,274.:,0447,1':,6:5,+84.:, ;4+8C.24:H,.5,'':14?=-+''8D,(4-, ?C8.4C>4,.5,:'<47./2,0'-,04,-4?=:.424:, 0.4,+./,;4=4C;4:-8'.:.:;4:,@6804:,;4$ A8454:-4480H,;86-4,.:>4-,1484.54:H,<''8, :.4-5,148':0484:,'':,04,@482.:;,1':,04, =4854:4:D,k4,<64-,8./-/45,@66804:,C.-, =4-,=66G0,7484:,@''8,/4,7'-48,04,-4, 6:-=6C04:,>'24:,'':,N6A=':;-OH,4>475$ +8C;;4-/45,.:A84:-4:,6G,/4,'':@4::4:, 6<,-4,N1.5C'7.5484:OH,>60'-,/4,1.',=4-, +4470,@448,C.-26<-,+./,@'-,/4,<645-, 6:-=6C04:D,d4='714,;42C:5-470,>./:,1447, -8C?5,662,:6;'7,+4@48247./2H,>6'75,=4-, +404:24:,1':,'556?.'-.45,+./,:.4C@4, :'<4:,6G,=4-,'01.45,=64,04,?6884?-4, 5A477.:;,1':,NA86G45568O,-4,6:-=6C04:P, N04:2,'':,04,A86G45568,<4-,BB:,n.4-5,4:, -@44,9?=64:4:OD,\.4,1':,A7':,.5,'7,0.4, ;6404,8''0,6A,-4,167;4:,<64-,6<,-4,

!"#$%&&%$'$()$*$+, ,

Y,

7445,148048, !!!


8>1;((-9!2.;.836.!6/!..8!B6.=3.@!A:2.1% 34.1(56.789!/:55-.;.83.8!.8!<(3!.1! 2>;/0.1?..3(D436?4.62!6/!0.10.-.82!.8! 0.12.1!;((1!3.!=>>5!6/!>5!2.!;(1=3!0(8! -(/36?9!;((1!;((=3!86.3!4:-5,.4>.0.829! 4.3!0.1?.3.8@!A5!2.B.!;(1=3!4..C3!;.8! 2.;.836.!<.-@!G.;.836.!3(/3!,.4(-0.! 4.3!-6.C/3!=-(83.8!26.!B6D4B.-C!(-/!5(36783! 4.3!?.4.:?.8!>>=!4.3!0.1;>?.8!((8!2.! B6.8@! !"#$!E.8!((82(D43/5:83!46.1,6F!6/9!2(3! 2(?.-6F=/.!268?.8!3.!2>.89!B>(-/!((8% =-.2.89!=>CC6.B.33.8!.8!(:3>16F2.8@!! (D43.1!2.!B>1?.8!>0.1!0.1?..3(D436?4.62! !"%$!K.-C/!<((1!>:2.12>;/0.1?..3% 3.?.8<>>126?!0((=!2.!(8?/3!0>>1!6.3/! (D436?4.62!.8!2.;.836.!.-=((1!-6F=.8!3.! .1?.1/!/D4:6-3@!G.!3>.?.8>;.8!=.886/! 1(=.89!B6F8!.1!68!<.1=.-6F=4.62!3.-=.8/! >0.1!2.!B6.=3.!0(8!*-B4.6;.1!.8!(82.1.! ,./-6//.82.!0.1/D46--.8@!M6.!0.1?..3% 0>1;.8!0(8!2.;.836.9!4..C3!?.-.62!3>3! (D436?!6/9!6/!;6//D46.8!<(3!2.3(6-/!=<6F3! ..8!?1>.6.82.!?.;..8/D4(5!0(8!<(3!68! 0(8!6.3/!<(3!?6/3.1.8!?.,.:12.9!;((1! 2.!*;.16=((8/.!-63.1(3::1!2.!H<>116.2! =(8!.1!<.-!((8!4.1688.12!<>12.8@!M6.! <.--I!<>123!?.8>.;2J!;.8/.8!0(8! 2.;.83..139!4..C3!86.3/!;..1!>;!((8! ;622.-,(1.!-..C36F2!26.!..8!>:2.1!;.3! 4.1688.12!3.!<>12.8@!G.!;../3.! *-B4.6;.1!4.,,.8!.8!B>!,.B>1?2!B6F8! ;.8/.8!26.!>5!?.4.:?.85>-6I/!0.1% 2.B.!B6.=3.!-(3.1!>>=!3.!=16F?.8!2(3!2(3! /D46F8.89!2>.8!B>!?.2.3(6--..12!0.1/-(?! 4:8!-.0.8!8:!(-!,.-(/3@!K.!0.13>8.8! 0(8!<(3!B.!2.!(C?.->5.8!36F2!B>(-! ?..8!.8=.-!/L;53>>;!0(8!2.;.836.9! 0.1?.3.8!<(1.89!2(3!B.!2RR1!.6?.8-6F=!(-! ;((1!B6F8!0>>132:1.82!>5!B>.=!8((1!2.! 2>>1!?.1:/3?./3.-2!B>:2.8!;>.3.8!B6F8@!! ..1/3.!3.=.8.8!.10(8@!M(3!..8!(82.1! !"&$!G.!;(1=3!/D4.53!0.1<(D4368?.8! 8>1;(-.!0.1?..3(D436?4.62!B>:!0682.89! >0.1!<(3!F.!B.-C!=:83!2>.8!((8!2.! 6/!0>>1!4.8!2.!,.0./36?68?!0(8!,.?68% (D43.1:63?(8?!0(8!4.3!?.4.:?.89!26.!B.! 8.82.!2.;.836.@!N3(36/36/D4!?./51>=.8! 86.3!=(8!<((1;(=.8@!G6.!>0.1/5(88.8! 8..;3!2.!=(8/!2.;.83!3.!<>12.8!.D43.1! 0.1<(D4368?.8!4.,,.8!,>0.826.8!..8! 86.3!0..-!3>.!(-/!..8!0(8!2.!>:2.1/!4.3! =..1B6F2.J!B.!<.1=.8!2.!/:??./36.!68!2.! 6/9!0(8!O!8((1!8>?!?..8!&'!51>D.839! 4(82!2(3!4.3!6.;(82/!.6?.8!/D4:-2!6/! ;((1!2>>1!/3(36/36.=!-(3.8!2.!<>116.2! (-/!4.3!?.4.:?.8!0.1/-.D43.13@!G(3!6/!,6F! <.--!B6D4!86.3!;..1!?.1:/3/3.--.8P!26.! ?.<>8.!0.1?..3(D436?4.62!(-!86.3!<((19! 4..C3!4:8!>:2.1/!3.8/->33.!>>=!86.3! 4>.!?1((?!21@!S(<(/46;(!>8/!2(3!>>=! ?./5((12@! !""$!Q.1:/3/3.--68?!6/!..12.1!3.!0.1% <6-!2>.8!?.->0.8P!,6F!,.?688.82.! 2.;.836.!6/!4.3!B.-C/!..8!8>2.->>/! <(D43.8!0(8!68B6D43!68!2.!0.1/D46--.8! ,.-(/3.82.!?.2(D43.!26.!2.!B>1?.8! 3://.8!>:2.12>;/0.1?..3(D436?4.62!.8! (--..8!;((1!?1>3.1!;((=3@ 2.;.836.@!).3!..1/3.!6/!8(3::1-6F=!.8!! ! !""#$%&'()*%&#""+,-"% (+.$%/01%2"!3*4,54"36%7%*!%8%-""#.%9::7% % &'()*%&#""+,-"%+,%5+;<'!3*#%=''>4*#""#%+!%3*%>*,?=+*3*!+,%@"!%3*%A,B?='4'>+*% ""!%3*%0+;C,(!+@*#,+.*+.%D#'!+!>*!E% &*%.*C,.%5*#(,.%'A%=*.%/01%2"!3*4,54"3%"#.+C*4%*!%=*.%>*4+;C!"-+>*%=''F3,.(C% (+.%=*.%5'*C%G.!4.6;<..C(,16.=@!Q.4.:?.89!36F2!T!>:2.12>;6%2+,.'#+,?=*% G+.>*@*#+;6%D#'!+!>*!6%F*5#("#+%9::7E % ! ! 8>>3!&! A8-68.!U>83.83/!6/!..8!D(3(->?:/!0(8!683.18(36>8(-.!<.3.8/D4(55.-6F=.!5:,-6D(36./! 8>>3!+! U>8C:D6:/!VOO&%#$"!0@U41@W!<(/!..8!,.1>.;2!2.8=.1!.8!/>D6((-!C6->/>>C!:63!4.3!>:2.!U468(!!

!

"#$%&''&%(%)*%+%,! !

$!

-../!0.12.1! !!!


!"#$%&'()*+'

,-.-' -*+,<&C($( 0&&1,&6($K(0.*( $L7L%(#($M7L%(::3 (

'

/%0%12#&03'

4%5%&3'670'81691#$$# '

/%0%12#&03'

( ( ( ( ( ( ( )*+(,*-(./&0.1(2''3-(..1(4*+5&6.7(

8*-(./&0.1(4.9-&&-(:*-($;(<3&6.1(.1(..1(9&0.1<&--*169'=,3&>2-7( ?''3(,*-(./&0.1(@*+1(0&/*0&&5(AB(=:1-.1(-.(4.2&5.17( ?''3(.5C(<3&&61:00.3(9-&&-(2'.<..5(=:1-.1(0.-(..1(6'.,(&1-D''3,(4.2&&5,(C:11.1( D'3,.17( ( E..F(1*.-(0..3(&1-D''3,.1(G@*11.1H(3.,.1.1H(<''34..5,.1(.7,7I(,&1(.3(D'3,.1(6.<3&&6,7(( "59(.3(4*+<''34..5,(JJ1(@*1(D'3,-(6.<3&&6,(.1(+.(&1-D''3,-(0.-(0..3(,&1(JJ1(@*1H(,&1( D'3,-(&55..1(,.(..39-.(@*1(*1(,.(4.''3,.5*16(0..6.-.5,7(

!"#$%%$#&#$%#$#'(


:%;34'.''(6%1#<'!%&'&=%7>';2=$##4' B=(

.(

L=(

,(

B=(

@(

B=(

A(

$=(

B(

( N*-..3(..1(@*1(:*-(&5*1.&(B(D&&3:*-(45*+C-(,&-(,.(.319-(<&1(,.(C5*0&&-<.3&1,.3*16( 1*.-('1,.39>2&-(D'3,-7( ( 4%;34?1#9$%&4'.' ( O&&3(<.3D&>2-*16(@:55.1(C5*0&&-<.3&1,.3*16.1(*1(,.(-D..,.(2.5F-(<&1(,.@.(..:D( .1(,&&31&(,''36&&17(8.(-2&19('=-3.,.1,.(C5*0&&-<.3&1,.3*16(D.3C-(1'6( ..:D.1(,''3H(<''3&5(*1(,.(@..9=*.6.59-*+6*16(G:*[email protected]*16(,''3(-.0=.3&-::3# <.32'6*16I7(P=(,*.(@..3(5&16.(-.30*+1(D'3,.1(@..9=*.6.59-*+6*16.1(<&1(.1C.5.( -'-(<.5.(0.-.39(<.3D&>2-7(Q&&6#O.,.35&1,(C3*+6-(2*.3(9-..,9(0..3(5&9-(<&17(!.-(*9( ,.(<3&&6('F(0.-(>'1<.1-*'1.5.(-.>21*.C.1(,.(<.*5*62.*,('=(2.-(2:*,*6.(1*<.&:( C&1(D'3,.1(6.2':,.17(8.('=6&<.(D'3,-(<.39-.3C-(,''3(,.(>'04*1&-*.(0.-( 0'6.5*+C(<.3,.3(<.32''6,.(=*.C&F<'.3.1(<&1(,.(R*+1(.1(,.(S&&9(.1(..1( <''3-6&&1,.(4',.0,&5*167( ( !"#$%&'''()!*($*& ( TU1-:99.1(D'3,.1(3'1,'0(2.0(,.(,*+C.1(<.32''6,(.1(@&5(..1(4.=.3C-(&&1-&5( 0.19.1(0'.-.1(<.32:*@.1('0(2.-(2''F,(4'<.1(2.-(D&-.3(-.(2':,.17(V5*0(D&-.3# 4.2..3(@'36-(<''3(..1(,'.5-3.FF.1,.(&F<'.3(<&1(3*<*.3D&-.3(.1(.3(C'0.1(0..3( 6.4*.,.1(D&&3('<.3-'55*6(3*<*.3D&-.3(1&&3-'.(D'3,-(6.5'',9-7W(G3.6.59(KA#;LI( X.5C.(C3*-*9>2.(<3&&6(C&1(..1([email protected](4*+(,.(0&&-3.6.5.1(*1(2.-(>*-&&-(:*-(,.( 2''F,-.C9-(9-.55.1(6.5.-('=(-.C9-F3&60.1-($Y( E.43:*C(<''3(+.(&1-D''3,(0&/*0&&5(BA(D''3,.17( ( 8.(6.,&>2-.6&16(<&1(&5*1.&(Z(4.3:9-('=(2.-(<'56.1,.(&36:0.1-&-*.9>2.0&[( 4.D.3*16(\(-.6.1D.3=*16('=(,.(4.D.3*16(\(D..35.66*16(<&1(,.(-.6.1D.3=*167( 8.(4.D.3*16(*9[(T]3(@*+1(6..1(..1,:*,*6.(&&1D*+@*16.1(,&-(D.(&&1(6.@'1,2.*,( 6&&1(*15.<.3.1(GÎ7W(G3.6.59(_A#_KI( `'30:5..3(,.(-.6.1D.3=*16('=(,.(6.1'.0,.(4.D.3*167(( E.43:*C(0&/*0&&5($%(D''3,.17( `'30:5..3(,.(D..35.66*16(<&1(,.(-.6.1D.3=*167(( E.43:*C(0&/*0&&5($%(D''3,.17( ( TO.,.35&1,(D'3,-(&&16.1&0.3(.1(1*.-('16.@'1,.37W(G3.6.59($Z%#$Z$I( X.5C.(C3*-*.C(C&1('=(,.@.(4.D.3*16(D'3,.1(6.6.<.1Y( )' a*+(4.3:9-('=(..1(>*3C.53.,.1.3*167( C' a*+(4.3:9-('=(..1('1+:*9-.(''3@&&C#6.<'563.5&-*.7( D' a*+(4.3:9-('=(..1('<.32&&9-.(>'1>5:9*.7( E' a*+(4.3:9-('=(..1(<.3C..3,.(<.36.5*+C*167( (

!"#$%%$#&#$%#$#'( (

B(

5..9(<.3,.3( !!!


$=(

F(

B=(

G(

L=(

H(

TE&&-(,.(O.,.35&1,9.(1&-::3(,&1(0*99>2*.1(&>2-.3:*-YW(G3.6.59($ZB#$ZLI( !'.(*9H(6.5.-('=(,.(&5*1.&b9(M(.1(KH(2.-(&1-D''3,('=(,*.(<3&&6(2.-(4.9-.(-.( -c=.3.1Y( )' &59(4.@'36,d(.3(-3.,.1(.319-*6.(<.39>2:*<*16.1('=(*1(&&1D.@*6.(=5&1-.1#(.1( ,*.39''3-.1( C' &59(.1-2':9*&9-d(D*.(D..-(D.5C.(<.33&99*16.1('19(1'6(&55.0&&5(-.(D&>2-.1( 9-&&1( D' &59(5&>'1*.Cd(2*.3(C'0-(.3(..1(=5&1-.19''3-(4*+H(6*1,9(<5*.6-(.3(..1(<'6.5( 0*1,.3( E' &59('16.e1-.3.99..3,H(,.(<.3&1,.3*16(*1(,.(O.,.35&1,9.(1&-::3(,'.-(.3( D.*1*6(-'.( ( N*-..3(,.(-D..(G<'55.,*6.I(@*11.1(,*.(<.39>2*55.1,.(&36:0.1-.1(4.<&--.1(<''3(,.( 9-.55*16(,&-(,.(5&1,4':D(D.*1*6(-.(<[email protected](2..F-(<&1(,.(C5*0&&-<.3&1,.3*167( G&5*1.&(;I( O:00.3(,.(-D..(@*11.17( ( 4%;34?1#9$%&4',' ( 8.9C:1,*6.1(<&1(2.-(UfNN(GU1-.36'<.310.1-&5(f&1.5('1(N5*0&-.(N2&16.I( 4.1&,3:CC.1(,.(1'',@&&C('0('19(&&1(-.(=&99.1(G&,&=-&-*.I(&&1(C5*0&&-# <.3&1,.3*167(a*+(>'19-&-.3.1(,&-(2.-(&&1=&99.1,(<.30'6.1(*1(,.(D.3.5,('16.5*+C( <.3,..5,(*97(g:*9-(,*.(5&1,.1(.1(4.<'5C*16963'.=.1(@*+1(CD.-94&&3(,*.('<.3( 4.=.3C-.(F*1&1>*h5.(.1(-.>21'5'6*9>2.(0*,,.5.1(4.9>2*CC.1(.1(9-.3C(&F2&1C.5*+C( @*+1(<&1(5&1,4':DH(4'94':D(.1(<*99.3*+7(S'1,*&&5(@*+1(,.(0..9-(CD.-94&3.( 6.4*.,.1(,*>2-4.<'5C-.(C:9-6.4*.,.1(.1(3*<*.3,.5-&b9(0.-(<&&C(..1(2'6.( .>'1'0*9>2.(&>-*<*-.*-(@'&59(,.(E&16.9#H(,.(S.C'16#(.1(,.(O*+5,.5-&7(U1(0*1,.3.( 0&-.(6.5,-(,*-(''C(<''3(,.(S*99*99*==*#H(,.("0&@'1.#(.1(,.(R*+1,.5-&7(( U1(2.-(3&=='3-(*9(<''3(]:3'=&(1:(<''3(,.(..39-.(C..3(D.-.19>2&==.5*+C('1,.3# 4':D,(,&-(C5*0&&-<.3&1,.3*16(D&&31..04&3.(.FF.>-.1(2..F-H(@'&59(-.3:6# -3.CC.1,.(65.-9+.39H(5&16.3.(63'.*9.*@'.1.1(.1(<.39>2:*<*16(<&1(<.39=3.*,*169# 6.4*.,.1(<&1(9''3-.1(1&&3(2.-(1''3,.17(!.-(C5*0&&-=&1.5(@.6-(*1(@*+1(3&=='3-( 0.-(1&,3:C(,&-(3.,:>-*.(<&1(43'.*C&96&99.1(G0*-*6&-*.I(:36.1-(45*+F-H('0,&-( &1,.39(,.('=D&30*16(<&1(,.(&&3,.('1'0C..34&3.(6.<'56.1(2..F-(.1('0,&-(.3( ..1(5*0*.-(*9(&&1(&&1=&99*1690'6.5*+C2.,.1(<&1(1&-::35*+C.(.1(0&&-9>2&==.5*+C.( 9c9-.0.1(&&1(C5*0&&-<.3&1,.3*167( ( !"#$%&'''('+,-$.$,-$/$.0-"1.2-.2($*& ( 8.(-.C9-(i!'.3&j(].1(1*.:D(C5*0&&-b(9-&&-(='9*-*.F(-.6.1'<.3(T&,&=-&-*.W(G&5*1.&( $%I7(O&&3(&&15.*,*16(<&1(-.C9-F3&60.1-(B(C&1(..1([email protected](,*.(.1*69@*19(&FD*[email protected],( 9-&&-(-.6.1'<.3(&,&=-&-*.H(2*.34*+(-D..(C3*-*9>2.('=0.3C*16.1(0&C.17(( X.5C.Y(( O:00.3(,.(C3*-*9>2.('=0.3C*16.1(.1(6.43:*C(=.3('=0.3C*16(2''69-.19($A( D''3,.17(

!"#$%%$#&#$%#$#'( (

L(

5..9(<.3,.3( !!!


$=(

I(

$=(

.- (

$=( $=(

.. ( ., (

$=(

.@ (

$=(

.A (

T!.-(5*+C-(9'09(4*+1&(..1(-&4'.('0(2.-('1,.3D.3=(<&1:*-(,*.(*1<&592'.C(-.( 4.@*.17W(G3.6.59(BB;#BL%I( U1(D.5C.(&5*1.&(<&1(,.(-.C9-(i!'.3&j(..1(1*.:D(C5*0&&-b(4.6*1-(,.(9>23*+<.3(0.-( 2.-(,''343.C.1(<&1(,&-(-&4'.Y( ( U1(&5*1.&($%(<.3D*+9-(,.(&:-.:3(1&&3(..1(3&=='3-(<&1(,.(?RPS#3&&,('0(@*+1( 9-&1,=:1-(-.('1,.39-.:1.17( ?&1(D.5C(-c=.(&36:0.1-&-*.(0&&C-(2*+(,&&34*+(6.43:*CY( &36:0.1-&-*.('=(4&9*9(<&1( )' &:-'3*-.*-( C' F.*-.1( D' 6.5''F( E' <''3,..5(\(1&,..5( ( 8.(-.C9-(i!'.3&j(].1(1*.:D(C5*0&&-b(C&1(D'3,.1('1,.3<.3,..5,(*1(<*+F(,.5.1(,*.( <&1(,.(<'56.1,.(C'=+.9(C:11.1(D'3,.1(<''3@*.1[( $( U15.*,*16( B( X.5@*+1(O.,.35&1,.39( L( X.5@*+1(1&-::3(*1(O.,.35&1,( Z( ]>'1'0*9>2.(6.<'56.1( A( S..3(5:9-.1(,&1(5&9-.1 S.-(D.5C.(&5*1.&(4.6*1-(,..5(L(iX.5@*+1(1&-::3(*1(O.,.35&1,bY( S.-(D.5C.(&5*1.&(4.6*1-(,..5(Z(i]>'1'0*9>2.(6.<'56.1bY( ( X.5C.(<&1('1,.39-&&1,.(@*11.1(6..F-(2.-(4.9-.(,.(2''F,6.,&>2-.(D..3(<&1(,.( -.C9-(i!'.3&j(].1(1*.:D(C5*0&&-bY( )' 8.(*1<5'.,(<&1(,.(0'1,*&5.(C5*0&&-<.3&1,.3*16('=(2.-(0*5*.:H(,.( 6.@'1,2.*,(.1(,.(.>'1'0*.(*1(O.,.35&1,(D'3,-(,''3(,.(0..9-.( ,.9C:1,*6.1('<.3,3.<.1d(&1,.3.(F&>-'3.1(2.44.1(<..5(0..3(*1<5'.,7( C' !'.D.5(,.(C5*0&&-9<.3&1,.3*16(D.3.5,D*+,(1.6&-*.<.(6.<'56.1(0.-(@*>2( 0..43.16-H(@&5(O.,.35&1,(<..5&5(=3'F*-.3.1(<&1(,.(C5*0&&-9<.3&1,.3*16(&59( 0.1(,.(0'6.5*+C2.,.1(D..-(-.(4.1:--.17( D' O.,.35&1,(<.3C..3-(*1(,.(6:19-*6.(='9*-*.('0(,.(,''3(2.-(<.3&1,.3.1,.( C5*0&&-(6.-3'FF.1(5&1,.1(-.(5&-.1(@*.1(,&-(&&1=&99*16(0'6.5*+C(*9(,&1C@*+(@*+1( 1*.:D9-.(D&-.34':DC:1,*6.(-.>21*.C7( E' X*.(*1(1&<'56*16(<&1("5(E'3.(&55..1(&&1,&>2-(2..F-(<''3(,.(9>2&,.5*+C.( .FF.>-.1(<&1(,.(C5*0&&-<.3&1,.3*16H(6&&-(.3&&1(<''34*+(,&-(O.,.35&1,(,.( =3'45.0.1(0.-(4.2:5=(<&1(@*+1(-.>21'5'6*.(4.9-(C&1(<.32.5=.17( ( "5(*1(,.(..39-.(-D..(&5*1.&b9(@.-(,.(9>23*+<.3(,.(-''1(<''3(@*+1(2.5.(&3-*C.57( !'.(@':(+.(,*.(-''[email protected]*16(2.-(4.9-.(C:11.1(-c=.3.1Y( )' &59(&5&30.3.1,( C' &59(.1-2':9*&90.3.1,( D' &59(=3*CC.5.1,( E' &59(9='--.1,( (

!"#$%%$#&#$%#$#'( (

Z(

5..9(<.3,.3( !!!


B=(

.B (

$=(

.F (

B=(

.G (

$=(

.H (

U1(&5*1.&($B(9-&&-(,.(:*-9=3&&C(,&-(.1.36*.4.9=&3*16(.1(-.3:6,3*16*16(<&1( C''5,*'/*,.(.*6.15*+C('1,.3(i'1-D*CC.5*1692:5=b(C:11.1(D'3,.1(6.9>2&&3,7( Q.6(:*-(D.5C.(C3*-*.C(..1([email protected](@':(C:11.1(2.44.1('=(2.-(6.43:*C(<&1(2.-(D''3,( i'1-D*CC.5*1692:5=b7( ( !'.(C&1(2.-(9>23*+F,'.5(<&1(,.(-.C9-(i!'.3&j(].1(1*.:D(C5*0&&-b(2.-(4.9-.( D'3,.1(6.-c=..3,Y( )' &59(&>-*<.3.1,( C' &59(&0:9.3.1,( D' &59(4.-'6.1,( E' &59(:*[email protected],( ( N*-..3(:*-(2.-(-.C9-6.,..5-.(<&1(,.(&5*1.&b9($$(.1($B((..1(@*1(,*.(&59(9>2.3=( *3'1*9>2(C&1(D'3,.1('=6.<&-7( ( k.C9-.1(C:11.1(4.9-&&1(:*-[( $( F.*-.1( B( 0.1*16.1(<&1(&1,.3.1( L( 0.1*16.1(<&1(,.(&:-.:3( X&&3:*-(4.9-&&-(,.(-.C9-(i!'.3&j(].1(1*.:D(C5*0&&-bY( )' &55..1($( C' $(.1(B( D' $(.1(L( E' $H(B(.1(L( ( (

:%;34',''E%'81=J3'5#&'81=5#KL' BZ=(

( .I ( S&&C(..1(6'.,5'=.1,.(9&0.1<&--*16(*1(>'33.>-(O.,.35&1,9(<&1(0&/*0&&5(BL%( D''3,.1(<&1(,.(-.C9-(i8.(=3*+9(<&1(=3*<&>cb7(a'36(.3<''3(,&-(+.(9&0.1<&--*16( 4.63*+=.5*+C(*9(<''3(*.0&1,(,*.(,.(''39=3'1C.5*+C.(-.C9-(1*.-(C.1-7(l*-(+.( 9&0.1<&--*16(0'.-(,:*,.5*+C(D'3,.1[( ( −( D&-(.3(<.3&1,.3,(*9(*1(,.(<*9*.(<&1(,.(4:36.39('=(=3*<&>c(*1(,.(O.,.35&1,9.( 9&0.15.<*16(-.1('=@*>2-.(<&1(<3'.6.3(.1(D&-(,.(''3@&&C(<&1(,*.( <.3&1,.3*16(*9d( −( D&&3'0(,*.(<.3&1,.3*16(<''3(4:36.39(&&1<&&3,4&&3(5*+C-(.1(D.5C.( -.6.19-3*+,*62.*,(@*>2(4*+(,.('1,.30*+1*16(<&1(,.(=3*<&>c(<''3,'.-d( −( D.5C.(>'19.m:.1-*.9(,.(2:*,*6.(<*9*.('=(=3*<&>c(<''3(,.(9&0.15.<*16(2..F-H( 2'.(,*.(>'19.m:.1-*.9(6.3.>2-<&&3,*6,(D'3,.1(.1(D&-(-.6.1(,*.( 3.>2-<&&3,*6*16(*9(*1(-.(43.16.1d( −( D&-(4*+(2.-(1.0.1(<&1(4.9>2.30.1,.(0&&-3.6.5.1(..1(4.5&163*+C( &&1,&>2-9=:1-(0'.-(@*+1H(D.5C.(C3*-*9>2.(<3&6.1(-.1('=@*>2-.(<&1(2.-( <.*5*62.*,94.5.*,(6.9-.5,(C:11.1(D'3,.1(.1(D.5C.(>'1>5:9*.(&&1(,.( ,*9>:99*.('<.3(=3*<&>c(0'.-(D'3,.1(<.34'1,.17( (

C16&5%1$%20=&9' 3-$&#)1#44.$,&0+$&5-&.$&5.2&-6+4-$&,-!"/.72-&!"#$$-$8&9#+*1&2-712-$&-$&+:!--*5.$,-$8&.1&2-&0.$5-$&.$&;-2&!.<&5.2&-6+4-$& !-;#"-$5-&=#""-=2.-0##"1=;".:28&5+2&$+&+:*##)&0+$&;-2&-6+4-$&'#"52&,-)/!*.=--"5(& !"#$%%$#&#$%#$#'( ( !"#$%%$#&#$%#$#'n(

A(

5..9(<.3,.3( !!! .*1,.( "(


!"#$%&'()*+,(

-./.( )*+,-&.($( ( (

(

0'1'2$%314(

5'6'34(781(927&2%::% (

0'1'2$%314(

( ( ( ( ( ( ( /0.1)'20.+0(

!"#$%%$#&#$%#$#' (


;'<45(/( (

)7'2%=(>'3(3"'8?(<$":%%5(

B(

$%(

$B(

3%(

3B(

N%(

NB(

R%(

( @/A(627(+0(80)(059(-*:,0:(&41(,0(;*:)051( -225)&&:(<*4,05(;25,0:=(>*:,05(.27,?( <*:,05(9775=(627(+0(80)(22.(059( -*:,0:(&41(80)(-225)&&:(00:(95&&,(2@( );00?(,5*0(;&5<05(A27(;25,0:?(A2,&)( +0(;&)(-&.05(*:(,0()7*:(.7:)(A*))0:=( C*..0(.&:1(,&)(+0('0*,0(-5&90:( 2:).0::0:,('0&:);225,)D(E:(,&)(90-&4( .7:(+0(920,(40-0:(<0)();00('04&:95*+.0( 0@@0F)0:(,*0(,0(;0504,;*+,0(.4*<&&)# -05&:,05*:9(*:(G0,054&:,(9&&)(80''0:D( /090:(0:.040(&:,050(-05;&F8)0( 90-2490:(.7:(+0(+0(00:-27,*9( ;&H0:0:D(>005(5090:(*:(,0(;*:)05=( G00<(00:(H&5&H47(<00D(!0-*90(1)25<=( I4*+@(40..05()87*1D(!*))0924@=(60)(90;22:( ,0(&*5F2:,*)*2:*:9(&&:D( @-A(C*)(*1(;04(A2J:('00)+0(;&)(,0( 90<*,,04,0(G0,054&:,05(9&&)(<05.0:( -&:(80)(9522)1)0(<2:,*&40(H52'400<( -&:(,0(3$1)0(007;?(A2&41(,0(.4*<&&)# -05&:,05*:9(&4(,225()&442A0(H24*)*F*(0:( ;0)0:1F8&HH051(*1(90:20<,D(K225( 952)0(,040:(-&:(,0(;0504,(*1(,*0(.;&4*# @*F&)*0(2-05*90:1()050F8)?(;&:)(80)(*1( :*0)(@*+:(2<(,0(.2<0:,0(,0F0::*&(*:( '*+-225'004,(I&:94&,018(<0)(A*+:( 2-051)52<*:90:(0:(FLF42:0:()0(;2:0:D( E:(G0,054&:,(9&&:(;0(,0(,&:1(0F8)05( &&5,*9(2:)1H5*:90:D(M0(9&&:(,0()05# 5&110:?(,0('2740-&5,1(0:(80)(1)5&:,( 2H?(;0(9&&:(A0*40:(0:(175@0:D(!0)( )205*1<0(:&&5(A7*,04*+.05(4&:,0:(A&4( &@:0<0:?(;&:)(*:(80)(-05,5290:,0( 67*,#O752H&(;25,)(,0(8*))0(;05.04*+.( 2:,5&&94*+.D(M0(9&&:(40..05(;09(*:( 0*90:(4&:,(0:(<005()205*1)0:(-&:( '7*)0:(A7440:(G0,054&:,(2:),0..0:D(C0( :*07;0('2740-&5,1(-&:(O752H&(4*990:( *:(,0(P&90(P&:,0:D(QF80-0:*:90:( ;25,)(ST21)&(,04(!&&9JD(U20,?(,&)( 4&&)1)0(*1(;&)(2-05,50-0:?(<&&5( -2490:1(00:(50F0:)(5&HH25)(-&:(80)(

( !"#$%%$#&#$%#$#'(

RB(

B%(

BB(

[%(

[B(

^%(

^B(

_%(

_B(

3(

>*4*07#(0:(G&)775H4&:'750&7 $V(9&&)(2:1( )20.2<1)*90(.4*<&&)(*:(,0(A2<05(4*+.0:( 2H(,&)(-&:(,0(;01).71)(-&:(W5&:.5*+.( 52:,(I25,0&7XD(E:(80)A04@,0(5&HH25)( ;25,0:(,0()20.2<1)*90(G0,054&:,10( ;*:)051(<0)(,*0(-&:(80)(87*,*90(G225,# E)&4*Y(-059040.0:D(K05,05(4&)0:(-*05( <*:*1)05*01(*:(00:(90A&<0:4*+.(2H90# 1)04,0('040*,1:2)*)*0(;0)0:(,&)(00:( )20:&<0(-&:(;&5<0(,&90:(00:(H21*# )*0-0(*:-420,(A&4(80''0:(2H(,0( 90A2:,80*,(0:(80)(;04'0-*:,0:(-&:(,0( G0,054&:,051D("4(U250 3V=(M*0(;&1(,&)( 22.(&4;005=(M0(.7::0:(05(:*0)(<005( 2<800:Z(G0,054&:,(;25,)(-225(,0( 90;2:0('75905(00:(&&:90:&<05(4&:,( ,&:.A*+(,0(.4*<&&)-05&:,05*:9D(( @BA(\0(8225)('*+:&(:22*)(,&)(05(:29(*0)1( ;0:104*+.1(-225).2<)(7*)(80)(-05&:# ,050:,0(.4*<&&)D(K004(-&.05(8225(+0( 2-05(,0(5&
4001(-05,05( !!!


`%(

`B(

$%%(

$%B(

$$%(

$$B(

$3%(

$3B(

$N%(

4&:,(9&&)(;2:0:?(<20)(:*0)(,20:(&412@( 8*+(:0590:1(-&:(;*1)D("4(<0)(&4(A*+:(-004( :09&)*0-0(90-2490:(-&:(,0(.4*<&&)# -05&:,05*:9(*:(2:1(.40*:0(4&:,(H5*<&()0( 2:)42H0:D(>0)(00:(H&&5(95&,0:(05'*+( ;25,)(G0,054&:,(,71(00:(H50))*905(4&:,( 2<()0(-05)20-0:D( @DA(U0'075)(05(-05,05(:29(;&)(<0)( 2:1=(O5(A*+:(900:(00:,7*,*90(&&:# ;*+A*:90:(,&)(;0(&&:(90A2:,80*,(9&&:( *:40-050:?(A2&41(;04(00:1(;25,)( '0;005,D(C0(.&:1(2H(8*))0924-0:( :00<)(;04*1;&&5()20?(0:(,&&5<00(80)( &&:)&4(14&F8)2@@051(a(-004&4(27,050:(a( )0:(90-2490(-&:(,0(;&5<)0D(>&&5(<0)( '0)50..04*+.(00:-27,*90(*:950H0:?( A2&41(H4&&)1*:9(-&:(&*5F2:,*)*2:*:9(*:( -05A259*:91#(0:(-05H400987*A0:?(*1(,&)( ,0041()0(-05804H0:D(/090:2-05(,0( 0X)5&(,2,0:(,225(,0(8*))0(1)&&)(00:( &@:&<0(-&:(,0(S2-051)05@)0J(*:(,0( ;*:)051D(C*0(;25,0:(:&<04*+.(<*4,05D( C0(1)&)*1)*0.0:(;*+A0:(7*)(,&)(*:(+&:7&5*( 0:(@0'57&5*()*0:(H52F0:)(<005(<0:10:( ,22,9&&)(,&:(*:(+74*(0:(&7971)71D(E:(,0( .27(;25,)(80)(8&5)#(0:(-&&)1)04104( A;&&5,05('04&1)(0:(*1(05(00:(952)050( .&:1(2H(&,0<8&4*:91*:@0F)*01D(]2.( 95*0H924-0:(,20:(A*F8(*:(,0(50904(-225( ;&::005(80)(.27,05(;25,)D("41(,0( -225)0.0:0:(:*0)('0,5*090:?(;25,0:( ,&)(05(,71(<*:,05D(M*0(;00)(A*+:(05( 1)5&.1(<005(<0:10:(,*0(4&:905(*:( 40-0:('4*+-0:(,&:.A*+(,0(<*4,0(;*:)051( ,&:(<0:10:(,*0(-225)*+,*9(2-054*+,0:( ,225(,0(80)0(A2<051D( @EA(C0(-05;&F8)*:9(*1(;04(,&)(<005( <0:10:(4&1)(9&&:(.5*+90:(-&:(&1)<&(0:( &44059*0Y:(;&::005(80)(90<*,,04,( ;&5<05(;25,)(0:(80)(H2440:10*A20:( 4&:905(9&&)(,750:D(]2.(;&50:(05( 9057F8)0:(,&)(,0(<&4&5*&<79(:&&5( G0,054&:,(A27(2H57..0:(0:(,0(.&:1( 2H(;&)05-052:)50*:*9*:9(,225('4&7;&49( 0:('01<0))*:9(<0)(,0(A*0.)0(-&:(PL<0( ,225()0.0:(A27()20:0<0:D(>&&5(820# -004(952)05(,0(.&:1(2H(,*)(&4401(:7( ;05.04*+.(;25,)?(;00)(:*0<&:,D(!0)(

!"#$%%$#&#$%#$#'( (

$NB(

$R%(

$RB(

$B%(

$BB(

$[%(

$[B(

$^%(

$^B(

$_%(

N(

>*4*07#(0:(G&)775H4&:'750&7(.2<)()2)( ,0(142)12<(,&)(,0(2<-&:9(-&:(.4*<&&)# 0@@0F)0:(2H(,0(90A2:,80*,(;&&51F8*+:# 4*+.(:*0)(8004(059(9522)(*1(0:(&:,050( @&F)250:(00:(-004(952)050(*:-420,( 80''0:D(G0,054&:,(;25,)(&&:90:&<05( 0:(:*0)(2:90A2:,05D( @FA(U&&)(,0(G0,054&:,10(:&)775(,&:( <*11F8*0:(&F8)057*)=(]-05(,0( <2904*+.0(0@@0F)0:(-&:(.4*<&&)-05&:# ,05*:90:(2H(@425&(0:(@&7:&(*1(&4(-004( 90A09,(0:(901F850-0:D(Q225)0:( A27,0:(-05)50..0:(7*)(G0,054&:,(2@( A04@1(7*)1)05-0:D(b*)800<10(,*05#(0:( H4&:)0:1225)0:?(
4001(-05,05( !!!


$_B(

$`%(

$`B(

3%%(

3%B(

3$%(

3$B(

33%(

33B(

3N%(

H52,7F)*0-050(2291)D(C225(,0(;&5<)0( 80''0:('2050:(<0)(2:,05(<005(<&f1?( 17*.05'*0)0:(0:(;*:)05)&5;0(00:( 952)050(2H'50:91)(0:(9520*0:(,0( .&:10:(-225(,0(G0,054&:,10(;*+:# '2050:D(P&:,'27;952:,0:(A7440:(;04( 4*+,0:(2:,05(,&90:(<0)(0X)500<(;005( 0:(2:,05(H05*2,0:(-&:(,5229)0(0:( :&)80*,C(<&&5(80)(*1(A005(,0(-5&&9(2@( ,&)(5&*4*07#(0:( G&)775H4&:'750&7(1)04)(,&)(,0(0@@0F)0:( -&:(.4*<&&)-05&:,05*:9(2H(,0(4&:,# '27;(*:(G0,054&:,(905*:9(A*+:C(-0590# 40.0:(<0)(,*0(-&:(80)()20.2<1)*90( O752H010(4&:,'27;'040*,D(U05*:9050( 2H'50:91)0:(,225(,5290(H05*2,01( ;25,0:(-&&.(90F2
!"#$%%$#&#$%#$#'( (

3NB(

3R%(

3RB(

3B%(

3BB(

3[%(

3[B(

3^%(

3^B(

R(

G0,054&:,(9&&:(9047..*9(1)00,1(<005( 1)0<<0:(2H(2<(,0(.4*<&&)-05&:,05*:9( :*0)(7*)147*)0:,(&41(00:(F2:)*:70(,50*# 9*:9()0(A*0:D(g25)(9040,0:('5&F8)(,0( Kl]>#5&&,(00:(5&HH25)(7*)(<0)(,0()*)04( SC0(8LH0(-225'*+JD(C&&5*:(;25,)(90H40*)( -225(00:(2<14&9(*:(80)(,0:.0:(2-05( 80)(&,&H)&)*0'040*,D(",&H)&)*0(*1(80)( 1407)04;225,Z(;0(<20)0:(2:1('*+(80)( <&.0:(-&:(:*07;0(H4&::0:(1*
4001(-05,05( !!!


901F8&&5,?(2<,&)(,0(cF8)0(90-2490:( 3_%( -&:(,0(.4*<&&)-05&:,05*:9(-225&4(-204# '&&5(A*+:(*:(,0(&5<1)0(4&:,0:D(E:( G0,054&:,(9&&:(;0(00:(2H'420*(-&:( 80)('7*)0:40-0:(<00<&.0:D(M0()50.# ( !""#$%&"#'%(#""% )*+$%,-./0%(*1/2%3%1)4*%5667% ( ( :22)($(

.0:(<&11&&4(:&&5(80)(-05.2040:,0( 3_B( ;&)05?(<0)(,0()50*:(:&)7754*+.(a(,&:( ,20:(;0(,0(501)(-&:(,0(;0504,(22.( 00:(H40A*05)+0D(

>*4*07#(0:(G&)775H4&:'750&7Z(*:1)*)77)(,&)(,0(50905*:9(&,-*1005)(*:A&.0(<*4*07#(0:( :&)775-5&&91)7..0:(

:22)(3(

"4(U250(*1(00:("<05*.&&:1(H24*)*F71(,*0(*:(3%%^(<0)(,0(G2'04H5*+1(-225(,0(K50,0(;05,( 2:,051F80*,0:(-225(A*+:(17FF01-2440(F&
:22)(N(

0<*11*050,7F)*0Z(-05<*:,05*:9(-&:(7*)1)22)(-&:('520*.&19&110:(

( (

;'<45(-( (

J'(92"#4(6%3(92"6%KL( ( @/A(]2*)(924,(,0('01F805<*:9(-&:(2:A0( H5*-&FL(&41(00:(9522)(920,D(]:1(H5*-c# 40-0:(;&1(00:(,2<0*:(;&&5(,0(2-05# 80*,(:*0)1()0(A20.0:(8&,D(C&)('400.( '*+-225'004,(,7*,04*+.(7*)(,0(H52)01)0:( )090:(,0(4&&)1)0(-24.1)044*:9(*:($`^$D( C0(-5&&9(;&1(;&&52<(,0(2-0580*,( A2-004(-&:(2:1(;*4,0(;0)0:(0:(;&)(05( 90'075,0(<0)(&4(,*0(9090-0:1D(l7*<( ,5*0(,0F0::*&(4&)05(;25,)(2:A0(H05# 122:4*+.0(40-0:11@005(<005('0,50*9,( ,&:(22*)(0:(-5*+;04(:*0<&:,(<&&.)(05( 00:(H7:)(-&:D(C0(&:91)(-225()05525*1# )*1F80(&&:14&90:(*1(:&($$(10H)0<'05( 3%%$(.0::04*+.(A2(9522)(,&)(,0(2-05# 80*,(00:(-5*+'5*0@(<00:)()0(80''0:(2<( ,0('759051(1)00,1(,*F8)05(2H(,0(87*,()0( A*))0:D(\75*1)0:(7*)0:(50904<&)*9(87:( 2:90571)80*,(2-05(,0(7*)8244*:9(-&:(,0( 50F8)11)&&)?(<&&5(,0(G0,054&:,10( '75905()50.)(A*F8(05(:*0)(-004(-&:(&&:D( "41(80)(052H(&&:(.2<)?(A2(827,0:(;0( 2:1(-225?(;0)0:(;0(2:1(:29(&4)*+,(

!"#$%%$#&#$%#$#'( (

'01F805<,(,225(,0(50F8)11)&&)D(O:( -0*4*980*,(800@)(:7(00:<&&4(A*+:(H5*+1D(( @-A(/2F8(*1(80)(,0(-5&&9(2@(;0(2:1(:*0)( ;&)(,57..05(<20)0:(<&.0:(2<(2:A0( H5*-&FLD(E:(80)(G0,054&:,10(1)5&&)# '004,(57..0:(*:(8229()0
B(

4001(-05,05( !!!


)0.25)1F8*0)0:(*:(,0(1)5*+,()090:(80)( )05525*1<0D( @EA(C0()090:1)5*+,*980*,(,*0(A*F8(8*05'*+( -225,20)?(*1(,&)(;0(2:1(<20)0:( &@-5&90:(*:(820-0550(;0('050*,(A*+:()0:( '0820-0(-&:(,0('01F805<*:9(-&:(,0( 50F8)11)&&)?(,0('09*:1040:(-&:(,*0( 50F8)11)&&)(2H()0(2@@050:D(]@?(A2&41( TIn#-225A*))05(\&F2'(g28:1)&<<(A0*Z( h!0)(-*:,0:(-&:(00:(+7*1)0('&4&:1( )7110:(80)(1)50-0:(:&&5(00:(952)050( .&:1(2H(-0*4*980*,(0:05A*+,1(0:(80)(22.( *:(80)(-0*4*980*,1.&,05(A2-004(<2904*+.( ;&&5'2590:(-&:(00:(2H)*<&40(-25<( -&:('01F805<*:9(-&:(,0(H05122:4*+.0( 40-0:11@005(&:,05A*+,1?('4*+@)(00:(0-0:( <20*4*+.0(&41(:22,A&.04*+.0(A20.)2F8)( *:,*0:(;0(,0('04&:95*+.1)0(50F8)1# 1)&)04*+.0(H5*:F*H01(2-050*:,(;*440:( 827,0:Dk( @FA(C7*,04*+.05(*1(00:(*:(3%%^( -051F80:0:(5&HH25)(-&:(80)(l&)80:&7# *:1)*)77)(SK&:(H5*-&FLH&5&,*+1()2)( F2:)52401)&&)=JD(!*05*:(;25,)(00:( *:,5*:90:,(2-05A*F8)(9090-0:(-&:(,0( '0-209,80,0:(,*0(,0(1)&&)(A*F8( *:<*,,041(800@)()2090Y*90:,(*:(80)( .&,05(-&:(80)(2H1H25*:91#(0:(-0*4*9# 80*,1'040*,D(C0(1&<0:1)044051(;*+A0:( 05(*:(,&)(5&HH25)(2H(,&)(,0(2<14&9(*:( 80)(,0:.0:(2-05(H5*-&FL(:*0)(H&1( '01)&&)(1*:,1(,0()05525*1)*1F80( &&:14&90:(-&:($$(10H)0<'05(3%%$D(6*+( )2:0:(&&:(,&)(,*0(2<14&9(&4(*1( 90.2<0:()7110:($`_%(0:($``%?()20:( G0,054&:,(*:(,0('&:(5&&.)0(-&:(,0( A;&50(F5*<*:&4*)0*)D(C0(,*9*)&40( 50-247)*0(8&,(00:(1F&4&(&&:(:*07;0( 2H1H25*:91<0)82,0:('01F8*.'&&5( 90<&&.)(0:(,0(-0*4*980*,1,*0:1)0:( 8&,,0:(:*0)(A2-004(;05.(2<(8&:,0:?( &&:90A*0:(:&(,0(-&4(-&:(,0(>775(,0( g27,0(]25429 3V(-225'*+(;&1(0:(,0( F2<<7:*1)*1F80(-*+&:,(@0*)04*+.(:*0)( <005('01)2:,D(C*0(,*0:1)0:(<201)0:( *<<051(&&::0<04*+.(<&.0:(,&)(A0(:29( '01)&&:150F8)(8&,,0:m(

'01H*2:050:(-&:(,0('0-24.*:9D(( @BA(\0(.7:)(+0(:&)7754*+.(&@-5&90:(;&)(05( A2(059(*1(&&:(,0A0(2H0:'&50(F2:)5240( &41(A0(804H)(,0(1)5&&)(-0*4*905()0( <&.0:D(C&&5(A&4()2F8(:*0<&:,(*0)1(2H( )090:(80''0:m(C&&5(.2<)('*+Z(80)(*1(:7( 00:<&&4(A2(,&)(;0(*:(,0(2H0:'&50( 57*<)0(<*:,05(H5*-&FL(80''0:(,&:( )87*1D(O:(;*0(:*0)1()0(-05'0590:(800@)?( 800@)(22.(:*0)1()0(-50A0:D(/2F8( 50&9005)(:*0)(*0,0500:(A2(4&F2:*0.D( hE0,05(*:,*-*,7(;22:)(4&:9A&<058&:,( *:(00:(94&A0:(87*1?(;&&5*:(501H0F)(-225( ,0(H05122:4*+.0(40-0:11@005(&'12477)( 900:(-&:[email protected]:,80*,(<005(*1k?(A2( F2:1)&)005,0(80)(T244090(I01F805<*:9( n05122:19090-0:1(iTInV(2:4&:91(*:( 00:(<0<25&:,7
!"#$%%$#&#$%#$#'( (

[(

4001(-05,05( !!!


'0,*1F711*005,?()05;*+4(80)(90-&&5( -225&4(1F87*4)(*:(,0(2H00:1)&H04*:9(-&:( '0-209,80,0:D(C*)(&4401(1H004)(A*F8( ,&:(&@(*:(00:(.4*<&&)(-&:(&:91)?(;&&5*:( 04.(H40*,22*(-225(,0(50F8)11)&&)(&4(1:04( &41(00:()0.0:(-&:(4&@80*,(2@(;0504,# -500<,80*,(;25,)(2H90-&)D(( @/.A(>&&5(*1(,0(,50*9*:9(-&:()055075# &&:14&90:(,&:(:*0)(50Y04=(M0(.7::0:( 2:1(;044*F8)(&@-5&90:(2@(80)(:*0)(+7*1)( ,0(-05,0,*9051(-&:(H5*-&FL(0:('75905# 50F8)0:(A*+:(,*0(900:(229(80''0:(-225( ,0(;05.04*+.80*,(:&(S$$(10H)0<'05JD( M&:)(&41(H24*)*0(0:(+71)*)*0(:*0)(,0( '0-209,80*,(80''0:(H50-0:)*0@(*:()0( 95*+H0:?(,&:(.&:(,0('75905(*<<051(:*0)( '01F805<,(;25,0:()090:()055075# &&:14&90:D("41(80)(052H(&&:.2<)?( ;009)(2:1(40-0:()2F8(A;&&5,05(,&:( 2:A0(H5*-&FL=( @//A(G&)7754*+.Z(:*0<&:,('0);*1)(,&)( 80)(-225&4(,0()&&.(-&:(,0(2-0580*,(*1?( 4*+@(0:(40-0:(-&:(,0('75905()0('01F805# <0:D(]2.(A&4(:*0<&:,('01)5*+,0:(,&)( &4401(90,&&:(<20)(;25,0:(2<(,0( )05525*1)0:(-225()0(A*+:D(C0('75905(800@)( 0-0:;04(:*0)(&4400:(80)(50F8)(2H( '01F805<*:9(,225(,0(2-0580*,()090:( '0,50*9*:90:(-&:('7*)0:&@?(<&&5(22.( 2H('01F805<*:9()090:(,0(2-0580*,( A04@D(":,051(90A09,Z(,0(H5*-&FL# ;0)90-*:9(*1(05(22.(-225(2<()0( -225.2<0:(,&)(,0(2-0580*,(A*F8()0:( 2:50F8)0('0<20*)(<0)(80)(H5*-c40-0:( -&:(,0('75905D(C&)(*1(-05904*+.'&&5(<0)( 80)(7*)9&:91H7:)(,&)(00:('75905(-225( ,0(;0)(2:1F874,*9(*1()2)(80)()090:,004( *1('0;0A0:D(C*)(H5*:F*H0(*1(80)(-051F8*4( )7110:(00:(,*F)&)775(o(4&(]5;044(0:(00:( ,0<2F5&)*1F80(50F8)11)&&)D(C0( 50F8)11)&&)(*1(900:(47X0(;&&52H( A2:,05(5*1*F2(.&:(;25,0:('0A7*:*9,D( C0('759054*+.0(-5*+80,0:(A27,0:(+7*1)( ,0(*:A0)(<20)0:(-25<0:(-&:(,0(1)5*+,( )090:(80)()05525*1<0D(( @/-A(":91)(F50Y05)(2-05*90:1(900:( .4*<&&)(;&&5*:(&@90;290:(;0)90-*:9( )2)(1)&:,(.2<)D(C&&5(.2<)('*+(,&)(

@GA(!0)(5&HH25)(1*9:&4005)(,&)(1*:,1(,*0( ,*9*)&40(50-247)*0(;0))0:(0:(;0)1;*+A*# 9*:90:(,*0('01)&&:,0('0-209,80,0:( -0557*<0:(2@(:*07;0(*:)52,7F050:?( 04.&&5(*:(8229()0
!"#$%%$#&#$%#$#'( (

^(

4001(-05,05( !!!


2H1H25*:91*:1)&:)*01('0-209,80,0:( ,*0(A*+(<0)(00:('0520H(2H('*+A2:,050( 2<1)&:,*980,0:(80''0:(90.5090:?( A04,0:()057990-0:D(O5(;25,)(;04( 90A09,(,&)(;*0(:*0)1()0(-05'0590:( 800@)?(:*0)('&:9(820@)()0(A*+:(-225(00:( *:H05.*:9(-&:(A*+:(H5*-&FLD(M*0(,&)( A09)?(9&&)(05(0F8)05(-&:(7*)(,&)(,0( 2-0580*,(,0A04@,0(2H-&))*:9(800@)(&41( ,0('75905(2-05(;&)(2:1F874,*9(90,5&9( *1(0:(;&)(:*0)D(C0(901F8*0,0:*1(4005)( 2:1(,&)(,*)(2H(A*+:(<*:1)(00:(:&f0-0( 90,&F8)0(*1D( @/BA(!0)(*1(:&)7754*+.(-&:(9522)('04&:9( 2<(&44050051)(:&()0(9&&:(2@(&4(,*0( &:)*)055075<&&)509040:(,0(-0*4*980*,( ;05.04*+.(-05952)0:D(\75*1)0:(80''0:(*:( *0,05(90-&4(500,1(-&1)901)04,(,&)(00:( ,079,04*+.0(0-&47&)*0(-&:(,0(7*)# ;05.*:9(-&:('01)&&:,0(509041(0:( '0-209,80,0:()2)(:7()20(&F8)05;090( *1(90'40-0:D(C&)(1)0<)()2)(:&,0:.0:D( ( ( !""#$%8*4409%/0%:#)*!% % )*+$%/0%;<4'='#"!+2>?%=0@+09A0#%5667( ( ( :22)($(

g0:<05.0:,(*1(,0(90,&F8)0(,&)( ;&::005(<&&5(A2-004(<2904*+.(*:@25# <&)*0(-&:(A2-004(<2904*+.(<0:10:( ;25,)(-05A&<04,?(,0()50@.&:1(-&:A04@( 952)05(;25,)D(O0:(&F)7004(-225'004,(*1( ,0(&4(005,05(90:20<,0(,&)&<*:*:9D( O0:()055075,01.7:,*90(A0*(,&&5-&:Z( hn52'050:(7*)(,0(<*4+20:0:()040@22:)+01( 0:(0#<&*4)+01(,*0(0:0(F57F*&40(&&:# ;*+A*:9(-225(00:(2H8&:,0:(A*+:,0( &&:14&9()0(8&40:?(*1(&41(A20.0:(:&&5( 00:(1H04,(*:(00:(822*'059Dk(!0)(804H)( ,&:(:*0)(,0(822*'059(1)00,1(952)05()0( <&.0:D(( @/DA(G*07;0()0F8:*0.0:(A7440:(80)( <2904*+.(<&.0:(80)(:0)(52:,(,0('75905( 1)00,1(1)5&..05(&&:()0()50..0:D(Q)00,1( 2H:*07;(A&4(80<(;25,0:(-225# 90827,0:(,&)(-0*4*980*,(:7(00:<&&4( 00:(H5*+1(800@)D(!0)(;25,)()*+,(,&)(;0( 80)(05(00:1(2-05(9&&:(80''0:(820( 8229(,*0(H5*+1(<&9(A*+:D(

C0(52<&:(SG*:0)00:(O*98)L#W275J(-&:(U02590(]5;044(-051F800:(*:($`R_D(E:(,0A0(52<&:( ;25,)(80)(@*F)*0-0(4&:,(]F0&:*Y('01F850-0:?(;&&5'*+(]5;044(-225&4(,0(,*F)&)25*&40(Q2-+0)# b:*0(-&:(\210@(Q)&4*:(-225(290:(8&,D(

:22)(3(

C0(>775()7110:(]21)#(0:(M01)#I054*+:(S-*04J(*:($`_`D(C*)('0)0.0:,0(80)(0*:,0(-&:(,0( g27,0(]25429(2@;04(,0(&:91)(*:(80)(M01)0:(-225(80)(]21)'42.?(<0)(:&<0(-225(,0(Q2-+0)# b:*0D(

:22)(N(

C&)&<*:*:9(*1(80)(,225A20.0:(-&:(&4(80)()040@22:#(0:(0#<&*4-05.005(2H(-05,&F8)0( )50@;225,0:(0:(H&)52:0:(<0)('0874H(-&:(.5&F8)*90(F2
( % B0%+0'=+0!%/*0%C<<#%/*+%0D"90!%E0A#)*'+%F*1!2%F*1!%A0G0#'+%<9%F0%E0=HI*'+%+0% 9"'0!%C<<#%I0+%0D"90!J%B*+%*=%E0A0)#/%90+%#0=@0H+%C<<#%/0%<@C"++*!E0!%C"!%/0% ")+0)#K=LJ%8*0%'0!!*=%G*4%!090!%C"!%/0%<<#=@#
!"#$%%$#&#$%#$#'p( !"#$%%$#&#$%#$#'( (

_(

4001(-05,05( !!! 0*:,0( "(


!"#$%&'()*+'

,-.-' .+,-<&B)' ) -+2:-&7)''),;2+ ) $J8J%)#)$K8J%);;4 )

'

/%0%12#&03'

4%5%&3'670'81691#$$# '

/%0%12#&03'

) ) ) ) ) ) ) *+,)-+.)/0&1/2)3((4.)//2)5+,6&7/8)

9+.)/0&1/2)5/:.&&.);+.)'$)<4&7/2)/2)//2):&1/2<&..+27:(=-4&>3.8) ?((4)-+.)/0&1/2)@+,2)1&0+1&&6)AA'=;2./2)./)5/3&6/28) ?((4)/6B)<4&&72;11/4):.&&.)3(/
!"#$%%$#&#$%#'#()


!"#$%&'&&()*&)$&*+,-&",&.)*&/""$%&0,)"%1&

%A!

'!

MA!

6!

%A!

7!

! 01''.)2!*++,3!/+!4)56+!7+8+.!59+3!2++.:;!<.+6+*,!=>$=?@! 1+*B+!-'5!)5/+.,3''5/+!'53C))./+5!)A!/+8+!-.''6!3.+D!E+!''5!95!/+!3+B,3!F"9E!9,! E)56!+5!G9E!*++,3!<59+3@H:! %! I+!4)56+!7+8+.!9,!59+3!)53-'5B+*9EB!-)).!/+!B.939,JG+!3))5!95!B.'53+5!+5! 39E/,JG.9D3+5K! (! I+!4)56+!7+8+.!G++D3!59+3!/+!.L,3!+5!/+!39E/!)2!3+!*+8+5K! M! I+!4)56+!7+8+.!9,!/)).!/+!)-+./''/!''5!95D).2'39+!+5!)A959+!*++,2)+! 6+C)./+5K! 2& '53C))./!%!+5!(! 3& '53C))./!(!+5!M! 4& '53C))./!%!+5!M! 5& '**+!'53C))./+5! ! 7+6!L93!C''.)2!,95/,!/+!95-)+.956!-'5!G+3!,3L/9+GL9,!G+3!)A!,JG))*!59+3!/+! 09/+'*+!39E/!-)).!/+!4)56+!7+8+.;!C',K!<89+!.+6+*,!>N$>O@! P+Q.L9B!2'R92''*!(N!C))./+5K! ! 0S9E!/+!4)56+!7+8+.!9,!*+8+5!5))93!-'58+*D,A.+B+5/!6+C)./+5!-'5L93!,JG))*K;! <.+6+*,!%&=$%&O@! TA!C+*B!3UA+!.+/+5+.956!9,V!6+*+3!)A!'*95+'!OV!/+8+!J)5J*L,9+!6+Q',++./:! W.!C)./3!6+.+/+5++./!)A!Q',9,!-'5! 2& 29//+*!+5!/)+*K! 3& )).8''B!+5!6+-)*6K! 4& -+.6+*9EB956K! 5& -)).Q++*/+5K! ! %"#$%89:-;",%&'& ! 4)56+.+5!89E5!8+B+.!6+X53+.+,,++./!95!'JG3+.6.)5/!+5!)A959+K!Y''.!8+!89E5!-''B! 59+3!)A6+6.)+9/!2+3!)5'DG'5B+*9EB+!+5!BC'*93'39+-+!E)L.5'*9,39+BK!"L5!95D).2'39+$ Q.)55+5!89E5!59+LC,,93+,!'*,!FZLK5*HV!.)22+*,93+,!'*,!FP++5[39E*HV!Q*)66+.,!+5! /+.6+*9EB+K! \+!8)L/+5!-++*!-'5!/+!8)!-+.B.+6+5!95D).2'39+!95!A.95J9A+!2)+3+5!C'53.)LC+5V! -)).'*!'*,!+.!6++5!C+/+.G)).!9,!6+C++,3!+5!'*,!59+3!/L9/+*9EB!9,!C9+!)D!C'3!/+! Q.)5!9,K!Y''.!/'3!9,!*',396K!I+!+JG3G+9/!-'5!59+LC,!C)./3!,3++/,!2)+9*9EB+.!3+! Q+A'*+5K!1+!*+-+5!95!++5!C+.+*/!C''.95!2+5,+5!'*,!6+-)*6!-'5!Q++*/$ 2'59AL*'39+!+5!FQL88H!59+3!'**++5!++5!Q+3+.!)D!++5!,*+JG3+.!Q++*/!-'5!/+! C+.B+*9EBG+9/!B.9E6+5V!2''.!C''.95!))B!)A8+33+*9EB!-+./.''9/+!Q++*/+5!+5!3+B,3+5! 8+*D,!A)*939J9!+5!Q+/.9E-+5!95!G+3!,3)D!/)+5!Q9E3+5K! ! !""#$%&'(()*%+"!%,)#%-)./%)!%01("!,%2)(()3%4(())!%*),'"%,')%51!6)#)!%78"('/)'/% 9'),)!3%:)99)!%/1)71*./% ;'/$%,)%<1(7.7#"!/3%=>%5"!;"#'%?>>@%% !

"#$%&&%$'$%&$($)! !

(!

*++,!-+./+.! !!!


]5!3+B,3D.'62+53!%!C)./3!/+!G)L/956!-'5!E)56+.+5!3+5!)A89JG3+!-'5! 'JG3+.6.)5/59+LC,!+5!)A959+!C++.6+6+-+5K!! %A ! !-'5!/+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E! *++,3!<59+3@H!++5!895!/9+!95!3+6+5,A.''B!9,!2+3!/+8+!G)L/956K! ! 0I+!+JG3G+9/!-'5!59+LC,!C)./3!,3++/,!2)+9*9EB+.!3+!Q+A'*+5K;!<'*95+'!(!-'5! 3+B,3D.'62+53!%@! %A! = ! ^93++.!/+!895!L93!'*95+'!?!-'5!/+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E!*++,3!<59+3@H!/9+! 95G)L/+*9EB!)-+.++5B)23!2+3!Q)-+5,3''5/+!L93,A.''BK! ! 0I93!9,!/+!6+5+.'39+!-'5!4).9,!7L9E+5/9EB$*+8+.,`!8+!G+QQ+5!/+!2+/9'!G++*!6)+/! /)).K;!<.+6+*,!(=?$(N%!-'5!/+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E!*++,3!<59+3@H@K! (A! > ! a).2L*++.!)A!Q',9,!-'5!6+6+-+5,!L93!3+B,3D.'62+53!%!++5!'.6L2+53!/'3!/+8+! L93,A.''B!C++.*+63K! P+Q.L9B!-)).!E+!'53C))./!2'R92''*!%N!C))./+5K! ! 01''.)2!*++,3!/+!4)56+!7+8+.!59+3!2++.:;!<.+6+*,!=>$=?@! %A ! ?& ]5!C+*B+!'*95+'H,!C)./3!/+8+!-.''6!Q+'53C))./:! 2& 95!'*95+'!=!+5!N! 3& 95!'*95+'!=V!N!+5!O! 4& 95!'*95+'!=V!NV!O!+5!_! 5& 95!'*95+'!=V!NV!OV!_V!+5!>! ! ]5!'*95+'!>!6''3!19E5Q+.6!95!)A!/+!/)).!G+2!-+.)5/+.,3+*/+!'A'3G9+!-'5!/+! 4)56+!7+8+.K! %A ! @! TA!C+*B!3UA+!'.6L2+53'39+!89E5!89E5!Q+C+.956+5!6+Q',++./:! '.6L2+53'39+!)A!Q',9,!-'5!! 2& D+93+5! 3& 6+8'6! 4& C+3+5,JG'A! ! b)*6+5,!19E5Q+.6!9,!/+!E)56+.+!-'5!3+6+5C))./96!'DB+.96!-'5!G+3!59+LC,V!)2/'3! G9E!/+!/+,BL5/96G+9/!-'5!/+!E)L.5'*9,39+B!C'53.)LC3K! %A! A ! T5/+.,3+L53!19E5Q+.6!/+8+!L93,A.''B!2+3!'.6L2+53+5:! 2& 4'V!95!'*95+'!>! 3& 4'V!95!'*95+'!?! 4& Z++V!+.!9,!6++5!)5/+.,3+L5956!-)).!/9+!L93,A.''BK! ! %A! 'B ! 1+*B!Q+8C''.!8)L!E+V!6+*+3!)A!/+!95G)L/!-'5!'*95+'!?V!BL55+5!2'B+5!3+6+5!/+! .+/+5+.956!)23.+53!G+3!*++,6+/.'6!-'5!E)56+.+5!95!'*95+'!N:! 2& W.!C)./3!++5!-)).Q'.96+!J)5J*L,9+!6+3.)BB+5K! 3& W.!9,!,A.'B+!-'5!++5!A+.,))5*9EB+!''5-'*K! 4& W.!9,!,A.'B+!-'5!++5!)5EL9,3+!-+.6+*9EB956K! 5& T).8''B!+5!6+-)*6!C)./+5!/)).!+*B''.!6+G''*/K! !

"#$%&&%$'$%&$($)! !

M!

*++,!-+./+.! !!!


%A!

%A!

%A!

0\).6!+.-)).!/'3!E+!9+3,!2''B3!C'3!59+3!''5-)+*3!'*,!GL9,C+.BV!2''.!9+3,!C'3!/+! 4)56+!7+8+.!G+*A3K;!<.+6+*,!(MN$(M_@! '' ! 1'3!8)L/+5!/+!B.'53+5!2)+3+5!/)+5!)2!/+!4)56+!7+8+.!3+!G+*A+5!6+*+3!)A! '*95+'!%%:! 2& c.'53+5!8)L/+5!Q+3+.!2)+3+5!Q+,+DD+5!/'3!E)56+.+5!,3++/,!,*922+.!C)./+5! 95!G+3!/)).89+5!-'5!E)L.5'*9,39+B+!3.LJ,K! 3& c.'53+5!8)L/+5!/+!6L5,3!-'5!/+!E)56+.+5!2)+3+5!G+.C955+5!/)).!/+! J)5JL..+539+!2+3!'5/+.+!2+/9'!''5!3+!6''5K! 4& c.'53+5!8)L/+5!2++.!2)+3+5!C+.B+5!''5!GL5!9/+5393+93V!/9+!-)).!E)56+.+5! Q+*'56.9EB+.!9,!/'5!9/+)*)69+K! 5& c.'53+5!8)L/+5!-)).!E)56+.+5!++5!GL*A29//+*!2)+3+5!89E5!)2!/+!6.)3+! G)+-++*G+9/!95D).2'39+!3+!BL55+5!G'53+.+5K! ! '6 ! 1+*B+!)A-'33956+5!B.9E6+5!/+!2++,3+!Q9E-'*!95!/+!3+B,3:! 2& /+!)A-'33956+5!-'5!19E5Q+.6!+5!^),3+.'!Y+9E+.! 3& /+!)A-'33956+5!-'5!Z9E+5GL9,!+5!19E5Q+.6! 4& /+!)A-'33956+5!-'5!^),3+.'!Y+9E+.!+5!Z9E+5GL9,! ! 0]5!A*''3,!-'5!/'3!B.'53+5!/'3!B'/+.!89E5V!89+3!/+!4)56+!7+8+.!/+!6+,JG.+-+5! 2+/9'!5)6!++5,!'*,!++5!+R3.'!A.9BB+*K;!<.+6+*,!((O$((?@! '7 ! 1+*B+!-'5!/+!)5/+.,3''5/+!Q+C+.956+5!B)23!95G)L/+*9EB!G+3!2++,3!)-+.++5! 2+3!/93!J93''3:! 2& I+!6+29//+*/+!4)56+!7+8+.!-'5!5L!*++,3!295/+.!/+!B.'53V!2''.!G''*3!+*/+.,! 89E5!95D).2'39+!-'5/''5K! 3& I+!4)56+!7+8+.!-'5!5L!G''*3!89E5!95D).2'39+!L93!-+*+!Q.)55+5V!+5!/'6$!+5! )A959+Q*'/+5!G).+5!/''.!))B!3)+K! 4& I+!4)56+!7+8+.!-'5!5L!*++,3!-++*!2++.!-'5L93!89E5!+96+5!9/+5393+93!'**+.*+9! B.'53+5!+5!G++D3!++5!Q.+/+!-9,9+K! 5& I+!4)56+!7+8+.!-'5!-.)+6+.!*',!Q+G)).*9EB!-++*V!3+.C9E*!/+!4)56+!7+8+.!-'5! 5L!295/+.!2''.!C+*!,+*+J39+-+.!*++,3K! !

"#$%&&%$'$%&$($)! !

=!

*++,!-+./+.! !!!


MA!

'< !

(A!

'= !

%A!

'> ! '? !

%A!

%"#$%89:-;",%&6& ! Y''.!'**+!/9,JL,,9+,!.9JG3+5!89JG!)A!G+3!2+/9L23UA+!+5!59+3!)A!/+!C++.6'-+!-'5! G+3!59+LC,K!"+3!9,!-'5!Q+*'56!)2!5'',3!G+3!*+.+5!)-+.!/+!6+-'.+5!+5!/+!-)).$ /+*+5!-'5!G+3!6+Q.L9B!-'5!/+!-+.,JG9**+5/+!2+/9'V!E)56+.+5!))B!Q9E!3+!Q.+56+5! G)+!E+!+JG3+!+5!Q+3.)LCQ'.+!95D).2'39+!+5!59+LC,D+93+5!BL53!G+.B+55+5V! )56+'JG3!G+3!2+/9L2K!4L9,3!E)56+.+5!/9+5+5!G9+.Q9E!6+G)*A+5!+5!6+,3+L5/!3+! C)./+5K!\9E!2)+3+5!/+!C''./+5!+5!5).2+5!-'5!/+!-.9E+!E)L.5'*9,39+B!*+.+5K! ")+!B)2+5!89E!Q9E-)).Q++*/!3+!C+3+5!C'3!G)).!+5!C+/+.G)).!9,:!1'3!G+3!Q+*'56! 9,!-'5!G+3!J)53.)*+.+5!-'5!Q.)55+5V!+5!G)+!E+!/'3!/)+3:!1'3!E+!C+*!+5!59+3!BL53! -+.3.)LC+5:! %5"!;"#'%?>>@% ! TA!/+!-.''6!G)+!B.'53+5!89JG!3+6+5C))./96!8+*D!BL55+5!)53C9BB+*+5!3)3!++5! 2+/9L2!C''.!E)56+.+5!+JG3!9+3,!''5!G+QQ+5V!6++D3!3+B,3D.'62+53!(!++5!'5/+.! '53C))./!/'5!/+!G))D/3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!*++,3!<59+3@HV!6+*+3!)A!'*95+'!%&!+5!%%K! P++D!/93!-+.,JG9*!95!2'R92''*!=&!C))./+5K! S+3.+B!/+!Q+9/+!3+B,3+5!95!/+!D).2L*+.956!-'5!E+!'53C))./K! ! 0I+!2+/9'!2)+3+5!G+3!-)).3)LC!5+2+5!+5!/)).!BC'*93+93!3+!Q9+/+5!/+!E)56+.+5! 3)5+5!C'3!BC'*93+93!9,K;!<,*)3895!-'5!3+B,3D.'62+53!(@! Y+3!C+*B+!3C++!A.)Q*+2+5!8)L/+5!/+!2+/9'!6+J)5D.)53++./!BL55+5!C)./+5!Q9E! G+3!95D).2+.+5!-'5!/+!E)56+.+5V!6+*+3!)A!/+!-9,9+!-'5!e)Q!19E5Q+.6:! \9+!'*95+'!>!-'5!/+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E!*++,3!<59+3@HK! ! I+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E!*++,3!<59+3@H!9,!3+!-+./+*+5!95!=!/+*+5K! I+8+!'JG3+.++5-)*6+5/+!/+*+5!BL55+5!-'5!/+!-)*6+5/+!B)AE+,!C)./+5! -)).89+5f! %! I+!4)56+!7+8+.!g!++5!A.)Q*++2! (! h.)D9+*,JG+3,!-'5!/+!4)56+!7+8+.! M! b''B!6+)AA+./+!-+.B*'.956+5!-)).!/+!)53*+8956! =! I+!)53*+8956!C++.*+6/! S9E!C+*B+!'*95+'!Q+6953!/++*!M:! S9E!C+*B+!'*95+'!Q+6953!/++*!=:! !

"#$%&&%$'$%&$($)! !

N!

*++,!-+./+.! !!!


%A!

%A!

%A!

%A!

'@ !

1'3!9,!/+!G))D/6+/'JG3+!-'5!/+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E!*++,3!<59+3@H:! 2& I+!4)56+!7+8+.!-'5!3+6+5C))./96!C'53.)LC3!/+!/+,BL5/96G+9/!-'5!/+! E)L.5'*9,39+BV!C'3!*+9/3!3)3!295/+.!'Q)55+2+53+5!+5!'DB+.96G+9/!-'5!G+3! 59+LC,K! 3& I))./'3!E)56+!)L/+.,!5L!-'B+.!'**+Q+9!++5!-++*+9,+5/+!Q''5!G+QQ+5V!9,!+.! ,3++/,!295/+.!39E/!Q+,JG9BQ''.!6+B)2+5!)2!B.'53+5!+5!)A959+Q*'/+5!3+! *+8+5K! 4& "+3!9,!8).6C+BB+5/!/'3!))B!L93!)5/+.8)+B!Q*9EB3!/'3!E)56+.+5!'*!*'56+.+!39E/! ,3++/,!295/+.!39E/!Q+,3+/+5!''5!G+3!*+8+5!-'5!/'6$!+5!)A959+Q*'/+5K! 5& 4)56+.+5!*+8+5!59+3!295/+.V!2''.!/+!/'6$!+5!)A959+Q*'/+5!G+QQ+5!95!G+3! )-+.''5Q)/!-'5!95D).2'39+!++5!6+G++*!'5/+.+!A*+B!+5!DL5J39+!6+B.+6+5K! ! #.6L2+53+5!BL55+5!C)./+5!)5/+.,JG+9/+5!95!)5/+.!'5/+.+!'.6L2+53+5!/9+! 6+Q',++./!89E5!)Af! %! J)53.)*++.Q'.+!D+93+5! (! )5/+.8)+B,Q+-95/956+5! M! -+.2)+/+5,! =! A+.,))5*9EB+!C''./+))./+*+5! 'A ! 1+*B+!-'5!/+8+!,)).3+5!'.6L2+53+5!3.+D!E+!''5!95!/+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E! *++,3!<59+3@H:! 2& '**++5!%V!(!+5!M! 3& '**++5!%V!M!+5!=! 4& '**++5!(V!M!+5!=! 5& %V!(V!M!+5!=! ! 6B ! 1'3!9,!/+!DL5J39+!-'5!'*95+'!%%!6+89+5!G+3!-)).'D6''5/+:! c9+,!L93f!''5Q+-+*956V!Q+C9E,V!J)5,3'3+.956V!6+-)*6V!,'2+5-'33956V!3+6+5C+.A956V! 3)+A',,956K! ! 6' ! 1'3!9,!G+3!-)).5''2,3+!3+B,3/)+*!-'5!/+!3+B,3!F"9E!9,!E)56!+5!G9E!*++,3!<59+3@H:! "+3!/)+*!-'5!/+!3+B,3!9,!-)).'*! 2& /+!*+8+.!)A!/+!G))63+!,3+**+5!-'5!++5!2''3,JG'AA+*9EB+!)53C9BB+*956f! E)56+.+5!*9E/+5!,3++/,!2++.!)5/+.!/+!95D).2'39+)-+.*)'/K! 3& /+!*+8+.!*'3+5!9589+5!/'3!/+!4)56+!7+8+.!-'5!3+6+5C))./96!-+.,JG9*3!-'5!/9+! -'5!-.)+6+.K! 4& /+!*+8+.!*'3+5!5'/+5B+5!)-+.!/+!'A'3G9,JG+!G)L/956!-'5!E)56+.+5!3+5! )A89JG3+!-'5!*+8+5K! 5& /+!*+8+.!+.-'5!)-+.3L96+5!/'3!/+!4)56+!7+8+.!6+X53+.+,,++./!9,!95!B.939,JG+! E)L.5'*9,39+BK! !

"#$%&&%$'$%&$($)! !

O!

*++,!-+./+.! !!!


!"#$%&6&&C"-"/$&D++9&E"&F9::%G)"#"&HI9-"9& %_A!

! 66 ! Y''B!++5!6)+/*)A+5/+!,'2+5-'33956!95!J)..+J3!Z+/+.*'5/,!-'5!2'R92''*!(&&! C))./+5!-'5!/+!3+B,3!Fe+6+*,!-)).!/+!A.''389+B+!QL.6+.HK!i93!E+!,'2+5-'33956! 2)+3!-)).!9+2'5/!/9+!/+!)).,A.)5B+*9EB+!3+B,3!59+3!6+*+8+5!G++D3V!/L9/+*9EB! C)./+5f! ! −! )2!C+*B+!.+/+5!G+3!-.9EL93!,A.+B+5!8+*D!)5/+.C+.A!-'5!/+Q'3!9,`! −! C'3!/+!-9,9+!-'5!I)2+*'!Z9+LC+5GL9,!)A!G+3!-.9EL93!,A.+B+5!C',!+5!C+*B+! -9+.!L936'56,AL53+5!/''.''5!3+5!6.)5/,*'6!*'6+5`! −! G)+!/+!6+8'6,-+.G)L/956+5!89JG!)53C9BB+*/!G+QQ+5!-'5'D!/+!39E/!-'5! I)2+*'!Z9+LC+5GL9,!3)3!5L`! −! C'3!/+!/.9+!J)5,+jL+539+,!-'5!/+8+!-+.'5/+./+!6+8'6,-+.G)L/956+5!-)).! G+3!-.9E+!,A.+B+5!89E5`! −! C+*B!2''3,JG'AA+*9EB!A.)Q*++2!/''.Q9E!)5,3''3`! −! C+*B+!''5Q+-+*956!6+/''5!C)./3!)2!G+3!2''3,JG'AA+*9EB!A.)Q*++2!)A!3+! *),,+5K! !

39+,D"9;"/E),-& A)!%1B.1**'!6%+"!%,)%'!%,'/%)C"*)!%6)9#;'7/)%9#1!!)!3%D1"(.%/)7./)!%)!%"E9))(,'!6)!3%'.%/)%+'!,)!%'!%:)/%9'5%,'/%)C"*)!% 9):1#)!,)%F1##)F/')+11#.F:#'E/3%,"/%!"%"E(11B%+"!%:)/%)C"*)!%81#,/%6)B;9('F))#,G% "#$%&&%$'$%&$($)! ! "#$%&&%$'$%&$%$)k! "#$%&&%$'$%&$($)k!

_!

*++,!-+./+.! !!! +95/+! "!


!"#$%&'()*+,(

-./.( *+,-.&/)') ) )

(

0'1'2$%314(

5'6'34(781(927&2%::% (

0'1'2$%314(

) ) ) ) ) ) ) 01/2*(31/,1)

!"#$%%$#&#$%#'#( )


;'<45(/( )

)"#("4(#73&('3(="#($''45(>3"'5?(

F)

$%)

$F)

'%)

'F)

T%)

TF)

Y%)

) >/?(63+*)7&2)8+,)119)2*1:9;+4&&5).&9)-1) /5&9*<)-1)=39>1)?1@15A)B9C+--142)4&&*) 8+,)81*)+9)>53*19)>1*&41)&D71*19A) E+1:72)8&&4*)8+,)15>192)&9-152) .&9-&&9A)!+,)+2)4+1.15)394+91)3D)8&9>*) .335)-1)*.A)G&&53C)4112*)8+,)9+1*)19)&42) 8+,)4112*H)7&*)4112*)8+,)-&9I)J9)+2)8+,) 715/14+,/)@3)39.152K8+44+>)&42)+1-15119) &4*+,-)@1>*I)J5)+2)119)K5+2+2)539-)-1) =39>1)?1@15A)L+9-2)81*),&&5)'%%%)9&C) 81*)&&9*&4)&(3991C19*19)39-15) ,39>1519)2K85+/(&519-)2914)&DM) 39*41@+9>)+2)119).&9)-1)335@&/19).&9) -1)K5+2+2)(+,)-&>(4&-19A)G&*)+2)81*) ;53(411CI)G&&53C)8&&/*)-1)=39>1) ?1@15)&DI) >-?(N1)*15C)O=39>1)?1@15P).1539-152*14*) *711)-+9>19A)"44151152*)-&*)-1);152339) -&&-715/14+,/)4112*A)N&&5C11).&4*) C1*119)119)-114).&9)-1);3*19*+Q41) -314>531;)&DH)7&9*)15)@+,9)1935C).114) ,39>1519)-+1)9+1*2)41@19<)>119)/5&9*19H) >119)*+,-2K85+D*19H)>119)(31/19A)019) *711-1)-&*)-1);152339),39>)+2A)R&&5) 7&*)+2),39>I)S+,9)-&*)2K834+1519H) 2*:-19*19)3D)-1)8:+-+>1)-15*+>152I)) >@?(!1*)>1C&//14+,/2*)+2)3C)-1)=39>1) ?1@15)*1)@+19)&42)+1C&9-)-+1) .347&2219)+2)>1735-19)+9)119)*+,-) 7&&5+9)/5&9*19)9+1*)C115)-1);5+C&+51) (539).&9)+9D35C&*+1)@+,9<)-1)*+,-).&9)-1) 9+1:71)C1-+&A)N1)=39>1)?1@15)@3:) -&9)539-)-1)-15*+>)@+,9A)B5191)U32*15&) R1+,15H)833>415&&5),3:59&4+2*+1/)&&9)-1) V5+,1)W9+.152+*1+*H)-11-).114)39-15@31/) 9&&5)-1@1)>531;)19)&-.+2115-1) -&&53.15)39-15)C115)81*)E6L# =3:59&&4A)S+,)@1>*<)XJ19)E1-154&9-15) 39-15)-1)TF)(12*11-*);15)-&>) >1C+--14-)119)8&4.1)C+9::*)&&9)119) 3;+9+1(4&-)19)$$HZ)C+9:*19)&&9)119) -&>(4&-A)"&9)*.)(12*11-*)8+,)T$H[) C+9:*19);15)-&>)19)&&9)+9*1591*)\H[) C+9:*19A)N1)&D9&C1).&9)-1)*+,-)-+1)

) !"#$%%$#&#$%#'#()

YF)

F%)

FF)

`%)

`F)

Z%)

ZF)

\%)

\F)

')

(12*11-)735-*)&&9)/5&9*19)19)*+,-# 2K85+D*19H)+2)&4)-15*+>),&&5)&&9)-1)>&9>H) C&&5)>&&*)2*11-2)2914415A]) >A?(G&&53C)4112*)-1)=39>1)?1@15)9+1*) C115I)N&*)+2)-1)8&C.5&&>A)J^9) &9*7335-)4+>*).335)-1)8&9-<)C115)-&9) 33+*)@+,9)15)&9-151)-+9>19)*1)-319A)J5) .152K8+,919)C115)D+4C2H)*.#/&9&419)19) K3C;:*15>&C12H)+9*1591*)+2)3.15&4) *31>&9/14+,/H)81*)23K+&41)41.19).&9) ,39>1519)735-*)2*11-2)-5://15A) G&&53C)-&9)93>)53C&92)19)*+,-# 2K85+D*19)41@19I)J9)C+22K8+19H)@3) 735-*).&&/)>12:>>15115-H)+2)-1)=39>1) ?1@15)2*11-2)C+9-15)>1_9*15122115-)+9) -1)(:+*1971514-)-+1)/5&9*19H)(4&-19)19) (31/19)(+9919(519>19A)V34>192) C&5/*39-15@31/).&9)39-15@31/2# (:51&:)R3*+.&K*+39)a'%%\b)+2)E1-15# 4&9-)@+K8)3.15)-1).3441)(511-*1).&9)-1) (1.34/+9>)C+9-15)(1*53//19)>&&9) .31419)(+,)C+4+1:.5&&>2*://19H);34+*+1/) 19)C&&*2K8&;;+,A)N+*)>14-*)+9)2*11-2) 2*15/151)C&*1).335)-1),39>1519A) >B?(U32*15&)R1+,15<)X!1*)735-*) &4>1C119).1539-152*14-)-&*)*3*),1) 'F2*1)81*)9+1:72)15)9+1*)*31)-31*)19) C+22K8+19)2;114*)-&*).335)E1-154&9-)+9) 81*)(+,@39-15A)N1),39>1519)+9)E1-15# 4&9-)(183519H).34>192).152K8+4419-1) 39-15@31/19H)*3*)-1)>14://+>2*1) ,39>1519)*15)71514-A)S1).31419)@+K8) 9+1*)&&9>12;53/19)-335)-1);15C&919*) /5+*+2K81)*339@1**+9>)-+1)-1)C112*1) /5&9*19)19)*+,-2K85+D*19)8&9*1519A) c5&9*19)41@19)+2)119)5+*C1H)119) >17339*1H)-+1)-1),39>2*1)>1915&*+12) 9+1*)39*7+//1419)3D)7+4419)39*7+//1419A]) >C?(N1),39>.347&22191).&9).&9-&&>) @&*)*+19),&&5)*15:>)3;)-1)C+--14(&51) 2K8334A)N&*)7&2)9+1*)-1)+-1&41)*+,-).335) -1)=39>1)?1@15A)B/)/&9)81*)71*19H)+/) 7&2)15(+,A)B9)$[[[)715-)4&9-14+,/)-1) O*711-1)D&21P)+9>1.315-H)33/)(1/19-)

4112).15-15) !!!


[%)

[F)

$%%)

$%F)

$$%)

$$F)

$'%)

$'F)

$T%)

$TF)

&42)81*)O2*:-+18:+2PA)N1)41154+9>)715-) >1&K8*)C115)@14D2*&9-+>)*1)715/19H) 7&&5-335)81*)4115;53K12)9+1*)4&9>15) &44119)+9)8&9-19)7&2).&9)-1)-3K19*A) G&*)-1)2K834+15).&9)-+1)*+,-)1d*5&) &;&*8+2K8)*1>193.15)41@19)C&&/*1H) 7&2)-&*)-1)3;/3C2*).&9)+9*1591*)&42) C&22&C1-+:C)@+K8).5+,714)>14+,/*+,-+>) .34*53/)C1*)-1)+9.315+9>).&9)81*) 2*:-+18:+2A)N&*)C&&/*1)81*)2*:-+18:+2H) -&*)-1142):+*>+9>).&9)81*)@14D).15>&519) .&9)/199+2).335).1524&>19)19)715/# 2*://19H)1d*5&)/71*2(&&5A)!1*)-&&-# 715/14+,/)41@19)+9)2*:-+1(31/19)3;) 2K8334)9&C)&DM)39-157+,2)+9)C1-+&# .&&5-+>81-19)9&C)*31A)e+,)-1)=39>1) ?1@15)+2)41@19)933+*).&9@14D2;51/19-) >1735-19).&9:+*)2K8334A) >D?(V34>192)!&92)E+,198:+2)4+>*)81*)9+1*) &44119)&&9)-1)=39>1)?1@15)-&*)-+1)@+K8) 9+1*)&&9>12;53/19).314*)-335)/5&9*19H) 81*)4+>*)33/)&&9)-1)/5&9*19)@14DA) E+,198:+2)a$[`'b)7&2)51-&K*+1K81D)(+,) O95KA91d*PH)-1)/5&9*)-+1)3;)-1)=39>1) ?1@15)C+/*A)J5)+2)2;5&/1).&9)119) E+1:71)?1@15)-+1)33/).115*+>),&&5)3:-) /&9)@+,9A)E+,198:+2<)XV531>15)/7&C)119) C&9).&9)-15*+>)3C)8&4D)@12):+*)@+,9) 715/H)-&9)>&D)@+,9).53:7)81C)119) (+15*,1)19)@+,9)/5&9*A)6C)/7&5*)3.15)@12) >+9>)8+,)1*19)f)@+,9).53:7)/33/*1) :+*15&&5-A)6C)@1.19)::5)(5&K8*)8+,)@+,9) /+9-1519)9&&5)(1-)19)3C)8&4D)91>19) /39)8+,)7115).15-15)41@19)+9)@+,9)/5&9*A) N1)-15*+>15).&9)9:)8&&4*)3C)8&4D)@12) @+,9)/+9-1519):+*)-1)K5gK81)19)(1>+9*) C1*)/3/19)f)7&9*)@+,9).53:7)811D*)119) C+92*192)@3)(14&9>5+,/1)(&&9)&42)8+,A) E&-&*)8+,)@+,9)/+9-1519)9&&5)(1-)811D*) >1(5&K8*)19)81*)=3:59&&4)811D*) >1/1/19H)/&9)8+,H)3C)8&4D)91>19H).335) 81*)1152*)&&9)@+,9)/5&9*)-19/19A)N&*) C&&/*)119)>533*).152K8+4A]) >E?(V34>192)8:+2D+43233D).&9)O95KA91d*PH) h3()G+,9(15>H)+2)-1),39>151).&9)*1>19# 7335-+>)&D/15+>).&9)81*)9+1:72H)3C-&*) 8+,)-1)-12/:9-+>81+-).&9)-1) ,3:59&4+2*+1/)7&9*53:7*A)G+,9(15>) 2K85+,D*)3.15)-1)&;&*8+1).&9)-1),39>1)

!"#$%%$#&#$%#'#() )

$Y%)

$YF)

$F%)

$FF)

$`%)

$`F)

$Z%)

$ZF)

$\%)

$\F)

T)

>1915&*+1)+9)Oe31+:8i)!1*)2*+441);53*12*) .&9)-1),1:>-P)a'%%ZbA)G+,9(15>)+2)@14D) 119)=39>1)?1@15)a$[\'b)19)8+,);53(115*) -1)2K8+,9(&51)39.152K8+44+>81+-).&9)@+,9) 411D*+,->193*19)*1)-:+-19A)XN1)833D-# 2K8:4-+>1)&&9)-1)&;&*8+1)+2)-1) +9D35C&*+13.1543&-H)7&&5)7+,)-&>)+9)-&>) :+*)C11)*1)/&C;19)81((19A)V114)C115) -&9)3:-1519)735-19),39>1519) 3.152;314-)C1*)9+1:72H)@3@115)-&*)81*) 933-@&/14+,/)735-*)3C)119)C::5)3;)*1) *51//19)3C)@3)(17:2*)9+1*)*1)735-19) C11>1241:5-)+9)-1)-5&&+/34/).&9) *5&>+1/)-+1)+1-151)9+1:71)>1(1:5*19+2) C1*)@+K8)C11(519>*A)aAAAb)!1*)+2)&;&*8+1) :+*)@14D(12K815C+9>A])e3.19-+19)+2)-+1) 3.1543&-)@3)>1.35C-)-&*)-1@1)-12# +9*151221)+9)-1)8&9-)715/*A)G+,9(15>) C119*)-&*)@+,9)>1915&*+1)735-*) (12*33/*)C1*)/&9*#19#/4&51)3;+9+1#) .35C+9>A)J4/)9+1:72D1+*)735-*) >1;51219*115-)C1*)*+19)8&;/4&51) C19+9>19)+9)-1).35C).&9)K34:C92H) &9&4j212H);5&&*;53>5&CC&P2)19)&K8*15# >539-19A)N&*)@35>*).335);&22+.+*1+*<),1) 831D*)15)9+1*)C115)3.15)9&)*1)-19/19A) >F?(G+,9(15>2)&9&4j21)+2);4&:2+(14)19) C&&5)&4)*1)815/19(&&5A)J5)735-*)@3.114) 9+1:72)3;),1)&D>1.::5-)-&*),1)15) .&9@14D)39.152K8+44+>).&9)735-*A)R&&5) +2)-+1)=39>1)?1@15)1K8*)@3)&;&*8+2K8) &42)G+,9(15>).1539-152*14*I)J19)>31-1) >5&&-C1*15).335)81*)&9*7335-)3;)-+1) .5&&>)+2)7&*)15)+9)-1)(31/19/&2*).&9) -1)=39>1)?1@15)2*&&*A)V114)E1-15# 4&9-21)19)(:+*194&9-21)D+K*+1H)@3)(4+,/*A) !31)@+*)81*)-&9)C1*)-+1)&;&*8+1I)!1*) *1>19-114)+2)7&&5<)33/)939#D+K*+1)735-*) .114)>141@19A)N&*)4&&*2*1)+2).114# @1>>19-A)E11C)81*)(31/)O!1*)@+,9)91*) C19219P)a'%%`b).&9)=35+2)?:j19-+,/H) 3.15)-1)7+,@1)7&&53;)C1-+&)3C>&&9) C1*)81*)K39D4+K*)+9)81*)R+--19#632*19A) N1);3;:4&5+*1+*).&9)-&*)(31/)+2)-1142)*1) .15/4&519).&9:+*)-1)>31-1)(4+/).&9)-1) =39>1)?1@15)3;)-1)C1-+&A)!+,)711*)831) -+1)715/19)19)51&4+2115*)@+K8)-&*)-1) 7&&581+-)-+1)-1),3:59&4+2*+1/).15*14*H) 514&*+1D)+2A)N1)=39>1)?1@15)+2)9+1*)@3)

4112).15-15) !!!


$[%)

$[F)

'%%)

'%F)

'$%)

'$F)

&;&*8+2K8)&42)81*)4+,/*M)8+,)@1*)@+,9) ''%) (1*&&4*)15)&44119)9+1*).335A)!+,)4112*)3;) (14&9>2*144+9>)&44119)9+1*)3C)+9)-+9>19) +9*1591*H)+9)>5&*+2)-&>(4&-19H)3;)D4&*# -+1)>1C&//14+,/)*1)C1*19)@+,9H)@3&42) 2K51192)+9)2*&*+392)19)7&5198:+@19)-+1) 4+-C&&*2K8&;;19).&9);34+*+1/1);&5*+,19H) -1)81&-4+912)K39*+9:);53,1K*1519A)!+,) 4112*)@14D2)@3.114)19)/5+,>*)@3.114) -1149&C12)&&9)-1C392*5&*+12)3D) /5&9*19&(3991C19*19A)E3>)2*11-2) ''F) ;5+//142)(+9919)-&*)8+,)119)&9-15)/&-15) 811D*)E1-154&9-)119)39>1/19-)83>1) @31/*)3C)81*)*1).15715/19A)B9);4&&*2) a,39>1519b3;/3C2*)(+,).15/+1@+9>19)19H) .&9)-&*)/5&9*19)-&*)/&-15)@+,9H)@+1*)-1) 3C)G+,9(15>)93>)1192)*1>19>&2)*1) =39>1)?1@15)-1)>12K851.19)C1-+&)93>) 1192)&42)119)1d*5&);5+//14A)!33>415&&5) >1.19H)-+1)735-19)39-154+9>).343;) (12;53/19A) 'T%) ,3:59&4+2*+1/)U32*15&)R1+,15<)X01).114) >/.?(N1)E+1:71)?1@15)811D*)&&9@+194+,/) /5&9*19)2*14419)@+K8@14D)-1).5&&>)831) @1)C115),39>1519)/:9919)(151+/19H) C115)(14&9>2*144+9>)-&9)8+,)*+,-)811D*A) N&*)+2)D5:2*51519-A)N1)*5:K)+2),1)&42) C&&5)-&*)+2)39@+99+>A)V5&&>),1@14D)&D) 831),1)C115).335),39>1519)/:9*) ,3:59&4+2*).335)*1)(151+-19)3;)7&*)8+,)*1) 71*19)>&&*)/3C19A)N:2)>11D)(+,)119) 'TF) (1*1/1919A)S35>)15.335)-&*),1)+1*2) (14&9>5+,/1)2;11K8).&9)6(&C&)-1) C&&/*)7&*)9+1*)&&9.314*)&42)8:+2715/H) 41@15)119)/+,/7+,@15)C1*)&K8*)-+9>19) C&&5)+1*2)7&*)-1)=39>1)?1@15)814;*A]) 7&&53;)8+,)C31*)41**19A)V335)-1)=39>1) N1)>1C+--14-1)=39>1)?1@15)-+1)$$H[) C+9:*19);15)-&>)-1)/5&9*)4112*H).314*) ?1@15)+2)-1)/5&9*)@3)119).15419>2*:/) .&9)&441)&9-151)C1-+&)7&&5)8+,)/199+2) 'Y%) 8114)>31-)&&9)7&*)-1)*339)+2).&9) .&9)911C*A)U392*&9*)@31/*)-1)/5&9*) ,3:59&4+2*19)19)3D)-+1)*339)(+,)81C) &9-151).35C19)3C)-1)41@15)*1) ;&2*A)=39>1519)81((19)+-1343>+1) ;5+//1419A)!31)41>),1)-1)/51-+1*K5+2+2) .155:+4-).335)+-19*+*1+*A)S1)41@19)119) (4&-H)/5&9*)3D)53C&9H)3C-&*)@1)-19/19) :+*I)E+1*)+9)119)>533*)&K8*15>539-# .158&&4H)C&&5)-335)K34:C9+2*)"&D) 'YF) -&*)-+1)(+,)819);&2*A)S1)/3;19)(17:2*) e5&9-*)U352*+:2)*1)4&*19)C29P19)C1*) O95KA91d*P)19)9+1*)OEhU)!&9-142(4&-PA) 119)1K393C+151-&K*1:5)19)-&*)C29# E3>)+1*2)7&*):+*).152K8+4419-1)39-15# >12;51/)7335-14+,/)*1);4&&*219A)XN&*) @31/19)(4+,/*<),39>1519)735-19)2*11-2) +9*144+>19*15A)N+*)+2)-1)>1915&*+1).&9) 7&2)119)1935C1)8+*H])@1>*)E+,198:+2A) XJ9)833>:+*)*711)::5)715/A]) 'F%) =35+2)?:j19-+,/#41@152M)@1)81((19)-1) >//?(N1)+539+1)+2)9&*::54+,/)-&*)-1) C1-+&)8114)>31-)-335A)N1)C1-+&)819) =39>1)?1@15)C115)4112*)-&9)33+*M)8+,) &44119)93>)9+1*A) ) ! "##$%!&''()!*+!,$-+(! ! .-)%!/+!0$'+"+!12()+$*#22+$3!45!2##$)!4556!!!! )

!"#$%%$#&#$%#'#() )

Y)

4112).15-15) !!!


;'<45(-( )

G'&'$4(6772(1'(92%%5H"'<'(I82&'2( ) >/?(V5+,:+*)/:9919)2;51/19)+2).&9)>533*) (14&9>)+9)119)-1C3K5&*+1A)!1*).5+,1) -1(&*)+2)93-+>)3C)-1).152K8+4419-1) /&9*19).&9)119)/712*+1)*1)/:9919) 83519)19)*1>19)14/&&5)&D)*1)71>19A) c5+*+2K81)>14:+-19)@+,9)39C+2(&&5).335) -1)39*7+//14+9>).&9)-1)-1C3K5&*+1H) 3C-&*)@1)15.335)@35>19)-&*)51K8*19)19) ;5&/*+,/19)*15)-+2K:22+1)(4+,.19)2*&&9A) >-?(!1*).5+,:+*)2;51/19)@14D)+2)33/) .335*-:519-)39-15715;).&9)-1(&*A)S+,9) 15)>519@19)&&9)7&*),1)+9)119) -1C3K5&*+1)C&>)@1>>19I)R&>),1) (+,.335(114-)C19219)(141-+>19)&42)8:9) :+*154+,/H)C19+9>H)41.1922*+,4H)21/2:141) .335/1:5H)/41-+9>-5&K8*)3D)>3-2-+192*) ,1)9+1*)&&92*&&9I)6D)@+,9)23CC+>1) .35C19).&9).5+,:+*)2;51/19),:+2*)119) (1-51+>+9>).335)-1)C39-+>81+-)-+1)-1) >539-24&>).35C*).&9)-1)712*1521) K:4*::5I) >@?(B9)-1)91>19*+19-1)11:7)7&2).335) -1)k5+121)23K+&&4#&9&5K8+2*)k15-+9&9-) N3C14&)E+1:7198:+2)a$\Y[#$[$[b)81*) .5+,1)2;51/19)119).&9)-1)833>2*1) ;5+9K+;12)+9)81*)C19214+,/)(12*&&9A)!+,) (3:7-1)-&&5C11).335*)3;)119) 712*1521)*5&-+*+1).&9).5+,C31-+>)19) 39(1.335335-114-)2;51/19)@3&42)-&*)+9) -1)l5+1/21)6:-81+-)(12*39-A)N&&5(+,) 7&2)&4*+,-)2;5&/1).&9)8+Q5&5K8+2K81) .1583:-+9>19A)N1)(:5>15)C312*)81*)&42) @+,9);4+K8*)@+19)3C).&9:+*)119)39-15# >12K8+/*1);32+*+1)3;194+,/)-1)7&&581+-) *1)2;51/19A)!+,)8335-1)-1)C31-)*1) 81((19)3C)119)C115-151)153;)*1) 7+,@19)-&*)+1*2)9+1*)>31-)>+9>H)@3-&*)3;) -+1)C&9+15).15(1*15+9>)*3*)2*&9-) >1(5&K8*)/39)735-19A) >A?(N3C14&)E+1:7198:+2)@&>)81*)&42) 119);4+K8*)*1)4&*19)C15/19)-&*),1)81*) 15>192)9+1*)C11)1192)(19*H)33/)&42),1) -&&5-335)+9)-1)>1.&9>19+2)(14&9-*)3D) -1)>:92*).&9).5+19-19H)-1);&5*+,)3D)81*)

!"#$%%$#&#$%#'#() )

.34/).154+12*A)!1*)+991C19).&9)119) /5+*+2K8)2*&9-;:9*).15>-1)+9)-+1)*+,-) .114)C31-A)V15-15)C119-1)8+,)-&*)7&*) +1C&9-)@1>*H)51-14+,/)19).152*&9-+>) C312*)@+,9A)e3.19-+19)C312*)14/)>1@&>) .&9)(3.19#)19)(:+*19&D)735-19) .15735;19)19)&441)335-1419)C312*19) (15:2*19)3;)7&&591C+9>19A)J5.&5+9>) 19)>1-&K8*19)715-19);&2)>1D35C:# 4115-)9&-&*)&4412)39-15@3K8*)19) (1335-114-)7&2A)) >B?(03*)243*)&K8**1)N3C14&)E+1:719# 8:+2)119)/5&K8*+>)+9-+.+-:)-1)(12*1) (&2+2).335)119)>31-1)2&C1941.+9>A)!+,) 8&-)@14D2)@3P9)>533*).15*53:719)+9)81*) +9-+.+-:H)-&*)8+,)81*)9+1*)93-+>).39-)3C) -1).5+,81+-).&9)2;51/19)3;)714/1) C&9+15)-&9)33/)*1)(1>519@19A)N&&53C) C312*)&4412)7&*)81*)+9-+.+-:).152*+/*H) .15C1-19)19)(12*51-19)735-19A)!+,) .157+15;)81*)+-11)-&*)-1).5+,81+-).&9) -1)119)-+1).&9)-1)&9-15)/&9) (141CC1519H)19)-&*)15)-:2)71**19)3D) C35141)-5:/)93-+>)@+,9)3C)15.335)*1) @35>19)-&*)&9-1519)>119)2K8&-1)735-*) *31>1(5&K8*A)J19)2*&&*)3D)&9-15) 3.1581+-235>&&9)7&2)+9)@+,9)3>19) 3.15(3-+>M)81*)+9-+.+-:)+2)@14D)+9)2*&&*) -1),:+2*1)(124+22+9>19)*1)91C19A)) >C?(B9)81*)C+--19).&9)-1),&519)@1.19*+>) 2*39-)+/)15>);32+*+1D)*1>193.15)-+*)+-11A) B/)715-)+9)-+1)*+,-):+*>193-+>-)3C)-1) ;+9/2*15-&>19)-335)*1)(519>19)3;)-1) U&C;+9>)*3*)V5+,81+-2(1@+99+9>)+9) ";;142K8&A)B/)7&2)9+1:72>+15+>)831) C19219)@3:-19)@+,9)&42)15)>119) 935C1519-1)-5:/)3;)819)715-) :+*>131D19-A)S14D)7&2)+/)C1*)2*519>1) >1#)19).15(3-19)3;>1.31-A)N+1) 3;.31-+9>)8&-)C1)9+1*).114)>31-2) >1(5&K8*H)C119-1)+/A)B9)";;142K8&) .157&K8**1)+/)119)&9-15)2335*)C192)*1) @+19H)119)C192)-+1)+9).5+,81+-).&9@14D) *3*)81*)>31-1)/7&CA)

F)

4112).15-15) !!!


>//?(G&*)392).&9-&&>)-1)-&>)93>)714) .15(+9-*)C1*)-1)+-1&419).&9)N3C14&) E+1:7198:+2H)+2)-1);4+K8*)3C)/5+*+2K8)*1) @+,9)19)-1)(151+-81+-)3C)C19+9>19)19) :+*2;5&/19)*15)-+2K:22+1)*1)2*14419A) N&&5(+,)4&&*)-1)(:5>15)@+K8)4+1.15) 3.15*:+>19)-335)&5>:C19*19)-&9)-335) >1@&>H)51K4&C1)3D)-7&9>A)!1*).5+,1)19) 3;194+,/1)2;51/19)+2).335&4)+1*2)*:2219) (:5>152)19)>531;19)(:5>152)>1735-19H) 19).114)C+9-15)119)C31-+>)2;51/19) -&*)@+K8).&9)39-15)9&&5)(3.19)5+K8*A)) >/-?(N&&5(+,)/&9)@+K8)119);53(411C) .335-319A)B1-15119)C&>)+9)119) -1C3K5&*+1).5+,:+*)2;51/19H)C&&5)7&*) C31*19)71)-319)&42)/7&&-7+4419-1) C19219)81*)833>2*1)7335-).31519H) 8&&*-5&>19-1)*&&4):+*24&&9)19)-1) -1C3K5&*+1)+9)>1.&&5)7+4419)(519>19I) G&*)(1*1/19*)81*).335)81*).5+,1) 2;51/19)-&*).5+,714)&441)514&*+12)+9)-1) 2&C1941.+9>)835+@39*&415)@+,9) >1735-19I) >/@?(!35+@39*&41)514&*+12H)7&&5+9)-1) >1@&>2.1583:-+9>19)9+1*)-:+-14+,/)@+,9H) .15>19).114)C115)9&-19/19)19).114) C115)@14D(181152+9>)-&9).15*+K&41) 514&*+12A)V5+,:+*)2;51/19)*1>193.15) +1C&9-)-+1)>1@&>)8&-H).15>-1)+9)-1) *+,-).&9)N3C14&)E+1:7198:+2)93>) C31-H)3C-&*)-1)/39+9>)3D)-1)(3.19# C112*15)3.15)2*5&DC+--1419)(12K8+/*1A) =1)(1-&K8*),1)714)*711)/115).335-&*),1) 3.15>+9>)*3*)81*):+*2;51/19).&9),1) 7&&581+-A)e+9919)835+@39*&41)514&*+12) +2)-1).1541+-+9>)3C),1)@39-15).335# (183:-)*1):+*19).141)C&419)>53*15H) 7&9*)15)@+*)9&:714+,/2)5+2+K3)&&9A) >/A?(N1)+-11)-&*)+1-15119)C31*)/:9919) @1>>19)7&*)8+,)-19/*H)811D*)15*31) >141+-)-&*)>53*1)>531;19)(:5>152) C1919)-&*)@+,)81*)51K8*)81((19)3C) &4*+,-)8:9)>1.314192).&9)39>1931>19) *1):+*19A)S+,)@1>>19)7&*)@1)3;)81*)8&5*) 81((19H)7&&5)@1)@+K8)&&9)15>1519)19) 7&&5)@1).34>192)819)51K8*)3;)81((19A) N1)C1-+&)(+1-19)-1@1)C19219)&441) 5:+C*1)3CH)@39-15)19+>)5+2+K3H)8:9) 39>1931>19);:(4+1/14+,/)*1).19*+41519A)

>D?(!31)>533*)7&2)C+,9)*141:52*144+9>) *319)+/)3;)J152*1)m+9/2*15-&>)(+,)119) .&9)-1).141)-+2K:22+12)&&92K833DA)N1) C19+9>2.152K8+4419)4+1;19)833>)3;A)B9) 119)C:C).&9)*+,-).43>19)-1) (141-+>+9>19)19)2K814-7335-19)-335) -1)4:K8*A)"D)19)*31)4+1;)+1C&9-) 2*&C;.31*19-)-1)@&&4):+*)3C)14-152) @+,9)>14+,/)*1)8&419A)R+,9)>1433D)+9)-1) >31-1)C192)/511>)-&&5)+9)";;142K8&) 119)D4+9/1)-1:/A) >E?(J5)>1(1:5-1)9n>)+1*2)+9)-+1)*+,-A)B/) -11-)33/)15.&5+9>19)3;)C1*)9+1:71) .35C19).&9)2&C1941.19)+9)"C2*15# -&C21)7339>531;19A)S39-15)2*5:K*::5) 19).&2*1)&D2;5&/19)(41/19)C19219H) +/@14D)+9K4:+2H)+9)2*&&*)*3*).114)C115) 1>3_2C1H),&431@+1)19).+,&9-+>81+-)-&9) +/)33+*)8&-)>1-&K8*A) >F?(0319)N3C14&)E+1:7198:+2)93>) 411D-1H)7&519)-1)>1@&>2.1583:-+9>19) .15*+K&&4)19)-&&5-335)>4&2814-15A) m5+12*152H)C+9+2*152H)&5*219H)(3.19# C112*152)19)-1).&-15H)&42)833D-).&9) 81*)>1@+9H)715-19)3;)8:9)7335-) >1433D-A)6D)@+,)715/14+,/)-1)7&&581+-)+9) ;&K8*)8&--19H)7&2)9+1*)&&9)-1)35-1A) L+9-2)-+1)*+,-)+2)-1)C&K8*).&9).352*19H) >3-2-+192*+>1)+92*+*:*19)19)2*&*19) (183354+,/)&D>1(53//14-A)m34+*+1/)+2) 835+@39*&415)>1735-19H)+1*2)*:2219) (:5>152)39-154+9>A)S1)C31*19)81*).335) 119)(14&9>5+,/)-114)C1*)14/oo5)@+19)*1) 533+19A) >/.?(N+*)&4412)+2)9+1*)@39-15)>1.34>19) >1(41.19A)N1)2;1451>142).&9)81*).5+,1) 2;51/19)715-19)2*11-2)C+9-15)+9)&K8*) >193C19A)N&&59&&2*)2;114-1)81*) @31/19)9&&5)7&&581+-)9&:714+,/2)C115) 119)534A)V531>15).151+2*1)-&*)C31-H) 3C-&*)81*)>15+K8*)7&2)*3*)81*)>1@&>H) *3*)119)83>151H)C&K8*+>151)+92*&9*+1A) !1*)8:+-+>1)O@1>>19)7&*),1)-19/*P)811D*) 93>)C&&5)71+9+>)C1*)-1@1)*5&-+*+1)*1) C&/19A)

!"#$%%$#&#$%#'#() )

`)

4112).15-15) !!!


.1583:-+9>19).&9).531>15H)-&9)+2)81*) >/B?(N1);5&&*@+1/1)(:5>15).&9)9:) .&9)(14&9>)3C)9+1:71)K:4*:5141)51>142) 2;511/*)39>151C-H)@39-15)1152*)9&)*1) *1)39*7+//1419).335)81*).5+,1)2;51/19A) -19/19A)!+,)>11D*)>5&&>)@+,9)C19+9>H) =1)/:9*)&D2;51/19)-&*)81*).5+,:+*) (1/3CC15*)@+K8)9+1*)3C)-1)7&&581+-) 2;51/19)-1)C19214+,/1)7&&5-+>81+-) 19)C&&/*)>119)39-152K81+-)*:2219) 9+1*)C&>)&&9*&2*19A)B1C&9-)119)(112*) @&/19)7&&53.15)8+,)/&9)2;51/19)19) 931C19)/&9)*3*):+*24:+*+9>)3D) @&/19)7&&53.15)8+,)(1*15)/&9)@7+,>19A) -+2K5+C+9&*+1)41+-19A)!1*).5+,14+,/) !1*)-314).&9)-+*)O@1>>19)7&*),1)-19/*P) 2;51/19)@3:)(3.19-+19)&4*+,-)>1;&&5-) +2)9+1*)-1)-1C3K5&*+1)*1).15(1*1519)3D) C31*19)>&&9)C1*)71-15@+,-2)512;1K*A) *1/35*/3C+9>19)3;)*1)81DD19H)C&&5) J19).335(114-)-&&5.&9)>&D)-1)(:5>1# &&9-&K8*)19)15/199+9>)*1)/5+,>19).335) C112*15).&9)h3**15-&CH)"8C1-) 1+>19)39>1931>19)19)1+>19)>14+,/A)N+*) "(3:*&41(H)+9-15*+,-)+9)119)+9*15.+17) 811D*)23C2)119)/7&4+,/1):+*715/+9>A) C1*)O-1)V34/2/5&9*PA)XL*+K8*152).&9) >/C?(J19)K&(&51*+15)-+1)-1);51C+15) C32/11Q9H])@1+)8+,H)X@3:-19)-1) (141-+>*H)>1(5:+/*)119);32+*+1.1).35C) 7+,281+-)C31*19)81((19)3C)9+1*)&4)8:9) .&9).5+,)2;51/19H)3C-&*)8+,)@+K8)5+K8*) 719219)f)@3&42)C+9&51**19)83>15)-&9) *1>19)119)C&K8*81((15)-+1)81C)-1) -1)4+K8*C&2*19).&9)k1j19335-)f) C39-)/&9)2931519A)"42)119)c&C154+-) /1+8&5-)3;)*&D14)*1)41>>19A)S1)C31*19) 1K8*15)119)C+9+2*15):+*2K814-*)f)19) 51/19+9>)83:-19)C1*)-1)>1.314192) -&&5C11)-1)>:92*).&9)-1)/+1@152) 39-15)-1)(1.34/+9>)19)-1)7+,281+-) 833;*)*1)7+9919)f)433;*)8+,)>119)19/14) 81((19)119)2*&;,1)*15:>)*1)-319A]) 5+2+K3)3;).15.34>+9>)3D)>1.&&5H)*157+,4) >/E?(=:+2*)119)2&C1941.+9>)-+1) 8+,)714)2K8&-1)/&9)&&95+K8*19A)"42) +1-15119)81*)51K8*)>11D*)3C)3;194+,/) c&C154+-)+2)8+,)9+1*).&9)-1)C+9+2*15) @+,9)@1>,1)*1)-319H)@&4)@+K8)(17:2*) &D8&9/14+,/H)8+,)K39*534115*),:+2*)@+,9) C31*19)@+,9).&9)81*)D1+*)-&*)C19219) (141+-A)N1)C+9+2*15)811D*)>119)>1@&>) 9+1*).&9)9&*:51)>191+>-)@+,9)*3*)81*) 3.15)81C)19)2*&&*)-:2)C1*)41>1) >31-1A)J5)@:4419)+9)81*).5+,1)-1(&*) 8&9-19H)7&9*)&42)8+,)9+1*)+9)119) 2*11-2)2;1451>142)93-+>)@+,9)3C)81*) 35-+9&+51)5:@+1)7+4)*151K8*/3C19H)811D*) .15(&41)>1714-)19)-1)2K8&-1)-+1)-+*) 8+,)>119)&9-151)/1:@1)-&9)*1)@7+,>19A) /&9)(153//1919)(+9919)-1);15/19)*1) >/D?(N1)835+@39*&41)514&*+12).&9)9:) 83:-19A)B9)119)835+@39*&41)2&C19# C&/19)-1).1541+-+9>)3C)*1)@1>>19)7&*) 41.+9>)811D*)-1)-+&433>)-:+@19-C&&4) ,1)-19/*)2*11-2)>53*15A)"42)71)9+1*) C115)/5&K8*A)) 7+4419)*15:>/1519)9&&5)-1).15*+K&41) ) ! "##$%!7#$8-!9.-:+$! ! .-)%!;$'.<3!=!*+>+2?+$!455@! ! ! 7#$8-!9.-:+$!-(!?-:A'"*+$!B''C8+$##$!D-8'('D-+!##"!*+!E$#(2.(."-F+$(-)+-)! ! )+!G'))+$*#2!+"!8+>)'$!D-8'('D-+!##"!*+!9##C(+!9'C+(>B''8H!!! ) ) /+!)+I()+"!*-+!F''$!*-)!+J#2+"!C+?$.-I)!A-:"3!A-:"!?+<+$I)!'2!A+!C+(>B-I)!)+! 2#I+"!F''$!B+)!+J#2+"H!/-)!-(!C+?+.$*!2+)!$+(K+>)!F''$!*+!'KF#))-"C+"!F#"!*+! #.)+.$L(MH!N-+!I+""-(!<-8!"+2+"!F#"!*+!''$(K$'"I+8-:I+!)+I()L+"M3!$##*K8+C+!*+! F+$2+8*+!?$'""+"H! 9+)!O'88+C+!F''$!EJ#2+"(!-(!F+$#")<''$*+8-:I!F''$!F'$2!+"!-"B'.*!F#"!*-)! +J#2+"H)

!"#$%%$#&#$%#$#(p) !"#$%%$#&#$%#'#() ) !"#$%%$#&#$%#'#(p)

Z)

4112).15-15) !!! 1+9-1) ")


!"#$%&'()*+'

,-..' -*+,<&C($( ,*19,&6($B(0.*( $K7K%(#($L7K%(::3(

'

/%0%12#&03'

( ( ( ( ( ( ( ( )*+(,*-(./&0.1(2''3-(..1(4*+5&6.7(

8*-(./&0.1(4.9-&&-(:*-(;%(<3&6.1(.1(..1(9&0.1<&--*169'=,3&>2-7( ?''3(,*-(./&0.1(@*+1(0&/*0&&5(AB'=:1-.1(-.(4.2&5.17( ?''3(.5C(<3&&61:00.3(9-&&-(2'.<..5(=:1-.1(0.-(..1(6'.,(&1-D''3,(4.2&&5,(C:11.1( D'3,.17( ( E..F(1*.-(0..3(&1-D''3,.1(G@*11.1H(3.,.1.1H(<''34..5,.1(.7,7I(,&1(.3(D'3,.1(6.<3&&6,7(( "59(.3(4*+<''34..5,(JJ1(@*1(D'3,-(6.<3&&6,(.1(+.(&1-D''3,-(0.-(0..3(,&1(JJ1(@*1H(,&1( D'3,-(&55..1(,.(..39-.(@*1(*1(,.(4.''3,.5*16(0..6.-.5,7(

!"#$%%$#&#$$#$#'(


4%536'.''7%'$82696#35%1'#23'9&:;1$#69%<#=%1'

$=(

.(

$=(

,(

$=(

@(

K=(

A(

K=(

B(

;=(

C(

( M.1(9>23*+<.3(C&1(@*+1(-.C9-'1,.3D.3=('=(<.39>2*55.1,.(0&1*.3.1(*1-3',:>.3.17( N=(D.5C.(D*+@.(*1-3',:>..3-(,.(9>23*+<.3(<&1(,.(-.C9-(O8.(0:5-*-&9C.3(&59( *1F'30&-*.+&6.3P(2.-('1,.3D.3=Q( )' ..1(&&11&0.(F'30:5.3.1(.1(,.@.(<&1:*-(.*6.1(.3<&3*16(4.''3,.5.1( >' ..1(&1.C,'-.(<.3-.55.1(.1(2*.3(..1(9-&1,=:1-(&&1(<.34*1,.1( ?' ..1(C3*-*9>2.(<3&&6('<.3(2.-('1,.3D.3=(9-.55.1(.1(,.@.(4.&1-D''3,.1( 7' ..1('1,.3@'.C93.9:5-&&-(&&12&5.1(.1(-'.5*>2-.1(0.-(<''34..5,.1( ( R.-(D.5C(4.63*=(C&1(,.(F:1>-*.(<&1(&5*1.&(K(-.1('=@*>2-.(<&1(&5*1.&(;(2.-(4.9-.( 4.1'.0,(D'3,.1Q( )' 6.<'56( >' :*-D.3C*16( ?' <.36.5*+C*16( 7' <''3D&&3,.( ( S'.0(<*.3(<.39>2*55.1,.(9-3&-.6*.T1(,*.(<'56.19(,.(-.C9-(6.2&1-..3,(D'3,.1('0( ,.(*1F'30&-*.9-3'0.1(D&&3&&1(D.(,&6.5*+C9(45''-6.9-.5,(D'3,.1H(-.(5*+F(-.(6&&17( ( U?..5('=<'.,.39(C5&6.1('<.3(,.(1&,.5*6.(*1<5'.,(<&1(2.-(0:5-*-&9C.1V(,.(+.:6,( <&1(<&1,&&6(5..9-(1*.-(0..3(&&1,&>2-*6(.1(C&1(@*>2(1*.-(0..3(5&16,:3*6( >'1>.1-3.3.1('=(..1(9=.>*F*.C.(-&&CH(D&-('1,.3(0..3(-.1(C'9-.(6&&-(<&1(2.-( 5.3.17W(G3.6.59(KK#KXI( Y'30:5..3('=(4&9*9(<&1(-.C9-6.6.<.19(:*-(&5*1.&(Z(..1(:*-9=3&&C(,*.(,.(1&,.5*6.( *1<5'.,(<&1(0:5-*-&9C.1(1:&1>..3-7( E..F(6..1(<''34..5,.17( E.43:*C(0&/*0&&5(;[(D''3,.17( ( U\1F'30&-*.'<.35&9-(*9('<.3*6.19(1*.-(-]=.3.1,(<''3('1@.(-*+,^(2.-(*9(..1(=3'45..0( <&1(&55.(-*+,.17W(G3.6.59($%[#$%BI( _.6(:*-(,&-(9>23*+<.1(.1(0:5-*-&9C.1(*.,.3(*1(2:1(-*+,(..1('=5'99*16(4*.,.1(<''3( ,.(&&1=&C(<&1(*1F'30&-*.'<.35&9-7( ).-3.C(4.*,.(<&&3,*62.,.1(*1(,.(F'30:5.3*16(<&1(+.(&1-D''3,7( )&9..3(+.(&1-D''3,('=(6.6.<.19(:*-(,.(&5*1.&P9(L(-'-(.1(0.-(Z7( E.43:*C(0&/*0&&5(K[(D''3,.17( ( U!.-(*9(.>2-.3(<.3C..3,('0(0:5-*-&9C.1(&55..1(&59(..1(=3'45..0(-.(@*.17W( G3.6.59(;%B#;%ZI(( \1(,.(-.C9-(*9(&5(..3,.3(9=3&C.(<&1(<''3,.5.1(<&1(0:5-*-&9C.17( \1(D.5C.(-D..(&5*1.&P9(:*-(2.-(-.C9-6.,..5-.(<&1(,.(&5*1.&P9(K(-'-(.1(0.-($%(*9( ,.@.(C&1-(<&1(0:5-*-&9C.1(&5(..3,.3(&&1(4',(6.D..9-Q( (

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

;(

5..9(<.3,.3( !!!


$=(

D(

$=(

$=(

E( F( .- (

$=(

.. (

$=(

., (

$=(

.@ (

$=(

R.-(D.5C(4.63*=(C&1(,.(F:1>-*.(<&1(&5*1.&($$(-.1('=@*>2-.(<&1(,.(<''3&F6&&1,.( &5*1.&P9(2.-(4.9-.(4.1'.0,(D'3,.1Q( )' 1:&1>.3*16( >' <.3C5&3*16( ?' <''34..5,( 7' <''3D&&3,.( ( 8.(-.C9-(O8.(0:5-*-&9C.3(&59(*1F'30&-*.+&6.3P(C&1('1,.3<.3,..5,(D'3,.1(*1(<*.3( ,.5.17(8.@.(,.5.1(C:11.1(<&1(,.(<'56.1,.(C'=+.9(D'3,.1(<''3@*.1V( $( E.<'56.1(<&1(0:5-*-&9C.1( ;( E'.,('06&&1(0.-(*1F'30&-*.9-3'0.1( K( \1F'30&-*.9-''31*9(.1(0:5-*-&9C.1( A( ?.3&1,.3*16(<&1(0.19.1-]=.( )*+(D.5C.(&5*1.&(4.6*1-(,..5(;Q( )*+(D.5C.(&5*1.&(4.6*1-(,..5(KQ( )*+(D.5C.(&5*1.&(4.6*1-(,..5(AQ( ( `&-(*9(,.(4.5&163*+C9-.(<3&&6(D&&3'=(,.(-.C9-(..1(&1-D''3,(6..F-Q( )' )5*+C-(:*-('1,.3@'.C('F(0:5-*-&9C.1(..1(<.3''3@&C.3(*9(<&1(*1F'30&-*.# '<.35&9-Q( >' \9(0:5-*-&9C.1(&55..1(<''3(+'16.3.1(..1(&1-D''3,('=(2.-(C&1&5*9.3.1(<&1(,.( *1F'30&-*.9-3''0Q( ?' \9(0:5-*-&9C.1(,.(''3@&&C(<&1(0',.31.(*1F'30&-*.9-''31*99.1(&59("8!8(.1( "88Q( 7' \9(0:5-*-&9C.1(<''3&5(&59(..1(=3'45..0('F(''C(&59(..1(<''3,.5*6.( '1-D*CC.5*16(-.(@*.1Q( ( _..9(,.('1,.39-&&1,.(4.D.3*16.17( $( \1('1@.(2:*,*6.(*1F'30&-*.0&&-9>2&==*+(C&1(0:5-*-&9C.1(..1(,'.5-3.FF.1,.( 0&1*.3(@*+1('0(0.-(*1F'30&-*.'<.35&9-('0(-.(6&&17( ;( \1('1@.(2:*,*6.(0&&-9>2&==*+(*9(2.-(&&1-&5(=9]>2*9>2.(9-''31*99.1(,''3(,.( ,*6*-&5.(*1F'30&-*.9-3''0(F'39(-'.6.1'0.17( `.5C.(<&1(,.(4.D.3*16.1(*9a@*+1(+:*9-(-.6.1(,.(&>2-.363'1,(<&1(,.(*12':,(<&1( ,.(-.C9-Q( )' &55..1($( >' &55..1(;( ?' $(.1(;( ( _..9(,.(-D..(4.D.3*16.1('<.3(,.(-*-.5C.:@.(O8.(0:5-*-&9C.3(&59(*1F'30&-*.+&6.3P7( $( 8.(-*-.5(*9(6'.,(6.C'@.1('0,&-(,.@.(2.-(2''F,'1,.3D.3=(<&1(,.(-.C9-( D..36..F-7( ;( 8.(-*-.5(*9(6'.,(6.C'@.1('0,&-(,.@.(-3.FF.1,(*19=..5-('=(,.(<.36.5*+C*16(<&1( ,.(.<'5:-*.(<&1(,.(0.19(G<&1(+&6.3(-'-(4'.3I7( `.5C.(<&1(,.(4.D.3*16.1('<.3(,.(-*-.5C.:@.(*9a@*+1('=(,.@.(-.C9-(<&1( -'.=&99*16Q( )' &55..1($( >' &55..1(;( ?' $(.1(;( 7' 6..1(<&1(4.*,.(

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

K(

5..9(<.3,.3( !!!


$=(

$=(

;=(

.A (

`.5C.(@*1(6..F-(2.-(4.9-.(,.(2''F,6.,&>2-.(<&1(,.(-.C9-(O8.(0:5-*-&9C.3(&59( *1F'30&-*.+&6.3P(D..3Q( )' R:5-*-&9C.1(*9(..1(0',.31(<.39>2*+19.5(,&-(D'3,-(4.9>2':D,(&59(..1( 0'6.5*+C.(<.3''3@&C.3(<&1(,*<.39.(9-''31*99.1(4*+(2.-(<.3D.3C.1(<&1( *1F'30&-*.7( >' R:5-*-&9C.1(*9(..1(<&1(,.(D.3CD*[email protected](,*.(C:11.1(D'3,.1(*[email protected](<''3(,.( <.3D.3C*16(<&1(,.(*1F'30&-*.9-3'0.1(<&1(,.(0',.31.(*1F'30&-*.# 0&&-9>2&==*+7( ?' R:5-*-&9C.1(5.<.3-(<'56.19(<.5.1(9-''31*99.1('=(*1(,.(*1F'30&-*.<.3D.3C*16H( 0&&3(C&1(..1(,'.5-3.FF.1,.(9-3&-.6*.(@*+1('0(0',.31.(*1F'30&-*.9-3'0.1(-.( 2&1-.3.17( 7' R:5-*-&9C.1(D'3,-(,''3(':,.3.1(&59(1&,.5*6(<''3(,.(>'1>.1-3&-*.([email protected]( 0&&3(5*+C-(0.-(1&0.(4*+(+'16.3.1(,.(>3.&-*<*-.*-(-.(4.<'3,.3.17( ( UM1(*9(2.-(D.3C.5*+C(@'(.36QW(G3.6.5([;I( .B ( `'3,-(,.@.(<3&&6(*1(,.(-.C9-(4.&1-D''3,Q( )' b&H(D&1-(:*-(,.(-.C9-(45*+C-(,&-(<..5(1&,.5.1(<&1(0:5-*-&9C.1(-.(<.3D&&35'@.1( @*+1(.1(,&-(.3(<''31&0.5*+C(<''3,.5.1(&&1(@*--.17( >' b&H(D&1-(*1(,.(-.C9-(D'3,-(2.-(<''3:*-@*>2-(6.9>2.-9-(,&-(,.(<''3,.5.1(<&1( 0:5-*-&9C.1(*1(,.(,*6*-&5.(9&0.15.<*16(@:55.1('=D.6.1(-.6.1(,.(1&,.5.17( ?' S..H(D&1-(*1(,.(-.C9-(D'3,.1(<''3#(.1(1&,.5.1(<&1(0:5-*-&9C.1(1&&3(<'3.1( 6.43&>2-H(0&&3(2.-(*9(2.5.0&&5(1*.-(,:*,.5*+C(D.5C.(2.-(@D&&39-.(D.6.17( 7' S..H(D&1-(:*-(,.(-.C9-(<&5-(1*.-('=(-.(0&C.1(D&-(,.(<''3#(.1(1&,.5.1(<&1( 0:5-*-&9C.1('=(,.(5&16.(-.30*+1(=3.>*.9(*12':,.17( ( \1(..1(-.C9-(C:11.1(<.39>2*55.1,.(&36:0.1-&-*.-]=.1(<''3C'0.17(( .C ( ?&1(D.5C.(-D..(&36:0.1-&-*.-]=.1(D'3,-(@'D.5(*1(&5*1.&($(&59(&5*1.&(;( 6.43:*C6.0&&C-Q( c*.9(:*-(&36:0.1-&-*.('=(4&9*9(<&1V( F.*-.1H(6.@&6H(6.5''FH(1'30.1(.1(D&&3,.1H(<.30'.,.19H(<''34..5,.17( (

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

A(

5..9(<.3,.3( !!!


K=(

$=(

6%536:1#=$%&6'.' ( S:(,.(<&C&1-*.(.3(D..3('=(@*-H(<'.5-(*.,.3..1(2.-(0'19-.3(<&1(2.-(0:5-*-&9C.1( D..3(1&,.3.17(8.(D&&32.*,(*9H(@'(2.44.1(2.39.1'1,.3@'.C.39(6.<'1,.1H(,&-( '19(43.*1(.3(2.5.0&&5(1*.-('=(6.4':D,(*9('0(0..3,.3.(,*16.1(-.6.5*+C(-.(,'.17( b&H(D.5V(5'=.1(.1(*1-:99.1(+.(2&1,(1&&3(+.(2''F,(43.16.1('0(-.(C3&44.1H('F( [email protected](.1(*1-:99.1(6&&1(<.3@*--.1(d(1&-::35*+C7(R&&3(1*.-V(&&1,&>2-(2.44.1(<''3( 2.-(JJ1(.1(&&1,&>2-(2.44.1(<''3(2.-(&1,.37(( \.,.3..1(D..-(,&-(,.(.1*6.(0&1*.3('0(*.-9(<''3(.5C&&3(-.(C3*+6.1(*9('0(.3( &&1,&>2-(&&1(-.(4.9-.,.17(8.(<'55.(&&1,&>2-7(8.(,*>2-.3.9(\,&(E.32&3,(2&,(,.( 6.D''1-.('0H(&59(@.(0.3C-.(,&-(,.6.1.(,*.(@.(&&1(,.(-.5.F''1(C3..6(*1-:99.1( ''C(*.0&1,(&1,.39(6.,&6(@D&&*,.H(-2..(*19>2'1C('F(2'.(,&1(''C(&&1,&>2-(2&,( <''3(*.-9(&1,.39(,&1(2.-(6.9=3.CH('=(2'6.(-''1(-.(<3&6.1V(UR&6(*C(+.(<'55.( &&1,&>2-QW(!.-(C5*1C-(<.3<.5.1,H(0&&3(.3(@*-(D&-(*1V(2'.(<&&C(0.3C(+.(@.5F(1*.-( ,&-(,*16.1H(D&&3(+.(*1(..1(-.5.F''16.9=3.C(&FD.@*6#.1-2':9*&9-('=(2.4-( 6.3.&6..3,H(,&&31&(<'55.,*6(:*-(+.(6.2.:6.1(<.3,D.1.1(@*+1Q("59(+.(&&1,&>2-( 4.9-..,-(&&1(,.(-&&C(,*.(+.(:*-<'.3-H(95&(+.(<'56.19(1.:3'5'6.1(6.6.<.19(&1,.39( '=(.1(@*+1(@.(6.0&CC.5*+C.3(D..3(-.3:6(-.(2&5.17( 8.(D.3.5,(=3'4..3-('19(.3('=(<*1,*163*+C.(D*+@.(9-..,9(2.<*6.3(<&1(-.('<.3-:*6.1( ,&-(2.-(=&3&,*+9('=(&&3,.(&&143..C-H(&59(D.(&55.9(-.6.5*+C(C:11.1(,'.17(!..35*+C( *1(..1(@.*54''-(@*--.1(.#0&*5.1H(<.33:CC.5*+C(1&&3(0:@*.C(5:*9-.3.1(<*&(+.(0'4*.5.( -.5.F''1H(D&&30..(+.(-.<.19(F'-'P9(0&&C-(.1('=(*1-.31.-(9:3F-(-.3D*+5(+.('=( F&0*5*.4.@'.C(4.1-V(D.(<.35*[email protected](6..1(9.>'1,.H(D.(5.<.1(<'5'=H(D.(@*+1( ,]1&0*9>27(M1V(6.2.:6.15''9H('==.3<5&CC*6H(91.5(<.3<..5,7(( ( `&-(..1(3&0=(<&1(..1(*,.'5'6*.(d(D&1-(,&-(*9(2.-7(M.1(,''3(=3',:>.1-.1(<&1( &==&3&&-+.9(6.9-*0:5..3,.(*,.'5'6*.H(,*.(D'3,-('<.36.1'0.1(&59'F(.3(..1( 1*.:D.(2.*59-&&-(*9(&&16.43'C.17(`*.(<''3@*>2-*6('<.3(&&1,&>2-(.1(>'1>.1-3&-*.( 4.6*1-H(*9(..1(@&1*C(,*.(1'6(9-JJ,9(1*.-(,''32..F-(,&-(2.-(@'(1*.-(0..3(D.3C-7( ( !""#$%&"#'()*+!*%,*%-(./%0*1%+,*"")%2"!%,*3*%1+',%+.%45"(1+.45%6*#(77*)/%% 89:%0"!,*).;)",/%<%.*=1*7;*#%>??@% ( .D ( `&&3*1(<.39>2*5-(,.(<*9*.(<&1(R&3+'5.*1.(,.(?'9(G-.C9-F3&60.1-($I('=(0:5-*-&9C.1( <&1(,.(<*9*.('=(0:5-*-&9C.1(*1(,.(-.C9-(O8.(0:5-*-&9C.3(&59(*1F'30&-*.+&6.3PQ( ).-3.C(,.(*1F'30&-*.(:*-(4.*,.(-.C9-.1(*1(,.(F'30:5.3*16(<&1(+.(&1-D''3,7( E.43:*C(1*.-(0..3(,&1(K[(D''3,.17( ( .E ( e'-(D.5C.(-.C9-9''3-(4.2''3-(O8.(0:5-*-&9C.3(&59(*1F'30&-*.+&6.3PQ( 8.(-.C9-(*9(..1( )' 4.-'6.1,.(-.C9-(0.-(&>-*<.3.1,.(.5.0.1-.17( >' 4.-'6.1,.(-.C9-(0.-(:*[email protected],.(.5.0.1-.17( ?' :*[email protected],.(-.C9-(0.-(&>-*<.3.1,.(.5.0.1-.17( 7' :*[email protected],.(-.C9-(0.-(&0:9.3.1,.(.5.0.1-.17( (

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

[(

5..9(<.3,.3( !!!


$=(

$=(

e.C9-.1(C:11.1(:*-(,.(<'56.1,.(4.9-&1,,.5.1(4.9-&&1V( $( F.*-.1( ;( 0.1*16.1(<&1(&1,.3.1( K( ,.(0.1*16(<&1(,.(9>23*+<.3(( .F ( `.5C.(4.9-&1,,.5.1(-3.F(+.(&&1(*1(,.(-.C9-(O8.(0:5-*-&9C.3(&59(*1F'30&-*.+&6.3PQ( )' $(.1(;( >' $(.1(K( ?' ;(.1(K( 7' $H(;(.1(K( ( 8.(&:-.:3(<[email protected](@*>2(*1(,.@.(-.C9-(-.6.1(,.('=<&--*16(,&-(0:5-*-&9C.1(&55..1( 0&&3(=3'45.0&-*9>2.(C&1-.1(2..F-7( !*.3'1,.3(9-&&1(<*.3(>*-&-.1V( $( U?''3(9'00*6.(0.19.1(*9(2.-(3.6.50&-*6(9D*->2.1(-:99.1(-&C.1(..1(0&1*.3( '0(9-..,9('=1*.:D(..1(4..-+.(&,3.1&5*1.(&&1(-.(0&C.17W(G3.6.59(;$L#;;%I( ;( U8.(2:*,*6.("88P.3(5*+C-(0.-(@*+1(C'3-.(>'1>.1-3&-*.4''6(..3,.3('=(,.(+&6.3# <.3@&0.5&&37(e'>2(*9(.3(0*99>2*.1(D.5(2''=(<''3(2.07W(G3.6.59(;[K#;[LI( K( U!.-(@':(4.9-(@'(C:11.1(@*+1(,&-("88P.39(1*.-(6.CD.5,(D'3,.1(,''3(..1( 9-''31*9H(0&&3(,&-(@*+(+:*9-([email protected],(@*+1(0.-(..1(1*.:D(9''3-(*1-.55*6.1-*.7W( G3.6.59(;L[#;LZI( A( U!.-(5*+C-(-*+,(<''3(<.3&1,.3*167(_&-.1(,.(*1F'30&-*.4'.3.1('1,.3('19(0&&3( :*-C*+C.17(8.(-'.C'09-(*9(&&1(,.(O!'0'(f&==.19PH(,.(0:5-*-&9C.1,.( *1F'30&-*.+&6.37W(G3.6.59(;BA#;BZI( ,- ( \1(D.5C.(<&1(,.(<*.3(>*-&-.1(C'0-(2.-(<[email protected](-.6.1(,*.('=<&--*16(<.39-.3C-(*1(,.( D''3,C.:@.(-'-(:*-*16Q( )' *1(>*-&&-($(.1(;( >' *1(>*-&&-($(.1(A( ?' *1(>*-&&-(;(.1(K( 7' *1(>*-&&-(K(.1(A( ( (

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

L(

5..9(<.3,.3( !!!


4%536',''G;%5'0%'H%13IJ922%&' $X=(

( ,. ( R&&C(..1(6'.,5'=.1,.(9&0.1<&--*16(*1(>'33.>-(S.,.35&1,9(<&1(0&/*0&&5(,--( D''3,.1(<&1(,.(-.C9-(Of'.C(,.(<.39>2*55.1P7(g*-(+.(9&0.1<&--*16(0'.-(<''3( *.0&1,(,*.(,.(''39=3'1C.5*+C.(-.C9-(1*.-([email protected](2..F-H(,:*,.5*+C(D'3,.1V( ( −( D&-(.3(6.>'19-&-..3,(D'3,-(0.-(4.-3.CC*16(-'-(2.-(2:*,*6.(.0&1>*=&-*.,.4&-^( −( D&-(2.-(<''31&&09-.(<.39>2*5(*9(*1(:*-6&169=:1-(-:99.1(2.-(.0&1>*=&-*.# ,.4&-(<&1(<3'.6.3(.1(,&-(<&1(1:^( −( D&-(,*-(<.39>2*5(*1(:*-6&169=:1-(4.-.C.1,(2..F-(<''3(2.-(D.-.19>2&==.5*+C( '1,.3@'.C(.1(D&-(,.(3.9:5-&-.1(,&&3<&1(C:11.1(4.-.C.1.1(<''3(2.-(2:*,*6.( .0&1>*=&-*.,.4&-^( −( D&-(-.6.1D''3,*6(&59(,.(4.5&163*+C9-.(1&-::35*+C.(<.39>2*55.1(-:99.1(0&11.1( .1(<3':D.1(D'3,-(6.@*.1^( −( D.5C.(6.<'56.1(<''3(,.(2:*,*6.(='9*-*.(<&1(<3':D.1(.1(0&11.1(,''3(,.( '1,.3C.11*16(<&1(,.(<.39>2*55.1(0&1#<3':D(@*>2-4&&3(@*+1(6.D'3,.1^( −( D&-(,.(*[email protected](0'.-(@*+1(<&1(2.-(1*.:D.(.0&1>*=&-*.,.4&-^( −( '=(D.5C.(0&1*.3(0&11.1(.1(<3':D.1(*1(,.(-'.C'09-(C:11.1(9&0.1D.3C.17( ( (

>1;&H%1$%209&=' A*!%(=.(77+!6%2"!%,*%+!%,+1%*B"7*!%6*;#C+D1*%;#(!!*!/%3(").%1*D.1*!%*!%"E;**),+!6*!/%+.%1*%2+!,*!%+!%5*1%;+'%,+1%*B"7*!% ;*5(#*!,*%4(##*41+*2((#.45#+E1/%,"1%!"%"E)((=%2"!%5*1%*B"7*!%F(#,1%6*=C;)+4**#,G% !"#$%%$#&#$$#$#'( ( !"#$%%$#&#$$#$#'h(

B(

5..9(<.3,.3( !!! .*1,.( "(


!"#$%&'()*+,(

-.//( )*+,-&.($( ( (

(

0'1'2$%314(

( ( ( ( ( ( ( ( /0.1)'20.+0(

!"#$%%$#&#$$#$#' (


5'647(/( (

8'(9:$7"7%46'2(%$4("3;<29%7"'#%&'2(

E(

$%(

$E(

3%(

3E(

F%(

FE(

A%(

( =/>("41(60(007(,225(8&922: $;( <*)=0-205,(27,05>20.(?2=07(=042-07@( ?20)07(60(90)(*,00(-&7(,0(3A#<<51( 0B272?*0('*7707.25)(4214&)07C(D24=071( ,&)(27,05>20.(>*07("?05*.&707( 7&?04*+.(.&71(2?@(,&7.>*+(?<4)*)&1.07@( 5<*?(AF(<<5(&&7(&B)*-*)0*)07(*7(GG7(,&=( -&7(3A(<<5()0(H05107C(I<4)*)&1.07('4*+.)( -225&4(H2H<4&*5('*+(,0(+27=1)0( =0705&)*0@(,*0(?0)(,0(B2?H<)05(*1( 2H=0=520*,C("41(+27=0507(2H(,0(HB(&&7( 90)(605.(>*+7@(,07.07(>0(-&7(&4401( )0=04*+.()0(.<7707(,207J(007(605.1)<.( )KH07@(,0('072,*=,0(*7L25?&)*0('*+( 04.&&5(=22=0407@(-*&(IMN(2-0540==07( ?0)(.4&1=072)07(07(,&&5'*+(7&)<<54*+.( )05422H1(6*+>07(2H(,&)(40<.0(L*4?H+0(2H( 822+<*1)(>01( 0#?&*4)+01(>*+7('*7707=0.2?07C( Q7)<1107(1)&&)(,0(1)522?(1?1P+01(7*0)( 1)*4@(6&)('4*+.)(<*)(,0(=0*7*=0(5*7=)270( ,*0(2?(,0(H&&5(?*7<)07(2H.4*7.)(<*)(90)( ?2'*04)+0(7&&1)(90)()20)107'25,C(( =->(R0(?2=04*+.90,07(07(=<71)*=0( 0LL0B)07(-&7(?<4)*)&1.07(1)&&7(,0( 4&&)1)0()*+,(72=&4()05(,*1B<11*0C( S74&7=1('0)22=,0(I&5+240*70(,0(D21( *7(!"#$%&'()*+,*&( 3;(,&)(6*0(-004( )0=04*+.(H52'005)()0(,207@(<*)0*7,04*+.( 7*0)1(=20,(,20)C(T*+(1)&&)(,&&5*7(7*0)( &44007C(D004(2H-20,051(.4&=07(2-05(,0( 7&,04*=0(*7-420,(-&7(90)(?<4)*)&1.07J( ,0(+0<=,(-&7(-&7,&&=(4001)(7*0)(?005( &&7,&B9)*=(07(.&7(>*B9(7*0)(?005( 4&7=,<5*=(B27B07)50507(2H(007( 1H0B*L*0.0()&&.@(6&)(27,05(?005()07( .21)0(=&&)(-&7(90)(40507C(I<4)*)&1.07( >2<(22.(1)5011(07('<57#2<)1( '0-25,0507(07(*7($UUU(2HH05,0(,0( "?05*B&7("B&,0?K(2L(V0,*&)5*B1(,&)(05( ?2=04*+.(007(-05'&7,('01)&&)()<1107( ?<4)*)&1.07(07(,0(1H0B)&B<4&*50(

( !"#$%%$#&#$$#$#'(

AE(

E%(

EE(

Z%(

ZE(

\%(

\E(

^%(

Ê(

3(

2H?&51(-&7(1)2257*1107(27,05( +27=0507@(>2&41("R!RF;C(W&)050(27,05# >20.07(1<==05005,07(>04L1(,&)(05(007( -05'&7,(*1(?0)(90)(B9527*1B90( -05?20*,90*,11K7,522?(07('0H&&4,0( &<)*1)*1B90(27)6*..04*7=11)2257*1107C( I&&5(6&)(*1(7<(0*=074*+.(90)(H52'400?X( Y7(*1(90)(605.04*+.(>2(05=X(( =?>(R0(H52'40?07(07(>*0.)07(,*0(?0)( ?<4)*)&1.07(*7(-05'&7,(625,07( =0'5&B9)@(.<7707(625,07('01B92<6,( &41(1)2257*1107(*7(*7L25?&)*0# -05605.*7=C(Y4.(25=&7*1?0(*1()0( '01B92<607(&41(007(*7L25?&)*0# -05605.07,(1K1)00?C(RN"#?240B<407@( B04407@(25=&707@(*7,*-*,<07(07(=520H07( ,*0707@(2?()0(2-0540-07@(=52)0( 920-00490,07(*7L25?&)*0()0(-05605.07C( SH(&440(7*-0&<1(=04,)(,&)(007()0.25)(2L( 007()0-004(,&&5&&7()2)(0571)*=0( H52'40?07(40*,)C("41(007('0H&&4,( ?&[*?&.)@( ,&7(27)1)&&)(0051)(B9&2)*1B9(=0,5&=(07( -05-24=071(4<.)(90)(7*0)(?005(2?( *7L25?&)*0(2H()0(70?07C(( =@>(R0(920-00490*,(,&)&(,*0(60()0=07# 6225,*=(2-05(271(9007(.5*+=07@(*1( 2-05604,*=07,C(-)$./*0+01&'2(2H( >&)05,&=('0-&)(0-07-004(4001-205(&41( 007(>0-07)*07,0#00<605(*7(>*+7(=09040( 40-07(-225=01B92)04,(.500=C(!0)(*1(7*0)( -05627,054*+.(,&)(90)(?20*4*+.(*1(2?(,&)( &440?&&4()0(-05605.07(07(,&)(*7L25?&# )*01)5011(07('<57#2<)1()2070?07C( =A>(]04<..*=(>*+7(60(7*0)(?&B9)04221( 2-05=040-05,(&&7(,0(*7L25?&)*01)522?@( ?&&5(.07707(60(&&5,*=(6&)(1)5&)0# =*0_7(2?(,0(2-054&1)()0(4*+L()0(=&&7C( Y07(-&7(,0(?001)(,204)50LL07,0(*1(+0( -225(.25)0(2L(4&7=050()*+,(&L()0(14<*)07@( '*+-225'004,(,225(50=04?&)*=()0( H&<>0507C(Y07()600,0(1)5&)0=*0( '01)&&)(05<*)('*+()0(-004(*7L25?&)*0(007(

4001(-05,05( !!!


U%(

UE(

$%%(

$%E(

$$%(

$$E(

$3%(

$3E(

$F%(

$FE(

&&7)&4()&.07(0-07(2H()0(1B925)07@(*7(,0( 922H(,&)(,0(,5<.(?*7,05(>&4(625,07C( O&)(22.(=20,(605.)@(*1(*7L25?&)*0()0( L*4)0507`(60(.<7707(05('*+-225'004,( -225(.*0>07('*+(007(>20.2H,5&B9)(2H( 90)(*7)0570)(&44007(50B07)0(=0=0-071()0( -5&=07C(S2.(*7(90)(&440,&&=10(40-07( H&1107(60(,0>0(1)5&)0=*0(-225),<507,( )20@('*+-225'004,(6&77005(60(271(*7( =0>041B9&H(B27B07)50507(2H(27>0( =01H50.1H&5)705(07(,0(&7,050( =01H50..07(2?(271(9007(60=L*4)0507C( I<4)*)&1.07(H&1)(*7(,*)(5*+)+0(1)5&)0=*0_7J( &41(90)(&&7)&4()&.07()0(=522)(625,)@( .<7707(60(H52'0507(05(07.040()0=04*+.( <*)()0(-20507C( =B>(Q7L25?&)*02-054&1)(*1(2-05*=071(7*0)( )KH0507,(-225(27>0()*+,`(90)(*1(007( H52'400?(-&7(&440()*+,07C(T2P7()*07# ,<*>07,(+&&5(=040,07@(*7(,0(N*0<60( M)007)*+,@(-24)52.(>*B9(*7(90)(I*,,07# S21)07(,0(2-05=&7=(-&7(007(+&=051# -05>&?04&&51B<4)<<5(7&&5(007( &=5&5*1B90(1&?0740-*7=C(/056*+4(0051)( *7(.40*70(72?&,*1B90(=0?0071B9&H# H07(605,(527,=050*1,@(605,07(7<( 70,05>0))*7=07(=01)*B9)@(6&&5*7(-004( =52)050(=520H07(=*7=07(1&?0740-07C( R0>0(27)6*..04*7=(1)&&)(&&7(90)('0=*7( -&7(007(9040(500.1(7*0<60()0B972# 42=*0_7@(,*0(40*,,0()2)(L*.10(*7L25?&)*0# 2-054&1)C(R&)(-520=(2?(7*0<60()&&4# -&&5,*=90,07(07(90)(*1(,&&52?(7*0)( -05627,054*+.(,&)()207(90)(1B95*+-07()2)( 27)6*..04*7=(.6&?C(( =C>(R&7.>*+(90)(1B95*L)(920L,0(+0(7*0)( &4401(>04L()0(27)92<,07(07(.27(+0(+0( &&7,&B9)(2H(?005,050(,*7=07()0=04*+.( 5*B9)07C(R&&5(6&507(604(7*0<60( B2??<7*B&)*0-&&5,*=90,07(-225( 72,*=C(/2)(=522)(-05,5*0)(-&7(L*4212L07( &41(V4&)2A;(=*7=(,0(*7-205*7=(-&7(90)( =01B950-07(6225,(1)00,1(?005()07( .21)0(-&7(90)(-05?2=07()0(27)92<,07( 6&)(+0(9&,(=09225,C(Q7(,0(9<*,*=0( *7L25?&)*01&?0740-*7=(a(,*0(60(,225( ,0(2-05?&&)(&&7(1*4*B*2<,07(.<7707(720?07(a( 4*+.)(>*B9(007(-05=04*+.'&50(27)6*..04*7=(

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

$A%(

$AE(

$E%(

$EE(

$Z%(

$ZE(

$\%(

$\E(

$^%(

$Ê(

F(

-225()0(,207C("B)*-*)0*)07(,*0(?07)&&4( *71H&7707,(>*+7@(>2&41(90)(,225>20.07( -&7(,0(?005(,&7(007(?*4+&5,( 60'H&=*7&P1(2H(90)(*7)0570)@('01)0,07( 60(7<(<*)(&&7(,0(B2?H<)05C(R&)(-5&&=)( 6005(2?(7*0<60(?0,*&-&&5,*=90,07( 07(2H07)(,0(60=()2)(?<4)*)&1.07C( =D>(M2??*=0(-25?07(-&7(?<4)*)&1.07( =&&7(271()&?04*+.(=20,(&LC(I2)25*1B90( &B)*-*)0*)07@(>2&41(42H07@(L*0)107(2L( &<)25*+,07@(,207(60(=52)07,0041(2H( 27>0(b&<)2?&)*1B90(H*422)P@(>2,&)(60( 27,05)<1107(7&&5(?<>*0.(.<7707( 4<*1)0507(2L(007(=01H50.(.<7707( -20507C(O0(>*+7('2-07,*07(50,04*+.( =20,(*7(1)&&)(2?(-051B9*4407,0( *7L25?&)*01)52?07(=04*+.)*+,*=()0( -05605.07(&41(,0>0(-051B9*4407,0( >*7)<*=07(&&71H50.07C(!0)(625,)( ?20*4*+.05(&41(60(,*7=07(6*4407( B2?'*70507(6&&5(90)>04L,0()KH0( &&7,&B9)(-225(72,*=(*1@(>2&41()0=0# 4*+.05)*+,(0#?&*407@(B9&))07(07('04407C( I<4)*)&1.07(.2?)(,&7(7005(2H(90)( -225),<507,(16*)B907()<1107(-05# 1B9*4407,0()&.07C(R&)(*1(0B9)05(?*7,05( 0LL*B*_7)(07(0LL0B)*0L(,&7(90)(7&(04.&&5( <*)-20507(-&7(,0(&L>27,054*+.0()&.07C(( =E>(S-05(90)(-05'&7,()<1107("R!R(07( ,0(?2,0570(1)25)-420,(&&7(*7L25?&)*0( '4*+L)(-004(27,<*,04*+.C(c*)(007(27,05# >20.(-&7(H1KB9242=07(-&7(,0( <7*-051*)0*)(-&7(D*B)25*&(*1(=0'40.07(,&)( -225&4(.*7,0507(?0)("R!R(H52'40?07( 90''07(?0)(?<4)*)&1.07(07(*7(90)( '*+>27,05(?0)(H4&7707(07(90)(2-05>*B9)( 92<,07(2H(-051B9*4407,0()&.07C(I&&5( ,&)('0&7)6225,)(7*0)(,0(-5&&=(6&)( ,0>0(1)2257*1(-05225>&&.)(07(6&&52?( ,0>0()0=076225,*=(>2(-&&.(625,)( =0,*&=721)*B005,C(( =/.>(Q1(,&)(4&&)1)0(90)(=0-&4(2?,&)( "R!R(007(0)*.0)(*1(,&)(2H(&440540*( 27,0L*7*005'&50(.4&B9)07(.&7(625,07( =0H4&.)X(SL(*1(,*0()207&?0(-&7("R!R# ,*&=72101()0(6*+)07(&&7(90)(L0*)(,&)(,0( 920-00490*,()0(-05605.07(*7L25?&)*0( >2,&7*=(*1()20=072?07@(,&)(,0( >6&..050(*7L25?&)*0-05605.051(7<(

4001(-05,05( !!!


$U%(

$UE(

3%%(

3%E(

3$%(

3$E(

33%(

33E(

3F%(

Y*71)0*7("RR(9&,,07C(O&)(,0( 005,05(,&7(-2259007()0.25)1B9*0)07X( b=0>27,0P(?071(>*0)(&41(27=0B27B07# "7,05(27,05>20.(1<==05005)(,&)( 2?=0-*7=1L&B)2507(007(524(1H0407C( 3FE( )5005,@(*1(*7(L0*)0(B50&)*0-0(B9&21J(eQP?( !20604()2)(2H(,0(,&=(-&7(-&7,&&=(7*0)( 72)("))07)*27(R0L*B*)@(K2(!&5)?&77(=5*+H)(*7(>*+7('20.()05<=( Z; -056&7)0(1)2257*1107(>2&41("RR (a( 2H(007(-05.4&5*7=(-&7<*)(,0(0-24<)*0C( -05225>&&.)@(*1(90)(604(,<*,04*+.(,&)( 3A%( I07107(?0)("RR(>*+7(-24=071(90?( *7)071*0L(=0'5<*.(-&7(,0>0(?0,*&(90)( 0*=074*+.(+&=051(*7(007('2050760504,C( R0(2-05=&7=(-&7(+&=05#-05>&?04&&5( H52'400?(.&7(-05=52)07C(D&&.( 7&&5('205('5&B9)(007(&7,05(1225)( B2?H<)051H0440)+01(1H0407(>25=)(-225( &&7,&B9)(?0)(>*B9(?00C(O*0(+&&=)@( ?*7,05(&B)*-*)0*)(*7(,*0(905107=0'*0,07( 6&&5(&&7,&B9)@(H4&77*7=(07(B27)5240( 3AE( 900L)(=0,<507,0(>005(.25)0(H05*2,07( =042.&4*1005,(>*+7C(/07(142))0( 007(b9KH051B905H0P(B27B07)5&)*0(72,*=( B27B4<,0507(12??*=0(27,05>20.051( 2?(2H(,*0(?&7*05(>*+7(H522*()0(-&7=07C( ,&)(,0(H52'40?07('*+(9<7(H520L# g20507(?20)07(,&&507)0=07(,20407( H0512707(7*0)(625,07(-05225>&&.)( -225(,0(4&7=0()05?*+7(1)04407J(6*0(4&7,( ,225,&)(>0(?*7,05(*7L25?&)*0(2H14&&7@( 3E%( *7>&&*)@(?20)(-05(-225<*)(H4&7707( ?&&5(+<*1)(?005C(T0(>*+7(7*0)(*7(1)&&)( ?&.07C(M*7,1(,0(N*0<60(M)007)*+,(*1( -24,207,0()0(L*4)0507C( 90)('04&7=5*+.1)0(?07107)KH0(&4)*+,(,0( '205(=06001)C(R0(9<*,*=0("RRP05(4*+.)( =//>(!0)(*1(0B9)05(-05.005,(2?(?<4)*# )&1.07(&44007(&41(007(H52'400?()0(>*07C( ?0)(>*+7(.25)0(B27B07)5&)*0'22=(005,05( D051B9*4407,0(-25?07(>*+7(*??051( 3EE( 2H(,0(+&=05#-05>&?04&&5C(/2B9(*1(05( >2604(0LL0B)*0L(&41(0LL*B*_7)(07(-225( ?*11B9*07(604(922H(-225(90?C(O*0( 600)(?&.07(60(?2?07)004(007( -004(?07107(a(+27=0507(*7(90)( 7*0<60(-05&7,05*7=(,225@(6&&5-225(,0( '*+>27,05(a(*1(90)(007(=20,(605.07,0( +&=05(?0)(>*+7(.25)0#)05?*+7#&&7,&B9)( 1)5&)0=*0(2?(*7L25?&)*02-054&1)()0( 2-056*7707C(T04L1(&41(90)(7*0)(=20,( 3Z%( '0)05(*1(<*)=05<1)C(( 605.)@(.<7707(05(-225,0407(&&7(?<4)*# =/?>(R0(*7(,0(60504,(-&7(,0('20507( )&1.07(-05'27,07(>*+7C(D225(12??*=0( -05,6&&4,0(+&=051(>2<,07(9*05,225(604( 0071(-&7(007(&B9)051)&7,11*)<&)*0(*7( ?07107(*1(90)(50=04?&)*=(16*)B907( )<1107()&.07(007(?&7*05(2?(1)00,1( ,0(-225920,0()050B9)(.<7707(.2?07C( 2H7*0<6(007('00)+0(&,507&4*70(&&7()0( 3ZE( !0)(>2<('01)(>2(.<7707(>*+7(,&)( ?&.07C(T2(.<7707(>0(0705=*0.(07(L5*1( "RRP051(7*0)(=0.604,(625,07(,225(007( '4*+-07C(Q7(,0(D0507*=,0(M)&)07(*1(>04L1( 1)2257*1@(?&&5(,&)(>*+(+<*1)(=0>0=07,( >*+7(?0)(007(7*0<6(1225)(*7)044*=07)*0C( 007('060=*7=(&B)*0L(,*0(*+-05)(-225(,0( 0?&7B*H&)*0(-&7(,0(9KH05&B)*0-0( =/@>(T2&41(,0(+&=051(*7(,0(N*0<60( ?071C(Y07(d9KH05;&B)*0-0(-225-0B9)05( 3\%( M)007)*+,(>*B9(?201)07(&&7H&1107(&&7( -&7(,0>0('060=*7=(*1(/92?(!&5)?&77@( 90)(7*0<60(?0,*2( ><4407(,0(90,07,&&=10(b'20507P(>*B9( &<)0<5(-&7(27,05(&7,050(90)('20.( ?20)07(&&7H&1107(&&7(,0(+&B9)*=0( 322)'24/'$-)54642$-4+/1()17$3$-455)1)'2$ 60504,(-&7(,0(B2?H<)05C(!0)(4*+.)()*+,( 8)16)924/'C(!&5)?&77(1)04)(,&)(60( "RR(7*0)(?20)07('01B92<607(&41(007( 3\E( -225(-05&7,05*7=C(W&)07(,0(*7L25?&)*0# >*0.)0@(?&&5(&41(007(=01B907.C(!*+( '20507(27,05(271(?&&5(<*).*+.07C(R0( 6*+1)(05('*+-225'004,(2H(,&)(-004( )20.2?1)(*1(&&7(,0(b!2?2(T&HH071P@( B50&)*0-0(=001)07(>2&41(Y,*127(07( ,0(?<4)*)&1.07,0(*7L25?&)*0+&=05C( ( $ '&&17$:/+$()$;<*=$-)$><*242&+0)1$&*+$4'5/1>&24)?&@)1$ $ <427$()$./*0+01&'2=$AB$'/C)>,)1$DEEF$

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

A(

4001(-05,05( !!!


722)($( 8&922:J(007(>20.?&B9*70(2H(*7)0570)C(R*)(*1(007(60'1*)0(,*0(-040(927,05,,<*>07,07( (

-056*+>*7=07(d9KH054*7.1;(7&&5(&7,050(60'1*)01('0-&)C(

722)(3( I&5+240*70(,0(D21@(b!0)(*,0&&4(-&7(,0>0()*+,(*1(B9&2)*1B9(=052??04P@(Nij(!&7,041'4&,@( (

Z(10H)0?'05(3%%^C(

722)(F( "R!RJ("))07)*27(R0L*B*)k!KH05&B)*-*)K(R*125,05@(2L)0604(007(B27B07)5&)*0H52'400?k9KH05#( (

&B)*-*)0*)1)2257*1C(Y07("R!RP05(.&7(,0(&&7,&B9)(7*0)(4&7=('*+(GG7(,*7=(92<,07@(6&&5,225(9*+(

(

625,)(2-051H204,(,225()0(-004(H5*..041@(90)=007(40*,)()2)(=0'50.(&&7(B27B07)5&)*0(07(4*B9&?04*+.0

(

07(*77054*+.0(275<1)C(

722)(A( V4&)2J(]5*0.1(L*42122L(07(1B95*+-05(d=0'2507(2?1)500.1(FA\(-Cj95C()0(")9070;(,*0('09225)()2)(,0( (

?001)(*7-420,5*+.0(,07.051(*7(,0(601)0510(L*4212L*0C(

722)(E( M*4*B*041)007@(9*05J(=527,1)2L(6&&5?00(B9*H1(-225(B2?H<)051(625,07(-05-&&5,*=,C( 722)(Z( "RRJ("))07)*27(R0L*B*)(R*125,05@(007(-25?(-&7("R!R(6&&5'*+(,0(9KH05&B)*-*)0*)(27)'500.)C(Y07( (

'04&7=5*+.(.07?05.(*1(=0'50.(&&7(B27B07)5&)*0C(

722)(\( eQ.(90'(=007(=0'50.(&&7(B27B07)5&)*0@(+*+('07)(=06227(1&&*:f(

(

( ( ( 5'647(-( (

F<'6(1'(G'24HI"$$'3( )<'(9%33'3('3(G2<:J'3(K"HIK'$;(L2<M'2'3(7'2:&(7'(G"31'3( ( =/>(S74&7=1(.4&&=,0(M<77K(g05=?&7( *7(9&&5(,2B*B9(1)00,1( ?005(>25=07(2-05(9<7(<*)054*+.(07(>*+7( >0(=070*=,(7&&5(H4&1)*1B90(B9*5<5=*0()0( =5*+H07C(S7=0-005()0=04*+.05)*+,( -051B9007(90)('20.(;&'')*4?0H)4((-&7( !&5-0K(I&71L*04,@(6&&5*7(9*+(272?# 627,07(1)04)(,&)(-52<607(6005( =06227(90)(9<*192<,07(?20)07(,207`( 007(<*)1H5&&.(,*0(90?()6*7)*=(+&&5( =040,07(?*7*?&&4(007(-05'&40(4K7B9# H&5)*+(>2<(90''07(2H=040-05,C(T2(>*+7( 05(?005(-225'004,07()0(720?07@(6&7)( 6*0(90)(0-07(900L)(=0?*1)J(0?&7B*H&)*0( *1(6005(9040?&&4(*7C(R*)(2H4&&*07,0( 0?&7B*H&)*0,0'&)(?*1)(0B9)05(5*B9)*7=C(( =->(D52<607(07(?&7707(>*+7()&1)07,( 2H(>20.(7&&5(9<7(*,07)*)0*)(*7(007(

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

60504,(6&&5*7(524407H&)52707(604*1# 6&&5(-051B9<*-07(?&&5(=0-2041?&)*=( )2B9(007('&1*1(90''07C(O&7)(,&&5(>*+7( B2??07)&)2507(90)(6G4(2-05(0071J( ?&7707(07(-52<607(>*+7(-&7(7&)<50( 27=04*+.C(S?,&)(,*)(*,00(-52<607( 00<6074&7=(,0()20=&7=()2)(27,056*+1( 07(?&&)1B9&HH04*+.0(H21*)*01(900L)( 27)>0=,@('07&,5<.)07(L0?*7*1)01( -520=05(,0(L<7,&?07)040(=04*+.90*,( -&7(?&7707(07(-52<607C(D051B9*4407( 605,07(*7(,0(+&507(>0-07)*=(-&7(,0( -25*=0(00<6(2H(H24*)*0.(B2550B)0(6*+>0( )20=01B950-07(&&7(2H-20,*7=(07( B<4)<<5@(7*0)(&&7(7&)<<5C(!0)(*1(0B9)05( ?20*4*+.(2?(,0(-*7=05()0(40==07(2H(90)( -051B9*4C(Q0,05007(.07)(604(?&7707( ?0)()KH*1B9(-52<604*+.0()50.+01(2L( &7,0512?C(!*05,225(=&&7(60()6*+L0407J( eI&&5(h&7(*1(>2(=0-204*=(07(>25=>&&?`( +0(.<7)(7*0)(>0==07(,&)(-52<607(>25=# >&?05(>*+7(,&7(?&7707Cf(/2B9@(&41(60( =20,(.*+.07@(>*+7(=0,5&=1H&)52707(&41(

E(

4001(-05,05( !!!


-05>25=*7=(-&7(007('&'K(-05=07(007( 0725?0(*7-01)05*7=@(6&&5,225(-52<607( .*01.0<5*=05(>*+7(l<&(H&5)705.0<>0C( I&7707(4&)07(>*B9(*7(9<7(.0<>0(-225( 007(H&5)705(?005(40*,07(,225(90)( <*)054*+.(,&7(-52<607C(Q7(&440(B<4)<507(*1( -225(-52<607(,0(?&&)1B9&HH04*+.0( 1)&)<1(-&7(007(?&7('04&7=5*+.05(,&7( >*+7(<*)054*+.@(27=0&B9)(,0( ?&&)1B9&HH04*+.0(1)&)<1(-&7(,0(-52<6( >G4LC(R*)(6*4(7*0)(>0==07(,&)(,0( 1B922790*,(-&7(,0(?&7(27'04&7=5*+.( *1C(]01H*05,90*,(07(1K??0)5*0(>*+7( <*)054*+.0()0.0707(-&7(=0>27,90*,C(Q7( 9<7(?&&7,04*+.10(-5(D52<607(>*+7('0)05()20=05<1)(-225( >25=)&.07C(N*0)(&44007(-&760=0(9<7( ?04.H52,0(-&7( 7&)<50(,0(1*=7&407(-&7('&'KP1(005,05( 2HH*..07C(D004(-52<607(>*+7(,225(,0( *7-420,(-&7(90)(925?227(2[K)2B*70@( ,&)(-05&7)6225,04*+.(*1(-225('*7,*7=@(,0( 0051)0()*+,('*+7&(-054*0L,(2H(9<7('&'KC( g&'KP1('4*+.07(22.(=0<51)2LL07(&L()0( 1B90*,07(,*0(9*052H(-&7(*7-420,(>*+7C( R0(?&7707('4*+-07(>0.05(7*0)(&&7(,0( >*+4*+7(1)&&7C(!0)(*1('0.07,(,&)(-004( ?&7707(.07?05.07(-&7(-52<607( 2-0570?07()*+,071(,0(>6&7=051B9&H@( >0(625,07('*+-225'004,(-&&.(,*..05C( R&&57&&1)(4*=)(90)(0-24<)*27&*5(-225(,0( 9&7,(,&)(?&7707(,*0(,0(-52<604*+.0( 524(.<7707(2-0570?07@(?005(.*7,0507( -225)'507=07C(g*+(>*0.)0(2L(<*)-&4(-&7( 007(-52<6(.&7(,0(?&7(,&7(*??051( )2B9(90)(.*7,(-05>25=07C(( =C>(Y5(*1(72=(007('04&7=5*+.(-051B9*4C( /0=072-05(,0(LK1*0.0(.5&B9)(-&7(,0( ?&7(1)&&)(,0(12B*&40(.5&B9)(-&7(,0( -52<6C(R*0(=52)050(LK1*0.0(.5&B9)(-&7( ?&7707(>25=)(05-225(,&)(-52<607( .60)1'&&5(>*+7C(Y07(=20,0('&7,(?0)( &7,050(-52<607(*1(,&&52?(-225(907( '04&7=5*+.(*7(90)(1&?071H&7707()0=07( ?2=04*+.(&=5011*0-0(2L(2H,5*7=05*=0( ?&7707C(R&&57&&1)(*1(90)(-&7('04&7=( ,0(?&7()0-50,07()0(1)0??07(07(

=09004(?001)&4()KH*1B9(-52<604*+.(2L( ?&7704*+.C(R0(4&&)1)0(+&507(*1(05(,&7( 22.(1)00,1(?005(27,05>20.(7&&5( 7&)<<54*+.0(-051B9*4407()<1107(?&7707( 07(-52<607C(R0(501<4)&)07(-&7(,&)( 27,05>20.(.<7707(5*B9)*7=(=0-07(&&7( 90)(9<*,*=0(0?&7B*H&)*0,0'&)(07( '*0,07(92<-&1)(*7(,0(27,05.077*7=( -&7(,&)(-051B9*4C(( =?>(g*+(+27=0)+01('*+-225'004,(.2?)(&B9)( 60.07(7&(,0('0-5*+7(,0(-051B9*4407(&4(2H-&4407,C( V0<)051(1H0407(-&7&L(27=0-005( &7,059&4L(+&&5(4*0-05(?0)(007(.*7,(-&7( 9<7(0*=07(10.10C(Y7(*7,05,&&,@( +27=071(92<,07(?005(-&7(5<60( 1H0440)+01@(?0*1+01(>*+7(007(1)<.( 5<1)*=05(07(12B*&405C(R&&5,225(*1(2H(90)( 1B9224H40*7(90)(&&5,*=1)0(?0*1+0(90)( H2H<4&*51)@()056*+4('*+(+27=0)+01(,0( 1)05.1)0(,0('&&1(*1C(( =@>(Y07(&7,05(-225'004,(-&7(27,05# >20.(7&&5(-051B9*4407(*7(7&)<<54*+.( =0,5&=(*1()0(-*7,07(*7(,0(1L005(-&7(,0( 2H-20,*7=C(S<,051(,*0(9<7(.*7,( 70<)5&&4(6*4407(2H-20,07@(?05.07(-&&.( ,&)(007(=0L25B005,0(.0<>0(-&7(1H004# =20,(7*0)(605.)C(Y07(2<,05(,*0(9&&5( ,2B9)05(007(&<)2(=&L(2?(?00()0( 1H0407@(>&=()2)(9&&5(-05'&>*7=(,&)(90)( ?0*1+0(,0(&<)2(*7(007(.400,+0(6*..04,0( 07()201H5&.(?0)(,0(1<1107,0( 6225,07J(ei<1)*=(?&&5(&<)22)+0@(&4401( .2?)(=20,Cf( =A>(R*0(7&)<<54*+.0(-051B9*4407(.2?07( <*)05&&5,(7*0)(<*)(,0(4*B9(*7(?*4+20707(+&507( 27)6*..04,C(R0(H&5)705.0<>0(-05422H)( '*+(?&7707(2H('&1*1(-&7(&7,050( B5*)05*&(,&7('*+(-52<607C(g*+(,0(?071# &H07(*1(90)(1)05.1)0(?&770)+0(,0('&&1`( 9*+(>25=)(-225(,0('0-5
!"#$%%$#&#$$#$#'( (

Z(

4001(-05,05( !!!


=0-07C(R*)(*1(007(?*7,05(=20,0(4005# 1*)<&)*0(-225(+27=071@(,*0(>*B9(=5&&=( &44GG7(2H()&.07(B27B07)50507C( =/.>(!0)(4*+.)(,<1()*+,(-225(007(7*0<6( 12B*&&4(B27)5&B)C(R0(.*7,052H-&7=(*1( '*+-225'004,(72=(&4)*+,(007(90*.04(H<7)C( Q7(N0,054&7,(90051)(,0(?25&&4(,&)( 2<,051(,*0(9<7(.*7,(7&&5(,0(B5mB90( '507=07@(140B9)0(2<,051(>*+7C(Q7(,0(271( 2?5*7=07,0(4&7,07(*1(,*)(-&&.('0)05( =050=04,C(Q7(>2P7(7*0<6(12B*&&4( B27)5&B)(>*+7(-52<607(07(?&7707(,<1( 27=04*+.@(?&&5(604(=04*+.6&&5,*=C( !20604(CCCX(/KH*1B9(-52<604*+.0(0*=07# 1B9&HH07(>2&41(90)(12B*&40(07()&4*=0( 625,07(*7(,0(9<*,*=0(*7L25?&)*0# ?&&)1B9&HH*+(1)00,1(?005(=06&&5# ,005,(07(,0(?&7704*+.0(>*+7(1)00,1( ?*7,05(-&7(40-071'04&7=C(R225(=20,( '0-0*4*=,0(9<*>07(07(,0(H24*)*0(90''07( -52<607(?*7,05('01B905?*7=(72,*=C( R0(+&B9)(*1(,225(1*B9)(-&7(?&7707(*1(,&7.>*+( ,0(/2?/2?(2-05'2,*=C(/0B972# 42=*1B90(-225<*)=&7=(>2<(604(0071( .<7707(40*,07()2)(007(L0?*7*105*7=(-&7( ,0(?&&)1B9&HH*+`(-52<604*+.0(0*=07# 1B9&HH07(625,07(1)00,1(92=05(&&7# =014&=07C(O&&5('4*+L)(,&7(,0(?&770# 4*+.0(*,07)*)0*)X( =//>(]04<..*=(*1(05(922H(-225('0*,0( 10.107C(O0(40-07(*7(007(60504,(6&&5*7( ,0(=001)04*+.0(-05?2=071(1)00,1( '04&7=5*+.05(625,07C(I&7707(90''07( ,0(70*=*7=(2?(*7,0( 2-05>*07(42110(L0*)07(2?(-05-24=071( ?0)(007(2H4211*7=()0(.2?07C(Q7(007( ,2B2B9)07J( .70,07@(=22*07(07(-20407C(M&?07(?0)( ,0()KH*1B9(?&7704*+.0(B2?H0)*)*0,5&7=( >2<(,*)(604(0071()2)(=0-24=(.<7707( 90''07(,&)(?&7707(*7(,0()20.2?1)( 72=(1)00,1(90)(400<607,004(-&7(,0( <*)-*7,*7=07(-225(9<7(50.07*7=(><4407( 70?07C(D52<607(>*+7(=070*=,(

&&5,*=()0(>*+7C(D52<607(>*+7(,<1(=20,( *7(&&5,*=(>*+7(07(>0(.<7707(0?2)*01( '0)05(*71B9&))07C(R&)(-52<607(&&5,*=05( =0-27,07(6*4407(625,07@(22.(,225( ?&7707@(6*4(7*0)(,*50B)(>0==07(,&)(>0( 22.(&&5,*=05(>*+7C(Y07(-52<6(*1( 7&?04*+.('0>*=()0(.5*+=07(6&)(>0(6*4( >27,05(,0(504&)*0(&&7()0()&1)07C(R0( .005>*+,0(-&7(,0>0(b&&5,*=90*,P(*1(,&)( -52<607(?&7*H<4&)*0-05(>*+7C(g*+(007( ?&7(1H004)(,*)(?*7,05J(-004(?&7707( -*7,07(90)(+<*1)(40<.(2?(2H074*+.(,0( B27L527)&)*0(2H()0(>20.07C( =D>(T*+7(05()<1107(?&7707(07(-52<607( ,&7(&44007(-051B9*4407X(N00@(7&)<<54*+.( 7*0)C(I&7707(07(-52<607(>*+7(&4405# 0051)(?071C(O0(?20)07(&440?&&4(0)07@( 605.07(07(14&H07(07(05-&507(&440?&&4( 0?2)*01(&41('22190*,@(&7=1)@('4*+,# 1B9&H(07(,520L90*,C(O0(625,07( =0'2507(07(1)05-07C(!0)(&4=0?007( ?07104*+.0(*1(72=(&4)*+,(-004('04&7=# 5*+.05(,&7(90)(10.10-051B9*4`(?&7707( .2?07(7*0)(-&7(I&51(07(-52<607(7*0)( -&7(D07<1C(g0*,07(>*+7(?071@(?&&5( 604(?0)('*242=*1B90@(0-24<)*27&*5( '0H&&4,0(-051B9*4407C(( =E>(!0)(27,05.07707(-&7(,0(=0720?,0( 7&)<<54*+.0(-051B9*4407(40*,)()2)(90)( *7>*B9)(,&)(-52<607(?2?07)004(005,05( 7&,004(,&7(-225,004(27,05-*7,07(-&7( ,0(L0?*7*1)*1B90(7&,5<.(2H(=04*+.90*,( -&7(-2259007C(D52<607(?20)07(,&&5# ,225(*??051(-004(?20*)0(,207(2?(&&7( ,0(?&7704*+.0(1)&7,&&5,()0(-24,207C( !0)(*1(90)('0.07,0(H52'400?(-&7(,0( 125=(*1(>6&&5C(D52<607( 90''07(05(,<1('04&7=('*+()0('07&,5<.# .07(,&)(>0(&7,050(.6&4*)0*)07(90''07( ,&7(?&7707C(S2.(,*0(90''07( 2-05*=071(6&)()0(6*7707('*+(007( 0?&7B*H&)*0(-&7(90)(-051B9*4C(SH( 1B92407('4*+.)(,&)(+27=0)+01(&B9)05# '4*+-07('*+(?0*1+01C(N*0)(&44007(.<7707( ?0*1+01(>*B9('0)05(2H('20.07(B27B07# )50507@(2H(-004(1B92407(*1(90)(27,05# 6*+>07,(H05127004(-52<604*+.(07(*1(90)( 05)20(=070*=,(2?(=520H12H,5&B9)07()0(

!"#$%%$#&#$$#$#'( (

\(

4001(-05,05( !!!


,0,0(>*07(2-05007# 0*=071B9&HC(g0*,0(-25?07(-&7(.077*1( .2?1)07(07(40==07(-05'&7,07C(Q7(007( >*+7(722,>&.04*+.(07(?&7(07(-52<6( =42'&4*10507,0@(1)00,1(B2?H40[050( -25?07(9*05*7(007(H05L0B)(H&&5C(Y07( 60504,(6&&5*7(B<4)<507(>*B9( 52?&7)*1B90(=0,&B9)0C( -05?07=07@(*1(,*)(007('04&7=5*+.0( $ '&&17$%&'+$I)'')9/H*=$J/)0$()$C)1+6H4**)'$K$%/)$>&'')'$)'$C1/&'=$5),1<&14$DEEF$ $ $ ( -)$2)0+2)'$(4)$C//1$(42$)N&>)'$@),1<402$M4?'=$M4?'$,)L)102$/>$M)$@)+6H402$2)$ >&0)'$C//1$H)2$)N&>)'O$-42$4+$@),)<1($>)2$1)+9)62$C//1$()$/9C&224'@)'$C&'$()$ &<2)<1P+QO$R4)$0)''4+$L4*$')>)'$C&'$()$//1+91/'0)*4?0)$2)0+2P)'Q=$1&&(9*)@)$()$ C)1>)*()$,1/'')'O$ %)2$#/**)@)$C//1$SN&>)'+$4+$C)1&'2L//1()*4?0$C//1$C/1>$)'$4'H/<($C&'$(42$ )N&>)'O(

!"#$%%$#&#$%#$#'n( !"#$%%$#&#$$#$#'( ( !"#$%%$#&#$$#$#'n( !"#70#'n(

^(

4001(-05,05( !!! 0*7,0( "(


!"#$%&'()*+'

,-..' )

'

.+,-<&C)' -+2:-&7)'$),;2+) $K8K%)#)$L8K%);;4 )

/%0%12#&03'

) ) ) ) ) ) ) ) *+,)-+.)/0&1/2)3((4.)//2)5+,6&7/8)

9+.)/0&1/2)5/:.&&.);+.)'')<4&7/2)/2)//2):&1/2<&..+27:(=-4&>3.8) ?((4)-+.)/0&1/2)@+,2)1&0+1&&6)AB'=;2./2)./)5/3&6/28) ?((4)/6C)<4&&72;11/4):.&&.)3(/
!"#$%%$#&#$$#'#()


4%536'.''789':%6%&';%6'<%6%1' $=)

.)

$=)

$=)

,) @) A) B)

$=)

C)

$=)

D)

'=)

E)

$=) $=)

) M&.)+:)-/)5/6&274+,C:./)F;2>.+/)<&2)-/)//4:./)&6+2/&)<&2)-/)./C:.)NM+,)D/./2)3/.) 5/./4OP) 9/)//4:./)&6+2/&) )' 5/<&.)-/)3((F-7/-&>3./)<&2)-/)./C:.8)) =' 1&&C.)-;+-/6+,C)3(/)3/.)' :>3/.:.)-((4)1+--/6)<&2)<((45//6-/2)//2)=4(56//18)) ?' <&.)5/C2(=.):&1/2)D&.)+2)3/.)4+:+:) K) T2.:.&&2)7/@&7:>4+:+:) A) U(/C(1:.)7/@&7:>4+:+:) V) T=6(::+27)7/@&7:>4+:+:) *+,)D/6C/)&6+2/&)5/7+2.)-//6)'P)) *+,)D/6C/)&6+2/&)5/7+2.)-//6)KP) *+,)D/6C/)&6+2/&)5/7+2.)-//6)AP)) *+,)D/6C/)&6+2/&)5/7+2.)-//6)VP) ) M/6C/)F;2>.+/)3//F.)&6+2/&)K)./2)(=@+>3./)<&2)&6+2/&)')+2)-/)./C:.)NM+,)D/./2)3/.) 5/./4OP) "6+2/&)K)7//F.) )' //2)7/<(67)<&2)D&.)5/:>34/' //2);+.D/4C+27)<&2)3/.)7/:./6-/)+2)&6+2/&)'8) ?' //2)<((45//6-)5+,)-/)+23(;-)<&2)&6+2/&)'8) ) *+22/2)3/.)./C:.7/-//6./)<&2)&6+2/&)K).(.)/2)1/.)L)3//F.)/6C/)&6+2/&)//2)/+7/2) F;2>.+/)./2)(=@+>3./)<&2)-/)(.+/)<&2)&6+2/&)A)5+22/2)-+.)./C:.7/-//6./P) *+22/2)-+.)./C:.7/-//6./).+/)<&2)//2) )' >(2>6;:+/8) =' 7/<(678) >' (2-/45(;D+278) ?' (2:.&./4+27)D(4-/2)(2-/45(;D-)1/.) 3+66/2-/).X=/2)&47;1/2./2H)@(&6:)&47;1/2./2)(=)5&:+:)<&2)F/+./2H) 7/<(67/2H)7/6((FH)<((45//6-/2)/2)+2.;Y.+/8) Z+/:)-/).D//).X=/2)&47;1/2./2)D&&4<&2)7/54;+C)D(4-.)7/1&&C.)+2)&6+2/&) A)/2)V8) )

!"#$%%$#&#$$#'#() )

')

6//:)

$=)

F)

K=)

.- )

$=)

.. )

'=)

., )

K=)

.@ )

$=)

.A )

"6+2/&)L)/2)[)7/4+:+:)-+/) &FC(1:.+7)@+,2)<&2)\&;6)]>32&5/68)) M/6C/)<&2)(2-/4:.&&2-/);+.:=4&C/2)./2)&&2@+/2)<&2)&6+2/&)L)/2)[)+:)D&&4P) W2)&6+2/&)[)D(4-.)5/:>34/32&5/6)@+,2)4+:+:H)7/2(/1-)+2)&6+2/&)LH) )' 5/D+,:.8) =' 4/6&.+' ;+.-+/=.8) ?' D//46/7.8) ) ^](11+7/2)=4(5/4/2)3/.)7/@&7:/.+C/.)<&2)@+>3)&F)./):>3;--/2)-((4)./)@/77/2) -&.)@/)1&>3./6((:):.&&2)./7/2(+)1(/./2)-(/2)(1)3;2)' -+/)=(6+.+/C)5/.4(CC/2)6+,C.)1&&4)/+7/26+,C)&66//2);+.)+:)(=)4(/18) ?' -+/)D(4-.).)<((4)7/@&7)&&27/.&:.H)7/6/.)(=) &6+2/&)BP) `(41;6//4),/)&2.D((4-)+2)1&0+1&&6)$%)D((4-/28) ) W2)&6+2/&)K):.&&.)-&.)-/)5/:6;+.<(41+27)+2)7/<&&4)C&2)C(1/2H)&6:)3/.)7/@&7)./4) -+:>;::+/)D(4-.)7/:./6-8) b/7);+.)3(/)//2)7/@&7:>4+:+:)C&2)6/+-/2).(.)3/.):.(CC/2)<&2)-/)5/:6;+.<(41+278)) c&&C)<((4),/)&2.D((4-)7/54;+C)<&2)&6+2/&)$%8) `(41;6//4),/)&2.D((4-)+2)1&0+1&&6)'V)D((4-/28) ) ^?&2&F)-/),&4/2)2/7/2.+7)+:)-/)1&>3.)2(7)' +2.;Y.+/8) ?' D/./2:>3&=8) )

!"#$%%$#&#$$#'#() )

K)

6//:)

$=)

.B )

$=)

.C )

$=)

.D )

$=)

.E )

^9((4)-/@/)(2.D+CC/6+27/2)D(4-.)<(67/2:)`;4/-+)3/.)7/@&7):.//-:)3.+27/2)./2)&&2@+/2)<&2)(2-/4@(/C/4:)/2) >(2:;6.&2.:8) =' T2&F3&2C/6+,C/H)-((4)-/)(4/e4/2)//2) :>3+,2@/C/43/+-8) >' S/=4/:/2.&.+/(O:)(2-/4@(/C);+.)&&2) /0./42/)-/:C;2-+7/28) ) !(/)C+,C.)`;4/-+)+2)&&2:6;+.+27)(=)-/)(=<&..+27/2)<&2)F+6(:(F/)!&22&3)"4/2-.)&&2) ./7/2)3/.)' `;4/-+)<+2-.)3/.)./7/2:.4+,-+7)-&.)+/1&2-)=&:)7/@&7)@(;)C4+,7/2)&6:)-&.) 7/@&7)./4)-+:>;::+/)D(4-.)7/:./6-8) ?' `;4/-+)@+/.)-D&27)&6:)3/.);+./4:./)1+--/6)(1)7/@&7)./)C4+,7/2)D&22//4) 1/2:/2)7/@&7)+2).D+,F/6).4/CC/28) ) ^M/)2(/1/2)(2:@/6F)//2)C/22+:1&&.:>3&==+,H)1&&4)+2)F/+./)@+,2)D/)//2) +2F(41&.+/1&&.:>3&==+,8_)G4/7/6:)'KK#'KLI) M&.)D(4-.)3+/41//)5/-(/6-H)7/6/.)(=)&6+2/&)$'P) )' 9/)5;47/4)@(/C.)./7/2D((4-+7)@/6F)-/)+2F(41&.+/)-+/)3+,)2(-+7)3//F.H) 7((7/6/2-)(=)+2./42/.)5+,)/6C&&48) =' 9((4)+2./42/.)@+,2)5;47/4:)' ?//6)+2F(41&.+/)(
!"#$%%$#&#$$#'#() )

A)

6//:)

'=)

'=)

$=)

6%536G1#H$%&6'.' ) 9/)(=:./66/4:)<&2)//2)4/7//4&CC((4-)1(/./2)C/;@/:)1&C/2)/2)3;2) 3&==/6+,C)-4&&7<6&C8)S/C/2+274+,-/2) +2<(/4/2P)a/4:.)-/)"QM*)4&&-=6/7/28)"TMP)?4&7/2)D/)&&2)-/)]aS8) */@;+2+7/2P)9/6/7/4/2)D/)&&2)&15./2&4/28)a/2)7/-/7/2)<+:+/)+2:=+4//4.)/2) 3@/6F)./)4/>3.<&&4-+7/28) *(8>% ) W2)&6+2/&)$A)<&2)-/)./C:.)NM+,)D/./2)3/.)5/./4O)D(4-.)//2)<+:+/)(=)//2);+.D/7);+.) -/)7/@&7:>4+:+:)7/7/3./)<&2)./C:.F4&71/2.)$)&&2)(=)-+/)<+:+/P)) b+>3.),/)&2.D((4-).(/)+2)1&0+1&&6)'%)D((4-/28) ) 6%536G1#H$%&6',' ) 9/)=4+,:)-+/)D/)5/.&6/2)<((4)(2@/)74/2@/6(@/)3&27)2&&4)<4+,3/+-H)3//.) 5;4/&;>4&.+/8)a4)+:)7/@&7)2(-+7)(1)3/.)(=/25&4/)6/3.+27)./)7//-;4/:)(2:)=/4:((26+,C)7/-4&7):.;4/2)(1)./)<((4C(1/2)-&.)D/)3/.)(=/25&4/) 6/(-/:)C(1/2)2+/.)<((4.);+.)1(4/6/)(>/=.//4.H)4/:.):6/>3.:)3/.) 7/@&7)<&2)3/.)N+CO8)T(C)N+CO)5/2)/>3./4);+./+2-/6+,C)&F3&2C/6+,C)<&2)-/) &&2D+,@+27/2)/2)&-<+/@/2)<&2)-/)-/:C;2-+7/8)g(2-/4)7/@&7)C;22/2)D/)2+/.8) ) !""#$%?#"!@%?;#(*<3%451%6"!*(0-70"*3%8A%!,)(B7(#%=>>C% ) ,- ) M/6C):.&2-=;2.)+2@&C/)N7/@&7O)D(4-.)@(D/6)+2)-/)./C:.)NM+,)D/./2)3/.)5/./4O)&6:) +2)./C:.F4&71/2.)')+27/2(1/2P) `(41;6//4),/)&2.D((4-)+2)1&0+1&&6)$%)D((4-/28) ) ,. ) W2)D/6C/)&6+2/&)<&2)-/)./C:.)NM+,)D/./2)3/.)5/./4O)C(1.)3/.):.&2-=;2.)<&2)-/) &;./;4)3/.)-;+-/6+,C:.)2&&4)<(4/2P) ) ) I%6'JKL'0%'2##636%'M1#H%&'M#&'086'%"#$%&'36##&'JK'0%'MJ2H%&0%'K#H8&#N) )

!"#$%%$#&#$$#'#() )

V)

6//:)

$=)

,, )

M/6C/)<&2)(2-/4:.&&2-/)@+22/2)7//F.)3/.)5/:./)-/)3((F-7/-&>3./)<&2)-/)./C:.) NM+,)D/./2)3/.)5/./4O)D//4P) )' E/@&7:-4&7/4:)1(/./2)3;2)+-//e2)-;43/4)5/2&-/4/28) >' E/@&7:-4&7/4:)1(/./2)1//4)6;+:./4/2)2&&4)-/)5;47/4:)/2)5;47/4:)1(/./2) 1//4)7/3((4@&1/2)&&2)7/@&7:-4&7/4:8) ?' E/@&7:-4&7/4:)1(/./2)@+>3)5/./4)6&./2)&-<+:/4/2)-((4)-/:C;2-+7/2)/2) 5;47/4:)1(/./2)1+2-/4)5/.D/./4+7)@+,28) ) )

4%536',''?%'H1J%&%'#O6J1#P%' $B=)

,@ )

) c&&C)//2)7(/-6(=/2-/):&1/2<&..+27)+2)>(44/>.)Q/-/46&2-:)<&2)1&0+1&&6).E-) D((4-/2)<&2)-/)./C:.)N9/)74(/2/)&;.(4&>/O8)h+.),/):&1/2<&..+27)1(/.)<((4) +/1&2-)-+/)-/)((4:=4(2C/6+,C/)./C:.)2+/.)7/6/@/2)3//F.H)-;+-/6+,C)D(4-/2R) ) !) D/6C/)<((4-/6/2)-/)/6/C.4+:>3/)&;.()3//F.)./2)(=@+>3./)<&2)-/)3;+-+7/)&;.(i)) !) D/6C):.&2-=;2.)D(4-.)+27/2(1/2)./2)&&2@+/2)<&2)-/)/6/C.4+:>3/)&;.(i) !) D/6C/)G+2-+<+-;/6/)/2)1&&.:>3&==/6+,C/I)C(:./2&:=/>./2)-/)>(2:;1/2.)+2) (3/)&;.()D+6)C(=/2i) !) D/6C/)2/7&.+/(2:/j;/2.+/:)-/)+2<(/4+27)<&2)-/)/6/C.4+:>3/)&;.()<((4) 3/.)1+6+/;)3//F.i) !) D/6C/)5/=/4C+27/2)-/)/6/C.4+:>3/)&;.()3//F.)./2)(=@+>3./)<&2)-/)3;+-+7/) &;.(i) !) D/6C/)>(2>6;:+/)D(4-.)7/.4(CC/2)./2)&&2@+/2)<&2)-/)/6/C.4+:>3/)&;.()/2) D/6C/)&&25/
=1J&M%1$%208&H' D(!%,E-,BB
L)

6//:)

!"#$%&'()*+,(

-.//( *+,-.&/)') ) )

(

0'1'2$%314(

) ) ) ) ) ) ) ) 01/2*(31/,1)

!"#$%%$#&#$$#'#( )


5'647(/( )

8"#(9'7'3(:'7(;'7'2(

A)

$%)

$A)

'%)

'A)

Q%)

QA)

S%)

) 12*14-)-335) -12/?7-+>17=)*1)41:17@)!1*)+7*15# 7&*+37&41)/4+;&&*(?51&?).&7)-1) B1517+>-1)6&*+12)+2)117)<34+*+1/) .335+7>173;17)84?()-+1)37C&&591-17) .152<51+-*@)D+7+2*152):+,7)<5?*2152=)33/) &4)91((17):1)+7).15289+4417-1)/&(+71*# *17)>1:1*17)17):+,7):1)4+-).&7)-1)E&&-) .&7)F*&*1@)G+*):+,7):3;&&5)117)<&&5) /C&4+H+8&*+12)-+1)>1:&>2-5&>152):+89)-1) 4&&*2*1)*+,-)91((17);31*17)4&*17) C14>1.&4417@)) <-=(I+441/1?5+>)+2)-+*)5+,*,1)7+1*@)!31) .15289+4417-)-1:1)+78+-17*17)33/)4+,/17=) :1)C+,:17)&441;&&4)7&&5)91*:14H-1) .15289+,7214J)91*)>1:&>).15/115*)+7)117) -+1<1)85+2+2@)G1)K5+*21)238+3433>)L5&7/) L?51-+)731;-1)-+1)>1:&>285+2+2)91*) >533*2*1)<53(411;).&7)37:1)*+,-@)MG&*) >1:&>)*15)-+28?22+1)>12*14-)C35-*=)+2) .&7)&441)*+,-17N=):1>*)9+,@)MO7:1)8?4*??5) +2):14H2)117)<53-?8*).&7).15:1*)*1>17) -1)/15/)17)-1)2*&&*@N)) <>=(0389)+2)15).34>172)91;)+1*2) C1:174+,/).15&7-15-@)MP5+*+1/)3<) &?*35+*1+*17)C&2)&4*+,-)>15+89*)*1>17) C+441/1?5)17)37:+77+>1)*5&-+*+12J)-1) ;&89*).&7)-1)&-14)(3.17)-1)(?5>152)3H) .&7);&7717)(3.17).53?C17@)6?)2*&&*) 91*)>1:&>)17):14H2)+7*14418*?114)>1:&>=) >1(&2115-)3<).15C35.17)/177+2=)*15) -+28?22+1@)G+*)(517>*)91*)5+2+83);1*):+89) ;11)-&*)?+*1+7-14+,/)715>172);115)117) (124?+*)3.15)/&7)C35-17)>173;17R)-&*) +2):35>14+,/@N)) 17)-&*)91*)(124?+*# .35;+7>2<53812)33/)+7)61-154&7-) 2*3/*=):+,7)15)+7)3.15.431-@)611;)91*) -322+15)51/17+7>5+,-17=)-&*):+89)7?)&4) .15289+4417-1)/&(+71**17).335*2411<*@) T117)17/141);+7+2*15)4+,/*)91*)>1:&>)*1) 91((17)3;)91*)15-335)*1)/5+,>17)+7)91*)

) !"#$%%$#&#$$#'#()

SA)

A%)

AA)

V%)

VA)

Y%)

YA)

\%)

\A)

')

<&541;17*@)"42)117).3352*14)&4)*3*)117) (124?+*)/3;*=)C35-*)91*)-335)-1)2&;17# 41.+7>)7+1*)>1-5&>17@)!1*)-335)91*) ;+7+2*15+1).&7)B34/2>1:37-91+-=) I14:+,7)17)F<35*)?+*>1.&&5-+>-1)533/# .15(3-)(+,.335(114-=)C35-*);&22&&4) 3.15*51-17@)!1*)141/*537+289)<&*+U7*17# -322+15)C35-*)>12&(3*115-)(+,)91*) 41.17@)!1*)+2):14H2):3)-&*)3.1591-17) 14/&&52)>1:&>)(1*C+2*17@)B114) >1;117*17)C1+>1517)7&;14+,/) /&(+71*2(124?+*17)?+*)*1).31517@)G1) 85+2+2).34*51/*):+89)3<)&441)7+.1&?2).&7) -1)2&;1741.+7>@) <@=(G1)&?*35+*1+*)3<)91*)4&&>2*1)7+.1&?) ;31*)91*)7+1*);+7-15)37*>14-17J)-1) &;(?4&781;1-1C15/15)C35-*) >1;3412*115-)(+,)91*)?+*31H1717).&7) :+,7)*&&/=)-1)(?289&?HH1?5)/5+,>*) /4&<<17)&42)9+,)7&&5)117).15.3152# (1C+,2).5&&>*)17)-1)9?+2&5*2)9335*) 2*11-2);115)<&*+U7*17)3<)93>1)*337) 117)5181<*)1+217@)) )+2)C&*)&4)-+1).15289+,7# 21417);1*)14/&&5)*1);&/17)91((17@)MW/) -17/)-&*)15)7+1*)XX7).159&&4)3.15)*1) .15*14417).&4*=);&&5)-&*)15).15289+4# 417-1)37*C+//14+7>17)2&;17/3;17N=) :1>*)Z&?4)F897&(14=)?7+.152+*1+*2# 933>415&&5)17)-+518*1?5).&7)91*) F38+&&4)17)[?4*?5114)Z4&7(?51&?@)MW7) -1)1152*1)<4&&*2):+,7)238+&41)&H2*&7-17) .114)/41+715)>1C35-17@)B531>15)/C&;) -1)-3/*15)?+*)-1)93>151)/5+7>17)17) 2*37-)9+,)3<)>53*1)&H2*&7-).&7)91*).34/@) G&*)+2)7+1*);115):3@)G1)>1;+--14-1) 61-154&7-15)+2)*1>17C335-+>).114) 93>15)3<>141+-@)B15-15)2<114*)91*) +7*1571*)117)>53*1)534@)]17)<&*+U7*)C11*) 9+15-335).114);115)-&7)-15*+>),&&5) >141-17=)23;2):14H2);115)-&7)-1) -3/*15@)017)243**1)+2)+7)-1)3<.31-+7>) .114)7&-5?/)/3;17)*1)4+>>17)3<) 1+>17C&&5-1@)W/);15/)91*)&&7);+,7)

4112).15-15) !!!


a%)

aA)

$%%)

$%A)

$$%)

$$A)

$'%)

$'A)

$Q%)

$QA)

2*?-17*17@)G+1):1>>17)7&)117)83441>1J) ^_&=)-&*)+2)`C);17+7>@)W/):+1)-&*):14H) &7-152b@N) ).&7) -1)9?+-+>1)>1:&>285+2+2)(+,)-1) <53*12*17).&7)-1)2*?-17*17)?+*)-1),&517) :12*+>@)M!?7)/5+*+2891)93?-+7>)+2)7?) 7115>1-&&4-)*3*)-1)37-152*1)4&>17).&7) -1)(1.34/+7>)17)24?+*)-&&5);33+)&&7)(+,) 117)&4)(12*&&7-)C&7*53?C17)*1>17)-1) 93>1)91517@N)G1)93?-+7>).&7)-1) >1:&>2-5&>152):14H)-5&&>*)-&&5)&&7)(+,@) Z34+*+8+)283517)7+1*)-335)>1:&>)*1) 84&+;17=);&&5)-335):+89)15),?+2*)*1>17) &H)*1):1**17@)Z+;)L35*?c7 $d)9&-)91*) 733+*)3.15)<53(41;17=);&&5)&4*+,-)3.15) ^>+>&7*+2891)<53(41;17b)17)3.15)-1) ^14+,/1) 93?-+7>)+2)7?)>1;117>31-@)Z34+*+8+):+,7) .335*-?517-)C31-17-)3<)14/&&5)17) .15(+,2*15-@)G+*)/3;*)9?7)>1433H# C&&5-+>91+-)7+1*)*17)>31-1@)F3;;+>17) <53(1517)91*)>1:&>21*+/1*).&7):+89)&H) *1)289?--17)-335)*1):1>>17)-&*):1) ;&89*14332)2*&&7)*1>173.15) +7*157&*+37&41)2<1451>142)3H)-335) (+,.335(114-)+7)91*)-322+15)51/17+7># 5+,-17)91*)>1:&>)+7)-1)0C11-1)P&;15) +7)*1)5?+417).335)-5&&>.4&/)(+,)-1) (?5>152@)G&&5;11)43<17):1)C1>).335) 9?7).15&7*C335-14+,/91+-@) ) 531<17)-&*);35>17)-1)289?4-).&7)-1) -15-1)C1514-)2714).15-C1717):&4):+,7=) :3&42)K373)-11-@)T117);172)-+1)91;) -&&53<):&4)&H51/1717@)) 415&&5) >1289+1-17+2).&7)61-154&7-)&&7)-1) e7+.152+*1+*).&7)";2*15-&;=)(1*33>*) -&*)-1)61-154&7-21)>1:&>2-5&>152)+7) -+1):3>17&&;-)51.34?*+37&+51),&517) :12*+>).335)117)>533*)-114),?+2*):14H)

!"#$%%$#&#$$#'#() )

$S%)

$SA)

$A%)

$AA)

$V%)

$VA)

$Y%)

$YA)

$\%)

$\A)

Q)

&H2*&7-)-1-17).&7)9?7)>1:&>@)G&&5# ;11)4+1<17):1)+7)-1)C1514-).335?+*)&42) 91*)>+7>)3;)117)&7*+&?*35+*&+51) 93?-+7>@)K3.17-+17)/C&;)3<)&?*35+*&+5) >1-5&>)17)91*)>191.17).+7>15*,1)117) *&(31)*1)4+>>17@)K?5>152);389*17)7+1*) ;115)>1;&&7-)C35-17=);&&5) 933>2*172)>141+-@)MW/);31*)?)914&&2) (1/1?517N=):1>*)-1)&>17*)+7)91*) *141.+2+1<53>5&;;&)!"#$%&'()%*"(&) *1>17)+1;&7-)-+1);1*)$a%)/+43;1*15) <15)??5)3.15)-1)2714C1>)5&&2*@)]5).34>*) >117)17/141).15;&7+7>@)G1)&>17*) 911H*)&H2*&7-)>1-&&7).&7)&441)>1:&>@) "42)9+,)15)&4)&&7)*1)<&2)/3;*=):1>*) P1771-c=)C&7*).114)837*5341*&/17) C35-17)&44&7>)7+1*);115)-335);17217) ?+*>1.315-@)MF71491+-2837*53412)4&*17) C1)3.15)&&7)H4+*2<&417@)G&*)+2);+2# 289+17)1HH+8+U7*=);&&5)15)>&&*)>117) 17/141);35141):1>>+7>2/5&89*).&7)?+*) 17)5?+;*1).335)?+*:37-15+7>17)+2)15)33/) 7+1*);115@N)T117)C37-15)-&*)C1)>117) >1:&>);115)&881<*1517)&42)-&*):+89) 41**154+,/)17)H+>??54+,/)*15?>*51/*)?+*)91*) 3<17(&51)41.17@))) 17*+>)+2)-1) ;&89*)73>).15-15)>1-141>115-N=):1>*) L?51-+@)MK?5>152)2*14417)93>1)1+217) &&7)(12*??5-152)17)*1>14+,/15*+,-) /312*15*)-1)2&;1741.+7>)-+1<1) &5>C&&7),1>172)-1)?+*.315+7>).&7) >1:&>@)G+*)C&7*53?C17)41+-*)15*31)-&*) -1)3.1591+-)&&5:14*)3H):1)9&&5)+7.431-) :&4)-317)>14-17@)G1)3.1591+-)+2)-&7) 33/);&&5)&4)*1):115)(151+-)9&&5)>1:&>) ?+*)*1)(12*1-17)&&7)37-15:31/152)17) 8372?4*&7*2@)G&*)41+-*)*3*)73>)93>151) .15C&89*+7>17)(+,)-1)(?5>15=)-+1) :14-17)C35-17)C&&5>1;&&/*@N)]4/) 5+2+83);31*)C35-17)+7>1-&;-);1*)-1) 289+,7:1/1591+-).&7)37&H9&7/14+,/) 37-15:31/@)f3)37*/1*1717)-1) &?*35+*1+*17)117)+7H35;&*+133543>=)C&7*) *1>173.15)14/)37-15:31/)/?7),1)117) *1>1737-15:31/)<4&&*217@)K+,)>1(51/) &&7)117)<32+*+1H)>1:&>2.159&&4) <53(115*)-1)3.1591+-)91*)>1:&>2# .5&&>2*?/)-&7);&&5)*1)3;:1+417J);115)

4112).15-15) !!!


$a%)

$aA)

'%%)

'%A)

'$%)

'$A)

''%)

''A)

'Q%)

51>142=);115)*1897+1/=);115)*31:+89*@) G335)-1:1)37*C+//14+7>17)C35-*) .34>172)L?51-+)91*)>1:&>)2*11-2) .15-15)?+*>1934-@) &&7@)!+,)9&&4*)-&&5(+,) <34+*+1/)H+4323H1)!&77&9)"9517-*)&&7=) -+1):1+)-&*)&?*35+*1+*17)9?7)>1:&>) &44117)/?7717)37*41717)&&7).5+,C+44+>1) 15/177+7>).&7)9?7)-12/?7-+>91+-@)"42) -+1)15/177+7>)C1>.&4*=)+2)15)>117) 2<5&/1);115).&7)>1:&>R)-&7)(4+,H*).335) -1)>1:&>2-5&>15)&44117)91*);+--14).&7) -1)-C&7>)3.15@)!31)*1>172*5+,-+>)91*) -?2)33/)/4+7/*=)7&&5;&*1);17217)91*) >1:&>);115)*15)-+28?22+1)2*14417=) 3;-&*):1).5+,)C+4417):+,7=)C35-17):1) ;115)(433*>12*14-)&&7)-C&7>)17):?4417) :1)37.5+,):+,7@) 173;17)C14.&&5*=)-1).15&7-1# 5+7>17)+7)>173*17)3<41+-+7>)17)3<.31# -+7>)&42;1-1)-1)3152)+7)/35*1)*+,-).15&7-15-).&7) .34>:&;1)289&<17)+7)>19&&+-1) 1g<15*2@)B114)*?2217<1523717):+,7)?+*) -1)2&;1741.+7>).15-C1717=)C&7*J)^C1) /?7717)91*):14H)C14b@)G1).15:1/15+7>2#) 17)51+2&>17*17)91((17)&4)9?7)>4&72) .1543517)7?)C1)372:14H)374+71).&7)117) .15:1/15+7>)3H)*+8/1*)/?7717).335:+17@) K+,)<&*+U7*17);1*)117)89537+2891)&&7# -317+7>)+2)-1)+7H35;&*+1*317&;1) -&7/:+,)91*)+7*1571*)>31-);15/(&&5@)f+,) /?7717).&&/)3<)(193354+,/)7+.1&?) ;11<5&*17);1*)-1)2<18+&4+2*@)D&&5)-h1) <&*+U7*17):+,7)91*)<53(411;)7+1*=) :1>>17)&5*217=)-1)1+217-1)<&*+U7*17) -&&517*1>17)C14@)G+1):1>>17) 373;C37-17J)MW/)91()-1:1) &&7-317+7>)17)+/)C+4)-&*)?)117) .15C+,:+7>)2895+,H*).335)-+1)2<18+&4+2*@N) !1*)+-11)-&*)-1)411/)3<)91*:14H-1) 7+.1&?)2*&&*)&42)-1)&5*2)3;-&*)9+,).114) ) +,,(-./,(0.1,+.23&0"(43)0. )%0-.5+0"($"6%,%(7.89.:"'(),(%.;<8<. )

!"#$%%$#&#$$#'#() )

'QA)

'S%)

'SA)

'A%)

'AA)

'V%)

'VA)

'Y%)

S)

+7H35;&*+1)3.15):+,7):+1/*1)911H*) >1>33>14-=)+2).34>172)L?51-+)117) ,&;;154+,/1);+2.&**+7>@)MI1)731;17) 372:14H)117)/177+2;&&*289&<<+,=);&&5) +7)H1+*1):+,7)C1)117)+7H35;&*+1# ;&&*289&<<+,@)B114).&7)37:1)/177+2)+2) *+,-14+,/1)/177+2)-+1)9114).114)-+1<*1) ;+2*@)]17)9?+2&5*2)911H*)7+1*)&44117)117) 83;<41*1)/177+2).&7)-1)>17112/?7-1=) 9+,)911H*)33/)73>)1172)-?+:17-17) <&*+U7*17)>1:+17)17)>12<53/17@N) =(M"42)15)&4)117)?+*C1>)+2)?+*)-1) >1:&>285+2+2=)-&7):+*)-+1)+7)+1-15)>1.&4) 7+1*)+7)91*)-+89*17).&7)-1)/433H)*?2217) (?5>152)17)<34+*+1/N=):1>*)L?51-+@)G1) &H2*&7-)*?2217)(?5>152)17)>1:&>2# -5&>152)i)415&517=)&5*217=)(12*??5-152) i);31*).34>172)91;),?+2*)>53*15) C35-17@)"?*35+*1+*17)-+1717)C115) .15&7*C335-14+,/91+-)*1)71;17).335) >173;17)(124+22+7>17=)+7)<4&&*2).&7)*1) 4?+2*1517)7&&5)-1)(?5>15@)G+1)(?5>15)C+4) 117)&?*35+*1+*);1*)1+>17)+-11U7=)-+1) :+89)7+1*).15289?+4*)&89*15)3<+7+1# 37-15:31/17)17)-12/?7-+>17@)K?5>152) ;31*17)3<)9?7)(1?5*).15&7*C335-14+,/# 91+-).335)9?7)1+>17)41.17)71;17)17) 7+1*).15C&89*17)-&*)-1)3.1591+-).335) &4412)>&5&7*)2*&&*@) ) 37*2*&&7)+7)37:1)93?-+7>)*1>173.15) >1:&>@)M]5)+2)-?+-14+,/)(1931H*1)&&7) ;115)>1:&>=)&&7);115)(4&?C)3<)2*5&&*=) &&7)41+-152)-+1):1>>17)C&&5)91*)3<) 2*&&*)17)&&7)2893417);1*)2*5+/*1) 51>142@N)P1771-cb2)8372*&*15+7>) .15/4&&5*)(+,.335(114-)-1)*517-)+7)f?+-# 61-154&7-)3;)/+7-1517)7&&5)2*517>1) K14>+2891)2893417)*1)2*?517@)G1).5&&>) 7&&5)>1:&>)+2)/17714+,/)>53*15)-&7)33+*@) I1)C1*17)&44117)73>)7+1*)>31-)931)-&*) >1:&>).35;>1>1.17);31*)C35-17)3<) 117);&7+15)-+1)7+1*)&44117)H&*23174+,/=) ;&&5)33/).&7)-1:1)*+,-)+2@)

4112).15-15) !!!


733*)$) Z+;)L35*?c7)C&2)4+,2**51//15).&7)1152*)k11H(&&5)61-154&7-)17)-&&57&):+,7)1+>17)k+,2*)Z+;) L35*?c7)lkZLd)+7)-1)&&7433<)7&&5)-1)0C11-1)P&;15.15/+1:+7>17).&7)'%%'@)!+,)C15-)+7);1+) '%%').15;335-@)) ) 733*)') Z&&52J)117)/&(+71*)-&*)+2)2&;17>12*14-)?+*)4+(15&41)<&5*+,17=)(+,.335(114-)BBG)l(4&?Cd)17) 238+&&4-1;385&*+2891)<&5*+,17=)(+,.335(114-)Z.-")l533-d@)Z&&52)+2)7&;14+,/)-1);17>/41?5).&7) (4&?C)17)533-@) ) 733*)Q) T\#4&7-17J)&89*).335&&72*&&7-1)+7-?2*5+U41)4&7-17=)-+1),&&54+,/2)117)(+,117/3;2*)93?-17)C&&5 ;1*)7&;1)18373;+2891)17)<34+*+1/1):&/17)(12<53/17)C35-17@)

) )

5'647(-( )

E'(&2F'3'(%G7F2%H'( ) 14+,/)3;)15) 7+1*).154+1H-)3<)*1)C35-17@)G&*)>1(1?5*) -&7)33/);&22&&4@)O.1591-17)+7) -+.1521)4&7-17)-5&>17)9?7)&;(+*+1)?+*) 3;)3<)91*)>1(+1-).&7)141/*5+2891) &?*3b2)117).335*51//152534)+7)]?53<&)*1) .15.?4417@)!1*);+7+2*15+1).&7) ]8373;+2891)f&/17)911H*)-1) &H>143<17):3;15)VA);+4,317)1?53) ?+*>1*53//17)3;).&7)61-154&7-)^-1) +7*157&*+37&41)<531H*?+7).335)141/*5+289) 5+,-17b)*1);&/17@)";2*15-&;)17)G17) K3289)C1-+,.1517)3.15)C14/1)2*&-) (+7717/35*)-1);112*1)141/*5+2891) &?*3b2)911H*@)F<&7,1)C+4)15)+7)'%$S)XX7) ;+4,317)3<)-1)C1>)91((17=)61-154&7-) >&&*).335)XX7);+4,317)141/*5+2891) &?*3b2)+7)'%'%=)9114)T533*#K5+**&77+U) :&4)(+7717)*C+7*+>),&&5)141/*5+289)5+,-17@) <-=(G1)3)3.15)-1)&?*3).&7) ;35>17)>&&*).15-15)-&7)(+,)&7-151) 7+1?C1)&<<&5&*17)>1(5?+/14+,/)+2@)03*) 3<):1/151)933>*1)+2)-&*)53*2.&2*1) >1433H)+7)-1)141/*5+2891)&?*3) (1>5+,<14+,/@)!1*):3?)+;;152):3)/?7717) :+,7)-&*)-1);172).+&)[O'#?+*2*33*)91*) /4+;&&*)3)3;)*1):31/17)7&&5) .15.315;+--1417)-+1):3);+7);3>14+,/) .&7)-&*):3>191*17)(531+/&2>&2)

!"#$%%$#&#$$#'#() )

<53-?81517@)K3.17-+17)+2)91*):1/15) C&&5)-&*)(+7717)17/141)-18177+&)-1) &&5-34+1)289&&52)-&7)C14)3<)+2)17)-&*) C1)-?2).jj5)-&*);3;17*)&&7(511/*) 117)&4*157&*+1H);31*17)91((17).335)-1) .15(5&7-+7>2;3*35)-+1)5?+;)117)11?C) >141-17)-335)-1)91517)O**3)17)G+1214) (1-&89*)+2)17)-+1)-1)C+1417).&7)-1) &?*3).&7)7?)-31*)-5&&+17@)O3/)+2)91*) 37;+2/17(&&5):3)-&*)-1)141/*5+2891) &?*3)117):1/151)&&7*51//14+,/91+-) (1:+*@)I+1)15)C14)1172)+7)911H*) >151-17=)C11*)-&*)91*)>117)<+,7)-31*) 3;)&H2891+-)*1)71;17).&7)91*)3?-1) .15*53?C-1).531;=).531;@)]17) 141/*5+2891)&?*3)5+,-*)2<35*+1.15)-&7)-1) 2<35*+1H2*1)2<35*C&>17@)_1);31*):14H2) ?+*/+,/17)-&*),1)7+1*)?+*)-1)(389*).4+1>*=) :3)9&5-)*51/*)9+,)3<@( <>=)03*):3.15)-1).335-1417@)I&7*)3=)3=) C&*)911H*)-1)141/*5+2891)&?*3).114) 7&-1417)17)3=)3=)C&*)+2)91*)-&&53;) 37(1>5+,<14+,/)-&*)-1)9141)C1514-)15)&42) 117)/+<):37-15)/3<)&89*15&&7)93((14*@) O;)*1)(1>+7717)+2)9+,)-??5)+7)-1) &&7289&H@)E+,-17)3<)141/*5+8+*1+*);&>) -&7)&&7:+174+,/)>31-/3<15):+,7)-&7) 5+,-17)3<)(17:+71)3H)-+1214=)-1) 37-1593?-2/32*17);3>17)4&>15):+,7=) 3;-&*)-1)141/*53;3*35)>117) (1C1>17-1)37-15-1417)/17*=)*389):&4)

A)

4112).15-15) !!!


141/*5+8+*1+*2817*5&412);31*17).155+,:17) &42)15)7?):+,7@)G1)9?+-+>1)8&<&8+*1+*):&4) *1/35*289+1*17@)!1*)141/*5+8+*1+*271*):&4) 931)-&7)33/);31*17)C35-17).152*15/*@) G&*)/32*)&4)>&?C)117)<&&5);+4,&5-) 1?53@) &.17)3<)91*) >1(+1-).&7)+7H5&2*5?8*??5).335)-1) >1;117289&<):115)+7>5+,<17-):+,7@) F4189*2)117)/41+7)-114).&7)-1) 61-154&7-21)(1.34/+7>)(1:+*)117) >&5&>1)C&&5+7)-1)&?*3)b2)7&89*2)/&7) C35-17)3<>14&-17@)]5):?4417)-?2)*17) (1931.1).&7)&4)-+1);17217)-+1) -5+1933>)&89*15)C3717=);&22&&4) 3<4&&-<&417)i).15;31-14+,/)>1/3<<14-) &&7)<&5/115.15>?77+7>17)i)4&7>2)-1) 2*5&*17);31*17)C35-17)>1<4&&*2*@)O3/) :?4417)-1)2*1-17)3.15933<);31*17) C35-17)>19&&4-)17)3<17>1(53/17).335) -1)&&741>).&7)7+1?C1)141/*5+8+*1+*2# 41+-+7>17@)]5):?4417)(3.17-+17)*&4).&7) 3<4&&-2*&*+372);31*17)C35-17) >1(3?C-)C&&5)91*);3>14+,/)+2)-1)&?*3) ;1*)117)2?<15-+//1)/&(14)+7)117)9&4H) ??5)*+,-)3<)*1)4&-17=)+7)<4&&*2).&7)+7) :12)*3*)&89*)??5).+&)91*)735;&41) 2*3<837*&8*@)O3/)-&*):&4)&441;&&4) ;+4,&5-17)/32*17@) 1-&&7@)6&*??54+,/=) -1)-314;&*+>91+-).&7)117)141/*53;3*35) +2)93>15)-&7)-+1).&7)117).15(5&7-+7>2# ;3*35)i)15)C35-*);+7-15)1715>+1) .152<+4-)+7)-1).35;).&7)C&5;*1.154+12) i)17)7&*??54+,/=)-1)141/*5+2891)&?*3) 2*33*)7?4)/3;;&)7?4)[O')?+*)17) .15335:&&/*)-?2)>117)4?89*.15.?+4+7>=) ;&&5)-1)141/*5+8+*1+*):&4)C14);31*17) C35-17)3<>1C1/*)+7)817*5&412@)K+,)-&*) <53812)/3;*):3C14).114).15.?+4+7>)&42) [O').5+,@) 1(5?+/;&/17).&7)/1571715>+1).335) 91*)3-1)

-1)&&7289&H)&4*+,-)$%@%%%)*3*)'%@%%%) 1?53)93>15):+,7)-&7)-+1).&7)117) .15>14+,/(&51)7+1*#141/*5+2891)&?*3@) f14H2)-&*)+2)117)3<*+;+2*+2891) .3352*144+7>).&7):&/17@)G1)1152*1) 141/*5+2891)&?*3b2)-+1)7?)3<)-1);&5/*) :+,7=)/32*17).&&/);115)-&7)$%%@%%%) 1?53)l-1)k3*?2)]4+21)17)-1)0124&d@)W7) T14-154&7-):+*)117)(1-5+,H,1)-&*)117) B34/2C&>17)T34H)3;(3?C*)*3*) 141/*5+2891)&?*3).335)5?+;)Y%@%%%)1?53@) 015).15>14+,/+7>J)-1)>31-/33<2*1)7+1*# 141/*5+2891)T34H)/32*)$Y@%%%)1?53@)) 1)<34+*+8+):+,7)1.17)>189&5;115-) .&7)-1)141/*5+2891)&?*3)&42).&7)-1) C+7-;3417@)]5):?4417)-?2)2*5&/2) ;+72*172):3.114)2?(2+-+12)17).35;17) .&7)(14&2*+7>&H*51/)7&&5)-1)141/*5+2891) &?*3).431+17)&42)7?)&4)7&&5)>53171) 2*533;@)"4)-+1)>14-14+,/1)/7+<33>,12) ;31*17)189*15)C14)C35-17)(1*&&4-) -335)-1)(14&2*+7>(1*&415@)G1)/3<15).&7) 117)141/*5+2891)&?*3):&4)-&&5.&7)2*5&/2) C1+7+>)(+,)-1)&&7289&H);15/17=);&&5) -12)*1);115)&42)(+,)91;)-1),&&54+,/21) (14&2*+7>&&724&>)3<)-1)-1?5;&*).&4*@) <@=)!1*)+2)7+1*);3>14+,/)3;)-335) ;&22&<53-?8*+1)-1)C15/14+,/1)/32*<5+,2) .&7)117)141/*5+2891)&?*3)*15?>)*1) (517>17)*3*)-+1).&7)117)7+1*# 141/*5+2891)&?*3@)]5):+*)+;;152).335) 117)<&&5)937-15-)/+43)&&7)-1);112*) >1&.&78115-1)(&**15+,17)+7@)G+1):?4417)) i):3):1>>17):14H2)-1);112*) 3<*+;+2*+2891)-12/?7-+>17)i)$%@%%%) 1?53)-??5-15)(4+,.17)-&7)-1)/41+71) &88?)-+1)7?)+7)117)7+1*#141/*5+2891) &?*3):+*@)Z122+;+2*+2891)-12/?7-+>17) /3;17)?+*)3<)'%@%%%)1?53@) )/3;17)-&&5) 33/)73>)1172)3;.&7>5+,/1).15(35>17) /32*17)(3.173<@)"42)61-154&7-) ;&22&&4)&&7)-1)141/*5+2891)&?*3)>&&*=) :?4417)15)*C11#)*3*)-5+1;&&4):3.114)

!"#$%%$#&#$$#'#() )

V)

4112).15-15) !!!


(1289+/(&&5)+2=)3;-&*)9+,)-&7)71*)C35-*) 3<>14&-17@)6&*??54+,/)/5+,>17)-1) ;112*1);31-152)7+1*)14/1)7&89*)117) 9&5*&&7.&4@)I&&5)91*)3;)>&&*=)+2)-&*) 91*)&?51334).&7)(1*53?C(&&591+-)-&*) -1)&?*3).&7)7?)911H*=)2*5&/2);+7-15):&4) :+,7)(+,)-1)141/*5+2891)&?*3@)G+1) (1<15/+7>):&4):+89)33/)-317)>14-17)3<) 117)&7-15)*1551+7@)]5)+2)2*5&/2)>117) 2<5&/1);115).&7)117)9?+2,1)3<)C+1417=) C&7*)-1)/&72)-&*),1);1*)91*)9141)>1:+7) ;1*),1)141/*5+2891)&?*3)7&&5)f?+-# L5&7/5+,/)3<).&/&7*+1)/?7*=)+2);+7+1;=) >1>1.17)91*)(1<15/*1)5+,(151+/J);115) -&7)'%%)/+43;1*15)i)17)-&*)+2)&4) 3<*+;+2*+289)i):+*)15)7+1*)+7@)G335)-+*) >1>1.17):&4)-1)141/*5+2891)&?*3) 933>2*C&&5289+,74+,/):14H2)91*) *C11-1&?*3(1:+*)2*15/).1593>17@)B114) >1:+7717):?4417)117)/41+71)141/*5+2891) &?*3)&&7289&HH17)3;)-335)-1)C11/)3<) 17)7115)7&&5)91*)C15/)*1)>&&7)17)117) ;33+)>533*)H322+14)93?-17).335)-1) C11/1+7-,12=)-1)C+7*152<35*)17)-1) :3;15.&/&7*+1@) =(D1*)&7-151)C335-17J)91*)C35-*) *+,-)3;)-1):C&&5)3.152<&7717) .15C&89*+7>17)*17)&&7:+17).&7)-1) 141/*5+2891)&?*3)*1)*1;<1517@)!1*)+2) 117)H1+*)-&*)C1)3<.34>152)73-+>) 91((17).335)-1)(17:+71#)17) -+1214&?*3b2=);&&5)15):+,7);115) &4*157&*+1.17)91*)(12*?-1517)C&&5-) -&7)&44117)-1)141/*5+2891)&?*3@)G1:1) &?*3)+2)117)+7*15122&7*1)3<*+1=);&&5) 91*)+2)73>).114)*1).531>)3;)7?)&4) (141+-2;&*+>).&2*)*1)41>>17)-&*)9+,)-1) >53171)&?*3).&7);35>17)17):14H2)-+1) .&7)3.15;35>17)+2@)G&&53;):3?)91*) .152*&7-+>):+,7)&42)3.1591-17)73>)1.17) >31-)7&-17/17=).335):1);1*)1735;1) +7.12*15+7>17)17)H+28&41);&&*51>1417) >&&7)2*533+17@)G1)>53171)&?*35&81)+2) 73>)4&7>)7+1*)>151-17@)

141/*5+8+*1+*)33/)7+1*)41.1517=)&4)911H*) -1)141/*5+2891)&?*3)C14)91*).335-114) -&*)9+,)C+7-;34172)117)(11*,1);+7-15) 37&&7*51//14+,/);&&/*J)-1)C+7-)-+1) b2)7&89*2)C&&+*=)/&7)-&7)1+7-14+,/) C35-17)(17?* $d@)]5):?4417)-?2)/3417# 817*5&412)(+,);31*17)/3;17@)G&&5-335) :?4417)-1).335-1417).&7)-1)141/*5+2891) &?*3).114);+7-15)>5317)(4+,/17)*1):+,7) -&7):1)7?)4+,/17@) 1:+7-1)4&7-17)l91*)D+--17# O32*17);1*):+,7)&&5-34+1=)E?24&7-)17) W5&7);1*)9?7)&&5->&2d):&4)-335)-1) 141/*5+2891)&?*3)33/)(1<&&4-)7+1*) .15-C+,717@)G1)289&&521)>537-2*3H) 4+*9+?;=)-+1)73-+>)+2).335)-1)H&(5+8&>1) .&7)3<4&&-(&51)(&**15+,17).335) 141/*5+2891)&?*3b2=)/3;*).335&4)?+*) K34+.+&=)117)4&7-)-&*)7+1*)(1<&&4-) 3<172*&&*).335)(?+*174&7-21) +7.12*15+7>17@) +289)3<:+89*)117)&7-151)&?*3) :+,7@)!1*)+2)-1).5&&>)3H)&4):+,7) (1C37-15&&52)-&*)(121HH17@)G1) .5+,91+-)3;)*1)>&&7)17)*1)2*&&7)C&&5),1) C+4*=)117)1+>17289&<)-+1)-1)&?*3).&7) 7?):3)&&7*51//14+,/);&&/*=):&4);+7-15) :+,7@)]5)/3;17).15;31-14+,/)24+;;1) 141/*5+8+*1+*2;1*152)+7)37:1)C37+7>)-+1) ;1*)91*)3<17(&51)141/*5+8+*1+*271*) :?4417)83;;?7+81517)C&*)91*)(12*1) *+,-2*+<)+2)3;)-1)&?*3)3<)*1)4&-17@) !+15;11)C35-*).335/3;17)-&*)2*5&/2) +1-15117)-+1).&7):+,7)C15/)*9?+2/3;*=) 3;):12)??5)b2)&.37-2):+,7)&?*3)>&&*) 3<4&-17J)-&7)/7&4*)>1>&5&7-115-)+7) 91*)9141)4&7-)91*)2*533;71*)15?+*@)) *)3H),1)9&&5)1.17)7&&5) 91*):+1/179?+2)/?7*)5+,-17=)+2)15)117) >151-1)/&72)-&*)-1)&?*3)7+1*) ) +,,(-.=%$3+.>3?"+6,,@. )%0-.A@&"1%"(7.B8.3*03'"(.;<
!"#$%%$#&#$$#'#() )

Y)

4112).15-15) !!!


733*)$) ]41/*5+8+*1+*)?+*)C+7-1715>+1)C35-*)7+1*)3<>124&>17=);&&5);1*117).15(5?+/*)-335)-1)8372?;17*@) b2)6&89*2)>&&*)-1)C+7-)3<)>537-7+.1&?).&&/)4+>>17=);&&5)3<)>53*1)933>*1)/&7)91*),?+2*)1g*5&) 9&5-)>&&7)C&&+17@)O<)-&*);3;17*)i)&42)15)514&*+1H)C1+7+>).5&&>)+2)i):3?)C+7-1715>+1)/?7717) C35-17)+7>1:1*).335)91*)3<4&-17).&7)-1)&88?b2).&7)141/*5+2891)&?*3b2@))

. ) D".0"*&0"+.6%".133(.6%0."E,$"+.#"'()%*0.?%F+7.?%F+.'"G"(*0.3$.?".#"&H4%*0.0". $,*"+.133(.4"0."E,$"+I.D%0.%&.#"'")(6.$"0.("&J"H0.133(.6".3J1,00%+#"+.1,+.6". ,)0")(K&LI.!%".*"++%&.G%@.+"$"+.1,+.6".33(&J(3+*"@%F*".0"*&0K"+L7.(,,6J@"#".6". 1"($"@6".'(3++"+I. M"0.N3@@"#".133(.AE,$"+&.%&.1"(,+0G33(6"@%F*.133(.13($."+.%+43)6.1,+.6%0. "E,$"+I)

!"#$%%$#&#$%#$#(m) !"#$%%$#&#$$#'#() ) !"#$%%$#&#$$#'#(m) !"#71#(m)

\)

4112).15-15) !!! 1+7-1) !)


Examen HAVO en VHBO. Nederlands tekstverklaring

Recommend Documents