03 Europese aandelen
EUROPA PRESTEERT STERK Europa heeft het potentieel in 2016 een essentiële beleggingsregio te worden. De voorwaarden ogen veelbelovend voor de aandelen. Een gunstige omgeving voor groei betekent dat lokaal gerichte ondernemingen het goed zouden moeten doen.
Beleggingsideeën
OVERWOGEN IN EUROPA
OVERWEEG SECTOREN
EUROPESE SMALL-CAPS
‘MANAGED VOLATILITY’STRATEGIEËN
Voor blootstelling aan het groeipotentieel van de regio.
Lokale cyclische waarden zijn veelbelovend.
Hebben kenmerken die zullen profiteren van Europese groei.
Staan toe deel te nemen aan het groeiverhaal van de regio gekoppeld aan volatiliteitsbeheer in geval van een ommekeer.
Vooruitzichten voor de Wereldwijde Markt 2016
Waar staat Europa nu?
Wat belangrijk is in Europa
Europa kwam in 2015 opnieuw in het voetlicht bij de beleggers, en deze keer niet alleen door crisissen zoals de aanslepende Griekse situatie, maar ook omdat sommige van de beleggingsmogelijkheden waarover wij in onze Vooruitzichten voor de Wereldwijde Markt 2015 spraken, bewaarheid werden.
Doordat de Europese largecapaandelen een aanzienlijke verkoopblootstelling van 16% aan de VS hebben en 15% aan de opkomende markten, mogen we de economische dynamiek in die regio's niet negeren.
In de eerste drie kwartalen van het jaar deed de MSCI Europe Index het immers 1% beter dan de World Index en iets beter dan zijn Amerikaanse tegenhanger. Maar wat heeft 2016 in petto? Zal het succesverhaal blijven duren? En zal de premie op Europese small-caps, die meer dan 12% bedroeg tegenover de MSCI Europe Index in de eerste drie kwartalen van 2015, behouden blijven? Kan de eurozone beschutting bieden tegen moeilijkere omgevingen elders?
Een of ander rendement Met maar liefst zes jaar achterstand op de Fed, maakte de ECB op 22 januari 2015 de definitieve gegevens van haar kwantitatieve versoepeling bekend. Op 22 oktober volgde nog een mededeling over een verdere uitbreiding van het programma, samen met een potentiële renteverlaging. Tegelijk werd gealludeerd op een geleidelijke renteverhoging door de Fed, maar het heeft een hele tijd geduurd vooraleer die er daadwerkelijk kwam door algemene onzekerheid over de economie en de instorting van de Chinese aandelenmarkt de voorbije zomer. Dit alles gebeurde in een context waarin de economische situatie in Europa beter oogt, de voorlopende indicatoren verbeteren en de werkloosheidsgraad geleidelijk vertraagt.
De recente loskoppeling van het economische momentum in de drie regio's (vertraging op de groeimarkten, stabilisering in de VS en verbetering in Europa) zal de komende kwartalen volatiliteit blijven bijdragen. De voorbije maanden is de economische loskoppeling tussen de drie regio's eigenlijk wat versneld. Voor de eurozone ziet het er gunstiger uit, met positieve productie-indicatoren en opwaarts gerichte winstcijfers. Na de wereldwijde financiële crisis en na een periode van vijf jaar waarin de Europese aandelen bij de meeste beleggers van de radar waren verdwenen, staken de eerste tekenen van vernieuwde interesse de kop op toen Mario Draghi midden 2012 zei “al het nodige” te zullen doen. Tussen dat moment en midden 2014 leefden de Europese aandelen scherp op. Sinds het begin van 2015 ziet het er bemoedigend uit, doordat er geld terug naar de Europese aandelen stroomt. Het is waarschijnlijk te vroeg om de langetermijneffecten van de Europese kwantitatieve versoepeling op de reële economie in Europa in te schatten. De uitdaging voor de eurozone voor de lange termijn is om zijn groeipotentieel te vergroten, de structureel hoge werkloosheid aanzienlijk terug te dringen en de overheidsfinanciën op een duurzamer pad te brengen.
Ideaal voor groei Een deel van het antwoord heeft te maken met het vermogen van de Europese regeringen om hun hervormingsagenda's met succes door te voeren (arbeidsmarkt, liberalisering en concurrentiepositie van de privésector, onderwijs enz.) in een moeilijke context. Met die disclaimer in gedachten wordt de economie van de eurozone voor de korte termijn ondersteund door de sterke marktsituatie.
EEN ZWAKKERE EURO LAGE RENTEVOETEN LAGE GRONDSTOFPRIJZEN LAGE ENERGIEPRIJZEN Allemaal scheppen ze een heel gunstige omgeving voor Europese groei. Voor de overgrote meerderheid van de Europese landen wordt voor de komende twee jaar een snellere groei verwacht. De economische voorlopende indicatoren die samenvallen met een sterkere economische groei herleefden ook, met name in Duitsland, een van de belangrijkste landen van Europa. Globaal zijn de vooruitzichten voor Europa heel positief. Maar hoe kunnen we daar het beste de vruchten van plukken? Welke industrieën zijn aanraders en welke moeten we mijden? En waar zit het verschil tussen large-caps en small-caps in Europa? Laten we dat even van naderbij bekijken.
State Street Global Advisors 02
Vooruitzichten voor de wereldwijde markten 2016
DE VRUCHTEN PLUKKEN Kies de juiste sector Hoe moeten beleggers hun portefeuilles positioneren om van deze loskoppeling te profiteren? Om deze vraag te beantwoorden, verdelen we de Europese sectorgroepen in 4 clusters, naargelang het feit of zij cyclisch/defensief zijn in één dimensie, of wereldwijd/lokaal (afhankelijk van hun verkoopblootstelling) in de andere dimensie. Wij kijken naar de groep die het best geplaatst lijkt om te profiteren van het Europese groeiverhaal.
De tweede dimensie, onze opinie voor de lange termijn, op de verticale as, bekijkt elke sector in termen van winst per aandeel (WPA) en de verhouding van de huidige WPA-waarde tot de WPA-piek van 2007, net vóór de wereldwijde financiële crisis. Als een sector momenteel een lagere WPA heeft dan in 2007, zou dat erop moeten wijzen dat er nog winstgroeipotentieel is (en dus rendementmogelijkheden).
Wij gaan vervolgens na waar de verschillende industriegroepen zijn gepositioneerd in hun eigen economische cyclus op zowel de korte termijn (winstherzieningen in de voorbije 3 maanden) als de langere termijn (verschil in WPA met vorige piek van 2007).
Op de Europese markt is het totaalbeeld nogal gemengd: de winsten hinken nog steeds achter op hun vorige cyclische piek en lijden onder negatieve winstherzieningen. Maar het is duidelijk dat de meeste sectoren in het kwadrant rechtsonder groen zijn — zij zijn zowel lokaal als cyclisch, en het zijn sectoren met die kenmerken die wij aanbevelen.
Naarmate er meer analisten zijn die hun winstverwachtingen opwaarts herzien dan neerwaarts, is dat positief, want dat wijst op een rendementspotentieel binnen die sector. De onderstaande grafiek toont dit op de horizontale as, en dit geeft onze vooruitzichten voor de korte termijn weer.
50%
Verschil WPA met vorige piek 2007
100%
Binnenlandse cyclische waarden Binnenlandse defensieve waarden Wereldwijde cyclische waarden Wereldwijde defensieve waarden
Huishoud- & verzorgingsproducten
Software & diensten Uitrustingen Auto's & onderdelen voor de gezondheidszorg Voeding, dranken & tabak Duurzame consumentengoederen
1
Halfgeleiders Farmaceutische producten
Commerciële & professionele diensten
Kleinhandel
2
Media 0%
Consumentendiensten
Kapitaalgoederen MSCI Europe
Verzekeringen
Transport
Telecommunicatiediensten Voedingsdetailhandel Materialen Energie
-50%
Gediversifieerde financiën
Technologie
-0,25
De wereldwijd blootgestelde sectoren (zowel cyclische als defensieve) vertonen allemaal negatieve winsttendensen, terwijl het plaatje voor de binnenlandse sectorgroepen gemengder is.
Nutsbedrijven Vastgoed
3
Banken
-100% Winstherzieningen voorbije 3 maanden -0,5
Over het algemeen worden sectoren met positieve winstherzieningen ook onder hun laatste cyclische pieken verhandeld, terwijl sectoren die boven hun laatste piek zitten, bijna altijd neerwaarts worden herzien. Dat suggereert wat uiteenlopende sectordynamiek binnen de markt.
0
0,25
De binnenlandse sectoren (zowel cyclische als defensieve) zitten allemaal onder hun eerdere piekniveaus, terwijl dat bij de wereldwijde sectoren (bv. energie, materialen) slechts voor enkele het geval is.
0,5
Bron: SSGA, per 31 oktober 2015. Uitsluitend ter illustratie.
State Street Global Advisors 03
Vooruitzichten voor de Wereldwijde Markt 2016
Kies de juiste kapitalisatie
Actief gaan?
Europese small-capondernemingen kijken meer naar de eigen markt dan de large-caps en bieden ook een cyclischere blootstelling. Europese smallcapaandelen hebben gemiddeld een sterkere cyclische blootstelling dan large-capaandelen. Europese small-capaandelen kijken ook meer naar de lokale markt dan large-caps.*
Een aantal factoren maken de huidige marktomgeving gunstig voor beheerders met een actieve, kwantitatieve aandelenstrategie:
Maar hoe hebben Europese small-capaandelen in het recente verleden gepresteerd? De onderstaande grafiek toont dat de small-cappremie hoog blijft. Vooral 2015 was een zeer goed jaar voor smallcapbeleggers in Europa. De vermogenscategorie biedt een zuiverdere hefboom naar de lokale Europese economie dan large-capondernemingen. Gezien die kenmerken vinden wij beleggen in Europese smallcapondernemingen eveneens een goede manier om de economische loskoppeling binnen Europa te benutten. De Europese small-cappremie
4,34
%
5,89 12,47
%
%
Laatste 10 jaar Laatste 5 jaar
2015 (YTD)
Bron: SSGA. Rendement MSCI Europe Small Cap Index min de MSCI Europe Large Cap Index (in EUR). Per 30 september 2015. Resultaten uit het verleden vormen geen indicatie voor toekomstige resultaten. *Meer over deze analyse vindt u in Chatron, Ekambi en Schulmerich, “European View on Equities: Q4-2015”. SSGA IQ Insights, oktober 2015.
Verhoogde marktvolatiliteit Meer volatiliteit biedt een mogelijkheid tot vakkundig actief beheer om de goede aandelen van de slechte te scheiden. Spreidingsmarge van de rendementen Een grotere spreiding tussen factoren kan wenselijk zijn, omdat zulks de beheerders de mogelijkheid biedt om hun mening uit te drukken over de voordelen van bepaalde factoren. Lagere correlaties De correlaties zijn afgenomen sinds hun piek van eind 2011, een positief teken voor actieve beheerders. Lagere correlaties kunnen actieve rendementen verbeteren voor vakkundige beheerders en opportuniteiten bieden om waarde toe te voegen. Actief beheer heeft vooral zin als een vermogensbeheerder een complexe strategie beheert die belegt in minder algemeen onderzochte domeinen zoals small-capaandelen of opkomende markten. Hoe efficiënter de markt, hoe moeilijker het is om door middel van actief beheer hogere rendementen te behalen. Maar met superieure research en een “informatievoordeel” is succesvol actief beheer in efficiëntere markten inderdaad mogelijk.
Overtuigd maar voorzichtig? Er zijn nog steeds heel wat onopgeloste kwesties die nog wat volatiliteit in de Europese mix zouden kunnen gooien. De rest van de wereld blijft vertragen, vooral de opkomende markten. Hoewel Europa een grote interne markt heeft, blijft het toch niet gevrijwaard van vertragingen elders, zoals de recente dalingen van de Duitse export aantonen. En de impact van de recente vluchtelingenstroom moet ook nog worden gekwantificeerd. Het eerste slachtoffer was de populariteit van bondskanselier Angela Merkel, waardoor ze politiek minder armslag kreeg. Het recente schandaal met de sjoemelsoftware van Volkswagen wierp ook een schaduw op het sterke merk “Made in Germany”. Beleggers zullen misschien een blootstelling aan Europa willen behouden, maar met daarbij een dalingsbescherming voor het geval de markt zou omkeren. Eén manier om dat te doen, is via strategieën met beheerde volatiliteit. Die beogen een daling met 20-30% van de globale volatiliteit in vergelijking met de brede aandelenmarkt terwijl ze volledig blootgesteld blijven aan aandelen. De beleggingsargumenten voor beheerdevolatiliteitsstrategieën zijn sterk voor de lange termijn, en zij staan echt op zich in tijden van onzekerheid. State Street Global Advisors 04
Over ons Al bijna vier decennia engageert State Street Global Advisors zich om onze klanten, en de miljoenen mensen die op hen vertrouwen, financiële veiligheid te helpen bieden. Wij werken samen met een groot aantal van 's werelds grootste, meest gesofistikeerde beleggers en financiële tussenpersonen om hen te helpen hun doelstellingen te bereiken via een nauwgezet, op research gebaseerd beleggingsproces met zowel indexering als actieve disciplines. Met biljoenen* aan activa bieden onze schaal en onze wereldwijde omvang onze klanten een unieke toegang tot markten, regio's en vermogenscategorieën, en kunnen wij wijze inzichten en innovatieve oplossingen aanbieden. State Street Global Advisors is de portefeuillebeheertak van State Street Corporation. *Het vermogen onder beheer bedroeg $ 2,2 biljoen per 30 september 2015.
ssga.com
Uitsluitend voor institutioneel gebruik. Niet voor gebruik bij het publiek. Wereldwijde entiteiten State Street Global Advisors Australië: State Street Global Advisors, Australia, Limited (ABN 42 003 914 225) heeft een Australian Financial Services Licence (Australische vergunning voor financiële dienstverlening; AFSL-nummer 238276). Maatschappelijke zetel: Level 17, 420 George Street, Sydney, NSW 2000, Australië. T: +612 9240 7600. F: +612 9240 7611. België: State Street Global Advisors België, Terhulpsesteenweg 120, 1000 Brussel, België. T: +32 2 663 2036, F: +32 2 672 2077. SSGA België is een bijkantoor van State Street Global Advisors Limited. State Street Global Advisors Limited is toegelaten door en staat onder de controle van de Financial Conduct Authority in het Verenigd Koninkrijk. Canada: State Street Global Advisors, Ltd., 770 Sherbrooke Street West, Suite 1200 Montreal, Quebec, H3A 1G1, T: +514 282 2400 and 30 Adelaide Street East Suite 500, Toronto, Ontario M5C 3G6. T: +647 775 5900. Dubai: State Street Bank and Trust Company (Representative Office), Boulevard Plaza 1, 17th Floor, Office 1703 Near Dubai Mall & Burj Khalifa, P.O Box 26838, Dubai, Verenigde Arabische Emiraten. T: +971 (0)4 4372800. F: +971 (0)4 4372818. Frankrijk: State Street Global Advisors France. Toegelaten in Frankrijk en onder de controle van de Autorité des Marchés Financiers. Ingeschreven bij het handelsregister van Nanterre onder het nummer: 412 052 680. Maatschappelijke zetel: Immeuble Défense Plaza, 23-25 rue Delarivière-Lefoullon, 92064 Paris La Défense Cedex, Frankrijk. T: +33 1 44 45 40 00. F: +33 1 44 45 41 92. Duitsland: State Street Global Advisors GmbH, Brienner Strasse 59, D-80333 München. T: +49 (0)89 55878 100. F: +49 (0)89 55878 440. Hongkong: State Street Global Advisors Asia Limited, 68/F, Two International Finance Centre, 8 Finance Street, Central, Hongkong. T: +852 2103 0288. F: +852 2103 0200. Ierland: State Street Global Advisors Ireland Limited staat onder toezicht van de Central Bank of Ireland. Opgericht en gevestigd in Ierland te Two Park Place, Upper Hatch Street, Dublin 2. Registratienummer: 145221. Lid van de Irish Association of Investment Managers. T: +353 (0)1 776 3000. F: +353 (0)1 776 3300. Italië: State Street Global Advisors Limited, Milan Branch (Sede Secondaria di Milano) is een afdeling van State Street Global Advisors Limited, een onderneming geregistreerd in het VK, toegelaten en gereglementeerd door de Financial Conduct Authority (FCA), met een kapitaal van GBP 71.650.000,00, en met hoofdzetel te 20 Churchill Place, London E14 5HJ. State Street Global Advisors Limited, Milan Branch (Sede Secondaria di Milano), is geregistreerd in Italië met het ondernemingsnummer 06353340968 - R.E.A. 1887090 en btw-nummer 06353340968, en met hoofdkantoor te Via dei Bossi, 4 - 20121 Milano, Italië. T: +39 02 32066 100. F: +39 02 32066 155. Japan: State Street Global Advisors (Japan) Co., Ltd., Japan, Toranomon Hills Mori Tower 25F, 1-23-1 Toranomon, Minato-ku, Tokyo, 105-6325. T: +81 (0)3 4530 7380 Beheerder Financiële Instrumenten, Kanto Local Financial Bureau (Kinsho #345) Lidmaatschap: Japan Investment Advisers Association, The Investment Trust Association, Japan, Japan Securities Dealers’ Association. Nederland: State Street Global Advisors Netherlands, Adam Smith Building, Thomas Malthusstraat 1-3, 1066 JR Amsterdam, Nederland. T: +31 (0)20 7181701. State Street Global Advisors Netherlands is een bijkantoor van State Street Global Advisors Limited. State Street Global Advisors Limited is toegelaten door en staat onder de controle van de Financial Conduct Authority in het Verenigd Koninkrijk. Singapore: State Street Global Advisors Singapore Limited, 168 Robinson Road, #33-01 Capital Tower, Singapore 068912 (ondernemingsnummer: 200002719D). T: +65 6826 7500. F: +65 6826 7501. Zwitserland: State Street Global Advisors AG, Beethovenstrasse. 19, Postfach, CH-8027 Zurich. T: +41 (0)44 245 70 00. F: +41 (0)44 245 70 16.
Verenigd Koninkrijk: State Street Global Advisors Limited. Vergunning verleend door en onder toezicht van de Financial Conduct Authority. Geregistreerd in Engeland. Registratienummer: 2509928. Btw-nummer: 5776591 81. Maatschappelijke zetel: 20 Churchill Place, Canary Wharf, London, E14 5HJ. T: +020 3395 6000. F: +020 3395 6350. Verenigde Staten: State Street Global Advisors, One Lincoln Street, Boston, MA 02111-2900. T: +1 617 664 7727. Beleggen houdt risico's in, waaronder het risico van verlies van de hoofdsom. Dit werk mag geheel noch gedeeltelijk worden gereproduceerd, gekopieerd of doorgestuurd, noch mag enig element van de inhoud ervan worden bekendgemaakt aan derde partijen zonder de uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van SSGA. De verschafte informatie vormt geen beleggingsadvies en er mag niet als dusdanig op worden vertrouwd. Ze mag niet worden beschouwd als een verzoek tot kopen of een aanbod voor de verkoop van een effect. Ze houdt geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, strategieën, belastingstatus of beleggingshorizon van enige belegger. Raadpleeg uw belastingconsulent en financieel adviseur. Alle materiaal werd verkregen van bronnen die betrouwbaar worden geacht. Er wordt geen bewering gedaan of garantie gegeven over de nauwkeurigheid van de informatie en State Street zal niet aansprakelijk kunnen worden gesteld voor beslissingen op basis van dergelijke informatie. De meningen die in dit document worden uitgedrukt, zijn die van de economische en beleggingsteams van SSGA per 30 november 2015 en kunnen veranderen op basis van de markt- en andere situaties. Dit document bevat bepaalde verklaringen die als verklaringen over de toekomst kunnen worden beschouwd. Merk op dat dergelijke verklaringen geen garantie vormen voor toekomstige prestaties en de eigenlijke resultaten of ontwikkelingen kunnen wezenlijk verschillen van die projecties. De risico's die gepaard gaan met beleggen in aandelen, omvatten mogelijke schommelingen in waarde door de activiteiten van individuele ondernemingen en de algemene markt- en economische situatie. In het verleden behaalde rendementen garanderen geen toekomstige resultaten. Beleggen in in het buitenland geregistreerde effecten kan een risico van kapitaalverlies inhouden door ongunstige muntfluctuaties, bronbelastingen, verschillen in algemeen aanvaarde waarderingsgrondslagen of economische of politieke instabiliteit in andere landen. Beleggingen in opkomende of ontwikkelingsmarkten kunnen volatieler en minder liquide zijn dan beleggingen in ontwikkelde markten. Ze kunnen ook een blootstelling inhouden aan economische structuren die over het algemeen minder divers en volwassen zijn en aan politieke systemen die minder stabiel zijn dan die in beter ontwikkelde landen. De prijsfluctuaties van overheidsobligaties en bedrijfsobligaties zijn op korte termijn over het algemeen gematigder dan die van aandelen, maar op lange termijn liggen de potentiële rendementen wel lager. Beleggingen in grondstoffen houden aanzienlijke risico's in en zijn niet geschikt voor alle beleggers. Beleggingen in grondstoffen houden aanzienlijke risico's in, doordat de grondstofprijzen bijzonder volatiel kunnen zijn als gevolg van een breed scala van factoren. Enkele van die factoren zijn globale bewegingen op de markten, reële of gepercipieerde inflatoire tendensen, volatiliteit van de grondstofindices, internationale, economische en politieke veranderingen, veranderingen van de rentevoeten en wisselkoersen. Obligaties houden over het algemeen minder kortetermijnrisico's in en zijn doorgaans minder volatiel dan aandelen, maar omvatten een renterisico (als de rentevoeten dalen, dalen de obligatiekoersen meestal); wanbetalingsrisico van de emittent; kredietrisico van de emittent; liquiditeitsrisico; en inflatierisico. Deze effecten zijn meestal uitgesproken voor langerlopende effecten. Alle vastrentende effecten die vóór de eindvervaldag worden verkocht of teruggekocht, kunnen aanzienlijke winsten maken of aanzienlijke verliezen lijden.
© 2015 State Street Corporation. Alle rechten voorbehouden. ID5726-INST-6155 1115 Exp. Datum: 30/11/2016