Energiegids. ontdek meer over uw factuur voor elektriciteit en aardgas

Energiegids

ontdek meer over uw factuur voor elektriciteit en aardgas

Wat vindt u in deze gids? Beste lezer, Elektriciteit en aardgas zijn duur. Wil u zo weinig mogelijk betalen? Dan is het belangrijk dat u uw energiefactuur begrijpt. Die factuur is echter vaak onduidelijk. Deze gids helpt u om uw factuur beter te begrijpen. In deze gids vindt u een antwoord op vragen als: → Welke facturen krijgt u? → Welke kosten staan op uw factuur? → Hoe kunt u betalen? → Welke bedrijven zorgen ervoor dat u aardgas en elektriciteit in huis

hebt?

pag. 2 | Energiegids

Inhoud 1. Wie stuurt de factuur? A. Elektriciteits- en aardgasfacturen

B. De leverancier stuurt de factuur C. Welke facturen ontvangt u van uw leverancier?

5

5 6 11

2. Hoeveel moet u betalen?

13

3. Uw factuur en uw verbruik A. Uw verbruik en wat u betaalt

15

4. Aan wie betaalt u? A. De energieprijs

20

5. De prijs van de energie A. Hoe ziet de energieprijs eruit?

21

6. De nettarieven A. De transmissiekosten en de vervoerskosten

31

B. Hoeveel verbruikt u? C. De meteropname D. Welke soorten meters hebt u? E. De tarieven

B. De nettarieven C. De heffingen en toeslagen

B. Controle op de aanpassing van variabele prijzen C. Bijdragen voor groene stroom en warmtekoppeling D. Gratis elektriciteit

B. De distributiekosten

15 15 16 16 18

20 20 20

21 23 27 28

31 32

Energiegids | pag. 3

7. Heffingen en toeslagen A. De federale bijdrage

33

8. De betaling van de factuur A. De betalingstermijn

35

9. Wat zegt de factuur over uw contract? A. Duur en beëindiging van uw contract

37

10. Vragen en klachten over uw factuur A. Tot wanneer kunt u klacht indienen?

39

B. De bijdrage voor beschermde klanten C. De bijdrage op energie

B. ‘Vergeten te betalen’ kost geld C. Betalen via domiciliëring D. Wanneer verjaart de energiefactuur?

B. U kunt altijd het contract beëindigen C. Uw leverancier stopt het contract D. Hoe verandert u van leverancier?

B. Wanneer moet de leverancier antwoorden?

33 34 34

35 35 36 36

37 38 38 38 39 39

Woordenlijst 40 Waar kunt u terecht voor meer informatie of met klachten? 43


1. Wie stuurt de factuur? A. Elektriciteits- en aardgasfacturen Deze gids gaat over de facturen die u ontvangt voor uw verbruik van elektriciteit en aardgas. Deze energie wordt continu aan huis geleverd en u neemt die op naargelang u ze nodig hebt.

De energiefactuur vertelt u meer dan hoeveel u moet betalen. U vindt er ook gegevens in terug over uw verbruik, de tarieven die worden toegepast, welke posten u betaalt, enzovoort. U vindt daarin ook informatie die belangrijk is voor de rechten en plichten van uzelf en uw leverancier.

Elke aansluiting voor elektriciteit of aardgas heeft een aparte code. Dat is de EAN-code. Hij hangt af van uw adres: wanneer u verhuisd bent, vermeldt de factuur dus een andere EAN-code.


B. De leverancier stuurt de factuur Verschillende soorten bedrijven zijn bij uw energievoorziening betrokken. Van slechts één van hen ontvangt u een factuur: de leverancier. De kosten van de andere bedrijven worden in diezelfde factuur opgenomen.

Op de eerste bladzijde van uw factuur staan het adres en telefoonnummer van uw leverancier.

Op de eerste bladzijde staan ook de gegevens van uw distributienetbeheerder. U kunt die beheerder bellen als er een storing is in de elektriciteit of als u aardgas ruikt.


Welke bedrijven zorgen ervoor dat u energie hebt? Productie en invoer

Producenten van elektriciteit en aardgas Centrales maken elektriciteit. Er bestaan verschillende soorten centrales: centrales die werken op fossiele brandstof, zoals aardolie, aardgas en steenkool; centrales die werken op kernenergie; windmolens; centrales die werken op energie van de zon; Invoerders van elektriciteit of aardgas De centrales in ons land maken niet alle elektriciteit die we verbruiken. In bepaalde periodes moeten we een deel van de elektriciteit uit het buitenland halen. In ons land is geen aardgas te vinden. Alle aardgas die we verbruiken moeten we invoeren.

Het transport Elektriciteit gaat van de centrales naar distributienetten via leidingen voor hoogspanning. Dat noemt men het transmissienet. In ons land is het bedrijf Elia als enige aangeduid om dit transmissienet te beheren. Aardgas gaat naar distributienetten via opslagruimten en leidingen. Dat noemen we het aardgasvervoersnet. In ons land is het bedrijf Fluxys als enige aangeduid om dit vervoersnet te beheren. Energiegids | pag. 7

VRIJ MONOPOLIE

ELEKTRICITEIT

AARDGAS

Producent

Invoerder

PRODUCTIE/ INVOER

TRANSPORT Transmissienetbeheerder

Beheerder van het aardgasvervoersnet

VERDELING

VRIJ

Distributienetbeheerder

VERKOOP Leverancier

KLANT


De verdeling De distributienetten brengen elektriciteit en aardgas tot bij u thuis. De beheerders van deze netten leggen leidingen aan in uw straat en onderhouden ze. Ze plaatsen meters voor elekticiteit en aardgas bij u thuis en nemen uw meterstand op. De netbeheerders laten hun werk vaak doen door andere bedrijven zoals Eandis, Infrax en Interelectra. Er zijn in ons land verschillende distributienetten. Die netten lopen over het grondgebied van meerdere gemeenten. Soms beheren deze gemeenten alleen het distributienet. In andere gevallen beheren ze dit samen met een bedrijf.

De levering (of verkoop) Leveranciers verkopen u elektriciteit of aardgas. Er zijn verschillende leveranciers waaruit u kan kiezen. U hebt een contract met één van hen. Opsplitsing van energiebedrijven Vroeger waren de productie, het transport, de verdeling en de verkoop van aardgas en elektriciteit dikwijls in handen van één bedrijf of één groep van bedrijven. Maar vandaag zijn de bedrijven die de transportnetten en de distributienetten beheren verschillend van de bedrijven die u energie verkopen. U kunt nu ook kiezen uit verschillende leveranciers om uw elektriciteit en aardgas aan te kopen. Maar u kunt niet kiezen welk bedrijf uw energie maakt, vervoert of verdeelt.


Controle door CREG en VREG

CREG en VREG zijn diensten van de overheid. Zij controleren de energiemarkt. Ze hebben elk eigen taken: de CREG is de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas. De commissie werkt over heel België. Ze doet onder meer volgende zaken:

Ze keurt de tarieven van Elia en Fluxys goed; Ze berekent de sociale maximumprijzen.

de VREG is de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt. De dienst werkt enkel in Vlaanderen.

De VREG wijst de beheerders van de distributienetten aan; Hij geeft vergunningen aan leveranciers; Hij berekent het tarief voor gratis elektriciteit.


C. Welke facturen ontvangt u van uw leverancier? De voorschotfactuur (of tussentijdse factuur)

Het bedrag dat u jaarlijks moet betalen voor elektriciteit en aardgas kan hoog oplopen. Daarom vraagt de leverancier u vooraf - bvb. iedere maand - een voorschot te betalen. Zo hoeft u niet alle kosten voor elektriciteit en aardgas in één keer te betalen.

Op uw afrekeningsfactuur vindt u een overzicht van de voorschotten die de voorbije periode werden aangerekend.

Is het bedrag op uw voorschotfactuur te hoog of te laag? U vindt het bedrag op uw voorschotfactuur te hoog of te laag. Vraag uw leverancier om het voorschot te herzien. De leverancier moet u daarop binnen een redelijke termijn een antwoord sturen.


De afrekeningsfactuur of jaarafrekening Eén keer per jaar krijgt u een afrekeningsfactuur. Op die factuur staat hoeveel u werkelijk moet betalen voor uw verbruik gedurende het afgelopen jaar.

De slotfactuur of slotafrekening Verhuist u of verandert u van leverancier? Dan krijgt u een slotfactuur. Op die factuur staat hoeveel u nog moet betalen voor uw verbruik op uw oude adres of bij uw oude leverancier.


2. Hoeveel moet u betalen?

In dit deel hebben we het over de afrekeningsfactuur en de slotfactuur.

De periode waarop de factuur betrekking heeft. De afrekeningsfactuur en de slotfactuur vermelden hoeveel elektriciteit en aardgas u hebt verbruikt gedurende een bepaalde periode (gewoonlijk ongeveer een jaar). Het gaat om de periode tussen twee datums waarop uw meterstanden werden opgetekend.


De BTW. Het energieverbruik is onderworpen aan het BTW-tarief van 21%.

Het totaal verschuldigde bedrag. De afrekeningsfactuur vertelt hoeveel u in totaal verschuldigd bent voor uw verbruik van elektriciteit en/of aardgas. Hoeveel moet u bijbetalen of krijgt u terug? De verrekening van de voorschotten. Van het totaal verschuldigde bedrag worden nu de voorschotten afgetrokken. Verder in de factuur moet u trouwens een gedetailleerd overzicht vinden van die voorschotten. → Wanneer de aangerekende voorschotten lager liggen dan het aangerekende verbruikstotaal betaalt u het verschil bij. → Wanneer de aangerekende voorschotten hoger liggen dan het aangerekende verbruikstotaal moet u het verschil van uw leverancier ontvangen.

De factuur vermeldt ook binnen welke datum u het nog verschuldigde bedrag moet betalen of wanneer u de teveel betaalde voorschotten terugbetaald krijgt.


3. Uw factuur en uw verbruik A. Uw verbruik en wat u betaalt

Hoeveel u betaalt, hangt in belangrijke mate van uw verbruik af. Dit betekent nochtans niet dat u meer of minder betaalt in dezelfde mate als uw verbruik stijgt of daalt. U moet ook rekening houden met andere evoluties, zoals de stijging van de energieprijzen, de nettarieven, enzovoort.

B. Hoeveel verbruikt u? In de afrekeningsfactuur moet u kunnen terugvinden hoeveel u gedurende het afgelopen jaar hebt verbruikt. Om dit verbruik te kennen, wordt het verschil gemaakt tussen: De meterstand aan het begin van die periode.

De meterstand op het einde van die periode.

Op uw factuur staat ook hoeveel u de afgelopen jaren telkens verbruikte. U kunt dus nagaan of u nu meer of minder dan vroeger verbruikte. Let op: het gaat niet altijd om het verbruik van precies één jaar (365 dagen).


C. De meteropname Wanneer en hoe gebeurt de meteropname? Normaal komt de meteropnemer elke twee jaar langs. In het jaar waarin hij niet komt, krijgt u een kaartje. Daarop moet u zelf de stand van de meter opschrijven en doorgeven. Bent u een ‘beschermde klant’ ? Dan kunt u vragen om elk jaar de stand van de meter te komen nemen. U betaalt daarvoor geen extra kosten. Uw verbruik staat in kilowattuur of kWh. Het verbruik van aardgas staat in kubieke meter of m³. Uw leverancier rekent het om in kilowattuur. De cijfers van de meterstand op de factuur kloppen niet volgens u. Wat kunt u doen? Neem dan meteen contact op met uw leverancier. Vraag om de meterstanden opnieuw te bekijken. Geef de meterstanden door die volgens u de juiste zijn.

D. Welke soorten meters hebt u? Hoeveel u moet betalen kan ook afhangen van de spreiding van het verbruik van uw elektriciteit over de dagen nachturen en de weekdagen en het weekend. Dat hangt af van de meters die bij u zijn geïnstalleerd. Voor elektriciteit bestaan de volgende meters:


De enkelvoudige meter Deze meter maakt geen onderscheid tussen de energie die u overdag of ‘s nachts gebruikt.

De tweevoudige meter → Op deze meter staan twee tellers: één voor het verbruik overdag en één voor het verbruik ‘s nachts en in het weekend (van zaterdagochtend tot zondagavond). → U betaalt normaal minder voor uw verbruik ‘s nachts en in het weekend. → De beheerder van het distributienet bepaalt op welk uur de meter overschakelt naar de andere teller.

De nachtmeter → Deze meter kan naast de enkelvoudige of de tweevoudige meter staan. → Hij meet het verbruik van toestellen die enkel ‘s nachts werken, zoals de boiler.


Voor aardgas bestaan alleen enkelvoudige meters.

E. De tarieven Leveranciers hanteren doorgaans verschillende tarieven naargelang de meter waarop het verbruik wordt geregistreerd. Voorbeeld van de tarieven van een bepaalde formule van een leverancier: normaal Vaste vergoeding (euro/jaar) Prijs per kWh (eurocent)

84,55 8,78

TWEEVOUDIG Vaste vergoeding (euro/jaar) Prijs per kWh piekuren (eurocent) Prijs per kWh daluren (eurocent)

116,04 10,08

Een tarief voor de piekuren (dag) en een tarief voor de daluren (nacht + weekend)

5,10

UITSLUITEND NACHT Prijs per kWh (eurocent)

Een tarief voor de enkelvoudige meter

4,31

Een tarief voor het verbruik exclusief nacht

Op uw factuur moet u per meter kunnen terugvinden hoeveel verbruikte elektriciteit daarop werd gemeten en welk tarief de leverancier daarvoor toepast. Hij is vrij in het bepalen van die tarieven en de eventuele verschillen per meter.


In dit voorbeeld is het nachttarief merkelijk goedkoper dan het enkelvoudige tarief. Maar het dagtarief daarentegen is dan weer duurder dan het enkelvoudige tarief. Wanneer u omschakelt naar een tweevoudige meter moet u er dus op letten om niet teveel te verbruiken tijdens de daguren. Wilt u een ander soort meter? Hebt u een enkelvoudige meter en wil u een tweevoudige of omgekeerd? Vraag aan de beheerder van uw distributienet of dat voor u voordelig is. Dat hangt onder meer af van het volgende: Wat zijn de kosten om een andere meter te plaatsen? Welke tarieven heeft de leverancier voor een andere meter? De beheerder voert de omschakeling uit als u erom vraagt.


4. Aan wie betaalt u?

Hoewel het de leverancier is die u de factuur stuurt, betaalt u hierdoor niet alleen hem, maar ook sommige andere bedrijven. Dat moet trouwens ook uit de factuur zelf blijken. Die moet zowel voor het deel elektriciteit als voor het deel aardgas onderverdeeld zijn in volgende rubrieken:

A. De energieprijs De prijs waaraan de leverancier u de energie verkoopt.

De vergoedingen voor de transmissienetbeheerder.

B. De nettarieven De vergoeding voor de distributienetbeheerder.

C. De heffingen en toeslagen

De heffingen, die door de overheid voor verschillende doeleinden worden opgelegd. pag. 20 | Energiegids

5. De prijs van de energie A. Hoe ziet de energieprijs eruit? Prijs per kilowattuur Een groot gedeelte van de prijs hangt af van hoeveel elektriciteit of aardgas u verbruikt. Het tarief staat in een aantal eurocent per kilowattuur (kWh).

Vaste vergoeding Een deel van de prijs kan bestaan uit een vaste vergoeding. Dat bedrag hangt niet af van uw verbruik. Het kan bvb. wel afhangen van de duur van de periode waarop de factuur betrekking heeft.


De klant kiest zijn leverancier vrij

Van alle bedrijven die met uw energievoorziening te maken hebben, is de leverancier de enige die u kunt kiezen. U bent dus ook vrij om van leverancier te veranderen. Op de energiemarkt wordt concurrentie georganiseerd op het vlak van: De productie Bedrijven kunnen op eigen initiatief nieuwe productie-eenheden bouwen (in België gebeurt dit volgens een systeem van vergunningen). De levering Bedrijven kunnen vrij elektriciteit en aardgas aan de consumenten verkopen, maar de VREG moet hen daarvoor wel een vergunning toekennen1. Sommige leveranciers zijn zelf ook producent van energie. Anderen zijn dat niet: zij kopen de energie aan. Zowel producenten, invoerders als leveranciers zijn commerciële bedrijven. Voor zover de overheid hen geen bijzondere verplichtingen oplegt, zijn zij ook vrij in hun handel in energie en in de bepaling van de prijs daarvan.

1

Een overzicht van de vergunde leveranciers is te vinden op www.vreg.be

B. Controle op de aanpassing van de variabele prijzen Sedert een aantal jaren kunt u dus vrij de leverancier kiezen die u elektriciteit en aardgas kan leveren aan de goedkoopste prijs. Er werd verwacht dat de energiefactuur van de huishoudens hierdoor zou dalen. Maar dat is niet gebeurd. Integendeel zelfs: de laatste jaren waren er sterke prijsstijgingen, ook in vergelijking met andere Europese landen. Sedert kort ziet de overheid toe op de aanpassing van de variabele prijzen. Vanaf 1 april 2012 tot en met 31 december 2012 is het verboden om de variabele prijzen nog te verhogen door die aan de index aan te passen. Die prijzen mogen dan niet meer stijgen tot boven het prijsniveau dat is vastgesteld op basis van de indexeringsparameters op 1 april 2012. Maar ook dan nog is het mogelijk dat de leveranciers daarvan afwijking kunnen bekomen. Zij kunnen namelijk aan de CREG toestemming vragen om toch hun prijzen te verhogen volgens bepaalde toegelaten criteria. De prijsreglementering is dus niet absoluut en de overheid legt zeker geen maximumprijzen op. Er is enkel een tijdelijke beperking op de indexering van de variabele prijzen, waarvan bovendien kan worden afgeweken. Prijsstijgingen bekampen door de vrije keuze van de leverancier? Om te weten wie voor u de beste en goedkoopste leverancier is, moet u een vergelijking maken. Verschillende elementen, zoals de prijzen en voorwaarden die zij bij een bepaald verbruik bieden, spelen daarbij een rol.


U kunt uw leverancier vrij kiezen. Daarom is het nuttig om weten welke de goedkoopste is. Via www.vreg.be kunt u alle leveranciers met elkaar vergelijken. Let op: VREG vergelijkt prijzen en voorwaarden van leveranciers, zoals die op dat moment bestaan. De prijzen van energie en de voorwaarden kunnen snel veranderen. VREG kan dat niet voorspellen.

Door gebruik te maken van uw recht om uw leverancier vrij te kiezen, zult u in belangrijke mate kunnen profiteren van de lagere prijzen die op de markt worden aangeboden. Maar ook dan is niet gegarandeerd dat u zich volledig kunt indekken tegen een algemene stijging van de energieprijzen. Vrije prijzen = schommelende prijzen De prijzen op de energiemarkt kunnen sterk schommelen. Dit heeft uiteraard gevolgen voor wat u moet betalen. → Het effect van die schommelingen zal u direct voelen wanneer u aan een variabele prijs gebonden bent. Uw energieprijs stijgt of daalt dan in de loop van het contract, naargelang de schommelingen van bepaalde andere cijfers (bvb. de prijzen van de brandstoffen om elektriciteit te produceren). De leveranciers bepalen vrij welke formule zij daarvoor toepassen, maar die moet wel objectief en voldoende precies zijn vastgesteld. Alleszins is het voor de klant een heksentoer om die prijsevoluties op te volgen, vooral wanneer de leverancier in de factuur gemiddelden van de cijfers (voor de afgelopen periode) gaat toepassen. → Door een vaste prijs zult u zich enigszins tegen prijsschommelingen kunnen indekken. De prijs per kilowattuur blijft dan gelijk voor de duur van uw contract.


Welke van beide mogelijkheden het voordeligst is, hangt af van de evolutie van de prijzen op de markt. Mag uw leverancier de prijs zomaar veranderen? Verhoogt uw leverancier de prijs en → is dat geen verandering die in uw contract staat? → of berekent de leverancier de prijs volgens een nieuwe formule? Dan moet de leverancier u dat vooraf melden. Van af dan hebt u 1 maand lang het recht om uw contract op te zeggen. De leverancier mag u daarvoor geen enkele vergoeding vragen. Uw leverancier mag u de nieuwe prijs pas aanrekenen na de opzegtermijn die is voorzien. Let op: hebt u een contract van bepaalde duur met uw leverancier? Dan mag hij de prijs niet verhogen. Hij mag ook de voorwaarden niet veranderen, zodat die nadeling worden voor u, op basis van elementen die enkel afhangen van zijn wil. De leverancier mag de prijs wel aanpassen aan de index.


De sociale maximumprijs - de goedkoopste? Sommige mensen hebben recht op de sociale maximumprijs. Zij zijn ‘beschermde klanten’ en kunnen elektriciteit en aardgas kopen tegen een prijs die is vastgelegd. Normaal moet dat de goedkoopste prijs op de markt zijn. De sociale maximumprijs wordt tweemaal per jaar berekend door de CREG. Bij elektriciteit gaat het om verschillende tarieven per meter, bij aardgas is er één tarief. Alle elektriciteitsbedrijven (leveranciers, maar ook netbeheerders) moeten zich daaraan houden. De heffingen vallen buiten de sociale maximumprijs. Wie heeft recht op de sociale maximumprijs? De sociale maximumprijs krijgt u als u of een persoon met wie u samenwoont, een van de volgende voordelen heeft: een leefloon; het gewaarborgd inkomen voor bejaarden en de inkomensgarantie voor ouderen; een tegemoetkoming aan gehandicapten als gevolg van een blijvende arbeidsongeschiktheid van ten minste 65%; een inkomensvervangende tegemoetkoming aan gehandicapten; een integratietegemoetkoming aan gehandicapten; een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden; een tegemoetkoming voor hulp van derden; een financiële sociale steun verstrekt door een OCMW aan een persoon die is ingeschreven in het vreemdelingenregister, voor onbeperkte tijd in het land mag verblijven en omwille van zijn nationaliteit niet kan beschouwd worden als een gerechtigde op maatschappelijke integratie;


een tegemoetkoming van het OCMW in afwachting van het gewaarborgd inkomen voor bejaarden, een tegemoetkoming voor gehandicapten of een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. Enkel voor aardgas wordt het sociaal tarief ook toegepast voor: huurders van een appartement in een gebouw van een sociale huisvestingsmaatschappij, waarvan de verwarming met aardgas gebeurt met een gemeenschappelijke installatie. Hoe vraagt u de sociale maximumprijs aan? Normaal krijgt u automatisch de de sociale maximumprijs. U moet dus niets meer doen. Soms rekent de leverancier niet automatisch de sociale maximumprijs aan. Vraag een attest bij het OCMW of de instelling die u het gewaarborgd inkomen of de sociale tegemoetkoming geeft. Stuur dit attest naar uw leverancier.

C. Bijdragen voor groene stroom en warmtekrachtkoppeling

[ De Vlaamse overheid legt de leveranciers verplichtingen op inzake hernieuwbare energie en de toepassing van warmtekrachtkoppeling. De kosten daarvan worden eventueel afzonderlijk in de factuur vermeld. Energiegids | pag. 27

Bijdragen voor groene stroom en warmtekrachtkoppeling

De Vlaamse overheid verplicht leveranciers om elk jaar een bepaald aantal certificaten voor groene stroom en voor warmtekracht in te dienen bij de VREG. De leveranciers rekenen de kosten voor die verplichtingen door aan hun klanten.

Producenten die elektriciteit maken via hernieuwbare bronnen, zoals windmolens, krijgen certificaten voor groene stroom. Eigenaars van centrales die warmtekrachtkoppeling toepassen, krijgen certificaten voor warmtekracht. Die centrales wekken tegelijk warmte en elektriciteit op. Doen de producenten dat niet? Dan kunnen ze die certificaten kopen.

D. Gratis elektriciteit

Op uw afrekeningsfactuur moet u de post “korting gratis elektriciteit” terugvinden. Het gaat om een recht dat enkel in Vlaanderen van toepassing is. Het geldt alleen voor elektriciteit en niet voor aardgas.


Elk jaar hebt u recht op een gratis hoeveelheid kilowattuur (kWh) elektriciteit. Het aantal kilowattuur dat u gratis krijgt, staat op uw afrekening. Let op: Bedrijven krijgen geen gratis elektriciteit. Staat uw contract op naam van uw zaak als u zelfstandige bent? Dan hebt u geen recht op gratis elektriciteit. Hoeveel gratis elektriciteit ontvangt u? De hoeveelheid gratis elektriciteit berekent uw leverancier zo: 100 kWh per woning + 100 kWh per persoon die gedomicilieerd is in de woning op 1 januari van het jaar waarvoor u de gratis elektriciteit krijgt. Voorbeelden In een gezin met 2 ouders en een kind zijn er samen 3 personen: 100 kWh + 3 maal 100 kWh = 400 kWh gratis elektriciteit per jaar. Een alleenstaande heeft recht op 200 kWh gratis elektriciteit: 100 kWh + 1 maal 100 kWh. De hoeveelheid gratis elektriciteit kan niet meer zijn dan wat u elk jaar verbruikt.

De eenheidsprijs per kWh

Dit is een gemiddelde prijs, met name “de gewogen gemiddelde kWh marktprijs voor huishoudelijke afnemers in het Vlaamse gewest op 1 januari van het jaar waarvoor de gratis hoeveelheid elektriciteit wordt toegekend”. Hij wordt ieder jaar door de VREG berekend en is voor iedereen hetzelfde, ongeacht de leverancier waaraan men gebonden is.


Van wie krijgt u de gratis elektriciteit? U krijgt de gratis elektriciteit van uw leverancier. Dat is het bedrijf dat u op 1 april van het betrokken jaar elektriciteit leverde. De leverancier moet die gratis elektriciteit verrekenen uiterlijk in de eerste afrekeningsfactuur na 1 mei van het jaar waarvoor u de gratis elektriciteit krijgt. Hoeveel gratis elektriciteit krijgt u als u geen aparte meter voor elektriciteit hebt? Woont u in een appartement of een ander gebouw en hebt u geen aparte meter? De hoeveelheid gratis elektriciteit berekent uw leverancier zo: 100 kWh + (100 kWh x het aantal personen dat gedomicilieerd is op een adres in het gebouw). De gratis elektriciteit wordt verdeeld over de bewoners van het gebouw. Staat die gratis elektriciteit niet op uw factuur? Of denkt u dat uw leverancier te weinig rekende? Neem contact op met uw leverancier. Die moet u dan een document sturen. Noteer in dat document het aantal personen dat op 1 januari van dat jaar gedomicilieerd was op uw adres. Stuur het ingevulde document terug naar uw leverancier. Uw leverancier moet u een nieuwe factuur sturen binnen een maand nadat hij het ingevulde document ontving.


6. De nettarieven

Onder deze rubriek van de factuur vinden we de vergoedingen voor het beheer van de transportnetten en van de distributienetten.

Monopolies voor het transport en de distributie In tegenstelling tot wat het geval is bij de productie en de verkoop van energie is er geen concurrentie bij het beheer van transportnetten en distributienetten. Het heeft overigens weinig zin om daar concurrentie te organiseren, want dit zou de bouw van bijkomende netwerken veronderstellen. Er is wel een zekere controle op de tarieven die deze beheerders toepassen.

A. De transmissiekosten en de vervoerskosten Via de factuur van uw leverancier rekent Elia kosten aan om elektriciteit over te brengen van de centrales naar de distributienetten. Ook Fluxys, de beheerder van het transportnet voor aardgas, rekent kosten aan, maar die zijn niet afzonderlijk in de factuur terug te vinden. De tarieven van deze bedrijven worden vooraf door de CREG goedgekeurd.


B. De distributiekosten

Via de factuur van uw leverancier rekent de beheerder van het distributienet u zijn kosten aan. Ook deze tarieven worden vooraf door de CREG goedgekeurd. Zij verschillen naargelang het distributienet en hangen dus af van uw woonplaats.


7. Heffingen en toeslagen

Diverse overheden leggen allerhande heffingen op waar u niet omheen kunt.

A. De federale bijdrage

Deze bijdrage wordt verrekend per kWh die u verbruikt. Op de bijdrage is ook BTW verschuldigd.

De federale bijdrage wordt geheven ter financiering van sommige sociale verplichtingen, de controle op de markt en andere kosten, die uiteindelijk aan de consument worden doorgerekend.

Bestemming van de federale bijdrage

de denuclearisatie van nucleaire sites; de werkingskosten van de CREG; de financiering van de begeleiding en financiële maatschappelijke steunverlening inzake energie door de OCMW’s; het federale beleid tot terugdringing van de uitstoot van broeikasgassen; een compensatie van de kosten voor elektriciteitsbedrijven die de sociale maximumprijzen toepassen; de financiering van de forfaitaire vermindering voor verwarming met aardgas en elektriciteit.


B. De bijdrage voor beschermde klanten

Met deze bijdrage vergoedt de overheid bedrijven die klanten hebben met een sociale maximumprijs. U vindt die bijdrage enkel op de factuur voor aardgas. De sociale maximumprijzen van elektriciteit staan bij de federale bijdrage.

C. De bijdrage op energie Deze bijdrage gaat naar het ‘Fonds voor het Financieel Evenwicht in de Sociale Zekerheid’.


8. De betaling van de factuur A. De betalingstermijn

De factuur vermeldt een termijn binnen dewelke u moet betalen. Deze termijn mag niet korter zijn dan vijftien kalenderdagen nadat u de factuur hebt ontvangen. U wordt geacht de factuur te hebben ontvangen op de derde werkdag nadat deze is verzonden.

B. ‘Vergeten te betalen’ kost geld De leverancier kan kosten aanrekenen voor de herinneringsbrief en de ingebrekestelling2. In de algemene voorwaarden staat dikwijls vermeld dat u bij wanbetaling allerhande vergoedingen en nalatigheidsintresten verschuldigd bent. Wanneer u na het verstrijken van die termijn niet hebt betaald, stuurt de leverancier u een herinneringsbrief. Die herinneringsbrief doet een nieuwe termijn van tenminste vijftien kalenderdagen ingaan, binnen dewelke u geacht wordt te betalen. Reageert u niet binnen die termijn, dan stuurt de leverancier per aangetekende brief een ingebrekestelling.

2

Die kosten kunnen niet worden aangerekend in bepaalde categorieën van klanten die sociale bescherming genieten, de ‘beschermde klanten’.


C. Betalen via domiciliëring Als u betaalt via domiciliëring, haalt uw leverancier het bedrag van de factuur automatisch van uw rekening. De domiciliëring staat op uw factuur. U vindt er ook de datum waarop uw leverancier het bedrag van uw factuur haalde. Wilt u betalen via domiciliëring? Dan moet u een document ondertekenen en afgeven aan uw bank. Let op: de domiciliëring mag niet langer lopen dan de duur van uw contract; de leverancier kan u niet verplichten om via domiciliëring te betalen. U hebt minstens ook de mogelijkheid om per overschrijving te betalen. Voordeel

Nadeel

U hoeft het bedrag niet meer over te schrijven. U kan dus nooit te laat betalen.

Een domiciliëring maakt het u moeilijker als u niet akkoord gaat met het bedrag op uw factuur. U betaalde uw factuur immers al. U krijgt wel de tijd om te reageren op een factuur. De leverancier mag pas het bedrag van uw rekening halen 15 dagen nadat u de factuur ontving.

D. Wanneer verjaart de energiefactuur? Hiervoor bestond vroeger onduidelijkheid, maar vandaag wordt aangenomen dat schulden uit een energiefactuur na 5 jaar verjaren.


9. Wat zegt de factuur over uw contract? A. Duur en beëindiging van uw contract We onderscheiden twee mogelijkheden: Uw contract heeft een bepaalde duur (1, 2, 3… jaar).

→ Op de factuur moet u onder

meer de duur en de einddatum kunnen vinden. → Na die einddatum wordt het contract stilzwijgend verlengd wanneer u niet voordien hebt opgezegd.

Uw contract heeft een onbepaalde duur. De duur van dit contract wordt niet bepaald, maar u kunt die altijd opzeggen, als u maar een opzeggingstermijn in acht neemt.


B. U kunt altijd het contract beëindigen U kunt het contract met uw leverancier op elk ogenblik beëindigen. U kunt dit doen zowel wanneer uw contract van bepaalde duur is, als wanneer die van onbepaalde duur is. U moet wel altijd een opzeggingstermijn van één maand naleven. De leverancier mag u geen vergoeding aanrekenen. U hebt dit recht, ook al staan in het contract andere voorwaarden, termijnen of vergoedingen vermeld.

C. Uw leverancier stopt het contract Uw leverancier moet een opzegtermijn naleven van minstens zestig dagen, als hij het contract wil stoppen. Stopt de leverancier het contract omdat u niet kan betalen? Dan kan hij u geen vergoeding of kosten aanrekenen om het contract op te zeggen.

D. Hoe verandert u van leverancier? Neem contact op met uw nieuwe leverancier. Hij moet dan het nodige doen om uw contract met uw oude leverancier te laten stopzetten. Let erop dat hij het nieuwe contract pas laat ingaan wanneer het contract met uw oude leverancier helemaal is verstreken. Uw oude leverancier stuurt u nadien binnen redelijke termijn één enkele slotfactuur die alle kosten bevat die u hem nog moet betalen.


10. Vragen en klachten over uw factuur? A. Tot wanneer kunt u klacht indienen? Stel uw vraag of dien klacht in bij uw leverancier. Voor fouten in de factuur kunt u dat doen binnen 12 maanden nadat u de factuur ontving.

B. Wanneer moet de leverancier antwoorden? Uw leverancier moet binnen 5 werkdagen antwoorden op uw vraag of klacht. Als u niet akkoord gaat met het bedrag, moet uw leverancier binnen 10 werkdagen reageren, en in ieder geval voor de einddatum van de betaling. Dit zijn de antwoorden die de leverancier kan geven: Uw klacht is terecht; Uw klacht is niet terecht. Uw leverancier moet een reden geven. Uw leverancier wil uw klacht verder onderzoeken. Hij moet zeggen wanneer u een antwoord krijgt. Vindt de leverancier uw klacht terecht? Of moet hij uw klacht nog onderzoeken? Dan moet u voorlopig het deel van de factuur niet betalen waarmee u niet akkoord gaat.


Woordenlijst  Aardgasvervoersnet: het geheel van opslagruimten en leidingen die het aardgas tot bij de distributienetten brengen.

 Afrekeningsfactuur: de factuur met het bedrag dat u moet betalen op basis van uw werkelijke verbruik van elektriciteit en aardgas (vastgesteld aan de hand van de meetgegevens). U ontvangt deze factuur in principe jaarlijks.  Algemene voorwaarden: de regels die u moet naleven wanneer u aansluit bij een bepaalde leverancier. Ze maken deel uit van uw contract: in theorie wordt u verondersteld ermee te hebben ingestemd.  Beheerder van het aardgasvervoersnet: een door de overheid aangewezen bedrijf dat instaat voor het beheer van het aardgasvervoersnet in ons land (Fluxys).  Distributienet: het netwerk van kabels en leidingen die de elektriciteit en het aardgas tot bij de klanten brengen.  Distributienetbeheerder: het bedrijf dat het plaatselijke elektriciteitsnet en/of aardgasnet beheert waarop u bent aangesloten. Het gaat om slechts één bedrijf voor een bepaald gebied.  Domiciliëring: de toestemming die u aan uw leverancier geeft om uw facturen telkens rechtstreeks van uw bankrekening te innen.  EAN-code (European Article Numbering): het unieke nummer voor de aansluiting van een woning of bedrijf op het elektriciteits- of aardgasnet.  Groene stroom: elektriciteit die door hernieuwbare energiebronnen wordt opgewekt (zonne-energie, windenergie, …).  Heffingen (in de energiefactuur): de diverse lasten die voor verschillende doelstellingen worden opgelegd en via de factuur aan de klant verrekend.  Herinneringsbrief: de brief die de leverancier u zendt wanneer u uw factuur niet tijdig hebt betaald en waarin hij u tot betaling aanzet. pag. 40 | Energiegids

 Ingebrekestelling: de brief die de leverancier u zendt wanneer u ook

na ontvangst van een herinneringsbrief uw factuur niet betaald hebt en waarin hij u erop wijst dat u uw verplichtingen niet bent nagekomen.  Kilowattuur (kWh): Watt (W) is een eenheid van vermogen (van bijvoorbeeld een elektrisch toestel). Een kilowatt (kW) = 1000 Watt. Kilowattuur (kWh) is een eenheid van arbeid of energie. Eén kilowattuur is de verbruikte arbeid of energie door een toestel met een vermogen van 1000 watt gedurende een uur.  Leverancier: het bedrijf dat u elektriciteit of aardgas (of beide) verkoopt.  Meetgegevens: uw verbruik van aardgas en elektriciteit, zoals blijkt uit uw meterstanden.  Opzegging: de eenzijdige beëindiging van het contract met de leverancier.  Opzeggingstermijn: de termijn tussen de opzegging door een partij en het effectieve einde van het leveringscontract.  Producent: het bedrijf dat elektriciteit opwekt.  Schadevergoeding: de vergoeding die verschuldigd is voor de schade die werd veroorzaakt doordat men zijn verplichtingen uit het contract niet is nagekomen.  Slotfactuur: de factuur die u ontvangt wanneer u verandert van leverancier of wanneer u verhuist. Zij wordt opgemaakt op basis van uw werkelijke verbruik (vastgesteld aan de hand van de meetgegevens).  Sociale maximumprijs: het tarief dat leveranciers moeten toepassen bij klanten die in aanmerking komen voor bepaalde gewaarborgde inkomens en tegemoetkomingen.  Transmissienet: het net voor het overbrengen van elektriciteit van de producenten naar de distributienetten.  Transmissienetbeheerder: het door de overheid aangewezen bedrijf dat instaat voor het beheer van het transmissienet in ons land (Elia).  Vaste vergoeding: het deel van de energieprijs dat niet afhangt van de hoogte van uw verbruik. Energiegids | pag. 41

 Verbrekingsvergoeding: de vergoeding die u verschuldigd bent omdat u een contract voor de afloop van de voorziene duur beëindigt.

 Voorschotfactuur: de factuur die de leverancier u stuurt in de periode voor hij de afrekeningsfactuur opmaakt. Zij is gebaseerd op een geschat verbruik.  Warmtekrachtkoppeling: gelijktijdig opwekken in één proces van warmte en energie. Hiermee wordt een oplossing gegeven voor het probleem dat in elektriciteitscentrales slechts een deel van de warmte wordt omgezet in bruikbare energie.


Waar kunt u terecht voor meer informatie of met klachten?

Neem eerst contact op met uw leverancier. Raakt uw probleem niet opgelost? Dan kan u contact opnemen met een van de volgende diensten.

Ombudsdienst voor energie Bij deze dienst kunt u terecht met klachten over uw energiefactuur Ombudsdienst voor Energie Koningsstraat, 47 | 1000 Brussel tel. 02 211 10 60 | fax 02 211 10 69 [email protected] | www.ombudsmanenergie.be

Vlaamse regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) Bij de VREG kan u terecht als u een klacht hebt over: uw aansluiting, of als uw leverancier weigert om u aan te sluiten; storingen, defecte meters; de meterstanden op uw factuur waarmee u niet akkoord gaat; gratis elektriciteit; uw budgetmeter, stroombegrenzer of als uw leverancier u wil afsluiten. Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20, bus 19 | 1000 Brussel Gratis telefoonnummer 1700 | fax 02 553 13 50 [email protected] | www.vreg.be


FOD Economie Hier kunt u terecht met vragen en klachten in verband met betwistbare verkooppraktijken FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Algemene Directie Controle en Bemiddeling Centrale Diensten - Front Office NG III, 3e verdieping Koning Albert II-laan 16 | 1000 Brussel tel. 02 277 54 84 | fax 02 277 54 52 [email protected]


Verbruikersateljee vzw Grasmarkt 105 /b51 1000 Brussel tel. 02 552 02 48 fax 02 552 02 55 [email protected] www.energiebad.be

 vu. Gert Mampaey Hofstraat 14 9470 Denderleeuw

 Energiegids | pag. 45 Foto’s reporters

Een uitgave van Verbruikersateljee vzw Beweging voor de kleine consument www.energiebad.be

Energiegids. ontdek meer over uw factuur voor elektriciteit en aardgas

Recommend Documents