Energie-investeringsaftrek (EIA)

Voorwoord

2012 in vogelvlucht

01. EIA: instrument voor energieen innovatiebeleid 02. Kerncijfers EIA 2012 • • • •

Aanvragen en investeringsbedragen Terugblik: EIA 16 jaar Aanvragen per sector Geografische spreiding

03. Gebruikte energietechnieken

• De Energielijst • Vier toepassingen • Top 10 technieken

04. Jaarcijfers

Energie-investeringsaftrek (EIA) Jaarverslag 2012 A

EIA Jaarverslag 2012

• Sectoren • Technieken

05. Uit de praktijk

• • • •

Gebouwde omgeving - NSVV Industrie - Lanxess Logistiek - Dailycool Tuinbouw – Waiboer

Voorwoord

Voorwoord

Op 4 december 2012 trad de Europese richtlijn voor energie-efficiëntie in werking. Er wordt momenteel volop nagedacht over de wijze waarop we dat in Nederland willen bereiken. Concreet betekent dit een te halen doel van jaarlijks anderhalf procent energie-efficiëntie in de periode van 2014-2020. Duidelijk is dat de Energieinvesteringsaftrek in het bereiken van deze doelstellingen nu en in de nabije toekomst een belangrijke bijdrage levert.

Naast de jaarcijfers vindt u in dit verslag voorbeelden van creatieve ondernemers die op zoek gingen naar duurzame, energiezuinige alternatieven. Zo stonden de investeringen in het zuinige koelsysteem in de vrachtwagens van logistiek dienstverlener Dailycool uit Alkmaar niet specifiek op de Energielijst, maar kon het bedrijf toch rekenen op fiscaal voordeel. De regeling biedt namelijk ruimte voor maatwerkoplossingen met een flinke energiebesparing. Ook rubberproducent LANXESS Elastomers realiseert een opmerkelijke energiereductie, met een nieuwe katalysator. Of akkerbouwer Jaap Jan Waiboer. Hij bedacht een nieuwe manier om bloembollen te drogen, met droge en warme lucht onder zijn dubbele dak. Verder staat de voorzitter van de NSVV stil bij de ontwikkeling van ledverlichting.

In 2012 ondersteunde de EIA investeringen in duurzame energie en in energiebesparing in de gebouwde omgeving, transport en processen. Met in dat jaar meer dan 17.000 aanvragen. Goed voor bijna 1,3 miljard euro aan gemelde investeringen, waarvan circa 260 miljoen euro in hernieuwbare energie. Ook is in 2012 het indienen van een aanvraag voor 2013 makkelijker gemaakt voor maatschappen en vennootschappen. Zij kunnen nu voor een project een gezamenlijke aanvraag indienen. Daarvoor heeft de ondernemer geen accountant of subsidieadviseur nodig. Een mooi voorbeeld van administratieve lastenverlaging voor ondernemers.





Ik hoop dat de voorbeelden in dit jaarverslag u een goed idee geven wat er binnen de EIA allemaal mogelijk is. Veel ondernemers gingen u al voor. Kijk op www.agentschapnl.nl/EIA voor de mogelijkheden.

04. Jaarcijfers

ir. J.A. Stremler Plaatsvervangend directeur Energie en Duurzaamheid

05. Uit de praktijk

01

2012 in vogelvlucht



• • • •


2012 in vogelvlucht € 1.256 miljoen aan gemelde investeringen waarvan 76 procent door het mkb Sector met de meeste aanvragen:

Groot- en detailhandel

Voorwoord

€ 200 miljoen minder investeringen dan in 2011 Provincies met hoogste investering:

1. Zuid-Holland € 474 miljoen 2. Noord-Holland € 183 miljoen 3. Noord-Brabant € 140 miljoen

5.052 aanvragen (€ 100 miljoen)

€ 151 miljoen budget beschikbaar,

765 kiloton CO2-reductie per jaar

In 2012 1.428 meer aanvragen dan in 2011

17.312 aanvragen van 10.128 ondernemers 84 procent van mkb

> circa 430 miljoen m3 aardgasequivalent > te vergelijken met 270.000 huishoudens

Hoogste investeringen door

Energieproducenten € 353 miljoen (247 aanvragen)




€ 94 miljoen gebruikt De maatregelen uit 2012 zorgen voor circa

2012 in vogelvlucht


04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk Toepassingsgebied met de hoogste investeringen:

(proces) Industrie

Gebouwde omgeving € 598 miljoen (7.451 aanvragen) € 325 miljoen (2.187 aanvragen)

Duurzame Energie € 263 miljoen (4.797 aanvragen) 02


• • • •


01.

E IA: instrument voor energieen innovatiebeleid Met de EIA ondersteunt het Ministerie van Economische Zaken bedrijven bij het investeren in innovatieve, energiebesparende en duurzame technieken. Hiermee draagt de regeling bij aan groene groei in Nederland en de rijksbrede energiebesparingsdoelstelling voor 2020. De investeringen die de EIA in 2012 ondersteunde, leveren naar verwachting een CO2-reductie op van meer dan 765 kiloton per jaar.

kennisinstellingen en universiteiten samen aan innovatie en economische groei in negen sterke sectoren. De Green Deals moeten burgers, bedrijven, lokale en provinciale overheden helpen bij het realiseren van energieprojecten, bijvoorbeeld door het wegnemen van belemmeringen. De EIA sluit nauw aan bij de Meerjarenafspraken energie-efficiency (MJA), Green Deals en het Topsectorenbeleid. Samen zorgen deze instrumenten voor (technische) innovaties en ‘groene groei’ bij bedrijven en organisaties. EIA stimuleert innovatieve energiebesparing en duurzame energie De EIA ondersteunt bedrijven bij het investeren in innovatieve energiebesparende technieken en duurzame energie. Hierbij gaat het om technieken die nog niet op grote schaal worden toegepast of met een rendement dat hoger is dan standaard. De investering in innovatieve technieken is vaak hoger dan die in gangbare; de EIA compenseert een (deel) van de hogere kostprijs door middel van een fiscaal voordeel.

Het Nederlandse energieen innovatiebeleid De Nederlandse energievoorziening moet minder afhankelijk worden van andere landen, hoge prijzen en vervuilende brandstoffen. De nationale doelstelling om 16 procent van de energieproductie uit duurzame bronnen te halen in 2020 ligt hoger dan de Europese doelstelling van 14 procent. Binnen de Europese Unie is daarnaast afgesproken om in 2020 20 procent minder CO2 uit te stoten dan in 1990. Voor de uitvoering van het energieen innovatiebeleid zet het Ministerie van Economische Zaken onder andere het Topsectorenbeleid en de Green Deals in. Via het Topsectorenbeleid werken bedrijven, overheid,

In 2012 bood de EIA de bedrijven een netto voordeel op investeringen van circa 10 procent. De regeling stimuleert daardoor ook de markt voor energiebesparende en

03


Voorwoord

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


01.

E IA: instrument voor energieen innovatiebeleid

duurzame technieken. Niet alleen de verkoop krijgt een stimulans, ook de marktontwikkeling verloopt sneller. Daarmee draagt de EIA bij aan groene groei in Nederland en de rijksbrede energiebesparingsdoelstelling van 2020. Verwachte CO2-reductie meer dan 765 kiloton per jaar De investeringen die de EIA in 2012 ondersteunde, leveren naar verwachting een CO2-reductie op van meer dan 765 kiloton per jaar. Deze behaalde energieefficiency is vergelijkbaar met het jaarlijkse gasgebruik van 270.000 huishoudens. Ter vergelijking: in 2011 was dit circa 1.000 kiloton CO2 per jaar, iets hoger dan in 2012. Dit komt met name omdat in 2011 een aantal grote windmolenprojecten bij de EIA is gemeld.

Peildatum De EIA stelt elk jaar een jaarverslag op. De resultaten in dit jaarverslag zijn gebaseerd op cijfers gepeild op 2 april 2013. Op die datum was 92 procent van de aanvragen over het EIA-jaar 2012 afgehandeld. Bedrijven kunnen tot drie maanden na aanschaf van een bedrijfsmiddel een EIA-aanvraag doen. Investeringen voor de EIA onder de voorwaarden die golden tot 31 december 2012 konden tot uiterlijk 1 april 2013 worden aangemeld.

Voorwoord

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

04


• • • •


02.

Kerncijfers EIA 2012 De stijging in het aantal EIA-aanvragen die sinds 2009 gaande is, zette in 2012 door, met in dat jaar in totaal 17.312 aanvragen. De bedrijven investeerden in euro’s 14 procent minder dan in 2011. Hun totale fiscale voordeel was in 2012 naar verwachting 94 miljoen euro. Energieproducenten en bedrijven in de industrie investeerden het meest. De meeste aanvragen kwamen uit de Groot- en detailhandel, Landbouw, bosbouw en visserij en de Industrie. Circa 84 procent van de aanvragen kwam uit het mkb. Bedrijven in de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland en Noord-Brabant investeerden het meest.

Voorwoord

2012 in vogelvlucht

01. EIA: instrument voor energieen innovatiebeleid

Aanvragen en investeringsbedragen Meer aanvragen Het aantal EIA-aanvragen nam in 2012 toe: dit was 9 procent meer dan in 2011. De 17.312 aanvragen werden gedaan door 10.128 verschillende ondernemers, waaronder bv’s, maten en vennoten. Het bedrag dat bedrijven in 2012 investeerden in energiebesparende maatregelen en duurzame energie was lager dan het jaar ervoor. Gezamenlijk vroegen ze in 2012 aftrek aan voor circa 1.256 miljoen euro aan energie-investeringen; in 2011 was dat 1.455 miljoen euro.

02. Kerncijfers EIA 2012 • • • •




04. Jaarcijfers Aantal aanvragen en gemeld investeringsbedrag 2011 en 2012

EIA 2012 EIA 2011

Aantal aanvragen

Stijging aantal aanvragen t.o.v. 2011

Gemeld investeringsbedrag (in miljoen €)

Daling investeringsbedrag t.o.v. 2011 (in miljoen €)

17.312 15.884

1.428 (9%) -

1.256 1.455

199 (-14%) -

Peildata 3 april 2012 (cijfers 2011) en 2 april 2013 (cijfers 2012)

05. Uit de praktijk

05



• • • •


02.

Kerncijfers EIA 2012

Fiscaal voordeel voor bedrijven Het goedgekeurde bedrag van de afgehandelde aanvragen komt naar verwachting uit op circa 75 procent van het gemelde investeringsbedrag. Het netto fiscale voordeel voor een onderneming bedroeg in 2012 rond de

Voorwoord

10 procent, uitgaande van een gemiddeld belastingtarief van 25 procent en een EIA-aftrekpercentage van 41,5 procent. Daarmee komt het totale fiscale voordeel voor de bedrijven op circa 94 miljoen euro. De cijfers zijn exclusief eventuele correcties door de Belastingdienst.

Gemeld en goedgekeurd investeringsbedrag, netto voordeel voor de ondernemer en EIA-budget Gemeld investeringsbedrag (in miljoen €)

Prognose1 goedgekeurd bedrag (in miljoen €)

Prognose netto voordeel (in miljoen €)

Budget EIA (in miljoen €)

1.256

942

94 (10%)

151

EIA 2012 Peildatum 2 april 2013 1

Het definitieve goedgekeurde bedrag is bekend als alle aanvragen van 2012 zijn afgehandeld.

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

06


• • • •


02.


Voorwoord

Terugblik: EIA in de afgelopen 16 jaar


investeringen in energiebesparende technieken en duurzame energie. Sinds 2001 zijn er bij de EIA niet meer zoveel aanvragen gedaan als in 2012.

De afgelopen 16 jaar zijn er bijna 250.000 aanvragen gedaan, voor een bedrag van circa 20 miljard euro aan

Gemelde investeringsbedragen en aantal aanvragen van 1997 tot en met 2012

Gemeld investeringsbedrag (x 1 miljoen €) 4.000

Aantal 30.000 27.500

2012 in vogelvlucht




25.000 22.500

3.000

20.000 17.500 15.000

2.000

12.500 10.000 7.500

1.000

5.000


04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

2.500 0

0 '97

'98

Aantal aanvragen

'99

'00

'01

'02

'03

'04 Jaar

'05

'06

'07

'08

'09

'10

Gemeld investeringsbedrag

07


'11

'12

• • • •


02.

Kerncijfers EIA 2012 353

Energieproducenten

353

Energieproducenten

242

Industrie

242

Industrie

154

Land- en bosbouw en visserij

154


121

Financiële instellingen

121


Voorwoord

2012 in vogelvlucht

01. EIA: instrument voor energieGrooten detailhandel, Landbouw, bosbouw en visserij Aanvragen per sector 100 Groot- en detailhandel 100 Grooten detailhandel en innovatiebeleid en de Industrie. Voor een compleet overzicht van het Energieproducenten en bedrijven in de industriesector 61 Verhuur en handel onroerend goed 61 Verhuur en handel onroerend goed Groot- en detailhandel Groot- en detailhandel aantal aanvragen en de investeringsbedragen van alle investeerden het hoogste bedrag in energiebesparing en Verhuur en handel 225 Overige sectoren 225 Overige sectoren 02. Kerncijfers EIA 2012 Verhuur handel onroerend goed enduurzame sectoren zie de jaarcijfers over 2012 (vanaf pagina 16). energie. De meeste aanvragen kwamen uit de onroerend goed Overige sectoren Overige sectoren

Peildatum 3 april 2012


Aantal aanvragen per bedrijfssector in 2012 (in totaal 17.312 aanvragen)

18%

17%

28%

5% 4%

11% 12%

29%

19% 29%

9%

353

Energieproducenten

242

Industrie

5% Overige sectoren

225

Overige sectoren

Industrie

154


121


100


4.966

Groot- en detailhandel 18% Land- en bosbouw en visserij

2.967 1.968

28%

906

8% Roerend goed en zakelijke dienstverlening

736

Logies, maaltijd- en drankverstrekking 19% 10%

717


61

12%

17%

4%

225 154 121 100 61

29%

5.052

08 17% Groot- en detailhandel

4.966

Land- en bosbouw en visserij 4% Industrie 4%

1.968

29%


05. Uit de praktijk

Verhuur en handel onroerend goed



Energieproducenten 03. Gebruikte energietechnieken 353 Energieproducenten Industrie 242 Industrie • De Energielijst Overige sectoren 225 Overige sectoren • Vier toepassingen Land- en bosbouw en visserij 154 Land- en bosbouw en visserij • Top 10 technieken Financiële instellingen 121 Financiële instellingen Groot- en detailhandel 100 Groot- en detailhandel 04. Jaarcijfers Verhuur en handel onroerend goed 61 Verhuur en handel onroerend goed



4%

242

Peildatum 2 april 2013 Peildatum 3 april 2012

Peildatum 2 april 2013 Peildatum 2 april 2013

5.052

353

353 Energieproducenten 18% 5.052 Groot- en detailhandel 18% 242 Industrie 4.966 Land- en bosbouw en visserij 28% 28% 5% 225 Overige sectoren 5% 2.967 Overige sectoren 154 Land- en bosbouw en visserij 1.968 Industrie 8% 8% 121 Financiële instellingen 906 Roerend goed en zakelijke dienstverlening 100 Groot- en detailhandel 10% 19% 736 Logies, maaltijd- 10% en drankverstrekking 19% 61 Verhuur en handel onroerend goed 12% 717 Financiële instellingen 12%

4% 8% 5% 10%

Gemeld investeringsbedrag per bedrijfssector in 2012 (in miljoen €) (in totaal € 1.256 miljoen)

• • • •

5.052


4.966


1.968

Industrie

• • • •


02.


Gebruik door het midden- en kleinbedrijf Zowel het midden- en kleinbedrijf (bedrijven tot 250 werknemers) als grote bedrijven (bedrijven met 250 of meer werknemers) dienden in 2012 meer aanvragen in dan het jaar ervoor. Ze investeerden echter minder geld dan in 2011. Het aandeel van het mkb in het totale aantal aanvragen bedroeg in 2012 circa 84 procent. Van de 1,3 miljard euro aan energie-investeringen is 76 procent van het gemelde bedrag gerealiseerd door het mkb. Gemeld investeringsbedrag midden- en kleinbedrijf 2012 vergeleken met 2011 (in miljoen €) 1500 1250

Voorwoord

Geografische spreiding Bedrijven in de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland en Noord-Brabant investeerden in 2012 het meest in energie-efficiënte installaties. In zes provincies nam het investeringsbedrag toe ten opzichte van 2011, met in Zuid-Holland de grootste netto toename van 187 miljoen euro. In de rest van de provincies investeerden bedrijven minder dan het jaar ervoor. Hoewel investeringen in Flevoland in 2011 het meest stegen, is daar nu de grootste daling te zien. Het verschil heeft te maken met de meldingen van een aantal windmolenparken in 2011 die in Flevoland worden of zijn geplaatst. Het aantal aanvragen nam wel in bijna alle provincies toe; slechts in drie provincies daalde dit licht.

404 (28%) 307 (24%)

1000

1.051 (72%)




949 (76%)

250 0 2011



04. Jaarcijfers

750 500

2012 in vogelvlucht


05. Uit de praktijk

2012

Grote bedrijven Mkb

09


• • • •


02.


Voorwoord


Gemeld investeringsbedrag en aantal aanvragen in 2012 per provincie Aantal aanvragen Gemeld investeringsbedrag (in miljoen €)

474 (38%)

2.527 (15%) 27 (2%)

2.623 (15%)

Groningen

Friesland 518 19 (3%) (2%)

Noord-Holland 108 1.026 (9%) (6%)

140 (11%)

1.802 (10%)

Utrecht

30 (2%)

670 (4%)

Drenthe

Flevoland

Zuid-Holland 658 46 (4%) (4%)

694 35 (4%) (3%)

949 (5%)

183 (15%)

2.664 (15%)

2012 in vogelvlucht

2.221 (13%)

82 (7%)

50 (4%) Overijssel

Gelderland

Zeeland



960 62 (6%) (5%)


05. Uit de praktijk

Limburg

10


04. Jaarcijfers

Noord-Brabant



• • • •


03.

Gebruikte energietechnieken Op de Energielijst staan alle technieken die voor de EIA in aanmerking komen. Deze lijst wordt jaarlijks geactualiseerd, met input van het bedrijfsleven. In totaal bevat hij 148 technieken met fiscaal voordeel. Ondernemers gebruikten ook pakketten van maatregelen voor het verbeteren van de energieprestatie van bestaande bedrijfsgebouwen; het gebruik daarvan verdrievoudigde in 2012. De energietechnieken op de Energielijst kunnen worden toegepast in gebouwen, industriële processen, duurzame energie en transport.

In 2011 dienden bedrijven circa 100 verzoeken in voor aanpassing of aanvullingen voor de Energielijst van 2012. Dit resulteerde in 19 nieuwe en 33 gewijzigde technieken. Daarnaast zijn er 6 technieken van de Energielijst gehaald. Dit laatste gebeurt wanneer technieken gewoon zijn geworden en dus geen energiebesparing meer opleveren ten opzichte wat gewoonlijk in de markt gebeurt. Generieke en specifieke energietechnieken De EIA is een algemene regeling: hij is generiek opgezet. Bijna alle Nederlandse ondernemers kunnen hiervan voor bijna alle investeringen in energiebesparing gebruik maken. Op de Energielijst staan generieke codes. Dit zijn geen duidelijk omschreven bedrijfsmiddelen, maar algemene beschrijvingen. Deze moeten per geïnvesteerde euro een bepaalde energiebesparing opleveren. De besparingsnorm verschilt per toepassingsgebied: gebouwde omgeving, industrie, transport of duurzame energie. Op de energielijst staan daarnaast 140 specifieke codes. Dit zijn concrete, duidelijk omschreven bedrijfsmiddelen waarvan al bekend is dat ze voldoende energie-efficiënt zijn of dat ze het beste alternatief zijn in een bepaalde situatie. Zoals ledverlichting of warmte- en koudeopslag. De besparing aantonen is dan niet meer nodig. In deze tabel staat een overzicht van het aantal aanvragen en het gemelde bedrag per techniek.

De Energielijst Bedrijfsleven denkt mee Op de Energielijst staan alle technieken beschreven die voor de EIA in aanmerking komen. Jaarlijks wordt de lijst aangevuld met nieuw op de markt verschenen technieken. Ook het bedrijfsleven kan hiervoor ieder jaar tot begin september voorstellen doen. Belangrijk is dat de innovatie een aantoonbare energie-efficiency heeft ten opzichte van de veelgebruikte techniek op dat moment. Soms worden technieken die al op de lijst staan verwijderd of aangepast, bijvoorbeeld vanwege gewijzigde normen en keurmerken.

11


Voorwoord

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


03.

Gebruikte energietechnieken

Voorwoord

miljoen euro in 2011 naar 101 miljoen euro in 2012. Het lijkt erop dat meer bedrijven besluiten om niet over te gaan naar een nieuw gebouw maar ervoor kiezen om met een lagere investering dan bij nieuwbouw het bestaande gebouw op te waarderen. Daarnaast draagt de bekendheid van het energielabel voor gebouwen ook bij aan deze toename.

Betere energieprestatie bedrijfsgebouwen Ondernemers maakten in 2012 veel gebruik van de EIA voor het verbeteren van de energieprestatie van bestaande bedrijfsgebouwen. Voorwaarde is dat een gebouw energielabel B haalt of het huidige energielabel met twee stappen verbetert. De EIA geldt dan voor het pakket van genomen maatregelen uit de Energielijst. Het gebruik van deze pakketcode verdrievoudigde van 35

Generiek energie-efficiënter, bestaand Generiek energie-efficiënter, nieuw Specifiek Pakket Bedrijfsgebouw Totaal




Aantal aanvragen en gemeld investeringsbedrag per categorie EIA 2012

2012 in vogelvlucht

Aantal aanvragen

Gemeld investerings bedrag (in miljoen €)

Gemiddeld bedrag per aanvraag (in €)

1.023 (6%) 456 (3%) 15.693 (91%) 140 (1%)

185 (15%) 101 (8%) 869 (69%) 101 (8%)

180.840 221.491 55.375 721.428

17.312 (100%)

1.256 (100%)

72.550


Vier toepassingen

name voor ledverlichtingssystemen, energie-efficiënte verlichtingssystemen en warmtepompen. Voor duurzame energie zijn dit onder andere fotovoltaïsche zonne-energiesystemen, zonnecollectorsystemen en ketels gestookt met biomassa.

De energie-investeringen op de Energielijst worden toegepast in gebouwen, processen, duurzame energie en transport. Daarnaast onderscheiden we de categorieën apparaten en landen tuinbouw. Voor de categorie gebouwen kwamen de meeste aanvragen binnen, met

12



04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


03.

43%

Gebruikte energietechnieken benutting van afvalwarmte, technische voorzieningen voor energiebesparing en de pakketcode voor de energieprestatieverbetering van bedrijfsgebouwen.

Bedrijven investeerden het meest in de categorieën gebouwen en industriële processen. Hierbij vallen vooral Groot- en detailhandel de hogere investeringsbedragen op in systemen voor

Groot- en detailhandel Verhuur en handel Verhuuronroerend en handelgoed onroerend goed Overige sectoren Overige sectoren Aantal aanvragen per toepassing

Gemeld investeringsbedrag per toepassing (in miljoen €) (in totaal € 1.256 miljoen)

(in totaal 17.312 aanvragen) 4%

10% 12%

4% 3%

3%

10%

2% 3%

2% 1%

7.451 Gebouwen Gebouwen 4.797 Duurzame energie 10% 21% 4.797 Duurzame energie 2.187 Industriële processen 43% 2.187 Industriële processen 43% 1.726 Apparaten 12% 1.726 Apparaten 588 Land- en tuinbouw 588 Land- en tuinbouw 563 Transport 26% 563 Transport 28% 2% 1% Peildatum 2 april 2013 2% Peildatum 2 april 2013 7.451

12%

28%

4%

28%

43% 48%

7.451

Gebouwen

598

Gebouwen

4.797

325

Industriële processen

2.187

Duurzame energie 21% Industriële processen

263

Duurzame energie

1.726

Apparaten

588

Land- en tuinbouw

563

Transport

48%

26%


27

Transport

23

Apparaten

19

Land- en tuinbouw


13

598 Gebouwen Gebouwen 325 Industriële processen 4.797 Duurzame energie 263 Duurzame energie 2.187 Industriële processen 27 Transport 1.726 Apparaten 23 Apparaten 588 Land- en tuinbouw 19 Land- en tuinbouw 563 Transport Peildatum 2 april 2013 Peildatum 2 april 2013 7.451


Voorwoord

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


03.

Gebruikte energietechnieken

Voorwoord

Top 10 technieken


Bedrijven dienden in 2012 aanvragen in voor 122 van de 148 technieken op de Energielijst. In de jaarcijfers staat een compleet overzicht van deze technieken (vanaf pagina 21).

02. Kerncijfers EIA 2012

Top 10 EIA-technieken (op basis van gemeld investeringsbedrag) Plaats 1 (23) 2 (2) 3 (8) 4 (5) 5 (3) 6 (1) 7 (4) 8 (9) 9 (7) 10 (10)

Technieken

Toepassing

Systeem voor benutting van afvalwarmte Generiek energie-efficiënter bestaand proces Energieprestatieverbetering bestaande bedrijfsgebouwen Fotovoltaïsch zonne-energiesysteem Generiek energie-efficiënter nieuw proces Windturbine Energiezuinige koelen/of vriesinstallatie Warmtepompen (bodemgerelateerd) Warmtepompen (luchtgerelateerd) Aardwarmtewinningssysteem

2012 in vogelvlucht

Gemeld investerings bedrag (in miljoen €)

% van totaal

Aantal aanvragen

Gebouwen/ processen

232

18%

54

Processen

152

12%

730

Gebouwen

101

8%

140

Duurzame energie

89

7%

3538

Processen

84

7%

223

Duurzame energie

49

4%

53

Processen

44

4%

224

Gebouwen

42

3%

257

Gebouwen

41

3%

977

Duurzame energie

37

3%

137

Tussen haakjes staan de noteringen van vorig jaar.

14


• • • •




04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Voorwoord

Sectoren binnen die categorie zijn gemeld. SBI staat voor Standaard Bedrijfsindeling 2008 (voorheen BIK). Deze is opgesteld door het CBS.

In de onderstaande tabel is per SBI-code terug te vinden hoeveel aanvragen er zijn gedaan door bedrijven in die sector. Daarnaast is in de tabel te zien welke bedragen

Aantal aanvragen

Gemeld investerings bedrag (in miljoen € )

Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht

247

353,2

10

Vervaardiging van voedingsmiddelen

704

69,5

11

Vervaardiging van dranken

16

1,5

12

Vervaardiging van tabaksproducten

4

0,3

13

Vervaardiging van textiel

32

1,3

14

Vervaardiging van kleding

31

1,5

15

Vervaardiging van leer, lederwaren en schoenen

64

0,7

16

Primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk, riet en vlechtwerk (geen meubels)

42

1,9

17

Vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren

35

6,9

18

Drukkerijen, reproductie van opgenomen media

42

4,3

19

Vervaardiging van cokesovenproducten en aardolieverwerking

2

0,8

20

Vervaardiging van chemische producten

120

44,6

21

Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten

17

1,6

Sector

SBI

Omschrijving SBI

Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht

35

Industrie

15


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Voorwoord

Omschrijving SBI

Aantal aanvragen


39

2,8

36

15,5


91

59,2

155

10,0

14

0,3

• • • •

25

0,5

150

4,9

Sector

SBI

Industrie (vervolg)

22

23

24

25

Vervaardiging van producten van metaal (geen machines en apparaten)

26

27

Vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur Vervaardiging van elektrische apparatuur

28

Vervaardiging van overige machines en apparaten

29

Vervaardiging van auto’s, aanhangwagens en opleggers

30

0,9

30

Vervaardiging van overige transportmiddelen

24

0,8

31

Vervaardiging van meubels

33

0,7

32

Vervaardiging van overige goederen

33

Totaal Industrie

Reparatie en installatie van machines en apparaten

Landbouw, bosbouw en visserij

01

Landbouw, jacht en dienstverlening voor de landbouw en jacht

012

013

014

Fokken en houden van dieren

015

Akker- en/of tuinbouw in combinatie met het fokken en houden van dieren

Vervaardiging van producten van rubber en kunststof Vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten Vervaardiging van metalen in primaire vorm

91

8,6

171

3,3

1.968

242,5

2.216

96,8

Teelt van meerjarige gewassen

130

4,7

Teelt van sierplanten

169

3,9

2.295

30,8

4

0,0

16


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Voorwoord Aantal aanvragen


2012 in vogelvlucht

Sector

SBI

Landbouw, bosbouw en visserij (vervolg)

016

Dienstverlening voor de landbouw; behandeling van gewassen en zaden na de oogst

47

2,0


02

14

0,2


17 03

Bosbouw, exploitatie van bossen en dienstverlening voor de bosbouw Jacht Visserij en kweken van vis en schaaldieren

4 87

0,3 14,9

Totaal Landbouw, bosbouw en visserij Financiële instellingen

4.966

153,7

64

419

38,9

65

42

56,9


66

Financiële instellingen (geen verzekeringen en pensioenfondsen) Verzekeringen en pensioenfondsen (geen verplichte sociale verzekeringen) Overige financiële dienstverlening

• • • •

256

25,5

Totaal Financiële instellingen

717

121,3

Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s

45

Handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers

300

8,3

46

413

14,9

04. Jaarcijfers

47

Groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto’s en motorfietsen) Detailhandel (niet in auto’s)

4.339

76,7

Totaal Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s

5.052

99,8

Verhuur van en handel in onroerend goed Vervoer en opslag

68

Verhuur van en handel in onroerend goed

376

60,9

49

Vervoer over land

286

10,8

50

Vervoer over water

145

4,8

51

Luchtvaart

22

5,4

52

Opslag en dienstverlening voor vervoer

245

18,9

Totaal Vervoer en opslag

698

39,9

Omschrijving SBI

17





05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Voorwoord

Omschrijving SBI

Aantal aanvragen


137

22,4

2012 in vogelvlucht


Sector

SBI

Winning van delfstoffen

06

Winning van aardolie en aardgas

08

Winning van delfstoffen (geen olie en gas)

5

7,3

09

Dienstverlening voor de winning van delfstoffen

4

1,0

Totaal Winning van delfstoffen

146

30,7

Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening

77

59

1,1

80

Verhuur en lease van auto’s, consumentenartikelen, machines en overige roerende goederen Beveiliging en opsporing

1

0,0

82

Overige zakelijke dienstverlening

846

26,5

Totaal Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening Winning en distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering

906

27,6


37 38

Afvalwaterinzameling en -behandeling Afvalinzameling en -behandeling; voorbereiding tot recycling

11 50

0,6 26,6

Totaal Winning en distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering Advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening

61

27,1

70

Holdings (geen financiële), concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering

263

12,1

71

115

9,7

72

Architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle Speur- en ontwikkelingswerk

27

1,7

05. Uit de praktijk

73

Reclame en marktonderzoek

21

0,9

74

38

0,3

75

Industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy Veterinaire dienstverlening

Totaal Advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening

18


40

0,6

504

25,4




04. Jaarcijfers


• • • •


04.

Jaarcijfers



2012 in vogelvlucht

Sector

SBI

Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Bouwnijverheid

55

Logiesverstrekking

736

22,4


41

329

18,0


Gezondheids- en welzijnszorg

86

Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling Gezondheidszorg

386

16,5

Informatie en communicatie

60

Verzorgen en uitzenden van radio- en televisieprogramma’s

6

1,0

61

Telecommunicatie

49

8,9

63

24

1,1

Totaal Informatie en communicatie

Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie

• • • •

79

10,9

Cultuur, sport en recreatie

90

Kunst

22

0,3

91

Culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud

19

1,3

92

Loterijen en kansspelen

2

0,0

Totaal Cultuur, sport en recreatie

Huishoudens als werkgever; niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door huishoudens voor eigen gebruik

97

Huishoudens als werkgever van huishoudelijk personeel

Onderwijs

85

Onderwijs

62

1,5

Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen Overige dienstverlening

84

Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen

9

0,5

94

8

0,1

95

3

0,0

Totaal Overige dienstverlening

Levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs Reparatie van computers en consumentenartikelen

11

0,2

Omschrijving SBI

19


43

1,7

3

1,6




04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Voorwoord

Sector

SBI

Extraterritoriale organisaties en lichamen

99

Omschrijving SBI Extraterritoriale organisaties en lichamen

Eindtotaal

Aantal aanvragen


13

0,2

17.312

1255,7

2012 in vogelvlucht


Technieken In de onderstaande tabel staat voor elk toepassings gebied hoeveel aanvragen er zijn gedaan per techniek (code). Daarnaast is te zien welke bedragen voor die codes zijn gemeld.

Techniekgroep


03. Gebruikte energietechnieken Aantal aanvragen

Code aangevraagd



Gebouwde omgeving

Adiabatische indirect werkende dauwpuntsluchtkoeler

9

1,1

Afvalwaterwarmtewisselaar

9

0,1

Besparingssysteem voor verlichting of klimaat

475

10,6

Bevochtigingsrotor

7

0,4

31

0,4

05. Uit de praktijk

Daglichtsysteem met spiegel- of prismastuurelementen of spiegelende kokers Debietregeling ventilator

439

6,9

Direct gasgestookt stralingspaneel

22

0,7

Direct gasgestookte condenserende boiler

38

0,4

Energie-efficiënt verlichtingssysteem

Energieprestatieverbetering van bestaande bedrijfsgebouwen Energieprestatieverbetering van bestaande liften

20

1.458

28,1

140

101,1

2

0,0


04. Jaarcijfers


• • • •


04.

Jaarcijfers

Techniekgroep


Code aangevraagd

Gebouwde omgeving (vervolg)

Energiezuinig afzuigsysteem

Faseovergangsmateriaal

Hr-elektromotor

Hr-glas


17

0,3

2

0,0

14

0,5

231

15,7

58

1,9

Hr-luchtverwarmer

Hr-pomp

121

0,8

Isolatie van koel- of vriesruimten

182

13,6

Isolatie voor bestaande constructies

471

11,1

Koude- of warmteterugwinningssysteem uit ventilatielucht Ledverlichtingssysteem

493 1.582

21,9 36,8

Luchtdicht luchtverdeelsysteem

20

0,9

Luchtontvochtiger met tussengeschakelde warmtewisselaar Steunventilator

10

1,0

33

0,5

3

0,3

35 195

228,4 23,3

63

6,0

31

0,2

Systeem bij radiatoren voor koude- of warmteterugwinning uit ventilatielucht

Systeem voor benutting van afvalwarmte Technische voorzieningen voor energiebesparing in of bij bestaande bedrijfsgebouwen Technische voorzieningen voor energiebesparing in of bij nieuwe bedrijfsgebouwen Vluchtwegsignalering

Warmtepompboiler

4

0,0

Warmtepompen

257

42,2

Warmtepompen (luchtgerelateerd)

977

41,0

Warmtewisselaar voor vrije koeling

22

2,0

Totaal Gebouwde omgeving

7.451

598,3

21


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers



137

37,3

Techniekgroep

Code aangevraagd

Duurzame energie

Aardwarmtewinningssysteem

Aerobe biomassareactor

1

0,0

Biobrandstofproductieinstallatie

1

0,0

Biogasopwaardeerinstallatie

22

7,6

Fotovoltaïsch zonne-energiesysteem

3.538

89,4

Grondwarmtewisselaar

Ketel gestookt met biomassa

10

0,6

198

34,5

2012 in vogelvlucht



Organic Rankine Cycle of Kalinacyclus

2

0,2

25

0,6


Technische voorzieningen voor het aanwenden van duurzame energie Vergistingsinstallatie voor droge biomassa

5

2,4

Warmte- of koudeopslag in de bodem (aquifer)

66

27,0

19

3,3

Warmtekrachtinstallatie met behulp van een zuigermotor, gestookt met biomassa Windturbine

Zonnecollectorsysteem

Totaal Duurzame energie

(Proces)industrie

Absorptiedroging

53

48,8

720

11,1

4.797

262,7

3

0,1 3,3

Afvalgestookte installatie

3

Afvalwaterwarmtewisselaar

5

0,1

Condensatoren

3

0,0

7

0,3

Condenserende warmtewisselaar voor stoomketels of productie- of droogprocessen Dampstoomsysteem voor natwasserijen

Energiezuinige koelen/of vriesinstallatie

22


1

0,1

224

44,5


04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Voorwoord

Techniekgroep

Code aangevraagd

(Proces)industrie (vervolg)

Energiezuinige koeling van bestaande datacenters en bestaande serverruimten Energiezuinige UPS

Aantal aanvragen


14

9,8


25

3,5


Gasgestookte hogedrukreiniger

2

0,0

Gasgestookte infraroodpanelen voor droging van oppervlakken

1

0,0

Gelijkstroomventilator

86

1,8

Heetgasontdooisysteem

53

1,2

Hogedrukontwateringspers voor natwasserijen

2

0,3

Hr-elektromotor

12

0,3

Mangel met directe gasverwarming van de rol

2

0,7

Schuimbitumeninstallatie

1

0,4

Stoomdroger

Systeem voor benutting van afvalwarmte

Systeem voor hergebruik van perslucht

• • • •

1

2,0 3,2

1

0,0

Technische voorzieningen voor energiebesparing bij bestaande processen

730

152,0

Technische voorzieningen voor energiebesparing bij nieuwe processen

223

84,0

Teruglevervoorziening remenergie bij productieinstallaties Warmtekrachtinstallatie anders dan met behulp van een zuigermotor Warmtekrachtinstallatie anders dan met behulp van een zuigermotor, gestookt met biomassa Warmtekrachtinstallatie met behulp van een zuigermotor Warmtepomp

2

0,0

5

0,6

2

1,8

26 30

4,1 3,1

23




19

2012 in vogelvlucht


04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk • • • •


04.

Jaarcijfers



703

7,3


1

0,1


2.187

324,9 0,7

2012 in vogelvlucht

Techniekgroep

Code aangevraagd

(Proces)industrie (vervolg)

Totaal (proces) industrie

Warmteterugwinningssysteem op koel- of persluchtinstallaties Warmtewisselaar met helixwerking of schotten van strekmetaal

Apparaten

Anticondensfolie voor vrieskast

197

Energiezuinige professionele koel- of vrieskast

147

0,7

Gasgestookt hr-frituurtoestel

449

10,6

Gasgestookte (stoom)convectieoven

412

6,0

Gasgestookt heetwatertoestel voor (vaat)spoelmachines of (vaat)wasmachines Gasverwarmde wasdroger

12

0,1


36

0,6 0,0

Hr-elektromotor

4

Lakdroger met UV-A lichtarmaturen

2

0,0

Ontdooikap

12

0,1

Permanente dagafdekking voor koelmeubel

Uitschakelapparaat

Warmteterugwinning bij (vaat)spoelmachines of (vaat)wasmachines of wasdrogers

Totaal Apparaten

Land- en tuinbouw

Buitenschermen

389

4,2

8

0,1

58

0,3

1.726

23,3

11

0,5

Debietregeling ventilator in tuinbouwkassen

5

0,8

Energiezuinige klimaatregeling in tuinbouwkassen

5

0,0 0,1

Ethyleenmeter

5

Gevelschermen

7

0,0

Hogedrukverneveling in tuinbouwkassen

18

0,9

24


• • • •



04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Techniekgroep


Code aangevraagd


Landen tuinbouw (vervolg)

Horizontale energieschermen

77

3,5

Injectiebeluchting voor tuinbouwkassen

5

1,1

Isolatie van gevels van bestaande tuinbouwkassen

4

0,1

Kasdek of kasgevel

4

0,2

Laaghangend verwarmingssysteem voor bestaande pluimveestallen

39

1,0

53

1,1

Ledbelichtingssysteem

Ledbelichtingssysteem voor tuinbouwgewassen

9

1,3

Luchtcirculatiesysteem in tuinbouwkassen

6

0,9

Luchtontvochtiger met tussengeschakelde warmtewisselaar

2

0,0

Melkvoorkoeler

326

1,2

Rookgasreiniging voor CO2-bemesting

7

1,5

5

5,0

588

19,2

20

0,2

6

0,3

Totaal Land- en tuinbouw

Systeem voor het koelen en verwarmen van (semi)gesloten tuinbouwkassen

Transport

Bandenspanning(regel)systeem

Cryogene transportkoeling

Energiebesparend roerensysteem

1

0,1

Energiezuinige opbouw voor koelwagen, koelaanhangwagen of koeloplegger

7

0,5

Energiezuinige scheepsmotor

47

2,5

Indirecte aandrijving voor koelaggregaten

85

1,7

Spudpaal

22

0,4

Start-stopsysteem voor vrachtwagenmotor

6

0,0

25


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


04.

Jaarcijfers

Voorwoord

Techniekgroep

Code aangevraagd

Transport (vervolg)

Technische voorzieningen voor energiebesparing bij bestaande transportmiddelen Technische voorzieningen voor energiebesparing bij nieuwe transportmiddelen Teruglevervoorziening remenergie van elektrische motoren Verlenging van een bestaand binnenvaartschip

Warmteterugwinning op een binnenvaartschip

Aantal aanvragen


98

9,3

145

10,0

25

0,3

7

0,8

4

0,0

Zijafscherming

90

1,1

Totaal Transport

563

27,2

Eindtotaal

17.312

1255,7

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

26


• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

Optisch en financieel rendement met led Ledverlichting wordt steeds efficiënter en beter. Robert Jan Vos, voorzitter van de commissie ledverlichting van de Nederlandse Stichting voor verlichtingskunde (NSVV), geeft advies aan Agentschap NL over de snelle ontwikkelingen op dit gebied. Daarnaast is Vos zelfstandig lichtontwerper en -adviseur en enthousiast over de mogelijke praktijktoepassingen. “De optische winst is heel groot, dat aspect wordt vaak onderbelicht.” Ledverlichting staat sinds 2009 op de Energielijst van de Energie-investeringsaftrek (EIA), omdat goede ledlampen energiezuinig zijn en veel langer meegaan (25.000 – 50.000 uur) dan een spaarlamp (10.000 uur) of gloeilamp (1.000 uur). Ondernemers die investeren in energiezuinige ledverlichting kunnen via de EIA dan ook rekenen op een fiscale vergoeding als de verlichting aan bepaalde normen en eisen voldoet.

Commerciële aanjager Dat led op de lijst staat, is volgens Robert Jan Vos een enorme commerciële aanjager om te investeren in duurzame ledoplossingen. “Een deel van de normen voor ledverlichting op de Energielijst zijn overgenomen uit Amerikaanse wet- en regelgeving. Deze zijn misschien

27


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

Optisch en financieel rendement met led wat complex maar noodzakelijk om het kaf van het koren te kunnen scheiden. De EIA stimuleert alleen de meest innovatieve en efficiënte ledverlichting. De Europese wet- en regelgeving is op dit moment nog wat versnipperd, omdat die de razendsnelle ommekeer van conventionele- naar ledverlichting niet heeft kunnen bijbenen. Maar goede wet- en regelgeving is heel belangrijk en de Amerikaanse is zuiver, goed toepasbaar en te controleren.”

Optische winst Juist voor die kwaliteit van led wil Vos een lans breken. “Leds leveren niet alleen economisch, maar ook optisch rendement op. Mooi voorbeeld is de vliegverkeerstoren in Rotterdam. Verkeersleiders worden omgeven door ramen en dus valt er veel licht in hun ogen. Op de

“Passende lichtontwerpen met leds zorgen voor duurzaamheid en meer productiviteit”

Betere kleurbeleving “De ontwikkeling van de afgelopen jaren laat zien dat de huidige ledverlichting voor een steeds rijkere kleurweergave zorgt. Je ziet kleuren die je eerder minder goed kon onderscheiden, zoals blauw en zwart bij halogeenverlichting. Bovendien zit er nagenoeg geen infrarood in het licht en worden de leds minder warm, waardoor koelinstallaties minder hoeven te koelen. Kortom, de tijd dat we ‘gewone’ tl-buizen op grote schaal toepasten, is echt voorbij. Er is veel vraag naar lichtontwerpen met leds die passen bij de specifieke functie van een ruimte en dus naadloos aansluiten bij de activiteiten in die ruimte. Dat levert rendement op, in de vorm van een duurzaam gebouw en meer productiviteit van mensen.”

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers instrumenten valt echter minder daglicht, waardoor het oog zich voortdurend moet aanpassen. Daar krijg je prikogen van en hoe ouder je wordt hoe vermoeiender dit is. Daarom hebben we een ledpaneel ontwikkeld dat met de kleur en de intensiteit van het daglicht mee verandert. Dat was met conventionele verlichting niet mogelijk. De optische winst kan bij goede toepassing een groot voordeel zijn, een aspect van led dat vaak onderbelicht blijft.”

28



05. Uit de praktijk

• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

EIA als katalysator voor Geleense megaoperatie Synthetisch rubber-producent LANXESS Elastomers in Geleen stapt over op een nieuwe katalysatortechnologie. Deze methode is energiezuiniger en scheelt katalysatorafval. Controller Bas Broekhuis: “Onze productiefaciliteit moest volledig omgebouwd. De EIA verlaagde de drempel hiervoor.”

2012 in vogelvlucht



03. Gebruikte energietechnieken “Wij hebben onze raad van bestuur overtuigd om onze productiefaciliteit in Geleen volledig om te bouwen”, zegt Bas Broekhuis. Hij is controller bij LANXESS Elastomers in Geleen. “Met de metamorfose is twaalf miljoen euro gemoeid. De EIA verlaagde de drempel.” In november 2011 gaf de top van LANXESS groen licht voor de ingrijpende operatie.

Autoportieren LANXESS Elastomers BV is onderdeel van de Duitse chemiegigant LANXESS en vervaardigt EPDM. Dat is een synthetisch rubber dat wordt verwerkt in bijvoorbeeld seals voor autoportieren, wasmachinedeuren en in kunststof kozijnen. Voor de EPDM-productie wordt traditioneel een zogenoemde Ziegler-Natta-katalysator gebruikt. Maar een nieuwe katalysator genaamd Keltan ACE biedt meer perspectief. En dus zet LANXESS

29



04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

EIA als katalysator voor Geleense megaoperatie Elastomers de helft van de EPDM-rubberproductie over naar deze nieuwe katalysator.

Huyps: “In de huidige productiefaciliteit bouwen we nu een volledig nieuwe installatie. Tijdens een al geplande onderhoudsstop gaan we de nieuwe installatie verbinden aan de bestaande faciliteit. Daarna kunnen we de oude voorzieningen afstoten.”

Hoofd procestechnologie Ronald Huyps: “Met de nieuwe en snellere ACE-katalysator kunnen we meer produceren. Ook zorgt deze voor een flinke reductie in ons energieverbruik. Dat scheelt aanzienlijk in kosten en CO2-uitstoot.” Dankzij de hogere activiteit heeft LANXESS Elastomers veel minder katalysator nodig en dat betekent een flinke reductie van katalysatorafval.

Vroegtijdig contact In 2011 hoorde Broekhuis van de Energieinvesteringsaftrek. “In dat jaar waren wij nog onderdeel van DSM. Overigens maakten wij al gebruik van de WBSO-regeling en later van de RDA.” Het is raadzaam om bij complexe projecten vroegtijdig contact op te nemen met de adviseurs van Agentschap NL. Over de ondersteuning is Broekhuis zeer te spreken: “Ze zijn behulpzaam en benaderbaar. De EIA-stappen zijn helder omschreven en de procedure is niet bureaucratisch. De vereiste informatie heb je al tijdens het project beschikbaar en feedback volgt snel. De EIA zorgde ervoor dat we ons innovatieve plan daadwerkelijk voorlegden aan het bestuur.”

“De nieuwe ACE-katalysator zorgt voor een flinke reductie in ons energieverbruik” Heel veel leidingen De ACE-katalysator bevat meerdere componenten die in specifieke verhoudingen bijeen moeten komen in de reactor. Om dat te regelen zijn er heel veel nieuwe leidingen, voorraadsystemen en regelsystemen nodig. Daarnaast worden er extra zuiveringsstappen in het proces ingebouwd, omdat deze katalysator erg gevoelig is.

Pilaren verstevigen De metamorfose bracht LANXESS Elastomers een logistieke uitdaging. Alle ‘projectmensen’ moeten gelijktijdig beschikbaar zijn, bijvoorbeeld voor

30


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

EIA als katalysator voor Geleense megaoperatie berekeningen aan het leidingennet en instrumentatieprocescontroles. Tegelijkertijd moeten ook mensen van de fabriek regelmatig kunnen meedenken. Huyps: “En er waren kleine tegenslagen. Zo bleek versteviging nodig van de pilaren onder het leidingennet. Dat was niet voorzien.” Desondanks verloopt het verandertraject voorspoedig. LANXESS Elastomers neemt de nieuwe voorzieningen in het tweede kwartaal van 2013 in gebruik.

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

31


• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

Gesneden groenten goedkoper en groener de weg op Logistiek dienstverlener Dailycool uit Alkmaar vervoert gekoelde producten. Voor die koeling is doorgaans dure en milieuonvriendelijke diesel nodig. Dailycool vond een aantrekkelijk alternatief dat in aanmerking komt voor de EIA. “Als we de deur van de trailer opendeden, volgde een soort tropische regenbui in de vrachtwagen.” Directeur van Dailycool Ruud Robert zocht naar een zuinige koeltechniek voor de laadruimten van zijn voertuigen, maar stuitte op problemen. Eutectische koeling leek veelbelovend: gevoed door het stroomnet vermijdt het dure brandstofprijzen. Maar de condensvorming was funest voor de producten. Twee jaar geleden forceerde een Nederlands onderhoudsbedrijf een doorbraak.

35 vrachtwagens en 55 trailers Dailycool vervoert gekoelde producten, vooral gesneden groenten voor een grote Nederlandse supermarktketen. Het bedrijf heeft 150 mensen in dienst, waarvan 90 chauffeurs en beschikt over 35 vrachtwagens en 55 trailers. De groenten moeten goed gekoeld blijven. Daarom heeft het meeste materieel een (regulier) koelsysteem, aangesloten op een dieselmotor.

32


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

Gesneden groente goedkoper en groener de weg op “Een aantal jaar geleden merkten we dat de brandstofprijzen bleven stijgen. En hogere kosten wilden we vermijden”, aldus Robert. Dailycool verkende de mogelijkheden van eutectische koeling. “De techniek bestaat al langer”, legt hij uit. “Voor eutectische koeling worden geïsoleerde vriesunits aan het plafond van de trailer bevestigd. Deze zijn enigszins te vergelijken met de koelelementen van een koelbox. Lucht in de laadbak wordt langs deze units geleid en koelt af tot de vereiste vier graden Celsius.”

aangesloten op de aandrijflijn van de truck. “Maar die hebben we nog nooit hoeven inzetten. Bij de aanschaf van nieuwe voertuigen met eutectische koeling zullen we dat hybride aspect dan ook achterwege laten.”

“Eutectische koeling levert aanzienlijk minder brandstof verbruik en CO2-uitstoot op”

Brandstofbesparing en minder CO2

Dagen rijden zonder bijladen

Het Nederlandse bedrijf Groot RMO Techniek wist het condensatieprobleem en andere kinderziektes te verhelpen, zodat Dailycool het aandurfde om drie voertuigen uit te rusten met de verfijnde eutectische koeltechniek: twee zogenoemde Lange Zware Voertuigen (LZV) en één conventionele oplegger. “Vooral bij toepassing op een LZV levert de eutectische koeltechniek een aanzienlijke brandstofbesparing en verminderde CO2-uitstoot op”, vertelt Robert. Bovendien is het systeem geluidloos.

Op de standplaats kunnen de koelunits worden aangesloten op krachtstroom: 400 volt. Het laden duurt twee à drie uur. Robert: “Vervolgens kun je zo’n drie dagen rijden, zonder bij te laden. We hebben het doorgerekend en onderaan de streep levert het geld op.” Robert rekent op een terugverdientijd van zo’n twee tot drie jaar per LZV. Die terugverdientijd is ook dankzij de EIA-regeling. Robert: “Voor de laatste LZV hebben we de EIA zélf aangevraagd. Dat vergde wat berekeningen, omdat eutectische koeling nog niet specifiek op de Energielijst

Dailycool koos vooralsnog voor hybride systemen, om bij complicaties te kunnen terugvallen op een generator,

33


2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

Gesneden groente goedkoper en groener de weg op staat . En dan moet je aantonen dat het energiebesparing oplevert. Maar begeleiding door een consultancybureau was niet meer nodig. Het is het waard, de regeling is gunstig. Onlangs kwamen enkele adviseurs langs om te

“Onder aan de streep levert het geld op” bepalen of eutectische koeling standaard op de Energielijst kan worden opgenomen. Ze toonden zich zeer geïnteresseerd in deze toepassing. Tot dusver hebben we goede ervaringen met Agentschap NL.”

2012 in vogelvlucht





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

34


• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord

Duurzame föhn in de schuur

2012 in vogelvlucht

01. EIA: instrument voor energieen innovatiebeleid Akkerbouwer Jaap Jan Waiboer gebruikte oorspronkelijk een klassiek systeem van kisten, luiken en wisselstroomventilatoren om zijn producten te drogen. Maar geleidelijk begon een idee te ontspruiten voor een slimmer en duurzamer systeem, dat bovendien in aanmerking kwam voor de EIA. “De eerste resultaten zijn bemoedigend.” Waiboer was al langer bezig met duurzaamheid en energie besparen bij het verbouwen van zijn pootaardappelen, tarwe, suikerbieten, graszaad, uien en tulpen. Eerder besloot hij een windturbine te nemen, ook met

“Als de zon schijnt, wordt de lucht tussen de dakpanelen opgewarmd” EIA-voordeel. Dus toen hij afgelopen jaar besloot tot uitbreiding van zijn opslagruimte én een efficiëntieslag, verdiepte hij zich in duurzame mogelijkheden en bedacht: “Onder zo’n schuurdak kan het behoorlijk warm worden.”

35






04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord


2012 in vogelvlucht


Dubbel dak

Om de lucht naar de akkerbouwproducten te sluizen, zijn vijf rijen luiken nodig over een lengte van vijftig meter. Waiboer: “Als de zon schijnt, wordt de lucht tussen de dakpanelen opgewarmd. Met energiezuinige gelijkstroomventilatoren persen we die lucht door de kisten heen met graszaad en tarwe. Bij heldere nachten koelt de lucht in het dak sterk af. Die koele lucht gebruiken we voor de aardappelen, zodat die niet gaan kiemen.” De luchtstromen worden gereguleerd door een computersysteem.

Zo las hij over een manier om bloembollen te drogen, door gebruik te maken van droge lucht die zich verzamelt in een dubbel dak. Via Google stuitte hij op een akkerbouwbedrijf dat deze techniek gebruikte. Hij besloot te gaan kijken. Snel daarna volgde overleg met een bouwbedrijf voor de bouw van een nieuwe opslagloods met dubbel dak.

“Koele lucht gebruiken we tegen het kiemen van aardappelen”





04. Jaarcijfers

“Dat was een aannemer die gordingloos bouwt. Een conventionele schuur bestaat uit spanten met daartussen gordingen die de dakplaten dragen. Extra stijve isolatiepanelen maken die gordingen overbodig. Op die isolerende dakplaten zijn balken gemonteerd met een hoogte van twintig centimeter. En daarbovenop een dunne dakplaat. Ventilatoren zuigen de lucht uit de tussenruimte.”


05. Uit de praktijk

36


• • • •


05.

Uit de praktijk

Voorwoord


2012 in vogelvlucht


Zelf aangevraagd

Waiboer verwacht met zijn nieuwe systeem energiekosten te besparen. Om zijn investering terug te verdienen, is ook winst maken essentieel. “Hoe hoger de winst, des te meer belastingaftrek ik geniet via de EIA. Het kan gaan om grote aftreksommen en dat is interessant.” En hoewel de computer van het ventilatiesysteem nog niet optimaal is afgesteld, noemt hij de eerste resultaten bemoedigend.

Waiboer heeft zelf de EIA-aanvraag ingediend. “Via internet. Het was even zoeken naar de juiste noemer, want valt dit nu onder isolatie van koelruimte, dubbel dak of koude-/warmterugwinning? Uiteindelijk werd mijn aanvraag gecorrigeerd naar zonnecollectorsysteem. Maar ’t was best te doen.”





04. Jaarcijfers


05. Uit de praktijk

37


• • • •


Voorwoord

2012 in vogelvlucht


Dit is een uitgave van: Agentschap NL Bezoekadres Hanzelaan 310 8000 GB Zwolle T 088 602 30 00 (receptie)  F 088 602 90 22  



Postadres  Postbus 10073  8000 GB Zwolle


04. Jaarcijfers

KlantContact Center 088 602 34 30


05. Uit de praktijk

Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, kan Agentschap NL geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten.

Juli 2013


• • • •


Energie-investeringsaftrek (EIA)

Recommend Documents