EGGER AKOESTISCHE OPLOSSINGEN Akoestische ruimtes eenvoudig plannen en ontwerpen. Incl. ABC van de akoestiek

EGGER AKOESTISCHE OPLOSSINGEN

→ Akoestische ruimtes eenvoudig plannen en ontwerpen

Incl. A BC van d e akoes tiek

2012 – 2016

02

egger akoestische oplossingen

“PROAKUSTIK FINEST”; KLEINE PERFORATIE – GROOT EFFECT

Planners en architecten worden steeds

Vooral in ruimtes waar hoge eisen

meer met de uitdaging geconfronteerd

gesteld worden, biedt plaatmateriaal

om oplossingen voor een goede

uit hout heel wat voordelen dankzij de

akoestiek te creëren. Bij de planning

mechanische robuustheid en de vormge-

van de ruimte moeten ze een goede

vingsvrijheid.

Holzreproduktionen Materialreproduktionen

VEELZIJDIGE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VOOR EGGER PLAATMATERIAAL UIT HOUT

Unifarben

EGGER akoestische oplossingen 03

Als totaalaanbieder van plaatmateriaal

lijkheden. In veel gevallen echter, zijn

uit hout biedt EGGER op het vlak van

in de moderne architectuur structurele,

akoestiek een omvangrijk gamma dat

fysische en designtrends moeilijk te

functionele geluidsabsorptie combi-

rijmen met een goede akoestiek.

neert met een trendy design. Akoestische producten van EGGER worden

Doordachte akoestische planning

vooral in 4 toepassingsgebieden ingezet:

kan in woon-, werken studeerruimtes

• Wandbekleding en scheidingsmuren

bijdragen tot een betere levenssfeer.

• Plafonds of plafondsystemen

Dit is vooral het geval in communicatie-

• Meubelcomponenten

intensieve ruimtes zoals conferentie-

• Elementen voor inbouw achteraf in

of seminarieruimtes, callcenters, recep-

bestaande ruimtes

Arbeitsplatten

vraag naar rust en concentratiemoge-

Türformate

verstaanbaarheid combineren met de

tieruimtes en landschapskantoren. partner in meubel- en interieurontwerp.

gemak en veredelingsmogelijkheden

Daarom ondersteunen we u graag bij het

als absorptiemateriaal uiterst geschikt.

thema akoestiek.

Strukturen

Hout is omwille van zijn verwerkings-

Digitaldruck

EGGER ziet zichzelf als uw ervaren

Een omvangrijk “ABC van de akoestiek” in deel 8 van deze brochure verschaft technische informatie over akoestiek. Het werd samengesteld door de fysici

Produkte

Dr. Catja Hilge en Dr. Christian Nocke van Akustikbüro Oldenburg.

04

egger akoestische oplossingen

Biomedisch centrUm (BMZ) van het universiteitsziekenhuis in Bonn. Rechte en gebogen ProAkustik Classic elementen werden als wand- en plafondbekleding gebruikt. Het oppervlak met esdoorndecor en microperforaties voldoet zowel aan de decoratieve eisen als aan de voorwaarden voor een perfecte ruimteakoestiek.

2 Planningsvoorbeelden 2.1 Kantoor 2.2 Conferentiezaal 2.3 Restaurant 3 Toepassingsgebieden van EGGER akoetische producten 3.1 Wandpanelen en scheidingswanden 3.2 Plafonds en plafondsystemen

EENVOUDIGE PLANNING PLANVOORBEELDEN

1 Akoestische ruimtes eenvoudig plannen en ontwerpen

TOEPASSINGSGEBIEDEN

INHOUD

3.3 Meubelcomponenten

4.1 Geperforeerde producten 4.2 Individuele perforaties 4.3 Producten met groeven 4.4 ProAkustik A2 NIEUW 4.5 auriLUX® LED verlichtingssysteem 5 Voorraadprogramma en beschikbaarheid 6 Geluidsabsorptiewaarden

VOORRAADPROGRAMMA

4 EGGER akoestische producten

AKOESTISCHE PRODUCTEN

3.4 Elementen voor inbouw achteraf

6.2 Geluidsabsorptieoppervlak voor geperforeerde meubelplaten 6.3 Groeven 7 Verwerking en installatie 7.1 Verwerkingsvoorschriften

GELUIDSABSORPTIEWAARDEN

6.1 Perforaties

7.2 Montageinstructies, bevestigingssystemen

ABC van de akoestiek

Verwerking

8 ABC van de akoestiek

06

eenvoudige planning

1 PLANNING EN DESIGN VOOR EENVOUDIGE RUIMTE-AKOESTIEK

In de concerthal van de Crocus City Hall in Moskou, Rusland, werden meer dan 3.000 m² ProAkustik EUROdEkOR® elementen in de moeilijk ontvlambare Flammex kwaliteit geïnstalleerd. Het decor is H3016 ST24 Jakarta Teak. Dankzij de 8 / 8 /2,0 perforatie werden de vereisten voor een perfecte ruimtelijke akoestiek evenals de visuele designeisen ingevuld.

Waarschijnlijk zijn de normen voor akoestiek nergens zo hoog als in een concertzaal, waar een onvergetelijke muziekbelevenis centraal moet staan. In openbare gebouwen ligt de nadruk ook op brandwerendheid. ProAkustik platen combineren akoestiek met structurele bouwkundige vereisten en een aantrekkelijk design.

Moeilijk ontvlambare en brandwerende akoestische platen kunnen geproduceerd worden met Euroclass B of Euroclass A2 dragers.

EENVOUDIGE PLANNING

Eenvoudige planning 07

08

eenvoudige planning

UNIEKE AKOESTISCHE OPLOSSINGEN

120 m² wandpanelen uit ProAkustik EUROdEkOR® met een individuele perforatie in decor W980 ST2 Platinawit werd geplaatst in het Brockenhaus in Hanau, Duitsland.

Individueel design gecombineerd met akoestische werking is een van onze nieuwe sterktes. U kunt het design kiezen en tot leven brengen met individuele perforaties. Lineaire of diagonale roosters, met of zonder kader, kleine of grote perforaties, vrij gevormde perforatiepatronen of zelfs uw firmalogo – we kunnen gemakkelijk uw ideeën verwezenlijken. Individuele perforaties kunnen omgezet worden op basis van digitale gegevens in de vorm van CAD of beeldbestanden.

EENVOUDIGE PLANNING

Eenvoudige planning 09

10

eenvoudige planning

Met de akoestische producten van EGGER kunnen de meest verschillende kantoorsituaties gerealiseerd worden.

Vragen? Contacteer ons! Wij bieden individuele, op maat gemaakte akoestische elementen en meubelcomponenten aan. Wij helpen u graag. akustik plus GmbH & Co. kG t +49 6053 6 19 91 - 0

© EGGER / OMV Wien

11

FUNCTIONALITEIT EN DESIGN COMBINEREN De creativiteit van de architect wordt danig op de proef gesteld

In onze stalenshop kunt u de klok rond

als het om akoestische vereisten gaat, meestal compliceren ze

DIN A5 akoestische stalen bestellen.

de omzetting van structurele of fysische criteria. Wanneer een

www.egger.com/shop

ruimte bijvoorbeeld wordt gedefinieerd door een grote glasfaçade of thermisch actieve onderdelen zoals een betonnen plafond, moeten er ter compensatie akoestische elementen ingepland worden. Daardoor wordt ook het belang van akoestisch werkzame meubelcomponenten groter. In decoren materiaalkoppeling kunnen akoestisch werkzame fronten of rugwanden in passende kleuren uitgevoerd worden. Het is bijvoorbeeld mogelijk om zonder veel moeite bestaande geluidsweerkaatsende scharnierdeuren te vervangen door geluidsabsorberende, akoestisch werkzame deuren.

OMV kantoorgeboUw, Wenen, Oostenrijk, frontpanelen uit ProAkustik EUROdEkOR® meubelplaten met lineaire perforatie 4 / 4 / 1,5 in het decor F509 ST2.

© EGGER / OMV Wien

eenVoudige Planning

eenvoudige planning

12

eenvoudige planning

Voor de Philipp-Reis School in Friedrichsdorf, Duitsland, werden meer dan 1.000 m² ProAkustik Linear deluxe 16 / 2,0 wandpanelen met echte fineereik bekleed en ProAkustik Linear deluxe 16 / 2,0 in het decor H1334 ST9 Ferrara eik natuur verwerkt. 135 individueel gefabriceerde plafondelementen met een akoestisch werkzaam oppervlak van 2.700 m² werden geïnstalleerd in de aula.

EEN GOEDE AKOESTIEK ZET DE NORM Goede ruimteakoestiek is essentieel voor de lesomgeving van leraars en leerlingen. Veel omgevingslawaai zorgt voor stress: de spreker moet luider praten en de toehoorders moeten zich meer concentreren. Daarom is een doorgedreven akoestische planning nodig voor een goed spreek- en luistercomfort, vooral in scholen en universiteiten. Naast plafondoplossingen, biedt EGGER wandpanelen en meubelcomponenten in verschillende materialen en decoren. Gebruik ons volledig productgamma voor uw projecten! De volledige EGGER ZOOM® collectie staat ter beschikking voor de selectie van decoren. Coatings in RAL-kleuren of NCS waarden en echt houtfineer behoren ook tot de mogelijkheden.

13

eenVoudige Planning

eenvoudige planning

Wandverkleidung: ProAkustik Classic

2 PLANVOORBEELDEN Planning, opmeten, ontwerpen en uitvoeren Het werk van architecten wordt steeds

De nagalmtijd hangt voornamelijk van 3

meer afgemeten aan de akoestische

factoren af: het volume van de kamer, de

prestatie van de ruimtes waarmee

oppervlakken en de voorhanden inrich-

ze werken. Het doel van de ruimte

ting. De DIN 18041 norm onderscheidt 3

wordt bepaald door aspecten van het

categorieën voor de nagalmtijd: muziek,

dagelijkse leven zoals het verloop van

spraak en onderwijs. Bij de planning

meetings, de prestatie aan bureaus, de

moet er dus rekening gehouden wor-

capaciteit van leerlingen om te stude-

den met deze drie factoren en de latere

ren in de klas, de verstaanbaarheid in

functie van de ruimte. Voor meer details,

auditoria

raadpleeg het ABC van de akoestiek in deel 8 van deze brochure. Het samenspel

Het is reeds bj de planning van de

tussen planning, opmeten, ontwerpen

ruimte belangrijk, de akoestische

en uitvoeren wordt geïllustreerd door

vereisten te bepalen. De vereisten voor

de 3 planvoorbeelden voor kantoor,

planning van ruimte-akoestiek worden

conferentieruimte en restaurant.

gedefinieerd door de norm DIN 18041 waar de nagalmtijd een belangrijke rol speelt. Omdat de nagalmtijd objectief kan gemeten worden, kunnen ruimtes met elkaar vergeleken worden en geëvalueerd worden op basis van de kwaliteit van hun akoestiek.

PLANVOORBEELDEN

Planvoorbeelden 15

Wandpanelen: ProAkustik Classic

2.1 KANTOOR Plannen en meten Volgens de DIN 18041 norm moeten ruimtes die intensief

In dit stadium moeten de architect en de akoestisch

voor communicatie gebruikt worden zoals meeting- en

ingenieur overleg plegen omdat de vereiste akoestische

conferentieruimte of ruimtes voor meerdere personen

berekeningen door de akoestisch ingenieur een omschrij-

volgens de “onderwijs” categorie ingedeeld worden.

ving van producten door de architect impliceren.

Om de akoestiek in de ruimte te plannen, heeft de

Op basis van de “gegevens van de ruimte” berekent de

akoestisch ingenieur een layout van de ruimte nodig en

akoestisch ingenieur het vereiste akoestische oppervlak

informatie over het gebruik van de ruimte, ramen,

door middel van de geluidsabsorptiewaarden van de

deuren, verluchtingsplafonds, inrichting en het gemiddel-

gewenste akoestische producten en geeft hij aanwijzingen

de aantal personen in de ruimte. In dit voorbeeld plannen

voor hun positionering.

we een kantoor voor twee personen met de afmetingen 4,6 × 4,1 m en een hoogte van 2,6 m.

In dit voorbeeld wordt de vereiste nagalmtijd van 0,4 seconden bereikt door het installeren van 20 m² ProAkustik

Het volume van de ruimte is 49 m³ en de vereiste nagalm-

Classic platen in de vorm van wandpanelen. De ProAkustik

tijd volgens DIN 18041 is 0,4 seconden. Zonder akoestische

Classic heeft een lineaire perforatie in een raster van 3 mm

maatregelen zou de nagalmtijd in dit kantoor 1,5 seconden

met een perforatiediameter van 1 mm, d.w.z. dit micro-

bedragen, wat het concentratievermogen zou verminderen.

perforatieproduct heeft 111.111 gaten per m².

Perforatie 3 / 3 / 1,0

4100

PlanVoorbeelden

Decor W980 ST15 Platina wit

Einzelbüro M.1:50

5200

4100 4.100 mm

2400

4600mm 4.600

Wand 2,2 m2 Decke 9,8 m2 Gesamt 12,0 m2

Layout 2-persoonskantoor

Doppelbüro M.1:50

Wände á Gesamt

10 m2 20 m2

De installatie van 20 m² ProAkustik Classic vermindert de nagalmtijd van 1,5 seconden naar 0,4 seconden zoals voorgeschreven door de DIN 18041 norm.

design en uivoering Montagestrips geïntegreerd in de opbouw van de plaat,

De wandpanelen werden door middel van metalen Z-rails

die duidelijk te zien zijn aan de achterkant van de plaat

in combinatie met een houten kader op een constructie-

(zie illustratie), vergemakkelijken de verwerking en

afstand van 50 mm aan de muur bevestigd. In de holle

wandmontage.

ruimte van 50 mm werd isolatiewol aangebracht. De ProAkustik Classic platen zijn verkrijgbaar in het formaat 2.800 × 1.310 mm en werden voor dit project op een breedte van 432 mm gezaagd. EGGER ABS-kantenband met hezelfde decor werd aangebracht. Raadpleeg de tekeningen voor de ontwerpdetails.

Montagestrips – zonder perforaties

18 Planvoorbeelden

Doorsnede wandbekleding

Doorsnede wandbekleding met kast

Planvoorbeelden 19

PLANVOORBEELDEN

Details

20

Planvoorbeelden

Wand- en plafondpanelen: ProAkustik Finest

2.2 CONFERENTIERUIMTE Plannen en opmeten In dit voorbeeld plannen we een conferentieruimte met

De installatie van 20 m² wandpanelen in een abstract pa-

de afmetingen 7,8 × 5,2 m en een hoogte van 2,8 m. Het

troon en een opgehangen plafond ook van 20 m² resulteert

volume van de ruimte bedraagt 114 m³ en de nagalm-

in de gewenste nagalmtijd van 0,5 seconden. Het trendy

tijd volgens de DIN 18041 norm is 0,5 seconden. Zonder

decor H1334 ST9 Ferrara eik licht geeft de ruimte een aan-

akoestische materialen zou de nagalmtijd in deze ruimte

gename atmosfeer. Dankzij de EGGER kleurkoppeling was

1,2 seconden bedragen zodat meetings in de conferentie-

het mogelijk de tafel en de binnendeur in hetzelfde decor

ruimte op den duur voor alle deelnemers lastiger zouden

uit te voeren. Het zwevend plafond daarentegen werd

worden.

uitgevoerd in W980 ST15 Platina wit.

De architect koos in dit geval voor ProAkustik Finest. De oppervlakken die de ruimte begrenzen geven de akoestisch ingenieur voldoende speelruimte voor de plaatsing. De nauwelijks waarneembare microperforatie is aangebracht in een diagonaal rooster van 1,8 / 1,8 / 0,5 met meer dan 300.000 gaten per m² en maakt abstracte oplossingen zonder optische beperkingen mogelijk.

21

PlanVoorbeelden

Planvoorbeelden

Perforatie 1,8 / 1,8 / 0,5 Decor H1334 ST9 Ferrara eik licht

7.800 7800 mm

10000

De installatie van 20 m² wandpanelen in een abstract patroon en een opgehangen plafond ook van 20 m² vermindert de nagalmtijd van 1,2 seconden naar 0,5 seconden zoals voorgeschreven door de DIN 18041

10000

5.200 5200mm

norm.

Layout conferentieruimte

Konferenzraum M.1:50

Rückwand abgehängte Decke Gesamt

20 m2 20 m2 40 m2

Ontwerp en uitvoering De wandpanelen werden met inhangbeslag en een

De beschikbare ProAkustik Finest platen in het formaat

constructieafstand van 50 mm aan de wand bevestigd.

2.800 × 1.310 mm maken zulke individuele oplossingen

Hier speelt de onderconstructie een belangrijke rol.

mogelijk. Raadpleeg de tekeningen die volgen voor de

Door een volledig gemelamineerde plaat in decor

ontwerpdetails.

Wand 4

U999 ST2 zwart te gebruiken, die uitgefreesd werd, konden schaduwvoegen worden vermeden. 30 mm mineraalwol werd in de ruimte van 50 mm aangebracht.

Restaurant M.1:50

22 Planvoorbeelden

Wandpanelen conferentieruimte

Sectie C-C

Planvoorbeelden 23

Sectie A-A

PLANVOORBEELDEN

Sectie B-B

Detail plafondpanelen Het zwevend akoestisch plafond boven de conferentietafel werd aan het plafond vastgemaakt met plafondprofielen DP16 van Suckow & Fischer – met een constructie-afstand van 170 mm.

24

Planvoorbeelden

2.3 RESTAURANT Plannen en meten Goede akoestiek speelt niet enkel een rol in kantoorge-

Om een negatieve akoestiek te vermijden, koos de achitect

bouwen. Eigenlijk hebben alle ruimtes waar veel mensen

voor het product ProAkustik EURODEKOR® met de 4 / 4 / 1,5

samenkomen verhoogde vereisten. Een restaurant zou een

perforatie. Met de diagonale wandpanelen geeft de ar-

ruimte moeten zijn waar men rustig van eten kan genieten

chitect aan de ruimte een gesofisticeerde flair. Bovendien

en goed kan communiceren. Om een aangename sfeer te

staan de panelen gericht naar verschillende richtingen.

verzekeren moet er tijdens de planning rekening gehouden

De panelen doen dus niet alleen dienst als wandbekleding

worden met ruimteakoestiek. In dit voorbeeld passen we

maar meteen ook als akoestische scheidingswand.

op het restaurant de DIN 18041 norm in de “onderwijs” categorie toe. Het restaurant heeft een grootte van 10 m × 10 m en een hoogte van 3 m. Dit betekent dat het volume van de ruimte 300 m³ is, met een vereiste nagalmtijd van 0,8 seconden volgens de DIN 18041 norm. Zonder akoestische aanpassingen zou de nagalmtijd 2,0 seconden bedragen en de gasten zouden echo's in het restaurant ervaren.

Wandpanelen en scheidingswanden: ProAkustik EURODEKOR®

Planvoorbeelden

25

Het aanbrengen van 60 m² ProAkustik EURODEKOR® ver-

SCHWEBIUS

mindert de nagalmtijd van 2,0 seconden naar 0,8 seconden zoals voorgeschreven door de

Wand 1

10.000 10000 mm

DIN 18041 norm.

Firma

PlanVoorbeelden

10.000 mm 10000

GG E

Egger

Projekt

Raumkonzepte ProAkustik+Aurilux

Plan

Grundrisse

Plan Nr.

20 m2 20 m2 40 m2

Masstab

1:50

Maßeinheit

mm

Datum

28.02.2012

Änderung

25.06.2012

Wand 2

Wand 4

Wand 3 Maße sind bauseits zu prüfen

Layout van het restaurant

Restaurant M.1:50

Wand_1-3 Wand_4 Decke Gesamt

9 m2 10 m2 41 m2 60 m2

Schwebius Gestaltung I Forstweg 12 I D-83209 P

Tel 08051 96 34 034 I Fax 08051 96 34 035 I Mobi

Perforatie 4 / 4 / 1,5 Dekor H1145 ST10 Bardolino Eik natuur

26 Planvoorbeelden

Ontwerp en uitvoering

Diagonale wandpanelen

Dankzij de keuze van ProAkustik EURODEKOR waren de ®

vereiste afmetingen van 2,643 × 1,000 mm geen probleem. De wandpanelen werden diagonaal geplaatst door middel van een spievormige onderconstructie. De afstand aan de plint bedraagt 30 mm, en 170 mm aan het plafond. In de holle ruimte werd 30 mm minerale wol aangebracht. Raadpleeg de tekeningen voor meer constructiedetails.

Sectie A-A

Planvoorbeelden 27

De scheidingswand vervult niet enkel de akoestische vereisten, hij dient ook als scherm. Een houten kader vormt de onderconstructie met daarop akoestisch werkzame panelen aangebracht.

PLANVOORBEELDEN

langs elke kant. De strip zonder perforaties langs de rand werd uit esthetische overwegingen

28 Toepassingsgebieden

3 TOEPASSINGSGEBIEDEN VOOR AKOESTISCHE PRODUCTEN VAN EGGER Oplossingen voor akoestische ruimtes met decoratief plaatmateriaal uit hout Om voor uiteenlopende opgaves steeds optimaal aangepaste oplossingen te vinden, hebben wij een systeem van verschillende perforaties en groeven ontwikkeld. Zo kunt u een op uw toepassing afgestemd absorptiegedrag combineren met een individuele en esthetische vormgeving. De perforaties en groeven kunnen in bepaalde dragers en allerhande oppervlakken aangebracht worden. Het resultaat van de combinatie van materialen en constructieve eisen zijn onze akoestische platen met uw specifieke opbouw. Dankzij de eenvoudige verwerking van plaatmateriaal uit hout worden onze decoratieve akoestische elementen naast de klassieke toepassing als wandbekleding ook steeds meer in de meubelbouw ingezet.

WANDELEMENTEN GEMAAKT UIT PLATEN VAN EGGER – de nauwelijks waarneembare microperforaties garanderen de beste akoestiek zonder esthetische toegevingen te moeten doen.

toePaSSingSgebieden

AKOESTISCHE

30

toepassingsgebieden

3.1 WANDBEKLEDING EN SCHEIDINGSWANDEN Akoestische producten van EGGER zijn ideaal als vaste

Vooral voor scheidingswanden moeten de productsamen-

wandbekledingen in bijvoorbeeld foyers, concert- of con-

stelling en de latere installatie op elkaar afgestemd zijn

ferentiezalen. Als akoestisch werkzame scheidingswanden

om te garanderen dat het gewenste akoestische effect

zijn ze dan weer geschikt in landschapskantoren, kantines,

bereikt wordt. Ons breed productgamma, de samenstelling

restaurants of gangen. Voor deze toepassingen worden

van onze producten en de toepassingsgebieden vindt u in

over het algemeen eenzijdig decoratieve producten

hoofdstuk 4 Akoestische Producten van EGGER.

gebruikt, d.w.z. dat de achterkant van het element standaard bekleed is met een zwart akoestisch vlies of een tegenlaminaat.

SAP Casino in Walldorf

Spaarbank in Gevelsberg

TOEPASSINGSGEBIEDEN

Toepassingsgebieden 31

32

toepassingsgebieden

3.2 PLAFONDS EN PLAFONDSYSTEMEN Begrenzingsvlakken van ruimtes, zoals plafonds, zijn uiterst geschikt voor de installatie van akoestische producten. Het plafondvlak kan indien nodig volledig als absorptievlak worden gebruikt. Bovendien kan de onderconstructie worden gerealiseerd zonder het gebruiksoppervlak van de ruimte te verkleinen. De vereiste onderconstructie zorgt tegelijkertijd voor de nodige afstand of holle ruimte tot het eigenlijke plafond voor de absorptie van het geluid.

Lobby van het EGGER klantenforum in St. Johann

Bartenbach LichtLabor

EGGER video conferentieruimte in St. Johann


33

toePaSSingSgebieden

toepassingsgebieden

Conferentieruimte bij Bartenbach LichtLabor GmbH in Aldrans nabij Innsbruck, met ProAkustik plafond met geïntegreerde LED verlichtingstechnologie.


3.3 MEUBELCOMPONENTEN Dankzij de decoren materiaalkoppeling kunnen

oplossing beiden. Verscheidene dragermaterialen,

ook akoestisch werkzame meubeloppervlakken in

oppervlakken en perforaties kunnen gebruikt worden

het akoestische totaalconcept geïntegreerd worden.

om bestaande deuren en rugwanden te vervangen door

Wanneer design en structurele/fysische criteria

akoestisch werkzame onderdelen.

klassieke oplossingen niet mogelijk maken, kunnen akoestisch werkzame meubelcomponenten een

© EGGER / OMV Wien

© EGGER / OMV Wien

toepassingsgebieden

35

Meubelcomponenten vereisen meestal een decoratief oppervlak langs beide kanten en

toePaSSingSgebieden

daardoor een speciale productopbouw.


3.4 ELEMENTEN ACHTERAF IN TE BOUWEN EGGER akoestische producten zijn perfect geschikte elementen om achteraf in bestaande ruimtes in te bouwen. Voor elke ruimte is er een individuele oplossing mogelijk door bijvoorbeeld plafondzeilen of individuele, op maat gemaakte componenten (zogenaamde baffles) gemaakt uit compacte breedbandabsorbeerders die zeer efficiënt zijn in de frequentie van de spraak.

TOEPASSINGSGEBIEDEN

Toepassingsgebieden 37

38

akoestische producten

Ons voorraadproduct ProAkustik Finest heeft nauwelijks waarneembare microperforaties met een perforatiediameter van slechts 0,5 mm. Een vierkante meter van deze plaat heeft meer dan 300.0000 perforaties.

4 AKOESTISCHE PRODUCTEN VAN EGGER Akoestische producten van EGGER zijn verkrijgbaar in een

EGGER en Akustik Plus bieden een productgamma op maat

uitgebreid gamma aan spaanplaten, MDF en lichtgewicht-

aan en geven individueel advies voor specifieke technische

platen. ProAkustik A2 producten op basis van minerale A1

vragen. Of u nu geïnteresseerd bent in productieplaten in

dragerplaten zijn nieuw in het gamma. Meer informatie is

volledig formaat, componenten op maat, dragerplaten met

in deze brochure te vinden in hoofdstuk 4.4 ProAkustik

of zonder brandbeveiliging of zelfs oplossingen met fineer;

A2 op pagina's 48 tot 49. Decoren voor opgelijmd laminaat

wij staan steeds te uwer beschikking voor technisch advies

en gemelamineerde platen kunnen gekozen worden uit de

in verband met constructie en beslag.

uitgebreide EGGER ZOOM collectie. Gelakte afwerking in ®

RAL en NCS kleuren en fineer vervolledigen de selectie aan kleuren en decoren.


39

4.1 GEPERFOREERDE PRODUCTEN ProAkustik Finest

BE S C HIkBA A R U VOOR IT RA Ad

1 2 3

1

laminaat, diagonaal geperforeerd 1,8 / 1,8 / 0,5

2

zwart akoestisch vlies

3

euroSPan® kale spaanplaat 18 mm geperforeerd

4


5

tegenlaminaat, lineair geperforeerd

toepassingsgebieden:

4 5

ProAkustik Finest Meubelplaat

1 2

1


2


3


4


5



3 4 5

ProAkustik Classic


1 2

1

laminaat, lineair geperforeerd 3 / 3 / 1,0

2


3


4


5

tegenlaminaat, lineair geperforeerd


3 4 5

ProAkustik Classic Meubelplaat


1 2 3 4 5

1

laminaat, linear geperforeerd 3 / 3 / 1,0

2


3


4


5

laminaat, linear geperforeerd 3 / 3 / 1,0


akoeStiScHe Producten


40 Akoestische producten

ProAkustik eurodekor®

1

EURODEKOR® geperforeerd

2

Zwart akoestisch vlies

Toepassingsgebieden: 1 2

ProAkustik eurodekor® meubelplaat

1 2 3 4 5

1


2


3

EUROSPAN® geperforeerd

4


5


Toepassingsgebieden:

Akoestische producten 41

ProAkustik opgelijmd laminaat

1

1

Laminaat, geperforeerd

2


3

Tegenlaminaat, geperforeerd

4



2 3 4

ProAkustik meubelplaat met opgelijmd laminaat

1 2

1


2


3


4


5


Toepassingsgebieden: AKOESTISCHE PRODUCTEN

3 4 5

ProAkustik light

1 2

3 6

4

1


2


3

Honingraat uit karton

4


5


6

Regels uit houtmateriaal


5

ProAkustik light meubelplaat

1


2


3

Honingraat uit karton

1

4


2

5


6

Regels uit houtmateriaal

3 6

4 5



PERFORATIES – OVERZICHT We bieden tal van perforatiemogelijkheden aan en kunnen ze aanbrengen op heel het oppervlak of een niet-geperforeerde strook over laten langs de randen – uitzondering 1,8/1,8/0,5.

Perforatie 1) 1,8 / 1,8 / 0,5

Illustratie in schaal 1:1

Producten

Open oppervlak [%] Aantal perforaties [aantal /m²]

ProAkustik Finest

6,1 %

ProAkustik Finest meubelplaat

308.642 aantal /m²

ProAkustik light ProAkustik light meubelplaat

3 / 3 / 1,0

ProAkustik Classic

8,7 %

ProAkustik Classic meubelplaat

111.111 aantal /m²

ProAkustik light ProAkustik light meubelplaat

4 / 4 / 1,5

ProAkustik EURODEKOR®

11,0 % 62.500 aantal /m²

Meer opties:

ProAkustik EURODEKOR® meubelplaat

4 / 4 / 2,0

ProAkustik light

19,6 %

ProAkustik light meubelplaat ProAkustik opgelijmd laminaat ProAkustik meubelplaat met opgelijmd laminaat

5,3 / 5,3 / 1,5


6,2 %

5,3 / 5,3 / 2,0


11,1 %

Meer opties:


5,3 / 5,3 / 2,5


17,3 %

6,4 / 6,4 / 2,0


7,7 %

6,4 / 6,4 / 3,0


17,3 %

Meer opties:


6,4 / 6,4 / 1,5


6,4 / 6,4 / 2,5

35.200 aantal/m²

24.414 aantal/m² 4,3 % 12,0 %

Toepassingsgebieden 2)


Producten


8 / 8 / 2,0

Proakustik eurodekor®

4,9 %

8 / 8 / 3,0

Proakustik opgelijmd laminaat

11,0 %

Perforatie 1)


43


15.625 aantal/m² meer opties:

2,8 %

8 / 8 / 1,5

7,7 %

8 / 8 / 2,5 10,6 / 10,6 / 3,0


6,2 %

10,6 / 10,6 / 4,0


11,1 % 8.800 aantal/m²

10,6 / 10,6 / 2,0

2,8 %

10,6 / 10,6 / 2,5

4,3 %

10,6 / 10,6 / 5,0

17,3 %

16 / 16 / 5,0


7,7 %


3.906 aantal/m²

meer opties: 16 / 16 / 3,0

2,8 %

16 / 16 / 4,0

4,9 %

16 / 16 / 6,0

11,0 %

16 / 16 / 8,0

19,6 %

32 / 32 / 6,0


2,8 %


976 aantal/m²

meer opties:

1)

32 / 32 / 4,0

1,2 %

32 / 32 / 5,0

1,9 %

32 / 32 / 8,0

4,9 %

32 / 32 / 10,0

7,7 %

32 / 32 / 12,0

11,0 %

Verklaring: perforatievoorbeeld 4 / 4 / 1,5 = 4 mm afstand horizontaal en 4 mm verticaal gemeten van het midden van de perforatie tot het midden van de perforatie, met een perforatiediameter va 1,5 mm

2)

Legende toepassingsgebieden:

Wandpanelen en

Meubelonderdelen

scheidingswanden Plafonds

Elementen voor inbouw achteraf in bestaande ruimtes

Perforatievoorbeelden

H1277 ST9 Lakeland Acacia licht

F274 ST9 Beton licht

5,3 / 5,3 / 2,0 mm 11,1 % open oppervlak

10,6 / 10,6 / 4,0 mm 11,1 % open oppervlak

35.200 perforaties / m²

8.800 perforaties / m²


meer opties:


4.2 INDIVIDUELE PERFORATIES Unieke akoestische oplossingen – EGGER is de enige fabrikant die die akoestische platen aanbiedt met individuele perforaties. We kunnen zelfs klantspecifieke afbeeldingen zoals bijvoorbeeld firmalogo's realiseren. Of de perforatie nu vereist is vanwege technische of structurele redenen of gebaseerd is op ontwerpvereisten, wij hebben de oplossing. Wij hebben enkel de digitale gegevens nodig in de vorm van een beeldbestand (bijv. jpg) of CAD bestanden (bijv.dwg).

Ervoor: nagalmtijd 3,1 seconden

Erna: nagalmtijd 0,9 seconden

Bovendien wordt deze mogelijkheid worden ook ge-

Het werd gerealiseerd in de perforaties 4 / 4 / 1,5 en

bruikt wanneer akoestische maatregelen dankzij de

4 / 4 / 2,0 met the ProAkustik EURODEKOR® en zo weinig

keuze van een passend motief naadloos in een bestaande

mogelijk zaagverlies. Het EGGER decor W980 ST2 Platina

ruimte geïntegeerd worden. Als voorbeeld tonen we het

wit werd gebruikt. De nagalmtijd zonder akoestische

historisch geklasseerde Brockenhaus Hanau. De lange

maatregelen bedroeg 3,1 seconden, nu een uitstekende

nagalmtijd in de evenementenhal van het Brockenhaus

0,9 seconden. Het resultaat mag niet enkel gezien

was problematisch en daarom werden er panelen van

worden, het kan ook gehoord worden !

ProAkustik gekozen. Allereerst werden een passende tekening en perforatierooster gekozen; de keuze viel op een bloemenmotief.

Individuele perforaties met een perforatierooster van groter ≥ 4 / 4 / 1,5 zijn vrij te kiezen wat betreft de perforatiediameter, het rooster en het aandeel geperforeerd oppervlak. U kunt ook kiezen of de elementen met of zonder kaderlook uitgevoerd worden.




4.3 GEGROEFDE PRODUCTEN Gegroefde akoestische producten worden standaard met een MDF drager geleverd. Een opgelijmd laminaat of een gemelamineerde EURODEKOR® MDF-plaat kan gebruikt worden.

ProAkustik Lineair

1

EURODEKOR® MDF, gegroefd

2



1 2

ProAkustik Lineair Micro

1


2


Toepassingsgebieden: 1 2

ProAkustik Lineair Deluxe

1 2 3 4 5

1

Laminaat, gegroefd

2


3


4

EURODEKOR® MDF, geperforeerd

5




GROEFPATRONEN – OVERZICHT Als een visueel alternatief voor klassieke perforaties, bieden we ook verschillende groefpatronen in verschillende roosters aan.

Producten


Lineair 16

ProAkustik EURODEKOR® MDF

6,2 %

16 / 2,0


9,3 %

Lineair 32


3,0 %

32 / 2,0


4,5 %

Lineair Micro 16


11,0 %

16 / 12,6 / 3,4


15.625 aantal /m²

Lineair Micro 32


5,5 %

32 / 28,6 / 3,4


7.812 aantal /m²

Lineair Deluxe 16


12,3 %


6,1 %

Groefpatroon 1)



16 / 3,0

16 / 13,9 / 2,1

Lineair Deluxe 32 32 / 29,9 / 2,1

1)

Voorbeeld groeven, 16 / 2,0 = 16 mm afstand van het midden van de groef tot het midden van de andere groef / 2,0 mm groefbreedte.

2)

Legende toepassingsgebieden:

Wandpanelen en scheidingswanden


32 / 3,0

48


Voorbeelden van groefpatronen


Lineair 16

9,3 % open oppervlak

H1277 ST9 Lakeland Acacia licht Lineair Micro 16 11,0 % open oppervlak, 15.625 perforaties / m²


Lineair Deluxe 16

12,3 % open oppervlak

4.4 PROAKUSTIK A2

NIEUW

Nieuw is onze ProAkustik A2 plaat met perforaties of groeven, gebaseerd op A2 opgelijmd laminaat. Uiteraard is het brandgedrag van deze platen getest en zijn ze verkrijgbaar met bepaalde perforaties en groeven in classificatie A2 - s1, d0 (als samengestelde plaat volgens EN 13501-1).


GEPERFOREERDE PRODUCTEN We bieden tal van perforatiemogelijkheden aan en kunnen ze aanbrengen op heel het oppervlak of 1

slechts een deel ervan.

2

1

Microlaminaat geperforeerd

3

2

A1 drager, geperforeerd

4

3

Tegenlaminaat geperforeerd

4


Mogelijke perforaties: 4 / 4 / 1,5 – 5,3 / 5,3 / 1,5 – 5,3 / 5,3 / 2 ,0 – 6,4 / 6,4 / 2 ,0 – 6,4 / 6,4 / 3,0 – 8 / 8 / 2,0 – 8 / 8 / 3,0 –

GEGROEFDE PRODUCTEN Als optisch alternatief voor de klassieke perforaties kunnen ook gegroefde elementen aangeboden worden.

1

1

Microlaminaat gegroefd

2

2

A1 drager, gegroefd

3

3

Tegenlaminaat gegroefd

4

4


Mogelijk groevenpatroon: Lineair 16: 16 / 2 ,0 en 16 / 3,0 – Lineair 32: 32 / 2 ,0 en 32 / 3,0

CONFECTIE Wanneer gecertificeerde A2 producten geconfectioneerd worden, moet erop gelet worden dat het afkanten volgens de normen wordt uitgevoerd, d.w.z. gelakt of met echte alukantenband. Het gebruik van ABS-kanten of andere thermoplastische kantenband is niet toegestaan. Zoals alle andere akoestische producten, kunnen A2 producten ook als kant-en-klaaronderdelen geleverd worden.


10,6 / 10,6 / 3,0 – 10,6 / 10,6 / 4,0 – 16 / 16 / 5,0 en 32 / 32 / 6,0


4.5 auriLUX® LED VERLICHTINGSSYSTEEM

Het auriLUX® verlichtingssysteem met high-power leds voldoet aan de steeds strenger wordende architectonische eisen. Licht en akoestiek worden in 1 systeem gecombineerd.

Het concept ontwikkeld door EGGER en zijn partners Akustik Plus, Bartenbach Lichtlabor en Digital Elektronik is een verlichtingssysteem dat voldoet aan de hoogste akoestische en functionele eisen. Het combineert verlichting en akoestiek in één geïntegreerd systeem. Eén van de vele voordelen is geringe structurele hoogte van slechts 30 mm. Als een modulair en aanpasbaar plafondsysteem met een ruime keuze aan hout-, uni- en fantasiedecoren biedt het een enorme ontwerpvrijheid. Recycleerbare componenten en kwikvrije verlichting dragen bij tot een lagere impact op het milieu. Dankzij de energie-efficiënte technologie en akoestische platen gemaakt uit de hernieuwbare grondstof hout gaat het hier om een duurzaam concept met een lange levensduur. De verlichting gaat tot 50.000 uren mee.


51

Dankzij de speciale lens wordt het licht uitgestraald in de vorm van een kegel waardoor er geen verblinding mogelijk is. Daardoor zijn vanonder in het plafond kleine openingen van slechts 8 mm zichtbaar. Achter de akoestische platen zitten in de behuizing de high-power leds met lens en geïntegreerde besturingselektronica. Deze eenheden vormen een plug-in systeem met een modulaire structuur die rijen of velden mogelijk maakt. De warmwitte en koudwitte leds kunnen aangepast worden van 3.000 tot 6.000 Kelvin. De intelligente combinatie van energie-efficiënte verlichting, akoestische werking en plafondpanelen opent heel wat designmogelijkheden zonder dat verlichting en architectuur mekaar in de weg staan. Het systeem is een duurzame en zeer functionele verlichting die voldoet aan de hoogste


normen.

auriLUX® gedetailleerde dwarsdoorsnede

Doorsnede doorheen plafondpaneel

auriLUX® LED MODULE 64 2 × 5 De module met twee rijen van het auriLUX® systeem met 5 high power leds met 64 mm tussen de rijen is perfect geschikt voor ruimtes met een grote behoefte aan licht per vlak. Uitvoerbaar in éénkleurig koel wit, neutraal wit en warm wit of dimbaar. Een gesofisticeerde, thermisch optimale afvoer van de warmte naar de behuizing garandeert een lange levensduur van de leds. Een extra koelelement is niet meer nodig.

h (m) h (m)

E gemiddeld E mittel

(m)

HET VERLICHTINGSSYSTEEM POSITIONEREN 600 lx

1,00

260 lx

1,50

150 lx

2,00

90 lx

2,50

65 lx

3,00

45 lx

3,50

1,15

Het kegeldiagram toont de bereikbare gemiddelde lichtsterktes

1,70

in relatie met de installatiehoogte van het verlichtingssysteem.

2,25

Dit maakt het voor de gebruiker gemakkelijker om de verlichting te

2,85 3,40 4,00

positioneren. Toch wordt er best een lichttechnicus geraadpleegd om alles precies te berekenen en een hoogkwalitatief lichtmilieu te creëren.

auriLUX kegeldiagram 64 2 × 5 ®


De akoestisch werkzame plafondelementen hebben nauwelijks zichtbare microperforaties. Een zeer efficiënte breedspectrum absorbeerder die uiterst geschikt is voor menselijke spraak, verschuilt zich achter het oppervlak dat verkrijgbaar is in tal van decoren. De drager is gemaakt uit duurzaam plaatmateriaal uit hout.

MODULAIRE STRUCTUUR

EENVOUDIGE INSTALLATIE

Akustik Plus maakt de montage- en aansluitingsmodules

Werken met prefab modules vergemakkelijkt het plannen,

volgens de planning van elk individueel project op voor-

opdracht geven en installeren. Nadien is later nazicht ook

hand klaar. Alle modules worden met voorgeïnstalleerde

makkelijker.

kabels uitgevoerd en doorstaan een kwaliteitskeuring op de testbank. 316

636

956

1276

1596

60

modulegrootte met 1 rij

316

636

956

1276

1596

124

DOORSNEDE VAN EEN PLAFONDPANEEL


Voor de montage zijn alle in de handel verkrijgbare plafondmontagesystemen geschikt. In het voorbeeld is

316

636

956

een klassieke ophanging te zien.

ophanging

316



INKOMHAL VAN HET EGGER KLANTENFORUM De inkomhal van het EGGER klantenforum werd in juni

Bovendien was er verblinding door de reflectie van de

2010 met het akoestiek & lichtconcept uitgerust. Een

glanzende vloer. Het nieuwe ontwerp verhoogde de licht-

moderne sfeer resulteert uit de combinatie van het decor

sterkte en lichtdichtheid. Een uitgebalanceerde lichtver-

W1000 Premium wit en een glossy ST30 oppervlak. Voor

deling werd bereikt danzij het verlichtingssysteem dat

de make-over was de lichtsituatie niet uitgebalanceerd

op de achtergrond blijft en de architectuur in het middel-

vanwege een ongeschikte lichtverdeling.

punt zet.


Peter Bartenbach, München

Voor de ombouw


EGGER VIDEOCONFERENTIERUIMTE Een LED plafond gemaakt van ProAkustik platen in het W1000 Premium wit decor met de glossy oppervlaktestructuur ST30 werd in juni 2010 in de videoconferentieruimte van EGGER geïnstalleerd. De functioneel en esthetisch aantrekkelijke oplossing zorgt voor een prettige sfeer in de ruimte.

Peter Bartenbach, München

Voor de ombouw: verblinding door de overheersende verlichting vermoeilijkt waarneming.


Na de ombouw zorgt een goed in de ruimte geïntegreerde basisverlichting voor een stabiele optische waarneming met als gevolg een goed gevoel op lichamelijk vlak en minder vermoeidheid tijdens het werk.

54


UW VOORDELEN Licht en akoestiek in 1 systeem

Hoogwaardige akoestische oplossing

• Geïntegreerd in de architectuur

• Nauwelijks zichtbare microperforatie

• Lage structurele hoogte van slechts 30 mm

• Tal van perforatiepatronen mogelijk

• Bijzonder geschikt voor bestaande projecten

Creatieve vrijheid • Modulaire, vrij vorm te geven plafond-

Helder, tweedimensioneel licht • Helder licht geeft materialen extra klasse • Zachte schaduwen dankzij tweedimen-

systeem • Grote keuze aan houten-, uni- en materiaaldecoren

sionele opstelling Projecten in bestaande structuren inbouwen Verblindingsvrij

• Renovatie & sanering

• Geschikt voor beeldschermwerk en plaatsen

• Verbetering van verlichting en ruimtelijke

met hoge vereisten voor visuele aspecten

akoestiek

zoals videoconferentieruimtes duurzaam Instelbare lichtkleur

• Energie-effi ciënt

• Aanpasbaar van warm wit naar koud wit

• Kwikvrij

voor verschillende verlichtingssferen.

• Lange levensduur tot 50.000 uur • Duurzaam hout • Recycleerbare onderdelen



CONTACT LED auriLUX® Advies, planning, fabricage en distributie van voorgemonteerde verlichtings- en akoestiekmodules zijn de kerncompetentie van Akustik Plus. akustik plus GmbH & Co. KG Industriestraße 40 63607 Wächtersbach Duitsland t +49 6053 6 19 91 - 0 f +49 6053 6 19 91 - 55 [email protected] www.akustik-plus.com

ONTWIKKELINGSPARTNERS Digital Elektronik GmbH

Bartenbach LichtLabor GmbH

Berchtesgadner Straße. 10

Rinner Straße 14

5083 Gartenau bei Salzburg

6071 Aldrans

Austria

Austria

t +43 6246 8966 - 0

t +43 512 3338 - 0

f +43 6246 8966 - 10

f +43 512 3338 - 88

[email protected]

[email protected]

www.digital-elektronik.com

www.bartenbach.com

56 Voorraadprogramma

5 VOORRAADPROGRAMMA EN BESCHIKBAARHEID PROAKUSTIK Onze ProAkustik Classic en ProAkustik Finest elementen zijn verkrijgbaar uit voorraad vanaf 1 stuk in 10 mogelijke decoren, met het decor éénzijdig of als meubelplaat met decor op beide zijdes. ProAkustik Finest 1,8 / 1,8 / 0,5 en

ProAkustik Finest meubelplaat 1,8 / 1,8 / 0,5 en

ProAkustik Classic 3 / 3 / 1,0

ProAkustik Classic meubelplaat 3 / 3 / 1,0

1

1

2

2

3

3

4

4

5

1 Diagonaal geperforeerd

decoratief laminaat 1,8 / 1,8 / 0,5

5

1 Decoratief laminaat

of lineair 3 / 3 / 1,0

of lineair 3 / 3 / 1,0

2 Zwart

2 Zwart

akoestisch vlies

3 EUROSPAN® 4 Zwart

kale spaanplaat 18 mm geperforeerd

akoestisch vlies

5 Tegenlaminaat

lineair geperforeerd


akoestisch vlies

3 EUROSPAN® 4 Zwart

diagonaal geperforeerd 1,8 / 1,8 / 0,5

kale spaanplaat 18 mm geperforeerd

akoestisch vlies

5 Decoratief laminaat

diagonaal geperforeerd 1,8 / 1,8 / 0,5

of lineair 3 / 3 / 1,0 Toepassingsgebieden:

Beschikbaarheid

Beschikbaarheid

Formaat:

2.800 × 1.310 × 20 mm –

Formaat:

2.800 × 1.310 × 19 mm –

geperforeerde bruikbare lengte, Finest 2.770 mm

geperforeerde bruikbare lengte, Finest 2.770 mm

Levering: voorraaddecoren vanaf 1 stuk of 10 stuks per pak

Levering: voorraaddecoren vanaf 1 stuk of 10 stuks per pak

Andere decoren ProAkustik Classic meubelplaten

vanaf 1 stuk en per 10 stuks voor ProAkustik Finest

meubelplaten

Andere decoren op aanvraag Moeilijk ontvlambare en brandbestendige akoesti-

sche platen kunnen ook geproduceerd worden met

Euroclass B dragers of Euroclass A2 dragers.

Euroclass B – geteste drager

ANDERE PRODUCTOPTIES

Formaat:

2.800 × 1.310 × 21 mm – maximale afmeting

Onze voorraadproducten kunnen tot een maximale lengte

3.500 × 1.310 mm

van 3.500 mm volgens bestelling gemaakt worden. Naast

Levering: voorraaddecoren vanaf 1 stuk, andere decoren vanaf 10 stuks

andere formaten is ook de confectie en levering van onderdelen geen probleem. EURODEKOR® gemelamineerde

Euroclass A2 – geteste drager

spaanplaat, decoratieve laminaten en EGGER ABS-kanten-

Formaten: 2.800 × 1.260 × 16 en 18 mm

band zijn uit voorraad verkrijgbaar in passende decoren.

Levering: voorraaddecoren vanaf 1 stuk, andere decoren vanaf 10 stuks

Voorraadprogramma

57

VOORRAADDECOREN

St15

Platinawit

U999

St2

zwart

H1277

St9

lakeland acacia licht

H1334

St9

ferrara eik natuur

H1615

St9

romana kerselaar

H1920

St9

tiroler beuk natuur

H3114

St9

tirano peren

H3704 St15

aida notelaar tabak

H3775

St9

tenessee notelaar licht

F509

aluminium

VoorraadProgramma

W980

St2

58

Voorraadprogramma

ANDERE SPECIFIEKE PRODUCTEN Op basis van het voorraadprogramma kunnen de pro-

als gegroefd, worden op individuele vraag geproduceerd.

ducten ProAkustik light en ProAkustik light meubelpla-

Dankzij de uitgebreide keuzemogelijkheden wat betreft

ten aangeboden worden in de perforaties 1,8 / 1,8 / 0,5 en

dragers, oppervlakken, perforaties en groeven, zijn de

3 / 3 / 1,0 vanaf 1 stuk in de afmetingen 2.800 × 1.310 mm.

mogelijkheden bijna onbegrensd.

Alle andere akoestische producten, zowel geperforeerd

In het EGGER kantoorgebouw in Rădăuţi, Roemenië, werd ProAkustik EUROdEkOR® gebruikt voor meubelfronten en scheidingswanden. W980 ST2 platinawit en perforatie 4 / 4 / 1,5 mm.

Beschikbaarheid • Oppervlak – maximale afmeting: Laminaatoppervlak: 3.500 × 1.310 mm EURODEKOR® gemelamineerd *: 3.500 × 2.070 mm Fineer: 3.500 × 2.070 mm Gelakt: 3.500 × 1.320 mm *

Gratis zaagsnede in de breedte op max. 1.600 mm

• Plaatdiktes: van 4 tot 38 mm – afhankelijk van drager en oppervlak • Levering: Als volledige platen of als op maat gemaakte onderdelen op bestelling • Levertijden: op aanvraag

Voorraadprogramma

59

PROAKUSTIK A2 Beschikbaarheid Formaten: 2.800 en 2.300 × 1.260 mm of

Levering: voorraaddecoren vanaf 1 stuk, veelvouden van

2.800 en 2.300 × 625 mm

2 in halfformaten 2.800 en 2.300 × 625 mm,

Diktes: 16 en18 mm

andere decoren vanaf 35 stuks in formaat 2.800 × 1.260 mm

VOORRAADDECOREN PROAKUSTIK A2

St2

diep wit

U708

St15

lichtgrijs

H1277

St9

lakeland acacia licht

H1334

St9

ferrara eik licht

aida notelaar tabak

H3911

St9

tauern beuk natuur

VoorraadProgramma

W908

H3704 St15

60 Geluidsabsorptiewaarden

6 GELUIDSABSORPTIEWAARDEN Voor al onze producten zijn de geluidsabsorptiewaarden

echoruimte”, uitgave 2003. Onderstaande geluidsabsorp-

beschikbaar en die sturen we op aanvraag graag in de vorm

tiewaarden zijn van toepassing op een holle ruimte van

van certificaten naar u toe. De metingen werden uitgevoerd

50 mm en extra demping met 30 mm isolatiewol.

volgens EN ISO 354 “Meting van geluidsabsorptie in een

6.1 PERFORATIES Geluidsabsorptiegraad αs

GELUIDSABSORPTIEGRAAD VOLGENS EN ISO 354:2003 Perforaties Frequentie

1,8/1,8/0,5

3/3/1,0

4/4/1,5

5,3/5,3/2,0

6,4/6,4/3,0

[αs]

[αs]

[αs]

[αs]

[αs]

100

0,28

0,25

0,17

0,21

0,19

125

0,40

0,38

0,29

0,35

0,31

160

0,47

0,49

0,40

0,40

0,38

200

0,49

0,49

0,54

0,59

0,50

250

0,71

0,71

0,69

0,68

0,71

[Hz]

315

0,73

0,77

0,87

0,84

0,85

400

0,83

0,90

0,94

0,93

0,96

500

0,84

0,87

1,02

0,99

1,01

630

0,83

0,89

1,04

1,00

1,01

800

0,83

0,85

1,02

0,99

1,04

1000

0,80

0,84

0,98

0,92

1,02

1250

0,76

0,80

0,89

0,94

0,94

1600

0,73

0,73

0,86

0,85

0,88

2000

0,68

0,71

0,81

0,83

0,89

2500

0,65

0,69

0,79

0,80

0,85

3150

0,59

0,62

0,75

0,79

0,84

4000

0,53

0,54

0,69

0,69

0,79

5000

0,46

0,48

0,62

0,59

0,70

SAA*

0,74

0,77

0,87

0,86

0,89

NRC**

0,75

0,75

0,90

0,85

0,90

Frequentie Hz 1,8 / 1,8 / 0,5

3 / 3 / 1,0

5,3 / 5,3 / 2,0

6,4 / 6,4 / 3,0

4 / 4 / 1,5

* SAA = Sound Absorption Average volgens ASTM C 423 ** NRC = Noise Reduction Coefficient volgens ASTM C 423 GELUIDSABSORPTIEGRAAD VOLGENS EN ISO 11654

GELUIDSABSORPTIEGRAAD αp

Perforaties Frequentie

1,8/1,8/0,5

3/3/1,0

4/4/1,5

5,3/5,3/2,0

6,4/6,4/3,0

[αp]

[αp]

[αp]

[αp]

[αp]

125

0,40

0,35

0,30

0,30

0,30

250

0,65

0,65

0,70

0,70

0,70

500

0,85

0,90

1,00

0,95

1,00

1000

0,80

0,85

0,95

0,95

1,00

2000

0,70

0,70

0,80

0,85

0,85

4000

0,55

0,55

0,70

0,70

0,80

[Hz]

Perforaties αw Absorptieklasse

1,8/1,8/0,5

3/3/1,0

4/4/1,5

5,3/5,3/2,0

6,4/6,4/3,0

0,70

0,70

0,85

0,85

0,90

C

C

B

B

A


3 / 3 / 1,0

5,3 / 5,3 / 2,0

6,4 / 6,4 / 3,0

4 / 4 / 1,5

Geluidsabsorptiewaarden 61

Geluidsabsorptiegraad αs

GELUIDSABSORPTIEGRAAD VOLGENS EN ISO 354:2003 Perforaties [Hz]

8/8/3,0

10,6/10,6/3,0

16/16/5,0

32/32/6,0

[αs]

[αs]

[αs]

[αs]

0,29

100

0,21

0,29

0,20

125

0,35

0,38

0,37

0,41

160

0,40

0,43

0,45

0,38

200

0,53

0,60

0,62

0,47

250

0,74

0,66

0,82

0,53

315

0,90

0,70

0,89

0,53

400

0,92

0,80

0,95

0,52 0,49

500

0,96

0,82

0,95

630

0,95

0,79

0,89

0,45

800

0,96

0,83

0,81

0,41

1000

0,89

0,75

0,70

0,33

1250

0,88

0,69

0,60

0,29

1600

0,80

0,63

0,53

0,24

2000

0,77

0,55

0,46

0,23

2500

0,71

0,47

0,44

0,21

3150

0,67

0,39

0,43

0,21

4000

0,59

0,37

0,43

0,21

5000

0,52

0,34

0,44

0,21

SAA*

0,83

0,69

0,72

0,39

NRC**

0,80

0,70

0,70

0,40

Frequentie Hz 8 / 8 / 3,0

10,6 / 10,6 / 3,0

16 / 16 / 5,0

32 / 32 / 6,0


Frequentie

* SAA = Sound Absorption Average volgens ASTM C 423 ** NRC = Noise Reduction Coefficient volgens ASTM C 423 GELUIDSABSORPTIEGRAAD VOLGENS EN ISO 11654

GELUIDSABSORPTIEGRAAD αp

Perforaties Frequentie [Hz]

8/8/3,0

10,6/10,6/3,0

16/16/5,0

32/32/6,0

[αp]

[αp]

[αp]

[αp]

0,35

125

0,30

0,35

0,35

250

0,70

0,65

0,80

0,50

500

0,95

0,80

0,95

0,50

1000

0,90

0,75

0,70

0,35

2000

0,75

0,55

0,50

0,25

4000

0,60

0,35

0,45

0,20

Perforaties αw Absorptieklasse

8/8/3,0

10,6/10,6/3,0

16/16/5,0

32/32/6,0

0,75

0,55 (LM)

0,55 (LM)

0,3 (L)

C

D

D

D

Frequentie Hz 8 / 8 / 3,0

10,6 / 10,6 / 3,0

16 / 16 / 5,0

32 / 32 / 6,0


6.2 GELUIDSABSoRPTIEOPPERVLAK VOOR GEPERFOREERDE MEUBELPLATEN Equivalent van een absorptieoppervlak van een kast, vrij opgesteld in een ruimte. De volgende metingen werden uitgevoerd en geëvalueerd volgens EN ISO 354:2003-12.

Variant 1 kast met akoestisch werkende schuifdeuren, tot 70 % gevuld met mappen Afmetingen: 1.600 × 1.163 × 453 mm incl. 40 mm sokkel

EQUIVALENT ABSORPTIEOPPERVLAK A [m²] Equivalent absorptieoppervlak A [m²] Frequentie

1,8/1,8/0,5

3/3/1,0

[Hz]

[Aobj]

[Aobj]

100

1,7

1,7

125

1,2

1,3

160

1,5

1,5

200

1,1

1,1

250

1,1

1,1

315

1,0

1,0

400

1,1

1,1

500

1,1

1,1

630

1,2

1,2

800

1,3

1,3

1000

1,4

1,4

1250

1,5

1,5

1600

1,5

1,5

2000

1,5

1,5

2500

1,4

1,5

3150

1,3

1,3

4000

1,1

1,1

5000

1,0

1,0

2,0 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1,0 0,9 0,8


3 / 3 / 1,0


Variant 2 dezelfde als variant 1, maar ook met een akoestische rugwand Afmetingen: 1.600 × 1.163 × 453 mm incl. 40 mm sokkel

EQUIVALENT ABSORPTIEOPPERVLAK A [m²]

Frequentie

1,8/1,8/0,5

3/3/1,0

[Hz]

[Aobj]

[Aobj]

100

2,3

2,3

125

1,6

1,5

160

1,9

1,9

200

1,7

1,5

250

1,6

1,6

315

1,5

1,4

400

1,7

1,6

500

1,8

1,8

630

2,0

2,0

800

2,2

2,2

1000

2,4

2,4

1250

2,5

2,7

1600

2,7

2,8

2000

2,6

2,7

2500

2,4

2,6

3150

2,1

2,2

4000

1,8

1,9

5000

1,6

1,6


Equivalent absorptieoppervlak A [m²]

3,4 3,2 3,0 2,8 2,6 2,4 2,2 2,0 1,8 1,6 1,4 1,2 1,0


3 / 3 / 1,0


6.3 GROEVEN Onderstaande geluidsabsorptiewaarden zijn van toepassing op een holle ruimte van 50 mm en extra demping met 30 mm isolatiewol. Geluidsabsorptiegraad volgens EN ISO 354

Geluidsabsorptiewaarde αs

Groeven Frequentie

Lineair Micro 16

Lineair Micro 32

Lineair Deluxe 16

Lineair Deluxe 32

[Hz]

[αs]

[αs]

[αs]

[αs]

100

0,24

0,29

0,21

0,35

125

0,38

0,38

0,21

0,36

160

0,42

0,39

0,38

0,42

200

0,57

0,48

0,52

0,47

250

0,71

0,54

0,71

0,53

315

0,76

0,53

0,84

0,59

400

0,86

0,57

0,88

0,59

500

0,89

0,57

0,96

0,59

630

0,88

0,59

0,99

0,57

800

0,86

0,56

0,97

0,57

1000

0,79

0,53

0,93

0,54

1250

0,75

0,48

0,84

0,51

1600

0,70

0,42

0,72

0,48

2000

0,63

0,40

0,64

0,43

2500

0,56

0,36

0,56

0,40

3150

0,56

0,37

0,54

0,36

4000

0,58

0,38

0,54

0,35

5000

0,61

0,4

0,54

0,43

SAA*

0,75

0,50

0,80

0,52

NRC**

0,75

0,50

0,80

0,50

Frequentie Hz 16 / 2,0

16 / 3,0

32 / 2,0

32 / 3,0

* SAA = Sound Absorption Average volgens ASTM C 423 ** NRC = Noise Reduction Coefficient volgens ASTM C 423

GELUIDSABSORPTIEGRAAD VOLGENS EN ISO 11654

Geluidsabsorptiegraad αp

Groeven Frequentie

Lineair Micro 16

Lineair Micro 32

Lineair Deluxe 16

Lineair Deluxe 32

[Hz]

[αp]

[αp]

[αp]

[αp]

125

0,35

0,35

0,30

0,40

250

0,70

0,50

0,70

0,55

500

0,90

0,60

0,95

0,60

1000

0,80

0,50

0,90

0,55

2000

0,65

0,40

0,65

0,45

4000

0,60

0,40

0,55

0,40

Groeven

αw Absorptieklasse

Lineair Micro 16

Lineair Micro 16 Lineair Deluxe 16 Lineair Deluxe 32

0,70

0,50

0,70

0,50

C

D

C

D


16 / 3,0

32 / 2,0

32 / 3,0


Geluidsabsorptiewaarde αs

Geluidsabsorptiewaarde volgens EN ISO 354 Groeven Frequentie

Lineair 16/2,0

Lineair 16/3,0

Lineair 32/2,0

Lineair 32/3,0

[Hz]

[αs]

[αs]

[αs]

[αs]

100

0,21

0,22

0,27

0,29

125

0,26

0,30

0,37

0,34

160

0,51

0,48

0,62

0,59

200

0,65

0,65

0,71

0,67

250

0,79

0,80

0,85

0,81

315

0,97

0,92

0,93

0,94

400

1,07

0,99

0,93

0,92

500

1,04

1,07

0,88

0,93

630

1,07

1,11

0,89

0,95

800

1,04

1,06

0,80

0,89

1000

1,01

1,04

0,73

0,78

1250

0,91

0,96

0,63

0,71

1600

0,84

0,90

0,56

0,63

2000

0,75

0,84

0,49

0,55

2500

0,72

0,79

0,43

0,52

3150

0,73

0,79

0,40

0,54

4000

0,63

0,76

0,40

0,58 0,59

5000

0,56

0,69

0,42

SAA*

0,91

0,93

0,74

0,78

NRC**

0,85

0,90

0,75

0,80


16 / 3,0

32 / 2,0

32 / 3,0

* SAA = Sound Absorption Average volgens ASTM C 423 ** NRC = Noise Reduction Coefficient volgens ASTM C 423

Geluidsabsorptiewaarde volgens 11654

Geluidsabsorptiewaarde αp

Frequentie

Lineair 16/2,0

Lineair 16/3,0

Lineair 32/2,0

Lineair 32/3,0

[Hz]

[αp]

[αp]

[αp]

[αp]

125

0,35

0,35

0,40

0,40

250

0,80

0,80

0,85

0,80

500

0,89

1,00

0,90

0,95

1000

1,00

1,00

0,70

0,80

2000

0,75

0,85

0,50

0,55

4000

0,65

0,75

0,40

0,55

Groeven αw Absorptieklasse

Linear 16/2,0

Linear 16/3,0

Linear 32/2,0

Linear 32/3,0

0,80

0,90

0,55

0,65

B

A

D

C

De aangegeven geluidsabsorptiewaarden en tests zijn slechts fragmenten. Andere opstellingen werden ook getest en de certificaten van die geluidsabsorptiewaarden zijn ook beschikbaar op verzoek.


Groeven


16 / 3,0

32 / 2,0

32 / 3,0

66 Verwerking

7 VERWERKING EN MONTAGE 7.1 VERWERKINGSRICHTLIJNEN Akoestische platen van EGGER zijn gemaakt op basis van plaatmateriaal uit hout dat met decoratieve oppervlaktematerialen bekleed wordt. Uitgezonderd A1 of A2-dragers. De akoestische platen van EGGER laten zich probleemloos verwerken, net zoals gewoon plaatmateriaal uit hout. U dient de algemeen geldende veligheidsmaatregelen en verwerkingsrichtlijnen voor plaatmateriaal uit hout in acht te nemen. Om verwondingen aan de zaagsnedes te vermijden, wordt er aangeraden om veiligheidshandschoenen te dragen bij het bewerken van EGGER ProAkustik platen. In het hele bewerkingsproces zijn geen speciale machines of lijm vereist. Als u platen met groot formaat kiest die recht van de pers komen zonder enige verdere bewerking, dan staan wij u graag bij met gebruikstechnische raad voor verwerking, constructie en keuze van beslag

TRANSPORT EN OPSLAG Het transporteren en stockeren van akoestische platen

beschermingsplaat van tenminste hetzelfde formaat af-

moet in de originele verpakking of op vlakke en stabiele

gedekt worden. De akoestische platen moeten in gesloten

palletten gebeuren. Wanneer de originele verpakking ver-

en droge opslagplaatsen onder normale klimatologische

wijderd wordt, moeten de akoestische platen op volledig

omstandigheden (ca. 18 – 25 °C en 50 – 65 % relatieve

vlakke, horizontale, stabiele beschermplaten gestockeerd

luchtvochtigheid) gestockeerd worden.

worden. Direct contact met de bodem en zonlicht moeten worden vermeden. De bovenste plaat moet met een

HANTERING Na het verwijderen van de verpakking en voor de verwerking moeten de akoestische elementen nagekeken worden op zichtbare schade. Er moet voorzichtigheid geboden worden bij het transport en het hanteren omdat de akoestische elementen vanwege de perforaties en groeven – afhankelijk van de afmetingen – tegenover homogene, conventionele platen, minder stabiel zijn. Alle personen die de platen vervoeren en/of hanteren, moeten beschermende werkkledij dragen zoals handschoenen en veiligheidsschoenen. De platen moeten opgeheven worden; ze mogen niet over elkaar schuiven (zie illustratie).

Verwerking 67

CONDITIONERING Vooral bij akoestische platen moet aandacht besteed

Er moet toch met een formaatsverandering van 2,5 mm per

worden aan conditionering. Zelfs conventioneel plaatmate-

meter rekening gehouden worden. In principe moeten de

riaal uit hout is hygroscopisch, wat betekent dat het vocht

omstandigheden voor de opslag en verwerking overeen-

uit de lucht absorbeert en dan weer loslaat. Het product

komen met de omstandigheden op de latere plaats van

reageert met veranderingen in afmeting zoals zwellen of

installatie. De instructies in verband met opslag moeten

krimpen. Hiermee moet rekening gehouden worden bij de

ook op werven in acht genomen worden.

montage en het kiezen van het aantal en type beslag. Door de openingen in het oppervlak reageren akoestische platen op klimaatveranderingen met grotere veranderingen in formaat.

MAATWERK Voor het op maat snijden moet de plaat uitgelijnd worden

• inschuifsnelheid: 10 tot 20 m / min

op de eerste rij perforaties. Indien de elementen afge-

• toerental: 3.000 tot 4.000 rpm

plakt worden, dient erop gelet te worden dat de fixmaten

• snijsnelheid: 40 tot 70 m / sec.

met overmaat of in stroken gezaagd worden en dat deze

• vorm van de tanden (hardmetalen inzet):

elementen pas na het afplakken aan beide langszijdes op

trapeziumvlakke tand, wisseltand of Duplovitdaktand

de gewenste lengte ingekort worden om desgevallend op de korte zijdes af te kanten. Het op maat snijden van de

Bij het zagen van tweezijdig decroatieve meubelplaten op

platen gebeurt via plaat- of cirkelzagen. De kwaliteit van

een machine zonder voorzaag, is de tandvormcombinatie

de zaagsnede is afhankelijk van verschillende factoren.

daktand / holle tand (DZ/HZ) de beste keuze voor een

Naast de hoogte-instelling van het zaagblad moeten ook

goede zaagkwaliteit.

de machine en zaagparameters in acht worden genomen.

Een nettoformattering aan de kantenverlijmer met DIA-

Voor het afplakken van de ProAkustik platen met EGGER

frezen is mogelijk. Beperk de maximale overmaat van af te

kantenband kunen de gebruikelijke smeltlijmtypes ge-

plakken platen tot 2 mm. Een nettoformattering op de zaag

bruikt worden, zoals EVA of PUR-lijm. Door de speciale

heeft de voorkeur. Daar de plaat, kops, afwissellened hol

afwerking van de dragerplaat en de perforatie in het

en vol is, biedt het afplakken met 2 mm EGGER kantenband

laminaat kan er lijm uitvloeien.Daarom is het aan te raden

de beste garanties voor een perfecte afwerking. Dunnere

transparante lijm te gebruiken. Hou hierbij rekening met

kantenband is te vermijden omwille van de geringere over-

de aanwijzingen van de lijm- en machinefabrikanten.

spanningseigenschappen.

Verwerking

BEWERKING VAN DE KANTEN

68 Verwerking

7.2 RICHTLIJNEN VOOR MONTAGE EN BEVESTIGINGSSYSTEMEN Akoestische platen van EGGER mogen enkel gebruikt wor-

Dit is belangrijk omdat in moderne gebouwen zowel de

den in droge ruimtes. Dit wil zeggen een vochtgehalte

kamertemperatuur als de luchtvochtigheid vanwege de

van het materiaal dat overeenkomt met een temperatuur

“nachtinstellingen” drastisch kan veranderen – zie ook

van 20 °C en een relatieve luchtvochtigheid van de omge-

“conditionering”. Akoestische platen van EGGER kunnen

ving die slechts enkele weken per jaar 65 % overschrijdt.

op allerlei manieren en met verschillende bevestigings-

Vóór de inbouw van de akoestische elementen moet ervoor

systemen bevestigd en ingebouwd worden.

gezorgd worden dat de ruimte zo droog mogelijk is. Vocht veroorzaakt door eventuele verf- of pleisterwerken moet tot

De keuzemogelijkheden voor bevestigingssystemen zijn

een minimum gereduceerd worden. Dit is belangrijk omdat

legio en afhankelijk van de toepassing in de ruimte moeten

de akoestische platen van EGGER op basis van plaatma-

speciaal geteste bevestigingen ingezet worden, bijvoor-

teriaal uit hout zijn en dus hygroscopisch zijn, d.w.z. dat

beeld voor balcontactweerstand.

ze vocht opnemen en afgeven. Door de perforaties en de groeven wordt het plaatoppervlak vergroot zodat een wijziging in de luchtvochtigheid of het omgevingsklimaat de plaat kan doen kromtrekken of een verandering in de afmetingen kan veroorzaken.

WANDBEKLEDING Wandbekleding is een vaak gebruikte toepassing. Er is een passende substructuur vereist voor de zichtbare of onzichtbare montage van de elementen. Let op het volgende: • Substructuren en uitzettingsvoegen moeten aangepast zijn aan het zwel- en krimpgedrag van de plaat – voor de lengte van 1 m bevelen we een uitzettingsvoeg aan van tenminste 2,5 mm. • De montagepunten voor de akoestische elementen mogen niet verder dan 500 mm uit elkaar staan. • Er moet voldoende ventilatie achter akoestische elementen voorzien zijn voor acclimatisering.

De verborgen montage van akoestische elementen

Ophangen door middel van profielen – voor deze

door ze op te hangen is visueel aantrekkelijker dan

montagemethode wordt een groef in de horizontale

zichtbare schroefbevestigingen en maakt demontage ook

onderstructuur gemaakt om de rail die aan het wandele-

eenvoudiger. De platen verwijderen is eenvoudig en snel.

ment aangebracht is, vast te houden. Om het inpassen te

Kabels en leidingen kunnen gemakkelijk bereikt worden.

vergemakkelijken, moet de rail dunner zijn dan de groef.

Afhankelijk van het gebruikte montagesysteem kunnen

De rails mogen niet de hele breedte van de plaat beslaan,

de elementen later ook aangepast worden. Bovendien

maar moeten verkort worden om luchtcirculatie toe te

kunnen de elementen ook spanningsvrij gemonteerd

laten. Rails van multiplex of metalen Z-profielen kunnen

worden. Voor alle montagemethoden met ophangen, moet

probleemloos gebruikt worden. Wanneer geen veilige

er voldoende speling zijn om de elementen te laten zakken

schroefverbindingen mogelijk zijn, kan nog extra gelijmd

of stijgen. Deze luchtspleet of speling blijft zichtbaar als

worden.

schaduwvoeg.

Ophangen met metalen beslag – voor het ophangen van wandelementen wordt ook metalen beslag aangeboden (zie illustratie links). Het gekozen systeem moet geplaatst worden volgens de instructies van de fabrikant om een veilige montage te garanderen.

Wandelementen met akoestische platen moeten steeds

Er zijn tal van opties mogelijk om horizontale en verticale

uitgevoerd worden met voldoende verluchting achteraan.

voegen te realiseren. Het is echter wel belangrijk dat de

Verschillende klimatologische omstandigheden voor en

elementen voldoende kunnen uitzetten.

Dit kan voorkomen worden door te zorgen voor voldoende

De keuze van het montagesysteem en het formaat en de

verluchting achteraan zodat de temperatuur en de voch-

uitvoering van de elementen zorgen voor het latere uit-

tigheidsgraad voor en achter de elementen gelijk worden.

zicht. Graag stellen we u een paar voorbeelden voor.

Het is belangrijk dat luchttoevoer- en afvoer vrij blijven, zodat de nodige luchtcirculatie niet verhinderd wordt.

Verwerking

achter de elementen kunnen vervorming veroorzaken.

70 Verwerking

Voorbeeld 1: Wandpanelen met een voeg van 10 mm Onderconstructie: verticale houtlatten, max. afstand van elkaar 1.000 mm, metalen Z-ophanglat 21 mm, max. afstand van elkaar 500 mm, EURODEKOR® gemelamineerde plaat als voegprofiel Elementbevestiging: spaanplaatlat Uitvoering: vierzijdig afgekant, 2 mm ABS-kant, voegbreedte 10 mm Bodemafsluiting: schaduwvoeg met EURODEKOR®

max. afstand 500 mm

max. afstand 500 mm

max. afstand 500 mm

gemelamineerde platen

inhanglat 70/18 mm

inhanglat Z-lat mm 70/18

inhanglat 70/18 mm

detail A

detail B 18 detail B

Z-lat detail A 3.000/50/21 mm

18 A detail

3.000/50/21 mm

detail B 18

detail B Z-lat 3.000/50/21 mm

detail B

detail B detail A

ABSkant 2 mm

ABSkant 2 mm

detail A

21 21

ABSkant 2 mm

detail A max. afstand 1.000 mm max. afstand 1.000 mm

21

kanthout 60/40 mm

kanthout 60/40 mm

10

10

max. afstand 1.000 mm

kanthout Afhankelijk van de vereiste akoestische 60/40 mm geluidsabsorptiewaarde, kan de

10

onderconstructie al dan niet uitgerust worden met geluidsisolatie.

Verwerking 71

Voorbeeld 2: Wandpanelen met een voegbreedte van 5 mm Onderconstructie: metalen Z-ophanglat 21 mm, max. afstand van elkaar 500 mm Elementbevestiging: spaanplaatlat Elementuitvoering: vierzijdig afgekant, 2 mm ABSkant, houtpen zichtbaar, voeg 5 Bodemafsluiting: schaduwvoeg EURODEKOR®

inhanglat 70/18 mm

detail A

detail B

detail B inhanglat 70/18 mm inhanglat 70/18 mm Z-lat 3.000/50/21 mm Z-lat

detail A detail A

detail B detail B

3.000/50/21 mm

detail B

detail Adetail B

detail A

detail A

ABSkant 2 mm

ABSkant 2 mm

Verwerking

max. afstand 500 mm max. afstand 500 mm

Z-lat 3.000/50/21 mm

72 Verwerking

Voorbeeld 3: Voegprofiel met zichtbaar laminaat

Detail: Externe hoeken Voorbeeld uitwendige hoeken bij ProAkustik Classic in verstek met 2 mm ABS-kanten

Verwerking 73

Alternatieve oplossingen voor onderconstructies en bevestigingssystemen Verschillende producenten bieden alternatieve oplossingen aan: Suckow & Fischer Systeme GmbH & Co. KG

Häfele GmbH & Co KG

Waldstr. 2

Adolf-Häfele-Str. 1

64584 Biebesheim

72202 Nagold

Duitsland

Duitsland

t +49 6258 - 802 - 00

t +49 7452 95 - 0

f +49 6258 - 802 - 11

f +49 7452 95 - 200

www.suckow-fischer.de

www.haefele.de

SCHEIDINGSWANDEN In dit toepassingsgebied staan de akoestiek van de ruimte

Voor de constructie van scheidingswanden kunnen onze

en de akoestiek van het gebouw vaak haaks op elkaar.

geluidsabsorberende platen geïntegreerd worden in de

Dit wil zeggen dat scheidingswanden speciaal moeten

systemen van verschillende fabrikanten of in speciaal

worden geconstrueerd om aan de eisen van geluidsisola-

op maat gemaakte elementen. Daarbij neemt de basisop-

tie en geluidsabsorptie te voldoen. Geluidsisolatie is het

bouw van het scheidingselement de functie over van het

vermogen van componenten van een gebouw om de ge-

bouwonderdeel dat de ruimte verdeelt en de geluidsover-

luidsoverdracht tussen twee ruimtes zo laag mogelijk

dracht vermindert. De geïntegreerde geluidsabsorberende

te houden. Geluidsabsorptie of geluidsdemping daaren-

elementen zorgen voor een optimale geluidsisolatie.

te absorberen m.a.w. de geluidsenergie op te nemen.

Neem a.u.b. contact op tijdens de eerste fases van uw

Voor gedetailleerde informatie over de basisprincipes van

planning. Wij staan u graag bij in verband met het com-

ruimtelijke akoestiek, zie deel 8: het akoestisch ABC.

plexe thema bouw en akoestiek.

Verwerking

tegen beschrijft het vermogen van materialen om geluid

74 Verwerking

PLAFONDS Voor de inbouw van plafondsystemen gelden gelijkaardige criteria zoals bij wandbekleding, d.w.z. ook voor deze toepassing bestaan heel wat verschillende bevestigingssystemen, bijvoorbeeld van de firma Suckow & Fischer of Häfele.

Voorbeeld 1: Plafondysteem 200 Suckow & Fischer

Voorbeeld 2: Plafondysteem 270 van Suckow & Fischer dat bestand is tegen balcontact

Voorbeeld 3: Plafondysteem 280 van Suckow & Fischer dat bestand is tegen balcontact

Verwerking 75

Meubelonderdelen Bij meubelonderdelen zijn individuele oplossingen vereist

wisselende klimaatomstandigheden in de ruimte en de

omdat er aandacht moet besteed worden aan verschillende

afmetingen van de onderdelen, kromtrekken of een veran-

afmetingen, individuele constructies en beslag en techni-

dering in de dimensies veroorzaakt worden. Dit kan tot een

sche bijzonderheden. Bij beweeglijke meubelcomponen-

minimum beperkt worden of gecorrigeerd worden door het

ten zoals draai- en schuifdeuren kan, onder invloed van

gebruik van doorlopende handvaten of aligneerbeslag.

Verwerking

Voorbeeld 1: Draaideur met doorlopend handvat

76 Verwerking

Voorbeeld 2: Schuifdeur met aligneerbeslag (rechttrekken)

Ausrichtbeschlag für Schiebetüren Aligneerbeslag voor schuifdeur aangebracht rückseitig eingelassen (Beispiel) aan de achterkant (voorbeeld)

Ausrichtbeschlag für Schiebetüren rückseitig eingelassen (Beispiel)

Topplaat Topf

Topf

GewindeStang met schroefdraad Stange Houdplaatje Halteplatte

SpannSpanhuls Hülse

GewindeStange Aligneren (rechttrekken) Ausrichten der Türe van durch deurenZugdoorund trek-Drucken drukspanHalteplatte Spannung beim Ver- van ning door het aandraaien drehen der Spannhülse de spanhuls.

SpannHülse

Halteplatte Houdplaatje

Halteplatte

GewindeStang met schroefdraad Stange

GewindeStange

Topf Topplaat

Topf

Wanneer de grootte van het onderdeel meer dan 700 mm

van deze specifieke vereisten en het aanbieden van

bedraagt moet aligneerbeslag aangebracht worden om

geassembleerde meubelcomponenten is onze sterkte.

kromtrekken te vermijden of te corrigeren. Gepast alig-

De EGGER ZOOM® - collectie biedt voor het afkanten

neerbeslag en handvaten worden bijvoorbeeld aangebo-

van gemelamineerde spaanplaten ABS-kantenband met

den door firma‘s zoals Häfele, Würth enz. Het uitvoeren

hetzelfde decor.

Verwerking 77

ELEMENTEN VOOR INBOUW ACHTERAF Voorbeeld 1: Plafondbaffle Deze akoestische oplossingen voor inbouw achteraf bieden we aan als kant-en-klare systeemonderdelen. Ook deze systeemoplossingen zijn met betrekking tot afmetingen, perforaties en decor vrij te kiezen. Kabelophanging

Aanzicht

Plafondbaffle Verschillende afmetingen en perforaties

Verticale doorsnede

Voorbeeld 2: Plafondeiland Verschillende afmetingen perforaties Abmessungen und Lochbilden variabel

Abmessungen und Lochbild variabel

Ansicht von unten Onderaanzicht Ansicht von unten

Ansicht von oben

Kabelophanging Drahtseilabhängung Constructiedetail Konstruktions-Detail

Drahtseilabhängung

Verwerking

Ansicht von oben Bovenaanzicht


8 HET ABC VAN DE AKOESTIEK 8.1 RUIMTEAKOESTIEK VERSUS BOUWAKOESTIEK Het verschil tussen de begrippen ruimteakoestiek en

isolatie. In feite gaat het over het vermogen van bouw-

bouwakoestiek wordt pas duidelijk wanneer we geluids-

elementen – muren, plafonds, deuren, vensters – om de

technische vraagstukken in meer detail bekijken. In de

geluidsovergang tussen twee ruimtes zo laag mogelijk

bouwakoestiek is de vraag steeds: Welk deel van het

te houden. Een hoge geluidsisolatie wordt doorgaans

geluid komt aan de andere kant van het betrokken

bereikt door massieve, zware bouwelementen, die

bouwelement aan? De doorslaggevende bouwakoesti-

voorkomen dat het geluid zich verspreidt.

sche eigenschap van een bouwelement is de geluids-

Geluidsniveau 80 dB

Overgedragen

Geluidsniveau

geluidsniveau 60 dB

Bouwakoestiek: geluidsoverdracht tussen aangrenzende ruimtes

Niveau van het achtergrondgeluid

De geluidsisolatie van bouwelementen wordt voor luchtgeluid aangeduid met de gewogen geluidsisolatie-index R’w een waarde die aan de hand van een evaluatiecurve op basis van de frequentieafhankelijke geluidsisolatie-index R’ wordt bepaald. De waarde R’w van een bouwelement kan met een meting ter plaatse of aan de hand van rekenmodellen worden bepaald. Een verbetering van de geluidsisolatie is mogelijk door verschillende maatregelen.

In de ruimteakoestiek luidt de vraag echter: Door welke oppervlakken bereik ik optimale luisteromstandigheden in de ruimte? In dit geval is de doorslaggevende eigenschap de geluidsdemping van de oppervlakken in een ruimte. Geluidsdemping beschrijft het vermogen van materialen om geluiden te absorberen of beter gezegd de opvallende geluidsenergie op te nemen en om te zetten in andere energievormen. Geluidsdemping is de werking van geluidsabsorberende materialen. Ruimteakoestiek:

Niveau van het

akoestiek in een ruimte

achtergrondgeluid

ABC van de akoestiek 79

De geluidsabsorptie van een oppervlak wordt aangeduid

alleen al ervoor zorgen dat de situatie verbetert. De

door de frequentieafhankelijke geluidsabsorptiegraad

geluidsdemping in een ruimte kan in principe slechts

αs of vereenvoudigd ook door een gemiddelde geluids-

in beperkte mate bijdragen tot de verhoging van het

absorptiegraad – zoals αw . De geluidsabsorptiegraad

niveauverschil tussen verschillende ruimtes, omdat in

van akoestisch werkzame oppervlakken wordt doorgaans

de ruimte waar het lawaai ontstaat respectievelijk in de

bepaald aan de hand van metingen in speciale labora-

ontvangende ruimte al een deel van het geluid wordt

toria, galmkamers genoemd.

‘opgeslorpt’, wat de waarneming van de geluidssterkte beïnvloedt. Het geluids-niveauverminderende effect van

De begrippen geluidsisolatie en geluidsdemping

geluidsdempende of ruimteakoestische maatregelen is,

zijn nu duidelijk gedefinieerd en in verband gebracht

zoals de ervaring leert, aanzienlijk kleiner dan het effect

met de bouw-akoestiek en ruimteakoestiek. Bij overlast

dat met bouwakoestische aanpassingen van het schei-

van geluiden uit een aangrenzende ruimte, kan een

dende bouwelement kan worden bereikt.

betere geluidsisolatie van het scheidende bouwelement

8.2 BASISBEGINSELEN VAN DE AKOESTIEK GELUID Geluid, dat kunnen aangenaam klinkende tonen, muziek, knallen, geruis, geritsel maar ook gesproken taal zijn. Al deze geluiden hebben gemeen dat ze in de lucht een beperkte schommeling van de luchtdruk of de dichtheid veroorzaken, die zich van de plaats waar het geluid ontstaat verspreid naar de omgeving. Meestal breidt geluid zich in alle drie richtingen uit. Veel geluidsbronnen kunnen daarom als kogelbronnen worden beschouwd. De in de ruimte en in de tijd terugkerende schommeling van de luchtdruk of de bijbehorende dichtheid wordt aangeduid als geluidsgolf. Geluidsgolven kunnen in de zoals water en in vaste lichamen zoals stenen voorkomen.

Ongewenste geluiden worden lawaai genoemd. Deze de-

Er wordt uiteraard een onderscheid gemaakt tussen

finitie maakt duidelijk dat de waarneming van een geluid

luchtgeluid, vloeistofgeluid en constructiegeluid. Heel

sterk subjectief is. De psychoakoestiek is een deelgebied

algemeen gezegd kan geluid worden gedefinieerd als

van de akoestiek en het wetenschappelijk onderzoek

de verspreiding van druk- en dichtheidsschommelingen

naar de effecten van geluiden. Ze houdt zich bezig met

in een elastisch medium – gassen, vloeistoffen of vaste

het verband tussen de subjectieve waarneming en de

lichamen. Bij de geluidsdoorgang door een muur of een

objectief aanwezige geluidseffecten. Hierbij wordt vaak

ander bouwelement vindt een omzetting van het opval-

een onderscheid gemaakt tussen het gewenste nuttige

lende luchtgeluid in constructiegeluid (trilling van de

geluid – muziek tijdens een concert of stemmen bij een

muur) plaats en vervolgens opnieuw in luchtgeluid door

gesprek – en het ongewenste stoorgeluid – verkeersla-

afstraling door de trillende wand.

waai, muziek bij de buren.


lucht, maar ook in andere gassen en zelfs in vloeistoffen


Geluidsdruk De schommelingen in de luchtdruk worden geluidsdruk

Geluidsdruk in Pascal

genoemd. Op die manier kan voor elk geluidseffect, hetzij bij een enkele toon, een klank, een geluid, spraak of muziek, de bijbehorende geluidsdruk worden beTijd (sec)

paald. Hoe luider het geluidseffect, des te sterker is de ontstane luchtdrukschommeling en des te hoger is de geluidsdruk. Kleine schommelingen in de geluidsdruk worden als zachte geluiden waargenomen. De door mensen minimaal waarneembare geluidsdruk bedraagt ca. 20 µPa = 0.00002 Pascal, een heel lage waarde die aantoont hoe gevoelig het menselijke gehoor is. Een geluidsdruk van 20 Pascal kan echter gehoorschade veroorzaken, zelfs na een korte blootstelling.

GELUIDSDRUKNIVEAU EN DECIBELSCHAAL De geluidssterkte, d.w.z. de geluidsdruk, wordt door-

Decibel

gaans aangeduid als geluidsdrukniveau of geluidsniveau vliegtuigmotor

140 dB (A) *

in het kort. Een geluidsniveau van 0 decibel wordt bij de definitie van de decibelschaal gedefinieerd als de geluidsdruk waarbij de gehoorwaarneming begint.

ondraaglijk

rockconcert, pneumatische hamer druk wegverkeer

120 dB (A) 100 dB (A)

heel luid

80 dB (A)

60 dB (A)

40 dB (A)

20 dB (A)

onhoorbaar

0 dB (A)

luid

zacht gesprek, rustig kantoor

zacht

fluisteren

heel zacht

tikkend horloge ademen

absolute stilte

het geluidsdrukniveau ontstaat een schaal van 0 decibel, afgekort dB, tot 120-140 dB. Blootstelling aan onafgebroken geluiden vanaf 80 dB gedurende lange perioden

luid gesprek, druk kantoor

Op basis van de definitie van decibel als eenheid voor

of vanaf 120 dB en meer bij heel korte geluidseffecten (knallen), kan onherstelbare gehoorschade als gevolg hebben.

* Definitie zie pagina 92


8.3 GELUIDSDRUK BIJ MEERDERE BRONNEN GELUIDSDRUKVERHOGING BIJ GELIJKE GELUIDSBRONNEN Voorbeeld wekker

Stijging van de dB-waarde

1

62 dB

2

62 + 3 = 65 dB

3

62 + 5 = 67 dB

4

62 + 6 = 68 dB

5

62 + 7 = 69 dB

10

62 + 10 = 72 dB

15

62 + 12 = 74 dB

20

62 + 13 = 75 dB

50

62 + 17 = 79 dB

100

62 + 20 = 82 dB

Aantal dezelfde geluidsbronnen

Een verdubbeling van het aantal geluidsbronnen betekent een niveauverhoging van 3 dB, een vertienvoudiging van het aantal geluidsbronnen komt overeen met een niveauverhoging van 10 dB en een verhonderdvoudiging van het aantal geluidsbronnen staat gelijk aan een verhoging van 20 dB.

Geluidsprestatie

Geluidsdruk

Geluidsniveau

Verhoging van het geluidsdrukniveau bij een toename van het aantal dezelfde geluidsbronnen.

× 100

× 10

+ 20 dB

× 10

× 3,2

+ 10 dB

× 4

× 2

+ 6 dB

× 2

× 1,4

+ 3 dB

× 1

× 1

0 dB

De volgende tabel bevat een vereenvoudigde vuistregel voor de optelling van twee niveauwaarden.

Niveauverschil tussen twee niveaus

0 tot 1

2 tot 3

4 tot 9

meer dan 10

Niveautoename (optellen bij het hoogste niveau)

+ 3 dB

+ 2 dB

+ 1 dB

+ 0 dB

Voorbeeld: bij twee bronnen met 45 dB en 52 dB ontstaat op basis van het verschil van 7 dB een toename met 1 dB, d.w.z. opgeteld bij 52 dB een totaalniveau van 53 dB.


Daarna moet het verschil tussen de beide niveaus worden bepaald.


8.4 FREQUENTIE De frequentie geeft het aantal veranderingen in de geluids-

storingen in dit frequentiebereik bijzonder vervelend en

druk of schommelingen per seconde aan. De frequentie

kunnen deze de communicatie sterk beïnvloeden. Bij hoge

wordt aangeduid met de formuleletter f en de eenheid

en lage frequenties neemt de hoorbaarheid af.

Hertz (Hz). Een frequentie van 1.000 Hz betekent 1.000 schommelingen per seconde. De geluidsdruk of meer

Voor het bepalen van de geluidssterkte van geluiden die

bepaald het geluidsniveau, wordt waargenomen als ge-

waarneembaar zijn voor het menselijke gehoor, moet

luidssterkte en is daarom een belangrijke eigenschap van

rekening worden gehouden met de frequentiekenmerken

het geluid. De frequentiesamenstelling – of het spectrum

van het menselijke gehoor. Bij de opbouw van een totaal-

– is even belangrijk als de geluidsdruk. Zuivere tonen zijn

niveau uit het spectrum wordt meer rekening gehouden

geluidseffecten met een enkele frequentie. Een overlapping

met de middenfrequenties, waarbij het menselijke gehoor

van tonen met verschillende frequenties wordt naargelang

bijzonder gevoelig is, dan met de hoge en lage frequenties.

de frequentiesamenstelling als geluid of klank beschouwd.

Deze weging ligt aan de basis van de aanduiding dB(A) voor het geluidsdrukniveau, het zogenaamde A-gewogen

De gevoeligheid van het menselijke gehoor is sterk

geluidsdrukniveau. Vrijwel alle voorschriften, richtlijnen,

afhankelijk van de frequentie. Ons gehoor is bijzonder

richtwaarden, grenswaarden en aanbevelingen in verband

gevoelig in het frequentiebereik van de menselijke spraak

met geluidsdrukniveaus gebruiken waarden in dB(A).

tussen 250 Hz en 2.000 Hz. Enerzijds is dit praktisch wanneer we naar een spreker luisteren. Anderzijds zijn

Frequenties – gemeten in Hertz (Hz)

Vleermuis Triangel Orgel Viool Contrabas Vleugelpiano Mannenstem Vrouwenstem Telefoon Infrasoon geluid

10 Hz

Hoorbereik [ 20 – 20.000 Hz ] 100 Hz

1.000 Hz

Ultrasoon geluid

10.000 Hz

100.000 Hz

abc van de akoestiek

83

8.5 FREQUENTIES BIJ HET ONTWERP VAN RUIMTES Het voor het ontwerp van ruimtes relevante frequentie-

deze frequenties op te nemen in het ruimteakoestische

bereik is enerzijds gericht op het menselijke gehoor en

ontwerp. De internationaal gestandaardiseerde test-

anderzijds op wat technisch zinvol en realiseerbaar is.

methodes om de geluidsabsorptie van materialen te

Akoestische ontwerpen moeten in principe rekening

bepalen, hebben betrekking op het frequentiebereik

houden met de voor mensen relevante geluidsfrequen-

tussen 100 Hz en 5.000 Hz. Ook ruimteakoestische

ties. Frequenties boven 5.000 Hz worden door de lucht

ontwerpen hebben doorgaans betrekking op dit fre-

al zo sterk gedempt, dat het technisch niet zinvol is

quentiebereik.

Relevante frequentiebereiken

Voor de ruimteakoestiek relevant frequentiebereik van 100 Hztriangel tot 5.000 Hz.

Vleermuis

orgel Viool contrabas Vleugelpiano mannenstem Vrouwenstem telefoon

Hoorbereik [

infrasoon geluid

10 Hz

100 Hz

20 – 20.000 Hz ]

1.000 Hz

ultrasoon geluid

10.000 Hz

100.000 Hz

8.6 GOLFLENGTE VAN HET GELUID Elke frequentie van het geluid kan een geluidsgolf met

Golflengte λ

een bepaalde golflengte veroorzaken. Een golf van 100 Hz

geluidsdruk in Pascal

heeft in de lucht een verspreiding van 3,40 meter, een golf van 5.000 Hz heeft echter een golflengte van slechts ca. 7 centimeter. De relevante geluidsgolflengtes in de ruimteakoestiek zijn daarom tussen 0,07 m en 3,40 m

λ tijd (sec.)

lang. Daarom worden de lengtes van geluidsgolven in elk geval opgenomen in de aangeduide afmetingen van

λ

abc Van de akoeStiek

ruimtes en gebouwinrichting.


8.7 NIVEAUWAARDEN De belangrijkste factor voor de objectieve beoordeling

op een beoordelingstijd van acht uur, waarbij het in

van geluidsoverlast op een werkplek is het zogenaamde

principe voldoende is korte representatieve periodes te

beoordelingsniveau, dat enerzijds het resultaat is van

registreren. Een hoog niveau van achtergrondgeluiden

het in de tijd gemeten gemiddelde geluidsdrukniveau in

vermindert de concentratie en daardoor het prestatie-

de ruimte en anderzijds van aanpassingen afhankelijk

vermogen. Daarom bevatten verschillende reglementen

van de kenmerken van geluiden en hun inwerkduur.

aanbevelingen voor het maximaal toegelaten niveau van

Het beoordelingsniveau wordt doorgaans gebaseerd

achtergrondgeluiden in ruimtes.

Waarden voor het aanbevolen niveau van achtergrondgeluiden uit DIN EN ISO 11690:

dB (A) 100

65-70 dB(A) 50

30-35 dB(A)

Vergaderruimte

30-40 dB(A)

Apart kantoor

35-45 dB(A)

Grote kantoorruimte

Industriële werkplaatsen

8.8 RUIMTEAKOESTISCHE GROOTHEDEN NAGALMTIJD De nagalmtijd vormt de basis voor een beoordeling van

d.w.z. dat wanneer in een ruimte 95 dB wordt geprodu-

de ruimteakoestische situatie in ruimtes. Hij geeft – een-

ceerd, de nagalmtijd de tijd aangeeft die verstrijkt tot het

voudig gezegd – de tijd aan dat een geluidseffect nodig

geluidsniveau tot 35 dB is gedaald. Dit kunnen enkele

heeft om onhoorbaar te worden. Technisch gezien wordt

tienden van een seconde tot meerdere seconden zijn.

de tijdsduur voor een daling van het geluidsdrukniveau

De nagalmtijd kan in principe in elke gesloten ruimte

in een ruimte met 60 dB als nagalmtijd T gedefinieerd,

worden gemeten.


85

Nagalmtijd geluidsniveau in decibel 100

60 dB(A) 50 Door de objectief meetbare grootheid van de nagalmtijd kunnen verschillende ruimtes met elkaar worden vergeleken

Nagalmtijd: 1,8 sec.

en kan de ruimteakoestische kwaliteit van ruimtes worden beoordeeld. 0

1,0

2,0

tijd (sec.)

typische nagalmtijd voor kantoorruimtes: 0,5 – 0,8 sec.

HIERONDER VINDT U EEN OVERZICHT VAN TYPISCHE NAGALMTIJDEN VOOR VERSCHILLENDE SOORTEN RUIMTES: Soort ruimte

Nagalmtijd (als voorbeeld)

kerk

ca. 4 – 8 seconden

klaslokaal – gemiddelde grootte

0,6 seconden

kantoorruimte – naargelang grootte

0,5 – 0,8 seconden

concertzaal voor klassieke muziek

ca. 1,5 seconden

De nagalmtijd heeft rechtstreeks invloed op de verstaanbaarheid van spraak in een ruimte. In het algemeen geldt dat bij een toenemende nagalmtijd de verstaanbaarheid van spraak afneemt. Dat betekent echter niet dat de kortste nagalmtijd de beste nagalmtijd is. Een heel slechte verstaanbaarheid van spraak wijst doorgaans op een te lange nagalmtijd. Maar zelfs de ruimteakoestische leek kan zich aan de hand van zijn eigen subjectieve indruk van een ruimte een beeld vormen van het verloop van de nagalmtijd volgens de frequentie. Daarvoor kunt u de onderstaande tabel gebruiken. Als de spraak in een ruimte bijvoorbeeld onduidelijk klinkt en het veel moeite kost om elkaar te verstaan, dan kan men ervan uitgaan dat de nagalmtijd te lang is. Akoestisch ‘drogen’ betekent in deze context dat het geluid onnatuurlijk snel wordt opgeslorpt. Als dat alleen bij hoge frequenties gebeurt, dan klinkt de ruimte eerder dof of dreunend. Een scherp en schel klinkende ruimte wijst echter op een te lange

Opvoering

Spraak

muziek

Nagalmtijd bij lage tonen

Nagalmtijd bij hoge tonen

Subjectieve indruk

te lang

te lang

vaag, slecht verstaanbaar

te lang

te kort

dof, maar goed verstaanbaar

te kort

te lang

scherp, schel, eventueel fluisteren, slecht verstaanbaar

te kort

te kort

droog, maar goed verstaanbaar

te lang

te lang

dof, ‚drijvend‘

te lang

te kort

onnatuurlijk dof, eventueel

te kort

te lang

schetterend tot schel

te kort

te kort

droog, krachteloos


nagalmtijd bij hoge frequenties.

86


De nagalmtijd hangt in feite af van drie factoren: het volume van de ruimte, de oppervlakken en de aanwezige gebouwinrichting. In principe geldt: • hoe groter de ruimte, des te langer is de nagalmtijd • hoe meer absorptie er in de ruimte aanwezig is, des te korter is de nagalmtijd Bij een toenemende hoogte van de ruimte klinkt een ruimte doorgaans holler. Absorberende opper-vlakken – zoals tapijten, gordijnen en geluidsabsorberende plafonds, maar ook meubilair en aanwezige personen – verminderen echter de nagalmtijd.

geluidsniveau in decibel 100

Nagalmtijd: 1,2 sec. ZONDER producten van EGGER 50

Nagalmtijd: 0,5 sec. MET producten van EGGER

0

0,5

1,0

1,2

tijd (sec.)


Beide grootheden, het volume en de absorptievlakken,

De aanbevelingen en richtlijnen van DIN 18041 moeten

in een uitgebalanceerde verhouding brengen, is een

steeds aan de basis liggen van ruimteakoestische ontwer-

belangrijke taak van het ruimteakoestische ontwerp.

pen. Wat de optimale nagalmtijd betreft, onderscheidt

In een tweede stap moet worden nagedacht over de

DIN 18041 drie categorieën: ‘muziek’, ‘spraak’ en ‘onder-

optimale positionering van reflecterende en absorbe-

wijs’. Ruimtes met intensieve communicatie zoals verga-

rende vlakken.

derruimtes of kantoren met meerdere personen moeten volgens de categorie ‘onderwijs’ worden behandeld.

De vorm van de ruimte heeft doorgaans minder belang voor de nagalmtijd en is pas van betekenis bij heel hoge ruimteakoestische eisen (bv. bij concertzalen) of bij buitengewone vormen, zoals gewelfde vlakken of een

Bron: www.akustikbuero-oldenburg.de

Nagalmtijd TNORM in sec.

heel sterk wisselende hoogte van de ruimte.

Volume van de ruimte in m³ Muziek Spraak Onderwijs, communicatie

Voorbeeld 1:

Voorbeeld 2:

Een vergaderruimte (gebruik ‘communicatie en onder-

Een zaal voor kamermuziek (gebruik ‘muziek’) met een

wijs’) met een volume van 250 m³ moet een nagalmtijd

volume van 550 m³ moet een nagalmtijd van 1,30 sec.

van 0,60 sec. hebben.

hebben.


Twee voorbeelden


8.9 GELUIDSABSORPTIE De geluidsabsorptiegraad α beschrijft de eigenschap van een materiaal om opvallend geluid in andere energievormen – zoals warmte of beweging – om te zetten en op die manier te absorberen.

Volledige geluidsabsorptie en geen weerkaatsing – geluidsabsorptiegraad α = 1

Het andere uiterste is de volledige geluidsweerkaatsing. Het opvallende geluid wordt teruggekaatst, bv. door een wand die verhindert dat het geluid zich verder verspreidt. Volledige geluidsweerkaatsing – geluidsabsorptiegraad α = 0

Gedeeltelijke geluidsweerkaatsing – geluidsabsorptiegraad α = tussen 0 en 1

De geluidsabsorptiegraad α van een materiaal is sterk

tiegraad α s (‘alfa sabine’) bedraagt. Het resultaat zijn 18

afhankelijk van de frequentie. Daarom moet ook de

tertswaarden, die ondubbelzinnig het absorptievermogen

absorberende werking van materialen in verhouding

van het materiaal beschrijven, d.w.z. in welke mate en bij

met de frequentie worden bekeken. De frequentieaf-

welke frequenties het materiaal het geluid absorbeert.

hankelijke geluidsabsorptie-graad α s van een materiaal wordt bepaald door een geluidstechnische materiaaltest

Bij het oplossen van ruimteakoestische problemen met

– de zogenaamde galmkamermethode. Hierbij wordt

behulp van meettechnische methoden moet in principe

een staal van het materiaal in de galmkamer geplaatst,

de indeling in stappen van een terts worden gebruikt,

waarvan de nagalmtijd eerst zonder staal werd bepaald.

omdat veel akoestische problemen zich voordoen in

Op basis van de verandering van de nagalmtijd met het

smalle frequentiebereiken en daarom een precieze oplos-

staal in de ruimte kan worden bepaald – voor alle tertsen

sing op maat vragen.

tussen 100 Hz en 5.000 Hz – hoeveel de geluidsabsorp-


89

Terts- en octaafmiddenfrequenties

Voor de ruimteakoestiek relevant frequentiebereik van 100 tot triangel 5.000 Hz.

Vleermuis

orgel Viool contrabas Vleugelpiano mannenstem Vrouwenstem telefoon

Hoorbereik [

infrasoon geluid

10 Hz

100

100 Hz

125

160 200

250

20 – 20.000 Hz ]

1.000 Hz

315 400

500

630 800

ultrasoon geluid

10.000 Hz

100.000 Hz

1.000 1.250 1.600 2.000 2.500 3.150 4.000 5.000

Terts- en octaafmiddenfrequenties (in Hz), volgorde van de tertsmiddenfrequenties

terts

octaaf

Niet alleen de keuze van het materiaal is doorslaggevend

De berekening van de eQuivalente geluidsabsorptie-

voor de geluidsabsorberende werking in een ruimte.

oppervlaktes in een ruimte:

Welke oppervlakte van dit materiaal in de ruimte aan-

A = s₁ α₁ + s₂ α₂ + s₃ α₃ + … + sn + α n + A₁ + A₂ + … + An

wezig zijn, is ook van belang. Om een maat voor de ge-

A – totale equivalente geluidsabsorptieoppervlakte

luidsabsorberende werking van een geluidsabsorberend

in de ruimte

materiaal te hebben, wordt de grootheid van de equiva-

s₁ – oppervlakte van materiaal 1, bv. akoestisch plafond

lente geluidsabsorptieoppervlakte geïntroduceerd.

α₁ – geluidsabsorptiegraad van materiaal 1 s₂ – oppervlakte van materiaal 2, bv. tapijtvloer

Dit begrip kan worden gedefinieerd als het product van

α₂ – geluidsabsorptiegraad van materiaal 2 …

de geluidsabsorptiegraad α s van een materiaal en de

A₁, A₂, … equivalente absorptieoppervlakte van voorwerpen

oppervlakte van dat materiaal. Door de geluidsabsorp-

(zoals stoelen, tafels, kasten, enz.)

tiegraad te vermenigvuldigen met de opper-vlakte van het desbetreffende materiaal, kan de equivalente abwordt verdubbeld, dan verdubbelt ook de equivalente absorptieoppervlakte.


sorptieoppervlakte worden berekend. Als de oppervlakte


8.10 GELUIDSABSORPTIEGRAAD EN NAGALMTIJD Bij een volledig ingerichte ruimte met verschillende opper-

ruimte worden berekend, omdat voor de hiervoor gebruikte

vlakken kan aan elk materiaal (bv. tapijt, pleisterlaag,

zogenaamde nagalmformule van Sabine, alleen de waar-

akoestisch plafond, gordijnen, vensters, rekken enz.) een

den voor de equivalente geluidsabsorptieoppervlakte, het

geluidsabsorptiegraad worden toegekend en door deze te

volume van de ruimte en de nagalmtijd nodig zijn.

vermenigvuldigen met de beschikbare oppervlakte kan de equivalente geluidsabsorptieoppervlakte worden berekend. Vervolgens telt men de equivalente geluids-

Nagalmformule van Sabine: V T = 0,163 × A

absorptieoppervlaktes voor alle materialen op, met als

T – nagalmtijd

resultaat de totale in een ruimte aanwezige equivalente

V – volume van de ruimte

geluidsabsorptieoppervlakte. Als het volume van de

A – totale equivalente geluidsabsorptieoppervlakte in

ruimte gekend is, kan zo heel snel de nagalmtijd in de

de ruimte

Zelfs heel sterk geluidsabsorberend materiaal heeft pas het gewenste effect in een ruimte als een voldoende grote oppervlakte wordt gebruikt. Omgekeerd kan ook relatief zwak geluidsabsorberend materiaal het beoogde effect bereiken, wanneer de gebruikte oppervlakte voldoende groot is. In principe kan voor de geluidsisolatie van een ruimte een enkel geluidsabsorberend materiaal of een combinatie van verschillende geluidsabsorberende materialen worden gebruikt. Voor de nagalmtijd in de ruimte is altijd de totale som voor de equivalente geluidsabsorptieoppervlaktes van alle in de ruimte aanwezige oppervlaktes belangrijk.

8.11 BEOORDELING VAN DE GELUIDSABSORPTIE Uitspraken over de principiële geschiktheid van geluids-

De methodes voor de berekening van de eencijferige

absorberende materialen voor bepaalde toepassingen

waarden NRC, SAA en α w vindt u hieronder.

leveren vereenvoudigde, eencijferige waarden over de geluidsabsorptiegraad op. Ook een schatting van de be-

De gewogen geluidsabsorptiegraad α w (DIN EN ISO

nodigde absorberende oppervlakte voor ruimtes met lage

11654): voor de berekening van de gewogen geluidsab-

vereisten op het vlak van ruimteakoestische materialen

sorptiegraad α w wordt eerst op basis van telkens drie

moet mogelijk zijn op basis van dergelijke kengetallen.

tertswaarden de gemiddelde waarde voor de octaafmiddenfrequenties tussen 125 Hz en 4.000 Hz bepaald.

In Europa en de VS worden verschillende eencijferige

Zo ontstaan zes octaafwaarden op basis van 18 terts-

waarden voor de geluidsabsorptie gedefinieerd. In Europa

waarden. De gemiddelde waarde voor elk octaaf wordt

is de meest gangbare waarde voor geluidsabsorptie

afgerond op 0,05 en de praktische geluidsabsorptiegraad

de zogenaamde gewogen geluidsabsorptie-graad α w,

αp genoemd. De praktische geluids-absorptiegraad αp

terwijl in Engelstalige gebieden de NRC (Noise Reduction

tussen 250 Hz en 4.000 Hz wordt vervolgens vergeleken

Coefficient) of de SAA (Sound Absorption Average) wordt

met een referentiecurve uit DIN EN 11654. Uit deze ver-

gebruikt. Alle methodes om de eencijferige waarde te

gelijking kan de gewogen geluidsabsorptiegraad α w als

bepalen, zijn gebaseerd op de in de galmkamer gemeten

eencijferige waarde worden afgelezen.

tertswaarden voor de geluidsabsorptiegraad.


Afwijkingen van meer dan 0,25 tussen de curve en referentiecurve worden aangeduid met vormindicatoren

Geluidsabsorptieklasse

Waardebereik αw

L, M of H, al naargelang of ze voorkomen bij 250 Hz (L),

A

0,90 – 1,00

B

0,80 – 0,85

bij 500 Hz tot 1.000 Hz (M) of bij 2.000 Hz tot 4.000 Hz (H).

C

0,60 – 0,75

D

0,30 – 0,55

E

0,15 – 0,25

Niet geclassificeerd

0,00 – 0,10

Op die manier bekomt men resultaten als α w = 0,65 (H), α w = 0,20 of α w = 0,80 (LM). Aan de hand van de waarde van α w kan een indeling in geluidsabsorptieklasses gebeuren. Waarden voor α w van meer dan 0,90 worden bijvoorbeeld ingedeeld in geluidsabsorptieklasse A, waarden tussen 0,15 en 0,25 in geluidsabsorptieklasse E.

Behalve de in Europa gebruikelijke geluidsabsorptiegraad α w (DIN EN ISO 11654) worden in de VS de eencijferige waarden NRC en SAA (ASTM 423) gebruikt. De grootheid NRC (Noise Reduction Coefficient) wordt bepaald door op basis van vier tertswaarden voor de geluidsabsorptiegraad (250 Hz, 500 Hz, 1.000 Hz en 2.000 Hz) het gemiddelde te berekenen en dit vervolgens af te ronden op 0,05. De grootheid SAA (Sound Absorption Average) wordt bepaald door op basis van twaalf tertswaarden voor de geluidsabsorptiegraad tussen 200 Hz en 2.500 Hz het gemiddelde te berekenen en dit vervolgens af te ronden op 0,01.

Voordeel van de eencijferige waarden

Nadeel van de eencijferige waarden

Geluidsabsorberende materialen kunnen in grote lijnen

Een eencijferige waarde voor de geluidsabsorptie is in

worden geclassificeerd en daardoor met elkaar worden

feite een sterke vereenvoudiging. Geluidsabsorberende

vergeleken. Voor ruimtes met beperkte vereisten, zoals

materialen met heel uiteenlopende absorberende

gangen of verkoopruimtes, kunnen eencijferige waarden

eigenschappen kunnen identieke eencijferige waarden

worden gebruikt om de benodigde absorberende opper-

hebben. In uitzonderlijke gevallen kunnen daardoor

vlaktes te schatten.

geluidsabsorberende materialen worden gebruikt die gezien de omstandigheden helemaal niet geschikt zijn. Er wordt geen rekening gehouden met frequenties lager dan 200 Hz. Dit kan tot gevolg hebben dat een absorberend materiaal wordt gebruikt, waarvan de geluidsabsorptie onder 200 Hz zo klein is, dat de afgewerkte


ruimte dreunt.


8.12 TREFWOORDENLIJST A-GEWOGEN GELUIDSDRUKNIVEAU – dB(A)

BOUWAKOESTIEK

Het A-gewogen geluidsdrukniveau is het gewogen ge-

Bouwakoestiek is een gebied van de bouwfysica en meer

middelde van het geluidsdrukniveau (dB) in verhouding

bepaald de akoestiek, dat zich bezighoudt met de effecten

tot de frequentie van een geluid. Deze weging houdt

van bouwkundige omstandigheden op de verspreiding

rekening met de eigenschap van het menselijke gehoor

van geluid tussen de ruimtes van een gebouw of tussen de

dat geluidsdrukniveaus of tonen van verschillende

ruimtes in het gebouw en de buitenkant van het gebouw.

frequenties niet even goed worden waargenomen. De gevoeligheid is het hoogst in het bereik van de mid-

DECIBEL (dB)

den-frequenties, het bereik van de menselijke spraak.

Logaritmisch gedefinieerde maateenheid die het geluids-

Vrijwel alle voorschriften en richtlijnen gebruiken

drukniveau aanduidt. De voor de mens relevante schaal

waarden in dB(A).

loopt van 0 dB tot 140 dB. 0 dB komt overeen met een geluidsdruk van 20 µPa.

AKOESTIEK die ruimte voor bepaalde toepassingen aan. De akoestiek

EENCIJFERIGE WAARDE VAN GELUIDSABSORPTIE

wordt beïnvloed door de aard van de begrenzingsvlakken

Voor een vereenvoudigde voorstelling van de frequentie-

(muur, plafond, vloer), de gebouwinrichting en de aan-

afhankelijke grootte van de geluidsabsorptiegraad en een

wezige personen.

ruwe vergelijking tussen verschillende geluidsabsorberen-

De akoestiek van een ruimte duidt de geschiktheid van

de materialen, worden zogenaamde ‘eencijferige waarden’

AURALISATIE (HOORBAAR MAKEN)

gebruikt. In Europa is de ‘gewogen geluids-absorptiegraad’

Met behulp van auralisatie kunnen in het kader van

αw volgens DIN EN ISO 11654 gebruikelijk. In de VS wor-

gebouwontwerpen de akoestische voorwaarden in een

den de eencijferige waarden NRC en SAA gebruikt. Alle

ruimte hoorbaar worden gemaakt. De basis voor ruimte-

vermelde waarden zijn gebaseerd op metingen van de

akoestische auralisatie kunnen simulatieberekeningen in

geluidsabsorptie in tertsen of octaven. Voor een gedetail-

een computermodel van een virtuele ruimte of metingen

leerd ruimteakoestisch ontwerp is alleszins de kennis van

in een echte ruimte zijn. Op die manier kunnen akoestische

de geluidsabsorptiewaarden in tertsen of ten minste in

vereisten in ruimtes vooraf worden aangetoond en

octaven vereist (zie ‘Octaven’).

ontwerp-varianten directer dan met parameterwaarden worden vergeleken.

EQUIVALENTE GELUIDSABSORPTIEOPPERVLAKTE

BEOORDELINGSNIVEAU (Lr )

De equivalente geluidsabsorptieoppervlakte A wordt ge-

Het beoordelingsniveau Lr (L voor het Engelse ‘level’ of

definieerd als het product van de geluidsabsorptiegraad α

niveau, r voor het Engelse ‘rating’ of beoordeling) is de

van een materiaal en de oppervlakte van het materiaal S.

maataanduiding voor de objectieve beoordeling van geluidsoverlast op een werkplek. Behalve de weging

FREQUENTIE

van het geluidsdrukniveau afhankelijk van de frequentie

De frequentie betekent het aantal veranderingen in de

(zie A-gewogen geluidsdrukniveau) wordt bij het bepalen

geluidsdruk per seconde. Geluidseffecten met een hoge

van het geluidsdrukniveau rekening gehouden met

frequentie worden door het menselijke oor als hoge tonen

aanpassingen volgens de kenmerken van de geluiden

waargenomen, geluidseffecten met een lage frequentie

(bv. impulshoudend of duidelijk naar voren treden van

als lage tonen. Geluiden zoals geruis, wegverkeer enz.

bepaalde tonen) en hun inwerkduur. Het beoordelings-

bestaan doorgaans uit heel wat frequenties.

niveau wordt steeds uitgedrukt in dB(A).


Frequentie wordt uitgedrukt in Hertz (Hz), 1 Hz = 1/s.

GELUIDSDRUK

Menselijke spraak bevindt zich in het bereik tussen

Alle geluidseffecten hebben gemeen dat ze kleine schomme-

250 Hz en 2.000 Hz. Het gehoorbereik van de mens ligt

lingen in de luchtdruk veroorzaken, die zich in elastische

tussen 20 Hz en 20.000 Hz.

media zoals lucht en water kunnen verspreiden. Daarom spreekt men van de geluidsdruk van een toon. Hoe sterker

GALMKAMER

de drukschommelingen, des te luider is het geluidseffect.

Galmkamers zijn speciale laboratoriumruimtes waarvan

Hoe sneller de schommelingen, des te hoger is de frequentie.

de muren de opvallende geluidsgolven voor een heel groot gedeelte weerkaatsen. Galmruimtes hebben heel lange

GELUIDSDRUKNIVEAU (Lp)

nagalmtijden in het volledige frequentiebereik.

Het geluidsdrukniveau (L van het Engelse ‘level’ of niveau en p van het Engelse ‘pressure’ of druk) is een logaritmi-

GALMKAMERMETHODE

sche grootheid die de sterkte van een geluidseffect be-

De galmkamermethode dient om de frequentieafhankelijke

schrijft. Vaak wordt het geluidsdrukniveau ten onrechte

geluidsabsorptiegraad te bepalen. Hierbij wordt een staal

als ‘geluidsniveau’ omschreven. Het geluidsdrukniveau

van het te testen materiaal in een galmruimte geplaatst.

wordt uitgedrukt in decibel (afkorting dB). De meting

Op basis van de verandering van de nagalmtijd in de

van geluidsdruk gebeurt met microfoons. Het meetbare

ruimte kan de geluidsabsorptie van een materiaal worden

niveaubereik begint bij 0 dB en eindigt bij een waarde

berekend.

van ca. 150 – 160 dB.

GELUIDSABSORBEREND MATERIAAL

GELUIDSEFFECTEN

Geluidsabsorberende materialen zijn materialen die

Samenvattende benaming voor tonen, muziek, knallen,

opvallend geluid dempen of omzetten in andere energie-

geruis, geknisper, enz.

vormen. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen poreuze absorberende materialen en resonerende absor-

GELUIDSGOLVEN

berende materialen of een combinatie van deze materiaal-

Schommelingen van de luchtdruk, die ontstaan door

types.

geluidseffecten, worden geluidsgolven genoemd. De lengte van de geluidsgolven bepaalt de frequentie, de hoogte van

GELUIDSABSORPTIEGRAAD α

de geluidsgolven het niveau. Lange geluidsgolven hebben

De geluidsabsorptiegraad α van een materiaal geeft aan

een lage frequentie en worden als lage tonen waargenomen.

hoeveel van het opvallende geluid wordt geabsorbeerd.

Korte geluidsgolven hebben een hoge frequentie en worden

α = 0 betekent dat er geen absorptie is, alle opvallende

als hoge tonen waargenomen. Een golf van 100 Hz ver-

geluid wordt weerkaatst. Bij α = 0,5 wordt 50 % van de

spreidt zich in de lucht over 3,40 meter. Een golf van

geluidsenergie geabsorbeerd en 50 % weerkaatst.

5.000 Hz verspreidt zich slechts over 7 centimeter.

Bij α = 1 wordt alle opvallende geluid geabsorbeerd, er is geen weerkaatsing.

GELUIDSISOLATIE Geluidsisolatie betekent de verspreiding van geluid

GELUIDSDEMPING

beperken door ruimtebegrenzingen. De geluidsisolatie

De geluidsdemping beschrijft het vermogen van materialen

is daarom een maatregel voor de akoestische scheiding

om geluid te absorberen en meer bepaald de ontstane ge-

van ruimtes tegen ongewenst geluid van aangrenzende

luidsenergie om te zetten in andere energievormen en ten

ruimtes of van buiten. Dit heeft niets te maken met de

slotte in warmte-energie (zie ook ‘Geluidsisolatie’).

benodigde akoestische geluidsdemping in de ruimte (zie grootheid in de bouwakoestiek.


ook ‘Geluidsabsorptie’). De geluidsisolatie is een basis-


Er wordt een onderscheid gemaakt tussen luchtgeluids-

lawaai. Men spreekt van geluidsoverlast wanneer op basis

isolatie en contactgeluidsisolatie. Luchtgeluid ontstaat

van een of meerdere voorkomende geluiden een activiteit

door geluidsbronnen in de ruimte, die geen rechtstreeks

onderbroken of gehinderd wordt. Personen zijn vooral

contact met de ruimtebegrenzingen hebben, bv. pratende

gevoelig voor lawaai wanneer de spraakcommunicatie

mensen. Contactgeluid ontstaat echter door constructie-

gestoord wordt, bv. een luid gesprek aan een aangrenzende

geluid (stappen, kloppen), waarbij muren of plafonds van

tafel maakt het moeilijker te luisteren, wanneer u mentale

hun kant luchtgeluid afstralen. Zowel voor luchtgeluids-

prestaties moet leveren of wanneer u wilt slapen.

isolatie als voor contactgeluidsisolatie bestaan bouwkundige vereisten aan gebouwen.

NAGALMFORMULE VAN SABINE Bij de kennis van het volume van een ruimte en de totale

GELUIDSSCHERM

in een ruimte aanwezige equivalente absorptieopper-

In principe is een geluidsscherm een obstakel, dat de

vlakte kan aan de hand van de formule van Sabine de

directe verspreiding van het geluid van een bron naar een

nagalmtijd worden bepaald, waarbij ‘T’ de nagalmtijd,

ontvanger onderbreekt. Dit kan een scheidingswand of een

‘V’ het volume van de ruimte en ‘A’ de totale equivalente

opzetstuk op een bureau zijn. Ook kasten en andere grote

geluidsabsorptie-oppervlakte is. De ontdekking van het

inrichtingselementen kunnen dienstdoen als geluids-

nauwe verband tussen het volume van een ruimte, de

scherm. Geluidsschermen kunnen voorzien zijn van een

geluidsabsorptie en de in de ruimte aanwezige opper-

geluidsabsorberend oppervlak, dat de verspreiding van

vlakken en de nagalmtijd is toe te schrijven aan de fysicus

het geluid verder beperkt.

Sabine (1868-1919). Sabine ontdekte dat de nagalmtijd T zich evenredig met het volume van de ruimte V en omge-

GELUIDSSPECTRUM

keerd evenredig met de equivalente absorptieoppervlakte

Het geluidsspectrum beschrijft de frequentiesamenstelling

A verhoudt: T = 0,163 × V / A

van geluid. Zuivere tonen zijn geluidseffecten met een

De equivalente absorptieoppervlakte A is de som van alle

enkele frequentie. Een overlapping van tonen met

in de ruimte aanwezige oppervlaktes S, telkens vermenig-

ver-schillende frequenties wordt als geluid of klank

vuldigd met de bijbehorende geluidsabsorptiegraad α van

aangeduid.

de desbetreffende oppervlakte: A = α₁S₁ + α₂S₂ + α₃S₃ + … + α nSn

LAWAAI Met lawaai bedoelt men geluiden die door hun geluids-

NAGALMTIJD

sterkte en structuur schadelijk voor de gezondheid,

De nagalmtijd geeft vereenvoudigd uitgedrukt de tijdsduur

storend of belastend zijn voor de mens en het milieu.

aan dat een geluidseffect nodig heeft om onhoorbaar te

Welke geluiden als lawaai worden waargenomen, hangt af

worden. Technisch gezien wordt de tijdsduur voor een

van de stemming, de voorkeuren en de gemoedsgesteldheid

daling van het geluidsdrukniveau in de ruimte met 60 dB

van een mens. De waarneming van geluiden als lawaai en

als nagalmtijd T gedefinieerd.

het effect van lawaai op de mensen hangt enerzijds af van fysisch meetbare grootheden, zoals het geluidsdrukniveau,

NIVEAU VAN HET ACHTERGRONDGELUID

de toonhoogte, de toonvastheid en de impulshoudendheid.

Met achtergrondgeluiden worden doorgaans informatie-

Anderzijds zijn subjectieve factoren bepalend: tijdens de

arme geluiden (bv. de airconditioning of het wegverkeer)

slaaptijd werkt lawaai enorm stor-end. Dat geldt ook voor

bedoeld. De meting van het niveau van het achtergrond-

activiteiten die veel concentratie vragen. Geluiden die

geluid gebeurt in dB of door weging van hun frequenties

iemand aangenaam vindt, worden ook bij hoge geluids-

in overeenstemming met het menselijke gehoor in dB(A).

sterktes niet als storend ervaren. Geluiden die iemand

Het niveau van het achtergrondgeluid geeft daarbij de

onaangenaam vindt, worden zelfs bij lage geluidssterktes

hoogte van het geluidsdrukniveau aan, die in 95 procent

als storend ervaren (bv. bepaalde muziek). Verder beïn-

van de meettijd werd overschreden. Dit heeft rechtstreeks

vloedt de persoonlijke stemming de gevoeligheid voor

invloed op de verstaanbaarheid van spraak.


OCTAVEN

‘SOUND MASKING’

Akoestische kengetallen zoals het geluidsdrukniveau of

Bij ‘sound masking’ worden doelgericht natuurlijke ge-

de geluidsabsorptiegraad worden doorgaans in stappen

luiden (bv. fluitende vogels) of kunstmatige geluiden (bv.

van octaven en tertsen aangegeven. De precieze kennis

geruis) gebruikt om andere geluiden te overstemmen. Deze

van akoestische eigenschappen in de kleinst mogelijke

methode kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het verber-

frequentiestappen van het geluid is vereist voor een

gen van informatiehoudende geluiden, wanneer de andere

nauwkeurig akoestisch ontwerp. Relevante octaaf frequen-

achtergrondgeluiden te zacht zijn om deze te ‘maskeren’.

ties in de ruimteakoestiek zijn 125 Hz, 250 Hz, 500 Hz, 1.000 Hz, 2.000 Hz en 4.000 Hz. De octaafstappen worden telkens bekomen door een verdubbeling van de voorgaande frequentie. Elke octaaf bestaat uit drie tertswaarden (zie ook ‘Eencijferige waarden’).

POREUZE ABSORBERENDE MATERIALEN Tot de poreuze absorberende materialen behoren bijvoorbeeld mineraalvezels, schuimen, tapijten, stoffen enz. De werking van poreuze absorberende materialen is gebaseerd op het feit dat het geluid in de open structuren van het materiaal kan binnendringen, waar dan de geluids-energie in warmte-energie aan de oppervlakte van de poriën door wrijving met de luchtdeeltjes wordt omgezet. Poreuze absorberende materialen hebben in eerste instantie een absorberende werking bij middenfrequenties en hoge frequenties.

PSYCHOAKOESTIEK De psychoakoestiek beschrijft een deelgebied van de akoestiek en het wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van lawaai, dat zich bezighoudt met de subjectieve waarneming van objectief aanwezige geluidssignalen. Ze onderzoekt verder de invloed van persoonlijke voor-keuren

HARTELIJK DANK AAN HET AKUSTIKBÜRO OLDENBURG VOOR DE ONDERSTEUNING

en verwachtingen van de toehoorder op de waarneming

Fysici Dr. Catja Hilge en Dr. Christian Nocke leiden sinds 2001

van geluidseffecten.

een geluidstechnisch adviesbureau in Oldenburg en zijn actief

RESONEREND ABSORBEREND MATERIAAL Het begrip resonerend absorberend materiaal omvat alle soorten absorberende materialen, die een resonantie-

als professionele ontwerpers, deskundigen en adviseurs op het gebied van akoestiek. Een zwaartepunt van hun werk is de ruimteakoestiek van scholen, kantoren en andere gebouwen en de ontwikkeling van ruimteakoestische oplossingen.

mechanisme zoals een ingesloten luchtvolume of een schommelend oppervlak gebruiken. Ze zijn in eerste inmiddenfrequenties en lage frequenties. De werking

Akustikbüro Oldenburg Katharinenstraße 10 26121 Oldenburg

van resonerende absorberende materialen is maximaal

Duitsland

meestal tot één frequentiebereik beperkt (zie ook

t +49 441 777 9041

‘Poreuze absorberende materialen’).

f +49 441 777 9042 [email protected] www.akustikbuero-oldenburg.de


stantie geschikt voor de absorptie van geluiden met

96

Service

ZOOM® IS ZOVEEL MEER: Onze ProAkustik producten maken deel uit van de ZOOM® handelscollectie voor architecten en verwerkers. Hierdoor kunt u ook gebruik maken van de uitgebreide service die EGGER aanbiedt: voor elke dag. WE BUNDELEN ONZE KRACHTEN VOOR U. EGGER blijft samen met partners de

akustik plus GmbH & Co. KG

ProAkustik producten verder ontwikkelen.

Industriestraße 40 63607 Wächtersbach Duitsland t +49 6053 6 19 91 - 0 f +49 6053 6 19 91 - 55 [email protected] www.akustik-plus.com

AKOESTISCHE KWALITEIT BELEVEN: DE AKOESTIEKBOX. De akoestiekbox bestaat uit twee aparte boxen: in de ene box wordt het geluid te veel gedempt en in de andere te weinig. Aan de hand van echte ProAkustik stalen worden de mogelijke perforaties en groeven voorgesteld. Bovendien tonen we in deze akoestiekbox eenvoudige technische toepassingen.

Service

97

GEMAKKELIJKER OVERTUIGEN. DE STALENSERVICE. U kunt bij ons steeds terecht voor volgende stalen in A5 formaat met perforaties of groeven: Product

Decor

Uitvoering

ProAkustik Finest 1,8 / 1,8 / 0,5

H1334 ST9

Oppervlaktestaal 8 mm

ProAkustik Classic 3 / 3 / 1,0

W980 ST15

Origineel staal met opbouw 20 mm

ProAkustik EURODEKOR® – „Matrixperforatie“

W980 ST15


ProAkustik EURODEKOR® 5,3 / 5,3 / 1,5

F509 ST2


ProAkustik EURODEKOR® 8 / 8 / 3,0

F509 ST2


ProAkustik Lineair 16 / 2

W980 ST15


ProAkustik Lineair Deluxe

W980 ST15


ProAkustik A2 4 / 4 / 1,5

H1277 ST9


ALLE INFORMATIE, ALLE VOORDELEN. WWW.EGGER.COM Op onze website vindt u alle informatie over onze producten, service en onze onderneming. Ook alle decoren met verschillende afbeeldingen, informatie over beschikbaarheid, kleurwaarden en aanbevelingen i.v.m. cominatiemogelijkheden kunt u hier gemakkelijk bekijken: www.egger.com/zoom Maak gebruik van de diensten van EGGER – nieuwigheden, trendinfo en toegang tot de EGGER stalenshop- eenvoudig met uw eigen account. Onder “mijn merchandising” kunt u uw collectie registreren om zo alle updates gratis en onmiddellijk toegestuurd te krijgen: www.egger.com/myegger

alle genoemde en getoonde decoren zijn reproducties. druktechnische kleurafwijkingen mogelijk.

EGGER BENELUX GCV Limnanderdreef 44 9870 Zulte België t +32 9 388 64 41 f +32 9 338 00 55 [email protected] www.egger.com

Asilva BV Elzenbroek 5 8331 VD Steenwijk Nederland t +31 521 38 53 50 f +31 521 52 13 14 [email protected] www.asilva.nl

Deco-Nova Weert BV Graafschap Hornelaan 118 D 6004 HT Weert Nederland t +31 495 54 60 00 f +31 495 54 60 01 [email protected] www.deconova.nl

www.egger.com/zoom

VOOR ELKE DAG

Maak gebruik van de omvangrijke diensten van EGGER en registreer nog vandaag:

NWE_NL_314503_06/13 Onder voorbehoud van technische wijzigingen en drukfouten.

→ www.egger.com/myegger

Deco-Visie Den Bosch BV Sigarenmakerstraat 2 5232 BK ’s Hertogenbosch Nederland t +31 73 648 09 09 f +31 73 648 09 10 [email protected] www.decovisie.com

Drimensa BV Zuiddijk 394 A 1505 HE Zaandam Nederland t +31 75 711 28 18 f +31 75 711 28 17 [email protected] www.drimensa.nl

Iboma Lopik BV Ambachtsweg 6 3411 MJ Lopik Nederland t +31 348 55 81 00 f +31 348 55 42 00 [email protected] www.iboma.com

EGGER AKOESTISCHE OPLOSSINGEN Akoestische ruimtes eenvoudig plannen en ontwerpen. Incl. ABC van de akoestiek

Recommend Documents