EEN VROLIJK EN VEILIG NIEUWJAAR GEWENST!!!

30e digitale Op de Kop

1 januari 2014

EEN VROLIJK EN VEILIG NIEUWJAAR GEWENST !!!

30e digitale Op de Kop, januari, februari en maart 2014. Van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV) afdeling Den Helder e.o. Redactie S.Leentvaar en B. Elkerbout. [email protected] KNNV: Natuurstudie, natuurbeleving en natuurbescherming. www5.knnv.nl/denhelder

1

30e digitale Op de Kop Afdelingsbestuur Voorzitter Wielingenstraat 6 [email protected]

1 januari 2014

Betty Elkerbout 1784 JE Den Helder

0223-630636

Penningmeester Nico van Riessen Stadhouder Willem V straat 4 1785 JA Den Helder [email protected]

0223-636158

Secretaris+ Webmaster Sylvia Leentvaar 0223-643327 Middelzand 2715 1788 CM Julianadorp [email protected] [email protected] adres website KNNV Den Helder e.o. www.knnv.nl/denhelder ________________________________________________________________ Redactie Tineke Jongsma 0223-631137 P. Bergmanstraat 18 1764GX Breezand [email protected] Ledenadministratie + Notulist Johan Scholten 0223-643077 Vogelzand 2218 1788 GA Julianadorp [email protected] werkgroepen Vlinderwerkgroep Klaas Kaag 0223-630144 Plantenwerkgroep Gerrit Welgraven 0223-632999 Vlindertuinwerkgroep S.Leentvaar 0223-643327 Verkooppunt KNNV en IVN uitgaven: Bibliothecaris Els Sanderse Noordzeestraat 52 1784 BS Den helder 0223-612548 [email protected] Natuurhistorisch archivaris Klaas Kaag 0223-630144 Kofstraat 14 1784 RP Den Helder [email protected] De contributie van onze afdeling bedraagt voor 2013: € 30,00 per jaar voor gewone leden (incl. “Natura” en ons afdelingsblad Op de Kop of de digitale nieuwsbrief) Huisgenootleden betalen € 9,00 (zonder Natura en Op de Kop). U kunt lid worden door overmaking van het contributiebedrag op betaalrek. 21 INGB 000 7547115 t.n.v. Penningmeester KNNV Den Helder e.o. te Den Helder. De Landelijke Jongeren is een landelijke werkgroep van de KNNV, bestemd voor jongeren tussen 18 en 30 jaar. Het lidmaatschap hiervan kost € 4,50 per jaar, inclusief vier NIKA`s (het blad van de LJ). Daarnaast behoor je lid te worden van de KNNV. Voor jongeren tussen de 18 en de 30 jaar kost het lidmaatschap van de KNNV € 20,00. Het jeugdlidmaatschap wordt automatisch omgezet in een “gewoon lidmaatschap” op de 1 e januari van het jaar waarin betreffende persoon 31 jaar wordt. Als gewoon lid ontvangt u 4 x per jaar het landelijke blad “Natura” en vier keer per jaar ons afdelingsblad “Op de Kop”. Leden met een computer krijgen in plaats van de papieren Op de Kop de Digitale Op de Kop. Vanaf 2013 , 4 x per jaar. Wordt nu lid van de KNNV!! Klik hier..

2


1 januari 2014

Index 1 Foto Harmplas: S.Leentvaar 2 Bestuurspagina 3 Index en activiteiten agenda 4 Van de penningmeester 5 Uitnodiging / Landelijke nieuwsbrief 6 Na 7 jaar geef ik het stokje door. 7 Even voorstellen……/ Tuinier cursus start weer. 8 Subsidies binnengehaald. 9 KNNV wint 2e prijs Groen en Doen. / KNNV pennen te koop. 10 Bedankje. Verslag van Tjeerd Dijkstra “West-Eiffel” . 11 Boeken Rolf Roos. 12 Lezing Sietske en Adriaan Dijksen. / Verslag van Nacht van de Nacht 13 Verlag van de Natuurwerkdag 14 Verslag van Lezing Andri Binsbergen 15 Weet u wat er speelt binnen uw gemeente? 16 Themadag “de tapuit” 17 Archief Op de Kop nu in te zien. Stichting “fondsen” van de KNNV. 18 Plant en naam (herfsttijloos) 19 De oranje lijst 20 Nieuwe planten en zadenlijsten van “De Zonnehoed”.

Activiteiten agenda voor Januari, februari en maart 2014 Zaterdag 25 Januari 2014 om 14.00 uur Uilenballen pluizen o.l.v. Jan Boshamer. We bekijken welke muizen de uilen hebben opgegeten. Voor kinderen vanaf 6 jaar e.v. met begeleiders. Kosten €2,00 per persoon// Leden KNNV gratis. Leden VWG € 1,00// Locatie ‘De Helderse Vallei’ Opgeven bij [email protected] of bel 0223-643327 Zaterdag 15 Februari 2014 om 14.00 uur Lezing BIO invasies Frank Fuhr houdt een lezing over BIO invasies en de wat voor gevolgen dit kan hebben voor de natuur in de toekomst. Kosten: €2,00 //VWG leden € 1,00//KNNV leden gratis //Locatie: ‘De Helderse Vallei’ Opgeven bij [email protected] of bel 0223643327 Zaterdag 22 Februari 2014 om 14.00 uur Jaarvergadering We blikken terug op de activiteiten van het afgelopen jaar. En kijken samen naar een gezonde toekomst met leuke activiteiten in 2014. Alleen leden KNNV // Locatie: ‘De Helderse Vallei’ Zaterdag 1, 8 en 15 Maart 2014 om 10.30 uur Cursus Tuinieren voor ”Wilde” Dieren

3


1 januari 2014

Onder leiding van Sylvia Leentvaar wordt u meegenomen in de wereld van dieren en planten in uw eigen tuin. Wat zijn de mogelijkheden? Kosten: €20,= // Locatie: ‘De Helderse Vallei’ De cursus wordt 3x gegeven// Opgeven zie boven. max. 15 deelnemers. Gaat alleen door bij 5 deelnemers. Vrijdag 14 Maart 2014 om 20.00 uur Lezing vlinders Klaas Kaag vertelt over de resultaten van de vlindertellingen en de vlinderstand in 2013 en blikt vooruit op de vlindertellingen in 2014. Kosten: 2,00//VWG leden €1,00// KNNV leden gratis // Locatie: ‘De Helderse Vallei’ Opgeven bij secretaris. Zie boven. Zaterdag 29 Maart 2014 om 14.00 uur Lezing Wadvogels in Mauretanië Cor Smit vertelt over de variëteit in soorten en de bijzonderheden in het leven van de wadvogels in Mauretanië. Kosten: €2,00 //KNNV leden gratis // VWG leden € 1,00 // Locatie: ‘De Helderse Vallei’ opgeven bij Betty Elkerbout [email protected]

Van de penningmeester. Als u dit leest, heeft de penningmeester naar alle leden van de KNNV een e-mail met bijlage voor het betalen van de contributie voor 2014 gestuurd. Bij 16 leden moest de rekening persoonlijk bezorgd worden voor de contributie, dus kan het zijn dat hun email adres niet bekend is bij onze vereniging of dat hij niet meer actueel is. Derhalve vragen wij u of u uw email adres wil doorgeven aan [email protected] Het kost de penningmeester veel tijd als hij iedereen een brief moet bezorgen iets wat per email veel sneller gaat. Ook wat betreft de digitale Op de Kop en actuele nieuwsbrieven van de KNNV. We kunnen het dan naar u doorsturen en dat scheelt kosten in papier en drukwerk. Met vriendelijke groeten, Nico van Riessen (Penningmeester)

4


1 januari 2014

Uitnodiging !!!!!!!!!!! Geachte leden, Hierbij nodigt het Bestuur u uit om vooral in groten getale naar de jaarvergadering te komen. Op 22 februari 2014 is het zover, vanaf 14.00 uur wordt er vergadert in de grote zaal van De Helderse Vallei. Het bestuur heeft de volgende post vacant. Iemand die als reserve bestuurslid dienst wil doen en in voorkomende gevallen (ziekte, vakantie) tijdelijk de taken van het betreffende bestuurslid wil overnemen. Maar, hoe meer mensen zitting nemen in het bestuur des te lichter worden al die taken voor de betreffende personen. Ook zoeken wij iemand die over een tijdje onze kraam helemaal overneemt, inclusief de opslag van een paar dozen met spullen. Wij zijn een vereniging met ambities, maar daar hebben we Uw hulp voor nodig. Zonder Uw hulp en een klein beetje werk, hier en daar is deze club gedoemd te verdwijnen en dat willen we toch niet. We vieren in 2015 ons 20 jarig bestaan en dat zou toch wat wezen als in het zicht van die mijlpaal, ons schip strandt. Na afloop van de vergadering is er weer een hapje en een drankje en….een aantal foto presentaties. Dus komt allen, wij hebben alle leden hard nodig. Met vriendelijke groeten, Het bestuur (Tijdens de pauze en na de vergadering is er gelegenheid om 2 e hands boeken te kopen, de helft van de opbrengst is voor de afdeling. Klaas Kaag neemt een doos vol boeken mee, wie dit ook wil doen moet zich even melden bij de secretaris.)

Abonneer u nu op de landelijke nieuwsbrief van de KNNV

Geheel gratis. www.knnv.nl

5


1 januari 2014

Na 7 jaar geef ik het stokje door!! Lieve mensen, uw redactrice gaat zich meer op andere taken binnen onze KNNV afdeling richten. Het was wel erg druk hoor op het laatst, maar ik heb het altijd met plezier gedaan. In 2007 begon ik en nam de redactie van Margreet Kouwenhoven over. Ik wist van toeten nog blazen, en wat heb ik een hoop geleerd in die afgelopen 7 jaar. Nu kan ik heel wat meer uit de computer rammelen dan voorheen. Dat dit allemaal mogelijk was…. Ik had geen idee. Allerlei leuke ideeën kwamen in mijn hoofd op, maar het moet wel KNNV blijven en geen Libelle of Margriet. Toch een rubriekje gestart: De plant op de achterkant en Wist u dat…. In het begin met de USB stick naar Luitzen van Dijk in de Groen Poolster. Later alles per email, wel zo handig. Toen Betty erbij kwam, bedacht zij weer een andere rubriek, Plant en naam. Betty blijft en gaat Tineke helpen. Ik hoop dat de nieuwe redactrice, Tineke Jongsma, er weer net zo haar tanden in gaat zetten als ik destijds. Ik wens haar veel succes en mij ziet u gewoon verdergaan als webmaster en secretaris. Maar de hoop dat we ooit een nieuwe secretaris vinden blijft bestaan. Met groeten van Sylvia Leentvaar

6


1 januari 2014

Even voorstellen…… Afgelopen najaar stond in de ‘Op de Kop’ een oproep voor een nieuwe redacteur. Sylvia wil na 7 jaar het stokje graag doorgeven aan iemand anders. Op deze oproep heb ik gereageerd. Per 1 januari 2014 zal ik het stokje van haar overnemen. Wie ben ik? Ik ben Tineke Jongsma uit Breezand. Ik ben 37 jaar en heb 2 dochters, Esther van 8 jaar en Sarah van 6 jaar. Afgelopen jaar ben ik lid geworden van de KNNV, enkelen van jullie zullen mij al eens ontmoet hebben, de meesten zullen mij nog niet tegen gekomen zijn bij de activiteiten. Ik werk bij de Gemeente Den Helder, als ontwerper/adviseur openbaar groen en hou me daar bezig met onder andere flora en fauna wetgeving en het ‘groene’ gedeelte van de diverse inrichtingsprojecten. In mijn vrije tijd wandel ik graag en ga regelmatig fotograferen in de natuur. Vlinders en libellen zijn een zeer geliefd onderwerp van fotografie. Ook de prachtige landschappen in deze regio tracht ik vast te leggen met mijn camera. Ik zal mijn tanden er in zetten. Ik kijk er dan ook erg naar uit om samen met het redactieteam de ‘Op de Kop’ voor jullie te gaan maken. Wij kunnen dat uiteraard niet alleen. We hebben jullie hulp daar hard bij nodig en hopen ook het komende jaar veel leuke stukjes te mogen ontvangen op [email protected] om in de ‘Op de kop’ te kunnen plaatsen. Tineke Jongsma

Nu start de inschrijving voor de nieuwe Tuinier cursus , Tuinieren voor “wilde” dieren. Op 1+8+15 maart 2014. Op 1 maart wordt in De Helderse Vallei door KNNV afdeling Den Helder e.o. een cursus gegeven die is bedoeld om meer natuur in uw tuin te

7


1 januari 2014

halen. Op 8 maart is de 2e cursus en op 15 maart de 3e cursus. U kunt dus kiezen uit 3 datums. Op alle drie de cursusdagen wordt dezelfde stof behandelt. We begonnen Vorig jaar met kleine tuinen en Balkontuinen. Nu gaan we verder met grotere tuinen, en oevers. Om 10.30 starten we in De Helderse Vallei, voor koffie en thee en lunch wordt gezorgd. De prijs van de cursus is € 20,00. Als u lid wordt van onze KNNV afdeling krijgt u een aardig cadeau van de KNNV.(voor € 30,00 per jaar bent u al lid). Er zijn verder bijenblokken, insectenhotel, en infopakketten te koop + zaden en planten. Geen praktijk opdracht deze keer. Duur van de cursus is ongeveer 3 uur, inclusief pauzes. De bedoeling is dat mensen zich meer bewust worden van de mogelijkheden om zelf met simpele middelen een kleine natuurtuin te creëren. Heeft u vragen over uw tuin situatie kom daar dan mee, wie weet kunnen we u goede raad en tips geven. De cursus kan alleen doorgaan als er minimaal 5 deelnemers zijn. 15 deelnemers is de maximale grens. Adres van de Helderse Vallei is: De Helderse Vallei 9-11 / 1783 DA Den Helder tel 0223-612555. U kunt mailen naar [email protected] en [email protected] Bellen met 0223-643327 of 0621417699 Schrijven naar: S. Leentvaar Middelzand 2715 / 1788 CM Julianadorp Kom en maak van uw tuin een vlinder en vogel paradijs. Kijk ook op www5.knnv.nl/denhelder

www.leentvaar.biz

€ 2000 subsidie voor 2 projecten. Op 1 oktober jl. kon men een subsidie aanvragen van € 1000 voor een groen en educatief project. Voor twee projecten heeft uw secretaris die dag een aanvraag gedaan. 2 maanden later kreeg zij twee brieven in de bus van het ministerie van economische zaken, dat beide projecten (de vlindertuin en de Tuinier cursus) werden gehonoreerd. Nu kunnen we gericht aan de gang, in samenspraak met Katelijne natuurlijk. Bij goed weer gaan we als snel in het nieuwe jaar aan de slag. Leden van de vlindertuin werkgroep krijgen bericht. De cursus speelt zich geheel af in de maand maart en over de vlindertuin mogen we het hele jaar doen. Het is de laatste keer dat deze subsidie aanvraag mogelijk was. Per 2014 stopt die mogelijkheid dan ook.

8


1 januari 2014

Aan de stichting Groen en Doen(waarvan dit initiatief) dank, en wij moeten nu zorgen dat er leuke foto`s op de Groen en Doen website komen, als bewijs dat het daadwerkelijk allemaal is door gegaan. De secretaris

KNNV wint 2e prijs De KNNV mocht op 27 november met de 2e prijs naar huis tijdens de prijsuitreiking van de landelijke prijsvraag van Groen en Doen. Veel nieuwsbrieflezers stemden op het project: Egeltuin of Tegeltuin. De jury maakte de uitslag bekend op het prachtige landgoed Mariënwaard in Beesd. Aan de prijs is een bedrag van 5000 euro verbonden. De KNNV gaat hiermee de opleiding voor Tuinambassadeurs verder ontwikkelen en een landelijk netwerk opzetten. Voorzitter Kai Waterreus en Bureau secretaris Yvonne van Putten Tuinambassadeurs geven informatie en advies voor het diervriendelijker inrichten van de tuin.

(advertentie)

KNNV Pennen te koop!!!!!! Per stuk € 1,50. Leuk als relatiegeschenk voor verjaardagen en voor verzamelaars. De kleur is Metallic GROEN! Met de naam van onze KNNV afdeling er op.

9


1 januari 2014

Heel hartelijk bedankt! Op 5 oktober jl. werden mijn man en ik blij verrast met een enorm boeket schitterende bloemen ter ere van ons 55-jarig huwelijk op zondag 6 oktober. Dit alles was verzorgd door Sylvia Leentvaar namens de KNNV Den Helder. We hebben enkele weken van al dat moois mogen genieten. Nogmaals onze dank voor deze aardige attentie. Jacques en Betty Elkerbout

Nagekomen Verslag van dinsdag 28 mei 2013 Op reis naar de Eiffel met de KNNV. (dit is één van de verslagen; alle deelnemers namen een dag voor hun rekening. Dit is Tjeerd Dijkstra zijn verhaal) Vandaag zijn we naar het kalkgrasland in de omgeving van Alendorf gegaan en hebben we het jeneverbesstruweel bezocht. In het kalkgrasland lagen een paar kalkheuvels en een van die heuvels was de Cavalierenberg, het eindpunt van een processie tocht tijdens Goede Vrijdag. De christenen noemen deze berg Golgotha, op de top stond een kruis. Op het processie pad waren vele staties plekken, afbeeldingen , (Tjeerd Dijkstra foto S.Leentvaar) die aan de kruisiging van de Here Jezus herinnerden. Het pad was a.h.w. de Kruisweg, de “Via Dolorosa” zoals de weg waarop Christus voor zijn kruisiging liep, genoemd wordt. Wat men met deze kalkgraslanden en bulten aan moest, wist men niet. Het makkelijkste was om er schapen op te laten grazen en dat gebeurde dan ook op een extensieve manier.

Lees verder

10


1 januari 2014 (advertentie)

Nu boeken van Natuur media nóg goedkoper. De tweede druk van het boekje Winterflora is per 1-1-2014 € 12,50 (zolang de voorraad strekt). Alle boeken Duinen en Mensen speciaal voor leden van natuurorganisaties en historische verenigingen: 3 boeken (normaal € 101,95) voor leden slechts €65,00

www.natuurmedia.nl algemene informatie & winkel www.duinenenmensen.nl kaarten en films bij de boekenreeks Inschrijven? VOORAANKONDGING Nieuwe titel verschijnt naar verwachting medio 2014. Teken in voor NIET ZONDER ELKAAR Bloemen en insecten…

nu voor VRIENDENPRIJS (19,50)

Steun deze uitgave en (als u wilt) komt uw naam achterin! Meer info over inhoud en auteurs

11


1 januari 2014

De Hors op Texel Op 5 oktober jl. mocht de KNNV afd. Den helder e.o. de heer en mevrouw Dijksen welkom heten in de Helderse Vallei. Zij zouden ons het een en ander vertellen over de zuidelijke punt van Texel vergezeld van een hoeveelheid schitterende afbeeldingen. Hier hoorde ook ‘De Razende Bol’ bij, het zandbankeiland tussen Den Helder Aangroeiende duintjes (Hors) op Texel(foto Dijksen) en Texel, waar volgens de geschiedenis om geschaakt is over de vraag wie het onder zijn beheer zou krijgen. De burgemeester van Texel won, dus hoort het nu bij Texel, waar het ook steeds dichter naar toe kruipt. Lees verder Nacht van de nacht (verslag van een bijzondere avond)Zoals u allen weet en hebt ervaren ging in de nacht van 26 op 27 oktober de klok een uur terug in zijn normale stand. Dit wordt de laatste jaren als ‘De nacht van de nacht’ door allerlei organisaties gebruikt om daar iets bijzonders van te maken. Zo ook in Den Helder. Hier hadden de Sterrevereniging ‘Zenith’, Landschap Noord Holland en de KNNV met elkaar een leerzame avond in elkaar gezet. De locatie was de Helderse Sterrenwacht op Noorderhaven of wel ’t Laar, een van de weinige echt donkere plekken in de Noordkop. Alle drie de verenigingen hadden een eigen presentatie met activiteit voorbereid. Jan Boshamer in het kleine zaaltje van Zenith (foto, T.Leentvaar) Namens het Landschap N-H trad Jan Boshamer op. Hij liet ons van alles zien met

12


1 januari 2014

betrekking tot vleermuizen met een duidelijk en boeiend verhaal erbij. Er was aardig wat jeugd meegekomen en die hebben ademloos geluisterd en er vermoedelijk wel wat van opgestoken. Na de presentatie mocht men met bat detectors naar buiten. Deze detectors vangen de geluiden van overvliegende vleermuizen op. Helaas, hoewel het geen slecht weer was liet geen enkel vleermuisje zich horen of zien. (Zouden ze de storm van maandag, 28 oktober voorvoeld hebben? Dieren zijn daar gevoeliger voor dan wij mensen.) Na dit evenement gingen er al aardig wat mensen huiswaarts. Jammer. Lees verder

Natuur-werkdag in Kruiszwin te Anna Paulowna. Op 2 november 2013 was het weer Natuurwerkdag. Landschap NoordHolland had het plan opgevat om jonge boompjes weg te halen en het gemaaide riet te verwijderen in het Kruiszwin in Anna Paulowna. Om 10 uur verzamelden veel omwonenden zich, die zich hadden opgegeven voor deze dag. Ook waren er veel vrijwilligers van Landschap NoordHolland en zelfs twee jonge boswachters van LNH (8 en 12 jaar oud) en een stagiair(15 jaar) van LNH. Nadat Chris van Vliet (Boswachter bij LNH) alles had uitgelegd aan de mensen, ging iedereen driftig aan de slag. Ook de jongeren hielpen goed mee. Tussendoor werden de mensen voorzien Buurtbewoners, vrijwilligers en KNNVers aan het werk (foto Gerard Bos)

van koffie en thee op dat moment kwam de wethouder van Hollandskroon (Jan Steven van Dijk) langs met een grote doos gevulde koeken. Die vlogen er in. In de afgelopen week was er behoorlijk veel storm en regen geweest, maar gelukkig was het deze dag weliswaar bewolkt, maar droog. Rond 16.00 uur was alles opgeruimd en kon iedereen tevreden naar huis. Een enorm stuk natuurgebied, vlak achter de rij huizen aan de Molenvaart, is gemaaid en ontdaan van alle opslag van jonge bomen. Hulde voor de harde werkers! Sylvia Leentvaar

13


1 januari 2014

Vogels op Texel Op zaterdag 16 november 2013 mochten we de heer Andri Binsbergen verwelkomen in de Helderse Vallei waar hij ons het een en ander zou vertellen en laten zien over het natuurgebied Texel en de vogelpopulatie van toen en nu. Hij opende vrijwel direct met het rijmpje: Amsterdam is een grote stad, Haarlem is het vuilnisvat, Den Helder is een Kraaiennest, Maar Texel is het allerbest!!! Hierin komt overduidelijk de ware Texelaar naar boven. Hierna wees hij ons met behulp van een plattegrond van Texel de aaneenschakeling van natuurgebieden aan, die voor het merendeel in handen zijn van Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer, slechts een klein gebiedje valt onder Landschap Noord Holland plus het toezicht op de Razende Bol (dat ook onder Texel valt) In een ver verleden was Texel veel kleiner. Het voornaamste deel was de Hoge Berg en omgeving: een morene oftewel ijsstuwwal uit de laatste ijstijd, vandaar het glooiende landschap vergelijkbaar met dat van Wieringen, dat in diezelfde tijd is ontstaan en waarschijnlijk met Texel verbonden is geweest. Het andere deel was Eierland, het was een broedplaats van meeuwen en er werden daar veel eieren geraapt, voor consumptie gebruikt en veel later zelfs gebruikt in de koekindustrie van Zaandam. Rond 1630 is er een zand dijk aangelegd tussen Texel en Eierland.

Lees hier verder Poetsende Lepelaars op Texel.(foto via Internet)

14


1 januari 2014

Weet u wat er speelt in uw gemeente? Dinsdag 26 november bijeenkomst over de groenstrook, Waddenzeestraat en Pieter Janssoonstraat en Willem Alcemadestraat. In gebouw de SOOS aan de Walvisvaardersweg aanvang 19.30 uur. Aanwezig slechts 2 dames uit de wijk, 2 heren van de Vogelwerkgroep, 3 heren vanuit de gemeente Den Helder en ondergetekende. Stadsbeheer heeft het plan ontwikkeld, waar het vanavond over gaat. Een keurige presentatie toonde het plan dat alvast wat was getekend door iemand die men daarvoor had ingehuurd. Henri de Wit had het woord en werd aangevuld door Arco Bakker en Martin v.d. Maas. De strook groen bestaat nu uit verwilderd struikgewas en er loopt een slecht onderhouden fietspad langs. Het is in de avond ook niet veilig om daar overheen te rijden. Mensen durven dat niet meer. De wijk vergrijst en men blijft veilig thuis zitten. 198 adressen hadden een brief gekregen en een handje mensen vol heeft gereageerd.(dat is tekenend voor de wijze waarop men er tegenaan kijkt). Maar toch was het nuttig om ook als KNNV aanwezig te zijn, zo kom je aan de weet wat er speelt binnen de gemeente. Hoogheemraadschap geeft hier ev. subsidie voor en als de mensen t.z.t. zelf de handen in de groenstrook uit de mouwen gaan steken, komt er ook geld uit een ander potje.(Participatie) De aanleg van het park, waterpartij en het fietspad wordt in partijen gedaan. Voorstel is ook om langs het fietspad heesters en vaste planten (in groepen) te zetten. Van een wilde plantenmengsel wist men te weinig en laat dat liever over aan de kweker die adviezen geeft. Fred van Vliet(VWG) vraagt om te proberen bosjes wat geschakeld neer te zetten zodat de vogels snel van het ene naar het andere bosje kunnen gaan. Na oplevering zouden bewoners betrokken kunnen worden bij het onderhoud en zelf beheren van plantenbakken en vaste plantengroepen. Voorstel: een discussie opstarten met bewoners en daaruit vrijwilligers

15


1 januari 2014

zien te krijgen. Eenzaamheid is nu troef in deze wijk. Door participatie in dit plan krijg je weer een saamhorigheidsgevoel en het bevordert ook de veiligheid. Dat is in het kort waar het deze avond over ging. De bewoners konden zich vinden in het opgestelde plan en de tekening. Er is een afspraak gemaakt om te gaan kijken met een groepje mensen o.l.v. Henri de Wit 17 december. Daar is gekeken naar bomen en struiken, wat kan weg en waar komt dan het fietspad? U leest er vast meer over in de krant. Sylvia Leentvaar

De Tapuit (themadag in de Hoep te Castricum) Georganiseerd door de Vogelbescherming Nederland. 29 november 2013.

Doordat Ton (mijn man) erg veel doet aan onderzoek over konijnen in de duinen kregen we de gelegenheid naar deze bijzondere dag te gaan. Er waren die dag 6 sprekers: Nic Grandiek (Noord Holland) Freek Zwart. (Landerummerheide op Terschelling) Chris van Turnhout (SOVON). Herman van Oosten(Stichting Bargerveen). Do van Dijck (beheerder bij Landschap Noord-Holland). Michiel Wallis de Vries (van de Vlinder- stichting.) Iedere spreker had weer een boeiend onderwerp. Of het nu ging over waarom Natura 2000, beheer problemen, vogeltellingen en graas-varianten. Het was allemaal in het belang van de Tapuit, want daar gaat het heel slecht mee. Hier in de Noord duinen viel het nog wel mee volgens de grafiekjes, maar het gaat overal bergafwaarts. De Tapuit(foto Ger Tik) discussie vond ik persoonlijk heel nuttig al was het alleen maar om nu eens meningen te horen van mensen uit de praktijk, zoals boswachters, beheerders en vogelonderzoekers. Maar ook de vlinderstichting was van de partij en daardoor kom je toch weer terecht op vegetatie. Hoe meer viooltjes hoe beter het is voor de parelmoervlinder. De tapuit is gebaat bij een variabele begroeiing. Hier wat hoger(hij kijkt

16


1 januari 2014

graag uit) en daar wat lager, met kruiden en mosjes. Want daar tussen zitten de insecten die hij graag eet. Door de grote CO2 uitstoot van de laatste 20-30 jaar is de vergrassing enorm toegenomen en daar bovenop nog eens recentelijke konijnen ziektes, waardoor de begrazing door de konijnen afnam. Het mooiste moment vond ik de excursie die volgde o.l.v. Luc Knijnsberg. Op de fiets naar een Tapuiten gebied, regen en hagel trotserend. Want praten over natuur is mooi, maar beter is het om er toch IN rond te lopen. S.Leentvaar

Archief ‘Op de Kop’ De laatste drie jaargangen van ‘Op de Kop ’van 2011, 2012 en 2013 zijn ingebonden en bevinden zich inmiddels in de bibliotheekkast in de Helderse Vallei. U kunt deze naast de serie van 1996 tot 2010 lenen, evenals trouwens de andere boeken over de natuur, e.d. (sleutel bij mij op te halen, Wielingenstr. 6, tel 630636) Het inbinden van Op de Kop is gedaan door Gerrit Hoornsman, wonend in de buurt van Hoorn; veel van onze leden zullen hem nog herinneren als de man die samen met Klaas Kaag en Gerard Roos tekende voor de heroprichting van de afdeling Den Helder van de KNNV. In het eerste bestuur was hij secretaris. De heer Hoornsman heeft de jaargangen keurig ingebonden tegen kostprijs. Dit is dus eigenlijk een cadeautje. Wij zijn hem hier zeer erkentelijk voor. Namens het bestuur Betty Elkerbout, voorzitter

Stichting Fondsen van de KNNV De secretaris van het bestuur van de stichting, Ina Marbus-Hotho heeft ons verzocht het volgende bericht in ‘Op de Kop’ te plaatsen: Jullie kennen vast de Stichting Fondsen van de KNNV. De stichting helpt projecten te financieren die voldoen aan de doelstellingen van de KNNV. Vaak zijn dat tevens heel laagdrempelige projecten, zodat veel mensen ervan kunnen profiteren. Bijv. fietsroutes, cd over de natuur of vogelboek van de woonomgeving, een natuurstudiedag of een nestkastenproject. Onze Stichting is op zoek naar mensen die de KNNV een Warm hart toedragen omdat ze zelf al jaren met plezier lid zijn van de vereniging. Of mensen die jullie kennen en die sympathie hebben voor de doelstellingen van de KNNV. Misschien ken je zelf wel personen die iets willen en kunnen geven. Bij voorbaat onze hartelijke dank. Ina Marbus-Hotho

17


Plant en naam

1 januari 2014

Herfsttijloos / Colchicum autumnale.

We hebben ze dit najaar hier en daar weer zien bloeien. De lila bloem, die op een bladerloze crocus lijkt, maar het niet is. Deze fraaie bloem is zeer giftig, ook de zaden, dus uit de buurt van kinderen en dieren houden. De plant komt oorspronkelijk uit Colchis, een landschap aan de oostzijde van de Zwarte Zee, waar hij ook in de herfst bloeide, te zien aan het bijvoegsel: autumnale; autumn = herfst. Bij ons duidt het eerste deel van de naam op het jaargetijde en het woordje ‘loos’ op het feit dat er geen bladeren aan zitten. Een Latijnse naam is ‘filius ante patrem’ = zoon voor de vader. Dit slaat op het feit dat in de zomer de zaden waar te nemen zijn en pas later de bloem. We zijn gewend dat de uitgebloeide bloem zaden voortbrengt. In Enkhuizen en Hoorn noemt men de plant naar het Latijnse voorbeeld: kind voor de vader. Andere namen voor herfsttijloos zijn: herfstbloem, wilde saffraan. Dit laatste omdat hij erg lijkt op de saffraancrocus die in Spanje veel voorkomt. Verder nog: bloem zonder blad, Kale juffer, Kale madam, naaktbloeier, Nakende wiefkes, Naakt mannetje. Hij werd zelfs wel levensbloem genoemd, omdat men meende dat wanneer men de knol van deze plant bij zich droeg beschermd te zijn tegen de pest. Een nog weer andere naam is Spinbloem. Misschien omdat hij groeit en bloeit in de tijd dat er veel spinnen zijn, of omdat de plant zelf herfstdraden zou spinnen. Voorts wordt hij ook droogbloeier of vensterplant genoemd, omdat men de knolletjes in de vensterbank liggend tot bloei kon laten komen.In de farmaceutische industrie worden stoffen van

18


1 januari 2014

deze giftige plant wel gebruikt. Alleen tegen welke ziektes laat men in het midden. In de volksgeneeskunst werd het wel gebruikt tegen geelzucht. Het is sowieso niet aan te raden om zelf te gaan experimenteren met deze plant. Heel vroeger werd het wel gebruikt om zich van luizen te bevrijden, maar daar hebben we nu andere middelen voor. Betty Elkerbout Gegevens ontleend aan: Planten en hun naam door H. Kleijn (Foto`s van Internet)

Oranje Lijst We kennen vrijwel allemaal de Rode Lijst voor bedreigde planten- en diersoorten. Soorten die dreigen uit te sterven. Nu is er op zaterdag 30 november jl. een Oranje Lijst voor vogelsoorten uitgekomen , verzorgd door SOVON en Vogelbescherming. Deze lijst met 22 vogelsoorten is een soort waarschuwingslijst. Deze vogels verkeren in een alarmfase, er zijn er nog wel aardig wat van, maar de aantallen lopen sterk terug. Dit maakt een onderzoek naar het waarom van de teruggang noodzakelijk om zo mogelijk te voorkomen dat ze op de Rode Lijst terechtkomen. De Rode Lijst wordt eens in de tien jaar samengesteld. Als een vogel daar op voorkomt is het meestal al te laat om het tij nog te keren. Zo’n negen jaar geleden was het even schrikken toen de mus op de Rode lijst verscheen, onze meest populaire vogel dreigde te verdwijnen. De Oranje lijst wil een waarschuwing zijn. Kunnen we er nog wat aan doen voor het te laat is. Welke vogels staan er onder meer op de Oranje lijst? De spreeuw, de scholekster, de torenvalk, het waterhoen, de wulp en de kokmeeuw. Van deze vogels zijn er nog redelijke aantallen aanwezig, maar een terugloop van 40 % voor de spreeuw zegt toch wel wat. De voornaamste veroorzaker is de intensivering van de landbouw. Hierdoor zijn er minder insecten te vinden op het boerenland. Schaarste aan voedsel is dus de belangrijkste oorzaak. Vogelbescherming en SOVON hebben 2014 alvast uitgeroepen tot het Jaar van de Spreeuw. Samenvatting van een artikel in de NRC van 30 november 2013 (Betty Elkerbout)

19


1 januari 2014

De nieuwe planten en zaden lijsten van Kwekerij de Zonnehoed zijn er weer voor 2014. Klik hier voor de plantenlijst Klik hier voor de zadenlijst

20

EEN VROLIJK EN VEILIG NIEUWJAAR GEWENST!!!

Recommend Documents