Richtlijn Machines 98/37/EC - 2006/42/EC “Samenbouw” Marc Vanderhaeghe Vinçotte - Gent Contract Manager “Safety of Machinery” Coordinator Conformity of Technical Installations Prebes 27 april 2009 Brugge
INHOUD 1. 1.1 1.2 1.3
De “FABRIKANT / Samenbouwer” Het begrip “FABRIKANT” Het begrip “SAMENBOUW” Het begrip “SAMENBOUWER”
2. 2.1 2.2 2.3 2.4
De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 1 Optie # 2 Optie # 3 Optie # 4
3.
De taken van de “FABRIKANT / Samenbouwer”
4
De verantwoordelijkheid v/d “Samenbouwer”
® Vinçotte Int.
2
1. De “FABRIKANT / Samenbouwer” 1.1 Het begrip “FABRIKANT” •
De machinerichtlijn 98/37/EC bevat geen duidelijke definitie “fabrikant”. Alle aanwezige bepalingen, verplichtingen i.v.m. de fabrikant stemmen overeen met de definitie van ”fabrikant” volgens machinerichtlijn 2006/42/EC.
•
De machinerichtlijn 2006/42/EC, artikel 2 “Definities”: i) Elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een onder deze richtlijn vallende machine of niet-voltooide machine ontwerpt en/of produceert, en die verantwoordelijk is voor de overeenstemming van deze machine of niet-voltooide machine met deze richtlijn teneinde haar onder zijn eigen naam of merk of voor eigen gebruik in de handel te brengen of voor eigen gebruik. Bij gebreke van een fabrikant die aan deze definitie voldoet, wordt elke natuurlijke of rechtspersoon die een onder deze richtlijn vallende machine of niet voltooide machine in de handel brengt of in bedrijf stelt, als fabrikant beschouwd.
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
3
1. De “FABRIKANT / Samenbouwer” 1.2 Het begrip “SAMENBOUW” •
Zowel in de machinerichtlijn 98/37/EC als 2006/42/EC duidelijk bepaald.
•
De machinerichtlijn 2006/42/EC, artikel 2 “Definities”, # a “Machines”: • … 4° Het samenstellen van machines, zowel van voltooide en/of niet-voltooide machines, teneinde tot hetzelfde resultaat te komen, zodanig zijn opgesteld en worden bestuurd dat zij als één geheel functioneren.
•
Interpretatie: • voltooide • niet-voltooide •
SAMENSTELLEN
II.A II.B →
voltooide OF niet-voltooide machine
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
4
1. De “FABRIKANT / Samenbouwer” 1.2 Het begrip “SAMENBOUW” •
De “comments on the 98/37/EC” • De term “machine” staat zowel voor een “samenbouw van machines” als voor “complexe installaties” •
Een “complexe installatie” betekent een “samenbouw van machines” die een “samenhangend / onderling afhankelijk geheel” vormen
•
Inclusief grote installaties zoals een hoogoven, een productielijn voor papier
•
Niet noodzakelijk uit te breiden tot een complete raffinaderij, elektrische centrale
•
Het concept “VEILIGHEID” wordt bepaald door, en is afhankelijk van: • iedere individuele machine op zich • de onderlinge afhankelijkheid
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
5
1. De “FABRIKANT / Samenbouwer” 1.3 Het begrip “SAMENBOUWER” •
De “comments on the 98/3/7/EC” bevat >700x de term “manufacturer” • • • • • • • • • • • • • • • •
… must take certain responsibilities and comply with the provisions of the Directive … takes responsibility for his choice of component … ensure that the finished product complies with the Directive. … is obliged to design his machinery in accordance with the Directive … gives the necessary assembly instructions to the customer … must assemble a technical construction file … must provide an instruction manual and a conformity declaration … must analyse the hazards presented by that product … may operate it and carry out adjustments before it is fully compliant … must analyse his product in terms of all the essential requirements of the Directive … a dual general obligation on the manufacturer of safety and information … is responsible for the conformity certification procedures … the manufacturer’s technical construction file must be kept in the EEA … must follow the technical safety regulations dictated by good engineering practice in his profession … the manufacturer will have to describe in more detail the safety solutions he has implemented … The project supervisor is responsible for the procedures relating to the assembly ® Vinçotte Int.
© Vinçotte International Brussel – 6562
6
1. De “FABRIKANT / Samenbouwer” 1.3 Het begrip “SAMENBOUWER” •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • Deze nieuwe versie geeft in de commentaar “§79 Who is the Manufacturer?” een duidelijke omschrijving. • Volledig i.o.m. de huidige visie, interpretatie van de 98/37/EC §1 Bij het ontwerp en de constructie v/d voltooide of niet-voltooide machine kunnen er één of meerdere “fabrikanten” betrokken zijn. Sowieso MOET er IEMAND van hen de verantwoordelijk dragen als “fabrikant i.k.v. het op de markt brengen van de machine” . §2 Daar de FVE v/d richtlijn hoofdzakelijk betrekking hebben op het ontwerp en de constructie v/d “machine”, is het duidelijk dat de persoon, die instaat voor het ontwerp en de constructie, of die minstens toch het ontwerp en de constructie beheert / controleert / coördineert, het best gepositioneerd is om conformiteit met de FVE te waarborgen.
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
7
1. De “FABRIKANT / Samenbouwer” 1.3 Het begrip “SAMENBOUWER” •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 79 Who is the Manufacturer? §3 Leveranciers of onderaannemers die deels instaan voor het ontwerp en de constructie van hun “voltooide en/of niet-voltooide machine”, zijn het best gepositioneerd om hun deel v/d conformiteit met de FVE te waarborgen. §4 Die “fabrikant i.k.v. het op de markt brengen van de machine” moet t.o.v. zijn leveranciers, onderaannemers: • de nodige afspraken, waarborgen en controles voorzien / opstellen / invoegen. • De levering van de vereiste informatie waarborgen, zoals o.a.: • conformiteitsdocumenten, • veiligheidsstudies en –voorschriften, • technishe documentatie, handleidingen, • … ® Vinçotte Int.
© Vinçotte International Brussel – 6562
8
INHOUD 1. 1.1 1.2 1.3
De “FABRIKANT / Samenbouwer” Het begrip “FABRIKANT” Het begrip “SAMENBOUW” Het begrip “SAMENBOUWER”
2. 2.1 2.2 2.3 2.4
De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 1 Optie # 2 Optie # 3 Optie # 4
3.
De taken van de “FABRIKANT / Samenbouwer”
4
De verantwoordelijkheid v/d “Samenbouwer”
® Vinçotte Int.
9
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Inleiding: §1 De Machinerichtlijn is van toepassing op “voltooide en/of niet-voltooide machine”, die voor ‘t eeerst: • op de markt gebracht worden • in dienst gesteld worden. §2 Volgens “Het Welzijn op het Werk” (sociale richtlijn 89/655/EEC) moet de werkgever voor machine die in dienst zijn ervoor zorgen dat de conformiteit en de veiligheid van zijn machines behouden blijft gedurende de volledige levensduur ervan. §3 Er bestaat geen éénduidige benadering voor alle vormen van samenbouw of inbouw van nieuwe voltooide of niet-voltooide machine in bestaande machines, installaties.
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
10
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Potentiële benadering: Enkele algemene denkpistes voor de samenbouw / inbouw van voltooide machine(s), niet voltooide machine(s), machines van voor 1995 of arbeidsmiddelen die niet voldoen aan de definitie van machine, e.d. • Opmerking: • Géén algemene sluitende opties • Géén “te nemen” of “te laten” oplossing • Iedere samenbouw / inbouw moet op zich geëvalueerd worden
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
11
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 1: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft geen relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen:
II.A
II.A
IDENTIEK II.A
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
12
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 1: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft geen relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: Samenbouw II.A Transportband met II.A: DEZELFDE fabrikant, type, …
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
13
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 1: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft geen relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: • voor het bestaande niet-gewijzigde deel • Geen acties “Machinerichtlijn” vereist. • voor het nieuwe deel • Indien een voltooide machine • EG-verklaring II.A voor deze voltooide machine vereist • Door de samenbouwer uit te voeren: * beoordeling v/d EG-verklaring II.A van de voltooide machine * Geen nieuwe EG-verklaring samenbouw vereist • Door de werkgever uit te voeren:
* KB Arbeidsmiddelen: RA op de integratie ® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
14
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 2: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft geen relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen:
II.A
II.B
IDENTIEK II.B
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
15
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 2: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft geen relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: Samenbouw II.A Trilzeef met II.B: DEZELFDE fabrikant, type, …
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
16
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 2: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft geen relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: • voor het bestaande niet-gewijzigde deel • Geen acties “Machinerichtlijn” vereist. • voor het nieuwe deel • Indien een niet-voltooide machine • EG-verklaring II.B voor deze niet-voltooide machine vereist • Door de samenbouwer uit te voeren: * beoordeling van de conformiteit en de integratie * Geen EG-verklaring II.A voor “niet-voltooide machine” vereist * Geen nieuwe EG-verklaring samenbouw vereist • Door de werkgever uit te voeren: • KB Arbeidsmiddelen: RA op de integratie ® Vinçotte Int.
© Vinçotte International Brussel – 6562
17
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 3: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft wel relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen:
II.A
II.B
NIET IDENTIEK II.B
II.A (bestaand) + II.A annex (of nieuw II.A)
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
18
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 3: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft wel relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: Samenbouw II.A Trilzeef met II.B: ANDERE fabrikant, type, …
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
19
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 3: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (met CEmarkering) geeft wel relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: • voor de vernieuwde samenbouw, inclusief: • het nieuwe deel • het bestaande niet-gewijzigde deel • het gewijzigde bestaande deel • Door de samenbouwer uit te voeren: • beoordeling van de conformiteit en de integratie • EG-verklaring II.A annex voor de vernieuwde samenbouw • Door de werkgever uit te voeren: • KB Arbeidsmiddelen: RA op de integratie ® Vinçotte Int.
© Vinçotte International Brussel – 6562
20
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 4: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (voor 1995) geeft wel relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen:
KB ArbMdd
< ‘95
II.B
II.A (als inbouwd)
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
21
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 4: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (voor 1995) geeft wel relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: Samenbouw <1995 Trilzeef met II.B: ANDERE fabrikant, type, …
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
22
2. De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines •
De “comments on the 2006/42/EC (voorlopig & niet afgewerkt)”: • # 39 Assemblies comprising new and existing machinery Optie # 4: De vervanging of de uitbreiding aan een bestaande machine of samenbouw (voor 1995) geeft wel relevante invloed op de werking of de veiligheid van de bestaande delen: • voor de vernieuwde samenbouw, inclusief: • het nieuwe deel, onderworpen aan Machinerichtlijn • het bestaande niet-gewijzigde deel, onderworpen aan KB Arbeidsmiddelen • het gewijzigde bestaande deel , onderworpen aan KB Arbeidsmiddelen • Door de samenbouwer uit te voeren: • beoordeling van de conformiteit en de integratie • EG-verklaring II.A voor het nieuwe deel v/d vernieuwde samenbouw • KB Arbeidsmiddelen voor het bestaande oude deel • Door de werkgever uit te voeren: • KB Arbeidsmiddelen: RA op de integratie ® Vinçotte Int.
© Vinçotte International Brussel – 6562
23
INHOUD 1. 1.1 1.2 1.3
De “FABRIKANT / Samenbouwer” Het begrip “FABRIKANT” Het begrip “SAMENBOUW” Het begrip “SAMENBOUWER”
2. 2.1 2.2 2.3 2.4
De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 1 Optie # 2 Optie # 3 Optie # 4
3.
De taken van de “FABRIKANT / Samenbouwer”
4
De verantwoordelijkheid v/d “Samenbouwer”
® Vinçotte Int.
24
3. De taken van de “FABRIKANT / Samenbouwer” De machinerichtlijn 98/37/EC en 2006/42/EC bevatten een duidelijke chronologie: 1°
Alle toepasselijke richtlijnen bepalen, inclusief de vereiste module (bvb Machines, PED), categorie (bvb ATEX), …
2°
De overeenstemming met de FVE per richtlijn waarborgen
3°
Het Technisch ConstructieDossier (TCD) samenstellen, inclusief risicoanalyse, verantwoording, handleidingen, …
4°
De EG-verklaring(en) van Overeenstemming opstellen
5°
Aanbrengen van de CE-markering
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
25
INHOUD 1. 1.1 1.2 1.3
De “FABRIKANT / Samenbouwer” Het begrip “FABRIKANT” Het begrip “SAMENBOUW” Het begrip “SAMENBOUWER”
2. 2.1 2.2 2.3 2.4
De samenbouw van NIEUWE en BESTAANDE machines Optie # 1 Optie # 2 Optie # 3 Optie # 4
3.
De taken van de “FABRIKANT / Samenbouwer”
4
De verantwoordelijkheid v/d “Samenbouwer”
® Vinçotte Int.
26
4. De verantwoordelijkheid v/d “Samenbouwer” •
Volgens de definitie van “samenstellen” bestaat er GEEN onderscheid tussen: • een “fabrikant” van een enkelvoudige voltooide machine • een “samenbouwer” van machines tot één functioneel geheel.
•
De verantwoordelijkheid van de samenbouwer is sterk afhankelijk van: • Uw contractuele afspraken met uw fabrikant van voltooide / niet-voltooide machines
•
Als samenbouwer t.o.v. uw leveranciers moet u ervoor zorgen dat: • Iedereen zijn deel van de verantwoordelijkheid, taken en verplichtingen opneemt die van toepassing zijn op zijn machine, installatie • Iedereen voldoende informatie en documentatie bezorgt i.v.m. de “open aspecten” voor het samenbouwen met de andere machines, installaties
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
27
4. De verantwoordelijkheid v/d “Samenbouwer” •
Als ontwerper / samenbouwer t.o.v. uw leveranciers moet u op voorhand aan uw leveranciers voldoende informatie bezorgen omtrent: • de algemene opvatting, implementatie van het veiligheidsniveau, -systeem, e.d. • de andere machines, installatie die rechtstreeks aan zijn machine gekoppeld zijn • de overkoepelende besturings- en beveiligingssystemen • e.d.
•
Hierbij zullen uw afdelingen engineering, projectteam, contractuele aankopen, e.d. • elk hun deel van de verantwoordelijkheid moeten opnemen • onderlinge duidelijke procedures opstellen en toepassen Zoniet, dan zullen uw leveranciers het niet nalaten om (een deel van) hun verantwoordelijkheid door te schuiven naar u als “samenbouwer”. The project supervisor is responsible for the procedures relating to the assembly ® Vinçotte Int.
© Vinçotte International Brussel – 6562
28
4. De verantwoordelijkheid v/d “Samenbouwer” •
De norm EN ISO 11161 (sept. 2007) “Veiligheid van Machines – Geïntegreerde Productiesystemen – Fundamentele eisen” • onder het mandaat van de Europese Commissie opgesteld • bezorgt aan de “fabrikant” een leidraad bij de uitwerking van zijn overeenstemming met de Machinerichtlijn 98/37/EC
® Vinçotte Int. © Vinçotte International Brussel – 6562
29
Richtlijn Machines 98/37/EC - 2006/42/EC “Samenbouw” Marc Vanderhaeghe Vinçotte - Gent Contract Manager “Safety of Machinery” Coordinator Conformity of Technical Installations Prebes 27 april 2009 Brugge
