Drempelloos dansen is een feestje

Zaterdag 17 maart

10 tot 16 uur

Fries Congrescentrum Oprijlaan 3 Drachten!

2012

Dé informatiemarkt voor mensen met een beperking Dans draait om veel meer dan alleen lichaamshouding en beweging. Dansen is voelen. Kijk maar eens naar de blik in de ogen, die iets vertelt over het contact met de danspartner en over het plezier en genieten. Dansen doe je vanuit het hart en daar weten rolstoeldansers alles van. MEE Friesland was te gast bij één van de groepen van de Stichting Drempel­ loos Dansen en zwierde mee over de dansvloer. Bij de dansles in Sneek spreken de gezichten van deelnemers boekdelen. Als dansdocent Muriel Jonkman de eerste dans uitlegt, luistert iedereen aandachtig en serieus en zodra de mu­ ziek speelt, glijdt de ontspanning over alle gezichten. Maar inspanning is er ook. Fronsende wenkbrauwen en gekke grimassen worden afgewisseld met zwoele blikken en lachsalvo’s. Het dans­ programma is al net zo gevarieerd als de gezichtsuitdrukkingen. Na de ele­ gante Engelse wals en de levendige Quickstep schakelen de dansers schijn­ baar moeiteloos over naar de meer warmbloedige en sexy Samba. Wie kan er dan nog stilzitten?

Drempelloos dansen is een feestje Elkaar aanvoelen Bijzonder - en tegelijk ook heel gewoon - is de mix van deelnemers. Sommigen zijn door een meervoudige handicap aan een elektrische rolstoel gekluisterd, anderen worden geduwd door een begeleider en een aantal beweegt zich­ zelf voort in een rolstoel. Eén echtpaar komt zelfs lopend binnen. Bij navraag blijkt de dame in kwestie door fybrom­ yalgie niet meer op haar eigen benen te kunnen dansen. ‘De stap naar een rolstoel was best groot, maar het is de enige manier om nog samen te kunnen dansen en daar ben ik heel blij mee.’ Haar man vult aan: ‘We hebben jaren­ lang op hoog niveau aan stijldansen gedaan. Nu beginnen we als het ware opnieuw, want zo’n rolstoel vraagt om een heel andere beheersing. En omdat

het fysieke contact anders is dan we gewend waren, leren we elkaar op een nieuwe manier aanvoelen.’ En lachend er achteraan: ‘Vroeger stond ze op m’n tenen, nu rijdt ze er overheen.’ Creatief contact Docente Muriel Jonkman heeft al ruim twintig jaar ervaring in het rolstoeldansen. Zij vertaalt de bekende balzaaldansen naar varianten die geschikt zijn voor uitvoering in of met een rolstoel. ‘We dan­ sen in verschillende vormen’, legt Jonk­ man uit. ‘Bij het duo-dansen vormen twee rolstoelgebruikers samen een paar, waar nodig geassisteerd door du­ wers. Maar we doen ook combidansen, waarbij een rolstoelgebruiker met een staande partner danst.’ Dat laatste lukt zelfs als een danspartner niet in staat is

om via de handen of armen in een danshouding contact te maken. Jonk­ man laat zien hoe ze dat creatief oplost door een deelnemer in een elektrische rolstoel een sjaal in handen te geven, zodat er toch verbinding is. Terwijl zij elegant rond de stoel danst, geniet de jonge man in de stoel zichtbaar en hij draait zijn stoel enthousiast mee, terwijl hij via zijn ogen laat zien hoe zijn hart danst. Pure ontspanning De groep in Sneek is vorig jaar in maart gestart en de deelnemers zijn blij met hun wekelijkse les. Waarom vinden zij het dansen zo leuk? ‘Het is een virus’, zeggen sommigen. Anderen krijgen al kippenvel van de mooie muziek. En het sámen dansen, met een vaste of

wisselende partner, daar genieten ze allemaal van. Het is pure ontspanning, al wordt er hard gewerkt en zijn sommige dansen echt een uitdaging. Bovendien zijn de sociale contacten een fijne bonus. ‘Het is echt een uitje’, vindt Grethilda de Vries, die al haar leven lang is gebonden aan haar rolstoel. ‘Muriel maakt van elke les een klein feestje. Zij verdient een groot compliment voor de manier waarop ze ons leert dansen en een leuke middag bezorgt. Ik knap er elke keer van op.’

Ook zin om te dansen? Doe mee tijdens de Markt van Mogelijk­heden of kijk voor meer informatie op www.drempelloosdansen.nl

Inhoud: Informatiepunt Wmo in Opsterland werkt proactief 2 Zorgbelang Fryslân: de zorg is van u! 2 - Kies zelf maatwerk op de Markt van Mogelijkheden 3 - VG-Belangen blijft opkomen voor doelgroep 3 - Autisme? Daar zit muziek in! 5 De sterke voor de zwakkeren 5 - Woningaanpassingen: eerst denken, dan pas doen 7 - Domotica maakt dagelijks leven gemakkelijker 7 Zelfstandig vakantie vieren met zorg en hulpmiddelen 9 - TOF vakanties: een hele belevenis 9 - Programma 11 - Plattegronden 12 -13 - Standhouders 14 - Autisme Team ook actief in Friesland 17 - Hartsverbinding maakt gezin weer heel 17 - Creativiteit kent geen beperkingen 19 - ‘Wij staan op scherp voor de Markt van Mogelijkheden’ 19 - Doof of slechthorend? Sociaal isolement is ongehoord! 21 Sportief bewegen voor iedereen mogelijk 21 www.mvmfriesland.nl

Informatiepunt Wmo in Opsterland werkt proactief Gemeente Opsterland vervult haar taken voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ambitieus en draagt vanuit een proactieve houding bij aan de eigen kracht van burgers met een beperking. ‘Bij de Wmo komt meer kijken dan het toepassen van beleid en regels’, stellen advi­ seurs Marye Klazema en Tryntsje Rek­ ker. ‘Maatwerk is de essentie waar wij naar streven en dat vraagt naast kennis ook intuïtie en creativiteit.’ Mede daarom heeft het Informatie­ punt Wmo van Opsterland dit jaar weer een stand op de Markt van Mo­ gelijkheden. ‘Deelname aan deze markt werkt posi­ tief aan twee kanten’, is de ervaring van Klazema en Rekker. ‘Wij zijn daar op een laagdrempelige manier toeganke­ lijk voor bezoekers met Wmo-gerela­ teerde vragen, maar andersom is de markt ook voor onszelf handig. Hoe be­ ter wij op de hoogte zijn van de moge­ lijkheden voor mensen met een beper­ king, hoe beter wij ze aan ons Wmo-loket kunnen helpen. De markt is daarom een leerzaam evenement voor alle partijen. We vergroten door deel­ name bovendien ons netwerk en we krijgen door alle contacten meer zicht op de verschillende doelgroepen die

mantelzorgers. Die zeggen al snel dat ze zich er wel mee redden, terwijl bij een goed gesprek vaak blijkt dat ze wel wat ondersteuning kunnen gebruiken.’

we als Wmo-team ook in onze gemeen­ te kunnen bedienen.’ Op huisbezoek De gemeente Opsterland heeft de af­ gelopen jaren veel energie gestoken in publiciteit rondom het Informatiepunt Wmo. En met succes. ‘Uit een enquête bleek dat we vrij hoog scoorden op de bekendheid bij onze burgers. Daar zijn we blij om. Want als mensen tijdig on­ dersteuning vragen en daarmee zo zelfredzaam mogelijk blijven, voorko­

men we dat knelpunten verder uit de hand lopen. Gemiddeld kloppen zo’n tachtig mensen per week aan bij ons loket. Vaak schuilt er een vraag achter de vraag of weten mensen zelf niet pre­ cies waarmee ze het beste geholpen zijn. Daarom doen we eerst een huisbe­ zoek. Als wij een goed beeld van de situatie thuis hebben, komen we vaak tot betere oplossingen. Ook hopen we daarmee te voorkomen dat mensen te­ veel hooi op hun vork nemen uit plichts­ gevoel, zoals we dat regelmatig zien bij

In de samenleving De betrokkenheid van het Wmo-team in Opsterland is hoog. ‘De dorpen bin­ nen onze gemeente hebben vrij hechte gemeenschappen en wij vinden het belangrijk om daar met beide benen in te staan’, vertellen Klazema en Rekker. ‘We maken ons soms zorgen om men­ sen en informeren ook uit eigen initia­ tief hoe het gaat, als we vermoeden dat ondersteuning nodig is. De dorps­ steunpunten zijn daarbij belangrijke ogen en oren, dankzij hen kunnen we veel zorgvragen oplossen. Een sterk netwerk in de regio is een waardevol vangnet en daar dragen wij proactief aan bij met al onze activiteiten. We doen veel meer dan alleen het beant­ woorden van vragen over voorzienin­ gen. Neem bijvoorbeeld het actieplan voor de aanpak van eenzaamheid, onze digitale gemeentelijke vrijwilligersva­ caturebank of de activiteiten voor man­ telzorgers. Want mogelijkheden creë­ ren we als gemeenschap samen.’

Zorgbelang Fryslân: de zorg is van u!

2

Iedereen maakt gebruik van de zorg. Al was het alleen maar omdat je een huisarts hebt, een zorgverzekerings­ premie betaalt of twee keer per jaar bij de tandarts je gebit laat controleren. Er zijn ook mensen met een chronische ziekte of een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking. Voor hen speelt de zorg een veel grotere rol in hun leven en is een ziekenhuisbezoek, een thuiszorgmedewerkster over de vloer of opgenomen zijn in een woon­ vorm de dagelijkse praktijk. Gelukkig is de gezondheidszorg in Nederland goed geregeld. Van huisarts

Zorgbelang Fryslân is een samen­ werkingsverband van patiënten­ verenigingen, gehandicaptenorganisaties en ouderenbonden en is de gespreks­ partner van zorginstellingen, gemeenten en zorgverzekeraars. Bij hen behartigen we uw belangen, niet uit de losse pols, maar gebaseerd op uw ervaringen. Een waargebeurd verhaal over een mevrouw in een rolstoel die ’s avonds na het sluiten van het zwembad door het taxibedrijf vergeten wordt, heeft immers meer effect dan wanneer een belangenbehartiger de directeur vertelt dat hij stipt zijn afspraken moet nakomen? tot traumahelikopter, van apotheek tot GGZ-verpleegkundige, we hebben in Nederland de zorg op een zeer hoog niveau georganiseerd. Maar er zijn natuurlijk ook grote vragen over de toekomst van de zorg. Zo horen we verhalen over mensen die de zorgpre­ mies en eigen bijdrage niet meer kunnen opbrengen. Er zijn verhalen van patiënten die niet goed voorgelicht of zelfs onheus bejegend zijn door zorg­ verleners. Ouders vertellen verhalen over hun verstandelijk gehandicapte kind dat in de woonvorm niet meer door mensen, maar door camera’s in de gaten gehouden wordt.

Wat is uw verhaal? De zorg is van u, maar ervaart u dat ook zo? Sluit de zorg aan bij wat u nodig heeft in het dagelijks leven of moet u zich juist aan de zorgverleners aan­ passen? Heeft u invloed op de manier waarop u zorg krijgt? Tijdens de Markt van Mogelijkheden luisteren wij naar uw verhaal. We horen graag voorbeelden van goede zorgverleners, maar ook welke dingen verbeterd kunnen worden in de zorg. U vertelt het ons en wij bespreken verbetermogelijkheden met zorginstellingen en gemeenten. Zo houden we hen een spiegel voor en kunnen we de kwaliteit van de zorg in Fryslân verhogen.

Zorgbelang Fryslân is actief betrokken bij de organisatie van de Markt van Mogelijkheden omdat wij ervan overtuigd zijn dat onze achterban (belangen- en patiëntenverenigingen) met haar ervaringen invloed kan uit­ oefenen op het zorgaanbod. De Markt brengt alle partijen bij elkaar, de vragers en de aanbieders. Op deze dag is er geen drempel om met elkaar in contact te treden en is de zorg van u en zijn wij er voor u! Kijk voor meer informatie op www.zorgbelang-fryslan.nl

Kies zelf maatwerk op de Markt van Mogelijkheden MEE Friesland is één van de drijvende kracht achter de Markt van Mogelijk­ heden. Daarom vroegen we regio­ manager Marc van der Stigchel om iets over de betekenis van MEE te vertellen. Hij koos ervoor om wethou­ der Egbert Berenst van de gemeente Smallingerland daarbij aan tafel uit te nodigen. Waarom? Omdat zij beide geloven in het belang van samenwer­ king tussen alle instanties en zorgpro­ fessionals die u van dienst kunnen zijn. Want uw vragen staan centraal. Een opmerking die MEE-consulenten regelmatig van hun cliënten horen, is: hadden we dit maar eerder geweten. Wie zelf of in de naaste omgeving te

maken krijgt met een beperking - of dat nu aangeboren is of het gevolg van een ongeval, ziekte of chronische aandoening - en daarom behoefte heeft aan ondersteuning, weet niet automatisch waar passende hulp is te vinden. Het zorgveld is breed en

ondoorzichtig, waardoor de zoektocht soms lang duurt. ‘Daarom zijn we blij met de Markt van Mogelijkheden’, benadrukken beide heren. ‘Daar komt een groot deel van het aanbod samen, zodat mensen op hun gemak kunnen rondlopen om geheel vrijblijvend te onderzoeken wat er allemaal is en te bepalen wat goed bij hen past.’ Zelf kiezen ‘Beperking of geen beperking, alle mensen vinden het prettig om zelf de regie over hun leven te hebben’, stelt regiomanager Van der Stigchel. ‘Terwijl de zorgsector, hoe goed bedoeld ook, nog steeds te veel invult voor cliënten. Bij MEE stellen we daarom: “het

Marc van der Stigchel

contact gaat vóór het contract”. Dat betekent eerst goed luisteren, dan meedenken en daarbij ruimte geven om mensen zelf keuzes te laten maken. Een beperking heeft invloed op alle

levensgebieden, van ontwikkeling tot leren en werken, van wonen en vrije tijd tot geldzaken. Zorgprofessionals en overheden bieden allemaal een stukje van de oplossing en precies daarom is samenwerken de enige oplossing voor ondersteuning op maat. Netwerkinitia­ tieven hebben de toekomst, waarbij elke partij zijn eigen specialisme inbrengt.’ Omslag in denken Wethouder Berenst knikt bevestigend. ‘Wij merken bij het gemeentelijke Wmo-loket (Wet maatschappelijke ondersteuning) dat we zelf onmogelijk alle deskundigheid in huis kunnen heb­ ben. Bij de Wmo komt meer kijken dan het claimen van voorzieningen. Soms zijn andere vormen van hulp veel beter en daarom stemmen we graag af met partijen als MEE. We vinden het ook belangrijk dat burgers zelf een omslag maken in hun denken. Soms doen ze een beroep op een voorziening omdat ze er recht op hebben, maar is dat niet de beste oplossing. Of er blijken bin­ nen het eigen netwerk prima mogelijk­ heden om knelpunten op te vangen. Wij merken dat mantelzorgers en andere vrijwilligers de smeerolie van de gemeenschap zijn. Ze zijn hard nodig, want met alle bezuinigingen doet de overheid een groter beroep op de zelf­ redzaamheid van de samenleving. Dat is best mogelijk, maar alleen als deze vrijwilligers weten dat de professionals vierkant achter hen staan en in actie komen zodra zich een ingewikkelde vraag of een lastige situatie aandient.’

Egbert Berenst

Inspirerend startpunt Volgens Van der Stigchel is dat precies de rol die hij ziet weggelegd voor zorg­ professionals. ‘Daarom is het delen van kennis zo belangrijk. Ook met partijen als woningcorporaties, onderwijs of werkgevers die ondersteuning kunnen gebruiken bij het bieden van een plek aan mensen met een beperking. De bezuinigingen dwingen tot creatieve vormen van samenwerking, maar ook tot bezinning: wat willen en kunnen wij betekenen voor cliënten? En wat kunnen we beter aan andere partijen overlaten?’ De wethouder haakt in: ‘Het gaat erom dat we binnen de gemeenschap mensen met beperkingen waar nodig ondersteunen. Wij investeren daar als gemeente in en we rekenen erop dat iedereen zijn steentje bijdraagt, van zorgprofessionals tot burgers. De Markt van Mogelijkheden is daarbij voor iedereen een inspirerend startpunt.’ Kijk voor meer informatie op www.meefriesland.nl en www.mvmfriesland.nl

VG-Belangen blijft opkomen voor doelgroep Albert Meijer en Philippus Hoekstra vervullen al sinds jaar en dag vrijwillige bestuursfuncties in belangengroepen die opkomen voor mensen met een verstandelijke beperking en hun ouders of verzorgers. De laatste vier jaar doen ze dat onder meer vanuit

Philippus Hoekstra (voor) en Albert Meijer (achter)

het VG-BelangenPlatform Fryslân, dat wordt gedragen door de ouder­ verenigingen KansPlus, Sien en Dit Koningskind. De mannen zitten namens VG-Belangen in de organisatie­ werkgroep van de Markt van Mogelijkheden, een initiatief waar ze laaiend enthousiast over zijn. ‘We merken dat het in deze tijd lastiger is om ouders en verzorgers te verenigen’, vertellen Meijer en Hoekstra. ‘Ze zijn te druk voor bestuursfuncties en door de digitalisering zoeken ze tegenwoordig veel zelf uit. Het is voor ons als bestuur daarom een zoektocht naar een eigentijdse invulling van ons platform en daarbij is inbreng van ouders en verzorgers altijd welkom. Bijzonder is dat onze doel­ groep op de Markt van Mogelijkheden in groten getale samenkomt, daarom dragen we met veel plezier bij aan de organisatie. De dag zelf zijn we natuur­ lijk ook aanwezig. We vinden het belangrijk om mensen voor te lichten en te laten weten dat ze bij ons aan de bel kunnen trekken bij knelpunten. We willen graag dat voorzieningen en

ondersteuning goed gevonden worden en we proberen bij te dragen aan de verbetering van zorg- of leefsituaties als dat nodig blijkt.’ Een vuist maken De mannen hebben zorgen over de toekomst nu er sprake is van bezuini­ gingen. ‘Bij instellingen gaat de hand op de knip. De mensen op de werk­ vloer hebben hart voor hun werk, maar de zorg wordt van hogerhand wel degelijk afgekalfd. Het is daarom be­ langrijk dat ouders en verzorgers de ontwikkelingen goed in de gaten houden. We merken dat ze negatieve signalen niet altijd afgeven, omdat ze er moe van zijn of uit bescherming naar hun kind niet moeilijk willen doen. Begrijpelijk, maar dat komt omdat je als individu meestal aan het kortste eind trekt als er zaken niet kloppen. Daarom is een plat­ form als VG-Belangen zo waardevol. Wij kunnen een vuist maken en een serieuze gesprekspartner zijn. Alleen dan is het wel zaak om klachten bij ons te melden, want als wij niet op de hoogte zijn, dan kunnen we weinig doen.’

Eerlijke kans De belangrijkste taken van VG-Belangen zijn informatievoorziening en belangen­ behartiging. Ook maakt het platform zich sterk voor het scheppen van voor­ waarden in de samenleving die bijdragen aan volwaardige deelname van mensen met een verstandelijke beperking. Het stimuleren van gericht onderwijs is daar een essentieel onderdeel van. ‘Elk kind heeft talenten en verdient een eerlijke kans. Ook eenmaal volwassen zijn mensen met een verstandelijke beperking op hun eigen manier van betekenis. Als je maar naar de mogelijkheden kijkt. Daarom is de Markt van Mogelijkheden zo’n geweldig initiatief. We zien het evenement groeien en krachtiger worden. Zo worden indirect ook de doelen van ons plat­ form gediend. Een prachtige win-win situatie.’

3

Meer informatie: www.vgbelangenfryslan.nl

Wille! speciale kinderopvang Opvang in Sneek, Damwoude, Drachten Leeuwarden en Heerenveen. Op woensdagmiddag, zaterdag en in vakanties. Èn logeerweekenden! Belangstelling? CB Wille! speciale kinderopvang Grote Kerkstraat 4 8601 ED Sneek t. 0515 430630 [email protected]

Voor kinderen met een verstandelijke beperking en /of ontwikkelingsstoornis van 4 - 20 jaar

prakton RE-INTEGRATIE, ASSESSMENT EN COACHING

Praktijkgericht. Realistisch. Persoonlijk betrokken.

Wille! Speciale kinderopvang Gewoon als het kan, speciaal als het moet!!

Ondersteuning bij werk

Gildestraat 1 8263 AH Kampen Tel (038) 331 09 07 Fax (038) 333 05 85 www.prakton.nl

Je mag altijd kostenloos een proefdag meedraaien!! Laat je even weten wanneer je wilt komen??

• Autismedeskundigheid • Begeleiding op de werkplek • Loopbaanadvies • Outplacement / Tweede spoor

www.specialekinderopvang.nl opvang in groepen individuele begeleiding

logeren

kom eens langs!!

Het Informatiepunt Wmo is onderdeel van

Beetsterzwaag Hoofdstraat 82 (in het gemeentehuis) maandag t/m vrijdag 09.00 - 12.30 uur

Gorredijk Schansburg 1 (in de bibliotheek) maandagmiddag 13.30 - 16.30 uur Ureterp Lijteplein 9 (in de bibliotheek) woensdagmiddag 15.00 - 17.00 uur

Voor al uw vragen over wonen, zorg, welzijn, opvoeden en opgroeien T (0512) 386 386

2

E [email protected] I www.opsterland.nl

Wie doet de boodschappen als jouw BartZaZa zijn chemo krijgt? ZaZa Een ernstig en langdurig ziek kind heeft grote invloed op het gezinsleven. Naast angst, zorg en verdriet is er ook ‘het gewone leven’. Dat gaat ‘gewoon’ door. De andere kinderen die naar school, naar sport, naar muziek gaan. Werk voor ouders dat doorgaat. Huishouden. Boodschappen. Sociale verplichtingen. In zo’n situatie is het erg prettig dat het

gezin met professionele hulp wordt ondersteund. Stichting ZaZazorg biedt die hulp. Afgestemd op uw situatie. Bedoeld om verlichting te brengen. Komt u hiervoor in aanmerking? Bel of mail ZaZa. www.zazazorg.nl - 06 29506653

ZaZa

extra hulp als je kind ernstig ziek is

Kenniscentrum op het gebied van Autisme Ons aanbod: - Ontwikkelen van woon-, werk- en vrijetijdsvaardigheden - Schoolbegeleiding - Loopbaanbegeleiding - Ouder- en gezinsbegeleiding - Test & training - Coaching - Documentatie- en informatiecentrum NVA

ZaZa

Voor meer informatie zie:

Ons adres: De Iisbaan 3 8731 DW Wommels 0515 – 331960

www.centrumdemik.nl

Autisme? Daar zit muziek in! Muziek blijkt een prachtig communi­ catie­middel voor kinderen en jongeren met autisme en aanverwante beper­ kingen. ‘We zijn gewend om via woorden contact te maken, maar je kunt ook prima met muzikale tonen op elkaar reageren’, vertelt Mathieu Pater, coördinator muziektherapie bij Stichting Papageno. Hoe dat precies werkt, is te ervaren bij de muziek­ workshops van Papageno op de Markt van Mogelijkheden. Of bij een sessie thuis, want deze therapievorm is sinds eind 2011 ook in Friesland beschikbaar. De kracht van muziektherapie schuilt volgens Mathieu Pater in de laag­ drempeligheid. ‘Muziek kent zoveel verschillende vormen, dat het mogelijk is om aan te sluiten bij alle niveaus en voorkeuren. Soms zijn een uitgebreide

serie instrumenten en een lange adem nodig, maar uiteindelijk lukt het altijd om via muziek contact te maken’, is zijn ervaring als muziektherapeut. ‘Klank en ritme vormen een taal die kinderen met autisme kan helpen hun gevoelens te uiten en te verwerken. We dagen hen bij muziektherapie uit om bekend gedrag te doorbreken en uit hun isolement te komen. De invalshoek daarbij is dat kinderen beter leren en ontwikkelen als ze iets leuk vinden. En werken met muziek en geluid is leuk, het voelt helemaal niet als therapie.’ Een laag dieper Muziek prikkelt en motiveert kinderen, het maakt hen nieuwsgierig. En muziek helpt tegelijk om een veilige sfeer te scheppen waarin het kind zich vrij kan uiten. ‘Al zijn de sessies niet vrijblijvend’, benadrukt Pater. ‘Vooraf stellen we

samen met de ouders doelen op, want het idee is dat het kind in andere facetten van het leven profijt heeft van de muziektherapie. We richten ons bij­ voorbeeld op het maken van contact, het leren spelen en delen of het krijgen van meer zelfvertrouwen. Soms doen ouders mee of ze gaan binnen het gezin vaker muziek maken. Wij geven overigens geen muzieklessen. Het is echt therapie, dus we gaan een laag dieper, met muziek als middel om andere ontwikkelingen te stimuleren. Tegelijk oefenen we structuur of juist het loslaten van structuur. Want muziek maken is een vorm van communiceren en daarom zijn de opbouw en het verloop van de sessie net zo belangrijk als de muziek zelf.’ Via Papageno werken ruim twintig muziektherapeuten in heel Nederland. Op initiatief van Jeugdhulp Friesland en in samenwerking met de Stenden Hogeschool is eind vorig jaar in onze

provincie een steunpunt van Papageno opgericht, zodat muziektherapie ook mogelijk is bij Friese gezinnen. Stichting Papageno De bekende dirigent en voormalig violist Jaap van Zweden en zijn vrouw Aaltje hebben Stichting Papageno in 1997 opgericht om kinderen met autisme te helpen. Muziektherapie is een belangrijk onderdeel, omdat zij zelf - gaandeweg - de therapeutische kracht van muziek ontdekten toen één van hun eigen vier kinderen autistisch bleek. Ook alle andere activiteiten binnen de stichting zijn erop gericht om kinderen en jongeren door creativiteit uit hun isolement te halen. Bovendien wil Papageno de omgeving laten ervaren hoeveel mogelijkheden er zijn, ook mét een autistische beperking. Kijk op www.stichtingpapageno.nl voor meer informatie.

De sterke voor de zwakkeren De vrienden Chiel en Thomas zijn allebei tien jaar, zitten op dezelfde school en zijn gek op treinen. Andere overeenkomsten zijn hun meervoudige beperkingen en hun bijzondere ouders, die in de zomer van 2011 zijn gestart met de Chiel-Thomas Stichting. MEE Friesland ging met de moeders Selma ter Haar en Henriëtte Henkes in gesprek over hun doortastende initiatief, waarvoor ze sterke man Wout Zijlstra als boegbeeld wisten te strikken. Waarom hebben jullie de Chiel-Thomas Stichting opgericht? ‘Net als alle andere ouders gunnen wij onze kinderen het beste en willen we hen ondersteunen bij het ontwik­ kelen van hun talenten. De jongens gaan allebei naar een speciale school in Beetsterzwaag. Daar zijn ze helemaal op hun plek, maar het vervoer vanuit onze woonplaats Leeuwarden is niet optimaal. Ze reizen met een groep andere kinderen in een busje en krijgen daardoor zoveel prikkels, dat ze na de rit heel onrustig, boos of angstig zijn. Dat heeft geen goede uitwerking op hun schooldagen en ook na thuiskomst duurt het lang voor ze weer in hun gewone doen zijn. Speciaal vervoer in een kleiner groepje blijkt niet mogelijk via de reguliere voorzieningen. Daar­ om zagen we maar één manier: zelf het initiatief nemen. En zo is onze stichting ontstaan.’

voor een auto, brandstof, onderhoud en een poule van vrijwilligers die tegen vergoeding willen chauffeuren. Mensen die bovendien tijdens de ritten de kinderen kunnen begeleiden. Maar ons doel gaat verder dan alleen vervoer. Wij willen ook voorlichting en steun aan andere ouders bieden die door hun bijzondere kinderen tegen de beperkingen in onze samenleving aanlopen.’

Wout Zijlstra maakt zich sterk voor alle kinderen die hun talenten willen ontwikkelen, zoals Chiel (rechts) en Thomas.

Het regelen van speciaal vervoer staat dus centraal? ‘Het vervoer was de aanleiding voor onze stichting. We rijden op dit moment zelf, maar dat is een zware belasting en we krijgen de kosten niet vergoed. Onze kinderen vallen tussen wal en

schip, maar ze zijn niet de enigen en ook uitzonderingen verdienen goede zorg. Daar maken wij ons sterk voor. We kozen voor een stichting omdat we dan de mogelijkheid hebben om fondsen aan te schrijven en donaties te vragen. Dat geld kunnen we gebruiken

Jullie kiezen bewust een brede aanpak? ‘Ja, omdat wij weten hoe het is om ouder te zijn van een kind dat naast op­ voeding ook speciale zorg nodig heeft. We hebben een lange, ingewikkelde zoektocht achter de rug en bij elke nieuwe fase van onze kinderen komen we voor nieuwe vraagstukken te staan. Als gezinnen vinden wij veel steun bij elkaar: een luisterend oor, begrip en praktische tips. Dat gunnen we ook andere ouders, zeker als zij nog aan het begin staan van die lange weg. Wij hebben elkaar bij toeval ontmoet, maar niet alle ouders hebben dat geluk. En bij welke van de vele hulpverlenende instanties klop je aan? Ons benaderen ze wellicht gemakkelijker met een vraag, als ouders onderling. Wij kunnen hen vervolgens de weg wijzen. Het gaat ons er om dat we een gelijkwaardig en vooral inspirerend voorbeeld zijn. Als wij het kunnen, kunnen zij het ook.’

5

Meer informatie: www.chiel-thomas.nl

                 

Hebt u een chronische aandoening of handicap? Dan is verantwoord bewegen extra belangrijk! Kijk voor de mogelijkheden op www.frysas.nl

Adv Sport Fryslân Jan 2012.indd 1

     

30-01-12 09:28

‘Ik voel me zekerder als ik netjes opgemaakt de dag kan beginnen, maar mijn handen trillen zo. Verzorgende Jannie helpt me dan even: zij geeft mij graag dat beetje extra zelfvertrouwen.’ Mevrouw Van Vliet (81). ZuidOostZorg - locatie Rispinge

Omdat sommige wensen wel eens buiten de reguliere zorgtaken vallen - en wij niet van standaardoplossingen houden - bieden we u dat beetje extra. Deze mentaliteit verwoordt onze belangrijkste ambitie: door met klantgerichte passie onze cliënten dat beetje extra betrokkenheid, aandacht en ondersteuning te bieden, willen we uitgroeien tot de meest klantvriendelijke organisatie van

Friesland. Daarom helpen wij mevrouw Van Vliet altijd even met opmaken. Dat lijkt een klein gebaar. Maar voor onze cliënten betekent dat beetje extra een wereld van verschil. Bel gratis ons Cliëntadviescentrum 0800 - 571 71 71 of ontdek dat beetje extra op www.zuidoostzorg.nl

ZuidOostZorg is een zorgorganisatie voor verzorging en verpleging (ook thuis!) waar uw wensen centraal staan.

Dat beetje extra

Woningaanpassingen: eerst denken, dan pas doen Een prettig en comfortabel thuis is belangrijk voor ons allemaal. Wie zelf of binnen het gezin te maken krijgt met ziekte of handicap, merkt dat fysieke beperkingen en passende zorg impact hebben op de woonsituatie. Hulpmiddelen, domotica en woning­ aanpassingen bieden uitkomst, maar hoe organiseer je dat? We vroegen het aan ingenieur Johan Grootveld, die zich als architect heeft gespeciali­ seerd in woningaanpassingen voor mensen met beperkingen.

Wat zijn de grootste valkuilen? ‘Een grote groep onderschat het proces dat vooraf gaat aan goede woningaan­ passingen en gaat te snel aan de slag. Vaak zien ze daarbij elementen over het hoofd of ze houden er geen rekening mee dat omgevingseisen veranderen bij het opgroeien, ziekte­ proces of ouder worden. Door te focus­ sen op één oplossingsrichting sluiten ze bovendien andere mogelijkheden

Waarom richt u zich specifiek op dit domein? ‘Als vader van twee meervoudig gehandicapte zoons heb ik zelf ervaring opgedaan met het realiseren van woningaanpassingen. Wat me daarbij opviel, is de grote kloof tussen bouw­ kundige, juridische en ergonomische kennis rondom woningaanpassingen. Zelfs als architect en bouwkundig adviseur bleek het vinden van de beste oplossing een pittige zoektocht, mede door de ingewikkelde regelgeving rondom subsidies. Daarom besloot ik me daarin te specialiseren. Als adviseur voor woningaanpassingen ondersteun ik nu al twintig jaar mensen die in hun persoonlijke woonsituatie te maken krijgen met motorische beperkingen.’

uit, die misschien beter, praktischer of zelfs goedkoper zijn. Een buitenstaan­ der kan daar op wijzen. De wet- en regelgeving vormt een bijkomend knelpunt, zeker als plannen niet stroken met wat volgens de gemeente moge­ lijk is. Dan lopen mensen vast. Een an­ dere valkuil is totale overgave aan de gemeente. Vanuit de Wet maatschap­ pelijke ondersteuning (Wmo) is de gemeente inderdaad verantwoordelijk voor passende voorzieningen, maar besef wel dat de meeste ambtenaren vooral kijken naar oplossingen die binnen de wettelijke kaders passen en bij voorkeur een laag prijskaartje hebben. Dat leidt dus niet vanzelfsprekend tot de beste keuzes. Wie maatwerk wil dat goed aansluit bij de eigen leefsituatie, moet daarom voor zichzelf opkomen en zich goed verdiepen in de mogelijk­ heden.’ Wat is uw advies als mensen hun woning willen aanpassen? ‘Neem de voorbereiding heel serieus en vraag advies aan een onafhankelijke partij die alle facetten overziet. Want het advies van een leverancier van trapliften of andere hulpmiddelen is alleen gericht op het product en dat vormt bijna nooit de totaaloplossing. Aannemers zijn juist weer niet gewend

om na te denken over de ergonomie van een woning, dus ook zij houden vaak te weinig rekening met het complete zorgplaatje. De kracht zit in de combinatie én in de creativiteit om buiten de geijkte paden te denken. Wie vooraf goede afwegingen maakt, kan veel frustraties en geld besparen. Ik krijg regelmatig cliënten die zelf aan de slag zijn gegaan en vervolgens vast­ liepen, maar vaak zijn zaken achteraf lastig terug te draaien. Mijn meerwaarde zit daarom vooral in het beginstadium. Vaak hikken mensen in die eerste fase tegen advieskosten aan, maar nogmaals, het kan zoveel geld besparen dat een goed advies zichzelf meer dan terugverdient. Wie geld uitgeeft, kan dat bovendien beter doen aan oplossingen die écht werken.’ Kijk voor meer informatie en advies op http://woningaanpassing.groot­ veld.net of bezoek de stand van Jo­ han Grootveld op de Markt van Mo­ gelijkheden.

Domotica maakt dagelijks leven gemakkelijker Bij zorg en ondersteuning staat men­ selijk contact centraal. Toch kunnen ook technische snufjes heel handig zijn voor mensen met een beperking. Denk bijvoorbeeld aan het auto­ matisch openen van deuren, het op maat inschakelen van verlichting of het op afstand bedienen van gordijnen. Alle elektrotechnische mogelijkheden zijn bovendien met behulp van domotica centraal te schakelen op één besturingssysteem. Klinkt best ingewikkeld, daarom vroegen we Wybren Hoekstra van Lodema Elektrotechniek hoe het werkt.

‘Het mooie van domotica is juist dat het bedienen en beheren van allerlei elektronische apparaten en netwerken veel eenvoudiger wordt’, vertelt Hoekstra. ‘Alleen de aanleg en het schakelen vraagt deskundigheid, maar daar zorgen wij als vakspecialist voor. Het resultaat is een centraal en eenvoudig te bedienen te systeem, dat alle elektrotechnische voorzieningen in een woning of zelfs een hele instelling aan­ stuurt. Technisch gezien is in principe alles mogelijk. Bij luxe toepassingen kun je vanaf de bank alvast een bad laten vollopen met warm water, een

gezellig muziekje en sfeerverlichting regelen en tegelijk het koffiezetapparaat aanzetten. Maar het is best een investe­ ring, dus domotica wordt vooral gebruikt voor echt praktische toepassingen.’ Mobiele varianten Hoekstra merkt dat domotica voor particulieren nog een noviteit is. ‘Het slimme systeem is al heel wat jaren op de markt en zeker bij nieuwbouw prima in te passen. Toch ervaren veel mensen een drempel. Vanwege de kosten, maar ook door het onbekende. Hier in het noorden installeren wij nog vrij weinig centrale domotica in woonhuizen. Wel maken mensen steeds vaker gebruik van deelinstallaties, zoals verlichting in toilet of badkamer die automatisch aan gaat zodra je de ruimte binnen komt. Of een video-intercom om te zien wie er op de stoep staat, gecombineerd met het automatisch openen van de voordeur. Een mobiele variant van zo’n intercom is heel handig voor mensen die in een rolstoel zitten. Vaak wordt bij domotica een touchscreen gebruikt en dat is tegenwoordig ook te koppelen aan de iPad en dus mobiel in het hele huis te gebruiken. Ook dat biedt interessante perspectieven voor men­ sen met beperkingen.’

Gebouw monitoren De zorgsector heeft de voordelen van domotica al ontdekt. Zo installeerde Lodema bij diverse Friese woonzorg­ instellingen elektronische toepassingen die ondersteuning bieden bij zowel de zorg als bij het beheer van het pand. ‘Via één centraal touchscreen kunnen zij het hele gebouw monitoren’, vertelt Hoekstra. ‘Ze kunnen deuren bedienen, verlichting, verwarming, zonwering, gordijnen, camerabewaking, noem het maar op. Het is maar net wat nodig is, want domotica is altijd maatwerk. Vaak maken we ook een koppeling met de alarmsystemen. Verder is het mogelijk om verplegers op hun mobiele telefoontoestel een seintje te geven als bijvoorbeeld ’s nachts een bewoner uit bed gaat, terwijl dan tegelijk de verlichting op de kamer automatisch aan springt. Daar gebruiken we speciale sensoren voor die onder het bed worden geplaatst. En zo biedt domotica nog veel meer mogelijkheden, variërend van sensorische tot medische onder­ steuning.’

7

Benieuwd wat domotica kan betekenen in uw specifieke woon- of zorgsituatie? Kijk dan op www.lodema.nl en neem contact op voor een advies op maat.

zorg op maat

Begeleidwonenenwerken Wijbieden • begeleid wonen en werken • logeeropvang in weekenden en vakanties • woensdagmiddag- en zaterdagopvang voor kinderen

Meerinformatie www.eigendraads.nl [email protected] (0594) 646 555

• begeleiding thuis

Healing, bewustwording & Coaching van kinderen, volwassenen en zwangeren Praktijk 10 Tineke Kramer-Keizer Aysmastins 2 9051 HJ Stiens 06-23466626

TOF TOURS TOF TOUR S ORGAN ISEERT DA EN VOOR GTOCHTE - EN NAJA N ARSVAKA ÉÉN VAN N T IE S. BOEK DE UITDA GENDE V VAKANTIE OORJAAR S OF DAG STOCHTEN TOURS EN B IJ T OF ONTVANG EEN TOF TAART! TOF TRAK TEERT! N EEM DEZE MEE NAA ADVERTEN R DE TOF TIE STAND EN KLEIN PR O N T V ANG EEN ESENTJE!

praktijk

www.praktijk-10.nl [email protected]

Steffies Particuliere Zorg Particuliere Thuiszorg, Advies en Training

Uw partner in zaken zorg, in het zuidwesten van Friesland

Wat hebben wij te bieden: - Zorg op maat - verpleging en verzorging - Begeleiding - gespecialiseerde Verpleging - Palliatieve zorg

Heeft u zorgen met uw zorg? dan neem snel contact met ons op! Tel.: 0515-712051, email: info@steffieszorg.nl, adres: Bolwerkplein 8 in 8701XE Bolsward

Zelfstandig vakantie vieren met zorg en hulpmiddelen Hadden we dit maar eerder geweten! Dat krijgt Comfortzorg regelmatig te horen van cliënten die hebben genoten van een zelfstandige vakantie, waar­ bij alle benodigde hulpmiddelen of zorg uitstekend waren geregeld. ‘Ziekte of lichamelijke beperkingen hoeven geen belemmering te zijn voor een fijne vakantie’, zegt Maud Bakker, klantadviseur van Comfort­ zorg. ‘Vaak denken mensen dat een verzorgde groepsreis de enige optie is, maar wie behoefte heeft aan privacy kan prima zelf op avontuur. Als de juiste voorzieningen maar goed geregeld zijn.’ Mensen die afhankelijk zijn van hulp­ middelen, verpleging, verzorging of begeleiding willen net als iedereen wel eens onbezorgd genieten van een vakantie. ‘Dat is één van de uitdagingen die wij bij Comfortzorg graag aangaan met onze cliënten’, vertelt Bakker. ‘Diverse organisaties bieden mooie groepsreizen aan voor mensen met beperkingen, maar wij realiseren ons dat een zelfstandige vakantie voor veel mensen een wens is. Het mooie is dat recht op zorg en hulpmiddelen óók geldt op vakantieadressen. Dat vraagt in de voorbereiding het nodige regel­ werk, maar met ons netwerk kunnen wij cliënten daarin volledig ontzorgen, zodat zij zich op de voorpret kunnen richten.’

Zelf kiezen Bakker merkt dat haar cliënten het fijn vinden om zelf een bestemming en verblijf te kunnen kiezen. ‘De enige voorwaarde is dat de locatie in meer of mindere mate geschikt is voor een vakantie met zorg. Wij hebben een lijst met geschikte Nederlandse locaties, maar ook op vakantieverblijven buiten die lijst is vaak meer mogelijk dan men denkt. Wij stemmen vooraf vakantie­ wensen af met de verhuurder en geven locatiehouders tips als zij toegankelijk willen zijn voor particuliere vakantie­

gangers die hulpmiddelen of zorg nodig hebben. Inmiddels hebben wij contracten met ruim 150 vakantieparken, waardoor we zaken nog beter kunnen regelen. We concentreren ons daarbij op Nederland en enkele bestemmingen net over de grens. En we zijn altijd bereid om te mee denken als cliënten graag naar het buitenland willen.’

maatwerk te leveren. Alles wat thuis mogelijk is, kunnen wij ook op het vakantieadres regelen, van rolstoel, douchebrancard, hooglaagbed, sta-op­ stoel of andere hulpmiddelen tot verpleging, verzorging of begeleiding op maat. Zo kunnen jongeren met een beperking toch gewoon met hun vrienden op vakantie. Of kan een echtpaar tijdens hun huwelijksjubileum samen genieten van een bijzonder uitje, ook al is één van de partners ernstig ziek. Achter iedereen schuilt een verhaal, daarom hechten wij aan de menselijke maat. Natuurlijk, praktisch moet alles kloppen, maar vakantie is pas echt genieten als de zorg ook vriendelijk en persoonlijk is. Daarom streven we naar vaste con­ tactpersonen en denken we al in de voorbereiding proactief met onze cli­ ënten mee, waar nodig in overleg met familie, zorgverleners of andere betrok­ kenen.’ Op de Markt van Mogelijkheden kunt u kennismaken met Comfortzorg of kijk alvast op www.comfortzorg.nl voor meer informatie over vakanties met zorg en hulpmiddelen.

Maatwerk Comfortzorg werkt in alle regio’s samen met kleinschalige organisaties. ‘Door de korte lijnen zijn we in staat om

TOF vakanties: een hele belevenis Vakantie vieren is tof en daar weten ze bij TOF vakanties alles van, want deze zorgstichting is gespecialiseerd in vakanties voor mensen met een verstandelijke beperking. Jaarlijks genieten honderden kinderen, jonge­ ren, volwassen en ouderen van goed verzorgde en gezellige vakanties op maat. Manager Anne Zijlstra en coör­ dinator Fenna Meijer vertellen hoe TOF dat al vijftig jaar voor elkaar krijgt.

Jullie vieren in 2012 een bijzonder jubileum. Is TOF veranderd in die halve eeuw? ‘De kern is nog steeds hetzelfde: jong en oud een heerlijke vakantie bezorgen. En om dat te bereiken, zijn we in de afgelopen vijftig jaar steeds beter gaan luisteren naar de wensen van de vakantie­gangers. Interactie is belang­ rijk, want tijden en mensen veranderen. Daar spelen wij met ons aanbod zo goed mogelijk op in. We organiseren tegenwoordig trips in binnen- én

buitenland, van simpel tot wat luxer, van lekker lui en ontspannen tot actief en avontuurlijk. Het zijn nog steeds allemaal groepsvakanties, maar altijd met oog voor individuele wensen.’ Wat is de kracht van TOF? ‘De basis klopt. We zorgen dat alles goed is geregeld en dat er voldoende, goed getrainde begeleiders meegaan. Dat schept ruimte voor ontspanning, leuke ideeën, humor en mooie beleve­ nissen, zoals dat hoort bij vakantie. Onze gasten staan soms zelf versteld van wat ze kunnen. Vakantie is altijd een beetje spannend, maar we merken dat jong en oud er van opknappen als ze in een heel andere omgeving zijn, leuke activiteiten doen en andere mensen ontmoeten.’ Wie zijn de begeleiders? ‘Dat zijn betrokken vrijwilligers, zo’n driehonderd per jaar. We hebben een trouwe kern met vaste mensen, maar er zijn ook elk jaar nieuwe gezichten. Die worden goed getraind en gaan bovendien altijd samen met ervaren begeleiders mee op een groep. Zo leren ze van elkaar. Veel vrijwilligers zijn professionals uit de zorg en dat geeft een vertrouwd gevoel. Toch zijn we ook blij met vrijwilligers die een heel andere

achtergrond hebben. Zij brengen frisse energie mee en dat levert mooie inter­ actie op. Door hun open benadering komen nieuwe ideeën boven, zoals een uitje naar het museum. Vaak pakken zulke uitprobeersels verrassend goed uit.’ Hebben jullie tips voor mensen die een TOF vakantie willen proberen? ‘Vakantie moet je beleven, dus ga gewoon een keer mee. In onze brochure en op onze website staan alle mogelijk­ heden helder beschreven. Er is voor elk wat wils en wie er niet uitkomt, mag altijd bellen om te overleggen. De Markt van Mogelijkheden is een goede gelegenheid om te ontdekken wat TOF te bieden heeft, dus kom gerust langs bij onze stand. We hebben dan bovendien een paar mooie jubileum­ aanbiedingen van korte tripjes voor mensen die eens willen proberen hoe het is. Onze voor- en najaarsactiviteiten zijn ook geschikt voor gasten die zich dit jaar misschien geen zomervakantie kunnen permitteren. Zijn ze er toch een paar dagen tussenuit.’

9

Kijk voor meer informatie op www.tof.nl of vraag de vakantie­ brochure aan via (0566) 622 058.





 

       

 

 

    

    

     

MEEDOEN

een gewoon leven leiden, met een handicap of chronische ziekte “Ik wil een zo gewoon mogelijk leven leiden, in mijn eigen woonomgeving. Stilzitten is niets voor mij, ik moet wat te doen hebben. Maar wel in mijn eigen tempo. Ik heb iemand nodig die mij daarbij helpt. Iemand die mij begrijpt en die weet hoe mijn beperkingen mijn leven beïnvloeden. Iemand die mij helpt mijn leven op de rit te krijgen en te houden. Bij De Noorderbrug werken mensen die mij begeleiden, zodat ik op mijn manier mee kan doen in de samenleving.”

bezoek onze stand tijdens de markt van mogelijkheden De Noorderbrug Stedumermaar 6, 9735 AC Groningen Telefoon (050) 597 38 00 Fax (050) 597 38 88 E-mail [email protected] HKZ 2008

www.noorderbrug.nl

PROGRAMMA Muziektherapie Papageno

Films over autisme

begeleiding van Frysas de showdownbaan

Workshops muziektherapie van Papageno in

In de Vreewijkzaal staat naast de stand van de

uitproberen of het hindernisparcours voor

de Vreewijkzaal (standnummer 289).

Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA)

rolstoelers of blinden en slechtzienden uit­

Meer informatie over Papageno vindt u

(standnummer 298) een filmtent met

proberen. Op www.showdown.nl vindt u een

op bladzijde 5. De workshops duren een half

comfortabele stoelen gesponsord door

omschrijving van deze sport.

uur en starten om:

Michel Koene Grou en koptelefoons gesponsord

11.00 - 11.30 uur

door Eringa AV Verhuur Leeuwarden. In de

Workshops gebarentaal

12.00 - 12.30 uur

filmtent vertoont de NVA de hele dag door

Door de deelnemende partijen van het

13.00 - 13.30uur

films over autisme.

Hoorpaviljoen dat in de Vreewijkzaal staat (standnummer 300 tot en met 307) worden

14.00 - 14.30 uur Rolstoeldansen

workshops gebarentaal gegeven in de Lutszaal

Autisme belevingscircuit

Bij stands 133 en 134 in de grote hal zal

op de begane grond om

Kunt u nog functioneren als u heel veel prik­

de stichting Drempelloos Dansen enkele

10.30 - 11.00 uur

kels binnenkrijgt? Met enkele korte oefenin­

demonstraties verzorgen. De demonstraties

11.30 - 12.00 uur

gen kunt u ervaren wat iemand met autisme

beginnen om:

13.30 - 14.00 uur

dagelijks ervaart.

11.15 - 11.45 uur

15.00 - 15.30 uur

Het Autisme belevingscircuit is te vinden in de

13.00 - 13.30 uur

Vreewijkzaal (standnummer 308) en start ieder

14.30 - 15.00 uur

Expositie Een kleine expositie door kunstenaars met een

half uur vanaf 10.30 uur. Showdownbaan en rolstoelparcours

beperking is te vinden in de Vreewijkzaal.

Muzikale omlijsting

Als er niet gedanst wordt door Drempelloos

U treft hier ook enkele kunstenaars aan die ter

In het restaurant vinden enkele muzikale

dansen kunt u bij stands 133 en 134 onder

plekke aan een nieuw kunstvoorwerp werken.

optredens plaats: 11.00 - 11.30 uur Middelseesjongers 12.00 - 12.30 uur Middelseesjongers

Fondsen en sponsors De Markt van Mogelijkheden 2012 wordt mede mogelijk gemaakt door

13.00 - 14.00 uur Zanger Hendrik 14.15 - 14.45 uur Syncoop 15.00 - 15.30 uur Syncoop Tussen de optredens door draait DJ Sierik Disco Willekes van Disco Donderslag.

Eigendraads verzorgt de kinderopvang op de Markt, direct rechts van de ingang, stand 1 en 2.

307 306 Autisme Belevings Circuit 308

305 304

293 303

294

302

295 292

301

296

300

297 291 299

NVA Filmtent

298 290

12

VREEWIJKZAAL

Belevingswand horen

Papageno 289

www.mvmfriesland.nl

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

35

89 ▲

36

88 ▲

37

87 ▲

38

86 ▲

39

85 ▲

▼

33 ▲

▼

32 ▲

▼

31 ▲

▼

30 ▲

▼

29 ▲

▼

84

28 ▲

▼

83

▲

▼

82

27 ▲

▼

26 ▲

▼

25 ▲

▼

24 ▲

▼

23 ▲

▼

22 ▲

▼

21 ▲

▼

▲

▼

▲

▼

▲ ▲

40

77 ▲

41

76 ▲

42

75 ▲

43

74 ▲

44

73 ▲

79

▲

▲

▼

▲

▼

45

72

20 ▲

▼

46

71

19 ▲

▼

47

70

18 ▲

▼

48

69

17 ▲

▼

49

68

▲

▼

50

67

16 ▲

▼

15 ▲

▼

51

66 ▲

14 ▲

▼

52

65 ▲

13 ▲

▼

53

64 ▲

12 ▲

▼

▲

▼

▲

▼

▲

▼

Zeilboot

Zeilboot

▲

11

▲ ▲

61 ▲

9

8

7

▼

143

▼

144

▼

145

▼

176

▼

177

▼

178

▼

209

▼

210

▼

211

241

▲

56

10

118

117

116

115

114

113

125

126

127

128

129

130

131

132

133

112

142

141

140

139

138

137

136

135

134

146

147

148

149

150

151

152

153

154

111

110

109

106

▼

107

108

Dansvloer / hindernisbaan

155

156

157

158

159 ▼

160

▼

161

175

174

173

172

171

170

169

168

167

166

165

164

163

162

179

180

181

182

183

184

185

186

187

188

189

190

191

192 ▼

193

▼

194

208

207

206

205

204

203

202

201

200

199

198

197

196

195

212

213

214

215

216

217

218

219

220

221

222

223

224

225

▼

▲

62 ▲

▲

124

119

▼

▼

▲

55

60

▼

▲

63 ▲

59

123

120

▲

54

58

▼

121

▲

78 ▲

57

122

▼

▲

81 80

▼

▲

Camper Handicamp

34 ▲

105

▼

242

▼

243

▼

271

▼

272

▼

273

240

239

238

237

236

235

234

233

232

231

230

229

228

227

244

245

246

247

248

249

250

251

252

253

254

255

256

257

270

269

268

267

266

265

264

263

262

261

226

▼

258

▼

259

287

288

260 Snoezelwagen

274

275

276

277

278

279

280

281

282

283

284

285

286

GROTE ZAAL

90 Snackkar

▲ ▲

▲ ▲

6

5

4

3

▲

2 ▲

Boogschieten

▲

Ingang

Op het moment dat deze krant naar de pers ging, waren er nog plekken beschikbaar voor standhouders (de grijze plekken). Organisaties die graag als standhouder op de Markt van Mogelijkheden willen staan, kunnen contact opnemen met Diana de Jong via [email protected].

1

13

Kinderopvang eigendraads

STANDHOUDERS

Grote zaal Standnr. Eigendraads Zorg op maat 1 Eigendraads Zorg op maat 2 MEE Friesland 3 Rondomzorg 4 Anjas-zorg 5 MS Eureka Personeelsdiensten 6 Stichting Zorggroep Kardan 7 Stichting Zorggroep Kardan 8 Stichting Zorggroep Kardan 9 Stichting Zorggroep Kardan 10 Vereniging aangepast Sporten (Vvast) 11 Camping De Ruimte 12 De Imminkhoeve 13 ECT Zorgvakanties 14 Frisian Travel 15 Flow Reizen 16 Hetvakantiebureau.nl 17 LeonReizen 18 Logeerhuis Krollefier 19 SailWise 20 Stichting de Petten 21 Stichting de Petten 22 Zaterdagopvang ‘t Hummelhûs 23 Novinka 24 Tracks Travel 25 TOF Vakanties 26 TOF Vakanties 27 Schik Organisatie Begeleide Vakanties 28 Schik Organisatie Begeleide Vakanties 29 De Vrije Vogel 30 De Vrije Vogel 31 Picture Vakanties/ MetZorg Vakanties 32 Vrije Vogel Vakanties 33 St. Het Buitenhof 34 Tendens Vakanties 35 Typisch-Schep 36 Typisch-Schep 37 Stichting Amigo 38 Stichting Handicamp Overijssel 39 DOE reizen 40 Comfortzorg 41 Elffriesland 42 Wille! Speciale kinderopvang 43 Neurobics 44 Zorgbureau Stabiel 45 Helping Hands 46 Ergoactief 47 stichting Maeykehiem 48 stichting Maeykehiem 49 R95 50 Steffies Particuliere Zorg 51 Steffies Particuliere Zorg 52 Massagepraktijk de Buytenhave 53 Massagepraktijk de Buytenhave 54 De Friesland Zorgverkeraar/ Zorgkantoor 55 De Friesland Zorgverkeraar/ Zorgkantoor 56 Eurosleutel 57 Eurosleutel 58 Eelke Verschuur 59

Eelke Verschuur 60 Double Performance BV 61 Focal Meditech 62 Focal Meditech 63 Focal Meditech 64 OIM Orthopedie 65 rdgKompagne 66 Maranca ... dát werkt! 67 Maranca ... dát werkt! 68 Domicare B.V. 69 Domicare B.V. 70 Scootmobiel St Nyk 71 Scootmobiel St Nyk 72 Vitalis Nederland BV 73 Vitalis Nederland BV 74 Vitalis Nederland BV 75 PuurSupport 76 Dagbesteding de Pastorie 77 Johanniter Hulpverlening 78 Silmaril Ranch 79 Silmaril Ranch 80 Silmaril Ranch 81 Frysas 132 Frysas 133 Stichting Gehandicapten Watersport Grou 134 Sportstichting VDS Dol-Fijn 135 Walburg Zorg en Aandacht 151 Walburg Zorg en Aandacht 152 ABA Expertisecentrum 153 Loopers fotografie 154 Zorg Netwerk Noord 155 Zorg Netwerk Noord 156 Zorg Netwerk Noord 157 Zorg Netwerk Noord 158 Zorg Netwerk Noord 159 Zorg Netwerk Noord 160 Zorg Netwerk Noord 161 Zorg Netwerk Noord 162 Zorg Netwerk Noord 163 Zorg Netwerk Noord 164 Zorg Netwerk Noord 165 Zorg Netwerk Noord 166 Zorg-, leer- en werkboerderij Wederzijds 167 LFB Noordoost 168 Lakarot 169 Thuiszorg De Friese Wouden 170 Stichting Drempelloos op vakantie 171 Barry Emons Aangepast Spelmateriaal b.v. 172 Werk en Dagbesteding Helianthus Zathe 173 Werk en Dagbesteding Helianthus Zathe 174 Zorgboerderij De Meezinger 175 BEZINN 176 BEZINN 177 BEZINN 178 Zorgboerderij Veldzicht 179 Hof van Arcadia 180 Zorgboerderij It Aventoer 181 Nederlandse Schrijftolken Vereniging 182 Stichting Alzheimer Nederland 183 Dutch Perfect BV 184 Refrisk BV 185 Stam 186

14

Stam 187 lunchroom op t oost 188 Zorgproject de Pleats 189 ZWAT Drachten 190 Dag- en vrijetijdsbesteding DOKS 191 Centrum voor dagstructurering De Mik 192 AB Fryslân Personeelsadvies BV 193 Buiten Gewoon Leer-werkbedrijf 194 AanZet 195 StudioWerkTalent 196 Chiron Fryslân-praktijk voor equitherapie 197 Ton Straver praktijk voor hulpverlening 198 SLP Coaching & Communicatie 199 Robo Educational Toys BV 200 USG Restart 201 BaanPlus 202 BaanPlus 203 Trimedion 204 Educratief 205 Bever Autoaanpassingen 206 Bever Autoaanpassingen 207 Bever Autoaanpassingen 208 Bever Autoaanpassingen 209 Bever Autoaanpassingen 210 Bever Autoaanpassingen 211 Bever Autoaanpassingen 212 Bever Autoaanpassingen 213 Bever Autoaanpassingen 214 A-Zorg 215 Humanitas Smallingerland/ Opsterland 216 COC Friesland 217 Koninklijke Visio 218 MSVN Friesland 219 MSVN Friesland 220 Reumapatiëntenvereniging Leeuwarden e.o 221 Neurofibromatose Vereniging Nederland 222 Stichting Netwerk Rondom 223 Sien 224 Sien 225 Astmafonds/longfonds Friesland 226 Nat. Fibromyalgie Patienten Vereniging 227 NAH-zorg 228 CVA-ver. Samen Verder 229 Cerebraal Friesland 230 Stichting PartiCura 231 Zorgbelang Fryslan 232 Zorgbelang Fryslan 233 VGBelangen Platform Fryslân 234 Kansplus 235 Grut! opvoeden 236 Denk 237 MindUp 238 Kinnik 239 GGZ Friesland 240 Ir Grootveld Architekt + Wmo adviseur 241 Gemeente Opsterland 242 Gemeente Smallingerland 243

Tjallingahiem 244 De Noorderbrug 245 De Noorderbrug 246 Pi Groep 247 Pi Groep 248 Pi Groep 249 Logeerhuis Heerenveen 250 JP van den Bent Stichting 251 JP van den Bent Stichting 252 Logeerhuis Hjem 253 ZaZazorg 254 Us Dream 255 Kids2care Kinderthuiszorg 256 Kids2care Kinderthuiszorg 257 Logeerhuis Ut Fan Hus 258 Logeerhuis Ut Fan Hus 259 Philadelphia zorg Noord 260 Philadelphia zorg Noord 261 Philadelphia zorg Noord 262 Philadelphia zorg Noord 263 ANSenGRIETJE 264 Thomashuis Harich 265 Isisz 266 ZuidOostZorg 267 Community Support 268 Planaid Zorg 269 de Hoeders Pleats 270 Assistive Innovations 271 Sarkow 272 Hulpmiddelencentrum 273 Hulpmiddelencentrum 274 Dantuma Medische Speciaalzaken 275 Dantuma Medische Speciaalzaken 276 Lammert de Vries Revalidatietechniek bv 277 Lammert de Vries Revalidatietechniek bv 278 Groene Kruiswinkel 279 Groene Kruiswinkel 280 Talant 281 Talant 282 Talant 283 Talant 284 Talant 285 Talant 286 Talant 287 Talant 288 Vreewijkzaal Standnr. Papageno 289 Atelier De Kunst 290 Jasper Ondersteunt 294 ATN Jonx Leeuwarden 295 Denken in Beeld 296 Davis Autisme Aanpak 297 Nederlandse Vereniging voor Autisme 298 SamenWijzer 299 Hoorpaviljoen 300 Hoorpaviljoen 301 Hoorpaviljoen 302 Hoorpaviljoen 303 Hoorpaviljoen 304 Hoorpaviljoen 305 Hoorpaviljoen 306 Hoorpaviljoen 307 Prakton BV 308

Jeugd geestelijke gezondheidszorg en autismehulpverlening

Gaan en staan waar je wilt

Jonx Lentis Specialist in:

• Therapeutisch elastische kousen

• Spalken

• Orthopedisch schoeisel • Comfortschoenen

• Korsetten • Helmen

• Schoenaanpassingen • (Sport)braces

• Overige orthesen • Arm- en beenprothesen

Leeuwarden, Legedijk 2, 8935 DG Leeuwarden, tel.: (058) 288 16 48 Beetsterzwaag, Van Lyndenlaan 11, 9244 BV Beetsterzwaag, tel.: (0512) 38 36 86 Dokkum, Birdaarderstraatweg 78, 9101 PK Dokkum tel.: (058) 288 16 48 Kijk voor de overige vestigingen en adressen op: www.oim.nl

Heeft mijn kind autisme? Is er een behandeling mogelijk? Hoe zal mijn kind zich ontwikkelen? Welke opleiding kan ik volgen? Met deze en andere vragen kunt u terecht bij het Autisme Team NoordNederland. Wij zijn gespecialiseerd in diagnostiek, behandeling, advies en consultatie. Meestal kunt u direct bij ons terecht. U vindt ons in Leeuwarden, Drachten en Groningen. Zie voor adressen: w w w.jonx.nl

vvveuropa.nl

Nu ook rolstoel vriendelijk Chalet verhuur

www.vvveuropa.nl | Tel. 06 23 93 13 89

• weekenden • midweken • vakanties

• kleinschalig • huiselijke sfeer • deskundige begeleiding • PGB

Uw regisseur voor flexibele arbeid in Friesland Hét bureau voor arbeidsbemiddeling met passie en bevlogenheid voor de sector Zorg & Welzijn Wij ontzorgen door: • het overnemen van werkgevers-risico’s en lasten • het duurzaam organiseren van uw tijdelijk personeel • het ondersteunen in de werving en selectie van goed en gekwalificeerd personeel • het aanbieden van arbeidsmarktoriëntatietrajecten voor het zorgvuldig begeleiden van uw personeel naar een baan buiten de eigen organisatie

Wij werken eerlijk, slim, snel en flexibel op basis van afspraak is afspraak en no cure no pay. Wij gaan graag vrijblijvend met u in gesprek over uw kansen en mogelijkheden.

E-mail: [email protected] Website: flexibility.nl/friesland-zorg

Youtube: http://youtu.be/Tu9ePb7dvTA

Binnenkort ook in wonen en dagbesteding

‘helemaal thuis’

Voor meer informatie, kijk op www.logeerhuis hjem.nl Jellie en Martine Scholten, Valkstraat 5, 8605 AV Sneek, tel.: 06-10685772, e-mail: [email protected]

Autisme Team ook actief in Friesland Door de toenemende behoefte aan gespecialiseerde hulpverlening, heeft het Autisme Team Noord-Nederland (ATN) - dat via Jonx al jarenlang actief is in Groningen - in april 2011 ook vestigingen geopend in Drachten en Leeuwarden. Voor een korte kennis­ making ging MEE in gesprek met Barbara Fischer, manager inhoudelijke zaken. Wat is de meerwaarde van het ATN? ‘Onze specialisatie in kinderen, jonge­ ren en volwassenen met een autisme spectrumstoornis. Wij werken binnen het franchisenetwerk ‘Leo Kannerhuis Nederland’ samen met andere partijen die deskundig zijn in dit vakgebied. Dit betekent dat we - naast de kennis en ervaring van ons noordelijke team - ook een beroep kunnen doen op collegaspecialisten in het land. We hebben regelmatig contact met andere regio’s om ontwikkelingen uit te wisselen. Zo houden we elkaar scherp en zijn we in staat om maatwerk te bieden aan onze cliënten. Want bij complexe vraag­ stukken is er altijd iemand binnen het netwerk waar we mee kunnen sparren.’ Welke uitgangspunten hanteren jullie bij autismehulpverlening? ‘Wij gaan uit van de eigen kracht en

interessante ontwikkeling is E-health, waarmee we cliënten gelegenheid geven om digitaal informatie op te zoeken of vragen te stellen via mail of sms.’ Kijk voor meer informatie over het ATN op www.jonx.nl of kom nader kennismaken op de Markt van Mogelijkheden.

persoonlijke mogelijkheden. Boven­ dien betrekken we zoveel mogelijk het gezin of het netwerk bij de hulp. Een zorgvuldige diagnose is altijd ons start­ punt, maar in de behandeling en bege­ leiding letten we er tegelijk op dat we niet alleen vanuit het label van de autisme­ stoornis denken. Dat leren we onze cliënten ook. Want het is voor elk mens een zoektocht om te ontdekken hoe hij of zij het beste functioneert in de maat­ schappij, dus daarin verschillen mensen met een autismestoornis niet van een ander. Wel treffen zij meer drempels op hun pad. De kunst is oog te hebben voor talenten en zo normaal mogelijk om te gaan met de uitdagingen die zich in elke levensfase aandienen,

zowel binnen het gezin als op school, werk en in de vrije tijd.’ Wat heeft het ATN cliënten te bieden? ‘Diagnostiek, behandeling, begelei­ ding, advies en consultatie. Vaak gaat het om programma’s op maat voor individuen en gezinnen, al spelen we ook in op de toenemende behoefte aan groepstrainingen. Denk bijvoor­ beeld aan een training sociale vaardig­ heden en aandacht voor de overgang van het basis- naar voortgezet onder­ wijs. Of denk aan psycho-educatie voor ouders, om te leren omgaan met hun puber met oog voor het verschil tussen ‘gewoon’ pubergedrag en mogelijke uitingen van autisme. Een andere

Nog mEAR Het ATN maakt deel uit van Jonx/ Lentis (GGZ-jeugd) en deze organisatie biedt nog meer gespecialiseerde zorg in Friesland. Samen met Tjallinga Hiem is namelijk gestart met de jeugdpoli mEAR, een orthopsychiatrische poli voor jongeren met een licht verstandelijke beperking die ook psychiatrische klachten hebben. Om passende zorg te kunnen bieden, wordt vanuit beide perspectieven naar deze jeugd gekeken. Door de kennisbundeling lukt het om psychiatrische hulp op zo’n manier aan te bieden, dat het aansluit bij de belevingswereld van licht verstandelijk beperkte jongeren. Ook net wat meer nodig? Kijk dan op www.mear.nl.

Hartsverbinding maakt gezin weer heel Voor alle ouders is het opvoeden van hun kroost een proces van uitdagin­ gen. Dat geldt in het bijzonder voor moeders en vaders van een kind dat zich op lichamelijk of geestelijk vlak anders ontwikkelt dan de meeste kinderen. Anita Speelman uit Drachten vertelt in het boek Hartsverbinding haar persoonlijke verhaal over de zoektocht naar contact met zoon Joost, bij wie op tweejarige leeftijd de diagnose ‘aan autisme verwante contactstoornis’ en ADHD werd ge­ steld. Haar inzichten geven gefun­ deerde hoop en zijn een waardevolle bron van inspiratie voor alle ouders en verzorgers van speciale kinderen. Hartsverbinding verscheen in november vorig jaar. De reacties van familie en vrien­ den op het boek zijn veelzeggend. ‘Ze geven alle­ maal aan dat ze nooit hebben geweten dat de impact van de situatie met Joost zo heftig was’, vertelt Speelman. ‘Zelfs mijn moeder besefte niet hoe eenzaam en wanhopig het voor ons was. En dat kon ook niet. Het is voor buitenstaanders

niet te bevatten hoe je geraakt wordt als je kind autistisch gedrag vertoont. Daarom wilde ik mijn verhaal graag delen met andere ouders die verbinding zoeken met hun kind. Veel van hen voelen zich eenzaam en stuiten op een muur van onbegrip in hun omgeving. Goedbedoelde adviezen maken hen vaak nog moedelozer, terwijl ze alle liefde, kracht en energie nodig hebben om aan de band met hun kind te werken. Want als ouders daar bewust voor kiezen, dan kunnen ze bergen verzetten.’ Evenwichtig en blij Speelman spreekt uit eigen ervaring en bovendien namens de ouders die ze inmiddels in haar praktijk SamenWijzer succesvol begeleidt, samen met kinderpsychologe Lizette Rosenboom. ‘Nadat de diagnose bij onze zoon was gesteld, zag het toekomstperspectief er somber uit. Zijn gedrag drukte zwaar op ons gezinsleven en we kregen nergens bruikbare handvatten. Toch geloofde ik ergens diep van binnen dat het anders kon. Het boek Verbroken stilte van Barry Neil Kaufman verander­ de ons leven. Zijn visie maakte iets los en dat was het begin van een reeks gebeurtenissen die ertoe hebben ge­ leid dat Joost zich van een afwezig, druk en chaotisch ventje heeft kunnen ontpoppen tot een evenwichtige, blije

Meebewegen Wat is het geheim, zullen veel lezende ouders in vergelijkbare situaties zich nu afvragen. Een standaard succesformule bestaat niet, maar Speelman vond wel een manier om met haar kind mee te groeien en mee te bewegen. En precies die wisselwerking bleek een waarde­ volle sleutel. ‘Het Son-Rise programma staat aan de basis van de veranderingen in onze omgang met Joost. Contact­ gericht spelen is de kern van die methode, waarbij een grote en essentiële uitdaging geldt: het loslaten van overtuigingen over hoe het hoort. Als ouders open durven staan voor wat hun kind brengt, kan dat confronterend zijn, maar dat is het begin van ont­ dekken en leren wat wél werkt, binnen je eigen grenzen. Mijn zoon was en is een spiegel, door hem kon ik als mens en als moeder groeien. Zo’n proces verloopt in kleine stapjes, met vallen en opstaan. Nog steeds, maar het verschil is dat we nu de inzichten hebben over hoe we in verbinding met elkaar samen kunnen leven. En dat contact is de basis voor alles.’

17

Anita Speelman geeft haar boek aan Ate Klomp (NVA)

en zelfstandige jongeman. Hij is nu bijna achttien jaar, volgt regulier onder­ wijs en kan zijn gevoeligheid hanteren. Het allermooiste is dat wij weer ‘heel zijn’, zoals hij het zelf prachtig omschreef toen hij zeven jaar was. En dat komt door de hartsverbinding die in ons gezin is gaan stromen.’

Kijk voor meer informatie op www.samenwijzer.com

Talant ontvangt u graag op de Markt van Mogelijkheden Logeerweekeinden Alle schoolvakanties Ondersteunende begeleiding Wat kunnen we verder voor u doen? • Gezinsondersteunende begeleiding • Persoonlijke ambulante begeleiding • Aanvragen en Beheer van PGB besteden wij uit aan een Zorgbureau. Kijk voor meer informatie over bovenstaande op onze website.

Bij Talant gaat het om mensen Talant helpt mensen met een beperking hun leven te leiden. Of het nu gaat om wonen, werken, leren of leven, 24 uur per dag of een paar uur per week: de wensen en mogelijkheden van de individuele cliënt staan centraal.

Meer weten? Graag tot ziens op 17 maart

Talant, Trambaan 10, Postbus 303, 8440 AH Heerenveen www.talant.nl

F.C.D.

Het Fries Congrescentrum Drachten maakt het organiseren van al uw evenementen, congressen, zakelijke bijeenkomsten, bruiloften en recepties een hele belevenis voor u!* *Vanaf 10 tot 5000 personen

F.C.D.

Als u zelf een geschikte locatie heeft, dan biedt zusterbedrijf ‘Vreewyk Catering Fryslân’ u vele mogelijkheden om de catering tot in de puntjes te verzorgen. www.vreewyk.nl

Oprijlaan 3 • 9205 BZ Drachten* Tel: (0512) 330 254 [email protected] www.friescongrescentrum.nl *Centraal gelegen in de drie Noordelijke provincies, dichtbij de A7

Wij zijn de zorgaanbieder voor kinderen met een beperking in de leeftijd van 6 tot 18 jaar. Wij bieden opvang in kleine groepjes. Laweistraat 21 9367 RE De Wilp tel. nr. 06-50230258 www.stichtingdepetten.nl [email protected]

Creativiteit kent geen beperkingen Bij Kunstgroep Het Atteljee in Leeuwarden is geen schilderij hetzelfde, al hebben sommige kunstenaars wel een herkenbare eigen stijl of favoriete onderwerp­ keuze. Zo schildert Julia van Velzen (20) het liefst bloemen of bekende popsterren. Hoe komt zij aan inspira­ tie? En hoe is het om bij het Atteljee aan het werk te zijn? Om daarop antwoord te krijgen, namen we een kijkje achter de schermen. Kunstgroep Het Atteljee is één van de dagbestedingcentra van Talant die zijn bedoeld voor mensen met meervoudige beperkingen. Elk centrum biedt andere activiteiten, gericht op ontspanning, het leren van vaardigheden, het doen van werkzaamheden en het beleven. Het Atteljee is zeker een belevenis. In dit artistieke dagbestedingcentrum staat creativiteit centraal en dat levert een kleurrijke mix van mensen en kunst­ werken op. Enkele tientallen kunste­ naars werken dagelijks in wisselende samenstelling aan hun creaties. In Het Atteljee worden vooral de schildertech­ nieken beoefend, gecombineerd met bijvoorbeeld collages of monodruk. De zeer gevarieerde kunstcollectie is be­ stemd voor zowel verhuur als verkoop. Vooral bedrijven maken veel gebruik van

de kunstuitleen, al worden ook regelmatig werken verkocht of in opdracht gemaakt. Creatieve ontwikkeling Het team dat bij Het Atteljee de artistieke productie realiseert, bestaat uit mensen die allemaal doelgericht voor deze vorm van dagbesteding hebben gekozen. Al doen de meeste kunstenaars naast het schilderen ook enkele dagdelen andere activiteiten of werkzaamheden. Dat is goed voor de variatie én voor de inspiratie, want zo kan de creativiteit even rijpen. Julia van Velzen kijkt vaak in boeken om op ideeën te komen. Ze is al twee jaar actief binnen de kunst­ groep en geniet van het schilderen. Ze knutselde thuis al veel, maar leert hier allerlei technieken. De begeleiders zijn namelijk zowel opgeleid in de zorg als in de kunst. ‘We gaan hier echt een stap verder dan gezellig creatief bezig zijn’, vertelt teamleider Martha Bruinsma. ‘De zorginhoudelijke ondersteuning staat wel op de eerste plaats, maar we hechten ook aan ontwikkeling en ondersteunen onze kunstenaars daar­ om actief bij vernieuwing in hun werk.’

favoriete onderwerp: popsterren. Op haar schildersezel pronkt een werk in wording, al duidelijk herkenbaar als zanger Ben Saunders, die vorig jaar het televisieprogramma The Voice of Holland won. ‘Maar het is nog niet klaar hoor’, haast ze zich te zeggen. ‘De tanden zijn een beetje raar, dus ik ga het nog bijwerken. Soms mislukt iets helemaal, maar dan schilder ik er gewoon weer overheen, net zolang totdat het er goed uit ziet.’ Trots laat ze haar portfolio zien, een mapje met foto’s van al haar

werken. Tussen het verfijnde werk van de artiesten vallen ook de kleurrijke bloemen op die ze regelmatig schildert. Haar lievelingskleur laat zich raden: paarse kelken in overvloed. En zo toont elk werk in Het Atteljee iets persoon­ lijks van de maker, want het mooie is dat creativiteit geen beperkingen kent. Kijk voor meer informatie over dagbesteding op www.talant.nl en surf dan zeker ook even naar www.atteljeekunst.nl

The Voice op doek Ook Julia probeert en leert graag iets nieuws, al heeft ze wel duidelijke voor­ keuren. Lachend vertelt ze over haar

‘Wij staan op scherp voor de Markt van Mogelijkheden’

Het succes van de Markt van Mogelijk­ heden wordt bepaald door de aan­ wezige standhouders, de bezoekers én de ambiance. MEE Friesland koos daarom bewust opnieuw voor het Fries Congres- en evenementencen­ trum Drachten (FCD) als locatie voor deze bijzondere markt. Het ligt centraal in het noorden, heeft ruime gratis parkeergelegenheid, is bijna volledig rolstoelvriendelijk en de aanwezigheid van het Paarden­ activiteitencentrum maakt het extra aantrekkelijk. Bovendien is de samenwerking met directeur Johan Brandsma heel plezierig. ‘Wij hebben de Markt van Mogelijk­ heden in de afgelopen jaren flink zien groeien en we zijn er trots op dat dit evenement bij ons mag plaatsvinden’,

zegt Brandsma. ‘Het is toch iets unieks. Ons team is elk jaar weer enthousiast. Iedereen wil wel werken bij deze markt, vooral wegens de vaak hartverwarmende wisselwerking met de bezoekers. Het is natuurlijk ons werk om af te stemmen op alle verschillende doelgroepen we hier ontvangen, maar toch is en blijft de Markt van Mogelijkheden een spe­ ciale afwisseling tussen de zakenbeur­ zen, rommelmarkten, congressen, re­ cepties, concerten en vele andere evenementen die we hier binnen onze deuren hebben.’ Tot in de puntjes De grote variatie in ruimten maakt het FCD tot een interessante locatie voor allerlei gelegenheden. Brandsma toont de negen zalen, twee evenementen­ hallen en het ruime buitenterrein op

een moment dat er geen grote activi­ teiten plaatsvinden. ‘Dat is zo mooi aan dit vak: het ene moment heerst er rust en het andere moment staat alles op scherp om tot in de puntjes te presteren als de bezoekers in grote getale komen. Een goede voorbereiding is het halve werk, zeker bij de Markt van Mogelijk­ heden. We zorgen bijvoorbeeld dat er in de horecazaal extra ruimte rond de tafels is voor rolstoelen en dat er vol­ doende kartonnen bekers en rietjes zijn. Maar uiteindelijk komt het allemaal aan op de dag zelf, met meer dan drieduizend gasten die allemaal een leuke dag willen hebben.’

het aangrenzende Paardenactiviteiten­ centrum (PAC). ‘Er staan meer dan honderd paarden op stal en in maart zijn er alweer veulentjes’, vertelt Brandsma. ‘Het is voor ons een kleine moeite om bezoekers de mogelijkheid te geven even een kijkje te nemen bij de dieren. Ik begreep van MEE dat het dit jaar niet lukt om op de Markt aandacht te besteden aan equitherapie, het therapeutische paardrijden voor kinderen en volwassenen met beperkingen. Jammer, want wij volgen die mogelijkheid met grote in­ teresse, omdat het PAC zich heel goed zou lenen als locatie voor deze therapie. Wie weet krijgen we dat in de toekomst voor elkaar.’

19

Paarden kijken Om die dag nog leuker te maken, mogen de bezoekers van de Markt van Mogelijkheden een rondje maken in

Kijk voor meer informatie over de locatie op www.friescongrescentrum.nl

Stam bv Postbus 596 8440 AN Heerenveen 0513 657140 [email protected] www.stambv.com

bemiddeling - training - advies Wilt u graag aan het werk, maar heeft u hulp nodig bij het vinden of houden van een baan? Stam kan u helpen. Uw talent Het is voor ieder mens belangrijk om een baan te vinden die past bij zijn talenten en mogelijkheden. Maar met een beperking is het niet altijd eenvoudig om werkgevers te overtuigen van die talenten en mogelijkheden. Zonder twijfels Stam is specialist in het vinden van werk voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische handicap. De jobcoaches van Stam weten welke gevolgen een beperking kan hebben voor werk. Ze kennen de mogelijkheden van begeleiding, subsidies, regelingen en vergoedingen voor bijvoorbeeld werkplekaanpassingen. Daardoor worden twijfels weggenomen bij zowel werkgevers als werkzoekenden. Begeleiding op het werk Hebt u al een baan, maar kost het u steeds meer moeite om uw werk goed te doen? Dan kan het fijn zijn om met iemand over oplossingen te praten. Stam kan u begeleiding geven op de werkplek, zodat u uw werk weer met plezier doet. Meer informatie Informatie vindt u op www.stambv.com. U kunt ook contact opnemen via 0513657140, of [email protected]. We helpen u graag verder.

zoek: stam bv

Pi groep Organisatie voor geestelijke gezondheidszorg

Pi-cure Behandeling Pi-zorg Begeleiding & Wonen Pi-coach Integratie

Pi-groep regio Friesland Kantoor- en bezoekadres: Stationsweg 21, 9201 GG Drachten Postadres: Postbus 352, 9200 AJ Drachten Telefoon: 0900 – 744 76 37 E-mail: [email protected] www.pi-groep.eu Pi-groep is werkzaam in: Friesland, Groningen, Drenthe, Flevoland

‘Anders dan anderen...’

Doof of slechthorend? Sociaal isolement is ongehoord! Het is een onzichtbaar probleem: doof of slechthorend zijn. De om­ geving merkt er nauwelijks iets van, terwijl mensen met gehoorproblemen zich vaak geïsoleerd voelen. Want wie weinig of niets hoort, is letterlijk afgesneden van het sociale verkeer. Zeker binnen groepen. ‘Daarom is het zo belangrijk dat wij zichtbaar zijn én gehoord worden’, zegt Albertsje Spliethoff van Hoor Fries­ land, die zelf al sinds haar geboorte slechthorend is. Op de Markt van Mogelijkheden komt een speciaal Hoorpaviljoen dat zich bewust richt op mensen met én zonder hoorproblemen. ‘Wie gezonde oren heeft, kan bij onze ervaringswand ontdekken hoe het is om doof of slecht­ horend te zijn. Ook bootsen we tinnitus na, een aandoening waarbij mensen steeds een irriterende piep-, fluit-, brom- of andere toon horen. We hopen met die ervaringswand aandacht en begrip te kweken, maar we willen mensen ook alert maken, zodat ze zelf tijdig stappen zetten als er gehoor­ problemen ontstaan. We weten bijvoorbeeld dat het bij mensen een verstandelijke beperking soms een hele tijd duurt voordat problemen met het gehoor onderkend worden, simpelweg

omdat het minder opvalt en ze het zelf niet benoemen. Daar willen we ouders, verzorgers en begeleiders graag bewust van maken.’ Workshops gebarentaal Uiteraard is het Hoorpaviljoen in de eerste plaats bedoeld voor doven, slechthorenden of mensen met andere gehoorproblemen. Het is een waardevol startpunt voor informatie en begeleiding, want Hoor Friesland richt het paviljoen in samen met een aantal partners: Audiologisch Centrum Friesland, GGMD voor doven en slechthorenden, MEE Friesland, Oorakel, Stichting Palet en Werkpad. Het hoorpaviljoen krijgt dit jaar ruimte in een rustige zaal, zodat de bezoekers minder last hebben van ruis. ‘Naast de ervaringswand en onze informatiestands bieden we gratis workshops gebarentaal aan’, vertelt Spliethoff. ‘Zo is er voor elk wat wils en laten we ervaren hoe je met gehoor­ problemen toch prima mee kunt doen. Als we maar rekening met elkaar houden.’ Kleine moeite Hoor Friesland ziet integratie in de maatschappij als een belangrijke taak, naast de rol als centrum voor informatie, voorlichting, belangenbehartiging en

lotgenotencontact. ‘Wij helpen ener­ zijds onze doelgroep om zelf assertiever te zijn en we proberen anderzijds de samenleving meer rekening te laten houden met doven en slechthorenden. Denk bijvoorbeeld aan het verbeteren van de toegankelijkheid van openbare voorzieningen door visuele informatie en ringleidingen of aan het stimuleren van instanties om - naast telefonische ingangen - mogelijkheden te bieden voor rechtstreeks (chat)contact via internet of sms. Maar nog veel belang­ rijker is het gedrag van medemensen. Draai als loketbeambte het computer­

scherm zo dat een dove bezoeker kan meelezen. Of ga op een feestje even een moment apart zitten met een slechthorende voor een rustig gesprek. Een kleine moeite, maar vaak denken mensen er niet aan en sluiten ze onbe­ doeld anderen met gehoorproblemen buiten. Daar willen wij graag verande­ ring in brengen.’ Kijk voor meer informatie op www.hoorfriesland.nl

Sportief bewegen voor iedereen mogelijk Bewegen is voor elk mens gezond, maar hoe vind je een passende sport? Zoveel mensen, zoveel wensen en daarom zijn er gelukkig allerlei verschillende vormen van sport te beoefenen. Ook voor mensen met een beperking valt er steeds meer te kiezen. Toch kan het sportaanbod voor deze groep nog breder en beter. Mede daarom bestaat Frysas, het Fries Steunpunt Aangepast Sporten. We spraken met Berber van der Krieke over de betekenis van Frysas. Waarom een speciaal steunpunt voor aangepast sporten? ‘Iedereen die graag actief wil bewegen, kent de uitdaging een passende sport te vinden die aansluit bij zijn of haar talenten, vaardigheden en niveau. Mensen met een beperking zijn daarin niet anders. Sommigen willen en kunnen prima meetrainen bij een reguliere sportvereniging, anderen zijn beter op hun plek bij een club waar aangepast sporten centraal staat. Wij stimuleren en ondersteunen alle mensen met een handicap om op basis van eigen moge­ lijkheden plezierig en verantwoord te bewegen. Wij zetten ons binnen de provincie daarom in voor het vergroten van het aanbod, maar ook voor de integratie van aangepast sporten bij re­ guliere sportclubs.’

Hoe pakken jullie dat aan? ‘We adviseren en ondersteunen gemeenten, onderwijs en sport­ verenigingen en we werken samen met partners als revalidatiecentra, woon­ voorzieningen en activiteitencentra. Het stimuleren van sport en beweging is een belangrijke taak, daarom initiëren en organiseren we ook activiteiten ter kennismaking. Vooral in april, de jaarlijkse maand van het aangepast sporten. Dan ondersteunen we allerlei evenementen en geven mensen de

kans om vrijblijvend sportvormen uit te proberen, variërend van zwemmen, voetballen en fitnessen tot dansen, bowlen en paardrijden. Ook op de Markt van Mogelijkheden verzorgen we enkele workshops en kunnen geïnteres­ seerden ontdekken wat er allemaal te doen is binnen het aangepast sporten. Bijzonder item dit jaar is de speeltafel voor showdown, een sport voor visueel gehandicapten. Het lijkt op een tafel­ tennistafel, maar bij showdown wordt een rinkelbal plat over het veld

gespeeld, met een batje. Wie het wil proberen, is welkom op de markt.’ Op welke punten is aangepast sporten anders? ‘Soms zijn de regels iets aangepast, zo mag bij rolstoeltennis de bal een keer extra stuiten. In andere gevallen passen we het materiaal aan, bijvoorbeeld door het gebruiken van een tragere shuttle bij badminton. Of er wordt een hulpmiddel gebruikt, zoals een zwem­ kraag. Met hele simpele ingrepen kan eigenlijk elke sport toegankelijk worden gemaakt voor mensen met een beperking. Het grootste verschil met reguliere sporten is de begeleiding. Het vraagt vaak meer aandacht van de trainers en daarom geven wij tips en ondersteuning aan sportverenigingen. Zo is bijvoorbeeld sporten vanuit een rolstoel een andere beleving en moet de coördinatie ook worden aangewend voor het bedienen van die stoel. Maar verder blijft aangepast sporten gewoon sport hoor. De fanatiekelingen kunnen zich fijn uitleven in wedstrijden en toernooien, maar gewoon ontspannen en plezierig bewegen op recreatief niveau is ook prima.’

21 Ontdek op de Markt van Mogelijk­ heden wat jouw sport is of kijk alvast op www.frysas.nl

Wij helpen u graag! Een passend hulpmiddel nodig? HMC zorgt ervoor!

Informatie:

Informatie:

T 0800 - 280 04 09 E [email protected] www.dantuma.com

T 0900 - 460 2 460 (€ 0,10 p/m) E [email protected] www.hulpmiddelencentrum.nl

Leeuwarden, Heerenveen en Alkmaar

Burgum, Sint Nicolaasga en Dirkshorn

Zorg voor bewegingsvrijheid!

Informatie:

Informatie:

T 0512 - 54 17 01 E [email protected] www.groenekruiswinkel.nl

T 058 - 28 84 886 E [email protected] www.lammertdevries.nl

Drachten, Heerenveen, Sneek en Oosterwolde

Leeuwarden

Tot ziens op de Markt van Mogelijkheden! Standnummer 271 t/m 280

cTekst: o Amber l o Boomsma, fon

Met een EuroSleutel krijgt u onbeperkt toegang tot

Tekstlabel, Leeuwarden

openbare voorzieningen

Vormgeving: Jan van der Wal,

die aan specifieke ruimte-

Fotografie: Martin Rijpstra, Jan Meijer en Eddy Joustra Druk: Flevodruk, Harlingen Eindredactie Diana de Jong,

en/of hygiëne-eisen voldoen,

Synapz, Leeuwarden

MEE Friesland

zoals toiletten voor mindervaliden.

Onbeperkt toegang

voor mensen met een beperking! De universele EuroSleutel past op een voor Europa gestandaardiseerd slot. U kunt er nu

V

O

R

M

G

E

V

I

N

al op meer dan 10.000 plaatsen in Europa

G

gebruik van maken! In de gids kunt u zien welke openbare voorzieningen dat zijn! T•06 288 39 882 E•[email protected]

Bezoek onze website

www.eurosleutel.nl

voor meer informatie of het bestellen van een sleutel en een gids.

Stempelkaart Bij de ingang van de Markt van Mogelijkheden ontvangt u dit jaar een stempelkaart. Verzamel alle zes stempels (vijf in de grote zaal en één in de Vreewijkzaal) en Goudsbloemstraat 26 - 8922 GW Leeuwarden - T: 06 288 39 882 - E: [email protected] - ABN•AMRO 60.87.99.912 - KvK 01165218 - NL1449.38.145.B.01

lever de stempelkaart in bij de servicebalie. Iedere 25e ingeleverde volle stempelkaart, levert een taart op! U vindt de servicebalie tussen de grote zaal en de

1

2

Vreewijkzaal. De stempelposten zijn mobiel, maar duidelijk herkenbaar. De taarten worden gesponsord door

23

Bakkerij Baarsma uit Drachten.

3

4

5

6

Zorg, zonder zorgen

Wie komt bij ons logeren?

s e i t a c lo , g r o N in Een ents Nijbee

Stichting Amigo organiseert vakanties en logeerweekenden voor kinderen met een gedragsstoornis en licht verstandelijk gehandicapten. In de huiselijke sfeer van onze drie mooie locaties, zorgen wij voor ontspanning en gezelligheid én stimuleren wij sociale vaardigheden en groepsprocessen. Wij werken met kleine groepen van maximaal acht kinderen, waarbij elke begeleider twee kinderen onder zijn hoede heeft. Zo ontstaat er veel ruimte voor persoonlijke aandacht. In een rustige, vertrouwde en ongedwongen omgeving mogen kinderen zichzelf zijn.

Voor wie? De vakanties en logeerweekenden van Amigo zijn voor kinderen en jongeren met een gedragsstoornis zoals ADHD, PDD-NOS, ODD en aanverwante stoornissen en voor kinderen met een licht verstandelijke handicap (LVG). Is uw kind tussen 4 en 18 jaar oud? Dan is het van harte welkom bij Amigo. Wij organiseren leuke activiteiten waarbij plezier, sportiviteit en een leerzame omgang met anderen voorop staan. Al onze medewerkers zetten zich enthousiast in om de kinderen een fantastische tijd te geven. Stichting Amigo staat voor betrouwbaarheid, veiligheid, deskundigheid en professionaliteit.

Meer weten? Kijk voor meer informatie op onze website: www.stichtingamigo.nl of bel ons voor een rondleiding op 0512-585000.

Helderheid, duidelijkheid en structuur. (ont)zorgen!