ZIZO Prentenboeken Veel gestelde vragen
1
Inhoudstafel
1
Inhoudstafel ................................................................... 2
2
Inleiding ........................................................................ 3
3
Vragen en Antwoorden .................................................... 3 3.1
Lijst Themawoorden / Vlacc tref- en themawoorden ........................ 3
3.2
Informatieve boeken................................................................... 4
3.3
Populaire thema’s....................................................................... 4
3.4
Arbeidsintensief ......................................................................... 5
3.5
Witte etiketten versus gekleurde etiketten ..................................... 5
3.6
Pictogrammen ........................................................................... 6
3.7
Enkele moeilijk in te delen boeken ................................................ 6
3.8
Stapelverhalen en flapboeken ...................................................... 8
3.9
Hoofdrubrieken en deelrubrieken .................................................. 8
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
2/9
2
Inleiding In december 2003 en januari 2004 organiseerde de Werkgroep ZIZO van het VCOB workshops waarbij bibliotheekmedewerkers konden kennismaken met het nieuwe plaatsingssysteem voor prentenboeken in de jeugdafdeling.
In totaal namen 276 medewerkers uit 157 bibliotheken deel aan de 10 workshops. ZIZO Prentenboeken beantwoordt duidelijk aan een vraag die leeft in de sector. Tegelijk doken heel wat vragen en bedenkingen op. Een overzicht van de veelgestelde vragen én de antwoorden erop vind je in deze lijst.
3
Vragen en Antwoorden
3.1
Lijst Themawoorden / Vlacc tref- en themawoorden VRAAG: Is er geen register met alle Vlacc tref- en themawoorden én de Prentenboekenthema’s die ernaar kunnen verwijzen? ANTWOORD: Nee, want: •
het aanmaken van zo een lijst is ontzettend arbeidsintensief en niet haalbaar binnen de werkgroep ZIZO Prentenboeken
•
bij de lancering van ZIZO voor informatieve materialen is er ook geen register aangelegd
•
bepaalde ZIZO thema’s voor prentenboeken hebben verschillende Vlacc tref- of themawoorden; bijvoorbeeld ‘picknicken’ kan zowel bij ‘vakantie’ als ‘smullen’
•
ZIZO thema’s zijn meer geïnspireerd op de (vaak latente) inhoud van een prentenboek dan de Vlacc tref- en themawoorden.
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
3/9
3.2
Informatieve boeken VRAAG: Waar plaatsen we de informatieve boeken voor het 1ste en 2de leerjaar? ANTWOORD: •
De keuze om de informatieve boeken onder te brengen bij de prentenboeken, te integreren in de Mini-ZIZO of apart op te stellen, ligt bij elke individuele bibliotheek.
•
Het kan zijn dat kinderen van 1ste en 2de leerjaar het verwarrend vinden om informatieve boeken te moeten zoeken in de prentenboekencollectie, terwijl ze die zogezegd net ontgroeid zijn. Dan kan de bibliotheek ervoor opteren om de informatieve boeken voor deze kinderen te plaatsen bij de boeken voor eerste lezers. Een andere mogelijkheid is om deze informatieve boeken geheel apart op te stellen, of per reeks te sorteren.
•
Bibliotheken die reeds met Mini ZIZO werken hoeven niet noodzakelijk aanpassingen hieraan te doen en kunnen de huidige opstelling behouden.
•
Bibliotheken die met ZIZO werken kunnen deze boeken ook gewoon integreren in de ZIZO opstelling.
3.3
Populaire thema’s VRAAG Ontstaat er geen probleem wanneer we veelgevraagde seizoensgebonden thema’s apart opstellen? Stel dat je populaire thema’s als Pasen, Kerstmis of moederdag apart opstelt, zal het aanbod van deze boeken dan niet razendsnel uitgeput zijn? ANTWOORD Dat kan het geval zijn, maar je collectie ontoegankelijk maken is ook geen geslaagde oplossing. Je kan als bibliotheek zelf een maximum instellen op het aantal uit te lenen boeken per thema. Boeken rond populaire thema’s blijven dan voor meerdere leners beschikbaar.
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
4/9
3.4
Arbeidsintensief VRAAG: Is het invoeren van het ZIZO prentenboekensysteem niet ontzettend arbeidsintensief? ANTWOORD: •
Dat klopt, maar je kan als bibliotheek een beroep doen op je collega’s uit de kleuterscholen of de peutertuinen. Nodig iedereen uit om samen de prentenboekencollectie te ontdekken en in te delen volgens thema. Voor iedereen een uitstekende gelegenheid om elkaar, de bib en de prentenboekencollectie op een informele manier beter te leren kennen.
•
Vanaf het voorjaar kunnen bibliotheken zich bij het toekennen van ZIZO Prentenboekenthema's zich baseren op de gegevens van de Leuvense catalogus. De ZIZO-thema's zullen worden zichtbaar gemaakt op het signatuurniveau. U kan de catalogus van bibliotheek Leuven raadplegen via http://amicus2.libis.kuleuven.ac.be/cobl_cgi/lbscheck?&Language=N&.
3.5
Witte etiketten versus gekleurde etiketten VRAAG: Waarom zijn de etiketten met de ZIZO prentenboekenthema’s niet beschikbaar in kleur? ANTWOORD: •
De werkgroep heeft ervoor gekozen de etiketten zo neutraal mogelijk te houden. Daarmee wordt een overlap met de door bibliotheken reeds gebruikte kleurensymboliek in etikettering vermeden.
•
Bibliotheken kunnen alsnog op zoek gaan naar gekleurde etiketten van dezelfde kwaliteit als degene die nu worden aangeboden.
•
Bovendien is een kleur niet echt noodzakelijk om het etiket te laten opvallen, er is immers een pictogram.
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
5/9
•
Een kleurloos etiket is ook de goedkoopste en voor iedereen meest toegankelijke oplossing.
3.6
Pictogrammen VRAAG: Waarom worden deze pictogrammen gebruikt en werden er geen nieuwe aangemaakt? ANTWOORD: De werkgroep heeft gekozen voor tijdloze pictogrammen. Deze konden makkelijk worden overgenomen van de reeds bestaande ZIZO. Hierdoor werden kosten en moeite gespaard en wordt een wildgroei van diverse pictogrammen beperkt. VRAAG: Kunnen de etiketten en de pictogrammen naar eigen inzicht worden aangepast? ANTWOORD: Dat kan. Je kan het PDF-document aanpassen door gebruik te maken van het programma ‘Acrobat Writer’ of ‘Acrobat Distiller’.
3.7
Enkele moeilijk in te delen boeken VRAAG: Waar plaatsen we thematische reeksen over bijvoorbeeld ‘chronisch ziek ouders’; bij ‘ziek en gezond’, ‘anders zijn’ of ‘familie’? ANTWOORD De werkgroep pleit ervoor om steeds het minst negatieve thema te kiezen. In dit geval is ‘anders zijn’ de beste oplossing. ‘Anders zijn’ suggereert minder problematiek dan ‘ziek en gezond’. Het thema ‘familie’ is dan weer te ruim om een boekje met een specifiek thema als chronisch zieke ouders onder te plaatsen.
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
6/9
VRAAG: Waar plaatsen we boeken over incest? ANTWOORD: Bij ‘gevoelens en gedrag’ omwille van de emoties die deze problematiek teweegbrengt bij het kind in kwestie. VRAAG: Waar plaatsen we boeken waarin het onderwerp ‘je mag niet spreken of meegaan met mensen die je niet kent’? ANTWOORD: Deze boeken plaats je best bij ‘Opgroeien’. VRAAG: Waar plaats je de boeken over arm en rijk, kansarmoede, welzijnszorg? ANTWOORD: Bij ‘Anders zijn’; gelijkaardige redenering als bij zieke ouders. VRAAG Waar plaats je de boeken over de evolutieleer? ANTWOORD Bij ‘Andere tijden’ VRAAG: Waar plaats je de boeken over nieuw samengestelde gezinnen? Bij gezinsuitbreiding of bij familie? ANTWOORD: De boeken over nieuw samengestelde gezinnen, net als die over adoptie, kunnen geplaatst worden onder gezinsuitbreiding. Nieuwe samengestelde gezinnen zijn de facto gezinnen die uitgebreid worden. VRAAG Waar plaats je de boeken over liefde en verliefdheid? ANTWOORD Deze kan je plaatsen onder vriendschap, een aparte rubriek ‘liefde’ aanmaken is niet wenselijk.
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
7/9
3.8
Stapelverhalen en flapboeken VRAAG: Waar plaats je de stapelverhalen en de flapboeken? Apart of geïntegreerd bij een thema? ANTWOORD: Het stapeleffect in een verhaal is eerder een vormelijk dan een inhoudelijk kenmerk van een boek. Indien de vraag in de bibliotheek groot genoeg is kan deze ervoor kiezen de stapelverhalen apart te plaatsen. Ook voor flapboeken geldt dat het voornamelijk om een vormaspect van het boek gaat. Apart plaatsen is daarom, net zoals bij stapelverhalen, slechts wenselijk indien er in de bibliotheek grote vraag naar is. Wanneer in het boek louter een flapaspect aanwezig is en de inhoud weinig is uitgewerkt, zet je het best bij de ‘zoekboeken’. Wanneer de inhoud wel duidelijk definieerbaar is, plaats je het bij het betreffende thema. Daarnaast kan de keuze ingegeven worden door de hoeveelheid boekjes die men al heeft rond een bepaald thema of bij de zoekboeken.
3.9
Hoofdrubrieken en deelrubrieken VRAAG: Is het mogelijk om je hele prentenboekencollectie in te delen volgens enkel de hoofdrubrieken, en geen verdere opdeling te maken naar deelrubrieken? ANTWOORD Dat kan. Voor sommige bibliotheken met kleine collecties kan een opsplitsing in deelrubrieken moeilijk worden wegens een te beperkt aantal boeken per rubriek. Het gevaar kan echter ontstaan dat door een aangroei van de collectie men in een latere fase toch wenst in te delen volgens deelrubrieken. Op dat ogenblik zal men het hele werk moeten overdoen! Indien men reeds met Mini ZIZO werkt, kan men deze materialen gewoon aanvullen met de rubriek ‘Avontuur’.
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
8/9
Een andere strategie voor kleine collecties is het aanbrengen van alle deelrubrieken en groeirubrieken op de boeken. De hoofdrubrieken worden dan op de grabbelbakken zelf of op boekenplankjes aangeduid met de grote labels.
Veel gestelde vragen
ZIZO Prentenboeken
9/9
