Wijkatlas IJsselstein-Noord
I J S S E L S T E I N- N O O R D
Maak van uw idee een succesvolle activiteit Voor het stappenplan ga naar Onsijsselstein.nl
1 2 3
Draagvlak en samenwerking Buurtbewoners informeren en enthousiasmeren om mee te doen.
Financiën
De gemeente IJsselstein stelt iedere jaar een wijkbudget beschikbaar en er zijn mogelijkheden via fondsen. Het wijk- en straatbarbecue budget kunt u aanvragen via het aanvraagformulier.
Vergunning aanvragen
Voor buitenactiviteiten is het aanvragen van een vergunning vereist.
4 5 6
Ruimte huren Er kan gekozen
worden om gebruik te maken van een (huur)ruimte.
Collectieve vrijwilligersverzekering De vrijwilligersverzekering is door de gemeente geregeld.
Publiciteit Bekendheid werven voor de door u georganiseerde activiteit, hiervoor kunt u onder ander gebruik maken van de nieuwsbrief van onsijsselstein.nl.
Wijkgericht werken
In IJsselstein wordt het wijkgericht werken gecoördineerd door Stichting Pulse. Laat u informeren en inspireren: neem contact op via
[email protected] of kijk op www.stichting-pulse.nl
Wijkteams leefbaarheid, dat zijn: • Het opbouwwerk • Het jongerenwerk • De bewonersondersteuners • De wijkbeheerder • De wijkagent • De ambtenaar veiligheid • De ambtenaar openbare ruimte • De actieve bewoners van bewonersgroepen Heeft u een vraag of wilt u graag iets delen met het wijkteam? Neem dan contact op via www.onsijsselstein.nl of via
[email protected]
Bewonersgroepen & werkgroepen Elke wijk heeft actieve bewoners: zij zetten zich in voor de wijk in bewonersgroepen en werkgroepen. Bijvoorbeeld de Knijperploeg in Noord en Actief Zenderpark in Zuid. Lees meer op de wijkpagina’s van
www.onsijsselstein.nl
Inhoud 1
IJsselstein-Noord fysiek: wonen, inrichting en leefbaarheid 1.1 IJsselveld-Oost | 4 1.2 IJsselveld-West | 5 1.3 Europa- en Oranjekwartier | 6 1.4 Bereikbaarheid | 7 1.5 Woningbouw | 7 1.6 Waardering woonwijk | 7 1.7 Groen | 8
2
Wie wonen er in IJsselstein-Noord? | 9 2.1 Bewonerskenmerken | 9 2.2 Inkomensverdeling in de wijk | 10
3
Voorzieningen in IJsselstein-Noord | 11 3.1 Wijkeconomie | 11 3.2 Mening bewoners over voorzieningen | 3.3 Sport, cultuur en recreatie | 13 3.4 Onderwijs en kinderopvang | 14 3.5 Geloofsgemeenschappen | 14 3.6 Zorg, welzijn en buurtcentra | 15 3.7 Sociaal Team en Jeugdteam | 17 3.8 Integraal Wijkteam | 18
4
Veiligheid in IJsselstein-Noord | 19 4.1 Aantal en soorten misdrijven | 19 4.2 Criminaliteit in IJsselstein-Noord | 19 4.3 Veiligheidsbeleving | 19 4.4 Overlast | 21 4.5 Buurtbemiddeling | 22
5
Sociale samenhang en participatie | 23 5.1 Betrokkenheid en binding | 23 5.2 Bewonersgroepen IJsselstein-Noord | 24 5.3 Participatie in de wijk | 24 5.4 WMO-aanvragen in IJsselstein | 26 5.5 Inwonerspanel over maatschappelijke ondersteuning
6
Wijkagenda IJsselstein-Noord 2015 |
7 Afsluiting 8
|
|
3
12
28
30
Bronnen voor de samenstelling van de wijkatlas
Bijlagen
|
31
1
|
30
|
26
Voorwoord Samen zorgen voor een zo prettig mogelijk leefklimaat in de wijk: dat is wijkgericht werken. Iedereen die in de wijk woont of met de wijk te maken heeft, speelt hierin een rol: bewoners, gemeente, woningcorporatie, zorg- en welzijnsorganisaties, sportverenigingen, scholen en alle andere vrijwilligers- en professionele organisaties.
Wijkgericht werken is het vinden van de juiste antwoorden op knelpunten en het benutten van mogelijkheden in de wijk. Dat kan alleen maar als we weten wat er speelt en wat ieders bijdrage is aan het leefklimaat. En dat leest u in deze wijkatlas van IJsselstein-Noord.
gerkracht in en van de wijk is. Kijken de bewoners naar elkaar om, zijn ze bereid zich in te zetten voor de wijk en voor elkaar? Want dat wordt steeds belangrijker: denk maar aan de vergrijzing en de ontwikkelingen op het gebied van zorg. Informele netwerken waarop buurtbewoners kunnen terugvallen zijn van groot belang, nu al en in de toekomst zeker.
De wijkatlas is een bundeling van feiten en meningen. Van statistische informatie uit databanken en onderzoek, beschrijvende informatie en analyses tot interviews met bewoners en professionals. De wijkatlas gaat zowel over de sterke kanten als de zwakke kanten van de wijk. De schaal is de wijk zelf, maar in de wijkatlas wordt ingezoomd op de verschillende buurten als er verschillen binnen de wijk zijn. In de tekst zijn opvallende zaken opgenomen, uitspraken van bewoners en professionals. Wilt u meer over het betreffende onderwerp lezen? Bekijk dan de tabellen en grafieken in de bijlage.
Mensen zijn dynamisch, wijken zijn dynamisch, en daarom willen we van deze atlas ook een dynamisch instrument maken. We hopen dat deze atlas ook aanzet tot denken en discussie. Dat u op sommige punten verrast wordt, en wie weet zelfs sommige conclusies helemaal niet herkent. Al die reacties horen wij graag, zodat we - samen met u – de wijkatlas bij kunnen stellen waar nodig. Achterin deze atlas vindt u hoe u commentaar, ideeën, wensen of aanpassingen kunt doorgeven. Ik wens u veel leesplezier.
De wijkatlas is de basis voor het opstellen van een gedeeld beeld van de wijk en de ambities voor de wijk. De wijkatlas is ook de basis voor het opstellen van integrale wijkplannen. De wijkatlas geeft inzicht in wat de bur-
Stichting Pulse, Marion Wiendels, directeur/bestuurder
2
1 IJsselstein-Noord fysiek: wonen, inrichting en leefbaarheid ss e
Achterveld Zuid
ev er
Oranjekwartier
s
Europakwartier
Kasteelkwartier
Bi
Benschopperpoort Het Staatse
eld-
er De W den ste
d w eu
Ov
erw
De Tuinen
rrido
e Co
in D
terre
d
gaar
oom
De B
r
Markante gebouwen en locaties
IJsselstein-Noord is een woonwijk met veel groen, zowel tussen de pleinen en straten als rondom de wijk. De meeste bedrijvigheid vindt plaats rond het winkelcentrum Clinckhoeff, de Jumbo aan de Televisiebaan en bij het sportpark IJsseloever. Er zijn veel activiteiten in buurthuis Studio 10 en de Ontmoetingskerk.
• Sporthal Poortdijk • Zwembad Hoge Waerd • Moskee al-Taouba • Pleintje voor de Jumbo • Winkelcentrum de Clinckhoeff • Tramhalte Hooghe Waerd • De stadsvijver • De sportvelden • De Nieuw Testamentische Gemeente
Ligging Aan de noordkant van de wijk ligt de Nedereindse plas en het open gebied Rijnenburg. Aan de zuidkant grenst IJsselstein-Noord aan de Utrechtseweg en de Zomerdijk. Het spoor van de sneltram is de fysieke barrière tussen de wijken IJsselveld-Oost en -West en de wijken Europaen Oranjekwartier. Deze laatste wijken liggen tegen de binnenstad aan, gescheiden door de Utrechtseweg. De Poortdijk is een veelgebruikte route tussen Europa/ Oranjekwartier en het centrum.
‘de Startbaan’ De Boka, tijdelijke opvang voor daklozen aan het Hitteschild Multifunctioneel Centrum de Sterrenwacht Ontmoetingskerk Buurthuis Studio 10 Hoofdkantoor van woningcorporatie Provides
• • • • •
“Ouderen, jongere mensen, studenten, starters en gezinnen. Veel verschillende culturen en achtergronden. In Noord vind je het allemaal!” Professional
3
aar
Panoven Paardenveld
oven
B
ld
t or po
Het Podium
De H
ven edrij
enve
Ni
Het Hart
ren
ivie
Haz
ta
ns
e nn
Groenvliet
De R
IJsselveld-Oost
lo
rd aa W
Achterveld Oost
e
IJsselstein-Noord is het gebied aan de Noordkant van IJsselstein, aan de ene kant grenzend aan de weidse Nedereindse Plas en het open gebied Rijnenburg, aan de andere kant dicht bij het centrum van IJsselstein. Over dé wijk IJsselstein-Noord kun je volgens bewoners niet spreken: de buurten IJsselveld-Oost, IJsselveld-West, Europa/Oranjekwartier en het kleine gebiedje IJsseloevers verschillen daarvoor teveel van elkaar, zowel in bouw en opzet als in samenstelling van de bewoners. Wat zijn die verschillen? En hoe typeren bewoners en professionals de wijk? Dat leest u in dit hoofdstuk.
IJ
rs te Ei
Achterveld West
IJsselveld-West Achterveld Noord
d
1.1 IJsselveld-Oost IJsselveld-Oost is een waterrijke en groene buurt. De eerste woningen werden hier in 1969 gebouwd. Nu staan er drie type woningen: veel portiekflats van vier hoog, daarnaast rijtjeswoningen met een plat dak en “Ik ken veel mensen uit de buurt, van allerlei verrijtjeswoningen met een schuin dak. De eengezinswonin- schillende culturen. Dat vind ik leuk en leerzaam. gen zijn grotendeels koopwoningen in het goedkopere In IJsselveld-Oost is er ‘never a dull moment.’” Bewoner segment. Kenmerkend voor IJsselveld-Oost zijn de portiekflats rondom pleinen als Kameraplein, Monitorplein, “Het is een sociale wijk: in de zin dat de wijk het gevoel Eurovisieplein en Nipkowplein. geeft van een oude buurt, waar iedereen zicht heeft op Door IJsselveld-Oost loopt een rondweg, die achtereenelkaar. Mensen staan er voor elkaar. Door de portievolgens Televisiebaan, Ruimtevaartbaan en De Baan ken vormen de mensen kleine gemeenschappen. Soms heet. Vanaf het midden loopt in westelijke richting het schelden ze elkaar de keet uit, maar er is wel contact. fiets- en wandelpad Hitteschild. Bewoners en professioEr gebeurt veel in de wijk. En ondanks het gemopper nals beschrijven de wijk als divers en multicultureel.
wonen de mensen er ook graag. De woningen zijn relatief ruim.” Professional
Wijkvernieuwing IJsselveld-Oost Gemeente IJsselstein, woningcorporatie Provides en welzijnsorganisatie Pulse zijn in 2009 zijn gestart met een integraal wijkvernieuwingsplan, met als doel om op lange termijn (2025) van IJsselveld-Oost een hoogwaardige, gewilde en levensloopbestendige woonwijk te maken. De aanpak is integraal: tegelijkertijd werken aan fysieke, sociale en veiligheidsvraagstukken, zodat de wijkvernieuwing structureel effect heeft.
de financiële mogelijkheden van alle betrokken partijen beperkt en worden weinig subsidiemogelijkheden van het rijk of provincie verwacht. Nieuwbouw en zwerfvuil Concreet zijn in 2014 de eerste woningen gesloopt, onder andere aan het Omroepplein, en is gestart met de eerste nieuwbouw. Een deel van de nieuwbouwwoningen wordt verkocht, de verkoop daarvan verloopt gestaag. Er is groot onderhoud geweest aan de pleinen en er wordt gezamenlijk – door bewoners en organisaties – toegezien op afspraken over zwerfvuil. Bewoners geven aan blij te zijn met de nieuwbouw, maar tegelijkertijd overlast te ervaren van de bouw, zoals van straten die openliggen en bouwverkeer dat wegen blokkeert.
Verbetering Het project bevindt zich in de eerste fase (2009 – 2016). Begin 2012 is een tussentijdse analyse uitgevoerd, waaruit geconcludeerd werd dat de inspanningen in IJsselveldOost geleid hebben tot een wezenlijke verbetering van de leefbaarheid en de veiligheid in de wijk. De resultaten zijn bemoedigend, maar worden met voorzichtigheid beschouwd, de duurzaamheid moet zich nog bewijzen.
Investering in veiligheid Op sociaal gebied hebben vooral de extra investering in veiligheid en het functioneren van het buurthuis Studio 10 gezorgd voor significante verbetering van de veiligheid. De inzet bestaat uit intensieve surveillance door
Zorgen Zorgen over de wijkvernieuwing zijn er ook. Sinds de start van het project heeft de economische recessie
4
1.2 IJsselveld-West “We zijn ons ervan bewust dat bewoners een drempel ervaren om deel te nemen aan activiteiten in Studio 10. Het is een buurthuis voor alle mensen in de wijk. De drempel moet omlaag, daar gaan we aan werken.” Professional
IJsselveld-West is een buurt met twee verschillende gezichten: aan de ene kant de flats van woningcorporatie Provides, aan de andere kant de eengezinswoningen van de Edelstenenwijk, waarvan het merendeel koopwoning is. Deze woningen zijn veelal gebouwd in hofjes met groen en kleine speelplekken. De wijk is gebouwd tussen 1972 en 1978. De buurt is nog groener dan IJsselveld-Oost, door de voormalige boomgaarden als groenzones en grotere waterpartijen. Ten zuiden grenst de buurt aan het sportpark IJsseloever. Ten noorden van de wijk ligt Rijnenburg. Ten westen sluit de buurt aan op IJsselveld-Oost en Oranjekwartier. Door IJsselveld-West loopt een rondweg, gevormd door De Baan, Edelstenenbaan en Zomerdijk.
“Doordat er bezuinigd moet worden, moeten we in 2015 opnieuw nadenken over de invulling van het vernieuwingsproject IJsselveld-Oost. Waar we het eerst hadden over het slopen van flats, moeten we nu kijken of we dat meer moeten faseren, of dat we over moeten gaan op grondig renoveren. We zullen nu minder snel kiezen voor sloop- en nieuwbouw, want dat zijn kostbare projecten.” Professional
“IJsselveld-West is een rustige wijk. Mensen laten elkaar met rust. Er mag soms wel wat meer gebeuren, maar mensen hebben elkaar gewoon niet zo hard nodig.” Bewoner “Een ideale buurt voor kinderen: veel speeltoestellen en je kan er sporten.” Bewoner
Studio 10 zich breder ontwikkeld tot multifunctioneel buurtcentrum voor de buurt. Bewoners ervaren echter soms nog een drempel om het buurthuis binnen te gaan. Het buurthuis wordt veelal gezien als iets van jongeren met een Marokkaans-Nederlandse achtergrond. Door de jaren heen hebben echter steeds meer verschillende groepen en meer activiteiten hier een plek gevonden.
politie, gemeentelijke streetcoaches en BOA’s (Bijzondere Opsporingsambtenaren), in combinatie met cameratoezicht en voorlichtingsactiviteiten. Deze inzet leidde tot een sterke verbetering van (het gevoel van) veiligheid in de wijk. In 2012 werd daarom besloten de veiligheidsinzet op gemiddeld IJsselsteins niveau voort te zetten. Nadat sinds eind 2013 weer een toename van overlast in de wijk werd geconstateerd, zijn in 2014 weer extra maatregelen genomen om deze situatie te veranderen. Deze extra inzet bestaat onder andere uit meer en intensievere surveillance en toepassen van nieuwe methodieken ten aanzien van overlastgevende jongeren door het jongerenwerk, streetcoaches en de politie.
Huis aan Huis Aanpak Een andere pijler, de Huis aan Huis Aanpak, werd eerst door de gemeente uitgevoerd en is in 2013 overgeheveld naar Pulse. De aanpak houdt in dat een wijkwerker op bezoek gaat bij iedereen die nieuw in IJsselveld-Oost komt wonen. De wijkwerker geeft dan informatie over alle voorzieningen en mogelijkheden in de wijk. Als er vragen zijn of behoefte aan hulp, verwijst de wijkwerker door naar adequate zorg en ondersteuning.
Functioneren Studio 10 De inzet is tevens gericht op het verbeteren van de sociale kwaliteit van de wijk, en het verlagen van de kwetsbaarheid van bewoners. Een belangrijk punt is het functioneren van Studio 10. Het gebouw is 6 avonden per week open voor jongeren. Daardoor wordt in de buurt minder overlast ervaren. De afgelopen jaren heeft
Op http://bit.ly/wijkvernieuwing-IJsselveld-Oost vindt u meer informatie over het wijkvernieuwingsproject.
5
“In Europa/Oranjekwartier staan koop- en huurflats door elkaar heen. Hier woont iedereen, het is een goede afspiegeling van de samenleving. En dat gaat goed. Dat vind ik belangrijk, daarom zijn we hier gaan wonen. Zo wil ik leven.” Bewoner
De belangrijkste ontsluitingswegen naar Europa- en Oranjekwartier zijn de Europalaan en de Oranje Nassaulaan. De buurten ligt min of meer ingeklemd tussen de Utrechtseweg in het zuiden en de trambaan aan de noordzijde. Het wandel- en fietspad Poortdijk loopt vanaf IJsselveld-Oost door Europa/Oranjekwartier naar de binnenstad. Doordat er geen winkels zijn, heeft de buurt geen echte kern. Er is een aantal speelplekken, maar geen ontmoetingsplek voor bewoners.
1.3 Europa- en Oranjekwartier Europakwartier is een buurt met veel speel- en groenvoorzieningen, dichtbij het centrum. De buurt is gebouwd tussen 1967 – 1970. De bouw is gevarieerd: er staan zowel middelhoogbouw als geschakelde eengezinswoningen en twee-onder-een-kap-woningen.
“Het is hier groen en veilig. Je loopt naar de stad, zwembad, tram, winkels. Je hoeft de auto weinig te gebruiken. Dat zorgt voor een bepaald sfeertje. Er zijn veel fietspaden, dat geeft een veilig gevoel.” Bewoner
Oranjekwartier is een van de oudste buurten van IJsselstein. Maar liefst 35 woningen in deze buurt staan op de monumentenlijst. Het oudste gedeelte van de buurt stamt uit 1911 en heet het ‘Rode Dorp’, vanwege de rode daken van de huizen. Het ‘dorp’ ligt aan het Imminkplein en de Poortdijk. De rest van Oranjekwartier stamt uit de periode 1960– 1965. De wijk bestaat voornamelijk uit eengezinswoningen en een strook middelhoogbouw.
IJsseloevers Naast deze vier buurten bestaat er nog een klein gebied in IJsselstein-Noord dat IJsseloevers wordt genoemd: het ligt tussen de Hollandse IJssel, de Oranje Nassaulaan en de Zomerdijk. Hier wonen slechts 71 mensen. In IJsseloevers is het gelijknamige sportpark gevestigd, woningcorporatie Provides houdt hier haar kantoor, en de voormalige gemeentewerf ligt hier. De afgelopen jaren zijn hier ook vrijstaande woningen gebouwd. In dit gedeelte van de wijk wordt nu ook een aantal hoogbouwwoningen gebouwd, waardoor het aantal bewoners flink zal toenemen. In 2013 verwoestte een grote brand in een bedrijfs-
“In Oranjekwartier werken we aan binnen- en buitenrenovatie van de flats. Woningen brengen we naar energielabel B. Er komt dubbel glas, daken worden aangepast.” Professional
6
verzamelgebouw aan de Zomerdijk zo’n 14 bedrijven, waaronder een sportschool, kledingwinkel en de studio van de lokale omroep RTV9.
“De verhouding sociale huurwoningen en koopwoningen is in IJsselstein-Noord niet gelijkmatig verdeeld. En dat merk je. In deze wijk wonen wat meer kwetsbare mensen dan in de andere wijken.” Professional
1.4 Bereikbaarheid
merendeel heeft drie of vier kamers, zijn voorzien van een lift en liggen dichtbij wijkvoorzieningen.
IJsselstein-Noord heeft goede verbindingen met de rest van de gemeente, zowel voor automobilisten als fietsers, voetgangers en mensen die gebruik maken van het openbaar vervoer. De autoverbindingen leiden snel naar de Utrechtseweg en van daaruit richting het centrum of de N210 en de A2. Met de bus en met de sneltram zijn Utrecht en Nieuwegein goed bereikbaar. De bus en tram richting het centrum maken eerst een rondje door de wijk Achterveld. Per fiets is de binnenstad dichtbij en voor voetgangers uit IJsselveld-Oost en Europa/ Oranjekwartier is de afstand tot het centrum zelfs goed te belopen: de Poortdijk leidt er rechtstreeks naar toe.
Om IJsselveld-Oost aantrekkelijk te houden, werkt woningbouwverenigingen Provides aan de uitstraling van de buurt. Flats worden gerenoveerd of gesloopt en er komt nieuwbouw. De buurt krijgt een herkenningspunt in de vorm van een nieuwe, 7-laags-flat met hoogwaardige appartementen. Deze wordt eind 2015 opgeleverd. Ook de renovatie van winkelcentrum Clinckhoeff is in 2014 van start gegaan: het winkeloppervlak wordt vergroot, het winkelaanbod verbreed en de infrastructuur wordt verbeterd. Daarnaast komen er nieuwe woningen boven en rond het winkelcentrum. De huidige flat aan de Cape Kennedy wordt gesloopt. Hier komt een nieuwe flat te staan van 13 verdiepingen hoog.
1.5 Woningbouw IJsselstein-Noord heeft zo’n 1500 koop- en 2000 huurwoningen. Van de huurwoningen is het overgrote deel (80%) van woningcorporatie Provides. Van de vier buurten heeft alleen Oranjekwartier meer koop- dan huurwoningen.
1.6 Waardering woonwijk Uit de Monitor Veiligheid en Leefomgeving (2104), uitgevoerd door Dimensus in opdracht van de gemeente IJsselstein, blijkt dat de meeste bewoners van Noord hun buurt als prettig of zelfs zeer prettig ervaren. Alleen IJsselveld-Oost wordt door 21% van de bewoners als (zeer) onprettig ervaren. IJsselsteiners geven de eigen buurt gemiddeld het rapportcijfer 7,5. Alle wijken in Noord zitten onder dit gemiddelde. IJsselveld-West krijgt van de bewoners een 7,4, Oranje- en Europakwartier een 7,3 en IJsselveld-Oost scoort met 6,8 het laagst van IJsselstein.
IJsselveld-Oost heeft veel grote huurwoningen: 5-kamerwoningen van ca. 95 m2. Dit trekt grote gezinnen. De kleinste woningen zijn de 2-kamerwoningen van 39 m2. Een groot aantal appartementen en eengezinswoningen is de afgelopen jaren in de verkoop gezet, waardoor het aantal huurwoningen afneemt. Europa/ Oranjekwartier heeft kleinere sociale huurwoningen. De schakelflats in IJsselveld-West zijn ruim; het
antal bewoners dat de woonbuurt (zeer) prettig en A (zeer) onprettig vindt, naar buurt (%)
IJsselveld-West
35%
63%
2
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
34%
65%
1
73%
1
prettig (zeer) onprettig
Achterveld Noord/Oost
26%
IJsselstein Zuidwest
25%
IJSSELSTEIN
25%
IJsselstein Centrum
zeer prettig
71% 72%
21%
IJsselstein Zuidoost
19%
IJsselveld-Oost
18%
Oranje- en Europakwartier
18%
4 3
77%
2
79% 61% 80%
7
2 21% 2
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
1.7 Groen Het vele groen in de wijk is een sterk punt van IJsselstein-Noord, bewoners waarderen dit zeer. De gehele wijk is goed bedeeld, behalve de grote parkeerterreinen tussen de pleinen in IJsselveld-Oost. Een van de bewonersgroepen wil in deze wijk graag notenof fruitbomen plaatsen. Hierover vindt overleg plaats met de gemeente. Vooral de Edelstenenwijk in IJsselveld-West is een zeer groene buurt. In de andere buurten concentreert het groen zich meer op bepaalde, niet aaneengesloten plekken, zoals het Journaalplantsoen, het Oostenrijkplantsoen, de boomgaard, het gebied richting de Nedereindse Plas en langs de randen van de wijk. Het groen in IJsselveld-Oost is vanuit de wijkvernieuwing al op veel plekken omgevormd en opgeknapt. De pleinen Eurovisieplein, Kameraplein, Monitorplein en Nipkowplein zijn in 2013 aangepakt.
“Vroeger haalde ik op een ochtend vier tot vijf zakken vuilnis op, nu is dat twee tot drie.” Bewoner en deelnemer knijperploeg, die iedere maand zwerfvuil opruimt in IJsselveld-Oost.
IJsselveld-Oost scoort beneden gemiddeld. In IJsselveldOost zijn mensen minder tevreden over het schoonhouden van straten en pleinen. In IJsselveld-West zijn bewoners minder tevreden over het onderhoud van wegen, paden en pleintjes. De vuilcontainers aan de pleinen zijn regelmatig vol, bewoners plaatsen het afval dan naast de containers. Dat maakt een rommelige indruk, bewoners ergeren zich daaraan. Al geven bewoners ook aan dat de overlast minder is dan een paar jaar geleden.
Speeltuin Glennhof
Onderhoud van de wijk kan beter Uit de Dimensus Monitor blijkt dat inwoners van IJsselstein gemiddeld een 6,6 geven voor het onderhoud en schoonhouden van de buurt. Het meest tevreden zijn bewoners over de vuilophaal en schoonhouden bij winkelcentra en bij winkels. Bewoners in Noord zijn op bijna alle gebieden iets minder tevreden dan gemiddeld. Met name de vuilophaal in Oranje- en Europakwartier en
Met een bijdrage van 65.000 euro uit het project Wijkwens werd in 2013 op initiatief van bewoners een speeltuin aan het Glennhof gerealiseerd. De speeltuin in IJsselveld-Oost kreeg de naam De Regenboog. Met een voetbalveld, kabelbaan, glijbaan, waterkraan, tafeltennistafel en klim- en draaitoestellen is de speeltuin geschikt voor alle leeftijden. Picknicktafel en bankjes bieden ouders de mogelijkheid om het vertier in de gaten te houden. In de eerste periode na opening was er veel rumoer in en rondom de speeltuin. Er werden ook vernielingen aangebracht. Ondanks de inzet van professionals en betrokken bewoners zijn er zo nu en dan nog steeds problemen op de Glennhof.
De Bomenridders IJsselstein De ‘Bomenridders IJsselstein’ maakt zich sterk voor het behoud van bomen en ander groen in IJsselstein. Hiervoor lobbyt de groep bij de politiek, ambtenaren en gemeentediensten. Dat doen zij ook voor behoud van groen in IJsselstein-Noord. www.bomenridders-ijsselstein.nl
Adopteer groen Sinds een aantal jaren kunnen bewoners een stukje groen in de buurt adopteren. Dit is het zogenaamde ‘zelfbeheer groen’. Bewoners sluiten daartoe een overeenkomst met de gemeente, waarin onder andere staat wat de bewoners doen en wat de gemeente voor haar rekening neemt. Het aantal afgesloten contracten is nog zeer beperkt maar neemt wel toe. Hier liggen in IJsselstein-Noord veel mogelijkheden.
8
2 Wie wonen er in IJsselstein-Noord?
Hoe oud – of jong – zijn de bewoners in IJsselstein-Noord? Wat is hun inkomen? Welke nationaliteiten wonen er in Noord? In dit hoofdstuk lichten we een aantal bewonerskenmerken uit. Voor een volledig en gedetailleerd overzicht, verwijzen we u naar de bijlagen.
2.1. Bewonerskenmerken
Leeftijdsopbouw in de wijk Het aantal senioren (65+) is relatief hoog in Europa/ Oranjekwartier en IJsselveld-West, gemiddeld zo’n 22%. IJsselveld-Oost heeft in vergelijking met de omliggende buurten een relatief jonge bevolking met slechts 11% senioren en 23% kinderen tussen de 0 en 15 en 14% jongeren tussen 15 en 20 jaar. Ook in IJsseloevers wonen relatief veel kinderen en jongeren, respectievelijk 10 en 24%.
IJsselstein had op 1 januari 2014 in totaal 34.287 inwoners. IJsselstein-Noord heeft 8.111 inwoners; 24% van het totale aantal inwoners van IJsselstein. De meeste mensen in Noord wonen in IJsselveld-West.
“Toen IJsselveld-West net opgeleverd was, woonden er veel jonge gezinnen. Omdat die mensen hier nog steeds wonen, is de wijk wel wat vergrijsd.” Bewoner
In Europakwartier en IJsselveld-Oost zijn veel eenpersoonshuishoudens: 36% en 35%. Voor heel IJsselstein is dit 29%. De gezinsgrootte zit rond het gemiddelde van IJsselstein: 2,4. In IJsseloevers en IJsselveld-Oost wonen relatief de meeste huishoudens met kinderen.
LEEFTIJDSOPBOUW PER BUURT IN IJSSELSTEIN-NOORD, 2014
Leeftijd per wijk
0-15 15-25 25-45 45-65 65+ Totaal
IJsselveld-Oost
IJsselveld-West
Europakwartier
Oranjekwartier
IJsseloevers
Totaal
615 (23%) 372 (14%) 807 (30%) 603 (22%) 306 (11%) 2703 (100%)
462 (16%) 280 (10%) 637 (22%) 830 (29%) 661 (23%) 2870 (100%)
276 (18%) 153 (10%) 383 (24%) 419 (27%) 344 (22%) 1575 (100%)
158 (18%) 89 (10%) 217 (24%) 232 (26%) 198 (22%) 894 (100%)
7 (10%) 16 (24%) 13 (19%) 31 (46%) 1 (1%) 68 (100%)
1518 910 2057 2115 1510 8110
Bron: Gemeentelijke basisadministratie, 2014 Nb. De gegevens over de leeftijdsopbouw zijn op een ander moment in 2014 opgenomen. Daarom verschilt het totaal iets met het totaal aantal inwoners. Bekijk alle cijfers in de bijlage.
9
AANTAL INWONERS NAAR MANNEN EN VROUWEN PER BUURT IN IJSSELSTEIN-NOORD, 1 JANUARI 2014
Buurt Europakwartier IJsseloevers IJsselveld-Oost IJsselveld-West Oranjekwartier Totaal IJsselstein
M 747 32 1.290 1.368 428 3.865 16.730
V 828 39 1.411 1.502 466 4.246 17.557
Verschillende nationaliteiten IJsselstein-Noord wordt getypeerd als een etnisch gemengde wijk: er wonen gemiddeld 24% allochtonen, waarvan inwoners met Marokkaanse wortels de grootste groep is. Er zijn wel verschillen tussen de buurten. In IJsselveld-Oost is 46,5% van de bewoners allochtoon, in Europakwartier 27,8% van de bewoners. Het aantal allochtonen in heel IJsselstein is al een aantal jaren stabiel: iets boven de 20%.
totaal 1.575 71 2.701 2.870 894 8.111 34.287
Bron: Gemeentelijke basisadministratie, 2014
Bron: Gemeentelijke basisadministratie, 1-1-2014
Per 1 januari 2014 had IJsselveld-Oost 2.701 inwoners, 8% van de totale IJsselsteinse bevolking. IJsselveld-Oost is een zogenaamde multiculturele buurt, 46% is allochtoon. Onder ‘allochtonen’ verstaan we zowel westerse als niet-westerse allochtonen: mensen waarvan tenminste één ouder in het buitenland is geboren.
Per 1 januari 2014 had IJsselveld-West 2.870 inwoners, ruim 8% van de totale IJsselsteinse bevolking. Er wonen relatief veel mensen tussen de 45 en 65. Per 1 januari 2014 had Europakwartier 1.575 en Oranjekwartier 894 inwoners, bij elkaar ook bijna 8% van de totale IJsselsteinse bevolking. Er zijn relatief veel eenpersoonshuishoudens in deze buurt (36%) en met name in Europakwartier wonen veel allochtonen (27,8%).
AANTAL INWONERS MET BETREFFENDE NATIONALITEIT PER WIJK
Nationaliteit
IJsselveld- Oost
IJsselveld- West
Europa- kwartier
Oranje- IJsseloevers kwartier
Nederlands 2512 2789 1459 869 2 Marokkaans 554 55 136 49 87 Turks 57 8 32 9 0 Brits 7 18 9 4 0 Duits 5 19 8 1 0 Italiaans 15 10 2 0 0 Overige 280 147 106 34 0 Bron: Gemeentelijke basisadministratie, 2014
Nb. 1. Aantal nationaliteiten is iets anders dan aantal allochtonen, veel allochtonen hebben de Nederlandse nationaliteit (zie ook bovenstaande definitie van allochtonen).
Nb. 2. Er zijn meerdere mensen met meerdere nationaliteiten. Het totaal van het aantal nationaliteiten komt daarom niet overeen met het totaal aantal inwoners.
2.2 Inkomensverdeling in de wijk
IJsselveld-West heeft het hoogste gemiddelde inkomen van IJsselstein-Noord. Voor heel Noord geldt dat het gemiddelde inkomen onder het gemiddelde van IJsselstein zit.
INKOMEN PER BUURT, 2012
Huishouden IJsselstein IJsselveld- IJsselveld- Europa- Oranje- IJsseloevers Oost West kwartier kwartier
% Laag inkomen % Hoog inkomen Gemiddeld inkomen 2012 in euro
31 28 24.300
49 10 16.300
Bron: http://statline.cbs.nl
10
29 24 25.700
39 16 22.200
40 19 21.800
x x x
3 Voorzieningen in IJsselstein-Noord
Het aanbod aan voorzieningen in IJsselstein-Noord is groot en divers. Bewoners zijn hier over het algemeen zeer over te spreken. Er zijn veel voorzieningen en activiteiten op het gebied van wonen-welzijn-zorg te vinden, vooral rond het Multifunctioneel Centrum ‘De Sterrenwacht’ aan het Marinus Vermeerplein. Ook de Ontmoetingskerk trekt veel bewoners aan voor activiteiten en bijeenkomsten, taallessen, workshops en cursussen, themabijeenkomsten en vergaderingen van diverse maatschappelijk betrokken organisaties.
Jongerenontmoetingsplaatsen Naast winkelcentrum de Clinckhoeff bevindt zich aan de ene kant de trambaan en de sporthal met daaraan grenzend een parkje waar jongeren zich vaak ophouden. Er wordt regelmatig overlast gemeld. Op sportpark IJsseloever was tot voor een aantal jaar geleden een officiële Jongerenontmoetingsplaats (JOP). Deze heeft plaats gemaakt voor een vierde hockeyveld. Tot voor kort was er een andere jongerenontmoetingsplek bij de Clinckhoeff. Deze heeft plaatsgemaakt voor parkeerruimte. Bewoners, jongerenwerk en het Integraal Wijkteam willen graag dat er na de verbouwing van de Clinckhoeff weer een nieuwe ontmoetingsplek in de buurt komt.
3.1 Wijkeconomie In IJsselveld-West ligt winkelcentrum De Clinckhoeff, met onder andere een supermarkt en een apotheek. Dit overdekte winkelcentrum heeft een wat naar binnen gekeerde uitstraling. Het centrum en de omgeving wordt vernieuwd: het aantal voorzieningen wordt uitgebreid en er komen sociale huurwoningen bij. Er is gestart met de bouw van een nieuwe parkeerterrein aan de overkant van de trambaan. Hierna staat de verbouwing van de bestaande winkels op de planning. IJsselveld-Oost heeft geen echte kern; als centrale plek van de wijk wordt het gebied gezien rondom de school De Overkant, supermarkt Jumbo, de snackbar, Studio 10 en het Journaalplantsoen met een grote voetbalkooi en een speelplek. www.clinckhoeff.nl
“Alles is hier. Je kunt hier blijven wonen van je geboorte totdat je tussen zes planken weggaat.”
In Europa/Oranjekwartier zijn geen winkels, wel een aantal (kleine) bedrijven. Belangrijke trekpleister is het overdekte zwembad De Hooghe Waerd. Er zijn twee basisscholen, een kleine sportzaal met bar en vergaderruimte in de Poortdijk en een grotere sporthal aan de rand van Oranjekwartier, de IJsselhal. In een van de basisscholen is de voorschoolse educatie van Pulse gevestigd, evenals een BSO. De Ontmoetingskerk, Pauluskerk en de moskee zijn de belangrijkste markeringspunten in Europakwartier.
Bewoner
11
3.2 Mening bewoners over voorzieningen De bewoners van Noord zijn volgens de monitor Veiligheid en Leefomgeving over het algemeen zeer tevreden over de voorzieningen in hun wijk. Gesprekken met bewoners bevestigen dit. De inwoners van IJsselveldOost zijn het meest tevreden over de voorzieningen van alle IJsselsteiners, 77% is zeer tevreden. Bewoners van IJsselveld-West zijn minder tevreden, 69% geeft aan zeer tevreden te zijn. Alleen in IJsselstein Zuidoost (De Tuinen, Het Hart, De Boomgaard en De Hoven) zijn bewoners minder tevreden over de voorzieningen. In alle buurten is ongeveer 10% niet tevreden over de voorzieningen. Lage tevredenheid over voorzieningen jongeren Volgens de monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014 zijn bewoners het minst tevreden over voorzieningen voor jongeren ten opzichte van andere voorzieningen. Gesprekken met bewoners bevestigen de cijfers. Voorzieningen voor jongeren in Noord zijn volgens welzijnswerkers redelijk. Het buurthuis Studio 10 wordt goed gebruikt door leeftijdsgroepen variërend van 9 tot 18 jaar. Bewoners geven aan dat dit echter wel geldt
“Activiteiten voor jongeren in Studio 10 worden voor alle jongeren georganiseerd, niet alleen voor een bepaalde groep. Er komt alleen een selecte groep jongeren op af, maar ik heb niet het idee dat dat voor de jongeren zelf een probleem is. Andere doelgroepen gaan naar andere locaties elders in IJsselstein, veel meiden gaan bijvoorbeeld naar Xperience in Achterveld. Zo groot is IJsselstein niet.” Professional
voor een beperkte groep jongeren. Er zou volgens bewoners meer gedaan kunnen worden om een meer diverse groep jongeren te bereiken. In IJsselveld-West scoort het aandeel bewoners dat tevreden is over jongerenvoorzieningen ver onder het gemiddelde in IJsselstein.
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
Gemeente IJsselstein
IJsselveld-West
IJsselveld-Oost
Oranje- en Europakwartier
IJsselstein Centrum
Achterveld Noord/Oost
Gunstiger dan gemiddeld (>5%)
Achterveld West/ Zuid en Groenvliet
Ongunstiger dan gemiddeld (>5%)
IJsselstein Zuidoost
AANDEEL (ZEER) TEVREDEN INWONERS OVER VOORZIENINGEN IN DE BUURT, 2013 EN AFWIJKING TEN OPZICHTE VAN HET GEMIDDELDE VOOR IJSSELSTEIN (%)
IJsselstein Zuidwest
“Die hangplekken worden hier soms weggenomen door de overheid. Dan gaan jongeren ergens anders vertier zoeken en kunnen ze anderen tot last zijn. Dat moet je zien te voorkomen. Je moet zorgen dat de jeugd zijn ontspannenheid kan hebben, meer sportactiviteiten organiseren, en een eigen plek creëren waar ze kunnen ontspannen en samen kunnen praten.” Bewoner
Basisonderwijs 94 89 97 86 94 93 97 89 92 Winkels dagelijkse boodschappen 95 86 91 91 92 95 91 94 91 Gezondheid en welzijnsvoorzieningen 92 82 87 87 89 80 92 84 87 Sportmogelijkheden 88 76 93 91 91 88 86 84 87 Openbaar vervoer 87 75 82 91 84 87 89 81 84 Verenigingsleven 78 65 79 83 82 86 73 77 77 Straatverlichting 73 64 75 70 77 78 67 58 70 Toegankelijkheid minder validen 73 73 71 76 66 60 70 56 69 Speelmogelijkheden 70 50 79 70 52 57 63 63 64 Voorzieningen ouderen 58 58 52 51 66 51 59 53 56 Parkeergelegenheid 37 40 41 39 42 46 66 38 42 Voorzieningen jongeren 42 39 39 49 56 41 52 25 43 Gemiddelde score
75
12
67 75 75 76 74 77 69 73
Ook voor bewoners buiten Noord IJsselstein-Noord heeft een aantal voorzieningen waar bewoners van buiten de wijk gebruik van maken, zoals de sportparken en -verenigingen, winkelcentrum Clinckhoeff, de Jenaplanschool, stichting Boka en de Nieuw Testamentische Gemeente de Startbaan. Bewoners van het landelijke gebied buiten Noord maken ook gebruik van de zorg- en welzijnsfaciliteiten in IJsselstein-Noord.
Parkeerproblemen Bewoners zijn over het algemeen niet tevreden over het aantal parkeerplekken: met name in Europa/ Oranjekwartier en in IJsselveld-West geven bewoners aan last te hebben van een tekort. Enerzijds omdat steeds meer huishoudens twee auto’s bezitten, anderzijds omdat mensen die in het centrum moeten zijn, hun auto in Europa/Oranjekwartier gratis parkeren.
“Parkeren is in Edelstenenwijk een gigantisch probleem. Daar zijn we als bewonersgroep al jaren mee bezig.” Bewoner
3.3 Sport, cultuur en recreatie Er zijn in Noord twee sporthallen, de IJsselhal en sporthal Poortdijk, zwembad Hooghe Waerd en sportpark IJsseloever. In 2013 heeft de gemeente op sportpark IJsseloever een vierde kunstgrashockeyveld aangelegd en extra parkeerplaatsen gerealiseerd. De gemeente IJsselstein heeft toestemming gegeven om te starten met de nieuwbouw bij de sporthal IJsseloever. Direct aan de clubaccommodaties van handbalvereniging Shot’73 en korfbalvereniging Fortissimo wordt een sporthal gerealiseerd die geschikt is voor gebruik door zowel het onderwijs als de sportverenigingen. De beoogde oplevering is september 2015. en overzicht van alle sportverenigingen en E -locaties vindt u op www.onsijsselstein.nl/ijsselsteinnoord/waar-in-onze-wijk Kies onder menu voor sport en bewegen. Het platteland van Rijnenburg en de Nedereindse Plas liggen in de ‘achtertuin’ van de wijk. Daar zijn veel mogelijkheden voor buitenrecreatie. Aan de Noord IJsseldijk 107 ligt jachthaven Marnemoende. Er zijn twee ateliers/galerieën voor beeldende kunst in IJsselstein-Noord. Een aan de Noord IJsseldijk 109/A en een aan de Zomerdijk 11. Hier worden ook workshops en muzieklessen gegeven.
De IJVO – IJsselsteinse Vakantie Ontspanning Jaarlijks wordt aan de Noord-IJsseldijk de IJVO-week gehouden. Deze vakantieweek voor basisschoolkinderen is een traditie: sinds 1966 wordt er in de laatste week van de schoolvakantie een activiteitenprogramma voor kinderen aangeboden. www.ijvo.nl Sport en cultuur voor jongeren Ook in en vanuit buurthuis Studio 10 en MFC de Sterrenwacht worden culturele en sportactiviteiten georganiseerd, zoals Sport als Middel, een sportproject dat zich met name richt op kinderen en jongeren van 9 t/m 17 jaar in IJsselveld-Oost. Naast trainingen worden er zaalvoetbaltoernooien georganiseerd. Ook is er ‘WhoZnext’, waarbij jongerenwerkers oudere jeugd of kinderen stimuleren om zelf sportactiviteiten te bedenken, mee te organiseren en uit te voeren. Kinderen vanaf 11 jaar kunnen zelf een WhoZnextteam samenstellen.
Kunst aan de IJssel Tweejaarlijks in september vindt het kunstevenement Kunst aan de IJssel plaats, waar kunstenaars hun werk laten zien in de ateliers aan de Noordijsseldijk 109A en in een botenloods van jachthaven Marnemoede.
www.stichting-pulse.nl/sportactiviteiten
www.ijsselateliers.nl
13
AANTAL 75-PLUSSERS IN IJSSELSTEIN-NOORD DAT GEBRUIK MAAKT VAN VERVOERSMIDDEL
Mobiliteit 75-plussers In 2013 interviewde Pulse 232 zelfstandig wonende 75-plussers in IJsselstein-Noord in het kader van het Huisbezoekproject 75-jarigen. Bijna één op de vijf 75-plussers (20%) gaf aan soms tot regelmatig vervoersproblemen te hebben, waardoor ze niet ergens naar toe konden waar ze wel heen hadden gewild. 72% van de 75-plussers kent de regiotaxi en 20% maakt wel eens gebruik van deze taxi. Ruim de helft (53%) van de 75-plussers die gebruik maakt van de regionale taxi, is hier tevreden over. Wanneer de 75-plussers met een mobiliteitsbeperking buiten de regio vervoer nodig hebben, kunnen ze gebruik maken van Valys, vervoer buiten de regio voor reizigers met een mobiliteitsbeperking. Ruim de helft (54%) van de 75-plussers is hiermee bekend, 25% maakt
Lopen Auto, partner, familie of kennis rijdt Fietsen Auto, ik rijd Tram 0
30
40
50
60
70
80
Basisscholen in IJsselstein-Noord IJsselveld-West • Katholieke Basisschool Agnesschool Zomerdijk 43 • Dalton Basisschool de Tandem Planetenbaan 40
In het buitengebied, aan de Noord IJsseldijk, ligt een restaurant en pannenkoekenrestaurant. Bij de jachthaven Marnemoende is een restaurant gevestigd, in winkelcentrum de Clinckhoeff een Chinees-Kantonees restaurant. Daarnaast is er in Noord een cafetaria en een sportcafé. Bij de aanschuiftafel in MFC Sterrenwacht kunnen mensen tegen een lage prijs samen eten. De aanschuiftafel is een initiatief van welzijnsorganisatie Pulse.
IJsselveld-Oost • Jenaplanschool De Overkant Televisiebaan 106 Oranjekwartier/Europakwartier • Katholieke Basisschool Paulusschool Duitslandstraat 11 • PC Basisschool De Brug, locatie Jan v.d. Wijngaard Poortdijk 101
3.4 Onderwijs en kinderopvang
Er zijn plannen voor een nieuw multifunctioneel schoolgebouw aan de Duitslandstraat. Daar krijgen de basisscholen de Paulusschool, de Brug, de BSO en de Voorschoolse Educatie van Pulse een plek. Het is ook de bedoeling dat het gebouw meer een algemene ontmoetings- en activiteitenfunctie voor de wijkbewoners gaat krijgen.
20
90
100
hier ook gebruik van. Driekwart (74%) van de gebruikers heeft aangegeven tevreden te zijn met Valys. In IJsselstein kunnen de 75-plussers gebruik maken van het ouderenvervoer van Pulse. Driekwart van de ouderen in Noord is bekend met het ouderen vervoer en 21% maakt hier gebruik van. Van degene die gebruik maken van het ouderenvervoer is 89% hier tevreden mee.
Horeca
Er zijn in Noord vijf bassischolen: een in IJsselveldWest, een in IJsselveld-Oost en drie in Oranjekwartier/ Europakwartier. Stichting Pulse biedt Voorschoolse Educatie (VVE) in basisschool de Brug. Kinderkwartier aan de Televisiebaan biedt kinderopvang en buitenschoolse opvang (bso). Kinderopvang ’t IJsseldijkje (onderdeel van SKIJ) bevindt zich aan de Planetenbaan. BSO IJsselstein heeft een locatie aan de Planetenbaan.
10
3.5 Geloofsgemeenschappen In IJsselstein-Noord zijn twee kerken en een moskee gevestigd: > Moskee al-Taouba aan het Finlandpad 2 > Nieuw Testamentische Gemeente, aan de Duitslandstraat 9 > Protestantse gemeente IJsselstein in de Ontmoetingskerk aan de Andorrastraat 2
14
3.6 Zorg, welzijn en buurtcentra Huisartsen en apotheek
Kleinschalige woonvoorzieningen In IJsselveld-Oost biedt Reinaerde in kleinschalige woonvoorzieningen begeleiding aan mensen met een licht verstandelijke beperking die op meerdere levensgebieden (intensieve) ondersteuning nodig hebben.
• Huisartsenzorg IJsselstein, locatie IJsselveld, in MFC Sterrenwacht, Marinus Vermeerplein 2 • Apotheek IJsselveld, De Clinckhoeff 21
Reinaerde - Zorg voor mensen met een beperking Dagcentrum De Weiderij De Weiderij is een werk- en dagbestedingscentrum voor mensen met een beperking. In de avonduren en de weekenden kunnen ook initiatieven van buiten Reinaerde gebruik maken van deze locatie. Zo is het een van de locaties voor Kursusproject IJsselstein, waar bewoners cursussen in onder andere kunst, cultuur, persoonlijke ontwikkeling, automatisering en taal volgen. > Prins Bernhardlaan 22
Ambulante dienstverlening Door heel IJsselstein biedt Reinaerde, in samenwerking met het Sociaal Team, Pulse en eventueel andere partners, ambulante ondersteuning aan mensen met een licht verstandelijke beperking,in de eigen woning. eer weten over de voorzieningen van Reinaerde? M Kijk op www.reinaerde.nl.
Lister - begeleiding en huisvesting aan mensen met psychiatrische en/of verslavingsproblemen in en rondom Utrecht
Kursusproject IJsselstein: www.kpij.nl
Lister IJsselstein Lister IJsselstein in IJsselstein bestaat uit twee teams: team IJsselveld en team Vianen. De twee teams bieden ambulante begeleiding en Volledig Pakket Thuis (VPT) aan mensen met psychiatrische problematiek die zelfstandig wonen. > Eurovisieplein 1
Buitenlocaties van De Weiderij Jachthaven Marnemoende in IJsselstein biedt werk- en dagbesteding aan volwassenen met een verstandelijke beperking. Bij Hockey Club IJsseloever (HCIJ) is werk voor mensen met een verstandelijke beperking die het leuk vinden om op een kleinschalig terrein van een hockeyclub te werken. Reinaerde New Limits Binnen het wooncomplex New Limits huurt Reinaerde studio’s en appartementen voor 18 mensen met een lichte tot matige verstandelijke beperking. De cliënten wonen individueel en krijgen ondersteuning bij het structureren en organiseren van de dagelijkse zaken. > Pandora 61
Meer weten over Lister? Kijk op www.lister.nl.
Woningcorporatie Provides Provides is de grootste woningcorporatie van IJsselstein. De corporatie verhuurt ongeveer 3500 woningen in IJsselstein. > Zomerdijk 14
De IJsselburg Op de IJsselburg wonen 19 cliënten in de leeftijd van 20 tot 73 jaar. De ondersteuningsvragen zijn zeer divers: van het geven van enige ondersteuning tot het bieden van veel structuur en duidelijkheid. De meeste cliënten hebben een matige tot ernstige verstandelijke beperking. Een aantal cliënten is meervoudig beperkt. > Duitslandstraat 5
www.provides.nl
Poortdijk 34 Aan de Poortdijk 34 bevindt zich een fysiotherapiepraktijk, logopediepraktijk, pedicure/manicure en gezichtsverzorging en Yogacentrum Artemis.
15
Welzijnsorganisatie Pulse Pulse is de welzijnsorganisatie voor inwoners van IJsselstein. Pulse werkt samen met bewoners aan de kwaliteit van wonen en leven, thuis en in de buurt. Pulse werkt vanuit negen locaties in IJsselstein. Het hoofdkantoor is gevestigd in woonzorgcentrum Ewoud. > Jan van der Heydenweg 2C, 030 - 686 80 30 Locatie Kameraplein (voorheen Wijk Informatie Centrum) Op het Kameraplein 73 vinden verschillende maatschappelijke organisaties hun plek. De wijkbeheerders van Provides zijn regelmatig aanwezig, de sociaal werkers van Pulse die advies op maat bieden bij eenzaamheid of sociaal isolement hebben hier hun werkplek, de inloopspreekuren van buurtbemiddelingen vinden hier plaats, evenals de spreekuren van het Sociaal Team. Daarnaast is de locatie te huur voor buurtactiviteiten en wordt de plek gebruikt als vergaderlocatie door bewonersorganisaties. > Kameraplein 73 Locatie Multifunctioneel Centrum De Sterrenwacht In dit centrum organiseert Pulse diverse activiteiten. Ook worden veel activiteiten door bewonersorganisaties of andere vrijwilligersinitiatieven georganiseerd. Iedere woensdagavond kunnen bewoners tegen een lage prijs samen eten aan de Aanschuiftafel. Iedere dinsdag en donderdag is er een huiskamer, met koffie, een activiteit en een goed gesprek. Daarnaast zijn er taallessen en computercursussen. Bovendien is er iedere woensdagochtend inloopspreekuur voor mensen die hulp willen bij het op orde brengen van hun administratie. > Marinus Vermeerplein 1
Studio 10 Studio 10 is oorspronkelijk opgezet als tijdelijke jeugdlocatie. In 2013 hebben bewoners kenbaar gemaakt dat ze het buurthuis graag willen behouden. Sindsdien heeft Studio 10 een permanente vergunning. Er zijn jongerenwerkers aanwezig die activiteiten met jongeren ondernemen, of gewoon met ze praten. In de loop der tijd is geïnvesteerd in het multifunctioneel maken van de locatie. Dat is tot op zekere hoogte gelukt. Vooral in de ochtenden en middagen tot 4 uur wordt Studio 10 voor andere activiteiten gebruikt dan jongerenactiviteiten. Studio 10 biedt bijvoorbeeld ruimte aan een kookclub, een naaiwerkclub, een handwerkclub en computerondersteuning. Ook is de locatie het vertrekpunt voor vrouwenwandelingen door IJsselstein. Bewoners geven aan dat de ruimte laagdrempeliger mag zijn. Aan de studio kleeft nog erg het imago van een jongerencentrum voor jongeren met een niet-Nederlandse achtergrond. > Televisiebaan 143
Kijk voor alle activiteiten in De Sterrenwacht op www.stichting-pulse.nl/activiteiten/index
Toekomst Studio 10 Studio 10 werd in 2009 door de gemeente gebouwd om een tijdelijk onderdak te bieden aan jongeren en andere wijkbewoners voor sociaal-culturele activiteiten. Begin 2014 is een definitieve omgevingsvergunning verleend aan Studio 10. Het gebouw is eigendom van de gemeente, en staat op de lijst “af te stoten” vastgoed. Met Pulse is een huurovereenkomst afgesloten tot eind 2016. Hierna beslist de gemeente hoe verder.
Wilt u een ruimte huren bij Pulse? Kijk dan op www.stichting-pulse.nl/locaties-ruimtes
Fokus woonproject Het Fokus woonproject ligt in IJsselveld-West, vlakbij de sneltramhalte en winkelcentrum Clinckhoeff. De 18 fokuswoningen zijn bestemd voor mensen met een ernstige lichamelijke beperking, die onafhankelijk en zelfstandig willen wonen. Het is een combinatie van een aangepaste woning met 24-uurs dienstverlening op afroep. Meer weten? Kijk op www.fokuswonen.nl
“Een van de belangrijkste redenen om Studio 10 neer te zetten was dat er jongerenoverlast was. Die overlast is voor 95% verdwenen.” Bewoner IJsselveld-Oost
16
BOKA IJsselstein In de wijk IJsselveld-Oost staat het gebouw van de tussenvoorziening BOKA, een tijdelijke opvang voor mensen uit de regio Utrecht die dak- en/of thuisloos zijn geworden. De ene keer gaat het om een gezin met kinderen of een echtpaar, de andere keer om een alleenstaande volwassene of om een jongere die niet meer bij zijn ouders kan wonen. BOKA heeft 16 kamers en 2 gezinsappartementen. Mensen kunnen hier maximaal 8 weken blijven. > Hitteschild 6 eer informatie over BOKA vindt u op M www.tussenvoorziening.nl
3.7 Sociaal Team en Jeugdteam Om de inwoners goed te ondersteunen op het gebied van zorg, is de gemeente met een aantal maatschappelijke partners het Sociaal Team gestart. Het sociaal team ondersteunt inwoners in kwetsbare situaties. Er wordt uitgegaan van de kracht van de inwoner en zijn netwerk, de medewerker ondersteunt bij het vinden van oplossingen. Het Sociaal Team is er voor alle hulp- en zorgvragen, zoals vragen over werk, inkomen, wonen, gezondheid en schulden.
In het Sociaal Team zitten hulpverleners met verschillende deskundigheden. Zij adviseren elkaar over de verschillende hulpvragen en zorgen ervoor dat de hulp op elkaar wordt afgestemd. De inwoner krijgt te maken met één hulpverlener als vast aanspreekpunt. Samen met die hulpverlener maakt hij of zij een plan waarin alle hulpvragen aan de orde komen. Op deze wijze wordt de inwoner sneller en efficiënter geholpen. Voor kinderen en jongeren is een apart Jeugdteam geformeerd met medewerkers van jeugdorganisaties. Dit team richt zich volledig op vragen rondom gezin, jeugd, opvoeden en opgroeien. Sociaal Team WAC (Wijkactiviteitengebouw Achterveld) Heemradenlaan 34A Open op maandag, dinsdag en donderdag van 09.00 tot 12.00 uur. 030 – 765 00 26
[email protected] Jeugdteam Wijk Ontmoetingscentrum (WOC) Merkelbachlaan 2 3401 EX IJsselstein 030 - 686 99 01 / 06 - 47 21 78 26
[email protected]
Decentralisatie sociaal domein Er verandert op dit moment veel in de zorg. De gemeente IJsselstein is sinds 2015 verantwoordelijk voor de jeugdzorg, werk en inkomen, extramurale ondersteuning voor bewoners met een beperking, chronisch zieken en ouderen. Een deel van deze taken hebben gemeenten nu ook al, een deel nemen zij over van de Rijksoverheid. Dit heet ook wel de decentralisatie van het sociaal domein. De gemeente IJsselstein heeft het sociaal team en het jeugdteam opgericht om deze taken zo goed mogelijk en voor iedere bewoner op maat uit te kunnen voeren.
Inzet informele netwerk 75-plussers Het inzetten van het informele netwerk wordt steeds belangrijker. Aan 232 zelfstandig wonende 75-plussers is gevraagd van wie zij financiële, emotionele en praktische hulp kunnen krijgen indien zij dat nodig hebben. Eén op de zeven (14%) 75-plussers in IJsselstein-Noord heeft aangegeven dat zij geen financiële steun kunnen krijgen van partner, (klein)kinderen, andere familie of vrienden/ kennissen. Ook kan 6% niet bij hun netwerk terecht voor emotionele steun en 8% niet voor praktische steun. Bron: huisbezoekproject 75-jarigen, Pulse, 2013
17
Zorg en zelfredzaamheid 75-plussers 25% van 232 ondervraagde zelfstandig wonende 75-plussers in IJsselstein-Noord heeft wekelijks hulp bij het huishouden van de thuiszorg. 21% van de ouderen heeft een particuliere hulp in de huishouding. Naast huishoudelijk hulp wordt er ook hulp bij de persoonlijke verzorging en medische hulp gegeven. Van de 75-plussers ontvangt 13% wekelijks hulp bij de persoonlijke verzorging en 6% ontvangt wekelijks medische hulp, bijvoorbeeld bij het verzorgen van wonden, geven van injecties.
HULP AAN EN VERZORGING VAN 75-PLUSSERS PER WIJK IN IJSSELSTEIN-NOORD
Hulp thuiszorg wekelijks Hulp particulier zorg wekelijks Persoonlijke verzorging wekelijks Medische hulp wekelijks
Oranje-/Europa- kwartier
IJsselveld- Oost
IJsselveldWest
20% 22% 8% 4%
27% 15% 16% 15%
28% 25% 16% 1%
lieren (46%) en de kleine reparaties in en bij het huis/ tuinonderhoud (54%) roepen zij vaak de hulp van partner, familie en kennissen in. Voor het zwaar huishoudelijk werk maken zij vaak gebruik van de thuiszorg en de particuliere hulp (45%).
9% van de 75-plussers heeft aangegeven dat ze behoefte hebben aan extra ondersteuning of aanpassingen. Dit zijn 21 van de in totaal 232 bezochte 75-plussers. De dagelijkse boodschappen, het bereiden van de warme maaltijden
en het licht huishoudelijk werk doen de 75-plussers vooral zelf.
Voor het invullen van formu-
Bron: huisbezoekproject 75-jarigen, Pulse, 2013
“Een grand café of een lunchroom met een terrasje, dat zou nou leuk zijn! Bijvoorbeeld bij het nieuwe winkelcentrum! Zodat je als oudere even een kopje koffie kunt drinken.” Bewoner
3.8 Integraal Wijkteam In IJsselstein Noord is het Integraal Wijkteam actief, dat bestaat uit medewerkers van woningcorporatie Provides, politie, gemeente, welzijnsorganisatie Pulse en vertegenwoordigers van bewonersgroepen. Het team richt zich met name op de leefbaarheid van de wijk en de openbare ruimte en ondersteunt bij het realiseren van initiatieven voor de wijk. Iedere zes weken komt het team bij elkaar en bespreekt wat er in de wijk speelt en stemt de acties met elkaar af.
Op verzoek schuiven deelnemers van andere organisaties aan, zoals bijvoorbeeld uit de zorg, het onderwijs of het bedrijfsleven. Sinds eind 2013 neemt ook een lid van de bewonersgroep deel aan de wijkteamoverleggen. Individuele bewoners die situaties of signalen willen bespreken kunnen op verzoek ook deelnemen.
18
4 Veiligheid in IJsselstein-Noord Veiligheid is een fundamenteel recht. Je veilig voelen, met name in je eigen woonomgeving, is voor de meeste mensen bepalend voor de kwaliteit van leven. Hoe staat het met de veiligheid in IJsselstein-Noord? Hoe veilig vinden de bewoners de wijk? Hoeveel misdrijven worden er gepleegd en hoeveel aangiften worden er gedaan? In dit hoofdstuk leest u de antwoorden en meer informatie over veiligheid.
4.1 Soorten en aantal misdrijven in IJsselstein
4.2 Criminaliteit in IJsselstein-Noord
Onderstaande tabel geeft het aantal misdrijven aan in de jaren 2007 tot en met 2014 in IJsselstein. In zijn geheel is de criminaliteit in IJsselstein tussen 2007 en 2014 met 51% gedaald. Met name het aantal autokraken en fietsendiefstal is afgenomen.
Uit de Dimensus Monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014 blijkt dat een op de drie bewoners van IJsselstein (32%) aangaf slachtoffer te zijn geweest van één of meer delicten of vormen van criminaliteit. In Noord zijn deze percentages het hoogst van heel IJsselstein. In IJsselveld-West geeft 41% van de bewoners aan slachtoffer te zijn geweest, in IJsselveld-Oost 40% en in Oranjeen Europakwartier 39%.
4.3 Veiligheidsbeleving “De veiligheid is verbeterd. Bewoners bellen sneller de politie als ze wat zien, en ze richten hun woningen preventief beter in. De politie spreekt verdachte personen pro-actief aan. Overlastgevende of criminele jongeren weten dat we ze kennen. We halen ze uit de anonimiteit. Dat lukt goed door de samenwerking en informatieuitwisseling tussen alle betrokken organisaties.” Professional
Aan IJsselsteiners is gevraagd of zij zich in het algemeen wel eens onveilig voelen. Daarbij konden zij ook aangeven hoe frequent (vaak, soms, zelden) zij zich onveilig voelen. Bijna een op de vier IJsselsteiners voelt zich wel eens onveilig. Daarvan voelt 1% zich vaak onveilig, 17% soms en 5% zelden. Vergeleken met 2011 voelen meer bewoners zich altijd veilig (77% tegenover 70% in 2011). In de jaren daarvoor voelde ongeveer de helft van de bewoners zich veilig.
GEGEVENS BUREAU REGIONALE VEILIGHEIDSSTRATEGIE (RVS), OKTOBER 2014
IJSSELSTEIN 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ***
Ontwikkeling misdrijven 2014 t.o.v. 2007 afname / toename
criminaliteit totaal 2626 2401 2010 2052 1714 1534 1479 1290 51% autokraak 522 334 361 308 138 206 167 110 79% fietsdiefstal 324 434 203 257 184 116 144 93 71% vernielingen 386 399 317 346 301 288 260 275 29% woninginbraken 216 198 202 232 157 113 132 129 40% geweld: totaal 197 197 212 143 180 155 154 132 33% meldingen jongerenoverlast - - - - 228 216 180 Cijfers in deze tabel kunnen op enkele punten verschillen van de cijfers genoemd in het Integraal Veiligheidsplan (IVP) 2012-2014. Dit is te verklaren door veranderingen in de registratie van meldingen, en berekeningen van het RVS. Voor de monitoring is daarom uitgegaan van de in het IVP genoemde doelstellingen (% afname), en de cijfers van voorgaande jaren, zoals deze nu in de RVS database staan. Bron: Integraal Veiligheidsplan IJsselstein, 14 november 2013
19
AANDEEL BEWONERS DAT ZICH (ON)VEILIG VOELT IN DE EIGEN BUURT, NAAR BUURT (%)
IJsselveld-Oost
56%
IJsselveld-West
2 81%
37%
5
1
15%
4
nooit onveilig zelden onveilig soms onveilig
IJsselstein Centrum
79%
4
Oranje- en Europakwartier (Noord)
80%
4
IJSSELSTEIN
81%
4
14%
2
vaak onveilig
16% 14%
1
IJsselstein Zuidwest
87%
1
IJsselstein Zuidoost
84%
5%
Achterveld Noord/Oost
86%
6%
9%
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
88%
3
8% 1
11%
1
11%
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
“Als ik kijk naar de cijfers dan is het veiliger geworden. Auto-, woninginbraak en jeugdoverlast is verminderd, maar ik kan me voorstellen dat mensen zich toch niet veilig voelen. Ze voelen zich soms geïntimideerd door groepen jongeren, met name bij de Jumbo.” Professional
In de eigen wijk IJsselsteiners voelen zich in de eigen wijk over het algemeen iets veiliger: in de eigen wijk voelt 19% zich soms of vaak onveilig, in IJsselstein is dat 20%. Bewoners van IJsselveld-Oost voelen zich meer dan gemiddeld onveilig in de eigen buurt: 5% vaak en 37% soms. Er wordt in IJsselveld-Oost wel een significante verbetering van (het gevoel van) de veiligheid gesignaleerd ten opzichte van 2009. Tussen 2011 en 2013 is het gevoel gelijk gebleven. Bekijk de cijfers over heel IJsselstein tussen 2007 en 2013 in de bijlage. Het functioneren van buurthuis Studio 10 speelt hier een cruciale rol, naast meer intensieve surveillance door politie, gemeentelijke streetcoach en BOA’s (Bijzondere Opsporingsambtenaren) in combinatie met cameratoezicht en voorlichtingsactiviteiten.Ook wordt het inzetten van intermediairs uit de wijk zelf gezien als een sleutel tot verbetering van onderlinge verhoudingen in de wijk.
“Ik ervaar IJsselveld-Oost als redelijk veilig. Niet onveiliger dan andere wijken in IJsselstein. We hebben de statistieken en het imago tegen ons.” Bewoner
Uit gesprekken met bewoners blijkt dat inwoners de onveiligheid die zij ervaren niet zien als iets dat met hun eigen wijk te maken heeft. Ze geven allemaal aan dat zij het gevoel hebben dat het in heel Nederland slechter gesteld is met de veiligheid. Deuren doen zij vaker op slot dan vroeger, er is meer aandacht voor inbraak en woningovervallen, mensen gaan minder snel de straat op als het donker is.
“Binnenshuis voelen bewoners zich veilig, maar op straat gaan ’s avonds, daar zijn mensen voorzichtig in, dan blijven ze soms binnen.” Professional “Een tijd geleden was er voorlichting in de wijk door politie en een ex-inbreker, die had foto’s bij zich uit de wijk, zoals van openstaande raampjes. Daar kwamen ontzettend veel mensen op af. Dat was echt een goede zet! Ik merk dat ik daar nog steeds vaak aan denk.” Bewoner “De verlichting in IJsselveld-West vind ik slecht, er zijn veel donkere plekken. Dat geeft een onveilig gevoel. Ik kies zodra het donker wordt sneller de auto.” Bewoner
“Door de camera’s is de overlast van jongeren in IJsselveld-Oost minder geworden. Je merkt dat er meer gehandhaafd wordt. Er loopt meer politie op straat.” Bewoner
20
4.4 Overlast
Vermogensdelicten
De gemeente IJsselstein heeft in de monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014 verschillende vormen van overlast gemeten: sociale overlast, verloedering, vermogensdelicten, dreiging en verkeersoverlast.
Ook voor de mate waarin vermogensdelicten voorkomen is een indicator opgesteld, waarbij geldt: hoe lager de waarde hoe gunstiger de situatie. De delicten die bij deze indicator horen zijn: inbraak in woningen, beschadiging of vernieling aan auto’s of diefstal van auto’s, diefstal uit auto’s en fietsendiefstal.
Indicatoren Om overlast te meten werkt de monitor met indicatoren: de resultaten van verschillende vragen over het onderwerp zijn samengevoegd tot één score op een schaal van 1 tot 10. Een hogere waarde staat voor meer overlast, dus een minder ongunstige situatie. Hier lichten wij een aantal opvallende zaken uit.
IJsselveld-Oost en IJsselveld-West heeft een relatief hoge score op het voorkomen van vermogensdelicten in 2013 ten opzichte van 2011. Dit wijst op een toename van vermogensdelicten. In Oranje- en Europakwartier is de score afgenomen ten opzichte van 2011. Deze score ligt precies op het gemiddelde van IJsselstein (3,0). Ter vergelijking: de score van IJsselveld-Oost is 4,3, de score van IJsselveld-West 4,1, beiden het hoogst van IJsselstein.
Sociale overlast De mate van sociale overlast wordt afgemeten aan de hand van het voorkomen van overlast in de buurt door (groepen) jongeren, omwonenden en horeca, door dronken mensen op straat of mensen die op straat lastig worden gevallen en door overlast van druggebruik en zwervers.
Verkeersoverlast De mate van verkeersoverlast is bepaald aan de hand van het voorkomen van te hard rijden, agressief verkeersgedrag, geluidsoverlast door verkeer en parkeeroverlast.
Gemiddeld scoort IJsselstein een indicatorwaarde van 1,6, dat relatief beperkt is. In IJsselveld-Oost is meer sociale overlast dan gemiddeld (2,6). De sociale overlast is hier ook toegenomen ten opzichte van afgelopen jaren. IJsselveld-West scoort gemiddeld (1,6), de sociale overlast is hier wat afgenomen. Europa- en Oranjekwartier scoren 1,7.
De indicatorwaarde van IJsselstein gemiddeld bedraagt 3,5. De waarde varieert weinig tussen de buurten. In IJsselveld-West is de situatie verslechterd van 2,4 naar 3,8. In IJsselveld-Oost en Europa- en Oranjekwartier is de verkeersoverlast tussen 2011 en 2013 verbeterd.
Verloedering
Dreiging
Om de mate van verloedering te bepalen zijn de volgende voorvallen gekozen: bekladding van muren of gebouwen / graffiti, rommel op straat, hondenpoep op straat en vernieling van publiek eigendom, zoals bushokjes of andere voorzieningen in de openbare ruimte. Aan bewoners is gevraagd hoe vaak dit voorkomt in de buurt. Hieruit komt vervolgens een indicatorwaarde.
De mate van dreiging is gebaseerd op de beleving van de inwoners van het voorkomen van straatroof, ongewenste aandacht voor vrouwen en meisjes, jeugdcriminaliteit, drugsoverlast, geweldsdelicten, op straat lastig gevallen worden en bedreiging.
Wat betreft verloedering scoort IJsselstein gemiddeld een 3,2. IJsselveld-Oost scoort met een 4,7 het hoogst van alle wijken. In 2011 scoorde deze buurt nog het laagst van alle wijken. Hier is de situatie dus verslechterd als het gaat om verloedering. Ook IJsselveld-West (4,0) en Europa/Oranjekwartier (3,4) scoren onder gemiddeld. In IJsselveld-West is de mate van verloedering ook iets toegenomen. In Europa/Oranjekwartier is de situatie iets verbeterd ten opzichte van 2011.
Gemiddeld is de mate van dreiging in IJsselstein beperkt: 1,1. Die score is al jaren hetzelfde. In de meeste buurten varieert de score tussen de 0,8 en 1,5. In IJsselveld-Oost wordt duidelijk meer dreiging ervaren dan gemiddeld (2,8). In mindere mate geldt dat ook voor het Oranje- en Europakwartier (1,5) en IJsselveldWest (1,5).
“Je ziet vaak dat portieken achteruit gaan zodra oudere bewoners vertrekken. Er is dan meer irritatie en er zijn meer overlastmeldingen. Het is daarom belangrijk om te zorgen voor diversiteit.” Professional
21
4.5 Buurtbemiddeling Buurtbemiddeling helpt buurtbewoners problemen met elkaar op te lossen. Getrainde vrijwilligers gaan praten met alle betrokken partijen en organiseren een gezamenlijk gesprek om tot een oplossing te komen. In IJsselsteinNoord is buurtbemiddeling in 2014 36 keer ingeschakeld. In heel IJsselstein zijn in totaal 67 meldingen van burenoverlast gedaan in 2014. IJsselstein-Noord is de wijk in IJsselstein waar bewoners het meest een beroep doen op buurtbemiddeling. Vanaf 2011 liep het percentage overlastmeldingen uit Noord terug tot minder dan 40%. In 2014 is echter weer sprake van een stijging. Meer dan de 40% van alle overlastmeldingen in IJsselstein is afkomstig uit Noord. Bekijk meer cijfers over veiligheid en leefomgeving in de bijlage.
“Dagelijks informatie verkrijgen van partners en in contact blijven met de jeugd. Om zo te weten wat er speelt in criminele jeugdgroepen. Dat is belangrijk.” Professional
OVERLASTKLACHTEN BUURTBEMIDDELING IJSSELSTEIN-NOORD 2014
Klacht Aantal Overlast van dieren 3 Pesten/treiteren 3 Geluidsoverlast 10 Bedreiging/intimidatie 4 Stankoverlast 1 Parkeerproblemen 2 Tuingeschil 2 Overlast kinderen 4 Schelden/verbaal geweld 2 Rommel/troep 3 Verstoorde relatie 1 Overig 1
“Ik hou van een schone en leefbare wijk. Ik vind het ook belangrijk om kinderen daar op jonge leeftijd in mee te nemen. Daarom werken we met de kinderen van de basisscholen aan knijperacties.” Bewoner
22
5 Sociale samenhang en participatie Hoe staat het met de sociale samenhang in IJsselstein-Noord? Kennen bewoners elkaar en willen ze iets voor elkaar en de wijk of buurt doen? Organiseren ze wel eens iets in of voor de wijk?
5.1 Betrokkenheid en binding Uit de monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014 blijkt dat veel bewoners uit Noord zich betrokken voelen bij de buurt. Die betrokkenheid wordt gemeten aan de hand van de vraag of bewoners zich medeverantwoordelijk voelen voor de leefbaarheid en veiligheid in hun buurt. In IJsselstein voelt 8 tot 9 van de 10 bewoners (84%) zich medeverantwoordelijk. In IJsselveld-West ligt dit aandeel iets boven het gemiddelde (87%), in IJsselveld-Oost en Oranje- en Europakwartier ligt de betrokkenheid onder het gemiddelde, respectievelijk 80% en 79%. In Oranjeen Europakwartier en IJsselveld-West is de betrokkenheid gedaald ten opzichte van 2011.
“Waarom ik betrokken ben bij de wijk? Dat is simpel: ik woon hier, en ik wil graag dat het gezellig is. Ik wil niet op een vuilnisbelt wonen en dan moet ik dus zelf helpen opruimen.” Bewoner
“Mijn indruk is dat de betrokkenheid en participatie in Noord heel behoorlijk is. Er zijn bewonersgroepen, een knijperploeg, project Schoon is Gewoon. Het kan altijd beter, maar vergeleken met andere buurten gebeurt er best veel op dit gebied.” Professional
Binding met de buurt De gemeente IJsselstein heeft bewoners in 2014 een oordeel laten geven over verschillende stellingen over de binding met de buurt. Tussen de buurten verschilt het beeld nogal. Vooral bewoners van IJsselveld-Oost laten minder binding zien met hun buurt. In Oranje- en Europakwartier zijn bewoners minder te spreken over de samenstelling van de buurt; aan de andere kant vinden de bewoners van deze buurt iets vaker dan gemiddeld dat het een gezellige buurt is met veel saamhorigheid.
Aandacht voor huurders Er is een duidelijke relatie tussen woonduur, huiseigenaarschap, leeftijd en gehechtheid aan de wijk, blijkt uit de cijfers van de Monitor Veiligheid en Leefomgeving. De gehechtheid aan de buurt neemt toe naarmate men ouder is en naarmate men er langer woont. Bewoners van een koopwoning voelen zich ook vaker (zeer) gehecht/betrokken bij de wijk dan bewoners van een huurwoning. Er is mede dankzij de wijkvernieuwing IJsselveldOost, die zich geheel richt op de huurgebieden, veel aandacht voor de huurders.
Schoon is gewoon Het project Schoon is gewoon is een initiatief van de bewonersgroep IJsselveld-Oost. In 2011 sloot de bewonersgroep een convenant met Pulse, gemeente, Provides, Politie en Vluchtelingenwerk Midden Nederland. In het convenant staat dat de deelnemende partijen streven naar een schone wijk en een omslag in het gedrag van bewoners ten aanzien van hun directe woonomgeving. Het project Schoon is gewoon bestaat nog steeds. Een van de succesvolste activiteiten is de Knijperploeg, een actieve groep bewoners die er regelmatig op uit trekt om zwerfafval op te ruimen.
23
Bewonersgroepen IJsselstein-Noord bekendst
“Verbindingen leggen, voor de mensen die willen. Dat vind ik belangrijk. Maar het hoeft niet! Je moet niet gaan pushen. Wat willen mensen in een wijk? Die vraag is belangrijk.” Bewoner
Uit de monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014 blijkt dat circa 7 op de 10 bewoners van IJssel-stein weet dat er in de wijk een bewonersgroep bestaat. De bewonersgroepen van IJsselstein-Noord zijn veruit het bekendst van alle bewonersgroepen in IJsselstein: 87% van de bewoners kent de bewonersgroep in IJsselveld-West, 84% kent die van Oranjeen Europakwartier en 79% die van IJsselveld-Oost. De bekendheid van de bewonersgroep van Oranjeen Europakwartier is het meest toegenomen.
5.2 Bewonersgroepen IJsselstein-Noord In IJsselstein-Noord zijn vier bewonersgroepen actief: • Europa- en Oranjekwartier • Twee bewonersgroepen IJsselveld-Oost. Begin 2014 heeft een deel van de oorspronkelijke bewonersgroep zich afgesplitst, waardoor er nu twee bewonersgroepen zijn. • IJsselveld-West
Wijkplatform In Noord worden eens per kwartaal wijkplatformen georganiseerd: overleggen tussen bewonersgroepen, gemeente en andere organisaties. Deze worden georganiseerd door de bewonersgroepen, zij bepalen de agenda. Sommige bewonersgroepen vinden het contact met de gemeente goed, anderen hebben het gevoel dat er te vaak pas achteraf naar ze geluisterd wordt of dat er beslissingen worden genomen waarin zij niet gekend worden.
De bewonersgroepen werken aan een leefbare wijk en het versterken van de sociale samenhang. Om dat te bereiken organiseren zij activiteiten en communiceren zij voor en met bewoners, natuurlijk face-to-face maar ook via www.OnsIJsselstein.nl. Bewonersgroepen stimuleren bewoners ook om actief te worden voor de wijk, zoals het organiseren van straatbarbecues, kinderactiviteiten en andere sociale ontmoetingen.
5.3 Participatie in de wijk De bewonersgroepen nemen ook deel aan de wijkoverleggen, waar gemeente, Pulse, Provides, politie en andere organisaties aan deelnemen. Naast de bewonersgroepen worden ook de andere bewonerscontacten benut om de bewoners erop te wijzen dat zij met hun vragen, suggesties en klachten bij het Integraal Wijkteam terecht kunnen. Ook kunt u bij de bewonersgroep terecht voor het aanvragen van wijkbudget voor een idee in uw wijk. De bewonersgroep heeft contact met het Integraal Wijkteam over de aanvragen. I edere bewonersgroep heeft een eigen pagina op www.onsijsselstein.nl/ijsselstein-noord/bewonersgroepen/. Hier vindt u ook de contactgegevens.
Het blijft lastig om bewoners te vinden die actief willen deelnemen aan een bewonersgroep, activiteiten of wijkoverleggen. Voor bewonersgroepen is het lastig om nieuwe leden te trekken. Vaak is een kleine kern langere tijd actief. Bewoners verbinden zich het liefst aan activiteiten die zij leuk vinden en een beperkte tijd duren. In gesprekken geven bewoners dit ook aan. Sommige bewoners vragen zich af of er wel behoefte is aan participatie van wijkbewoners. Professionals die Noord vergelijken met andere wijken, zijn van mening dat de participatie in de wijk behoorlijk hoog is. Eén op de vijf bewoners (19%) van IJsselstein geeft aan zich het afgelopen jaar actief ingezet te hebben om de buurt te verbeteren. In IJsselveld-Oost en Europaen Oranjekwartier is dit respectievelijk 22% en 20%. IJsselveld-West scoort het een na laagst met 17%.
“Er blijft best vaak geld van het wijkbudget over. Misschien zijn we als bewonersvereniging in IJsselveld-West wel overbodig, daar moet je ook over nadenken, je kan niet iets in stand houden dat niet nodig is.” Bewoner
24
“Het is best lastig om wijkgerichte initiatieven van de grond te krijgen. Mensen zijn wel individueel gericht, ze zetten zich in voor hun eigen stoep, of de boom voor de deur. Aan de andere kant wordt er toch ook wel weer veel georganiseerd. Denk aan de markten bij de Clinckhoeff. Als je dat vergelijkt met een Achterveld, daar gebeurt dat niet. Het is een kleine vast groep die zich daarvoor inzet. En die is misschien nog wel actiever dan de bewoners in andere wijken.” Professional
Eenzaamheid 75-plussers Uit het huisbezoekproject 75-jarigen blijkt dat 43% van de 232 ondervraagde 75-plussers in IJsselstein-Noord zich eenzaam voelt (36% matig eenzaam en 7% ernstig eenzaam).
Activiteiten in de wijk Er worden in IJsselstein-Noord veel activiteiten georganiseerd, door bewoners, soms met ondersteuning van medewerkers van welzijnsorganisatie Pulse.
AANDEEL 75-PLUSSERS DAT ZICH EENZAAM VOELT PER WIJK IN IJSSELSTEIN-NOORD
• Knijperploeg: 15 tot 20 vrijwilligers ruimen eens per 6 weken al knijperend zwerfvuil op in IJsselveldOost en 2 maal per jaar is er een knijperactie in IJsselveld-West met de basisscholen de Tandem en de Agnesschool.
IJsselveld- West
Eenzaam 38% 56% 39% Naast gevoelens van eenzaamheid beantwoordden de ouderen ook vragen over sociale activiteiten. Zo’n 14% van de 75-plussers blijkt vrijwel nooit tot een paar keer per jaar bezoek te ontvangen. Dit zijn ook de ouderen die hoog scoren op de ernstig eenzaamheidsgevoelens.
• Festivals IJsselveld: 3 keer per jaar op het parkeerterrein van de Clinckhoeff. Georganiseerd door bewoners uit IJsselstein-Noord, ondersteund door Pulse. - www.ijsselveldfestivals.nl • Burenhulp: in Europa/Oranjekwartier en IJsselveldWest organiseert een aantal bewoners Burenhulp. Buren helpen elkaar met kleine klusjes of hulp, zoals boodschappen doen of het ophangen van een schilderij. - Burenhulp Europa/Oranjekwartier: 06 - 252 35 414 - Burenhulp IJsselveld-West: 06 - 293 61 484
Oranje-/Europa- IJsselveld- kwartier Oost
Bron: huisbezoekproject 75-jarigen, Pulse, 2013
“In IJsselveld-West zijn we als buren in ons rijtje heel betrokken bij elkaar. We houden een kerstborrel, komen op elkaars verjaardag. We hebben in ons rijtje echt een band. We helpen elkaar veel. Maar wel in het klein, niets groots.” Bewoner
• Burendagen: de bewonersgroepen organiseren ieder jaar buurtfeesten op burendag in september. Met spelletjes, eten en drinken zijn dit leuke momenten voor de buurtbewoners om elkaar te ontmoeten. • Activiteiten in De Sterrenwacht, zoals: huiskamer, mahjongclub, computerlessen, spelletjesavonden, taalmaatjes, aanschuiftafel en vergaderruimte voor bewoners uit de wijk. • Activiteiten in Studio 10, zoals een kookclub, jongereninloop, naaiatelier, koffie-inloop voor volwassen, computerhulp, taallessen, peutergroep en andere incidentele activiteiten.
25
Onderzoek Wijkregie Resultaten onderzoek Wijkregie uitgelicht voor de wijk IJsselstein-Noord • Iets organiseren voor de wijk 11% van de bewoners heeft de afgelopen twee jaar iets georganiseerd voor de eigen wijk, 2% is van plan dit te gaan doen en 87% is dit niet van plan. • Op de hoogte van bewonersorganisaties 17% van de bewoners is op de hoogte van het bestaan van bewonersorganisaties in de eigen wijk, 74% is hiervan op de hoogte maar kent ze niet bij naam en 9% is niet op de hoogte van het bestaan van bewonersorganisaties. • Op de hoogte van wijkbudgetten 2% van de bewoners is op de hoogte van het bestaan van wijkbudgetten en heeft hier eens gebruik van gemaakt, 25% is op de hoogte en weet waar hij of zij terecht kan voor de wijkbudgetten, 73% kent de wijkbudgetten niet. • Actieve bewoners en hun inzet voor de wijk De bewoners die zich actief hebben ingezet voor de wijk, helpen voornamelijk buurtbewoners (18%), denken mee over de toekomst van de woonomgeving (10%), werken mee aan het schoonhouden van de wijk (9%) of werken mee aan sociale activiteiten (9%). • Wat zeggen de niet-actieven? Van de bewoners die zich het afgelopen jaar niet actief hebben ingezet voor de leefbaarheid van de wijk (60%) geeft 8% aan dit wel te willen doen, 47% wil of kan dit niet en 45% weet het niet of heeft geen mening.
“In IJsselveld-Oost kwam Burenhulp niet van de grond. Er was geen belangstelling van bewoners om dit te trekken, mijn ervaring is dat bewoners wat afstandelijker zijn richting organisaties. Ze regelen veel onderling, er is geen organisatie voor nodig.” Professional
5.4 WMO-aanvragen in IJsselstein Klanttevredenheidsonderzoek onder klanten die contact opnemen voor WMO, over 2012, IJsselstein-breed. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) regelt dat mensen met een beperking ondersteuning kunnen krijgen. Gemeente IJsselstein onderzocht in 2012 de klanttevredenheid onder alle bewoners in IJsselstein die contact opnamen met de afdeling WMO. Van de 600 verstuurde vragenlijsten zijn er 308 geretourneerd, een respons van 55%. Respondenten namen vooral contact op over vervoer (70%) huishouden (66%), en zorg (64%). In mindere mate stelden zij vragen over wonen (28%), welzijn (14%) en de financiële situatie (13%). Twee derde van de respondenten heeft hulp bij het huishouden, waarvan een op de zes via een persoonsgebonden budget. De WMO-voorzieningen van de 308 respondenten betreffen scootmobiel (32%), rolstoel (31%) en woonvoorzieningen (27%). Een klein kwart ontvangt een tegemoetkoming in vervoerskosten. Iets meer dan een vijfde maakt gebruik van collectief vervoer. Bijna de helft van de respondenten ontvangt hulp van een mantelzorger en een op de zes van een vrijwilliger. Een op de zeven ontvangt zowel hulp van een mantelzorger als van een vrijwilliger. Deze gegevens gelden voor heel IJsselstein.
• Weten bewoners waar zij terecht kunnen met een vraag of klacht? De helft van de bewoners geeft aan te weten waar hij of zij terecht kan met vragen of klachten over de leefbaarheid in de wijk. Van de bewoners die weten waar zij terecht kunnen, heeft 38% weleens een vraag gesteld of een melding gedaan. Er werd het meest gemeld bij het algemene meldnummer van de gemeente, de politie of direct bij een medewerker. Bron: rapportage onderzoek Inwonerspanel Wijkregie, mei 2013.
5.5 Inwonerspanel over maatschappelijke ondersteuning In februari 2012 heeft de gemeente aan het inwonerspanel van ruim 1200 inwoners een digitale vragenlijst voorgelegd. Hierin waren vragen opgenomen over maatschappelijke ondersteuning en hoe inwoners over onderwerpen als vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale omgeving denken.
26
Vraag en aanbod koppelen, vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale samenhang: De helft of meer van de respondenten uit Noord geeft aan de volgende maatschappelijke ondersteuning van de overheid belangrijk te vinden: • Individueel of algemene informatie, advies en ondersteuning geven aan inwoners. • Inwoners moeten voor informatie over zorg, (woon-) voorzieningen en hulp bij één loket terecht kunnen. • Investeren in het begeleiden en het ontlasten van mantelzorgers en vrijwilligers. • Inwoners stimuleren om deel te nemen aan het maatschappelijk verkeer: om kwetsbare groepen meer actief mee te laten doen aan het sociale leven. • Maatschappelijke opvang voor mensen die dakloos of thuisloos zijn geworden. • Het bereiken en begeleiden van mensen met onder andere psychische problemen. • Mogelijkheden om voorzieningen aan te vragen bij de gemeente om zelfstandig functioneren te bevorderen.
> Ruim de helft (56%) van de respondenten uit
Elkaar helpen Hoe bereid zijn bewoners om elkaar te helpen? De gemeente vroeg het inwonerspanel in hoeverre zij een ander zouden willen helpen als die problemen ondervindt in het dagelijks leven. Hieruit blijkt dat van alle inwoners in IJsselstein: • 62% bereid is om boodschappen te doen voor een ander, • 42% bereid is om mee te gaan naar bijvoorbeeld de huisarts of het ziekenhuis, • 27% wel een maaltijd wil bereiden of iemand wil uitnodigen om te komen eten, • 49% wil helpen met invullen van formulieren van bijvoorbeeld gemeente of belastingdienst, • 39% bereid is om met iemand een kopje koffie te drinken of naar het theater te gaan, • 32% anderen wil helpen bij bank- en geldzaken.
> Sociale samenhang en leefbaarheid in de wijken
Noord wil meer met elkaar in contact komen door vraag en aanbod aan elkaar te koppelen. Denk hierbij aan een digitale marktplaats. Bijna een kwart van de respondenten (24%) wil een sociale ontmoetingsplek in de wijk.
> Respondenten denken vrijwilligerswerk makkelijker te kunnen vinden via de lokale (digitale) vacaturebank (74%), een actueel overzicht van lokale vrijwilligersorganisaties op een gemeentelijke website (42%) en advertenties in de lokale krant (37%).
> Mantelzorg zou meer onder de aandacht gebracht kunnen worden door voorbeelden te publiceren in het plaatselijke weekblad (53%) of via de huisartsen (44%) en onderwijs (26%).
kan vergroot worden door voorzieningen aan te bieden voor zorg, sport en ontspanning of door initiatieven van bewoners en verenigingen te ondersteunen (52%).
> Bewoners vinden het belangrijk om jongeren met een verhoogde kans op schooluitval, crimineel gedrag en ontwikkelingsachterstanden te ondersteunen om te voorkomen dat ze in de problemen raken (46%). Bron: Onderzoek inwonerspanel Wet Maatschappelijke Ondersteuning, 2012
“We verwachten dat er meer beroep op burenhulp wordt gedaan nu de professionele zorg minder wordt, en dat wordt wel een probleem. Er zijn een hoop ouderen die sneller hulp vragen aan een vreemde dan aan hun eigen kinderen. Die willen ze niet lastig vallen. Maar de vrijwilligers zijn natuurlijk ook druk. Daar staan ze niet bij stil.” Bewoner Europa/Oranjekwartier
IJsselstein op Facebook Er zijn veel initiatieven vanuit IJsselstein op Facebook. Bewoners uit alle wijken participeren in Facebookgroepen of plaatsen berichten op deze pagina’s. Ga naar www.facebook.com en type in het zoekveld de volgende groepen of namen in: • IJsselstein Noord • Ons IJsselstein
• IJsselstein community • Eetbaar IJsselstein • Klusjeshoek alleen voor IJsselstein •S top bomenkap IJsselstein
• Berthe van IJsselstein • Speeltuin Kloosterplantsoen • Dit maakt mij blij • Vers uit IJsselstein| Nieuwegein • Je bent een IJsselsteiner als… • IJsselstein Handmade
• Speelgoed in IJsselstein geven of ruilen • Koopjeshoek IJsselstein Websites van bewoners uit IJsselstein Noord: www.ijsselstein-noord.nl
27
6 Wijkagenda IJsselstein-Noord 2015 In de wijkagenda vindt u de onderwerpen waar het Integraal Wijkteam en andere professionals in 2015 aan werken. Het Integraal Wijkteam bestaat uit medewerkers van Pulse, Provides, politie, gemeente en bewoners. Samen werken zij aan de leefbaarheid van de wijk. Deze agenda wordt uitgevoerd in samenwerking met bewoners, het onderwijs en het Sociaal Team. Het Sociaal Team richt zich meer op de zorggerelateerde vragen.
WAT ZIEN DE BEWONERS ALS BELANGRIJKSTE PROBLEMEN IN HUN BUURT EN WELKE WILLEN ZE MET VOORRANG AANPAKKEN?
BUURT
TOP 3 PROBLEMEN IN DE BUURT DIE MET VOORRANG ZOUDEN MOETEN WORDEN AANGEPAKT (% BEWONERS DAT EEN PROBLEEM AANGEEFT)
TOP 5 PROBLEMEN (% BEWONERS DAT VINDT DAT HET VAAK VOORKOMT)
Europa/Oranjekwartier
1. Parkeeroverlast (29%) 2. Te hard rijden (26%) 3. Hondenpoep op straat (25%) 4. Inbraak in woningen (17%) 5. Zwerfvuil (17%)
1. Woninginbraak (18%) 2. Zwerfvuil (17%) 3. Jongeren / parkeren (13%)
IJsselveld-Oost
1. Hondenpoep (39%) 2. Rommel op straat/zwerfafval (36%) 3. Fietsendiefstal (35%) 4. Te hard rijden (26%) 5. Inbraak in woningen (30%) / vernielingen (30%)
1. Overlast door jongeren (23%) 2. Woninginbraak (24%) 3. Te hard rijden (15%)
IJsselveld-West
1. Hondenpoep (39%) 2. Parkeeroverlast (39%) 3. Inbraak in woningen (31%) 4. Te hard rijden (28%) 5. Rommel op straat/zwerfvuil (22%)
1. Woninginbraak (24%) 2. Hondenpoep (17%) 3. Te hard rijden (11%)
Opvallend is dat de top 5 en de top 3 niet overeenkomen. Er zijn dus problemen die veel voorkomen, maar waaraan bewoners geen prioriteit geven.
28
De Wijkagenda per onderwerp 1 1 Veiligheid
Qua veiligheid doet IJsselstein-Noord het niet veel slechter dan de andere wijken. Er is een lichte toename van het aantal woninginbraken en er wordt ook wat meer burenoverlast gemeld. Opvallend is wel dat bewoners zich vaker onveilig voelen dan in andere buurten. Een reden voor het Integraal Wijkteam om veiligheid en woninginbraak op de agenda te zetten. Door: Integraal Wijkteam
2
Leefbaarheid op de pleinen
Leefbaarheid gaat onder meer over de kwaliteit van de woonomgeving en de openbare ruimte, maar het gaat ook over de sociale kwaliteit; hoe gaan de mensen met elkaar om in de buurt. Volgens bewoners staat de leefbaarheid in IJsselstein-Noord wat meer onder druk dan elders. Het Integraal Wijkteam wil dat gaan onderzoeken, te beginnen op de pleinen in IJsselveld-Oost. Wat vinden de bewoners van de leefbaarheid en wat kunnen we samen doen aan verbetering? Door: Integraal Wijkteam
3
Opvoeden en opgroeien in Noord
Het opvoeden van kinderen en opgroeiende jeugd zijn zaken die om aandacht blijven vragen. Ouders kampen met vragen over opvoeding, pesten op school en op de speelplaatsen. Scholen signaleren dat de straatcultuur de school binnensluipt. Jongeren vinden dat er te weinig voor hen te doen is. Sinds 2014 wordt er intensiever door verschillende organisaties een opvoedprogramma uitgevoerd voor ouders van kinderen en jongeren van 0 t/m 23 jaar. Het doel is dit programma nog steviger in de wijk neer te zetten, het moet laagdrempelig zijn doordat het gratis is, in de wijk plaatsvindt en waar nodig in een andere taal dan de Nederlandse. Door: Bibliotheek Lek&IJssel, Centrum voor Jeugd en Gezin, Pulse, Basisscholen, GGD regio Utrecht
4 Wijkschouw
Zijn er locaties in de buurt die om aandacht vragen? Waar sprake is van verloedering, achterstallig onderhoud of plekken die niet optimaal benut worden of onveilig voelen voor bewoners? Tijdens een wijkschouw gaan bewoners en vertegenwoordigers van gemeente, bewonersgroepen en professionele organisaties samen op pad om dit soort zaken op te sporen en op te lossen. Het afgelopen jaar is er geen wijkschouw georganiseerd, onder meer omdat de huidige vorm voor alle betrokkenen niet altijd bevredigend was. Reden voor het Integraal Wijkteam om te gaan zoeken naar een nieuwe vorm die wel beantwoordt aan de behoeften van alle betrokkenen. Door: Integraal Wijkteam
29
7 Afsluiting In de wijkatlas IJsselstein-Noord treft u een overzicht aan van wat er is en leeft in de wijk en in de verschillende buurten. Er is ingezoomd op het wonen, de inrichting, veiligheid en leefbaarheid. De diverse voorzieningen zijn in beeld gebracht en de kenmerken van de bewoners zijn benoemd. Aparte hoofdstukken zijn gewijd aan de veiligheid en aan de sociale samenhang en participatie in de wijk. In de bijlage treft u de statistische achtergronden aan, die als basis dienden voor de feitelijke informatie. Belangrijke gegevens over de wijk IJsselstein-Noord zijn gebundeld en aangevuld met signalen en uitspraken van bewoners van de wijk en professionals.
De wijkatlas is een startdocument om te komen tot een beeld van de wijk en om van daaruit een wijkprogramma en ambities op te stellen voor de wijk. De atlas is een dynamisch document. Van tijd tot tijd worden de gegevens bijgesteld. Daarom horen wij graag reacties en aanvullingen op de wijkatlas. Deze kunnen wij weer gebruiken voor een volgende versie. U kunt uw reactie sturen naar Michiel Berculo, opbouwwerker van Pulse in de wijk IJsselstein-Noord. Hij is bereikbaar in de Oase, via telefoonnummer 030 - 686 80 30 of e-mailadres
[email protected].
8 Bronnen voor de samenstelling van de wijkatlas Hoofdstuk 1 • Wijkatlas IJsselstein-Noord 2012, gemeente IJsselstein, 1-11-2012 • Hoe verder in IJsselveld-Oost; Discussienotitie voor Regiegroep IJsselveld-Oost, 29/09/2014 • http://bit.ly/wijkvernieuwing-IJsselveld-Oost • Gemeentelijke WOZ-informatie 2010 • Dimensus Monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014, gemeente IJsselstein • www.bomenridders-ijsselstein.nl • Zenderstreeknieuws IJsselstein, 3 juli 2013 Hoofdstuk 2 • Bewonersgegevens Gemeente IJsselstein • http://statline.cbs.nl Hoofdstuk 3 • Wijkatlas IJsselstein-Noord 2012, gemeente IJsselstein, 1-11-2012 • Dimensus Monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014, gemeente IJsselstein • www.OnsIJsselstein.nl • Zenderstreeknieuws IJsselstein, 19 juni 2013 • Huisbezoekproject 75-jarigen, Pulse, 2013
Hoofdstuk 4 • Dimensus Monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014, gemeente IJsselstein • Integraal Veiligheidsplan IJsselstein, 14 november 2013 • Buurtbemiddeling, Stichting Pulse Hoofdstuk 5 • www.OnsIJsselstein.nl • Wijkatlas IJsselstein-Noord 2012, gemeente IJsselstein, 1-11-2012 • Dimensus Monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014, gemeente IJsselstein • Rapportage Onderzoek Centrum voor Jeugd en Gezin en Wijkregie 2013 • Inwonerspanel IJsselstein onderzoek WMO, Gemeente IJsselstein, 2012 • Huisbezoekproject 75-jarigen, Pulse, 2013 Hoofdstuk 6 • Dimensus Monitor Veiligheid en Leefomgeving 2014, gemeente IJsselstein
30
Bijlagen
31
Particuliere huishoudens Huishoudens totaal Eenpersoonshuishoudens Huishoudens zonder kinderen Huishoudens met kinderen Gemiddelde huishoudensgrootte
IJSSELOEVERS
IJSSELVELD-WEST
2012
IJSSELVELD-OOST
IJSSELSTEIN
EUROPAKWARTIER
Tabel 1: W IE WONEN ER IN IJSSELSTEIN-NOORD? SOORTEN HUISHOUDENS PER BUURT EN INKOMENS
ORANJEKWARTIER
Wonen
13.980 705 400 1.185 1.310 35 29% 36% 30% 35% 32% 18% 29% 33% 36% 22% 35% 30% 43% 32% 34% 43% 33% 52% 2,4 2,1 2,2 2,4 2,2 2,7
2012 Persoonlijk inkomen Gemiddeld inkomen per inwoner (x 1.000 euro)
24,3 22,2 21,8 16,3 25,7
Inkomen van huishoudens Huishouden met laag inkomen Huishouden met hoog inkomen Huishouden met lage koopkracht Huishouden onder of rond sociaal minimum
31% 39% 40% 49% 29% x 28% 16% 19% 10% 24% x 6% x x 14% x x 6% x x 13% x x
x
© Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen 10-12-2014
Tabel 2: PERSONEN PER GEZIN 1 JANUARI 2013 Voorbeeld: er wonen 56 gezinnen van 4 personen in Europakwartier.
Personen per gezin
Europakwartier IJsseloevers IJsselveld-Oost IJsselveld-West Oranjekwartier
1
2
3
4
5
6
7
8
444 242 92 56 17 8 2 0 1.575 9 4 7 7 1 0 0 0 71 716 276 158 111 62 22 7 3 2.701 688 452 169 136 39 3 2 0 2.870 187 150 51 40 16 1 0 1 894
Bron: Gemeentelijke basisadministratie 2014
AANTAL INWONERS MET BETREFFENDE NATIONALITEIT PER WIJK
Nationaliteit
IJsselveld-Oost Europkwartier IJsselveld-West Oranjekwartier
IJsseloevers
Nederlandse 2512 1459 2789 869 87 Marokkaanse 554 136 55 49 2 Turkse 57 32 8 9 0 Italiaanse 15 2 10 0 0 Poolse 14 11 31 0 0 Egyptische 8 0 7 0 0 Iraakse 8 0 0 0 0 Afgaanse 7 4 1 0 0 Braziliaanse 6 2 2 2 0 Bosnië-Herzegovina 6 0 3 1 0 Overige nationaliteiten 243 106 132 39 0 Er zijn meerdere mensen met meerdere nationaliteiten. Het totaal van het aantal nationaliteiten komt daarom niet overeen met het totaal aantal inwoners. Bron: Gemeentelijke basisadministratie 2014
32
Wonen / Voorzieningen Figuur 1 Waardering voor de buurt aan de hand van een rapportagecijfer voor de woonomgeving en de leefbaarheid (2013) dan wel de buurt (2007-2013) 2013
7,7%
2011
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
2009 2007
7,6%
Achterveld Noord/Oost 7,6%
IJsselstein Zuidwest 7,5%
IJsselstein Centrum 7,5%
IJSSELSTEIN 7,4%
IJsselveld-West 7,4%
IJsselstein Zuidoost 7,3%
Oranje- en Europakwartier 6,8%
IJsselveld-Oost
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
Figuur 2 GEMIDDELDE MATE VAN TEVREDENHEID OVER DE VOORZIENINGEN IN DE BUURT, NAAR BUURT (%)
IJsselveld-Oost IJsselstein Centrum Achterveld West/Zuid/Groenvliet Achterveld Noord/Oost
77%
10
zeer tevreden
13
11
niet tevreden/ niet ontevreden
14
11
ontevreden
13
76% 75% 75%
16
9
IJsselstein Zuidwest
75%
14
11
Oranje- en Europakwartier
74%
16
10
IJSSELSTEIN
73%
IJsselveld-West
69%
IJsselstein Zuidoost
67%
16 19 22
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
33
11 12 11
Veiligheid Figuur 3 Aandeel bewoners van IJsselstein dat (naar eigen zeggen) het slachtoffer is geweest van één of meer misdrijven (%)
IJsselveld-West
41%
IJsselveld-Oost
40%
Oranje- en Europakwartier
39%
Achterveld Noord/Oost
IJSSELSTEIN
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
34% 32% 31%
IJsselstein Centrum
30%
IJsselstein Zuidwest
28%
IJsselstein Zuidoost
27% 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Figuur 4 Aandeel bewonders dat zich vaak of soms onveilig voelt in IJsselstein, 2007-2013 2013
32%
2011
IJsselveld-Oost
2009 2007
21%
IJsselstein Zuidwest 21%
IJsselveld-West 20%
Oranje- en Europakwartier 20%
IJSSELSTEIN 19%
IJsselstein Zuidoost 19%
Achterveld Noord/Oost 18%
IJsselstein Centrum 15%
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
0
1
2
3
4
5
6
7
Uit Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
34
8
9
10
Veiligheid / Sociale samenhang en participatie
Figuur 5 AANDEEL BEWONERS DAT ZICH (ON)VEILIG VOELT IN DE EIGEN BUURT, NAAR BUURT (%)
IJsselveld-Oost
56%
IJsselveld-West
2
37%
81%
1
nooit onveilig
5 15%
zelden onveilig
4
soms onveilig
IJsselstein Centrum
79%
Oranje- en Europakwartier
4
80%
15% 4
2
IJSSELSTEIN
81%
4
14%
1
IJsselstein Zuidwest
87%
1
11%
1
IJsselstein Zuidoost
84%
5%
11%
Achterveld Noord/Oost
86%
6%
9%
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
88%
3
vaak onveilig
16%
8%
1
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
Figuur 6 Aantal bewoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt, 2007-2013 2013
92%
2011
IJsselstein Zuidwest
2009 2007
90%
Achterveld Noord/Oost 90%
IJsselstein Zuidoost 87%
IJsselveld-West 84%
IJSSELSTEIN 83%
IJsselstein Centrum 80%
IJsselveld-Oost 79%
Oranje- en Europakwartier 75%
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
35
9
10
Sociale samenhang en participatie
Figuur 7 Aandeel bewoners dat bekend is met de bewonersgroep in de buurt, 2007-2013 (%) 2013
87%
2011
IJsselveld-West
2009 2007
84%
Oranje- en Europakwartier 79%
IJsselveld-Oost 69%
Achterveld West/Zuid/Groenvliet 69%
IJSSELSTEIN 68%
IJsselstein Centrum 65%
Achterveld Noord/Oost 61%
IJsselstein Zuidwest 56%
IJsselstein Zuidoost
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
Figuur 8 AANDEEL BEWONERS DAT HET AFGELOPEN JAAR ACTIEF IS GEWEEST OM DE BUURT TE VERBETEREN, NAAR BUURT (%)
Achterveld Noord/Oost
26
IJsselveld-Oost
64
22
74
4
nee weet niet
IJsselstein Centrum
20
Oranje- en Europakwartier
20
71
9
IJSSELSTEIN
19
73
8
IJsselstein Zuidwest
18
Achterveld West/Zuid/Groenvliet
17
IJsselveld-West
17
IJsselstein Zuidoost
ja
10
74
6
76
6
76 67
13
76
Bron: Monitor Veiligheid en Leefomgeving, Gemeente IJsselstein 2014
36
7 16 11
Museum IJsselstein zoekt een Technisch medewerker | Bibliotheek Lek en IJssel zoekt een enthousiaste Gastheer/Gastvrouw | Kursus Project IJsselstein zoekt een penningmeester | Speel-o-theek ’t Speelkasteel zoekt een medewerk(st)er speel-o-theek | AxionContinu Verpleeghuis Isselwaerde zoekt vrijwilligers voor het koken in de woning | Vecht en IJssel locatie Ewoud zoekt een vrijwilliger voor de hobbymiddag | Pulse Taalmaatje zoekt een Medewerker Kinderopvang | Pulse zoekt een vrijwillige coach voor Meedoen op maat | Pulse Beheer zoekt Gastvrouwen | Pulse Beheer zoekt Receptionistes/telefonistes voor de Oase | Pulse vervoer zoekt Lid Werkgroep Vervoer
BEKIJK ALLE VACATURES OP: WWW.VWIJ.NL
Burenoverlast? Trek op tijd aan de bel 030 688 70 30
Buurtbemiddeling www.stichting-pulse.nl
Wonen in een wijk waar u zich thuis en veilig voelt. Gekend en gezien worden. Meedoen en uw bijdrage leveren. Zelfredzaamheid en prettig in uw eigen huis wonen. Daar zet Stichting Pulse zich voor in.
Uitgave 2015: Stichting Pulse
[email protected]
www.stichting-pulse.nl www.OnsIJsselstein.nl
www.facebook.com/indewijk @OnsIJsselstein
Fotografie: Bernard Brosi
POSTBUS 29, 3400 AA IJSSELSTEIN • BEZOEKADRES: JAN VAN DER HEYDENWEG 2C, 3401 RH IJSSELSTEIN, 030 - 686 80 30
Provides