Weekmarkt Tegelen Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie
Den Haag, januari 2012 Opsteller
:
drs. Th.H.M. Reubsaet, Afdeling DAD
tel.nr
:
email
:
06 20 01 87 36 (077) 321 03 72
[email protected]
Secretariaat Afdeling DAD tel.nr : (070) 33 85 676 fax : (070) 33 85 711 Dossier Referentie
KvK.: 50169270 BTW nr.: NL002304879B01
: :
2011/95.074 1275164Wem&
Het HBD maakt zich sterk voor een gezonde detailhandel waarin het goed ondernemen en werken is.
INHOUD
1 Inleiding 2 De vijf alternatieve tijdelijke locaties, inclusief de huidige locatie, met elkaar vergeleken 2.1 De beoordelingsfactoren en de verschillende locaties 2.2 De locaties versus de beoordelingsfactoren 3 De enquête onder de marktkooplieden 3.1 De bedrijfsgegevens 3.2 Hoe denkt men over de huidige locatie op de Raadhuislaan? 3.3 De alternatieve locatie restant Wilhelminaplein/Grotestraat/ Smidspleintje 3.4 De alternatieve locatie parkeerterrein Bongerdstraat/Bongerdstraat/In de Beeten 3.5 Alternatieve locatie parkeerterrein westelijk deel In de Beeten 3.6 Alternatieve locatie Kerkstraat 4 Conclusies en aanbevelingen 4.1 Inleiding 4.2 De huidige tijdelijke locatie op de Raadhuislaan 4.3 De voorkeursvariant 4.4 De subvariant 4.5 Noodzakelijke randvoorwaarden 4.6 Eindadvies
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
1 3 3 6 17 17 18 18 19 19 19 21 21 21 22 23 25 25
1 INLEIDING
In juni 2011 is de weekmarkt in Tegelen verplaatst van het Wilhelminaplein naar de Raadhuislaan. Aanleiding hiervoor is de start van het winkel-/appartementencomplex “Cordis Tegula” van woningstichting Antares op het Wilhelminaplein. Reeds in 2007 is de markt verplaatst naar de Raadhuislaan in verband met de vermeende start van de realisatie van genoemd complex, echter na een jaar is de markt weer teruggeplaatst naar het Wilhelminaplein toen bleek dat de voortgang van het centrumplan stokte. De detaillisten en horecaondernemers in de Kerkstraat en rond het Wilhelminaplein ervaren een teruggang van het bezoek aan het centrumgebied. Daarbij gaat het ook om de als vanouds drukke zaterdag, de dag waarop de weekmarkt wordt gehouden. Dat dit consequenties heeft, is onder andere te merken aan de toename van de leegstand. Met name in het westelijk deel van de Kerkstraat, aansluitend aan het Wilhelminaplein, is deze leegstand de afgelopen tijd toegenomen. Voor een deel wordt dit geweten aan de huidige tijdelijke locatie van de weekmarkt. In dat verband heeft het ondernemerscollectief het Hoofdbedrijfschap Detailhandel gevraagd om de mogelijke tijdelijke locaties voor de weekmarkt nog eens onder de loep te nemen en een objectief advies te geven over de meest wenselijke variant. Immers de verwachting is dat de tijdelijke situatie nog een aanzienlijke tijd zal duren. Na de oplevering van het winkel-/appartementencomplex zal ook het Wilhelminaplein nog heringericht moeten worden. De planning is er op gericht om ca. juni 2013 (of zoveel eerder als mogelijk) het vernieuwde Wilhelminaplein op te leveren, waarna de markt weer terug kan naar haar oude locatie. Met de voorliggende notitie wordt beoogd om aan het verzoek van de ondernemersvereniging tegemoet te komen. Ten behoeve van dit advies is een enquête gehouden onder de marktkooplieden, zijn gesprekken gevoerd met o.a. de gemeente, de kramenverhuurder, busonderneming Veolia en de brandweer en is het centrumgebied een aantal keren bezocht. In hoofdstuk 2 worden een vijftal verschillende alternatieve tijdelijke locaties, d.w.z. inclusief de huidige locatie op de Raadhuislaan, op basis van een aantal aspecten beoordeeld. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 nader ingegaan op de resultaten van de enquête onder de marktkooplieden, waarin behalve naar de mening over alternatieve tijdelijke locaties ook gevraagd is naar de mening over de huidige locatie op de Raadhuislaan. Tenslotte eindigt de notitie in hoofdstuk 4 met enkele conclusies, gevolgd door het advies.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-1-
Complex Cordis Tegula in aanbouw.
Huidige locatie markt op de Raadhuislaan.
Beperkt druktebeeld op de huidige markt.
Weinig passanten op westelijk deel Kerkstraat.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-2-
2 DE VIJF ALTERNATIEVE TIJDELIJKE LOCATIES, INCLUSIEF DE HUIDIGE LOCATIE, MET ELKAAR VERGELEKEN
2.1
De beoordelingsfactoren en de verschillende locaties
Om tot een afgewogen advies te komen zijn een vijftal alternatieve locaties, waaronder de huidige locatie, met elkaar vergeleken aan de hand van diverse, voor het functioneren van de markt én het winkelgebied van belang zijnde aspecten. Als basis hiervoor is gebruik gemaakt van de (mede) in opdracht van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel opgestelde rapporten “De Markt op Maat” en “Toekomstvisie Warenmarkten, Regio Amsterdam”. Uit laatstgenoemd rapport zijn een aantal primaire en secundaire succesfactoren en enkele succesversterkende factoren naar voren gekomen, welke in principe toepasbaar zijn op alle warenmarkten. In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat het belang van een goed functionerende warenmarkt onmiskenbaar is. En dat belang is er niet alleen voor de marktkooplieden zelf, maar ook voor de consument, voor de gemeente en last but not least voor de gevestigde detailhandel en horeca. Immers beide sectoren kunnen profiteren van de door de markt gegenereerde bezoekersstromen en worden daardoor in staat gesteld om hogere omzetten te realiseren. Maar de markt heeft niet alleen een economische functie, maar dient ook als een soort sociaal trefpunt. Veel consumenten gaan uiteraard voor hun boodschappen naar de markt, maar ontmoeten hier ook vrienden en bekenden. De verlenging van de verblijfsduur in een centrumgebied wordt hierdoor gestimuleerd. De volgende aspecten zijn van belang bij het bepalen van de meest wenselijke tijdelijke locatie van de markt. a. De wisselwerking tussen de markt en het totale winkelgebied Enerzijds heeft de markt een zelfstandige trekkersrol, waarvan de winkels en ook de horeca en dienstverlening profiteren. Anderzijds profiteert de markt ook van de aantrekkingskracht van de winkels. Met name voor middelgrote en kleine markten dient er bij voorkeur sprake te zijn van een naadloze aansluiting op de winkelvoorzieningen. Tussen de markt en de winkels moet een heldere zicht- en looprelatie bestaan, dus zonder fysieke en visuele barrières. De markt en dan met name de in- en uitgangen moeten daarbij zo goed mogelijk aansluiten op de loopstromen die in het winkelgebied worden gegenereerd. Deze loopstromen komen voor een belangrijk deel voort uit de situering van de trekkers in het winkelgebied en de situering van de parkeerterreinen. Van belang is dat de markt fungeert als een trekker voor het totale winkelgebied en niet slechts voor een deel. Voor een goede “doorbloeding” van het winkelgebied is een evenwichtige verdeling van de trekkracht van de markt en de trekkers in de retail over het centrumgebied van groot belang.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-3-
b. De opzet van en de routing over de markt Bij voorkeur is er sprake van compacte opstelling met een aaneengesloten front. De meest voorkomende opstellingen zijn de lintopstelling, in enkele of dubbele rijen, en de carré-opstelling. Te grote loopafstanden moeten in ieder geval worden voorkomen. Indien door de fysieke omstandigheden meer locaties benut moeten worden, blijft het belangrijk dat er geen gaten ontstaan. Goede verbindingen tussen eventuele deelgebieden zijn dan cruciaal. Wat bij dit aspect ook van belang is is een strategische situering van de trekkers op de markt. Daarbij gaat het met name om een aantal branches in de food. Een adequate spreiding van deze branches draagt bij aan een goede loopstroom over de totale markt. De van zichzelf minder trekkende branches kunnen daar van profiteren. c. De bereikbaarheid van het centrumgebied op de marktdag Uiteraard dient de bereikbaarheid van een centrumgebied altijd goed te zijn, maar op een marktdag geldt dat des te meer. Immers op de marktdag bezoeken, behalve consumenten uit het primaire verzorgingsgebied, ook consumenten van verder weg het centrumgebied. Dit legt een aanzienlijke extra druk op de beschikbare parkeergelegenheid. Behalve dat er in kwantitatieve zin voldoende parkeergelegenheid aanwezig moet zijn, is het tevens van belang dat de parkeergelegenheid in voldoende mate gespreid is, zeker indien de markt zich uitstrekt over een wat groter gebied. Behalve voldoende parkeergelegenheid voor auto’s van de consument, dient ook de bereikbaarheid per fiets in orde te zijn. Dat impliceert voldoende mogelijkheden voor het stallen van fietsen. Tenslotte is bij dit aspect van belang dat er op korte afstand van het marktgebied voldoende parkeermogelijkheden zijn voor de (vracht-)auto’s van de marktkooplieden. Aanbevolen wordt om auto’s van marktkooplieden, behoudens indien noodzakelijk, niet in het marktgebied te plaatsen. d. De bereikbaarheid c.q. toegankelijkheid van het marktgebied zelf Dit aspect kent een aantal dimensies, samenhangend met de verschillende actoren in het centrumgebied. - De consument: De markt moet optimaal toegankelijk zijn voor de bezoekers. Consumenten moeten de markt op enkele plekken makkelijk op en af kunnen, zowel komende vanuit het centrumgebied als vanaf de parkeergelegenheden. De looppaden moeten voldoende ruim zijn, zodat er geen opstoppingen plaatsvinden. Bij de opstelling van de kramen/verkoopwagens dient hiermee rekening te worden gehouden. - De marktkoopman/marktkraamverhuurder: Het opbouwen van de markt en het laden en lossen c.q. op- en afrijden van de markt moet zonder problemen kunnen verlopen. - De gevestigde detailhandel/horeca: De gevestigde ondernemers moeten bereikbaar blijven voor de consument. Zeker indien de markt gesitueerd is in het centrumgebied zelf is het belangrijk om de doorgangen naar de winkels en horecabedrijven open te houden. Waar er terrassen zijn moeten deze gehand-
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-4-
-
haafd blijven. Voorts is voor deze partijen van belang dat de bevoorrading niet in het geding komt door de opstelling van de markt. De hulpdiensten en het openbaar vervoer: Het gebied waarin de markt gesitueerd is, dient toegankelijk te blijven voor de hulpdiensten. Belangrijke hoofdontsluitingen mogen in principe niet geblokkeerd worden. Specifiek voor de brandweer geldt een obstakelvrije doorgang van 3,5 meter en een vrije hoogte van 4,2 meter en uiteraard mogen er geen brandkranen worden geblokkeerd. In ieder geval dient elke toegang van een gebouw tot op 40 meter te kunnen worden benaderd met een zogenaamde tankautospuit. De route van het openbaar vervoer (busverbinding) dient gehandhaafd te blijven. Tussen Veolia, de gemeenten en de Provincie is een intentieverklaring getekend, waarin is vermeld dat er niet van de routes afgeweken wordt, tenzij er sprake is van noodzaak door bijv. weg- en/of rioleringswerkzaamheden. Commerciële belangen of evenementen vormen geen reden voor het afwijken van de route.
Bezien vanuit het economisch functioneren van het centrumgebied als totaliteit, dat wil zeggen inclusief de markt, zijn met name een goede synergie tussen markt, detailhandel en horeca, een goede routing over de markt en door het centrumgebied en een goede bereikbaarheid voor de consument van het allergrootste belang voor het maken van een keuze. En uiteraard moeten marktkooplieden hun bedrijfsauto goed kunnen parkeren, moeten ingangen van winkels en horecabedrijven niet geblokkeerd worden, moeten marktkooplieden hun standplaats fatsoenlijk kunnen bereiken en zal er voldaan moeten worden aan de eisen vanuit de hulpdiensten e.d., maar deze spelen vooral een rol bij de concrete uitwerking. De locaties welke onder de loep zijn genomen betreffen de volgende (zie plattegrond volgende pagina). 1. De huidige locatie op de Raadhuislaan. 2. De combinatie van het nog resterende deel van het Wilhelminaplein, het Smidspleintje en het tussen beide pleinen gelegen deel van de Grotestraat (5.1 op plattegrond). 3. Zuidelijk gedeelte parkeerterrein Bongerdstraat met aansluitend het deel van de Bongerdstraat en In de Beeten richting de Kerkstraat (5.2 op plattegrond). 4. Het westelijk deel van het parkeerterrein In de Beeten (5.3 op plattegrond). 5. De Kerkstraat (5.4 op plattegrond).
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-5-
Figuur 1: Huidige en alternatieve locaties markt.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-6-
2.2
De locaties versus de beoordelingsfactoren
In de volgende tabel zijn de verschillende aspecten, zoals hierboven benoemd, beoordeeld voor zowel de huidige locatie als de vier verschillende alternatieve locaties. De beoordeling varieert van zeer ongunstig (--) tot en met zeer gunstig (++). Daarbij is van belang te vermelden dat de beoordeling van de verschillende locaties op de diverse aspecten in relatieve zin heeft plaatsgevonden, d.w.z. dat per aspect de locaties ten opzichte van elkaar zijn afgezet. Vervolgens wordt per locatie een toelichting gegeven op de beoordeling van de verschillende aspecten. Tabel 1: Beoordeling 5 varianten op basis van een aantal aspecten. Beoordelingsaspecten
Huidige locatie
Locatie Wilhelminaplein/Grotestraat (5.1)
Locatie parkeerterrein Bongerdstraat e.o. (5.2)
Locatie parkeerterrein In de Beetenwest (5.3)
Locatie Kerkstraat (5.4)
Wisselwerking markt/totale winkelgebied
0
-
-
+
++
Opzet en routing markt
+
0
-
+
+
Parkeren consument
0
-
-
-
++
Parkeren marktkoop- lieden
++
-
-
+
+
Toegankelijkheid consumenten
0
0
0
+
+
Toegankelijkheid marktkooplieden
++
0
+
+
-
Toegankelijkheid detailhandel/ horeca
++
+
++
0
0
Toegankelijkheid hulpdiensten/O.V.
++
--
+
+
0
Zeer gunstig : ++ Gunstig : + Neutraal : 0 Ongunstig : Zeer ongunstig : --
Een eerste blik op de tabel laat zien dat aan elke locatie haken en ogen kleven. Geen enkele locatie is perfect. Daar komt bij dat elke betrokken partij, marktkooplieden, detailhandel en horeca, bepaalde eigen specifieke belangen heeft, welke niet altijd met elkaar overeen komen. De betrokken partijen dienen zich dan ook te realiseren dat een keuze voor de tijdelijke locatie van de weekmarkt altijd een kwestie van geven en nemen zal zijn.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-7-
Ten behoeve van de afweging in deze notitie volgt nu per locatie een beschrijving van de voor- en nadelen. a. De huidige locatie De huidige locatie op de Raadhuislaan heeft zonder twijfel een aantal voordelen. Met name op de verschillende toegankelijkheidsaspecten scoort deze variant goed. Het opbouwen van de markt kan zonder problemen plaatsvinden. Omdat de locatie afzijdig ligt van het winkelgebied, kunnen zich geen problemen voordoen met de bereikbaarheid van winkels en horecavoorzieningen. Voor de hulpdiensten is de Raadhuislaan geen hoofdontsluiting en direct aan weerszijden van deze weg bevindt zich geen bebouwing. De locatie Martinushof kan via de parkeerplaats bij Albert Heijn bereikt worden. De toegankelijkheid voor de consument is echter wat lager beoordeeld. De consument betreedt de markt hoofdzakelijk aan één zijde, namelijk de kant van het centrumgebied. Dit heeft ook te maken met de situering van de parkeergelegenheden (parkeerplaats Albert Heijn en parkeerplaats In de Beeten) ten opzichte van de markt. Bovendien is er ook sprake van kruisend verkeer tussen voetgangers richting markt, autoverkeer op zoek naar een parkeerplaats en fietsverkeer.
Voldoende ruimte op de Raadhuislaan.
Voetgangers en auto’s door elkaar heen.
Het parkeren voor de consument lijkt in deze variant prima geregeld te zijn met de parkeerplaats Albert Heijn “naast de deur”, echter van een echt goede situatie kan niet gesproken worden. Uit de praktijk blijkt dat consumenten zo dicht mogelijk bij het centrumgebied en de markt willen parkeren. De combinatie van de druk bezochte zaterdag en de zaterdagmarkt zorgt ervoor dat er op de parkeerplaats Albert Heijn veel zoekverkeer is. Daar komt bij dat in de huidige situatie de parkeerplaatsen aan de voorzijde van Martinushof (ca. 35 parkeerplaatsen) en langs de Raadhuislaan (ca. 20 parkeerplaatsen) niet benut kunnen worden. Vandaar dat dit aspect een lagere beoordeling heeft gekregen. Voor de marktkooplieden zelf is er voldoende parkeergelegenheid. Voor zover de voertuigen niet op de markt zelf hoeven te staan, kunnen de marktkooplieden gebruik maken van de parkeergelegenheid bij het station. Weliswaar op iets grotere afstand, echter voor de marktkooplieden hoeft dit geen probleem te zijn.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-8-
Hoge parkeerdruk parkeerplaats Raadhuislaan .......
maar vrijwel lege parkeerplaats voorzijde Martinushof.
De opzet van de markt in de huidige locatie is als gunstig beoordeeld. De ruimte op de Raadhuislaan biedt de mogelijkheid om een compacte markt te organiseren, hetgeen ook is geschied. Middels de plaatsing van enkele kramen/verkoopwagens aan de rand van de parkeerplaats bij Albert Heijn is getracht de markt met de kop van het centrumgebied te verbinden. Op zich is dat een goede zet, echter van een perfecte totaalopstelling kan ons inziens niet worden gesproken.
Gunstige opzet en routing .......
echter matige verbinding tussen markt en Kerkstraat.
Op basis van de hiervoor beschreven opzet is het aspect “wisselwerking markt/ totale winkelgebied” als neutraal beoordeeld, d.w.z. niet slecht, maar ook niet goed. Er is weliswaar een relatie gelegd met de kop van het centrumgebied aan de oostzijde, echter van een synergie met het totale centrumgebied kan niet gesproken worden. De praktijk wijst uit dat de marktbezoekers slechts in beperkte mate het hele centrumgebied bezoeken. Het oostelijk deel van de Kerkstraat kent de grootste drukte, hetgeen mede verband houdt met de situering van het grootste deel van de trekkers in dit deel van het centrumgebied (supermarkten, drogisterijen, speciaalzaken food, HEMA). De situering van de markt aan deze oostzijde van het centrum versterkt deze nadruk op dit oostelijk deel van het centrum alleen maar.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
-9-
b. Locatie restant Wilhelminaplein/Grotestraat/Smidspleintje Zoals de tabel laat zien kleven aan deze variant meer na- dan voordelen. Met name wat betref de aspecten “wisselwerking markt-winkelgebied” en het “parkeren”, zowel voor consumenten als voor marktkooplieden, is er sprake van een ongunstige situatie. De fysieke omstandigheden door enkele belemmeringen in de vorm van groenvoorzieningen maken het lastig om de markt in deze variant als één geheel te laten functioneren. Of de marktopstelling zou beperkt moeten kunnen blijven tot alleen het gedeelte Grotestraat en het Smidspleintje, waardoor er een compacte opzet en een goede routing tot stand zou kunnen worden gebracht. Een groter probleem is echter de te verwachten beperkte wisselwerking tussen de markt op deze plek en het kernwinkelgebied van de Kerkstraat. Door de bouw van het nieuwe winkel-/appartementencomplex is er zeker visueel geen aansluiting. In functionele zin is de relatie tussen het winkelgebied en de markt in deze variant zeer beperkt. Er is geen aansluiting op de loopstromen in het centrumgebied, gecreëerd door de trekkers in de detailhandel. In deze variant zouden wel de bedrijven aan de Grotestraat en het Smidspleintje kunnen meeliften met de door de markt opgewekte bezoekersstromen, echter wij verwachten dat het aantal bezoekers van de markt een stuk minder zal worden, niet alleen door de zwakke relatie met de Kerkstraat maar ook door het volgende knelpunt van deze variant. Het parkeren voor zowel de consument als de marktkooplieden wordt als ongunstig beschouwd. Indien de markt beperkt zou kunnen worden tot de gebiedsdelen Grotestraat en Smidspleintje zouden de parkeerplaatsen op het restant van het Wilhelminaplein benut kunnen worden, echter dit betreft een beperkte hoeveelheid welke snel vol zal raken. De enige wat grotere parkeermogelijkheid in de nabijheid is Plein 1817, echter of de consumenten allemaal bereid zijn de afstand tussen dit parkeerterrein en de markt te overbruggen wordt betwijfeld. Afgezien hiervan is deze parkeergelegenheid ook niet alleen voorbehouden aan de bezoekers van de markt en het centrum, vanwege de langparkeerders op dit plein. Bovendien is er ook nog een gerede kans dat de marktkooplieden zelf hun voertuigen hier gaan parkeren, omdat er elders in de omgeving vrij weinig mogelijkheden zijn.
Parkeergelegenheid Smidsplein vervalt.
Zwakke visuele en functionele verbinding tussen eventuele marktlocatie en Kerkstraat.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 10 -
Wat betreft het aspect “toegankelijkheid” met betrekking tot de diverse actoren valt de beoordeling wat gunstiger uit, op twee partijen na, namelijk de hulpdiensten en het openbaar vervoer. Uit overleg met de brandweer blijkt dat de Grotestraat een hoofdontsluitingsroute is voor de hulpdiensten. 52 Keer per jaar de Grotestraat afzetten ten behoeve van de markt is onbespreekbaar. Datzelfde geldt voor busmaatschappij Veolia. Van de busroute over de Grotestraat mag niet afgeweken worden, hetgeen in een intentie-overeenkomst met de lokale en provinciale overheden is vastgelegd. Bovendien zijn hier twee bushaltes gelegen. Evenals bij de huidige locatie zijn er vanwege de afzijdige ligging ten opzichte van de Kerkstraat/Centrumpassage ook bij dit scenario nauwelijks problemen voor de bereikbaarheid van de gevestigde retailers en horecabedrijven, of het zou al moeten zijn dat er problemen ontstaan voor de bedrijven rondom het Wilhelminaplein/Smidspleintje. Immers in dit scenario worden de in dit gebied gelegen parkeerplaatsen in beslag genomen door de markt (behalve wellicht het beperkte aantal parkeerplaatsen op het restant van het Wilhelminaplein). Voor de consument is de toegankelijkheid op sommige punten als goed en op andere punten als knelpunt te benoemen. Hij kan de markt van diverse zijden betreden en er is ruimte genoeg om ruime looppaden te creëren. Echter, zoals hiervoor aangegeven bij de wisselwerking tussen de markt en het winkelgebied, wel kan worden gesteld dat de toegankelijkheid van de markt vanuit de Kerkstraat verre van optimaal is. Voorts leveren de hoogteverschillen tussen de Grotestraat en met name het Smidspleintje een knelpunt op voor mensen met rolstoelen en rollators. De toegankelijkheid voor verkoopwagens, voor vrachtauto’s en de marktkramenverhuurder is wisselend. Het gedeelte Grotestraat is niet zo’n probleem, maar het gedeelte Wilhelminaplein en het Smidspleintje kunnen ten aanzien van dit aspect knelpunten opleveren door de krappe ruimte respectievelijk ook weer de hoogteverschillen door de trottoirs. c. Zuidelijk deel parkeerterrein Bongerdstraat en deel Bongerdstraat/In de Beeten richting Kerkstraat De scores op het aspect “Toegankelijkheid” voor de vier doelgroepen zijn vergelijkbaar met de scores op dit aspect bij de huidige locatie. De opbouw van de markt en het laden en lossen is in deze variant goed te regelen. Ook hier is sprake van een afzijdige ligging, waardoor de toegankelijkheid van de gevestigde detailhandel en horecabedrijven niet in het geding komt. De consument kan de markt betreden aan de ene zijde vanaf het nog resterende deel van de parkeerplaats bij de Bongerdflat en aan de andere zijde vanaf het winkelgebied aan de Kerkstraat. Een klein verschil met de huidige locatie zit er in de toegankelijkheid voor de hulpdiensten. Het gebied parkeerterrein Bongerdstraat/Bongerdstraat/In de Beeten richting Kerkstraat moet wel toegankelijk blijven voor de hulpdiensten i.v.m. de aanwezigheid van de Bongerdflat, het medisch centrum en de panden aan de Bongerdstraat/In de Beeten zelf. Vandaar dat dit toegankelijkheidsaspect niet als zeer gunstig, maar als gunstig is bestempeld. De noodzakelijke toegankelijkheid van deze hulpdiensten heeft ook gevolgen voor de opzet van en routing over de markt. Het deel van de markt op de parkeerplaats wordt door de noodzakelijke toegankelijkheid van de Bongerdflat en het medisch centrum beperkt in de ruimtelijke mogelijkheden. En het deel van de
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 11 -
markt in de Bongerdstraat en In de Beeten kan alleen gestalte krijgen via een eenzijdige opstelling. De afstand die met deze enkele rij overbrugd moet worden tussen de Kerkstraat en het deel van de markt op het parkeerterrein is redelijk groot. Alles bij elkaar opgeteld leidt dit tot een ongunstige beoordeling van dit alternatief op dit aspect.
Parkeerterrein Bongerdstraat te klein voor gehele markt.
Verbinding met Kerkstraat erg moeizaam.
De andere knelpunten ten aanzien van deze locatie hebben betrekking op de overige aspecten, te weten de wisselwerking tussen de markt en het winkelgebied en de bereikbaarheid c.q. het parkeren voor de consument en de marktkooplieden. Door de beschreven opzet van de markt in deze variant en de moeizame aansluiting op de Kerkstraat vanwege de bouw van het winkel-/appartementencomplex op het Wilhelminaplein, is er geen sprake van een goede wisselwerking. Daar komt bij dat deze locatie vrijwel geen aansluiting kent op de bestaande loopstromen in het centrumgebied. Wat betreft het parkeren van de consument in de directe nabijheid is er alleen de mogelijkheid van het deel van het parkeerterrein aan de Bongerdstraat dat niet in beslag wordt genomen door de markt. Kwantitatief gaat het hier weliswaar om een redelijk aantal parkeerplaatsen, echter ook hier is er sprake van de nodige langparkeerders. Voor het centrum in zijn totaliteit is het uiteraard minder gunstig dat een behoorlijke hoeveelheid parkeerplaatsen wegvallen, namelijk op het parkeerterrein zelf en langs de Bongerdstraat/In de Beeten. Voor de marktkooplieden zelf resteert geen andere mogelijkheid dan te parkeren in de woonstraten, hetgeen in principe geen wenselijke situatie is. d. Locatie westelijk deel parkeerterrein In de Beeten De beoordeling van deze locatie op de diverse aspecten laat een redelijk positief overallbeeld zien. Het gebied is qua lengte enigszins korter dan de marktlengte in de huidige situatie, maar de breedte is voor het grootste gedeelte van het gebied vergelijkbaar met de huidige situatie op de Raadhuislaan. Gelet op de lengtebreedteverhoudingen en compactheid van dit gebied is er in principe een goede routing op de markt zelf tot stand te brengen. Doordat het gebied richting het westen taps toeloopt zijn de aspecten “opzet en routing” niet als perfect beoordeeld. Er kan in voldoende mate rekening worden gehouden met de eisen die de brandweer aan de toegankelijkheid van de panden aan de Kerkstraat stelt. De
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 12 -
toegankelijkheid van de gevestigde detailhandel is als neutraal beoordeeld. De consument kan de winkels zonder problemen binnenlopen en ook de terrassen blijven normaal toegankelijk. Een mogelijk probleem is gelegen in de bevoorrading van enerzijds de panden aan de Kerkstraat die met de achterzijde grenzen aan dit gebied en anderzijds de panden aan het uiteinde van dit gebied, met name de dierenspeciaalzaak en drogisterij Trekpleister. Onbekend is in hoeverre de betrokken bedrijven op zaterdag bevoorraad worden en welke maatvoering dit vrachtverkeer heeft. Met name de grotere vrachtauto’s kunnen door de afsluiting van In de Beeten niet rechtdoor rijden en zullen door de plaatsing van de markt in dit gebied niet kunnen keren. Voor de consumenten is de markt in deze variant vanuit verschillende kanten toegankelijk, bijvoorbeeld vanuit de Kerkstraat en vanaf het oostelijk deel van het parkeerterrein In de Beeten (achter Jan Linders/ HEMA) dat uiteraard als parkeerplaats gehandhaafd blijft. Voor het op- en afrijden en het laden en lossen door de marktkooplieden zelf, worden in deze variant weinig problemen voorzien. In verhouding tot de huidige situatie is dit aspect bij deze variant echter niet als zeer gunstig beschouwd, omdat het gebied maar van een kant te bereiken is. Dat vergt derhalve een goed doordacht systeem van open afrijden. Indien we deze variant vergelijken met de huidige tijdelijke locatie op de Raadhuislaan, kunnen we het aspect “wisselwerking tussen de markt en het totale winkelgebied” als gunstig beoordelen. Weliswaar ligt deze locatie gevoelsmatig aan de achterzijde van het centrumgebied en valt de locatie buiten de loopstromen in de Kerkstraat, aan de andere kant is de markt via een drietal goed gespreide verbindingen wel verbonden met de volledige Kerkstraat, namelijk via In de Beeten naar de westelijk kop van de Kerkstraat, via de onderdoorgang langs de RABO-bank naar het centrale deel van de Kerkstraat en via de doorgang tussen reisbureau Holland International en kledingzaak Embrace naar het oostelijke gedeelte van de Kerkstraat en de Passage. Voorts sluit de markt in deze variant aan op de bedrijven die gesitueerd zijn aan In de Beeten en op de kop van het Wilhelminaplein (Canabis, ijssalon) en wordt de kans op een wisselwerking met de detailhandels- en horecabedrijven gelegen aan de Grotestraat en het Smidspleintje een stuk groter dan in de huidige situatie.
Goede opzet en routing markt mogelijk, maar verlies van ca. 65 parkeerplaatsen.
Korte verbinding met de Kerkstraat.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 13 -
Het parkeren voor de consument kent ook twee kanten. Enerzijds is er voor de consument de mogelijkheid op het oostelijk deel van de parkeerplaats In de Beeten om naast de markt te parkeren, maar anderzijds wordt wel een aanzienlijk deel van de bestaande parkeergelegenheid In de Beeten opgeofferd voor de markt. Ervan uitgaande dat alle parkeerplaatsen in dit gebied tijdens de markt niet beschikbaar zijn voor de consument, gaat het in totaal om ca. 65 parkeerplaatsen. Weliswaar komt door de verplaatsing van de markt het parkeerterrein vóór Martinushof weer ter beschikking (35 parkeerplaatsen), echter het een en ander impliceert wel dat de nadruk van de parkeermogelijkheden zwaar op de oostzijde van het centrum komt te liggen, zijnde het deel van het centrum dat sowieso al de grootste loopstromen kent door de situering van een aantal trekkers (supermarkten Albert Heijn en Jan Linders en HEMA). Een specifiek knelpunt op het gebied van parkeren betreft de parkeerplaatsen bij de dierenspeciaalzaak. Deze kunnen tijdens de markt niet benut worden, hetgeen voor deze specifieke zaak nadelig kan uitwerken. Al met al leidt dit tot een ongunstige beoordeling van deze variant op het aspect “parkeren voor de consument”. Daarbij dient te worden opgemerkt dat deze beoordeling een wending in positieve zin kan krijgen, indien de parkeerplaatsen op het Smidsplein beter benut kunnen worden. Hiervoor is het nodig om dit parkeerterrein rechtstreeks vanaf de Grotestraat bereikbaar te maken. In de huidige situatie gaat het om ca. 40 parkeerplaatsen, welke met een efficiëntere indeling nog enigszins uitgebreid zouden kunnen worden. Inclusief de 30 aanwezige parkeerplaatsen op het overgebleven deel van het Wilhelminaplein kan dit leiden tot een stuk compensatie voor de wegvallende 65 parkeerplaatsen in het gebied In de Beeten. Een bijkomend voordeel is dat hierdoor betere bereikbaarheidsvoorwaarden voor de bedrijven rond het Wilhelminaplein en het Smidsplein worden gecreëerd, hetgeen het functioneren van deze bedrijven ten goede zal komen. Het parkeren van de marktkooplieden kan in deze variant plaatsvinden langs de Raadhuislaan en eventueel de hierop aansluitende wegen rond het grasveld ten zuiden van het voormalige gemeentehuis. Weliswaar ten opzichte van de huidige situatie wat minder gunstig voor de marktkooplieden vanwege de grotere afstand, maar nog altijd een acceptabele oplossing met nauwelijks overlast voor de woonomgeving. e. De locatie Kerkstraat Bij de beoordeling is ervan uitgegaan dat markt de hele Kerkstraat in beslag zal nemen. De tabel laat zien dat de beoordeling van deze locatie op een aantal aspecten positief uitvalt, maar met name op het gebied van de toegankelijkheid voor de verschillende actoren minder gunstig is. Met name de aspecten “wisselwerking markt/winkelgebied” en het “parkeren voor de consument” zijn in deze variant als zeer gunstig benoemd. De situering midden in het winkelgebied leidt tot een perfecte wisselwerking tussen de markt en de gevestigde detailhandel en horecabedrijven, mits uiteraard de toegankelijkheid van beide laatstgenoemde sectoren gewaarborgd blijft. Door een juiste situering van de marktkramen en verkoopwagens moeten de entrees van de gevestigde bedrijven toegankelijk blijven en moeten de aanwezige terrassen ge-
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 14 -
handhaafd kunnen blijven. Hoewel de verwachting is dat hiervoor een oplossing kan worden gevonden, bestaan er toch wel enige zorgen met betrekking tot dit aspect. Immers voor het functioneren van de markt an sich is het ook belangrijk dat de kramen en verkoopwagens zo goed mogelijk aan elkaar aansluiten. Dit spanningsveld leidt ertoe dat er heel goed nagedacht moet worden over de juiste opstelling van kramen en verkoopwagens. De toegankelijkheid voor bevoorradingsverkeer voor de winkels en horeca blijft in deze variant gewaarborgd. De optelsom van deze factoren leidt tot een neutrale beoordeling op het aspect “toegankelijkheid voor de detailhandel/horeca”. De nadere uitwerking van deze variant zal moeten uitwijzen of en zo ja in hoeverre er knelpunten op dit gebied gaan ontstaan. In totaliteit bezien kunnen we echter stellen dat de situering van de markt in de Kerkstraat uitstekend aansluit op de bestaande loopstromen, gecreëerd door de gevestigde detailhandelstrekkers in het centrumgebied in combinatie met de parkeerterreinen bij Albert Heijn, voor Martinushof, In de Beeten en, weliswaar in mindere mate, het parkeerterrein Bongerdstraat en het overgebleven deel van het Wilhelminaplein. Evenals de variant “westelijk deel parkeerterrein In de Beeten” biedt deze variant grotere kansen op een wisselwerking met de detailhandels- en horecabedrijven gelegen aan het Smidspleintje en de Grotestraat dan in de huidige situatie. In het verlengde van het voorgaande is het aspect “toegankelijkheid voor de consument” ook als gunstig beoordeeld. De markt kan vanuit diverse kanten betreden worden, mits er uiteraard op de betreffende plekken openingen worden gelaten. Voorts is er voldoende loopruimte voor de consument beschikbaar, ervan uitgaande dat de markt in één rij wordt opgesteld.
Optimale wisselwerking markt-winkelshoreca.
Beperkte breedte Kerkstraat maakt eenzijdige opstelling markt noodzakelijk.
Door de hiervoor aangegeven goede aansluiting van de markt op de bestaande loopstromen is er impliciet sprake van een goede routing op de markt an sich. Dat het aspect “opzet en routing” uiteindelijk niet als “zeer gunstig”, maar als “gunstig” is beoordeeld heeft te maken met de noodzakelijke langgerekte opzet van de markt in deze variant. De Kerkstraat is te smal om de markt in twee rijen op te kunnen stellen. Bovendien moet er ruimte vrijgehouden worden voor de hulpdiensten. Dat leidt ertoe dat alleen de mogelijkheid bestaat voor een opstelling in één rij, hetgeen voor de beleving van de consument een minder goede oplossing is dan een tweezijdige markt of een carrévorm met de mogelijkheid om
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 15 -
een rondje te lopen. Des te meer is het dan ook van belang dat bij deze variant de trekkende marktbranches (m.n. de foodbranches vis, poelier, kaas en aardappelen/groenten/fruit) op een dusdanige wijze gesitueerd worden dat de consumenten verleid worden om de hele markt te bezoeken. Hierboven hebben wij de toegankelijkheid voor de gevestigde detailhandel en horecabedrijven reeds onder de loep genomen. Kijken we naar de toegankelijkheid voor de hulpdiensten en voor de marktkooplieden zelf, dan komen we tot de volgende beoordelingen. Uitgaande van de in hoofdstuk 2.2 vermelde eisen vanuit de brandweer moet het mogelijk zijn om de situering van de markt in de Kerkstraat te combineren met de noodzakelijke toegankelijkheid voor de hulpdiensten. Dat is ook door de brandweer bevestigd. Echter gelet op het feit dat het met name in het smallere oostelijk gedeelte van de Kerkstraat passen en meten is, mede in verband met de diverse luifels, is dit aspect niet als gunstig, maar als neutraal beoordeeld. Voorts is het aspect “toegankelijkheid voor de marktkooplieden” als minder gunstig beoordeeld. Dit heeft te maken met de beperkte manoeuvreerruimte voor vrachtauto’s en grotere verkoopwagens en de beperkingen in de toegankelijkheid van de Kerkstraat. Zo is de Kerkstraat voor dergelijke voertuigen via de westzijde niet bereikbaar door de bouwwerkzaamheden op het Wilhelminaplein. Meer dan in de andere varianten vergt dit een goed doordacht systeem van op- en afrijden van de marktkooplieden, mede in relatie tot de plaatsing van de kramen door de kramenverhuurder. Tenslotte de parkeermogelijkheden voor de consument en de marktkooplieden. Ten aanzien van de consument is dit aspect als zeer gunstig beoordeeld. Er worden immers geen parkeerplaatsen in beslag genomen en ten opzichte van de huidige situatie komt er zelfs parkeergelegenheid bij in de vorm van het parkeerterrein aan de voorzijde van Martinushof en de parkeerstroken aan weerszijden van de Raadhuislaan. Evenals bij de variant “locatie parkeerterrein In de Beetenwest” kan ook bij deze variant het parkeren voor de consument verder verbeterd worden door een verbetering van de toegankelijkheid van het Smidsplein. Tenslotte kunnen de marktkooplieden ook in de variant “Kerkstraat” hun voertuigen parkeren in de Raadhuislaan en directe omgeving, op acceptabele afstand van hun standplaats. Vandaar dan ook eenzelfde gunstige beoordeling als bij de variant “parkeerterrein In de Beeten-west”.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 16 -
3
DE ENQUÊTE ONDER DE MARKTKOOPLIEDEN
In het kader van dit onderzoek is het van belang geacht om inzicht te krijgen in de meningen van de marktkooplieden. Het is immers belangrijk dat de markt in zijn huidige omvang en kwaliteit minimaal behouden blijft en bij voorkeur nog verder groeit. Voorkomen dient te worden dat door een verkeerde locatiekeuze, d.w.z. een locatiekeuze waarvoor bij de marktkooplieden niet of nauwelijks draagvlak bestaat, de markt verder afkalft en daarmee ook de stimulerende rol van de markt voor het functioneren van het centrumgebied wegebt. Er is voor gekozen om een schriftelijke enquête onder de marktkooplieden te houden. De enquêteformulieren zijn, verspreid over een viertal zaterdagen, persoonlijk aan de marktkooplieden overhandigd en ook weer opgehaald. Dit heeft in positieve zin bijgedragen aan de bereidheid van de marktkooplieden om medewerking te verlenen aan de enquête. 21 van de 28 marktkooplieden hebben de moeite genomen om de enquête in te vullen. Daarbij moet opgemerkt worden dat door veel marktkooplieden niet alle vragen volledig beantwoord zijn. Desalniettemin kan uit de resultaten van de enquête een goed inzicht verkregen worden in de opvattingen van de marktkooplieden. De marktkooplieden is gevraagd om, behalve een aantal bedrijfsgegevens, een mening te geven over de huidige locatie en over de vier hierboven genoemde alternatieve locaties. Bij deze alternatieve locaties kon men ook de randvoorwaarden aangeven waaronder deze locaties ingericht zouden kunnen worden voor de tijdelijke markt. De enquête is als bijlage bij deze notitie bijgevoegd. In het onderstaande wordt een samenvatting van de enquêteresultaten weergegeven, waarbij per locatie de opvattingen van de marktkooplieden worden gegeven. Maar eerst wordt kort ingegaan op een aantal bedrijfsgegevens. Deze geven een goede indruk van de verhouding verkoopwagens/kramen, van de omvang van de markt zowel in de lengte als in de diepte, van het belang om de bedrijfsauto/-bus bij de kraam of verkoopwagen te hebben en van de benodigde faciliteiten, zoals stroomvoorzieningen, statafels, e.d.
3.1
De bedrijfsgegevens
Op het moment van de enquête waren er in totaal 27 marktkooplieden actief. Van deze 27 maken 15 marktkooplieden alleen gebruik van een verkoopwagen. 10 ondernemers verkopen hun waren vanuit marktkramen en voorts zijn er twee ondernemers die de verkoopwagen combineren met kramen. Indien de strekkende meters bij elkaar worden geteld van de ondernemers die de enquête hebben ingevuld leidt dat reeds tot een totale lengte van ca. 235 meter. Daar moeten nog bijgeteld worden een drietal ondernemers met verkoopwagens en een drietal ondernemers die gebruik maken van kramen. Met name deze laatste drie (bakker, aardappelen/groente/fruit en lederwaren/tassen) voegen nog een aanzienlijke hoeveelheid strekkende meters toe aan het geheel. De strekkende meters van de ondernemers met marktkramen lopen uiteen van 4 meter tot
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 17 -
maar liefst 50 meter. De diepte van de kramen ligt tussen de 2 en 4 meter, met één uitschieter naar 5 meter. Bij de verkoopwagens is sprake van aanzienlijke verschillen in lengte. De kleinste wagens hebben een lengte van 3 á 4 meter, terwijl de grootsten variëren tussen de 10 en 13,5 meter met een uitschieter naar 18 meter. In totaliteit bezien is de diepte van de verkoopwagens groter dan die van de marktkramen, maar de verschillen zijn behoorlijk groot. De minst diepe verkoopwagen is 2 meter, terwijl één ondernemer een diepte heeft aangegeven van maar liefst 8 meter. Dit laatste heeft te maken met een stuk zogenaamd voorland met statafels. De meeste verkoopwagens hebben een diepte welke ligt tussen 4,5 en 6 meter. Al deze gegevens worden uiteraard belangrijk indien een locatie concreet ingevuld moet worden. Dat laatste geldt ook voor het plaatsen van de bedrijfsauto bij de kramen en verkoopwagens. Van de 21 ondernemers die de enquête hebben ingevuld hebben er 13 aangegeven dat de bedrijfsauto bij de standplaats staat. Op een viertal ondernemers na hebben alle ondernemers aangegeven dat het niet absoluut noodzakelijk is dat de bedrijfsauto bij de standplaats staat. Met het elders parkeren van de bedrijfsvoertuigen zou derhalve de nodige ruimte gewonnen kunnen worden. Met betrekking tot de benodigde faciliteiten worden stroomvoorzieningen, waaronder krachtstroom (vis, poelier, kaas), het meest genoemd. Een tweetal ondernemers heeft aangegeven een of meerdere statafels nodig te hebben. In de huidige situatie zijn bij een van de vishandelaren banken en tafels geplaatst.
3.2
Hoe denkt men over de huidige locatie op de Raadhuislaan?
De resultaten van de enquête laten een gemengd beeld zien. Van de 17 ondernemers die deze vraag hebben ingevuld geven een tiental ondernemers aan dat de markt te weinig binding heeft met de winkelstraat, dat het er te rustig is en een stuk gezelligheid ontbreekt. Men vindt de huidige locatie derhalve niet aantrekkelijk voor de consument. Een meer centrale ligging zou volgens deze groep ondernemers beter zijn. Twee van deze tien ondernemers zijn overigens wel van mening dat de huidige markt op zich overzichtelijk is en voorzien van een goede routing. De overige 7 ondernemers zijn daarentegen tevreden met de huidige locatie. Daarbij wordt opgemerkt dat twee van deze ondernemers nabij de entree van de Kerkstraat gesitueerd zijn. Binnen deze positief gestemde groep ondernemers wordt opgemerkt dat de klanten inmiddels gewend zijn aan de huidige situatie en de ondernemers weten te vinden.
3.3
De alternatieve locatie restant Wilhelminaplein/Grotestraat/ Smidspleintje
Deze locatie wordt door het merendeel van de marktkooplieden als slecht bestempeld (12 van de 18 ondernemers die deze vraag hebben beantwoord). Vijf ondernemers stelden zich ten aanzien van deze locatie neutraal op en slechts één
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 18 -
ondernemer vind het een goede locatie. De kritiek op deze locatie heeft met name betrekking op de slechte fysieke en visuele aansluiting op de Kerkstraat, de concentratie van de consumenten aan de oostzijde van het centrum vanwege de ligging van de trekkers, de slechte bereikbaarheid i.v.m. de parkeerproblematiek en de toegankelijkheid voor de marktkooplieden (op- en afrijden).
3.4
De alternatieve locatie parkeerterrein Bongerdstraat/Bongerdstraat/In de Beeten
Deze locatie wordt nog slechter beoordeeld dan de vorige variant. Van de 19 ondernemers die deze vraag hebben beantwoord geven maar liefst 16 ondernemers aan dat men dit een slecht alternatief vindt. Ook hier vind slechts één ondernemer deze locatie goed en twee ondernemers stellen zich neutraal op. Als reden voor deze slechte beoordeling wordt hoofdzakelijk aangegeven de te grote afstand van c.q. slechte aansluiting op het centrum. Maar ook het gebrek aan parkeergelegenheid is enkele keren genoemd.
3.5
Alternatieve locatie parkeerterrein westelijk deel In de Beeten
13 van de 19 ondernemers bestempelen deze variant als slecht, vier ondernemers hebben een neutraal standpunt en twee ondernemers vinden dit wel een goede locatie. Men vindt deze locatie niet aantrekkelijk voor de consument, ze ligt niet in het zicht van de winkelstraat en men beschouwt het als een dode hoek. Een ander argument dat meermaals genoemd wordt betreft het opofferen van de parkeergelegenheid, hetgeen ook niet ten goede zal komen aan de winkels.
3.6
Alternatieve locatie Kerkstraat
De beoordeling van deze alternatieve locatie door de marktkooplieden laat een aanzienlijk ander beeld zien dan de vorige drie varianten. Het grootste deel van de ondernemers die de vraag beantwoord hebben, 13 van de 21, vindt de Kerkstraat een goede alternatieve locatie. Drie ondernemers nemen een neutraal standpunt in en vijf marktkooplieden vinden het een slechte locatie. Argumenten welke door deze groep met een negatief oordeel naar voren worden gebracht zijn de beperkte breedte van de Kerkstraat met daarbij enerzijds de risico’s welke het opbouwen en (met name) afbreken met zich meebrengen voor de consument en het feit dat de Kerkstraat aan de westzijde in feite doodloopt. Voorts is aangegeven dat de achterzijde van de verkoopwagens naar de winkels gekeerd zal zijn, dat er naar verwachting problemen met de brandweer zullen ontstaan en dat de stroomkabels over het wegdek zullen lopen. De groep ondernemers die deze locatie als goed heeft bestempeld, maar ook het kleine groepje met een neutraal standpunt dragen uiteraard als argumenten aan de situering midden in het winkelgebied, de aanwezigheid van veel consumenten en daarmee ook de verhoging
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 19 -
van de gezelligheid op de markt. Eén ondernemer praat zelfs over een blijvende verplaatsing naar de Kerkstraat. Maar ook binnen deze groep positief ingestelde ondernemers worden zorgen geuit ten aanzien van een aantal aspecten, zoals het lastige op- en afrijden, de te smalle breedte van de Kerkstraat voor de grotere verkoopwagens en het belang van een goede aansluiting van de kramen en verkoopwagens ten behoeve van de uitstraling van de markt. Een tweetal marktkooplieden heeft in de beantwoording nog alternatieve locaties aangegeven. De ene ondernemer stelde voor de parkeerplaats aan de voorzijde van Martinushof in combinatie met een klein deel van de parkeerplaats bij Albert Heijn in te zetten als marktlocatie. De andere ondernemer gaf als alternatief aan een deel van de parkeerplaats bij Albert Heijn in combinatie met een deel van de Kerkstraat.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 20 -
4
CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN
4.1
Inleiding
Het proces om te komen tot deze notitie heeft geleerd dat er bij de bepaling van de meest wenselijke tijdelijke locatie van de weekmarkt veel belangen in het spel zijn, belangen van marktkooplieden, van gevestigde detaillisten en horecabedrijven, van de gemeente, van de hulpdiensten, van vervoersbedrijf Veolia en uiteraard ook van de consument. En tevens is duidelijk geworden dat deze belangen niet allemaal parallel lopen. Derhalve is in dit onderzoek getracht om in alle objectiviteit en door middel van een grondige onderbouwing te komen tot een advies ten aanzien van de meest wenselijke locatie. Daarbij is het op basis van de gesprekken met diverse actoren, de enquête onder de marktkooplieden en eigen inzichten en ervaring ook duidelijk geworden dat het gaat om de keuze voor de minst zwakke variant. Immers zowel aan de huidige locatie op de Raadhuislaan als aan de vier verschillende alternatieve locaties kleven voordelen, maar zeker ook nadelen. Van belang is echter dat de tijd tussen nu en de definitieve terugplaatsing van de markt in de toekomstige “huiskamer” van Tegelen, het Wilhelminaplein, zo goed mogelijk wordt overbrugd. Immers het gaat niet om een paar weken of enkele maanden, maar om bijna anderhalf jaar. Op basis van alle afwegingen, zoals weergegeven in deze notitie, komen wij tot de volgende conclusies en aanbevelingen.
4.2
De huidige tijdelijke locatie op de Raadhuislaan
De huidige marktlocatie draag te weinig bij aan het functioneren van het totale centrumgebied, ondanks de gewijzigde opzet van de markt door de verschuiving naar de rotonde op de Raadhuislaan en de verbinding tussen de Raadhuislaan en de kop van de Kerkstraat middels enkele marktkramen en verkoopwagens. Met name in het westelijk deel van de Kerkstraat en het aansluitende deel van In de Beeten is er sprake van een veel te beperkte consumentenstroom voor een zaterdag. De grootse problemen in het economisch functioneren doen zich dan ook voor in dit deel van het kernwinkelgebied. De toegenomen leegstand met name in dit gebiedsdeel is daar een toonbeeld van. Ondernemers hebben te kampen met fors gedaalde bezoekersaantallen. Ook voor de retailers, horecabedrijven en dienstverlenende bedrijven aan de Grotestraat en het Smidspleintje betekent de huidige locatie van de markt een forse aderlating. De combinatie van de bouw van het complex op het Wilhelminaplein en de verplaatsing van de markt naar de oostzijde van het centrum heeft de Grotestraat en het Smidspleintje in feite afgesneden van het centrumgebied. Minder bezoekers en een aanzienlijk dalende omzet zijn het gevolg. Ook een groot deel van de marktkooplieden vindt dat de huidige locatie te weinig binding heeft met het kernwinkelgebied, waardoor de noodzakelijke synergie tussen het winkelgebied en de markt nadelig wordt beïnvloed.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 21 -
Grotestraat en Smidsplein “afgesneden” van centrumgebied.
Drukte en levendigheid aan de oostzijde van het centrum.
De situering van de tijdelijke markt op de huidige locatie heeft niet alleen tot gevolg dat de nadruk van de consumentenstroom nog sterker wordt gelegd op het oostelijk deel van het centrumgebied, het betekent ook dat de druk op de parkeergelegenheid aan deze zijde van het centrum fors is opgevoerd. Daar komt bovendien bij dat de parkeerplaatsen aan de voorzijde van Martinushof en langs de Raadhuislaan door de situering van de markt niet beschikbaar zijn voor de consument. Alles bij elkaar heeft dat negatieve gevolgen voor de bereikbaarheid van de markt an sich en tevens voor het centrumgebied in totaliteit. En natuurlijk, zo blijkt uit de afwegingen in deze notitie, kent de huidige locatie ook zijn voordelen, echter wij zijn van mening dat primair geopteerd moet worden voor een locatie die zowel voor het functioneren van de markt als van het centrumgebied in totaliteit de beste oplossing is. En uiteraard zal deze meest wenselijke oplossing zo goed mogelijk aan de verschillende voorwaarden, gesteld door de marktkooplieden, detaillisten, horecabedrijven, hulpdiensten en consumenten moeten voldoen.
4.3
De voorkeursvariant
Uit de afweging van de vier beschreven alternatieve locaties in combinatie met de resultaten uit de enquête onder de marktkooplieden concluderen wij dat de variant van de Kerkstraat als beste tijdelijke locatie uit de bus komt. De belangrijke doelstelling van een zo goed mogelijke synergiewerking tussen markt, detailhandel en horeca kan op deze locatie het beste bewerkstelligd worden. Door een goed doordachte spreiding van de trekkende marktbranches over de Kerkstraat kunnen de loopstromen van de consumenten dusdanig beïnvloed worden dat alle gevestigde bedrijven ervan kunnen profiteren. Daarnaast kunnen de marktkooplieden op hun beurt ook veel meer profiteren van de bezoekers van de winkels en horecabedrijven in de Kerkstraat en In de Beeten. De noodgedwongen langgerekte opzet van de markt in deze variant is weliswaar niet perfect, maar de situering midden in het winkelgebied en tevens te midden van de diverse parkeergelegenheden welke als bronpunt voor de consument fungeren, zal naar onze overtuiging voldoende loopstromen over de gehele markt creëren. De eerlijkheid gebiedt te
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 22 -
zeggen dat deze variant niet de ideale oplossing biedt voor de bedrijven aan de Grotestraat en het Smidspleintje, echter de kans dat meer consumenten bereid zijn om de afstand vanuit de Kerkstraat via In de Beeten naar deze bedrijven te overbruggen, wordt in ieder geval groter dan in de huidige situatie.
Kerkstraat als voorkeursvariant.
Een belangrijk voordeel van de variant Kerkstraat ten opzichte van de huidige situatie én ten opzichte van de andere alternatieven is dat de parkeergelegenheid voor het totale centrumgebied versterkt wordt. Immers de parkeergelegenheid aan de voorzijde van Martinushof (35 parkeerplaatsen) kan weer door de consument benut worden. Dat geldt ook voor de circa 20 parkeerplaatsen langs de Raadhuislaan, welke echter ook door de marktkooplieden gebruikt kunnen worden voor hun bedrijfsvoertuigen. In alle andere varianten worden parkeergelegenheden bezet door de markt, hetgeen op de drukke zaterdag minder wenselijk is. Bij de situering van de markt in de Kerkstraat achten wij het ook noodzakelijk om de parkeergelegenheid op het overgebleven deel van het Wilhelminaplein en op het Smidspleintje beter door de consumenten te laten benutten, hetgeen niet alleen het bezoek aan de markt ten goede komt maar ook de bereikbaarheid van de bedrijven rond het Wilhelminaplein/Smidspleintje zal verbeteren. De parkeermogelijkheden voor de consument worden hierdoor bovendien meer evenredig over het centrumgebied verdeeld, hetgeen van groot belang is voor een goed economisch evenwicht in het centrumgebied. Dit kan bewerkstelligd worden door het Smidspleintje direct toegankelijk te maken vanaf de Grotestraat, komende uit de richting Venlo. Door goede inrichtingsmaatregelen dient er wel voor gezorgd te worden dat autoverkeer dit parkeerterrein niet via de Grotestraat, maar via de Posthuisstraat kan verlaten. Voorts dient de route vanaf deze parkeergelegenheid naar de markt c.q. het kernwinkelgebied geoptimaliseerd te worden door verfraaiingselementen en een goede bewegwijzering.
4.4
De subvariant
Hoewel onze voorkeur uitgaat naar het benutten van de gehele Kerkstraat als tijdelijke locatie voor de markt, adviseren wij om ook de volgende subvariant van een nadere uitwerking te voorzien.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 23 -
Het gaat om een variant waarbij een klein deel van de parkeerplaats bij Albert Heijn wordt benut in combinatie met een deel van de Kerkstraat. Wat betreft de parkeerplaats gaat het om de strook parkeerplaatsen, gelegen bij de bebouwing waarin de bank en het bedrijf Timmermans zijn gevestigd. Wat betreft het deel van de markt in de Kerkstraat zal uit de nadere uitwerking van de opstelling moeten blijken tot hoever de Kerkstraat benut zal worden. Naar verwachting zal ook in deze subvariant het grootste deel van de Kerkstraat benut worden als marktlocatie.
Uitbreiding voorkeursvariant Kerkstraat met gedeelte parkeerplaats.
Het voordeel van deze variant is dat er behalve van een betere wisselwerking tussen de markt en het winkelgebied dan in de huidige situatie ook sprake is van een soort winkelrondje dat gecreëerd kan worden vanuit de Kerkstraat, over de markt en via de Passage weer terug naar de Kerkstraat. Tevens biedt een dergelijke opstelling wat meer flexibiliteit voor met name marktkooplieden die veel ruimte en dan met name diepte nodig hebben en voor marktkooplieden welke ter plekke bakken en braden. Immers op basis van brandveiligheidseisen dienen deze verkoopwagens tenminste 5 meter uit de gevels van de bebouwing te worden opgesteld, uitgezonderd bij blinde gevels. Uiteraard zijn er ook nadelen aan deze variant verbonden. Zo zal een 19-tal parkeerplaatsen in beslag worden genomen door de markt. Door het vrijkomen van de parkeerplaatsen aan de voorzijde van Martinushof en langs de Raadhuislaan zullen deze echter ruimschoots worden gecompenseerd. Om de doorstroming op de parkeerplaats aan de Raadhuislaan te bevorderen c.q. te voorkomen dat ondernemers, personeel en andere langparkeerders de voor de consument noodzakelijke parkeerplaatsen in beslag nemen, wordt aanbevolen de mogelijkheden van het invoeren van een blauwe zone te bekijken. Het andere nadeel is dat naar verwachting niet de hele Kerkstraat als marktterrein in beslag zal worden genomen. Uit de nadere uitwerking zal moeten blijken hoe groot het deel van de Kerkstraat is dat er buiten valt. Gelet op het forse aantal strekkende meters van de markt verwachten wij echter dat het daarbij om een dusdanig beperkt deel gaat dat de hier gevestigde bedrijven toch nog kunnen profiteren van de consumentenstroom.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 24 -
4.5
Noodzakelijke randvoorwaarden
De keuze voor de variant “locatie Kerkstraat”, of het nou gaat om de volledige Kerkstraat of om een fors gedeelte, impliceert dat de situatie in de Kerkstraat op zaterdag voor alle partijen, marktkooplieden, detailhandel, horeca, hulpdiensten en uiteraard de consumenten, drastisch gaat veranderen. Zo krijgen een aantal gevestigde bedrijven in de Kerkstraat marktkramen en verkoopwagens voor hun zaak. Het op- en afrijden en laden en lossen door de marktkooplieden zal aanzienlijk minder gemakkelijk gaan dan in de huidige situatie. De hulpdiensten, en zeker de brandweer, zullen lastiger dan in de huidige situatie over de Kerkstraat kunnen rijden. En de consumenten krijgen, behalve met een drukkere Kerkstraat, ook te maken met het op- en met name afrijden van de marktkooplieden. De situering van de markt in deze voorkeursvariant of de subvariant betekent derhalve dat er aan enkele belangrijke voorwaarden moet worden voldaan. -
-
-
-
-
-
De marktkramen en verkoopwagens dienen zo goed mogelijk in één lijn op elkaar aan te sluiten, maar zullen daarbij zodanig gesitueerd moeten worden dat de toegangen van de winkels, horeca- en andere bedrijven altijd gewaarborgd blijven. Het zal duidelijk zijn dat de etalages niet meer allemaal in het zicht kunnen blijven. Ook dienen de huidige terrasjes in de Kerkstraat gehandhaafd te blijven. De toegangen tot de markt c.q. winkelstraat vanaf de diverse parkeerplaatsen moeten voor de consumenten zoveel mogelijk open blijven. De route vanaf de parkeergelegenheden op het overgebleven deel van het Wilhelminaplein en het Smidspleintje richting In de Beeten/Kerkstraat moet versterkt worden. Er zal een doordacht systeem van het op- en afrijden en laden en lossen van de marktkooplieden ontwikkeld moeten worden, gelet op de beperkte manoeuvreerruimte in de Kerkstraat. Gelet op met name de eindtijd van de markt (16.00 u.) in relatie tot het latere sluitingstijdstip van de bedrijven in de Kerkstraat zal er in verband met de logistieke bewegingen voldoende aandacht moeten worden geschonken aan de veiligheid van de consument. Het verdient aanbeveling om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om de sluitingstijden van de markt en de gevestigde bedrijven beter op elkaar te laten aansluiten. Uiteraard zal voldaan moeten worden aan de eisen welke door de hulpdiensten, met name de brandweer, gesteld worden aan de bereikbaarheid van de Kerkstraat. Voor het functioneren van de markt is het noodzakelijk om over adequate stroomvoorzieningen te beschikken, waaronder krachtstroom.
4.6
Eindadvies
Ervan uitgaande dat aan de hierboven genoemde randvoorwaarden op een goede wijze invulling kan worden gegeven, achten wij de Kerkstraat, al dan niet in
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 25 -
combinatie met een klein gedeelte van de parkeerplaats bij Albert Heijn, de beste locatie om de markt tijdelijk te situeren, in afwachting van de nieuwe definitieve locatie op het vernieuwde Wilhelminaplein. Wij adviseren derhalve om deze locatie nader op tekening te laten uitwerken, bij voorkeur in de twee genoemde varianten. Daarbij verdient het aanbeveling om een proefopstelling te maken om deze uitwerking(en) te toetsen aan de praktijksituatie. Uiteindelijk zal de gemeente Venlo, alles afwegende, tot een besluit moeten komen ten aanzien van de tijdelijke locatie van de weekmarkt.
HBD | Weekmarkt Tegelen - Onderzoek naar de meest wenselijke tijdelijke locatie.
- 26 -
Enquête Marktkooplieden Weekmarkt Tegelen i.v.m. tijdelijke locatie weekmarkt
De uitkomsten worden strikt vertrouwelijk behandeld door het HBD. De gegevens worden uitsluitend voor dit onderzoek gebruikt en geheimhouding van individuele gegevens wordt gegarandeerd. Gelieve de enquête na invulling in bijgevoegde enveloppe te stoppen en enveloppe te sluiten. De enveloppe wordt op zaterdag 3 september 2011 weer opgehaald door Eric Reubsaet. 1.
Bedrijfsgegevens
Naam bedrijf
:
__________________________________________________
Branche
:
__________________________________________________
Naam contactpersoon
:
__________________________________________________
Telefoon
:
__________________________________________________
2.
Omvang kraam/verkoopwagen
Heeft u de beschikking over een eigen verkoopwagen of maakt u gebruik van een kraam? (aankruisen wat van toepassing is) 0 Verkoopwagen 0 Kraam Hoeveel strekkende meters omvat uw kraam of verkoopwagen? ___________ mtr. Wat is de benodigde diepte (in meters) van uw kraam/verkoopwagen, inclusief achterland? ___________ mtr. Staat uw bedrijfsauto of -bus bij de kraam? 0 Ja 0 Nee Indien ja, is dit voor uw bedrijfsvoering absoluut noodzakelijk? 0 Ja 0 Nee 3.
Overige faciliteiten
Welke faciliteiten, anders dan de omvang van de standplaats, zijn er voor uw bedrijfsvoering nog meer nodig? (denk aan stroomvoorzieningen, zitjes, statafels, e.d.)? ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
KvK.: 50169270 BTW nr.: NL002304879B01
Het HBD maakt zich sterk voor een gezonde detailhandel waarin het goed ondernemen en werken is.
4.
Huidige (tijdelijke) locatie
Kunt u omschrijven wat u van de huidige locatie aan de Raadhuislaan vindt? Denk daarbij bijv. aan de ruimte en de routingmogelijkheden op de markt zelf, de aantrekkelijkheid voor de consument, de relatie met de winkelstra(a)t(en), de parkeermogelijkheden voor de consument, etc. ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ (Indien nodig kan de achterzijde van de enquête gebruikt worden voor verdere beantwoording). 5.
Eventuele alternatieve locaties
Hieronder worden enkele alternatieve tijdelijke locaties benoemd. Deze locaties zijn met de corresponderende nummers weergegeven op bijgevoegd plattegrondje. Kunt u van elke locatie aangeven of u dit een goede of een slechte locatie voor de markt als geheel vindt of dat u hier neutraal tegenover staat? Kunt u vervolgens aangeven waarom u die mening bent toegedaan? Denk daarbij aan aspecten als de relatie met de Kerkstraat en de Grotestraat, de ruimtelijke mogelijkheden voor een goede opstelling van de markt, de compactheid van de markt, de routing op de markt, de bereikbaarheid voor de consument c.q. de parkeermogelijkheden, de mogelijkheden voor het bevoorraden van de kramen, et cetera. Tenslotte: Kunt u aangeven onder welke voorwaarden de betreffende locatie ingericht zou kunnen worden als markt? 5.1 Restant Wilhelminaplein-oost/Grotestraat/Wilhelminaplein-west met eventueel deel Posthuisstraat 0 Goed 0 Slecht 0 Neutraal Reden waarom: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Eventuele randvoorwaarden voor inrichting als tijdelijke markt: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
5.2. Parkeerterrein Bongerdstraat met evt. deel In de Beeten richting Kerkstraat 0 Goed 0 Slecht 0 Neutraal Reden waarom: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Eventuele randvoorwaarden voor inrichting als tijdelijke markt: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ 5.3 Oostelijk deel parkeerterrein In de Beeten 0 Goed 0 Slecht 0 Neutraal Reden waarom: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Eventuele randvoorwaarden voor inrichting als tijdelijke markt: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ 5.4 Kerkstraat 0 Goed 0 Slecht 0 Neutraal Reden waarom: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Eventuele randvoorwaarden voor inrichting als tijdelijke markt: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Bedankt voor uw medewerking!
Afdeling Decentrale Advisering Detailhandel (DAD) Deze afdeling adviseert en begeleidt ondernemersverenigingen op het gebied van onder andere:
Renovatie van winkelcentra Herinrichting van winkelgebieden Herinrichting van warenmarkten Ruimtelijk-Economisch Onderzoek Structuurvisies/masterplannen Bestemmingsplannen Bouwplannen Verkeerscirculatieplannen Bereikbaarheidsproblemen Parkeerbeleid en Parkeeronderzoek
Telefoon: (070) 338 56 76
HBD in ‘t kort Het Hoofdbedrijfschap Detailhandel maak zich sterk voor een gezonde detailhandel, waarin het goed ondernemen en werken is. Branchecijfers binnen handbereik Op www.hbd.nl vindt u per branche gedetailleerde gegevens over omzet, bedrijfsresultaten, bestedingen, samenwerking, winkellocaties en arbeidsmarkt. Helder gepresenteerd, gemakkelijk op te slaan en te printen. Een veilige winkel Het HBD helpt u uw winkel veiliger te maken met handige instrumenten, zoals (online) preventietrainingen, een online veiligheidsscan, een checklist voor veilig alleen werken en foldermateriaal met praktische tips. Als er ondanks alle preventie toch iets gebeurt, dan kunt u gratis een beroep doen op HBD Slachtofferhulp Detailhandel (0800-0801). Binnen twee uur na de melding is er een professionele hulpverlener ter plaatse. Meer informatie? Kijk op www.hbd.nl/winkelcriminaliteit. Een veilig winkelgebied Wilt u samen met collega-winkeliers, gemeente, politie en brandweer werken aan de veiligheid in uw winkelgebied? Dat kan uitstekend via het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Een HBD-adviseur helpt uw ondernemersvereniging gratis bij het behalen van het KVO. Ga voor meer informatie naar www.hbd.nl/kvo. Een aantrekkelijk winkelgebied Wilt u de aantrekkingskracht van uw winkelgebied behouden of vergroten? Dan kunt u met uw ondernemersvereniging een beroep doen op een ruimtelijk economisch adviseur van het HBD. De adviseur kan uw ondernemersvereniging ondersteunen met informatie en advies en hij kan optreden als schakel tussen de vereniging en overheden en projectontwikkelaars. Meer informatie? www.hbd.nl/adviesopmaat. Alles op het gebied van personeel, arbeid en scholing Samen met ondernemersverenigingen, het UWVWERKbedrijf en gemeenten zet het HBD Servicepunten Detailhandel op, waar u gratis terecht kunt met al uw vragen over personeel, arbeid en scholing. Ook helpen ze u bij het vinden van goed personeel. Kijk op www.hbd.nl/servicepuntdetailhandel voor meer informatie. Geen Servicepunt bij u
KvK.: 50169270 BTW nr.: NL002304879B01
in de buurt? Voor praktische informatie en hulpmiddelen kunt u ook op de HBD-website terecht. Ga naar www.hbd.nl/arbeid. Trainingen en opleidingen (met forse subsidie) In de HBD-Cursuswinkel vindt u meer dan 1.000 cursussen, trainingen en opleidingen gericht op de detailhandel. Van gratis (online) trainingen tot meerdaagse cursussen bij gerenommeerde opleidingsinstituten. Geselecteerd en erkend door het HBD, en vaak te volgen met een subsidie tot wel 40% die u eenvoudig via het HBD kunt aanvragen. Kijk op www.hbd.nl/cursuswinkel voor meer informatie. Pinautomaten vergelijken Pinnen wordt steeds goedkoper. Dus nu is het ook voor kleine bedragen een goede oplossing. Minder contant geld in huis betekent minder werk en het is veiliger! Bent u van plan een betaalautomaat aan te schaffen of wilt u weten of uw huidige terminal nog bij de tijd is? Kijk dan op www.hbd.nl/betaalterminal. Moderne bedrijfsvoering Als u uw winkel (verder) automatiseert kan dat u veel informatie opleveren en tijd en geld besparen. Op www.hbd.nl/innovatie vindt u automatiseringsoplossingen die specifiek voor verschillende branches in de detailhandel zijn ontwikkeld. Met een up-todate kassasysteem komt u ook al een heel eind. Op www.kassakiezer.nl ziet u of uw huidige kassasysteem klaar is voor de toekomst. Of vindt u snel de kassa die het best bij uw onderneming past. Ondersteuning van branches Het HBD biedt brancheorganisaties (financiële) ondersteuning bij onderzoek en het ontwikkelen van branchespecifieke hulpmiddelen. En op verzoek van brancheorganisaties kan het HBD bijvoorbeeld ook promotiecampagnes gericht op de consument organiseren. Hiervoor wordt dan een bestemmingsheffing opgelegd. Wilt u op de hoogte blijven van de activiteiten van het HBD? Meld u dan via www.hbd.nl/nieuwsbrief aan voor de nieuwsbrief.
Het HBD maakt zich sterk voor een gezonde detailhandel waarin het goed ondernemen en werken is.