VOORADVIES BESTEMMINGSPLANPROCEDURE Zaaknr. Zaakomschrijving Specialisme Behandeld door Datum Bijlagen
: : : : : :
2015EAR0009 CPO Lindevoort Rekken Cultuurhistorie (excl. Archeologie) Roy Oostendorp 7 oktober 2015
Conclusie / advies De bouw van de nieuwe woningen ligt op ruime afstand van omliggende monumenten. Deze ontwikkeling heeft geen invloed op deze beschermde monumenten. Het gebied is door de verlegging van de Berkel sterk veranderd. Er zijn nog oude structuren aanwezig uit de periode vóór deze omlegging, maar zijn niet eenvoudig af te lezen. Op de locatie heeft een industrieel complex gestaan dat al langere tijd geleden geheel is gesloopt. Op de locatie zijn verder geen cultuurhistorische waarden aanwezig. Rondom de locatie is een woonomgeving ontstaan. De nieuwe ontwikkeling sluit hierop aan, het leefklimaat op deze locatie is hierbij niet in het geding. Voor de planologische procedure levert dit dus geen nadere voorwaarden op.
Beoordelingskader Monumentenwet 1988 De Monumentenwet 1988 is in werking sinds 1 januari 1989. De wet beoogt bepalingen vast te stellen voor het behoud van monumenten van bouwkunst en archeologie en het meer betrekken van lagere overheden bij dat behoud. Monumenten zijn vervaardigde zaken die van algemeen belang zijn door hun schoonheid, hun betekenis voor de wetenschap of hun cultuurhistorische waarde (artikel 1.b.1). De wet heeft op 3 terreinen van de monumentenzorg een regeling: - de bescherming van onroerende monumenten (bouwwerken), genaamd rijksmonumenten; - de bescherming van stads- en dorpsgezichten en; - de archeologische monumentenzorg. In het omliggende gebied bevinden zich een viertal rijksmonumenten op ruime afstand van het plangebied. Erfgoedverordening gemeente Berkelland 2012 De gemeentelijke erfgoedverordening ligt deels in het verlengde van de Monumentenwet en gedeeltelijk ernaast. De verordening regelt; - de aanwijzing van zaken tot gemeentelijk monument; - vergunningenstelsel voor de gemeentelijke en beschermde monumenten (rijksmonumenten) uitgezonderd archeologische rijksmonumenten; - inschakeling van de commissie Ruimtelijke Kwaliteit; - de aanwijzing van gebieden tot gemeentelijke beschermd stads- en dorpsgezichten; - de instandhouding van archeologische waarden; - de regeling van betreding in het belang van archeologisch onderzoek in het kader van een bestemmingsplan of een projectbesluit. - eisen aan archeologisch onderzoek; - het van bovengrondse cultuurhistorische waarden in bestemmingsplannen; - eisen aan (cultuurhistorisch) onderzoek;
In het omliggende gebied bevinden zich een vijftal gemeentelijke monumenten op ruime afstand van het plangebied. Handreiking Erfgoed en Ruimte / MoMo De cultuurhistorische waarden worden met ingang van 1 januari 2012 meegewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen. Artikel 3.1.6, tweede lid onderdeel a van het Besluit ruimtelijke ordening vormt hiervoor de wettelijke basis. In het kader van de Modernisering van de Monumentenzorg krijgt de ruimtelijke ordening zo een uitgesproken rol met betrekking tot het in stand houden van cultuurhistorische waarden. Gemeenten moeten er naar toe werken om de cultuurhistorie in het gebied zo snel mogelijk volledig in beeld te krijgen. Door laag voor laag te analyseren kan vervolgens vastgesteld worden wat men wil behouden. Het is een ladder van analyseren, waarderen, reflecteren en indien nodig beschermen. Een goede inventarisatie draagt bij aan het benutten van cultuurhistorische kwaliteiten bij eventueel toekomstige ruimtelijke transformaties. Deze ladder is in Berkelland nog niet volledig uitgevoerd. Er is wel veel geïnventariseerd, maar nog niet op elkaar afgestemd. Het benutten van cultuurhistorische kwaliteiten bij ruimtelijke transformaties gebeurd daarom op ad hoc basis en is maatwerk. a. Cultuurhistorische gebiedsbeschrijving De cultuurhistorische gebiedsbeschrijving beschrijft de ontstaansgeschiedenis van de gemeente en laat de diversiteit van landschap, stad en dorp zien. Het is door de gemeenteraad van Berkelland vastgesteld als beleidsdocument voor ruimtelijke ontwikkeling en planologie. Uit de beschrijving: Rekken Rekken ligt aan de Berkel, ten oosten van Eibergen en vlakbij de Rijksgrens met Duitsland. Rekken was ooit een marke en buurschap met een eigen kapel. De buurschap groeide uit tot een nederzetting met geconcentreerde bebouwing op en bij oude bouwlanden. Het landschap heeft een onregelmatige blokverkaveling die typerend is voor oude beekdallandschappen met kampen. De belangrijkste inkomstenbron van Rekken was de landbouw. De gunstige ligging langs de Berkel en de vlakbij gelegen oude handelsweg tussen Deventer en Munster zorgde ervoor dat neveninkomsten gehaald konden worden uit de handel. De oude handelsweg liep over Neede, Mallem en Rekken naar Vreden. Ten oosten van Rekken stond in de Middeleeuwen een burcht. Over deze ‘borg’ is niet veel bekend. Op een 17e eeuwse kaart is te zien dat de Berkel zorgde voor de watertoevoer van de omgrachting. Naast de burcht lag een moeras, dat ‘mars’ werd genoemd. In de periode 1850-1940 zijn de beide zijden van de Berkel dichter bebouwd geraakt. Het buurschap ’t Kip is hierdoor tegen Rekken aangegroeid. In het noorden van Rekken is in 1913 begonnen met de aanleg van de ‘Kolonie’. Zo noemde men toen de ‘Rekkense inrichtingen’ die later de naam Van Ouwenallervereniging is gaan dragen.
b. Provinciale Cultuurhistorische Waardenkaart Deze kaart is vrij beperkt qua cultuurhistorische waarden en daarom niet geschikt voor dit doel. Cultuurhistorische onderzoeksrapporten (landschappelijk, (bouw)historisch, stedenbouwkundig) Voor dit gebied zijn er geen relevante cultuurhistorische onderzoeken verricht dan wel bekend en eenvoudig te raadplegen.
2 van 7
Redengevende omschrijving (indien sprake van beschermde monumenten) Er is geen sprake van een beschermd monument in het plangebied.
Overwegingen In de jaren 20 heeft aan de (toen nog) zuidzijde van de Berkel de Coöperatieve Landbouwvereniging een bedrijfsgebouw gebouwd voor de op- en overslag van oogstproducten. Dit karakteristieke complex in aan het begin van de 21ste eeuw afgebroken om plaats te maken voor woningbouw. Rondom het complex was al een woonomgeving onstaan, georiënteerd op de nieuw aangelegde straat Zonderkamp. Dit wat naar binnen gekeerd woongebied is gesitueerd tussen de Rekkenseweg, de Berkel en het plangebied. Het braakliggende terrein bevindt zich daarom grotendeels al in een bestaande woonomgeving.
Figuur 1: gebouw Coöp. Landbouwvereniging Rekken, ca. 1925 (bron: www.ecal.nu)
In de (directe) omgeving van de aangevraagde ontwikkeling bevinden zich de onderstaande gebouwde en archeologische monumenten.
3 van 7
Rekkenseweg 40-42 Rekkenseweg 44 Rekkenseweg 87 Lindevoort 14 Lindevoort 20 Lindevoort 20 Lindevoort 22 Hölterweg 1 Hölterweg 5-7 Den Borgweg 1
RK kerk en pastorie café molen koetshuis NH kerk toren NH kerk vm openbare school boerderijcomplex boerderij boerderij
gemeentelijk monument gemeentelijk monument rijksmonument gemeentelijk monument rijksmonument rijksmonument gemeentelijk monument rijksmonument gemeentelijk monument gemeentelijk monument
De monumenten staan niet op het zelfde perceel als het plangebied en hebben ook geen wederzijdse invloed op elkaar. Als dit wel het geval zou zijn, bestaat de mogelijkheid om gericht onderzoek op dit punt uit te laten voeren. Hieruit moet blijken of de ontwikkeling al dan niet toelaatbaar is ten opzichte van de beschermde monumenten.
4 van 7
Bijlagen
Figuur 2: 1934
5 van 7
6 van 7
7 van 7
