voltijd

Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Bachelor of Biology & Medical Laboratory / voltijd

Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Waar ‘hij’ staat, bedoelen we ook ‘zij’. De meest actuele informatie is te vinden op hsleiden.nl.

Jouw toekomst met Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Onderzoek doen om ziekteverwekkers goed, snel en goedkoop op te sporen, zoeken naar oorzaken en oplossingen voor ernstige ziekten zoals kanker, reuma of aids en weefsels bestuderen om de diagnose voor patiënten te helpen stellen. Na een studie Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BM) doe je veelzijdig, uitdagend en nuttig werk.

Door snuffelstages en projecten maak je kennis met toekomstige werkgevers, en het gehele vierde jaar loop je stage bij een universiteit of bedrijf. Werken Na een opleiding BM kom je meestal te werken in een laboratorium. Dat kan bijvoorbeeld in een ziekenhuis, waar je weefsel onder de microscoop analyseert om de arts te helpen met een diagnose stellen. Of je meet allerlei moleculen in urine, bloed en lymfevocht. Wil je meer het onderzoek in, dan kun je meewerken aan medicijnonderzoek door bijvoorbeeld dierproeven te doen, bacteriën te kweken of eiwitten te bestuderen. Dat kan bij een universiteit of een bedrijf. In het Biosciencepark rondom de hogeschool vinden vele afgestudeerden een baan. Bijvoorbeeld bij Crucell, Johnson & Johnson of Baseclear.

BM Bij BM onderzoek je plantaardig, dierlijk of menselijk materiaal. Bijvoorbeeld DNA-onderzoek om misdaden te helpen oplossen of microscoopanalyse van bloedmonsters om de malariaparasiet te ontdekken. En wat denk je van kankeronderzoek of onderzoek naar nieuwe griepvirussen? Op de hogeschool leer je zelf experimenten ontwerpen, uitvoeren in het lab en analyseren. De benodigde theoriekennis krijg je in hoor- en werkcolleges. Je leert samenwerken met andere onderzoekers in projecten, de uitkomst van je experimenten te analyseren en deze duidelijk op te schrijven in wetenschappelijke rapporten.

Doorstuderen Na het afronden van je studie BM kun je nog verder studeren. Met een hbo-diploma heb je toegang tot een groot aantal masteropleidingen aan verschillende universiteiten. Op dit moment stroomt zo’n 15% van de studenten door naar voornamelijk de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam en de Universiteit Leiden (UL). De aansluitende masters zijn gericht op een verdere loopbaan in bijvoorbeeld het wetenschappelijk onderzoek, in de biologie of in medicijnontwikkeling. Maar een master kan je ook voorbereiden op een toekomst in beleidszaken, educatie of management. Studenten die doorstroomden werken vaak als promovendus bij een instelling voor wetenschappelijk onderzoek.

BM in Leiden Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek in Leiden heeft een uitstekende reputatie: diverse afstudeeropdrachten vielen al in de prijzen. De laboratoria waar je voor een belangrijk deel van je studie werkt, zijn voorzien van moderne apparatuur. Tijdens je studie werk je veel met anderen samen. Je kent elkaar en de docenten kennen jou. Alles is erop gericht je goed voor te bereiden op je loopbaan. Zo worden de opdrachten aangepast aan de nieuwste ontwikkelingen uit de praktijk en weet je hoe het er straks in het echt aan toe gaat. Er is veel begeleiding, maar je bent zelf verantwoordelijk voor je studie, want er zijn veel keuzemogelijkheden binnen BM in Leiden: je kunt kiezen uit vijf specialismen. Tijdens je studie kun je ook alvast ervaren hoe je latere werk zal zijn.

3

Wat vindt Mayke? Mayke Tersteeg is student Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek: “Ik wil onderzoeken hoe ziektes ontstaan. Ik vind biologie, en met name het menselijk lichaam, ontzettend interessant en ben graag praktisch bezig. Dan kom je met deze opleiding aan je trekken. Ongeveer een derde van de opleiding bestaat uit practica. We zetten bijvoorbeeld bacteriestammen uit en moeten ze identificeren. In het tweede jaar hebben we veel aandacht besteed aan antibioticaresistentie. Zo hebben we onderzocht hoe bacteriën de resistentie aan elkaar doorgeven. Het allerleukste is dat je leert hoe het lichaam in elkaar zit, hoe ziektes ontstaan, hoe het lichaam op medicijnen reageert en welke uitwerking combinaties van medicijnen hebben. Bij onderzoek op het menselijk lichaam kom je vroeg of laat in aanraking met ethische kwesties: mag je embryo’s gebruiken voor stamcellenonderzoek? Ik zou na deze opleiding graag nog een jaar filosofie studeren, zodat ik dieper kan ingaan op dit soort vragen.”

4

Opbouw van de studie De opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek is verdeeld in een propedeuse (het eerste jaar) en een postpropedeutische fase (laatste drie jaar). Elk studiejaar is verdeeld in vier perioden van elk tien weken. Je werkt aan studieopdrachten en projecten en volgt lessen en instructiecolleges. Uiteraard doe je veel praktijkopdrachten; laboratoriumanalist is namelijk een heel praktisch beroep. Voor deze opleiding geldt een numerus fixus. Kijk voor meer informatie op www.hsleiden.nl/hlo-bm. De propedeuse Eerst leggen we de basis. Je krijgt allerlei biologische vakken over bijvoorbeeld cellen, weefsels, eiwitten en bloed. Maar als biologie steeds kleiner wordt, gaat het naadloos over in scheikunde: daarom leer je ook hoe moleculen in elkaar zitten en op elkaar reageren. In het tweede halfjaar leer je over DNA, weefselonderzoek onder de microscoop en microbiologie. Je leert statistiek op je onderzoeksresultaten toepassen, zelf experimenten opzetten en diagnostisch onderzoek doen. Studiebelasting Je bent gemiddeld 40 uur per week met je studie bezig. Voor zo’n 20 uur zijn er activiteiten gepland op school, de overige tijd deel je zelf in. Je bereidt zelfstandig practica en toetsen voor, schrijft verslagen of overlegt met je projectgroep. Samenwerken hoort erbij. Door het werken in projecten leer je hoe je dat het beste aan kunt pakken. De benodigde theorie bespreken we in groepjes of klassikaal. Tijdens het practicum werk je individueel, met z’n tweeën of in een groepje aan een (project)opdracht. De resultaten van je werk houd je bij in je logboek: het labjournaal. Je krijgt cijfers voor schriftelijke toetsen, verslagen, je houding en kunde in het lab en zo nu en dan voor een presentatie. De opleiding kent ook een verplichte veiligheids-, reken- en taaltoets.

Studieadvies en begeleiding Vooral in het eerste jaar word je intensief begeleid. Je hebt een eigen mentor die je adviseert over je studievoortgang en bij wie je terecht kunt voor vragen en eventuele problemen. In het eerste jaar moet je minimaal 50 van de 60 studiepunten halen. Lukt dat niet, dan krijg je een negatief bindend studieadvies. In dat geval helpen wij je desgewenst een alternatief te vinden. Voldoe je wel aan de minimumeisen, maar heb je niet alle vakken in één keer gehaald? Dan mag je verder met het tweede jaar, met als voorwaarde dat je aan het eind van dat tweede jaar je propedeuse haalt.

5

De postpropedeutische fase In het tweede jaar verdiep je de kennis en proef je alvast aan de specialisaties waar je in het derde jaar voor kunt kiezen. In elke periode staat een ander thema centraal. Bijvoorbeeld ‘Biomoleculen en Micro-organismen’ of ‘De patiënt centraal’.

Major en minors Alle bacheloropleidingen van Hogeschool Leiden bestaan uit een major en één of meer minors. De major is het hoofdprogramma, en duurt 3,5 jaar. De resterende maanden vul je in met een minor van jouw keuze. De opleiding biedt verschillende verdiepende, maar ook verbredende minors aan, voor als je over de grenzen van laboratorium werk heen wilt kijken. Alles kan, zolang het hbo-niveau is en te maken heeft met je beroepsontwikkeling. Bijvoorbeeld als je een tijdje in het buitenland wilt studeren.

In het derde jaar volgt de specialisatie. Je kunt kiezen uit: • Cytohistopathologie Cellen en weefsels bestuderen met moderne technieken, zoals confocale microscopie • Microbiologie Onderzoek naar micro-organismen en parasieten die ziekten veroorzaken • Laboratoriumgeneeskunde Veranderingen in de chemische samenstelling van bijvoorbeeld urine vaststellen of bloedgroepen bepalen • Moleculaire biologie Onderzoek van moleculen in de cel, vooral DNA, RNA en eiwitten • Dierexperimenteel onderzoek Op een verantwoorde manier omgaan met proefdieren. Alleen wanneer er geen alternatieven zijn bij het onderzoek naar kanker, HIV, MS, etc. worden er dierproeven gedaan. Het onderzoek is aan strenge regels gebonden en mag alleen door specialisten worden uitgevoerd.

Afstuderen Het laatste jaar is het externe jaar, waarmee je laat zien dat jij de capaciteiten hebt om als onderzoeker aan het werk te gaan. Dat doe je met je afstudeerproject. Dit onderzoek voer je uit in een laboratorium van een onderzoeksinstituut, een ziekenhuis of bijvoorbeeld een bedrijf waar je al een korte stage hebt gelopen. Je doet onderzoek dat je zelf interessant en relevant vindt. Je sluit dit af met een verslag, een presentatie en een eindgesprek. Dit kan ook in het buitenland. De hogeschool ondersteunt dit actief.

6

Verkorte trajecten Er zijn verschillende verkorte trajecten, waarbij je in minder dan vier jaar je opleiding BM kunt afronden.

Verkort traject met vwo Als je een vwo-diploma (N&T of N&G) hebt, dan kun je beginnen met een speciaal tweedejaarsprogramma, waarin een verkort propedeuseprogramma is opgenomen. Je kunt je studie dan in 3 jaar afronden. Je kunt ook in het eerste jaar te starten.

Verkort traject met mbo Laboratoriumtechniek Met een mbo-diploma Biologische- of Medische Laboratoriumtechniek op niveau 4, krijg je vrijstellingen voor het grootste deel van het eerste jaar en start je dus meteen in het tweede jaar van de opleiding. Je kunt je studie dan in drie jaar afronden.

Individueel studietraject In speciale gevallen bestaat de mogelijkheid voor een individueel studietraject. Eerder behaalde studiepunten van een verwante hbo- of universitaire opleiding zetten we zoveel mogelijk om in vrijstellingen voor modules uit het studieprogramma van jouw opleiding.

7

Een weekje Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek studeren Ma

1. Hoorcollege Theorie Biologie Tijdens de biologie theoriecolleges leer je heel precies hoe cellen in elkaar zitten en samenwerken met hun buren. En natuurlijk hoe het er onder de microscoop uit ziet als er iets mis gaat….

W

Di

09:00 10:00 11:00

10:00 Hoorcollege Theorie Biologie

10:00 VEI TOETS!!!!!

1 12:00 2. Leren voor de VEI toets Veiligheid is heel belangrijk in laboratoria, dus moet je eerst een theorietoets halen voor je het lab in mag. Ook moet je deze VEI-toets, plus de reken- en taaltoets, halen om een negatief bindend studieadvies te voorkomen.

13:00 14:00 15:00 16:00

12:30 Labjournaal voorbereiden

12:30 Leren voor de VEI toets

2 15:00 Praktijkveiligheid en basistechnieken

3

17:00 18:00 19:00 20:00

Ingeroosterde lessen Huiswerk / overige uren 8

3. Praktijkveiligheid en basistechnieken Je krijgt veel praktijkonderwijs in het laboratorium. Maar daar gaat altijd huiswerk aan vooraf, want je moet elk experiment grondig uitdenken en in je labjournaal opschrijven voordat je eraan begint.

o

Do

4. College Chemisch rekenen Ook al studeer je BM, je krijgt ook chemische vakken. Want als biologie steeds kleiner wordt, kom je vanzelf in de buurt van de scheikunde.

Vr 08:30 Praktijk Biomoleculen

09:00 College Chemisch rekenen

4 11:00 Labjournaal voorbereiden 12:00 Praktijk Onderzoek Micro-organismen

15:00 Huiswerk maken voor chemisch rekenen

5. SLB: Mentorles Iedere student krijgt een docent als mentor, waaraan je alles kunt vragen. Ook voeren jullie regelmatig gesprekken over je studievoortgang. 15:00 SLB: Mentorles

5 16:15 Wat drinken in Leiden met M1C

6

9

6. Wat drinken in Leiden met M1C Je volgt je lessen met je eigen klas van 18 medestudenten. En urenlang samen op het lab staan schept een band!

Wat vindt Margriet?

Iets voor jou? Jij wilt lekker praktisch aan de slag. Verder ben je nieuwsgierig en je vindt het leuk om praktische problemen in detail te onderzoeken en op te lossen. Je bent een doorzetter, ook als dingen niet meteen lukken.

Margriet Rietveld, student Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek maakte kennis met de opleiding en ze wist het meteen: dit is mijn studie.

“Ik wilde van jongs af aan al onderzoek doen. Biologische bèta’s Om cellen, dieren, en mensen te bestuderen, heb je scheikunde en biologie nodig. Maar natuurkunde is ook nuttig; hoe weet je anders hoe een microscoop werkt? Die theorie leer je in hoorcolleges en pas je direct toe in het laboratorium. Daar werk je aan (zieke) weefsels, eiwitten, DNA en dierproeven, leert experimenten op een goede manier uitvoeren en je data netjes verwerken. En bij dat laatste heb je dan weer een beetje wiskunde nodig. Aanleg voor exacte vakken is dus heel handig bij deze studie.

De studie is vrij breed: we krijgen bijvoorbeeld vakken over micro-organismen: hoe ze mensen ziek maken, maar ook hoe ze ons juist helpen. En we behandelen uitgebreid het functioneren van het menselijk lichaam. Aan de andere kant leren we allerlei vaardigheden die je nodig hebt om je werk goed te doen: steriel werken en hoe om te gaan met de apparatuur op het lab. Voor het derde jaar kies ik mijn specialisatie: ik wil microbiologie gaan doen. Misschien kies ik daarna nog een tweede specialisatie: cytohistopathologie. Daarbij draait het om onderzoek naar cellen. Aan de vorm kun je zien wat er aan de hand is. Na mijn afstuderen wil ik graag aan de slag als analist in een ziekenhuislaboratorium: onderzoek doen naar patiëntenmateriaal. Heeft een patiënt een virus of een bacterie, wat is zijn bloedgroep? Mijn microscoop legt het bloot!”  

Goed te doen! Veel scholieren zien BM als ‘zware’ studie, maar als het je ligt en je vindt werken in een laboratorium leuk, dan hoeft het helemaal niet zwaar te zijn. Je hebt wel een stevige dosis zelfdiscipline nodig: je moet practica voorbereiden, verslagen schrijven en zelf je opdrachten plannen. In je toekomstige beroep als analist moet je heel zelfstandig aan de slag, dus we verwachten dat je jouw studie ook actief oppakt. We werken met Engelstalige boeken, omdat het beroepenveld vaak internationaal is. Maar je staat er niet alleen voor. Vooral in het eerste jaar kun je rekenen op intensieve studiebegeleiding.

10

Wat vindt Anne? Anne Hunting, Analiste Anne studeerde af aan de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek en werkt nu in het waterlaboratorium waar zij de kwaliteit van het drinkwater controleert. “Na mijn afstuderen had ik vrijwel direct een baan. Ik heb een open sollicitatie naar TNO gestuurd en ben meteen aangenomen. Bij TNO werkte ik bij het onderdeel ‘kwaliteit van leven’. Daar wordt onderzoek gedaan naar voeding. Vanwege de lange reistijd heb ik uiteindelijk besloten om daar weg te gaan. Nu werk ik tijdelijk in het waterlaboratorium waar ik de kwaliteit van het drinkwater controleer. In september start ik met een nieuwe baan bij een organisatie die biologische bestrijdingsmiddelen ontwikkelt. Erg uitdagend, omdat ik hier weer meer microbiologie kan toepassen. Het leuke van deze opleiding is dat het zo breed is. Je leert van heel veel vakgebieden iets en dat pas ik nu toe in de praktijk.”

11

[Layar!]

Goed om te weten voordat je kiest Toelatingsvoorwaarden Voor de meeste hbo-bacheloropleidingen word je toegelaten met een diploma havo of vwo of mbo-4. Voor masters en post-hbo-opleidingen is in de meeste gevallen een afgeronde hbo-opleiding voldoende. Voor sommige opleidingen gelden aanvullende eisen voor het profiel of het vakkenpakket of andere bijzondere toelatingseisen.

Studieadvies De keuze voor een opleiding is één van de belangrijkste beslissingen in je leven. Denk er daarom goed over na. Bezoek één van onze open dagen en kom proefstuderen. Tijdens open dagen zijn onze studentendecanen aanwezig. Je kunt bij hen terecht met vragen over je studiekeuze, eventuele twijfels en persoonlijke omstandigheden, zoals studeren met een functiebeperking. Onder een functiebeperking verstaan we alle aandoeningen die chronisch van aard zijn en die tot studievertraging kunnen leiden. Bijvoorbeeld een motorische of zintuiglijke handicap, psychische belemmeringen, spraakstoornis, dyslexie/dyscalculie, autismespectrumstoornis of AD(H)D. Hogeschool Leiden biedt voorzieningen die je ondersteunen bij het volgen van de studie, zoals tentamentijdverlenging. Wil je hierover meer weten kijk dan op hsleiden.nl/studentenvoorzieningen/decaan.

Toelatingsvoorwaarden 21+ Als je niet in het bezit bent van één van de vereiste diploma’s en je bent bij aanvang van de studie 21 jaar of ouder, dan is er de mogelijkheid om een toelatingsonderzoek aan te vragen. Wil je meer weten over dit onderzoek kijk dan op onze website of mail naar [email protected]. Loting Voor sommige opleidingen is het aantal opleidingsplaatsen beperkt. Bij een studie met een loting kan maar een bepaald aantal studenten de opleiding volgen. Meestal gelden hiervoor geen aanvullende opleidingseisen. Numerus fixus Voor sommige opleidingen mogen we een beperkt aantal studenten toelaten. Voor deze opleidingen gelden vaak aanvullende opleidingseisen of geldt een selectieprocedure. Kosten Voor het volgen van een hbo-opleiding betaal je jaarlijks collegegeld. Naast collegegeld betaal je nog kosten voor studiemateriaal, zoals boeken en syllabi. De kosten hiervoor verschillen per opleiding.

12

Kijk voor de meest actuele informatie over toelating en inschrijving voor de studie van jouw keuze op www.hsleiden.nl

13

Hogeschool Leiden, meer dan een opleidingsinstituut Hogeschool Leiden staat voor passie, talent en menselijke maat. We zijn een betrokken hogeschool. Bij ons werken docenten met liefde en kennis voor het vakgebied, docenten die jou uitdagen tot luisteren, nieuwsgierigheid en het stellen van vragen. We vinden het belangrijk dat jij jouw talenten en ambities kunt ontwikkelen, zodat je zelf de kansen creëert voor je loopbaan. Uiteindelijk draait het om welke bijdrage jij aan de samenleving wilt gaan leveren. Jij wordt de professional waar de beroepspraktijk behoefte aan heeft. Jij zorgt ervoor dat werkgevers zeggen: ‘je moet ze van Hogeschool Leiden hebben’.

Voelt Onderwijs is meer dan alleen het overdragen van kennis. Wij voelen ons verantwoordelijk voor een duurzame samenleving waarin respect voor de ander normaal is, diversiteit het uitgangspunt is en waarin jij als individu en straks als professional bijdraagt aan een gezond milieu. Wij willen je inspireren, stimuleren, ondersteunen en laten voelen dat passie, talent en menselijke maat zo typerend voor ons zijn. Leiden: meer dan een studentenstad Hogeschool Leiden ligt midden in het BioScience Park, het grootste life sciences kenniscentrum in Nederland, en op een steenworp afstand van vele zorg- en onderwijsinstellingen. Kennisuitwisseling en samenwerking op onze kennisgebieden Jeugd, Life Sciences en Zorg kunnen wij hierdoor goed invullen. Dankzij de kennisinstellingen en de bedrijven op het BioScience Park, is Leiden de status van studentenstad ontstegen en heeft de stad regionaal en nationaal een sleutelpositie weten te verwerven als ‘Kennisstad’. Echt een plek waar jij het beste in jezelf naar boven kan gaan halen.

Denkt Hogeschool Leiden denkt altijd vooruit. Continu werken we aan verbetering en innovatie van ons onderwijs en de samenwerking met de beroepspraktijk. Vraagstukken vanuit de praktijk worden door onze lectoraten en kenniskringen in samenwerking met het werkveld grondig onderzocht. Dit levert nieuwe kennis, ideeën en kansen op die worden doorvertaald naar jouw opleiding. Doet Hogeschool Leiden doet er alles aan om het beste in jou naar boven te halen. Van jou vragen we inzet, betrokkenheid, een kritische houding en een gezonde dosis nieuwsgierigheid. Wij stimuleren jouw ambitie om uit te blinken. Zo kun je bijvoorbeeld deelnemen aan ons Honoursprogramma; het excellentieprogramma waarin je, naast je reguliere opleiding, samen met studenten van verschillende opleidingen werkt aan een thema of project. Ook krijg je de kans om je kennis te verbreden. Bijvoorbeeld door onderdelen van andere opleidingen te volgen of een kijkje over de grens te nemen in de vorm van buitenlandse stages of deel te nemen aan ontwikkelingsprojecten.

In deze video vertellen Rosanne, Yannick en Willemijn over hun ervaringen op Hogeschool Leiden. Wat bevalt ze aan de studie, wat vonden ze lastig en hoe heeft de hogeschool ze hierbij geholpen? 14

Meer info?

Maak een goede keuze

Meer weten over Biologie en medisch laboratoriumonderwijs?

Je opleiding is van grote invloed op je carrière. Bereid je dus goed voor. Kom naar de open dag, doe mee met proefstuderen, zoek extra informatie online en praat eens met iemand met een beroep dat aansluit op de studie.

hsleiden.nl/hlo-bm facebook.com/hsleiden.bml

Meer weten? Vraag het onze studentendecaan

Kom kijken en ervaren!

Toch een andere studie?

Kijk op hsleiden.nl voor actuele data voor Open dagen en Proefstuderen voor deze opleiding. Op hsleiden.nl kan je je ook aanmelden voor Open Dagen en Proefstuderen.

Bekijk ook eens deze opleidingen: Chemie Bio-informatica Informatica

15

Hogeschool Leiden Zernikedreef 11 2333 CK Leiden Postbus 382 2300 AJ Leiden

071 - 518 88 00 [email protected] hsleiden.nl

facebook.com/HSLeidenNL twitter.com/HSLeidenNL linkedin.com/company/hogeschool-leiden