VOLKEN
magazine van de GZB
#2 juni 2016
NIEUW JAARTHEMA!
Over zending in Europa Kom naar onze thema-activiteiten!
Een nieuwe gemeente
in Frankrijk en Albanië KERK IN DE GEVANGENIS
colofon Alle Volken Jaargang 109, nummer 2, juni 2016 Oplage: 30.000 Verschijnt 4 keer per jaar ISSN: 0002-5666 Alle Volken is het informatieblad van de GZB, een zendingsorganisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland.
De GZB is een zendingsorganisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland. De GZB wil mensen bereiken met het Evangelie zodat zij wereldwijd gaan leven zoals God het bedoelt. Mensen zijn bereikt met het Evangelie als ze het geloven, begrijpen, ernaar gaan leven én als er een gemeente of geloofsgemeenschap is waar ze naartoe kunnen. Daarom werkt de GZB samen met kerken en kerkelijke organisaties. De GZB heeft zestig zendingswerkers uitgezonden en steunt ook projecten. Alle Volken is het magazine van de GZB. Het wordt gratis verspreid onder GZB-leden.
redactioneel
inhoud
Opnieuw beginnen Opnieuw beginnen betekent altijd dat er iets was wat er niet meer is. Iets wat achter je ligt. Je maakt een nieuwe start. Wij hebben ons nieuwe themajaar over zending in Europa, dat deze maand start, de naam ‘De kerk begint opnieuw’ meegegeven. Vinden wij dan dat de kerk in Europa met lege handen staat? Als je in aantallen denkt, is er inderdaad veel wat er niet meer is. Volle kerken liggen achter ons. Maar wij geloven niet in aantallen. Wij geloven in een God die met ieder mens een nieuw begin wil maken en dat zien we ook! Op veel plekken in Europa staan mensen op die laten zien waar ze in geloven, anderen enthousiast maken en nieuwe gemeenten stichten. Klein in omvang, groot in geloof en hoop. De kerk begint opnieuw. Lees en doe mee!
12
Contributie/donatie: minimaal € 10,- per jaar
Redactie Gerdi van Eck, Mathilde Schouwstra-van Hoorn (eindredacteur), Harry Fikse (hoofdredacteur)
ds. Jan Ouwehand directeur GZB
Medewerkers Martijn van den Boogaart, Wim Dekker, Bas Stolk Grootletterdruk Alle Volken is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in grootletterdruk. Voor meer informatie: CBB te Ermelo, tel. 0341-565499 © GZB Het kopiëren of overnemen van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding.
Bidden voor
Nieuwe kerk in hartje Parijs
Nieuw GZB-jaarthema: De kerk begint opnieuw, over zending in Europa
4
Een nieuwe gemeente in Albanië: zegen op het werk van Maarten en Gerdien Blom
6
Vrouwen-voor-vrouwenreis naar Albanië. Ga mee!
8
Terugblik themajaar Laat de kerk niet verdwijnen, over zending in het Midden-Oosten
18
Martijn en Anneke van den Boogaart: terug na acht jaar Malawi
22
verder in het blad Missionaire en diaconale projecten GZB-nieuws GZB-zendingswerkers Overzicht zendingswerkers met verlof Wereldkids
Druk Senefelder Misset, Doetinchem Vormgeving Deelstra & de Jong, Montfoort Bestuur dhr. A.A. Heij RA, Krimpen aan den IJssel, mw. mr. E.F. LagerwerfVergunst, Ridderkerk (secretaris), dhr. P.J. Oudshoorn, Veenendaal (penningmeester), ds. W.C. Polinder, Kamperveen, ds. J.C. van Trigt, Papendrecht (voorzitter), mw. ir. A.F. Visscher-Hofman, Gouda, dhr. N.A. de Waal, Waddinxveen Kantoor GZB GZB, Postbus 28, 3970 AA Driebergen Faunalaan 249, 3972 PP Driebergen, 0343-512444
[email protected], www.gzb.nl Bank: NL91 INGB 0690 7624 45 BIC: INGBNL2A
Veel kinderen in Tsjechië hebben een lange vakantie, terwijl hun ouders (moeten) doorwerken. Kerken organiseren daarom zomerkampen. De meeste kinderen die op kamp gaan, krijgen geen christelijke opvoeding. Bid voor zegen op deze kampen en dat de kinderen Jezus leren kennen.
Dit is een van de gebedspunten uit de GZB-gebedskalender juli-september, die u bij dit nummer van Alle Volken aantreft. Met deze gebedskalender kunt u elke dag bidden voor één van onze zendingswerkers of projecten in onze vijf werkgebieden: de lege kerk in Europa, de bedreigde kerk in het MiddenOosten, de jonge kerk in Azië, de groeiende kerk in Afrika of de dienende kerk in Latijns-Amerika. Hartelijk dank voor uw medeleven en gebed.
9
Een kerk in de gevangenis. Dat is de droom van Vita Taja uit Albanië
Jongeren op reis door Europa: slinger mee
23
4
nieuw jaarthema GZB
5
Agenda
3
11 juni GZB-dag in Gorinchem, kijk op gzb.nl/gzb-dag 11 juni Presentatie GZBingo; een gemeentespel over zending in Europa, kijk op gzb.nl/bingo 11 juni Lancering GZB-glossy Ave, kijk op gzb.nl/ave
vragen & antwoorden
11 – 25 juni Jongerenroadtrip langs gemeenten in Europa, reis mee op www.missionontheroad.nl 6 september Predikantenochtend
over zending in Europa
De kerk begint opnieuw. Dat is het nieuwe jaarthema van de GZB, over zending in Europa. Hoe gaat het eigenlijk met de kerk in ons werelddeel? Wat doet de GZB in Europa? En wat organiseren we het komende jaar in Nederland?
1
Hoe gaat het met de kerk in Europa? De meeste mensen denken: slecht! Onderzoeken laten zien dat in Nederland steeds minder mensen in God geloven en dat kerken leeglopen. In de meeste andere landen in Europa is dat niet anders.
2
Toch klinkt het nieuwe GZB-jaarthema hoopvol. Ja, en dat is niet voor niets! Wij geloven dat God een nieuw begin kan maken en dat zien we ook. Op veel plekken in Europa staan christenen op die laten zien wat ze geloven, anderen enthousiast maken en nieuwe gemeenten stichten. Misschien niet op de manier die
we gewend zijn, misschien niet met de aantallen die we gewend zijn, maar het zijn tekenen van hoop. Daarom is ons jaarthema: De kerk begint opnieuw.
3
Wat gaat er komend jaar allemaal gebeuren? De GZB werkt in België, Frankrijk, Duitsland, Tsjechië, Albanië, Kosovo, Kroatië en Roemenië. Komend jaar zetten we dit werk in de schijnwerpers. We laten zien hoe mensen in deze landen hun geloof handen en voeten geven en laten ons inspireren en bemoedigen. Natuurlijk willen we ook graag, samen met u, een paar mooie projecten
september Themanummer 2 Alle Volken over zending in Europa
steunen. En we zouden het geweldig vinden om nieuwe zendingswerkers naar Europa uit te kunnen zenden! We organiseren verschillende activiteiten waarbij u kunt kennismaken met christenen in Europa. U ziet ze in het overzicht hiernaast.
Wat heeft de kerk in Europa nodig? Meeleven Het komende jaar laten we u kennismaken met christenen uit Europa. In dit en het volgende nummer van Alle Volken leest u hun verhalen. Kom ook naar onze thema-activiteiten (zie agenda).
Gebed Dank voor nieuwe initiatieven in Europa. Bid voor christenen die er vaak alleen voor staan. Bid voor mensen die nog maar pas tot geloof gekomen zijn. Bid voor onze zendingswerkers in Europa.
Financiën De nieuwe gemeenten in Europa kunnen niet zonder uw steun. Doe mee! Kijk in dit nummer van Alle Volken hoe u op verschillende manieren aan het zendingswerk in Europa kunt bijdragen.
Meer lezen over zending in Europa? Kijk op gzb.nl/europa
11 november GZB-tienerevent, kijk op gzb.nl/tienerevent 17 & 18 november Muzikale reis door de kerk van Europa, i.s.m. The Psalm Project (Katwijk, Ede), kijk op gzb.nl/muziekavonden Februari 2017 Debatavond over geloven in Europa 1 & 8 april 2017 Sponsorloop Kamperveen en omgeving Ridderkerk 13 & 20 mei 2017 Sponsorloop in Veenendaal en Hilversum 12 mei-20 mei 2017 Vrouwenreis naar Albanië, kijk op gzb.nl/vrouwenreis
6
Gemeentestichting in gemeentestichting in Albanië Albanië
7 Enthousiaste christenen in Albanië Albanië heeft een communistisch verleden. Religie was streng verboden. Albanië werd in 1967 zelfs uitgeroepen tot eerste atheïstische staat ter wereld. Sinds 1991 is religie weer toegestaan. Het land kent nog steeds heel weinig christenen, maar wat opvalt is hun enthousiasme en bevlogenheid. Mensen die tot geloof komen delen dat met iedereen die het maar horen wil en hebben honger naar meer bijbelkennis.
Doordeweeks en op zondag zijn er bijeenkomsten in de nieuwe gemeente in Mushqeta.
De kerk begint opnieuw in Albanië Het is ongeveer een halfuur rijden van de hoofdstad Tirana: het Albanese dorp Mushqeta. Langs de hoofdweg door het dorp staat een voormalig restaurant. Een paar jaar geleden begonnen Maarten en Gerdien Blom op deze plek met een gemeentestichtingsproject . Nu is het restaurant een kerk.
E
lke zondagochtend komt er een groep mensen samen en doordeweeks zijn er bijbelstudies en activiteiten voor vrouwen en kinderen. De gemeente groeit. We maken kennis met een paar gemeenteleden. Ela (36), moeder van drie kinderen, was moslim, maar kreeg een paar jaar geleden een Bijbel van haar tante. Ela ging erin lezen en vroeg haar tante soms wat dingen betekenden. Totdat ze haar uit het oog verloor en er
Erges (19) kan ontzettend goed voetballen. Tijdens een voetbaltoernooi raakte hij aan de praat met iemand uit de gemeente van Mushqeta. “Kom ook ’s kijken”, zei die. Erges ging en werd al meteen de eerste keer geraakt door wat hij hoorde. Nu is hij christen. Zijn familie en vrienden snappen er niks van. Z'n vader is boos, en bang dat Erges nu voor de kerk gaat in plaats van voor zijn voetbalcarrière. Natuurlijk is dit moeilijk voor Erges. Maar in zijn nieuwe gemeente wordt hij bemoedigd. En hij bidt of zijn familie en vrienden God ook mogen leren kennen.
Mosa (40) heeft een moeilijk leven. Haar man is zwaar verslaafd aan drank. Daarom staat Mosa er alleen voor in haar gezin met drie dochters. Mosa is deelnemer van het vrouwenproject dat Gerdien in Mushqeta heeft opgezet. Daar heeft ze voor het eerst over God gehoord. Sinds Kerst komt Mosa naar de kerk. Het geloof heeft haar leven veranderd. “Ik had veel last van angsten”, zegt ze. “Nu weet ik dat ik daarmee naar God kan. Ik was altijd negatief, maar nu ik christen geworden ben, weet ik ook wat blijdschap en vertrouwen is.” Maarten en Gerdien Blom kijken dankbaar terug op de afgelopen tijd. Er zijn veel mensen op hun pad gekomen. Wilt u bidden voor de nieuwe gemeente in Mushqeta en voor Maarten en Gerdien en hun kinderen?
niemand meer was die haar de Bijbel kon uitleggen. Maar een jaar geleden zei iemand tegen Ela: “Volgens mij is er een nieuwe kerk met mensen van jouw geloof”. Het was de gemeente van Mushqeta. Voor Ela was dit een wonder. Ze komt elke zondag naar de kerk en geniet van het samen zingen, bidden en bijbel lezen. Ze hoeft niet langer in haar eentje te geloven!
Byblom.nl Albanese vrouwen hebben het niet makkelijk. Om hen uit hun isolement te halen, zelfvertrouwen te geven en een eigen inkomen te laten verdienen, is Gerdien een vrouwenproject gestart. De leuke en professionele fairtradeproducten zijn nu via de GZB met korting te koop. Kijk op facebook.com/byblomdesign of stuur een mail naar
[email protected]
Kom naar de GZB-dag! De gemeente in Musqheta is een van de gemeentestichtingsprojecten van de Gospel of Christ Church in Tirana, partnerkerk van de GZB. Het predikantenechtpaar van deze gemeente, Akil en Lindita Pano, zijn te gast op de GZB-dag op 11 juni in Gorinchem. Kom luisteren naar hun inspirerende verhaal!
8
gevangeniswerk in Albanië
“Did I have a life before?!” Op bezoek in de vrouwen gevangenis in Tirana
9
10
11
mogen ze alles vragen. Dan blijkt hoe belangrijk Vita in hun leven is. Bijvoorbeeld voor Kristina en Vilka. Op het moment dat zij in de gevangenis terecht kwamen, lag hun leven in puin. Ze hadden niets meer, ook geen hoop. Toen kwam Vita. Ze luisterde naar hun verhaal, huilde mee en was er als het nodig was. Door hen over God te vertellen, bracht ze nieuw perspectief. We zien het voor onze ogen gebeuren: tijdens onze gesprekjes met de vrouwen legt Vita af en toe even bemoedigend een arm om hun schouder. Ze vertaalt hun levensverhaal met tranen in haar ogen. De vrouwen lopen met haar weg.
Twee vrouwen in de vrouwengevangenis van Tirana. In Albanië is ook drugsbezit of prostitutie een reden voor gevangenschap.
De enige vrouwengevangenis van Albanië staat midden in de hoofdstad Tirana. Als je de wachttoren met bewaker even negeert, ziet het er allemaal niet eens onvriendelijk uit. De gevangenis lijkt een beetje op een oude boerderij, er staan bloeiende struiken op het terrein en de vrouwen mogen vrij rondlopen. Hier werkt de christelijke gevangenisorganisatie Sh.K.B.Sh. en wij mogen mee op bezoek. DOOR MATHILDE SCHOUWSTRA
B
ij binnenkomst worden we gefouilleerd en we moeten onze spullen afgeven. Na enig overleg mag er een schrijfblok en pen mee naar binnen. De vrouwen zitten bij elkaar op het sportveld, het zijn er zo’n veertig. Er wordt zo meteen een soort minikerkdienstje gehouden, we wachten nog even op Vita, de pastoraal werker van Sh.K.B.Sh., die de viering komt leiden. Vita is een mooie vrouw van 40, moeder van twee dochters. Ze komt uit een moslimfamilie en was zelf ook overtuigd moslima. Door gesprekken met christenen kwam ze tot geloof. Sinds een paar jaar werkt ze in de vrouwengevangenis van Tirana. Drie keer per week
Het verhaal van Petrus die over het water liep is een belangrijk bijbelgedeelte voor Vita. “Bij dit verhaal gaat het vaak over Petrus, maar wat mij juist aanspreekt is dat Jezus maar voor één persoon die boottocht maakte. Eén iemand is al interessant voor Hem. Zo wil ik mijn werk ook doen. Als ik zelfs maar voor één vrouw naar de gevangenis ga, en haar met het evangelie kan bereiken, is dat mijn werk al waard.”
Elke week wordt er op het sportveld van de vrouwengevangenis in Tirana een kleine kerkdienst gehouden.
Zoveel enthousiasme, liefde en bewogenheid. Zoveel geloof in de kracht van God die levens vernieuwt. Als er engelen op aarde bestaan, dan is Vita er één van.
komt ze ernaartoe om samen met de vrouwen te bidden, bijbelstudie te doen en hen te bemoedigen. Haar droom is een kerk, een gemeenschap van gelovigen, in de gevangenis. Vita is ook een hartverwarmende persoonlijkheid. De viering op het sportveld is dankzij haar enthousiasme een levendig gebeuren. Vita bidt, vertelt een bijbelverhaal en er wordt gezongen. Ze heeft haar man meegenomen voor de gitaar. Een paar nieuwelingen kijken een beetje bevreemd toe, maar de meeste vrouwen doen goed mee. Ze kijken blij. Sommigen zitten arm in arm. Het ziet er gezellig uit, je vergeet bijna dat je in een gevangenis bent. Na de viering is er tijd om met de vrouwen te praten. We
Kristina
Vilka
Kristina (23) hield zich bezig met drugszaken, haar leven bestond uit glitter, glamour en veel geld. Ze was zo verwend dat ze nergens meer van kon genieten. In de gevangenis is ze tot geloof gekomen. Haar karakter is totaal veranderd: van hard en liefdeloos naar een behulpzame vriendin voor de andere vrouwen. Op de vraag of ze iets wil vertellen over haar leven vóór de gevangenis, vraagt ze zich hardop af: “Did I have a life before?!” Met andere woorden: pas nu ik God ken, weet ik wat leven is!
Het is moeilijk te geloven als je deze lieve vrouw ziet, maar Vilka (46) was bordeelhoudster. Dat is strafbaar in Albanië. In eerste instantie snapte Vilka niets van wat ze hoorde bij de bijbelstudies van Vita. “Maar ik voelde dat God me iets te zeggen had, dus ik ging me meer concentreren.” Vilka kwam tot geloof en leidt nu zelf bijbelstudies met medegevangenen. Ze is als een moeder voor hen. Ze ervaart dat God haar door haar tijd in de gevangenis heen helpt.
Vita Taja op GZB-dag! Op zaterdag 11 juni vertelt Vita over haar werk in de vrouwengevangenis van Tirana. Kom luisteren naar haar bijzondere verhaal! Evenementenhal Gorinchem, 9.45-15.30 uur.
12
gemeentestichting in Frankrijk
!
13 GZB-collega Maaike van der Graaf heeft samen met Samuel Foucachon een stadswandeling door Quartier Latin samengesteld. Deze wandeling, met daarin alle historische Calvijnplekken, staat in de nieuwe GZB-glossy Ave. Ga naar www.gzb.nl/ave om Ave te bestellen.
Midden in de levendige en hippe Parijse wijk Quartier Latin is de Fransman Samuel Foucachon een paar jaar geleden, met steun van de GZB, een gemeente gestart. Omdat een eigen kerkgebouw op deze plek niet te betalen is, huurt de gemeente een theaterzaal. Agnes, de eigenaresse van het theater, is tot geloof gekomen en nu één van de gemeenteleden.
Nieuwe kerk in hartje V Parijs
oor Samuel was Quartier Latin een bijzondere plek om een nieuwe gemeente te beginnen. Hier heeft de Reformatie zich ontwikkeld. Calvijn heeft er gewoond, gestudeerd en gedoceerd. De Franse geloofsbelijdenis is er geschreven. Met deze historische gebeurtenissen in gedachten was het voor Samuel niet te begrijpen dat er juist op deze plek geen protestantse kerk meer was en wilde hij niets liever dan verder bouwen op de fundamenten die Calvijn hier eeuwen geleden heeft gelegd. De kerk heet Chapelle de Nesle en staat in Rue de Nesle.
juist voor de ‘echte’ Fransen was er in Quartier Latin niets. Hij verdiepte zich in de leefwereld van de bewoners van deze populaire kunstenaarswijk en sloot met zijn nieuwe gemeente aan bij hun interesse door het organiseren van muzieken kunstevenementen in het theater. Natuurlijk heb je daarmee nog geen nieuwe gemeente. Dat er in de theaterzaal nu elke zondagochtend zo’n veertig mensen samenkomen heeft ook te maken met de talenten die Samuel van God heeft gekregen. “Om een nieuwe gemeente te stichten moet je een ondernemer zijn en visie hebben. Je moet van mensen houden en kunnen praten én luisteren. En je moet vooral een doorzetter zijn. Je hoort vaak 'nee'. Teleurstellingen moeten je het vertrouwen op God niet ontnemen. Een gemeente stichten is een kwestie van lange adem”, zegt Samuel.
Warm nest Een van Samuels gemeente leden is Agnes, de eigenaresse van het theater waar de
gemeente samenkomt. Zij was altijd in het gebouw tijdens de zondagse diensten. Op een gegeven moment ontdekte Samuel dat ze goed viool kon spelen en vroeg haar om in de dienst op te treden. Door wat zij hoorde, kwam ze tot geloof.
Viool “Samuel was op zoek naar een plek waar hij zijn diensten kon gaan organiseren”, vertelt Agnes. “Bijna de hele week zit het theater vol, maar op zondagochtend is er geen enkele groep die het wil huren. Toen Samuel met zijn diensten begon, durfde ik niet naar binnen te gaan. Ik wist niet goed wat er achter de deur gebeurde en misschien vonden ze het wel raar dat ik naar binnen kwam. Al snel vroeg Samuel of ik in de dienst viool wilde spelen. Mijn leven lang was ik op zoek naar de waarheid. In de gemeente van Samuel vond ik die bij God. Nu ben ik christen. Ik heb de gemeente zien groeien en ontwikkelen tot een warm nest. De gemeenteleden hebben een open blik, maar leven wel dicht bij de Bijbel. Voor mij is dit de plek waar ik vond waar ik altijd naar heb gezocht.”
Van boven naar benden: Het theater in Rue de Nesle, Agnes, de eigenaresse van het theater, de ‘kerkzaal’
Leefwereld Frankrijk anno nu, en zeker Parijs, is geen makkelijke plek om een gemeente te stichten. Fransen staan sceptisch tegenover het geloof. De meesten vinden dat je toch wel een beetje dom moet zijn om in een God te geloven, laat staan om je aan te sluiten bij een kerk. Geloven geeft vooral problemen, vinden ze, denk alleen maar aan de vele godsdienstoorlogen in Frankrijk en aan de recente terreur uit naam van de islam. Ondanks dit wilde Samuel zich met zijn nieuwe gemeente juist op de deze sceptici richten. Er zijn in Parijs diverse migrantenkerken, maar
De GZB steunt de gemeente van Samuel Foucachon in Parijs. De kerk groeit maar is nog te klein om alle kosten zelf op te brengen. De kosten zijn ongeveer € 50 per gemeentelid per maand. Helpt u mee? Maak een gift over naar NL91 INGB 0690 7624 45 o.v.v. projectnummer FR.1.004. Hartelijk dank.
Samuel op de GZB dag!
Samuel Foucachon is één van de sprekers op de GZB-dag . Kom ook! Kijk voor meer info op de achterkant van deze Alle Volken.
14
project in Albanië
missionaire projecten
Albanië Evangelist voor een nieuwe gemeente in Mushqeta AL.1.006
Geloof in de gevangenis In Albanië zijn 24 gevangenissen. Een vrouwengevangenis, een paar jeugdgevangenissen en verder gevangenissen voor mannen. Het is een harde wereld in die gevangenissen. De christelijke organisatie Sh.K.B.Sh. bezoekt de gevangenen en doet bijbelstudies met hen. Door dit werk komen gevangenen tot geloof en krijgen zij een nieuw leven.
De GZB ondersteunt het gevangeniswerk in Albanië. Op dit moment steunen wij vier werkers in vier gevangenissen. Samen met u willen we daar graag acht werkers in acht gevangenissen van maken. Doet u mee? Maak een gift over naar GZB, NL91 INGB 0690 7624 45, o.v.v.: project AL.1.001.
In Mushqeta en omgeving, een arm en bergachtig gebied in Albanië, was tot voor kort geen kerk. De meeste mensen die er wonen zijn moslim. Zendingswerkers Maarten en Gerdien Blom zijn door de GZB uitgezonden om er een nieuwe gemeente te stichten. De afgelopen jaren is er geïnvesteerd in het leggen van contacten en het organiseren van activiteiten. Met Kerst 2014 werd er voor het eerst een kerkdienst gehouden! Samen met evangelist Klement organiseert Maarten bijbelstudies, kerkdiensten, activiteiten voor kinderen en jongeren, Engelse les en doen ze huis bezoeken. De kerk kan Klement geen salaris bieden, daarom willen wij graag bijspringen. Helpt u mee om de gemeente van Musqeta verder uit te breiden?
Evangelisatie via facebook NL.1.003 Meer dan twee miljard mensen gebruiken facebook. Dit geeft unieke mogelijkheden voor het evangelie, ook in landen waar Gods Woord op andere manieren moeilijk gebracht kan worden. De organisatie GlobalRize heeft facebookpagina’s en websites in verschillende talen ontwikkeld. De Engelse facebookpagina is met meer dan 1,9 miloen volgers het grootst. Een paar keer per dag wordt een bijbelstekst of andere boodschap geplaatst. GlobalRize wil mensen uiteindelijk verbinden aan lokale kerkelijke gemeenten. De organisatie werkt daarom niet alleen aan het uitbreiden van de digitale mogelijkheden, maar ook aan het opzetten van een database van lokale kerken.
Nederland Evangelisatie onder buitenlandse studenten NL.1.001
Meer weten over het gevangeniswerk in Albanië? Ga naar gzb.nl/gevangeniswerk-albanie.
Er studeren bijna 90.000 internationale studenten in Nederland. Een deel van hen komt uit landen die gesloten zijn voor het evangelie, zoals China,
Saudi-Arabië en andere moslimlanden. Onder hen is vaak grote interesse en openheid om meer over het christelijk geloof te horen. Door het werk van de studentenbeweging IFES worden op verschillende plaatsen in Nederland culturele avonden en bijbelkringen georganiseerd. Opvallend is dat met name Chinese studenten erg open staan voor het evangelie. Door het volgen van bijbelstudies komen regelmatig studenten tot geloof. Sommigen van hen laten zich tijdens hun studie hier in Nederland dopen.
Alle projecten op een rij? Ga naar gzb.nl/ projecten
Tsjechië Coaching van christelijke studenten CZ.1.003 Tsjechië is een van de meest geseculariseerde landen van Europa. Christelijke studenten voelen zich vaak alleen en niet begrepen op de universiteiten, vanwege de atheïstische sfeer die daar heerst. Om deze studenten niet kwijt te raken tijdens deze belangrijke fase in hun leven, organiseert het Comenius Instituut toerustingsbijeenkomsten en krijgt iedere student een persoonlijke mentor toegewezen. Door staande te blijven in hun geloof kunnen deze studenten nu en later een waardevolle bijdrage leveren in de samenleving van Tsjechië.
15
Wilt u een van deze projecten steunen? Maak een gift over op NL91 INGB 0690 7624 45 t.n.v. GZB, Driebergen o.v.v. het projectnummer. Hartelijk dank!
16
diaconale projecten: project 10 27 Project 10 27, het diaconale programma van de GZB, nodigt diaconieën, clubs en verenigingen, jongeren en ouderen uit een naaste te zijn voor mensen dichtbij en ver weg. Op www. project1027/ projecten vindt u een overzicht van alle diaconale projecten. Hiernaast enkele voorbeelden.
GZB-nieuws Vakantiebijbel studieboekje
Indonesië Medische zorg op Java ID.2.006 Arme mensen in de afgelegen gebieden van Java hebben nauwelijks toegang tot medische zorg. Om hier iets aan te doen heeft de stichting Sion medische posten geopend en een mobiele kliniek aangeschaft. Ernstig zieke mensen worden thuis bezocht, ondervoede kinderen worden geholpen, er worden vrijwilligers getraind die eerste hulp kunnen bieden, enz.
Verschillende mogelijk heden voor steun: • Kosten trainen van een vrijwilliger: € 133 • Een bezoek met de mobiele kliniek: € 33 (accommodatie en eten/drinken) plus € 25 benzinekosten • Medicijnen voor de medische posten en de mobiele kliniek: € 110 per maand • Salaris voor de arts: € 150 per maand en voor de verpleegkundige: € 80 per maand • Wormenkuur op basis scholen: € 133 per keer
Mexico Opvangcentrum voor verslaafden MX.2.002 Op zondag 5 juni collecteren veel gemeenten voor het werk van het christelijk afkickcentrum Centro Shalom, in het zuiden van Mexico. Honderden mannen zijn inmiddels afgekickt van hun alcohol- en drugsverslaving. Heeft u de collecte gemist of wilt een extra bijdrage geven voor dit mooie werk? Dat kan via ons bankrekeningnummer onder vermelding van project MX.2.002
Wilt u een van deze projecten steunen? Uw gift voor dit werk is welkom op NL29 INGB 000 0280 16 o.v.v. het projectnummer. Hartelijk dank!
Zuidelijk Afrika Honger door ernstig voedsel tekort
Vorig jaar bracht de GZB voor het eerst een vakantiebijbelstudieboekje uit: een compact boekje met portretten van christenen uit het Midden-Oosten en daarbij een korte bijbelstudie. Handig om mee te nemen op vakantie! Het boekje was een groot succes. Daarom hebben we een nieuwe gemaakt. Dit keer met portretten van christenen uit Europa, aansluitend bij ons nieuwe themajaar. Ds. Niek Tramper heeft ook nu weer bijpassende bijbelstudies geschreven. Eind juni krijgen alle GZBleden het boekje gratis toegestuurd. Bent u geen lid en wilt u het boekje toch graag hebben of wilt u meerdere exemplaren? Stuur dan een mailtje naar
[email protected].
Heeft u 'm al besteld? Heeft u de nieuwe Ave al besteld? Zendingswerkers in Europa laten hún stad zien, Joke Verweerd vertelt hoe je echt tot rust komt en wat neemt ds. Arjan Plaisier altijd mee in zijn koffer? Lees het in de nieuwe Ave! Ga naar www.gzb.nl/ave
MW.2.020 Onder normale omstandigheden regent het in zuidelijk Afrika van november t/m april. Zodra de eerste regen valt, zaaien mensen hun maïs en eind april wordt er dan voor het hele jaar geoogst. De omstandigheden zijn echter al enkele jaren niet meer normaal. Miljoenen mensen hebben al maanden dringend voedselhulp nodig. Voor € 22,50 kan er in Malawi, Mozambique en Zimbabwe een zak mais van 50 kg worden gekocht. Hiermee kan een familie een maand rondkomen. Uw hulp is noodzakelijk!
Vragen over Project 10 27? Neem contact op met de coördinator, Bas Stolk: 088-1027000 of
[email protected]
Experience 10 27 reiservaring die je iedere jongere gunt! Op reis met Experience 10 27? Kijk eens op www.project1027.nl/experience of www. facebook.com/experience1027!
Op vakantie naar de kerk Gaat u op vakantie naar het buitenland? Bezoek een lokale kerkdienst! Kijk van tevoren even op internet. - Voor Frankrijk: www.unepref.com/ unepref-en-regions - Voor Tsjechië: portal.cb.cz/sbory/mapa - Voor Duitsland: www.feg.de
13-17 juni Zomerschool van Stichting Evangelie & Moslims Wilt u graag leren hoe u persoonlijk of samen met uw gemeente meer kunt betekenen voor moslims in uw omgeving? Doe dan de Zomerschool van Evangelie & Moslims in Voorthuizen. Meer info: www.evangelie-moslims.nl
Nieuwe uitgaven, activiteiten die de GZB de komende tijd organiseert en andere dingen die u moet weten: u leest het hier!
17
18
de bedreigde kerk
19
Terugblik op 2015 Het afgelopen jaar heeft u kennis kunnen maken met christenen uit de bedreigde kerk in het MiddenOosten. Hoe leven en geloven zij? Maar ook: hoe inspireren en bemoedigen zij ons? We blikken terug op onze themaactiviteiten.
Muziekavonden met The Psalm Project
Predikantenreis Egypte
GZB-dag 13 juni 2015 “De kerk is er niet alleen voor zichzelf, maar ook voor haar omgeving. Wees niet bang, ga eropuit. De wereld heeft ons nodig!” Deze oproep vanuit de kerk in het Midden-Oosten klonk op de GZB-dag in Gorinchem. Op de vraag aan welke woorden bezoekers na afloop van de dag het eerst dachten, antwoordden zij: bemoediging, verbondenheid, inspiratie.
GZB-jongerenevent op 2 oktober 2015 in Nijkerk
“De Egyptische kerk is een kerk met dromen en een hart vol hoop. De gemeenteleden willen met de hulp van God present zijn in de samenleving die hen vaak juist zo dwars lijkt te zitten. Ze willen een leesbare brief zijn voor de mensen om hen heen. De christenen die we ontmoeten vragen om ons gebed, want dát realiseren ze zich ook: zonder gebed kunnen we niets doen. Wat een leerzame en bemoedigende ontmoetingen!” (ds. Jan Holtslag, deelnemer predikantenreis januari 2016)
Vakantiebijbelstudieboekje
Syriërun 27 juni 2015 Het GZB-bestuur organiseerde een zeer succesvolle sponsorloop in Reeuwijk. Opbrengst: € 18.000 voor de kerk in Syrië.
Debatavond 8 februari 2016 In een uitverkochte zaal gingen oud-GZB’er Gert-Jan Segers en imam Yassin Elforkani onder leiding van Andries Knevel in debat over de situatie in het MiddenOosten en de toekomst van de kerk in Nederland.
“Graag wil ik jullie bedanken voor het prachtige vakantieboekje van dit jaar. We hebben in Italië met ons gezin elke dag gelezen en gebeden aan de hand van dit boekje. Heel concreet met die verhalen en foto's erbij. Dat spreekt aan en maakt het echt.” Het vakantiebijbelstudieboekje met portretten uit het MiddenOosten met daarbij een korte bijbelstudie, geschreven door ds. Niek Tramper, was een groot succes.
Aangrijpende verhalen uit het Midden-Oosten, in combinatie met de eeuwenoude gevoelvolle muziek van de Psalmen, gezongen door The Psalm Project. Dat zorgde voor twee indrukwekkende avonden in Nijkerk, met Anne Zaki uit Egypte (3 oktober 2015), en Waddinxveen, met Rima Nasrallah uit Libanon (10 oktober 2015). Een bezoeker: “Het was een bijzonder mooi programma dat geen moment verveelde: muziek die je raakt en een krachtig getuigenis.”
onze zendingwerkers
T
ug in N r e
21
erlan ed
en ing
De GZB heeft ongeveer zestig zendingswerkers uitgezonden. Zij werken over de hele wereld. Wie worden er binnenkort uitgezonden, wie komen er terug naar Nederland en wie zijn met verlof?
ze Uit nd
d
20
Mark en Corine Godeschalk worden op 29 mei, samen met hun zoons Thijmen en Aron, vanuit de Pelgrimvaderskerk in Rotterdam uitgezonden naar Rwanda. Mark is tropenarts en Corine heeft een medischtechnische opleiding. Zij gaan werken in het Mount Cyangugu Health Center, dat vlak bij de grens met Congo ligt. Mark & Corine: “De kerk in Cyangugu is al enkele jaren op zoek naar een arts en ook is er een sterke behoefte aan uitbreiding van de bestaande capaciteit. Zwangeren moeten bijvoorbeeld soms wel 70 kilometer lopen om zorg te ontvangen. De bedoeling is dan ook dat op korte termijn de reeds gebouwde moeder-kindkliniek volledig in gebruik wordt genomen. Wij voelen ons geroepen om de gezondheidszorg voor mensen in Rwanda te helpen ontwikkelen. Waar zieken genezen, zien we iets van hoe God het bedoeld heeft, een stukje van Gods Koninkrijk.”
Martin en Marleen ’t Hart worden op 12 juni vanuit de Sionskerk in Veenendaal uitgezonden naar Rwanda. Martin gaat als IT’er aan de slag. Martin & Marleen: “Wat heeft IT met zending te maken? Meer dan u misschien denkt! De Anglicaanse kerk in Rwanda gebruikt IT om jongeren in de hoofdstad Kigali met het Evangelie te bereiken. Juist op het moment dat onze vier kinderen volwassen zijn, kwam uit Rwanda de vraag om iemand die daarbij kan helpen. Deze hulpvraag is nu onze missie.”
Bert en Margreet Scholten uit Portugaal gaan in augustus voor een jaar naar Nepal. Bert gaat lesgeven op het Evangelical Presbyterian Theological Seminar (EPTS) in Kathmandu.
Pauline van Ooijen heeft drie jaar als arts in een ziekenhuis in Surkhet, Nepal, gewerkt. Eind april is zij naar Nederland teruggekeerd.
Maarten en Arine Kommers komen deze maand na bijna acht jaar Peru terug naar Nederland. De eerste jaren werkten ze op een theologische opleiding in het zuiden en de laatste jaren deden ze gemeenteopbouwwerk in grote steden in het noorden van Peru.
Korte termijners terug naar Nederland: Gert en Elizabeth de Goeijen hebben zeven jaar in Indonesië gewerkt: Gert als theologisch docent en Elizabeth als orthopedagoog voor gehandicapte kinderen en als medewerker in een kindertehuis. Deze maand komen zij terug naar Nederland.
-G erco op ’t Hof (theologisch docent Kenia) - Elco den Oudsten (leerkracht Peru) - Anita Heutink (leerkracht Malawi) -S ebastiaan en Merel Boom (leerkracht Indonesië).
Wie zijn voor voorlichting beschikbaar?
Marya Hey uit Oude-Tonge vertrekt in augustus voor een jaar naar Zuid-Soedan. Ze gaat Engels geven op een predikantenopleiding en een middelbare school in Kajo Keji.
Tjerk en Marieke Visser en hun kinderen hebben ruim vier jaar in Malawi gewoond. Tjerk gaf trainingen aan kerkenraads leden die bij gebrek aan een eigen predikant vaak de diensten moesten leiden. Hij heeft ook een groep mensen opgeleid die de trainingen nu zelf kunnen geven. De familie Visser komt deze maand terug naar Nederland.
Naam
Functie
Voorlichtingsperiode
Jaap en Marieke*
Zij geven leiding aan teams die zich bezighouden met
23 mei - 5 augustus
gemeentestichting in het Mekong Gebied (ZuidoostAzië). Zie voor meer informatie exepeditie.nl. Nico en Jolanda Bonten-
Theologisch toeruster en verpleegkundige, Malawi
6 - 19 juni
Tjerk en Marieke Visser
Theologisch toeruster, Malawi
12 - 24 juni
Maarten en Gerdien Blom
Gemeentestichters, Albanië
13 - 19 juni
Machiel en Erika Kommers
Missionair-diaconaal toerusters, Mexico
11 - 16 juli
Gert en Elizabeth de
Theologisch docent en orthopedagoog, Indonesië
19 september - 1 oktober
Kerkelijk werk in Peru
2 - 16 oktober
Jaap Haasnoot
Regiocoördinator Oostelijk Afrika
30 oktober -
Janet van Middendrop
Alfabetiseringswerk en ontwikkeling van taal- en leespro-
29 augustus - 9 sep-
gramma’s, Ethiopië
tember
Martijn en Anneke van
Organisatieadviseur binnen de presbyteriaanse kerk en
september – oktober
den Boogaart
arts, Malawi
bal
Goeijen Maarten en Arine Kommers
Jan en Anne-Marie Baas vertrekken samen met hun vijf kinderen in juni voor vijf maanden naar Pokhara in Nepal om te helpen bij wederopbouwwerkzaamheden na de twee aardbevingen van vorig jaar. De familie Baas komt uit Nieuw-Lekkerland.
10 november
Voor een afspraak kunt u contact opnemen met Anneke Kardol, e-mail:
[email protected] of tel. 0343-701010.
* In sommige landen ligt zendingswerk gevoelig. Het is daarom beter om niet in alle gevallen de volledige naam en het land te vermelden
22
familie Van den Boogaart terug uit Malawi
Martijn en Anneke van den Boogaart-Snoep zijn in 2008 uitgezonden naar Malawi. Deze zomer komen ze terug naar Nederland. Martijn werkte als trainer/adviseur voor onze partnerkerk, Anneke als arts in een ziekenhuis. Voor Alle Volken blikken zij terug.
23
d l e r e w B GZ
Terug uit Malawi
“I
n de voorbereiding op onze uitzending vatten we onze motivatie samen onder het motto “Bewogen met Malawi”. Nu, acht jaar later, zouden we het specifieker zeggen: bewogen met Alinafe, met Joyce, met Kachepa, met Glad…
Want als we terugdenken zijn het toch vooral gebeurtenissen met concrete namen en gezichten die langskomen. Gezichten van moeders en kinderen op de ziekenzaal. Soms blij lachend, soms vol tranen. Die omhelzing door dat ondervoede meisje. Gezichten bij een training. Trots en gemotiveerd om aan de slag te gaan. Dat spontane telefoontje van die trainer die even wilde delen hoe goed zijn workshop was ontvangen. Gezichten om de tafel bij vergaderingen. Lachend om een grap of verrast door een nieuw idee uit een bijbelstudie. De verwonderde verzuchting van collega’s in de auto na een workshop in een gemeente: “De Heilige Geest was aan het werk...” Tja, wat laat je achter als je ergens hebt gewerkt? Heel veel genezen patiënten, gelukkig. Een paar van wie je af en toe nog steeds denkt: “Had ik niet…” Een nieuwe HIV-kliniek. Een protocol. Een methodiek. Een handleiding. Getrainde mensen. Een beleidsplan. Een nieuwe afdeling. Dat zijn de zichtbare dingen. Hopelijk waren ook de waarden aanstekelijk die onder het harde werken lagen: de bewogenheid met elke patiënt, bewogenheid met alle gemeenten, trouw zijn, vasthoudend zijn, durven vernieuwen. We zijn diep verbonden geraakt met mensen, met het ziekenhuis, met de kerk. Die verbinding gaat nooit meer weg. En daarom zullen we het missen: het samenwerken met collega’s. De gesprekken in de wandelgangen, het samen lachen, het samen huilen.
We gingen weg om bewogen te zijn, om te delen van wat we hebben ontvangen. Gaandeweg ontvingen we zelf minstens zoveel. We hebben geleerd dat wereldwijd de kerk groeit. Dat geloven er gewoon bij hoort, elke dag, elk moment.
“We zijn diep verbonden geraakt met de mensen, met het ziekenhuis met de kerk. Die verbinding gaat nooit meer weg.”
Misschien ga jij naar een kerk waar ook veel andere kinderen komen. En misschien zitten er in jouw klas veel kinderen die ook naar de kerk gaan. In de meeste andere landen in Europa is dat niet zo. De kerken zijn daar maar klein en veel kinderen zijn op school de enige die naar kerk gaan. Jij kunt nu laten merken dat je aan hen denkt! Hoe dan?
Meer vlaggetjes?
Dat je bidt voor je gaat autorijden. Dat je in rouw en verdriet kunt helpen door te blijven zingen. We hebben geleerd hoe je Pasen kunt vieren als een gemeentefeest. We hebben geleerd dat kerkdiensten nog mooier worden als iedereen zijn gaven en talenten kan inzetten. We hebben geleerd dat een goede workshop of vergadering het werk van de Heilige Geest is. We zullen heel veel missen, maar nemen ook veel mee naar Nederland. We hopen dat we daarover in gesprek kunnen gaan met onze eigen gemeente en andere gemeenten. Want we zijn ervan overtuigd dat we in Europa veel hebben aan de verhalen en ideeën van christenen uit de wereldwijde kerk. Zodat Malawi ook bewogen kan zijn met Nederland. Zodat Joyce en Glad mee kunnen denken met de kerk in Nederland. Zodat we met elkaar verbonden kunnen zijn. Want zending verbindt.”
Op 11 juni vertrekt er een busje met jongeren. Zij gaan wel 6.000 kilometer rijden! Ze gaan langs allerlei kerken in Europa (Duitsland, Tsjechië, Kosovo, Albanië, Frankrijk, België) om te laten weten dat wij in Nederland aan christenen in die landen denken. Ze nemen een heeeeele lange vlaggetjesslinger mee en in elke kerk hangen ze een stuk op!
Bij deze Alle Volken vind je een vlaggetje. Die mag jij versieren! Schrijf er ook iets leuks op: iets wat je tegen kinderen in andere landen wilt zeggen, een bijbeltekst of gewoon alleen je naam. Stuur ‘m voor 9 juni naar GZB, Postbus 28, 3970 AA Driebergen of lever hem in op de GZB-dag.
Je mag natuurlijk zoveel vlaggetjes maken als je wilt, misschien wil je hele familie wel meedoen. Hoe langer de slinger, hoe leuker! Kijk voor meer vlaggetjes op www.missionontheroad.nl. Op deze website kun je tussen 11 en 11 en 25 juni ook jouw vlaggetje(s) volgen!
GZB-DAG D.V. 11 JUNI 2016
DE KERK BEGINT OPNIEUW
OVER ZENDING IN EUROPA
SPREKERS
• prof. dr. Henk van den Belt • ds. Samuel Foucachon (Frankrijk) • Vita Karriqi Taja (Albanië) • Akil en Lindita Pano (Albanië) • Harriëtte Smit (Frankrijk)
GA VOOR MEER INFORMATIE NAAR WWW.GZB.NL
EN VERDER
• Info- en verkoopmarkt •n ieuw Keuzeprogramma’s met zendingswerkers • Speciale programma’s voor kinderen en tieners • Kinderopvang
PLAATS EN TIJD
• Evenementenhal Gorinchem (Franklinweg 2) • 9.45 uur tot 15.30 uur
