G E M E E N T E Aan de gemeenteraad
Roden, 12 juni 2013
T
N O O R D E N V E L D
Raadd.d.1
Agendapunt: 6.5/19062013 Documentnr.: RV13.0062 :
:
Onderwerp
Beleidskader Bibliotheekwerk 2013-2016
Onderdeel programmabegroting: Nee
Voorstel
1. Het beleidskader Bibliotheekwerk 2013-2016 'Op naar een toekomstbestendige bibliotheek in Noordenveld', waarin het eindverslag van de inspraak is opgenomen, vaststellen. 2. Ten laste van de eenmalige ruimte van de begroting 2013 een bedrag van € 50.500 ter beschikking stellen voor investeringen van 2013-2016. Dit bedrag onder voorwaarden als eenmalige subsidie verstrekken aan de bibliotheek.
Inleiding
De noodzaak tot het formuleren van bibliotheekbeleid wordt ingegeven door: 1. Forse bezuinigingen op het bibliotheekwerk. 2. Maatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op het bibliotheekwerk. Als opdrachtgever van de lokale bibliotheek heeft de gemeente de taak om de koers te bepalen. Dit beleidskader geeft richting aan het bibliotheekbestuur om de komende jaren te werken aan een vernieuwde bibliotheek voor de inwoners van Noordenveld. Het beleidskader is in nauw overleg met het bibliotheekbestuur en de bibliotheekmanager geschreven. Doelstelling/probleemstelling
Visie De bibliotheek Noordenveld is er voor iedereen! Zij is laagdrempelig, toegankelijk en biedt literatuur, informatie, inspiratie en interactie. Missie De openbare bibliotheek van Noordenveld is een moderne toekomstbestendige bibliotheek die de inwoners op een onafhankelijke en betrouwbare wijze toegang geeft tot fysieke- en digitale media en de kerntaken (kennis & informatie, ontwikkeling & educatie en lezen & literatuur) vanuit de vraag van de gebruikers uitvoert. RV13.0062
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIDIIIIII
Beleidsdoelen: • . De bibliotheek is voor de inwoners van onze gemeente bereikbaar en toegankelijk; digitaal en/of fysiek. • De bibliotheek is gericht op het uitvoeren van de kerntaken 'kennis & informatie', 'ontwikkeling & educatie' en 'lezen & literatuur'. • (Vrijwillige) medewerkers van de bibliotheek zijn toegerust de advies- en gidsfunctie te vervullen. • In Roden, Norg en Peize is er een 'bibliotheek op maat'. Het aantal fysieke vierkante meters wordt beperkt. • De bibliotheek werft actief nieuwe leden. • Bij de uitvoering van het beleidskader wordt extra aandacht besteed aan de jeugd (0-19) en ouderen (65+). • De bibliotheek is fysiek en/of digitaal aanwezig op alle basisscholen en werkt samen met de voorschoolse voorzieningen. • De bibliotheek is in staat in te spelen op de toekomstige ontwikkelingen. Hoe bereiken we het doel/lossen we het probleem op?
Op basis van de visie en beleidsdoelen hebben we een aantal speerpunten geformuleerd. Het is de bedoeling deze speerpunten te vertalen in nieuwe subsidieafspraken. Van fysiek naar digitaal Hoewel het vanwege problematiek rond het vrijgeven van rechten en uitstel van nieuwe wetgeving nog niet zo'n vaart loopt met de digitalisering moeten we ons voorbereiden op de komst van de digitale bibliotheek. We willen onze bibliotheek stimuleren om de fysieke collectie geleidelijk te beperken tot titels waarvoor geen digitaal alternatief beschikbaar is of voor speciale doelgroepen. De onttrekking aan het gemeentefonds voor de landelijke digitale bibliotheek (per 2015) zal in mindering worden gebracht op de subsidie. Daarnaast krijgt de bibliotheek de opdracht om inwoners die daar behoefte aan hebben te begeleiden in het proces van digitalisering. Van uitvoeren van vijf functies naar een focus op kernfuncties In de nieuwe subsidieafspraken geven we de bibliotheek de opdracht om de drie kernfuncties 'kennis en informatie', 'ontwikkeling en educatie' en 'lezen en literatuur' uit te voeren. De bibliotheek kan zich op dit gebied als kenniscentrum nog sterker wortelen in de lokale gemeenschap, binnen de voorschoolse voorzieningen en het onderwijs. Het bieden van cultuur en ontmoeting is geen doel op zich maar zal naar alle waarschijnlijkheid een neveneffect zijn van het uitvoeren van de kernfuncties. Deze functies maken geen onderdeel uit van de subsidieafspraken.
Van uitleentaak naar advies- en g/'dsfancnSe\| A Onder invloed van de digitale ontwikkelingej*ftraalt het gebruik van de op de uitleen en raadpleging van fysieke boeken gebaseercfèPbibliotheek (VNG). Er zal als gevolg daarvan een verschuiving optreden van de op uitlenen gerichte functie naar de adviesen gidsfunctie. Dit vraagt om een andere rol'van de medewerkers van de bibliotheek die daarin geschoold moeten worden. Voorde komende vier jaar ligt de nadruk op het begeleiden van de inwoners in de overgang naar de digitale bibliotheek. Van bibliotheek met aanbod voor scholen naar bibliotheek op school Het concept 'de Bibliotheek op school'(dBos) is een gezamenlijke strategische aanpak van de bibliotheken, primair onderwijs en overheid. Het gaat om een structurele aanpak ter verbetering van de taal-, lees- en informatievaardigheden van kinderen. Invoering van het concept 'de Bibliotheek op school' zorgt ervoor dat alle kinderen, ook in de kleinere dorpen, op de school toegang tot de jeugdcollectie hebben. Dit maakt de bibliobus op termijn overbodig. Van gebouw naar functie Het is duidelijk dat door alle ontwikkelingen het gebouw minder belangrijk wordt. De komende jaren heeft de bibliotheek ook voor de (afnemende) fysieke collectie een gebouw nodig. Maar de focus ligt bij het uitvoeren van de functies en daarvoor kan de bibliotheek de gebruiker (of dat nou een school, kinderdagverblijf of inwoner is) actief opzoeken en dienstverlening aanbieden in de nabijheid van de gebruiker. We willen de komende jaren voor de hoofdkernen Peize, Roden en Norg toewerken naar een 'bibliotheek op maat'. Om de bereikbaarheid te vergroten willen wij dat alle fysieke locaties beschikken over een selfservice-unit en een boekenbus (brievenbus voor boeken, 24/7 inleveren mogelijk). De bibliotheken in Noordenveld zijn (nog) niet voorzien van selfservice. Noordenveld blijft wat betreft deze innovatie achter bij de rest van de Drentse gemeenten. Bovendien is selfservice voor de gebruikers van de bibliotheek erg belangrijk in het kader van privacy. Ook is de implementatie van selfservice, plus een boekenbus, voor de bibliotheek een belangrijk middel om te komen tot ruimere openingstijden (bereikbaarheid) van de bibliotheek. Daarmee wordt de inzetbaarheid van haar vrijwilligers op andere terreinen vergroot (bijvoorbeeld boekendienst aan huis, het bedienen van verzorgingshuizen etc). Toewerken naar een 'bibliotheek op maat' heeft voor de vestigingen in Roden, Norg en Peize de volgende gevolgen (zie ook pagina 8 en 9 van de nota): • Roden: verhuizing naar een centrumlocatie, beperking van vierkante meters en selfservice. • Norg: ruimte inperken binnen Brinkhof, behoud van TIP • Peize: verkoop van huidige pand, invoering van bibliotheek op school, zoeken naar ruimte voor 12+. De eerste drie hoofdstukken vormen de kern van het beleidskader. Hierin staan de inhoudelijke uitgangspunten voorde komende vier jaren. Een stappenplan en een
financiële vertaling maken het plan concreet. In de bijlagen staat de achtergrondinformatie waarop het toekomstplan is gebaseerd. Maatschappelijk draagvlak
Het beleidskader is het resultaat van een interactief traject waarbij verschillende (maatschappelijke) organisaties, bibliotheekbestuur, medewerkers van de bibliotheek en de gemeente intensief betrokken zijn geweest. Met deze voorstellen wordt de bereikbaarheid van de bibliotheek vergroot door het invoeren van selfservice en de aanschaf van boekenbussen. Dit sluit aan bij de wensen van de gebruikers. Inspraak
Het concept-beleidskader bibliotheekwerk 2013-2016 heeft met ingang van 4 april 2013 gedurende zes weken ter inzage gelegen in het gemeentehuis van Roden en in de bibliotheekvestigingen in Roden, Norg en Peize. Daarnaast is er een korte samenvatting met een link naar het beleidskader gepubliceerd op de websites van de gemeente Noordenveld en van de bibliotheken en is deze informatie gepubliceerd op de gemeentepagina in het Roder Journaal. Alle leden van de bibliotheek hebben een persoonlijke e-mail ontvangen met daarin informatie over de inspraakprocedure en het beleidskader. Daarnaast hebben mensen via de websites 'ditispeize.nl', 'norgonline.nl' en 'ditisroden.nl' kennis kunnen nemen van de inspraakprocedure en het beleidskader. Gedurende de inspraakperiode van 4 april tot en met 15 mei was er gelegenheid om zowel mondeling als schriftelijk een zienswijze kenbaar te maken. Tot slot is er op 24 april een inspraakavond georganiseerd. Van de inspraak is een eindverslag gemaakt. Dit verslag maakt onderdeel uit van het beleidskader (bijlage 8). Kosten
De komende jaren is er een eenmalige investering van in totaal € 50.500 nodig om in de toekomst met structureel minder subsidie inhoudelijk goed bibliotheekwerk te kunnen blijven leveren. De investering is nodig voor de invoering van selfservice, voor het begeleiden van inwoners bij de digitalisering en voor het invoeren van het concept 'de Bibliotheek op school'. Wij stellen voor om aan de bibliotheek een eenmalige subsidie te verlenen van € 50.500 en dit ten laste van het budget eenmalige middelen 2013 te brengen. De voorwaarden voor besteding worden vastgelegd in een subsidiebeschikking en de bibliotheek moet achteraf verantwoording afleggen. Er is met ingang van 2014 een bezuinigingstaakstelling van € 50.000 op het bibliotheekwerk opgelegd. De bibliotheek kan met ingang van 2015 € 50.000 bezuinigen en vraagt daarom om spreiding van de taakstelling over twee jaar. Het stoppen van de bibliobus kan zonder frictiekosten per 2015 gerealiseerd worden en levert een bezuinigingsopbrengst van € 25.000 op. Eerder stoppen leidt tot frictiekosten. In de tabel bij het financieel kader is de spreiding van de bezuinigingstaakstelling verwerkt in de kolom bezuinigingsopbrengst.
Tijdpad
Het beleidskader omvat een periode van viè>j€ar: 2013 tot en met 2016. Ter inzage liggende stukken
Beleidskader Bibliotheekwerk 2013-2016 'Op naW een toekomstbestendige bibliotheek' BW13.0114
Met vriendelijke groet, Burgemeester en Wethouders van de gemeente Noordenveld, J.H. van der Laan, burgemeester A.H. Doornbos, secretaris verleg Raadscommissie
Dit voorstel is besproken in de vergadering van de Raadscommissie op 6 maart 2013. De Commissie: - Vindt dat de bevolking inspraak moet worden gegeven op het beleidskader - Wil de doelgroep ouderen graag toegevoegd zien aan het beleidskader - Wijst op de samenhang van het integraal accommodatiebeleid - Wijst op het belang van het maken van slimme combinaties (oa. Horeca) De wethouder: - Wijst op de afspraak die indertijd is gemaakt dat dit beleidskader in de raadscommissie zou worden besproken - Is ervan overtuigd dat de opgenomen innovaties een verbetering betekenen op alle gebied - Voegt ouderen als doelgroep toe - Wijst op de vertragende consequenties van inspraak maar komt terug met een uitwerking van de gevraagde inspraak Zoals uit het voorstel blijkt heeft de bevolking de mogelijkheid van inspraak gekregen. Daarom wordt het voorstel nu als een te bespreken punt geagendeerd voor de raadsvergadering van 19 juni 2013. M. Brink - Veerman, voorzitter
W.F.C. Damman, griffier
No: 6.5/19062013 Onderwerp: Beleidskader Bibliotheekwerk 2013-2016
De Raad van de gemeente Noordenveld, gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 27 mei 2013; gelet op de bepalingen van de Gemeentewet;
BESLUIT
- Het beleidskader Bibliotheekwerk 2013-2016 'Op naar een toekomstbestendige bibliotheek in Noordenveld', waarin het eindverslag van de inspraak is opgenomen, vaststellen. - Ten laste van de eenmalige ruimte van de begroting 2013 een bedrag van € 50.500 ter beschikking stellen voor investeringen van 2013-2016. Dit bedrag onder voorwaarden als eenmalige subsidie verstrekken aan de bibliotheek.
Roden, 19 juni 2013
De Ra
gemeente Noordenveld,