ARTIKEL: Deel 1 VMBO-MBO special
Verspanersforum steunt VMBO-MBO metaal Publicatie "Wegwijzer Onderwijs" brengt leerweg CNC-verspaner in beeld Succes is een keuze Wie was dat die de VMBO school "Het afvalputje van het onderwijs" noemde? Een pijnlijke uitspraak, omdat voor een technisch beroep toch echt iets moet worden geleerd. Maar om de VMBO jongelui bij voorbaat zo weg te zetten is onbenullig. Er moet juist positiever over worden gesproken als ouders de technische leerweg weer als keuze voor hun kind willen aanvaarden. Het Verspanersforum wekt hiervoor al zoveel mogelijk belangstelling, ook om opvolgers te vinden voor de functies in de eigen vakrichting. De helft van onze jeugd volgt trouwens wel beroepsonderwijs, maar techniek blijft daarbij ten onrechte onderbezet. Naast de richting Techniek (o.a. metaal, bouw, elektro, voertuigen), wordt meer gefocust op de opleidingen in de sector "Zorg & Welzijn" (o.a. verzorging, mode, sport, muziek enz.), de sector "Economie" (bankwezen, bedrijfsadministratie, brood en banket, horeca enz.) en sector "Landbouw". Naar vermogen kunnen de scholieren daarbij doorleren in het traject VMBO-MBOHBO, ook in de avonduren naast een baan. Niet iedereen kan de top halen Ouders streven naar het beste voor hun kind en vertalen dit in de keuze van een zo hoog mogelijke schoolopleiding. Echter als ouders de sociale druk hierbij zouden weerstaan, is het soms beter een niveau te kiezen waarbij het kind niet constant op zijn tenen hoeft te lopen. Daarna zal een verdere ontplooiing vast meer succes
brengen dan de diplomarace, is de mening van het Verspanersforum. Jammer dat het laagste school niveau als praktijkonderwijs wordt aangeduid, dit geeft mogelijk misverstanden in de aanname van de betekenis in de metaalindustrie.. Het beroep CNC-verspaner CNC-verspaners zijn altijd belangrijk voor een bedrijf in de maakindustrie. Zij werken met computer bestuurde machines als draaier of frezer in klein mechanisch werk. De verspaners in het groot mechanisch werk, werken ook nog met kotter-, carrousel-, bedfrees- en multitasking- machines, de functies waarin zij zich in de praktijk hebben bewezen.
Wegwijs in het onderwijs Het Verspanersforum heeft uit interesse in het onderwijs en omdat hierover onduidelijkheden bestaan, de leerweg tot CNC-verspaner verkent. De bedoeling was om te kijken hoe deze techniek hierin tot zijn recht komt. Dit kost even tijd omdat de wereld van de onderwijsinstellingen vele termen en mooie websites kent, om ons hierover te informeren. Op www.ROC.nl vonden we de rubriek "Internet tv" met "Beroep in Beeld". Jammer dat de videoclip van de CNC-verspaner ontbrak als aanknopingspunt (wel gevonden op ww.techniekinbeeld.nl). Men maakt in het onderwijs een verschil in de
kwalificatie van CNC-verspaner (werkt met bestaande CNC programma's of dialoog menu's?) en Allround CNC-verspaner (maakt zelf de CNC programma's en geeft ondersteuning?). Eigenlijk worden hier de kwalificaties bedoeld die voor een zelfde groep functies op dit niveau binnen een bedrijf gelden. Het Verspanersforum heeft daarom een publicatie "Wegwijzer Onderwijs VMBO-MBO" opgesteld om hierover meer inzicht te geven (deze kunt u downloaden op de website). Het is een compleet overzicht geworden van het voortgezet onderwijs Bijeenkomsten met leraren Voorafgaande aan het opstellen van deze publicatie, hebben thema discussies met leerkrachten de volle aandacht gehad op de diverse Verspanersforum bijeenkomsten in het land, om voeling te krijgen met het onderwijs. De bedoeling was ook om inzicht te verkrijgen hoe we ouders of leerlingen meer kunnen interesseren voor het vakonderwijs in de richting metaaltechniek en vooral voor het verspaningsvak. Vanaf de oprichting van het Verspanersforum is hiervoor aandacht gevraagd omdat, zoals we weten, er juist veel vraag is naar het vervullen van vacatures en met name rond het werken met CNC machines. De metaalbedrijven met deze activiteit vormen immers het hart van onze technologische industrie, waar minstens 140.000 mensen hun inkomen verdienen. Ouders en kinderen naar showroom Ook het Verspanersforum begon met het plan om de ouders en hun
kind in groep 7-8 te benaderen voor een lezing op de school of voor een bedrijfsbezoek. Dit kan bijdragen aan een positief beeld over de metaal. Het maken van een gemotiveerde keuze voor een latere vakopleiding is het doel. Dit is een kleine aanvulling op de inspanningen van o.a. Bureau TOP (Vakkanjers) en Betatechniek, die hieraan continue werken. Immers als er geen aanmeldingen komen, heeft nieuwe promotie geen zin. Nieuw idee is om nu ook handelskantoren in productiemiddelen aan te moedigen, hun showroom eens open te zetten voor een leuke ontvangst van een klas. Maar het Verspanersforum heeft ook gezien dat als ROC's zelf actief aan basisscholen kennismiddagen aanbieden, dit een groot succes oplevert (www.technodomevenlo.nl). Wegwijzer voor het onderwijs Met de verkregen informatie vindt het Verspanersforum de huidige opzet van het technisch onderwijs prima, mits er duidelijkheid bestaat over de structuur en de aansluiting op de praktijk. Binnen eigen kring bestaan hierover onrust gevoelens en is er onwetendheid over de mogelijkheden binnen het huidige onderwijssysteem. In een opgestelde "Wegwijzer Onderwijs VMBO en MBO" is voor alle helderheid van het beroepsonderwijs nog eens een overzicht gemaakt. Dus antwoorden op de vragen over wat is BOL en BBL in het VMBO of het MBO? Is het systeem van niveaus, theoretische (TL), gemengde (GL), basisberoepsgerichte(BL)- en kaderberoepsgerichte(KL) leerwegen (met of zonder leerwegondersteunend onderwijs LWOO) ons wel duidelijk? Zijn leerroutes, sectoren en de structuur ook te volgen? Verder is nagegaan welk diploma bij een sollicitatie naar de functie van CNC-verspaner past.
Het Verspanersforum vindt dat een MBO diploma de waarborg moet bieden om aan de slag te kunnen, mits de leerweg en het praktijkniveau beantwoord aan enige wensen van het bedrijfsleven. Hiervoor zijn de nieuwe mbokwalificatiedossiers (s-bb.nl) voor beroepsgericht onderwijs opgesteld (Kwalificatiesmbo.nl). Jammer dat de omvang van deze omschrijvingen niet zijn te overzien, dus om bruikbaar te zijn, nog moeten afslanken, is de mening (deze kunt u downloaden op de website). Gerrit van der Linde, directeur van de Stichting Verspanersforum: “Naast onze inzet om hierover duidelijkheid te scheppen, ervaar ik in mijn dagelijkse werk als productieleider, dat de schoolverlaters nu te weinig kwaliteit hebben om op korte termijn de vacatures op te vangen. Ik heb dus al een groot probleem omdat veel collega's met pensioen gaan”. Metaalopleiding niet herkend Het Verspanersforum stelt vast dat elke regionale onderwijsinstelling (ROC) metaalopleidingen kan aanbieden. Het zijn echter te grote gemeenschappen om met het specifieke technische onderwijs herkenbaar te zijn. Omdat vroeger in 50 ROC's, ruim 500 oude scholen voor middelbare beroepsopleidingen werden samengevoegd, klopt dit natuurlijk wel. (w.o. meao, mavo, lts, mts, gezondheid- en detailhandelscholen). Als voorbeeld heeft het ROC Albeda in Rotterdam nu 50 locaties in de regio en verzorgt 120 opleidingen. Op de website geeft men heel duidelijk studiekeuzes aan, mits je jezelf iets kunt voorstellen bij de omschreven functies van de beroepen, door het gemis van de videoclips (techniekinbeeld.nl). Het ROC Zadkine in Rotterdam doet dit weer wel. De samenstelling van de schoolkosten in posten lesgeld,
contributie, restitutie e.d. vraagt ook nog de nodige aandacht. Het blauwe ketelpak en de vonken Veel bedrijven kunnen zelf meer bekendheid geven aan de metaalwereld en dat is al lang niet meer het ergerlijke beeld van het ketelpak en de slijptol die ons blijft achtervolgen in de media. Laat liever zien wat een technisch beroep nu inhoud, wie er in de diverse functies werken en geef inzicht in beloningen van beroepen in het productieproces. Bedrijven kunnen deze excursies aanbieden, en het initiatief kiezen om de agenda af te stemmen met de scholen voor het begin van elk schooljaar. Ook is een open bedrijven dag prima geschikt (zie voor het idee: www.technics4u.nl). Het kunnen prikkels opleveren bij de leerlingen die nog moeten kiezen en REAGEREN ? Wij bevelen van harte aan om uw commentaar of suggesties op dit artikel te laten weten :
[email protected] de aanleiding zijn voor een snuffelof leerbedrijf-stage in de toekomst of de verplichte maatschappelijk stage van 30 uur sinds 2011/2012. Revival van de Technische school Sponsoren van en de kring rond het Verspanersforum waren het al eens om terug te komen van de plaats van de metaaltechniek binnen de ROC's. Hierover is recent in het nieuws gebracht, dat men dit zelf ook vindt. Door de schaalvergroting herkent men in de maatschappij het vakgebied fabricagetechniek in de metaal niet meer. Als oplossing moeten de metaalopleidingen worden ondergebracht in autonome schoolafdelingen voor herkenbaar vakonderwijs met doorlopende leerlijnen naar de beroepen die bij bedrijven de voorkeur hebben. In het project "Techno Skills" is aansluiting gezocht bij de bedrijven
om te sturen op onderwerpen voor de praktijkoefeningen (www.technoskills.nl). Iedereen is vrij om hierin, voor zijn bedrijf of vanuit zijn/haar beroep, online wijzigen voor te stellen in het pakket. Na de kennismaking hiermee door het Verspanersforum, viel het op dat deze digitale omgeving mooi is ontwikkeld, echter het is nog niet duidelijk of je leerlingen met deze Wiki Generator niet te lang achter een saai beeldscherm zet. Als de technische school niet herleeft, dan worden de vakopleidingen waarschijnlijk overgenomen door commerciële instellingen die wel op de vraag kunnen inspelen of anders moet de discussie hierover gaan. Vrijheid voor het vak van docent Voor ROC docenten geldt dat zij bevrijdt moeten worden van te veel bestuurlijke bemoeienis. Zij moeten alle vrijheid en verantwoording kunnen nemen, om fulltime hun leerlingen voor te bereiden en nadien de kennis van de vakken bij te brengen, met meer lesuren techniek. Ook moeten de docenten met nieuwe vakkennis vanuit het bedrijfsleven worden gesteund. Een leraar die les geeft, didactisch optreedt en leerlingen begeleid, kan met deze opdracht en nieuw aangereikte praktijkkennis, ook meer kwaliteit in de opleiding aanbieden.
Praktijkopleiding auditen
Training voor ROC docenten
Het Verspanersforum meent dat dit haalbaar is, als een bedrijvenkring, in dezelfde regio, een eigen team vormt om het praktijkonderwijs te auditen. Ook kunnen zij een jaarlijkse industrie bijdrage voor deze opleiding regelen, om extra dingen te doen en daarmee behaalde resultaten serieus nemen. Zo is men ook actief betrokken bij het slagen van het onderwijs. De bevindingen die zij aan het college van bestuur van het ROC opleidingsinstituut rapporteert, mogen niet vrijblijvend zijn en moeten als maatschappelijke verantwoordelijkheid worden opgevat. Het Verspanersforum is geen voorstander van kwaliteitsstempels of certificaten, om goede resultaten uit te drukken, daar dit de administratieve druk nodeloos verhoogt met saaie dossiers. Een jaarlijkse statistiek per school, over de leerlingen die op termijn een baan vonden, is een goede maatstaf voor de regionale economie en nut van het onderwijs (Kenteq?).
De Stichting Verspanersforum, is op eigenwijze begonnen met het trainen van praktijkopleiders en docenten die o.a. werken op een ROC. De trainingen voorzien in een duidelijke behoefte en betreffen de nieuwste thema's binnen de productietechnologie. Er zijn modules ontwikkeld voor "Productief Economisch Frezen, Draaien, Boren, Kotteren, Multitasken en de nieuwe module: Het bewerken van HRSA superlegeringen". Tegelijkertijd is gekeken naar deze opzet als middel en noodzaak om het kennisniveau over moderne fabricagetechnieken te verbeteren binnen onze eigen bedrijven. Kennisdagen met leraren Het Verspanersforum kiest het initiatief om ROC leraren uit te nodigen op bedrijfslocaties, om kennis en ervaring uit te wisselen. Het thema betreft dan CNC machines, modern gereedschap en de huidige verspaningstechniek. De volgende najaar bijeenkomst van het Verspanersforum, zal daarom bij een productiebedrijf worden georganiseerd.
De "Wegwijzer Onderwijs VMBO-MBO" kunt u downloaden in de rubriek: Laatste nieuws/Publicaties, hier is ook een versie te downloaden van de "Kwalificaties MBO Fijnmechanische techniek". www.verspanersforum.nl
ARTIKEL: Deel 2 VMBO-MBO special
Verspanersforum promoot metaaltechniek Nieuw YouTube kanaal voor verspaners die ervaringen willen delen Allround-CNC-Verspaners gevraagd
Nieuw YouTube kanaal verspaners
Als in de metaalindustrie VMBO schoolverlaters zich melden, dan worden ze geholpen met de keuze van het bedrijf en een vakopleiding. Dit zijn de leerlingen in een maatwerktraject (scholingspool) van het Opleidingsbedrijf Metaal (OBM), het loket voor metaalopleidingen van de Koninklijke Metaalunie. De bedoeling is dat de jongelui vanuit het BBL-traject ervaring met een vak kunnen opdoen. Door een subsidie en de aanstelling kan de scholier meer als EUR. 10.000, ondersteuning verkrijgen om de opleiding te verwezenlijken.
Op www.ROC.nl moet het beroep van CNC-verspaner nog in beeld worden toegevoegd. Of is het een idee om bijvoorbeeld op een nieuwe Verspanersforum YouTube kanaal, trotse verspaners iets te laten vertellen over de werkstukken die in eigen bedrijf zijn vervaardigd. Verspaners die iets laten zien kunnen rekenen op waardering. Scholen kunnen hierop weer linken met de eigen website en video dossiers. Het Verspanersforum roept de assistentie in van vrijwilligers die dit YouTube kanaal voor elkaar kunnen krijgen (
[email protected]).
Na 2 jaar opleiding en een vakdiploma is er verder geen zorg meer over een sollicitatie. Bedrijven willen dus graag de werkgever voor hen zijn en bieden een baan en het werk aan. Dit geeft zekerheid over de eigen toekomst. Uit de onderwijsverkenning van het Verspanersforum blijkt dat de ROC opleiding in de sector metaal, met het pakket CNC draaien en CNC frezen op MBO niveau 2 en 3 de basis voor de kwalificatie CNCverspaner omvat. Het Verspanersforum denkt dat niveau 3 en 4 in de nabije toekomst beter aansluit op de nieuwe technische ontwikkelingen. Hiervoor melden zich nog onvoldoende leerlingen met uitzondering van enkele regio's. Misschien kunnen docenten eens, aan PR medewerkers in de plaatselijke bedrijvenkring vragen, met ideeën te komen om de aantrekkingskracht te verbeteren vanuit een regionale mentaliteit?
Sponsorsteun De bedrijven die de Stichting Verspanersforum steunen staan op de website. Zij maken het financieel mogelijk het werk voort te zetten. Nieuwe sponsors zijn welkom. Techniekplein en VMBO carrousel Het Verspanersforum omarmt deze vorm van beroepskeuze in het VMBO onderwijs, die door de docenten zelf met enthousiasme wordt uitgedragen. Het is al bewezen dat het concept werkt en VMBO leerlingen stimuleert en gelukkiger maakt over hun keuze voor de richting erna (www.leraar24.nl). Er worden ook daadwerkelijk pleinen in scholen gerealiseerd, hoewel dit niet direct nodig is voor de opleiding, maar het is wel leuker voor de leerling en de docent binnen het concept. Doorleren op MBO niveau voor CNCverspaner (of eerst conventioneel)
kan later leiden tot doorstroming naar niveau 2/3/4 en Allround-CNCverspaner in de toekomst. De website van leraren is van en voor docenten. Luister en kijk naar het idee van een Techniekplein (leraar24.nl/video/160). Wij hebben geen middelen Helaas ontbreekt het volgens de door het Verspanersforum gesproken docenten, aan voldoende middelen en CNC machines om praktijklessen realistischer aan te bieden. Dit probleem is ook aan het Verspanersforum voorgelegd. Het praktijkcentrum met een CNC draaibank en CNC freesbank lijkt toereikend per regio op basis van de huidige aanloop. Dit zullen dan machines moeten zijn met een courante CNC besturing en verspaningscapaciteit. Het Verspanersforum ziet nieuwe mogelijkheden in het huidige aanbod budget machines uit Azië. Voor de import, inbedrijstelling en service zou het onderwijs e.e.a. centraal moeten organiseren. Op dit moment ziet het Verspanersforum ook initiatieven van ook scholen, om de leerlingen praktijklessen in een bedrijf te laten volgen, maar het is niet duidelijk of dit een structurele oplossing betreft. Werken in de metaal Werken in de metaal is ontdekken hoe aantrekkelijk dit is, inclusief het realistische of prima salaris, een goed ontwikkelde metaal cao, stevige bescherming van de arbeidsvoorwaarden en een pensioenfonds van werknemers en werkgevers in de metaal- en elektro-industrie (PME) met een branche omzet van
€60 miljard (FME). Laat dit dan ook horen in eigen kring als over schoolkeuzes wordt gesproken. Jammer dat op www.mbostad.nl alleen een plaatwerker en lasser onze techniek branche vertegenwoordigt..
het Verspanersforum YouTube kanaal. Het is het Verspanersforum opgevallen dat veel websites van scholen er spetterend uitzien maar in de rubriek metaal, ons eigen vakgebied niet overkomt. REAGEREN ? Wij bevelen van harte aan om uw commentaar of suggesties op dit artikel te laten weten :
[email protected]
Platform bijeenkomsten In de afgelopen 2 jaar zijn er platform bijeenkomsten geweest bij het Verspanersforum. Daarbij treffen beroepsmensen uit de industrie de docenten van ROC's om vakkennis en ervaring uit het bedrijfsleven te kunnen delen. Het idee is ook dat deze docenten hun kennis kunnen onderhouden over de nieuwste technieken, vanuit de ervaringspraktijk van de bedrijven en de machine- en gereedschappenleveranciers, die ook regelmatig aanwezig zijn. Hiervoor komen interessante voordrachten op de agenda zoals in de laatste bijeenkomst met het thema multitasking machines. Promotie van (CNC) techniek Aan techniek doen, is een creatieve bezigheid. Je realiseert iets, vanuit het niets, met een ontwerptekening, en vanuit ruwmateriaal. Ook zoek je naar de beste en slimste manier onderdelen te vervaardigen. Het resultaat is vaak een mooi mechanisch product dat je zelf of met een team collega’s hebt gemaakt. Het verspanersforum zoekt mensen die er nog enthousiaster over komen vertellen tijdens schoolbezoeken of excursies bij bedrijven of een upload leveren voor
De website www.schooltv.nl Op deze website kan iedereen meer vinden over de programma's in het voortgezet onderwijs, met een beeldbank aan informatieve videoclips. We vinden geen digitale lespakketten, videofragmenten of tv uitzendingen die aan de metaalverspaning met computer bestuurde machines refereren, behalve deze: www.schooltv.nl. Ook hier ligt nog een mooie taak voor de samenwerking met het onderwijs om educatief materiaal aan te leveren. Het Verspanersforum heeft niet de middelen, maar hoopt dat het idee wordt opgepakt om ermee aan de slag te kunnen gaan. Eerder werd er al een scenario voor een video special uitgewerkt, dus verzoeken wij nieuwe sponsoren zich te melden om e.e.a. te kunnen realiseren (
[email protected]). Toekomst van het Verspanersforum “De medewerking aan het Verspanersforum groeit, net als de belangstelling voor ons werk”, aldus
de voorzitter van de stichting: Harm Kort. "De website wordt bezocht door forum deelnemers met reacties op de vak problematiek. Maar er zijn ook handige tools te vinden en rubrieken met uitleg over vak onderwerpen. De trainingsdagen "Productief Economisch verspanen" zijn vol bezet, en bij het Verspanersforum in prima handen. Ook zetten wij ons in voor publicatie van nieuwe vakboeken en software op low-cost niveau. Nieuwkomers en studenten verschaffen we hiermee professionele middelen om een CNC ervaring op te doen of er mee te werken op de verspaningsafdeling. Het uitganspunt is om vakkennis, service en toegankelijkheid te bieden, in zaken die voor de werkvloer van belang zijn. We proberen de site verder te professionaliseren en ook op smart Phone of tablet benaderbaar te zijn, maar onze financiële middelen zijn zeer beperkt, het is nog gewoon vrijwilligerswerk". Presentatie op de Metavak Op de lokale beurs METAVAK, maakt men, in een informele sfeer, kennis met de mensen achter het Verspanersforum. Dit voorziet in een behoefte gezien de belangstelling tijdens de laatste edities. Platform bijeenkomst Meer informatie over de agenda van volgende platformbijeenkomst op: www.verspanersforum.nl Download van dit artikel op de website (Rubriek Laatste nieuws).
Doelstellingen & initiatieven Stichting Verspanersforum: De "Wegwijzer Onderwijs VMBO-MBO" kunt u downloaden in de rubriek: Laatste nieuws/Publicaties, hier is ook een versie te downloaden van de "Kwalificaties MBO Fijnmechanische techniek". www.verspanersforum.nl
- Het verder ontwikkelen van de website verspanersforum.nl - Het uitbreiden van de website met nieuwe rubrieken. - Het aanbieden van low-cost vakboeken en software. - Het verzorgen van trainingen voor bedrijven en docenten in "Productief Economisch bewerken" - Het organiseren van een jaarlijkse forum bijeenkomst. - Het promoten van metaaltechniek op basisscholen. - Het presenteren van het forum op de Metavak. - Het aanbieden van trainingen aan ROC docenten.