Veiligheid van windturbines Van ontwerp tot sloop
9 oktober 2014 Cees Smit
2
Onderwerpen
Algemeen Ontwerp Fundering Transport
Bouw Exploitatie Onderhoud Sloop 3
Structuurvisie Windturbines op Land (SvWOL) • SvZ: Maart 2014 heeft het Kabinet de SvWOL aan de Kamer aangeboden. • Afspraken in de brief, zoals – Bij het opstellen van dit definitieve ontwerp zijn tevens de inspraakreacties op het planmilieueffectrapport (plan-MER) overeenkomstig de Wet Milieubeheer verwerkt.
4
Visie kabinet • Het kabinet heeft 11 gebieden aangewezen waar grote windmolenparken op land mogen komen. Bron: ruimtelijke plannen.nl
5
Vermogen nu en in de toekomst • In maart 2014 was het opgestelde windenergievermogen in Nederland 2465 MW en hebben de provincies in hun ruimtelijke plannen 5451 MW aan ruimte gereserveerd. • Tot 30 juni 2014 legden de provincies de resterende turbines tot maximaal 6000 MW in ruimtelijke plannen vast.
6
Taakstelling voor 2020 Positie
Provincie
MW
1
Flevoland
1390,5
2
Groningen
855,5
3
Zuid-Holland
735,5
4
Noord-Holland
685,5
5
Zeeland
570,5
6-11
Friesland, Noord-Brabant, Drenthe, Gelderland, Limburg, Overijssel
….
12
Utrecht
65,5
7
Veiligheid in SvWoL • Nautische veiligheid: verstoring wal- en scheepsradar en zichtlijnen en lichtverstoring • Luchtvaartveiligheid • Defensie • Buisleidingen • Wegen en waterwegen • Waterkeringen • BEVI-BRZO
8
(ON)VEILIGHEID
9
ONTWERP
10
Ontwerp
11
Steeds groter, steeds hoger • “De Ambtenaar” • Medemblik • Mast 125 meter hoog
12
Locatiekeuze
13
Locatiekeuze Praktijkvoorbeeld: in de rechtszaal Raad van State 201103574/1/H4 AKZO Nobel versus B&W van Delfzijl Windturbine nabij chloorfabriek AKZO Nobel 14
Bouwfase 1: fundering
15
Fundering
16
TRANSPORT • Vrachtwagen met molenwiek strandt op A27 • 27 februari 2013, 22:10 • Woensdagavond is een lengtetransport dat een molenwiek vervoerde gestrand op het knooppunt Sint Annabosch. De trailer vertoonde scheuren, zodat het transport niet meer verder kon rijden. In verband hiermee was op het knooppunt Sint Annabosch de verbindingsweg van de A27 naar de A58 richting Antwerpen afgesloten. De wiek van de windmolen moest worden overgeladen naar een andere vrachtwagencombinatie. Daarvoor moest een kraan ter plaatse komen.
17
18
Bouw van een windturbine • http://www.youtube.com/watch?v=lt97dtL3-n4
19
Bouw Grote kranen Grote, zware voorwerpen Hoogte Juiste uitvoering, conform specs
20
Exploïtatie
Wat kan er mis gaan? Gebeurt dat wel eens? 21
Talloze websites, zie o.a. Caithness
22
Handboek Risicozonering Windturbines Versie 1 2002 Versie 2 2005 Intermediair rapport voor Gasunie en Tennet Versie 3 2013 -----------------------------------------------Versie 3.1 september 2014 23
HRW • Status • Kwaliteit • Toepassingsgebied
24
HRW-2013 Externe Veiligheid Direct en indirect Aandachtslocaties
25
Externe veiligheid BEBOUWING WEG, SPOOR, WATER INDUSTRIE BUISLEIDINGEN HOOGSPANNING DIJKEN
26
Externe veiligheid PR GR IPR, MR > PR van andere bronnen 27
Toetsen en/of rekenen m.b.v. HRW Bijv. een windturbine nabij een spoorbaan Interessant: … Den Bosch … Giessenlanden … Medemblik … Eemshaven … Sloelijn 28
Hoe zit het met dat IPR ? IPR = Individueel Passanten Risico Herkomst: “Opgenomen in beleid RWS en ProRail” Definitie: niet specifiek omschreven, wel: …Het IPR sluit aan bij de beleving van de passant, namelijk de overlijdenskans per passant per jaar. en: … Voor het IPR wordt een passant beschouwd die jaarlijks het meest in de nabijheid van de windturbine(s) verkeert. Dit kan bijvoorbeeld een ouder zijn die zijn kind te voet of per fiets naar school brengt. Ongeveer 200 dagen per jaar passeert deze ouder dagelijks de windturbine acht keer met een lage snelheid.
29
Spoorweg Wat is het echte risico ? Hoe snel kan een trein stoppen? Hoeveel personen kunnen er in een trein aanwezig zijn? Wat gebeurt er als er geen trein in de buurt is? Veel vragen 30
Windturbines bij buisleidingen • Modellering compleet gewijzigd • In de praktijk een zeer actueel thema • Hoe goed is de rekenmethodiek nu? • Is het beleid gereed? 31
Inhoud HRW - kernaspecten Scenario
Faalfrequentie per turbine per jaar
Bladbreuk
8,4*10-4
Breuk van geheel blad, onder te verdelen in de volgende scenario’s:
Bladbreuk bij nominaal bedrijf
8,4*10-4
Bladbreuk bij overtoeren (2 keer nominaal toerental)
5,0*10-6
Mastbreuk
1,3*10-4
Omvallen van de turbine door mastbreuk
Naar beneden vallen van hele gondel en/of rotor
4,0*10-5
32
Voor populatie van 2000 windturbines in Nederland • Bladbreuk: 1,7 x per jaar (iedere 7 maanden)
• Mastbreuk: 0,26 x per jaar (iedere 4 jaar)
• Neervallen gondel: 0,08 x per jaar (iedere 12 jaar)
33
Geen speciale aandacht voor: IJsafworp Brand
Lichtschittering Afleiding
34
Commentaar op HRW Meer dan hier verteld kan worden! • Bepaling faalfrequentie - Casuïstiek (teller) - Identiteit windturbines (teller en noemer) - Eenheid bedrijfsjaar (noemer) • Mitigerende maatregelen 35
Casuïstiek • Anna Paulowna, 2004 • Lijst in HRW (Pingjum, Zeewolde, Texel, Lelystad enz.) – {Ooltgensplaat, 2013}
• Durgerdam, 2014 • Vroegtijdige vervangingen 36
Commentaar op HRW Meer dan hier verteld kan worden… Inconsistenties, herhalingen, foutieve informatie Willekeurig voorbeeld: rekenen met oppervlak van r2 i.p.v. πr2 bij neerkomen van massamiddelpunt van gondel.
37
Onderhoud Arbeidsveiligheid !
Dick Hozeman (1990) :
38
Onderhoud Arbocatalogus - digitaal • • • • • • •
Werkzaamheden in mast / toegang tot de gondel Bediening Elektrisch Hydraulisch Inspecties Mechanisch Schoonmaak
39
Voorbeeld: Hydraulisch Risico
Maatregelen medewerker
Maatregelen organisatie
Risico: Fysieke (over)belasting door duwen en trekken
Maatregelen medewerker bij fysieke (over)belasting door duwen en trekken
Maatregelen organisatie bij fysieke (over)belasting door duwen en trekken
Risico: Onvoldoende instructie
Instructie contractormedewerkers (maatr.medewerker)
Instructie contractormedewerkers (maatr. organisatie)
Instructie nieuwe en tijdelijke medewerkers (maatr.medewerker)
Instructie nieuwe en tijdelijke medewerkers (maatr. organisatie)
Risico: Plotseling hartfalen tijdens verblijf in offshore windpark (gebruik AED)
Maatregelen medewerker bij plotseling hartfalen tijdens verblijf in offshore windpark
Maatregelen organisatie bij plotseling hartfalen tijdens verblijf in offshore windpark
Risico: Stootgevaar
Maatregelen medewerker bij stootgevaar
Maatregelen organisatie bij stootgevaar
40
Sloop Einde levensduur Of: Niet langer geschikt/nodig
41
Sloop
42
Boodschap -
Open kaart spelen Waakzaam op de veiligheid Verstandige keuzes Volwaardig en helder regime
43
Aanbevelingen Wetgeving verscherpen Instellen commissie Instellen expertisecentrum
44
Einde
45
